Top Banner

of 24

Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

Jul 08, 2018

Download

Documents

alexandreq
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    1/62

     

    ري م ا ر گ  يل ي ت    خلج

    ĤELEC TİLİ GIRAMIRİ

    يي ا ن ش آ  وت س د ابزج خل  

    Ali Asķer Cemrasi

    سي ا ر م ج ر غ ص ا  يلع۳۹۲/۰۱۴

     

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    2/62

    ٢ Ĥelec Tili Gıramıri

     

    ۱ . شز ر ا ا زب حفظ  يت  م ه ا  

    ست تي ا ل م  ره تي و ه  دنس ان  ب ز .يـ ق ل خ ر ه  ت ور ذا ـ ل ب ت  ن ات آ ب ث ا  هک يد ن س ت ـ س ا .رد

     شا ن

     کي ا خ

     ره ک

     ن اي

     در

     تي ل م

     هر

     يت د و ج و م

     اقع و ت س و ا

     ني ا ب ز

     ر و ض ح

     گر

    .رد و ـ م

     کـه

     ني ا ـ ب ز

     اي ـ ج

     ـر ب

     ي ا

     ه د ـ ن ز

     ند ـ س

     وب ـ ت ک م

     ار ـث آ

     و

     ا ـ ه ا ج ه

     ات و ص ا

     يق ر ط

     ز ا

     شود

     مي

     قع ا و

     لم ک ت

    ي ازم

     کـه

     ـت س ا

     ر و ـ ک ف

     اي ه ن ا سـ ن ا

     مه ه

     ر ب

     و

     ست ا

     ري ش ب

     اث ر ي م

     از

     يي ز ج

     که

     دي ن س

     ارد ذ گ

    د و ج و م يد ن ي ا م ن  هع ف ا د م  نو گ ا ن و گ  دا ع ب ا  رد نا ب ز  ن سي آ ف ن ت  يا ض ف  و تا ي ح  قح سند.  ن  اي

    ـد  ن ي و گ ي م  نخس ان  ب ز  ن ه آ ده که ب ش ک  ح ني  ا س ن ا  ا ه ن و ي ل ي م  يو ن ع م  راث آ و کي  ي ز ي ف  د و ج و  رد.

    ب مـي  ان ل ب ز  ن ه آ تي که ب ل م  دو خ که  ل ب   ان م ک ا ح  ه ني را ن ا ب ز  ره تي م س ر  ني ا ر ب ا ن ب  د ن ي ا شـ گ

    ين مي  ي ع ت نن ست.ک مي ا س ر  نا ب ز  بح ا ص  تلم اي  ر ب  نا ب ز  ره   ني خ س  هب س ا.پ ن م ـ ض نا ـ ب ز

    ينآ يئ ت ل م

     هر

     که

     ست ا

     ي مـيا

     ه د ه ا ش م

     آن ر د

     يخ ر ا ت

     اه گ ر ذگ

     در

     را

     خود

     ـد ن ک

    .ند ـ س

     ـن ي ا

    ان مي  ه ج  خي ر ا ت  هني ئ آ  رد هدن زهد ع ند که  چ ر ه  دش خ ر د ار هني ئ آ  ن سند و اي ن  ند اي ه ا و خ ب  ي ا

    ش و د خ م  ر نن و تي ي ب ب . 

    دي هـر و ـ ج و  لي ل د  ني ر ت گ ر ز ب   ارد د ن  تا ب ث ا  هب يز ا ي ن  لل م ل ا  نيب عرف  در  تي  ل م  چيه ان  ب ز

    تي  ل م  ر و ض ح  ين ا ب ز ي لم م ک ت  نا ب ز  ن ت که به آ س نا د ـ م ت  نا و ر ا ک  قي ر ط  ن ند و با اي ن ک  ير ش ـ ب

    ـر  ت م ک  اـ ـد ي ش ا ب  ين و ـ ي ل ي م  ين ا ب ز  ني م ل ک ت م  ن اه اي و خ  ند ش خ ب  يم انغ ار.ه ـ ص ر ع  رد ـت  ي م ک

     ست ي ن

     الف ت خ ا

     رد و م

     اد ي ز

     ني ا ب ز

     يت د و ج و م

    .از

     ئي ا ـ ب ي ز

     يـک ئ ا ز و م

     يش و خ

     اي ه ت و ا ف ت

     با

     ها

     ان ب ز

    د  ه ان د ر و آ  دي د پ  نا ه ج  رد حل  ل و ن اي.مل ر ب  را گ دـ ن ا م  رـ ث ا  و يم ي س ـ ن  را ع ـ شا  هـ ع ل ا ط م  اب لا ث م  

    ار ي ر ه ش

    »سالم

     يه ا ب ا ب

     يدر ح

     «ر سي

     ي ا

     نه ا خ د و ر

     ير س م

     در

     نده ن ا و خ

     نيز

     نم ا و ر

     و

     روح

     ـه ک د ن ک

    ي م

     ير و ص ت

     به

     را

     ان جي ا ب ر ذ آ

     ک تر

     م د ر م ش ک

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    3/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج  خل

    ۲.ياه اخه  ش كر ان ت ب ز  

    اد ون ا خنا ب ز

     اتي ك ا ر ت ش ا

     كي ر ت

     ي يها ك ي ز ن

     ار ي سب

     نب ا ش ـ ن

     گر ي د ك ي يـ دم ـ ن ه د

    .ـن ي ا

     

    ندي ن ا م ه ص ر ع ر د ف ر و م اسي ن ش ا و آ ژو)ال و ح ت و ا)لغ ت خا سوح بي.س هآن رد

    ان  ب ز  ن ااي ه ن ت  اهاب شز ا و چ  ي ج ها وخل ك ا ب )وق ا ي (ه د ا و ن ا ـ خ ر گ ي د  ابن ا ـ ب ز ي ـ ک ر ت  يا ـ ه

    بل  ا ق  تو ا ف ت ي ه ج و ت  نراد.اهن ا ب ز کر هت ش ي ر  ه ه ب ج و ت  ابي خ ي ر ا ت  ي هها را ي ع م يي ا ي ف ا ر غ ج ي

    ول ص ا و سا ن شن ا ب ز  م مي س ق ت  ر ي زي ها خه  ا ش  ه  :ون ب

    ۱

    .بازبا ز

     يا

     ز و غ و ا

     ي ربها غ

     وب ن ج

     ي ها

    ان ب ز

     مل ا ش

     وز ق ا ق ين ا م ث ع

     کي ر ت

     ي کيGagausها ر ت  )نا ـ جي ا ب ر ذ آ (نم ک ر ـ ت ي ا ـ ه ک ر ت  و

     در

     ان س ا ر خ ي د ن ب

     قه ب ط

     ن اناي ب ز

     اک ر ت ش ا

     ه ب

     ه ج و ت

     اظ ح ل

     به

     يي ا ي ف ا ر غ ج

     يت ع ق و م

     ظر ن

     از

     ها

    شوجا خص مي  ش م  زين نا ر ي ا  نا جي ا ب ر ذ آ  يز و ر م ا  يک ر ت  نا ب ز  ها گ ي . 

    ۲-ابز ابز اي قا چ ب ق  ي ربها ال غ م ش  ي  :ها

    ان ب ز  لم ا ش  هخ ا ش  ن ناي ا ب ز  هدا ون ا خ زا يي ا ه ن ا ـ ب ز  زا دـن ت ر ا ب ع  هـک تس کي ا ر ت  ي يها ا ـ ه

     

    ـه م ي ر ک

     

    اي ـ ه ر ا ت ا ت

     

    ـي ب ر غ

     

    بري ي س

     

    ي ها

     

    جه ه ل

     

    ير ق ش ا ب

     

    ر و ا ت ا ت اي ق و ن

     

    پاک ل ا ق

     

    ره ق

     

    اق ز ا ق

    و م و ک )و م و ق (يا اراک و را کل ا ب   اي چا ر ا ک Kara ité.

    ۳

    -تي ا ـ غ ا چ

     ور ـ غ ي و ا

     ه و ر گ

     يا

     قي ر ش

     وب ن ج

     خه ا ش

     uyghur chaġatiه د ـ ن ر ي گ ر ب  رد کـه 

     االر س

     و

     زرد

     ور غ ي و ا

     ور غ ي و ا

     بک ز و ا

     اي ه ن ا ب ز Salar و غ و ا  هشي ر  اب . 

    ۴-ي ا ي رب ي س اي قي  ر ش  لا م ش  ه و ر گ  : 

    وت ک ا ي  يا ه ن ا ب ز  لم ا ش Yakut)خ ان)سا ـ ق ل و د  Dolġanرو ـ ش   س ا ـ ک ا خ ي ا ت ل آ  Shor 

    ان  و و ت Tuvanا ف و ت  و  Tofa. 

    ۵

    -اس گ ل و

     قه ط ن م

     ان ب ز

     که

     اش و و چ

     ان ب ز

     . 

    ۶

    -خل

     ان ب ز

     khalajس ان ا ر ي ا  يز ک ر م  دع ا ب ت م  نا ب ز . 

    ت س ا

     تن ف ر

     بين

     از

     ل حا

     در

     ان ق ق ح م

     ور ا ب

     به

     ه ک

     جي ل خ

     ان ب ز و اجز د ک چ ي ه و گر

     ياز ها

     کي ر ت

     نه ا گ شش

    )ز و غ ا

     ا ي

     بي ر غ

     وب ن ج و غ ي ا

     يا

     قي ر ش کب ز و ا ق ا چ ب ق

     ه و ر گ

     يا

     بي ر غ

     ال م ش

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    4/62

    ٤ Ĥelec Tili Gıramıri

    قي ر ش

     ال م ش ا و و چ

     و

     ت و ق

     يا

     و

     ري ب ي س

     وب ن ج

     يا

     (ه د و ب ن ك ظربل ن

     حسب

    »و سف ر پ

     رد ا ه ر گ ف رو د

    «ن م شن ا د

     يشناترشهي ك ر ت

     ان ب ز

     ني ا م ل آ د

     جي ل خ ياي د ن ب

     يم س ق ت

    ن ا ب ز

     ه و ر گ

     ه و ز ج اهخ شا

     يي ا ت ل آ م

     يل ك ش ت

     را

     قل ت س م

     كي ر ت هدم ي د ق

     ه هك ج ه ل

     ين ر ت

    ي م

     وب س ح م

     كي ر ت

     ان ب ز وش

    خل كي  ر ت ر د  مي د ق  يك ر ت ر ا ث آ  )رو در)گؤگ ت ا م  يك ر ت  يتح ور(و  و ت ت و ر پ (يق ا ب

    ست نده ا ا م .ظن ز ا  ببس ين  م ه  ه ذا ب سل صي ا ا خ  تي م ه ا  يا ر ا د  يك ر ت  يسا ن ش  نا ب ز . 

    ۳.ه و ژ پ د ود  ج و م  ي نها ي م ز يج خل ان  ب ز

     ش ري

     نه ي م ز

     در

     ان ب ز

     اسي ن ش

     ه

    ]رک ت

    [ال ـ س ر د

     ـه ك د و ب

     قي ق ح م

     ين ل و ا

     كي س ر و ن ي م

     جي ل خ

    ۱ ۹ ۴ ۰ د دا

     ار ر ق

     اش ك ن ك و

     عه ل ا ط م

     رد و م

     را

     ها

     ج خل

     ان ب ز

     دي ال ي م

     .ني ا ري ا

     قق ح م

     ك ي

     وي

     از

     س پ

    ر  و س ـ ف ر پ   اه ـ گ ن آ   رد و آ  لـ م ع  هـ ان ب ب ز  ن ون اي م ا ر ي پ  يد ي ف م  هع ل ا ط م  م د ق م  دم ح م ر ت ك د  مان هب

    اد  ت س ا  رف ر و د  در ا ه ر گ )نگن ي ت و ـ گ  ها گ شن ا د (مل ا ـ س ر د  ين ا م ل آ ر ي ه ـ ش  ژو ـ ل و ك ر ت و  قـق۹ ۶۸

    ي د ال ي م ن ا ت س ج ل خ  هق ط ن م  ه سفر ب س از  نده پ ز ر ا  تا ق ي ق ح ت  اد ر و آ  لـ م ع ب  هـن ي م ز  ن در اي در 

     

    از

     

    قع ا و ن ا ش ي ا

     

    ين ت س خ ن

     

    ان و ن ع

     

    ه ب

     

    قي ق ح م ي ـ ف ر ع م

     

    ان ـ ي ن ا ه ج

     

    ه ب

     

    را

     

    جي ل خ

     

    ان ب ز

     

    هكه د ر ـ ك دـ ن ا

    ي ردم م ب ان نا و ت .تـ ي ئ ه  دا و ـ ج  رـ ت ك د  هدن زرا  تا ع ل ا ط م  هك د ن چ ر ه  ر ـ ت ك د ي ب ا ـ ت ه ز ر ـ گ ي د  و

    ن ا م ر و ش ک

     ين ق ق ح م د

     بل ا ق

     ر ي س م

     ن ياي د ق ت

     و

     مل أ ت س ا

    ۴.ج خل ان  ب ز  ياه گي  ژ ي و  و ات  ص خ ش م  

    بي ر غ  و قي  ر ش  نا س ا ن ش  نا ب ز  و ين  ق ق ح م رف ود در ا ه ر گ  هل م ج  زا تكد تـئ ي ه  دا و ـ ج و

    ر ت ک د ن ا ب ز  هك دن ا  ه د ي ق ع  ني ا ر ب  قي د ص  ه د ا ز د م ح م ]كر مي]ت ي د ق  يج ل خ  ير هت ـ ج ه ل  نا ـ ب

    ي گ ژ ي و

     ن آ

     در

     و

     ست ا

     كي ر ت م

     يده د

     ر زي

     ي شوها

    : ادر»«. م  يك ر ت  نا ر و د  زا تا م ل ك  لو يم(ا د ـ ق  يـ ك ر ت  زا لـ ب ق ن و ر ـ ق -م (رو ـ ط  هـ ب

     ه ـ ج ه ل

     ير ا س

     كه

     تي ر و ص ر د

     و

     نده ا م

     قي ا ب

     يك ت ا م ت س ي س ي ـ ك ر ت

     اي ـ ه

    :ري ذ آ  يك ب ز و ا ق و ـ م و ق

     ۱.هب دي ن ك  هع ج ا ر م ر ت شي ب  هعل ا طم  ت جه يئ:  ه د ا و ج رت ك د »د يري س ه ج ه ل  و نا ب ز  خي ر ا ت ر ي ك ر ت  ي ا»ها رهت ۳۸ ۰ن ا ك ي پ ر ش ـ ن  

    ۴-۸ص

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    5/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج  خل

    و

     يد د ج

     ور غ ي و ا ه ب

     اق پ ل ا ق

     ا را ق رد ا ن

     هطور دي د يـ دم و ـ ش

    .مثـ

    :از ـ ه

    /haz)آ/مـك(چا ـ غ ا ه

    /haġaç)ا/خرد(ه/hev)ئا/ناخ(م وٍزو(/hüzümهـوزو ور/ا ـ گ ن ا (قا ـ چ و ه /

    huçaķ )ا ج و ا (ته/hetek )تا/م  ).دا

    ظرب ن

    »فر ر و د

     رد ا ه ر گ

    « ي ر ت م ه م ي ـ گ ژ ي و

     ان ـ ب ز رد

     ـي ج ل خ هـك

     ـت س ا

     ن ازآ

     ري ا ي س ـ ب

     

    گي ژ ي و اهه ا و آ ر د  ار نا ت س ا ب  يك ر ت وخ سی  ه ا د ر ك  ظفح ان.  و ـ ن ع  ه فب ر ـ ح  لا ـ ث م ][زا

    قبال ًهم  و  نده  ا م  يق ا ب  كر و ت  و ت و ر پ  نا ر و د ][تس ه ا د و ب .ن بر اي ا ن ب ]يـ ك ر ت [يـ ك ر ت  زا جـ ل خ

    رك و ت  گؤگ نا ب ز  ين ع ي   يم د ق ب ي ت ك رد  هك اهم ي د ق  تس نده ا ا م  يق ا ب  نو خ ر و ا  س  .تر ا

    .صدا

    »«د

     يم د ق

     كي ر ت

     ند ن ا م ه وب

     نده ا م

     قي ا ب

     هم

     ج خل

     كي ر ت

    ][س ا

     ه د ش ن

     يل د ب ت

    ند ن ا م

    :ا د ا ه

    /hadaķ )اي ا)پ=آ د و ب  / buda)يو و(رن=ب و(/ bodب ا)ق/ب م ن ا د و ا /

    udanmaķ )ا م ن ا ي و ا /دش   ر ا د ي ب (ا م و د و ا /udumaķ )ا م و ي و ا /دي ب ا و خ(و ر و د ا ه  

    /haduru)ر و)جد/آي د ا ق /ķadun)يي ا ق /ز رد ا ر ب ه و ش و  .(يا  ذا دل   دا باص ي ز ها

    ه دن ز ا و و ت  يك ر ت  رد طقف يك ر ت  ي)رب ي س  بو ن ج (س نده ا ا م  يق ا ب . 

    اي»«حر. ـ ج  ه يم ب د ق  يك ر ت  دنن ا م  تا م ل ك  ل و رف)(در ا ـ ح )(تـ س ا  د و ـ ج و م .

    مثل

    :كو

    /kün)وگ=و ر ب ا ت ف آ (چئ ك /kéçe)جئگ/ش(مر ؤ ك /körmek )كـ م ر ؤ گ د/   ).چش/گو( /közكؤ)دي

    س»«حر. نده ا ا م  يق ا ب  ًرثكا  تا م ل ك  لو ا ر د .نن ا م:يي/yil)يا/اس( 

    ۲.فرو د درا هرگ Gerhard,Doér,Fer سرا م  مت ش ه ر د  ۹۲ ۰مآ ا  ي ن د ب  نامل آ  كرب گ ي ن و ك  ره ش ر د  .نـي ا ر د  ا ردوـخ يك د و ك

    ال  سز ا و  رهش۹۲۸ن ا ر ذگ  نيل رب رد دعب ه  ا. ب سز ا  هك ۹۳وي  ۸ا سا ت ۹۴ ۶ـس بوده ا را ك  لو غ ش م  يزا ن  نامل آ رد يد ال ي م  .

     مد آ ر د

     رت ا س ا

     به

     نگ ج ر د

     و

     ت رف

     ازي ب ر س

     مت د خ

     به

     ا ه دع ب

    .هاي

     ل سا

     ۹۵بين ۴

    -۹۴ ۹شي ر ن ي ا ـ ه

     ارل ـ ك

     زد ن

     در

     لين ر ب

     در

    س نگ ــ karilم heinrich menges  زد ــ ون وژي  ــ لوك ل تر صي ــ ح ه ت ـ بـ ا.  ــ م رت زد R.Hartmannها ــ ون ك  ستي ــ يئ آلتا

    و

    .ن وئ ا رب W.Brauneوا  نزد و  يسا ن ش  م ال س ا .نسن ا ه O.Hansenپ يسا ن ش  نا ر ي ا  ش ته ا خ ا د .لا سر د و ا ۹۵ ۴زت دي  ال ي م  

    ال س ر د  و دن ا س ر  ناي ا پ  هب ول ها  غ م  نا ه ن پ  خي ر ا ت  سكا ت ن ي س  ةرا ب ر د ار خود  اي  ر ت ك د ۹۶ ۹د ـ م آ  نا ر ـ ي ا  هـ تـي ب ئ ي ه  ها رـمه هب  

    ورد آ  لمع ه  كزي ب ر م  نا ت س ا  زا نا ه ا ر ف  نا ق ش ا و  و داب آ تل خ اب خ ل ت  يا ه ا ت س و ر ر د  يت ا ق ي ق حت و .هب بي  ا ت ك  تا ق ي ق حت  ن صل اي ا ح

    ال خ ي ر ت ا م  مانج الKhalaj Materialل س ر د  ۹۷ ۱ش تشر  ن م  ينا م ل آ  نا ب ز  ه يخ. ب ر ا ت ر د و ۷رب م ا ـ س د  ۰۰۳تو ـ ف  يد ال ي ـ م  

    نمود . 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    6/62

    ٦ Ĥelec Tili Gıramıri

    الن ي ي

    /yılan)اليا/ام(يت ري ي /yirtiķ )يت ر ي ا /را ا)پ ري ي /yıraķ )ا ري ا /ود(. 

    .جه ه ل

     الف خ ر ب

     جي ل خ

     تركي ر د ي جا

     به

     ات م ل ك

     ل و ا

     در

     بي ر غ

     كي ر ت

     ي ها

    ][رف ـ ح

    ][

    و ج و م تس ا

     د

    .نن ا م

    :تي

    /til)يد/ابز(ش ا/دي( /tişتي دن د(ؤ )سين/دو(/töşت

    اق ن ر

     تي

    /tırnaķ )ان ري د /خ تؤر)زان/دي(/tizتي)نا /tört)تر و د /اهچ.( 

    خد. يشا ك ر ت  نا ب ز  يج ل خ  يورح][][را ي س ب  رد يم  د ق  يك ر ت اا م ل ك

    اق  دب ن ا م س نن.ا ا م :ا ق چ ي /sıçķan)اچ و/ي اتاو( م ق ش و /tavuşķanايا ق ش و و ت

    /tuvuşķanاش گو/و ر خ (نٍ

    و ش/يو(/yüngي ر/gevşگو( پ ا و خ ش ن گ ر ؤ ُ ك

    /körgek )روك/را  پ .( 

    .حر

    »«ا م ل ك

     وسط

     در

     ات ق و ا

     لب غ ا

     جي ل خ

     كي ر ت ر د كش

     ه ب

    ][ فظ ل ت وش

    .

    ند ن ا م :غ غي( /siķirيس)درخ/ا(/haġaçها ي س/اگ(ي ي/yaķış)ا ر ا ب  شي غ ا ي .( 

    .آخ ر د

     لب غ ا

     ات م ل ك

     ه ر س ك ب

     يل د ب ت و

     نده ا م

     قي ا ب

     تحه ف

    )اي

    /i(دش سن  :نم.ا

    شئ ي ت tişé/)ش ون/دي ر)م وس/در(teréت كئ)پ ك َ /ekké)ئـ ک ک ا /د.(ئـ م ر ي گ ي ي

    س(  .)بي

    .تي ا م ل ك ه ب

     يد د ج

     كي ر ت ر د

     كه

    ][مي

     يختم ج ل خ

     كي ر ت

     در

     ً رث ك ا د ن وشه ب

    ]/[ختم

    ي نم د ر گ .نن ا م:وُ/toķ )و الق)سي/ت و ـ ق /ķulaķ )خال و ـ ق /شو ـ گ (قا ـ م ر ا ب / barmaķ  

    اخ( م ر ا ب /شگ ن ا (ا پ ر و ت /turpaķ )ا ب ر و ت /اخ(ازٍ

    و ا( /uzaķا ز و ا /ود  .( 

    ۰

    .جا ب

     جي ل خ

     كي ر ت ر د

    )دگي

     گو ر آ

     يم د ق

     كي ر ت

     نند ا م ه م ل ك اد

    /daġدا ف ت س ا  

    نن.شوم ا م:ه چ و ه اد/hevçe daġتسي ن  هن ا خ ر د  ملق و  ـن/ bu ķelem daġداب ي ا

    ت س ي ن  ملق. 

    ۱

    .و ع ف م

     ند و س پ

     جي ل خ

     كي ر ت ر د نع

    (نن ا م م ي د ق

     كي ر ت

    (دم

     شد ا ب

    ي ل ا ح د هکد ي د ج  يك ر ت ز و ر م ا )اد()د(س ثا.ا  :م

    ا ت ي ك

     وي د ل آ

     ا د ن و ا

    /kitabı unda aldum)ا  اب را ت ك ت ف ر گ  و  اي)ا ا د و س  زو و ب يز ا ب ي

    / biz u boz suvda iştik )ي د ر ك  ليم ك  خن ب  ن آ ز آ ين).ما ا ر و ي  يل ئ ك  ه د ر ئ ن )اجك 

    يمي آي

    .( 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    7/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج  خل

    ۲

    .سه

     تم س ي س

     ئت ا ص

     نه ا گ ه

    )فت ي د

     ند ل ب

     اه ت و ك نو

    (ـده ن ا م

     قي ا ـ ب

     در ا ـ م

     كي ر ت

     ان م ز

     از

     تي ر و صر د

     ت س درا

     هكه ج ه ل

     لب غ ا ئاص

     كي ر ت

     ي رهها ت ه ا ـ ت و ك

     بق ا ـ س

     ـه ب

     بت س ن

     يا

     و

     اه ت و ك

    ده انش

    .نـد ن ا م

     :و و ا

    /  uonو و)د/ا و(/uoا ـ خ و ي /با و ـ خ (وـ ه/Hev)وـ ئ ا /هـن ا خ (

    ون ك

    /kün)وگ/ور(وق /ķol)و از/ق و)ب حا//yorķanا ي  .ل

    ۳.رح)ي ها)nyن جه  ه ل  ير ا ي س ب  و ز و غ و ا  يك ر ت ر د  هك مي د ق  يك ر ت ب ر گ ي د )(لي د ب ت

      ه  ب و گ ر آ   يم د ق   كي ر ت   ند ن ا م   ج خل   كي ر ت ر د   ده س)(ش  ا ده ش   يل د ب ت .نن ا م :نو ķonق

    ك= د ن ف س و گ ه ت ف گ  نو ي و ق  ير ذ آ  هجه ل ر د  و نو ي و ق  يز و ر م ا  يك ر ت  رد ني و  و ق   يم د ق  يك ر ت ر د

    ي ام م ا ن

    و ا

     و

     شود

    /onamaķ )و اا م ا ن و /زا دب ي ص ق ر ن د ر ك .( 

    ۴

    .تر ر د ادص

     وع ن

     ک ي

     جي ل خ

     صد

     ين ب ا م

     )و

     خ

    (دار

     د و ج و

    .ـد ع ب

     لب غ ا

     صدا

     ن اي

    يده مياز ن ش را د ا دص فو ر ح  زا د و ـ ش .دـن ن ا م :قا ـ م غ و ت /toġmaķ )ندـ ي ئ ا ز (غو چ ا ـ ه / 

    haçuġ)لت(ول ل ا ك /kalluġ)اد هچ  ).ب

    ر و س ف ر پ  وده د ه ا ش م  اب  ارفر گيي پ ژ ي و  ي ما ي د ـ ق  يـ ك ر ت و  يج ل خ  يك ر ت  كر ت ش م  ي ها

    ه  گو ب ر آ ج خل ست كه  ه ا د ي س ر  هجي ت ن  ن در اي كه  د ن ت سـ ه  ا ـ ه و گ ر آ  نا م ه  د ال و ا  نا ر ي ا  زك ر م  ي ها

     ه ن

     ني ع ي

     ري غ ش ا ك

     د و م ح م

     ان م ز يا ي ـ س آ ر د

     ل قب

     ل سا

     ابصد ج ي ف ـ س ا

     ين ـ ب

     نـه ا ي م

     الس ا ـ ت

    ن و ق ا س ال ا ب (م يگ د ن ز د سغ شدن  ترك  ز ا  و ند  د ر ك نا ه د م آ د و ج و ب  اه.3 

    ۵

    .با رز ا ت ف گ ج خل

     

    زبا ا  ت ف گ تا ر و ا ح م  رد دم  ر م  عا م ج ا  هك تس ني ا ا ب ز  نا م ه   ره و ا ح م  نا ب ز  اي ا  م ل ا ک م و  

     رم ز و ر دوخ رنكار مبي  ه.ب لم  ك ت  نا ب ز ع ي ب ط نا ب ز  موقيم ه و به  ست  ن قوم ا حاآ  ل

    ه ماز د ر ب  م ق نيز نا خل ان  ب ز  و ير د ا م  نا ب ز  نا و ن ع  هب ن  .شوآ

    ه ز و ر م ا

     ن۵ابي ا ـ ب ز

     ـه ب

     ان ت س ـ ج ل خ

     ه ژ ي و ـ ب

     ان ر ـ ي ا

     ـف ل ت خ م

     اطق ـ ن م ر د

     ر ـ ف ن

     ار ز ـ ه

     

    كي ر ت ي م

     سخن

     جي ل خ ن ي وگ

    .از

     وز ر

     ه ب

     وز ر

     نه ا ف سأ ت م

     ما مـيا

     ته ـ س ا ك

     اد ر ف ا

     ن اي

     اد دع ت  د و ـ ش

     ۳.ب دي ر گ ن ب  : يك ر ت  ياه جه  ه ل  خي ر ا ت ئت ي ه  دا و ج رت ك د ۲۲

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    8/62

    ٨ Ĥelec Tili Gıramıri

     ان س ا ن ش

     ان ب ز ن ا د ن م ش ن ا د

     و

     ن ا ر گ ش ه و ژ پ

     ست ا

     ته سي ا ش و ل ك ر و ت اه

    /ير ا ـ س

     و

     ا ـ ه ژ و ل و ك ر و ت

    و

     ين ل و س م ج

     ان گ ر ز ب راچ

     ان ب ز

     ن اي

     اض ر ق ن ا

     از

     يري گ و ل ج

     نت شي د ن ي ب

     ي ا

    .ر ا ت ش و ن

     و

     ري ا ت ف گ

     بان ز

     هاي

     وت ا ف ت

     

    اي دپ ري  ا ت ش و ن  نا ب ز  ي هها ت ب ل ا  و ست  شده ا   نا ن ب ري آ ا ت ف گ  نا ب ز  يا ن ب م ر ب  ين ا ب ز  ره

    ا ددر ه ت و ا ف ت  ن اردکه اي د  د و ج و  يي ا ه ت و ا ف ت  نآ ر ا ت ش و ن  و ار  ت ف گ  نيب نا ب ز  رهن ي م ز  هس مار 

    ست ا

     د و ه ش م

     ات غ ل

     و

     حو  .ن ني ف ي س ا ي س ي م ل ع   ات م ل ک   لب غ ا   ال ث م   ان و ن ع   ه تر...ب ش ي ب

    ي ر ا ت ش و ن

     ه ز و ح ر د ر ب ر ا ک

     ند را د د

     تر م ک م

     يج ا ر

     ري ا ت ف گ

     ان ب ز

     ند ش ا ب رو ط

     ين م ه ک ع ل ا ب

     

    ز ني

     تي ا م ل ک ير ا ت ف گ

     ان ب ز

     ه ز و ح ر د

     ط فق

     ه ک

     ند ت س ه

    )ور ا ح م

    (بر را ک ن رادد

     انو ب ز

     ه ز و ح

    ري ا ت ش و ن )اتک(م در ن رش  ا گ ن  ه ينب  .آ

    ست وت ا ا ف ت م  تا ه ج  ير ا ي س ب  زا ير ا ت ف گ و  ير ا ت ش و ن  نا ب ز  .هب لا ک ش ا  زا يخ ر ب  ل حا ن   با اي

    يک د ز ن

     ار ت ف گ سک ع ل ا ب

     و

     ت س ا

     ان ر گ ي د

     از

     تر

    .زير

     در

     اب

     خي ر ب

     ره ا ـ شا

     دو

     ـن ي ا

     اي ـ ه

     وت ا ف ت

    ي  :كنيم

    ل)ال وق م  نيا باب رد مهم  تي  ا ک ن  

    تن • ش و ن ي م ئ ا د  الو م ع م تس يا ر ا ت ش و ن  نو ت م  وب ل غ ا د ن ا و ت  يم هن ر ا ب ك ي تيرنك. 

    ن آ

     مگر

     ست ا

     ا رذگ

     وال م ع م

     ار ت ف گ دوش

     ضبط

     وكه

     ان ر ن خ سي م

     ند ا و ت دوخ

     ان ن خ س ح ال ـ ص ا

     را

    ند و ه د  ري ي غ ت  اين رب ب  دو خ ه  ا ر م ه  ه  .ب

    •ك دهي ش

     ته ش و ن

     ندمتن ا و ت

     ومي

     ان م ز

     بدر

     اط ب ت ر ا

     ان ك م ـ ت

     ند ك ر ا ر ق ـ ك

     ني ا ـ م ز هن ا ـ ب ز

    س  و  ص  زخا و ن ه  هک تس ري ا ا ت ش و ن  متسلب ا ق ردد ش ا ب  .ير و ـ ف  لـ م ا ع ت  يا ر ب  الو م ع م  را ت ف گ

    ي ه م د ا ف ت س ا وش. 

    ري• ا ت ش و ن  نا ب ز ر ه گ نيسخت تر وگي وش ب ال و ط  تال م ج  اب رتـ ـسكه ب اري ا بالت  م ج باتتس ري ا ا ت ف گ  نا ب ز  زا رت .و ير ا ذ گ  ه ط ق ن  يد ن ب  ه ح ف ص  ه د ـ ش  هت ـ ش و ن  نو ت م ـ زي

    دله ا ع م  چنا ب ز ر ا ت ف گ ت س ي ن  . ابت ش و ن  نا ب ز  عا و ن ا  زا يخ ر ب  ل حا ال ارن  ث م ـ ياي ا ـ ه

    و ا ري  و ف ه ز ره ن و ا ح م  نا ب ز  هب س  .ک تر ا

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    9/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج  خل

    سمت• ه  ري ب ا ت ف گ  نا ب ز و ل م م  يو س و  اـ  ب ـت م ح ا ز م  و ات  ح ال ـ ص ا   قص ا ـ ن  تال م ج   ر ا ر ک ت

    ا ن ث ت سا ن ا ر ن خسد

     و

     مي س ر

     ي لها ا ک ش ا

     نگر ا ن خ س م ميـن ا ن شال ا ـ ث م ا و

     ـا ه

     ارش ز ـ گ

    ه ت ش و ن م ن

     اي ر ب

     ها

     و

     مه ا ن شل

    .ش با

     مي

    .

     •که د ن چ ر ه ي م

     ت مل

     ک ي

     هي ا ف ش

     ات ي ب د ا

     اي ق ب

     من ا ض

     ري ا ت ف گ

     ان ب ز د ش ا ب م يا ر ا ت ش و ن

     ان ب ز

     

    ب( ا تک(را ت ف گ  يا ه ش ي و گ  ني ب ا م  لا ص ت ا  هق ل ح  و فت  ر ش ي پ  ببس)جه س)هل ان ا ب ز  ک  .ي

    جه ه ل  د و ج و  ه ه ب ج و ت  اب لا ث م  نا و ن ع  هبهس ر ا ف  نا ب ز  فل ت خ م  ير ـ ي ظ ن  : ي ـ ن ا ر ه ت   دي ه ش ـ م

    و  ري  ا و ز ب س   تي ش ر   دي ز ي (...هجه ل  ن مه اي ه ا ت  هد ش عث  ا ب   احد و  ير ا ت ش و ن  نا ب ز  د و ج و هـ ـا ب ه

     ک ي

     رت و ص ا ه ه و ر گ

     گي م ه

     و

     ند ي آ ر د

     ان ب ز

     از

     احد و

     ه ع و م ج م

    )هج هل

     بل ا ق ت

     ام گ ن ه ر د مـه

    ي م

     بت ح ص

     ته ف ا ي

     ين و د ت

     ري ا ت ش و ن

     ان ب ز

     اس س ا

     ر كننب

    ن مس دکه اي ر و م ر د  هلئير ا ت ش و ن  نا ب ز  نا د ق ف  و دن  و ب ن  يم س ر  ه ه ب ج و ت  اب نا ر ي ا ر د  يک ر ت  نا ب ز  

    جه ه ل

     هت ج د ح ا و نا ـ ب ز

     ن اي

     از

     د و ج و م

     ي ها

    )ب رذ آ و

     ـي ن م ک ر ت

     ني ا ـ س ا ر خ

     يي ا ق ش ـ ق

     ني ا ـ ج

    جي  ل خ (...رـ ه ر د  يـ ک ر ت  نا ب ز  و اشد  ب ن  د و ج و م  دحا و  تب ا ت ک  نا ب ز  يت ر ا ب ع  هب اي و لا ص ت ا  هق ل ح

    جه  ه ل  يا ن ب م ر ب  هق ط ن م خ ص  خا ي  ته تها ش گ  ببس  ً ت ي ا ه ن  و دوش لم  ک ت  دوهق ط ا ـ ن م  ز ام ا د ك

    ند ز و م ا ي ب

     خود

     جه ه ل

     ق طب

     را

     کي ر ت

     ان ب ز

     ين ش ن

     رک ت

    (او ف ت شو خن خلگفس

     

    ا ع ال ط ا و عب ا ن م  نو م ا ر ي پ  اموح رن ا ي سـ ب  يـ ج ل خ  نا ب ز  طخو رش  ا گ ن ك د ـ ن ا في ع ـ ض

    ست  وا خلت  ان  ب ز  هب ين و د م  هت ش و ن  نو ن ك تس مده ا ا ي ن  تس د ب  يج.هـک تـ ف گ  نا و ـ ت ب  دي ا ش

     اده د

     أت ر ـ ج

     د و ـ خ ب

     ـده ن ر ا گ ن

     کـه

     ست ا

     جي ل خ

     ان ب ز

     ري ا ت ش و ن

     ه ع و م ج م

     ين م و د

     ضر ا ح

     اب ت ک

    ست  نا ا س ر ب

     ان گ دن ي آ

     به

     بت ا ت ک

     يق ر ط

     از

     را

     کهن

     قوم

     ن اي

     هي ا ف ش

     ي ها

     يه ا م ر س

    نب ا ع ذ ا

     که ن ي ا

     وبه

     ه د و ب ن

     ني ث ت س م

     ه د ع ا ق

     ين ا ز ا

     نيز

     جي ل خ

     کي ر ت

     ان ب ز

     ز

     ان د ق ف تب ا ت ک

     ن با

     ج خل

     بين

     ـاهدر ب

     بل ا ق ت

     ام گ ن ه ر د

     ا ه شي و گ

     ير ا س

     اي ر ب

     را

     ان ب ز

     ن اي

     از

     يش و گ

     هر

     يم ه ف ت و

     رک د

    ست و ته ا خ ا س  لک ش م  رگ ي د م ه ت ر و ص  رد نده که  ا سر  يي ا ج ب  ار راکو يم  ـ ه ف ت  لک ش م م ه ا ـ ف ت

    ي سخن م گر  ي د م ه  اب يسر ا ف  نا ب ز  اب هل صا ف  ال نب ي وگ . 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    10/62

    ١٠ Ĥelec Tili Gıramıri

    زه •  و ح ه ان ب ب ز  ره الي  ت ع ا  و يرا د ي ا پ ه ل ئ سـ م  نـ ي ا  و ت س ته ا سب ا و  ن بت آ ا ت ک و  ير ا ت ش و اندر ب ز

     رد و م ي ج ل خ

     ام و ـ ق ا

     يـه ق ب ا ب

     ه ش ـ ي ر

     هـم

     و

     اده ون ا خ

     هم

     که

     ل حا

     ين ع ر د

     تا

     ده ش

     سبب

     

    ک ر ستت ا

     ر و ش ک

     خل ا د

     کـهدر

     د ر ـ ي گ ب

     له ـ صا ف

     وز ر

     مي ل ع

     فت ر ش ي پ

     و

     تال ع ا

     له ف ا ق

     از

     ر و ر م

     ه ب

    ـ  فن

     ـي م ل ع

     ات غ ل

     يه ل ک ر ي خ ا

     رن ق

     در

     ً ص و ص خ

     تا

     ست ا

     شده

     ب سب

     امر

     ن اي

     وخود

     ي

    ...ان ـ ب ز ر د

     جي ل خ وش

     ه د ر ب

     کار

     ه ب

     يسي ل گ ن ا

     و

     بي ر ع

     رسي ا ف

     رت و ص

     ان م ه

     ه ب

    کي ر ت  نا ب ز  هک يل ي ل د  ني ر ت م ه م ي ج ل خ  ـب اي ري و ا و ش د  هب نا ر ي ا  نا ک ر ت  بل غ ا  يا ر ب ت ـ ق د

    جه  ه ل  تو ا ف ت  ز اي ا د ج  تس هم ا بل ف ا ق  ير ت ش ي ب ن ا ـ ب ز  هـ ان ب ر ي ا  نا ک ر ت  بل غ ا  ند و ب ن  ا ن ش آ  و اه

     ري ا ت ش و ن ي ج ل خ غل

     د و ج و

     ستت ا

     ان ب ز

     ين ا ر د

     مي ي د ق

     كي ر ت د

     نکه ا ر ـ ي ا

     ان ـ ک ر ت ر ث ک ا

     د ز ـ ن

    ست ا

     وم ه ف م ا ن

     و

     يب ر غ

    •م

     سه ر د م ر د

     ري ا ت ش و ن

     ان ب ز

     و

     نه ا خ ر د

     ري ا ت ف گ

     ان ب ز

     زش و م آ

     كه

     ست ا

     ر ا ك ش آ ش با

    .

    و ار  ت ف گ   يم د ش رک ذ ت م  هک رو ان ط م ه ه ته ب سب ا و  ل حا ين  ع ر د  ي ول وت  ا ف ت م  هل و ق م  ود را ت ش و ن

    د ن ت سه

     هم

    .

    يا•  ب د ا  بو ت ک م  م يح ن ح ص   رت و ص  ه  ب را   ني ا ب ز   چ هي   ري ا ت ش و ن ش ز و م آ  نو د ب  نا و ت

    ي م س ر اي

     کي ر ت

     اي ه ب ا ت ک

     ندن ا و خ ر د

     ان ر ي ا

     اي ه ک ر ت

     ثر ک ا

     له ئ س م

     ن اي

     ه ب

     جه و ت ا ب

     و

     خت و م آ

    ه س ر د م  يم س ر  شز و م آ  دق ا ف  هک ن يل اي ل د  هب ن رش آ ا گ ن م ل ک ش م  را چ د   ند ت س ه  ي دا ن ش ا ب

    ا ر ي ا  تي ل ق ا  يا ه ن ا ب ز  ري ا س يا ر ب  هل ئ س م  ن ه اي دي ک ر ک  نا ب ز  ري ظ ن  ن...راد د  و ج و  ز  .ني

    •ين ش ن

     ج خل

     اي ه ا ت س و ر

     ان ر و شي و گ

     بين

     در

     جي ل خ

     يش و گ

     وت ا ف ت

    )نقم ا ـ ه ا ر ف

     و

     ان ي ت ش آ

    (

    ه و  د ي د ن سـ پ ن  ار ا ت س و ر  رگ ي د  يج ل خ  شي و گ  ا ت س و ر  ک لي ي ا ه ا  ا ضع ب  هک تس د ا و ه ش م  ير د ق  هب

    ي م جي ن ل خ  ار ن  .دانآ

    اه دص

     از

     خي ر ب

     ا ه ا گ

     نيز

     ا ت س و ر

     ک ي

     در

    ) اکه و

     ان ي ب

     وت ا ف ت م

     کل ش ب هـ ب

     ـر ي ز

     در

     شود

    ه ر و ا ح م  فال ت خ ا  ن ه از اي ن و م ن  دنچم هر ا شا  ير ا ت ش و ن  و ي   :کنيا

    رسي ا ف  ين ع م   ر ا ت ش و ن  لکش  ان ر و ش ي و گ  ني ب ر د  ه ر و ا ح م  لکش الف  ت خ ا

     چشم köz زؤ /ك   ز ؤ /kézکئ /közک

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    11/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ١ خل

    ن خ س ف ر ح   söz  ؤز /س   سؤ /sézسئز  /söz 

    اب ت ف آ   kün ن /كو   ن  /künکو/kinکي

    دنخ ن خ ن د ي   külme همل ٍ

    و /ك   لمه ي ک /kilmeملٍ

    وک /külme

     سر  baş ش /با   ش و / başبا / boşب

    لب ق ل د   yürek ركٍ

    و /ي   يره ي /yirek  رٍ

    و  /yürekي

    رد گ دن شد   اق م ل و   /olmaķا وماق ما /omaķا  /olmaķاول

    نا ث رک ذ  ير کي ذ /zikir   يکي /zikrذکر ذ /zikir 

    ا ر ک ف د

     ير ک ي ف

    /fikir  کر ي ف /fikr يکي ف /fikir  شير /sütسوت  /sütسو/sitسيت

     سه وچ  /üçا چ و/içاي  /üçا

    ار هچ  رت ؤ ت /tört رت ئ ت /tértرؤ ت /tört

    و ا

     و ا

    /u و و/uا /oا

    سر پ

     غول

    و ا

    /oġul و ع ا/oġulغوا /uġulغو 

    يت ا ن ع ا ب

     ه ـ ج ه ل

     بـت ا ت ك

     اي ـ ب ف ل ا

     ون ـ م ا ر ي پ

     ه د م آ

     مل ع ب

     ي ها

     اش ك ن ك و

     ات ع ل ا ط م

     به

     يهـ ا

     ان ب ز

     د و ج و م ي ك ر ت ا ب ف ل ا و

     ين ت ال ي س ر ا ف

     اي ب ف ل ا

     ن آ

     دل ا ع م اب

     ل ذي

     ۲هك

     حرف

     نن آ

     رف ـ ح

     

    ]a,e,é,ı,i,o,ö,u,ü[يق ب ا م  و ار  د ا دصبي هصدا م  ب شد ا ب ن ا ب ز  شر ا گ ن  رو ظ ن م ي ـ ك ر ت ي ـ ج ل خ

     فنجهت د ي ت ا س ا ن ا ر گ شه و ژ پ

     ه د ا ف ت س ا

    ,رک ات سا ن شن ا د ن م ق ال ع

     مي

     اد ه ن شي پ

     د د ر ـ گ

    .ـه ب

     

    كه

     زي و ر

     يد م ا و

     ان د ن م شن ا د كر ت و

     ان س ا ن ش

     ان ب ز و ريهال ت ل م ا ـ ك

     اي ب ف ل ا

     نند ا و ت ب

     ان م ر و ش ك

     

    ند ي ا م ن

     ئه ا ر ا

     ان ب ز

     ن اي

     اي ر ب

    A/آ ا

     - B/ب

     – C/ج

     –Ç/چ

     –D/د

     – E/- َ

      - Éé/   – Ff/ ف

     - G/گ

     – Ġ/غ

     –H/ه ح

     

     – Ĥ/خ   - J/ژ  – I/ ى ي/ – İا ک/ – Kا  – Ķ/ق  – L/ل  – M/م  – N/ن  – O/و ؤ/ – Öا - ا

    P/پ  - R/ر  - S/ ص ث س  -Ş/ش  – T/ط ت  – U/و و/ – Üا ي/ –Yو – V/ ا  – Z/ ذ ظ ز 

    حرف

     ام ن و

     شكل

     ثا م

     

    لوم *Aaآ ا آ )يس(alumlaاق)رب(ķar  

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    12/62

    ١٢ Ĥelec Tili Gıramıri

    ب

     Bbو ب

    )

    خال

    ( boş ر ب

    )

    سف

    ( berk  

    جن Ccج ژ ي ب )ژ يز( bicenبي ج )خ(ciziķ  

    چ

     Çç اچ)ور(çayا چي ب )را   ( biçaķک

    و Dd د (damبا(دا)( bodق(ب

     َ

    -هع

     *Eeير بزر(اب(leدس((êrinل(ا ر د ا م (e be 

    - هئ

     Éé ئب)رگ( bériلئ ي )اب(yélف

     Ff وک)ات(kuf تو)ن  (futaل

    لگ  Ggگ ؤ ك )ياس(kölgeوگ)گ(gul 

    ن غ وصد (غ چ( baġبا(با ( Ġġبی (haçuġت(ها

    ح

     Hh ها

    )

    ك

    (hazه

    )

    مر

    (her  

    ارر  Ĥĥخ خ)جل(ĥarr لخĥelec 

    و)ئ اشي( Iı  ا ي )بس(yaşıl يج ا ب )ها و خ( bacı

    ي  )س(/itاي(içدرو(اي *İiا

    ره Jjژ د ژ ا /ejderha)هد ژ ا (ژي ب / bijen 

    ك

     Kk  ک (közچش(كؤ ( bekekقلو(ب

    ا  Ķķق ق ق آ )هن(aķķar ا ر(ق   (ķarب

    اد(ال  Llل ر ب (lalaلي ت )ابز(til

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    13/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٣ خل

    م

     Mm ائ

    )

    ا ول ش

    (ém ا را م

    )

    يب ز

    (maral 

    ٍن  *Nnن ين(îne سوز(ا و ن و ا )ا ل  (unuήما

    و ـا

     Oo ن و ن(ق ف س و گ (ķon/و  (otعل(ا

    ؤ لك(közچش(كؤÖöا ؤ ا  )وش (ölkeك

    رپ Ppپ ا (arpaج(آ د ا پ )شرد( padar  

    ه( bireک(ر  Rrر فس(رف  (refeق

    ص س ث

     Ss )دص(sesاس)لاس(saġ

    شگ  Şşش َ)ال شا(eşgeا   (şaķسف( 

    ات(sütشي(و  Ttت ط زر(ت ب ر د پ (tata 

    و (اتا وک

    ( Uu و وز)( butرا(ب را( ا   (uzaķد

    و ید(ا ش ک ( Üü وك)رد و(küçق  (üçس(ا

     و Vvآ)اک(avواچ)ص  (vaçaķن

     (yılanما( ييال(hayما(ا  Yyي

    ذ ض ظ ز

     Zzيج)اد(cizز )پ(ziķ  ير نيچها * ه ز د ي ش ک و  دن ل ب  فرحنوش وب مي  س ح م  ابفل ا  ن اي ات  ق ح ل م ز ا  : 

     î,â,ê,û ا)اوخ(û/عب)رع/( bêr آ)ن س ر گ /(âçدٍ ا )جنس(îde

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    14/62

    ١٤ Ĥelec Tili Gıramıri

    رد حرف* ف م  ص شخ دوم  در  ال  ع ف ا  بل غ ا  ین ا ي ا پ  هسا ن ش )ا(انک ردفرح)(يرت ه  ت س ج ر ب  تر و ص ب

    ي م

     ان ي ب وشفرح

     دو

     ن اي

     تن ش و ن

     اي ر ب

     ما

     که

    )حر

     ام غ د ا

     ني ع ي

    )/y و /n(ه ت ش و ن  ز يت ا ع ب ت  هبکل  ش ب  رف ر و د  در ا ه ر گ  ي ن)ها اي)/ήي د /iήو  دا يش  ا م ن  ميا.نن ا م:ير هر(/heriήه و ش .( 

    ۶

    .زبا

     ادي ه ن ش ي پ

     اي ب ف ل ا

     ات ص خ ش م ج خل

     

    در وف  ر ح ]كر زخلج]ت نند ني ا م  اه ان  ب ز  ري ا سر ا د ا د ـ ص عو ئت(از دو ن ا ـ ص(يـ او ب د ـ ص

    )صام

    (مي

     يل ك ش ت وش

    .مي

     يده ن ش

     كه

     تي ر و ص

     ان م ه

     ه ب

     جي ل خ

     ات م ل ك

     لب غ ا

     ته ـ ش و ن

     ند و ش

    ند  و ش  يم.دز و ر م ا  هک يج ل خ  نا ب ز ا يه و ر گ ن خ ـ س  ن ـه آ ان ب ر ـ ي ا  زک ر م  رد ج  خل ان  م د ر م

    ي دم ن ي و گ ۳ي ب

     حرف

     ي

     وصدا

     امت ص ه يحرن

     ار د ا دصراد

     د و ج و

     ئت ا ص

     .مـي

     بته ل ا ن ا و ـ ت

     در

     ز ني

     ند ل ب و

     اه ت و ك

     اي د ص

     ئت ا ص

     وف ر ح

     ز ا

     يك ر ه

     اي ر ب ر ا د ا د ـ ص

     حرف

     مثل

     فت ر گ ر ظ ن

    »/A«

    مثل  اه  ت و ك  تر و ص  ود ه  جي ب ل خ  نا ب ز  رد ا:كه  ج ال آ /âlacaķ ل مث ند  ل ب  و ا  ق ق آ /ķķâr â)هن(

     مي

     فظ ل ت وش

    .اي ه ا د ص

     اي ر ب

     يب ت ر ت

     ين م ه

     به

    »ا

    « 

    »ا

    «»»م

     دو

     ان و ت د ـ ن ل ب

     اي د ص

     وع

    د رك ر ك ذ  ها ت و ك  و. 

    ا ه ت و صم

     ]رك ت

    [ي م

     يم س ق ت

     ه و ر گ

     دو

     به

     لف ت خ م

     اي ه ر ظ ن

     ه ط ق ن

     از

     جي ل خ ا ـن ب

     كـه

     ند و ش

     مـي

     ات ـ م ل ك

     ـه ب

     صي ا خ

     ون ن ا ق

     و

     ظم ن

     ها

     دي ن ب

     يم س ق ت

     ين م ه

     ه دب ـ ن ه د

    .ام ـ م ت هـ تن و ص ـ م

     

    ان ب ز ن آ

     رف ح ر ا ه چ

     که ل ب

     ند ت سي ن

     شدت

     ك ي

     ه ب

     فظ ل ت

     اظ ح ل

     ز ا

     جي ل خ ل ي ق ث

     )ون ـ غ و ي

    (يـ ق ب ه

     ازک ن

    )نچ ي ا

    (شنبم

    جه و ت :ناب ز ردخ تو ص م  يجل»/â«دتر و ص ب  اهنت  هن لوا يا جه يـم ظفل ت  هدي شك ه ـ كل ب  دوـ ش

    ابدر خل ت  هجه ل دراوم بل غ ا ت و ص م  كي دنن ا مهيـ ازي م ـ ب  ش لبي نق د رگ دـن ك  ي و ـ ح ن  هـ ـهب ک

    آن را  دع ب  يا ه ت و صم بل غ ا املكيم لي ك شت  يبل د رگ  دـنن ا م دـن ه د :وـچ وآ/âvçu)يچر ا ك ـ ش (

    قاررو /ķârru)يپ.( 

    • /Aaنن ا م :پر ن(/açآ)ج(/arpaآ س ر گ (را ق /ķara)ايس(اس/sap)ن.( 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    15/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٥ خل

     •َ-/Eeدنن ا م  »َ – «يـم فظ  ل ت  يسر ا ف دـ ن ن ا م  د و ـ ش :ا/et)تـ ش و گ (ا/el)تـ س د (هو

    /hev)ناخ.(و زين يه ا گ ر و ص ب د ي ش ك ي ان م ي ب  وش.رـ ع ب / bêr)ضر ـ ع (را ـت ف ر(نـ ي ر

    /êrinل . 

    اکه/Ééئ ئ • و ن نن اي ا م ه »«يم ظف ل ت  يسر ا ف  رد تشود  شي ب ه د ي ش ـ ك  تر و ص ب  درا و م ان مي  ي ب ر ن رسي آ ا ف  يا ب ف ل ا  اب ب سب ين  م ه  ه د ب د ر گ ل ک ش ب  هم ل ک  يا دت ب ا  رد )ئ(طـ س و  رد

     ل ک ش ب

     مه ل ک

    )(ز ني

     مه ل ک

     اي ه ت ن ا ر د و ل ک ش ـ ب

    )(مـي

     ان ش ـ ن م ي ـ ه د

    .ـل ئ ا

    /élهـ چ ئ ک  /kéçe 

    تي ئ ي /yétiئل ا /eléy. 

    •و و مثل/Ooا فظ» – «  ل ت  سرا ف مدن ن ا م  دو وتا:ش اق /otaķا ر ـ ت و ق /otraķا وـ ي /yoķ ق

    و ت

    /toķ الغو وغو /oġlaķا ./oġulا

    ؤ •  ـ /Ööا مث  )eu(ني ـ ب  هس ــ ران ـ))e oف ظ م ــ ف ل ـت ن ن ا م  د و ــ رد:ش ؤ ا /ördek  

    ه ک ل ؤ ا /ölke رؤ ها(/törtت ) .چش(/közکؤ)چ

    و •  ند/Uuا ن ا م ه  لثم نند)ا(  ا م  دنن ا م  دوش فظ مي  ل ت  يسر ا ف : و لا و ـ غ /oġulـج و ا /uca

    اق ز و ا /uzaķ )ارد(و  .)را(/ butب

    و و• ل/Üüا مث  )u(يب هسن ا ر ف )iu(يو)ü(ظف ل ت  ير ا ج م  و ني  ا م ل آ منن ا م دو  :ش

    مک ز

    ٍ

    و زم  /üzmekاٍ

    و  ).با( /yükيو /hüzmekه

    يم ي/Iıي ي• خ ض ه ر س ک  لثم  »وف ي ف خ و  ها ت و ک «دنن ا م  :ل يـ شا ي /yaşılنال ي ـ ي /yılan ي ق چ ا ه /haçıķ . 

    ه ج و ت

    :صدا

    »ي

     ي

    /Iı«تو ص م  زا د ع ب  هچن ا ن چ )/â(شکد و ـ ش  عـق ا و  هل ك ش ـ ب »ا/u«

    فظ مي ل ت وش.رد ـر  م ا  ن اب اي ـ خ ل ت  هـ ج ه ل ت ـ س ا  د و ه ش ـ م  حو ـ ض و ب د ـ ن ن ا م :و ج ا ـ ب / bâcu

    )اه و خ

    (ارر ق

    /ķârru)يپ(ماع/âmu)مع.(

     • /İiلثم نن»ا«  ا م دوش فظ مي  ل ت :يا/itيت/tilيا/iç.

    ي• فظ مي /Îîاي ل ت  ه د ي ش ك  تر و ص ب  هك وش)يـ س ر ا ف  ن نند اي ا م (زا تـي ع ب ت  هـ يز ب ن ا ـ م  هـ ك ل ك ش ـ ب

     را

     ن آ

     ـر ف ر و د

     ر و س ف ر پ

    »ـي ي ا

    / î «هدا د ن ا ش ـ ن ل ـ ث م  مـ ي ا :يـ ك(/ bîب ـ /ķîzقي ـز)ي

    خت( د)دٍ

    ا /îde)جنس.( 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    16/62

    ١٦ Ĥelec Tili Gıramıri

     يل ق ث

     اي ه ت و صم

     )و غ و ي

    (: 

    ا ه ت و ص م م اد شدت ا ر و با  رت پ و ص ب  هكل ي ق ث  يا ه ت و ص م  ار دن و ش )و غ و ي (من ي وگ . 

    IUOAو- ا -ي-يا  - و-ا

    شوق

     ا

    )روش

    ( زاا

    )را د

    ( و ا

    )عل

    ( آ

    )ن س ر گ

    اي ه ت و صم  في ر ظ  )جن ي ا :( 

    وت ص م   ج  پن ه ي« ب ا ي ا   ـ  ائ َو  ا ؤ فظ) «)e,é,i,ö,üا ل ت   يف ف خ    و ك سب   ار ي س ب   كه

     نم د ر گ

    .يف ر ظ

     اي ه ت و ص م

    )نج ي ا

    (نم ي و گ

    İÜÖÉEويي يا ا

     ا

    -  َئ ائ

     

    چ و اي ن ا ر ؤ ا  ئا ا 

    ه ج و ت

    :مصو

    »ي اي

    /Ϋم ظف ل ت  ه د ي ش ك  تر و ص ب  هكد ا هر  ش مشود ب اي نق ف ي ا  ه و ر گ نك. 

    چ غن اي  ه ت و ص م ا(چن غ ر ي غ  وا 

    ا ه ت و صم

    »و

     ؤ ا

     و ا

     و

    «»ü ö u o«اهن آ  ظف ل ت  ما گ ن ه  هكه چ ن غ  تر و ص ب  ا ه ب ل ي اي م

     ته س ب چنغ

     اي ه ت و ص م د ن و ش ي ا

    )لگي ک

     که ن ي ر ا

    /نا الق ا د و د

     (دارن

     م نا

    ÜUÖOو ا

     ا

    - ا

    - و ا

     

    وچ ما ک رد م ؤ ا  و  وا

    اي ه ت و ص م  يا د ا  ما گ ن ه  لب ا ق م  رد»آ ئا ي از مـي» » «a- e - é - ı - iا ا ان ب ه د  د و ـ ش .

     ي ا

     چه ن غ ر ي غ

     م نا

     ه ب

     را

     ا ه ت و صم

     ن اي

    )گي

     مه ل ک

     که ن ي ر ا

    /ا ي ا م ن ال ق ا د و د

     (ي سا ن ش ب

    . İIÉEA

    ي يا

    -  َئ ائ

     - 

    ت مبئ قي زما اي وم تو  ي ل آ  

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    17/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٧ خل

    ۷.جهج خل ان  ب ز  رد ند  و س پ  و ن  ب

    ش خ ب

     ش بخ

     رت و ص ب

     تن ف گ

     سخن

     ام گ ن ه

     مه ل ک

     اد

     ه د ي ر ب

     ه د ي ر ب

     ازميا

     ام د ـ ک ر ه

     ـه ب

     شود

    ش  ن بخ ياي ته م ف گ  اج ه ک  ي ا ه و ود  کدرهش جا ي اره د ا دص فرح)ئاص(در ا د د و ـ ج و .الث ـ م

    ه م ل ک »اب«اج ه ک  مه ت ل ک  ک في ر ـ ح  ک مه ي ل ک  ني ا ر د و  تس و ا ارد  د د و ـ ج و  را د ا د ـ صآ

    شم»»/Aحرف  جاايب.با ه ک  مه ت ل ک ادص ک  وت ـد مـي  ن ي و گ .هـ م ل ک ا م ا »ر ا ـ ج و آ «

    ي ا ج ه و د و مه د ل ک  ني ا ر د  و ه  د و ب  را د ا دص فرحوج ار.دارو د ا دص فرح»/A«رد يد  ا ـ ج

    ن ستاي ا

     ده ش

     ه د ا ف ت س ا

     مه ل ک

    .ازه دن ا

     ن آ

     شد ا ب

     ار د ا دص

     وف ر ح

     در ق ر ه

     مه ل ک ر د د و ـ ج و

     جا ه

     هم

    ر دا

    .اس س ا ر ب

     ين ا ر ب ا ن ب اج ه

     ک ت

     ات م ل ک

     ا ه ا ج ه

     اد دع ت د ـ ن ن ا م

     ) :آ

    /atل ؤز /elا ـ ک /köz(

    جادو ننه ا م

     :)باب

    / babaبا /ebeتا سه) /tataت ـدو  ن ن ا م  يي ا ـ ج ه :قو ـ ل ال ال /lalaluķ  

    وق ل ا پ ر آ /arpaluķ ول ا ب ا ب / babaluķ ير د پ ا ن  ...مش  .با

    ٧,١. ن آنب اع  و ن ا  دنا ب ز ج خل

    هب  ش ي ر  و ه»كؤ«  مت ب س ق  ني ر ت ر ي ذ پ ا ن  هي ز ج ت و  ني ر ت ص ل ا خ ن ي ر ت ك چ و ك يم هكل ت ف گ  

    شومي

    .گر ي د

     ارت ب ع

     شبه خ ب

     ر

     مه ل ک

     ير ذپ ا ن

     يه ز ج ت

    »بکؤ

     يا

     «کـه

     را

     مه ل ک

     گر ي د

     خش ب و

    ا ن ع م ل ق ت س م

     ته ش ا د ن

     ست ا

     ير ي غ ت

     بل ا ق

     و

    »ن و س پ ل ک ش ا ي

    «نم ي وگ نن ا م

    :قكلم و ـ ل چ آ

    نگ( س ر گ (ملک»آ«ب)ؤک(و »و لک»ل ک ش  اي و د  ن و س پ مش ـه.با م ل ک  هشـ ي ر  ا س ا س ا

    رک[در يم مخل]ت س ق ت  هت س د  هس  :شو به 

    (ش سادهري

     Sada kökler/:

    ت ا م ل ک  ه که ب د ن ت سه ا ه ن ت ي ني م ع م  يا ر ا د  رگا نکي ل و  دن ش ا ب د ـ ت ف ي ب  اهن آ زا  فرح ک  ي

    اي ن ع م ي م

     دست

     از

     را

     هنخود د

    .نن ا م

    /taķ ات/taşو اب/ boşب ـه / babaب ب ا  /ebe  ./tilتي/hevهو

    (گريش ت خ ا س

     هاي

    /Ķeyirme kökler: 

    ه کي از آن ا ي ه ن ت و  در جدا ک ش  خ ز ب يشه را ا ر  نا و ت ب  هچن ا ن چ  اراد ان ع م  دـ ش ا ب  لق ت س م  

    ابه م ل ک  هن و گ  ن تگ اي خ ا س  تا م ل ک  ي »قم ر ي ي ؤکل«م هت ف گ وش. 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    18/62

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    19/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٩ خل

    چـي

    /Çİ:ـپ ر ؤ ک ـچ/körpeçiـ چ ر ي م ت /körpeçi)ـگ ن ه آ (.وـ وق هو/Luķ :ل ـ ل ن و ت

    )ا د م ز ي ه

    (ات ت

    /tatluġ)ز م ش و خ (. 

    ۲(لك يا ش ا  ه د ن و س پ ي و ع ت  همل ك  ياهنك: 

    رک[د و]ت جي ن ل خ ن و س پ  ير گ ي د  ک درا د  دو تي بج ق و  م هف ا ض ا  هم ل ک وشق ف

    هشک  مظا ض م رکل اعو ن ع م  د يرآکن ي غ ت م هاي ب.دهن د ن و س پ »ؤستيي 

    كل ش لي  ي گ ر ي ت ل/sözteyiştirgili şiklekler «م هت ف گ وش.نن ا م  : 

    ا چ ا چ غ ا ب

     / baġça`ça)چد غ ا ب

    (زچ ي ر ب ت

     /Tebriz`çeي ر ب ت ر د کو ه

    /hevke)خان

     ه ب

    (

    ا ق ن ا ر ه ت

    /Tehran`ķa)ا ر ه ت  ه  .)ب

    ۸.ي ا م ض/ه ر ي م ض /Zemirler

    ره و  ا ـ شا  هـ اص را ب خ ـ ش ا  و ء ا ي شا  هك دوش ته مي  ف گ  يف ص و  تا م ل ك  زا هت س د  ن ه آ ير ب ا م ض 

    ند ه د

     مي

     ن ا ش ن

     يه ا ن ك

    .ن ت سه

     ر زي

     اع و ن ا

     مل ا ش

     ير ا م ض

     جي ل خ

     ان ب ز

     در

    ,۱.يا مضصخش)شل ر ي م ض يص( 

    خص ش ر ي م ض م کل

     ه ب

     ش با

     له م ج ر د

     سم ا

     ين ز گ ي ا ج

     که

     شود

     مي

     ته ف گ

     ي ا

    رسي ا ف  جلخسر ا ف  جلخ

    ن ز/  bizمن/ menم  بي

    سن/ senتو سيز/ sizشم   

    و ا

     o/u/و شا ا ر/ o/ullarي ال ل و ا  

    .ار ش ا ر ي ا م ض

     

    ون ار مي ر كب  يك ي د ز ن  اي ير و د  ن ا ش ن  يا ر ب  هك د ن ت سه  ير ي ا م ض .ي ا م ضر ا شا ا ب زرد 

    ند از ت ر ا ب ع  يج ل خ  : 

    د ر ف م

     ره ا شا ر ي ا م ض

     جم

     ره ا شا ر ي ا م ض

     

    رسي ا ف  جلخ را  خلج ف

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    20/62

    ٢ ٠ Ĥelec Tili Gıramıri

    ن اي

      bu/bo/وب هني ا   bullar/رال ول  ب

    ن آ

     u/و ه ا الر/ ullarآن ل و ا  

    ا ج ن ي ا   bora/ار و ج ب ورا/ oraآن  ا

    ,۳.ي ا م ضك  مل

    سي ر ا ف

     ج خل

     ار ف

     خلج

     

    ن ل م يم/ menimما ن م  م ل يم/  bizimما ز ي ب  

    ل تما

     seniή/

    ين ن س  ه آن

     ل ما

     siziή/   ي ز ي س

    ن  

    و ا

     ل ما

     unuή/   ون نا ي ا  ش ي ا  ل ين ullarıή/ما ر ال ل و ا  

    .ي ا م ضر ت ش م

    )رجع

    در رک  ان ت ب ز جلخ ش  رري ي ا ـ س دن ن ا م ه  كر ت ش م  ري م ض  يم و م ع ه خ ا ـ ش ي ـ ك ر ت  يا ـ ه

    ؤ( شم/özا ا ب.با ه ا ت س و ر  زا يخ ر ب  رد اژه  و ن شكل ائكه اي  /ézوش ه مي  د ا ف ت س ا .نن ا م: 

    سي ر ا ف

     خلج

     ار ف

     خلج

     

    دم و خ

     özüm/ م و ز ؤ ا  ا م د و خ özümüz /زٍو وٍم ز ؤ ا  دت و خ  özüή/   ؤز نوا ا  ت د و خ özüήiz/îz/   ؤز ؤز/نيوا ا  

    او د و خ özü/و ز ؤ ا  نا ش د و خ  özüleri/   ؤز لروا  

    ,۵.يا مضش س ر پ )ما ه ف ت س ا ( 

    وي ه

     كه د ن ت سه

     ري ي ا م ض ي ي ع ت

     سش ر پ

     يق ر ط

     ه ب

     را

     ء ا ي شا و

     اص خ ش ا

     ننم ك

    .راي

    ري  يت ا م ضش س ر پ ن ي ع م دابزا د ن ت ر ا ب ع  يج ل خ  : 

    رس ا ف  جلخ  

    ه چ ي ک يس ک

     kim/م  کي

    ا؟ رچ

     netey/   ت ن ne/هن 

    ؟ ا ج ک  néreķ/قر ئ ن  

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    21/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ١ خل

    ي عك ق و م

     ان/ķaçanچه چ ا ق  

    ؟ ه ن و گ چ ر و ط چ

     necür/رٍ

    وج ن

     

    و؟ / ķanıک   ان ي ق  

    ند؟ چ

     neççe/   چ چن  

    ؟ تل ع

     چه

     به يل ل د

     چه

     به

     neseke/   کسن  

    اص خ ش ا  يا ر ب  ني ن چ م ه يغ اي  ي ش ا  ني ع م زي ا م ضد ا ف ت س ا  ليذ شي  س ر پ موش: 

    مي ي ک

    /kimi کم ي ک /kimkeيک ئچ  ه /héçkimيک ر ه /herkim.

    ۹

    .اس

    /At 

    م س س ا  ا  كالم ه د ن ه د  لي ك ش ت   اي ز ج ا   ين ر ت م ه م ز ا .م  كل ز  ا ته س د  ن  آ ه  ب  و صفت

    ي الق م ط ا وشب و را دن ا ج تا د و ج و م  ند ي م ا ن  يا ر ب  هكد ي د پ  و ن يم ها جا ه ا ف م ا د ر ج م

    ي ار م ه ك لو.روب د م  رظ از ن م  س شموا ن ب و  ني و آ ع م  مس و ا ت  ذا سم   ا ام ع و  ص خا سم   ا

    يم س ق ت   ير ا سدنب ابز  گر ي د   يي ا ه با ن ت ج ا   ر و ط س   ين ا ر د   ن  آ  طرح  از ما    كه ول م ع م   ي ها

    ي نم ا م ت خا س

     شکل

     ظر ن ز ا

     ن آ

     دي ن ب

     يم س ق ت

     به

     و

     منيم ي ز ا د ر پ

     ي م

     : 

    ساد) أ سم  سم:ا ها د م آ  د و ج و  ه يط ب س ب  ه ش ي ر  كي ز ا  ا ه ن ت  ه ت ك س شا صبا خا مت  ال ع و  

    ارد د ن .نن ا م :اه)ام(hayاق)رب(ķar و . /yérيئ (hotآت(هو(otعل(ا

    يا) تق  ش م  مس مق(ا ر ي ي ال ن):آت و س پ و يلک اتش ـ م ل ك ر خ آ  هـ اق ب ـ حل ا ا ب  هـك ي اي

     و

     في ص و ل ي ك ش ت

     ندي و ي پ

     مي ا س ا

     لي ع ف م د ـ ن ه د ـي

     دي ـ ن و ي پ

     ـم س ا

     را

    »هقـه ـ م ر ي ي ر ال ـ ت آ

    «

    نمي ي و گ

     ا ه د ن و سپ

     ن اي

     اد دع ت س ا

     اد ي ز

     جي ل خ

     ان ب ز

    .ثا م ا

    يت• د و ج و م  دن و سپ ل ا حو تسه)ول/Luķ -ل/Luġ-و و-/Lüġل - /Lükلک  ): /Likلي

    وارل

    /varluġوبق و ـ ل / bolluķ )يـن ا وا رف(يررـي ت كوـ ات( /tirrilükل ـ ي ح(لو و ا ـ ه ق و ـ ل

    /havulluķ )بوخ(دا ب آ /abadluķ )ن ا داب آ(کي د ـ ي ه ک ـو تي( /hidiklükل ـ س ر د .(

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    22/62

    ٢٢ Ĥelec Tili Gıramıri

    ي ــ ـدل يـل

    /delilik )گ وان ــ و)دي ــ ؤكل ق( /köklükك ا ــ د)چ ا ــ د( /şadluķش ا ــ )ش

    لوق غ و چا ه

    /haçuġluķ )را رم يخلت (ول چٍوک/küçlüġ)وزرپ (ولزؤک/közlüġ)ظن دب .(

     •ود ب

     ا را دو

     بت س ن

     ند و س پ

    /U-او

    /Ü- /İلو

    /Luġ-لي

    /Liġ-لي

    /-Lik 

    وق ل

    /luķ 

    کو  ر ٍ

    وت/türkü)کر ليس)ت گ ن ا /ingilisi)سي ل گ ن ا (راف/farsu)يـ س ر ا ف (ا ـ م ل آ

    /almanu)ن ا م ل آ (بر رب(/erebiع لوغت)ع ب ا ـ خ/telabluġ)لـ ه ا با ـ خل ت (قول ا ـ ب غ و ـ ل

    / baluķluġ)هاد(ولل وپ / pulluġ)ا دل وپ (هـي ت غـي ل ر /teyerliġ)دنمـشزرا (لو ـ غ و ا  قو ـ ل

    /oġulluķ )گدناوخرســپ(لا ـ بـاب/ babaluķ )رد ـ پـ(ـ نـنـ يـل/nenelik )ردا ـ مـان( 

    اميل ف يل

    /famillik )دن و ا شي وخ.( 

    هي• ا ر م ه  دن و س پ )د/Deķ اد/Daķ -ت/Teت/Ta:( ق و دا و ه( /u daķا د)ا ت)من ه( /men deķمن  ز ي ب  / biz te)هام(تو وه( /u taا  ) .ا

    قدم• ت و  نا ک م  د د قي ن و س پ  )چ/Ça-چ/Çeو و- /Likلي- /Luķل  : /Lükل

    ند ن ا م

    :

    لو ا ب ـچ

    / baluķça)ت ـ س و ر ر د

    (

    نچـ ا ر ه ت

    /Téhrança)ان ر ـ ه ت ر د

    (

    ـه چ و ه

    /hevçe

    ن( ا خ ر د (هچ ک ن ؤ ا  /öngçe)ت و ل ج (ا و و آ چ/avvalça)زي چ ر ه ز ا  شي پ ت س خ ن .(نمي چ كـ ي ل

    /çimenlik )ا زنمچ(قوـل ن و ت وه /hotumluķ )نا دـمزي ه (كوـل ل ؤ ك  /küllük )لا غ ـ شآ اد(

    ك لي

     گؤرپه

    /körpelik )اد هل ا غزب (. 

    کا• م له  ص ا ف  دن و س پ ) :ک/Keا ق/Ķaد/Deد/Da:(وـ ـه ب ک ز ي ر ب ت  ادر/ bordatebrizke)ي ر ب ت  ات ا جن ي ا ز ا (قن ا ر ه ت  ه د ز ي ر ب ت /tebrizde téhranķa)ا ر ه ت  ا ت ز ي ر ب ت ز ا (ه د ر ـ ئ ن

    ق ر ئ ن

    /nérde néreķ )کج ا ت ا ج ک ز ا

    .( 

    زم ا• له  صا ف   د ن و س پ )  ـ) :/Taت م ئ ت  ــ کـ نو(/témiketaت ک ا ـ ت (هد زده  ــ ئ تم ش(/tézdede şamķataقاتشا تا بح  ص ز ا ( 

    ان• م ز   ند و سپ  )قو ل/luķ -ک ي/lik -کو ل/lük (:يا ـ ه ق و ـ ل /hayluķ )هـن ا يهام( نلوك

    ٍ

    وك/künlük )نازور(يييل/yillik )نايلاس.( 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    23/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٣ خل

    غل•  ا ش م و  هف ر ح  يه د ن و س پ  )وچ/Çü-چ/Çu-چ/Çi(:نن ا م:يچي ب چ/ biçinçi)

    زگ ر ب

    (لچ و ي

    /yolçu)ف ا سم (و چ ش ٍ

    و م ؤ گ

    /gömüşçü)ه ر ـ ق ن ر ا ـ ك (قي ن ي ـ س يـچ/siniķçi

     بند( ه ت س ک ش (ري م ت /temirçi)گن ه آ (چ وت چين(/otçuا   ف چو)عل ك ن و ن و ه /hünükçü

     صص خ ت م گ ت ف ر

    .( 

    و ابزار• له  ي سو دن و سپ  )ول/Lük -يل/Lik :(كول زؤك /közlük )كـن ي ع (هت ـ سد  لـئب ک لي

    / bél destelik )يب هتسد يا ر ب  بسان م .( 

    •مقدار

     و

     ازه دن ا

     ند و سپ

     )لي

    /Lik -و ل

    /Luķ :(لياکک

    /ekkélik )ييد ا ـ ت

    (

    ـوق ل ن

    و ا

     

     ). /onluķده تاي(

    •ي غ صت

     ند و س پ

     ي ب ح ت

     و

    )جو

    /Cuķ   جي

    /Cıķ -قا

      جي

    /Cıķaz:( 

    لم ك ر ي غ ص ت اي ا ه د ن و س ـ پ  نت ف ر ـ گ ر ا ر ق  اـ و ب ـد  ن ك  تـ ل ال د  يك چ و ك و  يد ر خ ر ب  هك تس  ا

    غر ص م   ا رن آ  هم ل ك ر خ آ ر د مدن ن ا م  دزا س:قو ج ال ا ـ ب / balacuķ )كـ چ و ك (قو ج ز ا ـ ه  /hazcuķ 

    )كم

     ار د ق م

     ك ي

    (ها

    /hâccuķ )د حرفد)ان ا  جن ي ا »«ه ـت»« ب س ا  ه د ـ ش  لي د ـ ب ت  .

     

    يب ب ح ت

     

    اي ر ب

    :

    قا

     

    جي

     

    ل كا

    /kalcıķaz)لك ف ط

    (

    و ج ال ا ق

    /ķalacuķ )وچ ك

     

    عه ل ق

    .( 

    •به ش م

     صفت

     و

     نفي

     اي ه د ن و س پ

    )ما

    /Maz-م

     /Mez(: 

    ـي از ف ن  يـ ل و  درا د مئ ا د  تل ا ح  ين ع م  رظ ز ن نست که ا آ  هه ب ش م  تفصتـ ل ا ح  يـ ن ع م  ر ـ ظ ن

     مي ه

     و

     مي ئ ا د د ر ا د ن

     شگي

    )ما

    (تي ا م ل ک

     اي ر ب زا

     وکه

     د ان

     ده ش

     يل ک ش ت

     خشن

     ي ها

     وت ص م

    (

    تي که از ا م ل ک  يا ر ب نا هد ش يل  ک ش ت  في ر ظ  يا ه ت و ص م . 

    ال

    (ف ن

     مت ال ع

     ي

    /alı)يگ ا-)ب م ل آ /almaz)م رن ا)گي ر و ي /yoral)ي شن ب (-ا م ر و ي

    /yormaz)م نن ي ش ن

    .(

    س ني

     

    هه ب ش م

     

    صفت

     

    ارد د ن

     

    ئم ا د

     

    لت ا ح

    في) مت ن ال ع  :من س ر ؤ ک /körsenmez)يم يده ن د وش(هه ب ش ـ م  تفص ارد  د ن  مئ ا د  تل ا ح

    س   .ني

    ف هه) ال ب ش م  تفص مت  ال ع :ا م ل و س /solmaz)ش ه ن د ر م ژ پ دن(ام ا ن ي آ /aynamaz)هف ا ن (

    ائم د تل ا ح ر  .دا

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    24/62

    ٢٤ Ĥelec Tili Gıramıri

    ب

     (ه ه ب ش م

     صفت

     مت ال ع

    :لم ي ب

    / bilmez)ا دان (و ر ؤ ک م ئي(/körünmezن ر م ا ـ ن (ز ـ م ٍ

    يق

     /

    ķîmezسي س خ  . 

    اي• ه د ن و س پ لا ث م ا  ير گ ي د : س( /hötelekالهؤ:» /Elekال«  ).تر

    و« لو:»/Lumل ت آ /atlum)و ه ش م .(

    ل:» /Lekل« ي ز ي ق /ķizilek ل و غ و ا /uġulek ل م ا ج . 

    لالق:» /Laķال« ا ـ ق /ķallaķ قالت ا ـ ب / batlaķ قال شـ ي ق /ķışlaķ قال ق ا ـ چ /çaķlaķ

    )اگر

    .( چ  /tonçaķچاتو:» /Çekج /Çaķچا/ /Çekچ« م ئ ا /émçek  ا چ چ و ق /

    ķuççaķ ا چن و ي و ا /oyunçaķ جلا /elcek )كت س د (. 

    »ــ ي ل چي

    /Çilik و ــ ول چ  /Çuluķ «:م ــ ش و ــد ي من( /düşmençilikچيل ــ ش )د

    وق ل و چ ب ا ص ق /ķessabçuluķ )ب ا صق (. 

    ي:»/Süzسو /Suzسو /Sizسي« سل ي ت /tilsiz)بابز(يايس/işsiz)ا کي ب (

    نس ا ج

    /cansuz)ي زسو)جاب ؤ ک /közsüz)ني ب ا ن (. 

    (مرك

     اي ه م س ا

     

    ـت س ا  دا ـ ي ز  را ي سـ ب  اهن آ  عو ن ت د ر ا د  تاي ب د ا ر د  يد ا ي ز  درب ر ا ك  بك ر م  مس ـب. ا ك ر م  مـ س ا

     طه س ا و

     لت ا خ د

     ون د ب

     ست ا

     كن م م

     جي ل خ

     كي ر ت ر د ر ـ گ ي د

     سم ا

     با

     سم ا

     كيب ر ت ز ا

     ي وا ـ ج و

     ـه دب

    د  مكآي نم مت اي ال ع و د  تس كن ا م م  يه ا گ و  دي ا ي ب  اهن آ  ك م مت به ك ال ع ا ي  دن و س پ  ك ست ي  ا

    ر ب

     را

     فه ي ظ و د ن ش ا ب

     ته ش ا د د ه ع

    .اصد ـ خ

     ـم س ا

     مل ا ـ ش

     ام ـ ع

     رت و ص

     ه ب

     سم ا

     از ر و ظن م

     ا جن ي ا

    و

     صفت

    ...س ا

    ن• و س پ  نو د ب  مس دو ا يب  ك ر ت : لي ا ح ر د  ت س دي ا ن و س پ  چي ه ر و ض ح ز ا  غرا ف  مس يب دو ا ك ر ت  هك  ست كن ا م م ل و  يسم ا

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    25/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٥ خل

     ص خا

     سم ا

     ردوم ي م ـ ض

     ا ـ ي و

     د د ـ ع

     حتي

     يا و

     دصفت ـ ش ا ب

    .ـه ن و م ن

     اي ر ـ ب

    :اچ ـ غ ا ه كي ش ـ ئ ا

     

    /haġaçéşik لـ ي ز ي ق م ـ ش ؤ چ /ķizilçöşmeادآ قا ـ چ ل آ /âlçaķadamـ ـب / buقي

    ķîzاق قا د ا ه و/hataķķabu)فك(راساي /saruġyal)اک سم م  ).ا

    ن • و س پ  ك اه با ي ر م ه  مس دو ا يب  ك ر ت : ا ز ج ا  زا يك وت كه ي ا ف ت  ن ست با اي رد قبل ا و م  تا ص خ ش م ا ن سداراآ ند ا و س پ . 

    ند ن ا م

    :قوش

     ئچه ك

    /kéçe ķuşuوتٍ

    وس

     ن قو

    /ķon sütüو و و ـ س  ه م ـ ش و چ /çöşme suvu

     زي ئ ي ك ي ت ي ك

    /yézi kitiki.

    ن • و سپ و د اب اه  ر م ه  مس ا و د  بي ك ر ت : ود د ر ه

     يب ك ر ت

     وع ن

     ن ناي و س پ

     اي را د

     جزء

     ند ت سو

     ني ا ـ ع م ه ـ ض ر ع

     ـد ي د ج

     يم ه ا ـ ف م

    ي كننم

    .نن ا م

    :مـ

    ٍ

    و ز ؤ ك وـ سا ر ا ق

     ن ي

     ی

    /közümüή ķarasıـغا ر ي چ ني د ـ ي چ م  ي/meçidiή

    çıraġı يما م ا حو ون ت  ./hamamıή tünüن

    دعال جمع  لجيمت  خ :kop

     مي

     ه د ا ف ت س ا

     ند و ي پ و د

     ز ا

     جي ل خ

     ان ب ز

     در

     ات م ل ک

     تن س ب

     جمع

     اي ر ب د د ر ـ گ ع ـ م ج

     نه ا شـ ن

    بت( ل ا ه ن ا ش ن  زا يك جمع ي ي  ركد)ها يت ا ه د ن و ي پ  »ل/Lerال/Lar«س ين.ا ر ـ خ آ  رـ گ ا

    د ن و ي پ  ز ا د ش ا ب  لي ق ث  هم ل ك  تو ص م »ال«گا ون و ي پ  ز ا د شا ب  في ر ظ »ل«م ه د ا ف ت س ا ينك. 

    كي ر ت  رد ذا  خلجل يـم  را د  :ـشا ق  يال/ķaşıķlar چا ـ غ ا ه ال/haġaçlar الال/lalalar 

    ش و البا /ķuşlarالق قيدق( / baluķlarق وت ث ص م  يا را د  يگ م ه  هك دو نش ت سه .( 

    ين ن چ م ه نن ل/neneler با ل/ebaler ل ك ي چ ر ك ؤ ك /kökerçikler  جئرـ  /kéçelerل

    دووك زلن

    /kündüzler لر ه

     /herler ل ز ي ق

     و

     /ķîzler 

    )اي را د

     ـي گ م ه

     كه

     شود

     تدقت و ص ـ م

     

    ند ت س ه  في ر ظ (. 

    سو پ

     ا ض ع ب اهد

    »ن نا

     /Nanن ان» /Gilيا گيل /Nenن و ن ع  هبي ا ر ـ ب  ير ـ گ ي د  تـ م ال ع

     يجمع م

     وب س ح م نوش

    .نند ا م

     :ن نا

     ام ب ا ب

    / babannan)هن ي ا  مر د پ (هـ ن ن ن ـ /nenemnenم ن

    نه( ي ا  مر د ا م (يگ جل خ ر ال ل و ا ل/ullar ĥelecgiller ن ت سه  اهن ي ا  ج خل نها  آ  . 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    26/62

    ٢٦ Ĥelec Tili Gıramıri

    ۱۰.سا تال ا ح  

    ازباد ب ت را  يج ل خ س جزسايبا الا وك ص خ ب ا ع ف ا ر و ص ب لاحر ي ذ پ س ا

    ي ام م جن ا ر ي ذ پ .الاحس ااعدآبا ك ش ا ف ي ر ص ت س طالا وا ش ي م كي ع ق و م  

    يف ظ و آرالك ر د ي ي ع ت مننك.

    رحالعم  ي ذ پ س جزبادا مخل و م ع ل ي س و ب ر ي ذ پ ا ه د ن و س پ لاحا جن ا

    ي رم گي

    .ا ه د ن و س پ لاحا حل ا بخ مآ ا سا ت ا م ل ك كمن ن ا و ت دم ال ـ ك ش ـ ق ن

    سم درا ه ع ب ن ر ي گ ب ا ب ت را  ه اسايبرآن ز ج ا الكده ـ ج ر د و الا ـ ع ف ا ا ب م ه ا ر ـ ف

    ي نم زا سيد حاب ادل ب ي ك رت  لي ك ش ت المجق سن ا س ا و هف د ا ـ ع ل ا دـن ر ا د .

    له  م ج  لخ ا د  رد  فعل  کرد ر ا ک  عو اس ن س ا ر ب ن ير م اي ي غ ت  ا ه د ن و س پ ننک.نا و ـ ن ع  ه ـب درامث  

    له م ج ي ل ع ف و د ل آ /aldum)تف ر گ .(رد ـم کـه  س ا  يا ـ ه ت ن ا  هـ ن فعل ب ب آ طل يجه  ت ن  بسح

    ي له م م ج د ش ا ب )(م هف ا ض ا دو و.ش د ل آ  يب ا ت ک  نم/men kitabı aldum.يا ـ ه د ر ک ر ا ک  هب

     د و ـ ش

     مـي

     ته ف گ

     سم ا

     الت ا ح

     له م ج

     خل ا د

     در

     سم ا

     لف ت خ م

    .ـر گ ي د

     ارت ـ ب ع

     ـه ـهب دب

     ان ـ ب ز

     ر

    ]رك ت

     لت ا ح

     ش ش

     سم ا

     اي ر ب

     جي ل خ ر ک

     ر و ص ت

     ان و ت

    ١٠ ,١لاحي م ا ن /ل ع ا ف  تل ا ح  )اح وق  ل ت آ ( 

    لت ا ح

     ل ع ا ف يما تن ل ا حس سكا قكالدا فرعامن نكنماي ـ ي ا

     بر ا ن ب

    تگي باز سب ا و ياسا م ل ك باي سن س.ا عدا ا لي ع ا ف  تل ا ح اك ن ي ا ر و ص ب د ر ـ ف

    كاجميا دورودب وب نقب و س پ

     مابحال صلشكه ـيشركخوا دم ـ ن ك

    .

    سم لحالدا ع ا ف دهدو ملن علج سمف كاا فتب سنيخبر رخوم

    ساييفعاز ز  اا سق ا ا م ل ك من ن ا و ت ن ن ي ز گ ر ب .نن ا م:لم علج ور«ف ن ي و ل ا /kâlکا

    oynor «دوزا سكنمب قادود»/kâlکا«ا عم ف ا دت ب م »و وا » /oynorين

    زي ا ب منرار راخبخوب سدادق ملد. ا سمج گ«ا ن ش ق  لا ر ا م /maral

    ķeşenger «ا را مبيزس سا اا را مداق يم ل ا د ن سم م شن«ل يبـ»ق زد ن س ـ م

    اب خ ت ن ا درس ا

    .الو ربع ا وم و سف عدا و فيتان ا ضا ز ـ ي ن هـ ـتب ل ا ح

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    27/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٧ خل

    اد زآ دق ين ي ع ت د كانن ومب ر

    .نن ا م

    :ي ز ي ق ول ز

    ٍ

    و ي

     /ķizil yüzlük )ت شگ ن ا

    طال

    (ئشيک ا ر ي م ت

    /temir éşik )دنه ).آ

    سم لحالدا ع ا ف سر پ

     ه ننهايب ا م

    :»کي

    /kimس جوا ؟ /nêse؟ ويا ن  .دهم 

    ٠

    ,٢لاحاض علا ت

     يا

     ه

    و( د ي ؤ ا اح وک  )ل

    فحال ا ض ا يلع تت ل ا حس گكا ت سب ا و س ظارا علن سبت گا ندي ا ش ـ ن

    ي جد.دهم خل ان  ب ز  اض ليم ضامقدا ر م يب غ ا ب   ست چي ها / baķıή haġaçıا

    )خ بادر

    .(س فحالدا ا ض ا د وشكب وعدقب نقب و ي پ ر ا ـ ك ب يـمرا

    ن ظاي فحالن ا ضا ارادلاح

     عيدو يم ع م ا ن س ا

    .

     عيحال وبكم اقب ه دن و ي پ ف ا ضا اك ودمب علار ـرشيئت يب ئ ي ـ ش ن ي ـ ع م

    ت ي ا ك ح منك.نن ا م يق ول ا ب ن يسال ا ق / baluķıή ķalası )عل بادق آ (لئ ين ت ز ي ق /ķîziή

    téli)و س ي گ تخ ف.)د ا ضا  تل ا ح  تم ال ع  ني ع م  هد ن و س پ  »نـ ي و ا /Uή«يـ ن ع ي  ن دل آ ا ـ ع م و

    ي ا ه د ن و س پ :»üή,uή,iή,ıή«ا و ص ا  يگ ن ه ا م ه  نو ن ا ق  بسح و  تد  ا م ل ئ ا ص ب م ت ـ خ

    ي فشونم حر ا  ف ر ص»ن حرف/ήي دل دو  ا ع م  هك yn«يم ه د و ز ف ا  هم ل ك  يا ه ت ن ا  هب تس دا و ـ ش .

    ند ن ا م

    :شك كا ك ر ي ه

     ن ي

    /eşkeή kirkekiن غال ل.ا ا ح ر د ف ا ض ا يعمبش ـ س ر پ ي ي ا ـ ه

    ين م ي ک

     ند ن ا م

    /kimiή)ک ل س)ما ز ر( ؟ /nêseήيو ن چي هنمجوا)چه  .د

    فحال  ا ض ا يغيع دوم فسوقبوب ا ض ا اك وب ر ي م الع ـرشيئت ب

    ي ئ ي ش ي عم ا ن ي ا ك حمن.پمالش ش/lampa şüşesiسشو اشي ـ پ م ال يـ ت ا  و ز و ـ ق  

    /ķuzu eti)ر شت ب و گ .(ا اد تل ا ح  ن جزبااي خل ل«به  حا ک  لو و د ي ؤ ا «ان مير  .ب

    ١٠ ,٣لاح عو  ف م يغي ق ت سم /اح لوق  ن ا ي )ب يل و ع ف م ب لو ع ف م  اي طه  سا و ( 

    لت ا حس سكا لرا ا ح ر د ش يك ا رگ بعفاش هن د ي م

    .نن ا م

    ش و اق غ ا ه د ن و ق

     قا

     /ķuş haġaçķa ķondu)ور ه د ن ر پ خ تدر س ـ ش ن (هـ ک ر ئ ي  لا ـ ک

    ي د ل ي ق ي ي /kal yer ke yiķildi)دو يك م ز ب رو س).خ يحالدا ا رگ ق لن و ـ ع ف م

    يغير ق ت س م رد ه ع ب ر هبو.دا ک م ي ك  تال ا و س /kimkeهـ ه ب س ـ ن   ؟ ي ـ ك ؟ ه ـ ک /neseke

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    28/62

    ٢٨ Ĥelec Tili Gıramıri

    ربه ئ ن ؟ يچق

    /néreķ ا ج ك ب  ه د ي م  با و ج ر ا و م ه بن و س پ اك دب و ر ـ ي م .يا ه د ن و س ـ پ

    ي ق ت سم ر ي غ

     ول ع ف م

     لت ا ح اي

     لوم ن ا ي

    »ق

    /ķaکو  /ke«مش  .با

    در

     لت ا ح

     ن اي

     ه خلجب

     م

     وا ت

    »لو ن ا ي ل حا

     «ف گ

     نيز

    .ا د ـ ص

     رف ـ ح

     ين ر ـ خ آ

     نچه ا ن چ

     لوق ن ا ي

     لت ا ح

     د ن و س پ

     شد ا ب

     يم خ ض

     وع ن

     از

     سم ا

     دار

    »ق

    /ķa«کزا ن  را د ا دص فرح ين  ر خ آ  رگا و

    ند  و س پ  دش ا ب »ک/ke«دو هد ب ا و خ .مـ س ا  هچن ا ن چ د ـ ع ب  دن ـ ش ا ب  عـ م ج  اـ عه ـ م ج  تـ م ال ع  زا

    اي قا  ه د ن و س پ /ķa ک/keم ن ر ي گ . 

    ١٠

    ,٤ي

     يم ق ت سم

     عول ف م

     لت ا ح

     حال

     ار ذ گ ر ي ث أ ت

    )حا

     يغ ل ر ث ا

    لت ا حس سا يدرا ع ق و م ر ي ذ پ حش خصطران ـ ش ـي

    ي ز ي چ ع شاگردما ل.دهمن ا عفا دياتـ ل ا ح ـ مب ـ س ا د ا ـ جي ا طا ـ ب ت ر ا

    ي مکننم ا ز ل ا او ان عفا د ع ت م ن ت سه .ب ا نب ن ساي ثيحالدا ا ت ش ـ ق ن ل و ـ ع ف م

    ح ي ر ص رد ه ع ب دن ر ا د نن ا م

    :رد د ن ؤ ک

     نو و ت

    هو

     ت

    هيزت(/hot hotunu könderdiهو

    نرا ا ز وس(در و و ا ق  ني ا د غ و ب  / buġdaή ķâvurdu)رك هت ش ر ب  ار مد ن ک .( 

    سم ثيحالدا ا ت بال ا و س

     ي يم

    /kimi)ر/(/neseή)چار(رئني/ 

    néreή)جر(اوجمهد.س وحالدا ع ف م ب ل ا غ م ي ق ت س م بل و ـ ب ق ـپنوس

    ا ض ع ب ينود كاآب ومب حاايا.ر ثيحالل ا ت ز ـ ي ن ا راددتـ ل ا ح ني ـ ع م

    ين ع م ا ن س  .ا

    لت ا ح يث ا ت يع سم رف با ح ا ب  دـب ا ي  هم ت ا خ  ادصهـ ن ا گ  را ـ ه چ يا ه د ن و س ـ پ  ز ي ا کـ

    » ی ا

    /ıا/iا/uو ود»/üا ار مـي ر ـ ک ب  شر خ آ  فر ح ا ب  را گ زا س.دـن ن ا م :غا ـ ت و غي=  ي+ ا ا ـ ت و ا

    طن و

    +=تو نی ط و

    +=کؤ و ز و ت

    =و ز ؤ ک