Top Banner

of 100

di-tmurt-n-u-ekki

Jun 02, 2018

Download

Documents

Tasedlist
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    1/100

    HCA 2007

    Idlis

    en-n

    ne$ Oamal BENUF

    Di tmurt uekkiTamezgunt

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    2/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    3/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    4/100

    Oamal BENUF

    Di tmurt uekkiTamezgunt

    HCA 2007

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    5/100

    Surumeskar-agi:

    - Timlilit n termiwin, ungal, l'Harmattan, 2002.

    - Tujjma tuzzma, isefra, l'Harmattan, 2004.- Di tmurt n uekki, tamezgunt, 2003.- Bu tcacit ulac-it, tamezgunt, 2004.- f n mana, tamezgunt,

    2005.- Ccix lkanun, tamezgunt, 2005/2006.

    Tamezgunt tewwi arrazen n :- Aris amyifi, Bgayet, 2004.- Asensayes amyifi, Tizi-Wezzu, 2004.

    Aneggaru a d-yerr tawwurt, yeur wesqi

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    6/100

    AGBUR

    Asunec.................................................................................................... 07Asmekti.................................................................................................... 07Isnemmaren............................................................................................ 09Tazwart.................................................................................................... 11Iwadamen................................................................................................ 15Agzul......................................................................................................... 17Tamezgunt

    - Tafelwit I................................................................................... 21- Tafelwit II..................................................................................31- Tafelwit III.................................................................................79

    Amseglu.....................................................................................................89Amawal umezgun ...................................................................................92

    Oamal Benuf

    Amezgun 5

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    7/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    8/100

    ASUNEC

    ASMEKTI

    I yimanen (tirwiin) n :

    Yelmeyen n "Tefsut taberkant ",Karim emmic,

    Dda Areqi Weld Muend,Dda Mesud Meba,akim At li Yeya,

    Yusef Cwikrat,Dda Yidir At emran,

    Wid yefkan tirwiin-nsen d asfel, akken ad yidir lael.

    Dda Lmulud At Memmer,Dda Muend Arab Besseud,

    Muemmed Harun,Malek Bugermu,

    Lmuhub, awes emruc d Fama At Menur,

    Wid akk i -d-yeldin allen.

    Oamal Benuf

    Amezgun 7

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    9/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    10/100

    Oamal Benuf

    ISNEMMAREN

    Tiddukla Numidya n Wehran,Tarba

    Kamal N At Zerrad,Meqqran Buridan,

    Hewwari Bessay,Lyazid Welha,

    Bakli Wemara,Yusef Merrai,

    Reman ebdenbi,Asqqamu Unnig n Timmuza (H.C.A),

    Kra n win i d-yefkan afus.

    t umezgun Tigawt d wawal,

    9Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    11/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    12/100

    TAZWART

    d tamezgunt yura amal Benuf akken yuradaen akk d

    . D timezgunin turar terbat n n Wehran. Tarbat-agi, ef

    uqerru-s amal Benuf, tewwi arrazen ef tira n weris, tiririt sasayesdssinugrafyadiddeqsnihanayendtfaskiwindiyaltikkeltmi

    ara tt-id-necden ama er temna n leqbayel ne er temnain nnienn tmurt n Lezzayer. Tezga tella, tezga thegga akken ad turar astaswit ur tserre ara, as yettili ler ef ieggalen-is, as ezzifumecwarsiWehranalammadtamurtnleqbayel.Di tmezgunin yettaru, amel Benuf yeqqar-d, si tama, ayen i -iceben nekkni s leqbayel d wayen iceben timetti tazzayrit s umata.Yessummul-d leyub d tkerkas yean tamurt d weref azzayriseddaw teca n wuraw n yemdanen yerran Lezzayer d ayla-nsen s

    udabu i fen d tilin llan ef uqerru n tmurt as akken ur xuen arayergazen... Yessummul-d izerfan yettwareken, amur yettwaewend lael yettwanekren. Yeqqar-d si tama nnien, azal umussnaw,tamussni d tussna. Itezzem widen itettun d widen inekren tanalit,

    yettarra tajmilt i widen i t-yezwaren s amennu d widen i s-inejrenabridertugdut,tilellidtedemt.D tilawtn tmurt d werefazzayri i yefen aric ameqqranditirawin namal Benuf, tessa (tilawt) lebi-s er tira i wakken a d-yessekfel

    ayen nelen wussan d yergazen, ad yenbec widen yesen ayagi yakkswallalenyellangarifassen-is:AMEZGUN.

    , amal Benuf yefka azal ameqqran i wawalimi d aferdis agejdan ief yessefk ad yettwabnu umezgun amazi sumata. Awal n ccna d isefra, awal n yenzan, awal yessesayen dwawal yessruyen wwin azal yugaren azal n wembiwel n tfekka dtedlegtimiswawalid-yeqqarayenyebaat-id-yini.Ccna d isefra d tala (ne tawsit) umezgun i d-yugem seg usarag nelelqa ief yebna umezgun n yiwet si tgejda umezgun azzayri,

    Ditmurt uekkiwesqif n mana Bu

    tcacit ulac-it Tigawt d wawalTiddukla Tadelsant Tanaddalt Numidya

    Ditmurt uekki

    Aneggaru a d-yerr tawwurt, yeur

    11

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    13/100

    ebdelqader ellula. Sliman azem, Lewnis At Mangellat d LwennasMatub ttekkan di tmezgunt-agi s kra n tukkisin si tezlatin-nsen i d-

    yefren amal Benuf akken ad yessefhem ugar imeshanayen ; d ayenyernan azal i wayen yura imi isenned ef wayen d-nnan imezwura

    akkenat-yerezsitama,akkenat-id-yesmektisitamannien.Nettafdaen kra seg uanib n tgejdit umezgun amazi, Muya, di kra ntefyirin ideg iga ne yejen amal Benuf imeslayen akken a -d-yefkayen yecban : , ne

    .Ismawen yefka i iwadamen-is mlan-a-d azgen n wayen ilaq a t-nefhem : Ssi ebdelwaed, Ssi ebdelbaqi, Ssi

    Mensi, Ssi alem, Caba-nsen, Bu Yetran d Dda Akli. Yal yiwen segyericen-agi ief tebna tmetti tazzayrit tefser tilin-is s yenzan dyiznan akk d tefyirin iwulmen ne yeddan d tudert-is akk d twacult-is.Yeqqar i Bu Yetran yual yettagad lexyal.YeqqariSsialem yual yettagad tafat Yeqqar i Dda Akli

    yualyettseti.Annect-agiyakkyura-tamalBenufakkenadyessefrurextiktiwinn

    widen i s-isellen (akk d widen ara t-yeren deg wedlis-agi yellan gar-ifassen-nwen) netta akk d terbat-is ef usayes. Annect-agi yakkakken ad qedcen , ad xemmmen medden i wayenwalan d wayen umi slan mi ara tekfu tesa imi tikkwal nekkninettasauladitxeart. , amal Benuf yemla-ya-d taxeart, yemla-ya-dnnger, yemla-ya-d tamuggit, yesses-a-d fell-asen di tmellat n , ayen i d-irennun ef waya ur-ne i d-yeggra, nekknis widen i s-yettessisen yessefk ad .Si tlufa tedder tmeut yellan alamma d tifranin , amal Benuf yessers-a zdat tidet-nninettkukru a tt-id-nini ne tikkwal nettagad a tt-nwali akken yettagadSsi alem tafat. Yefka-d tamuli-s er tmurt-nne d tmetti-nne imi

    yessefk ad nissin anida d wamek nettidir akken ad ndawi leruyellan, leru , leru lqayen i d-itekken

    si ccfaya yefrurin, ccfaya n widen ur nessin ne widen yugin ad renansi i d-kkan. , amal Benuf d ameskar, d asmug-

    kecme ur Lalla n Ternit lli di ber kafi yesa7 iseggasen n lkunji d'maladi, 7 iseggasen n lkunji peyyi, 7 iseggasen nditacma,7iseggasennmizapyi,turaatandilantritantisipi

    di tmurt uekki

    si laman i d-yekka lxufwa yettjewwid s leqran waye yereq-as ula d lamdu

    iuraf n walla

    Di tmurt uekki

    tmurt uekkinefhem

    d nnif lmutamennaifa wa nnaziha

    yettawin tikkwal er nneger

    Di tmurt uekki

    i temin yekrez wezgertaggarayea-tentweyul

    s wemaz mai s uekkaz

    Amezgun12

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    14/100

    asayes d amarir i -d-yesmektin, yerra tajmilt i imezwura, nekkni sitama-nne ad ak-nerr tajmilt d tameqqrant a amal Benuf imi d-teyi ccfaya, tefki azal i tmussni d tussna i d-yekkan sur yergazend tulawin ussnanen tamezgunt-ik s tmera d usirem imi

    skud tella tudert yella usirem, nekkni ad nekfu tazwart-agi s wawal nDda Lmulud At Memmer :

    .

    Yusef MERRAI

    ,ke tekfi

    Taawsa tis-kra, tamussni, ay Azwaw, dasafu, d asafu n tafat ara yekksen lam. Ih, tamussni am usafu ; e-it adyesser ayen yerkan, yeggran d wayen akk ur nesi iuran

    13

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    15/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    16/100

    IWADAMEN

    Tafelwit I- Bu ccfaya- med aselmad- 6 lmeyytin yugaden lmut

    Tafelwit II

    - Ssi ebdelwaed (aqerru n tmurt uekki)- Ssi ebdelbaqi (amlawi n Ssi ebdelwaed)- Bu Yetran (imettekki)- Ssi Rabe (imettekki)- Ssi alem (imettekki)- Dda Akli (imettekki)- Nna Caba-nsen (timettekkit)- Ssi Fenyan (imettekki)

    - Argaz (aqeddac n tiwant n tmurt uekki)- 3 inemasen

    Tafelwit III- Bu Ccfaya (inigi)- med Aselmad (isli)- Tilelli n wawal (tislit)- 6 inebgawen (iqeffafen)

    - Acennay

    15

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    17/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    18/100

    AGZUL

    TafelwitI

    TafelwitII

    TafelwitIII

    TualinnBuCcfaya(15nddqayeq)... Di tallit ideg yetta umaal di yal taulin ; nekkni

    al er deffir, maca, nesru ula d ayen i -d-yegran di ccfawat-nne. Di tegnit-agi iemken da, ara d-tili tualin n Bu ccfaya, araieren amek a -d-yerr ayen i nesru. Wissen da, ma ad yessiwe

    adyekkesfell-atalabantatutiyedlenallaen-nne.

    Turartna(7)twaculin(50nddqayeq)Adabu-nne am yakk iduba umaal n weric wis-kra (3), yal mi arad-yaf iman-is ef yiri n tesraft lqayen i t-yeggunin, ini yessiwel-d erusuddes n tfernin n tkerkas akk d txidas, s wayes ara d-yessenser

    iman-is am wenad seg wudi. Maca, i wakken ad yemmed yeswi-ines,yesefk ad inadi ijufar s wayes ara yessedreg ixixxan-is ger medden. Ditaggara, wissen amek ara tefru da. Seg yiwet tama, d Ssiebdelwaed akk d Ssi ebdelbaqi i iberken ef udabu. Si tama nnien; d Bu yetran,Ssi Rabe, Ssi alem, Dda Akli, Nna Caba-nsen, akk d SsiFenyanyeggunintaqeisegwaccarennwemcic...Ni qqaren: A win iefyeshelwalluy, ader iman-ik ditrusi.

    Tamera(15nddqayeq)D tamera n tmussni akk d tlelli, ideg yal aqeffaf yettgensis yiwenwazal seg wazalen iheggaren ier tessawe talsa; am wakken daen

    yal yiwen yettgensis kra seg yemdanen i d-yean ismawen-nsen degumezruy. Taggara-s d asissef, imi ara mmtent tlelli akk d tmussni,

    maca, a d-tlal tsuta tamaynut ara yeddmen amkan... Mazal lxir arzdat.

    , mai kannettu

    17

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    19/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    20/100

    Yessefk ad yeqdec (amezgun) i kra (3) imenzayen-agi :

    Tidet, talsa akk d ccbaa

    Mi ara yekker wegdud ad iareb ef tmeslayt-ines, nezmer a d-ninis tidet aql-a deg tegrawla tadelsant

    as ma yella ad agadeMi d-tella ssebba a tt-nekkesSi mkull liha ttewte

    Ayen ufi ad wwte yes-s ...

    Bertolt Brecht

    Kateb Yasin

    Lewnis At Mangellat

    19

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    21/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    22/100

    Tualin n Bu ccfayaTafelwit I

    "Ayen nesselmad wa yettu-t, wa yettazu-t"Ccix Muend U Lusin

    21

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    23/100

    Asayes 1

    Tadlegt : Kra iekwan.

    Azul fell-awen !

    ,Tessfeje-a !

    Di tallest (lam), ad nsel i lewat-agi akken i msefaren : lheffa n tikli uar,arabe n tikli iudiwen, zzhir n tikli n lbabur, zzhir n tikli n tmacint d zzhir nwafugneyyara.Akkenaratitafatdegusayes,ad-banen3iekwan-nni.Ad-tekcem yiwet terbat tettwasuddes seg 6 yemdanen, lsan akk tebrek,mseban ef sin lefuf, a d-leun alamma wwen-d er tlemmast usayes

    (andaakkenllaniekwan)adbeddenakkentallit,ssyenadttin:3 ad-qablenazayez (laci), 3 nnien a d-qablen iekwan-nni. A d-yekcem med Aselmadyelsa timelsa taklasikit, a d-ieddi gar terbat-nni, nutni ur t-erren ara,ne ur bin ara a t-ren, acku zzin-as-d s werur. Ad ikemmel di tikli-salamma qrib ad yeffe, ad yemlil d Bu ccfaya a s-yesketket, a s-yemmeslay staectyerxan,ertmeut,ssyenadyeffe.Bu ccfaya a d-ieddi di tlemmast n terbat-nni, nutni ur t-erren ara amwakken i s-tera i med, ad yeffe. Dagi, segmi ara d-yekcem med alamma

    yeffe, Bu ccfaya d nekkni ad nsell i tezlit-nni n Yidir : Ur ri ansi d-kkine Tamurt umazi. Akken ara yeffe Bu ccfaya, tarbat-nni a d-bernenakken llan di tazwara, ad bedden akken tallit, ssyen ad gren kra isurifen degwebrid ara ten-yawin er nnger. Din kan ad slen i ut s taect layenyessergagayen ulawen : Win ieddan iedda, waye ad yeru nnuba! .A t-id-yefer ut n wau yessengugulen akk d ut uereq n rrud. Dagi adnsent ne ad xsint teftilin deg usayes, ad nettwali kan deg tafat i d-ttakenieua n lebraq. At terbat-nni akken yessengugul-iten wau, ad fen

    iqerray-nsen, amzun ugaden si lhull-nni i d-yelin fell-asen, a d-bernenalamma d talemmast usayes. Akken ara yexsi ut-nni n wau, ad lin erlqaa, a d-afen iman-nsen qqimen s tala n waggur. Din kan, a sen-d-yeffeBuccfayageriekwan,subernusdamellal,aten-id-ilai.

    s wewham meqqren, ef tikkelt

    Bu ccfaya

    Tarbat

    Amezgun22

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    24/100

    Bu ccfaya

    1ru

    Wis-2

    Wis-3

    Wis-4

    Tis-5

    Wis-6

    1ru

    Bu ccfaya

    1ru

    Tarbat

    Ur ttagadet, ur ttagadet.

    Nekk ttile-k d arebrab !

    Nekk ttile-k d aadarmi !

    Nekk ttile-k d lar-iw !

    Nekk ttile-k d baba !

    Nekk ttile-k d argaz-iw !

    Nekk ttile-k d gma !

    ,

    ,Jeddi seg At yehri, baba seg At yejdi, ma d nekk...

    ,

    Bu ccfaya yewhem seg wayen yesla.

    s wurfan

    a d-yekker

    ef tikkelt

    I ke wi k-ilan ?

    Ini-d qbel ke wi k-ilan !

    Ke, ke !

    23

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    25/100

    1ru

    Wis-2

    Tarbat

    Wis-2

    Wis-3

    Tarbat

    Wis-3

    Bu ccfaya

    Wis-4

    Tarbat

    Wis-4

    Tis-5

    Nekk seg At zegri.

    Jeddi seg At leber, baba seg At yeer, ma d nekk...

    ,

    Nekk seg At hjer.

    Jeddi seg uzaar, baba seg idurar, ma d nekk...

    ,

    Nekk seg At ddu d uar.,

    ric wi k-ilan ?

    Jeddi seg At ttel, baba seg At hmel, ma d nekk...

    ,

    Nekk seg At rwel.

    Jida seg At rbu, yemma seg bru, ma d nekk...

    ef tikkelt

    ef tikkelt

    i Wis-4

    ef tikkelt

    Ke, ke !

    Ke, ke !

    I ke ay

    Ke, ke !

    u

    24 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    26/100

    Tarbat

    Tis-5

    Wis-6

    Tarbat

    Wis-6

    Wis-4

    Bu ccfaya

    1ru

    Bu ccfaya

    Wis-2

    Bu ccfaya

    1ru

    ,Kemm, kemm !

    Nekk seg At jbu.

    Jeddi seg At e,baba seg At lemle, ma d nekk...

    ,

    Nekk seg At rrwa.

    ,

    Jeddi seg At wakal, baba seg At wawal, ma d nekk d Bu ccfaya n tikwalIhi kunwi akk... ( )

    ,tteddu ?

    Teddu er yimal.

    ,Anda telli ?

    Lli deg At wual. ( )

    ,Yella deg At wual, iteddu er yimal ! Ba... ba...ba... ( )

    ef tikkelt

    ef tikkelt

    i Bu ccfaya

    Ad iwehhi er tewwurt ; mesub d At trewla.

    i Bu ccfaya

    i Bu ccfaya

    Ad iwehhi er tmeqbert.

    s wewhamAd yezwi afus-is.

    Ke, ke !

    I ke wi k-ilan ?

    I ke anda

    25

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    27/100

    Tarbat ad qqimen wehmen.

    i Tarbat

    s tugdiAd iwehhi er tmeqbert.

    i yiman-is

    i Bu ccfaya

    Ad iwehhi er tmeqbert.

    Ad twehhi er wis-4.

    ad ixemmem

    Bu ccfaya

    Wis-3

    Tis-5

    Bu ccfaya

    1ru

    Bu ccfaya

    Wis-2

    Bu ccfaya

    Tis-5

    Bu ccfaya

    ,Da, tennam-d nefje, d acu i yessefjaen deg-i ?

    ,Argaz yeffe-d si gar lmeyytin. ( ) La wen-d-

    yeqqar : D acu yessefjaen deg-i ? .

    Aaw ! Ur teri ara d akken lmeyytin san lhiba ?!

    ,Iiih ! D wigi i wumi qqaren akken, lmeyytin yugaden lmut !

    ,Ssefhem iman-ik a winnat, a neya si temseraq-ik !

    Biad-inidtidet,zik-nninettagadsilmeyytinwamagturadnutnii-yettagaden;ilemmerahatasen-niwedtimeniwtitikkelttis-sna!

    as ini-ya-d d acu i k-id-yewwin ur-ne ?

    Usi-d ad ure yiwen umeddakel-iw. ( ) Imi i

    ken-id-ridagi;nniahattewaemamwanes?...

    D tidet newa amwanes, xerum a s-d-temle tamacahut i weqcic-agi atan yugad ! ( )

    ,Yerbe ; a wen-d-mle tamacahut n med

    26 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    28/100

    Wis-2

    Bu ccfaya

    Wis-3

    Bu ccfaya

    Wis-4

    Bu ccfaya

    Tis-5

    Bu ccfaya

    1ru

    Bu ccfaya

    Wis-2

    Bu ccfaya

    med Ddab ?

    Ala !

    D med Ben elan ?

    Xai !

    Ihi d med Bay ?

    Yexa !

    D med Umerri ?

    Awwah !

    ,Tura a -d-yini daen d med U Lelu, amedyaz-nni n Tqerrabt !

    med Aselmad. Starabtqqaren-as:medBenSelmadl'awelimidnettaidaselmadamezwaruditmurt-nne.DiMarikan,qqaren-as...

    Amadu Selmadu Wanu.

    s ukee

    Mai d netta, yettcabi-yas kan. Wagi qqaren-as

    27

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    29/100

    Di Rrus, qqaren-as...

    Amaduv Selmaduv Lawluv.

    Di Lalman, qqaren-as...

    Amadan Selmadan Lawlan.

    Di Fransa, qqaren-as...

    ,Meqqar ad nelmed cwi tarumit. Qqaren-as Amad Selmad Lawlad.

    ,Amad Selmad Lawlad !

    ,Tura a -d-yini di Mali qqaren-as, Mamadu Selmadu Walu !

    ,Ihi med-agi-inek yettwassen akk er medden ?!

    er wid kan yettaken azal i tmussni.

    Akka am nekkni ?

    ,Am kra deg-ne kan ! ( ) Walit !

    Wis-3

    Bu ccfaya

    Wis-4

    Bu ccfaya

    Tis-5

    Bu ccfaya

    1ru

    Wis-2

    Bu ccfaya

    1ru

    Bu ccfaya

    s wesqecme

    s wewham

    s ukee

    i Bu ccfaya

    s usemissefAd iwehhi s uad-is.

    Tarbat-nni akk d Bu ccfaya ad ttualen d timendeffirt alamma dergen. Ditegnit ara d-yekcem med Aselmad, a d-yezzi akk i usayes, ad nsel i yiwet

    28 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    30/100

    tezgartsitezlit-nninLewnisAtMangellat:Anida-ten wid-nni ileqqmen tamussni,anida-ten wid iseffen allen i laci....

    Ad xsint teftilin

    Bu ccfaya s ubernus amellal, gar 6 lmeyytin yugaden lmut.

    29

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    31/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    32/100

    Turart n 7 twaculinTafelwit II

    A

    win ief yeshel walluyader iman-ik di trusi...

    Ccix Muend U Lusin/ Si Mu

    31

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    33/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    34/100

    Asayes 1

    Tadlegt : Tafilt ne abla d sin ikersiyen.

    yi, ddiguti, kerhe iman-iw !

    (A ) Aql-i da, a Ssi ebdelwaed !

    ,Mulle

    D acu k-yuen a Ssi ebdelwaed ?

    Nni-ak yema lal ; liala attan tekkuffer teqqim...

    ,

    as u, ma teereq tegla yes-k !

    Akken ara ti tafat, a d-iban umaris ne lbiru. A d-yekcem Ssi ebdelbaqi, adyessers lekwae-is ef abla, ad yeqqim. Ssyen a d-yekcem Ssi ebdelwaed,aditeddusleqel,ad-yeqqarasefru-yagin Si-Mu:

    Ay aeggad n tfireqasTaylut-ik bezzaf tessedBerka-k llqe n tsuqqasI walla amek i iemmedA win iecqen di tmenqasader abe ad ak-yefsed

    A d-yezzi ad yeqqim ef ukersi, ad yessers iarren-is ef abla, ad yettmeslayiyiman-iskansusemissef.

    d yewwet deg yedmaren-is.

    s wedaz

    s uiwel

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    deg-k ula d keini !

    33

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    35/100

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    (A ) Alaif ! (

    )Attant

    ,Akkenis-yennaakken SsiLewnis:Matelilli;Tellimiarali ;Dilmena-nnedatmaten.

    ,

    AkkenqerrentineffentaSsiebdelbaqi!()Anni-

    aktuenicc-is!

    Aereqyellayella,meqqaratt-nesereqakkennebanekkni...

    ,Meni amek ?!

    ( )Amek ?! ... Amek ?! ... Amek ?!... ( ) Dayen ufi-as-d ixef-is !

    ( )Anda-tyixef-is?!

    (

    ,

    Anda-t yixef-is ihi ?!

    d yefje, a d-yessers iarren-is er lqaa, ad ibedd, s uduqqes. Ad-yekker ur-s Ssi ebdelbaqi s tazzla, akken a t-iiwen. Da ad yenneqra ad

    yeglilez di lqaa. Ad yerr ur-s Ssi ebdelwaed, a s-ibedd zdat uqerruy-is.

    a s-d-yefk afus-is, a t-id-yesker, s uiwet

    s ukee

    A d-yesker Ssi ebdelbaqi, at-yawi a t-yesim deg wemkan-is, a d-yual ula d netta s amkan-is.

    s uiwel

    A d-yekker, ad yettruu ad yettual, ad yettmeslay i yiman-is kan.A d-isu.

    Yettruu yettual. Ad ielleb ef temger n Ssi ebdlbaqi, a t-yeef sitekraba,at-yexneq.Swewhammeqqren.

    Ad yejxer, a s-d-yessenser takraba-nni yellan deg ufus-is. S wurfan.

    s wewham

    eglayes-kuladkeini!

    Amaidwagiidixef-is!

    )

    34 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    36/100

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    ()Attahyixef-is.

    ( e !

    Wa yeseb-ak Rebbi !

    Ihi testufa !

    efkantaneggarutadtwali,axaertagiqqaren-astecbe,terqem,teqqenlenni!Yeninazihatunwanaifa!Propreethonnte!( ) Qqim, qqim ! (

    Tessneturart-nnin7twaculin?

    Ssne-tt, ih. Meni d acu tt-yuen ?!

    ( ) Atanumur-ik,ayenik-ixuenak-t-id-rnu.

    Yerbe.Adnertaggaraamekarayefrussuq-is?!()Efk-iyi-dtawacultnBuyetran!

    Hattah ! ( ) Meni si laman i d-yekka lxuf !

    ,

    Efk-iyi-d tawacult n Ssi Rabe !

    Ad ya akin cwi, ad iwenne takraba-is, ssyen ad iger afus-is er lib, a d-yejbed tikeriwin -lkera- ad yesebub deg-s

    Mazal-it akken ibat, s wewham.

    Ssyen, a t- yamer. Ssi ebdelwaed ad yeqqim, ma d Ssiebdelbaqiadibeddzdatnabla.)

    Ad yefk 6 tkeriwin i Ssi ebdelwaed, tis-7 a tt-yessers wed-s.

    Ad yerfed tikeriwin-nni,atent-yesked,a s-yini.

    A s-yefk 6 tkeriwin-nni.

    yergagi

    ) A ke tesqecmi

    35

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    37/100

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    ( ) Hattah ! Meni Anda akken ay nwi silebab,iqqimemeblaimensi!.

    ( ) Efk-iyi-d tawacult n Ssi alem !

    ( Hattah ! Meni Wa yettjewwid s leqran,wayeyereq-asuladlemdu!.

    ( ). Efk-iyi-d tawacult nDdaAkli!

    ( ). Hattah! Meni ayul!.

    ()Efk-iyi-dtawacultnSsiFenyan!

    ( ) Atan er ur-k i yella ! Meni es di trakna,tini-asccetwalawet!.

    ( ) Efk-iyi-d NnaCaba-nsen,Ssak!

    ( ) Acal i yezyen ilili, as akka ragettara-s !. Yella da deg wawal : efk-iyi-d yelli-k, rnu-yi-d lula-s d

    irden !. ( ) Attan inek, mebruk fell-ak !

    A s-yefk 6 tkeriwin-nni.

    Ad yeef taebbu-is, a t-yesked.

    A s-yefk 6 tkeriwin-nni.)

    Ad yeg am elba-nni yeqqaren leqran, a t-yesked

    A s-yefk 6 tkeriwin-nni

    Ad yeg iudan-is ef uqerruy-is am wakken d imeuen n weyul, a t-yesked.

    Ur s-yettak acemma.

    Ad yeg afus-is ef lenk-is amzun d tasumta, a t-yesked.

    A d-yessenser taxatemt seg uad-is.

    A s-yefk taxatemt-nni.

    I temin yekrez wezger,taggaraitent-yeand

    36 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    38/100

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Tebra ar tugare settut ! Meni tura a k-zerrge. Efk-iyi-d kan SsiMensi!

    ( ) Ssi ebdelwaed ! Ayen yera wuccen yefe-itweslugi!.

    ,D acu tebi a d-tini ?!

    Bi a k-ini : a tagi terni-tt-id kan sur-k.

    ,Amek i teqle ?!

    ( ) Axaer, attah er ur-i i tella.

    ( ) Mayna ! Tebra ala Rebbi ma yezmer-ak !

    I tura tfehme ?!

    A tagi tban ula i uderal.

    Ma tebi a sen-d-xerre tarkasin, tebra ar seg uzekka, ar tent-lsenmeqlubi.

    ,

    Win ixeddmen lxir ur yettcawar. Ihi, si tura aql-i sbedde-k-id d

    Ad yezzlez, ad yes.

    s wurfan

    s wewham

    A d-yejbed yiwet tkera si lib-is.

    Ad yerfed ifassen-is er igenni.

    yekker

    37

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    39/100

    aqerru seddaw teca n Sidi-k ebdelwaed s lmendad n Sidi-ikakimurnesiakimdlenayanyakkiessasenurnessinyiwenseg-sen ! ( ) Ru, ru er ccel-ik !

    ( )Err-iyi-dqbeltaxatemt-iw!

    Tebra ma tewwi-tt ! ni ur uklale ara akadu sur-k ? ()LadaimidtaxatemtnSidnaSliman.

    ,N Sidna Sliman !

    Ad iwehhi s uad-is er tewwurt, a t-yamer.

    Akken ara iger kra isurifen, a d-yemmekti taxatem i s-yefka, a d-yebren.

    Ad yeskedtaxatemt-nniyellandeguad-is.

    s wewham

    Ad bbezqen s tesa, ad ffen i sin.

    Ad xsint teftilin.

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    38 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    40/100

    Asayes 2

    Tadlegt : Tafilt ( abla), sin ikersiyen akk d kra n ttawilat isseqdacen i lbu : "liulwar" d tsenduqt n lbu. Ugar ef waya, ad yilidaen : Akersi ameyan, ad yers ef abla tis-snat, anac ne ttaj nigelliden-nnin zik, taerbitd tazeggat a d-tettwassu di lqaa.

    Azul!

    Azul,leslama-k!

    Amekddanttemsal?

    Ayen yellan deg ufus-iw xedme-t, akken qqaren : .

    Ssne-ktexiizzux.Yernutuertintismin!

    S leyat-ik, a Ssi ebdelwaed ! Yernu win i k-yesan deg izuar, uryettagad idurar.

    Akken ara ti tafat, a d-yettban usayes amzun d tazeqqa uheggi n lbu. A d-

    yekcem Ssi ebdelbaqi, ad iwenne lekwae-is, ad yeqqim. A d-yekcem Ssiebdelwaedyecreh.

    Cwintsusmi...

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Win yettruunasalu, iteddu akken yufa, mai akken yeba

    39

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    41/100

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    (Ad )Awal yea-t-id Weludi Kra tei a t-tellte, ala aberkan uqerru;

    matei-tak-yeqle!.Ahatwwen-dturaimettekkiyen-nni?

    A sen-d-ssiwle ?

    Meqqarasen-d-terelqanun-nninlbu.() Ssi ebdelbaqi ! Amagrad-nni aneggaru,

    anef-asdilbana;yenigar-anekan!

    as kkes abel ; am wakken qqaren Atmaten d atmaten, aebbuyeba-ten !. ( ) Imettekkin n lezz d lerma, a d-kecmen!

    ,( ) D acu-tt lamba-yagi ukermus ?

    Wagi d Bu yetran, lmedu "Lanetrit Abulitik".

    Ahat, ddeqs n radat i yexdem ihi ?

    yettmeslay i yiman-is kan. Da netta yettmein-d ef Ssi ebdelbaqi.

    Akken ara iger Ssi ebdelbaqikra isurifen, a t-id-yessebes.

    Ssyen, a sen-yessiwel.

    A d-yekcem Bu yetran, yegla-d s kra n ttawilat : tameyant, ler akk dtkeranjjiyugrafi.Anekcum-isad-yilisyiwettezgartsitezlit-nni,nLewnisAt Mangellat :

    AcaltelhamayayetmaSlemkaelgerifassenMateddaddazemiarrenTefkammebidlhiba...

    i Ssi ebdelbaqiMi tebes tezlit.

    40 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    42/100

    Yexdem rad umaal wis-3, yexdem rad n Dierwa, yexdemLanducin. ( ) Yexdem tid n likuntinar n abun,likuntinarnwuzzal,nssiman...

    Ddeqs!Awalmawezzilyefra,maezzifad-yinikra!

    ,Aya,waye!

    ,( .) Dacu -t uteftuf-agi ?

    WagidSsiRabe.

    DSsiRabenedmmi-s?

    DSsiRabelurijinalsyimmad-is.

    Ansiis-d-yekkaakkrrbe-agi?

    Kra yerbe-it-id si ekk tterbe. ( ) Kra yerbe-

    it-idsilaylatulqedri...

    Dagi, s uiwel.

    ad yessiwel

    A d-yekcem Ssi Rabe, yegla-d s kra n ttawilat : Aqrab, ccakat, ad iteddu adietteb idrimen. Anekcum-is a d-yili s yiwet tezgart si tezlit-nni, n Sliman

    azem:Idrimen,idrimenidrimenMallanadtilimechurIdrimen,idrimenidrimenMakfanadtilimequr....

    i Ssi ebdelbaqiMitebestezlit

    Dagi ad yekmez iman-is.

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    41

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    43/100

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi alem

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi alem

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi alem

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi alem

    Ssi ebdelbaqi

    D tagi i wumi qqaren akken .

    ,Aya,waye!

    AnditelliaSsialem,alhemm?!

    ,Lli di ber-kafi.

    D acu i telli txeddme di "sibar-kafi" ?!

    Kecme er lalla n ternit .

    D acu i teri di lanternat ?!

    ri-d tamuli-nni n Ssi Lmekki-bal, aca-kum.

    D acu i yellan deg-s ?

    Yella deg-s Ssi lparasyun di lekem.

    Aah!... Sparation.Makyabal?!

    Ddunitdaebber,maidahember

    I ke d acu twala di tmuli-yagi n

    ad yessiwel

    A d-yekcem Ssi alem s uqendur akk d ucaci ielleq-d tireztin, yegla-d s kra nttawilat : "Lalup" (tamrit yessimuren ) d tektabt ad iteddu ad ijeddeb.Anekcum-is a d-yili s yiwet tezgart uawan (lmuziga) ne ahellil (lera)-nni s waydeg ceen lelawi. Akken ara tebes lmuziga, Ssi alem adyessebes ajdab-ines. S wurfan, i Ssi alem.

    i Ssi ebdelbaqi

    42 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    44/100

    Ssi alem

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Mwata d yid-s di kra yellan. Ala deg uxalu ger tlawin d yergazen;datagi,tebramatera-tt!

    ,D acu -t Leeb-agi d-yernan ?!

    ,Wagi d Ssi alem, a -d-yenfe Rebbi s lbaraka-s.

    Yyah ! ef waya i d-sli akken ber-kafi , lalla n ternit ... Ihi dnetta i d-yesnulfan sit -nni : Yau.Ffer ?! Anti tasdawit iseg d-

    yeffe Ssi alem-agi-inek ?

    YeradilameUzemmur,yeradilameIjeigen;yeradilameCcnua, ye almi d Tamuqra...

    Dayen, ddeqs ! as ini-d tura, d acu n igerdasen (diplmes) i yesa ?

    Yesa dduktura di lfesuluji, yesa taye di lxeruluji, yesa laliuns ditbehluluji...

    Dayen, ddeqs ! Ihi ad yili, ddeqs n warrazen (prix) i s-d-yeren ?

    Netta s yimmad-is d arraz...

    Nni-ak berka-k asqecme !

    yedduqqes, i Ssi ebdelbaqi

    i Ssi ebdelwaed

    radiKeawa,yewwe

    43

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    45/100

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi alem

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ier-as-d warraz n Hubel !...

    ,Nufel, Nufel !...

    D tagi i wumi qqaren akken Ttif amdan ur neri, yesan tamussni,walawinyeranditmenqas.

    ,

    Aya, waye !

    ,D acu-t uyennat-agi i d-yernan akka ?!

    ,Wagi d Dda Akli ; lmedu: xeddam rrjal, sidhum.

    D acu n ukaryar i yesa ?

    Lemmer i yesa kra ukaryar, a t-id-tafe akka, di liala-yagi ?!

    s wurfan

    ad yessiwel

    A d-yekcem Dda Akli, yegla-d s kra n ttawilat : Asekkre ne timeslet, taqfactne sella-nni ideg jemmen rra. A d-iteddu yekef, am wakken yeya.Anekcum-is a d-yili s yiwet tezgart si tezlit-nni n Matub Lwennas :

    Tenni-iyi

    Teki-iyiDi tnac yid-wen deg wexxamTacem amekTeddrem amekAmek i ken-id-yettas lemnam

    i Ssi ebdelbaqi

    i Ssi ebdelwaed

    Di Lezzayer ke d axeddam

    44 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    46/100

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Nna Caba-nnsen

    Dda Akli

    Nna Caba-nnsen

    Ssi ebdelwaed

    Bi a d-ini acal iseggasen i yexdem?

    Ini-d akka. Yesa 7 iseggsen n "lkunji d maladi" (conge de maladie), 7iseggasen n "lkunji peyyi" (conge payer), 7 iseggasen n "ddiacma"(dtachement),7iseggasenn"mizapyi"mis a pied, tura atan di"lanetrit antisipi" (la retraiteanticipe)

    Dayen ddeqs ! D tagi i wumi qqaren akken lbaz d lbaz lecc-is d

    isaren.

    ,Aya,waye!

    Nni-d,aya,waye!

    ,Kkes afus-ik ay afenyan !

    Hhay, hhay lubyan (I love you) !

    , ,A nnger-ik, a tuqqi-ik, d Taglizit kan i k-ixuen !

    , Nna a Muend a mmi ; tameut-ik d taberkant

    ad yessiwel

    A d-yekcem Ssi Fenyan yettmurud ne iseel. Akken ara d-yekcem adyeqqim ef yimi n tewwurt yiwen ur t-ierr. I tikkelt nnien ad yessiwel swurfan.

    A d-tekcem Nna Caba tteddu-d tettennin, mi ara tt-id-iwali Ssi Fenyan, a s-d-yefkafus-isakkenat-id-tezzuer.

    s wurfan

    Akken ara tt-ier Dda Akli, ad yerr ur-s a tt-yemmager

    s ukee i Dda Akli

    icennu i Nna Caba

    45

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    47/100

    Dda Akli

    Ssi ebdelwaed

    Bu yetran

    Ssi Rabe

    Ssi alem

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    ,Anef-as,anef-asayemma;arur-idTamarikant;ayarib-iwah!.

    ,D acu-tt Luna-yagi i d-yernan ?!

    D itri ! D itri !...

    D agerruj ! D agerruj !...

    D asefru ! D asefru !...

    Tagi d Nna Caba-nsen, akken qqaren : D azgen n tmetti yeni "nniflmujtame". ( )Waraukulli rajulinimraa!".

    ,I tura wwen-d yakk imettekkiyen-nni-inek ?

    ,1,2,3,4,5...IxuSsiFenyan,madSsiMensiurt-id-nencidara,waqilanettu-t!

    Aql-i da.

    Anda-k a lhemm ?!

    s ccna

    i Ssi ebdelbaqi

    Ad yeffer deffir-s.

    i Ssi ebdelbaqi

    ietteb

    Tarbat-nni merra ad ttsekkiden akin d wakka anda ara t-ren.

    46 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    48/100

    Aql-i da.

    Anda da ?!

    ,Dagi, di lqaa.

    ,A t-id-awi ?

    Awi-t!

    Wi k-yennan awi-t-id er da ?!

    Aerda !

    ,Nni-ak awi-t akin, m er da !

    ,Yerem waldik !

    ,Imettekkiyen-agi-inek : wa mebur, wa mekur, waye ma iebbicxla!

    ,I tura amek ara nexdem ?!

    Win iaben ttut-t ( ), win yegnen dlet-t (

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Bu yetran

    Ssi ebdelbaqi

    Tarbat

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    ad yewwet s ufus-is di lqaa

    i Ssi ebdelbaqi

    Bu yetran a d-yerfed Ssi Fenyan, a t-yessers ef abla. Ssi ebdelbaqi ad yiliitah,miarad-yezzi,at-id-yafakken,adisuefBuyetran.

    , s wefja

    i Bu yetran

    Bu yetran a d-yerfed Ssi Fenyan, a t-yesbedd s tmara ger imettekkiyen.

    ad yeli er lqaa

    i Ssi ebdelbaqi

    i Ssi ebdelwaed

    Yeqsed-d Ssi Mensi Ad iwehhi er

    ai

    47

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    49/100

    Ssi Fenyan Dagi ad iwehhi er NnaCaba-nsen.

    i imettekkiyen

    Imettekkiyen a d-tteddayen yiwen yiwen zdat Ssi ebdelwaed, yal wa antitalaneifaswayesarad-iqeddemiman-is.

    s tmeyant

    Ssi ebdelwaed, yugad, yettergigi.

    s twerqet n yedrimen, a s-yesburu

    Ssi ebdelwaed ad yeru si tismin.

    a s-yesburu s tezmamt

    ad yezzuer Ssi alem

    Si alem ad yerr iman-is d aderal n tidet, ad yebu a s-iger irebbi i NnaCaba, nettat a s-tezwi afus-is a t-twelleh er Dda Akli, alamma tewwet-it-id

    yir rria, d wamek ara yual s amkan-is.

    ad yecrew tidi

    Ssi ebdelwaed ad yeef anzaren-is si yir rria i t-id-yettawen.

    ), ma d win ieren fket-as tunet ()

    ,

    Ihi, imettekkiyen n lezz d lerma a d-qeddmen iman-nsen !

    ,A win yettagaden ccwal, i lehna s wacu d-tettas !

    ,Win yeban aber (lfayda) yesu-t, win yeban lhemm yerwu-t !

    ,Win ur nezmir i nnwal, xerum s wawal !

    ,Ne mel-as abrid i uderal.

    ,Ur tetthenna alammi ettben wiya !

    Ssi Fenyan, qeddem-d iman-ik !

    Ssi ebdelbaqi

    Bu yetran

    Ssi Rabe

    Ssi alem

    Ssi ebdelwaed

    Dda Akli

    Ssi ebdelbaqi

    48 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    50/100

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelwaed

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelwaed

    Nna Caba-nnsen

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    ,Rrbe, a rrbe !

    ,

    Cukte tella kra n lbana i yesa wemcum-agi ?! ()

    ,es ar azal, a d-tafe ssed-ik mazal !

    ,Am wakken i t-tufi war s tili.

    ,( ) Acal i

    yesha lexrif, di ccetwa yedda eryan !

    ,eryan !

    ,Tanemmirt-nwen !

    ,Ihi tura, er-asen-d lqanun-nni n lbu !

    Ihi atan ar ur-wen, slet-d mli : Amger amezwaru yeqqar-d...

    Amagrad

    Kif-kif !

    i Ssi ebdelwaed.

    i yiman-is

    Ad ya ur-s, a s-yefktameut.

    i Ssi ebdelwaed, s leqel

    ad yettfa

    i Ssi ebdelwaedAd tessuden afus-is nettat- a t-tsu am akken tceyye-as-d sslam.

    yesseta, yeef aserwal-is

    i imettekkiyen-nni

    i Ssi ebdelbaqi

    keini, a win ibennun le

    , !mai amger

    49

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    51/100

    Ssi ebdelwaed

    Tarbat

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Tarbat

    Ssi ebdelbaqi

    Bu yetran

    Ssi ebdelbaqi

    Rnu, ssefhem-asen-d i iejmiyen-agi ur nessin ara tarabt !

    Amek, amek ! Terri-a d iejmiyen !?

    L'ajem

    Am ccetwa, am lexrif.

    ,Amger amezwaru yeqqar-d : Yal imettekki a d-yawi tawacult-ines,akken ad ner ma d mmi-s n lael. Amger wis-sin, yeqqar-d : Yalimettekki a d-imel lerfa-s. Amger wis-kra yeqqar-d: Yal imettekkia d-imel azamul (symbole) i yextar i temmalt-is. Amger wis-ku

    yeqqar-d: Yal imettekki a d-imel tuddsa (organisation) ideg arayettekki, ne tama ier ara imal. Amger wis-semmus yeqqar-d: Yal

    imettekkiad-imelahil-ines.Amgerwis-sis:Wagiurken-yeniara.

    Amek ur d a-yeni ara ?!

    ,

    Nni-awen-d ur ken-yeni ara !... Tura ihi, ad neddi er wemgeramezwaru.Buyetranitwacult-inek?

    ,Attan di tzeqqa urau.

    Ru awi-ten-id !

    , rfan, a d-suen ef tikkelt

    ikemmel tauri

    Ssi ebdelwaed ad yeef aqerruy-is yugad.

    , s wurfan

    isu fell-asen

    ad ya ur-s

    , !mai iejmiyen a Ssi ebdelwaed

    50 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    52/100

    Bu yetran

    Ssi ebdelbaqi

    Bu yetran

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Bu yetran

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ugaden !

    D acu i ugaden ?!

    Ugaden lexyal.

    ,A k-yeqqar ugaden lexyal !?

    Ddu yid-s wali ma d tidet i d-yenna.

    Jeddi, Jida, Baba, Yemma, Tameut-iw, Mmi, Yelli.

    ,D tidet i d-yenna ?

    A wigi, ttagaden lexyal !

    ni d Ddunkicu !?

    inyur.

    yewhem, i Ssi ebdelwaed

    Bu yetran ad yezwir ad yernu deffir-s Ssi ebdelbaqi, ad iteddu a t-yettayab,alamma dergen deffir usaber (aridu) ad yebdu a s-d-yettqeddim tawacult-ines.

    Mi ara d-ualen, a d-yezwir Bu yetran, a t-id-yefer Ssi ebdelbaqi.

    i Ssi ebdelbaqi

    Di Lamana

    51

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    53/100

    Ssi ebdelwaed

    Ssi Rabe

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Rabe

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Rabe

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi Rabe

    Ssi ebdelwaed

    Ssi Rabe i twacult-ik ?

    ,

    Attan di tzeqqa urau.

    Ru awi-ten-id !

    Ugaden !

    D acu i ugaden ?!

    Ugaden ti.

    ,

    A k-yeqqar ugaden ti !?

    Ddu yid-s wali ma d tidet i d-yenna.

    Jeddi, Jida, Baba, Yemma, Tameut-iw, Mmi, Yelli.

    ,D tidet i d-yenna ?

    ad ya ur-s

    yewhem, i Ssi ebdelwaed

    Ssi Rabe ad yezwir, ad yernu deffir-s Ssi ebdelbaqi ad iteddu a t-yettayebalamma dergen deffir usaber (aridu), ad yebdu a s-d-yettqeddim tawacult-ines.

    Mi ara d-ualen, a d-yezwir Ssi Rabe, a t-id-yefer Ssi ebdelbaqi.

    i Ssi ebdelbaqi

    52 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    54/100

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi alem

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi alem

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi alem

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    A wigi, ttagaden, ti !

    ni d li Baba !?

    Akk d rebin imukar.

    Ssi alem i twacult-ik ?

    ,Attan di tzeqqa urau.

    Ru awi-ten-id !

    Ugaden !

    D acu i ugaden ?!

    Ugaden tafat.

    ,A k-yeqqar ugaden tafat !?

    Ddu yid-s wali ma d tidet i d-yenna.

    ad ya ur-s

    yewhem, i Ssi ebdelwaed

    Tikkelt-a, ad yezwir Ssi ebdelbaqi ad yernu deffir-s Ssi alem, akken araawener tewwurt,a t-id-yeef si tayet uneggaru-yagi, a s-yinis wurfan.

    53

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    55/100

    Ssi alem

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Dda Akli

    Ssi ebdelbaqi

    Dda Akli

    Ssi ebdelbaqi

    Dda Akli

    Lerma, lerma ! (: Jeddi, Jida, Baba, Yemma,

    Tameut-iw, Mmi, Yelli. (

    Ffe,ak-teffeterwit!

    ,D tidet i d-yenna ?

    A wigi, ttagaden, tafat !

    ni d Bururu !?

    ,Uuuwww !

    Dda Akli, i twacult-ik ?,

    Attan di tzeqqa urau.

    Ru awi-ten-id !

    Ssetan !

    D acu i ssetan ?!

    aca-k, ttraen d tidi.

    Iteddu ad yettusu).. Mi ara dergen deffir usaber (aridu)ad yebdu a s-d-yettqeddim tawacult- ines

    Mi ara d-ualen, Ssi alem a d-idemmer

    Ssiebdelbaqi.)

    i Ssi ebdelbaqi

    am Bururu

    ad ya ur-s

    54 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    56/100

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Dda Akli

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelwaed

    ,A k-yeqqar ttraen d tidi !?

    Ddu yid-s wali ma d tidet i d-yenna.

    Jeddi, Jida, Baba, Yemma, Tameut-iw, Mmi,Yelli.

    ,D tidet i d-yenna ?

    A wigi, ttraen d nnger !

    ni d itibib !?

    AdikukSsiFenyan!()SsiFenyan!

    Rrbe, rrbe !

    ,Ur teri ansi ara k-d-yekk rrbe, ulaudd ahat ad trebe dilerra-s?

    yewhem, i Ssi ebdelwaed

    Dda Akli ad yezwir, ad yernu deffir-s Ssi ebdelbaqi, ad iteddu a t-yettayab,alamma dergen deffir usaber (aridu) ad yebdu a s-d-yettqeddim tawacult-ines.

    Mi ara d-ualen, a d-yezwir Dda Akli, a t-id-yefer Ssi ebdelbaqi.

    i Ssi ebdelbaqi

    SsiFenyanat-yalaligen,urs-d-yettarraara.As-yessiwel i tikkelt-nien.

    , a d-yedduqes, a s-d-iwehhi

    i Ssi ebdelbaqi yerfan

    55

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    57/100

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    ,Nni-ak i twacult-ik ?

    Nni-ak tugi a d-teddu.

    ,Amek tugi a d-teddu ?!

    Qqaren-ak ar lbu i d-iteddun.

    Ihi ual !

    Nni-ak aql-i wwi-d Livridfamil.

    Awi-t-id er da.

    Yya-d jbed-it-id, attah dagi di lib-iw.

    ,Daen !

    Wi yecqan ! Ulac fell-as.

    I Ni ulac deg-s trafik ?

    ,Yexa,axaeryeffe-dsitiwantntmurtuekki.(

    Dacu-yak-t"Rripu"?

    ad ibedd zdat n Ssi Fenyan

    s wurfan

    s wurfan

    Ssi ebdelbaqi ad iger afus-is, a d-yejbed tazmamt-nni n twacult si lib nSsi Fenyan, ad yes.

    Ssi ebdelbaqi.

    i Ssi ebdelwaedYeqqartazmamt,iSsi

    Fenyan.)

    56 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    58/100

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    D jeddi.

    D acu i k-tettili Rraa ?

    D jida.

    I "Ccuma " ?

    D baba.

    I Tlexxaxt, d acu i k-tettili ?

    D yemma zuzu.

    ,A tea-d argaz ad ibarek Rebbi !

    I Tguni-yagi, d acu-yak-tt ?

    ,D tameut-iw.

    ,D tametut-is acakum !

    D acu-yak-t Berragda ?

    s ukee

    s useti

    s ukewe

    57

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    59/100

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Nna Caba-nnsen

    Ssi ebdelbaqi

    Nna Caba-nnsen

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    D mmi zizen.

    D acu i k-tettili Timit ?

    D yelli.

    D tagi i tawacult ne ad teqqim ! ( )

    Err-it-id er Lib-iw !

    ,A zien yexa-k wedaz ! ( ) I twacult-im aNnaCaba-nsen?

    ,Ur si ara tawacult.

    Amek, amek ?!

    Imi tugi a d-teddu. ihi, as ttudd ur si ara tawacult.

    ,I tura, amek ara nexdem ?!

    er lqanun d acu d-yeqqar !

    ,Ixef amezwaru n wemger amezwaru, yeqqar-d : Tameut ur nesi

    A s-yerr tazmamt-nni i Ssi Fenyan.

    ad yerr tazmamt er lib n Ssi FenyanAd yezzi er Nna Caba-nsen.

    s ttnefcic

    i Ssi ebdelwaed

    ad yesferfud di tewreqtin-nni

    58 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    60/100

    imawlan,dddulaidimawlan-is.()Iwarraw-im?

    Ur si ara dderya.

    Lqanunntmurt-nneyessebaswidurnesiaradderya,axaeran-a-dlemtelLiatak

    Wellah ar tesmekta-iyi-d s listak !

    ,True akk d aebbu aqerruy-ik !

    ,I wergaz-im ?

    Bri-as.

    ,Amek, amek ?!

    Nni-ak bri-as.

    ,Amek ara nexdem ?!

    er lkanun ; bi a d-ini er lqanun, d acu d-yeqqar ?!

    Dagiadyewwetdegyedmaren-is.Ssyen,adyernuadyesteqsiNnaCaba-nsen.

    SsiebdelbaqimiaryeskeddiSsiebdelwaed,aneggaru-yagias-d-yemez,zuni wwet nne. Ssi ebdelbaqi ad yesferfud di tewreqtin-nni.

    i Dda Akli

    i Nna Caba-nsen

    s wewham

    i Ssi ebdelwaed

    Nna Caba-nnsen

    Ssi ebdelbaqi

    Dda Akli

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Nna Caba-nnsen

    Ssi ebdelbaqi

    Nna Caba-nnsen

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    ,ad tee

    59

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    61/100

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi alem

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    ,Lqanun... Tameut... Argaz...

    ,

    Tebra ma tera-tt tagi ! Tameut mebla argaz. () Yif-itt wezduz umehraz.

    ( )

    ,Amek ara nexdem ?!

    A tt-nefk ad tejwe.

    Yerbe, yerbe. ( ) Lqanun n tmurt-nne,yefka leqq i tmeut akken ad textir argaz i tt-iwulmen. (

    )

    Aql-i da.

    ,D tagi i wumi qqaren : Ay argaz kker a d-tzedme !...

    Ur zmire.

    Ay argaz kker a d- tagme !

    Ur zmire.

    Ay argaz kker a d- tjewe !

    ad yesferfud di tewreqtin-nni, i yiman-is

    ad yewwet di abla, s wurfan

    Ad iwehhi er NnaCaba-nsen, ad yernu ad iwehhi er yiman-is.DagiadiwehhierSsiFenyan.

    yewhem, i Ssi ebdelwaed

    Ad yesferfed di tewreqtin-nni.Dagi ad

    iwehhieryiman-is.

    s uekki

    60 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    62/100

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Nna Caba-nnsen

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Dda Akli

    ,Zemre, zemre...

    ,

    I jjwa tzemre ah ! Gen ad yesgen Rebbi tassirt-ik.

    Anwi ara xtire, tura ?! ( ) Bu Yetran ; d bab n yiil.Meqqar a yi-iudd. Ssi Rabe d bab n wedrim ; ad ierref fell-i, adidire di rrbe ar yiri. Ssi alem d bab n tmussni, meqqar a yi-d-

    yettaru isefra ; nekk a ten-id ssufue d tiktabin, tisfifin, d wayennnien...MaueDdaAkli;daat-rredakli,meqqaradyexdemfell-

    i ; a yi-yessirid iceien, leqlul ne lemmaen, nekk a tt-rre ala iyies... Ma d Ssi Fenyan, wagi iban, meqqar a yi-yettassa axxam, nekkad stife i umener. Ssi ebdelbaqi d netta i d aqerruy yettxemmimen.Wigi yakk ef ufus-is iteddun. Meni Ssi ebdelwaed a t-ia lal, at-yesixxer.Ihinekk,adaeSsiebdelwaed.

    ,

    D ayagi kan i d iyi-ixuen !,

    Dayen textara Ssi ebdelwaed! Ihi, elleq-as taxatemt.

    Dwigiidimeawennwuccen.

    ,Tagi ur tesi ara laay, nekk bi Munika Liwinski !

    Tura, laqen sin inagan ara yestenyin leqed-agi.

    Aql-i da, ad stenyi

    a d-yekker, ad ibedd i tikkelt tamezwarut

    s wurfan

    Ad txemmem cwi.

    s wewham

    s uiwel

    Ssiebdelwaedmiaras-yegtaxatemtiNnaCaba-nsen,adyettru.Ssiebdelbaqi suekki.

    s wesnixfet

    , a d-yejbed lkae

    61

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    63/100

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Rabe

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Nna Caba-nnsen

    Ssi Fenyan

    Nna Caba-nnsen

    Ssi ebdelbaqi

    Dda Akli

    Ssi ebdelbaqi

    Keini fu

    I ke a Ssi Fenyan ?

    Ke a Dda Ak

    Ke ay afesyan n

    li, aql-a

    en ifassen-ik, la yauz !... A d-ieddi Ssi Rabe akk d SsiFenyan.

    Yerbe,yerbe.

    Ur zmire

    Ax efk-as taekket-agi-inu n lmakiyyajakken ad yestenyi yes-s.

    D aidan a Nna Caba, lemmer as a yi-d-ternu cwi !

    A k-d-rnu taqrit-ik !

    , nesskellef-ik s leqdic n tmera !

    ,Yerbe.

    ,

    Lia sivil eg-as-d abe i leqed-agi ! (

    A d-ya ad yestenyi s twerqet n wedrim (abeyyi), ad yebu a s-tt-yaker Ssiebdelbaqiurizemmeraraacku yeef-ittmlis iudan-is.

    Mi ara s-tt-yawi Ssi ebdelbaqi, ad yebbe deg-s aad n Ssi Fenyan, a t-yessers ef leqed-nni. Ssi Fenyan ad yemce aad-is.

    i Dda Akli

    s wedaz

    i Bu Yetran

    Dagi, ad

    62 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    64/100

    yebe leqed-nni s tmeyant-is.I Ssi alem. Yeqsed a d-yini lmeruf

    ad yessemdi urawen-ines

    Dagi ad iwehhi er yiman-is, acku yeqsed a d-yini : Am win.

    s ttnefcicAd-tecnu yiwet tezgart si tezlit-nni n Karima :

    Ass-a nezhaS wexxam yebhaAss-a nezhaS teslit telha....

    Dagi, tarbat merra ad ttceqqiren, ad ceen. Ssi ebdelbaqi ad yerfu, adyeddez s uar-is di lqaa.

    Miarayettheddencwi.

    A d-ya, ad yeqqim er tama n Ssi ebdelwaed, ad yessiwel.

    BuYetranad-ieddi,asen-d-yefkyiwenler.

    yewhem, i Ssi ebdelbaqiBu Yetran a d-yejbed tameyant-is, ad yeef

    dinnican,adyeqqrefell-asen.Ssiebdelwaed akkdSsiebdelbaqiad-lin

    erlqaa,ad-isuSsiebdelwaed.

    Ssi ebdelbaqi ad yessiwel i Ssi Rabe, a d-yauneggaru-yagiasen-d-yefktacacit-is.Miaratt-fen,asen-d-ieggeraqarid(tapyastn wedrim) akken ara kkren a tt-fen, adlini sin.

    , s isuan

    )alem, a amiruf ( .)

    ,

    Ammin ! ( )

    ,Ma d tamera sur-i. (

    )

    Dayen. Yeqqer bel, yefra wurar ! ( ) Ihi tura, adneddit er wemger wis-sin, i d-yeqqaren : Yal imettekki, a d-imellerfa-s. ( ) BuYetran!

    ,D acu-t bu tacciwin-agi ?! (

    )AdyemneRebbiaqerruy-iw!

    Ttexi rasi wetfut ! (

    )

    li-d ay abexsis !...

    Ke a Ssi

    Ssi alem

    Nna Caba-nnsen

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    63

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    65/100

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi alem

    Ssi ebdelwaed

    Ssi alem

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi alem

    Ssi ebdelwaed

    Ssi alem

    Ssi ebdelwaed

    Ssi alem

    ... Deg yimi-w ! (

    Ya Ssi ebdelwaed, Ya Nnayiru !...

    Ya lil !

    Ya Ssi ebdelbaqi, Ya Muerramu !...

    Ya in !

    ,Amek i s-qqaren i enf-agi n tmedyezt ?

    Wagi qqaren-as Ufi . A wen-d-rnu waye, isem-is Zidan.

    ,Awwah...! Zidan-agi, ayet turart-is.

    Ihi, a wen-d-awi yiwen n ccir lmeun ! ( .)

    Aha kan !

    (

    Ssi ebdelbaqi ad yessiwel i Ssi alem, a d-ya uneggaru-yagi, a sen-d-yawi asefru.)

    i Ssi alem

    i Ssi ebdelbaqi

    Yeqsed a d-yini Lmelun

    A sen-d-yawi lemde-nni n Sliman Cabi :...Wwin-a-id lqahwa

    Win i tt-yeswan ef lexwaAd itekker, ad yettimi....)

    Nufa-tt teur d ttelwa

    64 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    66/100

    Dagi, ad jeddben akken ma llan, alamm yan

    ad isuAd yessiwel i Dda Akli, a d-ya uneggaru-yagi, a

    sen-d-yefk yiwet teswalt a tt-fen.

    s wewham

    Dda Akli ad yerfed asekre (timelet), ad yefre yes-s, a ten-id-yesumber suebbar.SsiebdelwaedakkdSsiebdelbaqiadttusun.

    Ad yessiwel i Ssi Fenyan, aneggaru-yagi sitama-sasen-d-yessiwelsleqelkan.

    i Ssi ebdelbaqiAd bedden i sin zdat-s.

    A sen-d-yefk tasbarut. A s-

    sburuyen.

    .

    ,Ayya ! Cwi i imellien ! (

    )

    ,D acu-tt tagi, ni d tunict ?!

    Axxam-is ur d as-yezmir...

    I lame yeef-as amezzir ! ()

    Rbe, rbe !

    ,Ccukte tella kra n lbana i yesa ?! ( )

    Dlet-iyi-d !

    Ssu-yas...

    Sburu-yas !

    ( ) Deg lenaya-nwen sburut-iyi-d ! (

    )

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelwaed

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    65

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    67/100

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Nna Caba-nsen

    Ssi ebdelwaed

    Nna Caba-nsen

    Ssi ebdelbaqi

    Bu yetran

    Argaz ur nxeddem...

    Efk-astarukaadyellem!( )

    Attah lerfa-w s tarabt lfua (

    ,Yau...!

    Ma s tmazit lfua, attah (

    )

    ,A kkwi! ( ) Ihi tura, ad nedditerwemgerwis-kraid-yeqqaren:Yalimettekki,ad-imelazamuli

    yextar i temmalt-is.

    ,Jebde amrar, yenhez wedrar. ( )

    Ad yessiwel i Nna Caba-nsen, a d-ta tneggarut-agi,asen-d-tefksnattemermin.

    A d-tecnu yiwet tezgart si tezlit-nni nBulam Caker :Huzz, huzz a YaminaAeqqa n luz

    Huzz, huzz a YaminaTbedle-t s lmuz....)

    Dagi ad ilin ceen akken ma llan, akken alamma tessusem.

    ad isu

    A d-tecnu yiwet tezgart si tezlit-nni nHawwari Ddufan :

    Cal nebi nqellec emriCal nebiCal nebi nqellec emriCal nebi....

    Dagi ad ilin ceen akken ma llan, akken alamma tessusem.

    ad isuMi ara tetthedden cwi tegnit si cce-nni.

    i Ssi ebdelwaedAd yual s amkan-is.

    66 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    68/100

    Ssi Rabe

    Ssi alem

    Dda Akli

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelwaed

    Nna Caba-nsen

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Bu yetran

    Ssi ebdelwaed

    Ssi Rabe

    ,Win ur neqbi, lemer yerbi. ( )

    ,

    Bu yiles, medden akk ines. ( )

    ,S yiil aberkan, i ntett arum azeddgan. ( )

    ,Rbe, rbe ! ( ) Win ijaen yerta, i winiemrendacud-yessuli?

    ,

    )

    ,Ttif tameut ierrzen, wala tayuga ikerrzen.

    Ihitura,adnedditerwemgerwis-kuid-yeqqaren:Yalimettekki,ad-imeltuddsaierarayekcem

    Ne tama ier ara imal.

    ,Nekk, ad kecme er l' Otan. ( )

    Impiryalist !

    ,

    Nekk, ad kecme er F.M.I akk d l'O.M.C. ( )

    i Ssi ebdelwaedAd yual s amkan-is.

    i Ssi ebdelwaed

    Ad yual s amkan-is.

    i Ssi ebdelwaedAd yual s amkan-is.

    yessawel s leqel i Ssi ebdelwaedYu-d ur-s, a s-yefk tameut.

    s wurfanA d-yual s

    amkan-is.

    i Ssi ebdelwaed

    i Ssi ebdelbaqiAd yual s amkan-is.

    i Ssi ebdelbaqi

    Ad yual s amkan-is.

    Yessuli-d i d-tessuli ke, a win ibennun lewar s tili ! (

    67

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    69/100

    Ssi ebdelwaed

    Ssi alem

    Ssi ebdelwaed

    Dda Akli

    Ssi ebdelwaed

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Nna Caba-nsen

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Bu yetran

    Burjwazizt !

    ,

    Nekk, ad kecme er La Frankufuni. ( )

    izb Fransa !

    , .Nekk, ad kecme er L'U.G.T.A. ( )

    Ad yefre Sidi Ssaid !

    ,Rbe, rrbe ! ( ) Nekk ad kecme s usu, uadmaleertsumta.

    ,Gen, ad tegne yiwet ! ( .)

    ,Nekk, ad kecme er l'A.A.K ( ) akk dl'A.P.I.C.O ( ).

    Amarezg-ik a Lewnis ! Amased-ik a Neru !

    Ihi tura, ad neddit er wemger wis-semmus i d- yeqqaren : Yalimettekki,ad-imelahil-ines.

    ,Atan wahil-inu : Nekk, a d-rre laman di Klab debban, a d-awceakk itran yellan deg igenwan, a ten-id-rre ef tuyat-iw. Ad iwne

    i Ssi ebdelbaqi

    Ad yual s amkan-is.

    i Ssi ebdelbaqiAd yual s amkan-is.

    yessawel s leqel i Ssi ebdelbaqiYu-d ur-s, a s-yefk tameut.

    s wurfanA d- yual s amkan-is

    i Ssi ebdelbaqiTiddukla Inauren n Leqbayel

    TidduklaUudduakkduwennenccnanWehran

    i uzayez

    68 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    70/100

    Grindayer di lbu i d-iteddun. ( )

    I emmu Waid meskin ?!

    I

    ,Atan wahil-inu : Nekk, ad zzenze akk ayen yellan seddaw tmurt, dwayen yellan nnig tmurt ; ad zzenze Sonatrach, ad nidiret s lecurakk d zzakat. ( )

    Barakat !

    Xxah fell-ak !

    ,Atan wahil-inu : Ad ge yiwen lfesti-bal dagi, yiwen umehrajan diFransa. Ad mene alef layla u layla di Belebbas, Dilam li a s-getilas, Numidya n Wehran terwi fell-as. ( )

    Tezza-as!

    D ayagi kan i d ddwa-s !

    Atanwahil-inu : Tebra ma awde a tt-sebbe. A tt-rre ala i sskivajd li kunji. Akken qqaren : Ragda wetmunji ( )

    Ad yual s amkan-is.

    i uzayez

    Ad yual s amkan-is.

    i uzayez

    Ad yual s amkan-is.

    , i uzayez

    Ad yual s amkan-is.

    Ssi ebdelwaed akk d Ssi ebdelbaqi ad wehmen.

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Rabe

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi alem

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Dda Akli

    Pikau meskint ?!

    69

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    71/100

    Ssi Fenyan

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi Fenyan

    Nna Caba-nsen

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Argaz

    ,Rbe, rbe !

    ,

    Dayen, rebe-t ufi-t !

    ,Atan wahil-inu : Tebra ar tt-rrete d ies, alamma ugare Ahllkehf, wid-nni yegnen akken 5 leqrun. Yernu, kra yellan atan degufus-iw ; imi di targit yeshel kullci. ( )

    ,Atan wahil-inu : Ad ttekki deg useggas n Ledzayer di Fransa. Daya.Akkenqqaren:Ttiftakemmictn"l'Uru",walaccwarinduru.Yau...!

    Ini-yas tura ur tessin ara lela-is !

    Ihi, ruet tura ad tbuim.

    Agemmu (rsultat) n lbu !

    yessawel s leqel i Ssi ebdelbaqi

    s wurfan

    a d-yerfed taqerruyt-is, s leqel

    Ad yual s ies-is.

    Ssi ebdelwaedakk d Ssi ebdelbaqiadwehmen.

    i uzayez

    Ad ffen msefaren, wa deffir waye, ma d Ssi Fenyan a t-ibibb Dda Akli. Arad-yegrin di tzeqqa-nni, ala Ssi ebdelwaed akk d Ssi ebdelbaqi. Tallitwezzilen kan,a d-yekcem yiwen wergaz,yegla-d s yiwet twerqet.

    Mi ara s-tt-yefk i Ssi ebdelbaqi, ad yeffe winna. Imettekkiyen-nni a d-kecmen refden-d yiwen usenduq am winna ideg ttawin lmiyyet, anagar kanNna Caba-nsen i d-iteddun tettennin, tettcebbi deg yiman-is, akk d SsiFenyan i d-yettmuruden, deg yimi-s yiwet twerqet. Mi ara d-awen er Ssiebdelbaqi,as-d-ssersenasenduq-nniefabla.

    70 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    72/100

    Ssi ebdelbaqi

    Bu yetran

    Ssi ebdelbaqi

    Tarbat

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Tarbat

    Ssi ebdelbaqi

    ,Awit-t akin er lqaa !

    ,Efk-as agemmu-nni n lbu !

    ,Fiel ad tceqqim iman-nwen. l'urijinal attah er ur-i i tella (

    ,Teccme-a ay afenyan !

    I inemasen-nni (imesjernanen) ?!

    ni ssetan ! ( ) Uryelli wayen ara neffer fell-awen. Kullec iban. Nekkni zeddigit, nexa itexnanasin. ( ) Ihi tura, slet-d mli ! Atan er ur-wen ugemmu n lbu.

    : Tikkelt-a, a rrbe a tafat ; ula d widyuen tannumi ur ttbuin ara, tikkelt-a buin. Amedya, Qabilet Bni

    Nneam:tbui.

    ,Anam buin !

    Lerc N at Ih, Ih : ibui.

    s wurfan

    Mi ara t-ssersen di lqaa

    i Ssi Fenyan

    ad yesken tawerqet, s ukeeSsi

    ebdelwaed a t-yenbec am wakken ara s-yini ef-itt, ma ulac ad faqen. Ssiebdelbaqi a d-yessenser tawerqet-nni seg yimi n Ssi Fenyan, a tt-yaf tebzeg

    netellexs,att-yewwetscebbai(suar.

    ef tikkelt

    , i Ssi ebdelbaqi

    Dinkan a d-kecmen kra(3) inemasen, a ten-yemmager.

    A d-yual s amkan-is.Da, a tt-neldi s yiwet tamawt yesan azal meqqren

    acku d ameslay ara d-yemmeslay-

    ef tikkelt

    ) Exx...!Teure-ttdileddayen!

    71

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    73/100

    Tarbat

    Ssi ebdelbaqi

    Tarbat

    Ssi ebdelbaqi

    Tarbat

    Ssi ebdelbaqi

    Tarbat

    Ssi ebdelbaqi

    Tarbat

    Ssi ebdelbaqi

    ,Ih buin !

    Larijyun n Bni Wi, Wi ; tbui.

    ,Wi buin !

    ab Bni Wah, Wah : buin.

    ,Wah buin !

    Les Ait Booycot : buin.

    ,

    Ibwaykuen buin !

    Ula d At Ni, Ni, tikkelt-a : buin.

    ,At Ni, Ni buin !

    Tura ihi, ad neddit srid er ugemmu aneggaru : Aman nyemkellsen, llan : 26 imelyunen. Aman n yembuiyen, llan : 2imelyarend999imelyunen,u999alef,u999.Widibuinsih,llan:2imelyaren d 999 imelyunen, u 999 alef, u 996. Wid ibuin s ala , llan :Ulac!Amezwaruid-yufraren,dSsiebdelwaed.

    Mebruk fell-ak, ay amnukal-nne. (

    ) Ihi, simmal ara yefren Ssi ebdelwaed imlawiyen-

    ef tikkelt

    ef tikkelt

    ef tikkelt

    ef tikkelt

    ef tikkelt

    I Ssi ebdelwaed. A d-yezzi er

    inemasen-nni.

    Tarbat-nniadtee.

    72 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    74/100

    ines,ad-nerrturaefyesteqsiyenntamsa.Bismi-llah!

    Amek ?! D aman n yembuiyen, akter n weman n yemkellsen ?!

    Axaer, buin yid-ne imeddukal-nne n adem l'iniyyaz ; imi urufinaradwukudaraddun,ddan-dyid-nenekkni.

    Anwi kra-agi, ur nbui ara ?

    Yiwen d Lhacmi n Crif, axaer ur yestufa ara. Yeltha-d d uheggi nC.N.S.A (Taseqqamut taelnawt i usellek n Ledzayer ), tajdi. Wis-sin d : med U Bella (Ben Bella), wagi yereq-as webrid. Iru erLiraq, ibui ef eddam usin. Ma d wis-kra d med Aselmad, wagi

    yugi ad ibui

    Winna, d amaggad !

    Winna, d ameca !

    Winna, d lahel !

    Winna, d afenyan !

    ,Qaer iman-ik... !

    ni tebam ad tennaem, ef ddra-s !

    Ane$mas 1ru

    Ssi ebdelbaqi

    Ane$mas wis-2

    Ssi ebdelbaqi

    Bu yetran

    Ssi Rabe

    Ssi alem

    Dda Akli

    Ssi Fenyan

    Nna Caba-nsen

    s wurfan, i Dda Akli

    73

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    75/100

    Bu yetran

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssi ebdelbaqi

    Ane$mas wis-3

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    ,A t-id-awi ?! ( )

    ,

    Awi-t !

    ( )Nenuddimuqraiyun!

    ,Ddimuqraiya er ur-ne i d- tlul !

    Amek i d-yufrar Ssi ebdelwaed u netta ur d-ibedd ara di lbu ?!

    Ur yelli wewham. D Sidi akim ur nesi akim, i t-id-yesbedden slmendadiessasen,urnessinyiwenseg-sen.

    Dayen ! Tanemmirt-nwen Ihi tura, ad ne tagnit i Ssi ebdelwaedakkenadyefrenimlawiyen-ines.

    ,Lmes'uliyya tteklif, laysa bi tecrif. (

    )Ssi

    Fenyan, d iarren-iw ; fell-as ara yers lekem. ( ) Dda Akli, d afus-iw ayeffus ; d netta ara irefden lekem. (

    SsiRabe, d lib-iw n daxel ; d netta ara ierrfen ef lekem

    ) Ssi alem, d iles-iw ; yes-s arayessiwel lekem. (A

    )Nna Caba-nne d ul-iw ; yes-s ara yettwiemmel lekem. (

    i Ssi ebdelbaqiDagi, yeqsed-d med Aselmad.

    s usuu, i Bu yetran

    , yezzi er Ssi ebdelbaqiAd ikerrec icenfiren-is, ad iwehhi er inemasen-nni zuni yugad seg-sen.

    ad iwehhi er tsenduqt n lbu

    Inemasen-nniadrefdenifassen-nsen,adbunad-rnunisteqsiyen.Susuu.

    ad ibedd di tlemmast n tzeqqaAd yelu cwi ad yettxemmim, a t-id-

    yefer Ssi ebdelbaqi, a s-d-ya akersi, ad yeqqim. Ssyen, ad yebdu afran.

    A d-ya Ssi Fenyanyetterurud, ad yeqqim zdat iarren n Ssi ebdelwaed.

    A d-ya Dda Akli, ad yeqqim eftgecrar, di tama tayeffust, ad yerfed afus ayeffus n Ssi ebdelwaed.)

    . (A d-ya SsiRabe, ad yeqqim ef tgecrar, di tama taelma ; a d-iger tawerqet n wedrimer lib n daxel n Ssi ebdelwaed.

    d-ya Ssi alem, ad yeqqim ef tgecrar, di tama

    tayeffust, a d-ielleq iles d aezfan, d azegga di temger n Ssi ebdelwaed.A d-ta

    74 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    76/100

    Nna Caba-nsen, ad teqqim ef tgecrar, di tama taelma ; a d-telleq ul daezfan, d azegga deg yedmaren n Ssi ebdelwaed.

    A d-ya Bu yetran, a d-ileu dtimendeffirt, ad yeffer iman-is deffir werur n Ssi ebdelwaed, ala ifassen-is

    id-yettbanen,ackuyessuli-tenamzunyefkamayna.

    ( Mi ara d-yegri wed-s, ala netta i wumi ur d-yettunefk ara wemkan ; adyettru, ad yettellil ne ad yettawat di Ssi ebdelwaed. )

    A d-ya Ssiebdelbaqiyettasa,adyuqemanacnettajnlaen-nninzikefuqerruy-is, ad ielleq yiwen ukersi ameyan ef temger-is ; ad yali ef yiwen ukersi-nnien, a d-yifrir nnig-sen akk..( Dagi, a d-cnun akk ef tikkelt, yiwet tezgartsi tezlit-nni n Si Mu :

    Awiniefyeshelwalluyaderiman-ikditrusi....

    Ad xsint teftilin...

    ) Bu yetran, d arur-iw, d netta ara iadden lekem. (

    )

    I nekkini a Ssiebdelwaed?!...

    )

    Ssi ebdelbaqi

    Ssi ebdelwaed

    Ssiebdelbaqi,daqerruy-iw;dkearayesselunlekem. (

    Seg uelma er uyeffus : Ssi ebdelwaed, Ssi Rabe, Ssi ebdelbaqi.

    75

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    77/100

    Seg uelma er uyeffus : Bu yetran, Ssi Rabe, Ssi alem, Dda Akli,Ssi Fenyan (di lqaa), Nna Caba-nsen.

    Seg uelma er uyeffus : Bu yetran, Ssi Rabe, Ssi alem, Dda Akli,Nna Caba-nsen, Ssi Fenyan (di lqaa).

    76 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    78/100

    Seg uelma er uyeffus : Nna Cabba-nsen, Ssi alem, Ssi ebdelwaed,Ssi ebdelbaqi.

    Seg uelma er uyeffus : Bu yetran, Ssi Rabe, Ssi alem, Dda Akli,

    Ssi ebdelwaed yeddal di Ssi Fenyan (di lqaa),Ssi ebdelbaqi, Nna Caba-nsen.

    77

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    79/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    80/100

    TameraTafelwit III

    "

    A d izumalS leqyud d tekmamin

    Di yal tamurtGezmen-asen awalMi d-nnan tiquranin

    Benmuemmed / Yidir

    79

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    81/100

    Asayes 1

    Tadlegt : 3 iekwan, sin ikersiyen, yiwen wesar ielleq deg-slmizan, rsent fell-as semmus tcemmain celent. Tiftilinad ilint nsantnexsintdegusayes.

    Acal d amdan afeli / Yefkan iman-is d asfel...

    Acal d amdan afeli / Yefkan iman-is d asfel ...

    ef yise akk d tlelli / Yeggull ad yemu lbael...

    ef yise akk d tlelli / Yeggull ad yemu lbael...

    Kra lin di Ccili / Wiya di ddunit kamel...

    Kra lin di Ccili / Wiya di ddunit kamel...

    Kra lin di Ccili / Wiya di temna n Leqbayel...

    A d-yekcem Bu ccfaya, yelsa abernus d amellal, yerfed tacemmat tu netecel, ad ibedd zdat wesar-nni, a d-iheggi iman-is akken a d-yini asefru.Tarbat nnien n 6 yemdanen, lsan akk tebrek, anagar kan Tilelli i yelsan

    talaba n teslit, d tamellalt, a d-tekcem, teba ef sin lefuf. Kra msefaren-ddi tama teyeffust, kra nnien msefaren-ddi tama taelma. Yal yiwen deg-sen yerfed tacemmat tu. Bu ccfaya mi ara d-yeqqar asefru, nutni a d-ggaren isurifen, a s-d-ttarran.

    Bu ccfaya

    Tarbat

    Bu ccfaya

    Tarbat

    Bu ccfaya

    Tarbat

    Bu ccfaya

    80 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    82/100

    Tarbat

    med Aselmad

    Tilelli n wawal

    med Aselmad

    Tilelli n wawal

    med Aselmad

    Tarbat

    Tilelli n wawal

    Kra lin di Ccili / Wiya di temna n Leqbayel.

    Nekk isem-iw med Aselmad, qeddce di tmussni, emmle tilelli !( )

    Nekk, isem-iw Tilelli n wawal, llan wid i yi-yessawalen urriyatuttebir, ula d nekk emmle tamussni ! ( )

    as ulamma d tikkelt-nne tamezwarut ideg nemlal, maca ulfa amwakkennemyussansegwacal-aya!

    Ula d nekk ri-k si temi...

    ,Tessawel-d Tlelli !

    ,A...hh !

    Rri iman-iw d tagugamt, d taeugt, wala ad ddu d asfel eryemsezaen, axaer wid-nni, i ur zmiren ara ad fken iman-nsen d

    Akken ara yekfu usefru-yagi, tarbat-nni ad tkemmel tikli-s (asurif, asurif).

    Kra-nni yellan di tama taelma, a d- zzin d azgen udewwir di tamatayeffust. Kra nnien yellan di tama tayeffust, a d-zzin d adewwir di tamataelma. Bu ccfaya ad ibedd ger sin ikersiyen-nni. Dagi, akken ara ssexsinticemmain-nni yellan deg ifassen-nsen, ad celent teftilin deg usayes, adqqimen. med Aselmad yeqqim ef ukersi yellan di tama tayeffust, Tilelli nwawal ad teqqim ef ukersi yellan di tama taelma, Bu ccfaya yeqqim dilqaa gar-asen, wiya zzin-asen-d. Tiimit-nsen dagi tettak-d tala nwaggur.

    Ad iwehhi er Tlelli.

    Ad twehhi er med Aselmad.

    s wewham

    s wewham

    81

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    83/100

    asfelefddra-w.

    ,Igugem med !

    ,Ur ttagadet ! ur ttagadet ! D adhac kan i yedhec ; tamera-yagi, dtamera-nwen. Dagi, ulac lif, ulac lbael, ulac tameqranit ; win iwumiyellakradegwul,at-id-yini.

    ,S yisem n tugdut akk d izerfan n wemdan, a wen-budde tameratameggazt!

    ,S yisem n lfenn akk d ifennanen n ddunit, a wen-budde tameratameggazt!

    ,S yisem n tual akk d igujilen yellan di ddunit, a wen-buddetameratameggazt!

    ,Syisemnccbaaakkdlenana,awen-buddetameratameggazt!

    ,Syisemnyalddinyellandiddunit,awen-buddetameratameggazt

    ,S yisem n yakk imuan d wid yettumerrten di ddunit, a wen-buddetameratameggazt!

    Syisemumezruyakkdccfayaawen-buddetameratameggazt!

    medAselmadadyebuad-yinikra,ad-yafiman-isigugem.

    s wewham

    s lenana

    si tama taelma

    si tama tayeffust

    si tama taelma

    si tama tayeffust

    si tama taelma

    si tama tayeffust

    Tarbat

    Tilelli n wawal

    1ru si Terbat

    1ru si Terbat

    Wis-2 si Terbat

    Wis-2 si Terbat

    Wis-3 si Terbat

    Wis-3 si Terbat

    Bu ccfaya

    82 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    84/100

    Dagi,kranwinarad-yekkrenasen-yefktajeigtdtunictimedakkdTlelli; nutni si tama-nsen a sen-ellqen yiwet ccia yura deg-s : Tudert i Tlelli s 6tutlayin.

    i Tarbat

    si tama taelmaA d-yekker, ad ibedd zdat wesar-nni ideg ielleq lmizan.

    Ad yual s amkan-is, ad yeqqim.

    si tama tayeffust

    A d-yekker, ad ibedd zdat wesar-nni ideg ielleq lmizan.Ad yual s amkan-is, ad yeqqim.

    si tama taelmaA d-yekker, ad ibedd zdat wesar-nni ideg ielleq lmizan.

    Ad yual s amkan-is, ad yeqqim.

    si tama tayeffustA d-yekker, ad ibedd zdat wesar-nni ideg ielleq lmizan.Ad yual s amkan-is, ad yeqqim.

    si tama taelmaA d-yekker, ad ibedd zdat wesar-nni ideg ielleq lmizan.

    Ad yual s amkan-is, ad yeqqim.

    si tama tayeffustA d-yekker, ad ibedd zdat wesar-nni ideg ielleq lmizan.

    Ad yual s amkan-is, ad yeqqim.

    A d-yekker, ad ibedd deg wemkan-is kan.Ad yeqqim.

    Tilelli n wawal

    1ru si Terbat

    1ru si Terbat

    Wis-2 si Terbat

    Wis-2 si Terbat

    Wis-3 si Terbat

    Wis-3 si Terbat

    Bu ccfaya

    ,Wi d-yemmektan kra ?

    ,( ) Dr Martan LutarKing ! ( )

    ,

    ( ) Maitre PatrisLumumba ! ( )

    ,( ) Mahaamaandi ! ( )

    ,( ) SalvadurAlyandi ! ( )

    ,( ) AbrahamLinkuln ! ( )

    ,( ) Arnisu iGibara ! ( )

    ( ) Wid yena rrebrab, wid yenalekem, wid yefkan tirwiin-nsen d asfel ! ( )

    83

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    85/100

    Tilelli n wawal

    1ru si Terbat

    1ru si Terbat

    Wis-2 si Terbat

    Tilelli n wawal

    Wis-3 si Terbat

    ,Wi ara d-yecnun tura ?

    ,

    ( ) Pablu Niruda !( )

    ,( ) Vikur Xara !( .)

    ,( ) Ccab aziz !( )

    ,S yisem n wigi yakk, a d-yecnu tura !

    ,( ) Lwennas Matub

    i Tarbat

    si tama taelma

    A d-yekker, ad ibedd zdat wesar-nni ideg ielleq lmizan.Ad yual s amkan-is, ad yeqqim.

    si tama tayeffustA d-yekker, ad ibedd zdat wesar-nni ideg ielleq lmizan.Ad yual s amkan-is, ad yeqqim

    si tama taelmaA d-yekker, ad ibedd zdat wesar-nni ideg ielleq lmizan.Aad yual s amkan-is, ad yeqqim.

    i Tarbat

    si tama taelma d tama tayeffustA d-kkren, ad bedden zdat wesar-nni ideg ielleq lmizan.

    Dagi, ad nsel i tezgart taneggarut si tezlit-nni n Lwennas Matub : Tilelli.Akken ara tekfu tezlit-agi, ad xsint teftilin deg usayes, ad nsel i uereq n

    rra. Akken ara celent teftilin, a d-banen wat terbat-nni, lin di lqaammuten akk, anagar kan Bu ccfaya i mazal yedder. Ssyen, a d-yekcem yiwenucennay,adibeddzdatwesar-nniidegielleqlmizan,ad-yecnukrantezgarseg yiwet tezlit n li Belqasmi s yezwel : . Dagi, Buccfayaadibeddzdatlmeyytin-nni.Acennay-nni a d-yernu kra n tezgar seg yiwet n tezlit-nnien n li Belqasmi syezwel : Tifirellest n lehna. Dagi, a d-kkren lmeyytin-nni, ad ttferfiren, adttafgen am ifirellas. Ssyen ad yeffe ucennay-nni, a t-efren Bu ccfaya, Tilelli

    n wawal akk d med Aselmad ; ara d-yegrin ala wid-nni yettferfiren amiferellas.Ineggura-yagi,adbunefsinlefuf,3ditamatayeffust,3nniendi

    aret-iyi imi-w d ijdi

    Wis-2 si Terbat,( ) Ccab esni !( )

    si tama tayeffustA d-yekker, ad ibedd zdat wesar-nni ideg ielleq lmizan.Ad yual s amkan-is, ad yeqqim.

    84 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    86/100

    tamataelma.

    si tama taelmaA d-yekker s wewham meqqren.

    si gar iekwan

    si tama tayeffustA d-yekker s wewham meqqren.

    si gar iekwan

    si tama taelmaA d-yekker, s wewham meqqren

    si gar iekwan

    Ssyen, a d-qeddmen iman-nsen i laci.

    TaggaraWehran,

    yennayer 2003/2953.

    1ru si Terbat

    med Aselmad

    1ru si Terbat

    Tilelli n wawal

    Wis-2 si Terbat

    Bu ccfaya

    ,( ) Temmut Tmussni !

    ,Aql-i da, wi yi-yettqelliben ?!

    ,( ) Temmut Tlelli !

    ,Aql-i da, wi yi-yettqelliben ?!

    ,( .) Temmut ccfaya !

    ,Aql-i da, wi yi-yettqelliben ?!

    85

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    87/100

    Seg uzelma er uyeffus : med Aselmad, Bu ccfaya, Tilelli,akk d sin seg iqeffafen, lsan tebrek.

    Seg uelma er uyeffus : med Aselmad, Bu ccfaya, Tilelli

    (tettban-d am acemma), Acennay.

    86 Amezgun

    Di tmurt uekki

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    88/100

    Kra seg uzayez (amur deg-sen d tiwaculin) i d-yettasener yermad n Tiddukla Numidya.

    87

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    89/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    90/100

    Amseglu / annexe

    89

    Oamal Benuf

    Amezgun

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    91/100

    Di tmurt uekki

    Tiddukla Tadelsant Numidya

    B.P. 101 Oran RP 31000Tel/Fax : 041 45 56 55 Email :

    Isem n terbatTIGAWT D WAWAL

    Azwel n tmezgunt. . . Di tmurt uEkki

    Tawsit : Amugez (Amennu d tezent)Tault : Ger Tammugit d tmellat (ddrama d kumidya)-

    urfan d tesa-Aawan d isemda : li Belqasmi, Yusef BessayTadlegt : Mu Mesudi, ilali Wemara

    Urmisen : Tarbat Tigawt d wawalTimelsa : /amid Bafir

    Aris d tririt s asayes : amal BenufAmallal : Samir Zemmuri

    : 8

    * Arraz n weris : Bgayet, 2004.* Arraz usensayes : Tizi-wezzu, 2004.

    AFARES : 2953/2003

    Association Culturelle Numidia

    [email protected]

    Aman n ihanayen

    Amezgun90

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    92/100

    Oamal Benuf

    ARRAZENi s-d-yeren i tmezgunt-agi

    Arraz n " Usensayes amyifi " di Tizi-Wezzu, 2004.

    Arraz n " Weris amyifi" di Bgayet, 2004.

    Amezgun 91

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    93/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    94/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    95/100

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    96/100

    Tirigin n Usqqamu Unnig n Timmuz$a

    Editions du Haut Commissariat l'Amazighit

    Collection

    -o-O-o-

    Idlisen-nne$

    01- Khalfa MAMRI,

    02- Slimane ZAMOUCHE, , 2003.03- Omar DAHMOUNE, , 2003.04- Mohand Akli HADDADOU, , 2003.05- Hocine ARBAOUI, ( ), 2004.06- Slimane ZAMOUCHE, , 2004.07- S. HACID et K. FARHOUH, akk d : , 2004.08- Y. AHMED ZAYED et R. KAHLOUCHE,

    , 2004.

    09- Lhadi BELLA, : , 2004.10- Habib Allah MANSOURI, (

    ), 2004.11- Djamel HAMRI, , 2004.12- Ramdane OUSLIMANI, , 2004.13- Habib Allah MANSOURI, ,

    , 2004.14- Ali KHALFA, , 2004.15- Halima AIT ALI TOUDERT, , 2004.16- Moussa OULD TALEB, , ( ), 2004.

    17- Mohand Akli HADDADOU, , 2004.18- Nadia BENMOUHOUB, , 2004.19- Youcef MERAHI, , 2004.20- Abdelhafidh KERROUCHE, , 2004.21- Ahmed HAMADOUCHE, , 2004.22- Slimane BELHARET, , 2005.23- Madjid SI MOHAMEDI, , 2005.24- Abdellah HAMANE, , 2005.25- Collectif, , 2005.26- Mourad ZIMU, , 2005.

    27- Tayeb DJELLAL, , 2005.28- Yahia AIT YAHIATNE, , 2006.29- Abdellah HAMANE, , 2006.30- Lounes BENREJDAL, , 2006.31- Mezyan OU MOH, , 2006.32- Abdellah ARKOUB, , 2006.33- Ali MAKOUR, , 2006.34- Y. BOULMA & S. ABDENBI, , 2006.35- Mohand Akli SALHI, , 2006.36- O. KERDJA & A. MEGHNEM, , 2006.

    37- Ali EL-HADJEN, , 2006.

    Abane Ramdane, ar taggara d netta i d bab n

    Uvan n tegrestBu tqulhatin

    Idurar ireqmanenInigan : ammud isefra

    Lael ittaba lael Tafunast igujilen

    LunoaAgeldun amecu

    Agerruj n teqbaylitAkli ungif

    Amawal n tmazi$t tatrart

    Angal n webridAyen i $-d-nnan gar yetran

    Mmi-s n igellil Tazwart s$ur Yusef MERRAI

    Tamacahut n Bas$arTaqbaylit ass s wass

    Te$zi n yilesTi$ri n umsedrar

    Awal $ef wawalAfus seg-m

    Merwas di lberj n yiij - aric ITibirt n yimedyazen

    Tikli, tullizin nniven

    Si tinfusin n umavalFavma n Summer

    Merwas di lberj n yiij - aric IITamacahut n bu yedmim

    Tamacahut n umeksaNnig wurfan

    med n ugellidAm tmeqqunt n tjeooigin

    Amawal n tseklaAmawal amecu n ugama

    Tudert d usirem

    timmunent( ), 2003.Tasuqilt n ebdennur AO SAID d Yusef RAIMER

    Lexique du corps humain

    Sophonisbe

    Lexique des sciences de la terre et

    lexique animal

    Recueil de contes amazighsTraduction du Petit Prince

    de St. Exupry

    dition revue

    et augmente

    Recueil des prnoms amazighs

    Tirigin n A.U.T - Editions du H.C.A

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    97/100

    Actes de colloques

    Revue Timmuzgha

    Autres publications

    Consulting

    - Actes des journes d'tude sur ,mars 1998.

    - Actes des journes d'tude sur , mai 1998.- Actes des journes d'tude sur

    , juin 1998.- Actes des journes d'tude sur , 2001.- Actes du colloque sur ,

    2002.- Actes du colloque international sur

    , 2002.- Actes des stages de perfectionnement pour les enseignants de tamazight,

    mars 2004.- Actes du colloque sur , 2006.

    Revue d'tudes amazighes du Haut Commissariat l'Amazighit :N 01, avril 1999, ----- N 13, octobre 2006.

    - Annuaire des associations culturelles amazighes, 2000.- Idir El-Watani, , dcembre 2001.- Etude sur ,

    2004.

    - Iddir AMARA,

    - Kemal STITI,, HCA/ANEP, 2006

    La connaissance de l'histoire de l'Algrie

    L'enseignement de tamazight

    Tamazight dans le systme de la

    communicationApproche et tude sur l'amazighit

    Le mouvement national et la revendication amazighe

    Tamazight face aux dfis de la

    modernit

    Le patrimoine culturel immatriel amazigh

    L'Algrie libre vivra

    L'enseignement de la langue amazighe : bilan et perspectives

    Les inscriptions alphabtiques amazighes d'Algrie,

    HCA/ANEP, 2006.

    Fascicule des inscriptions libyques graves et peintes de la

    grande Kabylie

    Tirigin n A.U.T - Editions du H.C.A

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    98/100

    Cet ouvrage est publi dans le cadre de la collection

    Initie par la Direction de la promotion culturelle duHaut Commissariat l'Amazighit

    Tous droits rservs

    Dpt Lgal : 1242-2007ISBN : 978-9961-789-89-6

    Conception et PAO :

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    99/100

    Achev d'imprimer sur les presses deLes Oliviers

    Tizi-Ouzou - 2007Tel : 026-21-07-19

    Fax : 026-21-95-40

  • 8/11/2019 di-tmurt-n-u-ekki

    100/100

    amalBenuf,d amenas n tmazit, d amyaru, d amedyaz, d argazumazgun. Yessareg-d yakan sin yedlisen urTeriginl'Harmattan:Amezwarudungal"Timlilitntermiwin" i d-yeffen di 2002. Waye d amud isefra"Tujjma tuzzma" i d-yeffen di 2004. Yura daen krantmezgunin,yiwetseg-sentdta:"...Ditmurtuekki".Simmalarad-ffenttiya,mazallxirarzdat...

    Ssaid emuc