Developing and identifying indicators of factors ... · This research is carried out with objectives as following 1 Development of indicators determining the general acceptance of

วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน ปท 1 ฉบบท 1 (มกราคม – กมภาพนธ)

1

การพฒนาตวบงชปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน

Developing and identifying indicators of factors determining the general acceptance of only payment technology for consumers in

Udon Thani province, Thailand.

มานน เซยวประจวบ1 และ นษา ศกดชวงษ2

Manon Siaoprachuap1 and Nisa Sakchuwong2

1 หลกสตรบรหารธรกจ สาขาวชาการจดการทวไป มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน 2 หลกสตรบรหารธรกจ สาขาวชาคอมพวเตอรธรกจ มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน

บทคดยอ การวจยในครงนมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาตวบงชปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน 2) ตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของแบบจ าลองปจจยก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธานดวยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบสอง กลมตวอยางเปนผบรโภคในจงหวดอดรธานทใชบรการช าระเงนผานชองทางออนไลนจ านวน 500 คน เครองมอทใชในการวจยคอ แบบวดปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลย ท าการวเคราะหขอมลดวยวธวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจและวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบสอง ผลการวจยพบวาตวบงชปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน ประกอบไปดวย 3 องคประกอบไดแก ดานการรบรความเสยงในการใชงาน ดานการรบรความยากงายการในใชงาน และดานการรบรประโยชนในการใชงาน กลาวคอดานการรบรความเสยงในการใชงานประกอบไปดวยตวบงชความเสยงของขอมลส วนตว ความเสยงทจะถกฉอโกง ความเสยงทเกดความผดพลาดและความเสยงเมอเทยบกบช าระเงนดวยเงนสด ดานการรบรความยากงายการในใชงาน ประกอบไปดวยตวบงชความยากงายในการเรยนร ความยากงายในการใชงาน ความซบซอนขนตอนการใชงาน และการใชงานจนช านาญ ดานการรบรประโยชนในการใชงานประกอบไปดวยตวบงชความรวดเรว การอ านวยความสะดวก ประหยดเวลา และมคณคา ค าส าคญ

1) การยอมรบเทคโนโลย 2) การวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ 3) การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน

JOURNAL OF MANAGEMENT SCIENCE UDON THANI RAJABHAT UNIVERSITY

Vol.1 No.1 (January - February)

2

ABSTRACT This research is carried out with objectives as following 1 Development of

indicators determining the general acceptance of only payment technology for consumers in Udon Thani province 2) Evaluate construct validity of model/prototype measuring indicators determining the general acceptance of only payment technology for consumers in Udon Thani province by means of secondary confirmatory factor analysis. Sample groups are consumers in Udon Thani province with the online payment transaction behavior, total 500 people. Device used in conducting research is the factor-analyzing pattern/format which determines the acceptance of such technology, through analysis of database by the method of exploratory fact analysis and secondary confirmatory factor analysis.

Research findings suggest that indicators determining the general acceptance of only payment technology for consumers in Udon Thani province are consisted of 3 parts which are; perceived risk in doing task, perceived ease of use in doing task and perceived usefulness in doing task. For more elaboration, perceived risk in performing task comprises indictors for risk identification of person information/data, risk in being ripped off, risk in making mistakes and risk in comparison to cash payment method. For perceived ease of use in performing task, it comprises indicators of learning difficulty, implementation difficulty, complexity of implementing procedure and specializing in performing task. Lastly, perceived usefulness in doing task consist is composed of speed indictors, facilitation, time-saving and value-adding aspects. Keywords

1) Acceptance of technology 2) Exploratory Factor Analysis 3) Secondary confirmatory factor analysis ความส าคญของปญหา ในปจจบนเทคโนโลยในการสอสารกาวหนาไปมาก ท าใหเกดชองทางการขายสนคาผานเครอขายออนไลนหรอทเรยกวาการพาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce) ซงไดรบความนยมเปนอยางมาก เพราะประหยดเวลา สะดวก และรวดเรว จากขอมลผลส ารวจตลาดคาปล กออนไลนในประเทศไทยป พ.ศ. 2557 - 2560 พบวามการขยายตวอยางตอเนองทกป โดยในป พ.ศ.2560 มมลคาตลาดคาปลกออนไลน 812,612 ลานบาท คดเปนการเตบโตรอยละ 97.56 จากป พ.ศ. 2557 ทมมลคา 411,715 ลานบาท (ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส , 2560) เมอมการเลอกซอสนคาออนไลนเพมสงขน การช าระเงนผานชองทางออนไลนจงสงขนตาม จากผลส ารวจการช าระคาบรการจากการซอสนคาผานชองทางออนไลนในประเทศไทย ( iPrice, 2017) พบวา คนไทยช าระคาบรการผานบตรเครดตและโอนช าระเงนผานธนาคารสงทสดโดยรานคาปลกออนไลนในประเทศ


3

ใหบรการช าระเงนผานชองทางดงกลาวสงถงรอยละ 90 และชองทางทนาสนใจคอผานเคานเตอรเซอรวสทเอกชนใหบรการ มรานคาปลกใหบรการรอยละ 46 จะเหนไดวาการคาปลกออนไลนเปนการขายสนคาและท าธรกรรมการเงนทลกคาและผขายไมไดเผชญหนากน จงนบวาเปนโอกาสและชองทางระหวางลกคาทมความตองการสนคาแตอยหางไกลจากผคา เทคโนโลยท าใหลกคาสามารถทจะเลอกดสนคา เปรยบเทยบราคาและตกลงท าธรกรรมไดงาย ลกคาตามตางจงหวดทหางไกลสามารถเลอกซอสนคาจากผจดจ าหนายไดโดยตรง จงหวดอดรธานเปนจงหวดใหญในภาคอสาน มขนาดผลตภณฑจงหวด ณ ราคาตลาดปจจบน (GPP; Gross Provincial Product at Current Market Prices) มมลคาเปนอนดบท 4 ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอรองจากจงหวดนครราชสมา ขอนแกน และอบลราชธาน ซงมแนวโนมการเตบโตเพมสงขนทกปจากมลคา 95,264 ลานบาทในป 2555 เปน 107,524 ลานบาทในป 2559 (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ส านกนายกรฐมนตร , 2560) แตเมอพจารณาถงอตราการขยายตวของธรกจคาปลกในจงหวดอดรธานพบวามอตราการเตบโตภาพรวมส งขน ในป 2559 มอตราการขยายตวเทากบรอยละ 8.5 เพมสงขนเลกนอยเมอเทยบกบป 2558 ทมอตราการขยายตวรอยละ 7.3 เมอพจารณาเปนรายธรกจจะเหนไดวาทธรกจเตบโตขนเพราะการขยายตวของการขายปลกยานยนต การขายปลกจกรยานยนต และการขายปลกน ามนเชอเพลง ทมอตราการขยายตวสงถงรอยละ 24.6 34.0 และ 29.5 ตามล าดบ ท าใหภาพรวมอตราการขยายตวของธรกจคาปลกเตบโตขน แตการคาปลกในประเภทธรกจอน ๆ มการขยายตวลดลง และธรกจคาปลกหลายรายการมการขยายตวตดลบไดแก การขายปลกวสดกอสราง การขายปลกอะไหลและชนสวนอปกรณ การคาปลกอปกรณอเลกทรอนกส เครองใชไฟฟา รานขายปลกสนคาทางเภสชกรรม เวชภณฑฯ และรานคาปลกประเภทนตยสาร หนงสอ ทตลาดหดตวลงอยางมาก นอกจากนธรกจคาปลกอน ๆ กมอตราการขยายตวทลดลง (ส านกงานคลงจงหวดอดรธาน – กรมบญชกลาง, 2560) ซงสวนทางกบการขยายตวกบรานคาปลกออนไลนเปนอยางมาก ดงนนรานคาปลกในจงหวดอดรธานจะตองปรบตวจากพฤตกรรมของลกคาทเปลยนไป และหาทางขยายชองทางการจดจ าหนายผานชองทางออนไลนเพมมากขน จากการขยายตวของชองทางการคาปลกออนไลน จงเปนความทาทายของผประกอบการภายในจงหวดอดรธาน ทจะขยายฐานลกคาและชองทางการจดจ าหนาย ถงแมวาปจจบนประเทศไทยไดมการพฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหมประสทธภาพและ ครอบคลมพนทกวางขวางมากขน แตอปสรรคทส าคญทสดคอลกคายงขาดความเชอมนในการท าธรกรรมผานชองทางออนไลน ซงเกดจากปญหาการฉอโกงผานระบบเครอขาย ปญหาการเกบรกษาความลบของลกคา (พลอย เจรญสม, 2555)



4

จากขอมลดงกลาวผวจยจงสนใจทจะพฒนาตวบงชปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลน โดยเลอกใช เทคนคการว เคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis: CFA) สาหรบวเคราะหตวแปรหลายตว (Multivariate analysis techniques) ศกษาถงโครงสรางความสมพนธของตวแปรและตรวจสอบหรอยนยนความสมพนธวาเปนอยางทคาดไวหรอไมเพอตรวจสอบทางทฤษฎ (theory testing) ดวยวธการทางสถตวามความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในการยอมรบบรการช าระเงนผานชองทางออนไลน ซงจะเปนประโยชนตอผประกอบการในจงหวดอดรธาน เพอพฒนาระบบสารสนเทศในการท าธรกรรม หรอการเลอกชองทางการท าธรกรรมระหวางรานคากบลกคาไดตรงตามความตองการของลกคา สรางความพงพอใจและความเชอมนใหกบลกคา เปนการสรางมลคาเพมใหกบผลผลตมวลรวมตามแนวคดเศรษฐกจดจทล (Digital Economy) วตถประสงคการวจย 1.เพอพฒนาตวบงชปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน

2.เพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของแบบจ าลองปจจยก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน ดวยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบสอง กรอบแนวคด การวจยในครงน ผวจยไดจ าแนกตวแปรทใชในการศกษาออกเปน 2 ประเภท ไดแก 1) ปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลน หมายถงตวแปรแฝง (Latent Variables) ซงไมสามารถวดไดโดยตรงจงท าการวดจากชดตวบงช (Set of Indicators) ทสามารถวดหรอสงเกตไดโดยใชสญลกษณรปวงกลม และ 2) ตวบงชปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลน หมายถงตวแปรสงเกตได (Observed Variables) ทสามารถวดไดจากความจรงทปรากฏ เพออธบายคณลกษณะของตวแปรแฝงนน ๆ โดยใชสญลกษณรปสเหลยม จากการทบทวนแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ ผวจยก าหนดองคประกอบ (ตวแปรแฝง) และตวบงช (ตวแปรสงเกตได) ของปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนไดดงภาพท 1


5

ภาพท 1 กรอบแนวคดการวจย วธด าเนนการวจย การศกษาครงนเปนงานวจยเชงส ารวจ ผวจยไดก าหนดวธการด าเนนวจยดงน 1.ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทศกษาคอผบรโภคในจงหวดอดรธานทใชบรการช าระเงนผานชองทางออนไลน จ านวน 1,554,839 ราย (กรมการปกครอง, 2560) กลมตวอยางมจ านวน 500 คน โดยแบงกลมตวอยางออกเปน 2 กลมดงน

1.1 กลมตวอยางทใชการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจจ านวน 300 คน (Yong & Pearce, 2013) โดยใชวธสมตวอยางอยางงาย (Simple Random Sampling)

1.2 กลมตวอยางทใชการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบสอง จ านวน 200 คน (Nevitt and Hancock, 2001) โดยใชวธสมตวอยางอยางงาย (Simple Random Sampling)

ปจจยทก ำหนดกำรยอมรบเทคโนโลย

ช ำระเงนผำนชองทำงออนไลน

ควำมยำกงำยในกำรเรยนร

ควำมยำกงำยในกำรใชงำน

ควำมซบซอนขนตอนกำรใชงำน

กำรใชงำนจนช ำนำญ

ควำมรวดเรว

กำรอ ำนวยควำมสะดวก

กำรประหยดเวลำ

มคณคำ

กำรรบรประโยชนในกำรใชงำน

กำรรบรควำมยำกงำยในกำรใชงำน

ควำมเสยงของขอมลสวนตว

ควำมเสยงทจะถกฉอโกง

ควำมเสยงทเกดควำมผดพลำด

ควำมเสยงเมอเทยบกบกำรช ำระเงนสดโดยตรง

กำรรบรควำมเสยงในกำรใชงำน



6

2.เครองมอทใชในการศกษา ผวจยไดพฒนาแบบวดความคดเหนของผบรโภคในจงหวดอดรธานทมตอตวบงช ปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลน 3 ดาน ไดแก การรบรประโยชนการใชงาน การรบรความยากงายในการใชงาน และการรบรความเสยงในการใชงาน เปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ก าหนดตวเลอก 5 ระดบ โดยมลกษณะการตอบจากระดบมากทสดจนถงระดบนอยทสด โดยมขนตอนตรวจสอบคณภาพเครองมอดงน 2.1 ตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยผเชยวชาญจ านวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความครอบคลมของเนอหา ความถกตองของส านวนและภาษาทใช 2.2 ทดสอบความเชอมน (Reliability) ท าการวเคราะหความเชอมนโดยใชสตรของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) โดยน าแบบสอบถามไปทดลองกบกลมตวอยางทคลายคลงกบประชากรทท าการศกษาจ านวน 30 ตวอยาง พบวาแบบสอบถามในแตละดานมระดบความเชอมนระหวาง 0.850-0.886 ซงเมอน าไปใชเกบขอมลภาคสนามกบกลมตวอยางจรงในการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจจ านวน 300 ตวอยาง และการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน 200 ตวอยาง มระดบความเชอมนระหวาง 0.765-0.830 และระหวาง 0.707-0.789 ตามล าดบ สรปไดวาแบบสอบถามมระดบความเชอมนอยในเกณฑดและน าไปใชได (Nunnally, 1978, p.245) ตารางท 1 แสดงผลการทดสอบความเชอมนของแบบสอบถาม

ปจจย

คาสมประสทธแอลฟาครอนบาค จ านวน (ขอ)

กลมทดลอง (n=30)

กลมตวอยางองคประกอบเชงส ารวจ (n=300)

กลมตวอยางองคประกอบเชงยนยน (n=200)

การรบรความเสยงในการใชงาน 4 0.886 0.830 0.789

การรบรความยากงายในการใชงาน 4 0.850 0.793 0.708

การรบรประโยชนในการใชงาน 4 0.863 0.765 0.707 การวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมลแบงการวเคราะหออกเปน 2 ขนตอนไดแก 1. วเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ เพอพฒนาตวบงชปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน ท าการสกดองคประกอบดวยวธว เคราะหองคประกอบหลก (Principal Component Analysis) และหมนแกนแบบต งฉาก (Orthogonal Rotation) ดวยวธแวรรแมก (Varimax) โดยก าหนดองคประกอบตองมคาไอแกนมากกวา 1 และน าหนกองคประกอบของแตละตวบงชไมต ากวา 0.4 (Hair, et al., 2006, p.117)


7

2. วเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบสอง (Second-Order Confirm Factor Analysis) เพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของแบบจ าลองมขนตอนดงน 2.1 ก าหนดขอมลจ าเพาะความสมพนธเชงโครงสรางในแตละองคประกอบของแบบจ าลอง 2.2 ระบความเปนไปไดของแบบจ าลองวาสามารถประมาณคาพารามเตอรไดเปนคาเดยวหรอไม 2.3 ประมาณคาพารามเตอรจากแบบจ าลองดวยวธประมาณคาไลคล ฮดสงสด (Maximum likelihood) 2.4 ทดสอบความกลมกลนสอดคลอง (Goodness of Fit Test) เพอทดสอบความตรงของแบบจ าลอง (Model Validation) โดยใชคาสถตทดสอบความกลมกลนของแบบจ าลอง 2.5 ท าการปรบแบบจ าลอง (Model Adjustment) ในกรณทแบบจ าลองไมมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ท าการปรบแกแบบจ าลองเพอใหมการประมาณคาพารามเตอรขนใหมจนกวาแบบจ าลองทปรบแกจะสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ 2.6 แปลความหมายผลการวเคราะหขอมล โดยการน าคาสมประสทธทไดจากการค านวณมาใชอธบายความสมพนธแบบจ าลอง ตารางท 2 แสดงคาสถตทดสอบความกลมกลนของแบบจ าลอง

ดชนทดสอบความกลมกลน เกณฑทใชพจารณา

ทมา

คาไคสแควร (Chi-square: ) ไมมนยส าคญทางสถต

( p 0.05 )

Joreskog and Sorbom (1989, pp. 23-28)

คาไค-สแควรสมพทธ ( /df) มคานอยกวา 2.00

Bollen (1989, pp. 256-281)

ดชนวดระดบความกลมกลน (Goodness of Fit Index: GFI)

มคามากกวา 0.95

Joreskog and Sorbom (1989, pp. 23-28)

ดชนวดระดบความกลมกลนปรบแกแลว (Adjusted the Goodness of Fit Index: AGFI)


Byrne (2001)

ดชนวดระดบความสอดคลองเปรยบเทยบ (Comparative Fit Index: CFI)


Hair, J.F. et al. (2010, pp.38-134)

คารากของคาเฉลยก าลงสองของเศษเหลอในรปคะแนนมาตรฐาน (Standardized root mean square residual: Standardized RMR)

มคาต ากวา 0.08

Hu and Bentler (1999, pp. 1-55)

คารากก าลงสองของความคลาดเคลอนโดยประมาณ (Root Mean Square Error of Approximation: RMSEA)

มคาต ากวา 0.06

Hu and Bentler (1999, pp. 1-55)

2

2



8

ผลการวจย 1.ผลการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ เมอพจารณาสถตทดสอบของบารทเลท (Bartlett's Test of Sphericity) มคา 1,421.176 (p < .01) แสดงวาเมทรกซสหสมพนธแตกตางจากเมทรกซเอกลกษณทระดบนยส าคญ .01 และมคาดชนกเซอร-ไมเยอร-ออลคน (Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy: KMO) เทากบ 0.804 กลาวไดวาตวแปรมความสมพนธกนสง ซงมความเหมาะสมดในการวเคราะหองคประกอบ ผลการสกดองคประกอบเพอพฒนาตวบงชปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน มจ านวน 3 องคประกอบ 12 ตวบงชดงตอไปน 1.องคประกอบการรบรความเสยงในการใชงาน ประกอบดวยตวบงช 1)ความเสยงของขอมลสวนตว 2)ความเสยงทจะถกฉอโกง 3)ความเสยงทเกดความผดพลาด และ 4)ความเสยงเมอเทยบกบช าระเงนดวยเงนสด มน าหนกองคประกอบของตวบงชระหวาง 0.712 – 0.848 2.องคประกอบการรบรความยากงายในการใชงาน ประกอบดวยตวบงช 1)ความยากงายในการเรยนร 2)ความยากงายในการใชงาน 3)ความซบซอนขนตอนการใชงาน และ 4)การใชงานจนช านาญ มน าหนกองคประกอบของตวบงชระหวาง 0.705 - 0.791 3.องคประกอบการรบรประโยชนในการใชงาน ประกอบดวยตวบงช 1)รวดเรว 2)การอ านวยความสะดวก 3)ประหยดเวลา และ 4)มคณคา มน าหนกองคประกอบของตวบงชระหวาง 0.644 – 0.810 ดงตารางท 3


9

ตารางท 3 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจตวบงชปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน (n=300)

องคประกอบ ตวบงช น าหนกองคประกอบ PR PEU PU

การรบรความเสยงในการใชงาน

(Perceived Risk)

ความเสยงของขอมลสวนตว 0.848 0.088 -0.077 ความเสยงทจะถกฉอโกง 0.847 0.122 0.043 ความเสยงทเกดความผดพลาด 0.803 0.110 0.114 ความเสยงเมอเทยบกบช าระเงนดวยเงนสด 0.712 0.144 0.185

การรบรความยาก-งายการในใชงาน (Perceived Ease

of Use)

ความยากงายในการเรยนร 0.150 0.791 0.112 ความยากงายในการใชงาน 0.041 0.747 0.337 ความซบซอนขนตอนการใชงาน 0.181 0.721 0.185 การใชงานจนช านาญ 0.127 0.705 0.312

การรบรประโยชนในการใชงาน (Perceived Usefulness)

ความรวดเรว 0.069 0.267 0.810 การอ านวยความสะดวก 0.023 0.140 0.770 ประหยดเวลา 0.031 0.306 0.692 มคณคา 0.127 0.150 0.644

คาไอแกน 4.315 2.226 1.060 % ความแปรปรวน 35.957 18.553 8.833 % ความแปรปรวนทง 3 องคประกอบ = 63.343 Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy (KMO) = 0.804 Rotation Method: Varimax with Kaiser Normalization. Bartlett's Test of Sphericity = 1,421.176 df = 66 p = 0.000

2.ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบสอง ผวจยไดท าการปรบแบบจ าลองเพอผอน

คลายขอตกลงเบองตนโดยใหความคลาดเคลอนของตวแปรภายในสงเกตไดมความสมพนธกนเพอใหแบบจ าลองมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ เมอพจารณาดชนความกลมกลน ไดแก คาไคสแควร ( ) คาไค-สแควรสมพทธ ( /df) ดชนวดระดบความกลมกลน (GFI) ดชนวดระดบความกลมกลนปรบแกแลว (AGFI) ดชนวดระดบความสอดคลองเปรยบเทยบ (CFI) คารากของคาเฉลยก าลงสองของเศษเหลอในรปคะแนนมาตรฐาน (Standardized RMR) และคารากก าลงสองของความคลาดเคลอนโดยประมาณ (RMSEA) แบบจ าลองมความสมพนธสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในเกณฑดดงตารางท 4

2 2



10

ตารางท 4 ผลการวเคราะหคาสถตทดสอบความกลมกลนของแบบจ าลอง คาดชน เกณฑทใชพจารณา ผลการทดสอบ แปลผล

ไมมนยส าคญทางสถต

46..055 ผานเกณฑ

( p < 0.05 ) ( p = 0.203 )

/df < 2.00 1.18 ผานเกณฑ GFI > 0.95 0.96 ผานเกณฑ AGFI > 0.90 0.93 ผานเกณฑ CFI > 0.95 0.99 ผานเกณฑ Standardized RMR < 0.08 0.05 ผานเกณฑ RMSEA <0.06 0.03 ผานเกณฑ

เมอพจารณาตวบงชปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของ

ผบรโภคในจงหวดอดรธาน จากแบบจ าลอง 12 ตวบงชพบวามคาน าหนกองคประกอบมาตรฐานระหวาง 0.50 - 0.81 มคาสถตท (t) มากกวา 2.58 ทกคาแสดงวาทกตวบงชมน าหนกองคประกอบทนาเชอถอและอธบายไดอยางมความหมายทระดบนยส าคญ .01 เมอพจารณาตวบงชในแตละองคประกอบพบวา ดานการรบรความเสยงในการใชงาน(Perceived Risk) ประกอบดวย 4 ตวบงช มน าหนกองคประกอบมาตรฐานระหวาง 0.59 - 0.81 มคาความเทยง (R2) ระหวาง 0.35 – 0.66 ตวบงชความเสยงของขอมลสวนตวมน าหนกองคประกอบสงทสด องคประกอบดานการรบร ความยากง ายการในใช งาน ( Perceived Ease of Use) ประกอบดวย 4 ตวบงช มน าหนกองคประกอบมาตรฐานระหวาง 0.50 - 0.68 มคาความเทยง (R2) ระหวาง 0.25 – 0.46 ตวบงชการใชงานจนช านาญมน าหนกองคประกอบสงทสด องคประกอบดานการรบรประโยชนในการใชงาน (Perceived Usefulness) ประกอบดวย 4 ตวบงช มน าหนกองคประกอบมาตรฐานระหวาง 0.53 - 0.67 มคาความเทยง (R2) ระหวาง 0.28 – 0.45 ตวบงชการอ านวยความสะดวกมน าหนกองคประกอบสงทสด เมอพจารณาองคประกอบหลกทง 3 ดาน ไดแก ดานการรบรความเสยงในการใชงาน(Perceived Risk) ดานการรบรความยากงายการในใชงาน (Perceived Ease of Use) และดานการรบรประโยชนในการใชงาน (Perceived Usefulness) มน าหนกองคประกอบระหวาง 0.30 – 0.97 มคาความเทยง (R2) ระหวาง 0.09 – 0.95 องคประกอบการรบรความยากงายการในใชงาน (Perceived Ease of Use) มน าหนกองคประกอบสงทสด ดงตารางท 5

2

2


11

ตารางท 5 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง ปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน (n=200)

ตวบงช น าหนกองคประกอบ

t S.E. R2

การรบรความเสยงในการใชงาน (Perceived Risk)

0.30 3.30** 0.07 0.09

ความเสยงของขอมลสวนตว 0.81 - 0.04 0.66 ความเสยงทจะถกฉอโกง 0.79 10.75** 0.04 0.62 ความเสยงทเกดความผดพลาด 0.59 7.69** 0.05 0.34 ความเสยงเมอเทยบกบช าระเงนดวยเงนสด 0.59 7.80** 0.05 0.35 การรบรความยากงายการในใชงาน (Perceived Ease of Use)

0.97 4.51** 0.04 0.95

ความยากงายในการเรยนร 0.50 - 0.04 0.25 การใชงานจนช านาญ 0.56 6.14** 0.04 0.31 ความซบซอนขนตอนการใชงาน 0.65 5.48** 0.05 0.43 ความยากงายในการใชงาน 0.68 5.62** 0.05 0.46 การรบรประโยชนในการใชงาน (Perceived Usefulness)

0.85 4.58** 0.04 0.73

ความรวดเรว 0.59 - 0.04 0.34 การอ านวยความสะดวก 0.67 7.65** 0.03 0.45 ประหยดเวลา 0.59 5.62** 0.05 0.34 มคณคา 0.53 5.04** 0.04 0.28

หมายเหต ** p<.01



12

ภาพท 2 แบบจ าลององคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง ปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระ

เงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน


13

อภปรายผล จากผลการศกษาในครงนผวจยมประเดนส าคญทน ามาอภปรายเพมเตมเพอใหเกดความชดเจนดงตอไปน 1.ผลการพฒนาตวบงชปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน แบบจ าลองความสมพนธเชงโครงสรางทผวจยสรางขนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษทง 3 องคประกอบ โดยมองคประกอบหลกไดแก 1.ดานการรบรความเสยงในการใชงาน (Perceived Risk) 2.ดานการรบรความยากงายการในใชงาน (Perceived Ease of Use) และ 3.ดานการรบรประโยชนในการใชงาน (Perceived Usefulness) แตเดม Fred D. David ไดน าเสนอแบบจ าลองการยอมรบเทคโนโลยสารสนเทศในป 1989 องคประกอบหลกของแบบจ าลองจงประกอบไปดวยองคประกอบหลกเพยง 2 ดาน ไดแกดานการรบรความยากงายการในใชงาน และดานการรบรประโยชนในการใชงาน เนองจากระบบคอมพวเตอรในสมยนนไมไดกอใหเกดความเสยงตอผใชงาน เมอระบบคอมพวเตอรกาวเขาสการเชอมโยงเครอขายขนาดใหญซงสงผลตอความปลอดภยและเกดความเสยงการใชงานของผใช แบบจ าลองการยอมรบเทคโนโลยจงมองคประกอบเพมเตมดานการรบรความเสยงในการใชงาน สอดคลองกบงานวจยของ Horst, et al. (2007) ทไดท าการศกษาการยอมรบบรการจากภาครฐผานเครอขายอเลกทรอนกสในประเทศเนเธอรแลนด และ chen (2008) ทท าการศกษาการยอมรบเทคโนโลยการช าระเงนผ านโทรศพทมอถอ นนหมายความวาองคประกอบดงกลาวเปนปจจยทก าหนดการยอมรบเทคโนโลยช าระเงนผานชองทางออนไลนของผบรโภคในจงหวดอดรธาน 2.องคประกอบหลกดานการรบรความยากงายการในใชงาน มคาน าหนกองคประกอบมากทสดสอดคลองกบงานวจยของ Liu and Tai (2015) ทศกษาปจจยทมผลตอความตงใจทจะใชบรการช าระเงนผานโทรศพทมอถอในเวยดนาม นนหมายความวาหากพฒนาระบบการช าระเงนผานชองทางออนไลนใหใชงานไดงาย มขนตอนไมยงยากซบซอน ไมตองใชความพยายามมากนกในการเรยนรจะสงผลใหผบรโภคยอมรบเทคโนโลยและใชงาน 3.องคประกอบการรบรความเสยงในการใชงาน พบวาตวบงชความเสยงของขอมลสวนตวมน าหนกองคประกอบมากทสดสอดคลองกบงานวจยชอง Tao Zhou (2010) ทไดศกษาเรองผลกระทบความกงวลความเปนสวนตวทมตอผใชบรการตดตามต าแหนงผานเครอขายออนไลน ไดอธบายไววา ผใชงานมกมความวตกกงวลในเรองความเปนสวนตวในแตละครงทจะมการใหขอมลสวนตว ทงจากความกงวลในเรองการจดเกบขอมลทเหมาะสม ความปลอดภยของขอมล ความถกตองของขอมล และการน าขอมลไปใชอยางเหมาะสม ซงลวนเปนปจจยทท าใหผใชงานรบรความเสยงเพมขน และสงผลใหผใชงานรสกเสยง กงวล หรอลงเลใจตอการใชงาน 4.องคประกอบหลกดานการรบรความยากงายการในใชงาน พบวาตวบงชความยากงายในการใชงานมน าหนกองคประกอบมากทสด สอดคลองกบงานวจยของ Davis (1989) ทไดศกษาการยอมรบเทคโนโลยการใชงานคอมพวเตอร และ Saprikis, et al.(2018) ทท าการศกษาพฤตกรรมผบรโภคในการซอสนคาผานโทรศพทเคลอนท พบวาความงายในการใชงานจะสงผลทางบวกตอความตงใจใชงาน ดงนนการพฒนาระบบช าระเงนผานชองทางออนไลนใหใชงานไดงายจะสงผลตอการยอมรบเทคโนโลยเพอใชงานดงกลาว



14

5.องคประกอบการรบรประโยชนในการใชงาน พบวาตวบงชการอ านวยความสะดวกมน าหนกมากทสด สอดคลองกบ cho (2015) ซงไดท าการศกษาปจจยการใชประโยชน ความงายในการใชงาน ความไววางใจ และความตงใจซอสนคาออนไลน พบวา ความสะดวกสบายมความสมพนธทางบวกกบความต งใจใชงาน สอดคลองกบ Johnso and Kaye (2002) ไดอธบายวาความสะดวกสบายเปนแรงจงใจทส าคญส าหรบการใชอนเทอรเนต ดงนนหากผบรโภครบรถงประโยชนการใชงานทชวยอ านวยความสะดวก จะยอมรบเทคโนโลยการช าระเงนผานชองทางออนไลน ขอเสนอแนะ จากการศกษาในครงนผวจยไดพบประเดนทนาสนใจทคาดวาจะเปนประโยชนตอผสนใจไปขยายผลเพอศกษาในโอกาสตอไปดงน 1.การวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจไมสามารถยนยนแบบจ าลองตามทฤษฎไดเหมอนการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน หากขอค าถามตาง ๆ สรางมาจากตวแปรทไดจากการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ หรอผานการทบทวนวรรณกรรมเพอสรางขอค าถามในบรบทเดยวกนสามารถใชการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนได 2.ควรมการศกษาตวแบบความสมพนธเชงสาเหตเพมเตมจากแบบจ าลองการยอมรบเทคโนโลย เพออธบายความสมพนธทางตรงและทางออม ตลอดจนสามารถอธบายทศทางและปรมาณ ความสมพนธของตวแปรตาง ๆ ไดชดเจนยงขน

เอกสารอางอง กรมการปกครอง. (2560). สถตประชากรและบาน จ านวนประชากรแยกรายอาย. สบคนเมอ 10

ตลาคม 2561, สบคนจาก http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/upstat_age_disp.php พลอย เจรญสม. (2555) . การฉอโกงทางอนเทอรเนตและการระงบขอพพาททางออนไลน. ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน). ส านกงานคลงจงหวดอดรธาน – กรมบญชกลาง. (2560). รายงานผลการตรวจสอบการวเคราะห ขอมลสถตผลตภณฑมวลรวมจงหวด (GPP) 2560. ส านกงานคลงจงหวดอดรธาน. ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส. (2560). รายงานผลการส ารวจมลคาพาณชย อเลกทรอนกสในประเทศไทย ป 2560. กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม Bollen, K.A. (1989). Structural Equations with Latent Variables. John Wiley and Sons,

Inc., New York. Chen, L. d. (2008). A model of consumer acceptance of mobile payment. [Article].

International Journal of Mobile Communications, 6(1), p.32-52. Cho, C Yoon. 2015. Exploring Factors that affect Usefulness, Ease of Use, Trust and

Purchase intention in the online environment. International Journal of Management and Information systems.

Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly, 13(3), p.319-340.


15

Hair Jr., J.F., Black, W.C., Babin, B.J. and Anderson, R.E. (2010) Multivariate Data Analysis: A Global Perspective. 7th Edition, Pearson Education, Upper Saddle

River.Horst, M. Kuttschreuter, J.M. Gutteling. (2007). Perceived Usefulness, Personal Experiences Risk Perception and Trust as Determinants of Adoption of EGovernment Services in The Netherlands Computers in Human Behavior, 23 (4) (2007), p.1838-1852

Hu, L. & Bentler, P. (1999). Cutoff criteria for fit indices in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, p.1-55.

iPrice (2017). สงครามอคอมเมรซในประเทศไทย. สบคนเมอ 10 ธนวาคม 2561, เขาถงไดจาก https://ipricethailand.com/insights/mapofecommerce/

Johnson, T. J., & Kaye, B. K. (2002). We believability: A path model examining how convenience and reliance predict online credibility. Journalism & Mass Communication Quarterly, 79, p.619-642.

Jöreskog, K.G. & Sörbom, D. (1989). LISREL-7 user's reference guide. Mooresville, IN: Scientific Software.

Liu, G.D. and Tai, P.T. (2015). A Study of Factors Affecting the Intention to Use Mobile Payment Services in Vietnam, Economics World, Nov.-Dec. 2016, Vol. 4, No. 6, p.249-273 Nevitt, J., & Hancock, G. R. (2001). Performance of bootstrapping approaches to

model test statistics and parameter standard error estimation in structural equation modeling. Structural Equation Modeling, 8(3), p.353-377.

Nunnally, J.C. (1978). Psychometric theory (2nd Edition). New York: McGraw-Hill. Saprikis, V., Markos, A., Zarmpou, T., and Vlachopoulou, M. (2018). Mobile Shopping

Consumers’ Behavior: An Exploratory Study and Review. Journal of theoretical and applied electronic commerce research, 13(1), p.71-90

Tao Zhou. (2010). An empirical examination of user adoption of location-based services. Electronic Commerce Research archive Volume 13 Issue 1, March 2013, p.25-3

Yong, A. G., & Pearce, S. (2013). A beginner’s guide to factor analysis: Focusing on exploratory factor analysis. Tutorials in Quantitative Methods for Psychology, 9(2), p.79–94

Developing and identifying indicators of factors ... · This research is carried out with objectives as following 1 Development of indicators determining the general acceptance of

Documents