DINH DƯỠNG TRẺ TRÊN MỘT TUỔI

DINH DƯỠNG TRẺ DINH DƯỠNG TRẺ TRÊN MỘT TUỔITRÊN MỘT TUỔI

Ths. Lưu Mỹ ThụcThs. Lưu Mỹ Thục

MỤC TIÊUMỤC TIÊU

Trình bày được các nhu cầu về dinh Trình bày được các nhu cầu về dinh dưỡng của trẻ.dưỡng của trẻ.

Trình bày được nguyên tắc cho ăn với trẻ Trình bày được nguyên tắc cho ăn với trẻ trên một tuổi.trên một tuổi.

Số bữa ăn, phân bố năng lượng của bữa Số bữa ăn, phân bố năng lượng của bữa ăn.ăn.

VAI TRÒ CỦA DINH DƯỠNGVAI TRÒ CỦA DINH DƯỠNG

Dinh dưỡng hợp lý cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là Dinh dưỡng hợp lý cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là yếu tố thiết yếu đảm bảo cho sự phát triển hết yếu tố thiết yếu đảm bảo cho sự phát triển hết tiềm năng của trẻ sau này. tiềm năng của trẻ sau này.

Dinh dưỡng 2 năm đầu đời có vai trò rất quang Dinh dưỡng 2 năm đầu đời có vai trò rất quang trọng đối với sự phát triển thể chất đặc biệt là trọng đối với sự phát triển thể chất đặc biệt là chiều caochiều cao, , trí tuệtrí tuệ, , sức khoẻsức khoẻ và và hành vihành vi của trẻ của trẻ sau này. sau này.

Trẻ trên 2 tuổi rất khó phục hồi lại thấp còi xảy Trẻ trên 2 tuổi rất khó phục hồi lại thấp còi xảy ra do thiếu dinh dưỡng trong những năm trước ra do thiếu dinh dưỡng trong những năm trước đóđó..

NHU CẦU NĂNG LƯỢNGNHU CẦU NĂNG LƯỢNG

Trẻ 1-2 tuổi nhu cầu năng lượng khoảng 900kcal/ngày Trẻ 1-2 tuổi nhu cầu năng lượng khoảng 900kcal/ngày trong đó năng lượng có được từ sữa mẹ là khoảng trong đó năng lượng có được từ sữa mẹ là khoảng 300 kcal (đáp ứng được 35-40% tổng số nhu cầu về 300 kcal (đáp ứng được 35-40% tổng số nhu cầu về năng lượng) nên năng lượng từ thức ăn bổ sung cần năng lượng) nên năng lượng từ thức ăn bổ sung cần khoảng 550 -600kcal/ngày. khoảng 550 -600kcal/ngày.

Thức ăn cho trẻ phải có giá trị dinh dưỡng cũng như Thức ăn cho trẻ phải có giá trị dinh dưỡng cũng như đậm độ năng lượng cao vì dạ dày của trẻ còn nhỏ, đậm độ năng lượng cao vì dạ dày của trẻ còn nhỏ, thức ăn nát có nhiều nước mặt khác trẻ lại chưa ăn thức ăn nát có nhiều nước mặt khác trẻ lại chưa ăn được nhiềuđược nhiều

NGUỒN CUNG CẤP NĂNG NGUỒN CUNG CẤP NĂNG LƯỢNGLƯỢNG

% NĂNG LƯỢNG TỪ CÁC % NĂNG LƯỢNG TỪ CÁC NGUỒN THỰC PHẨMNGUỒN THỰC PHẨM

NHU CẦU NL THEO WHONHU CẦU NL THEO WHO(KCALNGÀY)(KCALNGÀY)

TuổiTuổi TraiTrai gáigái TuổiTuổi TraiTrai gáigái

1-31-3 11801180 11801180 10-1210-12 21102110 20102010

4-64-6 14701470 14701470 13-1513-15 26502650 22002200

7-97-9 18251825 18251825 16-1816-18 29802980 22402240

NHU CẦU NĂNG LƯỢNGNHU CẦU NĂNG LƯỢNG(CÂN NẶNG)(CÂN NẶNG)

TuổiTuổi Nhu cầuNhu cầu TuổiTuổi Nhu cầuNhu cầu

< 3 tháng< 3 tháng 110 Kcal/kg/ngày110 Kcal/kg/ngày 3-6 tuổi3-6 tuổi 80 -90 Kcal/kg 80 -90 Kcal/kg /ngày/ngày

3-6 tháng3-6 tháng 100 -110 100 -110 Kcal/kg/ngàyKcal/kg/ngày

6-9 tuổi6-9 tuổi 70- 80 Kcal/kg 70- 80 Kcal/kg /ngày/ngày

> 6 tháng> 6 tháng 100 Kcal/kg/ngày100 Kcal/kg/ngày 9-12 tuổi9-12 tuổi 60-70 Kcal/kg 60-70 Kcal/kg /ngày/ngày



NHU CẦU ĐẠM (g/kg/ngày)NHU CẦU ĐẠM (g/kg/ngày)

Tuổi Nhu cầu protid Tỷ lệ % protid động vật

< 6 tháng < 6 tháng

1212 100100

7 – 12 tháng7 – 12 tháng 21 – 25 21 – 25 7070

1 – 3 tuổi1 – 3 tuổi 35 – 4435 – 44 > 60> 60

4 – 6 tuổi4 – 6 tuổi 44 – 5544 – 55 > 50> 50

7 – 9 tuổi7 – 9 tuổi 55 – 6455 – 64 > 50> 50Trai Gái

10 – 12 tuổi10 – 12 tuổi 63 – 7463 – 74 60 – 70 60 – 70

13 – 14 tuổi13 – 14 tuổi 80 – 9380 – 93 60 – 77 60 – 77

16 – 18 tuổi16 – 18 tuổi 89 -104 89 -104 67 – 78 67 – 78

NHU CẦU VITAMIN VÀ KHOÁNG NHU CẦU VITAMIN VÀ KHOÁNG CHẤTCHẤT

Thức ăn đa dạng đảm bảo cung cấp đẩy đủ các Thức ăn đa dạng đảm bảo cung cấp đẩy đủ các vitamin, khoáng chất, acid amin. vitamin, khoáng chất, acid amin.

Tốc độ trẻ lớn nhanh trong hai năm đầu đời nên Tốc độ trẻ lớn nhanh trong hai năm đầu đời nên nhu cầu dinh dưỡng cao. Bú mẹ cho đến 24 nhu cầu dinh dưỡng cao. Bú mẹ cho đến 24 tháng hoặc hơn để nhận được 70% nhu cầu tháng hoặc hơn để nhận được 70% nhu cầu VitaminA, 40% nhu cầu canxi, 37% nhu cầu VitaminA, 40% nhu cầu canxi, 37% nhu cầu riboflavin từ sữa mẹ.riboflavin từ sữa mẹ.

Trong sữa mẹ hàm lượng vitamin thấp đặc biệt Trong sữa mẹ hàm lượng vitamin thấp đặc biệt là sắt, kẽm vì vậy nên cho trẻ ăn thức ăn có giàu là sắt, kẽm vì vậy nên cho trẻ ăn thức ăn có giàu sắt, canxi, kẽm, vitamin A. sắt, canxi, kẽm, vitamin A.

NHU CẦU CHẤT BÉONHU CẦU CHẤT BÉO

Sữa mẹ có nhiều chất béo đặc biệt là acid béo cần thiết. Sữa mẹ có nhiều chất béo đặc biệt là acid béo cần thiết. Chất béo trong sữa mẹ tốt cho sự hấp thu tiền vitamin A Chất béo trong sữa mẹ tốt cho sự hấp thu tiền vitamin A trong TĂ.trong TĂ.Vai trò: cung cấp năng lượng, hấp thu các vitamin tan Vai trò: cung cấp năng lượng, hấp thu các vitamin tan trong dầu mỡ, cung cấp các acid béo cần thiết, làm dậy trong dầu mỡ, cung cấp các acid béo cần thiết, làm dậy mùi thơm ngon của thức ăn. Bổ sung 5g-10g/bữa nếu thức mùi thơm ngon của thức ăn. Bổ sung 5g-10g/bữa nếu thức ăn dồi dào đạm động vật, nếu không bổ sung thêm 10-20g ăn dồi dào đạm động vật, nếu không bổ sung thêm 10-20g chất béo/bữa.chất béo/bữa.Năng lượng từ chất béo trong thức ăn bổ sung là 30-45% Năng lượng từ chất béo trong thức ăn bổ sung là 30-45% tổng năng lượng của chất béo có trong thức ăn tuỳ thuộc tổng năng lượng của chất béo có trong thức ăn tuỳ thuộc vào số lượng sữa và lượng chất béo có trong sữa mẹ. vào số lượng sữa và lượng chất béo có trong sữa mẹ. Thông thường chất béo trong sữa mẹ là 38g/l nên % năng Thông thường chất béo trong sữa mẹ là 38g/l nên % năng lượng từ chất béo có trong thức ăn bổ sung ở trẻ từ 1-2 lượng từ chất béo có trong thức ăn bổ sung ở trẻ từ 1-2 tuổi là 17-42%. tuổi là 17-42%.

NHU CẦU KHÁCNHU CẦU KHÁC

Nhu cầu nướcNhu cầu nướcTrẻ không bú mẹ cần 400ml-600ml nước /ngày ngoài Trẻ không bú mẹ cần 400ml-600ml nước /ngày ngoài lượng nước mà trẻ nhận được từ nguồn sữa và thức ăn lượng nước mà trẻ nhận được từ nguồn sữa và thức ăn khác. Nếu trời nóng lượng nước này có thể tăng lên đên khác. Nếu trời nóng lượng nước này có thể tăng lên đên 800-1200ml/ngày.800-1200ml/ngày.

Nhu cầu GlucidNhu cầu GlucidGlucid có trong ngũ cốc, khoai củ và một số loại rau củ. Glucid có trong ngũ cốc, khoai củ và một số loại rau củ. Năng lượng do G cung cấp 60-65% tổng năng lượng có Năng lượng do G cung cấp 60-65% tổng năng lượng có được từ bữa ăn. Rau quả nên chiếm 20% khẩu phần ăn vì được từ bữa ăn. Rau quả nên chiếm 20% khẩu phần ăn vì trong rau quả có nhiều xenlulose có tác dụng kích thích trong rau quả có nhiều xenlulose có tác dụng kích thích nhu động ruột, điều hoà hệ vi khuẩn ruột, chống táo bnhu động ruột, điều hoà hệ vi khuẩn ruột, chống táo bóón và n và tăng đào thải cholesterontăng đào thải cholesteron

NGUYÊN TẮC CHO ĂN VỚI TRẺ NGUYÊN TẮC CHO ĂN VỚI TRẺ >1TUỔI>1TUỔI

Trực tiếp cho trẻ ăn với trẻ < 2 tuổi và hỗ trợ để trẻ tự Trực tiếp cho trẻ ăn với trẻ < 2 tuổi và hỗ trợ để trẻ tự ăn với trẻ > 2 tuổi để trẻ có cảm giác no và đóiăn với trẻ > 2 tuổi để trẻ có cảm giác no và đóiCho ăn chậm và kiên nhẫn, khuyến khích trẻ ăn hết suất Cho ăn chậm và kiên nhẫn, khuyến khích trẻ ăn hết suất nhưng không được ép hay nhồi nhét trẻ ăn.nhưng không được ép hay nhồi nhét trẻ ăn.Thức ăn đa dạng và phong phú, mùi vị thơm ngon hấp Thức ăn đa dạng và phong phú, mùi vị thơm ngon hấp dẫn. Chế biến món ăn theo sở thích của trẻ chứ không dẫn. Chế biến món ăn theo sở thích của trẻ chứ không phải của cha mẹ.phải của cha mẹ.Tránh làm sao lãng trẻ trong bữa ăn bằng các hTránh làm sao lãng trẻ trong bữa ăn bằng các hìình thức nh thức tivi, quảng cáo, chơi đồ chơitivi, quảng cáo, chơi đồ chơiBữa ăn là thời gian dạy trẻ và thể hiện yêu thương nên Bữa ăn là thời gian dạy trẻ và thể hiện yêu thương nên trò chuyện với trẻ trong khi ăn, tương tác mắt với mắt.trò chuyện với trẻ trong khi ăn, tương tác mắt với mắt.

ĐỘ RẮN CỦA THỨC ĂNĐỘ RẮN CỦA THỨC ĂN

Trẻ 12 tháng đã có thể ăn thức ăn cứng cùng với gia Trẻ 12 tháng đã có thể ăn thức ăn cứng cùng với gia đình tuy nhiên ở lứa tuổi này thường cho trẻ ăn thức đình tuy nhiên ở lứa tuổi này thường cho trẻ ăn thức ăn mềm như cháo đặc vì thức ăn này giúp cho trẻ tiêu ăn mềm như cháo đặc vì thức ăn này giúp cho trẻ tiêu hoá và hấp thu nhanh mặt khác trẻ dễ nuốt hơn nên hoá và hấp thu nhanh mặt khác trẻ dễ nuốt hơn nên tiết kiệm được thời gian cho người chăm sóc trẻ. tiết kiệm được thời gian cho người chăm sóc trẻ.

Trẻ 12 tháng, ngoài việc bú mẹ, ăn cháo nên cho trẻ Trẻ 12 tháng, ngoài việc bú mẹ, ăn cháo nên cho trẻ tập làm quen với thức ăn rắn, nếu không sẽ rất khó tập làm quen với thức ăn rắn, nếu không sẽ rất khó khăn trong việc ăn uống của trẻ sau này. Trẻ 2 tuổi khăn trong việc ăn uống của trẻ sau này. Trẻ 2 tuổi phải ăn cơm.phải ăn cơm.

SỐ BỮA ĂN VÀ PHÂN BỐ NĂNG SỐ BỮA ĂN VÀ PHÂN BỐ NĂNG LƯỢNG CỦA BỮA ĂNLƯỢNG CỦA BỮA ĂN

Đậm độ năng lượng trong khẩu phần ăn thấp, số lượng ít nên Đậm độ năng lượng trong khẩu phần ăn thấp, số lượng ít nên phải ăn nhiều bữa. Thường ăn 4-5 bữa/ngày và thêm 1 bữa phụ phải ăn nhiều bữa. Thường ăn 4-5 bữa/ngày và thêm 1 bữa phụ hoặc 2 bữa phụ với trẻ không có sữa mẹ.hoặc 2 bữa phụ với trẻ không có sữa mẹ.Khối lượng bữa ăn 30g/kg/ngày và NL tối thiểu là 0,8kcal/g Khối lượng bữa ăn 30g/kg/ngày và NL tối thiểu là 0,8kcal/g thức ăn. Trẻ 6-8 tháng dạ dày có thể chứa 249 g TĂ, 9-11 thức ăn. Trẻ 6-8 tháng dạ dày có thể chứa 249 g TĂ, 9-11 tháng chứa 285g và trẻ 1-2 tuổi chứa 345 g TĂ/lần.tháng chứa 285g và trẻ 1-2 tuổi chứa 345 g TĂ/lần.Thức ăn chính bao gồm cả sữa và thức ăn bổ sungThức ăn chính bao gồm cả sữa và thức ăn bổ sungBữa phụ là thức ăn giữa các bữa chính do vậy bữa phụ phải Bữa phụ là thức ăn giữa các bữa chính do vậy bữa phụ phải chế biến nhanh, ngon, giàu năng lượng và dinh dưỡng. Bữa chế biến nhanh, ngon, giàu năng lượng và dinh dưỡng. Bữa phụ có thể là sữa chua, súp, hoa quả.phụ có thể là sữa chua, súp, hoa quả.Trẻ càng lớn thì số bữa ăn giảm nhưng khối lượng TĂ và đậm Trẻ càng lớn thì số bữa ăn giảm nhưng khối lượng TĂ và đậm độ năng lượng trong bữa ăn phải tăng lên. độ năng lượng trong bữa ăn phải tăng lên. ĂĂn theo giờ để có bài tiết dịch tiêu hoá tốt hơn, có cảm giác no n theo giờ để có bài tiết dịch tiêu hoá tốt hơn, có cảm giác no và đói nên ăn ngon hơn, thèm ăn hơn và tiêu hoá tốt hơnvà đói nên ăn ngon hơn, thèm ăn hơn và tiêu hoá tốt hơn

ĐẬM ĐỘ NĂNG LƯỢNG THEO ĐẬM ĐỘ NĂNG LƯỢNG THEO BỮA ĂNBỮA ĂN

Số bữa ăn/ngàySố bữa ăn/ngày Đậm độ năng lượng tối Đậm độ năng lượng tối thiểu /g thức ănthiểu /g thức ăn

5 bữa5 bữa 0,7kcal/g0,7kcal/g

4 bữa4 bữa 0,8 kcal/g0,8 kcal/g

3 bữa3 bữa 1kcal/g1kcal/g

THÀNH PHẦN DINH DƯỠNGTHÀNH PHẦN DINH DƯỠNGThức ăn đa dạng và phong phú, ăn theo mùaThức ăn đa dạng và phong phú, ăn theo mùaĂn theo ô vuông thức ăn.Ăn theo ô vuông thức ăn.Đạm ĐV ăn hàng ngày vì có nhiều Fe, Zn.Đạm ĐV ăn hàng ngày vì có nhiều Fe, Zn.Sữa và các chế phẩm có nhiều Ca, và chất dinh dưỡng khác. Sữa Sữa và các chế phẩm có nhiều Ca, và chất dinh dưỡng khác. Sữa uống 200ml -400ml /ngày nếu ăn đủ đạm. Nếu chưa đủ thì lượng uống 200ml -400ml /ngày nếu ăn đủ đạm. Nếu chưa đủ thì lượng sữa 300ml-500ml/ngày. Nếu trẻ không nhận đủ lượng cá, thịt, sữa sữa 300ml-500ml/ngày. Nếu trẻ không nhận đủ lượng cá, thịt, sữa thì phải đảm bảo đủ đậu đỗ, gạo hàng ngày để cung cấp đủ Pr. thì phải đảm bảo đủ đậu đỗ, gạo hàng ngày để cung cấp đủ Pr. Nếu sữa trong chế độ ăn hàng ngày không đủ thì nên tìm nguồn Nếu sữa trong chế độ ăn hàng ngày không đủ thì nên tìm nguồn thức ăn dồi dào canxi như đủ đủ, bí ngô, đậu xanh, cải bắp, cá thức ăn dồi dào canxi như đủ đủ, bí ngô, đậu xanh, cải bắp, cá cũng là nguồn thực phẩm có nhiều canxi.cũng là nguồn thực phẩm có nhiều canxi.Vit C có nhiều trong cam, chanh, xoài, chuối, đào, dưa hấu. Cà Vit C có nhiều trong cam, chanh, xoài, chuối, đào, dưa hấu. Cà chua, súp lơ, rau xanh tuy nhiêu khi nấu chín thức ăn, thì vitamin chua, súp lơ, rau xanh tuy nhiêu khi nấu chín thức ăn, thì vitamin C bị mất đi chút ít.C bị mất đi chút ít.Không dùng nước uống có giá trị dinh dưỡng thấp như nước ngọt, Không dùng nước uống có giá trị dinh dưỡng thấp như nước ngọt, chè, soda v..v. Nước hoa quả dùng không quá 240 ml/ngày nếu chè, soda v..v. Nước hoa quả dùng không quá 240 ml/ngày nếu không trẻ quá no và không ăn thức ăn có giá trị dinh dưỡng cao.không trẻ quá no và không ăn thức ăn có giá trị dinh dưỡng cao.

SỰ PHÂN CHIA CALO CỦA BỮA SỰ PHÂN CHIA CALO CỦA BỮA ĂN THEO NGÀYĂN THEO NGÀY

5 bữa5 bữa 4 bữa4 bữa

SángSáng 30%30% 30%30%

Giữa trưaGiữa trưa 10- 15 %10- 15 %

TrưaTrưa 25 - 30%25 - 30% 30 - 35%30 - 35%

ChiềuChiều 10 - 15%10 - 15% 10 - 15%10 - 15%

TốiTối 20%20% 20 - 30%20 - 30%

MỘT SỐ VÍ DỤ MỘT SỐ VÍ DỤ

- 13 13 18 tháng: ăn 3 bữa cháo (mỗi bữa 18 tháng: ăn 3 bữa cháo (mỗi bữa 250-300 ml cháo)250-300 ml cháo)

- 18 18 24 tháng trẻ ăn 3 bữa cơm nát (mỗi 24 tháng trẻ ăn 3 bữa cơm nát (mỗi bữa 1 bát con ăn cơm)bữa 1 bát con ăn cơm)

- Trên 24 tháng: trẻ ăn cơm cùng gia đình.Trên 24 tháng: trẻ ăn cơm cùng gia đình.Ngoài các bữa ăn chính trẻ thêm 1 đến 2 Ngoài các bữa ăn chính trẻ thêm 1 đến 2

bữa phụ bằng sữa:bữa phụ bằng sữa:+ 15-16h và trước khi ngủ để tăng các + 15-16h và trước khi ngủ để tăng các

khoáng chất đặc biệt canxi.khoáng chất đặc biệt canxi.

CÔNG THỨC NẤU CHÁOCÔNG THỨC NẤU CHÁO

Bát cháoBát cháo: 1 bát 250-300ml:: 1 bát 250-300ml:- 50 g gạo (1 nắm gạo to)50 g gạo (1 nắm gạo to)- 1/3 – 1/2g thịt hoặc cá hoặc tôm hoặc trứng.1/3 – 1/2g thịt hoặc cá hoặc tôm hoặc trứng.- 1 thìa canh rau thái nhỏ1 thìa canh rau thái nhỏ- 5 ml nước mắm5 ml nước mắm- 5 đến 10 ml dầu ăn.5 đến 10 ml dầu ăn.

DINH DƯỠNG TRẺ TRÊN MỘT TUỔI

Documents