Dr. Fan Yang - WordPress.com...Điều93 củaCISG • 1. Nếu Quốc gia thành viên của Công ước này mà có hai hoặc nhiều hơn hai đơn vị lãnh thổ mà, theo

Dr. Fan YangGiám đốc, Viện Giải quyết Tranh chấp Quốc tế

Scholar-in-Residence, WilmerHale

Áp dụng CISG trong Trọng tại

Thương mại Quốc tế

• A. Bối cảnh

• B. Nghiên cứu tình huống

• C. Nhận định

A. Bối cảnh

• (a). CISG có hiệu lực tại Trung Quốc vào ngày

01/01/1988o Bảo lưu Điều 95

o Bảo lưu Điều 96 (Rút lại ngày 16/01/2013)

• (b). Ngày 01/07/1997, Hong Kong trở thành đặc khu

hành chính của Trung Quốc

• (c). CISG có hiệu lực đối với Việt Nam từ ngày

01/01/2017o Tuyên bố và bảo lưu: Không

(a) Bảo lưu Điều 95 của Trung Quốc

• “Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc không bị ràng buộc

bởi quy định tại Điều 1.1.b.”

• So sánh với Tuyên bố của Singapore:o “Phù hợp với điều 95 của Công ước này, Singapore sẽ không bị ràng buộc bởi

Điều 1.1.b của Công ước và sẽ áp dụng Cộng ước cho các hợp đồng mua bán

hàng hóa quốc tế chỉ khi các bên có địa điểm kinh doanh ở các quốc gia khác

nhau khi cá quốc gia này là thành viên của công ước”.

Những cách giải thích khác nhau

về bảo lưu Điều 1(1)(b)• US/Singapore:

o Chỉ là bảo lưu đối với việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của CISG đối với các hợp đồng màmột trong các bên có địa điểm kinh doanh tại một quốc gia không là thành viên nhưng có thểáp dụng CISG thông qua quy phạm xung đột theo đó tòa án có thẩm quyền dẫn chiếu đếnviệc áp dụng luật của một quốc gia thành viên.

• Đức:o Tòa án Đức sẽ không áp dụng Điều 1(1)(b) của CISG đối với những hợp đồng có liên quan

đến một quốc gia đưa ra bảo lưu theo Điều 95.

• Hà Lan:o Điều 2 của Luật Thực thi CISG của Hà Lan yêu cầu tòa án của các quốc gia bảo lưu Điều 95

không áp dụng các quy định về mua bán trong Bộ luật Dân sự Hà Lan (Quyền 7, Thiên 1 củaBộ luật Dân sự) hơn là áp dụng CISG, nếu luật của Hà Lan được áp dụng trên cơ sở quyphạm xung đột trong nước.

o “Gợi ý này tất nhiên là không có giá trị bắt buộc đối với tòa án nước ngoài, nhưng với việcđưa ra phương án này, nhà lập pháp đã chỉ ra rằng theo luật của Hà Lan, phương ánhướng đến tăng cường sự thống nhất được ưu tiên hơn phương án dựa vào pháp luật nộiđịa của Hà Lan”

(b) Khả năng áp dụng CISG tại Đặc

khu hành chính Hong Kong

• Ngày 01/07/1997, Hong Kong trở thành “Đặc khu hành

chính” của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa

• Trung Quốc không đưa ra tuyên bố nào theo Điều 93 khi

gia nhập CISG năm 1987

• Tuyên bố theo Điều 93 của Australia:o “Công ước phải được áp dụng cho tất cả các bang cũng như các vùng đất của

Australia và cho tất cả các lãnh thổ mở rộng, ngoại trừ đảo Christmas, các đảo

Cocos (Keeling) và các đảm Ashmore và Cartier”.

Điều 93 của CISG• 1. Nếu Quốc gia thành viên của Công ước này mà có hai hoặc nhiều hơn hai

đơn vị lãnh thổ mà, theo quy định trong Hiến pháp của Quốc gia đó, các hệ thống pháp luật khác nhau áp dụng đối với các vấn đề pháp lý thuộc đối tượng điều chỉnh của Công ước này thì Quốc gia đó có quyền tuyên bố, vào thời điểm ký, phê chuẩn, chấp thuận, phê duyệt hoặc gia nhập, rằng Công ước này áp dụng đối với tất cả các đơn vị lãnh thổ của họ hoặc chỉ một hoặc chỉ một số đơn vị lãnh thổ của họ và có quyền sửa đổi tuyên bố đó bằng cách đưa ra một tuyên bố khác vào bất kỳ thời điểm nào.

• 2. Các tuyên bố đó phải được gửi cho người giữ lưu chiểu và phải nêu rõ Công ước này áp dụng đối với các đơn vị lãnh thổ nào.

• 3. Nếu, dẫn chiếu theo tuyên bố được đưa ra theo quy định tại Điều này, Công ước này áp dụng đối với một hoặc nhiều nhưng không phải tất cả các đơn vị lãnh thổ của một Quốc gia thành viên và nếu địa điểm kinh doanh của một bên là tại Quốc gia đó thì địa điểm kinh doanh đó, vì các mục đích của Công ước này, không được xem là tại một Quốc gia thành viên của Công ước này, trừ trường hợp địa điểm kinh doanh đó là tại một đơn vị lãnh thổ mà Công ước này áp dụng.

• 4. Nếu Quốc gia thành viên của Công ước này không đưa ra tuyên bố theo quy định tại khoản 1 Điều này thì Công ước này áp dụng đối với tất cả các đơn vị lãnh thổ của Quốc gia đó.

(c) CISG tại tòa án Việt Nam

• Tòa án Việt Nam quyết định như thế nào về khả năng ápdụng của CISG trong các kịch bản sau đây?

• Ví dụ 1:o Người bán: Vietnam

o Người mua: Hong Kong SAR

o Luật áp dụng: Luật Trung Quốc

• Ví dụ 2:o Người bán: Hong Kong SAR

o Người miar: Singapore

o Luật áp dụng: Không có

• Ví dụ 3:o Người bán: PRC

o Người mua: Hong Kong SAR

o Luật áp dụng: Không có

B. Nghiên cứu tình huống

• Tranh chấp tại tòa án của Trung Quốc:

• Zheng Hong Li Ltd. v. Jill Bert Ltd. (20/07/1999, SPC)o Người bán: Thụy Sỹ/ Người mua: Hong Kong

o Các bên thỏa thuận áp dụng “Luật của Trung Quốc”

o Tại tòa án Trung Quốc:

• Tòa án sơ thẩm: áp dụng CISG

• Tòa Tối cao: Luật của Trung Quốc về các hợp đồng kinh tế liên quan đến nướcngoài được áp dụng

• China Changzhou Kairui Weaving and Printing Company v. Taiwan Junlong Machinery Company (2/12/2004, Tòa án nhân dân cấp cao Jiangsu)o Người bán: Đài Loan/Người mua: PRC

o Các bên thỏa thuận áp dụng luật Trung Quốc

o Tại tòa án Trung Quốc:

• Tòa án Trung cấp Changzhou áp dụng đồng thời CISG và Luật về hợp đồng liênquan đến nước ngoài;

• Tòa án Cao cấp Jiangsu đồng ý.

Các tranh chấp tại tòa Trung Quốc

• Sino-Add (Singapore) Pte Ltd v. Karawasha Resources Ltd

(5/3/2002, Tòa hàng hải Guangxi Beihai)o Người bán: Hong Kong /Người mua: Singapore

o Các bên không lựa chọn luật áp dụng

o Tòa án Trung Quốc:

• Tòa hàng hải Guangxi Beihai áp dụng nguyên tắc luật có mối quan hệ mật thiết

nhất và xác định “áp dụng Luật Hợp đồng của Trung Quốc và các điều ước có

liên quan được áp dụng”.

• Tòa đã áp dụng điều 41 CISG

• Wuhan Cable Broadcast Television Network Co. Ltd. v. Xu

Ming (2003), Phán quyết Tòa cao cấp Hubei (19/03/2003)o Người bán: Xu Ming (a HK resident) / Người mua: PRC companies

o Không có thỏa thuận về luật áp dụng

o Lưu ý:

• Đặc khu hành chính Hồng Kong không phải là thành viên CISG

• Hợp đồng được ký tại Vũ Hán (địa điểm kinh doanh của người mua)

• Các bên không phản đối việc áp dụng luật Trung Quốc đại lục

• Luật TQ đại lục được áp dụng

Các tranh chấp tại tòa Trung Quốc

• Possehl (HK) Limited v. China Metals & Minerals Import

& Export (Shenzhen) Corporation (2005, Tòa án cấp cao

Quảng Đông)o Người bán: Shenzhen, PRC / Người mua: Hong Kong

o Không có thỏa thuận về luật áp dụng

o Tòa Trung Quốc:

• Tòa trung cấp Quảng Đông: áp dụng luật Trung Quốc, dẫn chiếu đến điều 1

CISG thì thấy CISG không được áp dụng.

• Tòa cao cấp Quảng Đông: áp dụng luật Trung Quốc, viện dẫn điều 15 Các

nguyên tắc chung về luật dân sự và điều 126(1) của Luật Hợp đồng Trung

Quốc năm 1999 [Các bên lựa chọn luật và mối liên hệ mật thiết nhất]

• .

Một số vụ tranh chấp khác

• Telecommunications products case (2008), Quyết định

của Tòa tối cao Pháp(2/04/2008) o Ý định của chính phủ Trung Quốc được thể hiện tại Công hàm năm 1997, nhất là

tại phụ lục I.

o Công hàm 1997 được coi là đáp ứng Điều 93 của CISG và là tuyên bố tương

ứng với việc CISG không được áp dụng cho Đặc khu hành chính HK sau 1997.

• CNA Int'l, Inc. v. Guangdong Kelon Electronic Holdings

et al. (2008), U.S. District Court, Northern District of

Illinois, Eastern Division [Tòa sơ thẩm liên bano Người bán: Hong Kong (bị đơn) / Người mua: Hoa Kỳ (nguyên đơn)

o Lưu ý: Trung Quốc không đưa ra tuyên bố theo Điều 93, do đó, CISG được áp

dụng theo điều 94.3

Các vụ việc ở Hoa Kỳ có kết luận khác nhau

• Innotex Precision Limited v. Horei Image Produdts, Inc.,

et al. (2009) Tòa án quận Phía Bắc Georgia, Atlanta

[Tòa án sơ thẩm liên bang]o Người bán (HK) / người mua (USA)

o Lưu ý: CISG không áp dụng cho Đặc khu Hong Kong bởi vì Hong Kong không

phải là quốc gia thành viên của CISG và vì kết luận này cũng tương thích với

quan điểm của chính phủ Trung Quốc, Sở Tư pháp Hong Kong, Tòa tối cao

Pháp và nhiều nhà bình luận khác

• Electrocraft Arkansas, Inc. v. Super Electric Motors, Ltd

(2009-2010) Tòa án quận, Quận phía Tây Arkansas,

[Tòa án sơ thẩm liên bang]o Người bán (US) / Người mua (HK)

o Đã giải quyết (23/12/2009): Vì ngôn từ của Điều 93 CISG là rõ ràng và không

nước đôi, Tòa án quyết định rằng CISG áp dụng cho Đặc khu Hong Kong.

Các vụ việc ở Hoa Kỳ có kết luận khác nhau

• America's Collectibles Network, Inc., v. Timlly (HK)

(2010), Tòa án quận, Quận phía Tây Tennessee [Tòa sơ

thẩm liên bang]o Đã giải quyết: Tòa án thấy phán quyết vụ Innotex không thuyết phục.

o Trên cơ sở Tuyên bố năm 1997, luật án lệ nước ngoài, giải thích của Sở tư pháp

Hong Kong và giới học giả, Tòa án cho rằng Hong Kong không phải là một quốc

gia thành viên của CISG

C. Một số lưu ý về áp dụng CISG bởi trọng tài

thương mại quốc tế

• Tòa án Việt Nam v. Trọng tài diễn ra tại Việt Namo Việt Nam là một quốc gia thành viên của Công ước New York về công nhận và

thi hành phán quyết trọng tài nước ngoài

o Việt Nam không chấp nhận Luật Mẫu của UNCITRAL về Trọng tài Thương mại

Quốc tế

o Quy tắc tố tụng trọng tài của VIAC

• Điều 22. Luật áp dụng

• 1. Đối với vụ tranh chấp không có yếu tố nước ngoài, Hội đồng Trọng tài áp

dụng pháp luật Việt Nam.

• 2. Đối với vụ tranh chấp có yếu tố nước ngoài, Hội đồng Trọng tài áp dụng

pháp luật do các bên thỏa thuận; trong trường hợp các bên không có thỏa

thuận về pháp luật áp dụng thì Hội đồng Trọng tài quyết định áp dụng pháp

luật mà Hội đồng Trọng tài cho là phù hợp nhất.

• 3. Trường hợp pháp luật Việt Nam, pháp luật do các bên thỏa thuận hoặc

pháp luật do Hội đồng Trọng tài quyết định áp dụng không có quy định cụ

thể liên quan đến nội dung tranh chấp thì Hội đồng Trọng tài được áp dụng

tập quán thích hợp để giải quyết vụ tranh chấp.

Áp dụng CISG bởi HKIAC

Quy tắc tố tụng 2013

• Tòa án Hong Kong v. Trọng tài diễn ra tại Hong Kongo Công ước New York được áp dụng cho Đặc khu Hong Kong

o Đặc khu Hong Kong đã chấp nhận Luật mẫu của UNCITRAL về Trọng tài

Thương mại Quốc tế

o Quy tắc tố tụng trọng tài 2013 của HKIAC

• Điều 35 – Luật áp dụng, Amiable Compositeur

• 35.1 Hội đồng trọng tài phải quyết định nội dung của vụ tranh chấp phù hợp

với các quy phạm pháp luật do các bên thỏa thuận. Bất kỳ việc tòa án có

thẩm quyền chỉ định luật hoặc hệ thống pháp luật nào được hiểu là dẫn

chiếu đến, trừ khi có thỏa thuận khác, luật nội dung mà không đến các quy

phạm xung đột. Nếu các bên không có thỏa thuận, hội động trọng tài phải

áp dụng các quy phạm pháp luật mà hội đồng trọng tài cho là phù hợp

nhất.

• 35.2 Hội đồng trọng tài phải quyết định như hòa giải viên hoặc ex aequo et

bono chỉ khi các bên đã thỏa thuận rõ là hội đồng trọng tài phải làm như vậy.

• 35.3 Trong bất kỳ trường hợp nào, hội đồng trọng tài phải quyết định vụ việc

phù hợp với các điều khoản của hợp đồng và có thể tính đến các thói quen

thương mại được áp dụng cho giao dịch đó.

• Dr. Fan Yang• Director, International Dispute Resolution Academy

• Scholar-in-Residence, WilmerHale

• [email protected]