ĐỒNG ĐỘI - wikifpt.com.vn · xa các đối thủ cạnh tranh nội địa. Là người duy lý, Chủ Là người duy lý, Chủ tịch Trương Gia Bình tin rằng, sự

ĐỒNG ĐỘI

Công ty Cổ phần FPT

Tái bản lần thứ hai, có chỉnh sửa và bổ sung

Hà Nội, tháng 9/2015

Mục lụcLời nói đầu

Cuốn sách được ra đời như thế nào?

Tại sao cuốn sách lại có tên là Đồng Đội?

Tinh thần FPT

Bụi vàng

Mất mát

Lụt

Nếu công ty cần, con tôi sẽ tiếp tục làm bảo vệ

Hợp đồng bất ngờ

Cám ơn cái StarTAC-X

Một lần thu phục ông trùm

Chiếc điện thoại mạ vàng

Người thuyền trưởng

Fải Phát Triển

Tầm nhìn

Bí ẩn con số 13

Một triệu đô la đầu tiên

FPT mất 1 triệu đô la đầu tiên như thế nào?

FPT Gene

Ai là người đầu tiên phải Hài hòa?

FPT có thực sự dân chủ?

Trụ sở tai tiếng

Nhiều người thành đạt

Ươm tài năng

Khát vọng đổi thay

IBM và FPT

Xuất hay là Chết?

7

10

14

16

22

24

26

28

30

32

34

37

41

44

47

49

52

54

56

59

61

64

67

69

72

75

77

81

83

85

87

89

92

95

98

100

103

106

109

112

114

116

118

120

122

124

126

128

130

133

135

138

140

142

Đường ra thế giới

Ba vòng tròn

Tấm lòng bạn bè

Ở đâu cũng gặp người tốt

Bạn bè là không bỏ nhau lúc hoạn nạn

Tốn tiền, mất thời gian, quân ăn hại...

Hội hè quanh năm

Môn gì cũng chơi

Tự sướng với nhau

Thank You Party

Người FPT đi nghỉ mát

Rước Trạng

Con ong chăm chỉ

Đi tìm cây Kơnia

Cuốn nhật ký chiến tranh

Ấu trĩ

Tại người giữ xe

Tự tin

Vụng chèo khéo chống

Hai gia đình

Ngày khởi đầu đặc biệt

Hạnh phúc nhân đôi

Không phải là chuyện của riêng ai

Chiếc cầu nối những yêu thương

Mẩu chuyện nhỏ với Trương Gia Bình

Câu chuyện thang máy

Lãnh đạo trẻ

Cả gan chống lệnh sếp

Chú thật thà thế!

Đường nào ngắn hơn

Không tuyển vì sợ xáo trộn

Công bằng hả, đừng mơ!

Chuyện một cộng tác viên

Ngọc trong đá

Hai cách phục vụ

Thử việc

Đa nhân cách

Chuyện nhỏ FPT

Không còn tin thì không nên sử dụng nữa

Chắc chắn con sẽ khỏi bệnh

Cùng chờ đợi một phép màu

Sưởi ấm trái tim

Con tôi được đi du học

Niềm vui cho con

Sợi dây gắn kết bền chặt

Con hãy lựa chọn FPT

Những hi sinh thầm lặng

I am always a FPTer

Em gái Su của chúng tôi

Mọi sự trên đời là duyên

Theo bước chân con

Thay cho lời kết

144

146

148

150

152

154

156

158

160

162

164

167

169

171

174

175

177

179

182

184

187

188

191

195

197

ĐỒNG ĐỘI

7

144

146

148

150

152

154

156

158

160

162

164

167

169

171

174

175

177

179

182

184

187

188

191

195

197

Lời nói đầu

Cuốn sách các bạn đang cầm trên tay là ấn phẩm duy nhất trong hàng chục ấn phẩm của FPT được tái bản,

thậm chí tái bản đến lần thứ hai. Điều đặc biệt này có lý do của nó.

Sách Đồng Đội ra mắt độc giả FPT lần đầu tiên vào năm 2006. Về lý do ra đời của cuốn sách, các bạn có thể tìm hiểu ở bài viết sau. Cầm trên tay cuốn Đồng Đội xuất bản lần đầu tiên, anh Trương Gia Bình nói: “Đồng Đội là ấn phẩm chính thống của công ty, được dùng song song và bổ trợ cho Sổ tay nhân viên trong vấn đề đào tạo nhân viên mới. Đồng Đội sẽ là một cuốn sách quản trị mang tình người”.

Thật không may, sau đợt phát hành rầm rộ khắp 3 miền vào tháng 9/2006, sách Đồng Đội bị chìm nghỉm trong hào quang sự kiện FPT phát hành cổ phiếu ra thị trường. Cuộc sống và tinh thần của nhiều người FPT đã biến đổi sâu sắc sau sự kiện này. Các năm tiếp theo, những biến động do suy thoái kinh tế, khủng hoảng tài chính, thị trường chứng khoán sụt giảm… dồn dập xảy ra khiến cho người FPT hầu như không còn nhớ đã từng tồn tại một cuốn sách mang tên Đồng Đội.

Có vẻ như nhiều giá trị của FPT chỉ được khẳng định khi suýt bị lãng quên. Những dòng cảm xúc của anh Bình từ buổi phôi thai đột nhiên trở thành Tầm nhìn FPT khi nó vô tình được phát lộ sau nhiều năm bị chôn vùi trong các hợp đồng kinh tế. Sách Đồng Đội bỗng nhiên trở thành món quà tặng đầy ý nghĩa cho học viên MiniMBA khi chỉ còn sót lại dăm ba cuốn. Đó cũng

ĐỒNG ĐỘI

8

là lý do cuốn sách này được âm thầm tái bản năm 2011 với số lượng hạn chế theo nhu cầu nhỏ giọt của Học viện Lãnh đạo FPT (FLI).

Lần tái bản này cũng là sự tình cờ. Vào năm 2015, FPT quyết định trở thành tổ chức học tập. Nhân viên FPT sẽ phải tham gia học tập hằng năm theo chương trình của Trường Đào tạo Cán bộ FPT (FCU). Cán bộ cấp cao hơn thì có thể tham gia giảng dạy thay cho việc học tập. Và sách Đồng Đội trở thành giáo trình được ưa thích đối với nhiều giảng viên nội bộ FPT trong các khóa đào tạo tân binh. Cuốn Đồng Đội được tái bản lần này có thể sẽ mang đúng sứ mệnh mà anh Bình mong muốn 9 năm về trước.

Tất nhiên lần tái bản nào cũng cần có chút gì đó thay đổi, mặc dù chúng tôi nhận thức sâu sắc rằng, sách Đồng Đội xuất bản lần đầu tiên năm 2006 do anh Hoàng Minh Châu chủ biên là cuốn sách vô cùng xuất sắc.

Lý do cho một vài thay đổi trong lần tái bản này là, sau 9 năm kể từ lần xuất bản sách Đồng Đội đầu tiên, FPT phát triển không ngừng, quân số tăng gấp 3 lần, có nhiều thay đổi trong hoạt động kinh doanh và đời sống văn hóa, đã xuất hiện thêm nhiều câu chuyện nhân văn sâu sắc, thấm đượm tình người, mang hơi thở thời đại. Bên cạnh đó, một số câu chuyện được viết trong 2 cuốn Đồng Đội trước đã không còn tính thực tiễn trong sự phát triển của tập đoàn.

Để cuốn sách vẫn đảm bảo tiêu chí ngắn gọn, cô đọng và súc tích, chúng tôi đã cân nhắc cẩn trọng số lượng bài mới bổ sung cũng như bài cần lược bỏ. Đây là công việc khó khăn nhất đối với Ban biên tập. Bởi, bất cứ câu chuyện nào chúng tôi đang cân nhắc đều hướng tới vẻ đẹp của con người và văn

ĐỒNG ĐỘI

9

hóa FPT, xứng đáng có mặt trong sách Đồng Đội. Khi biên tập cuốn sách này, chúng tôi hiểu rằng sẽ có nhiều ý kiến khác nhau và thiếu sót là điều khó tránh khỏi. Vì vậy, chúng tôi rất cần sự bao dung của độc giả FPT.

Chúng tôi cũng xin được mạn phép biên tập, chỉnh sửa nội dung một số bài viết chúng tôi sưu tầm được để phù hợp với tính chất của cuốn sách. Rất mong các tác giả lượng thứ.

Chúng tôi cũng xin lỗi vì không thể nêu hết tên tác giả bài viết, vì phần lớn các bài viết được sưu tầm từ nhiều nguồn khác nhau như sử ký, báo Chúng ta cũng như các ấn bản khác của FPT; hoặc nhiều bài được Ban biên tập viết dựa trên những câu chuyện được lưu truyền. Nhưng chúng tôi khẳng định rằng, tất cả bài viết đều dựa trên câu chuyện có thật và hầu hết do người FPT viết ra.

Và cuối cùng, cuốn sách này được thực hiện bởi những người có thể còn thiếu sự chuyên nghiệp nhưng lại tràn đầy tâm huyết, vì vậy, chúng tôi thầm mong độc giả đón nhận cuốn sách với tinh thần đồng đội cao cả.

Ban biên tập2015

ĐỒNG ĐỘI

10

Cuốn sách được ra đời như thế nào?

Từ năm 2005, FPT đã trở thành một tập đoàn lớn mạnh, bỏ xa các đối thủ cạnh tranh nội địa. Là người duy lý, Chủ

tịch Trương Gia Bình tin rằng, sự thành công, ngoài sự may mắn, luôn có những lý do cụ thể và người chiến thắng liên tục nhất định phải có những phẩm chất khác thường nào đó. Anh muốn củng cố những phẩm chất này, truyền đạt cho các thế hệ tiếp theo. Sự kế thừa thông minh của nhiều thế hệ sẽ tạo ra truyền thống tốt và chỉ có truyền thống tốt mới có khả năng tạo ra sự phát triển bền vững và trường tồn. Để làm việc này thì không gì tốt hơn là viết sách.

Thực ra, sách vở ở FPT đã có kha khá, sử ký dăm cuốn, nội san hàng trăm tập… Thực tiễn cuộc sống của FPT đã được phản ánh khá trung thực ở đây. Nhưng anh Bình không muốn, một nhân viên mới phải đọc hàng vạn trang giấy mới hiểu được truyền thống FPT là gì. Cần có một cuốn sách ngắn gọn, cô đọng, súc tích về những chặng đường lịch sử, về những bài học thành công và thất bại, về những tín điều chúng ta tôn thờ, về những nét đẹp trong đời sống văn hóa FPT… Đặc biệt, anh muốn các thế hệ tiếp sau hiểu rằng, tất cả những điều kiện họ có ngày hôm nay không phải ngay từ đầu đã có và cách tốt nhất đền ơn các thế hệ trước là góp sức vun đắp cho cái truyền thống đã được nhiều thế hệ xây dựng lên.

Anh Bình đặt hàng cuốn sách cho một Ban biên tập gồm 20 người do anh Hoàng Minh Châu phụ trách. Nhiệm vụ của Ban

ĐỒNG ĐỘI

11

này là tìm tòi trong đống tài liệu sử ký, nội san cũng như thu thập các giai thoại lúc trà dư tửu hậu, những giá trị đặc trưng cho FPT, cô đọng trong một cuốn sách nhỏ, chữ to, dễ đọc, dễ nhớ, phù hợp với công tác tuyên truyền trong nhân viên. Ngoài ra, anh còn có tham vọng cuốn sách đạt tới chuẩn mực của một cuốn sách giáo khoa, có thể ban hành cùng với Sổ tay nhân viên FPT, làm chuẩn mực cho văn hóa ứng xử, làm tài liệu thi FQ hàng năm. Trong một lúc phấn khích, anh còn yêu cầu, cuốn sách phải có sức hút như cuốn Kinh Thánh, nhân viên dù đọc chưa hiểu gì vẫn thích đọc, theo kiểu “thuộc trước, ngộ sau”.

Ban biên tập nhận nhiệm vụ, tiến hành họp 2 buổi để phân tích yêu cầu khách hàng. Trước hết, chúng tôi xem xét yêu cầu “Cuốn sách phải có sức hút như cuốn Kinh Thánh”. Sau khi tìm đọc cuốn “Chuyện Kinh Thánh” của nữ văn sĩ Pearl Buck (giải thưởng Nobel Văn học 1938), Ban biên tập quyết định, thể loại trên không phù hợp với FPT và yêu cầu này của anh Bình bị từ chối. Tiếp đến, chúng tôi xem xét yêu cầu của anh “Cuốn sách đạt tới chuẩn mực của một cuốn sách giáo khoa”. Sau khi cân nhắc rất lâu, chúng tôi cũng quyết định từ chối vì hình như sách giáo khoa là thứ bị người FPT dị ứng nhất.

Cuối cùng, chúng tôi xác nhận với anh Bình nhiệm vụ của Ban biên tập là biên tập một cuốn sách dễ đọc, dễ nhớ từ kho tư liệu sử ký và nội san FPT. Một số giai thoại, do các anh Lê Quang Tiến, Đỗ Cao Bảo, Hoàng Nam Tiến… cung cấp, cũng được đưa vào cuốn sách, vì chúng tôi tin rằng, trong câu chuyện đùa của các anh bao giờ cũng có cái cốt là chuyện thật.

Sách được cấu trúc thành những mẩu chuyện ngắn, có lời bình. Đây không phải là một sáng tạo mới về thể loại văn

ĐỒNG ĐỘI

12

chương. Đơn giản là cấu trúc này thuận tiện cho công việc biên tập từ những tư liệu khác nhau thành một cuốn sách có nội dung được định hướng.

Thực sự chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn khi viết các lời bình. Tính hai mặt của một số thành tựu trong FPT đã biến chúng tôi thành người dao động.

Chẳng hạn, môi trường dân chủ mà chúng ta xây dựng được là một trong những thành quả quan trọng nhất của công ty. Nhưng khi chúng tôi biên tập các bài viết về môi trường dân chủ trong FPT, chúng tôi lại thấy dấu hiệu vi phạm dân chủ hiện diện khắp nơi. Và khi chúng tôi định quay lại phê phán môi trường thiếu dân chủ trong FPT thì lại thấy mình quá khắt khe. Không có môi trường dân chủ, FPT đã không có ngày nay. Nhưng ca ngợi thì lại thấy đang tự lừa dối mình.

Hoặc khi biên tập các bài viết về người FPT trung thực, một biên tập viên đề nghị sửa thành người FPT “ngày xưa” trung thực. Theo biên tập viên này thì lãnh đạo FPT đang nằm mơ và ngày nay chỉ có những người không có điều kiện tham ô mới trung thực. Chúng tôi thảo luận rất nhiều về ý này. Về cơ bản mọi người đều thống nhất, một tập đoàn nhiều ngàn nhân viên như FPT thì nên có biện pháp kiểm soát để nhân viên không thể ăn cắp, hơn là dạy dỗ từng người không nên ăn cắp. Nhưng một truyền thống tốt đẹp như “sự trung thực của người FPT” lẽ nào lại mất đi dễ dàng, chỉ vì bây giờ đông người hơn ngày xưa hay sao?

Có rất nhiều ví dụ tương tự như thế. Trên thực tế, nhiều giá trị được hình thành trong quá trình phát triển của FPT và đang lặng lẽ mất đi, không ai để ý, không ai quan tâm. Ngày xưa ít người, ai cũng biết nhau; ngày xưa công việc chưa nhiều, mọi

ĐỒNG ĐỘI

13

người có nhiều thời gian dành cho nhau. Tình đồng đội sinh ra trong thời gian khó, lớn lên nhờ bươn chải và thở dốc khi cái tôi lớn lên theo sự thành đạt của cá nhân.

Chúng tôi có trao đổi với anh Bình về sự dao động này. Anh khuyên nên sử dụng công thức “hai sôi, ba lạnh”, tức là phê phán vừa phải, chỉ mang tính chất cảnh báo, còn chủ yếu là ghi nhận những truyền thống tốt đẹp để các thế hệ noi theo. Với lần xuất bản đầu tiên của cuốn sách Đồng Đội, chúng tôi nghĩ, lời khuyên của anh hợp lý.

Ngoài ra, trong cuốn sách này, chúng tôi không chủ trương ca ngợi lãnh đạo. Lý do rất đơn giản: khi đọc lại các tư liệu lịch sử, chúng tôi nhận thức sâu sắc một điều, thành công mà chúng ta có được ngày hôm nay là sự đánh đổi mồ hôi nước mắt của hàng ngàn người lao động.

Không tin tưởng vào năng lực văn chương của chính mình, chúng tôi có mời một số nhà văn nổi tiếng tham gia chỉ đạo biên tập. Tuy nhiên, kết quả không như chúng ta mong đợi, vì FPT có phong cách rất riêng, nếu không là người FPT từ trong máu thì rất khó nắm bắt cái hồn của nó.

Cuối cùng, Ban biên tập, bao gồm 100% thành viên kiêm nhiệm và trái nghề, đã phải rất vất vả mới hoàn thành cuốn sách nhỏ này. Theo đơn đặt hàng, chúng tôi chỉ cần làm anh Trương Gia Bình hài lòng. Nhưng khi bắt tay vào biên tập, chúng tôi nhận ra, anh Bình hài lòng chỉ là chuyện nhỏ. Nếu cuốn sách được nhiều người FPT đón đọc thì chúng tôi mới thực sự cảm thấy hạnh phúc vì nó viết ra là để cho mọi người.

Ban biên tập2006

ĐỒNG ĐỘI

14

Tại sao cuốn sách lại có tên là Đồng Đội?

Đây là câu hỏi mà một lãnh đạo FPT đã nêu ra, sau khi đọc xong bản thảo cuốn sách này. Anh muốn biết, Ban biên

tập đã chọn tên sách theo những tiêu chí nào?

Một cuốn sách có nội dung hay thì tên nhất định phải hay. Một cuốn sách có nội dung dở thì tên càng phải hay. Đó là lẽ thông thường, quá dễ hiểu với người FPT.

Một cuốn sách được coi là nghiêm túc nếu tên sách gắn liền với nội dung cuốn sách. Không thể tên sách là “Dạy nấu ăn” mà nội dung lại là “Dạy võ”. Có ý kiến cho rằng, phong cách FPT là hiệu quả, vì thế tên sách nên ngắn gọn súc tích. Lại có ý kiến khác cho rằng, người FPT đang bị phê phán là quá thực dụng, nên tên sách cần chọn trong số tên có vẻ lãng mạn nhất.

Vậy là, tên sách phải hay, phải phù hợp với nội dung, phải ngắn gọn và phải lãng mạn. Để phát huy trí tuệ tập thể, Ban biên tập đã tiến hành một cuộc thảo luận trên mạng. Sau một tháng bình chọn, 10 tên xuất sắc nhất được vào vòng chung kết.

Nhưng cuối cùng, không có tên nào trong số những tên trên được chọn cho cuốn sách. Nguyên nhân rất đơn giản: anh Trương Gia Bình đã quyết trước đó rồi. Cuốn sách, theo ý của anh Bình, nhất định phải có tên là Đồng Đội.

ĐỒNG ĐỘI

15

Ban biên tập không hoàn toàn bất ngờ, bởi dân chủ theo phong cách FPT, vẫn thường được hiểu là “anh quyết rồi, các chú cứ thảo luận thoải mái”.

Lời bàn:

Cũng may, Đồng Đội thực sự là một tên hay cho cuốn sách này.

Một đối thủ của chúng ta đã từng hỏi: “Tại sao tụi FPT chúng mày

lại chơi được với nhau lâu thế?” Quả thật, có nhiều công ty ngày xưa

lớn hơn FPT, tụ tập được không ít anh tài, nhưng họ giống như các

tế bào, cứ lớn lên là phân chia. Lúc đầu, họ cũng giống chúng ta, có

tuổi trẻ, có tài năng, có chí hướng, có tâm huyết. Họ đã cùng nhau

vượt qua nhiều khó khăn. Nhưng họ thiếu một cái gì đó để tiếp tục

ở lại bên nhau khi đã thành công, bên nhau cho những thành công

lớn hơn.

Chúng ta tự hào là công ty tin học hàng đầu Việt Nam, tự hào về

doanh số và lợi nhuận hàng năm liên tục tăng. Nhưng điều đáng quý

nhất mà chúng ta có được chính là tinh thần Đồng Đội, là sự đoàn

kết trong nội bộ FPT.

ĐỒNG ĐỘI

16

Tinh thần FPT

Người FPT chúng ta tôn trọng cá nhân, đổi mới và đồng đội. Đây là nguồn sức mạnh tinh thần vô địch, đem đến

cho FPT thành công nối tiếp thành công. Tinh thần này là hồn của FPT, mất nó đi FPT không còn là FPT nữa. Bởi vậy, mỗi người FPT có trách nhiệm bảo vệ đến cùng Tinh thần FPT. Lãnh đạo các cấp - người giữ lửa cho tinh thần này cần Chí công, Gương mẫu và Sáng suốt. Làm được vậy FPT sẽ phát triển và trường tồn cùng thời gian. Hay nói gọn lại trong 6 chữ “Tôn Đổi Đồng - Chí Gương Sáng”.

“Tôn” là tôn trọng cá nhân, bao gồm các yếu tố: Nói thẳng, Lắng nghe và Bao dung. Nói thẳng nghĩa là nói mọi ý nghĩ của mình dù có nghịch nhĩ ai đó, trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau. Đó chính là tôn trọng chính mình. Cấp trên nói thẳng với cấp dưới đã khó, cấp dưới nói thẳng với cấp trên còn khó hơn. Có lần, tôi hỏi Nguyễn Thành Nam - Sáng lập viên FPT: “Theo em, cái gì là giá trị cốt lõi FPT?”. Câu trả lời làm tôi bất ngờ: “Cộng đồng”. Rồi Nam giải thích: “Này nhé, sáng lập viên là một nhóm bạn bè. Người này rủ người khác. Ai thích nói gì thì nói. Cãi nhau rinh củ tỏi. Ai máu gì thì làm nấy. Tự đặt nhiệm vụ, tự hoàn thành. Tin nhau mà làm”. Tôi hỏi tiếp: “Đối với em, điều gì làm em sướng nhất ở FPT?”. “Được là chính mình. Luôn luôn được là chính mình”. Và 20 năm qua, FPT luôn tôn trọng cá nhân, lắng nghe và tạo điều kiện để các thành viên FPT được là chính mình, thực hiện hoài bão của mình.

Lắng nghe nghĩa là nghe và trao đổi bình đẳng, không phân biệt vị trí cao thấp. Không trù úm, xấu chơi khi không hợp ý

ĐỒNG ĐỘI

17

mình. Ở FPT hầu như không có chuyện lẫn lộn giữa đánh giá con người và đánh giá công việc mà việc là việc, quan hệ cá nhân không được xen vào. Tôi nghĩ rằng 20 năm qua, người FPT luôn thấu hiểu, chấp nhận cái đúng, cái hợp lý, dám nhận sai và sửa sai. Lắng nghe cũng là cách để lãnh đạo FPT sử dụng để tránh đưa ra những quyết định sai lầm. Khi bạn là nhân viên, bạn lắng nghe để hoàn thiện mình qua từng ngày, từng việc. Khi bạn là quản lý và lãnh đạo, hơn lúc nào hết bạn cần lắng nghe anh em nói, dù là lời nghịch nhĩ nhất để bạn có thông tin nhiều chiều và cũng là khuyến khích anh em chân tình, thẳng thắn góp ý. Một lúc nào đó mà anh em không nói và chia sẻ nữa là điều tôi cho rằng vô cùng nguy hiểm. 20 năm thành công đã ghi nhận những sự thay đổi và điều chỉnh quan trọng khi Ban Tổng giám đốc thật sự cầu thị, lắng nghe những lời chia sẻ thẳng thắn từ các thành viên trong đại gia đình FPT.

Tôi cho rằng Bao dung nghĩa là chấp nhận mọi người như họ vốn có. Chấp nhận cả mặt mạnh, mặt yếu, cả điểm tốt và không tốt. Tạo điều kiện tối đa để mọi người được làm chính mình. Ủng hộ các sáng kiến, đề xuất hợp lý. Động viên nhau khi thất bại. Tạo cơ hội để mỗi cá nhân phát triển mình, thành công. Đây là điểm khác biệt cốt lõi của FPT, tối trọng với người có tài (và có tật), là nền tảng để tập hợp người tài, có hoài bão lớn và là môi trường thiết yếu của đổi mới và sáng tạo. Ở FPT, sự bao dung được thể hiện đến mức lãnh đạo thường xuyên bị kêu là xử lý không cương quyết, không mạnh tay. Nhiều cán bộ được tập đoàn tạo mọi điều kiện để thử sức và thể hiện năng lực bản thân. Đến những phụ nữ giữ xe ở showroom có thái độ thiếu tôn trọng khách hàng cũng không bị kỷ luật ngay mà được quan tâm, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng, rồi sau đó, khi những vấn đề của họ được tháo gỡ, họ đã trở thành những nhân viên tận tâm.

ĐỒNG ĐỘI

18

“Đổi” là tinh thần đổi mới, bao gồm Học hành, Sáng tạo và STCo. Học hành nghĩa là liên tục học hỏi. Không giấu dốt. Học ở bất kỳ ai, ở bất cứ mọi nơi, mọi lúc. Hành là đưa những kiến thức học hỏi được vào thực tế công việc của mình, là tinh thần luôn cải tiến. FPT đã đưa vào áp dụng rất nhiều điều học được từ các đối tác, khách hàng, đối thủ cạnh tranh. Những quyển sách, bài báo hay thường xuyên được truyền bá từ lãnh đạo cao cấp nhất đến những nhân viên mới. Lãnh đạo cao cấp của FPT như anh Nguyễn Thành Nam còn học được những bài học cạnh tranh trên đường ra thế giới từ những cô gái Việt sang Đài Loan làm ô-sin. Đó là ý thức được điểm mạnh của mình trong hàng trăm điểm yếu kém hơn người.

Theo tôi, Sáng tạo là một phẩm chất đặc biệt của người FPT. Sáng tạo nghĩa là suy nghĩ không theo lối mòn. Luôn tự đặt câu hỏi còn cách nào khác không? Cố gắng dẫn đầu về công nghệ mới, sản phẩm mới, phương thức quản trị, kinh doanh mới. Kết hợp với Học hành, đức tính Sáng tạo đã giúp FPT giữ vững vị trí dẫn đầu trên thương trường. Năm 2008, Nhóm nghiên cứu và phát triển FPT 2.0 đã bắt đầu đi vào công nghệ nền, bắt đầu xây dựng các dịch vụ công nghệ cao chưa có hoặc mới có trên thế giới, đưa tinh thần sáng tạo FPT lên một tầm cao mới.

STCo thực sự là niềm tự hào của lớp lớp người FPT, là cách thức giao tiếp cộng đồng tràn ngập tiếng cười, sự sướng vui. STCo nghĩa là trào lộng, mà trước hết là tự trào. STCo cũng là một sáng tạo độc đáo của người FPT, là sự khác biệt, là bản sắc Việt của một tập đoàn kinh tế công nghệ. STCo được thể hiện qua những hoạt động thường ngày, qua Tổng hội, qua những dịp lễ hội 13/9, Ngày Đàn ông, các giải thể thao, văn nghệ. STCo là cách người FPT thể hiện sự lạc quan, qua việc

ĐỒNG ĐỘI

19

“sùng bái” con số 13 đen tối. Ngay bản thân khẩu hiệu “Tôn Đổi Đồng” cũng thể hiện chất tự trào STCo.

“Đồng” là tinh thần đồng đội, bao gồm Đồng tâm, Tập thể và Chân tình. Đồng tâm nghĩa là cùng chung mục tiêu, cùng tâm huyết vì sự thành công của khách hàng; vì sự phát triển trường tồn của công ty; vì một Việt Nam hưng thịnh và trí tuệ; vì trách nhiệm với xã hội và môi trường. Có hàng trăm tấm gương tận tụy vì khách hàng, nỗ lực quên mình vì công ty. FPT trở thành đại lý của IBM nhờ sự tận tụy với khách hàng của cán bộ trực Trung tâm Bảo hành. Anh Bùi Công Dân, cán bộ bảo vệ lâu năm của FPT từng nói: “Nếu công ty cần, con tôi sẽ tiếp tục làm bảo vệ”. Tôi nghĩ một sự thành công bền vững nào đó nhất thiết cần tinh thần đồng đội, sẻ chia và vì nhau. Tôi nhớ dịp cải tổ Công ty Hệ thống thông tin FPT cũng như gần đây là bảo vệ sơ kết 6 tháng đầu năm 2008, tôi và Ban Tổng giám đốc đều cho rằng 18 tháng tới là thực sự khó khăn, khốc liệt và “người FPT sẵn sàng rau cháo nuôi nhau”, cùng vượt qua giông tố để khi tất cả khó khăn và trở ngại qua đi, chúng ta lại cùng nhau chiếm lĩnh những đỉnh cao và thành công mới.

Chân tình có nghĩa như dân gian vẫn nói: “Một trăm cái lý không bằng một tí cái tình”. Chân tình là quan tâm đến từng thành viên, vì nhau, ứng xử như bạn bè, anh em một nhà, không phân biệt sếp với quân. Nghỉ mát FPT là dịp các gia đình cán bộ nhân viên từ trên xuống dưới giao lưu với nhau như những người bạn, người cộng sự. Khi có một đồng đội chẳng may gặp nạn, mọi người luôn bên cạnh để giúp đỡ, chia sẻ. Chính sự chân tình trong đối xử đồng nghiệp đã làm cho nhiều bậc phụ huynh hay vợ, chồng của người FPT sẵn sàng thông cảm với người thân của mình những khi họ lao động “quên mình” vì công ty.

ĐỒNG ĐỘI

20

“Tôn Đổi Đồng” là những giá trị mà tất cả người FPT đều chia sẻ. Tuy nhiên, có gìn giữ và phát huy được các giá trị này hay không phụ thuộc trước hết vào lãnh đạo các cấp của tập đoàn. Do đó, ngoài những phẩm chất nêu trên, thì mọi cán bộ lãnh đạo của tập đoàn phải “Chí Gương Sáng”, nghĩa là Chí công, Gương mẫu và Sáng suốt. Tôi cho rằng Chí công là nền tảng quan trọng nhất để mọi người tin lãnh đạo, để mọi người làm việc hết mình thay vì xu nịnh lãnh đạo. Mọi quyết định quyết không thiên vị, không phụ thuộc thân sơ, không bị mua chuộc. Quyền lợi của FPT, của đơn vị được đặt lên trên quyền lợi cá nhân. Phẩm chất này được các sáng lập viên FPT gìn giữ ngay từ những ngày đầu, khi anh Đỗ Cao Bảo và anh Nguyễn Trung Hà kiên quyết không ăn chênh lệch bằng cách ghi tăng hóa đơn khi được cử đi mua máy phát điện cho ISC. Còn Gương mẫu là lãnh đạo phải là tấm gương về Tinh thần FPT, là người phải thể hiện trước nhất Tôn Đổi Đồng. Người FPT rất thông minh, họ có thể nhanh chóng xác định và đi theo những nhà lãnh đạo có thể nêu tấm gương cho họ. Bên cạnh đó yếu tố Sáng suốt là vô cùng quan trọng, lãnh đạo cần có tầm nhìn, quyết đoán. Ở các cấp càng cao thì cần tầm nhìn càng xa, quyết định càng cần phải chính xác. Quyết định sai ở cấp càng cao thiệt hại chung càng lớn. Cho nên việc lựa chọn lãnh đạo càng cần phải cẩn trọng. Công tác lựa chọn và phát triển đội ngũ kế cận ở FPT luôn nhận được sự quan tâm lớn của lãnh đạo cao cấp nhất tập đoàn.

“Tôn Đổi Đồng” và “Chí Gương Sáng” chính là các giá trị cốt lõi, là Tinh thần FPT đã làm nên sự thành công khác biệt của FPT trong 20 năm qua. Nếu được gìn giữ và phát huy, Tinh thần FPT sẽ còn dẫn dắt tập đoàn trường tồn, tiếp tục thành công vượt trội, đạt được những thành tựu to lớn hơn nữa.

ĐỒNG ĐỘI

21

Lời bàn:

Đây là bài viết của anh Trương Gia Bình, Chủ tịch HĐQT FPT, vào dịp

kỷ niệm 20 năm thành lập FPT (13/9/2008).

Sau 20 năm hoạt động, nhiều người cho rằng FPT đã xây dựng được

khá nhiều giá trị tốt như Sáng tạo, Dân chủ, Hiền tài, Trong sạch,

Đồng đội, Hiệu quả, Công bằng, Đạo đức… nhưng với chừng đó giá

trị, đơn lẻ, rải rác và thiếu hệ thống, anh Bình vẫn chưa thấy yên tâm.

Anh Bình đã trực tiếp trao đổi với từng thành viên sáng lập FPT để

lập ra một danh sách giá trị được coi là “cốt lõi” đối với tập đoàn.

Danh sách này sau đó đã được đánh giá và thống nhất bởi các cán

bộ quản lý FPT và được đưa ra “trưng cầu dân ý”. Dựa trên kết quả

cuộc trưng cầu này, lãnh đạo đã tiến hành đánh giá lại và quyết định

những giá trị cốt lõi cuối cùng, đó là tinh thần “Tôn - Đổi - Đồng, Chí

- Gương - Sáng”.

Các giá trị cốt lõi này hiện nay đang được áp dụng triệt để trong

công tác quản trị của FPT.

Một điều kỳ diệu là sách Đồng Đội ra đời trước bài viết này 2 năm,

nhưng nội dung của nó đã thể hiện được đầy đủ tinh thần “Tôn - Đổi

- Đồng, Chí - Gương - Sáng”. Hay nói một cách khác, sách Đồng Đội

là một minh họa hoàn hảo nhất cho Tinh thần FPT.

ĐỒNG ĐỘI

22

Bụi vàng

Sài Gòn mưa lất phất như thời tiết xứ Bắc. Đã cuối giờ chiều, Trương Quang Dũng mới nhận được đơn đặt hàng

của đại lý phân phối máy tính tại Gia Lai với yêu cầu: “Gửi gấp hàng trong ngày để mai kịp giao cho khách”. Lập tức, đội mưa đội gió, Dũng tất tả xuôi ngược liên hệ với các bãi xe trong thành phố. Khi trời sập tối, anh cũng tìm được một chuyến xe cuối cùng nhận chở hàng gấp trong đêm.

Dũng gọi điện xuống thủ kho dặn chờ để xuất máy. Khi quay về công ty để lấy hóa đơn. Dũng lại phát hiện ra bên kế toán chưa nhập hóa đơn vào máy tính. Sau một hồi giải thích, kế toán đồng ý giúp anh, mặc dù lúc đó đã hết giờ làm việc.

Trớ trêu thay, trong quá trình nhập hóa đơn, kế toán lại phát hiện phía nhà máy xuất sai giá. Cực chẳng đã, Dũng buộc phải tìm trưởng bộ phận phân phối Elead - anh Bùi Ngọc Thảo để hủy hóa đơn cũ và xuất hóa đơn khác.

Có được hóa đơn, Dũng chạy đến phòng Hành chính để đóng dấu thì mọi người đã về hết. Ngước nhìn đồng hồ, đã hơn 19h. Không có dấu thì không thể xuất hàng. Không lẽ để mất một hợp đồng?

Dũng quyết định điện thoại cho Lan, nhân viên hành chính, quay lại công ty đóng dấu giúp. Giọng cô gái khổ sở: “Anh ơi! Bây giờ em không vào ngay được vì em không có xe. Mà ông xã em cũng chưa về nhà. Để ngày mai được không anh?”. Dũng bắt đầu cảm thấy chán nản, muốn buông xuôi. Anh gọi

ĐỒNG ĐỘI

23

lại cho anh Bùi Ngọc Thảo nói rõ tình hình. Ngay lập tức, anh Thảo động viên: “Dũng chờ đi, mình sẽ đến nhà Lan chở cô ấy lên công ty!”.

Ngoài trời mưa càng lớn. Lòng Dũng nóng như lửa. Chốc chốc lại nhận được điện thoại từ thủ kho: “Sao, có định lấy hàng nữa không?”, “Mấy giờ thì lấy hàng?”, “Không lấy hàng thì tui đóng cửa đi về đó”... Chỉ còn chưa đến 1 giờ nữa thì xe chạy mà vẫn không thấy bóng dáng Lan đâu.

Tranh thủ, Dũng mang hóa đơn xanh đi nhờ thủ kho chuẩn bị hàng.

20 phút trước khi xe hàng lăn bánh, Thảo cùng Lan đội mưa hơn 10km đến công ty. Hai người ướt sũng từ đầu đến chân. Chồng đi vắng, Lan phải gửi tạm con cho người quen rồi quáng quàng đến công ty để đóng một con dấu.

Thời gian đã rất gấp, anh thủ kho xung phong chở hàng ra bãi xe.

Đúng 21h, hàng kịp đưa đến trước giờ chuyến xe chuyển bánh. Chờ cho xe hàng khuất hẳn, mọi người mới thở phào nhẹ nhõm, quay về. Mưa vẫn không ngừng rơi. Dũng cảm thấy thật hạnh phúc. Lòng Dũng trào dâng tình cảm biết ơn sâu sắc đối với những người đồng đội của mình.

Lời bàn:

Những chuyến hàng gấp, những lần làm việc không kể thời gian, bất

chấp mọi khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ đã không còn xa lạ với

người FPT. Xin được mượn ý trong chuyện ngắn “Bông hồng vàng”

của Paustovsky để nói về họ. Họ là những bụi vàng nhỏ bé. Phải nhìn

thật lâu, ngắm thật kỹ mới có thể thấy những hạt bụi đó lấp lánh. Và

những triệu đô la mà FPT có được hôm nay bắt nguồn từ những bụi

vàng li ti ấy.

ĐỒNG ĐỘI

24

Mất mát

Nghĩa lâm bệnh và qua đời làm tất cả FSoft choáng váng. Lần đầu tiên FSoft mất đi một con người. Ban giám đốc

gồm anh Nam và anh Hùng “Râu” bắt xe đi về quê em buổi tối để sáng sớm mai kịp đưa em ra đồng. Các anh ngồi bên nhau câm lặng.

Gặp ông bác ruột của Nghĩa ở cửa, ông nghẹn ngào ôm lấy các anh: “Anh ơi, thế là cả họ nhà tôi mất đi một chỗ dựa rồi”. Lúc đó, các anh chẳng hiểu tại sao một lập trình viên mới 25 tuổi như em, lương chưa phải cao lắm, lại có thể là chỗ dựa cho cả dòng họ.

Đêm ngủ ở nhà ông bác Nghĩa, các anh nghe ông kể chuyện. Làng quê Bắc Ninh này có nghề chế biến gỗ truyền thống, “từ lúc đẻ ra đã thấy người ta chở gỗ đến chất đầy làng, mình chỉ chế biến là lại có người đến chở đi”. Người dân ở đây cực kỳ thông minh trong sản xuất, họ cưa gỗ súc làm cánh cửa cho Hà Nội. Những thanh gỗ dư họ làm song cửa bán cho Hà Nam. Đầu thừa đuôi thẹo bán cho cánh thợ mộc Hưng Yên làm chêm. Mạt cưa thì bán cho dân Hà Tây làm hương... Nói chung là tận dụng sạch, không thừa. Họ còn sáng tạo ra nghề đi lượm tóc rụng bằng cách đặt các giỏ tại cửa hàng cắt tóc khắp nơi, gom lại và đóng xe bán sang Trung Quốc để làm tóc giả. Tóm lại, quan điểm là tất cả hàng hoá đều “xuất khẩu” khỏi làng. Nhưng người dân đều chỉ coi cái nghề truyền thống đó là bàn đạp để con cháu họ có cơ hội học tập, hướng tới một sự nghiệp vẻ vang.

ĐỒNG ĐỘI

25

Nghĩa học giỏi, ngoan ngoãn hiếu thảo, được gia nhập FPT làm phần mềm xuất khẩu, là tấm gương cho tất cả thiếu niên trong họ. Ông bác thở dài: “Nghĩa nó chết đi, chúng tôi chẳng biết dạy con bằng gì nữa”. Nói rồi ông khóc nức nở. Các anh lặng người.

Ngày hôm sau tiễn em ra đồng, trong bài điếu văn của Phan Văn Hưng đã nhắc đến những dòng code của Nghĩa cho Winsoft Canada. Cả nhà em có một chút an ủi tự hào vì những gì em đã làm được.

Lời bàn:

Nguyễn Trọng Nghĩa là lập trình viên của nhóm Cogita, tiền thân của

G3 và FSoft HCM bây giờ. FSoft đã nhận chăm sóc Hiếu, em Nghĩa,

những mong có thể bù đắp lại sự mất mát cho gia đình. Giờ Hiếu đã

có gia đình của mình với một cô con gái nhỏ, nhưng chúng ta chẳng

bao giờ biết được liệu cậu ấy có thể thay thế được những kỳ vọng mà

bố mẹ cậu đã đặt vào người anh.

ĐỒNG ĐỘI

26

Lụt

Lại một năm nữa họ không được tham dự Lễ tổng kết cuối năm.

Trong khi các đồng nghiệp được tặng những tấm huy chương đúc bằng vàng mười, thì họ vẫn ở rất xa thành phố. Trong khi các đồng nghiệp khui sâm banh nổ vang trời thì bên tai họ chỉ là tiếng sấm ì ầm. Trong khi mọi người nâng ly, bia rượu ngập bàn thì xung quanh họ bốn bề nước trắng xóa.

Đức khom khom người, nước mắt chảy ra giàn giụa vì hơn một tiếng đồng hồ chui vào ống thông hơi đun nước bằng giấy báo để chan với mì gói.

Đêm, trời đen kịt và nước mênh mông. “Tao muốn về nhà, tao muốn về nhà...”. Duy đột nhiên bật dậy đứng lên, đi tới đi lui, miệng lẩm bẩm rồi đi tìm nước uống. Sơn mệt mỏi, hé mắt dõi theo từng bước thằng bạn. Tìm hoài không có nước uống, nó đành về chỗ nằm ngủ thiếp đi. Trời lại bắt đầu mưa. Trong giấc ngủ không tròn, nửa đêm, nó ngồi dậy, rờ mặt thằng bạn:- Ai vậy? - Tao chứ ai. - Út đâu rồi?- Út đi với ông Địa rồi.

Trong giấc mơ của Duy có cái trắng xóa của bốn bề vùng lũ, có chiếc xuồng chênh chao, nhỏ nhoi bị xô dạt trước mỗi vạt nước lớn. Vẫn vẹn nguyên cảm giác thót tim, xanh mặt khi chân vịt của chiếc xuồng bị kẹt hồi chiều mà chẳng ai biết bơi.

ĐỒNG ĐỘI

27

Những vạt gió hất văng nước vào mặt bỏng rát. Chỉ lo đám máy móc trên xuồng không chịu nổi nước bị ngấm ẩm. Đến giờ, quần áo trên người vẫn chưa kịp khô.

Nhớ nhà. 5 ngày toàn mì gói và khoai luộc. 5 đứa chỉ có một manh chiếu, một cái chăn và chẳng màn mùng. Mùi gỗ mục và mùi vỏ cây úa bủa vây. Gần sáng, mưa lớn, cả đội lồm cồm trở dậy che chắn cẩn thận lại cho đám máy móc. Mai bắt đầu chạy thử hệ thống triển khai vùng lũ. Tết này không biết có kịp về?

Lời bàn:

Dân triển khai là dân phải mang máy tính đến cho người dùng khắp

miền đất nước, cài đặt và hướng dẫn vận hành. Câu chuyện trên của

các nhân viên Công ty Hệ thống Thông tin FPT trong mùa lụt khủng

khiếp năm 1999. Dân triển khai cứ đều đặn đến rồi đều đặn đi miệt

mài như chiếc kim đồng hồ tích tắc, tích tắc. Họ như sống trong một

câu thơ “không ai nhớ mặt đặt tên, nhưng họ đã làm ra đất nước”.

ĐỒNG ĐỘI

28

Nếu công ty cần, con tôi sẽ tiếp tục làm bảo vệ

Đó là tâm sự của anh Bùi Công Dân, cán bộ bảo vệ lâu năm nhất của FPT HCM. Anh nói điều này với giọng hơi

buồn, nhưng những người quen anh đều hiểu, anh đã nói thật lòng mình.

Là một quân nhân xuất ngũ, năm 1992, anh đến với FPT cùng một mảnh đạn còn ghim trong người. Lúc đó, công ty mới nhập về 500 máy đánh chữ Olivetti. Anh lập tức được phân công làm bảo vệ kho máy. Hơn 6 tháng coi kho, anh đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và trở thành người bảo vệ chính thức của FPT HCM.

Anh sống với niềm đam mê của riêng mình. Có mặt ở công ty cả ngày lẫn đêm, nên anh biết rất nhiều, không chỉ những chuyện trà dư tửu hậu mà cả cách thực hiện nhiều công việc khác nhau. Hầu hết những nhân viên mới đều được anh hướng dẫn công việc, không khác gì việc đào tạo các sổ tay quá trình theo ISO ngày nay. Anh quan tâm đến mọi người, từ lãnh đạo tới nhân viên. Chắc hẳn các anh Nguyễn Khắc Thành, Nguyễn Lâm Phương còn nhớ 6 tháng công tác tại TP HCM, ban ngày đi làm, tối về ăn cơm trứng anh Dân nấu và nghe anh Dân giáo dục về tình yêu công ty.

Một lần, với giọng hơi buồn, anh tâm sự rằng: “Nếu công ty phân công làm kinh doanh, thì tôi cũng có thể làm tốt công việc kinh doanh. Nhưng công ty phân công làm bảo vệ thì tôi

ĐỒNG ĐỘI

29

phải làm tốt công việc này. Dù sao thì cũng cần có người bảo vệ tài sản của công ty”. Với sự xúc động của một người đàn ông mạnh mẽ, anh tiếp: “Nếu công ty cần, sau này con tôi sẽ tiếp tục làm bảo vệ”.

Ngày nay, khi FPT hướng tới chuyên nghiệp hóa, FPT chủ trương thuê dịch vụ bảo vệ từ các công ty chuyên nghiệp, những người bảo vệ nghiệp dư như anh Dân sẽ bị thay thế. Có thể con anh sẽ không bao giờ trở thành bảo vệ FPT. Nhưng lẽ nào chúng ta có thể quên tấm lòng của anh Dân và những người như anh đã dành cho công ty trong suốt những năm tháng khó khăn?

Lời bàn:

Các lâu đài hoành tráng được xây nên từ những hạt cát. Những

người lái xe, bảo vệ, tạp vụ… là những hạt cát của FPT hôm nay.

Những “hạt cát” thường bị lãng quên. Chúng ta không mắc nợ những

“hạt cát”, nhưng có lẽ chúng ta thực sự nợ “tấm lòng của những hạt

cát” đã dành cho FPT.

Anh Dân làm bảo vệ cho FPT suốt 18 năm, cho đến tận khi nghỉ hưu

vào năm 2010.

ĐỒNG ĐỘI

30

Hợp đồng bất ngờ

Đêm sập xuống từ lúc nào chẳng rõ. Tuấn rời màn hình bước ra cửa showroom đứng vươn vai. Ba mươi mốt tuổi

đời vẫn chưa một mảnh tình đọng lại. Đúng lúc đó, điện thoại reo vang. Cô bạn mới đi công tác về, đang ngồi ở quán cà phê, gọi Tuấn ra hàn huyên. Chà, đêm thứ Bảy có bạn gái rủ đi uống cà phê thì còn gì bằng!

Đúng lúc Tuấn chuẩn bị đóng cửa showroom thì một ông Tây ba lô chính hiệu, to béo, bệ vệ, quần soóc áo thun xuất hiện. Hết sức thất vọng, nhưng Tuấn vẫn mỉm cười, gật đầu chào: “Xin lỗi, tôi có thể giúp được gì cho ông?”. Ông Tây trả lời: “Tiện đường ngang qua, tôi ghé xem mấy cái máy tính”. Nhìn kỹ ông Tây, Tuấn thầm đánh giá, chẳng có tiềm năng mua hàng gì cả. Nhưng là người bán hàng, Tuấn không nỡ đuổi ông ra khỏi cửa để chạy đi chơi, cho dù là tối thứ Bảy. Ông Tây hỏi đủ thứ, xin đủ các loại bảng giá rồi bỏ đi mà không có bất cứ hứa hẹn gì. Mất đứt một tiếng đồng hồ. Tuấn vội vã đóng cửa, thầm nghĩ, không biết cô bạn còn ngồi chờ ở quán cà phê không?

Bẵng đi một thời gian, đột nhiên Tuấn nhận được giấy mời sang làm việc với Phòng dự án Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Một hợp đồng cung cấp mấy chục máy tính đang chờ Tuấn ở đó. Tuấn hết sức ngạc nhiên vì không mất công chào hàng mà vớ được hợp đồng quá lớn, lớn hơn cả doanh số một tháng của cửa hàng. Cô thư ký dẫn Tuấn đi qua một dãy hành lang ẩm thấp rồi đẩy cánh cửa gỗ mời anh vào.

ĐỒNG ĐỘI

31

Ngồi cuối bàn là một người đàn ông nước ngoài, mặc áo sơ mi trắng, thắt cà vạt nghiêm chỉnh. Người đàn ông nở nụ cười thân thiện. Tuấn ngờ ngợ nhìn ông ta. Chỉ đến khi ông ta hỏi “Anh còn nhớ tôi không?” thì Tuấn mới giật mình. Đó chính là ông Tây đã ghé thăm cửa hàng của Tuấn vào một đêm thứ Bảy tháng trước.

Lời bàn:

Người ta thường nói, không ai học được chữ ngờ. Nhưng tạo hóa vốn

rất công bằng. Nếu buổi tối ấy Tuấn vội đóng cửa đi uống cà phê với

bạn gái thì làm sao có được hợp đồng ngày hôm nay? Người nông

dân có mùa màng bội thu bởi vì trước đó họ đã chịu khó gieo hạt.

Thành công của FPT cũng tương tự như thế.

ĐỒNG ĐỘI

32

Cám ơn cái StarTAC-X

Vào thời mà StarTAC-X còn tung hoành trên thị trường điện thoại di dộng, Liêm đang làm kỹ thuật bảo hành tại

cửa hàng 90 Nguyễn Thị Minh Khai. Hồi đó, bảo hành không chuyên nghiệp như bây giờ, bộ phận bán hàng và bộ phận bảo hành ở chung nhau. Mỗi khi khách hàng tới sửa máy, mấy em kinh doanh lại gọi bất cứ một anh kỹ thuật nào ra kiểm tra và nhận máy.

Một buổi sáng đẹp trời, một cô gái ăn mặc sành điệu đến cửa hàng để sửa máy. Một chiếc StarTAC-X bị sóng yếu. Liêm ra nhận máy, kiểm tra toàn diện bên ngoài, bấm số IMEI và phát hiện số IMEI máy và IMEI trên tem không giống nhau dù tem bảo hành vẫn còn đầy đủ. Không có dấu hiệu mở. Cô gái cũng ngạc nhiên. Cô mua máy ở cửa hàng 135 Hai Bà Trưng là chỗ quen biết nên cũng không kiểm tra. Liêm bối rối vì chưa biết xử lý thế nào. Anh cho cô mượn tạm chiếc V2088 dùng tạm để chờ xử lý.

Lo lắng, Liêm chạy qua Motorola nhờ tra cứu. Có số IMEI đó. Đúng máy chính hiệu. Thế là chiếc máy StarTAC-X được gửi qua Singapore sửa chữa.

Hôm sau, cô gái lại đến. Chiếc V2088 bị mất nguồn không dùng được. Liêm lại đi mượn một chiếc P8088 cho cô dùng tạm. Lúc bấy giờ điện thoại còn hiếm, nên mượn điện thoại rất khó khăn.

Trong khi chờ sửa máy, Liêm vẫn thường xuyên liên lạc với cô

ĐỒNG ĐỘI

33

khách hàng để thông báo tình hình. Thấy Liêm tận tình, cô gái rất cảm động và mời anh đi ăn trưa. Liêm sung sướng lắm. Từ trước đến giờ đã có người con gái nào mời anh đi ăn đâu. Anh thầm mong cái StarTAC-X ấy nằm ở Singapore càng lâu càng tốt.

Cầu được ước thấy. Chiếc máy bị hỏng nặng nên hãng sửa mãi không được. Đến khi hãng Motorola quyết định đền cho khách hàng một chiếc máy mới, thì Liêm và cô khách hàng đã trở nên thân thiết trên mức bình thường.

Và thế là nhờ chiếc máy hỏng, nhờ hãng bảo hành quá chậm mà Liêm đã tìm thấy một nửa kia của mình.

Lời bàn:

Khách hàng luôn mong muốn được phục vụ tận tụy. Nhưng ở Việt

Nam, họ không chờ đợi điều đó như một sự hiển nhiên. Chính vì thế,

sự tận tụy của chúng ta vẫn luôn làm cho khách hàng cảm động.

Chúng ta cám ơn họ vì đã mua sản phẩm của công ty. Họ cảm ơn

chúng ta vì đã được phục vụ tận tình. Đó chính là phương châm hành

động của chúng ta: Cùng đi tới thành công.

Tất nhiên, gặp được khách hàng cảm ơn tới mức chịu nhận làm

chồng, như trường hợp của Liêm, thì còn phải phụ thuộc kiếp trước

đã tu tốt tới mức nào!

ĐỒNG ĐỘI

34

Một lần thu phục “ông trùm”

Nhìn lại sự nghiệp kinh doanh của mình, Bình “đồi”, Phó phòng Kinh doanh FMB, vẫn còn cảm giác lạnh gáy

khi nhớ lại lần cả gan đòi nợ một “ông trùm” khét tiếng ở đất Đà Nẵng.

Hồi ấy, cửa hàng điện thoại di động bề thế và sang trọng nhất Đà Nẵng thuộc quyền sở hữu của Thanh, một cô gái trẻ xinh đẹp. Do cảm phục và quý mến Bình, Thanh đã sửa lại cửa hàng thành đại lý chuyên kinh doanh hàng Samsung, sản phẩm do FPT làm đại lý độc quyền khi đó, bỏ qua những lời “ve vãn” hấp dẫn của các đối tác khác. Nhờ sự thay đổi này, doanh số bán hàng tại Đà Nẵng của Bình ngày càng tăng. Riêng Thanh’shop đã mang về cho FMB mỗi tháng khoảng 700 triệu đồng.

Mọi chuyện đang xuôi chèo mát mái thì bỗng một hôm, công an, thuế vụ và giới “giang hồ” ùn ùn kéo đến. Thanh’shop bị truy thu thuế và các chủ nợ trước kia tới tìm. Cô chủ cửa hàng xinh đẹp biến mất, để lại cửa hàng cho người chị gái với giấy tờ sang tên còn nguyên dấu mực. FMB đứng trước nguy cơ mất trắng 200 triệu đồng tiền hàng.

Lo lắng, Bình liên lạc với Thanh, nhưng lần nào cũng chỉ nhận được câu trả lời của cô: “Anh yên tâm đi, rồi em sẽ thu xếp cho”. Chưa thu được tiền về cho công ty, Bình vò đầu bứt tai. Thấy vậy, sếp Hoài động viên: “Lấy được bao nhiêu thì lấy”.

ĐỒNG ĐỘI

35

Còn sếp Khánh gạt đi: “Chuyện đã thế rồi, thôi đừng lo nghĩ nhiều”. Đang lo lắng bị các sếp khiển trách, nên Bình rất xúc động trước sự động viên của các anh. Bình đặt quyết tâm đòi đủ hết số nợ.

Bình lục lại các mối quan hệ, ghi âm lời xác nhận nợ của cô chị, trình báo công an, nhờ giới “hảo hán” đe dọa, cũng như bám chặt đối tượng, tiếp tục kiên trì thuyết phục…

Một sáng đẹp trời, đột ngột anh được mời đến gặp mẹ chồng tương lai của Thanh. Bà nói luôn: “Cô cho Thanh một nửa, còn lại cháu cho tụi nó nhé” và chìa ra một đống tiền cùng giấy xóa nợ. Tưởng rằng Bình sẽ phải chấp nhận ngay, không ngờ Bình lạnh lùng lắc đầu: “Cháu là người làm thuê, không có tiền để cho. Cháu phải nhận đủ”.

Hai hôm sau, Bình nhận được điện thoại của bà hẹn “tới nói chuyện với chú”. Hơi lạnh gáy vì biết “chú” là một “ông trùm” rất có thế lực trong giới giang hồ Đà Nẵng, nhưng Bình vẫn cố gắng trấn tĩnh, đàng hoàng đến gặp.

Vẻ uy quyền toát ra từ dáng bệ vệ và cái hất hàm: “Anh cần gì?”, “Dạ, cháu cần tiền”, Bình lễ phép nhưng kiên quyết. Anh nhẹ nhàng kể lại mọi chuyện, nhấn mạnh những kỷ niệm với Đạt - con trai ông Trùm và sự phát triển của Thanh’shop trong thời gian cộng tác với FMB. Anh cũng không quên nói về thân phận làm thuê của mình.

Nghe xong, “ông trùm” đổi giọng: “Người ta xin gặp chú để đưa tiền còn khó chứ đừng nói chuyện đòi tiền”. Lý do khiến ông cho gọi Bình đến vì tò mò khi biết anh dám chê tiền của vợ ông. “Không ngờ con còn trẻ thế mà rất có bản lĩnh”, ông vỗ vai khen, hẹn ngày “cho tụi nó tiền” và cũng không quên “mở cửa”: “Vào Đà Nẵng, nếu có chuyện gì thì cứ đến gặp chú!”.

ĐỒNG ĐỘI

36

Lời bàn:

Khi được hỏi về những điều rút ra sau câu chuyện này, Bình cho biết,

anh đã có được 2 bài học cho việc quản lý của mình:

- Trong những trường hợp “nước sôi lửa bỏng”, việc động viên quân

có tác dụng lớn hơn rất nhiều lời chửi mắng. Chính vì sự thông cảm

của các lãnh đạo mà Bình càng thấy phải có trách nhiệm đòi nợ

bằng được.

- Trong thương lượng, sự bình tĩnh, tự tin là rất quan trọng. Trước

những người có uy quyền, mình giữ lễ phép nhưng cần thể hiện bản

lĩnh. Họ đã nhún một bước là có thể nhún tiếp. Mình chưa lùi là họ

chưa thể ép. Thu phục cần nhất là kiên trì.

ĐỒNG ĐỘI

37

Chiếc điện thoại mạ vàng

Hôm đó FPT Shop Lạch Tray khá vắng vẻ. Bỗng một vị khách có gương mặt khắc khổ, đầu đội mũ cối, áo bộ

đội bạc màu, quần ống thấp ống cao, chân đi đôi dép cao su bước vào cửa hàng. Ông đến cửa hàng bằng chiếc xe Honda Cup 82 cũ kỹ. Ngay từ lúc ông bước vào, nhân viên cửa hàng, trong đó có Lê Duy Cường, đã không trông mong gì nhiều vì nhìn ông không giống kiểu khách hàng tiềm năng thông thường. Tuy nhiên, với vai trò nhân viên hỗ trợ kỹ thuật, Cường vẫn vui vẻ thực hiện nhiệm vụ mời khách tham quan cửa hàng.

Ban đầu, anh tưởng vị khách sẽ chỉ quan tâm đến những loại điện thoại đơn giản rẻ tiền với chức năng nghe gọi thông thường, nhưng khi anh giới thiệu mấy mẫu thì vị khách không tỏ ra quan tâm bất cứ sản phẩm nào loại đó. Ông đi loanh quanh tìm kiếm khá lâu trong cửa hàng khiến các nhân viên càng lúc càng sốt ruột. Cường vẫn kiên nhẫn đi theo, khi vị khách tập trung xem máy nào là anh lại giới thiệu các tính năng một cách chi tiết, cặn kẽ. Cuối cùng, ông khách bất ngờ dừng lại trước gian hàng siêu phẩm Nokia 8800 Gold.

Ông bảo Cường lấy cho ông xem chiếc điện thoại đắt giá này. Cường thoáng ngạc nhiên nhưng vẫn vui vẻ mời vị khách ngồi vào bàn, rồi anh đeo găng tay nỉ lấy máy đặt lên khay nhung mời vị khách xem hàng.

Vị khách xem một lúc rồi ngập ngừng hỏi: “Giá bao nhiêu hả cháu?”. Cường đáp: “Thưa bác, 18 triệu đồng ạ. Máy này

ĐỒNG ĐỘI

38

được bảo hành 2 năm, sử dụng dễ lắm ạ!”.- Sao máy đắt vậy cháu?- Dạ, máy đắt vì vỏ làm bằng vàng do Nokia sản xuất ạ.- Ừ, vàng thật, bóng lắm! Mà hiệu Nokia thì dùng tốt rồi, cái này mới xứng với “nó”. Cháu cho bác lấy máy này nhé. Gói cẩn thận lại để bác cầm về.- Vâng ạ. Cường trả lời thoáng chút sững sờ.

Rồi vị khách lấy trong người ra một gói được bọc cẩn thận bằng vải màu xanh bộ đội đã cũ, mở gói lấy tập tiền 500.000 đồng mới tinh và cẩn thận đếm từng tờ một đến lúc đủ 18 triệu đồng đưa cho nhân viên thu ngân trước sự ngỡ ngàng của mọi người. Cường tiến hành cài đặt chiếc máy cho vị khách trong một tâm trạng rất khó tả.

Trong lúc cài đặt, qua câu chuyện ngắn ngủi, Cường biết được nhân vật “nó” được nhắc tới là đứa con trai duy nhất - niềm tự hào của vị khách. Em học rất giỏi, đỗ thủ khoa Đại học Ngoại ngữ Hà Nội, tự bươn chải và giành được học bổng toàn phần du học ở Mỹ khi là sinh viên năm thứ hai. Vài hôm nữa, em sẽ tốt nghiệp và trở về Việt Nam.

Vị khách kể, ngày xưa lúc con lên Hà Nội học, mỗi lần bố mẹ gọi điện hỏi thăm con đều phải gọi đến số máy nhà trọ hoặc số điện thoại di động của bạn cùng phòng, gọi mấy lần mới gặp được con. Lúc đó, ông đã muốn mua cho con một chiếc điện thoại nhưng người con nhất định không chịu. Rồi cứ thế từ đó đến nay, người cha vẫn chưa mua được gì cho con, mà ngược lại, người con đều đặn gửi tiền về cho bố mẹ. Số tiền con trai gửi về đã không được người cha sử dụng. Ông muốn dành số tiền này để mua một chiếc điện thoại thật cao cấp, thật đẹp cho con trai ngày trở về.

ĐỒNG ĐỘI

39

Trong lúc kể chuyện, mỗi khi nhắc đến con, gương mặt lam lũ vất vả cùng các nếp nhăn của người cha giãn ra vì tự hào. Hai dòng nước mắt lăn trên má Cường, anh xúc động vì tình cảm người cha, cả đời lo toan chăm chút, dồn mọi thứ tốt nhất cho con.

Kể từ đó, Cường nhìn khách hàng với đôi mắt cởi mở hơn, anh tôn trọng và yêu quý họ. Khi tiếp xúc khách hàng, anh luôn lắng nghe và tìm hiểu về ngành nghề công tác, công việc, gia đình và mục đích sử dụng của họ. Ngoài những vấn đề mua bán, anh và các vị khách còn chia sẻ với nhau rất nhiều câu chuyện cuộc sống.

Cường chỉ là một nhân viên bình thường trong vô số nhân viên FPT, song anh đã góp phần không nhỏ tạo niềm tin cho khách hàng khi mua sản phẩm tại hệ thống FPT Shop.

ĐỒNG ĐỘI

40

Lời bàn:

Cách xử lý khéo léo, kỹ năng vượt trội trong việc bán hàng cũng như

hỗ trợ kỹ thuật của Lê Duy Cường đã được cấp trên ghi nhận. Hơn

10 tháng sau khi gia nhập FPT Retail, anh đã được cất nhắc lên vị

trí quản lý.

Những người làm nghề bán lẻ thường nói với nhau, công việc này

không chỉ đòi hỏi năng lực, sự chịu khó, bền bỉ, tận tâm mà còn cần

một chút duyên với nghề.

Mọi thành công đều phải trải qua gian khổ, rèn luyện. Các gương

mặt quản lý thành công của FPT Retail đã đạt được vị trí của mình

bằng tất cả sự nhiệt huyết, yêu nghề, đam mê và nỗ lực không ngừng

của bản thân.

Ở môi trường bán lẻ FPT, không kể là nhân viên bán hàng, hỗ trợ kỹ

thuật hay chuyên doanh dịch vụ... mọi người đều có cơ hội như nhau

để trở thành quản lý.

ĐỒNG ĐỘI

41

Người thuyền trưởng

Ngày 11/3/2011, thảm họa kép động đất kèm sóng thần xảy ra đã làm tê liệt nước Nhật. Công ty FPT Japan đóng

cửa. Nhân viên công ty và gia đình vô cùng lo lắng. Duy có một ông già với mái tóc trắng vẫn ngồi làm việc bình thường. Ông dặn mọi người bình tĩnh, lắng nghe chỉ đạo của chính phủ Nhật.

Ông già tóc bạc đó là ngài Ogawa Takeo - người FPT thường thân mật gọi là “bác Ogawa” - TGĐ FPT Japan. Bác đang ngồi yên lặng trong căn phòng nhỏ thiếu ánh điện. Ánh sáng từ 3 chiếc máy tính chiếu lên khuôn mặt hiền từ như ông tiên trong truyện cổ tích. Bác Ogawa đang theo dõi thông tin từ nhiều kênh khác nhau để chỉ đạo nhân viên FPT tại Tokyo. Trước đó, bác đã gọi điện trực tiếp cho cơ quan phụ trách về phóng xạ của Nhật để cập nhật tình hình.

Nỗi sợ hãi bao trùm. Rất nhiều tướng lĩnh nản lòng đòi về Việt Nam. Nhiều việc gần như không thể kiểm soát nổi. Nhưng bác Ogawa vẫn vững vàng duy trì công ty hoạt động. Bởi bác luôn muốn thấy “những gương mặt FPT tươi cười”.

Để ứng phó, bác Ogawa đã đưa ra một loạt biện pháp. Một đội đối ứng khẩn cấp được thành lập, bản hướng dẫn về phương án di tản được soạn thảo và phổ biến đến mọi người, tất cả nhân viên được trang bị đồ bảo hộ, gia đình của nhân viên được sơ tán về Việt Nam. Chương trình của bác chi tiết đến nỗi anh Trương Gia Bình cho rằng “có thể tái sử dụng cho những tình huống tương tự”.

ĐỒNG ĐỘI

42

Ba ngày sau, các lãnh đạo FPT bay khẩn cấp sang Tokyo. Bác Ogawa đón đoàn với nụ cười tươi. Không có sự lo lắng, mệt mỏi nào xuất hiện trên gương mặt bác.

Bác dẫn anh Bình đến thăm những đơn vị ở xa. Mặc dù đường xa, cần giữ sức vì lịch làm việc rất vất vả, nhưng bác không ngồi mà nhường ghế cho người khác.

Thảm họa đẩy FPT Japan đến nguy cơ không thể hoàn thành kế hoạch năm. Trước mặt toàn thể nhân viên, thuyền trưởng Ogawa chỉ nói: “Hãy chiến đấu cho đến cùng, ngay cả khi tất cả người khác đã bỏ cuộc thì bạn hãy là The Last One”.

Mọi hiểm nguy và lo lắng rồi cũng qua đi. FPT Japan đã vững vàng vượt qua thời khắc đen tối nhất. Chị Bùi Thị Hồng Liên khẳng định rằng: “Lúc đó, người cầm cờ ở FPT Japan mà không phải là bác Ogawa thì công ty đã rơi vào hỗn loạn và sụp đổ rồi”.

Gần 10 năm sát cánh cùng FPT, bác Ogawa đã chèo lái con thuyền FPT Japan vượt qua mọi khó khăn để thực sự trở thành công ty Nhật ở xứ hoa anh đào. Nhiều thế hệ nhân viên cho rằng, được trực tiếp làm việc cùng bác Ogawa là một may mắn đối với họ. Và tinh thần của bác - tinh thần võ sĩ đạo - đã luôn góp phần thúc đẩy sự phát triển cho FPT Japan cho đến hôm nay.

ĐỒNG ĐỘI

43

Lời bàn:

Thật ra không phải tất cả người FPT Japan đều bám trụ ở lại. Đã có một

số người rời bỏ nước Nhật để đảm bảo mạng sống cho mình và gia đình.

Khi đứng giữa sự sống và cái chết, họ có quyền không tin ai khác ngoài

bản thân mình.

Những người FPT chọn ở lại nước Nhật trong thảm họa đã tin tưởng bác

Ogawa, tin vào tri thức, nghị lực và lòng tự trọng của người Nhật, tin

người Nhật có thể cảnh báo cho họ những nguy hiểm thực sự sẽ xảy ra.

Nhờ vào tinh thần thép kiên cường của bác Ogawa, người FPT đã bám

trụ được trong thời điểm nguy hiểm nhất. Và niềm tin đã đúng, nước Nhật

đã vượt qua được thảm họa một cách đáng kính phục.

ĐỒNG ĐỘI

44

Fải Phát Triển

Ngày 13/9/1988, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Công nghệ Quốc gia (NCCNQG) Vũ Đình Cự đã ký quyết định số

80-88 QĐ/VCN thành lập một công ty có tên là Công ty Công nghệ Thực phẩm và giao cho anh Trương Gia Bình, lúc đó đang công tác tại Viện Cơ học Việt Nam với học vị tiến sĩ, làm Giám đốc.

Các công ty tin học Việt Nam đã thành danh lúc bấy giờ như Appinfor, Seatic, 3C, Genpacific… tất nhiên chẳng mảy may quan tâm đến đến sự ra đời của công ty này vì nó hoạt động khác ngành nghề. Tuy nhiên, chỉ sau vài năm họ đã bị bất ngờ và trở tay không kịp, vì lỡ không nhìn ra việc một công ty chế biến thực phẩm lại có thể chuyển sang kinh doanh máy tính.

Trở lại cái tên tiền thân đậm chất ẩm thực nói trên, thật ra cái tên ấy là do anh Vũ Đình Cự gợi ý. Thứ nhất, công ty thuộc Viện Nghiên cứu Công nghệ Quốc gia nên dứt khoát phải có chữ Công nghệ. Thứ hai, Đại hội VI của Đảng thời kỳ đó đã xác định nông nghiệp là mặt trận hàng đầu, toàn xã hội phải nỗ lực sản xuất nhiều lương thực, thực phẩm đủ cho nhu cầu trong nước cũng như xuất khẩu. Vì thế nên có chữ Thực phẩm. Anh Bình nghe thấy có lý, vả lại các anh cũng chưa biết sẽ làm gì, ngoài hợp đồng sấy chuối bằng phương pháp lạnh đang thực hiện, nên nhanh chóng chấp thuận cái tên này.

Nhưng tại sao cái tên tiếng Việt dài dòng kia lại được rút ngắn thành FPT? Lúc đó Việt Nam bắt đầu chính sách đổi mới, mở cửa ra thế giới. Xu hướng chuộng ngoại đã khiến cho mọi

ĐỒNG ĐỘI

45

công ty đều đặt tên tiếng Anh, một phần để tiện giao dịch quốc tế, nhưng phần chính là để cho oai. Công ty công nghệ thực phẩm liền được dịch sang tiếng Anh thành The Food Processing Technology Company. Rồi một cuộc trưng cầu ý kiến được tiến hành để chọn tên công ty cho ngắn gọn hơn.

Rút kinh nghiệm từ câu chuyện dân gian “Ở đây bán cá tươi”, trước hết chữ company bị bỏ đi, vì ai chả biết đây là công ty. Rồi phương án rút gọn đầu tiên cho kết quả là cái tên FoodProTech. Nghe cũng hay hay và tây tây, nhưng vẫn còn khá dài. Có nhiều phương án tiếp tục được đưa ra, thậm chí có phương án siêu rút gọn chỉ còn duy nhất một chữ cái.

Rồi việc chọn tên đi tới một bước ngoặt khi có người nói với anh Bình về một công ty quốc tế chỉ dùng có 3 chữ cái để đặt tên, đó là IBM. Anh Bình hỏi lại, công ty đó lớn cỡ nào. Người đó nói IBM là công ty lớn nhất thế giới. Và thế là cái tên lịch sử chỉ gồm 3 chữ cái FPT đã được lãnh đạo chốt sử dụng cho công ty đến tận ngày nay.

Vài năm sau, khi FPT cuối cùng đã định vị được lĩnh vực phát triển của mình là công nghệ thông tin, cũng là mục đích, tâm huyết ban đầu của những người sáng lập, 3 chữ FPT vẫn được giữ nguyên, nhưng tên đầy đủ của nó được đổi thành The Corporation for Financing and Promoting Technology cho phù hợp với môi trường hoạt động mới.

ĐỒNG ĐỘI

46

Lời bàn:

Suy cho cùng, Bạch Tuyết mà đen sì thì cũng khó lấy chồng. Cái hơn

của những người sáng lập ra công ty là đã biến một cái tên khá lủng

củng, ít ý nghĩa, khó nhớ thành một biểu tượng của công nghệ thông tin

Việt Nam.

Tên công ty, giờ không chỉ đã trở nên quá quen thuộc và phổ biến, mà

còn là chất liệu dồi dào để các thế hệ người FPT tinh nghịch chế thành

rất nhiều phiên bản diễn dịch thú vị:

1. Với công ty thì “Fải Phát Triển”.

2. Với Sếp thì “Fải Phần To”.

3. Với Địch thì “Fải Phao Tin”.

4. Đi marketing thì “Fải Phóng To”.

5. Đi chơi thì “Fải Phòng Thân”.

6. Thực hiện kế hoạch hóa thì “Fải Phòng Thai”…

ĐỒNG ĐỘI

47

Tầm nhìn

Ai là tác giả “Tầm nhìn FPT”? Có lẽ là anh Trương Gia Bình, vì vào những năm trước 1990, ở Việt Nam không ai

có cái nhìn viển vông như anh. Nhưng chính anh Bình cũng không chắc là mình đã viết ra nó. Tuy vậy, không ai tin tác giả “Tầm nhìn FPT” lại có thể là người khác.

Theo “tạp chí” Lê Quang Tiến*, sau khi nhận quyết định thành lập FPT, anh Bình đã thức trắng 3 ngày 3 đêm để viết bản Quy định nội bộ. Đêm cuối cùng, khi đã quá buồn ngủ và trong lúc “bút đưa nét thấp nét cao hãi hùng” thì bỗng anh nghe có tiếng thì thầm bên tai: “FPT mong muốn trở thành một tổ chức kiểu mới, giầu mạnh…”. Anh Bình máy móc chép lia chép lịa vào bản quy định nội bộ công ty. Sau đó bản quy định này được công bố. Nó được dán lên bức tường ngoài hành lang công ty cho mọi người tuân thủ. Không biết có ai đọc kỹ bản quy định này hay không, nhưng thực sự thì không có ai nhận ra rằng, chưa đầy một tuần sau nó đã bị gió cuốn đi trong một cơn mưa giông cuối mùa. Cũng may là bản gốc còn lưu giữ cẩn thận trong tủ hồ sơ của chú Đào Vinh, Chánh Văn phòng đầu tiên của FPT, cùng với rất nhiều hồ sơ quan trọng khác.

Lẽ ra, “Tầm nhìn FPT” sẽ mãi mãi bị chôn vùi trong đống hồ sơ ngày càng nhiều của FPT, nếu như không xảy ra một sự cố hi hữu: một ngày kia, tủ hồ sơ của chú Đào Vinh tự bốc cháy. Tất cả đều thành than, trừ một phần trang giấy của bản Quy định nội bộ còn đọc được những dòng chữ sau: “FPT mong muốn trở thành một tổ chức kiểu mới, giầu mạnh bằng nỗ

ĐỒNG ĐỘI

48

lực lao động sáng tạo trong khoa học kỹ thuật và công nghệ, ℵℵℵℵℵℵℵℵℵℵℵℵℵ, góp phần hưng thịnh quốc gia, đem lại cho mỗi thành viên của mình điều kiện phát triển tốt nhất về tài năng và một cuộc sống đầy đủ về vật chất, phong phú về tinh thần”. Anh Bình bàng hoàng nhận ra, đây chính là kim chỉ nam cho sự nghiệp FPT mà bấy lâu nay anh dầy công tìm kiếm. Tầm nhìn FPT ra đời như thế đó.

Lời bàn:

Trong “Tầm nhìn FPT” công bố năm 1993, mấy chữ ở chính giữa bị cháy,

không ai đoán ra là chữ gì. Anh Bình lo sợ, những chữ bị mất lại là những

chữ quan trọng nhất. Vì thế, anh giao cho Hùng “Râu”, một tiến sĩ toán lý

tốt nghiệp trường Đại học Tổng hợp Lomoloxop - người đã xây dựng lên

hầu hết các quy trình chất lượng đầu tiên của FPT, chủ trì đề tài nghiên

cứu tìm ra những chữ bị cháy. Không hiểu Hùng “Râu” sử dụng các

phương pháp nội ngoại suy như thế nào mà đúng năm 2000 chuyển giao

thiên niên kỷ, anh đã khẳng định như đinh đóng cột, những chữ bị cháy

chính là 5 chữ “làm khách hàng hài lòng”. Ở FPT, rất ít người nghi ngờ

tài năng của Hùng “Râu”, hơn nữa không ai nhìn thấy có gì vụ lợi ở đây,

vì thế kết quả nghiên cứu được chấp nhận.

Chú thích:

*Anh Lê Quang Tiến, Thành viên Hội đồng Sáng lập FPT, nổi tiếng với những câu chuyện đùa như thật và thật như đùa. “Tạp chí Lê Quang Tiến” là thuật ngữ chỉ những chuyện không phải là sự thật nhưng rất gần sự thật.

ĐỒNG ĐỘI

49

Bí ẩn con số 13

Trong dịp khai trương Chi nhánh FPT tại Đà Nẵng 13/8/2004, một phóng viên địa phương đã phát biểu: “Tôi biết có

nhiều người vô thần không nhất thiết phải chọn ngày tốt để khởi nghiệp, nhưng tôi chưa biết một công ty nào (ngoài FPT) lại cố tình chọn ngày xấu nhất để khai trương một chi nhánh”. Và khi được thông báo, không chỉ có Chi nhánh FPT Đà Nẵng mà cả Tập đoàn FPT, từ FPT Hà Nội đến FPT HCM, từ công ty mẹ đến các loại công ty con cháu… đều khai sinh vào ngày 13 của một tháng nào đó trong năm, thì anh bạn phóng viên này chỉ còn biết lắc đầu mà thốt lên: “Bó tay, không sao hiểu được!”.

Phải chăng người FPT không biết Chúa bị đóng đinh vào ngày 13 thứ Sáu? Phải chăng người FPT quên chuyện tông đồ phản bội Chúa là tông đồ thứ 13? Chắc chắn là không. Người FPT đọc nhiều nhớ lâu. Họ không chỉ biết Chúa bị đóng đinh vào thứ Sáu ngày 13 mà còn có thể nhớ chính xác Chúa bị đóng bằng bao nhiêu chiếc đinh. Họ không chỉ nhớ tông đồ thứ 13 phản bội, mà còn có thể chỉ chính xác ai là kẻ bán Chúa trong bức tranh “Bữa ăn tối cuối cùng” nổi tiếng của Leonardo da Vinci. Tất nhiên, họ cũng biết, tầu vũ trụ Apollo thứ 13 đã gặp tai nạn khủng khiếp… Họ biết, gần như cả nhân loại đều không thích số 13, đến mức nhiều khách sạn quốc tế không có tầng 13 cũng như nhiều doanh nghiệp Việt Nam không thích trả lương tháng 13.

Vậy cái gì đã làm cho người FPT gắn chết với số 13?

ĐỒNG ĐỘI

50

Chỉ có một cách giải thích duy nhất là theo tử vi. Số mệnh một con người, theo tử vi, được định đoạt bởi ngày anh ta sinh ra. Số mệnh của FPT cũng thế, nó ra đời vào ngày 13/9/1988 và vì thế cuộc đời của nó đã gắn chết với số 13.

Người FPT vốn lạc quan, nên họ chẳng bận tâm vì đã sinh ra vào một ngày xấu. Họ tự bảo nhau “vạn sự khởi đầu nan, chúng ta hãy bắt đầu bằng một ngày khó khăn nhất để có những ngày sau đó ít khó khăn hơn”. Họ cũng không trông chờ sự may mắn từ trên trời rơi xuống, vậy thì cần gì phải chọn ngày tốt để khởi hành. Lâu rồi, họ đúc kết thành một triết lý giản dị: “Nếu muốn tương lai ngày một tươi sáng hơn, hãy bắt đầu bằng một ngày tối tăm nhất”. Và thế là ngày 13 của các tháng trong năm đã trở thành ngày sinh của tất cả bộ phận lớn nhỏ trong FPT.

Rồi không biết từ khi nào, đối với người FPT số 13 đã trở thành huyền thoại. Không ai nhớ chính xác khi mới thành lập FPT có bao nhiêu cán bộ, nhưng mọi người đều tin FPT có đúng 13 sáng lập viên. Số điện thoại nội bộ đẹp nhất 1313 là dành riêng cho anh Trương Gia Bình. Không chỉ số nội bộ, số điện thoại di động của anh Bình cũng có 4 số cuối là 1313. Nghe nói, khi FPT đề nghị MobiFone ưu tiên cấp số điện thoại này cho TGĐ FPT, thì đề nghị được chấp nhận ngay, vì đối với họ những số loại này nhiều như cát…

Cũng may thiên hạ chưa biết cát cũng có thể là vàng. Số 13 không xấu và cũng chẳng đẹp. Nó chỉ là khởi đầu của những con người dũng cảm, dám chấp nhận mọi khó khăn, vươn lên bằng chính sức lực của bản thân mình.

ĐỒNG ĐỘI

51

Lời bàn:

Ở Việt Nam người ta thường chọn ngày đẹp nhất để tổ chức đám cưới.

Khi chúc mừng cô dâu chú rể, câu cửa miệng thường là: “Hôm nay là

ngày hạnh phúc nhất đời của đôi lứa…”. Hôm nay là ngày đẹp nhất,

ngày hạnh phúc nhất! Vì thế sẽ chẳng có gì ngạc nhiên nếu những ngày

sau đó xấu đi, đôi lứa không còn hạnh phúc như ngày cưới.

Nếu được chúc mừng cho các đám cưới, người FPT sẽ chúc rằng: “Hôm

nay là một ngày đặc biệt, có thể là một ngày khó khăn nhất đời, bởi vì

các bạn phải bắt đầu phải xây dựng một tổ ấm, điều mà các bạn chưa

từng làm trước đây. Trong những ngày tiếp theo, tình yêu của các bạn sẽ

bị thử thách. Mong các bạn hãy giúp nhau, lúc thuận lợi cũng như khó

khăn và chia sẻ với nhau mọi đắng cay ngọt bùi. Các bạn hãy phấn đấu

để có được hạnh phúc của chính mình”.

ĐỒNG ĐỘI

52

Một triệu đô la đầu tiênGiai đoạn 1988-1990 là những năm vô cùng khó khăn đối

với FPT: Công ty mới được thành lập; Nhân sự chưa ổn định; Trụ sở mới 224 Đội Cấn vừa mới chuyển đến chưa có tiện nghi làm việc; Vốn liếng duy nhất tích lũy được sau vài năm làm hợp đồng của nhóm “Trao đổi Nhiệt - Chất” cũng dần cạn kiệt. Hợp đồng ngày càng khó kiếm. Để công ty tồn tại, các anh đã phải buôn bán lòng vòng đủ các thứ, từ sắt thép, mô tơ điện, khí ga cho đến ống cống... Về chuyện này, lãnh đạo FPT đã bị cơ quan chủ quản là Viện Nghiên cứu Công nghệ Quốc gia khiển trách. Nhưng không lẽ ngồi chờ công ty phá sản?

Lúc bấy giờ, các lãnh đạo FPT có quan hệ rất tốt với Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô, vì nhiều anh vốn là học trò của các Viện sĩ Xô Viết. Qua những ông thầy của mình, các anh biết được, Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô có nhu cầu mua mấy ngàn máy vi tính hiện đại, nhưng họ không thể tự mua từ các nước tư bản vì Liên Xô nằm trong danh sách những quốc gia cấm bị cấm vận công nghệ cao của Mỹ. Đang khốn khổ vì thiếu hợp đồng, các anh quyết tâm không bỏ lỡ việc này, dù biết rất rõ máy tính không phải là thực phẩm (lúc đó FPT vẫn còn là Công ty công nghệ thực phẩm).

Quyết tâm rồi, nhưng khi vào cuộc mới thấy có rất nhiều khó khăn phải vượt qua. Trước hết, Việt Nam cũng đang bị Mỹ cấm vận. Thông qua một Việt kiều Pháp, chúng ta thiết lập

ĐỒNG ĐỘI

53

được quan hệ với hãng Olivetti, một hãng máy tính hàng đầu châu Âu lúc bấy giờ. Do quy mô giao dịch thương mại quốc tế của Việt Nam còn nhỏ nên không bị Mỹ để ý, cộng với hãng Olivetti cũng không quá tuân thủ lệnh cấm vận của Mỹ, nên hãng này đã đồng ý bán máy tính cho chúng ta. Khó khăn tiếp theo là chúng ta chưa biết gì về máy tính. Chuyện kể lại, khi khách hàng hỏi về virus máy tính, anh Lê Vũ Kỳ đã trả lời hết sức tự tin: “Các anh yên tâm, chúng tôi là công ty công nghệ thực phẩm, luôn chú trọng giữ vệ sinh, nên không thể có virus được!!!”. Nhưng khó khăn lớn nhất là lấy đâu ra vốn để thực hiện hợp đồng. Các lãnh đạo FPT đã chạy các cửa, vận động các cấp, chứng minh tầm quan trọng ý nghĩa đặc biệt của hợp đồng kinh tế này đối với Việt Nam cũng như việc nó sẽ phá vỡ thế cấm vận của Mỹ đối với Liên Xô về công nghệ thông tin. Cuối cùng, FPT đã nhận được sự ủng hộ của các vị lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước. Ngân hàng đồng ý cho vay tiền. Phó Thủ tướng - Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã ký quyết định miễn toàn bộ thuế xuất nhập khẩu cho hợp đồng này. Cuối cùng, hợp đồng bán máy tính đầu tiên được thực hiện thành công và FPT thu lời 1 triệu đô la đầu tiên.

Lời bàn:

Người ta hay nói đến từ “vận hội”, nhưng ít người hiểu rõ ý nghĩa của nó

một cách chính xác. “Vận hội” chính là những cơ hội do vận động mà

có. Những người nằm “há miệng chờ sung” thường không biết vì sao cơ

hội đến với mình lại ít hơn người khác. Từ một thông tin “Viện Hàn lâm

Khoa học Liên Xô có nhu cầu mua mấy ngàn máy tính”, với rất nhiều

khó khăn tưởng chừng bất khả thi, nhờ sự vận động mạnh mẽ và sáng

tạo, chúng ta đã có một cơ hội kinh doanh tuyệt vời, mang về 1 triệu đô

la đầu tiên cho FPT.

ĐỒNG ĐỘI

54

FPT mất 1 triệu đô la đầu tiên như thế nào?

Năm 1990 là giai đoạn nhiều biến động của hệ thống xã hội chủ nghĩa với sự kiện bức tường Berlin sụp đổ. Cơ hội

ngàn năm có một cho phép FPT thông qua đồng “Rúp chuyển nhượng” (đồng tiền quy ước dùng trong thương mại giữa các nước phe XHCN), mua xe ô tô tải IFA từ Đông Đức với giá rẻ. Triệu đô la đầu tiên mới kiếm từ hợp đồng bán máy tính đã được lãnh đạo FPT quyết định đổi thành xe IFA. Thành phố Đà Nẵng thời gian này náo loạn bởi sự có mặt của đoàn xe IFA 300 chiếc do FPT nhập về.

Ban đầu, lượng xe IFA bán ra khá khả quan nên không khí trong công ty rất phấn chấn. Nếu chúng ta quyết định bán nhanh thì dự án xe IFA chắc chắn đã mang lại lợi nhuận tương đối cao.

Nhưng lãnh đạo FPT lại nhìn thấy một thời cơ mới. Cuộc chiến tranh do Mỹ và đồng minh phát động tấn công Iraq vừa kết thúc. Quốc gia Trung Đông giàu có sẽ cần một số lượng lớn xe tải phục vụ cho mục đích tái thiết đất nước sau chiến tranh. Các anh không vội bán ngay lô xe IFA mà giữ lại để xúc tiến xuất sang Iraq với hi vọng lãi suất sẽ cao gấp nhiều lần. Tuy nhiên, diễn biến chính trị không cho phép những tính toán đó trở thành hiện thực. Nỗ lực bán xe sang Iraq không thành công. Quay về thị trường trong nước, sự thuận lợi trước kia

ĐỒNG ĐỘI

55

cũng mất. Ngay cả khi FPT muốn bán tống bán tháo với giá rất rẻ để thu lại phần nào số vốn bỏ ra thì thị trường cũng không tỏ ra mặn mà gì. Lãi suất ngân hàng hồi đó rất cao. Thế là triệu đô la đầu tiên của chúng ta nhanh chóng đi xa.

Sau này, không còn nghe ai nói về số lượng cụ thể và cách xử lý lượng xe IFA tồn kho đó như thế nào. Chỉ biết rằng mấy năm sau, anh Trương Gia Bình còn rao tặng cả chiếc IFA cho ai chịu làm vợ anh Hùng “Râu”.

Lời bàn:

Tham thì thâm. Nhưng không mạo hiểm cao thì cũng không thành

công lớn. Đúng là chẳng biết đâu mà lần. Sau này, thỉnh thoảng FPT

vẫn “đánh rơi” tiền như vậy, nhưng may mà kiếm được vẫn nhiều hơn

nên sống được đến tận bây giờ.

ĐỒNG ĐỘI

56

FPT Gene

Nghe nói FPT Gene là tài sản quý nhất FPT, được đúc kết từ thực tiễn nhiều năm hoạt động của công ty, rất nhiều

doanh nhân, phóng viên đã tìm đến Chủ tịch Trương Gia Bình đồng loạt nêu câu hỏi: “FPT Gene là gì?”. Không biết anh Bình đã trả lời như thế nào, chỉ biết tất cả đều phục lăn, tới mức một số giám đốc doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam còn quyết định xin photo tập tài liệu FPT Gene để làm gối đầu giường. Ban đầu, lượng xe IFA bán ra khá khả quan nên không khí trong công ty rất phấn chấn. Nếu chúng ta quyết định bán nhanh thì dự án xe IFA chắc chắn đã mang lại lợi nhuận tương đối cao.

Vậy FPT Gene là gì, tại sao nó lại có sức cuốn hút như vậy?

Trong quá trình tìm hiểu những lý do đã khiến FPT thành công như hôm nay, chúng ta phát hiện ra 5 khác biệt chính.

Một là, không công ty nào có cái văn hóa nhi nhố theo kiểu STCo. Dù bên ngoài có thể đánh giá tốt xấu khác nhau, nhưng đối với chúng ta, STCo thực sự là cơm tinh thần, là keo đoàn kết, là sân chơi tuyệt vời, là người cổ vũ động viên. Nó tạo ra môi trường thu hút nhân tài, môi trường cho các tài năng phát triển, làm cho nhân viên gắn bó hơn với công ty.

Hai là, FPT có một hệ thống thông tin tốt nhất Việt Nam, là cơ sở cho việc quản lý kiểm soát công việc đang gia tăng với tốc độ cao.

ĐỒNG ĐỘI

57

Ba là, FPT có hệ thống quy trình hiệu quả, là cơ sở tạo ra tính chuyên nghiệp cao.

Bốn là, FPT có đội ngũ lãnh đạo hùng mạnh. Chúng ta chuẩn bị lãnh đạo giỏi ở mọi cấp. Chúng ta thu hút lãnh đạo tài năng của nhiều thế hệ. Chúng ta tập hợp nhiều nhà chỉ huy sáng suốt và nhiều nhà quản lý xuất sắc trong xã hội.

Năm là, FPT có triết lý riêng, là nền tảng triết học cho mọi suy nghĩ và hành động của chúng ta. Đây có lẽ là khác biệt lớn nhất ở Việt Nam. Nội dung triết lý FPT có thể tóm tắt như thế này: Chúng ta tin Hài hòa âm dương ngũ hành đảm bảo cho sự trường tồn; Chúng ta tin Fractal là cấu trúc phù hợp cho một FPT không ngừng lớn mạnh; Chúng ta tin Con người hiền tài là nhân tố quan trọng nhất quyết định mọi thành bại trên đời.

Đây có thể là 5 nguyên nhân quan trọng nhất khiến FPT thành công.

Nhưng nếu chỉ gọi là “5 nguyên nhân thành công của FPT” thì hơi tầm thường, rất khó lan truyền trong toàn dân. Đó là điều anh Bình băn khoăn. Để thu hút sự quan tâm của đông đảo quần chúng, anh Bình quyết định làm cho vấn đề trở nên cao siêu, mang dáng dấp của những nghiên cứu hàn lâm, bằng cách gọi 5 nguyên nhân này là 5 bộ lệnh quan trọng nhất của cái gọi là FPT Gene, một cấu trúc hoàn mỹ của tự nhiên được áp dụng vào doanh nghiệp. Vấn đề đã trở nên hấp dẫn hơn. Và sau khi anh Bình đưa ra khẩu quyết “Sâu - Sáng - Tuyệt - Thông - Phong” cho tài liệu này thì ai cũng thấy nó vô cùng cao siêu và cần thiết cho FPT, mặc dù mỗi người hiểu FPT Gene theo cách khác nhau.

Đây là tài sản quý nhất của FPT, là cơ sở để FPT phát triển trường tồn.

ĐỒNG ĐỘI

58

Lời bàn:

Ý tưởng về Gene FPT đã được TGĐ Trương Gia Bình thai nghén từ năm

1998, với việc giới thiệu một bài giảng về Gene công ty cho các khóa

đào tạo quản trị kinh doanh cao cấp. Bài giảng này cùng với bài giảng

về “Nghệ thuật chiến tranh nhân dân” là hai bài học được nhiều học

viên vốn là lãnh đạo doanh nghiệp quan tâm nhất, mặc dù hầu hết đều

cho rằng, vận dụng nó trong môi trường một công ty là điều không dễ

dàng. Nội dung FPT Gene có thể diễn nôm như sau: Đứa con sinh ra,

điều quan trọng nhất, là phải giống cha, bất chấp chuyện cha nó xấu

hay đẹp (con người thì giống người, con khỉ thì giống khỉ). Điều đó do

các lệnh trong Gene quy định. Như vậy, các thế hệ sau có được sự kế

thừa đầy đủ thành quả của các thế hệ trước là nhờ Gene. Đối với FPT

cũng vậy, chúng ta mong muốn có một bộ lệnh khiến cho các thế hệ

sau có khả năng kế thừa thông minh những thành quả cũng như phong

cách của thế hệ trước. Sự kế thừa thông minh của nhiều thế hệ sẽ tạo

ra truyền thống tốt và chỉ có truyền thống tốt mới có khả năng tạo ra sự

phát triển bền vững và trường tồn.

ĐỒNG ĐỘI

59

Ai là người đầu tiên phải Hài hòa?

Ngày nay, ai cũng nói đến vận dụng triết lý âm dương ngũ hành. Người sáng lập ra FPT, Chủ tịch Trương Gia Bình,

cũng thường xuyên nhắc nhở: Một trong các triết lý căn bản của FPT là Hài hòa âm dương ngũ hành.

Nhưng lịch sử xưa nay chứng tỏ, dân bao giờ cũng hài hòa. Sự thiên lệch chỉ có ở các ông vua, chẳng hạn ông này quá cứng rắn hoặc ông kia quá nhu nhược… Phần lớn những ông vua thiên lệch không có khả năng nhận ra sự cân bằng sẵn có trong dân chúng. Vì thế, mọi hành động của ông ta, dù với thiện chí dung hòa, cũng chỉ tạo ra sự hỗn loạn.

Vua là người đứng đầu thiên hạ, có quyền sinh quyền sát, nhưng không đi đến thái quá vì còn biết sợ Trời. Vì vậy, từ đời Lý, các vị vua đều xây dựng một nơi để hàng năm đăng đàn tế Trời gọi là Đàn Nam Giao (rất nhiều người tưởng Đàn Nam Giao là một loại đàn). Ở FPT, Chủ tịch HĐQT là người to nhất. Nếu Chủ tịch không biết sợ ai, sớm muộn gì cũng đi đến chỗ thái quá. Vì thế, nên xây dựng Đàn Nam Giao để hàng năm Chủ tịch đăng đàn tế Trời. Thủ tục cũng không cần quá cầu kỳ. Chỉ cần một quý ăn chay, một tháng không trai gái, một tuần không nói tục, một ngày không nghĩ bậy là có thể đăng đàn. Lúc tế Trời cũng không cần dập đầu đến nát trán. Chỉ cần lúc ngẩng đầu lên thấy trán có dính đất là được công nhận có thành tâm.

ĐỒNG ĐỘI

60

Chủ tịch hài hòa là công ty hài hòa, bởi vì như đã nói ở trên, nhân dân bao giờ chả trung dung.

Lời bàn:

Theo Kinh Dịch, “Càn” - quẻ đầu tiên trong “Bát quái”, là quẻ nói

về những biểu tượng cao cả nhất như Trời, Vua, Chủ tịch HĐQT…

Những biểu tượng ấy thuộc về dương. Nhưng nếu ông vua, người

cầm cân nảy mực trong thiên hạ, mà chỉ thuần dương thì dễ sinh ra

cương, bạo. Cho nên cần phải có sự bổ sung để tạo ra sự hòa hợp

giữa âm dương, cương nhu… thì mới hữu ích cho vạn vật.

Để không bị thiên lệch, sau khi có quy hoạch tổng thể kinh thành

Huế, Minh Mạng, một vị vua anh minh có nhiều đóng góp cho đất

nước, đã cho dời Điện Thái Hòa về vị trí trung tâm. Lý do rất đơn giản

nhưng hệ trọng: Đó là nơi đặt ngai vàng. Để không bị thiên lệch,

phòng của Chủ tịch HĐQT nên chuyển về trung tâm tòa nhà FPT.

Không cần chỗ cao nhất, nhưng không được để cho đứa nào ngồi

trên đầu. Phòng của Chủ tịch phải gọi là Phòng Thái Hòa để thường

xuyên lấy đó làm điều răn. Hai chữ “Thái Hòa” có gốc từ Kinh Dịch.

Ở phần về quẻ Càn, trong sách này có câu: “Bảo hợp thái hòa, nãi

lợi trinh” (tạm dịch: Giữ gìn được sự hài hòa thì có lợi ở điều chính).

Sách Trung Dung cũng viết: “Trung là cái gốc lớn thiên hạ, Hòa là

cái đạo lớn thiên hạ. Khi thực hiện được sự Trung Hòa tột cùng rồi thì

trời đất yên ổn, vạn vật sinh sôi nảy nở”. Ta nên biết, các bậc thánh

hiền khác nhau, ít khi trùng chính kiến, vậy mà với chữ Hòa, ý tứ lại

giống nhau. Thật hiếm có!

ĐỒNG ĐỘI

61

FPT có thực sự dân chủ?

“Tôi chưa bao giờ thấy một công ty nào dân chủ như công ty này. Ai đời lại cứ lôi sếp lên sân khấu mà bôi bác giữa bàn

dân thiên hạ như thế”. Một khán giả bên ngoài FPT đã thốt lên như vậy sau khi xem Hội diễn STCo 13/9.

Chuyện cấp dưới dám đập bàn, to tiếng tranh luận với cấp trên ở FPT không phải là hiếm. Hầu hết nhân viên mới đều được nghe câu chuyện về một nhân viên FPT, trong lần đầu tiên đi họp giao ban công ty thay cho vị trưởng phòng bị ốm, đã dám chỉ mặt lãnh đạo mà mắng: “Các anh dốt bỏ mẹ!”. Vậy mà lãnh đạo vẫn không giận, không trù dập, lại còn khoái chí vì có đứa dám nói khác mình… Quả thật hiếm có công ty nào ở Việt Nam có môi trường dân chủ hơn thế.

Nhưng đi sâu vào bên trong quần chúng, vẫn còn những tiếng thở dài, những lời than vãn: “Dân chủ ở đâu?”.

Trước hết, dấu hiệu mất dân chủ thể hiện qua việc lãnh đạo không cần lắng nghe ý kiến quần chúng.

Chẳng hạn, trong bản check-point hàng năm của cán bộ nhân viên, luôn có mục “Nguyện vọng cá nhân”. Thế nhưng có bao nhiêu phần trăm lãnh đạo quan tâm đến những nguyện vọng này. Hầu như chẳng một nhân viên nào nhận được phản hồi từ các cấp quản lý cho những nguyện vọng của mình. Có vẻ như lãnh đạo FPT đều tin tưởng sâu sắc rằng, toàn bộ nhân

ĐỒNG ĐỘI

62

viên FPT đều đang rất hài lòng với cuộc sống hiện tại. Trong mẫu bảo vệ kế hoạch kinh doanh hàng năm của các đơn vị cũng có mục “Các kiến nghị”. Dù cấp đề đạt cao hơn nhưng “Các kiến nghị” này cũng có chung số phận như các “Nguyện vọng cá nhân”, tức là giống như tên lửa vũ trụ, phóng ra là mất hút, có đi mà không có về.

Theo cách nhìn hiện đại, một nền dân chủ thực sự phải được thể hiện đầu tiên trên truyền thông đại chúng. Ngay cả khi lãnh đạo chưa sẵn sàng nghe thì ít nhất cũng không nên hạn chế quyền tự do ngôn luận của quần chúng. Đôi khi, chỉ cần quan sát nội dung thông tin đại chúng, chúng ta đã có thể cảm nhận được mức độ dân chủ ở FPT là không cao. Báo Chúng ta ít đăng những thắc mắc về chính sách cán bộ, chính sách khen thưởng, mặc dù nhân dân bàn tán khắp nơi. Thông tin trên báo chỉ là một chiều và thường là những thông tin tốt theo quan điểm của lãnh đạo. Khi không thấy quan điểm đối lập trên thông tin đại chúng thì chúng ta đừng vội ngây thơ tin rằng mọi chuyện đều ổn. Thiếu quan điểm đối lập là biểu hiện cơ bản nhất của môi trường thiếu dân chủ. Quần chúng sẽ không nói nếu biết chắc, nói cũng chẳng có người nghe, hoặc tệ hơn là nói sẽ mang vạ vào thân…

Dân chủ là một truyền thống tốt đẹp của FPT. Không ai phủ nhận môi trường dân chủ vừa là sản phẩm vừa là điều kiện để FPT thành công như ngày hôm nay. Nhưng dấu hiệu vi phạm dân chủ đang hiện diện khắp nơi. Nếu không cảnh giác và có những hành động chấn chỉnh kịp thời, chúng ta sẽ nhanh chóng đánh mất một truyền thống đáng tự hào nhất của FPT và sẽ không một ai có thể đánh giá hết hậu quả tai hại của nó trong tương lai đối với tập đoàn.

ĐỒNG ĐỘI

63

Lời bàn:

Truyền thống dân chủ của FPT được hình thành từ những năm gian khổ,

nơi những người khởi nghiệp vốn là bạn học, yêu mến và quý trọng nhau.

Trong chừng mực nhất định, những thế hệ đầu tiên của FPT vẫn giữ được

truyền thống tốt đẹp này tới hôm nay.

Nhưng khi quy mô FPT ngày càng mở rộng, thách thức công việc ngày

càng cao, có nhiều thay đổi đã diễn ra. Ở một số cấp, môi trường dân

chủ được thay thế bởi khái niệm “độc tài sáng suốt”. Do sáng suốt, nên

các quyết định của nhà độc tài thường đúng. Chính điều này đã làm cho

chúng ta không nhận ra một thứ, còn quý giá hơn những thành quả nhất

thời, đã bị mất - đó là môi trường dân chủ.

Hậu quả là, khi quy mô tiếp tục phát triển, nhà “độc tài sáng suốt” không

còn đủ khả năng bao quát hết mọi việc thì anh ta buộc phải ủy quyền

cho các thuộc cấp của mình. Những thuộc cấp này hiển nhiên đi theo

con đường độc tài, nhưng rất tiếc, không phải tất cả những nhà “độc tài

mới” đều có thể “sáng suốt”. Môi trường dân chủ không còn. Sẽ không

có gì cản được những nhà độc tài ngu dốt đưa chúng ta xuống đầm lầy.

ĐỒNG ĐỘI

64

Trụ sở tai tiếng

Cuối năm 1993, đội kinh doanh tin học của FPT có nhu cầu tiến ra mặt tiền, nên đã thuê một phần căn nhà 146

Nguyễn Thái Học của tư nhân làm trụ sở. Chủ nhà rất mừng vì công ty đến thuê gồm toàn các trí thức, lại hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cao. Nhưng niềm vui của chủ nhà không kéo dài.

Đầu tiên là lễ khai trương trụ sở nổi đình nổi đám. Ông chủ cảm thấy hơi ngại với hàng xóm, nhưng nghĩ bụng, dù sao khai trương thì cũng chỉ có một lần, nên không có ý kiến gì.

Những ngày tiếp theo, ông bắt đầu cảm thấy chướng. Hàng xóm xung quanh đồn qua đồn lại, chẳng biết công ty này làm cái gì, nhưng ăn tiêu rất hoang phí, nhân viên đi làm toàn bằng xe máy, hút thuốc lá và uống cà phê sáng không tiếc tiền.

Dù sao thì ông vẫn còn yên tâm, bởi vì ông Giám đốc đeo kính trắng (anh Bùi Quang Ngọc), hình như là tiến sĩ, tuy có hay chửi bậy, nhưng không có vẻ quá hoang đàng. Nhưng chẳng bao lâu, ông đã thất vọng. Số là bọn Tiến “Béo”, Hải “Kều”, Hoài “Râu” sẵn thù oán anh Ngọc hay mắng chửi, nên nhân một lần tiếp đại lý, chúng đã chuốc rượu cho anh say mèm, rồi khiêng anh lên tầng hai, giao cho “mụ Hương Già” xoa dầu. Chẳng biết mụ này xoa vào chỗ nào mà anh Ngọc la hét cả đêm, báo hại chủ nhà hưởng một đêm trắng Bắc cực.

Nhưng sự việc không dừng ở đó. Những ngày cuối năm, trụ sở ISC xuất hiện một nhân vật mới, từ nước Nga trở về. Đó

ĐỒNG ĐỘI

65

là SơnTT - người sau này rất nổi tiếng trên các diễn đàn của FPT nhờ khả năng châm chích như bò cạp đỏ. Số là Tết năm 1993, đám nhân viên ISC phải thay phiên nhau trực trụ sở. Trong phiên trực của mình, SơnTT ngồi một mình buồn quá nên dẫn bạn gái đến trực cùng. Vẫn tưởng mình đang ở nước Nga, SơnTT “ôm hôn bạn gái như trên ghế công viên”. Tình cờ trông thấy chuyện trai gái nhăng nhít trong nhà mình, ông chủ cảm thấy bị xúc phạm ghê gớm. May mà SơnTT kịp hứa với ông chủ là sẽ cưới cô bạn gái đó, ông mới bỏ ý định lôi hai anh chị ra công an phường giải quyết.

Đến hè năm 1994 có thêm Mỹ Hương - gọi là “em Hương” để phân biệt với “mụ Hương Già” có sẵn. Em Hương chính là giọt nước cuối cùng làm tràn ly. Từ ngày có em Hương, sáng nào trước giờ làm việc ông chủ nhà cũng mang quần áo ra giặt dưới cầu thang. Em Hương mặc váy xẻ, mỗi lần lên xuống cầu thang là một lần khiến người ta được no con mắt. Sự việc này làm bà chủ nhà không chịu nổi.

Bà chủ không còn ý định dồn nén sự ấm ức bấy lâu nữa: “Tưởng các anh là trí thức, ai ngờ giám đốc thì chửi bậy (chỉ anh Ngọc), nhân viên tụ tập đêm khuya rượu chè cờ bạc (chỉ bọn Hoài “Râu”, Tiến “Béo”, Hải “Kều”…), thư ký thì ăn mặc hở hang (chỉ Mỹ Hương), trai gái ôm nhau giữa ban ngày ban mặt (chỉ SơnTT và bạn gái)”.

Sau đó Chánh Văn phòng Trịnh Thu Hồng, người duy nhất được chủ nhà có cảm tình, đã trổ hết tài năng thanh minh, rằng đó không phải là anh Ngọc chửi bậy mà là anh nói tiếng Pháp, rằng nhân viên tụ tập đêm khuya là để làm hồ sơ thầu, rằng SơnTT đãng trí, tưởng mình đang ở nước Nga, rằng Mỹ Hương thiếu tiền mua vải… nhưng thanh minh không được chấp nhận.

ĐỒNG ĐỘI

66

Thế là sau chưa đầy 1 năm, thầy trò ISC đã phải dắt tay nhau ra đi, để lại trụ sở 146 Nguyễn Thái Học trở thành trụ sở tai tiếng nhất trong lịch sử FPT.

Lời bàn:

Những người trẻ tuổi đến FPT với tất cả sự hồn nhiên. Nhưng nhiều khi

chúng ta quá hồn nhiên mà không để ý những người xung quanh nghĩ

thế nào về mình. Trong quá khứ, đã không ít lần chúng ta phải trả giá

cho sự hồn nhiên thái quá đó. Ngày nay FPT đã trở thành một tập đoàn

toàn cầu, là ngọn cờ đầu trong lĩnh vực công nghệ thông tin Việt Nam,

nhất cử nhất động của chúng ta đều được cả xã hội nhìn nhận đánh giá.

Mỗi hành động đi ngược lại những chuẩn mực xã hội của mỗi thành viên

đều có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường, làm ảnh hưởng đến hình

ảnh của cả tập đoàn.

ĐỒNG ĐỘI

67

Nhiều người thành đạt

Trong nhiều năm, cổ phiếu FPT vẫn đóng kín với bên ngoài, nên thiên hạ không biết người FPT giầu nghèo thế nào.

Nhưng chỉ sau 1 tháng cổ phiếu FPT xuất hiện ở thị trường OTC, dân tình đã thực sự xôn xao: chỉ tính giá trị cổ phiếu trên sổ, ở FPT đã có không ít hơn 70 triệu phú!

Những con người thành đạt hôm nay, mười mấy năm trước đây chỉ có hai bàn tay trắng. Trong nhóm khởi nghiệp, khá giả nhất là anh Lê Quang Tiến - người duy nhất trong nhóm có xe máy. Các anh Trương Gia Bình, Nguyễn Thành Nam, Bùi Quang Ngọc, Lê Thế Hùng nhiều năm sau đó vẫn còn đi xe đạp. Anh Đỗ Cao Bảo bắt đầu sự nghiệp với chiếc ba lô con cóc, bên trong có mấy bộ quân phục sờn rách…

Nhưng gian khó chính là ông thầy giỏi nhất. Ông thầy này dạy chúng ta biết chịu đựng gian khổ, biết tiết kiệm, không sợ đói sợ rét, không lùi bước trước khó khăn, luôn khao khát một cuộc sống tốt đẹp hơn… Và chính điều cuối cùng này đã trở thành kim chỉ nam cho các thế hệ FPT, khi anh Trương Gia Bình đã khắc ghi nó vào Tầm nhìn của công ty: “Mong muốn mang lại cho mỗi thành viên điều kiện phát triển tốt nhất về tài năng, một cuộc sống đầy đủ về vật chất, phong phú về tinh thần”.

Trong nhiều năm, FPT đã không chọn con đường “Thành đạt cho một vài cá nhân”, mà kiên định xây dựng “Môi trường thành công cho nhiều người”. Con đường sau dài hơn, gian khổ hơn. Có lúc, nhìn một số ông chủ trở nên giầu có một

ĐỒNG ĐỘI

68

cách nhanh chóng, nhiều người không khỏi dao động. Nhưng tình đồng đội keo sơn đã giúp chúng ta bên nhau với một tâm nguyện “cùng thành đạt”.

Ngày nay, chúng ta có quyền tự hào: Những ông chủ của một số doanh nghiệp lớn có thể rất giầu, giầu hơn mỗi chúng ta, nhưng chắc chắn ở Việt Nam, không công ty nào có nhiều người thành đạt như FPT.

Lời bàn:

Sau cổ phần hóa, chúng ta đã trở thành những người chủ thực sự, sở hữu

đa số cổ phần của Tập đoàn FPT. Những thế hệ đầu tiên có thể coi là

thành đạt. Không đâu ở Việt Nam có nhiều triệu phú trẻ như FPT.

Nhưng liệu có còn cơ hội thành đạt như thế cho những người đến sau?

Lời giải duy nhất là “tiếp tục phát triển”.

Con đường chúng ta đi không có trạm dừng chân, nếu có ai đó quá mệt

mỏi không thể đi được nữa thì hãy cố mà chạy.

ĐỒNG ĐỘI

69

Ươm tài năng

Buổi sáng, tất cả tập trung lắng nghe những câu chuyện xúc động của GS Trần Quốc Vượng, những kinh nghiệm

sống của GS Phạm Đức Dương, GS Dương Phú Hiệp, rồi trò chuyện với nhà sử học Dương Trung Quốc… Những khuôn mặt còn rất trẻ như Thắng, ngô ngố như Bình, “mắt chữ A, mồm chữ O” như Dũng… trông thật đáng yêu.

Buổi chiều, cả nhóm rèn luyện kỹ năng teamwork thông qua các trò chơi trong mọi lĩnh vực. Chẳng hạn, chủ đề đưa ra là: “Nếu nhóm bạn ở vị trí nhà Nguyễn, có cách nào để Việt Nam thoát khỏi cảnh nô lệ? Nếu có thì Việt Nam sẽ ra sao? Vì sao?”. Để làm việc này, vừa phải có am hiểu lịch sử, vừa phải có tầm nhìn chiến lược. Đi tìm câu trả lời, nhóm đã phải ngốn một lượng kiến thức khổng lồ, nhưng mọi người đều rất hưng phấn vì được đóng vai những nhà lãnh đạo đất nước, được can thiệp vào lịch sử, dù chỉ là đóng vai trước Hội đồng Giám khảo.

Buổi tối, cả nhóm lại lao vào làm từ điển online trên công nghệ Java, xây dựng website “Lịch sử FYT” với đủ các yêu cầu thẩm mỹ, nội dung, ứng dụng công nghệ và khả năng duy trì…

Đó là những hoạt động thường nhật của Trung tâm Bồi dưỡng Tài năng Công nghệ trẻ FPT (viết tắt là FYT), được thành lập nhằm tập hợp những mầm non nhân tài công nghệ của đất nước, tạo điều kiện để họ phát triển một cách toàn diện và tạo tiền đề cho các tài năng trở thành người thành đạt

ĐỒNG ĐỘI

70

trong cộng đồng, góp phần hưng thịnh quốc gia. FYT tập hợp những bạn trẻ là học sinh, sinh viên, có thành tích học tập xuất sắc, đoạt các giải cao trong các kỳ thi Toán - Tin học Việt Nam và quốc tế. FYT cung cấp cho các bạn trẻ môi trường làm việc thuận tiện và các khóa đào tạo hoàn toàn miễn phí. Tham gia CLB, các bạn đã trưởng thành lên rất nhiều nhờ tích lũy thêm kiến thức của nhiều lĩnh vực từ những giáo sư đầu ngành, cũng như nhờ va chạm trong môi trường làm việc thực tế rất năng động của FPT.

Rất nhiều bạn trong FYT sau này đã thành danh.

Chàng trai sinh năm 1980 Vương Vũ Thắng đã trở thành Giám đốc công ty Vinacomm với 50 nhân viên và doanh số 900.000 đô la Mỹ vào năm 2003. Nguyễn Hòa Bình thì trở thành thần tượng của giới trẻ khi đã kiến tạo nên PeaceSoft Solution Corp, một công ty được Tập đoàn dữ liệu Quốc tế IDG đầu tư. Còn Nguyễn Quang Dũng đã giành được suất học bổng sang Mỹ, hiện là nhân viên Việt Nam duy nhất làm cho tập đoàn toàn cầu Google…

ĐỒNG ĐỘI

71

Lời bàn:

Anh Trương Gia Bình kể rằng: “Năm 1999, đoàn học sinh Việt Nam đi thi

tin học quốc tế tại Thổ Nhĩ Kỳ giành được giải xuất sắc chưa từng có. Đội

Việt Nam đứng đầu thế giới với 3 HCV. Cùng năm này, đội bóng đá Việt

Nam giành thắng lợi (giải nhì) ở SEA Games. Đất nước đã phất cờ, trải

thảm, rải hoa đón chào các cầu thủ bóng đá thắng lợi trở về. Cả nước

tôn vinh họ. Còn các cầu thủ trí tuệ của chúng ta được chào đón không

cờ, không hoa. Việt Nam chưa có sự đam mê và chưa có niềm tin vào

trí tuệ”.

Trăn trở đó đã thôi thúc anh Bình thành lập Trung tâm Bồi dưỡng Tài

năng Công nghệ trẻ FPT (FYT) với mục đích giúp các em trở thành những

người thành đạt nhất trong xã hội, những nhà lãnh đạo công nghệ quốc

gia trong tương lai.

ĐỒNG ĐỘI

72

Khát vọng đổi thay

Cương lĩnh Đại học FPT được anh Trương Gia Bình phác thảo trên 5 trang giấy nháp (vì tiết kiệm nên anh sử dụng

giấy đã in một mặt). Ngay phần đầu tiên anh đã viết: “Đại học FPT - Giấc mơ đổi mới”.

Tuy nhiên, có thể do anh Bình chịu ảnh hưởng sâu sắc của nền kỹ trị phương Tây, hoặc có thể nghĩa tiếng Việt của cụm từ này chưa thật sát với suy nghĩ của nhà sáng lập, nên anh luôn dùng tiếng Anh “Dream Of Innovation” khi nói về trường Đại học FPT trong những ngày đầu. Câu slogan tiếng Anh khá ấn tượng này đã trở nên quen thuộc với nhiều người.

Trong thời gian chờ đợi quyết định của Thủ tướng chính phủ cho phép thành lập trường, nhiều người bắt đầu nghiêm túc đặt câu hỏi: “Dream Of Innovation chuyển ngữ sang tiếng Việt là gì?”. Để trả lời câu hỏi này, một bài tập nhóm - theo kiểu trò chơi ghép từ khi học ngoại ngữ - được đưa ra cho nhóm những người tham gia thành lập trường cùng giải quyết.

Để bắt đầu buổi brainstorming, anh Bình chia bảng làm 2 cột, một cột là “Dream”, cột kia là “Innovation”. Sau đó mọi người lần lượt đề xuất những từ tiếng Việt tương ứng với từ tiếng Anh ở mỗi cột. Chẳng mấy chốc hai cột đã được điền kín các phương án tiếng Việt phong phú của “Dream” và “Innovation”.

Cụ thể, cột Dream có các từ Ước mơ, Ước mong, Mong ước, Ước vọng, Khát khao, Khát vọng, Hy vọng, Kỳ vọng, Mong

ĐỒNG ĐỘI

73

muốn… Còn cột Innovation có Thay đổi, Đổi thay, Đổi mới, Sáng tạo, Đổi đời, Lên đời, Thoát nghèo…

Bước liệt kê đã hoàn thành, giờ đến bước loại bỏ. Ở cột “Dream”, những phương án từ hàm ý mơ mộng viển vông như “Ước mơ”, “Ước mong”, “Mong ước”, “Hy vọng”, “Mong muốn” đã nhanh chóng bị loại bỏ. Chỉ có “Ước vọng”, tuy không mạnh mẽ lắm, nhưng được đa số tạm chấp nhận do có chữ “vọng” đi kèm, thể hiện sự hướng tới một mục tiêu cụ thể ở phía xa.

Sang đến cột “Innovation”, gần gũi dễ hiểu nhất là “Đổi đời”, hay bình dân là “Thoát nghèo”, “Lên đời”. Mọi người đều hết sức thích thú với hướng này, thậm chí ai đó hài hước còn diễn giải kiểu chơi chữ cho “Lên đời” bằng ví dụ “đổi từ xe máy Dream sang xe ô tô Innova”.

Các từ ở hai cột được lần lượt ghép cặp với nhau. Những người chơi bàn đi tính lại mãi, rồi thống nhất được short list gồm một số tổ hợp được ghép từ “Ước vọng/Khát vọng” với “Đổi thay/Đổi mới/Đổi đời”, vì các tổ hợp này đọc lên nghe có vẻ thuận tai hơn cả. Đến đoạn giơ tay biểu quyết, “Ước vọng đổi thay” của phái ôn hòa (U50) và “Khát vọng đổi thay” của phái trẻ hơn được vào chung kết, tuy nhiên tỷ số sát nút nghiêng về các “cụ”.

Trong lúc Nguyễn Xuân Phong (đại diện phái trẻ) đang loay hoay chưa biết phản bác lại bằng cách nào, thì có hai người trẻ tuổi bước vào phòng. Ngay lập tức, hai bạn này được đề nghị lựa chọn một trong hai phương án bằng phiếu kín, không cần biết ý kiến trước đó của mọi người ra sao. “Ý kiến của các em” - mọi người nói - “sẽ là quyết định cuối cùng”.

Hai bạn này, không cần bàn nhau, đều lựa chọn cụm từ mạnh mẽ hơn, mang tính hành động hơn, đó là “Khát vọng đổi thay”

ĐỒNG ĐỘI

74

để làm khẩu hiệu tiếng Việt cho Đại học FPT. Tuy thua, nhưng các “cụ” rất hể hả, vì được thấy tuổi trẻ FPT không chỉ dám mơ ước lớn, mà còn thể hiện ý chí và quyết tâm biến giấc mơ thành hiện thực một cách mạnh mẽ, thông qua ngôn ngữ.

Và khẩu hiệu đó mới thể hiện đúng, đến từng từ, những gì mà mọi người FPT đều mong muốn.

Lời bàn:

Khi dự thảo Tầm nhìn cho FPT năm 1988, anh Trương Gia Bình cũng viết

ngay câu đầu tiên:“FPT mong muốn trở thành một tổ chức kiểu mới…”.

Điều đó chứng tỏ khát vọng đổi thay của anh trước sau luôn hừng hực.

Đại học FPT được thành lập, ngoài mục đích đào tạo nguồn nhân lực

cho đất nước, còn thể hiện khát vọng của người FPT trong sự nghiệp

đổi mới giáo dục đại học. Đó là đào tạo theo định hướng công việc; tự

do phát triển cá nhân; đào tạo kỹ năng mềm; quốc tế hóa Đại học; phát

triển nhân cách; tự chủ và tự chịu trách nhiệm về quy hoạch, kế hoạch

phát triển nhà trường…

Câu chuyện cũng cho chúng ta thấy một FPT đầy nhiệt tình, tâm huyết,

dám nghĩ dám làm, đồng thời hết sức coi trọng trí tuệ tập thể và tin tưởng

vào năng lực của thế hệ trẻ.

ĐỒNG ĐỘI

75

IBM và FPT

Khi FPT đã trở thành công ty tin học hàng đầu Việt Nam, chúng ta có quyền chọn trong những công ty công nghệ

hàng đầu thế giới để làm đối tác chiến lược của mình tại thị trường Việt Nam. Nhưng vào đầu những năm 90 của thế kỷ trước, chúng ta đã phải cố gắng rất nhiều mới lọt vào mắt xanh của các công ty lớn như IBM, Compaq, HP…

Trước khi Mỹ bỏ cấm vận, Olivetti do FPT làm đại lý, là máy tính ngoại nhập chất lượng cao duy nhất tại thị trường Việt Nam. Đến cuối năm 1993, nhận thấy Mỹ sắp bỏ cấm vận, anh Trương Gia Bình chỉ đạo chuẩn bị thiết lập quan hệ với các công ty hàng đầu của Mỹ và coi đây là nhiệm vụ chiến lược.

Vào thời điểm này, trên đường phố Hà Nội xuất hiện một ông Tây chính hiệu, dáng điệu đặc Mỹ, khệnh khạng, đầu hói, mặt đỏ gay, miệng luôn nhai kẹo và tỏ ra “rất thực dân”. Đó là Bill Hawell, Trưởng đại diện Văn phòng IBM đầu tiên tại Việt Nam. Bill tự hào giới thiệu rằng IBM đã vào Việt Nam từ năm 1938, khi người lớn tuổi nhất FPT là ông Đào Vinh mới chào đời, rằng IBM là công ty to nhất thế giới. Qua điều tra, anh Bình biết rằng IBM là công ty to nhất thế giới thật và ngày đêm mong ước được trở thành đại lý của IBM tại Việt Nam.

Nhưng ngày đó FPT chưa to như bây giờ. Người Mỹ cũng có rất ít hiểu biết về các công ty Việt Nam, nên hai đại lý đầu tiên do IBM chỉ định là những công ty của Hongkong và Australia. Các anh trong ban lãnh đạo FPT, đặc biệt là anh Bùi Quang Ngọc, đã bỏ rất nhiều công sức, tìm mọi cách tiếp cận, giới

ĐỒNG ĐỘI

76

thiệu năng lực, triển vọng của FPT đối với thị trường công nghệ thông tin Việt Nam. IBM cũng đánh giá cao FPT và bày tỏ quan điểm ủng hộ việc chỉ định FPT là đại lý thứ ba tại Việt Nam. Nhưng thời điểm chỉ định còn để ngỏ. Có lẽ IBM còn cân nhắc giữa FPT và khá nhiều ứng cử viên nặng ký khác như Công ty Máy tính Việt Nam, Công ty Hồng Quang…

Một buổi sáng, cán bộ trực Trung tâm bảo hành FPT HCM nhận được một cuộc gọi từ Ngân hàng ABN-AMRO yêu cầu sửa một máy in. Từ FPT đến trụ sở của ABN-AMRO không xa nên chỉ sau 5 phút sau, cán bộ bảo hành FPT đã có mặt. Đến nơi thì khách hàng nói là máy in bị kẹt giấy và họ đã tự xử lý được rồi. Cán bộ bảo hành tiến hành kiểm tra lại, rồi quay về. Hóa ra IBM đã thông qua ABN-AMRO để kiểm tra tinh thần và thái độ làm việc của các đối tác trong diện xét cấp đại lý. Rất may, cán bộ của Trung tâm Bảo hành FPT đã làm việc hết sức nghiêm túc, trong khi người của các đối tác khác chẳng thấy đâu.

FPT đã vượt lên các công ty khác để đạt điểm làm đại lý cho IBM từ một sự kiện giản đơn như thế.

Lời bàn:

Trung tâm Bảo hành FPT là một địa chỉ thầm lặng. Có rất ít người biết về họ. Họ cũng chưa bao giờ nổi tiếng về chất lượng dịch vụ kiểu ngọt ngào “anh anh, em em”. Họ cũng không treo khẩu hiệu “khách hàng là thượng đế”. Họ chỉ đơn giản có mặt đúng lúc và giải quyết vấn đề (hoặc ra về nếu không có vấn đề). Trong mắt khách hàng, họ chính là hình ảnh FPT với cam kết chất lượng và sự tận tụy. Có rất nhiều quan hệ chiến lược của FPT được xây dựng nhờ hình ảnh đó.

ĐỒNG ĐỘI

77

Xuất hay là Chết?

Vào thời điểm năm 1998, FPT đã là một công ty tin học có tiếng tăm lẫy lừng, bề thế hơn cả Công ty Microsoft lúc

mới ra đời. Lễ kỷ niệm 10 năm thành lập và đón nhận Huân chương Lao động hạng Hai của FPT là một sự kiện gây nhiều dư luận đến mức hàng tháng sau dân Hà Nội vẫn còn bàn tán.

Thông thường, sau những thành công như thế người ta bắt đầu hưởng thụ. Nhưng anh Trương Gia Bình không phải là người thường. Anh quyết định chưa hưởng thụ và muốn thuyết phục được tất cả công sự của mình cùng chung ý chí đó.

Nhìn ra thế giới, khủng hoảng kinh tế châu Á đang diễn ra. Tương lai kinh tế của châu Á hết sức ảm đạm. Tình hình Việt Nam cũng không có gì sáng sủa. Anh Bình cảm nhận được rằng, nếu chỉ đơn thuần lặp lại kinh nghiệm của những năm tương đối may mắn vừa qua cùng với tư tưởng hưởng thụ sẽ dẫn công ty đến thất bại. Muốn thành công, FPT cần phải đổi mới toàn diện.

Trong “Báo cáo 10 năm công nghệ FPT”, anh Bình đã rất khôn khéo chỉ đề cập đến một kinh nghiệm cốt lõi cần phải gìn giữ bằng mọi giá, đó là con người FPT, trong đó nhấn mạnh đến con người hiền tài. Nhưng phần kết của bản báo cáo mới thực sự quan trọng. Nó mở đầu cho một cái mới mà anh muốn hướng mọi người theo: “Trước ngưỡng cửa của thế kỷ 21, chúng ta đứng trước những thử thách mới và vận hội mới to lớn hơn nhiều mà tiêu điểm chính của nó là xuất

ĐỒNG ĐỘI

78

khẩu phần mềm”. Lúc đó, không có ai đặc biệt chú ý đến tuyên bố này.

Trong những ngày tiếp theo, câu hỏi duy nhất trăn trở trong đầu anh Bình là làm thế nào để chuyển hướng FPT đang rất thành công ở các lĩnh vực khác sang xuất khẩu phần mềm đầy khó khăn gian khổ?

Chịu ảnh hưởng phong cách lãnh đạo “lấy dân làm gốc” từ Đại tướng Võ Nguyên Giáp, anh Bình không muốn quyết định độc đoán. Anh thực tâm mong muốn thi hành dân chủ. Một chiến dịch học tập và quán triệt “Báo cáo 10 năm công nghệ FPT” diễn ra, kết thúc bằng hội nghị tổng kết rầm rộ tại Đồ Sơn với tên gọi Hội nghị Diên Hồng. Chủ ý của anh Bình là muốn có sự ủng hộ cao của hàng ngũ tướng lĩnh cho quyết tâm xuất khẩu phần mềm.

Nhưng diễn biến của Hội nghị Diên Hồng lại không như dự kiến của anh. Tham luận đầu tiên gây hưng phấn cao là của anh Đỗ Cao Bảo với tiêu đề “Xây dựng một hình ảnh FPT mới”. Là vị tướng lắm tài, nhiều chiến công nên anh Bảo nói gì người ta cũng nghe. Anh Bảo cho rằng, FPT hôm nay đang thành công, xuất khẩu phần mềm còn chưa rõ, chỉ nên thử, nếu khó quá thì thổi thành hư chiêu cho các đối thủ bắt chước chúng ta mà vấp ngã. Anh Hoàng Minh Châu, Giám đốc FPT HCM thì đề xuất mở rộng sang lĩnh vực địa ốc, xây dựng văn phòng. Một công thần bảo thủ khác là anh Bùi Quang Ngọc cho rằng, trong nước vẫn còn khối thách thức, chẳng sợ mất phương hướng. Báo cáo của anh Phan Ngô Tống Hưng về vai trò của Phi tin trong hệ thống FPT “FPT phải đi bằng hai chân” lại càng làm cho “tiêu điểm xuất khẩu phần mềm” bị mờ hơn. Đến khi báo cáo “đinh” của Hội nghị “Xuất hay là Chết?” do anh Nguyễn Thành Nam trình bày thì hầu hết mọi người đã

ĐỒNG ĐỘI

79

bội thực về các định hướng chiến lược. Mặc dù có tài biến báo, anh Nam cũng không thuyết phục được ai nhổ lúa để trồng cà phê xuất khẩu, kể cả việc anh đã hù dọa mọi người “năm tới mất mùa, c. cũng không có mà ăn”.

Anh Bình rất buồn vì một ngày trôi qua mà chẳng thêm được tướng nào chia sẻ quyết tâm “xuất khẩu phần mềm”. Trong bữa nhậu tối, như thường lệ, anh Lê Quang Tiến lại cống hiến cho cử tọa các chuyện cổ kim đông tây, chuyện nào cũng buồn cười. Khi anh Tiến kể đến đoạn Lưu Bị than thở gần năm chục tuổi đầu mà vẫn phải đi ở nhờ đất của Lưu Chương thì anh Bình bỗng ôm mặt khóc hu hu, ai can cũng không được. Anh vừa khóc vừa nghẹn ngào nghe thật thương tâm: “Ta nay ngoài bốn chục tuổi đầu cũng chỉ biết mua rẻ bán đắt, một phần mềm cỏn con như Microsoft Office cũng không tự làm ra được, phải cúi mặt xài chùa. Nghĩ lại xấu hổ quá, thật không bằng cả cái tên Lưu Bị, Lưu Bịch ngày xưa, các ngươi bảo ta không đau lòng sao được!”. Chính cảm xúc chân thật trong lúc có hơi men của anh đã thuyết phục được mọi người.

Ngày hôm sau cả hội nghị đã nhất trí chào nhau bằng câu “Xuất hay là Chết”.

ĐỒNG ĐỘI

80

Lời bàn:

Hội nghị Diên Hồng tại Đồ Sơn có thể coi là cú “đá đít” đầu tiên đẩy con

tàu xuất khẩu phần mềm của FPT vào con đường đầy trắc trở nhưng

hứa hẹn vinh quang. Đúng như lời một ca từ STCo: “Tiến lên vinh quang

chúng đang chờ phía trước, tiến lên toàn cầu đếch biết gì cũng tiến”. Bắt

đầu là sự hồi hộp, mừng rỡ kiểu “bắn được Tây chảy máu”. Rồi rơi vào

cơn bão khủng hoảng Internet, Silicon Vallley “một đêm” trở nên hoang

vắng. Không khách hàng, không hợp đồng, nhân tài lục tục bỏ đi, lãnh

đạo hoang mang, bè bạn dèm pha. Nhưng khó khăn rồi cũng qua đi,

FSoft đã trở thành công ty xuất khẩu phần mềm lớn nhất Việt Nam.

Ở FPT mọi sự thay đổi lớn (dẫu rằng thành công hay thất bại) đều gắn

liền với quyết tâm không gì lay chuyển được của ban lãnh đạo cùng anh

Bình - người luôn khát khao đưa FPT vươn lên ngang tầm những công ty

hàng đầu thế giới. Anh không tiếc công sức để đạt sự đồng thuận trong

đội ngũ lãnh đạo, phát huy sức mạnh của tất cả nhân viên vì thế FPT có

thể thu nạp những con người tài ba đến từ bốn phương. Ngày nay chúng

ta có thể tự hào về đội ngũ cán bộ lãnh đạo tài năng, đông đảo, ở nhiều

lĩnh vực, thuộc mọi thế hệ và đa tính cách… nhưng cùng chia sẻ ước mơ

vươn tới những chân trời xa.

ĐỒNG ĐỘI

81

Đường ra thế giới

Sau Hội nghị Diên Hồng năm 1998, cả FPT hừng hực khí thế xuất khẩu phần mềm. Nhưng con đường đi thế nào,

cách thức đi ra sao thì không ai biết. Mặc dù đã có những tấm gương của Ấn Độ, Israel… về gia công xuất khẩu phần mềm, nhưng noi theo họ không dễ một chút nào. Chúng ta kém họ đủ thứ: kém ngoại ngữ, kém quy trình, kém kinh nghiệm, kém năng suất, kém giao tiếp quốc tế, kém quan hệ khách hàng, kém thương hiệu... Không biết đến bao giờ mới có thể khắc phục hết những yếu kém này. Ai cũng hoang mang.Thông thường, sau những thành công như thế người ta bắt đầu hưởng thụ. Nhưng anh Trương Gia Bình không phải là người thường. Anh quyết định chưa hưởng thụ và muốn thuyết phục được tất cả công sự của mình cùng chung ý chí đó.

Đang lay hoay, tình cờ trong một chuyến công tác khoảng cuối năm 2001, lãnh đạo FSoft gặp 5 cô ô-sin người Việt ở Đài Loan trong lúc chờ nối chuyến. Sau đây là câu chuyện tưởng như đơn giản nhưng có lẽ không bao giờ quên với các anh:- Đi làm nước ngoài, các em có phải cạnh tranh với ai không?- Có chứ, chúng em ngại nhất là bọn Phi.- Thế nó hơn gì mình?- Nhiều thứ lắm, khoẻ hơn, vì thế nên cũng chăm hơn. Sạch hơn vì mình quen ở bẩn từ bé. Họ cũng ngoan hơn còn mình thì chủ mắng câu trước câu sau là chống hông cãi lại ngay. - Hay thật, đi làm ô-sin mà yếu hơn, lười hơn, ở bẩn hơn, hay cãi hơn thì ai thuê bọn em?- Thì chúng em vẫn đi làm đây thôi. Con bé này kiếm được cái

ĐỒNG ĐỘI

82

xe Cup cho chồng rồi đấy, em thì chuyến này về hẳn, trả nợ rồi mở cái hiệu may. Các anh thử đoán xem tại sao?- ??? - Vì chúng em nấu ăn ngon hơn. Đối với nhiều gia đình thì ăn uống là quan trọng bậc nhất. Có những gia đình đã cho chúng em nghỉ việc vì hay cãi, nhưng sau đó đã gọi lại chúng em, vì người Philippines chỉ nấu theo sách, không nếm thì làm sao mà ngon được.

Không thể có bài học nào sáng hơn cho lúc đó. Thay vì loay hoay khắc phục tất cả điểm yếu, FSoft đã tập trung biến thế mạnh ham học, giỏi thi, dễ chấp nhận văn hoá ngoại của người Việt thành CMM5, thành khả năng học hỏi công nghệ J2EE, .Net, thành thái độ tận tuỵ đến cùng với các khách hàng nước ngoài.

Xin cám ơn những cô ô-sin người Việt đã chỉ cho FPT đường ra thế giới.

Lời bàn:

Hóa ra cái khẩu hiệu “Khắc phục điểm yếu, Phát huy điểm mạnh” là hết

sức giáo điều. Có thể điểm yếu chưa khắc phục được ngay, nhưng quan

trọng nhất là biết khai thác, phát huy điểm mạnh. Nếu bạn chỉ thuận

chân phải thì đừng cố gắng rèn luyện để có thể làm hậu vệ cánh trái.

Hãy tập trung làm việc gì mà chúng ta có khả năng làm tốt nhất.

ĐỒNG ĐỘI

83

Ba vòng tròn

Các doanh nghiệp đều thừa nhận “chọn lĩnh vực kinh doanh” là một trong những công việc khó khăn nhất.

Thế nhưng ở FPT, việc đó không quá khó, chính là nhờ học thuyết ba vòng tròn năng lực do anh Bình đưa ra trong chương trình LB (Leadership building): chỉ cần vẽ 3 vòng tròn, nếu chúng không giao nhau thì quên nhanh, nếu phần giao nhỏ thì xem xét thêm, còn nếu phần giao lớn thì có thể triển khai. Vậy cụ thể, đó là những vòng tròn gì?

Đầu tiên là vòng tròn đam mê. Một cán bộ đến gặp Nguyễn Thành Nam với câu hỏi: “Tại sao FPT không định làm thương mại điện tử?” thì nhận được câu hỏi lại: “Ai nói là FPT không định làm? Nhưng ai làm? Cậu có thích làm không? Có dám bỏ việc hiện tại để làm không? Nếu không thích thì thôi đừng hỏi”. Vòng tròn đam mê thực chất là mô hình hóa câu nói rất được ưa thích trong FPT “cứ máu có lẽ là xong”. Không có người thực sự đam mê, việc gì cũng không nên làm.

ĐỒNG ĐỘI

84

Vòng tròn thứ hai là vòng tròn năng lực. Những người bảo vệ các dự án kinh doanh mới ở FPT luôn phải trả lời các câu hỏi của Hội đồng Giám khảo như: “Mình có lợi thế gì hơn người khác? Mình có gì hay hơn người khác? Cái hơn của mình có dễ bị copy không?...”. Nếu việc chúng ta định làm mà có nhiều người khác cũng có thể làm tốt không kém thì cần phải rất cân nhắc có nên làm hay không. Chỉ làm những gì mà chúng ta có năng lực vượt trội.

Vòng tròn thứ ba là vòng tròn lợi nhuận. Các câu hỏi thường phải trả lời là: “Có phải lĩnh vực hội tụ số (DC) không? Thị trường có lớn không? Khả năng chiếm bao nhiêu thị phần? Tốc độ tăng trưởng của thị trường là mấy chữ số? Chúng ta có thể tăng trưởng cao hơn tốc độ trung bình thị trường là bao nhiêu? Lợi nhuận sẽ như thế nào, có đủ hấp dẫn không?”... Ở FPT, không phải những dự án triển vọng có lợi nhuận, mà chỉ những dự án triển vọng có lợi nhuận cao và rất cao, mới được xem xét.

Từ khi có học thuyết ba vòng tròn, trong báo cáo kế hoạch kinh doanh năm của các bộ phận đều có hình ba vòng tròn vẽ đè lên nhau. Nhờ có chúng mà FPT liên tục chọn đúng các hướng kinh doanh mới, giúp cho quy mô công ty ngày càng mở rộng, trở thành một tập đoàn lớn của Việt Nam trong lĩnh vực DC.

Lời bàn:

Các cụ bảo “đi một ngày đàng học một sàng khôn” là vì xưa các cụ ít

đi. Ngày nay, nhiều người đi như điên mà chẳng học được điều gì. Vì

thế người ta nói: “Đi một ngày đàng, học một sàng dại. Sàng đi sàng lại

có được một tý khôn”. Lý thuyết “3 vòng tròn” chính là một tý khôn như

vậy. Ở FPT, có hẳn một đội ngũ thợ sàng, trong đó anh Bình xứng danh

là thợ cả.

ĐỒNG ĐỘI

85

Tấm lòng bạn bè

Sau khi thành lập chi nhánh tại TP HCM, FPT quyết định cấp vốn bằng mấy bộ máy tính Olivetti, cần tiền thì bán

đi mà tiêu xài. Nhưng máy tính hồi đó chưa thông dụng, lại rất đắt, nên bán không phải là dễ. Lúc đó, chi nhánh chỉ có mấy giảng viên, mới từ Đại học Tổng hợp chuyển sang, chưa biết buôn bán gì. Vì thế, trong nhiều tuần, két tiền của chi nhánh trống rỗng. Người đến thăm, dù là bạn bè hay khách hàng tiềm năng, đều được chị Trương Thanh Thanh, người được giao trọng trách giữ con dấu chi nhánh, tiếp bằng nước sôi để nguội.

May sao có chị Bùi Diệu Tâm là bạn học thời sinh viên của chị Trương Thanh Thanh ở Liên Xô. Một lần, chị Diệu Tâm đến chơi và tình cờ biết chuyện. Chị đã quyết định mua ủng hộ 1 máy tính và 1 máy in Olivetti. Đó là bộ máy tính đầu tiên được bán bởi FPT HCM.

Máy tính chị Diệu Tâm mua về, bật lên, ngoài hệ điều hành DOS, chẳng có bất cứ phần mềm gì khác. Biết bạn mình cũng i-tờ về máy tính, chị Diệu Tâm phải tự liên hệ với một số nơi biết cài đặt các phần mềm cơ bản. Sau 3 tháng trùm chăn, máy tính Olivetti mới được đưa vào sử dụng.

Tuy nhiên, không phải mọi chuyện đã suôn sẻ. Máy in Olivetti không in được. Hỏi sang FPT, chị Thanh Thanh cũng chỉ biết lắc đầu. Và máy in lại tiếp tục trùm chăn. Sau đó, nhân sự cố máy tính bị hư, FPT mời anh Trần Anh Minh, một chuyên gia máy tính quân đội sang sửa chữa, mới phát hiện ra máy in

ĐỒNG ĐỘI

86

Olivetti không hề hư hỏng: Nó không in được đơn giản vì chưa có băng mực.

Vậy mà chị Diệu Tâm vẫn không hề trách bạn. Khi thấy FPT bắt đầu xây dựng phòng phần mềm, chị đã giới thiệu cho chúng ta làm nhiều phần mềm quản lý các mẫu thí nghiệm, quản lý chứng thư… cho Vinacontrol HCM, là nơi chị công tác.

Lời bàn:

Chị Diệu Tâm, một người phụ nữ có số phận không thật may mắn: chồng

mất rất sớm, chị một mình nuôi con gái trưởng thành. Hiện chị đã trở

thành bà ngoại và ở tuổi chuẩn bị về hưu. Năm nào vào dịp sinh nhật

FPT HCM, chị cũng là khách mời danh dự. Kỷ niệm 15 năm thành lập

FPT HCM, chúng ta đã tặng chị một dàn máy tính hiện đại nhất với tất

cả sự biết ơn trân trọng, chị cũng đã tặng lại công ty bộ máy Olivetti cũ

kỹ để làm kỷ niệm về tấm lòng những người bạn của FPT trong lúc mới

chập chững vào đời.

ĐỒNG ĐỘI

87

Ở đâu cũng gặp người tốt

Có một người Nhật mà mỗi khi nhắc đến nhiều người FSoft đều trìu mến gọi “bác Kondo”. Theo lời kể của

các anh đã lăn lộn một thời gian dài để lo thành lập Văn phòng Đại diện FSoft tại Nhật Bản, bác Kondo là con người tuyệt vời. Bác đã giúp đỡ phái đoàn đủ mọi việc như lo visa, tìm thuê văn phòng… Thời gian đầu các anh ở nhờ nhà bác, sáng nào bác cũng dậy sớm nấu cơm cho mọi người ăn. Những món ăn bác nấu rất tuyệt làm cho các anh nhớ mãi đến tận bây giờ. Các anh đã được bác dạy rất nhiều về các phong tục tập quán, món ăn của Nhật và làm quen với cuộc sống ở Nhật.

Ở tận nước Mỹ xa xôi cũng có câu chuyện tương tự. Mỗi khi nhắc đến gia đình vợ chồng bà Eileen, các thành viên FSoft trong nhóm G2 luôn trìu mến gọi họ là bố mẹ nuôi. Bà là Phó Giám đốc của Agilis, khách hàng đầu tiên của G2 tại Mỹ. Khi các chàng trai G2 sang Mỹ onsite, bà đón tất cả về nhà cùng sống. Vợ chồng ông bà đã coi các thành viên G2 như con của mình, tự tay nấu ăn hoặc lái xe đưa đón các anh đi làm, đi chơi. Bà rất rạch ròi trong quan hệ. Ở nhà, bà là người mẹ. Trên đường, bà là lái xe. Đến công ty, bà là đối tác. Các thành viên G2 nhờ bà mà đã lớn lên rất nhiều. Tính đến nay, G2 đã có gần 20 người sang Mỹ onsite. Tất cả đều được sống trong sự chăm sóc đầy tình thương của “mẹ” Eileen - khách hàng đầu tiên và quan trọng nhất của G2.

ĐỒNG ĐỘI

88

Lời bàn:

Để đi đến thành công như hôm nay, chắc chắn FPT đã nhiều lần may

mắn. Và một trong những may mắn quan trọng nhất là ở đâu chúng ta

cũng gặp được rất nhiều người tốt, như bác Kondo, như mẹ Eileen… Họ

là một phần không thể thiếu được trong thành công của đội quân toàn

cầu hóa FPT.

ĐỒNG ĐỘI

89

Bạn bè là không bỏ nhau lúc hoạn nạn

Trận động đất mạnh 9 độ richter kèm theo sóng thần ngày 11/3/2011 tại Nhật Bản đã làm rúng động cả thế

giới. Những ngày sau đó là cơn khủng hoảng trên khắp nước Nhật do sự cố rò rỉ phóng xạ các lò phản ứng hạt nhân tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima I.

Một lượng lớn du khách và những người nước ngoài đang sống và làm việc tại Nhật, kể cả tại các tập đoàn lớn như BMW, Morgan Stanley, BNP Paribas, Standard Chartered… gác lại tất cả để thu xếp rời khỏi đất nước này càng sớm càng tốt.

Bất chấp làn sóng người hoảng loạn đang hối hả rời bỏ nước Nhật, nhiều cán bộ nhân viên FPT Japan vẫn kiên gan bám trụ.

Ngày nào mẹ của Nguyễn Thái Ngọc Thảo cũng chờ tin con. Lại thêm ông bà nội của Thảo lần lượt qua đời trước và trong thời điểm diễn ra thảm họa. Tuy vô cùng lo lắng cho con, nhưng mẹ Thảo không giục con gái trở về. “Trở về Việt Nam, con sẽ là người đào ngũ”, bà nói với cô như vậy.

Còn bố mẹ Phạm Tuấn Dương mất ăn mất ngủ suốt 10 ngày đêm diễn ra cuộc khủng hoảng. Họ tha thiết gọi Dương về. Nhưng Dương vẫn cương quyết ở lại.

Cùng ở lại nước Nhật với Dương và Thảo còn có 130 người FPT

ĐỒNG ĐỘI

90

nữa. Họ cảm phục người Nhật và cảm thấy trân trọng cơ hội được sống và làm việc với khách hàng vào những thời điểm khó khăn nhất.

Tại Việt Nam, lãnh đạo FPT đã nghĩ đến phương án thuê chuyên cơ sang Nhật đón nhân viên về nước. Nhưng ngoài nhân viên của mình, FPT còn có nhiều khách hàng thân thiết trên đất nước Nhật Bản đang oằn mình chống đỡ thảm họa. FPT không thể rời bỏ họ vào lúc này.

Anh Trương Gia Bình quyết định lên đường sang Nhật Bản vào ngày thứ 3 của thảm họa. Cùng đi với anh còn có lãnh đạo của FSoft. Nhiều người phản đối quyết định sang Nhật của anh Bình. Việc người đứng đầu công ty, chịu trách nhiệm đảm bảo guồng máy hoạt động của gần 15.000 nhân viên, đích thân đến vùng vừa xảy ra thảm họa kép là một mạo hiểm lớn cho tập đoàn.

Hành trang đoàn FPT mang theo sang Nhật là 100 kg hàng hóa các loại để trao tặng nhân viên và các đối tác Nhật Bản. Ngoài các nhu yếu phẩm cần thiết, đoàn còn mang theo các vật dụng quan trọng để phòng nhiễm phóng xạ như khẩu trang than hoạt tính, lá chè xanh…

Ngay sau khi check-in khách sạn ở Gotanda, anh Bình liên lạc điện thoại hàng giờ đồng hồ với nhóm đang triển khai dự án cho Hitachi Medical. Nơi nhóm này làm việc chỉ cách nơi xảy ra thảm họa không đến 160km. Sáng hôm sau, đoàn xuống tận nhà máy. Khách hàng thật sự cảm động.

Các trận động đất nhỏ vẫn đang liên tiếp xảy ra. Nhưng tất cả người FPT lúc này đều đồng lòng quyết tâm ở lại tiếp tục chiến đấu. Bạn bè không bỏ nhau lúc hoạn nạn.

ĐỒNG ĐỘI

91

Lời bàn:

Khách hàng là người nuôi sống FPT, là người tạo việc làm cho người FPT.

Khách hàng còn thì FPT sẽ còn.

Trong phút giây nguy hiểm khó khăn, khi lãnh đạo tập đoàn chịu trách

nhiệm đảm bảo an toàn, an ninh cho CBNV, thì mỗi CBNV cũng có trách

nhiệm hoàn thành tốt các công việc đã nhận với khách hàng. Thời điểm

khó khăn là lúc khẳng định bản lĩnh của người FPT. Kinh doanh không

chỉ trong điều kiện thuận lợi mà còn phải chia sẻ và đứng vững trong

khó khăn.

ĐỒNG ĐỘI

92

Tốn tiền, mất thời gian, quân ăn hại…

Ở FPT có một tổ chức được đông đảo quần chúng yêu mến, nhưng không phải lãnh đạo nào cũng ủng hộ. Đó

là Tổng hội.

Những người phản đối Tổng hội không phải hoàn toàn vô lý. Trong khi áp lực công việc ngày càng gia tăng thì Tổng hội ngày càng có nhiều sáng kiến khuyến khích nhân dân bỏ việc đi chơi. Trong khi công ty hô hào tiết kiệm để nâng cao hiệu quả kinh doanh thì các chương trình vui vẻ của Tổng hội ngày càng hoành tráng… “Tốn tiền, mất thời gian, quân ăn hại…” là những “mỹ từ” mà các cán bộ Tổng hội thường xuyên được nghe từ những vị lãnh đạo này.

Nhưng “dù ai nói ngả nói nghiêng”, Tổng hội FPT vẫn tồn tại và phát triển, đáp ứng nhu cầu vui chơi giải trí không ngừng được gia tăng của toàn thể cán bộ nhân viên. Nó bao gồm Đoàn Thanh niên, Công đoàn, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Liên đoàn Bóng đá, các Câu lạc bộ sở thích… Từ khi có Tổng hội, cuộc sống tinh thần của người FPT được thay đổi căn bản. Công ty không chỉ còn là nơi làm việc truyền thống với bàn ghế, máy tính, sách vở, tủ hồ sơ… trong những căn phòng lạnh lùng. Công ty đã trở thành một môi trường sống - làm việc, vui tươi, thoải mái và thân thiện, nơi mà mỗi nhân viên FPT thường dành quá nửa thời gian trong 24 tiếng mỗi ngày của mình. Anh Bùi Quang Ngọc đã ngẫu hứng đề ra tôn chỉ cho Tổng hội là: “Cộng đồng tự do luôn sáng tạo - Anh em đoàn kết tự sướng vui”.

ĐỒNG ĐỘI

93

Cho dù Tổng hội không làm tăng doanh số, không làm giảm công nợ, không làm bớt tồn kho, chỉ biết tiêu tiền và bới thêm việc… nhưng Tổng hội lại biết xóa đi những nếp nhăn trên vầng trán của những người này, biết mang đến nụ cười trên môi cho những người kia… Đó là những giá trị khác và người ta sẽ không thể hiểu hết nó, nếu trong đầu còn định kiến rằng mọi giá trị đều có thể quy về tiền.

Không biết Tổng hội có vai trò như thế nào trong thành công của FPT hôm nay, nhưng chắc chắn đó là khác biệt lớn nhất mà chúng ta có được trong nỗ lực xây dựng một tập đoàn quốc tế hùng mạnh với bản sắc độc đáo Việt Nam.

Những người cho rằng cán bộ Tổng hội chỉ là một lũ ham chơi, nếu không phải là người cố chấp thì chỉ có một lý do duy nhất là vì họ chưa bao giờ từng là cán bộ Tổng hội. Người tổ chức cho mọi người vui chơi là người đang đi làm; Không chỉ là đi làm, mà là làm một công việc vất vả, làm trong lúc mọi người chơi. Làm cán bộ Tổng hội ở FPT thật khó khăn, nhất là trong những đơn vị lãnh đạo không thật sự ủng hộ. Nhưng quần chúng luôn biết và yêu mến những người đã mang lại cho họ những giây phút vui vẻ, sảng khoái. Đó là phần thưởng quan trọng nhất dành cho cán bộ Tổng hội.

ĐỒNG ĐỘI

94

Lời bàn:

Tổng hội FPT được định nghĩa như một tổ chức có mục đích thắt chặt sự

gắn bó giữa các thành viên của tổ chức thông qua các hoạt động ngoài

công việc (dân gian hay gọi là ăn chơi nhảy múa). Theo các nhà nghiên

cứu, những tổ chức kiểu này có thể coi là đột biến gen ở các công ty

hiện đại.

Cơ sở khoa học cho sự tồn tại của Tổng hội là lý thuyết “vốn cộng đồng”

(VCD) được các nhà khoa học Nhật và Mỹ cùng phát triển. Theo thuyết

này, tổ chức muốn phát triển cần 3 loại vốn: Vốn tài chính bao gồm tiền

và các tài sản vật lý; Vốn nhân lực được đo bằng năng lực của con người;

Vốn cộng đồng được đo bằng sự liên kết không chính thức giữa người

với người. Để tổ chức phát triển cả 3 loại vốn này đều phải tăng. Muốn

tăng trưởng VCD, mọi người phải có cơ hội tụ họp, đàn đúm, buôn dưa

lê, chia sẻ... Người càng đông, giao lưu càng nhiều, vốn cộng đồng sinh

ra càng lớn.

Bằng cách đó, các sự kiện hội hè, nếu được tổ chức tốt, thì không chỉ tốn

tiền mà còn đóng góp nhiều VCD cho công ty vững mạnh. Sau khi có

học thuyết này, người FPT vui chơi vô tư hơn hẳn, xin xem tiếp các bài

sau sẽ rõ.

ĐỒNG ĐỘI

95

Hội hè quanh năm

Không phải đến sau này, khi quân đông, tiền bạc dư giả, người FPT mới thích hội hè, mà từ ngày xưa, lúc công ty

chỉ có mấy người, cũng suốt ngày đàn đúm. Đối với người FPT, cứ tụ tập đông người, có bia có ruợu, được ca hát hò hét là thành hội thành hè.

Nhưng lễ hội được tổ chức có bài bản có quy mô đầu tiên phải kể đến Lễ hội kỷ niệm 5 năm thành lập FPT. Từ đó, ngày 13/9 hàng năm đã trở thành ngày hội truyền thống quan trọng nhất của FPT. Lúc đầu chỉ có ăn uống, sau có thêm hội diễn văn nghệ và đại hội thể thao Opympic. Từ năm 1996, nhân dịp này, mỗi cán bộ FPT còn được thưởng thêm một tháng lương để có tiền ăn chơi trong ngày vui của công ty.

Do khoảng cách địa lý, các cán bộ công tác tại TP HCM khó có điều kiện ra dự Lễ hội 13/9. Vì thế có thêm Lễ hội 13/3, với những hoạt động tương tự Lễ hội 13/9, được tổ chức hàng năm, là cơ hội vui chơi của thần dân phía Nam.

Nhưng hội hè ở FPT không chỉ có những ngày này. Trên thực tế, người FPT không bỏ qua bất cứ dịp nào để tổ chức hội hè. Đầu năm là ngày Valentine, trai gái FPT đua nhau tỏ tình thử. Sang tháng 3 thì có ngày Quốc tế Phụ nữ rồi ngày thành lập Đoàn Thanh niên. Tháng 4 tháng 5 có mấy ngày nghỉ liền, người FPT ít khi bỏ lỡ dịp này để tổ chức các chuyến Về nguồn. Tháng 6 thì có ngày của FPT Small. Tháng 7 có ngày Thương binh liệt sĩ, cánh cựu quân nhân gặp gỡ để nhớ về những người đã khuất và chúc mừng cho những thương binh đã hòa

ĐỒNG ĐỘI

96

nhập tốt cuộc sống. Tháng 8 lại lo tổ chức Lễ hội Trăng rằm cho các cháu. Tháng 9 thì có Hội diễn văn nghệ và Đại hội thể thao. Tháng 10 chị em lại được dịp tôn vinh. Tháng 11 thì tặng hoa các nhà giáo đang làm việc tại FPT. Tháng 12 thì cánh quân nhân lại tổ chức ăn mừng ngày thành lập Quân đội…

Hội làng là một trong những lễ hội quan trọng nhất trong năm. Nó được tổ chức ngay trước tết Nguyên Đán, khi mà mọi công việc trong năm đã hoàn tất, tiền thưởng đã chia xong, cái duy nhất mọi người còn phải chờ là “chờ Tết đến”. Hội làng có lễ tế trời đất, cầu mong cho một năm mới thành công. Người FPT tổ chức lễ tế trời đất ngay tại sân công ty bằng việc thắp hương ngoài trời và màn đâm trâu ấn tượng. Xong phần Lễ là phần Hội. Hội bao giờ cũng có phường chèo, trò chơi và cỗ bàn linh đình.

“Phường chèo” thì nhiều nơi có. Cái khác ở FPT là “phường chèo” này thường do các lãnh đạo, các manager tai to mặt nhớn, các quan chức thường gọi là viện sĩ STCo biểu diễn. Tiết mục nào cũng được chuyên chú theo dõi, cũng vỗ tay như pháo nổ và những trận cười ran của khán giả từ những bất ngờ lý thú trong lời hát, trong điệu múa. Chẳng có một công ty nào có tinh thần vị nghệ thuật như thế.

Hội làng nào cũng có trò chơi. Đủ các trò ẵm tiền của ban tổ chức, từ trò giản đơn nhất như oẳn tù tì lĩnh tiền thưởng, đến những môn thi hoành tráng mang đậm màu sắc dân tộc như gói bánh chưng, bánh tét... Mà lạ, người FPT toàn những cậu ấm, cô chiêu mà gói bánh nhanh thoăn thoắt, cái nào vuông vắn, đẹp đẽ cái đó.

Hội làng nào cũng có ăn uống. Người FPT không tổ chức ăn uống cuối năm ở nhà hàng nọ, khách sạn kia. Người FPT kéo

ĐỒNG ĐỘI

97

nhau ra ngoài trời, cũng trải chiếu hoa, dựng rạp và cùng quây quần trên manh chiếu hẹp. Rồi đủ các thức, các món như một phiên chợ quê: bánh đúc chấm tương, bún riêu cua... Các cô thướt tha áo mớ bảy mớ ba, với bàn nước đầu làng, lọ kẹo vừng, cái bánh rán, chén nước chè xanh.

Và đặc biệt, hội làng nào cũng có trò lạ: Lúc là đoàn quân Lifeserv oai hùng trên chiếc xe jeep do “Đại tướng” Henry cầm lái với 8 chiến binh thương tích đầy người; Lúc là video anh Bình múa võ gây xôn xao rồi màn tường thuật trực tiếp cầu truyền hình Bắc - Nam; Lúc là các viện sĩ ghi dấu ấn của mình như một bàn chân, một ngón tay trước tiền sảnh công ty giống đại lộ Hollywood... Không năm nào là không có những bất ngờ về những trò lạ độc chiêu, thậm chí là quái chiêu, với sức sáng tạo vượt ra cả những gì người đời có thể tưởng tượng.

ĐỒNG ĐỘI

98

Môn gì cũng chơi

Trước hết, người FPT chơi thể thao quanh năm. Hết giải Xuân Hè lại đến Cup Thu Đông, giải nào cũng dài 2-3

tháng. Chỉ cần thấy 1-2 tuần im ắng là bà con lại hò nhau tổ chức cái gì đó cho vui. Thấy khách hàng ham vui là gạ thi đấu. Thấy công ty nào máu là dụ chơi luôn.

Tiếp đến, người FPT môn gì cũng chơi. Từ bóng đá, bóng chuyền, su mô, cờ vua, cờ tướng, đua xe, bơi lội, bóng rổ, kéo co, cờ lau tập trận, đá cầu, việt dã, cho đến cầu lông, bóng bàn, nhảy cao, nhảy xa, leo núi, nhảy túi, đẩy xe cút kít, chèo thuyền, bắt trạch…

Người FPT chơi không theo luật, hay đúng hơn là chơi theo luật của chính mình. Gọi là sáng tạo luật cũng đúng, vì chỉ có FPT mới dám mang luật Cờ vua Thụy Sĩ áp dụng cho bóng đá. FPT cũng sáng lập ra nhiều giải, có thể sánh với SEA Games hay Tiger Cup về quy mô nhưng tên gọi thì trữ tình hơn hẳn: Giải loài Cá, loài Hoa, loài Ong, loài Chim, loài Bướm, loài Ngựa. Các giải thưởng tuy không to hơn các giải thưởng của FIFA, nhưng tên nghe rất kêu: giải Củ chuối, giải Nửa chừng xuân, giải Đầu gà, giải Đít voi…

Người FPT chơi cũng có tổ chức. Xét về thượng tầng kiến trúc, nó y hệt một quốc gia: cũng Liên đoàn bóng đá, Liên đoàn quần vợt, Liên đoàn cờ vua… cũng có chức danh Chủ tịch, Tổng thư ký, ban này bệ kia, thậm chí cả những bản điều lệ được in ấn đẹp đẽ hẳn hoi.

Khai mạc giải của FPT bao giờ cũng hoành tráng mặc dù chất

ĐỒNG ĐỘI

99

lượng giải có thể chưa cao. Những màn rước đuốc, duyệt binh đầy tính phô trương đến mức các giải tầm cỡ như V-league hay Tiger cũng không dám bắt chước. Hình ảnh anh Bùi Quang Ngọc, trong một rừng cờ hoa, uy nghi trên chiếc xe mui trần tiến vào lễ đài, hét rất to trước ba quân, đã đi vào lịch sử FPT như một nốt son hào hùng. Nói chung, mặc dù các giải thể thao của FPT chưa bán vé, nhưng nếu chúng ta bán vé xem khai mạc giải thì khối người dám bỏ tiền vào xem.

Người FPT rất máu ăn thua. Thắng thì ăn mừng, thua là kiện. Kiện thua cũng chưa chịu tâm phục khẩu phục, vẫn thề sẽ phục thù vào những giải sau.

Người FPT còn chơi thể thao trên mail đàn, nhất là môn bóng đá. Nhiều cầu thủ đá trên sân thì chẳng ra gì nhưng đá trên mail thì rất hăng, rất hùng hổ hoặc rất lắt léo. Đá trên sân có mỗi ngày thứ Bảy hoặc Chủ nhật, nhưng đá trên mail đàn có khi suốt cả tuần. Họ bình luận, khích bác, cá cược, thách đấu, hăm dọa, vu khống, nói xiên nói xẹo, đủ các thể loại. Có những trận chiến lôi kéo hàng mấy chục người cùng tham gia. Có những cầu thủ đá trên mail hăng quá bị cắt quyền vào mạng. Thậm chí có những trận chiến căng thẳng tưởng chừng sắp nổ ra chiến tranh giữa hai bộ phận.

Lời bàn:

Một cán bộ làm việc lâu năm tại FPT có lần thổ lộ với sếp: “Em đã nhiều

lần suy nghĩ rời FPT vì có công ty nước ngoài mời em về làm với thu

nhập cao hơn. Nhưng cuối cùng em quyết định ở lại”. Sếp hỏi tại sao,

thì anh trả lời: “Em là thằng mê đá bóng. Ở FPT cứ 3 ngày là em được đi

đá bóng, cứ vài tháng lại có 1 giải thể thao. Chả đâu được như vậy cả”.

Chắc chắn người sếp này sẽ giật mình vì không ngờ lý do nhân viên

mình gắn bó với FPT lại đơn giản và dễ thương như vậy.

ĐỒNG ĐỘI

100

Tự sướng với nhau

Có lẽ, không có công ty kinh doanh nào ở Việt Nam lại có nhiều đêm hội diễn văn nghệ chỉ để phục vụ CBNV như

ở FPT. Mỗi năm, FPT có tới vài lần hội diễn, lớn nhất là Hội diễn STCo 13/9 chào mừng ngày thành lập công ty. Ngày đó, như có phép màu, những người FPT ngày đêm lam lũ kiếm ăn bỗng nhiên hoá thành những diễn viên đầy cá tính trên sân khấu với những kịch bản rất sáng tạo.

Người FPT rất thích được lên sân khấu biểu diễn. Người có năng khiếu được trọng dụng đã đành, người không có khiếu nhưng máu đều được chào đón. Thậm chí, nhiều người không máu nhưng vì là nhân viên mới nên luôn được “ưu ái” mời tham gia. Đội nào cũng cố đưa thật nhiều người vào vở kịch của mình để ít nhất cũng giật được giải “Đông như quân Nguyên”, sau nữa là thắt chặt thêm tình đồng nghiệp hoặc cùng tự sướng với nhau. Có năm, số lượng các diễn viên trên sân khấu chiếm 1/4 quân số toàn FPT.

Hội diễn cũng là dịp để người FPT được thể hiện năng khiếu sáng tạo. Nếu như Milan Kundera được cả thế giới ca ngợi về việc dũng cảm bỏ qua thời gian để cho Goethe, Beethoven, Hemingway… được gặp nhau trong “Sự bất tử” thì ở FPT, các đạo diễn nhân dân cũng dám cho Trương Chi nhảy vũ điệu Balê tại Phiên chợ Ba tư cùng các nàng tiên Hồ Thiên Nga. Trong đêm diễn về Truyện Kiều, khi thấy Nàng Kiều của Nguyễn Du khổ quá, các kịch bản gia của FPT đã nhất tề cho Nàng Kiều được lên “thiên đàng” bằng cách cử nàng đến FPT

ĐỒNG ĐỘI

101

học nghề cùng các nữ thư ký, luyện chưởng cùng các lập trình viên để rồi có màn “show hàng” ứng dụng toàn công nghệ cao, gây sửng sốt cả khán trường… FPT đã không ngại ngần đưa đủ loại hình nghệ thuật lên sân khấu, từ kịch nói, kịch câm đến múa hiện đại, từ hài kịch đến bi kịch, từ dạy hát đến vũ ba lê, tuồng chèo cải lương, thậm chí đưa cả chó, ngựa, xe xích lô, xe máy… lên làm đạo cụ như một minh chứng về tính hồn nhiên đáng yêu của mình.

Có một cái lạ là người FPT rất thích “trêu” sếp. Hội diễn năm nào cũng chọn các sếp, đặc biệt là những sếp được yêu thích nhất, để trêu chọc châm biếm. Anh Bình đã nhiều năm ngồi cười ngoác tận mang tai khi thấy một lũ trai tơ đua nhau bắt chước mình trên sân khấu. Đội thì chê anh không biết tán gái, thấy chân dài thì mắt sáng như sao nhưng lại lúng túng như gà mắc tóc (tụi nó chẳng biết rằng, về khoản này anh hơi bị tài!). Có đội lại tâng bốc tài diễn thuyết của anh, cho anh nói liền hàng giờ không nghỉ trong khi thực tế, anh có thể nói được vài ngày liên tục… Qua những hội diễn như vậy, các sếp hiểu được cách cảm nhận của nhân viên FPT về họ cũng như những điểm yếu mà các anh cần được sửa chữa hoặc phát huy.

Ngoài Hội diễn STCo 13/9, dòng sông nhạc kịch của FPT còn nóng ở nhiều thời điểm khác nhau. Hội diễn Sao Chổi là sân chơi cho các nghệ sĩ FPT thể hiện dòng nhạc chính thống, bao gồm các thể loại: nhạc cách mạng, dân ca, nhạc quốc tế, nhạc trữ tình… Cuộc thi Đẹp FPT là niềm tự hào về những hương sắc mỹ miều đến từ mọi miền của FPT, để minh chứng rằng, người FPT không chỉ giỏi mà còn rất đẹp. Đặc biệt, những đại nhạc hội Pop-Rock hai miền mới được khởi xướng vào năm 2005 đã là cơn lốc cuốn tất cả người FPT, cả người

ĐỒNG ĐỘI

102

yêu thích lẫn kẻ ngờ vực, cùng ôm nhau quay cuồng trong vòng xoáy đam mê của Rock.

Như những dòng suối đổ dồn về sông và dòng sông lại đổ ra biển lớn, câu chuyện về dòng văn hoá nhạc kịch ở FPT ban đầu chỉ là những dòng suối tự phát khi cao hứng của một nhóm người đã từng du học trời Tây. Qua thời gian, việc ca hát ngấm dần vào máu thịt mỗi người FPT, các cuộc vui cũng lớn thành hội diễn. Người FPT càng đông, hạt nhân văn hoá càng nhiều, khiến cho dòng sông nghệ thuật ở FPT càng chảy cuồn cuộn, cuốn theo tất cả tình yêu nghệ thuật hướng về biển lớn.

Lời bàn:

Hội diễn ở FPT ngày càng chuyên nghiệp với trình độ tổ chức và biểu

diễn ngày càng cao khiến cho nhiều người có cảm giác hoài niệm về

cội nguồn, về cái thời nghèo khó đầy ngẫu hứng với những “nghịch,

nghèo, liều, lãng”. Nhưng như một xu thế tất yếu của sự phát triển, khi

“nghèo” đã không còn nữa, thì cái cách nghịch hay lãng liều cũng phải

thay đổi xì-tai của nó. Và dù có đổi thế nào thì bản chất của sự sáng

tạo, của sự hài hước dí dỏm vẫn không thay đổi, để sân khấu STCo mỗi

khi được mở ra ở bất kỳ đâu thì người ta vẫn có thể nhận ra: “Đó là hội

diễn của FPT”.

ĐỒNG ĐỘI

103

Thank You Party

Hình ảnh toàn bộ đội ngũ lãnh đạo FPT đứng dàn hàng ngang trên sân khấu, tay để lên trái tim đồng thanh nói

lời cảm tạ và đồng loạt cúi chào đã gây ấn tượng mạnh mẽ, làm xúc động tất cả quan khách có mặt tại buổi lễ cảm tạ khách hàng của FPT HCM. Khách hàng không chỉ cảm nhận được lòng biết ơn của FPT đối với họ mà còn tự hào vì đã đồng hành với FPT, cùng đi tới thành công.

Hình ảnh thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của người FPT đối với khách hàng thường xuyên được tái hiện trong các lễ Thank You Party sau này, dù ở FIS hay FDC. Đã thành truyền thống, ăn quả nhớ kẻ trồng cây, FPT luôn ghi nhận công ơn lớn lao của khách hàng đối với sự phát triển của mình. Cứ mỗi dịp đầu xuân, lãnh đạo FPT lại cùng nhau tổ chức lễ Thank You Party. Khi FPT còn nhỏ, lễ cảm tạ khách hàng được tổ chức quy mô toàn công ty. Khi FPT thành tập đoàn, truyền thống tốt đẹp này lại được fractal xuống các công ty chi nhánh. Trước tiên là FIS, tiếp bước là FDC, FMB…

Ngày lễ Thank You Party, tất cả khách hàng của FPT được mời tới một khách sạn sang trọng bậc nhất thành phố. Ở đó, hai hàng nam thanh nữ tú cùng tất cả lãnh đạo cao cấp nhất của FPT đều có mặt để đón chào, để cài hoa, rước khách vào tận chỗ ngồi. Theo từng bước chân của khách là những giai điệu, khi thì trữ tình của nhóm tứ tấu đàn dây, lúc lại hùng tráng của dàn kèn đồng… Tất cả tạo nên một khung cảnh cực kỳ sang trọng và thân thiện.

ĐỒNG ĐỘI

104

Một chương trình văn nghệ đặc sắc do chính FPT thiết kế luôn mang tới những ngạc nhiên thú vị cho quan khách. Có thể đó là màn thời trang xuân hè do chính các nữ CBNV của FIS, những người đã từng tham gia các show diễn thời trang chuyên nghiệp hoặc không chuyên, thể hiện. Có thể lại là phong cách cowboy đậm chất thảo nguyên hoang dã, hay màn múa Hawaii sexy cuồng nhiệt của những nam thanh nữ tú FDC. Cũng có khi, chương trình đơn giản chỉ là những tiết mục STCo tự biên tự diễn đầy chất sáng tạo và hài hước, mang đến cho khách hàng những tràng cười nghiêng ngả. Có lúc lại là giọng hát chuyên nghiệp, nồng nàn đến ngỡ ngàng bởi ca sĩ lẫn nhạc sĩ vẫn chính là người FPT… Mỗi năm đến dịp cảm tạ khách hàng, những nhà tổ chức ở FPT lại trổ hết khả năng sáng tạo của mình để đưa ra một chương trình mới lạ và hấp dẫn.

Một phần sôi động không thể thiếu được trong bất kỳ lễ Thank You Party nào của FPT là quay sổ số hoặc vui chơi trúng thưởng. Khách hàng không những được liên hoan, được thưởng thức những tiết mục văn nghệ độc đáo mà còn được chơi, được hồi hộp chờ xem giải thưởng nào sẽ dành cho mình. Đó chính là kỷ vật về mối quan hệ tốt đẹp giữa hai bên mà FPT luôn muốn lưu lại.

Lễ cảm tạ khách hàng chính là nơi để FPT bày tỏ lòng biết ơn của mình. Vì vậy, tiết mục này bao giờ cũng gồm đầy đủ lãnh đạo của FPT, từ cấp cao tới cấp thấp. Tất cả ghi nhận tình cảm mà khách hàng đã dành cho FPT và mong muốn mối quan hệ hai bên ngày càng khăng khít. FPT sẽ nỗ lực làm khách hàng hài lòng để hai bên cùng nắm tay nhau gặt hái những thành công mới.

ĐỒNG ĐỘI

105

Lời bàn:

Mọi thành công của chúng ta đều đến từ khách hàng.

Vì thế, chính sách chất lượng của FPT đã ghi rõ: “FPT nỗ lực làm khách

hàng hài lòng trên cơ sở hiểu biết sâu sắc và đáp ứng một cách tốt

nhất nhu cầu của họ bằng sự tận tụy và năng lực không ngừng được

nâng cao”. Đó cũng là cách tốt nhất để chúng ta thể hiện lòng biết ơn

của mình đối với khách hàng, những người đã đem thành công đến cho

chúng ta.

Nhưng cuộc sống không chỉ có công việc. Tình bạn giữa người FPT với

rất nhiều khách hàng đã hình thành và lớn lên theo thời gian. Việc tổ

chức lễ Thank You Party hàng năm là cơ hội chúng ta thể hiện lòng biết

ơn và xiết chặt tình bạn đối với những người bạn đồng thời là ân nhân

của FPT trong suốt chặng đường đi lên vì một cuộc sống tươi đẹp hơn.

ĐỒNG ĐỘI

106

Người FPT đi nghỉ mát

Cứ mùa hè đến, nghe tiếng ve kêu là tất cả CBNV FPT đóng cửa văn phòng đi nghỉ mát. Mà không chỉ là người

FPT, cả vợ con họ cùng rồng rắn xách va li theo cùng.

Các kỳ nghỉ mát thường được tổ chức vào cuối tháng 6 hoặc đầu tháng 7. Đây là lúc các cháu mới nghỉ hè, mùa mưa bão lại chưa tới và khách hàng thì lo tổng kết 6 tháng nên không mua bán gì. Hơn nữa, cứ 4 năm lại có một kỳ World Cup, có ở nhà cũng chỉ để xem bóng đá, chi bằng ra bãi biển vừa tắm vừa xem sướng hơn. Thời gian nghỉ, theo quy định của công ty là 5 ngày. Nhưng người FPT tính vốn “cao su” nên thường đi từ Chủ nhật tuần này đến Chủ nhật kia.

Khi FPT chỉ có vài trăm người, từ sếp đến quân, tất cả bầu đoàn thê tử tụ tập tại một bãi biển, cùng nhau vui vẻ. Đủ các thể loại vui chơi được tổ chức ở đây. Nào là bóng đá cao thấp (tức là chia đội theo cao thấp) bóng chuyền béo gầy (chia đội theo béo gầy) hay thi bơi trên cát… Buổi tối thì không bao giờ thiếu khoản ca nhạc. Cứ phải được hát hò mới sướng, mà phải là hát STCo. Ban đầu là “Rock nhẹ” thôi, kẻo làm ảnh hưởng các cháu nhỏ hay bắt chước người lớn. Nhưng khi trăng cuối tháng bắt đầu nhú, các con đã về nhà ngủ, là các bố thoải mái “Rock nặng”. Hết “Rock nặng” lại hát các bài cách mạng, rồi chuyển sang nhạc Nga… Cứ thế, cuộc vui trắng đêm, nhà hàng đóng cửa thì chuyển ra bãi biển.

ĐỒNG ĐỘI

107

Khi FPT to hơn một chút, bầu đoàn thê tử lại kéo nhau đến những bãi biển rộng hơn với những chương trình quy mô hơn như giao lưu văn nghệ hoặc giao hữu bóng đá. Mà phải giao hữu với các đội chuyên nghiệp mới thích, nhưng phải bỏ nhỏ là “chỉ đội dự bị thôi nhé”. Thế thì FPT mới được “vênh vang” rằng đã từng thủ hòa với “đội tuyển Sông Lam Nghệ An” hay đã suýt thắng cả “đội tuyển trẻ Khánh Hoà”…

Giờ FPT phát triển thành tập đoàn, chẳng còn khách sạn hay bãi biển nào có thể chứa hết hàng chục ngàn người FPT. Đành phải chia nhỏ theo các công ty thành viên vậy.

Một số công ty tận dụng dịp nghỉ mát làm nơi hẹn hò của tất cả CBNV trong công ty ở cả hai miền. Các trung tâm kinh doanh, bộ phận chức năng đều tận dụng cơ hội này để tổ chức “họp mặt ngành dọc”. Những người trong năm chỉ làm việc qua mail nay có dịp tiếp xúc và trò chuyện trực tiếp. Các thân nhân như bố mẹ, vợ chồng, con cái, cũng được mời tham gia để hiểu thêm về tập đoàn, trao đổi kinh nghiệm hỗ trợ con cái, vợ chồng, bố mẹ đang làm ở FPT hay chỉ đơn thuần là gặp nhau kể lể: “Sao cái lũ này lại thích ở FPT hơn là ở nhà nhỉ?”.

Một số công ty cũng tận dụng cơ hội này để “biểu dương lực lượng”, cho quân mình “nếm mùi sang trọng” của những khách sạn 5 sao, những khu resort… nhằm củng cố lòng tin, tự hào về nơi mà mình đang là một thành viên.

Cũng có những công ty, tôn trọng quyền tự do cá nhân, cho các CBNV của mình đi nghỉ theo những nhóm nhỏ, công tác tổ chức vừa đỡ vất vả, ít sự cố mà mọi người lại được đi theo sự lựa chọn của mình…

Cho dù ở hình thức nào, người FPT cũng không quên tổ chức những hoạt động thể thao sôi động trên bãi biển hay những vũ

ĐỒNG ĐỘI

108

khúc, gameshow bên các bàn tiệc buffet… nhằm gắn kết cả tập thể với nhau, cùng chia sẻ mục đích chung vì sự phát triển của tập đoàn và đời sống của CBNV.

Lời bàn:

Người FPT đi nghỉ mát không đơn thuần là để hưởng phúc lợi của công

ty, mà quan trọng hơn hết là tận dụng cơ hội giao lưu với những người

mà trong năm ít có cơ hội gặp mặt. Trong nhiều năm, tiêu chuẩn nghỉ

mát của FPT đối với mọi người là như nhau, không phân biệt bộ phận,

trên dưới, già trẻ, mới cũ… Chỉ ở những khách sạn tàng tàng, ăn uống

cũng nhàng nhàng, nhưng ai cũng vui vì quan trọng là được giao lưu.

Những năm gần đây, do FPT quá to, việc nghỉ mát giao cho các đơn vị

thành viên tự lo. Tuy có nhiều thuận lợi về mặt tổ chức, nhưng thực tế

cũng gây ra nhiều tiếng thở dài. Tiêu chuẩn mỗi nơi một khác, có nơi

theo đúng quy định của tập đoàn, có nơi bù thêm kinh phí gấp đôi gấp

ba. Ngay trong một đơn vị cũng có phân biệt, nhóm này ở khách sạn 5

sao, nhóm kia ở nhà nghỉ bình dân, đi ra đi vào nhìn những chiến hữu

xưa kia nay xa vời…

Giao lưu đã không còn quan trọng bằng hưởng thụ, mà hưởng thụ thì

phải căn cứ theo hiệu quả kinh doanh. Nếu đây là xu hướng tất yếu

thì cũng hơi buồn cho một truyền thống của FPT sẽ bị mai một trong

nay mai.

ĐỒNG ĐỘI

109

Rước Trạng

“Căn cứ kết quả thi Đình khoá Tân Tỵ, nay quyết định sắc phong cho Trần Xuân Khôi, người xứ Phần mềm,

danh hiệu Trạng nguyên. Lại sắc phong cho Lê Thu Thuỷ, người xứ Phân phối, danh hiệu Bãng nhãn. Sắc phong cho Nguyễn Thế Phương, người xứ Tài chính, danh hiệu Thám hoa…”. Trong khi Bí thư Đoàn Thanh niên FPT sang sảng đọc sắc phong, cô ruột của Bãng nhãn Lê Thu Thuỷ giơ tay chấm nước mắt - giọt nước của lòng tự hào, của niềm vui sướng được chứng kiến cô cháu xúng xính mũ áo đăng quang tại một buổi lễ long trọng. Cô tưởng chuyện sắc phong Trạng đã quá xa xưa, ai ngờ lại được tái hiện ở một công ty hiện đại hàng đầu Việt Nam như thế.

Việc tổ chức thi Trạng nguyên ở FPT xuất phát từ mong muốn phát hiện hiền tài và khuyến khích CBNV không ngừng học tập. Cứ mỗi dịp thu về, người FPT lại nô nức đi thi. Thi Hương là bắt buộc đối với tất cả CBNV, thường thi ba môn: ngoại ngữ, chuyên môn và hiểu biết về công ty. Thi Hương đạt điểm cao được chọn thi Đình, tranh Tam khôi. Môn thi, tùy hứng của Tổng Giám đốc, có thể là IQ, TOEFL và viết luận hoặc thuyết trình về một dự án tự chọn hay theo đầu bài mà TGĐ đưa ra. Ban Giám khảo vòng cuối hội đủ các lãnh đạo cao cấp của FPT do đích thân TGĐ làm chủ khảo. Các thí sinh đoạt điểm cao nhất sẽ được tham dự lễ sắc phong Trạng và nhận nhiều giải thưởng có giá trị, có thể là suất học bổng vài nghìn Mỹ kim hoặc cái máy tính xách tay…

ĐỒNG ĐỘI

110

Lễ sắc phong Trạng FPT được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1998 với sự đăng quang của Trạng nguyên Hoàng Việt Anh (FSoft). Theo đúng phong tục truyền thống, Tam khôi (Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa) được xúng xính đủ mũ áo cân đai hài ngựa… Hồi trống khai mạc gióng giả, một tốp cung nữ với đủ loại cờ phướn sẽ rước các Tam khôi ra khán trường. Bốn chàng lính lệ to khoẻ rước rùa đá đội bia Trạng nguyên đi sau, cũng võng lọng như ai. Sau khi đọc sắc phong, đích thân TGĐ sẽ trao tặng các danh hiệu cùng phần thưởng cho Tam khôi và cùng Tam khôi vinh quy bái tổ. Rùa đá đội bia Trạng nguyên, biểu tượng tôn vinh sự học sẽ được đặt tại sân vườn FPT, lưu lại tên tuổi của thủ khoa hàng năm.

Lời bàn:

Đã qua nhiều kỳ thi Trạng, FPT có tới hàng chục Tam khôi nhưng số Tam

khôi đang làm việc ở FPT chỉ còn đếm được trên đầu ngón tay. Nhiều

người đã đi học, một số chuyển công ty, thậm chí, có Trạng còn bị thôi

việc. Trong số còn làm việc ở FPT cũng chỉ có vài người được bổ nhiệm

làm lãnh đạo. Dân tình nghi ngờ: FPT không có đất cho những hiền tài

hay kỳ thi Trạng nguyên FPT chưa tìm được người hiền tài thực sự?

Vậy làm thế nào để chọn được những người hiền tài thực sự cho công ty?

Tại sao ngày xưa, cứ đỗ Trạng nguyên thì đồng nghĩa với hiền tài thực

sự, Vua giao việc gì, dù là cầm quân đánh giặc hay cứu đói cho dân,

ĐỒNG ĐỘI

111

cũng có thể làm tốt? Họ đã được chọn như thế nào?

Theo lời kể của một số nho sĩ già, kỳ thi Trạng nguyên ngày xưa rất gian

khổ. Mấy năm khoa thi mới tổ chức một lần. Đề thi không ai biết, ngày thi

cũng chẳng ai tường. Kiến thức không giới hạn nên các thí sinh phải dùi

mài kinh sử trong nhiều năm và học bao nhiêu cũng chưa đủ. Phải qua

thi Hương, thi Hội, mới đến thi Đình. Thí sinh phải đi bộ hàng tháng mới

tới kinh thành, phải ăn chực nằm chờ đến ngày thi. Những thí sinh nghèo

ngày phải lo kiếm sống, đêm mới học bài… Cho nên, riêng việc tham

dự được kỳ thi đã đòi hỏi rất nhiều phẩm chất như: khả năng chịu đựng

gian khổ, sự kiên trì nhẫn nại, sự chuyên cần và ý chí vươn lên. Những

người có những phẩm chất này đã xứng đáng được mọi người tôn trọng.

Đề thi và cách chấm điểm ngày xưa cũng có nhiều điều hay. Chỉ thi

văn mà vẫn chọn đúng người tài. Ngày xưa các cụ quan niệm “Văn là

Người”. Hành văn rườm rà thì không thể là người mạch lạc, nét bút cẩu

thả thì không thể là người cẩn trọng, không nhớ tích xưa là người mất

gốc, dùng kiến thức người khác mà không ghi rõ trích lục là người vô ơn,

chỉ trích lục mà không có ý của mình là hạng “tầm chương trích cú” chỉ

biết nói mà không biết làm…

Phải chăng cuộc thi Trạng nguyên ở FPT chưa thực sự gian khổ? Phải

chăng các tiêu chí lựa chọn của chúng ta chưa đúng? Đây là những

câu hỏi gợi ý cho Ban Nhân sự cũng như các nhà tổ chức cuộc thi Trạng

hàng năm.

ĐỒNG ĐỘI

112

Con ong chăm chỉ

“Phạm Thị Minh Tâm - Cá nhân xuất sắc của Tổng hội FPT”. Khi tiếng MC Đinh Tiến Dũng oang oang trên sân khấu,

Tâm còn đang mướt mồ hôi với đống bằng khen ngồn ngộn ở cánh gà. Vừa làm MC lại kiêm luôn công tác tổ chức sự kiện, Tâm cứ tất tả ổn định tổ chức lẫn sắp xếp chương trình. Cũng chỉ kịp nhận vội hoa và bằng khen của lãnh đạo, cô lại lập tức quay trở về vị trí, chuẩn bị tinh thần cho tiết mục văn nghệ tiếp theo, đảm bảo chương trình không bị gián đoạn. Pháo bông nổ và pháo tay chúc mừng các cá nhân tiêu biểu. Không ai để ý đến sự thiếu vắng gương mặt Tâm trong bức ảnh chụp kỷ niệm tôn vinh những cá nhân xuất sắc trên sân khấu năm ấy.

Trong ngày vui tổng kết, trong ngày hội cuối năm, người ta thư thả, thong dong đến dự lễ hội, thì từ 6h sáng đã thấy Tâm tất bật chạy ngược, chạy xuôi để lo sân khấu, lo buổi tổng kết được diễn ra xuôi chèo, mát mái. Trăm thứ bà rằn đến tay Tâm, từ việc chạy hết nhà thi đấu này qua nhà thi đấu khác để đặt được chỗ ưng ý, đến từng chai nước phục vụ mọi người.

Cũng cá nhân xuất sắc như ai, lẽ ra Tâm phải được nhập chiếu trên để dân tình tôn vinh đặc biệt nhưng vẫn thấy Tâm miệt mài giữa các mâm cỗ, các chiếu ăn để lo cho mọi người không thiếu thức gì. Chẳng ai để ý trong bữa tiệc mừng một năm thắng lợi, cô chưa kịp bỏ chút gì vào bụng. Cô vẫn chạy từ bếp ra các mâm cỗ chỉ vì người FPT đã quá quen: “Tâm ơi, cho anh một đôi đũa”, “Tâm ơi, thiếu cái thìa múc canh”, “Tâm ơi, Tâm ơi”…

ĐỒNG ĐỘI

113

Tâm cũng đã quá quen với việc phục vụ mọi người. Hội làng cứ xôm tụ, cứ đông vui là hạnh phúc lắm rồi. Tàn tiệc, người ta lại kéo nhau ra quán ăn mừng thêm. Cuối năm mà, có bao nhiêu lý do để người ta tổng kết, để người ta ăn mừng cá nhân xuất sắc, để người ta gấp rút về nhà chuẩn bị tết nhất. Chẳng mấy chốc mà sân không còn bóng người. Vẫn thấy Tâm lụi cụi cuộn chiếu, thu dọn phông màn, hậu trường. Bóng cô bé nhỏ, hun hút, tất tả trong chiều cuối năm.

Sáng hôm sau, Tâm đến cơ quan, rồi tự nhiên nước mắt rưng rưng. Gặng hỏi Tâm, mới biết. Cuối năm, kế toán đã khóa sạch sổ sách, trong khi còn nhiều công nợ phải trả cho nhà hàng phục vụ Lễ tổng kết. Hóa ra, cả tối qua, Tâm không đến ăn mừng cá nhân xuất sắc với Tổng hội được vì chạy công nợ để kịp trả cho người ta trước khi nghỉ Tết. Vẫn thiếu gần 50 triệu, tủi thân quá, tự nhiên nước mắt Tâm chảy tràn ra.

Anh Hải vội chạy về nhà, nhờ vợ tất tả ngược xuôi gom tiền mang tới. Nụ cười lại rạng lên trên khuôn mặt còn chưa hết những ngân ngấn nước mắt của Tâm. Tâm lại tất tả thanh toán nốt cho người ta. 29 Tết rồi. Năm nay Tết không có ngày 30.

Lời bàn:

Trong những dịp tổng kết, lễ Tết, ít ai để ý vẫn còn những người đang

tất tả ngược xuôi để cho ngày vui được thật trọn vẹn. Có những hy sinh

vất vả ít nhiều đã được đánh giá như trường hợp của Tâm. Nhưng còn

bao nhiêu cán bộ triển khai đang lặn lội khắp mọi ngả đường đất nước,

bao nhiêu cán bộ hỗ trợ kỹ thuật đang thường trực 24/24 vì sự tin cậy của

khách hàng, bao nhiêu lập trình viên đang gồng mình cho dự án chạy

kịp tiến độ, và biết bao sự hy sinh thầm lặng khác mà ít ai biết, ít ai hay?

ĐỒNG ĐỘI

114

Đi tìm cây Kơnia

Nắng cao nguyên gắt như đổ lửa. Gió hắt nóng vào người. Và bụi cuốn mờ không gian. Những cánh rừng trập trùng.

Ai cũng cố căng mắt lên tìm kiếm một bóng cây. Không phải một bóng cây để hóng mát giữa trưa cao nguyên. Không phải một bóng cây để mang lại giá trị bạc tỷ.

Gã nhân viên khách sạn chỉ cho cả đoàn thứ cây đó. Mọi việc có vẻ như xuôi chèo, mát mái. Hóa ra không phải. Cái cây gã chỉ đích thị là cây hoa sữa ngoài Bắc. Hành trình kiếm tìm chưa thể kết thúc.

Gần đến Buôn Mê Thuột, lại thấy một cây cao hoành tráng. Có vẻ đúng là thứ cây đang kiếm tìm. Nhưng dáng vẻ thon thả của nó lại khiến người ta nghi ngờ. Hóa ra là cây bông gòn mà ngoài Bắc vẫn gọi là cây gạo. Cuộc tìm kiếm ngỡ trở nên vô vọng. Chẳng ai mất công, mất buổi đi tìm kiếm một cái cây như thế, lại không phải thứ trầm hương hay trò chỉ đắt tiền. Mệt mỏi. Nhưng cả đoàn lại quyết tâm.

Hỏi, rồi lại đi, cuộc hành trình ngỡ tưởng khó có điểm kết thúc. Đúng lúc đó, cái cây hiện ra như một phép lạ, như một dòng suối mát khi người ta đang đi giữa sa mạc. Cái cây đứng đơn độc, trong một nghĩa địa bị bỏ hoang ở cuối đường Phan Bội Châu của thành phố Buôn Mê Thuột. Một thân cây vạm vỡ, bóng cây hoành tráng, rễ lồi sang một bên với những quả xanh như quả táo. Cả Buôn Mê Thuột chỉ còn đúng ba cây. Nhưng một cây đã bị sét đánh chết, một cây còn nhỏ. Công sức ngóng tìm, cất công, mất buổi đã được đền đáp.

ĐỒNG ĐỘI

115

Lời bàn:

Những người xung quanh không hiểu đoàn người đang lặng lẽ chụp ảnh

cái cây cô độc trong góc nghĩa trang. Càng không biết rằng mấy người

đó đã từ miền Bắc cất công vào tận đây để tìm được cái cây, chụp ảnh

rồi đi. Cái cây đó chính là cây Kơnia trong bài hát “Bóng cây Kơnia”, thơ

Ngọc Anh, nhạc Phan Huỳnh Điểu.

Có người sẽ phì cười và cho là dở hơi khi nghe chuyện, cũng đoàn người

đó cất công vào tận Côn Đảo để tìm ra nguồn gốc của câu hát: “Gió đưa

cây cải về trời / Rau răm ở lại chịu lời đắng cay”.

Nhưng với họ, đằng sau nó là cả một lịch sử, một giá trị truyền thống. Một

cây Kơnia đã đi vào truyền thuyết của vùng đất anh hùng Tây Nguyên.

Một câu chuyện cảm động về bà phi Lê Thị Răm đã bất chấp cả sinh

mệnh để can ngăn vua Gia Long không phạm phải sai lầm. Chỉ bởi lẽ họ

có một mong muốn có thể biết được đâu là giá trị đích thực, có thể hiểu

rõ, hiểu sâu dù chỉ là một câu hát.

Đây có lẽ cũng là một cách riêng trong việc giáo dục giá trị truyền thống,

một cách “về nguồn” riêng có ở FPT. Và hơn thế, đó là một cách, một tư

duy luận sâu, kỹ, tìm tận gốc các vấn đề của người FPT.

ĐỒNG ĐỘI

116

Cuốn nhật ký chiến tranh

Một chiều hè Hồ Tây, gió mát. Có một người Mỹ ngồi đăm chiêu, đôi mắt xa xăm vô định, khác hẳn với tính

cách sôi nổi ngày thường, khi ông cùng nhóm dự án phần mềm quấn quít với những con số - những dòng lệnh, hoặc khi cùng mọi người lang thang bát phố, ngắm phong cảnh, ăn hàng rong…

Người Mỹ đó tên là Jeff Olliff, một khách hàng của FSoft. Nhận thấy Jeff có tâm sự, Lê Mai Anh nhỏ nhẹ hỏi thăm. Sau một hồi lưỡng lự, Jeff mới kể lại câu chuyện cuộc đời mình. Hóa ra, khi còn trẻ, ông là một người lính tham gia chiến trường Việt Nam. Một lần, tình cờ, ông đã nhặt được cuốn nhật ký của một người lính Việt Nam - anh Lưu Đình Cương. Cuốn nhật ký mầu hồng viết rất đẹp, được bắt đầu viết khi cậu bé ấy mới 16 tuổi và có thể không còn sống trên đời, đã khiến ông giật mình, tự hỏi tại sao mình lại có mặt ở đây, trên đất nước này, để bắn giết, để cướp bóc, để hủy hoại cuộc sống? Cuốn nhật ký đã thay đổi cuộc đời ông. Trở về Mỹ, ông mong có ngày được quay lại Việt Nam, không phải để bắn giết, mà để trao trả cuốn nhật ký cho người thân của người lính Việt đó. Ông nói: “Cuốn sách này quân đội Mỹ đã ăn cắp cách đây 30 năm. Tôi xin lỗi vì đã chưa thể trả lại cho gia đình anh Cương”. Nhiều năm qua, cuốn nhật ký đó vẫn chỉ nằm ở đáy va li chỉ bởi một lẽ: ông sợ, khi ông nói ra, liệu người ta có nghĩ ông đã giết anh lính này? Ai là người có thể tin ông?

ĐỒNG ĐỘI

117

Vậy mà những cán bộ FSoft lại tin ông. Họ hứa sẽ giúp ông hoàn thành ước nguyện trao cuốn nhật ký về cho gia đình anh Cương.

Giám đốc Nguyễn Thành Nam cùng một nhóm cán bộ FSoft lần theo dòng địa chỉ mờ nhạt trong cuốn nhật ký, tìm về quê anh Cương, tại làng Đa Phú, xã Thống Nhất, huyện Hưng Hà, Thái Bình. Thật may mắn, cả đoàn đã tìm được đúng gia đình liệt sĩ Lưu Đình Cương.

“Con tôi đây rồi!”, người cha oà khóc khi tấm ảnh đã phai màu của cậu con trai đã hy sinh khi mới 19 tuổi, rơi ra từ cuốn sổ nhỏ. Hai bàn tay ông run rẩy nâng niu nó. Bay qua không gian và thời gian, cuốn nhật ký - kỷ vật duy nhất của người chiến sĩ liệt sĩ Lưu Đình Cương đã trở về với mái nhà thân thương sau hơn 30 năm lưu lạc nửa kia bán cầu. Không ai cầm được nước mắt.

Ngày nhận được lá thư với những dòng chữ nguệch ngoạc của người cha: “Kính gửi ông Jeff Olliff, tôi cám ơn ông đã giữ gìn kỷ vật của con trai tôi. Cha Lưu Ngọc Cúc”, người đàn ông Mỹ đã rưng rưng xúc động. Chẳng ai còn nhắc đến thù hận. Ba mươi năm, cuốn nhật ký đi qua hai nửa vòng trái đất, để những người khác chiến tuyến không còn muốn bắn giết nhau nữa.

Lời bàn:

Ở một nơi mà người ta thường nghĩ chỉ có khách hàng, dự án và những

công việc lập trình đơn điệu lại lưu truyền một câu chuyện ly kỳ và cảm

động như thế. Với những người có lương tâm, quá khứ luôn là một phần

của hiện tại và họ không bao giờ rũ bỏ trách nhiệm với quá khứ. Những

cán bộ FSoft không chỉ giúp người đàn ông Mỹ, Jeff Olliff, hoàn thành tâm

nguyện của mình, họ còn mang đến cho gia đình bác Lưu Ngọc Cúc kỷ vật

thiêng liêng của người con đã hi sinh. Và quan trọng hơn cả, họ đã góp

phần xóa đi hận thù quá khứ để cùng nhau xây dựng một tương lai mới,

tương lai của những con người không muốn có chiến tranh.

ĐỒNG ĐỘI

118

Ấu trĩ

Ngày nay, khi FPT đã trở thành một doanh nghiệp lớn, mỗi năm nhập khẩu hàng trăm triệu đô la hàng hóa, thì

không chỉ các bộ phận mua hàng của FPT đã trở nên chuyên nghiệp, mà ngay cả các nhà cung cấp của chúng ta cũng không dám bưng bít thông tin nhằm kiếm siêu lợi nhuận. Nhưng đã có thời, khi FPT mới chập chững bước vào thương trường, chúng ta đã từng là những con cừu non cho người ta chăn dắt mà vẫn vui vẻ kêu be be.

Đó là thời chúng ta mới bước vào thị trường công nghệ thông tin bằng việc kinh doanh máy tính Olivetti. Lúc ấy, mặc dù FPT là đại lý duy nhất của Olivetti nhưng mọi giao dịch với hãng đều phải thông qua anh Đinh Tấn Phát, một Việt kiều Pháp. Lợi nhuận kinh doanh máy tính lúc này rất cao, từ 800 đến 1.000 đô la một chiếc. Vì thế, nói chung, chúng ta không quan tâm đến giá mua đắt hay rẻ. Anh Phát đưa “Price List” của hãng, cộng thêm 10% hoa hồng của chính anh, thành giá FOB cho FPT. Mất tới 10% cho nhà môi giới, nhưng chúng ta vẫn vui vẻ. Hơn thế nữa, để giữ quan hệ với hãng, anh Phát nói gì chúng ta cũng nghe. Không biết anh Phát đàm phán giá với hãng như thế nào, nhưng hàng tháng in cho FPT một tập bảng giá từ chiếc máy tính của anh tại 84 Trần Quốc Thảo (sau này mới biết, chiếc máy tính này chỉ dùng để sửa bảng giá và in đưa cho FPT). Chúng ta cứ theo đó mà đặt hàng.

Một lần, tình cờ chúng ta kiếm được mười số Tạp chí Byte, trong đó có nhiều bài viết về các loại máy tính đang thịnh

ĐỒNG ĐỘI

119

hành trên thế giới. Bộ phận kinh doanh cẩn thận lấy thông tin và lập đồ thị giá của các loại máy IBM, Compaq và Olivetti. Kết quả đáng giật mình. Theo xu hướng của đồ thị thì giá máy tính Olivetti nói riêng và các hãng lớn nói chung liên tục giảm 30% trong mười tháng qua. Mà giá máy Olivetti anh Phát chào cho FPT vẫn giữ nguyên, không hề suy chuyển trong vòng hai năm. Phát hiện sự vô lý, chúng ta đã nói chuyện với anh Phát và viết một lá thư đề nghị hãng giám giá. Tất nhiên, hãng Olivetti chấp nhận giảm giá cho chúng ta.

Sau việc này, trước mỗi khi đặt hàng, chúng ta đều xem xét lại giá. Chúng ta bắt đầu tìm nhiều nguồn thông tin để kiểm tra chéo. Tiếp đến, chúng ta đề nghị hoa hồng cho anh Phát phải giảm xuống 5%, rồi 2%. Anh Phát thấy chăn dắt FPT không còn nhiều lợi nhuận nên từ từ rút lui và FPT được quyền quan hệ trực tiếp với hãng.

Sau này, khi thiết lập quan hệ kinh doanh trực tiếp với IBM, Compaq… chúng ta không còn ấu trĩ như thế nữa.

Lời bàn:

Mua 2.000 bán 2.500 và mua 1.500 bán 2.000, công ty đều được lợi 500.

Nhưng trong trường hợp sau, người dùng tiết kiệm được 500. Đối với một

đất nước còn nghèo như nước ta, mua được rẻ là chúng ta đã góp một

phần nhỏ bé cho đất nước đỡ nghèo.

Ai đi mua hàng, hãy nhớ lời khuyên “đừng bao giờ tin rằng bạn đã mua

được với giá rẻ nhất”. Năng lực mua hàng là một trong những sức mạnh

cạnh tranh quan trọng nhất của những đại gia trong tập đoàn FPT như

Công ty Phân phối FPT, Công ty Công nghệ di động FPT...

ĐỒNG ĐỘI

120

Tại người giữ xe

Ngày ấy, FPT mới khai trương một showroom điện thoại di động lớn nhất thành phố: vị trí trung tâm, trang hoàng

tráng lệ, hàng hóa phong phú, phong cách bán hàng chuyên nghiệp, bảo hành chu đáo… Chẳng còn gì để chê. Vậy mà, doanh thu lại rất thấp!

Trước tình hình đó, showroom đã họp hành nhiều ngày, nhưng cũng chẳng tìm ra sai sót gì: Các cán bộ kinh doanh đều được tuyển chọn kỹ càng, đào tạo đầy đủ; showroom mát lạnh, nhân viên niềm nở, hàng hóa bắt mắt, giá cả hợp lý…

Các chiến dịch khuyến mãi bổ sung được tung ra. Tình hình bán hàng có tăng chút đỉnh, nhưng hết khuyến mãi, đâu lại vào đấy.

Lãnh đạo showroom đau đầu. Doanh số thấp thế này làm sao đủ bù chi phí khấu hao?

Cuối cùng, nguyên nhân cũng được phát hiện. Một nhân viên bán hàng mới, do để xe tùy tiện, bị người giữ xe mắng cho một trận te tua. Nhân viên này liền báo cáo lãnh đạo rằng, nếu khách hàng đến showroom, khi gửi xe cũng bị mắng như thế, chắc chắn họ sẽ bỏ đi luôn.

Hóa ra, không bán được hàng là tại những người giữ xe.

Tìm hiểu thêm, mới biết hai người phụ nữ đang giữ xe cho showroom vốn là nhân viên thuộc cơ quan cho FPT thuê địa điểm. Họ đang bất mãn với cơ quan cũ và mang theo sự bất

ĐỒNG ĐỘI

121

mãn sang nơi làm việc mới. Họ chưa biết FPT là ai và cũng không cần biết ai là thượng đế…

Những người giữ xe lập tức được lãnh đạo showroom quan tâm, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng cũng như xin các góp ý xây dựng showroom phát triển. Họ rất cảm động vì điều này trước đây chưa bao giờ xảy ra. Họ hiểu ra rằng, ở FPT, mọi người cùng chia sẻ thuận lợi khó khăn, cùng chung lưng gánh vác công việc và ai cũng phải cố hết sức mình vì thành công chung…

Ngay sau đó, doanh số của showroom tăng hơn mức dự đoán.

Hóa ra, bán được nhiều hàng cũng tại những người giữ xe.

Lời bàn:

Các nhà lãnh đạo nhận thức được “khách hàng là thượng đế” vẫn chưa

đủ. Họ còn phải đối diện với khó khăn là làm thế nào để các nhân viên

tiếp xúc với khách hàng thực hiện được khẩu hiệu này. Và vấn đề trở

nên phức tạp hơn khi các nhân viên được đào tạo ít và lương thấp lại là

những người thường xuyên tiếp xúc với khách hàng nhất.

Hình ảnh của công ty có thể được tạo ra qua thái độ hách dịch của người

trông xe hoặc qua giọng nói gắt gỏng của nhân viên trực điện thoại.

Nhưng tại sao họ phải cố gắng làm hài lòng khách hàng trong khi bản

thân họ không hài lòng với công việc, với đãi ngộ của công ty…?

Con người kinh doanh thường hành động theo hai hướng:

1. Mang lại lợi ích nhiều nhất.

2. Giảm thiệt hại xuống mức thấp nhất.

Hành động theo hướng thứ hai trong trường hợp này có thể hiểu là: hãy

dành một phần chi phí có thể mất (khi khách hàng không hài lòng bỏ

chúng ta) để tạo điều kiện tốt nhất (đào tạo, lương…) cho những nhân

viên trực tiếp quan hệ với khách hàng.

ĐỒNG ĐỘI

122

Tự tin

Một nhà báo sau chuyến đi Trường Sơn cùng đoàn thanh niên FPT đã nói rằng, ấn tượng mạnh nhất của anh là

sự tự tin của người FPT. Cái mà nhà báo này thích nhất là câu “Tiến lên toàn cầu - đếch biết gì cũng tiến” trong bài hát “Phần mềm ca”, do các kỹ sư phần mềm biểu diễn.

Sự tự tin là phẩm chất mạnh mẽ nhất của người FPT. Nó được bắt nguồn từ thế hệ lãnh đạo khởi nghiệp, cái thế hệ lớn lên trong chiến tranh, được du học nước ngoài, đã từng bị khinh khi vì nghèo khó, đã từng chứng kiến sức mạnh phương Tây, nhưng không hề tự ti vì hiểu rằng, một dân tộc đã từng đánh thắng Mỹ thì chẳng việc gì phải khiếp sợ trước bất cứ ai. Trên thực tế, các anh đều là những sinh viên giỏi nhất trong các trường đại học danh tiếng quốc tế, được nhiều giáo sư đánh giá rất cao và được bạn bè quốc tế kính trọng.

Năm 1993, phái đoàn 27 tỷ phú do tỷ phú Rockerfeler dẫn đầu sang thăm Việt Nam. Tại buổi chiêu đãi, quan sát anh Trương Gia Bình đứng nói chuyện với tỷ phú Rockerfeler rất say sưa, một giám đốc doanh nghiệp Việt Nam đã nhận xét: “Chỉ riêng việc cha này nghĩ rằng câu chuyện của mình sẽ được nhà tỷ phú rất quan tâm đã chứng tỏ hắn tự tin đến mức nào”. Nhiều đối tác quốc tế khi đến Việt Nam có phong cách rất thực dân, nhưng sau khi vấp phải sự tự tin của các anh Hoàng Nam Tiến, Bùi Quang Ngọc… đều tỏ ra mềm mỏng dễ thương.

Các thế hệ FPT tiếp theo cũng phát huy được phẩm chất này. Người FPT không sợ khó, không sợ mới. Biết thì dĩ nhiên không

ĐỒNG ĐỘI

123

sợ, nhưng không biết cũng không sợ. Một cán bộ mới vào FPT, lần đầu tiếp xúc với đối tác quốc tế, đã rất lo lắng vì trình độ tiếng Anh chưa tốt, đã được động viên: “Nó đến Việt Nam tiếng Việt không biết mà cũng không sợ, cậu ở Việt Nam tiếng Anh không biết thì có gì phải sợ”.

Đối với người FPT, yếu kém không phải là lý do để tự ti, mà chính là cơ hội để tiến bộ, cơ hội để hoàn thiện bản thân. Sự tự tin là hành trang không thể thiếu của người FPT nói riêng và người Việt Nam nói chung, trong cuộc chiến toàn cầu hóa.

Lời bàn:

Tự tin là một phẩm chất tốt, nhưng sau những thành công liên tục, người

FPT có nguy cơ đi quá sự tự tin để trở thành kiêu căng, tự cao tự đại.

Khi thiên hạ đã biết FPT là công ty tin học lớn nhất mà chúng ta vẫn

tiếp tục vỗ ngực xưng danh là số 1 với đầu đàn thì chỉ làm cho người

ta thêm ghét.

Bông lúa nặng hạt khiêm tốn cúi đầu - Kiêu hãnh ngẩng đầu là bông lúa

lép. Câu phương ngôn sáng như ngọn đuốc này đọc lên ai cũng hiểu.

Nhưng rất ít người cầm nó soi sáng con đường mình đi.

ĐỒNG ĐỘI

124

Vụng chèo khéo chống

Thời ấy, gã “đại gia” FDC chỉ mới là “phường buôn thúng, bán mẹt” cò con. Trung tâm Phân phối tại TP HCM chỉ có

dăm nhân viên. PTGĐ Vũ Thế Anh cũng phải thường xuyên “đi khách”, tức là đi giao máy tính cho khách, bất kể gần xa.

Một lần, nhóm Thế Anh đi giao lô hàng lớn cho một khách hàng quan trọng tại Vũng Tàu. Sau khi bàn giao xong chuẩn bị ra về thì một em nhân viên văn phòng xinh đẹp đến nhờ giúp đỡ. Không biết vì nguyên nhân gì, máy tính của em không boot được. Biết cả nhóm cùng i-tờ về máy tính, nên Thế Anh hơi hoảng. Nhưng anh kịp trấn tĩnh để nhận ra rằng khách hàng hiển nhiên coi mọi cán bộ của FPT đều là chuyên gia tin học. Anh không có quyền làm mất đi hình ảnh FPT đẹp đẽ như thế trong con mắt khách hàng quan trọng này.

Thế là anh vui vẻ nhận lời. Sau một loạt các thao tác mở đóng nắp máy, rút ra cắm vào ổ điện, bật đi bật lại các công tắc theo thứ tự khác nhau... chiếc máy vẫn ì ra, không khởi động được. Rồi anh hỏi cô gái rất nhiều câu hỏi như đang chạy phần mềm gì, điện có ổn định không, chuột có chui vào làm tổ trong máy tính không?... Kết thúc khám lâm sàng, Thế Anh kết luận: “Máy của em bị hỏng rất nặng” làm mặt cô gái tái xanh vì sợ hãi. Rồi anh nói tiếp: “Rất may tôi đã tìm được nguyên nhân, phải đưa về Sài Gòn mới có đủ công cụ sửa chữa”. Khỏi phải nói, cô gái xinh đẹp kia mừng rơi nước mắt, hết lòng ngưỡng mộ anh kỹ sư FPT đẹp trai, trẻ tuổi, tài cao.

ĐỒNG ĐỘI

125

Trên đường về, Thế Anh mới thú nhận với mấy nhân viên cùng đi: thực sự anh cũng chẳng biết máy tính của em gái xinh đẹp bị hỏng cái gì nhưng cứ phán đại, về nhà sẽ tìm hiểu rõ hơn rồi tính.

Cũng may là chiếc máy tính đó không phải sửa chữa gì nhiều. Nguyên nhân máy không khởi động được chỉ là bị nhiễm virus.

Lời bàn:

Ở FPT, những chuyện kiểu như thế này có rất nhiều.

Ở đây có 3 bài học:

Thứ nhất, khách hàng nhờ việc gì là phải vui vẻ làm việc ấy.

Thứ hai, đã là cán bộ FPT thì phải nhớ, tất cả chúng ta đều là chuyên

gia tin học.

Thứ ba, nếu bạn cảm thấy không có khả năng giải quyết vấn đề thì ít

nhất cũng phải biết cách làm cho nó trở nên vô cùng phức tạp.

Học thuộc ba bài này thì có thể trở thành PTGĐ FDC.

ĐỒNG ĐỘI

126

Hai gia đình

Ai nói gì thì nói, chứ Lâm luôn coi công ty là gia đình thứ hai của mình.

Này nhé, đầu tiên là ra trường đang bơ vơ thì được nhận vào FPT. Thế là ước mơ thời sinh viên đã thành hiện thực. Các đồng nghiệp mới của anh dễ chịu làm sao. Lại thêm hai anh bạn chơi với nhau từ hồi học Bách Khoa, nay cùng làm chung bộ phận. Công việc cũng thú vị. Nói tóm lại, đến công ty rồi là Lâm chẳng muốn về nhà.

Thế rồi, nhóm của Lâm được biệt phái sang Tổng cục Thuế, triển khai một hợp đồng ứng dụng CNTT. Thói quen ở lại buổi tối làm việc đã cho Lâm cơ hội tìm thấy một nửa kia của mình. Nàng, một cán bộ bên Tổng cục Thuế, cũng hay ở lại làm thêm giờ. Thấy hai người có tình ý, đồng nghiệp hai cơ quan tạo mọi điều kiện cho anh chị tìm hiểu. Thế là chẳng cần đi tìm đâu xa, chỉ cặm cụi với công việc mà Lâm vẫn lấy được vợ. Lâm càng biết ơn công ty vì nó đã cho mình mọi thứ: công việc, hạnh phúc...

Trong nhóm làm việc, Lâm là người lấy vợ sớm nhất. Mấy anh bạn trong nhóm gom hết tiền bạc, cổ phiếu tậu cho Lâm một cái nhà nhỏ nhưng ấm cúng. Tiền thì trước sau Lâm sẽ trả hết, nhưng những tình cảm như thế vĩnh viễn không bao giờ trả được. Anh thấy mình mang nợ các đồng nghiệp.

Mải mê công việc trước sau cũng bị vợ giận. Bực mình, Lâm bỏ nhà vào cơ quan. Dạo này công ty phát triển nhanh, công việc

ĐỒNG ĐỘI

127

nhiều, chả có thời gian mà tức với bực. Nhưng đó không phải là cách giải quyết. Quan hệ hai vợ chồng ngày càng căng thẳng, tưởng như sắp chiến tranh. Biết chuyện, anh em xúm vào hòa giải. Vợ chồng lại hòa thuận. Vậy là một lần nữa, anh lại phải mang ơn họ, những người đồng nghiệp cùng công ty của mình.

Rồi vợ Lâm có thai. Thấy vợ xanh xao ốm yếu, Lâm rất lo. Biết chuyện, sếp dẫn anh đến nhà một ông lang chuyên bắt mạch, bốc thuốc cho phụ nữ có mang. Rồi sếp còn chỉ bảo cách thức chăm sóc vợ bầu thật chi tiết, chẳng khác gì những lần hướng dẫn công việc… Sếp còn giảm bớt công việc, bắt anh về nhà sớm chăm sóc vợ bầu. Anh rất cảm động và cảm thấy mình lại mắc nợ thêm cái tình cảm của sếp.

Rồi mấy đứa cùng phòng cũng hiếu sự, cứ tranh nhau nghĩ tên cho đứa con tương lai dù Lâm còn chưa biết nó là trai hay gái. Ai cũng muốn tên bé phải thật hay. Nghĩ đến vợ và đứa con sắp ra đời đang chờ ở nhà, Lâm thật sự xúc động…

Mọi người mới tuyệt vời làm sao!

Ngơ ngẩn thế nào anh đã ngồi lại văn phòng đến tận 12 giờ đêm. Luống cuống vơ cặp, anh lấy xe lao ra đường. Đêm mùa hè mát rượi. Chưa bao giờ anh tỉnh táo như vậy. Anh thấy mình thật hạnh phúc. Anh đang có hai gia đình.

Lời bàn:

Mỗi người FPT đều có hai gia đình: một gia đình riêng và một đại gia

đình FPT. Rất nhiều người đã dành nhiều thời gian cho đại gia đình FPT

hơn là cho gia đình riêng của chính mình. Đó là lý do tại sao FPT liên tục

phát triển. Nhưng cả hai gia đình đều rất quan trọng. Dù bận rộn công

việc đến đâu, xin bạn hãy nhớ lời khuyên của chị Trương Thanh Thanh,

chủ tịch CLB Trường Tồn FPT: “Hãy duy trì bữa cơm tối với gia đình”.

ĐỒNG ĐỘI

128

Ngày khởi đầu đặc biệt

Hôm ấy, Thúy đang chạy xe máy lang thang đi tìm việc. Cô gái có dáng người nhỏ nhắn gầy guộc, trong một khoảnh

khắc thẫn thờ thế nào đó, đã tông ngay vào một tấm bảng hình con robot với bàn tay là các node mạng của một công ty.

Thúy vội vàng xuống xe nhặt tấm bảng lên và luống cuống xin lỗi. Cô đã chuẩn bị tâm lý nhận một tràng la lối bực bội, nhưng ngược lại, các bạn nhân viên công ty vui vẻ mỉm cười và nói không sao. Các bạn mặc đồng phục FPT Telecom - nhà cung cấp dịch vụ Internet. Trông ai cũng thật đẹp.

“Công ty gì mà dễ thương thế không biết”, Thúy thầm nghĩ và mong ước mình cũng được trở thành nhân viên của FPT.

Rồi Thúy nộp hồ sơ ứng tuyển. Buổi phỏng vấn diễn ra thật vui vẻ, rất khác với không khí căng thẳng của các cuộc phỏng vấn mà cô từng trải qua. Các anh chị tạo điều kiện cho Thúy được trình bày suy nghĩ của mình. Cô nhớ mình đã nói khá nhiều, rồi chị nhân sự thông báo Thúy đã vượt qua vòng phỏng vấn và hẹn cô ngày vào nhận việc. Nhưng vô tình chị lại hẹn đúng một ngày thật đặc biệt của cô và thông thường lẽ ra rất khó thu xếp, nhưng cuối cùng Thúy vẫn cố gắng có mặt.

Ngày đầu Thúy đi làm, cô lại được gặp những khuôn mặt dễ thương mà cô đã yêu mến và có ấn tượng tốt. Đến với FPT, cô như cá gặp nước. Bằng năng lực của mình cộng với tình yêu công ty, cô chinh phục được cả những thị trường “xương xẩu” mà các đàn anh, đàn chị trước cô đã phải bó tay.

ĐỒNG ĐỘI

129

Giờ đây, Thúy đã là một trưởng nhóm đầy kinh nghiệm và rất “lỳ đòn”, hầu như khách hàng nào cô cũng có thể thuyết phục được.

Sau này, Thúy mới kể: “Ngày đầu tiên nhận việc chính là ngày cưới của em. Em sợ đổi ngày khác thì không được nhận nên em không dám nói gì”.

ĐỒNG ĐỘI

130

Hạnh phúc nhân đôi

Hằng mới vào thử việc ở công ty chưa đầy một tháng. Cô thường đi sớm về muộn để sớm nắm bắt được công

việc. Ngoài ra, công việc của một thư ký yêu cầu cô phải có mối quan hệ rộng rãi với nhiều người ở nhiều bộ phận. Vì thế, các buổi tối, Hằng tranh thủ tham gia các câu lạc bộ, giao lưu với mọi người. Ai cũng nhiệt tình và thân thiện làm cho Hằng cảm thấy rất vui. Thúy vội vàng xuống xe nhặt tấm bảng lên và luống cuống xin lỗi. Cô đã chuẩn bị tâm lý nhận một tràng la lối bực bội, nhưng ngược lại, các bạn nhân viên công ty vui vẻ mỉm cười và nói không sao. Các bạn mặc đồng phục FPT Telecom - nhà cung cấp dịch vụ Internet. Trông ai cũng thật đẹp.

Nhưng không phải mọi chuyện đều ổn thỏa. Người yêu cô ban đầu rất ủng hộ nhưng dần dần anh thấy khó chịu vì thời gian bên nhau của hai người không còn nhiều nữa. Có gặp nhau cô cũng toàn kể chuyện FPT. Anh bắt đầu ghen với cái công ty ấy. Anh cũng có nhiều bạn bè làm ở FPT và cũng không ít lần anh đã được tiếp xúc với cái môi trường này. Ở FPT có quá nhiều cám dỗ với một cô gái như Hằng. Những vị manager độc thân đầy quyền lực và luôn tỏ ra rất ga-lăng. Đám nhân viên thì không thiếu những kẻ tài hoa và quá hiểu đời. Không ít cô gái khi vào FPT đã từ bỏ tình yêu gắn bó nhiều năm để đến với những bờ bến mới.

Thế là, anh đề nghị Hằng làm ngay đám cưới. Lời cầu hôn của anh vào một lúc khác sẽ làm cô rất hạnh phúc, nhưng

ĐỒNG ĐỘI

131

lúc này, lòng cô trăm mối tơ vò. Cô muốn có thêm thời gian để thích nghi với công việc. Cô muốn có chút đóng góp với công ty trước khi lập gia đình... Khác với người đàn ông dịu dàng trước đây, lần này anh cương quyết: “Bây giờ hoặc không bao giờ nữa”. Hiểu được sự lo lắng của anh và cũng chẳng còn lựa chọn khác, cô gật đầu trong tâm trạng rối bời.

Làm việc trong tổ thư ký Ban Giám đốc, Hằng biết công việc bận rộn như thế nào. Hàng núi việc không tên, tiếng chuông điện thoại, tiếng chân chạy gấp gáp suốt ngày khiến ai cũng như ngộp thở. Vậy mà cô lại xin nghỉ cưới, khi mới làm việc chưa đầy một tháng, khi chưa qua thời gian thử việc. Cô không biết xin nghỉ cưới xong thì còn được làm việc nữa không?

Lưỡng lự nhiều lần, cuối cùng Hằng cũng thông báo cho các đồng nghiệp về đám cưới của mình. Cô cũng không dám hi vọng có ai đó sẽ đến dự hôn lễ. Gửi mail cho giám đốc, cô cũng chỉ dám xin nghỉ 2 ngày cho sự kiện trọng đại này.

Đêm trước ngày cưới, quá căng thẳng vì công việc chuẩn bị, hai đứa đã có một trận cãi nhau nảy lửa. Tờ mờ sáng tỉnh dậy, nghe những giọt mưa rơi, lòng buồn thầm không biết chú rể còn muốn qua đón cô dâu nữa không? Cảm giác đó đeo bám Hằng tận cả khi ngồi trước bàn trang điểm cô dâu. Gần trưa, cơn mưa cũng chịu dứt. Tiếng điện thoại reo. Giọng nói thân quen: “Anh sắp đến đón em, cả nhà chuẩn bị nhé”. Hằng thở phào nhẹ nhõm, lúc này cô mới cảm nhận được hạnh phúc đang đến gần.

Buổi chiều đón khách trời lại mưa tầm tã. Hằng đứng ngồi không yên. Trời mưa kiểu này không biết có ai tới không, đặc biệt là những đồng nghiệp mới toanh của cô. Và thật là vui, cô đã nhìn thấy những gương mặt quen thuộc. Trong số đó có

ĐỒNG ĐỘI

132

giám đốc của cô, anh đến với cả gia đình. Và rất nhiều đồng nghiệp khác nữa. Lòng Hằng vui khôn xiết. Cô biết rằng, mình đã có một đám cưới trọn vẹn.

Bây giờ Hằng đã là Tổ trưởng Tổ thư ký của công ty. Ở nhà, cô có một gia đình hạnh phúc. Ở công ty, cô có những đồng nghiệp tuyệt vời. Cô thường tự nhủ: Với FPT, hạnh phúc của mình được nhân đôi.

Lời bàn:

Hai câu chuyện trên có một điểm chung, Thúy và Hằng đều mới gia

nhập FPT nên muốn giấu hạnh phúc riêng của mình trước thách thức

của công việc. Hai bạn chưa biết rằng:

Ở FPT, dù bạn là nhân viên mới hay đang trong giai đoạn thử việc, thì

bạn vẫn được quan tâm như những người khác.

Ở FPT, không có quy định nhân viên phải làm việc bao lâu mới được lấy

chồng, sinh con.

Ở FPT, hạnh phúc con người bao giờ cũng quan trọng hơn công việc.

Hiếu hỉ có nhau, trên dưới, trước sau chỉ một chữ tình… đã trở thành một

truyền thống tốt đẹp ở FPT.

ĐỒNG ĐỘI

133

Không là chuyện của riêng ai

Giang* là một lập trình viên ở FSoft. Anh là con trai độc nhất, sinh trưởng trong gia đình có công ty riêng rất lớn

ở Việt Trì. Bố mẹ luôn hướng anh đi theo ngành kinh doanh để kế tục sự nghiệp gia đình. Nhưng là người cá tính, thích tự lập và đam mê máy tính nên anh tự ý theo học ngành công nghệ thông tin. Học xong, anh vào FSoft làm việc mà không về Việt Trì như mong muốn của bố mẹ.

Trong thời gian ở Hà Nội, anh quen với Phương, một cô sinh viên khoa kinh tế, con nhà nghèo, đông em, phải vừa tự xoay sở kiếm sống vừa lo học hành. Cảm phục nghị lực của Phương, Giang tự nguyện chia sẻ khó khăn với em. Tình yêu của hai người nảy nở từ những lo toan và được nuôi dưỡng bằng những thử thách. Khi Phương tìm được công việc ổn định ở Hà Nội, họ nghĩ đến chuyện kết hôn.

Đưa Phương về ra mắt bố mẹ, Giang gặp phải sự phản kháng mạnh mẽ của gia đình. Lý do: Không môn đăng hộ đối. Thêm nữa, bố mẹ Giang đã “giấm” cho anh một cô gái khác gần nhà, xinh đẹp hơn lại con nhà giàu có…

Kiên quyết bảo vệ tình yêu của mình, Giang trở lại Hà Nội với lời nhắn để lại: “Con sẽ cưới Phương”. Bố mẹ Giang giận dữ, ra tối hậu thư: Nếu Giang cưới Phương, gia đình sẽ từ mặt.

Vì chuyện “bên tình bên hiếu” này mà Giang rất buồn. Biết chuyện của Giang, lãnh đạo FSoft bàn bạc và thấy mình

ĐỒNG ĐỘI

134

có trách nhiệm ủng hộ Giang giải quyết vướng mắc với gia đình.

Vài ngày sau, ba lãnh đạo cao cấp của FPT là chú Đào Vinh (Phó Bí thư Đảng uỷ), chị Thu Hà (Trưởng ban TCCB) và anh Thành Nam (TGĐ FSoft) lên đường đến Việt Trì thăm gia đình Giang. Bố mẹ Giang thực sự bất ngờ khi các lãnh đạo FPT đến thăm và còn bất ngờ hơn khi được biết mục đích của cuộc thăm viếng là giúp Giang hòa giải với bố mẹ. Họ vẫn nghĩ, đây là việc riêng của gia đình. Cảm động trước sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo FPT tới đứa con trai ngang bướng của mình, bố mẹ Giang đã tiếp chuyện thân tình và cởi mở. Qua câu chuyện, họ rất vui khi biết được đứa con trai của họ đã trưởng thành và được các đồng nghiệp tôn trọng. Kết thúc buổi nói chuyện, bố mẹ Giang thấy không còn lý do gì để không tôn trọng sự lựa chọn của con trai mình…

Ngược với tuyến đường Việt Trì, anh Lê Thế Hùng (PTGĐ FSoft) cũng về vùng biển Thái Bình thay mặt cơ quan xin phép gia đình Phương cho “hai cháu đi lại”.

Kết quả của những chuyến đi này là tờ đăng ký kết hôn được trao tay đôi uyên ương trẻ và ngày cưới dự định của Giang và Phương đã gần tới.

Chú thích:

* Tên nhân vật chính đã được thay đổi

ĐỒNG ĐỘI

135

Chiếc cầu nối những yêu thương

Cùng sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Gia Lai, nhưng đến năm lớp 12, cặp đôi Hoàng Anh và Ngọc Thuyết mới có

duyên “chạm mặt”.

Hai người học cùng một lớp, được xếp ngồi cùng bàn, cùng vượt qua những bài kiểm tra hóc búa, chia sẻ với nhau những câu chuyện của tuổi học trò, cả những ước mơ, hoài bão tương lai. Những câu chuyện ngày càng nhiều và trở thành bí mật chung của hai cô cậu học sinh. Và tình yêu nảy nở lúc nào chẳng ai hay.

Kết thúc lớp 12, khi vừa chính thức gọi nhau là “người yêu”, họ đã phải xa nhau. Hoàng Anh vào Sài Gòn và Thuyết ra Đà Nẵng để bước vào cuộc đời sinh viên. Tuổi 18, cứ ngỡ tình yêu học trò sẽ nhanh chóng qua đi. Nhưng không, với hai người ấy, thời gian và khoảng cách như chất xúc tác khiến họ hiểu nhau và yêu nhau nhiều hơn.

Mỗi năm họ chỉ gặp nhau được vẻn vẹn hai dịp Tết và hè. Nỗi nhớ nhung được khỏa lấp bằng niềm vui ngây ngất khi ngồi bên nhau, cùng chu du trên những cung đường mới, tạo ra những kỷ niệm để lại nhớ nhung khi kết thúc kỳ nghỉ, tiếp tục cách xa.

Năm năm đại học trôi qua với vô số chuyến đi qua lại giữa Đà Nẵng và Sài Gòn của đôi bạn trẻ. Cuối cùng họ cũng được

ĐỒNG ĐỘI

136

đoàn tụ khi Thuyết chính thức lập nghiệp ở Sài Gòn. FSoft HCM là bến đỗ của chàng trai sinh năm 1988, khi Hoàng Anh đầu quân cho một công ty Nhật.

Dù khoảng cách không còn là vấn đề, nhưng thời gian không bao giờ là đủ với hai người yêu nhau. Mỗi ngày chỉ vài tiếng đồng hồ được ở cạnh người yêu sau những giờ làm việc căng thẳng dài đằng đẵng của Thuyết, Hoàng Anh loay hoay tìm cách để được ở bên người mình yêu nhiều hơn nữa. Nghĩ là làm, quyết định nhanh và đầy quyết liệt, Hoàng Anh lặng lẽ ứng tuyển vào FSoft HCM, xem đó như món quà tặng chàng trai của mình nhân dịp sinh nhật tuổi 26.

Vào vòng phỏng vấn, khi được hỏi lý do nộp hồ sơ vào FPT, Hoàng Anh trả lời rất tự nhiên: “Không biết từ bao giờ tôi đã trở thành một phần gắn bó với đại gia đình FSoft”. Cùng với anh, không cuộc vui nào của FSoft HCM mà cô không có mặt. Những cuộc vui, những trận bóng đá của đơn vị Thuyết đã kéo người con gái của anh gắn bó với nơi anh làm việc. “Đó là nơi tôi tìm được chính mình, tìm được đúng cá tính của mình”, Hoàng Anh tâm sự.

Tuy nhiên, niềm vui được gần nhau của hai người cũng chẳng kéo dài được lâu. Thuyết tham gia khóa học kỹ sư cầu nối (BrSE) của công ty. Chỉ một tháng sau khi Hoàng Anh gia nhập FPT thì Thuyết sang Nhật làm việc. Hoàng Anh cắn răng chấp nhận xa cách lần nữa để chàng trai của mình có một bước tiến mới trong sư nghiệp.

Hai người đã quá quen với chia xa. “Tình yêu của chúng tôi luôn bị cách trở. Nhưng quan trọng là chúng tôi đã cùng nhau vượt qua”, Hoàng Anh tâm sự, rơm rớm nước mắt.

Chín năm yêu nhau đã tạo nên một chất keo gắn kết đôi bạn

ĐỒNG ĐỘI

137

Hoàng Anh và Ngọc Thuyết bất chấp những xa cách liên miên. Chất keo gắn họ giờ có thêm FSoft - chiếc cầu nối dài những yêu thương bất tận.

Lời bàn:

Hoàng Anh đến với FSoft HCM để được gần người yêu của mình, nhưng

không ngờ FSoft HCM lại đưa người yêu của cô đi xa hơn.

FSoft là cây cầu kết nối yêu thương, giờ đây Hoàng Anh còn có thể bước

trên cây cầu này đến với người mình yêu. Vì tại FSoft, cơ hội sang Nhật,

Mỹ, châu Âu... làm việc luôn rộng mở.

ĐỒNG ĐỘI

138

Mẩu chuyện nhỏ với Trương Gia Bình

Mặc dù nắm giữ nhiều cương vị quan trọng, TGĐ FPT lại là người có phong cách gần gũi và dễ hòa đồng. Mỗi

lần đến làm việc tại văn phòng FPT phía Nam, anh Trương Gia Bình thường thì nghiêng chỗ này, chào chỗ kia và anh có thể gọi tên hầu hết các nhân viên trong văn phòng Ban Giám đốc phía Nam. Làm việc xong, rời đi, anh lại chào tạm biệt tất cả mọi người một lần nữa.

Một nữ nhân viên văn phòng ở đây kể, dạo cô mang thai đứa con đầu lòng, cơ thể nặng nề, đến văn phòng thường chỉ tập trung làm xong công việc, ngại tiếp xúc, nhất là với các sếp lớn. Tuy nhiên khi trông thấy cô, anh Bình lại đến gần ân cần, hỏi: - Em khỏe không?- Dạ, em khoẻ ạ. Cô đáp.- Siêu âm chưa, con trai hay con gái? Anh hỏi tiếp với không ít vẻ tò mò.- Con trai ạ. - Tốt, rất tốt. Anh Bình cười gật gù.

Nghe vậy người mẹ tương lai cũng cảm thấy rất vui.

Sau khi sinh xong, cô không tiếp tục làm việc ở văn phòng Ban Giám đốc mà chuyển sang một bộ phận khác. Gặp lại cô, anh Bình hỏi:- Em thế nào? Cháu khoẻ không?

ĐỒNG ĐỘI

139

- Công việc em vẫn tốt ạ. Cháu được 12 tháng, rất khoẻ ạ. Cô trả lời.- Tốt quá! Anh gật đầu.

Cứ thế, TGĐ chào hỏi các nhân viên của mình, ngắn gọn nhưng tình cảm. Và quan trọng hơn cả, là anh luôn ghi nhớ các câu chuyện của mỗi người để mỗi khi gặp lại họ, anh có thể bắt đầu ngay bằng câu chuyện của chính họ.

Lời bàn:

Đối với một nhân viên bình thường, họ có thể không có nhiều cơ hội để

hiểu được các lãnh đạo cao cấp của mình tài giỏi như thế nào. Nhưng

không vì thế mà họ không quan sát cách cư xử của lãnh đạo với mọi

người chung quanh. Lãnh đạo nào biết quan tâm chân thành đến nhân

viên chắc chắn sẽ được mọi người yêu quý.

Khảo dị:Một lần vào công tác tại TP HCM, anh Bình hỏi một cô cán bộ văn phòng:- Em có chồng chưa?- Dạ, em chưa.- Thế em có con chưa?- !!!Chị Thanh tình cơ biết chuyện mới góp ý không nên hỏi ngược như thế. Anh Bình nhận khuyết điểm.Năm sau, khi vào TP HCM công tác, anh chợt nhớ chuyện cũ và quyết sửa sai lầm. Anh hỏi cô cán bộ văn phòng dạo trước:- Em có con chưa?- Dạ, em có rồi.- Thế em có chồng chưa?- !!!

ĐỒNG ĐỘI

140

Câu chuyện thang máy1. Tại trụ sở mới của một công ty chi nhánh FPT. Thang máy đang chuyển động từ tầng một lên cao, chở trong lòng nó một số nhân viên FPT và khách hàng đến giao dịch. Điện bỗng phụt tắt. Thang chững lại, treo lơ lửng, tối bưng. Bên trong nhốn nháo, người ấn chuông, kẻ kêu cứu. Bên ngoài, mấy người cuống cuồng chạy đi tìm bất cứ vật gì có thể cạy cửa. Song, giữa những dãy hành lang bóng lộn, những căn phòng hiện đại không thừa ra một vật gì khả thi. Các nạn nhân ngày càng hoảng sợ hơn. Chưa bao giờ họ gặp sự cố như thế này. Họ chen nhau ra sát cửa thang máy để hít thở. Nhiều người nghĩ đến những tai nạn đáng tiếc đã xảy ra trong các cao ốc nên càng sợ hãi.

Cuối cùng thì một thanh gỗ đủ cứng cáp đã được tìm thấy. Những người bên ngoài khẩn trương tìm cách mở cửa, người bên trong vẫn không ngớt kêu la. Đúng lúc đó, vị giám đốc của họ đi qua. Nhìn thấy mọi người đang nỗ lực cạy, anh buông một câu lạnh tanh: “Cẩn thận kẻo hỏng thang máy đấy”, rồi đi tiếp.

Một lúc sau, cửa mở, tất cả vui sướng chui ra. Họ gần như ngay lập tức quên mất cảm giác hoảng loạn. Chỉ còn đọng lại trong họ câu nói lạnh tanh của vị giám đốc: “Cẩn thận kẻo hỏng thang máy”!

2. Tại trụ sở FPT 89 Láng Hạ. Cũng là câu chuyện bị kẹt thang máy trong tình huống tương tự. Lúc đó vào khoảng 8 giờ tối.

ĐỒNG ĐỘI

141

Trong thang máy chỉ có một nữ nhân viên duy nhất. Thang cũng dừng lại lơ lửng ở tầng 2, nơi chỉ có Ban Tổng giám đốc và các thư ký làm việc. Cô gái sợ hãi, bấm chuông kêu cứu liên tục, nhưng các nữ thư ký đã về hết. Rất may, vẫn còn một vị phó tổng vừa tiếp khách xong. Anh chạy vội tới. Nghe thấy giọng nữ từ trong vọng ra, anh liền trấn an: “Đừng khóc nữa em. Anh sẽ gọi ngay bảo vệ tới giúp em”. Khi thang mở ra, anh chính là người đỡ cô gái tụt xuống (vì thang bị treo lơ lửng giữa tầng nên khi mở ra, trước mặt vẫn là tường gạch, chỉ có một khoảng không ngắn ở dưới là chui ra được).

An toàn ra khỏi thang máy, ấn tượng của cô gái trẻ về buổi hôm đó không phải là là nỗi sợ hãi lần đầu tiên gặp phải trong thang máy, mà là câu nói ấm áp của vị phó tổng: “Đừng khóc nữa em!”.

Lời bàn:

Nhân viên bao giờ cũng để ý cách cư xử của lãnh đạo để học tập, đánh

giá. Một hành động nhỏ, một câu nói động viên thể hiện sự quan tâm

của sếp tới nhân viên sẽ rất dễ làm họ xúc động. Cũng như vậy, một sự

vô tình, dù không cố ý, cũng có thể gây tổn thương lớn.

Có thể vị giám đốc ở câu chuyện thứ nhất rất am hiểu về kỹ thuật, coi

việc bị kẹt trong thang máy là rất bình thường, không có gì là nguy cấp,

nên anh vẫn bình thản. Và anh lo trong lúc nôn nóng không cần thiết,

mọi người làm hỏng thang máy, nên đã vô tình buông lời. Anh có biết

rằng, một câu nói thiếu tình người có thể sẽ làm sụp đổ cả một bức tranh

mà anh đã mất bao công tô vẽ.

ĐỒNG ĐỘI

142

Lãnh đạo trẻ

Ở FPT có rất nhiều lãnh đạo trẻ. Nhưng được thăng chức sớm không phải là điều dễ chịu như nhiều người tưởng.

Có thể thấy điều này qua câu chuyện của chị Nguyễn Bạch Điệp. Cuối cùng thì một thanh gỗ đủ cứng cáp đã được tìm thấy. Những người bên ngoài khẩn trương tìm cách mở cửa, người bên trong vẫn không ngớt kêu la. Đúng lúc đó, vị giám đốc của họ đi qua. Nhìn thấy mọi người đang nỗ lực cạy, anh buông một câu lạnh tanh: “Cẩn thận kẻo hỏng thang máy đấy”, rồi đi tiếp.

Năm ấy, chị 26 tuổi và mới làm việc ở showroom được 2 năm. Thấy chị có phẩm chất lãnh đạo, Giám đốc FPT HCM đã bổ nhiệm chị phụ trách showroom. Chị rất phấn khởi và tin tưởng mình sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ mới.

Nhưng mọi chuyện không suôn sẻ như chị tưởng. Nhiều người không phục vì chị còn trẻ, vì thâm niên chưa cao, vì thành tích chưa nhiều... Họ tìm cách chống đối, khiến chị cảm thấy vô cùng mệt mỏi.

Có người khuyên chị bỏ cuộc. Cũng có người khuyên chị đuổi hết những người chống đối, xây dựng ê-kíp làm việc mới. Nhưng nghĩ đến những người đã làm việc trong công ty nhiều năm, chị quyết định phải thu phục được họ bằng nhân tâm và bằng kết quả công việc trong thực tế.

Xác định như vậy xong, chị thấy trong lòng nhẹ nhõm đi rất nhiều. Chị tìm cách gần gũi mọi người, lắng nghe ý kiến của

ĐỒNG ĐỘI

143

họ. Chị đưa ra chính sách lương khoán theo sản phẩm rồi âm thầm giúp đỡ từng người tăng doanh số. Chị không quản ngày đêm, vô tư giúp đỡ mọi người. Nhờ đó, thu nhập của từng cá nhân tăng lên. Và khi chứng kiến các kỹ năng chuyên nghiệp của chị trong những lần tiếp xúc với khách hàng, nhiều đồng nghiệp đã tỏ thái độ khâm phục.

Chỉ trong vòng 6 tháng, showroom do chị phụ trách tiến bộ về mọi mặt, doanh số tăng, đội ngũ chuyên nghiệp. Và quan trọng hơn cả là tập thể của showroom rất đoàn kết, hết lòng thương yêu giúp đỡ lẫn nhau trong công việc cũng như trong cuộc sống.

Bây giờ, các đồng nghiệp “ngày xưa” đã trở thành những cán bộ lãnh đạo hoặc những key person của nhiều bộ phận. Chị cũng đã là PTGĐ FMB. Mỗi khi rảnh rỗi, họ vẫn thường tụ tập với nhau, ôn lại cái thời cùng nhau sát cánh như những người đồng đội chung chiến hào.

Lời bàn:

Mỗi cán bộ lãnh đạo FPT có trách nhiệm phát hiện những cán bộ trẻ có

năng lực, giao việc thách thức và giúp họ thành công...

Tuổi trẻ có sức khỏe, có nhiệt tình, có tri thức,... nhưng thiếu kinh nghiệm

và đặc biệt là chưa có... uy tín. Không phải ai cũng vượt qua được thử

thách này. Chỉ có những người luôn sẵn sàng phục vụ người khác, thu

phục quần chúng bằng cách hết lòng giúp đỡ họ, như cách làm của chị

Bạch Điệp, mới có nhiều cơ hội thành công.

Khi cuốn sách này được tái bản thì chị Điệp đã trở thành TGĐ Công ty

Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (FPT Retail).

ĐỒNG ĐỘI

144

Cả gan chống lệnh sếp

Nhận được thông tin FSS đã trượt thầu với Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), anh Bùi Quang Ngọc gọi

điện ngay cho cậu “học trò” Bùi Công Nguyên, nhân viên kinh doanh làm dự án này, mắng té tát. Anh gọi Nguyên lên mắng. Anh đến chỗ Nguyên để mắng. Rồi anh lại mắng ở nhiều chỗ khác nữa… Triền miên mấy tháng liền, cứ nhìn thấy Nguyên, anh Ngọc lại mắng. Biết tính anh Ngọc, Nguyên lặng lẽ cam chịu. Anh biết mình là người đáng bị mắng mỏ, bởi anh hiểu rõ, nguyên nhân trượt thầu không phải là do năng lực của FSS kém mà là do anh… chủ ý trượt thầu.

Chuyện bắt đầu khi BIDV mời thầu gói lớn với yêu cầu thời hạn thực hiện hợp đồng trong 2 tháng. Thời gian quá ngắn, khối lượng công việc lại lớn trong khi nội bộ khách hàng cũng chưa thống nhất được với nhau về yêu cầu của dự án. Trước đó, FSS vừa ký một dự án khác với BIDV. FSS lại mới thành lập, cán bộ có kinh nghiệm làm dự án chưa nhiều… Nguyên trình bày với anh Ngọc những khó khăn đó, nhưng chỉ nghe được một câu chỉ đạo: “Phải làm, khó mấy cũng phải làm” theo đúng truyền thống FPT “cứ máu có lẽ là xong”.

Suốt cả tuần liền Nguyên trăn trở. Nếu quyết tâm, khả năng thắng thầu sẽ rất cao, nhưng khả năng thực hiện dự án là không rõ ràng, không chỉ tiến độ không kịp mà chất lượng dự án cũng không được đảm bảo. Khách hàng sẽ bị thiệt hại. Cuối cùng, sau nhiều đêm mất ngủ, Nguyên quyết định

ĐỒNG ĐỘI

145

bất tuân lệnh sếp, chủ động thua thầu bằng cách để hồ sơ FPT bị phạm quy.

Anh Ngọc gần như “phát điên” khi nghe tin này. Anh không chịu được cảm giác FPT trượt thầu đối với một khách hàng truyền thống và chiến lược như BIDV. Thêm nữa, công ty thắng thầu lại là một đối thủ đang cạnh tranh mạnh mẽ với FPT trong phần mềm ngân hàng, đặc biệt trong hoàn cảnh FSS mới thành lập, giành được một hợp đồng nhỏ đã quý. Thế mà lại có nhân viên cố tình trái lệnh sếp, cố tình thua thầu…

Nguyên lặng lẽ chịu trận. Và thời gian đã chứng minh lo lắng của Nguyên là có cơ sở. Công ty thắng thầu dự án này đã bị sa lầy. Trước hết họ không đảm bảo tiến độ hợp đồng. Tiếp nữa, do yêu cầu của khách hàng không rõ ràng, nên mặc dù công ty này đã đầu tư rất nhiều nguồn lực để kết thúc dự án nhưng một năm sau mọi chuyện vẫn còn dở dang. Cuối cùng hợp đồng bị hủy giữa chừng, chỉ được thanh toán mấy chục phần trăm, quản trị dự án bị trầm uất nặng, quân tướng rủ nhau bỏ đi hết. Dự án này là dấu chấm hết của công ty này trong thị trường ngân hàng.

Còn FSS đã hoàn thành tốt dự án trước đó đã ký với BIDV, xây dựng được niềm tin với giới ngân hàng, củng cố được đội ngũ cán bộ. FSS thẳng tiến vào thị trường này…

Anh Ngọc cũng rất tự hào về cậu học trò của mình.

Lời bàn:

Rất hiếm khi cán bộ kinh doanh FPT từ chối hợp đồng, đơn giản vì kiếm

được hợp đồng rất khó. Vì thế, từ bỏ một hợp đồng lớn, không chỉ đòi hỏi

sự dũng cảm, tầm nhìn xa, mà trên hết đòi hỏi chúng ta luôn tâm nguyện

vì quyền lợi của khách hàng.

ĐỒNG ĐỘI

146

Chú thật thà thế!

Hồi FPT mới được thành lập, ISC là trung tâm duy nhất làm tin học. Do hay mất điện, ISC được công ty ưu tiên duyệt

mua một máy phát điện. Hai anh Nguyễn Trung Hà và Đỗ Cao Bảo được cử ra chợ Trời mua. Trước khi đi, anh Lê Quang Tiến dặn với: “Tao đã khảo giá rồi, khoảng 3,8 chỉ nhé!”.

Ra chợ Trời, sau một hồi khảo giá và mặc cả, chiếc máy phát điện đã được hai bên nhất trí mua bán với giá 3,2 chỉ.

Trong lúc hai anh đang đứng hút thuốc chờ hoá đơn, bà bán hàng kéo áo:- Chú muốn ghi hoá đơn lên bao nhiêu?- Chị bảo cái gì?- Gớm, chú không phải ngại. Thời buổi này ai chẳng thế, đi mua hàng cho công ty thì phải khai tăng giá lên mà ăn chênh lệch, chứ không thì chết đói à? Chị bán hàng nhiều, chị biết rồi…- Không cần đâu, chị cứ ghi đúng giá cho tôi. Trung Hà gạt đi.- Chú thật thà thế, chỉ có chết đói. Bà bán hàng quay đi không quên bĩu môi nguýt hai người một cái.

ĐỒNG ĐỘI

147

Lời bàn:

Vào thời điểm đấy, gần như toàn xã hội, bất cứ ai đi mua bán gì cho cơ

quan cũng đều khai tăng giá để hưởng chênh lệch. Hiện tượng ấy đến

tận hôm nay vẫn còn rất phổ biến ngoài xã hội. Nhưng FPT, ngay từ đầu,

đã xác định ngay cho mình hướng đi: Phải xây dựng văn hóa trung thực

cho người FPT. Nét văn hóa này đã trở thành một truyền thống tốt đẹp

của nhiều thế hệ FPT tiếp theo. Chúng ta có thể tha thứ cho nhau bất cứ

lỗi lầm gì, chỉ không tha thứ sự thiếu trung thực.

ĐỒNG ĐỘI

148

Đường nào ngắn hơn?

Phan gắn bó với FPT từ lúc rời giảng đường đại học. Sau 4 năm làm việc, anh trở thành một chuyên gia có kinh

nghiệm. Anh sống hòa đồng, làm việc chăm chỉ, hay giúp đỡ người khác. Anh cũng thường tích cực tham gia các hoạt động tập thể. Ai cũng nghĩ, anh hài lòng với cuộc sống hiện tại.

Đột ngột, anh làm đơn xin thôi việc. Lãnh đạo từ bộ phận đến công ty lúc đó mới giật mình. Họ ra sức thuyết phục, họ kể lể những kỷ niệm tình đồng chí, đồng đội để anh động lòng... Nhưng Phan không thay đổi quyết định.

Đối với Phan, ra đi là điều bất đắc dĩ. Năm này qua năm khác, từ các buổi nói chuyện với Trưởng bộ phận hay các kỳ check-point, anh trình bày rất rõ “Kiến nghị” tăng lương của mình nhưng chưa bao giờ nguyện vọng của anh được quan tâm.

Một năm sau, một bộ phận khác trong công ty có nhu cầu tuyển quản trị dự án. Giám đốc bộ phận này nghĩ ngay đến Phan và đã thuyết phục anh quay lại FPT. Anh đồng ý về theo dạng “cầu hiền” với mức lương mà cả anh và ông giám đốc đều hiểu là “đúng giá thị trường”.

So với đám bạn cùng lứa, cùng ra trường và vào FPT cùng một ngày, anh đã làm một bước đại nhảy vọt về lương. Ai đó cười buồn: “Hay là bọn mình cũng làm như thằng Phan. Nó đi đường vòng, mình đi đường thẳng, tưởng ngắn hơn, ai dè, toán học và cuộc sống chẳng có gì liên quan tới nhau”.

ĐỒNG ĐỘI

149

Lời bàn:

“Cầu hiền” là một chính sách quan trọng trong chiến lược phát triển của

FPT. Nhưng cầu hiền như trong câu chuyện trên thì thật lẩm cẩm.

Chúng ta có 2 cái sai: Thứ nhất, có sẵn hiền tài trong nhà mà không biết;

Thứ hai, quá ngây thơ khi tin rằng “hiền tài” chỉ cần tình chứ không cần

tiền.

Thực ra, chúng ta cũng sẵn sàng trả lương “đúng giá thị trường” cho các

chuyên gia giỏi, nhưng đáng tiếc là chỉ áp dụng cho những trường hợp

được tuyển dụng theo dạng “cầu hiền” từ bên ngoài. Còn đối với chuyên

gia trong nhà, chúng ta ít khi chịu khó tìm hiểu xem, với trình độ như thế,

nếu làm ở những công ty khác, họ sẽ được trả lương bao nhiêu. Quả là

không công bằng với những cán bộ gắn bó nhiều năm với FPT.

Và bản thân Phan cũng chẳng hạnh phúc gì!

Từ ngày quay lại FPT, Phan đã trở thành con người khác. Anh không

tham gia sinh hoạt tập thể, tránh chỗ đông người, ngại gặp sếp. Ngay cả

với đám bạn bè chiến hữu trước đây, anh cũng cảm thấy có phần gượng

gạo... Bởi trước mắt họ, có vẻ như anh là người ích kỷ, vụ lợi. Không ai

còn nhận ra chàng kỹ sư trẻ tuổi máu mê ngày nào. Hàng ngày, anh đi

làm đúng giờ, cố gắng hoàn thành tốt các công việc được giao. Anh ít

hợp tác với mọi người và hầu như chẳng có ai giúp đỡ anh nữa. Phan trở

nên chín chắn và già ở tuổi thanh niên. Phan cũng phải chịu hậu quả từ

sự bất hợp lý trong chính sách nhân sự của FPT.

Chúng ta mong muốn FPT không chỉ là môi trường thu hút hiền tài, mà

còn là môi trường cho hiền tài phát triển và thành đạt. Quan tâm và đáp

ứng một cách tốt nhất nhu cầu của cán bộ đang làm việc phải là một

chính sách quan trọng nhất trong chiến lược nhân sự của FPT nói chung

cũng như chính sách “cầu hiền” nói riêng.

ĐỒNG ĐỘI

150

Không tuyển vì sợ xáo trộn

Kỳ tuyển nhân sự năm ấy có một nữ ứng viên xuất sắc. Với 3 năm kinh nghiệm làm việc trong một công ty quốc tế,

cô dễ dàng vượt qua các cuộc thi chuyên môn, ngoại ngữ, IQ, GMAT. Đến vòng phỏng vấn, hầu hết các giám khảo đều có ấn tượng tốt vì sự tự tin, phong cách thoải mái mà lịch thiệp của cô. Cô nói rằng, công việc hiện tại của cô không tồi, nhưng cô thực sự bị hấp dẫn bởi văn hóa và những thách thức to lớn mà FPT, công ty hàng đầu của Việt Nam trong lĩnh vực CNTT và viễn thông, đang hướng tới.

Về mức lương, cô chỉ yêu cầu tương đương mức lương cô đang nhận tại công ty cũ. Tuy mức lương khá cao, nhưng mọi người trong hội đồng tuyển dụng đều thấy hợp lý so với trình độ và kinh nghiệm của cô.

Mọi chuyển tưởng đã xong, nhưng không phải thế. Cô đã không trúng tuyển. Lý do rất tế nhị. Hình như có hai người học cùng lớp đại học với cô đang công tác ở bộ phận mà cô định xin vào. Họ đã làm việc ở FPT ngay sau khi ra trường và họ đang nhận mức lương chỉ bằng 30% mức lương cô đề nghị.

ĐỒNG ĐỘI

151

Lời bàn:

Cho dù câu nói “mọi sự so sánh đều khập khiễng” là một chân lý, nhưng

nó cũng chẳng thể cấm người ta so đo khi quyền lợi bị động chạm. Lời

giải trong trường hợp này thực sự không dễ dàng.

Không chấp nhận mức lương cao, chúng ta không thể có được hiền tài.

Nhưng chấp nhận là nảy sinh những mâu thuẫn mới.

Chỉ có hai hướng giải quyết những mâu thuẫn này và rất tiếc là cả hai

đều không dùng được.

Một là tăng lương cho hai cán bộ cũ. Đây không phải là giải pháp tốt,

vì sẽ có những cán bộ khác so đo đòi tăng lương theo. Chẳng lẽ, mỗi

khi muốn có thêm một hiền tài, chúng ta phải đổi mới toàn bộ hệ thống

lương cũ?

Hai là giữ nguyên lương của những cán bộ cũ. Vậy có công bằng không

khi hai cán bộ cũ chưa chắc đã kém hơn và bản thân họ đã đóng góp

cho FPT lâu hơn?

Sẽ không có lời giải nếu như trong chính sách nhân sự của chúng ta

không tách biệt được đóng góp trong quá khứ, năng lực hiện tại và tiềm

năng tương lai của cán bộ, cũng như chính sách lương thưởng không

theo sát sự thay đổi của thị trường lao động.

ĐỒNG ĐỘI

152

Công bằng hả, đừng mơ!

Chiều cuối năm. Được ngày vãn khách, mấy chị em ríu rít chuyện trò trên trời dưới biển. Bỗng chị trưởng phòng

hầm hầm đi vào, đập mạnh tập phong bì trên tay xuống bàn, cáu: Về mức lương, cô chỉ yêu cầu tương đương mức lương cô đang nhận tại công ty cũ. Tuy mức lương khá cao, nhưng mọi người trong hội đồng tuyển dụng đều thấy hợp lý so với trình độ và kinh nghiệm của cô.- Cùng là trưởng phòng ở FPT mà trưởng phòng chỗ khác được thưởng tận mấy ngàn đô, mình chỉ được có mấy triệu. Thật bất công!- Chị ơi, chắc tại trung tâm mình làm ăn kém hiệu quả. Một cô rụt rè.- Kém gì mà kém. Trung tâm mình năm nay còn đứng trên cả trung tâm kia về hiệu quả kinh doanh đấy.

Cả lũ tròn mắt, chẳng hiểu tại sao lại có chuyện “ngược đời“ như vậy. Trung tâm năm nay phát triển tốt, doanh số tăng nhanh, hiệu quả kinh doanh thuộc loại nhất nhì. Tại sao bất công lại nhằm đầu họ rơi xuống?

Phẫn uất. Tò mò. Cả lũ chia nhau tìm hiểu. Đầu tiên là kiểm chứng. Với những bạn bè thân thiết thì nguyên tắc bí mật lương thưởng của FPT chẳng có ý nghĩa gì. Sau một chầu cà phê, câu chuyện được sáng tỏ. Cả lũ rầu rĩ ôm nhau ra về, cố nuốt nước mắt vào bụng, âm thầm than thở cho thân phận của mình. Họ cùng nhau tắt điện thoại, không nhắn tin… để khỏi

ĐỒNG ĐỘI

153

phải nghe những lời rủ rê shopping hay đàn đúm từ những đứa bạn đồng môn may mắn đang làm việc ở trung tâm kia.

Đầu năm mới, giám đốc trung tâm tậu ôtô, xây nhà. Cả lũ chỉ biết ngưỡng mộ: Sếp mình thành đạt thật!

Lời bàn:

Việc FPT ủy quyền cho lãnh đạo các đơn vị thành viên toàn quyền quyết

định việc khen thưởng cho nhân viên không phải là một quyết định sai.

Tuy nhiên, do thiếu hướng dẫn đầy đủ nên việc khen thưởng ở một số nơi

chưa thật công minh. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự việc này. Thứ

nhất, chúng ta chưa có các tiêu chí rõ ràng để đánh giá sự đóng góp

của nhân viên, ngoại trừ khu vực kinh doanh là nơi doanh số - chi phí - lợi

nhuận đều được thể hiện bằng những con số. Thứ hai, chúng ta chưa có

quy trình đánh giá nhân viên một cách khoa học theo toàn bộ quá trình

đóng góp. Thứ ba, ở một số đơn vị thiếu sự thảo luận dân chủ trong Ban

lãnh đạo và người đứng đầu quyết định một mình.

Là người nắm giữ toàn bộ thành quả, có toàn quyền phân phát, lại không

có tiêu chí rõ ràng, không có quy trình đánh giá… thì hiển nhiên sếp chỉ

có một cách duy nhất là phân chia thành quả theo cảm tính. Cậu này

hay cãi, làm mất thời gian lãnh đạo: Khỏi thưởng. Cô kia suốt ngày im

lặng, làm sếp căng thẳng: Khỏi thưởng. Đứa năng động thì nhiều khiếm

khuyết, đứa thụ động thì chẳng có gì nổi bật. Vì là người có tư duy logic,

sếp không hình dung ra tại sao lại phải chia thưởng cho những người

hoặc khiếm khuyết, hoặc không có gì nổi bật. Quỹ thưởng không chia

cho ai, tất nhiên còn đó. Sếp ta sử dụng tậu ô tô, xây nhà… e cũng chỉ

là chuyện bất đắc dĩ!!!

Rất may là những vị lãnh đạo đi ngược với truyền thống FPT như thế

không phải là phổ biến, đồng thời FPT cũng nhận thức được lỗ hổng

mang tính hệ thống này và đã có nhiều biện pháp khắc phục.

ĐỒNG ĐỘI

154

Chuyện một cộng tác viên

Nguyên là một nhân viên kinh doanh software ở FPS. Sau khi trải qua thời gian thử việc. Nguyên được ký hợp

đồng lao động đào tạo. Lẽ ra, kết thúc hợp đồng lao đồng đào tạo với thành tích tốt, Nguyên sẽ được ký hợp đồng lao động chính thức.

Thời gian trôi qua, vẫn chưa có gì thay đổi. Nguyên bất đắc dĩ trở thành cộng tác viên lâu năm. Đối với công ty, đây chỉ là chuyện nhỏ. Thực ra, đối với Nguyên, dù là cộng tác viên hay cán bộ chính thức, công việc cũng không khác gì nhau. Còn về quyền lợi, có chút khác biệt, nhưng đó không phải là điều Nguyên bận tâm nhất. Nhưng gia đình, bạn bè của Nguyên không hiểu được điều đó. Với họ, được là cán bộ chính thức hay chỉ là cộng tác viên của FPT rất khác nhau: Nó thể hiện năng lực cũng như sự tiến bộ của Nguyên ở công ty. Vì chuyện này mà Nguyên cảm thấy rất buồn.

Một ngày nọ, khi được cô bạn làm trong nội san Người Phân phối đặt hàng viết một bài cho báo, Nguyên chợt nghĩ, tại sao không kể chuyện mình. Nguyên liền trải lên trang báo nỗi niềm của một cộng tác viên lâu năm không được ký hợp đồng chính thức. Dù sao, nói ra được khúc mắc trong lòng, Nguyên cũng cảm thấy nhẹ đi rất nhiều.

Báo ra, thông tin được chuyển đến lãnh đạo công ty. Như một phép màu, Nguyên được chuyển sang ký hợp đồng lao động

ĐỒNG ĐỘI

155

chính thức. Chính sách nhân sự của công ty cũng được thay đổi trong năm đó: Việc ký các loại hợp đồng lao động không còn cứng nhắc như trước đây.

Lời bàn:

Có thể trước khi bài báo của Nguyên được chuyển đến thì lãnh đạo công

ty cũng đã nhận thấy những bất cập này. Nhưng nhiều người tin rằng,

sự tác động của báo chí đến lãnh đạo bao giờ cũng mạnh mẽ hơn rất

nhiều những kiến nghị lặng lẽ của một nhân viên cấp thấp, dù nội dung

kiến nghị giống hệt nhau.

Có ba bài học từ câu chuyện này:

Thứ nhất, được làm việc trong FPT là niềm tự hào của nhiều bạn trẻ,

đừng vô tình tước đi niềm tự hào của họ trước gia đình, bạn bè.

Thứ hai, nội san là công cụ tốt nhất để chuyển tải các kiến nghị của nhân

viên tới lãnh đạo. Hãy chịu khó viết bài cho nội san nhiều hơn nữa.

Thứ ba, nội san là nơi mà lãnh đạo có thể nghe được ý kiến phản hồi của

nhân viên. Hãy chịu khó đọc nội san nhiều hơn nữa.

ĐỒNG ĐỘI

156

Ngọc trong đá

Anh là người hiền lành, ít nói, nói lắp, lại có tật hay chớp mắt… nên thường xuyên bị đám thanh niên cùng phòng

trêu chọc. Anh luôn mang theo hộp kẹo bạc hà, nói là ngậm để khỏi đau họng. Vì chuyện này mà cứ thấy anh là đám trẻ lại giả vờ ho khan rồi xin anh kẹo bạc hà. Sau khi anh lấy vợ ở cái tuổi 35 thì mọi người càng trêu anh nhiều hơn vì hình như anh rất sợ vợ.

Anh làm việc rất chăm chỉ và thường làm việc một mình. Đi gặp khách hàng cũng vậy, cũng một mình. Bao giờ anh cũng xách cặp đầy tài liệu giấy tờ. Đi thì chớ, chứ về cơ quan là anh lại ngồi hí hoáy đọc tài liệu hoặc vào Internet. Hình như anh rất đam mê kỹ thuật. Anh kém giao tiếp nên không ai biết thực ra anh có khả năng gì. Nói chung, anh không được nhiều người đánh giá cao, mặc dù kết quả làm việc của anh không tồi. Không ai để ý là, tất cả đối tác nước ngoài của FPT về lĩnh vực bơm công nghiệp đều do anh kiếm về. Cũng như rất ít người nhận ra, anh ký được khá nhiều hợp đồng…

Một ngày, bất ngờ anh xin nghỉ. Anh ra đi trong sự hờ hững của hầu hết nhân viên bộ phận, kể cả lãnh đạo. Mọi người còn nhắc đến anh, chỉ vì từ khi anh ra đi, không còn ai trong trung tâm để mọi người trêu chọc nữa.

Bây giờ anh là chuyên gia kỹ thuật xuất sắc của một tập đoàn quốc tế. Anh lĩnh lương rất cao, được hãng đánh giá và tôn trọng. Đến lúc này FPT mới biết mình đã mất một viên ngọc quý.

ĐỒNG ĐỘI

157

Lời bàn:

Bề ngoài bình thường của anh đã làm cho chúng ta không nhận ra

những phẩm chất quý giá bên trong, hay vì chúng ta chưa thực sự cố

gắng tìm những phẩm chất có sẵn bên trong con người anh?

Chúng ta quan niệm người tài, theo phong cách FPT, là phải sôi nổi,

phải thể hiện bản thân, phải làm được và nói được. Sự nhấn mạnh thái

quá về phong cách người FPT đã cản trở chúng ta nhận ra những tài

năng khác khi họ không theo phong cách này. Đây là mặt trái của văn

hóa doanh nghiệp, khi nó trở thành một thứ filter loại bỏ hết những gì

không giống nó.

Không phải ai cũng sẵn có khả năng nhìn thấy “ngọc trong đá”, nhưng

nếu chúng ta muốn có nhiều hiền tài thì nhất thiết phải học cách lắng

nghe và quan sát để có khả năng này.

ĐỒNG ĐỘI

158

Hai cách phục vụ

Cách thứ nhất: Sáng, anh Thành đến cửa hàng HT ở 89 Lý Nam Đế mua một bộ máy tính trị giá 9,3 triệu đồng. Sau

khi kiểm tra, anh Thành đề nghị với nhân viên cửa hàng cho người mang máy đến nhà anh lắp đặt, kết nối mạng và tạo hộp thư điện tử. Để lấy lòng khách, cô nhân viên liến thoắng: “Anh cứ yên tâm, kỹ thuật viên bên em sẽ làm giúp cho anh từ đầu đến cuối…”.

Buổi chiều, nhân viên cửa hàng HT mang máy tính đến nhà anh Thành lắp đặt. Anh kỹ thuật viên này loay hoay mãi mà chưa biết cách kết nối mạng và tạo hộp thư điện tử. Hỏi thì anh ta thừa nhận: “Em có biết cái “khoản” này đâu, nếu phải làm mạng làm mẽo thì em ở nhà cho rồi”.

Sốt ruột, anh Thành gọi điện đến cửa hàng HT. Một nhân viên nữ trả lời: “Bọn em chỉ biết bán thiết bị, việc kết nối mạng anh phải nhờ chuyên gia trong lĩnh vực vi tính”. Anh Thành nhắc lại lời hứa ban sáng của cửa hàng thì trong máy có tiếng cười nhạt: “Kỹ thuật viên của bọn em cũng xuống làm giúp anh đấy thôi…”.

Cách thứ hai: Sau khi “bai” anh kỹ thuật của HT, anh Thành gọi điện thoại đến Trung tâm FPT Internet ở 75 Trần Hưng Đạo. Nghe anh Thành đặt vấn đề, Trung tâm cử ngay một người làm việc theo chế độ “cộng tác viên” của công ty đến nhà anh Thành tư vấn, cài đặt, kết nối mạng và tạo hộp thư điện tử. Những công việc này đều được miễn phí. Khác hẳn anh kỹ thuật viên của HT, “cộng tác viên” này thao tác rất

ĐỒNG ĐỘI

159

nhanh nhẹn và còn hướng dẫn anh Thành cách sử dụng các dịch vụ tiện ích. Anh Thành chuẩn bị một phong bì nhỏ gọi là “bồi dưỡng” nhưng người cộng tác viên kiên quyết không nhận…

Lời bàn:

Câu chuyện trên được đăng trên mục “Mỗi ngày một chuyện” của báo

Hà Nội Mới số 12310. Có người cho rằng, FPT rỗi hơi và chịu cảnh thua

thiệt “không ăn ốc phải đổ vỏ”. Nhưng họ quên mất một điều: Ai cũng

có thể là khách hàng tiềm năng trong tương lai. Ngoài ra, nhiệm vụ của

kinh doanh là tạo ra thật nhiều khách hàng hài lòng, bởi vì chỉ có khách

hàng hài lòng mới mang lại lợi nhuận cho chúng ta.

ĐỒNG ĐỘI

160

Thử việc

Sau một kỳ tuyển dụng, Dũng được nhận vào thử việc ở Phòng Kế toán FDC HCM. Mới ra trường, tuy có học lực rất khá

nhưng do chưa có điều kiện cọ sát nên kinh nghiệm thực tế của em gần như là con số không. Hai tháng thử việc ở vị trí kế toán thanh toán, Dũng luôn tỏ ra cố gắng để làm thật tốt công việc của mình với mong muốn vượt qua thử thách để được gắn bó lâu dài với công ty.

Cũng trong thời gian này em lập gia đình. Phòng mới thành lập được ba năm và đây là đám cưới đầu, nên Dũng được nhận quà cưới là một chiếc TV 25 inch. Các anh chị trong phòng cũng chia sẻ công việc và tạo điều kiện để em nghỉ phép sớm lo việc trăm năm.

Ngày đám cưới, rồi cả tuần trăng mật của Dũng nhanh chóng qua đi, cái hạn hai tháng thử việc đã hết. Anh cán bộ trực tiếp của Dũng băn khoăn khi đánh giá quá trình thử việc của em để gửi lên cấp trên xem xét có ký hợp đồng tiếp với em không. Thực lòng, anh thấy Dũng chưa thể hiện được khả năng của mình và cũng chưa làm tốt công việc được giao. Sau khi suy tính, anh đề nghị với Trưởng phòng cho Dũng thêm một tháng thử việc vì hai tháng trước em bận việc riêng quá nhiều nên chưa có điều kiện tập trung đầy đủ cho công việc.

Một tháng nữa cũng trôi qua nhưng tình hình không có gì sáng sủa hơn. Dũng vẫn không tự kiểm soát được công việc của mình và vẫn lúng túng với từng nghiệp vụ. Nếu em tiếp tục làm công việc đó chẳng khác gì bắt em gánh một gánh nặng quá sức. Sau hơn một tuần đắn đo suy nghĩ, tham vấn thêm ý kiến của các anh

ĐỒNG ĐỘI

161

chị khác trong phòng, anh cán bộ trực tiếp của Dũng đành quyết định đề nghị Trưởng phòng nói lời chia tay với em.

Trưởng phòng đã tổ chức một cuộc họp xin ý kiến của nhiều người rồi mới nói chuyện với Dũng về quyết định chấm dứt hợp đồng. Cuộc nói chuyện quả thật không dễ dàng. Ai cũng thương hoàn cảnh của em, một sinh viên tỉnh lẻ mới ra trường, hoàn cảnh kinh tế khó khăn, vừa cưới vợ nên rất cần việc để gánh vác trách nhiệm gia đình... Em lại tha thiết muốn được làm việc cho FPT…

Nhưng cuối cùng, điều khó nói nhất cũng được nói ra. Dũng cũng hiểu được sự chân thành của mọi người. Em cố tỏ ra bình thản để chấp nhận quyết định.

Mấy ngày sau, cả phòng vẫn còn băn khoăn với quyết định đó. Sau một bữa cơm trưa chia tay, Dũng chính thức nghỉ việc. Các anh chị cùng chúc em tìm được một công việc phù hợp hơn và hứa sẽ cung cấp thông tin tuyển dụng nếu em cần.

Lời bàn:

FPT là một môi trường hấp dẫn mà có lẽ nhiều bạn trẻ mong muốn có chỗ

đứng. Tuy vậy mong muốn không thôi chưa đủ mà còn phải có khả năng

hoà nhập với nhịp sống FPT mới có thể tồn tại. Dũng rớt lại đằng sau dù em

đã nỗ lực hết sức để chạy. Em phải chia tay FPT cũng là điều đáng tiếc. Có

thể ở một nơi khác, công việc ít thách thức hơn, sẽ phù hợp với em.

Người FPT luôn trân trọng cái tình, nhưng không thể quên việc chấn chỉnh

đội ngũ. Không chỉ với nhân viên thử việc, mà những cán bộ đã làm việc

nhiều năm, hay cao hơn, những người đang giữ vị trí quan trọng, đều phải

trải qua sự đánh giá nghiêm túc hàng năm. Ngay cả các thầy dạy trong FPT

Aptech cũng phải thi mỗi học kỳ về chính nội dung mình đang đứng lớp…

Đây cũng là một nét riêng của văn hóa FPT và chính nó đã giúp cho đội ngũ

của chúng ta ngày càng hoàn thiện.

ĐỒNG ĐỘI

162

Đa nhân cách

Trên mạng Public thông báo về việc một cán bộ ở FSoft sang Bỉ công tác, bị bọn cướp giả cảnh sát lấy mất hơn

2.000 USD, là tiền ăn uống của cả đoàn công tác; đồng thời bài báo kêu gọi mọi người hảo tâm hãy bỏ tiền ra giúp đỡ.

Danh sách ủng hộ khá nhiều, từ TGĐ vài trăm đô cho đến các nhân viên vài chục nghìn đồng. Những người ủng hộ có thể biết, có thể không biết nạn nhân. Chỉ đơn giản, thấy ngã thì chìa tay ra đỡ.

Nhưng có một người, khá nổi tiếng ở FPT, đã gửi lên Public vài dòng ngắn, nội dung đại khái là không ủng hộ nửa xu chỉ vì “dốt thì chết chứ bệnh tật gì”. Ai lại sang Tây mà mang theo một đống tiền mặt như thế bao giờ. Người này cũng chả quen biết gì nạn nhân, chỉ là thấy ngứa mắt thì mắng chứ chưa chắc đã thù ghét gì.

ĐỒNG ĐỘI

163

Lời bàn:

Quả là anh cán bộ FSoft thật ngây thơ khi cầm tiền mặt ra nước ngoài.

Đáng lẽ ra anh phải gửi ngay tiền mặt vào ngân hàng để giữ trong thẻ.

Phải chăng vì thói quen tiêu tiền mặt của dân ta còn lớn, hay là do anh

không tin tưởng ngân hàng nước ngoài?

Những người ủng hộ anh, dù biết anh sai lầm, nhưng vẫn coi như anh

gặp tai nạn vậy. Và sự ủng hộ của họ không chỉ giúp anh vượt qua khó

khăn, mà quan trọng là cho anh niềm tin vào tình người trong FPT, sẵn

sàng bên nhau trong hoạn nạn.

Người phản đối anh, tuy không giúp anh, nhưng không phải là người

theo chủ nghĩa bàng quan “mặc kệ nó”, vì đã bỏ công mắng anh ngu

dốt. Anh và nhiều người khác sẽ nhớ mãi lời xỉ vả này như một bài học

để đời.

FPT là thế đấy. Ở đây, mọi chuyện đều được nhìn từ nhiều góc độ, bởi vì

FPT là một tập thể đa nhân cách ở mức không thể kiểm soát.

ĐỒNG ĐỘI

164

Chuyện nhỏ FPT1. Em chỉ bán có cuộn giấy faxNăm 1994 (khi đó doanh số cả FPT chừng 5-7 triệu USD), chị M đã bị kỷ luật thôi việc vì đã mua ở ngoài một cuộn giấy fax giá 6 USD bán cho khách giá 10 USD, thu lợi 4 USD cho bản thân. Cũng phải nói thêm là chị đã bán cùng một cái máy fax và thu lợi cho công ty 400 USD. Ông khách hàng muốn mua thêm cuộn giấy fax nhưng công ty lại không có loại hàng này. Mà cửa hàng bán giấy fax ngay bên kia đường. Chị đã khóc hết nước mắt khi phải rời khỏi FPT.

Hiện giờ, chị đang làm chủ hai công ty làm ăn rất thành công trên thương trường và cả trong hoạt động xã hội. Chị vẫn luôn nhắc đến FPT một cách trân trọng.

2. Tôi nghĩ đấy là phần của mìnhNăm 1995, anh T cũng bị bắt buộc rời khỏi công ty vì đã tự dành cho mình một khoản tiền trong số lãi kinh doanh do bộ phận của anh làm ra. Phải nói thêm là số tiền không lớn và anh cùng bộ phận đã làm việc rất thành công, kết quả rất tốt, được công ty, nhà cung cấp và cả khách hàng đánh giá cao. Thế nhưng thu nhập của anh thì không tương xứng với kết quả anh làm ra - đây là đánh giá vào thời điểm này chứ lúc đó cả công ty nghĩ về anh rất xấu.

Hiện nay, doanh nghiệp của anh rất thành công và cũng như chị M, anh vẫn rất yêu quý FPT.

3. Em nghĩ ai cũng có phần mà

ĐỒNG ĐỘI

165

Năm 1996, anh H cũng bị ép phải tự xin thôi việc vì đã nhận tiền của hãng cung cấp dịch vụ cho FPT (số tiền vài triệu đồng gì đó trong thời gian 2 năm). Cũng phải ghi nhận H là cán bộ rất có năng lực và được mọi người quý mến. Anh nói với sếp quản lý trực tiếp khi ra đi: “Em chẳng thanh minh nhưng cả xã hội này đều cầm tiền “trà nước”, ai làm việc này mà chả có phần. FPT thế quái nào mà lại không chấp nhận?”.

4. Có phải của FPT đâu?Năm 1997, một bộ phận bị cảnh cáo vì họ được hãng cung cấp tặng mấy cái voucher nhân dịp đợt khuyến mãi và mang ra ăn nhậu tập thể (chẳng ai bỏ túi riêng đồng nào). Anh giám đốc còn thanh minh: “Có phải của FPT đâu, mà FPT cũng có mất cái gì đâu”.

5. Tôi chỉ thông minh hơn người khácNăm 1998, anh S bị kỷ luật vì anh biết khách hàng sẽ cần thứ mà FPT đang thanh lý. Anh mua với giá 100 USD và bán lại được 400 USD. Xét về lý thì chẳng thể nào kỷ luật, xét về tình thì không thể vì 300 USD mà kỷ luật một người đã đóng góp lớn cho FPT.

Mới đây, lại một cán bộ bị kỷ luật thôi việc vì đã lợi dụng vị trí công tác môi giới mua hàng thu lợi cho cá nhân. Anh thanh minh: “FPT không thiệt hại đồng bạc nào, FPT chưa bao giờ nói cấm”.

6. Nếu cô không phải vợ giám đốcAnh về nhà thấy có cân nho Mỹ và chai rượu trên bàn. Vợ anh nói, chú T làm ở văn phòng mới đi nước ngoài về biếu, “tình cảm chị em thôi mà”. Anh rất giận: “Nếu cô không phải vợ giám đốc thì nó có tình cảm chị em mà biếu quà không?”. Bữa trưa hôm sau anh chị em văn phòng được chiêu đãi rượu và nho Mỹ.

ĐỒNG ĐỘI

166

Anh T nhận ngay ra gói quà của mình nhờ cái túi. Bài học chỉ mình anh biết.

7. Sao mày không đến nhà sếpAnh M mới vào FPT dịp trước Tết. Anh hỏi ngay mấy cô văn phòng xem nhà anh B, anh H (là sếp của bộ phận anh) ở đâu và chuẩn bị sẵn mấy túi quà để giáp Tết đến nhà “thăm hỏi”. Thế nhưng anh rất ngạc nhiên khi biết chẳng ai trong bộ phận định “đi quà Tết” cho thủ trưởng. “Sao mày không đến nhà sếp?”. “Hề hề, mùng 3 đến nhà ổng mà uống rượu, ở FPT không bao giờ được biếu quà thủ trưởng”.

8. Nhà chị H ở đâu?Câu hỏi này thường được các nhân viên mới vào thực tập hay đang được phỏng vấn đưa ra. Họ đâu có biết lỡ mà đến nhà chị H để “thăm viếng tình cảm” thì hồ sơ của họ sẽ bị loại và các món quà “tình cảm” sẽ bị từ chối thẳng thừng.

9. Em là cháu chú BĐây là điều dại dột nhất khi bạn trả lời phỏng vấn. Không biết vì sao các giám đốc FPT rất ngại nhận “con ông cháu cha”, cho dù họ là người tài năng và nhiều triển vọng. Họ sẽ tìm ngay ra lý do để lờ đi các “đối tượng chính sách”, thậm chí còn huỷ cả kỳ tuyển người nếu bị ép phải nhận “một số cháu” nào đấy.

10. Chị có nhờ em “Em là nhân viên FPT hay ô-sin nhà anh?”. Câu hỏi của giám đốc với cô nhân viên bỏ việc ra ngoài đi shopping cùng cô vợ. Và sau đó họ hiểu rằng, vợ các anh bị cấm can thiệp vào công việc FPT.

ĐỒNG ĐỘI

167

Không còn tin thì không nên sử dụng nữa

Hội đồng kỷ luật Tập đoàn FPT đã thống nhất yêu cầu cho thôi việc 4 cán bộ có dấu hiệu không minh bạch trong

việc lựa chọn cũng như thiếu kiểm soát quá trình thực hiện hợp đồng của nhà cung cấp, gây thất thoát tài chính cho FPT. 4 người này không tuân thủ quy trình mua sắm gây thất thoát tài chính. Trong đó, có 2 trường hợp mua sắm thông qua công ty sân sau và có dấu hiệu tư lợi cá nhân.

Đây là một bản tin mang tính chất nội bộ vừa xuất hiện ngày hôm qua, gây ra rất nhiều phản hồi tích cực.

Nhân viên FPT nhìn thấy nỗ lực xử lý vấn nạn “quân xanh, quân đỏ” gây thất thoát lớn và kìm hãm sự phát triển của doanh nghiệp, thấy “văn hóa FPT”, với niềm tự hào về sự trung thực và trong sạch - đã bất minh thì dù là ai, ở vị trí nào chỉ có sự lựa chọn hoặc tự xin thôi việc, hoặc bị cho thôi việc.

Những cổ đông FPT nhìn thấy trong đó sự minh bạch - nơi những đồng tiền mồ hôi nước mắt của mình có người chịu trách nhiệm.

Còn “chúng ta” thấy trong quyết định tưởng chừng như đơn giản này sự khác biệt giữa tư nhân và Nhà nước, nhất là trong việc xử lý cán bộ sai phạm trong các cơ quan công quyền.

Có rất, rất nhiều ví dụ về cách thức xử lý cán bộ chỉ là khiển trách, kiểm điểm, mặc dù hành vi của họ rõ ràng là tham ô, tham nhũng. Có rất nhiều lập luận rằng, vì số người sai phạm

ĐỒNG ĐỘI

168

quá đông, nếu kỷ luật hết thì không còn người làm việc, hay vì họ là cán bộ chủ chốt nên không thể cho nghỉ.

Hay mới nhất, trong vụ huyện Nông Cống chi sai gần 1 tỉ đồng cho cán bộ “đi chơi” vừa được ông chủ tịch huyện “gãi đầu gãi tai”: “Cái này tôi đã kiểm điểm với chủ tịch tỉnh. Tôi cũng đã yêu cầu các đơn vị, anh em nộp lại, nhưng vì anh em vẫn chưa có tiền nộp lại…”.

Cái sai 3 năm không được sửa. 3 năm không có ý định sửa sai. Cái sai gần như “chìm xuồng” nếu báo chí không nhắc lại. Và cái sai mà cuối cùng chẳng ai phải trả giá, chẳng ai phải chịu trách nhiệm.

Và rõ ràng, cách thức xử lý hay những lập luận như vậy chỉ càng khiến cho niềm tin của nhân dân với cuộc chiến chống tham nhũng, với cán bộ, với bộ máy công quyền ngày thêm đổ vỡ.

Khi yêu cầu sa thải cán bộ bất minh, TGĐ FPT Bùi Quang Ngọc nói rằng: “Điểm mấu chốt là chúng ta mất niềm tin với những cán bộ như vậy. Và khi đã không còn tin thì không nên sử dụng nữa”.

Liệu đã đến lúc niềm tin dân chúng trở thành một tiêu chuẩn để lựa chọn cán bộ trong bộ máy công quyền.

Lời bàn:

Bài viết trên là của nhà báo Đào Tuấn, được đăng trên báo Lao Động số

99, ra ngày 5/5/2015. Thông qua bài viết này chúng ta thấy, những giá trị

mà FPT đã và đang xây dựng không chỉ hướng tới sự phát triển trường

tồn cho FPT mà còn nhận được sự quan tâm sâu sắc của người dân

hướng tới một xã hội tốt đẹp.

ĐỒNG ĐỘI

169

Chắc chắn con sẽ khỏi bệnh

Một ngày cuối đông lạnh giá, chị Chi ôm con lao tới bệnh viện. Con gái chị đang sốt cao. Tấm thân nhỏ bé của nó

nóng như hòn than, thỉnh thoảng lại nảy lên vì co giật. Chị đã cho cháu dùng thuốc hạ sốt nhưng bé vẫn li bì. Nhìn con lịm đi, lòng chị như bị lửa đốt. Sau hai ngày đêm thức trắng bên con, làm các loại xét nghiệm, một tin sét đánh khiến chị khuỵ xuống: Bé bị nghi ngờ mắc bệnh máu trắng. Muốn chữa được, cần phải đưa cháu ra các bệnh viện lớn ở nước ngoài.

Lòng chị đau như xé, rối như tơ vò. Chị chỉ là một nhân viên văn phòng của FPT. Chồng chị cũng chỉ là một nhân viên, làm sao kiếm được đủ tiền để đưa cháu ra nước ngoài chữa trị? Biết bao chi phí, lại còn đường đi lối lại nơi đất khách quê người… Càng nhìn con, chị càng đau hơn. Con gái chị mới hơn 3 tuổi, mới như nụ hoa vừa nhú chưa kịp vươn vai đón nắng mặt trời, sao phải chịu sự đọa đày này? Điện thoại cho công ty xin nghỉ phép mà lòng chị đau như dao cắt.

Ngày hôm sau, khi chị đang cố bón cho con vài thìa sữa, một bàn tay ấm áp nhẹ nhàng đặt lên vai chị. Ngước nhìn, chị bắt gặp ánh mắt đầy thông cảm của chị Chánh văn phòng công ty. Cạnh đó là các đồng nghiệp của chị và các cán bộ Tổng hội. Mọi người báo cho chị biết, cả công ty đang cùng chia sẻ nỗi đau này. Ngay khi được tin con chị ốm nặng cần sự giúp đỡ, Văn phòng công ty cùng với Tổng hội đã tổ chức đợt quyên góp ủng hộ chị. Lời kêu gọi được đưa lên mạng, rất nhiều

ĐỒNG ĐỘI

170

người, từ lãnh đạo tới nhân viên, từ người thân cho tới người không quen, ai cũng nhiệt tình ủng hộ.

Những ngày sau đó, chị Chi liên tục nhận được sự thăm hỏi động viên, cùng tiền quyên góp do các cán bộ Tổng hội chuyển đến. Không những được giúp đỡ bằng tiền, chị còn nhận được nhiều lời mách bảo về các nguồn thuốc, các nơi chữa bệnh. Người thì tìm giúp nơi có thể chữa được bệnh với chi phí vừa phải. Người thì mách cho chị nơi bán bào tử linh chi. Mấy chị em còn vào viện trực đỡ cho chị những đêm mất ngủ… Họ đang sát cánh cùng chị và cháu bé chống chọi với căn bệnh nan y.

Được sự giúp đỡ của đồng nghiệp, chị Chi không còn chập chờn nghẹt thở trong những cơn ác mộng nữa. Mỗi buổi ban mai, nhìn thấy tia sáng mặt trời ló vào cửa sổ, nghe tiếng chim hót đón chào bình minh, chị lại nắm chặt tay con, thì thầm: “Chắc chắn con sẽ qua khỏi. Chắc chắn con sẽ khỏi bệnh. Con sẽ phải được tung cánh trong bầu trời bao la này”.

Lời bàn:

Ai trong đời chẳng có khi gặp tai nạn. Nhưng cái tai nạn đó sẽ giảm đi

rất nhiều nếu bên cạnh có những vòng tay bạn bè, sẵn sàng nâng đỡ.

Với sự giúp đỡ nhiệt tình của CBNV trong FPT, con gái chị Chi đã qua

được cơn nguy kịch. Dù chưa khỏi hẳn nhưng cháu đã béo khoẻ lên rất

nhiều, đã được tới trường cùng bạn bè. Chị Chi cũng đã quay trở lại với

công việc hàng ngày của chị. Và mỗi lần công ty có đợt quyên góp, chị

luôn là người tiên phong. Chị không bao giờ quên được những ngày gian

khổ nhưng lại thắm đượm tình người mà chị đã từng trải qua.

ĐỒNG ĐỘI

171

Cùng chờ đợi một phép màu

Tai họa ập đến bất ngờ với Nguyễn Hoàng Hải, nhân viên xuất sắc về Database và .Net của FSU1.BU1 (FSoft). Khi

vừa bước vào tuổi 24, còn rất trẻ và đầy hoài bão, Hải phát hiện mình mắc bệnh ung thư máu dạng tủy.

Khi nhận kết luận của bác sĩ, Hải vô cùng tuyệt vọng, lúc nào cũng chỉ nghĩ đến cái chết vì không muốn trở thành gánh nặng cho gia đình. Từ một chàng trai nặng gần 70 kg, to cao, khỏe mạnh, chỉ trong vòng một tuần nhận được hung tin, Hải sụt 8 kg khiến ai nhìn cũng thấy xót xa.

Để chuẩn bị cho việc điều trị bằng phương pháp cấy ghép tế bào gốc, gia đình Hải chỉ có một tháng để lo tài chính. Chi phí cho “cơ hội tái sinh” này là 750 triệu đồng.

Gia cảnh Hải rất khó khăn, cách đây đúng 8 năm, một ngày trước khi Hải thi đại học, bố anh mất vì ung thư gan. Trước đó, gia đình anh đã phải bán hết những gì có thể bán để chạy chữa cho ông. Mẹ anh không có công ăn việc làm ổn định, em gái mới học lớp 11.

Toàn bộ trách nhiệm lo kinh tế gia đình sau khi bố mất dồn hết cho Hải khi còn đang học đại học. Những tưởng khi công việc của Hải đã ổn định tại FPT, cuộc sống sẽ dễ thở hơn vì thu nhập của anh đủ lo cho gia đình và có thể giúp em gái học đại học. Nhưng căn bệnh hiểm nghèo giáng xuống Hải khiến mọi

ĐỒNG ĐỘI

172

thứ bỗng nhiên đổ sập. Người mẹ già yếu lại một lần nữa phải xoay xở tìm mọi cách chạy chữa cho con.

Nhưng Hải đã không phải đơn độc chống lại căn bệnh nan y, tình yêu thương và sự giúp đỡ từ cộng đồng FPT đã mang lại cho Hải sức mạnh và niềm hy vọng sống lớn lao, để không gục ngã trước số phận nghiệt ngã

Hành trình ghép tế bào gốc để giành lại sự sống cho Hải đã được đẩy nhanh hơn khi nhận được hỗ trợ to lớn về tài chính và tinh thần từ đồng nghiệp trong và ngoài FSoft. Chỉ trong vòng 1 tháng, người FPT khắp toàn cầu đã quyên góp được hơn 500 triệu đồng để giúp Hải trang trải ca mổ tốn kém. Đó không chỉ đơn giản là giá trị vật chất mà hơn hết là giá trị tinh thần, là tình đồng đội giúp đỡ nhau trong cơn nguy khó của người FPT.

Tấm lòng của người FPT đã tiếp thêm sức mạnh cho Hải chiến đấu với căn bệnh quái ác đang hành hạ anh từng giờ, từng phút. Anh kiên quyết không dùng thuốc giảm đau để tăng khả năng thành công cho ca mổ.

Bác sĩ của anh đã phải thốt lên: “Chưa có ai mạnh mẽ như Hải”. Khác với Hải trước đó chán chường và tuyệt vọng, giờ đây anh thể hiện một nghị lực phi thường, kiên trì chiến đấu từng giây, từng phút để giành giật sự sống.

Cuộc chiến đấu kiên cường của Hải đã giành thắng lợi bước đầu. Sáng ngày 29/5/2015, Hải đã trải qua ca mổ ghép tủy tại Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương. Ca mổ thành công, Hải đã vượt qua giai đoạn khó khăn nhất: diệt tủy và cấy tế bào gốc.

Hải vẫn đang ngoan cường giành giật sự sống cho mình. Bác sĩ điều trị trực tiếp cho biết: “Đã hơn 10 ngày kể từ khi truyền

ĐỒNG ĐỘI

173

hóa chất, cậu ấy không ăn uống được gì nhưng vẫn tỉnh táo, cố gắng hết sức để vượt qua giai đoạn thử thách này”.

Cả FPT cùng Hải chờ đợi một phép màu.

Lời bàn:

Trước khi lên bàn mổ cấy ghép tủy, Hải đã viết một bức thư gửi đồng

nghiệp, trong đó có đoạn viết:

“Hơn 6 tháng kể từ ngày phát hiện và điều trị bệnh, mỗi ngày qua đi lại là

một ngày em thêm thấu hiểu tình người, tình đồng nghiệp, tình anh em,

tình cộng đồng của công ty mà em có may mắn làm việc.

Người ta nói, một người sẽ thực sự thất bại khi đánh mất niềm tin và hy

vọng. Em không phải là người như vậy, vì đơn giản có những người bên

cạnh em trao cho em sự ấm áp của tình thương, niềm tin chiến thắng

bệnh tật, giúp em vượt qua nỗi lo âu về tài chính và tiếp thêm hy vọng

cho em về cơ hội sống. Dẫu biết chặng đường kế tiếp sẽ rất gian nan và

không ai đoán định được ngày mai sẽ thế nào, nhưng em sẽ cố gắng hết

sức để có thể tiếp tục sống, để còn có thể lo cho gia đình. Và hơn nữa

em phải nắm chặt lấy cơ hội mà mọi người, anh em, đồng nghiệp công

ty đã trao tặng”.

ĐỒNG ĐỘI

174

Sưởi ấm trái tim

Cậu bé mồ côi Sùng A Di đứng lặng nhìn theo bóng 5 cán bộ người Kinh xa dần. Cậu không biết họ là ai, chỉ nghe

loáng thoáng cái gì đó như “ép pê tê”... Nhưng cậu và tất cả người Mông ở bản Pu Vai biết rằng, họ sẽ không bao giờ quên tấm lòng của những người Kinh đã đến với họ trong lúc tang thương, đổ nát.

Người Mông sống heo hút trên núi cao. Cuộc sống ở đây tối tăm, tưởng như không thể tối tăm hơn. Vậy mà ông trời vẫn không thương. Cơn lũ quét đã cuốn đi tất cả. Những đứa bé mất cha, những người mẹ mất con, những người vợ mất chồng... Cơn lũ cũng cuốn đi hết nhà cửa ruộng nương. Người chết thì chết rồi, người sống cũng không còn đường mà sống...

Miếng khi đói bằng gói khi no. Những món quà tình nghĩa của FPT chưa làm cho người Mông hết nghèo, nhưng đã giúp họ vượt qua cơn hoạn nạn. Và quan trọng hơn, người Mông cảm thấy cuộc sống vốn khó khăn lạnh lẽo trước kia, nay đã được sưởi ấm rất nhiều nhờ tình thương yêu của con người.

Lời bàn:

5 cán bộ FIS đã mang tấm lòng của tập thể FPT đến Trạm Tấu - Yên

Bái sưởi ấm cho những người Mông bất hạnh. Họ không còn nhớ những

gian khổ phải trải qua khi vượt đèo leo dốc. Họ chỉ còn nhớ ánh mắt bơ

vơ của đám trẻ mồ côi đã ánh lên như thế nào trong một khoảnh khắc

kỳ diệu. Họ còn thấy mình sung sướng hơn cả những người được nhận

quà. Đúng như người ta thường nói: “Hạnh phúc nhất là mang lại hạnh

phúc cho người khác”.

ĐỒNG ĐỘI

175

Con tôi được đi du học

Mấy ngày nay, đi đâu, gặp ai, Bình cũng khoe: “Con gái tôi đang đi học ngoại ngữ ở nước ngoài”. Những người

quen biết vợ chồng Bình lâu năm đều rất ngạc nhiên, kinh tế như gia đình này lo cho con học hành trong nước đã vất vả, nói gì đến chuyện ngoại ngữ với chả nước ngoài.

Bản thân Bình cũng chưa tin đó là chuyện thật, dù vợ chồng anh đã ra tận sân bay tiễn cháu, đã dặn dò cháu đủ điều trước lúc lên đường. Là một cán bộ làng nhàng trong công ty, lương Bình cộng với lương của vợ đang làm trong một công ty nhà nước cũng chỉ đủ cho chi tiêu hết sức tằn tiện trong gia đình. Anh chị rất thương hai đứa con đang lớn của mình. Mỗi khi thấy con cái người ta được đi du học nước này nước kia, vợ chồng anh thường chép miệng thở dài: “Bố mẹ nghèo con khó”. Như hiểu nỗi lòng của bố mẹ, hai cháu ngoan ngoãn và học rất giỏi. Còn Bình thì vẫn thầm mơ ước, một ngày nào đó anh sẽ tích lũy đủ tiền, sẽ cho con đi du học, cho bằng bạn bằng bè. Và hơn tất cả, chúng phải có quyền được tự hào về cha mẹ của mình.

Thế rồi, vào một ngày tháng Tư, chị Trương Thanh Thanh gọi anh lên hỏi thăm tình hình học tập của các cháu. Tưởng chỉ là hỏi thăm như chị vẫn thường quan tâm đến mọi người, ai dè chị thông báo cháu được CLB Trường Tồn hỗ trợ kinh phí tham gia một khóa học ngoại ngữ ở nước ngoài. Không tin vào tai mình, Bình hỏi lại và được chị thông báo thời gian, nội dung khóa học hè và các chi tiết của chuyến đi để gia đình và cháu chuẩn bị.

ĐỒNG ĐỘI

176

Khỏi nói chuyện gia đình Bình đã chào đón tin này như thế nào: Từ ngạc nhiên bất ngờ đến sung sướng trào nước mắt. Bình đọc thấy trong ánh mắt biết ơn của cô con gái, có niềm tự hào về người cha thân yêu. Anh xúc động nhận ra, nhờ CLB Trường Tồn, ước mơ của mình đã thành hiện thực.

Lời bàn:

Tại Hội nghị Lãnh đạo FPT năm 2003. Khi các lãnh đạo FPT đang say

sưa nói về giấc mơ doanh số 1 tỷ đô la vào năm 2008, thì chị Trương

Thanh Thanh lại có ước mơ giản dị hơn: “Trong vài năm tới, FPT sẽ có

một mạng lưới con cháu, tầng tầng lớp lớp, tại các trường đại học nổi

tiếng trong và ngoài nước. Thế hệ con cháu FPT sẽ được trang bị những

kiến thức hiện đại văn minh nhất để phát huy sự nghiệp của bố mẹ cho

sự trường tồn của FPT”.

Chính vì ước mơ đó, chị Thanh quyết tâm thành lập Câu lạc bộ Trường

Tồn và cho ra mắt ngày 7/11/2003.

Tiêu chí của CLB Trường Tồn là: “Tạo mọi điều kiện để cho thế hệ FPT

Small có cơ hội lớn nhất tiếp xúc với thế giới bên ngoài, với những xã

hội văn minh, tạo cho các cháu những hành trang tốt nhất để vào đời”.

ĐỒNG ĐỘI

177

Niềm vui cho con

Hân bắt đầu nản khi số cháu tham gia chương trình Đại nhạc hội thiếu nhi Đồ Rê Mí không như mong đợi. Các

phụ huynh dè dặt cho con tham gia thi. Buổi tập đầu tiên chỉ có 7 cháu đến.

Bố Hân bảo con gái: “Cha mẹ nào cũng luôn kỳ vọng và tự hào về con gái mình”, khiến cô vững tâm hơn, dồn sức cho chương trình lần đầu tiên được tổ chức tại FPT này. Càng về sau, số lượng thí sinh đến một đông hơn.

Hân và đồng sự chỉ có 2 tuần để chuẩn bị, từ khâu kịch bản đến tập dượt cho các cháu chưa-từng-biểu-diễn lên sân khấu. Khoảng thời gian quá ít ỏi để có một chương trình hoành tráng và chất lượng.

Trông và dạy trẻ là công việc không hề đơn giản. Mỗi cháu một cá tính, một cách biểu hiện. Hân luôn phải đau đầu trong mỗi buổi tập.

Tập hát dạy múa liên tục 2 tuần, mọi người đều không thể về nhà trước 8h tối. Tình yêu trẻ thơ, tâm huyết với công việc; sự hỗ trợ nhiệt tình trách nhiệm của cán bộ Tổng hội đơn vị; vẻ hồn nhiên, háo hức của các bé và sự đồng hành, ủng hộ của đại gia đình thí sinh cũng như gia đình mình đã tiếp thêm động lực cho Hân và những người làm chương trình. Tất cả được đền đáp xứng đáng.

Đêm nhạc diễn ra trong sự đón đợi và vui thích của người tham dự. Nhìn các con biểu diễn trên sân khấu tự nhiên và

ĐỒNG ĐỘI

178

đáng yêu, những người làm chương trình không hỏi tự hào. Tự hào vì đã làm được một chương trình hết sức ý nghĩa.

Một đêm diễn thành công hơn mong đợi. Chương trình đã thu hút được gần 300 cháu. Bản thân bố mẹ còn không ngờ con mình thường ngày nhút nhát là thế mà khi lên sân khấu đều rất tự nhiên và “máu” đến vậy.

Nhiều lời khen đã được gửi về cho Hân và những cán bộ tham gia chương trình. Ai cũng hy vọng Tổng hội FIS sẽ tiếp tục duy trì chương trình hấp dẫn này cho các cháu.

Hân và mọi người ra về, mệt mỏi nhưng đều chung một niềm vui. Vui vì đã làm được một việc thực sự có ý nghĩa. Vui vì đã gắn kết các gia đình, con em cán bộ lại với công ty. Hân tin đây sẽ là một kỷ niệm đẹp và có ý nghĩa lớn đối với các gia đình và chính các cháu trong đội tuyển Đồ Rê Mí sau này.

Lời bàn:

“Cha mẹ nào cũng luôn kỳ vọng và tự hào về con cái mình!”, lời nói đó

của người cha đã giúp một cán bộ tổng hội quyết tâm đến cùng với Đồ

Rê Mí. Biết bao nhiêu con người FPT đã và đang làm việc, cống hiến vì

chính sự kỳ vọng và tự hào đó. Bởi vậy không chỉ đời sống của người FPT

mà những bậc sinh thành và con cái của họ được quan tâm, coi trọng

bằng nhiều hoạt động có ý nghĩa nhằm gắn kết họ với nhau và với công

ty. Chính nó đã tạo nên sức mạnh vô giá, góp phần vào thành công của

mỗi thành viên FPT và của cả tập đoàn.

ĐỒNG ĐỘI

179

Sợi dây gắn kết bền chặt

Hôm nay Trang dậy sớm hơn thường lệ. Cô mặc bộ đồ đẹp nhất rồi mỉm cười dắt xe ra cổng. Nhưng Trang không

đến chỗ làm ngay mà chạy ra bến xe, đón mẹ từ quê mới lên.

Đi từ sáng sớm và mất gần hai giờ đồng hồ di chuyển, nhưng mẹ Trang bảo, bà không mệt, bà chỉ hồi hộp. Bà hồi hộp vì cái giấy mời lên công ty của con đi họp phụ huynh. Đã rất lâu rồi, kể từ khi Trang bước chân vào giảng đường đại học, bà không còn đi họp phụ huynh cho cô.

Năm trước nhận được thiếp của công ty Trang chúc mừng Ngày Phụ huynh bà đã thấy ngạc nhiên rồi, huống chi năm nay lại đến tận cơ quan để họp.

Trang nhận thấy bàn tay mẹ như nắm chặt tay cô hơn khi mẹ bước vào nơi cô làm việc. Bà đang xúc động. Xúc động vì sự đón tiếp nồng nhiệt mà các tình nguyện viên cũng như Ban lãnh đạo công ty đã dành cho các bậc phụ huynh. Xúc động vì buổi gặp đã được chuẩn bị hoành tráng và công phu.

Trong vòng một tháng, Trang và đồng nghiệp của mình đã lên kế hoạch, tỷ mẩn chọn lựa những món quà cho Ngày Phụ huynh. Cô và mọi người quan niệm, làm hài lòng mọi người tức là làm hài lòng cha mẹ mình.

Mẹ Trang cùng nhiều ông bố, bà mẹ khác dừng lại khá lâu trước bàn làm việc của nhóm Trang. Bà ngắm nghía bàn làm

ĐỒNG ĐỘI

180

việc, thú vị với bản tin nội bộ, những hình ảnh ngộ nghĩnh treo trên tường, lắng nghe cô tình nguyện viên giới thiệu và nghe lãnh đạo trực tiếp của Trang bày tỏ lòng cảm ơn đến gia đình mà đôi mắt rưng rưng xúc động. Rồi bà mỉm cười, thật tươi.

Khi gặp Ban lãnh đạo công ty, mẹ Trang chia sẻ: “Tôi cảm thấy rất hãnh diện và nhận thấy con cái mình làm việc ở đây rất yên tâm. Công ty có môi trường làm việc sạch sẽ, văn minh. Bởi vậy, cũng mong con gái sẽ cố gắng làm việc hết sức, hết mình để phục vụ cho công ty và đất nước”.

Gọi điện cho một người bạn có con làm ở FSoft Đà Nẵng, mẹ Trang nghe bà hồ hởi khoe đã vào thăm con từ trước ngày họp phụ huynh một ngày. Sáng hôm đó, bà được công ty đưa xe đón đi tham quan tòa nhà trụ sở, với những công trình phụ trợ khang trang như căng tin, sân bóng, sân cầu lông, quần vợt. Buổi trưa lại được lãnh đạo đơn vị mời dự tiệc chiêu đãi. “Vui lắm bà ạ!”.

Câu chuyện của hai bà mẹ về những người con, về công ty FPT cứ thế nối dài mãi.

ĐỒNG ĐỘI

181

Lời bàn:

Ngày Phụ huynh được FSoft tổ chức lần đầu tiên vào năm 2006. Cứ mỗi

hai năm, vào ngày 19/11, ngày hội đặc biệt này được tổ chức trên cả ba

miền đất nước.

Cha mẹ chiếm một vị trí vô cùng quan trọng trong cuộc đời của mỗi

người, mong muốn và ước nguyện của cha mẹ chính là động lực để mỗi

chúng ta vươn lên.

FSoft là công ty duy nhất dành riêng một ngày trong năm để tri ân cha

mẹ của CBNV. Lãnh đạo FPT hiểu một cách sâu sắc rằng: Sự thành

công của công ty ngày hôm nay luôn có sự đồng hành của phụ huynh

các CBNV. Họ luôn là chỗ dựa vững chắc nhất cho người FPT vượt qua

mọi khó khăn trong công việc và cuộc sống.

ĐỒNG ĐỘI

182

Con hãy lựa chọn FPT

Đến với Hội quán âm nhạc “Tháng Tư về” do Ban Văn hóa và Đoàn thể FPT tổ chức tại khuôn viên trụ sở FPT

Telecom hôm ấy có một người mẹ.

Chị đã vượt quãng đường 30km đến tham dự đêm nhạc diễn ra ngay tại nơi con trai chị làm việc. Được sống trong không gian nghệ thuật đầm ấm, vui vẻ với các ca sĩ và khán giả FPT, chị càng tin mình đã đúng khi khuyên con trai gia nhập FPT.

Chị sinh ra trên mảnh đất Đan Phượng, ngoại thành Hà Nội, trong một gia đình nhà nông. Vất vả từ thuở bé do nhà nghèo, chị vừa đi học vừa làm ruộng. Nhờ chăm chỉ chịu khó, chị học rất giỏi và thi đỗ vào trường sư phạm

Rồi chị lấy chồng cùng quê. Gia đình nhà chồng cũng nghèo khiến chị càng thêm vất vả. Vợ chồng chị cố gắng vượt mọi khó khăn quyết tâm nuôi hai con ăn học.

Trải qua những năm tháng khổ cực, với sự phấn đấu không ngừng, chị được bổ nhiệm làm phó hiệu trưởng một trường trung học cơ sở.

Khi con trai tốt nghiệp đại học và đang phân vân lựa chọn chỗ làm việc, chị cũng âm thầm tìm nơi làm việc phù hợp cho con. Và chị khuyên con: “Cuộc sống sẽ còn nhiều vất vả nên tình người là vô cùng quan trọng. Trong các công ty mẹ biết thì FPT là công ty có môi trường làm việc tuyệt vời, con người thân thiện, lãnh đạo luôn quan tâm đến đời sống tinh thần cho nhân viên. Con hãy lựa chọn FPT”.

ĐỒNG ĐỘI

183

Lời bàn:

Mỗi năm FPT tổ chức nhiều Hội quán âm nhạc như vậy trên khắp mọi

miền, tại nhiều đơn vị thành viên. Người FPT tại mỗi nơi tự lựa chọn chủ

đề yêu thích để tổ chức đêm nhạc do chính các ca sĩ tại đó thể hiện và

khán giả là những đồng nghiệp thân thiết cùng làm việc hàng ngày.

Nhiều người đã rời khỏi FPT và trải qua nhiều nơi làm việc khác nhau

nhưng họ luôn cảm nhận quãng thời gian làm việc tại FPT là đẹp nhất

và phong phú nhất. Một phần bởi vì FPT có nhiều sinh hoạt văn hóa đầm

ấm và vui vẻ, mà tại đó họ được thể hiện tài năng và sở thích của mình.

ĐỒNG ĐỘI

184

Những hi sinh thầm lặngNguyễn Anh Tuấn

Mười một giờ đêm. Hắn về đến nhà, và vội vài bát cơm đã lạnh ngắt rồi nhẹ như mèo, hắn leo lên giường. Em

nằm quay vào trong không phản ứng gì. Nguy cơ xảy ra sự cố đã rõ. Hắn nuốt nước bọt, cố lấy giọng ngọt ngào: “Cái thầu phức tạp quá em ạ. Mai phải thuyết trình với khách hàng rồi mà bây giờ chẳng đâu vào đâu”. Hình như chỉ chờ có thế, em quay lại, dằn dỗi: “Anh không còn chuyện gì khác để nói sao? Nửa đêm về đến nhà vẫn còn thầu với thiếc. Chiến binh FPT có khác”. “Sao em lại nói thế, anh làm việc là vì hai mẹ con em thôi chứ bản thân anh thì thiết gì”. “Thì em có dám bảo gì đâu. Không nhờ anh cày cuốc thế thì chắc mẹ con em rồi cũng đến lúc chết đói…”. Em vẫn thánh thót, không buông tha.

Không chịu đựng được nữa, hắn tung màn dậy, bước ra lặng lẽ ngồi trong bóng tối. Hắn thấy mình vô dụng. Ở nhà, hắn chẳng làm được gì nhiều cho vợ con. Suốt ngày kêu công việc bận rộn. Nói là để kiếm tiền cho vợ con nhưng thực ra, tiền lương của hắn cũng chẳng đến nỗi để hắn vỗ ngực mà gào lên điều ấy. Còn ở công ty, hắn chỉ là thằng nhân viên không có gì nổi bật. Nhưng thách thức công việc quá nhiều. Hắn không thể để các đồng nghiệp chìm trong công việc mà chuồn về sớm với vợ con…

ĐỒNG ĐỘI

185

Đồng hồ gõ đủ 12 tiếng. Dẹp tất. Hắn quyết phải đi ngủ. Hắn đang định đứng lên thì một bàn tay mát lạnh chạm vào người. Tay em. Em không nói gì, lặng lẽ tắt đèn và kéo hắn đi về giường. Hắn chợt thấy thương em quá. Nằm trong bóng tối, hai đứa cùng im lặng. Đặt tay lên bụng em, thấy con gái hắn đang khua khoắng lách tách gì trong đó. Yêu con gái quá!

Hắn chợt nhận ra rằng mình thật ích kỷ. Đã quá lâu rồi hắn không qua thăm ba mẹ, những thông tin về họ hắn đều nghe vợ kể lại. Mà những lúc như thế hắn cũng để ý câu được câu mất vì đầu óc hắn còn một mớ đầu bài thầu. Hắn lo sợ vì hễ lơ là một chút thì thành quả của cả tập thể từ sale, marketing đến support trong cả năm lại đổ xuống sông xuống biển. Đã bao lần hắn hứa với em: “Đợi anh xong cái thầu này”, rồi: “Đợi anh update xong cái chứng chỉ kia”... Hết việc quan trọng này đến việc tối quan trọng khác, cứ thế cuốn hắn đi. Cả đến khi mẹ hắn gọi điện thăm hỏi, hắn cũng trả lời nhát gừng nhanh như điện giật, làm bà tủi thân. Hắn quen với những cú điện thoại không quá một phút mà mỗi câu mỗi chữ đều chứa thông tin cần thiết, những lời tỷ tê ân cần của mẹ cũng làm hắn thấy sốt ruột. Còn em, còn đâu cô người yêu dịu dàng nhí nhảnh ngày nào. Vợ hắn bây giờ hay dằn dỗi, hay khóc. Có phải vì hắn mà em thành ra như thế?!

Hắn khắc khoải cựa mình. Có cái gì ấm nóng từ phía sau lưng. Em khóc, hình như em đang hòa chung dòng suy nghĩ với hắn. Một cảm giác lẫn lộn, vừa thương em, thương mẹ, vừa hạnh phúc vừa tủi thân khiến hắn cũng muốn khóc theo. Hắn ôm em thật chặt. Giọng em run run: “Ngủ đi anh. Mai em gọi dậy sớm, phải chuẩn bị kỹ cho buổi thuyết trình anh ạ”.

ĐỒNG ĐỘI

186

Lời bàn:

FPT rất thành công, nhưng…

Bố mẹ người FPT ít được con cái thăm hỏi.

Con cái người FPT ít được bố mẹ dạy dỗ.

Vợ người FPT ít được chồng chăm sóc…

Tất cả đang cùng hi sinh vì thành công chung của FPT.

Công việc là quan trọng, nhưng quan trọng nhất là hãy trân trọng và gìn

giữ gia đình của chúng ta.

ĐỒNG ĐỘI

187

I am always a FPTerNguyễn Thành Lâm

FPT mở văn phòng đầu tiên tại nước ngoài năm 1999. Đó là văn phòng FPT India đặt tại Bangalore, Ấn Độ. .

Subbu là nhân viên bản xứ của văn phòng FPT India khi đó. Anh làm đủ mọi việc, từ chọn địa điểm đặt văn phòng, lên phương án sửa chữa, mua sắm nội thất, thiết bị, giới thiệu bạn bè, mua xe máy, đến dạy người FPT cách nghe tiếng Anh bản xứ. Nói chung anh làm tất cả những gì cần làm để ổn định cuộc sống cho người FPT trong những ngày đầu tiên trên đất Ấn Độ.

Đầu năm 2013, chúng tôi đi thăm công ty Infosys tại Bangalore. Tranh thủ thời gian, chúng tôi ghé thăm lại nơi đặt trụ sở đầu tiên của FPT ở nước ngoài và gặp lại Subbu. Ấn tượng lớn nhất của tôi về Subbu là tình cảm của anh với FPT vẫn không hề thay đổi. Anh nghỉ làm FPT ngay sau khi FPT India đóng cửa năm 2002 và về quê mở một cửa hàng buôn bán cách Bangalore hơn 200km. Mỗi lần có người FPT sang, anh lại nghỉ làm mấy ngày đưa đón anh chị em FPT đi chơi, đi tham quan. Anh nói: “I am always a FPTer”.

Tôi nghĩ Subbu yêu FPT hơn rất nhiều người trong chúng ta. Hoặc cũng có thể vì “trong cách trở” mới “đốt cháy lửa tình yêu” chăng? Dẫu thế nào thì dịp 13/9 năm nay, tôi nhất định sẽ mời Subbu sang Việt Nam tham dự Lễ kỷ niệm 25 năm thành lập FPT. Khi tôi nói với Subbu điều này, mắt anh lấp lánh.

ĐỒNG ĐỘI

188

Em gái Su của chúng tôiNguyễn Thành Nam

Tên em là Suzuki nhưng chúng tôi quen gọi em là Su, cái tên nghe qua chẳng thấy nữ tính chút nào nhưng lại ấn

tượng, vừa dễ gọi lại khó quên.

Tôi dự định đến thăm nhà Su ở đất nước của em đã lâu mà không thu xếp được. Đến cuối tháng 12/2011 sang dự Bonekai với FPT Japan, tiện thể định đi thăm em luôn, ai dè khi hỏi đến thì em giãy nảy: “Ở Nhật Bản thông thường không bao giờ có chuyện giám đốc công ty lớn đến nhà của nhân viên, trừ trường hợp nhân viên đó có gì rất rất tốt như nhận giải Nobel mà thôi”.

“Đối với bọn anh thì em tất nhiên là rất rất tốt rồi, hơn Nobel là cái chắc!”, tôi cố thuyết phục em.

Nói thế, nhưng nhập gia tùy tục, không thể tùy tiện được, thôi thì tôi đến thăm nhà em ở Hà Nội vậy. Qua một hồi hẹn hò, cuối cùng vào một buổi tối thứ Sáu, Su cũng đưa tôi về nhà.- Đi bằng gì hả em?- Xe máy, em chở anh!- Không có mũ, không sợ công an à?- Giờ này không có cảnh sát đâu, anh đừng lo. Phải đến tầm sau 10h đêm họ mới ra cơ!

Èn, èn, èn thế chúng tôi đèo nhau đi.

ĐỒNG ĐỘI

189

Đến gần ngã tư Cầu Giấy, bỗng thấy em Mai phi lên báo, đằng sau có cảnh sát cơ động. Tôi luống cuống đòi xuống xe.

Su vẫn bình thản rồ ga rồi rẽ ngay vào một ngõ nhỏ, ngoằn ngoèo một hồi, đến cảnh sát cũng chẳng theo kịp.

Chúng tôi đỗ xịch ngay trước cửa ngôi nhà số 99, chẳng biết là ngõ nào, phố nào? Anh chủ nhà tươi cười chào rồi hất đầu hỏi Su: “Bạn Nhật hả?”. Tôi liền xổ luôn một tràng: “I de su, konichiwa!”. Anh chủ ngớ người ra làm Su phải lúng búng giải thích. Chắc anh chủ nhà thấy tình huống tế nhị nên vội vàng chuồn ngay vào phòng riêng.

Lên nhà, Su cho tôi xem những món quà Nhật rất đẹp mà mẹ em gửi sang để em trang trí trong phòng đón năm mới. Có trúc, thông, cỏ khô và một thứ quả gì đó giống quả cơm nguội. Còn có cả một bức thư pháp với bài thơ mà mẹ gửi để nhắn nhủ em ở phương trời xa.

Tôi ngồi yên uống trà và nghe em kể về những địa danh ở Việt Nam mà em đã lang thang, những kỷ niệm về bạn bè, học trò của em từ lần đầu tiên sang Việt Nam cách đây hơn 15 năm. - Nước Việt Nam đẹp lắm anh ạ, nhưng em cứ nhớ lạ lùng thiên nhiên nước em. Nhớ núi sông, cây cỏ, hoa lá, con người.- Đương nhiên rồi em.

Tôi như thấy lại mình đang ở giữa tuyết trắng nước Nga mà mơ về nắng vàng Hà Nội.- Để em thổi sáo cho anh nghe nhé!- Thế thì còn gì bằng!

Su với tay lấy bao vải đựng cây sáo mà em gọi là recorder. Tôi chưa nhìn thấy nó bao giờ nên tên gọi là gì cũng chẳng quan trọng. Một loại sáo đứng, thổi theo kiểu German (đấy là em giải thích thế).

ĐỒNG ĐỘI

190

Cái bao vải đã sờn còn ghi rõ ngày 26/5/1982. Su nói đó là ngày mà mẹ mua nó cho em, lúc đó em mới học lớp 1. Nhưng phải đến lớp 2 mới được học thổi sáo. Tất cả học sinh tiểu học của Nhật đều phải học thổi cây sáo này, và ai cũng biết thổi. Dù đa số khi lớn lên thì sẽ có những thú vui khác. Nhưng em vẫn thích và giữ nó mãi.

Rồi em thổi cho tôi nghe giai điệu Mùa xuân của Vivaldi. Tạt tan tan tà rán tan tan tan…- Em có chơi piano không?- Em rất muốn học anh ạ, nhưng nhà em nghèo nên không có tiền mua đàn và trả tiền cho thầy giáo!

Bây giờ đi làm FPT bận rộn nên em ít có dịp thổi sáo. Công việc dạo này lại đang vất vả, dự án đang đi qua những ngày khó khăn nhất. Tôi thấy rõ sự cảm thông của em dành cho những đồng nghiệp như Nghĩa, Nam, Bằng…

Đừng lo Su ơi, sự có mặt của em chắc chắn sẽ giúp các bạn vượt qua mọi khó khăn. Tôi tin như vậy, vì Su là một cô gái Nhật kỳ diệu mà FSoft đã may mắn có được.

Su như cây cầu nối để chúng tôi hiểu được văn hóa của các bạn Nhật, để làm các bạn Nhật cảm mến Việt Nam hơn. Tôi nhớ mãi câu em viết trong Chuyện phần mềm: “Phải luôn nhớ lại cảm xúc để tiếp tục đi, để tiếp tục khiêm tốn, chân thành và cẩn thận”.

Cám ơn em! Em gái Su của chúng tôi!

ĐỒNG ĐỘI

191

Mọi sự trên đời là duyênĐỗ Thị Huỳnh Liên

Tôi sinh ra với đôi chân khuyết tật. Đấy là duyên. Tôi đã chấp nhận đôi chân mình suốt hơn 20 năm qua.

Năm 23 tuổi, tôi bị ung thư vú giai đoạn 3. Đấy là duyên. Tôi vừa chiến đấu với căn bệnh, vừa quyết giành tấm bằng kỹ sư. Tôi muốn sự nghiệp học hành phải được kết thúc trọn vẹn.

Ra trường, tôi mất thêm 6 tháng cho việc điều trị. Đồng nghĩa với việc tôi sẽ phải đón nhận những ánh mắt e ngại từ các nhà tuyển dụng khi lý giải về cái đơn xin việc chậm trễ của mình.

Cho đến ngày tôi đi phỏng vấn tại FSoft.

Tôi đã không phải bối rối khi trả lời câu hỏi: “Vì sao ra trường 6 tháng mới đi xin việc?” như các cuộc phỏng vấn trước đó. Và ngay thời điểm đó, tôi quyết định chọn FSoft là nơi dừng chân. Đấy là duyên.

Tuổi 24, tôi bắt đầu đi làm. Những cảm xúc của tôi ngày xuất viện sau gần một năm điều trị cứ tràn ra trang giấy.

“Ngày mai đây ta hẹn hò lần cuốiVĩnh biệt thôi đừng gặp nữa nhé ngườiHãy quên nhau như ta chưa từng gặpNẻo đường dài xin cứ ngoảnh mặt đi.

Hai chữ bình yên ta đau đáu đợi chờ Nay trở lại có vẹn toàn như cũ

ĐỒNG ĐỘI

192

Mong mỏi cuối ta quỳ nát gối cầu xin người đi - đi mãiHai từ “trở lại” dập vỡ đầu xin người đừng nghĩ tới

Dẫu chỉ là một phần lẻ ngàn của hằng số epsilon...”.

Những tưởng cuộc đời đã lặng sóng yên bình. Tôi làm việc ở FSoft, ở Z8 với tất cả nhiệt huyết của tuổi trẻ đang hồi sinh.

Cho đến ngày nó quay trở lại, gõ cửa tìm tôi. Thử thách tuổi 25. Ung thư giai đoạn 4 - giai đoạn cuối cùng của căn bệnh quái ác này. Giống như một buổi sáng bạn tỉnh dậy không thấy ánh bình minh, vì tôi biết với thử thách lần này, số phận đã thực sự gọi tên mình.

Tôi chọn rời xa các đồng nghiệp một cách âm thầm lặng lẽ vì không muốn mọi người lo lắng. Yêu thương không nên là gánh nặng. Người duy nhất tôi tâm sự là chị Nhàn, khi xin phép cho sự vắng mặt của mình trong những ngày sắp tới. Tôi chỉ muốn xin nghỉ phép thôi. Nhưng, chị đã khóc. Và tôi cũng khóc. Bởi không thể ngờ một người ở vị trí cao như chị lại khóc vì tôi. Đồng nghiệp nhắn tin hỏi thăm, tôi nói mình đang đi du lịch dài ngày.

Tôi nhập viện. Bệnh ngày một nặng. Không thể tự đi, không thể tự ngồi, không thể tự xúc cơm, không thể tự đi vệ sinh... Những cơn đau phủ khắp cơ thể. Tôi gần như rơi vào tuyệt vọng. Mỗi ngày trôi qua, tôi biết cơ hội về lại với người thân ít dần ít dần…

Điều muốn giấu rồi cũng chẳng thể giấu. Tin dữ đến với mọi người. Tôi chẳng còn gì giữ lại cho riêng mình. Vì tôi cũng nhớ mọi người. Nằm trên giường bệnh, tôi vẫn lặng lẽ check mail, lặng lẽ vào group chat Skype. Mỗi khi ấy, nước mắt tôi lại trào ra.

ĐỒNG ĐỘI

193

Rồi mọi người tìm thấy tôi. Tôi thấy những ánh mắt, những nụ cười mà mọi người dành cho tôi nơi giường bệnh. Mọi người cố gắng lo liệu cả vật chất và tinh thần cho tôi lúc này.

Khao khát trở về công ty của tôi ngày càng mãnh liệt.

Và bạn biết không, khi tôi đang ngồi gõ những dòng chữ này trong một phòng trọ, tôi không hề phải một mình. Xung quanh tôi có rất nhiều bạn thú nhồi bông và cả một chồng sách đồng nghiệp gửi tặng. Cảm động nhất gần 5.000 con hạc giấy do người FSoft tự tay gấp cầu chúc tôi nhanh khỏi bệnh. Lúc này hơn lúc nào khác, tôi mới cảm nhận thật sâu sắc chữ “duyên” đưa tôi đến với FPT.

Sau đợt điều trị đầu tiên, tôi trở về phòng trọ với bó hoa rực rỡ. Tôi biết mọi người vẫn đang dõi theo tôi bằng ánh mắt yêu thương và hi vọng.

Bước vào đợt điều trị lần 2, như một điều kỳ diệu, tôi đã khá hơn. Tôi đã có thể đứng, có thể ngồi, có thể đi lắc nhắc như một chú robot dễ thương.

Tôi về thăm mọi người như đã tự hứa. Khoảnh khắc mở cửa phòng nhìn lại nơi mình gắn bó, lòng tôi nghẹn ngào. Lần lượt những ánh mắt, những nụ cười rạng rỡ đón tôi. Tôi sợ. Sợ mình không còn giữ được sự mạnh mẽ, bởi tôi đang rất yếu đuối. Lúc ấy thôi, chỉ cần một cái ôm là tôi sẽ vỡ òa, tôi sẽ khóc như kẻ xa nhà lâu ngày được trở về với người thân.

Bước chân tôi nặng trĩu khi được cô bạn cùng lớp đại học dìu vào, bàn tay bạn siết chặt để giữ tôi bình tĩnh. Chị Nhàn chạy tới như vừa tìm thấy đứa em sau bao ngày xa cách. Tôi đã không khóc, chỉ xem xém thôi.

ĐỒNG ĐỘI

194

Tôi không biết số phận sẽ gọi tôi đi lúc nào. Ngày tháng đối với tôi giờ là hữu hạn. Bạn biết đấy, cái cảm giác mình đang sống vui vẻ đồng thời vẫn biết rõ tất cả sẽ chấm dứt, nhưng lại không biết khi nào, thật tồi tệ. Tôi khao khát được sống!

Trong giấc mơ, tôi thấy mình về lại nơi làm việc. Trong giấc mơ, tôi thấy mình về lại với đồng nghiệp. Trong giấc mơ, tôi thấy mình thật khỏe mạnh. Những khi ấy, mắt tôi lại ướt nhòa.

Ngày hôm qua, tôi đã bật khóc khi đọc tin nhắn trên Skype của chị Nhàn. Chị cũng thấy tôi trong giấc mơ.

Trong những giấc mơ, tôi biết mình vẫn đang chờ một phép màu. Một phép màu dành cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối.

Và bạn biết không, dẫu phép màu không xảy ra, thì tôi vẫn mỉm cười ra đi vào một ngày nào đó mà tôi đang chuẩn bị từ giây phút này. Giờ đây tôi không còn sợ cái chết. Chỉ sợ mình ích kỷ ra đi để lại nỗi đau cho gia đình và những người thương yêu.

Trời không phụ người đâu. Trời cũng chẳng có lý do gì để phụ tôi. Nên, nếu có ngày tôi phải ra đi, thì đó là điều bình thường. Tôi thanh thản và mãn nguyện. Hãy xem như tôi vẫn đang bên mọi người, xem như tôi đang đi du lịch, các bạn vẫn gặp lại tôi trong những giấc mơ đấy thôi!

Và với tôi, nụ cười vẫn luôn nở trên môi. Nên, đừng ai khóc nhé, xin đừng!

Tôi yêu cuộc sống này. Tôi yêu mọi thứ cuộc sống dành cho tôi. Tôi yêu mọi người. Như mọi người đang yêu tôi.

ĐỒNG ĐỘI

195

Theo bước chân conNhật Thư

Chỉ 4 từ này thôi cũng đã khái quát hết cả cuộc đời làm cha mẹ, luôn dõi theo từng bước chân con đi. Lần đầu

tiên buông tay để con chập chững tự bước, ba vẫn chìa sẵn hai tay mình ra phía trước, chạy theo chực đỡ mỗi khi con sắp ngã, thầm mong con nhanh vững bước, và sau này vững bước cả trên đường đời. Sự thành đạt của con mới thật sự là mục đích, là ước mơ cháy bỏng, là gia tài lớn nhất của ba mẹ.

Gia đình tôi sống tại một địa phương nghèo của tỉnh Quảng Ngãi. Tôi làm công nhân đường sắt với đồng lương ít ỏi, vợ tôi buôn bán nhỏ kiếm sống qua ngày. Thời gian đã đi qua quá nửa đời người mà vẫn cứ phải chắt chiu, dành dụm từng đồng dồn hết cho các con ăn học. Ngày con được chọn vào Đại học FPT tại Đà Nẵng, thật sự chúng tôi vô cùng lo lắng. Nghe nói chỉ những gia đình khá giả mới đủ điều kiện lo cho con theo học trường này. Tôi bàn lùi, vợ tôi bàn tới. Cuối cùng chúng tôi thống nhất theo nguyện vọng của con.

Những ngày đầu con nhập học, chúng tôi rất tự hào nhưng cũng gặp nhiều khó khăn. Mọi chi tiêu trong gia đình đều phải tính toán chi ly, kỹ lưỡng để dành tiền đóng học phí cho con.

Thời gian cứ thế trôi qua. 1 năm. 2 năm. 3 năm, rồi đến 4 năm. Chúng tôi cũng quen dần với cuộc sống tằn tiện chắt bóp ấy.

Điều làm cho chúng tôi an tâm là hàng tháng, hàng kỳ nhà trường đều đặn gửi phiếu tín chỉ, thông báo kết quả học tập

ĐỒNG ĐỘI

196

của con về gia đình. Mỗi khi nhận được thư trường, lớp mời tham dự sự kiện của con, chúng tôi đều thao thức, trằn trọc suốt đêm mong trời mau sáng để lên đường. Chúng tôi luôn nhận được sự đón tiếp trọng thị của nhà trường. Ngày con mặc áo tân cử nhân cùng các bạn sinh viên “cúi đầu biết ơn đấng sinh thành”, tôi thật sự xúc động, không khóc nhưng nước mắt lại ngấn hai bờ mi.

Ra trường, khi biết tin con được về làm việc tại Công ty Phần mềm FPT Đà Nẵng, chúng tôi mừng rơi nước mắt. Mừng vì con có việc làm ngay sau khi tốt nghiệp và được làm việc đúng nguyện vọng, mừng vì con được làm việc cho một tập đoàn lớn, có uy tín trong và ngoài nước, mừng vì nơi làm việc của con ở tại một thành phố xanh, sạch, đẹp của miền Trung, ngay cạnh quê hương.

Sau một tuần đi làm, tôi hỏi con: “Công việc thế nào?”. “Rất mệt ba ơi”. Ừ! Phải mệt chứ con, có lao động nào mà không mệt đâu, mệt hay khỏe là do mình cả. Mệt mà công việc hoàn thành, trôi chảy là khỏe; mệt mà được làm việc đúng nguyện vọng là khỏe; mệt mà được các anh, chị ở cơ quan luôn chỉ bảo, hỏi thăm, động viên là khỏe; mệt mà được sống, lao động trong một đất nước hòa bình, không còn tiếng súng chiến tranh là khỏe...

Ngày nhận tháng lương đầu tiên, con mời ba mẹ đi ăn bánh tráng cuốn thịt heo, đặc sản Đà Nẵng. Món ăn bình dị chẳng xa lạ gì với chúng tôi, vậy mà sao bữa đó thật ngon, thật vui và đầm ấm. Có cả sự yên tâm thanh thản vì từ nay con đã vững bước đường đời.

Chắc chắn trong suốt cuộc đời “đi theo dấu chân con”, ba mẹ sẽ không thể quên được bữa bánh tráng cuốn thịt heo con chiêu đãi ba mẹ ngày hôm đó.

ĐỒNG ĐỘI

197

Thay cho lời kết

Khi viết những dòng này, chúng tôi rất suy tư. Không biết còn ai kiên nhẫn đọc đến trang này nữa không, nhưng

chúng tôi không muốn kết thúc cuốn sách Đồng Đội mà không nói ra sự lo lắng của mình về cái mà chúng ta tin là: “Điều quý nhất bên trong FPT”, tức là tình đồng đội, có thể bị mất đi vào một ngày nào đó.

Nhiều người tưởng rằng, tình đồng đội là một tình cảm bền vững, không gì phá vỡ được. Cuộc sống lại có kinh nghiệm ngược lại: đó là tình cảm mong manh nhất và như mọi thứ quý giá khác, nó dễ bị đổ vỡ nhất. Một người lính đã không kể đến bom đạn, cõng đồng đội bị thương ra khỏi trận địa, bất chấp sinh mạng của chính mình. Nhưng cũng chính người lính đó sau này đã tranh giành với đồng đội của mình một suất đi nước ngoài hay một chiếc ghế trưởng phòng. Tại sao lại vô lý như thế? Anh ta đã vô lý khi không tiếc tính mạng bản thân, hay anh ta vô lý khi tiếc chiếc ghế trưởng phòng?

Trong gian khổ của chiến tranh, giữa cái sống và cái chết, không ai nghĩ nhiều về cái tôi. Tình đồng đội được sinh ra trong hoàn cảnh đó. Gian khổ là môi trường tốt nhất cho tình đồng đội phát triển. Nếu chiến tranh không bao giờ kết thúc thì tình đồng đội vẫn sống mãi mà không cần có bất cứ sự cố gắng gìn giữ nào. Nhưng khi chuyển từ môi trường gian khổ chiến tranh sang môi trường hòa bình hưởng thụ vật chất, tình đồng đội thở dốc như cá ra khỏi nước. Khi không có gì, hoặc có rất ít thì người ta sẵn lòng chia đều. Nhưng khi có nhiều

ĐỒNG ĐỘI

198

thứ để chia thì người ta bắt đầu bàn đến chuyện công nhiều công ít. Cản trở lớn nhất cho tình đồng đội là những cái tôi nhạt nhòa xưa kia đã trở thành cái tôi ngất ngưởng ngày nay. Khi người ta lớn lên về mặt thể xác, mọi thứ liên quan đều lớn theo nhưng sự hài hòa về cơ bản vẫn được đảm bảo. Nhưng khi một người lớn lên về sự nghiệp và danh vọng, cấu trúc hài hòa trước đây thường bị phá vỡ. Cái tôi lớn nhanh nhất và lớn hết phần những cái khác. Sự độ lượng, lòng vị tha nói chung không lớn theo thành công và danh vọng, nếu không nói là ngày càng nhỏ đi. Cái lý sẽ chiếm chỗ cái tình. Người ta sẽ dùng cái lý để chứng tỏ rằng bạn đã vô lý. Và tất nhiên tình thì không phải là lý. Vì vậy, chẳng khó khăn gì trong việc chứng minh tình là vô lý. Nhưng người ta thường rất khó nhận ra lý rất vô tình.

Ở đời có hai loại người không ra gì. Loại thứ nhất là bất chấp cái lý. Loại thứ hai là chẳng để ý đến cái tình. Để trở thành tập đoàn đa quốc gia hùng mạnh, FPT cần phải hướng tới một tổ chức pháp quyền. Cái lý phải được tôn trọng. Mọi quyết định tùy tiện, cảm tính đều cản trở quá trình chuyên nghiệp hóa của FPT. Nhưng chúng ta đều biết, “cái tình” chứ không phải “cái lý” đã giúp FPT nhiều hơn trong thành công ngày hôm nay. Nhiều thế hệ FPT vẫn ở lại bên nhau chủ yếu vì cái tình. Khi chứng kiến anh Trương Gia Bình và anh Lê Vũ Kỳ ôm nhau khóc trong dịp kỷ niệm 10 năm FPT, chúng ta đã ngộ ra nhiều điều. Đúng sai đều có thể sửa, nhưng cái tình đã mất thì rất khó lấy lại. Nếu chúng ta không mang cái lý ra choảng nhau thì anh Lê Vũ Kỳ, anh Khúc Trung Kiên… chưa chắc đã ra đi. Chúng ta đã không biết lấy cái tình để thỏa hiệp cái lý và chúng ta đã quá chủ quan trong cư xử với cái tình.

Lý luận ngược xuôi cũng chỉ để nói một điều: tình đồng đội là một truyền thống và tài sản vô giá của chúng ta. Trong môi

ĐỒNG ĐỘI

199

trường FPT, không phải là môi trường chiến tranh, tình đồng đội không phải tự nhiên mà có. Nó như hoa hồng, phải trồng, phải hết sức nâng niu chăm sóc. Sự chia rẽ, hận thù vốn như cỏ dại. Chúng có sức sống rất mãnh liệt. Nếu chủ quan lơ là, chúng sẽ biến ngay FPT thành cánh đồng hoang.

ĐỒNG ĐỘI

200

Lời cám ơnĐể hoàn thành cuốn sách này, Ban biên tập đã sưu tầm cũng như nhận được các bài viết của nhiều tác giả. Chúng tôi xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các anh chị: Trịnh Ngọc Biên, Nguyễn Thị Thanh Nga, Vương Quân Ngọc, Nguyễn Thị Mai Phương, Nguyễn Thị Huyên Phương, Hoàng Nam Tiến, Võ Thị Tuyết Thu, Trần Tuấn Việt, Trương Thị Thanh Thanh, Nguyễn Khắc Thành, Nguyễn Thị Vân Anh, Nguyễn Thành Nam, Đinh Tiến Dũng, Khổng Phan Đức, Phạm Minh Hải, Bùi Quang Ngọc, Hoàng Minh Châu, Mai Thu Huyền, Nguyễn Văn Hưng, Phan Quế Hương, Nguyễn Quốc Sử, Nguyễn Hoài Thương, Trương Tuyết Trinh, Trương Gia Bình, Trương Quang Dũng, Lưu Hồng Sơn, Nguyễn Thanh Liêm, Trịnh Thu Hồng, Trần Thị Lâm Thao, Nguyễn Kim Ánh, Nguyễn Hữu Bình, Yến Nhi, Nguyễn Mạnh Hùng, Nguyễn Lê Hoàng, Tăng Minh Nguyệt và một số tác giả khuyết danh khác.

ĐỒNG ĐỘI

201

Ban biên tập qua các thời kỳ

Năm 2006: Hoàng Minh Châu, Đoàn Minh Hằng, Nguyễn Thị Huệ, Vũ Diệu Linh, Phạm Thị Mai, Nguyễn Thành Nam, Đặng Trần Tình, Nguyễn Thị Kiên Trinh.

Năm 2011:Vũ Thanh Hải, Bùi Nguyễn Phương Châu, Nguyễn Thanh Tú, Trịnh Thị Hường, Nguyễn Thị Hồng Nhung, Hà Nữ Cẩm Anh, Trần Thị Lâm Thao, Nguyễn Thị Mai Phương, Lê Tiên Long.

Năm 2015:Lê Đình Lộc, Vũ Thanh Hải, Mai Thị Lan Anh, Trần Thị Lâm Thao, Nguyễn Văn Nghệ, Lâm Hoàng Sơn, Nguyễn Thị Huệ, Nguyễn Tấn Việt, Dương Quỳnh Hoa, Nguyễn Kế Thu.

In ….. cuốn, khổ 14.5x20.5 cm tại Công ty CP Hoa Sách - ĐB. Đăng ký KHXB số: …...-2015/CXBIPH/…../LĐ của Cục Xuất bản. Quyết định xuất bản số: ……/QĐLK-LĐ của NXB Lao động cấp ngày 6 tháng 3 năm 2015. Mã ISBN: ………… In xong và nộp lưu chiểu quý …… năm ……..

ĐỒNG ĐỘI

NHÀ XUẤT BẢN LAO ĐỘNGSố 175 Giảng Võ - Hà Nội

Điện thoại: 04 38515380; Fax: 04 38515381

Chịu trách nhiệm xuất bản:VÕ THỊ KIM THANH

Chịu trách nhiệm nội dung:LÊ ĐÌNH LỘC

Biên tập: THANH HẰNGHọa sĩ thiết kế: BÙI ANH TUẤN

Liên kết xuất bản: Công ty CP Hoa SáchĐịa chỉ: Số 32 ngõ 353/38, đường An Dương Vương

P. Phú Thượng - Q. Tây Hồ - TP. Hà NộiĐiện thoại: 04 39946773; Fax 04 37442007