8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
1/100
HCA 2007
I d l i s e n - n n e $ Oamal BENUF
Di tmurt uek Tamezgunt
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
2/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
3/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
4/100
Oamal BENUF
Di tmurt uekki Tamezgunt
HCA 2007
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
5/100
S urumeskar-agi:
- Timlilit n t ermiwin, ungal, l'Harmattan, 2002.
- Tujjma tuzzma, isefra, l'Harmattan, 2004.- Di tmurt n u ekki, tamezgunt, 2003.- Bu tcacit ulac-it, tamezgunt, 2004.- f n mana, tamezgunt,
2005.- Ccix lkanun, tamezgunt, 2005/2006.
Tamezgunt tewwi arrazen n :- Aris amyifi, Bgayet, 2004.- Asensayes amyifi, Tizi-Wezzu, 2004.
Aneggaru a d-yerr tawwurt, yeur wesqi
Di tmurt u ekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
6/100
AGBUR
Asunec..................................................................................................Asmekti..................................................................................................Isnemmaren...........................................................................................Tazwart..................................................................................................Iwadamen..............................................................................................Agzul.....................................................................................................Tamezgunt
- Tafelwit I..................................................................................- Tafelwit II................................................................................- Tafelwit III...............................................................................
Amseglu.................................................................................................Amawal umezgun .................................................................................
Oamal Benuf
Amezgun 5
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
7/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
8/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
9/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
10/100
Oamal Benuf
ISNEMMAREN
Tiddukla Numidya n Wehran,Tarba
Kamal N At Zerrad,Meqqran Buridan,
Hewwari Bessay,Lyazid Welha,
Bakli We mara,Yusef Merrai,
Reman ebdenbi,Asqqamu Unnig n Timmuz a (H.C.A),
Kra n win i d-yefkan afus.
t umezgun Tigawt d wawal,
9 Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
11/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
12/100
TAZWART
dtamezguntyuraamalBen ufakkenyurada en akk d
. D timezgunin turar terba t n n Wehran. Tarba t-agi, ef
uqerru-s amal Ben uf, tewwi arrazen ef tira n weris, tiririt sasayesdssinugrafyadiddeqsnihanayendtfaskiwindiyaltikkeltmi
ara tt-id-necdenama er temnan leqbayelne er temnainnnienn tmurt n Lezzayer. Tezga tella, tezga thegga akken ad turar astaswi t ur tserre ara, as yettili ler ef i eggalen-is, as ezzif umecwarsiWehranalammadtamurtnleqbayel.Di tmezgunin yettaru, amel Ben uf yeqqar-d, si tama, ayen i -ice ben nekkni s leqbayel d wayen ice ben timetti tazzayrit s umata.Yessummul-d le yub d tkerkas yean tamurt d we ref azzayriseddaw teca n wuraw n yemdanen yerran Lezzayer d ayla-nsen s
udabu i fen d tilin llan ef uqerru n tmurt as akken ur xuen ara yergazen... Yessummul-d izerfan yettwareken, amur yettwaewend lael yettwanekren. Yeqqar-d si tama nnien, azal umussnaw,tamussni d tussna. Itezzem widen itettun d widen inekren tanalit, yettarra tajmilt i widen i t-yezwaren s amennu d widen i s-inejrenabrid ertugdut,tilellidte demt.Dtilawtn tmurtdwe refazzayri i yefen aricameqqranditirawinnamal Ben uf, tessa (tilawt) leb i-s er tira i wakken a d-yessekfelayen nelen wussan d yergazen, ad yenbec widen yesen ayagi yakkswallalenyellangarifassen-is:AMEZGUN.
,amalBen ufyefkaazalameqqran iwawalimi d aferdis agejdan i ef yessefk ad yettwabnu umezgun amazi sumata. Awal n ccna d isefra, awal n yenzan, awal yessesayen dwawal yessruyen wwin azal yugaren azal n wembiwel n tfekka dtedlegtimiswawalid-yeqqarayenyeb aat-id-yini.Ccna d isefra d tal a (ne tawsit) umezgun i d-yugem seg usarag nelelqa i ef yebna umezgun n yiwet si tgejda umezgun azzayri,
Ditmurt u ekkiwesqif n mana Bu
tcacit ulac-it Tigawt d wawalTiddukla Tadelsant Tanaddalt Numidya
Ditmurt u ekki
Aneggaru a d-yerr tawwurt, yeur
11
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
13/100
ebdelqader ellula. Sliman azem, Lewnis At Mangellat d LwennasMa tub ttekkan di tmezgunt-agi s kra n tukkisin si tezlatin-nsen i d- yefren amal Ben uf akken ad yessefhem ugar imeshanayen ; d ayen yernan azal i wayen yura imi isenned ef wayen d-nnan imezwura
akkenat-yerezsitama,akkenat-id-yesmektisitamannien.Nettaf da en kra seg u anib n tgejdit umezgun amazi , Muya, di kra ntefyirin ideg iga ne ye jenamal Ben uf imeslayen akken a -d-yefkayen yecban : , ne
.Ismawen yefka i iwadamen-is mlan-a -d azgen n wayen ilaq a t-nefhem : Ssi ebdelwaed, Ssi ebdelbaqi, SsiMensi, Ssi alem, Caba-nsen, Bu Yetran d Dda Akli. Yal yiwen seg yericen-agi i ef tebna tmetti tazzayrit tefser tilin-is s yenzan d yiznanakkdtefyiriniwulmenne yeddandtudert-isakkdtwacult-is.Yeqqar i Bu Yetran yu al yettagad lexyal.YeqqariSsi alem yu al yettagad tafat Yeqqar i Dda Akli
yu alyettset i.Annect-agiyakkyura-tamalBen ufakkenadyessefrurextiktiwinnwiden i s-isellen (akk d widen ara t-ye ren deg wedlis-agi yellan gar-ifassen-nwen) netta akk d terba t-is ef usayes. Annect-agi yakkakken ad qedcen , ad xemmmen medden i wayenwalan d wayen umi slan mi ara tekfu tesa imi tikkwal nekkninettasauladitxeart. ,amal Ben uf yemla-ya -d taxeart, yemla-ya -dnnger, yemla-ya -d tamuggit, yesses-a -d fell-asen di tmella t n , ayen i d-irennun ef waya ur-ne i d-yeggra, nekknis widen i s-yettessisen yessefk ad .Si tlufa tedder tmeut yellan alamma d tifranin , amal Ben uf yessers-a zdat tidet-nninettkukru a tt-id-nini ne tikkwal nettagad a tt-nwali akken yettagadSsi alem tafat. Yefka-d tamu li-s er tmurt-nne d tmetti-nne imi yessefk ad nissin anida d wamek nettidir akken ad ndawi leru yellan, leru , leru lqayen i d-itekk
si ccfaya yefrurin, ccfaya n widen ur nessin ne widen yugin ad renansi i d-kkan. , amal Ben uf d ameskar, d asmug-
kecme ur Lalla n Ternit lli diber kafi yes a7 iseggasen n lkunji d'maladi, 7 iseggasen n lkunji peyyi, 7 iseggasen nditacma,7iseggasennmizapyi,turaatandilantritantisipi
di tmurt u ekki
si laman i d-yekka lxuf wa yettjewwid s leqran waye ye req-as ula d lamdu
i uraf n walla
Di tmurt u ekki
tmurt u ekkinefhem
d nnif lmutamennaifa wa nnaziha
yettawin tikkwal er nneger
Di tmurt u ekki
i temin yekrez wezger taggarayea-tentwe yul
s we maz mai s u ekkaz
Amezgun12
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
14/100
asayes d amarir i -d-yesmektin, yerra tajmilt i imezwura, nekkni sitama-nne ad ak-nerr tajmilt d tameqqrant a amal Ben uf imi d-teyiccfaya, tefki azal i tmussni d tussna i d-yekkan s ur yergazend tulawin ussnanen tamezgunt-ik s tme ra d usirem imi
skud tella tudert yella usirem, nekkni ad nekfu tazwart-agi s wawal nDda Lmulud At M emmer :
.
Yusef MERRAI
, ke tekfi
Ta awsa tis-kra, tamussni, ay Azwaw, dasafu, d asafu n tafat ara yekksen lam. Ih, tamussni am usafu ; e-it a yesser ayenyerkan,yeggrandwayenakkurnes ii uran
13
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
15/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
16/100
IWADAMEN
Tafelwit I- Bu ccfaya- med aselmad- 6 lmeyytin yugaden lmut
Tafelwit II
- Ssi ebdelwa ed (aqerru n tmurt u ekki)- Ssi ebdelbaqi (amlawi n Ssi ebdelwa ed)- Bu Yetran (imettekki)- Ssi Rabe (imettekki)- Ssi alem (imettekki)- Dda Akli (imettekki)- Nna Caba-nsen (timettekkit)- Ssi Fenyan (imettekki)
- Argaz (aqeddac n t iwant n tmurt u ekki)- 3 ine masen
Tafelwit III- Bu Ccfaya (inigi)- med Aselmad (isli)- Tilelli n wawal (tislit)- 6 inebgawen (iqeffafen)- Acennay
15
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
17/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
18/100
AGZUL
TafelwitI
TafelwitII
TafelwitIII
Tu alinnBuCcfaya(15nddqayeq)... Di tallit ideg yetta umaal di yal ta ulin ; nekkni
al er deffir, maca, nesru ula d ayen i -d-yegran di ccfawat-nne . Di tegnit-agi iemken d a, ara d-tili tu alin n Bu ccfaya, arai er en amek a -d-yerr ayen i nesru. Wissen d a, ma ad yessiwe
adyekkesfell-a talabantatutiyedlenalla en-nne .
Turartna(7)twaculin(50nddqayeq)Adabu-nne am yakk iduba umaal n weric wis-kra (3), yal mi arad-yaf iman-is ef yiri n tesraft lqayen i t-yeggunin, ini yessiwel-d erusuddes n tfernin n tkerkas akk d txidas, s wayes ara d-yessenseriman-is amwenadseg wudi. Maca, i wakkenadyemmedyeswi-ines, yesefk ad inadi ijufar s wayes ara yessedreg ixixxan-is ger medden. Ditaggara, wissen amek ara tefru d a. Seg yiwet tama, d Ssiebdelwaed akk d Ssi ebdelbaqi i iberken ef udabu.Si tamannien
;dBuyetran,SsiRabe,Ssi alem,DdaAkli,NnaCaba-nsen,akkdSsiFenyanyeggunintaqeisegwaccarennwemcic...Ni qqaren:Awini efyeshelwalluy, aderiman-ikditrusi.
Tame ra(15nddqayeq)D tame ra n tmussni akk d tlelli, ideg yal aqeffaf yettgensis yiwenwazal seg wazalen iheggaren i er tessawe talsa; am wakken da en yalyiwen yettgensis kra seg yemdanen i d-yean ismawen-nsen degumezruy. Taggara-s d asissef, imi ara mmtent tlelli akk d tmussni,
maca, a d-tlal tsuta tamaynut ara yeddmen amkan... Mazal lxir arzdat.
, mai kannettu
17
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
19/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
20/100
Yessefk ad yeqdec (amezgun) i kra (3) imenzayen-agi :
Tidet, talsa akk d ccbaa
Mi ara yekker wegdud ad iareb ef tmeslayt-ines, nezmer a d-nini s tidet aql-a deg tegrawla tadelsant
as ma yella ad agadeMi d-tella ssebba a tt-nekkesSi mkull liha ttewte
Ayen ufi ad wwte yes-s ...
Bertolt Brecht
Kateb Yasin
Lewnis At Mangellat
19
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
21/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
22/100
Tu alin n Bu ccfayaTafelwit I
"Ayen nesselmad wa yettu-t, wa yettazu-t"Ccix Muend U Lusin
21
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
23/100
Asayes 1
Tadlegt : Kra iekwan.
Azul fell-awen !
,Tessfej e -a !
Di tallest (lam), ad nsel i lewat-agi akken i msefaren : lheffa n tikli uar,arabe n tikli i udiwen, zzhir n tikli n lbabur, zzhir n tikli n tmacint d zzhir nwafugneyyara.Akkenarati tafatdegusayes,ad-banen3iekwan-nni.Ad-tekcem yiwet terba t tettwasuddes seg 6 yemdanen, lsan akk tebrek,mseban ef sin lefuf, a d-leun alamma wwen-d er tlemmast usayes
(andaakkenllaniekwan)adbeddenakkentallit,ssyenadttin:3 ad-qablenazayez (l aci), 3 nnien a d-qablen iekwan-nni. A d-yekcem med Aselmad yelsa timelsa taklasikit, a d-i eddi gar terba t-nni, nutni ur t-erren ara,ne ur b in ara a t-ren, acku zzin-as-d s we rur. Ad ikemmel di tikli-salamma qrib ad yeffe , ad yemlil d Bu ccfaya a s-yesketket, a s-yemmeslay sta ectyerxan, ertme u t,ssyenadyeffe .Bu ccfaya a d-i eddi di tlemmast n terba t-nni, nutni ur t-erren ara amwakken i s-tera imed, ad yeffe . Dagi, segmi ara d-yekcemmed alamma
yeffe , Bu ccfaya d nekkni ad nsell i tezlit-nni n Yidir : Ur ri ansi d-kki ne Tamurt umazi . Akken ara yeffe Bu ccfaya, tarba t-nni a d-bernenakken llan di tazwara, ad bedden akken tallit, ssyen ad gren kra isurifen degwebrid ara ten-yawin er nnger. Din kan ad slen i ut s ta ect layen yessergagayenulawen:Wini eddani edda,waye adyer unnuba!. A t-id-yefer ut n wau yessengugulen akk d ut uereq n rr ud. Dagi adnsent ne ad xsint teftilin deg usayes, ad nettwali kan deg tafat i d-ttakenieua n lebraq. At terba t-nni akken yessengugul-iten wau, ad fen
iqerray-nsen, amzun ugaden si lhull-nni i d-ye lin fell-asen, a d-bernenalamma d talemmast usayes. Akken ara yexsi ut-nni n wau, ad lin er lqa a, a d-afen iman-nsen qqimen s tal a n waggur. Din kan, a sen-d-yeffeBuccfayageriekwan,subernusdamellal,aten-id-ila i.
s wewham meqqren, ef tikkelt
Bu ccfaya
Tarbat
Amezgun22
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
24/100
Bu ccfaya
1ru
Wis-2
Wis-3
Wis-4
Tis-5
Wis-6
1ru
Bu ccfaya
1ru
Tarbat
Ur ttagadet, ur ttagadet.
Nekk tt ile -k d arebrab !
Nekk tt ile -k d aadarmi !
Nekk tt ile -k d lar-iw !
Nekk tt ile -k d baba !
Nekk tt ile -k d argaz-iw !
Nekk tt ile -k d gma !
,
, Jeddi seg At yehri, baba seg At yejdi, ma d nekk...
,
Bu ccfaya yewhem seg wayen yesla.
s wurfan
a d-yekker
ef tikkelt
I ke wi k-ilan ?
Ini-d qbel ke wi k-ilan !
Ke, ke !
23
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
25/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
26/100
Tarbat
Tis-5
Wis-6
Tarbat
Wis-6
Wis-4
Bu ccfaya
1ru
Bu ccfaya
Wis-2
Bu ccfaya
1ru
,Kemm, kemm !
Nekk seg At jbu.
Jeddi seg At e,baba seg At lemle, ma d nekk...
,
Nekk seg At rrwa.
,
Jeddiseg Atwakal, babaseg At wawal, mad nekkd Buccfaya n tikwalIhikunwiakk... ( )
,tteddu ?
Teddu er yimal.
,Anda telli ?
Lli deg At wu al. ( )
,Yella deg At wu al, iteddu er yimal ! Ba... ba...ba... ( )
ef tikkelt
ef tikkelt
i Bu ccfaya
Adiwehhi ertewwurt;me subdAttrewla.
i Bu ccfaya
i Bu ccfaya
Ad iwehhi er tmeqbert.
s wewham Ad yezwi afus-is.
Ke, ke !
I ke wi k-ilan ?
I ke anda
25
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
27/100
Tarba t ad qqimen wehmen.
i Tarba t
s tugdi Ad iwehhi er tmeqbert.
i yiman-is
i Bu ccfaya
Ad iwehhi er tmeqbert.
Ad twehhi er wis-4.
ad ixemmem
Bu ccfaya
Wis-3
Tis-5
Bu ccfaya
1ru
Bu ccfaya
Wis-2
Bu ccfaya
Tis-5
Bu ccfaya
,D a, tennam-d nefje , d acu i yessefja en deg-i ?
,Argaz yeffe -d si gar lmeyytin. ( ) La wen-d- yeqqar: Dacuyessefja endeg-i?.
Aaw ! Ur teri ara d akken lmeyytin s an lhiba ?!
,Iiih ! D wigi i wumi qqaren akken, lmeyytin yugaden lmut !
,Ssefhem iman-ik a winnat, a ne ya si temse raq-ik !
B i ad-ini dtidet,zik-nninettagadsilmeyytinwamagturadnutnii-yettagaden;ilemmerahatasen-n iwedtimen iwtitikkelttis-sna!
as ini-ya -d d acu i k-id-yewwin ur-ne ?
Usi -d ad ure yiwen umeddakel-iw. ( ) Imi iken-id-ri dagi;nni ahattewaemamwanes?...
D tidet newa amwanes, xerum a s-d-temle tamacahut i weqcic-agi atan yugad ! ( )
,Yerbe ; a wen-d-mle tamacahut n med
26 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
28/100
Wis-2
Bu ccfaya
Wis-3
Bu ccfaya
Wis-4
Bu ccfaya
Tis-5
Bu ccfaya
1ru
Bu ccfaya
Wis-2
Bu ccfaya
med Ddab ?
Ala !
D med Ben elan ?
Xai !
Ihi d med Bay ?
Yexa !
D med Umerri ?
Awwah !
,Tura a -d-yini da en d med U Lelu, amedyaz-nni n Tqerrabt !
med Aselmad. Sta rabtqqaren-as: medBenSelmadl'awelimidnettaidaselmadamezwaruditmurt-nne .DiMarikan,qqaren-as...
Amadu Selmadu Wanu.
s uke e
Mai d netta, yettcabi-yas kan. Wagi qqaren-as
27
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
29/100
Di Rrus, qqaren-as...
Amaduv Selmaduv Lawluv.
Di Lalman, qqaren-as...
Amadan Selmadan Lawlan.
Di Fransa, qqaren-as...
,Meqqar ad nelmed cwi tarumit. Qqaren-as Amad Selmad Lawlad.
,Amad Selmad Lawlad !
,Tura a -d-yini di Mali qqaren-as, Mamadu Selmadu Walu !
,Ihi med-agi-inek yettwassen akk er medden ?!
er wid kan yettaken azal i tmussni.
Akka am nekkni ?
,Am kra deg-ne kan ! ( ) Walit !
Wis-3
Bu ccfaya
Wis-4
Bu ccfaya
Tis-5
Bu ccfaya
1ru
Wis-2
Bu ccfaya
1ru
Bu ccfaya
s wesqecme
s wewham
s uke e
i Bu ccfaya
s usemissef Ad iwehhi s uad-is.
Tarba t-nni akk d Bu ccfaya ad ttu alen d timendeffirt alamma dergen. Ditegnit ara d-yekcem med Aselmad, a d-yezzi akk i usayes, ad nsel i yiwet
28 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
30/100
tezgartsitezlit-nninLewnisAtMangellat:Anida-ten wid-nni ileqqmen tamussni,anida-ten wid iseffen allen i l aci....
Ad xsint teftilin
Bu ccfaya s ubernus amellal, gar 6 lmeyytin yugaden lmut.
29
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
31/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
32/100
Turart n 7 twaculinTafelwit II
A
win i ef yeshel walluyader iman-ik di trusi...
Ccix Muend U Lusin/ Si Mu
31
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
33/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
34/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
35/100
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
(A ) Alaif ! (
)Attant
,Akkenis-yennaakken SsiLewnis:Mate li lli ;Telli miara li ;Dilmena-nne datmaten.
,Akkenqerrentineff entaSsi ebdelbaqi!(
)Anni -aktuenicc-is!
Aereqyellayella,meqqaratt-nesereqakkenneb anekkni...
,Me ni amek ?!
( )Amek?! ... Amek?! ... Amek?!... ( ) Dayenufi -as-d ixef-is !
( )Anda-tyixef-is?!
(
,Anda-t yixef-is ihi ?!
d yefje , a d-yessers iarren-is er lqa a, ad ibedd, s uduqqes. Ad-yekker ur-s Ssi ebdelbaqi s tazzla, akken a t-i iwen. D a ad yenneqra ad
yeglilez di lqa a. Ad yerr ur-s Ssi ebdelwa ed, a s-ibedd zdat uqerruy-is.
a s-d-yefk afus-is, a t-id-yesker, s uiwet
s uke e Ad-yeskerSsi ebdelbaqi,a
t-yawi a t-yes im deg wemkan-is, a d-yu al ula d netta s amkan-is.
s u iwel
Ad-yekker,adyettruuadyettu al,adyettmeslayiyiman-iskan. Ad-isu .
Yettruu yettu al. Ad ielleb ef temger n Ssi ebdlbaqi, a t-yeef sitekraba,at-yexneq.Swewhammeqqren.
Ad yejxer, a s-d-yessenser takraba-nni yellan deg ufus-is. S wurfan.
s wewham
eglayes-kuladkeini!
Amaidwagiidixef-is!
)
34 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
36/100
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
()Attahyixef-is.
( e !
Wa yeseb-ak Rebbi !
Ihi testufa !
efkantaneggarutadtwali,axaertagiqqaren-astecbe,terqem,teqqenlenni!Ye ninazihatunwanaifa!Propreethonnte!( ) Qqim, qqim ! (
Tessneturart-nnin7twaculin?
Ssne -tt, ih. Me ni d acu tt-yu en ?!
( ) Atanumur-ik,ayenik-ixuenak-t-id-rnu .
Yerbe.Adnertaggaraamekarayefrussuq-is?!()Efk-iyi-dtawacultnBuyetran!
Hattah ! ( ) Me ni si laman i d-yekka lxuf !
,Efk-iyi-d tawacult n Ssi Rabe !
Ad ya akin cwi, ad iwenne takraba-is, ssyen ad iger afus-is er lib, a d yejbedtikeriwin-lkera-adyesebubdeg-s
Mazal-it akken ibat, s wewham.
Ssyen, a t- yamer. Ssi ebdelwaed ad yeqqim, ma d Ssiebdelbaqiadibeddzdatn abla.)
Ad yefk 6 tkeriwin i Ssi ebdelwa ed, tis-7 a tt-yessers wed-s.
Adyerfedtikeriwin-nni,atent-yesked,a s-yini.
A s-yefk 6 tkeriwin-nni.
yergagi
) A ke tesqecmi
35
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
37/100
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
( ) Hattah ! Me ni Anda akken ay nwi s ilebab,iqqime meblaimensi!.
( ) Efk-iyi-d tawacultnSsi alem!
( Hattah ! Me ni Wa yettjewwid s leqran,wayeye req-asuladlemdu!.
( ). Efk-iyi-d tawacult nDdaAkli!
( ). Hattah! Me ni a yul!.
()Efk-iyi-dtawacultnSsiFenyan!
( ) Atan er ur-k i yella ! Me ni es di trakna,tini-asccetwalawet!.
( ) Efk-iyi-d NnaCaba-nsen,Ssak!
( ) Acal iyezyen ilili, as akkaragettara-s !. Yella d a deg wawal : efk-iyi-d yelli-k, rnu-yi-d l ula-s dirden !. ( ) Attan inek, mebruk fell-ak !
A s-yefk 6 tkeriwin-nni.
Adyeefta ebbu-is,at-yesked.
A s-yefk 6 tkeriwin-nni.)
Ad yeg am elba-nni yeqqaren leqran, a t-yesked
A s-yefk 6 tkeriwin-nni
Ad yeg iudan-is ef uqerruy-is am wakken d imeu en n we yul, a t- yesked.
Ur s-yettak acemma.
Ad yeg afus-is ef lenk-is amzun d tasumta, a t-yesked.
Ad-yessensertaxatemtseguad-is.
As-yefktaxatemt-nni.
I temin yekrez wezger,taggaraitent-yeand
36 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
38/100
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Tebra ar tugare settut ! Me ni tura a k-zerrge . Efk-iyi-d kan SsiMensi!
( ) Ssi ebdelwaed ! Ayen ye ra wuccen yefe-itweslugi!.
,D acu teb i a d-tini ?!
B i a k-ini : a tagi terni-tt-id kan s ur-k.
,Amek i t eqle ?!
( ) Axaer, attah er ur-i i tella.
( ) Mayna!TebraalaRebbimayezmer-ak !
I tura tfehme ?!
A tagi tban ula i uder al.
Ma teb i a sen-d-xerre tarkasin, tebra ar seg uzekka, ar tent-lsenmeqlubi.
,Win ixeddmen lxir ur yettcawar. Ihi, si tura aql-i sbedde -k-id d
Ad yezzlez, ad yes.
s wurfan
s wewham
A d-yejbed yiwet tkera si lib-is.
Adyerfedifassen-is erigenni.
yekker
37
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
39/100
aqerru seddaw teca n Sidi-k ebdelwa ed s lmendad n Sidi-ikakimurnes iakimdle nayanyakki essasenurnessinyiwenseg-sen ! ( )Ru, ru ercc el-ik!
( )Err-iyi-dqbeltaxatemt-iw!
Tebra ma tewwi-tt ! ni ur uklale ara akadu s ur-k ? ()Lad aimidtaxatemtnSidnaSliman.
,N Sidna Sliman !
Adiwehhisuad-is ertewwurt,at-yamer.
Akken ara iger kra isurifen, a d-yemmekti taxatem i s-yefka, a d-yebren.
Ad yeskedtaxatemt-nniyellandeguad-is.
s wewham
Ad bb ezqen s tesa, ad ff en i sin.
Ad xsint teftilin.
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
38 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
40/100
Asayes 2
Tadlegt : Tafilt ( abla), sin ikersiyen akk d kra n ttawilat isseqdacen i lbu : "liulwar" d tsenduqt n lbu. Ugar ef waya, ad yilida en : Akersi ameyan, ad yers ef abla tis-snat, a nac ne ttaj nigelliden-nninzik, taerbitd tazegga tad-tettwassudi lqa a.
Azul!
Azul,l eslama-k!
Amekddanttemsal?
Ayen yellan deg ufus-iw xedme -t, akken qqaren : .
Ssne -ktex i izzux.Yernutu erti ntismin!
S leyat-ik, a Ssi ebdelwa ed ! Yernu win i k-yes an deg izu ar, ur yettagadidurar.
Akken ara ti tafat, a d-yettban usayes amzun d tazeqqa uheggi n lbu. A d
yekcem Ssi ebdelbaqi, ad iwenne lekwa e -is, ad yeqqim. A d-yekcem Sebdelwa edyecreh.
Cwintsusmi...
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Win yettruunasalu, itedduakkenyufa,maiakkenyeb a
39
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
41/100
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
(Ad )Awal yea-t-id Weludi Kra tei a t-t ellte , ala aberkan uqerru;
matei-tak-yeqle !.Ahatwwen-d turaimettekkiyen-nni?
A sen-d-ssiwle ?
Meqqarasen-d-te re lqanun-nninlbu .() Ssi ebdelbaqi ! Amagrad-nni aneggaru,
anef-asdilbana;ye nigar-ane kan!
as kkes a bel ; am wakken qqaren Atmaten d atmaten, a ebbu yeba-ten !. ( ) Imettekkin n l ezz d lerma, a d-kecmen!
,( ) D acu-tt lamba-yagi ukermus ?
Wagi d Bu yetran, lmed u "Lanetrit Abulitik".
Ahat, ddeqs n radat i yexdem ihi ?
yettmeslay i yiman-is kan. D a netta yettme in-d ef Ssi ebdelbaqi.
Akken ara iger Ssi ebdelbaqikra isurifen, a t-id-yessebes.
Ssyen, a sen-yessiwel.
A d-yekcem Bu yetran, yegla-d s kra n ttawilat : tameyant, l er akk dtkeranjjiyugrafi.Anekcum-isad-yilisyiwettezgartsitezlit-nni,nLewnis AtMangellat:
AcaltelhamayayetmaSlemkaelgerifassenMateddaddazemiarrenTefkammeb idlhiba...
i Ssi ebdelbaqiMi tebes tezlit.
40 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
42/100
Yexdem rad umaal wis-3, yexdem rad n Dierwa, yexdemLanducin. ( ) Yexdem tid n likuntinar n abun,likuntinarnwuzzal,nssiman...
Ddeqs!Awalmawezzilyefra,ma ezzifad-yinikra!
,Aya,waye!
,( .) Dacu -t uteftuf-agi ?
WagidSsiRabe.
DSsiRabene dmmi-s?
DSsiRabelurijinalsyimmad-is.
Ansiis-d-yekkaakkrrbe-agi?
Kra yerbe-it-id siekk tterbe. ( ) Kra yerbe-
it-idsilaylatulqedri...
Dagi, s u iwel.
ad yessiwel
Ad-yekcemSsiRabe,yegla-dskranttawilat:Aqrab,ccakat,aditedduadietteb idrimen. Anekcum-is a d-yili s yiwet tezgart si tezlit-nni, n Slimaazem:
Idrimen,idrimenidrimenMallanadtilimechur Idrimen,idrimenidrimenMakfanadtilimequr....
i Ssi ebdelbaqiMitebestezlit
Dagi ad yekmez iman-is.
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
41
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
43/100
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi alem
Ssi ebdelbaqi
Ssi alem
Ssi ebdelbaqi
Ssi alem
Ssi ebdelbaqi
Ssi alem
Ssi ebdelbaqi
Dtagi iwumiqqarenakken .
,Aya,waye!
AnditelliaSsi alem,alhemm?!
,Lli di ber-kafi.
D acu i telli txeddme di "sibar-kafi" ?!
Kecme er lalla n ternit .
D acu i teri di lanternat ?!
ri -d tamu li-nni n Ssi Lmekki-bal, aca-kum.
D acu i yellan deg-s ?
Yella deg-s Ssi lparasyun di lekem.
Aah!... Sparation.Makyabal?!
Ddunitdaebber,maidahember
I ke d acu twala di tmu li-yagi n
ad yessiwel
Ad-yekcemSsi alemsuqendur akk d ucaci i elleq-d tireztin,yegla-d s kranttawilat : "Lalup" (tamrit yessim uren ) d tektabt ad iteddu ad ijeddeb. Anekcum-is a d-yili s yiwet tezgart uawan (lmuziga) ne ahellil (lera)-nni s waydeg ceen le lawi. Akken ara tebes lmuziga, Ssi alem ad yessebesajdab-ines.Swurfan, iSsi alem.
i Ssi ebdelbaqi
42 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
44/100
Ssi alem
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Mwata d yid-s di kra yellan. Ala deg uxalu ger tlawin d yergazen;d atagi,tebramate ra-tt!
,D acu -t Le eb-agi d-yernan ?!
,Wagi d Ssi alem, a -d-yenfe Rebbi s lbaraka-s.
Yyah ! ef waya i d-sli akken ber-kafi , lalla n ternit ... Ihi dnetta i d-yesnulfan sit -nni : Yau.Ffer ?! Anti tasdawit iseg d- yeffe Ssi alem-agi-inek?
Ye radil ame Uzemmur,ye radil ame Ije igen;ye radil ameCcnu a,ye almidTamuqra...
Dayen, ddeqs ! as ini-d tura, d acu n igerdasen (diplmes) i yes a ?
Yes a dduktura di lfesuluji, yes a taye di lxeruluji, yes a laliuns ditbehluluji...
Dayen, ddeqs ! Ihi ad yili, ddeqs n warrazen (prix) i s-d-yeren ?
Netta s yimmad-is d arraz...
Nni -ak berka-k asqecme !
yedduqqes, i Ssi ebdelbaqi
i Ssi ebdelwa ed
radiKeawa,yewwe
43
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
45/100
Ssi ebdelbaqi
Ssi alem
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ier-as-d warraz n Hubel !...
,Nufel, Nufel !...
D tagi i wumi qqaren akken Ttif amdan ur ne ri, yes an tamussni,walawinye randitmenqas.
,Aya, waye !
,D acu-t uyennat-agi i d-yernan akka ?!
,Wagi d Dda Akli ; lmed u: xeddam rrjal, sidhum.
D acu n ukaryar i yes a ?
Lemmer i yes a kra ukaryar, a t-id-tafe akka, di liala-yagi ?!
s wurfan
ad yessiwel
Ad-yekcemDdaAkli,yegla-dskranttawilat:Asekkrene timeslet,taqfact ne sella-nni ideg jemm en rra. A d-iteddu ye kef, am wakken ye ya. Anekcum-isad-yilisyiwettezgartsitezlit-nninMatubLwennas:
Tenni-iyi
Teki-iyiDi tnac yid-wen deg wexxamT acem amekTeddrem amek Amek i ken-id-yettas lemnam
i Ssi ebdelbaqi
i Ssi ebdelwa ed
Di Lezzayer ke d axeddam
44 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
46/100
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Nna Caba-nnsen
Dda Akli
Nna Caba-nnsen
Ssi ebdelwaed
B i a d-ini acal iseggasen i yexdem?
Ini-d akka. Yes a 7 iseggsen n "lkunji d maladi" (conge de maladie), 7iseggasen n "lkunji peyyi" (conge payer), 7 iseggasen n "ddiacma"(dtachement),7iseggasenn"mizapyi"misapied, turaatan di"lanetrit antisipi" (la retraiteanticipe)
Dayen ddeqs ! D tagi i wumi qqaren akken lbaz d lbaz l ecc-is dis aren.
,Aya,waye!
Nni -d,aya,waye !
,Kkes afus-ik ay afenyan !
Hhay, hhay lubyan (I love you) !
, ,A nnger-ik, a tuqqi-ik, d Taglizit kan i k-ixuen !
, Nna a Muend a mmi ; tameut-ik d taberkant
ad yessiwel
A d-yekcem Ssi Fenyan yettmurud ne iseel. Akken ara d-yekcem a yeqqim ef yimi n tewwurt yiwen ur t-ierr. I tikkelt nnien ad yessiwel wurfan.
Ad-tekcemNnaCabatteddu-dtett ennin,miaratt-id-iwaliSsiFenyan,as-d-yefkafus-isakkenat-id-tezzu er.
s wurfan
Akken ara tt-ier Dda Akli, ad yerr ur-s a tt-yemmager
s uke e i Dda Akli
icennu i Nna Caba
45
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
47/100
Dda Akli
Ssi ebdelwaed
Bu yetran
Ssi Rabe
Ssi alem
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
,Anef-as, anef-asayemma;ar ur-idTamarikant; aya rib-iwah!.
,D acu-tt Luna-yagi i d-yernan ?!
D itri ! D itri !...
D agerruj ! D agerruj !...
D asefru ! D asefru !...
Tagi d Nna Caba-nsen, akken qqaren : D azgen n tmetti ye ni "nnif lmujtame ".( )Waraukullirajulinimraa!".
,I tura wwen-d yakk imettekkiyen-nni-inek ?
,1,2,3,4,5...IxuSsiFenyan,madSsiMensiurt-id-nencidara,waqilanettu-t!
Aql-i da.
Anda-k a lhemm ?!
s ccna
i Ssi ebdelbaqi
Adyefferdeffir-s.
i Ssi ebdelbaqi
ietteb
Tarba t-nni merra ad ttsekkiden akin d wakka anda ara t-ren.
46 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
48/100
Aql-i da.
Anda da ?!
,Dagi, di lqa a.
,A t-id-awi ?
Awi-t!
Wi k-yennan awi-t-id er da ?!
A erda !
,Nni -ak awi-t akin, m er da !
,Yerem waldik !
,Imettekkiyen-agi-inek : wa mebur, wa mekur, waye ma i ebbicxla!
,I tura amek ara nexdem ?!
Win i aben ttut-t ( ),winyegnendlet-t (
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Bu yetran
Ssi ebdelbaqi
Tarbat
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
ad yewwet s ufus-is di lqa a
i Ssi ebdelbaqi
Bu yetran a d-yerfed Ssi Fenyan, a t-yessers ef abla. Ssi ebdelbaqi ad yiliitah,miarad-yezzi,at-id-yafakken,adisu efBuyetran.
, s wefja
i Bu yetran
Bu yetran a d-yerfed Ssi Fenyan, a t-yesbedd s tmara ger imettekkiyen.
ad ye li er lqa a
i Ssi ebdelbaqi
i Ssi ebdelwa ed
Yeqsed-d Ssi Mensi Ad iwehhi er
ai
47
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
49/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
50/100
Ssi Fenyan
Ssi ebdelwaed
Ssi Fenyan
Ssi ebdelwaed
Nna Caba-nnsen
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
,Rrbe, a rrbe !
,Cukte tella kra n lbana i yes a wemcum-agi ?! ()
,es ar azal, a d-tafe sse d-ik mazal !
,Am wakken i t-tufi war s tili.
,( ) Acal i yeshalexrif,diccetwayedda eryan!
,eryan !
,Tanemmirt-nwen !
,Ihi tura, er-asen-d lqanun-nni n lbu !
Ihi atan ar ur-wen, slet-d mli : Amger amezwaru yeqqar-d...
Amagrad
Kif-kif !
i Ssi ebdelwa ed.
i yiman-is Ad ya ur-s, a s-yefktameu t.
i Ssi ebdelwa ed, s le qel
ad yettfa
i Ssi ebdelwa ed Ad tessuden afus-is nettat- a t-tsu am akken tceyye -as-d sslam.
yesseta, yeef aserwal-is
i imettekkiyen-nni
i Ssi ebdelbaqi
keini, a win ibennun le
, !mai amger
49
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
51/100
Ssi ebdelwaed
Tarbat
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Tarbat
Ssi ebdelbaqi
Bu yetran
Ssi ebdelbaqi
Rnu, ssefhem-asen-d i i ejmiyen-agi ur nessin ara ta rabt !
Amek, amek ! Terri-a d i ejmiyen !?
L'a jem
Am ccetwa, am lexrif.
,Amger amezwaru yeqqar-d : Yal imettekki a d-yawi tawacult-ines,akken ad ner ma d mmi-s n lael. Amger wis-sin, yeqqar-d : Yalimettekki a d-imel lerfa-s. Amgerwis-kra yeqqar-d: Yal imettekkia d-imel azamul (symbole) i yextar i temmalt-is. Amger wis-ku yeqqar-d: Yal imettekki a d-imel tuddsa (organisation) ideg ara yettekki, ne tama i er ara imal. Amger wis-semmus yeqqar-d: Yal
imettekkiad-imelahil-ines.Amgerwis-sis:Wagiurken-ye niara.
Amek ur d a -ye ni ara ?!
,
Nni -awen-d ur ken-ye ni ara !... Tura ihi, ad n eddi er wemgeramezwaru.Buyetranitwacult-inek?
,Attan di tzeqqa urau.
Ru awi-ten-id !
, rfan, a d-su en ef tikkelt
ikemmel ta uri
Ssi ebdelwa ed ad yeef aqerruy-is yugad.
, s wurfan
isu fell-asen
ad ya ur-s
, !mai i ejmiyen a Ssi ebdelwa ed
50 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
52/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
53/100
Ssi ebdelwaed
Ssi Rabe
Ssi ebdelbaqi
Ssi Rabe
Ssi ebdelbaqi
Ssi Rabe
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi Rabe
Ssi ebdelwaed
Ssi Rabe i twacult-ik ?
,Attan di tzeqqa urau.
Ru awi-ten-id !
Ugaden !
D acu i ugaden ?!
Ugaden ti.
,
A k-yeqqar ugaden ti !?
Ddu yid-s wali ma d tidet i d-yenna.
Jeddi, Jida, Baba, Yemma, Tameut-iw, Mmi, Yelli.
,D tidet i d-yenna ?
ad ya ur-s
yewhem, i Ssi ebdelwa ed
Ssi Rabe ad yezwir, ad yernu deffir-s Ssi ebdelbaqi ad iteddu a t-yett ayebalamma dergen deffir usaber (aridu), ad yebdu a s-d-yettqeddim tawacult-ines.
Mi ara d-u alen, a d-yezwir Ssi Rabe, a t-id-yefer Ssi ebdelbaqi.
i Ssi ebdelbaqi
52 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
54/100
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi alem
Ssi ebdelbaqi
Ssi alem
Ssi ebdelbaqi
Ssi alem
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
A wigi, ttagaden, ti !
ni d li Baba !?
Akk d reb in imukar.
Ssi alem i twacult-ik ?
,Attan di tzeqqa urau.
Ru awi-ten-id !
Ugaden !
D acu i ugaden ?!
Ugaden tafat.
,A k-yeqqar ugaden tafat !?
Ddu yid-s wali ma d tidet i d-yenna.
ad ya ur-s
yewhem, i Ssi ebdelwa ed
Tikkelt-a, ad yezwir Ssi ebdelbaqi ad yernu deffir-s Ssi alem, akken araawen er tewwurt,a t-id-yeef si tayetuneggaru-yagi,as-yiniswurfan.
53
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
55/100
Ssi alem
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Dda Akli
Ssi ebdelbaqi
Dda Akli
Ssi ebdelbaqi
Dda Akli
Lerma, lerma ! (: Jeddi, Jida, Baba, Yemma,
Tameut-iw, Mmi, Yelli. (
Ffe ,ak-teffe terwi t!,
D tidet i d-yenna ?
A wigi, ttagaden, tafat !
ni d Bururu !?
,Uuuwww !
Dda Akli, i twacult-ik ?,
Attan di tzeqqa urau.
Ru awi-ten-id !
Ssetan !
D acu i ssetan ?!
aca-k, ttraen d tidi.
Iteddu ad yettusu).. Mi ara dergen deffir usaber (aridu)ad yebdu a s-d-yettqeddim tawacult- ines
Mi ara d-u alen, Ssi alem a d-idemmer
Ssi ebdelbaqi.)
i Ssi ebdelbaqi
am Bururu
ad ya ur-s
54 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
56/100
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Dda Akli
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelwaed
,A k-yeqqar ttraen d tidi !?
Ddu yid-s wali ma d tidet i d-yenna.
Jeddi, Jida, Baba, Yemma, Tameut-iw, Mmi,Yelli.
,D tidet i d-yenna ?
A wigi, ttraen d nnger !
ni d itibib !?
AdikukSsiFenyan!()SsiFenyan!
Rrbe, rrbe !
,Ur teri ansi ara k-d-yekk rrbe, ula udd ahat ad trebe dilerra-s?
yewhem, i Ssi ebdelwa ed
Dda Akli ad yezwir, ad yernu deffir-s Ssi ebdelbaqi, ad iteddu a t-yett ayab,alamma dergen deffir usaber (aridu) ad yebdu a s-d-yettqeddim tawacult-ines.
Mi ara d-u alen, a d-yezwir Dda Akli, a t-id-yefer Ssi ebdelbaqi.
i Ssi ebdelbaqi
SsiFenyanat-ya l aligen,urs-d-yettarraara.A s-yessiwelitikkelt-nien.
, a d-yedduqes, a s-d-iwehhi
i Ssi ebdelbaqi yerfan
55
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
57/100
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
,Nni -ak i twacult-ik ?
Nni -ak tugi a d-teddu.,
Amek tugi a d-teddu ?!
Qqaren-ak ar lbu i d-iteddun.
Ihi u al !
Nni -ak aql-i wwi -d Livridfamil.
Awi-t-id er da.
Yya-d jbed-it-id, attah dagi di lib-iw.
,Da en !
Wi yecqan ! Ulac fell-as.
I Ni ulac deg-s trafik ?
,Yexa,axaeryeffe -dsit iwantntmurtu ekki.(
Dacu-yak-t"Rripu"?
ad ibedd zdat n Ssi Fenyan
s wurfan
s wurfan
Ssi ebdelbaqi ad iger afus-is, a d-yejbed tazmamt-nni n twacult si lib nSsi Fenyan, ad yes.Ssi ebdelbaqi.
i Ssi ebdelwa edYeqqartazmamt,iSsi
Fenyan.)
56 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
58/100
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
D jeddi.
D acu i k-tettili Rraa ?
D jida.
I "Ccuma " ?
D baba.
I Tlexxaxt, d acu i k-tettili ?
D yemma zuzu.
,A tea-d argaz ad ibarek Rebbi !
I Tguni-yagi, d acu-yak-tt ?
,D tameut-iw.
,D tametut-is acakum !
D acu-yak-t Berragda ?
s uke e
s useti
s uke we
57
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
59/100
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Nna Caba-nnsen
Ssi ebdelbaqi
Nna Caba-nnsen
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
D mmi zizen.
D acu i k-tettili T imit ?
D yelli.
Dtagi i tawacultne ad teqqim !( )
Err-it-id er Lib-iw !
,A zi en yexa-k we daz ! ( ) I twacult-im aNnaCaba-nsen?
,Ur s i ara tawacult.
Amek, amek ?!
Imi tugi a d-teddu. ihi, as tt udd ur s i ara tawacult.
,I tura, amek ara nexdem ?!
er lqanun d acu d-yeqqar !
,Ixef amezwaru n wemger amezwaru, yeqqar-d : Tameut ur nes i
As-yerrtazmamt-nniiSsiFenyan.
ad yerr tazmamt er lib n Ssi Fenyan Ad yezzi er Nna Caba-nsen.
s ttnefcic
i Ssi ebdelwa ed
ad yesferfud di tewreqtin-nni
58 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
60/100
imawlan,dddulaidimawlan-is.()Iwarraw-im?
Ur s i ara dderya.
Lqanunntmurt-nne yesseb aswidurnes iaradderya,axa er an-a -dlemtelLi a tak
Wellah ar tesmekta-iyi-d s listak !
,True akk d a ebbu aqerruy-ik !
,I wergaz-im ?
Bri -as.
,Amek, amek ?!
Nni -ak bri -as.
,Amek ara nexdem ?!
er lkanun ; b i a d-ini er lqanun, d acu d-yeqqar ?!
Dagiadyewwetdegyedmaren-is.Ssyen,adyernuadyesteqsiNnaCaba-nsen.
Ssi ebdelbaqimiaryeskeddiSsi ebdelwa ed,aneggaru-yagias-d-ye mez, zuniwwetnne. Ssi ebdelbaqiadyesferfudditewreqtin-nni.
i Dda Akli
i Nna Caba-nsen
s wewham
i Ssi ebdelwa ed
Nna Caba-nnsen
Ssi ebdelbaqi
Dda Akli
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Nna Caba-nnsen
Ssi ebdelbaqi
Nna Caba-nnsen
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
, ad tee
59
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
61/100
Ssi ebdelbaqi
Ssi alem
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
,Lqanun... Tameut... Argaz...
,Tebra ma tera-tt tagi ! Tameut mebla argaz. () Yif-itt wezduz umehraz.( )
,Amek ara nexdem ?!
A tt-nefk ad tejwe.
Yerbe, yerbe. ( ) Lqanun n tmurt-nne , yefka leqq i tmeut akken ad textir argaz i tt-iwulmen. (
)
Aql-i da.
,D tagi i wumi qqaren : Ay argaz kker a d-tzedme !...
Ur zmire .
Ay argaz kker a d- tagme !
Ur zmire .
Ay argaz kker a d- tjewe !
ad yesferfud di tewreqtin-nni, i yiman-is
ad yewwet di abla, s wurfan Ad iwehhi er NnaCaba-nsen, ad yernu ad iwehhi er yiman-is.
Dagiadiwehhi erSsiFenyan.
yewhem, i Ssi ebdelwa ed
Ad yesferfed di tewreqtin-nni.Dagi ad
iwehhi eryiman-is.
s u ekki
60 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
62/100
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Nna Caba-nnsen
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Dda Akli
,Zemre , zemre ...
,I jjwa tzemre ah ! Gen ad yesgen Rebbi tassirt-ik.
Anwi ara xtire , tura ?! ( ) Bu Yetran ; d bab n yi il.Meqqar a yi-iudd. Ssi Rabe d bab n wedrim ; ad ierref fell-i, adidire di rrbe ar yiri. Ssi alem d bab n tmussni, meqqar a yi-d- yettaru isefra ; nekk a ten-id ssufu e d tiktabin, tisfifin, d wayennnien...Mau e DdaAkli;d aat-rre dakli,meqqaradyexdemfell-i ; a yi-yessirid iceien, leqlul ne lemma en, nekk a tt-rre ala i yies...MadSsiFenyan,wagiiban,meqqarayi-yett assaaxxam,nekkadstife i umener.Ssi ebdelbaqid netta i d aqerruy yettxemmimen.Wigi yakk ef ufus-is iteddun. Me ni Ssi ebdelwaed a t-i a lal, at-yesixxer.Ihinekk,ada e Ssi ebdelwaed.
,
D ayagi kan i d iyi-ixuen !,
Dayen textaraSsi ebdelwaed! Ihi, elleq-as taxatemt.
Dwigiidimeawennwuccen.
,Tagi ur tes i ara laay, nekk b i Munika Liwinski !
Tura, laqen sin inagan ara yestenyin le qed-agi.
Aql-i da, ad stenyi
a d-yekker, ad ibedd i tikkelt tamezwarut
s wurfan
Ad txemmem cwi.
s wewham
s u iwel
Ssi ebdelwa edmiaras-yegtaxatemtiNnaCab a-nsen,adyettru.Ssi ebdelbaqi su ekki.
s wesnixfet
, a d-yejbed lka e
61
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
63/100
Ssi ebdelbaqi
Ssi Rabe
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Nna Caba-nnsen
Ssi Fenyan
Nna Caba-nnsen
Ssi ebdelbaqi
Dda Akli
Ssi ebdelbaqi
Keini fu
I ke a Ssi Fenyan ?
Ke a Dda Ak
Ke ay afesyan n
li, aql-a
en ifassen-ik, la yauz !... A d-i eddi Ssi Rabe akk d SsiFenyan.
Yerbe,yerbe.
Ur zmire
Ax efk-as taekket-agi-inu n lmakiyyajakken ad yestenyi yes-s.
D aidan a Nna Caba, lemmer as a yi-d-ternu cwi !
A k-d-rnu taqrit-ik !
, nesskellef-ik s leqdic n tme ra !
,Yerbe.
, Lia sivil eg-as-d abe i le qed-agi ! (
A d-ya ad yestenyi s twerqet n wedrim (abeyyi), ad yeb u a s-tt-yaker Ssiebdelbaqiurizemmeraraackuyeef-ittmlis iudan-is.
Mi ara s-tt-yawi Ssi ebdelbaqi, ad yebbe deg-s aad n Ssi Fenyan, a t- yessers efle qed-nni.SsiFenyanadyemce a ad-is.
i Dda Akli
s we daz
i Bu YetranDagi, ad
62 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
64/100
yebe le qed-nni s tmeyant-is.I Ssi alem. Yeqsed a d-yini lme ruf
ad yessemdi urawen-ines
Dagi ad iwehhi er yiman-is, acku yeqsed a d-yini : Am win.
s ttnefcic Ad-tecnu yiwet tezgart si tezlit-nni n Karima :
Ass-a nezhaS wexxam yebha Ass-a nezhaS teslit telha....
Dagi, tarba t merra ad ttceqqiren, ad ceen. Ssi ebdelbaqi ad yerfu, ad yeddez s uar-is di lqa a.
Miarayettheddencwi.
A d-ya, ad yeqqim er tama n Ssi ebdelwa ed, ad yessiwel.
BuYetranad-i eddi,asen-d-yefkyiwenl er .
yewhem, i Ssi ebdelbaqiBu Yetran a d-yejbed tameyant-is, ad yeef
dinnican,adyeqqrefell-asen.Ssi ebdelwaed akkdSsi ebdelbaqiad- lin
erlqa a,ad-isu Ssi ebdelwa ed.
Ssi ebdelbaqi ad yessiwel i Ssi Rabe, a d-yauneggaru-yagiasen-d-yefktacacit-is.Miaratt-fen,asen-d-ieggeraqarid(tapyastnwedrim)akkenarakkrena tt-fen, ad lini sin.
, s isu an
)alem, a ami ruf ( .)
,
Ammin ! ( ),
Ma d tame ra s ur-i. (
)
Dayen.Yeqqerbel,yefrawurar ! ( ) Ihi tura, adn eddit er wemger wis-sin, i d-yeqqaren : Yal imettekki, a d-imellerfa-s. ( ) BuYetran!
,D acu-t bu tacciwin-agi ?! (
)Adyemne Rebbiaqerruy-iw!
Ttexi rasi wetfut ! (
)
li-d ay abexsis !...
Ke a Ssi
Ssi alem
Nna Caba-nnsen
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
63
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
65/100
Ssi ebdelbaqi
Ssi alem
Ssi ebdelwaed
Ssi alem
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi alem
Ssi ebdelwaed
Ssi alem
Ssi ebdelwaed
Ssi alem
... Deg yimi-w ! (
Ya Ssi ebdelwa ed, Ya Nnayiru !...
Ya lil !
Ya Ssi ebdelbaqi, Ya Muerramu !...
Ya in !
,Amek i s-qqaren i enf-agi n tmedyezt ?
Wagi qqaren-as Ufi . A wen-d-rnu waye, isem-is Zidan.
,Awwah...! Zidan-agi, ayet turart-is.
Ihi, a wen-d-awi yiwen n cci r lmeun ! ( .)
Aha kan !
(
Ssi ebdelbaqi ad yessiwel i Ssi alem, a d-ya uneggaru- yagi,asen-d-yawiasefru.)
i Ssi alem
i Ssi ebdelbaqi
Yeqsed a d-yini Lmelun
A sen-d-yawi lemde-nni n Sliman Cabi :...Wwin-a -id lqahwa
Win i tt-yeswan ef lexwa Ad itekker, ad yett imi....)
Nufa-tt teur d ttelwa
64 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
66/100
Dagi, ad jeddben akken ma llan, alamm yan
ad isu Ad yessiwel i Dda Akli, a d-ya uneggaru-yagi, a
sen-d-yefkyiwetteswalta tt-fen.
s wewham
Dda Akli ad yerfed asekre (timelet), ad yefreyes-s, a ten-id-yes umberu ebbar.Ssi ebdelwa edakkdSsi ebdelbaqiadttusun.
Ad yessiwel i Ssi Fenyan, aneggaru-yagi sitama-sasen-d-yessiwelsle qelkan.
i Ssi ebdelbaqi Ad bedden i sin zdat-s.
A sen-d-yefk tasbarut. A s sburuyen.
.
,Ayya ! Cwi i imellien ! (
),
D acu-tt tagi, ni d tunict ?!
Axxam-is ur d as-yezmir...
I lame yeef-as amezzir ! ()
Rbe, rbe !
,Ccukte tella kra n lbana i yes a ?! ( )
Dlet-iyi-d !
Ssu-yas...
Sburu-yas !
( ) Deg le naya-nwen sburut-iyi-d ! ()
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Ssi ebdelwaed
Ssi Fenyan
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
65
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
67/100
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Nna Caba-nsen
Ssi ebdelwaed
Nna Caba-nsen
Ssi ebdelbaqi
Bu yetran
Argaz ur nxeddem...
Efk-astarukaadyellem!( )
Attah lerfa-w s ta rabt lfua (
,Yau...!
Ma s tmazi t lfua, attah (
)
,A kkwi! ( ) Ihi tura, ad n edditerwemger wis-kra id-yeqqaren:Yalimettekki,ad-imelazamuli
yextaritemmalt-is.
, Jebde amrar, yenhez wedrar. ( )
AdyessiweliNnaCaba-nsen,ad-tatneggarut-agi,asen-d-tefksnattemermin.
A d-tecnu yiwet tezgart si tezlit-nni nBu lam Caker :Huzz, huzz a Yamina A eqqa n luzHuzz, huzz a YaminaTbedle-t s lmuz....)
Dagi ad ilin ceen akken ma llan, akken alamma tessusem.
ad isu
A d-tecnu yiwet tezgart si tezlit-nni nHawwari Ddufan :
Cal neb i nqellec emriCal neb iCal neb i nqellec emriCal neb i....
Dagi ad ilin ceen akken ma llan, akken alamma tessusem.
ad isuMi ara tetthedden cwi tegnit si cce-nni.
i Ssi ebdelwa ed Ad yu al s amkan-is.
66 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
68/100
Ssi Rabe
Ssi alem
Dda Akli
Ssi Fenyan
Ssi ebdelwaed
Nna Caba-nsen
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Bu yetran
Ssi ebdelwaed
Ssi Rabe
,Win ur neqbi, le mer yerbi. ( )
,Bu yiles, medden akk ines. ( )
,S yi il aberkan, i ntett a rum azeddgan. ( )
,Rbe, rbe ! ( ) Win ijaen yerta, i wini emrendacud-yessuli?
,
)
,Ttif tameut ierrzen, wala tayuga ikerrzen.
Ihitura,adn eddit erwemger wis-ku id-yeqqaren:Yalimettekki,ad-imeltuddsai erarayekcem
Ne tama i er ara imal.
,Nekk, ad kecme er l' Otan. ( )
Impiryalist !
,
Nekk, ad kecme er F.M.I akk d l'O.M.C. ( )
i Ssi ebdelwa ed Ad yu al s amkan-is.
i Ssi ebdelwa ed Ad yu al s amkan-is.
i Ssi ebdelwa ed Ad yu al s amkan-is.
yessawel s le qel i Ssi ebdelwa edYu-d ur-s, a s-yefk tameu t.
s wurfan A d-yu al s
amkan-is.
i Ssi ebdelwa ed
i Ssi ebdelbaqi Ad yu al s amkan-is.
i Ssi ebdelbaqi
Ad yu al s amkan-is.
Yessuli-d i d-tessuli ke, a win ibennun lewar s tili! (
67
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
69/100
Ssi ebdelwaed
Ssi alem
Ssi ebdelwaed
Dda Akli
Ssi ebdelwaed
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Nna Caba-nsen
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Bu yetran
Burjwazizt !
,Nekk, ad kecme er La Frankufuni. ( )
izb Fransa !
, .Nekk, ad kecme er L'U.G.T.A. ( )
Ad yefre Sidi Ssa id !
,Rbe, rrbe ! ( ) Nekk ad kecme s usu, uadmale ertsumta.
,Gen, ad tegne yiwet ! ( .)
,Nekk, ad kecme er l'A.A.K ( ) akk dl'A.P.I.C.O( ).
Amarezg-ik a Lewnis ! Amase d-ik a Neru !
Ihi tura, ad n eddit er wemger wis-semmus i d- yeqqaren : Yalimettekki,ad-imelahil-ines.
,Atan wahil-inu : Nekk, a d-rre laman di Klab debban, a d-awceakk itran yellan deg igenwan, a ten-id-rre ef tuyat-iw. Ad iwne
i Ssi ebdelbaqi
Ad yu al s amkan-is.
i Ssi ebdelbaqi Ad yu al s amkan-is.
yessawel s le qel i Ssi ebdelbaqiYu-d ur-s, a s-yefk tameu t.
s wurfan A d- yu al s amkan-is
i Ssi ebdelbaqiTiddukla Inauren n Leqbayel
TidduklaUudduakkduwenne nccnanWehran
i uzayez
68 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
70/100
Grindayer di lbu i d-iteddun. ( )
I emmu Waid meskin ?!
I
,Atan wahil-inu : Nekk, ad zzenze akk ayen yellan seddaw tmurt, dwayen yellan nnig tmurt ; adzzenze Sonatrach, adnidiret s le curakkdzzakat. ( )
Barakat !
Xxah fell-ak !
,Atan wahil-inu : Ad ge yiwen lfesti-bal dagi, yiwen umehrajan diFransa. Ad men e alef layla u layla di Bel ebbas, Dilam li a s-getilas,NumidyanWehran terwi fell-as. ( )
T ezza -as!
D ayagi kan i d ddwa-s !
Atanwahil-inu : Tebra ma awde a tt-sebbe .A tt-rre ala i sskivajd likunji.Akkenqqaren :Ragdawetmunji ( )
Adyu alsamkan-is.
i uzayez
Adyu alsamkan-is.
i uzayez
Adyu alsamkan-is.
, i uzayez
Adyu alsamkan-is.
Ssi ebdelwa ed akk d Ssi ebdelbaqi ad wehmen.
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi Rabe
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ssi alem
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Dda Akli
Pikau meskint ?!
69
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
71/100
Ssi Fenyan
Ssi ebdelbaqi
Ssi Fenyan
Nna Caba-nsen
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Argaz
,Rbe, rbe !
,Dayen, rebe -t ufi -t !
,Atan wahil-inu : Tebra ar tt-rret e d ies, alamma ugare Ahllkehf, wid-nni yegnen akken 5 leqrun. Yernu, kra yellan atan degufus-iw; imidi targityeshelkullci. ( )
,Atan wahil-inu : Ad ttekki deg useggas n Ledzayer di Fransa. Daya.Akkenqqaren:Ttiftakemmictn"l'Uru",walaccwarinduru.Yau...!
Ini-yas tura ur tessin ara lela-is !
Ihi, ruet tura ad tbuim.
Agemmu (rsultat) n lbu !
yessawel s le qel i Ssi ebdelbaqi
s wurfan
a d-yerfed taqerruyt-is, s le qel
Adyu alsi es-is.
Ssi ebdelwaedakkdSsi ebdelbaqiadwehmen.
i uzayez
Ad ff en msefaren, wadeffir waye, ma d Ssi Fenyan a t-ibibb Dda Akli. Arad-yegrin di tzeqqa-nni, ala Ssi ebdelwa ed akk d Ssi ebdelbaqi. Tallit wezzilenkan,ad-yekcemyiwenwergaz,yegla-dsyiwet twerqet.
Mi ara s-tt-yefk i Ssi ebdelbaqi, ad yeffe winna. Imettekkiyen-nni a d-kecmen refden-d yiwen usenduq am winna ideg ttawin lmiyyet, anagar kanNna Caba-nsen i d-iteddun tett ennin, tettcebbi deg yiman-is, akk d SsiFenyan i d-yettmuruden, deg yimi-s yiwet twerqet. Mi ara d-awen er Ssiebdelbaqi,as-d-ssersenasenduq-nni ef abla.
70 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
72/100
Ssi ebdelbaqi
Bu yetran
Ssi ebdelbaqi
Tarbat
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Tarbat
Ssi ebdelbaqi
,Awit-t akin er lqa a !
,Efk-as agemmu-nni n lbu !
,Fiel ad tceqqim iman-nwen. l'urijinal attah er ur-i i tella (
,Teccme-a ay afenyan !
I ine masen-nni (imesjernanen) ?!
ni ssetan ! ( ) Ur yelli wayen ara neffer fell-awen. Kullec iban. Nekkni zeddigit, nexa itexnanasin. ( ) Ihi tura, slet-d mli ! Atan er ur-wen ugemmu n lbu.
: Tikkelt-a, a rrbe a tafat ; ula d wid yu en tannumi ur ttbuin ara, tikkelt-a buin. Amedya, Qabilet Bni
Nne am:tbu i.,
An am buin !
L erc N at Ih, Ih : ibui.
s wurfan
Mi ara t-ssersen di lqa a
i Ssi Fenyan
ad yesken tawerqet, s uke eSsi
ebdelwa ed a t-yenbec am wakken ara s-yini ef-itt, ma ulac ad faqen. Ssiebdelbaqi a d-yessenser tawerqet-nni seg yimi n Ssi Fenyan, a tt-yaf tebzene tellexs,att-yewwetscebba i(su ar.
ef tikkelt
, i Ssi ebdelbaqi
Dinkan a d-kecmenkra(3)ine masen, a ten-yemmager.
A d-yu al s amkan-is.D a, a tt-neldi s yiwet tamawt yes an azal meqqren
acku d ameslay ara d-yemmeslay-
ef tikkelt
) Exx...!Teure-ttdileddayen!
71
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
73/100
Tarbat
Ssi ebdelbaqi
Tarbat
Ssi ebdelbaqi
Tarbat
Ssi ebdelbaqi
Tarbat
Ssi ebdelbaqi
Tarbat
Ssi ebdelbaqi
,Ih buin !
Larijyun n Bni Wi, Wi ; tbui.,
Wi buin !
ab Bni Wah, Wah : buin.
,Wah buin !
Les Ait Booycot : buin.
,
Ibwaykuen buin !
Ula d At Ni, Ni, tikkelt-a : buin.
,At Ni, Ni buin !
Tura ihi, ad n eddit srid er ugemmu aneggaru : Aman n yemkellsen, llan : 26 imelyunen. Aman n yembuiyen, llan : 2imelyarend999imelyunen,u999alef,u999.Widibuinsih,llan:2imelyaren d 999 imelyunen,u 999 alef, u 996. Wid ibuin s ala , llan :Ulac!Amezwaruid-yufraren,dSsi ebdelwa ed.
Mebruk fell-ak, ay amnukal-nne . () Ihi, simmal ara yefren Ssi ebdelwa ed imlawiyen-
ef tikkelt
ef tikkelt
ef tikkelt
ef tikkelt
ef tikkelt
I Ssi ebdelwaed. A d-yezzi er ine masen-nni.
Tarba t-nniadtee .
72 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
74/100
ines,ad-nerrtura efyesteqsiyennt amsa.Bismi-llah!
Amek ?! D aman n yembuiyen, akter n weman n yemkellsen ?!
Axaer, buin yid-ne imeddukal-nne n adem l'iniyyaz ; imi urufinaradwukudaraddun,ddan-dyid-ne nekkni.
Anwi kra-agi, ur nbui ara ?
Yiwen d Lhacmi n Crif, axaer ur yestufa ara. Yeltha-d d uheggi nC.N.S.A (Taseqqamut ta elnawt i usellek n Ledzayer ), tajdi. Wis-sin d : med U Bella (Ben Bella), wagi ye req-as webrid. Iru erL iraq, ibui efeddamusin. Ma d wis-kradmed Aselmad, wagi yugiadibui
Winna, d amaggad !
Winna, d ameca !
Winna, d lahel !
Winna, d afenyan !
,Qaer iman-ik... !
ni teb am ad tenna em, ef ddra-s !
Ane$mas 1ru
Ssi ebdelbaqi
Ane$mas wis-2
Ssi ebdelbaqi
Bu yetran
Ssi Rabe
Ssi alem
Dda Akli
Ssi Fenyan
Nna Caba-nsen
s wurfan, i Dda Akli
73
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
75/100
Bu yetran
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi
Ane$mas wis-3
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
,A t-id-awi ?! ( )
,Awi-t !
( )Nenuddimuqraiyun!
,Ddimuqraiya er ur-ne i d- tlul !
Amek i d-yufrar Ssi ebdelwa ed u netta ur d-ibedd ara di lbu ?!
Ur yelli wewham. D Sidi akim ur nes i akim, i t-id-yesbedden slmendadi essasen,urnessinyiwenseg-sen.
Dayen ! Tanemmirt-nwen Ihi tura, ad ne tagnit i Ssi ebdelwaedakkenadyefrenimlawiyen-ines.
,Lmes'uliyya tteklif, laysa bi tecrif. (
)Ssi
Fenyan, d iarren-iw ; fell-as ara yers lekem. () Dda Akli, d afus-iw ayeffus ; d netta ara irefden lekem. (
SsiRabe, d lib-iw n daxel ; d netta ara ierrfen ef lekem
) Ssi alem, d iles-iw ; yes-s ara yessiwel lekem. (A
)Nna Caba-nne d ul-iw ; yes-s ara yettwiemmel lekem. (
i Ssi ebdelbaqiDagi, yeqsed-d med Aselmad.
s usu u, i Bu yetran
, yezzi er Ssi ebdelbaqi Ad ikerrec icenfiren-is, ad iwehhi er ine masen-nni zuni yugad seg-sen.
ad iwehhi er tsenduqt n lbu
Ine masen-nniadrefdenifassen-nsen,adb unad-rnunisteqsiyen.Susu u.
ad ibedd di tlemmast n tzeqqa Ad yelu cwi ad yettxemmim, a t-id-
yeferSsi ebdelbaqi,as-d-yaakersi,adyeqqim.Ssyen,adyebduafran.
A d-ya Ssi Fenyan yetterurud, ad yeqqim zdat iarren n Ssi ebdelwa ed. A d-ya Dda Akli, ad yeqqim ef
tgecrar, di tama tayeffust, ad yerfed afus ayeffus n Ssi ebdelwa ed.). (A d-ya Ssi
Rabe, ad yeqqim ef tgecrar, di tama taelma ; a d-iger tawerqet n wedrimer lib n daxel n Ssi ebdelwa ed.
d-ya Ssi alem, ad yeqqim ef tgecrar, di tamatayeffust, a d-i elleq iles d a ezfan, d azegga di temger n Ssi ebdelwaed.
A d-ta
74 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
76/100
Nna Caba-nsen, ad teqqim ef tgecrar, di tama taelma ; a d-t elleq ul da ezfan, d azegga deg yedmaren n Ssi ebdelwa ed.
A d-ya Bu yetran, a d-ileu dtimendeffirt, ad yeffer iman-is deffir we rur n Ssi ebdelwaed, ala ifassen-is
id-yettbanen,ackuyessuli-tenamzunyefkamayna.
( Mi ara d-yegri wed-s, ala netta i wumi ur d-yettunefk ara wemkan ; ad yettru, ad yettellil ne ad yettawat di Ssi ebdelwa ed. )
Ad-yaSsiebdelbaqiyetta sa,adyuqema nacne ttajn la en-nninzik efuqerruy-
is, ad i elleq yiwen ukersi ameyan ef temger-is ; ad yali ef yiwen ukersi-nnien, a d-yifrir nnig-sen akk..( Dagi, a d-cnun akk ef tikkelt, yiwet tezgart sitezlit-nninSiMu:
Awini efyeshelwalluyaderiman-ikditrusi....
Ad xsint teftilin...
) Bu yetran, d a rur-iw, d netta ara iadden lekem. (
)
I nekkini a Ssiebdelwa ed?!...
)
Ssi ebdelbaqi
Ssi ebdelwaed
Ssi ebdelbaqi,daqerruy-iw;dkearayessel unle kem.(
Seg uelma er uyeffus : Ssi ebdelwa ed, Ssi Rabe, Ssi ebdelbaqi.
75
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
77/100
Seg uelma er uyeffus : Bu yetran, Ssi Rabe, Ssi alem, Dda Akli,Ssi Fenyan (di lqa a), Nna Caba-nsen.
Seg uelma er uyeffus : Bu yetran, Ssi Rabe, Ssi alem, Dda Akli,Nna Caba-nsen, Ssi Fenyan (di lqa a).
76 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
78/100
Seg uelma er uyeffus : Nna Cabba-nsen, Ssi alem, Ssi ebdelwa ed,Ssi ebdelbaqi.
Seg uelma er uyeffus : Bu yetran, Ssi Rabe, Ssi alem, Dda Akli,
Ssi ebdelwa ed yeddal di Ssi Fenyan (di lqa a),Ssi ebdelbaqi, Nna Caba-nsen.
77
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
79/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
80/100
Tame raTafelwit III
"
A d izumalS leqyud d tekmamin
Di yal tamurt Gezmen-asen awalMi d-nnan tiquranin
Benmuemmed / Yidir
79
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
81/100
Asayes 1
Tadlegt : 3 iekwan, sin ikersiyen, yiwen wes ar i elleq deg-slmizan,rsentfell-assemmustcemma ince lent.Tiftilinadilintnsantne xsintdegusayes.
Acal d amdan afeli / Yefkan iman-is d asfel...
Acal d amdan afeli / Yefkan iman-is d asfel ...
ef yise akk d tlelli / Yeggull ad yemu lbael...
ef yise akk d tlelli / Yeggull ad yemu lbael...
Kra lin di Ccili / Wiya di ddunit kamel...
Kra lin di Ccili / Wiya di ddunit kamel...
Kra lin di Ccili / Wiya di temna n Leqbayel...
A d-yekcem Bu ccfaya, yelsa abernus d amellal, yerfed tacemma t tu netec el, ad ibedd zdat wes ar-nni, a d-iheggi iman-is akken a d-yini asefru.Tarba t nnien n 6 yemdanen, lsan akk tebrek, anagar kan Tilelli i yelsan
talaba n teslit, d tamellalt, a d-tekcem, teba ef sin lefuf. Kramsefaren-dditama teyeffust, krannienmsefaren-dditama taelma.Yalyiwen deg- sen yerfed tacemma t tu . Bu ccfaya mi ara d-yeqqar asefru, nutni a d- ggarenisurifen,as-d-ttarran.
Bu ccfaya
Tarbat
Bu ccfaya
Tarbat
Bu ccfaya
Tarbat
Bu ccfaya
80 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
82/100
Tarbat
med Aselmad
Tilelli n wawal
med Aselmad
Tilelli n wawal
med Aselmad
Tarbat
Tilelli n wawal
Kra lin di Ccili / Wiya di temna n Leqbayel.
Nekk isem-iw med Aselmad, qeddce di tmussni, emmle tilelli !( )
Nekk, isem-iw Tilelli n wawal, llan wid i yi-yessawalen urriyatutte bir,uladnekkemmle tamussni ! ( )
as ulamma d tikkelt-nne tamezwarut ideg nemlal, macaulfa amwakkennemyussansegwacal-aya!
Ula d nekk ri -k si temi...
,Tessawel-d Tlelli !
,A...hh !
Rri iman-iw d tagugamt, d ta e ugt, wala ad ddu d asfel er yemse za en,axa erwid-nni, i urzmirenaraadfkeniman-nsend
Akken ara yekfu usefru-yagi, tarba t-nni ad tkemmel tikli-s (asurif, asurif)
Kra-nni yellan di tama taelma, a d- zzin d azgen udewwir di tamtayeffust. Kra nnien yellan di tama tayeffust, a d-zzin d adewwir di tamtaelma. Bu ccfaya ad ibedd ger sin ikersiyen-nni. Dagi, akken ara ssexsticemma in-nni yellan deg ifassen-nsen, ad ce lent teftilin deg usayes, adqqimen. med Aselmad yeqqim ef ukersi yellan di tama tayeffust, Tilelliwawal ad teqqim ef ukersi yellan di tama taelma, Bu ccfaya yeqqim dlqa a gar-asen, wiya zzin-asen-d. Ti imit-nsen dagi tettak-d tal a nwaggur.
Adiwehhi erTlelli.
Adtwehhi er medAselmad.
s wewham
s wewham
81
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
83/100
asfel efddra-w.
,Igugem med !
,Ur ttagadet ! ur ttagadet ! D adhac kan i yedhec ; tame ra-yagi, dtame ra-nwen. Dagi, ulac lif, ulac lbael, ulac tameqranit ; win iwumiyellakradegwul,at-id-yini.
,S yisem n tugdut akk d izerfan n wemdan, a wen-budde tame ratameggazt!
,S yisem n lfenn akk d ifennanen n ddunit, a wen-budde tame ratameggazt!
,S yisem n tual akk d igujilen yellan di ddunit, a wen-buddetame ratameggazt!
,Syisemnccbaaakkdlenana,awen-budde tame ratameggazt!
,Syisemnyalddinyellandiddunit,awen-budde tame ratameggazt
,S yisem n yakk imuan d wid yettumerrten di ddunit, a wen-buddetame ratameggazt!
Syisemumezruyakkdccfayaawen-budde tame ratameggazt!
medAselmadadyeb uad-yinikra,ad-yafiman-isigugem.
s wewham
s lenana
si tama taelma
si tama tayeffust
si tama taelma
si tama tayeffust
si tama taelma
si tama tayeffust
Tarbat
Tilelli n wawal
1ru si Terbat
1ru si Terbat
Wis-2 si Terbat
Wis-2 si Terbat
Wis-3 si Terbat
Wis-3 si Terbat
Bu ccfaya
82 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
84/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
85/100
Tilelli n wawal
1ru si Terbat
1ru si Terbat
Wis-2 si Terbat
Tilelli n wawal
Wis-3 si Terbat
,Wi ara d-yecnun tura ?
,( )PabluNiruda!( )
,( )VikurXara!( .)
,( )Ccab aziz !( )
,S yisem n wigi yakk, a d-yecnu tura !
,( )LwennasMatub
i Tarba t
si tama taelma Ad-yekker, adibeddzdatwes ar-nni ideg i elleqlmizan. Adyu alsamkan-is,adyeqqim.
si tama tayeffust Ad-yekker, adibeddzdatwes ar-nni ideg i elleqlmizan. Adyu alsamkan-is,adyeqqim
si tama taelma Ad-yekker, adibeddzdatwes ar-nni ideg i elleqlmizan. Aadyu alsamkan-is,adyeqqim.
i Tarba t
si tama taelma d tama tayeffust Ad-kkren,adbedden zdatwes ar-nni ideg i elleqlmizan.
Dagi, ad nsel i tezgart taneggarut si tezlit-nni n Lwennas Matub : Tilelli. Akken ara tekfu tezlit-agi, ad xsint teftilin deg usayes, ad nsel i uereq nrra. Akken ara ce lent teftilin, a d-banen wat terba t-nni, lin di lqa ammuten akk, anagar kan Bu ccfaya i mazal yedder. Ssyen, a d-yekcem yiwenucennay,adibeddzdatwes ar-nniidegi elleqlmizan,ad-yecnukrantezgar seg yiwet tezlit n li Belqasmi s yezwel : . Dagi, Buccfayaadibeddzdatlmeyytin-nni. Acennay-nniad-yernukrantezgarsegyiwetntezlit-nnienn liBelqasmis yezwel : Tifirellest n lehna. Dagi, a d-kkren lmeyytin-nni, ad ttferfiren, adttafgen amifirellas. Ssyen ad yeffe ucennay-nni, a t-efren Bu ccfaya, Tilellin wawal akk d med Aselmad ; ara d-yegrin ala wid-nni yettferfiren amiferellas.Ineggura-yagi,adbun efsinlefuf,3ditamatayeffust,3nniendi
aret-iyi imi-w d ijdi
Wis-2 si Terbat ,( )Ccabesni !( )
si tama tayeffust Ad-yekker, adibeddzdatwes ar-nni ideg i elleqlmizan. Adyu alsamkan-is,adyeqqim.
84 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
86/100
tamataelma.
si tama taelma A d-yekker s wewham meqqren.
si gar iekwan
si tama tayeffust A d-yekker s wewham meqqren.
si gar iekwan
si tama taelma A d-yekker, s wewham meqqren
si gar iekwan
Ssyen, a d-qeddmen iman-nsen i l aci.
TaggaraWehran,
yennayer 2003/2953.
1ru si Terbat
med Aselmad
1ru si Terbat
Tilelli n wawal
Wis-2 si Terbat
Bu ccfaya
,( ) Temmut Tmussni !
,Aql-i da, wi yi-yettqelliben ?!
,( ) Temmut Tlelli !
,Aql-i da, wi yi-yettqelliben ?!
,( .) Temmut ccfaya !
,Aql-i da, wi yi-yettqelliben ?!
85
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
87/100
Seg uzelma er uyeffus : med Aselmad, Bu ccfaya, Tilelli,akk d sin seg iqeffafen, lsan tebrek.
Seg uelma er uyeffus : med Aselmad, Bu ccfaya, Tilelli
(tettban-d am acemma), Acennay.
86 Amezgun
Di tmurt uekki
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
88/100
Kra seg uzayez (amur deg-sen d tiwaculin) i d-yettasener yermad n Tiddukla Numidya.
87
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
89/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
90/100
Amseglu / annexe
89
Oamal Benuf
Amezgun
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
91/100
Di tmurt uekki
Tiddukla Tadelsant Numidya
B.P. 101 Oran RP 31000Tel/Fax : 041 45 56 55 Email :
Isem n terba tTIGAWT D WAWAL
Azwel n tmezgunt. . . Di tmurt u Ekki
Tawsit : Amugez (Amennu d tez ent)Ta ult : Ger Tammugit d tmella t (ddrama d kumidya)-
urfan d tesa-Aawan d isemda : li Belqasmi, Yusef BessayTadlegt : Mu Mes udi, ilali We mara
Urmisen : Tarba t Tigawt d wawalTimelsa : / amid Bafir
Aris d tririt s asayes : amal Ben uf Amallal : Samir Zemmuri
: 8
* Arraz n weris : Bgayet, 2004.* Arraz usensayes : Tizi-wezzu, 2004.
AFARES : 2953/2003
Association Culturelle Numidia
Aman n ihanayen
Amezgun90
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
92/100
Oamal Benuf
ARRAZENi s-d-yeren i tmezgunt-agi
Arraz n " Usensayes amyifi " di Tizi-Wezzu, 2004.
Arraz n " Weris amyifi" di Bgayet, 2004.
Amezgun 91
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
93/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
94/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
95/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
96/100
Tirigin n Usqqamu Unnig n Timmuz$aEditions du Haut Commissariat l'Amazighit
Collection
-o-O-o-
Idlisen-nne$ 01- Khalfa MAMRI,
02- Slimane ZAMOUCHE, , 2003.03- Omar DAHMOUNE, , 2003.04- Mohand Akli HADDADOU, , 2003.05- Hocine ARBAOUI, ( ), 2004.06- Slimane ZAMOUCHE, , 2004.07- S. HACID et K. FARHOUH, akk d : , 2004.08- Y. AHMED ZAYED et R. KAHLOUCHE,
, 2004.09- Lhadi BELLA, : , 2004.10- Habib Allah MANSOURI, (
), 2004.11- Djamel HAMRI, , 2004.12- Ramdane OUSLIMANI, , 2004.13- Habib Allah MANSOURI, ,
, 2004.14- Ali KHALFA, , 2004.15- Halima AIT ALI TOUDERT, , 2004.16- Moussa OULD TALEB, , ( ), 2004.17- Mohand Akli HADDADOU, , 2004.18- Nadia BENMOUHOUB, , 2004.19- Youcef MERAHI, , 2004.20- Abdelhafidh KERROUCHE, , 2004.21- Ahmed HAMADOUCHE, , 2004.22- Slimane BELHARET, , 2005.23- Madjid SI MOHAMEDI, , 2005.24- Abdellah HAMANE, , 2005.25- Collectif, , 2005.26- Mourad ZIMU, , 2005.27- Tayeb DJELLAL, , 2005.28- Yahia AIT YAHIATNE, , 2006.29- Abdellah HAMANE, , 2006.30- Lounes BENREJDAL, , 2006.31- Mezyan OU MOH, , 2006.32- Abdellah ARKOUB, , 2006.33- Ali MAKOUR, , 2006.34- Y. BOULMA & S. ABDENBI, , 2006.35- Mohand Akli SALHI, , 2006.36- O. KERDJA & A. MEGHNEM, , 2006.37- Ali EL-HADJEN, , 2006.
Abane Ramdane, ar taggara d netta i d bab n
Uvan n tegrest Bu tqulhatin
Idurar ireqmanenInigan : ammud isefra
Lael ittaba lael Tafunast igujilen
Lunoa Ageldun amecu
Agerruj n teqbaylit Akli ungif
Amawal n tmazi$t tatrart
Angal n webrid Ayen i $-d-nnan gar yetran
Mmi-s n igellil Tazwart s$ur Yusef MERRAI
Tamacahut n Bas$ar Taqbaylit ass s wass
Te$zi n yiles Ti$ri n umsedrar
Awal $ef wawal Afus seg-m
Merwas di lberj n yiij - aric I Tibirt n yimedyazen
Tikli, tullizin nnivenSi tinfusin n umaval
Favma n Summer Merwas di lberj n yiij - aric II
Tamacahut n bu yedmimTamacahut n umeksa
Nnig wurfanmed n ugellid
Am tmeqqunt n tjeooigin Amawal n tsekla
Amawal amecu n ugama Tudert d usirem
timmunent ( ), 2003.Tasuqilt n ebdennur AO SAID d Yusef RAI MER
Lexique du corps humainSophonisbe
Lexique des sciences de la terre et lexique animal
Recueil de contes amazighs Traduction du Petit Prince
de St. Exupry
dition revue et augmente
Recueil des prnoms amazighs
Tirigi n n A.U.T - Editions du H.C.A
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
97/100
Actes de colloques
Revue Timmuzgha
Autres publications
Consulting
- Actes des journes d'tude sur ,mars 1998.
- Actes des journes d'tude sur , mai 1998.- Actes des journes d'tude sur
, juin 1998.- Actes des journes d'tude sur , 2001.- Actes du colloque sur ,
2002.- Actes du colloque international sur
, 2002.- Actes des stages de perfectionnement pour les enseignants de tamazight,
mars 2004.- Actes du colloque sur , 2006.
Revue d'tudes amazighes du Haut Commissariat l'Amazighit :N 01, avril 1999, ----- N 13, octobre 2006.
- Annuaire des associations culturelles amazighes, 2000.- Idir El-Watani, , dcembre 2001.- Etude sur ,
2004.
- Iddir AMARA,
- Kemal STITI,, HCA/ANEP, 2006
La connaissance de l'histoire de l'Algrie
L'enseignement de tamazight Tamazight dans le systme de la
communication Approche et tude sur l'amazighit Le mouvement national et la revendication amazighe
Tamazight face aux dfis de la modernit
Le patrimoine culturel immatriel amazigh
L'Algrie libre vivra L'enseignement de la langue amazighe : bilan et perspectives
Les inscriptions alphabtiques amazighes d'Algrie,HCA/ANEP, 2006.
Fascicule des inscriptions libyques graves et peintes de la grande Kabylie
Tirigi n n A.U.T - Editions du H.C.A
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
98/100
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
99/100
Achev d'imprimer sur les presses deLes Oliviers
Tizi-Ouzou - 2007 Tel : 026-21-07-19
Fax : 026-21-95-40
8/14/2019 Djamal Benaouf_Di tmurt uekki
100/100
amalBen uf,d ame nas n tmazi t, d amyaru, d amedyaz, d argazumazgun. Yessareg-d yakan sin yedlisen urTeriginl'Harmattan:Amezwarudungal"Timlilitnt ermiwin" i d-yeff en di 2002. Waye d amud isefra"Tujjma tuzzma" i d-yeff en di 2004. Yura da en krantmezgunin,yiwetseg-sentdta:"...Ditmurtu ekki".Simmalarad-ff enttiya ,mazallxirarzdat...
Ssa id e muc