Digitale kloof Studiedienst van de Vlaamse regering 7/11/2008.

Digitale kloof

Studiedienst van de

Vlaamse regering

7/11/2008

Inhoud presentatie

• Beperkte definitie digitale kloof

• Beleidsaandacht voor digitale kloof

• Kloof computer- en internetgebruik 2008

• Verklarend model kloof internetgebruik

• Verschillen gebruikte internettoepassingenbij de internetgebruikers 2008

• Verklaring kloof breedte internetgebruik

1. Beperking van definitie

• Mensen die ICT bezitten en gebruiken versus mensen die dat niet doen

– Studie SVR & Oostende@internet:• Pc- en internetbezit• Pc- en internetgebruik

Presentatie: pc- en internetgebruik

2. Beleidsaandacht

• Maatschappelijke impact– Informatie (economisch voordeel,

gezondheid, actualiteit, …)– Werk– Sociaal leven– Ontspanning (spel, media, muziek, foto…)– Tijdsgebruik– …

Beleidsaandacht Europees

i2010, 3 prioriteiten, waaronder:

Het stimuleren van een Europese informatiemaatschappij voor iedereen.

Kloof ‘haves’ - ‘have nots’ dichten via aparte plannen:• e-diensten voor burgers, • ICT-initiatieven die de kwaliteit van leven moeten

verbeteren (gericht op veroudering, intelligente vervoermiddelen en toegankelijkheid van informatie),

• actie om de ‘digitale kloof ’ te dichten.

Vlaamse vertaling i2010

Digitaal Actieplan Vlaanderen (2005)Enkele van de 7 doelstellingen

• E-vaardigheden als hefboom voor werkgelegenheid en brug over de digitale kloof

• Digitale toepassingen ter verbetering van de levenskwaliteit

Nationaal actieplanDigitale Kloof 2005

• Verbintenis Wereldtop over de Informatiemaatschappij (WTIM) 2003

• acties rond 3 grote assen: – sensibiliseren– opleiden– toegang bieden

o.a. Internet voor iedereen

Regeerakkoord 2004-2009 p.52

“We realiseren een doorgedreven actieplan om de digitalisering van de communicatie in de samenleving te ondersteunen en de digitale kloof te overbruggen.”

Maatschappelijke beleidsnotaDigitaal Vlaanderen (2008)

De uitdaging is nu te komen tot eengeïntegreerd,multidisciplinair en coherentbeleidsplan zodat de digitalisering in allegeledingen van de maatschappij kan wordengeïntroduceerd en uitgebouwd. Decommissie wil daarbij in het bijzonder denadruk leggen op en aandacht vragen voorde problematiek van de digitale kloof.

Motie van aanbeveling

13 aanbevelingen voor de digitale kloof, waaronder:

• zich niet enkel richten op de financiële aspecten maar ook op de ontwikkeling van vaardigheden en het optimaliseren van de sociale omgeving

– Onderzoek SVR – Oostende@internet

3. Computer- en internetgebruik

• SCV-survey– Jaarlijks ongeveer 1500 personen van 18 tot

85 jaar• Modeltoetsing 2005• ‘Voorlopige’ cijfers digitale kloof 2008

• Face-to-face

ICT-gebruik 2008

PC of laptop Internet

Laatste 3 mnd 68.8 66.6

3 mnd – 1 jaar 1.2 1.2

> 1 jaar 1.9 1.0

nooit 28.1 31.2

ICT-gebruik laatste 3 maanden

Leeftijd 18-30 31-45 46-60 60+ p

computer 96 92 71 26 .000

internet 95 90 69 22 .000

Opleiding Gn/lo L.sec. H.sec. Hoger p

computer 24 58 79 94 .000

internet 22 54 77 94 .000

Geslacht man vrouw p

computer 73 65 .000

internet 72 62 .000

4. Verklarend model kloof algemeen internetgebruik

METHODE LOGISTISCHE REGRESSIE

DATA 2005

Internetgebruik (ja dan nee)

Houdingen/motivatiePersoonLeeftijdGeslachtOpleiding HulpbronnenSociale netwerken Cognitieve hulpbronnen Internetgebruik Betaald werk Sociale hulpbronnen Formele sociale netwerken

HuishoudenKinderen (aantal)Gezinsinkomen

COGNITIEVE HULPBRONNEN

Vermogen om zich snel aan te passen aan nieuwe technologieën

- operationele ICT-vaardigheden- het kunnen bedienen van de apparatuur- het kunnen gebruiken van de voornaamste

programma’s.- gemeten via uitgevoerde computer- en

internetactiviteiten

SOCIALE HULPBRONNEN

Ervaring met en positieve waardering voor ICT in de sociale omgeving

• ‘veel kennissen maken gebruik van nieuwe technologieën’

• ‘mensen rondom u vinden internet interessant’

• ‘de meeste vrienden bezitten geen internet’

OOSTENDE@INTERNET

• Cognitieve hulpbronnen– Bijbrengen enkele algemene computervaardigheden– Kennismaking internet

Dus: operationele ICT-vaardigheden

• Sociale hulpbronnen– Kort bij de mensen: 3 locaties per wijk– Persoonlijke begeleiding en mogelijkheid te surfen tot

3 maanden na cursus– Sociaal contact stimuleren

Succes verwacht!!!!

5. Verschillen in internetgebruikbij internetgebruikers 2008

• Internettoepassingen uit 2008:– Ontspanningsgerelateerd– Werkgerelateerd, voordeel dat

maatschappelijke positie kan versterken (kennis, geld, …)

– Beide (niet besproken)

ONTSPANNING

JA, p < 0.01 leeftijd oplei-ding

sekse

Spelletjes spelen JA Omge-keerd

Omge-keerd

Kijken/luisteren muziek, films, radio

JA JA JA

Muziek, clips, films downloaden op ander toestel

JA

WERKGERELATEERD

JA, p < 0.01 leeftijd opleid. sekse

Online Cursussen/ Participatie debatten

JA JA

Opvolgen nieuws/actualiteit JA JA

Afstand overbruggen/ videoconferencing / telewerken

JA JA JA

Goederen kopen privé JA JA JA

Contact overheid JA

Financiële diensten Niet-lin JA

Besluit

• De kloof verdiept voor toepassingen.

• Hoe sterk deze kloof verdiept is afhankelijk van de interactie tussen de aard van de toepassing en het demografisch kenmerk.

6. Verklarend model breedte van het internetgebruik

• 34 internettoepassingen, frequentie van gebruik

• FA, 8 soorten internetactiviteiten:Multimedia Informatie zoekenE-government Sociale babbelDebat/cursus Afstand overbruggenNieuwsgaring Financiële diensten• Multiple lineaire regressie

Breedte internetgebruik

Groter bij • jongeren, • mannen, • werkenden• hoger geschoolden• mensen met meer formele sociale

netwerken• hoger gezinsinkomen

Verklaring kloof breedte internetgebruik

De kloof voor de meeste demografische variabelen kan volledig verklaard worden via

• de ICT-vaardigheden, • de gepercipieerde tijdsbesparing door internet.

Kloof voor opleidingsjaren kan hierdoor maar gedeeltelijk verklaard worden. Belang van de meer algemene intellectuele capaciteiten.

Oostende@internet

• Bijbrengen basisvaardigheden

• Weinig impact op algemene intellectuele vaardigheden en interesses

Kloof in breedte internettoepassingen zal waarschijnlijk blijven bestaan!

Zin in meer?

• http://aps.vlaanderen.be/statistiek/publicaties/2007-09-perstekst-Digitale-kloof.htm

• Verdere modeltoetsing in ‘ICT-gebruik bij zelfstandige ondernemers’

• viWTA (2007) Aan de onderkant van de technologische samenleving