DETOKSİFİKASYONDA BESLENME VE FT DETOKS BESLENME PLANI Yeşim Temel Özcan Beslenme ve Diyet Uzmanı PNI ve GAPS Terapisti
DETOKSİFİKASYONDA BESLENME VE
FT DETOKS BESLENME PLANI
Yeşim Temel Özcan
Beslenme ve Diyet Uzmanı
PNI ve GAPS Terapisti
FONKSİYONEL TIP BAKIŞ AÇISIYLA DETOKS
Detoksifikasyon organları, vücudun kimyasal toksik yükünü azaltmak için
bir bütün olarak verimli çalışan;
karaciğer, böbrekler, kalın bağırsak, lenfatik sistem ve ter bezleridir.
Vücutta biriken toksinler üst sınıra ulaştığında ve bunları yeterince hızlı
veya etkili bir şekilde temizleyemediğimizde toksik semptomlar ortaya
çıkabilir.
Bir kişinin toksik vücut yükü üç ana faktörün sonucu olarak oluşur;
1. İlk olarak, her birimizin hem iç hem de dış kaynaklı toksik yüke maruz kalma durumu
vardır.
2. İkincisi, her bir bireyin bu toksik maddeleri temizleyebilmek için üretmesi gereken
detoksifikasyon enzimlerinden bireysel olarak eksik olması
3. beslenme ile fitokimyasalların tüketilmesi, vücuttaki toksik maddelerin varlığını azaltır.
Toksik yükü azaltma kapasitesi beslenme ile ilişkilidir.
Son zamanlarda yapılan çalışmalar kilo alımının başlangıçta düşünülenden
daha karmaşık olabileceğini göstermektedir.
Diyet ne olursa olsun, toksinler hayvanlara enjekte edildiğinde kilo alma
ihtimali daha yüksek olmaktadır.
Ağırlık Yönetimi
&
Toksinler
Besinsel İnflamasyon Tetikleyicileri
Metabolik Fonksiyon Bozukluğu
Vücudun toksinleri temizlemede etkin olmama nedenleri olabilir. Bu nedenler;
• toksinlere daha fazla maruz kalma,
• kabız olma ve dolayısıyla dışkıda toksinleri atamama,
• belirli besin öğelerinden vücudun eksik olması,
• besin öğesi açısından fakir beslenmek,
• stres altında olma,
• kronik bir hastalığa sahip olma,
• vücutta yüksek inflamasyon olması,
• yeterli fiziksel aktivite yapmama veya yeterli/etkili uyuyamıyor olmak olabilir.
FONKSİYONEL TIP DETOKS GIDA PLANI;
Besinsel inflamasyonu azaltır: Karaciğer fonksiyonunu destekler;
Temiz ve organik yiyecekler gerektirir; Toksik yükü azaltır:
Hedefe yönelik antioksidanlar sağlar; Besinlerin elzem olduğu yolakları destekler;
Hormon metabolizmasını dengeler.
Zararlı madde alımını minimize etmede ipuçları
• Pestisitler yağda yoğunlaştığından, yağlı hayvansal besinler seçerken yağsız kısmın
seçimi
• Organik olarak yetiştirilen hayvansal ürünler almak (örneğin et ve süt ürünleri)
• Kabukların soyulması veya bazı besinlerin (örneğin, marul, lahana) dış yaprak
katmanının çıkarılması
• Yiyecekleri katkı maddesi içermeyen hafif bir sabun çözeltisine bastırarak yüzey pestisit
kalıntılarının, mumların, mantar ilaçlarının ve gübrelerin giderilmesi (saf kastilya sabunu
veya biyolojik olarak parçalanabilen temizleyici)
• Yiyecek hazırlamadan veya yemeden önce hasar görmüş veya çürümüş bölgeleri
kesmek
• Soyma işleminden önce ürünlerin yıkanması, kir ve kirletici maddelerin bıçaktan meyve veya sebzeye geçmemesi
• Bisfenol-A ve plastikler içine konan diğer maddeler gibi toksinlerin endokrin bez fonksiyonunu bozduğu gösterildiğinden, konserve yiyeceklere (örneğin et, balık) ve plastik şişelerden su ve yüksek asitli yiyeceklere maruziyetin sınırlandırılması
• Pişirme sırasında herhangi bir zararlı bileşik salınımını en aza indirgemek amacıyla aşınmamış, toksik olmayan tencere, tava ile pişirme
• İçme ve pişirme suyunun filtrelenmesini sağlamak
Karaciğerin bilinen 200'den fazla fonksiyonundan en önemlileri
• Besinlerin Depolanması
• Eritrositlerin Dağılımı
• Safra Sekresyonu
• Plazma Proteinlerinin Sentezi
• Lipid Metabolizması
• Kolesterol Sentezi
• Protein Metabolizması
• Detoksifikasyon
• Kanın Pıhtılaşması
• Filtreleme
Gerekli Besin Öğeleri Aminoasitler: Glutamin Glisin Sistein Kükürtlü bileşikler: Sarımsak Lahanagiller
Gerekli Besin Öğeleri B vitaminleri Folik asit Glutatyon Antioksidanlar (devedikeni vb) Karotenoidler E vitamini C vitamin,
Vücuttan atılım yolları
Safra kesesi
Safra
Kolon hareketleri
Böbrekler
İdrar
Toksin listesi
Metabolik son ürünler, mikro-organizmalar, kirleticiler/bulaşlar(kontaminanlar), insektisitler,
pestisitler, besin bağımlılığı, ilaçlar, alkol
KARACİĞER DETOKS YOLAKLARI VE ELZEM BESİN ÖĞELERİ
Detoksifikasyon Yolakları
Suda çözünebilir atıklar
Toksinler (yağda çözünebilir)
Faz I Detoksifikasyonu; • Vücuttaki tüm kimyasallar bu reaksiyondan geçer.
• Birinci aşama detoksifikasyonun desteklenmesi esastır. Emilen tüm kimyasalların ilk
geçişinin sağlanması önemlidir.
• Yaklaşık 50-100 enzimin dahil olduğu sitokrom P450 yolu.
• Her enzim belirli kimyasalları detoksifiye eder.
• Sitokrom P450 toksinlerin ya suda çözünür hale gelip böbreklerden atılmasını ya da Faz II’ de işlenmesi için kimyasal aktif forma dönüştürür.
Sitokrom P450 enzimini etkileyenler: Genetik + Beslenme + Toksinler
Detoksifikasyon ve Biotransformasyon
• Faz 1 Detoksifikasyon İçin Birincil Besinler;
• Ascorbic Acid (Vit C)
• Bakır
• Magnezyum
• Çinko
• Faz 1 Detoksifikasyon İçin Sekonder Besinler;
• Thiamin (B1)
• Riboflavin (B2)
• Niacin (B3)
• B6 , Folate, B12
• Demir
• Dallı Zincirli Amino Asidler (Leucine, İsoleucine, Valine)
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Yaygın ve kontrolsüz yapılan detoks diyetlerinin sağlık riskleri :
Ciddi enerji kısıtlaması ve beslenme yetersizliği ile Aşırı açlık;
Protein ve vitamin eksikliklerine, Elektrolit dengesizliğine, laktik asidoz ve hatta ölüme neden olabilir.
Klein and Kiat. J Hum Nutr Diet. 2015 Dec;28(6):675-86.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Doğru Detoksifikasyon, Yeterli Beslenmeye Bağlıdır Toksin atımının etkili bir şekilde çalışması için, Detoksifikasyon biyokimyasına uygun besinler gereklidir.
Konjugasyona katılan : Glutatyon, glisin ve taurin gibi besin
bileşiklerinin eksikliği; eliminasyona zarar verebilir ve toksik biyoakümülasyona neden olabilir.
Genuis SJ. Elimination of persistent toxicants from the human body. Hum Exp Toxicol. 2011 Jan;30(1):3-18. doi: 10.1177/0960327110368417. Epub 2010 Apr 16. Review. PMID: 20400489
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Toksisite, Detoks ve Epigenetik • Toksinler, NF-κB'nin aktivasyonu ve
mikroRNA'ların yoluna etki ederek; hastalığa sebep olan epigenetik markerleri değiştirir. • EGCG (Epigallokateşin Gallat) gibi besin bileşenleri, NF-κB'nin proinflamatuar genlerine etki ederek inflamasyona karşı koruyabilir.
Rev Environ Health. 2017 Mar 1;32(1-2):65-72. doi: 10.1515/reveh-2016-0041. Impact of nutrition on pollutant toxicity: an update with new insights into epigenetic regulation. Hoffman JB, Petriello MC, Hennig B.
En iyi kaynak: Yeşil Çay
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN BESLENMEYE
Makrobesinler • Enerji • Protein • Lif
Mikrobesinler • Vitaminler • Mineraller
Fitobesinler
• Metabolik enerji sağlar. • Detoks yolları için amino asitleri
sağlar. • Lif; bağlama ve yok etme için
eliminasyonda elzemdir. • Enzimler için kofaktörlerdir. • Toksinler için rakip savaşçılardır. • Anti-oksidan desteği sağlarlar.
• Renkli, besleyici olmayan pigmentler
• Anti-oksidan desteği sağlarlar.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN BESLENMEYE
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN BESLENMEYE
Faz I: Sitokrom P450 (CYP)
Temel beslenme kofaktörlerini kullanarak detoks enzimlerini destekleyin.
Sıçanlarda yapılan bir çalışma, şiddetli ve çoklu vitamin eksikliğinin, CYP1A2 ve CYP3A1 mRNA'larının P450 aktivitesinin sırasıyla % 62 ve % 79'a düşmesi ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Vopr Pitan. 2014;83(3):4-11.
Bu veriler, sıçanlarda kısa süreli ancak şiddetli bir çok vitamin eksikliğinin, antioksidan koruma detoksifikasyonunda önemli rol oynayan enzim olan : XME ( ksenebiyotik metabolize edici enzim ) ‘nin aktivitesinde ve ekspresyonunda bir azalmaya yol açtığını göstermiştir. Int J Vitam Nutr Res. 2013;83(1):5-13.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
FAZ II: Konjugasyon Enzimleri Besin Gerektirir Faz II konjugasyonunda kullanılan spesifik amino asitler
• Arginin • Glutamin • Glisin • Metiyonin • Ornitin • Taurin
Hodges RE, Minich DM. Modulation of Metabolic Detoxification Pathways Using Foods and Food-Derived Components: A Scientific Review with Clinical Application. J Nutr Metab. 2015;2015:760689. doi: 10.1155/2015/760689. Epub 2015 Jun 16.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Faz II Detoks için; Besin Eksikliği ve Yetersizliğini Düzeltin
Metilasyon Desteği için Besinler
Metiyonin Vitamin B12 Vitamin B6
Betain Folat
Magnezyum
Glutatyon Desteği için Besinler
Vitamin B6 Magnezyum
Selenyum Metiyonin
Sistein Glisin Folat
Alfa-lipoik asit Hodges RE, Minich DM. Modulation of Metabolic Detoxification Pathways Using Foods and Food-Derived Components: A Scientific Review with Clinical Application. J Nutr Metab. 2015;2015:760689. doi: 10.1155/2015/760689. Epub 2015 Jun 16.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Mineraller ve Metaller
“Esansiyel minerallerin yeterli olması; toksik metallerin vücuda alımını azaltabiliyor.” Schwalfenberg GK, Genuis SJ. Vitamin D, Essential Minerals, and Toxic Elements: Exploring Interactions between Nutrients and Toxicants in Clinical Medicine. ScientificWorldJournal. 2015;2015:318595. doi: 10.1155/2015/318595. Epub 2015 Jul 29.
Mikro besinler vücuttaki çeşitli noktalarda toksik metallerle etkileşime girer;
Toksik metallerin emilimi ve atılımını arttırır; Vücutta metallerin taşınması; Hedef proteinlere bağlanma; Toksik metallerin metabolizması ve sekestrasyonu; Ve Oksidatif stres gibi ikincil toksisite mekanizmalarında görev alırlar.
Peraza MA, Ayala-Fierro F, Barber DS, Casarez E, Rael LT. Effects of micronutrients on metal toxicity. Environ Health Perspect. 1998 Feb;106 Suppl 1:203-16.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Beslenme, vücudu toksinlere karşı tamponlayabilir.
• Sağlıksız beslenme, çevresel kirleticilerin toksisitesini belirler.
• Linoleik asit gibi proinflamatuar yağlardandan yüksek diyetler; toksisiteyi
şiddetlendirebilir.
• Ancak Omega-3 yağ asitleri ve polifenoller dahil, antienflamatuar gıda
bileşenleri bakımından zengin diyetler; toksik madde ile ilişkili iltihaplanmayı
hafifletebilir.
Petriello MC, Newsome BJ, Dziubla TD, Hilt JZ, Bhattacharyya D, Hennig B. Modulation of persistent organic pollutant toxicity through nutritional intervention: emerging opportunities in biomedicine and environmental remediation. Sci Total Environ. 2014 Sep 1;491-492:11-6. doi: 10.1016/j.scitotenv.2014.01.109. Epub 2014 Feb 13; Hoffman JB, Petriello MC, Hennig B. Impact of nutrition on pollutant toxicity: an update with new insights into epigenetic regulation. Rev Environ Health. 2017 Mar 1;32(1-2):65-72. doi: 10.1515/reveh-2016-0041.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Beslenme vücut toksisitesinde çözüm olabilir.
• 15 sağlıklı kadın,
• 2 ay C vitamini takviyesi (1000 mg / gün)
• PCB ve OCP'de istatistiksel olarak önemli düşüşler görülmüş :
“… C vitamini müdahalesi, KOK'ların vücut yükünü azaltarak sağlığın korunmasında önemli etkilere sahip olabilir.”
Guo W, Huen K, Park JS, Petreas M, Crispo Smith S, Block G, Holland N. Vitamin C intervention may lower the levels of persistent organic pollutants in blood of healthy women - A pilot study. Food Chem Toxicol. 2016 Apr 15. pii: S0278-6915(16)30112-0. doi: 10.1016/j.fct.2016.04.006. [Epub ahead of print]
Yediğimiz gıdaların içeriği kadar; nasıl hazırlandıkları da detoksun performansını etkiler.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN BESLENMEYE
TEST
Besin yoğunluğunu optimize etmek için hangi pişirme yöntemleri en iyisidir?
A. Pişirmeden, çiğ yemek
B. Kuru ısı, nem yok
C. Minimal buharlama
D. Yüksek nemli ısı
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN BESLENMEYE
TEST
Besin yoğunluğunu optimize etmek için hangi pişirme yöntemleri en iyisidir?
A. Pişirmeden çiğ yemek
B. Kuru ısı, nem yok
C. Minimal buharlama
D. Yüksek nemli ısı
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Detoks İçin Gıda Hazırlama Optimizasyonu :
• Yemeği pişirirken toksik hale getirmemek için uygun pişirme kabı kullanın. • Kuru ısıda; Yavaş, düşük ve nemli pişirme yöntemleri tercih edin. • Pişirirken yağ yerine su kullanın. • Fermantasyon detoxsifikasyonda etkilidir.
Poulsen MW, Hedegaard RV, Andersen JM, de Courten B, Bügel S, Nielsen J, Skibsted LH, Dragsted LO. Advanced glycation endproducts in food and their effects on health. Food Chem Toxicol. 2013 Oct;60:10-37. doi: 10.1016/j.fct.2013.06.052. Epub 2013 Jul 16. Prasad K, Tiwari S. Therapeutic interventions for Advanced Glycation-End Products and its Receptor-Mediated Cardiovascular Disease. Curr Pharm Des. 2016 Oct 6. [Epub ahead of print]
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE •
Turpgil Sebzeler ve Pişirme Turpgiller :Lahana , brokoli , karnabahar..
• Glukosinolat (glukotantan) izotiyosiyanatlara (I3C) dönüşür
• Dondurulmuş brokoli ürünleri sülforafan içermez. Ağartma sırasında mirosinaz yok edilir.
• Kaynamış suya hardal tohumu tozu ilave ederek brokoliyi pişirmek, sülforafan oluşumunun artmasına neden olabilir. ( Daha sert mirosinaz )
J Food Sci. 2013 Sep;78(9):H1459-63. doi: 10.1111/1750-3841.12221. Epub 2013 Aug 5. Food Chem. 2013 Jun 1;138(2-3):1734-41. doi: 10.1016/j.foodchem.2012.10.119. Epub 2012 Nov 12. Int J Food Sci Nutr. 2013 Feb;64(1):103-11. doi: 10.3109/09637486.2012.704904. Epub 2012 Jul 10.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Detox için gıdaya gelince :
Protein + Bitkiler
Detoks diyeti, fito-nutrientleri ‘bitki besinleri’ içermelidir.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Bitkiler; Detoks modülatörleridir
• Bazı enzimlerin indüksiyonuna
veya inhibisyonuna neden olabilir. • Çözünür ve çözünmeyen liflerin kaynağını sağlarlar. • Besleyici antioksidanları içerirler.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Diyet Net Asit Yükü:
• Yüksek miktarda sebze ve meyve alımı, diyetsel net asit yükünün azalmasına
(ve alkalileşmenin artmasına) neden olur ve dolaylı olarak detoksifikasyon mekanizmasını iyileştirir.
• Yaşla birlikte düşen böbrek fonksiyonuna bağlı olarak; kişide artan metabolik
asidoz durumu görülür. • Yüksek hayvansal protein diyeti tüketmek daha yüksek böbrek asit yüküne neden olur. Aynı zamanda bitki bazlı diyettekilerden daha fazla salgı ve asidik idrar pH'ı sağlar.
Remer T, Manz F.totential renal acidetloadal.of foodsJ Toxand itsClininfluenceToxon 2004urine pH. J Am Diet Assoc. 1995 Jul;95(7):791-7.
Adeva MM, Souto G. Diet-induced metabolic acidosis. Clin Nutr. 2011 Aug;30(4):416-21.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Fitokimyasal Çeşitliliğin Gücü
• İki hafta boyunca aynı miktarda sebze ve meyve tüketen iki diyetin karşılaştırılması : • Yüksek botanik çeşitlilik diyetinin (HBD) 18 botanik ailesi ve düşük botanik çeşitlilik diyetinin (LBD) 5 ailesi vardı ; • 106 kadın ile yapılan çalışmada ; Sadece HBD diyeti DNA oksidasyonunda önemli bir düşüşe neden
oldu.
Hem LBD hem de HBD diyetleri, lipit peroksidasyonundaki bir azalma ile ilişkilendirildi
Thompson HJ, Heimendinger J, Diker A, O'Neill C, Haegele A, Meineck B, Wolfe P, Sedlacek S, Zhu Z, Jiang W. Dietary botanical diversity affects the reduction of oxidative biomarkers in women due to high vegetable and fruit intake. J Nutr.2006 Aug;136(8):2207-12.
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Gıdaların rengi önemli mi?
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
Yemeğiniz ne kadar renkli ?
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
BÖLÜM 1 : YETERSİZ BESLENMEDEN - BESLENMEYE
ORAC Değeri; Oxygen Radical Adorbance Capacity = Oksijen Radikallerini Etkisiz
Hale Getirebilme Kapasitesi Mitokondrilerdeki oksidatif fosforilasyon; zararlı olan oksijen radikallerini de beraberinde oluşturur. Bu oluşan oksijen radikalleri; kötü beslenme, sedanter yaşam, alkol tüketimi ve stres gibi sayısız faktörün devreye girmesiyle vücudun detoks kapasitesini aşar ve oksijen radikalleri vücutta sürekli bulunur. Oksijen radikallerinin vücuttan uzaklaştırılmasına bazı sebze ve meyveler yardımcıdır. Bu uzaklaştırma kapasitesi ORAC değeri olarak tanımlanır. Orac değeri vitro yani hücre kültürlerinde ölçülebilen bir değerdir. Günlük almamız gereken ORAC miktarı, 3000-5000 ORAC ünitesidir. Günlük 5000 ORAC değerden fazla alım böbrekler tarafından atılır; etkisizdir.
ORAC Değerleri yediğimiz meyve ve sebzelerin 100 Gramındaki uzaklaştırıcı etkiye göre hesaplanır. Örneğin 100 Gr sumak içerisinde 300.000 ORAC değeri
bulunur. Yani 1 Gr sumak 3000 civarı bir ORAC değerine sahiptir.
BESİN (100 Gr’ında) ORAC DEĞERİ
Goji Berry 25300
Kuru Erik 5770
Nar 3307
Kuru Üzüm 2830
Böğürtlen 2036
Sarımsak 1939
Beyaz Lahana 1770
Kızılcık 1750
Çilek 1540
Ispanak 1260
Ahududu 1220
Brüksel Lahanası 980
Brokoli 890
Pancar 841
Kırmızı Biber 713
•Likopen, prostat, meme ve cilt kanserlerine karşı koruma sağlayabilen ve kalp krizi riskini azaltabilen kırmızı renkli bir f itokimyasaldır.
•Antosiyaninler, kanser riskini azaltmada ve kalbin ve beynin korunmasında yardımcı olurlar. Ahududu, tatlı kiraz, çi lek, kızılcık gibi kırmızı meyvelerde, k. lahana, soğan, barbunya fasulyesi gibi kırmızı bitkilerde bulunur.
•Kuarsetin, zihinsel / f iziksel performansı artırabilen ve enfeksiyon riskini azaltabilen özelliklere sahiptir. Bu özellikler, kanserojen, antienflamatuvar, antiviral, antioksidan aktiviteleri olan ve mitokondri yapımını uyarması ile olur. Elmalar, genel olarak meyveler, lahanagiller, üzüm, soğan, çay ve domates, yağlı tohumlarda bulunur.
BÖLÜM II: YİYECEKLERDEKİ ZARARLI ETKİLERİ AZALTIN
Bölüm II: Yiyeceklerle Zehirli Etkileri Azaltın
BÖLÜM II: YİYECEKLERDEKİ ZARARLI ETKİLERİ AZALTIN
Gıda Spektrumu ve Toksisite
• GDO • Glufosat • Gelişmiş Glikasyon Son
Ürünleri (AGE'ler) • Heterosiklik aminler • Yapay tatlandırıcılar • Hormonlar ve antibiyotikler • Koruyucular • Endokrin bozucular • Ağır metaller
•
•
•
•
• •
•
•
• Yüksek lifli bitkisel gıdalar
• Phytonutrient-yoğun yiyecekler
• Vitamin ve mineral kofaktörler
• Faz I koruması için
antioksidanlar
• Faz II konjugasyonu için yüksek
kaliteli proteinler
• Metilleme ajanları
• Nemlendirici yiyecekler
• Alkali bitki besinleri
TOK
SİSİ
TE
DETO
X
BÖLÜM II: YİYECEKLERDEKİ ZARARLI ETKİLERİ AZALTIN
Zehirli Etkilerden Nasıl Kaçınırız ? Gıda Ürünleri Yemek Paketleme Gıda Hazırlamak
Organik olarak yetiştirilen
Ambalajsız bütün yiyecekler
Yavaş, düşük ısıda pişirme
GDO’ suz
Plastik paket yok
Derin kızartma yok
Sentetik boya veya katkı maddesi
yok
Alüminyum veya metal bidon yok (BPA)
Fazla esmerleşme yok
Otlarla beslenen, yağsız etler
Selefon veya folyo
içermez
Çizik olmadan sağlam tencere kullanın
Vahşi balık
Cam tercih edilmeli
Toksik olmayan tavaları, tencereleri ve
kapları seçin Preslenmiş,rafine edilmemiş yağlar
Yüksek ısı yok
Filtrelenmiş su
BÖLÜM II: YİYECEKLERDEKİ ZARARLI ETKİLERİ AZALTIN Taze meyvelerden faydalanarak; hastaların şeker alımını azaltmalarına yardımcı olun. Yüksek Basit Şeker / Fruktoz/ Sakaroz tüketimi Detoks yollarını olumsuz etkiler.
Guengerich FP. Effects of nutritive factors on metabolic processes involving bioactivation and detoxication of chemicals. Annu. Rev. Nutr. 1984; 4:207-31
BÖLÜM II: YİYECEKLERDEKİ ZARARLI ETKİLERİ AZALTIN
Gıdalarda GDO'lardan kaçının: Glifosat, CYP enzimlerini inhibe eder.
“… Glifosatın bağırsak bakterilerini bozma, serum sülfat ve fosfat taşınmasını bozma ve CYP enzimlerine müdahale etme özelliği vardır…”
“Ve glifosat; vücudun diğer çevresel toksinleri detoksifiye etme kabiliyetinin bozulmasına dolayısıyla toksisitenin artmasına neden oluyor.”
Anthony Samsel and Stephanie Seneff. Glyphosate’s Suppression of Cytochrome P450 Enzymes and Amino Acid Biosynthesis by the Gut Microbiome: Pathways to Modern Diseases Entropy 2013, 15(4), 1416-1463; doi:10.3390/e15041416
BÖLÜM II: YİYECEKLERDEKİ ZARARLI ETKİLERİ AZALTIN
Plastikte yemek yapmayın!
Baharat ve kavrulmuş tavuk
eti örneklerinde ; plastikle birlikte diizobütil ftalat ve dibutil ftalat bulunmuştur.
Moreira MA, André LC, Cardeal Zde L. Analysis of plasticiser migration to meat roasted in plastic bags by SPME-GC/MS. Food Chem. 2015 Jul 1;178:195-200. doi: 10.1016/j.foodchem.2015.01.078. Epub 2015 Jan 21.
BÖLÜM II: YİYECEKLERDEKİ ZARARLI ETKİLERİ AZALTIN
Pişirme Gereçlerini Kullanırken Hangisi
Tercih Edilmeli?
Demir: Pek çok diğer metalde olduğu gibi demir de içinde pişirilen yiyeceğe geçme özelliği gösterir. En önemli
alternatiflerden biri demir döküm tencerelerdir. Tek sakıncası ağır olmasıdır. Pişirme sırasında açığa çıkan kurşun ve kadmiyum tespit edilememiştir.
Paslanmaz Çelik: Çelik ile demir karbon alaşımıdır ve paslanır. Çeliğe %11 krom eklenirse paslanmaz çelik
özelliği kazanır. Çelik kaplarda pişen yemeğe demir, krom ve nikel geçişi olur. Uzun süre içinde asitli yiyecek bırakılmamalıdır. Çift tabanlı tercih edilmelidir. Çok düşük ısıda yemek pişirilmeli. Ovularak temizlenmemelidir.
Toprak Kaplar: Toprak kaplar kilden yapılmaktadır. Yüzeylerde çatlama oluşursa buralarda mikroorganizma
barınabilir. Sırlı olanlarından yemeğe kurşun, kadmiyum gibi zararlı maddeler geçtiğini bildiren çalışmalar vardır. Besin saklamada kullanılmaması daha doğru olur.
Cam: Cam, gözeneksizdir. Ve asit alkaliden etkilenmez. Bu bakımdan pişirme ve saklama kabı olarak uygundur.
Telle ovulmamalıdır.
Emaye: Silisyum, boraks, soda, kurşun oksit ve renk verici metallerin eritilmesiyle oluşturulan cam benzeri bir
ciladır. 900 derecede pişirilir, 250 dereceye kadar dayanır. Kolayca çözünmez fakat yemeklere yapışır. Emaye yıpranmadığı sürece sağlık yönünden sakıncası yoktur.
Teflon: Teflon içeriğindeki PFDA maddesi ile plastikte bulunan BPA maddesinin kanserojen etkilerinin yanı sıra hormon düzenimiz üzerinde de olumsuz etkileri vardır.
Düdüklü Tencere: Bunlarda ısı 110 dereceyi bulduğundan sebzelerin birçok özellikleri yok olur. C vitamini 60 derece, A vitamini 90 derece, B ve D vitaminleri 110 derecede yok olurlar.
Plastikler: Mikrodalga fırınlarda kullanılan plastik kapların 70 derecenin üzerinde ısıtılması durumunda zararlı kimyasallar açığa çıkar. Bisfenol-a (BPA),polivinil clonir (PVC) en zehirli olanlarıdır.
Melamin Kaplar: Hem melanin hem formaldehit içerir. 70 derece üzerinde formaldehit gıdaya geçer. PVC oyuncaklarda, şişelerde, ambalajlarında, sıkılabilir şişelerde bulunur. Östrojeni taklit ederek hormonal işlevi durdururlar. Üçgen içinde 3 rakamı vardır ya da V işareti vardır.
Köpük İçecek Bardağı: Polistren içerir + Et, peynir ambalajı, çatal ve bıçaklar tek kullanımlık + Şüpheli kanserojen.
BÖLÜM II: YİYECEKLERDEKİ ZARARLI ETKİLERİ AZALTIN
Plastik içermeyen bir diyet için ;
Paketlenmiş gıdaların alımını azaltarak vücudunuzdaki BPA ve ftalatları azaltın.
Organik, taze (teneke veya plastik içermeyen) bir diyetin; BPA seviyesini % 66 ve Ftalat (DEHP) metabolitlerini ise 3 gün içinde; % 53-56 oranında düşürdüğü görülmüştür.
Rudel RA, Gray JM, Engel CL, Rawsthorne TW, Dodson RE, Ackerman JM, Rizzo J, Nudelman JL, Brody JG. Food packaging and bisphenol A and bis(2-ethyhexyl) phthalate exposure: findings from a dietary intervention. Environ Health Perspect. 2011 Jul;119(7):914-20. doi: 10.1289/ehp.1003170. Epub 2011 Mar 30.
BÖLÜM II: YİYECEKLERDEKİ ZARARLI ETKİLERİ AZALTIN
Meyvelerde gıda işleme ve böcek ilacı kalıntıları çalışması :
• Musluk suyuyla yıkama, kaynama ve güneşte kurutma,
böcek ilaçlarını azaltır. • Direkt Soyma veya Meyve suyu sıkma, pestisit kalıntılarını sadece hafifçe azaltır. • Direkt Fırın kurutması pestisitlerde artışa neden oldu.
Liang Y1, Liu Y, Ding Y, Liu XJ. Meta-analysis of food processing on pesticide residues in fruits. Food Addit Contam Part A Chem Anal Control Expo Risk Assess. 2014;31(9):1568-73. doi: 10.1080/19440049.2014.942708. Epub 2014 Jul 29.
BÖLÜM II: YİYECEKLERDEKİ ZARARLI ETKİLERİ AZALTIN
Eliminasyon Diyeti • Toksinlerin giderilmesinde altın standart eleme diyetidir.
• Mısır, soya, buğday / glüten, yumurta, şeker, kafein, süt ürünleri, alkol, kabuklu deniz ürünleri ve yer fıstığı içeren ortak yiyecekler ve içecekler günlük diyetten minumum21 gün boyunca çıkarılır
• Kişiye özel olarak bazı gıdalar daha çıkartılabilir. • Eliminasyon diyeti “Toksik gürültüyü” gidermeye yardımcı olur.
BÖLÜM II: YİYECEKLERDEKİ ZARARLI ETKİLERİ AZALTIN
ELİMİNASYON DİYETİ + FİTO BESİNLER Kronik Hastalar için doğru beslenme ile birlikte besin desteği sonucu :
Eliminasyon diyeti + fitonutrient içeren tıbbi tozdan oluşan 4
haftalık bir programda fibromiyalji olan kadınların semptomları azalmıştır.
Lamb JJ, Konda VR, Quig DW, Desai A, Minich DM, Bouillon L, Chang JL, Hsi A, Lerman RH, Kornberg J, Bland JS, Tripp ML. A program consisting of a phytonutrient-rich medical food and an elimination diet ameliorated fibromyalgia symptoms and promoted toxic-element detoxification in a pilot trial. Altern Ther Health Med. 2011 Mar-Apr;17(2):36-44.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Karaciğer fonksiyonunu
destekler
Temiz ve organik gıdaları teşvik
eder
Gıda tetikleyicilerini
azaltır
Dengeli hormon metabolizması
Toksinlerin sağlıklı bir şekilde yok
edilmesini teşvik eder
Kalori spesifik değil
Hedeflenen oksidanlar sağlar
Fito- besin yoğunluğu yüksektir
DETOX GIDA PLANI ÖZELLİKLERİ
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Faz I Detoks Gıda Planında Besinler ve Gıda Kaynakları Toxins In
Etken İçerik Gıda kaynakları
Riboflavin (vitamin B2) Soya fasulyesi, ıspanak, tempeh, crimini mantarı, yumurta, kuşkonmaz, badem, hindi
Niasin (vitamin B3) Ton balığı, tavuk, hindi, somon, kuzu, sığır eti, sardalye, kahverengi pirinç
Piridoksin (vitamin B6) Ton balığı, hindi, sığır eti, tavuk, somon, tatlı patates, patates, ayçiçeği tohumu, ıspanak, muz
Folik Asit Mercimek, barbunya, nohut, siyah fasulye, şalgam, brokoli , kuşkonmaz
Vitamin B12 Sardalya, somon, ton balığı, morina balığı, kuzu, sığır eti
Glutatyon Tatlandırılmamış peynir altı suyu proteini, kuşkonmaz, kurkumin, brokoli, avokado, ıspanak, sarımsak, C vitamini (koyu yeşil yapraklılar, turunçgiller) ve selenyum (Brezilya fıstığı, dana eti, hindi ,tavuk,yumurta ) yüksek gıdalar
Dallı zincirli amino-asitler Whey protein, tavuk, balık, yumurtalar
Flavonoidler Elma, kayısı, yaban mersini, armut, ahududu, çilek, siyah fasulye, lahana, soğan, maydanoz, sarımsak ve domates dahil hemen hemen tüm sebze-meyveler
Fosfolipitler Soya, ayçiçeği tohumu, yumurta
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX Toxins In
Faz I Metabolitlerinin Aşırı Üretilmesine Karşı Koruyan Antioksidan Besinler ve Bitki Besleyicileri
Toxins Out Phase II Support
Etken İçerik Gıda kaynakları
Karotenler (vitamin A) Tüm kırmızı, turuncu, sarı ve yeşil bitki besinleri
Askorbik Asit (vitamin C) Pişmemiş ise C vitamini daha yüksek olacaktır: Biber, papaya, turunçgiller, brokoli, Brüksel lahanası, çilek, kivi ,limon
Tokoferol (vitamin E) Ayçekirdeği, badem, ıspanak, İsviçre pazı, avokado, şalgam, kuşkonmaz, hardal yeşillikleri
Selenyum Brezilya fıstığı, ton balığı, sardalye, somon, hindi, morina balığı, tavuk, kuzu eti, sığır eti
Bakır Susam tohumları, kaju fıstığı, soya fasulyesi, mantar (shiitake), ayçiçeği tohumu, tempeh, nohut, nohut, mercimek, ceviz
Çinko Sığır eti, kuzu, susam, kabak çekirdeği, mercimek, nohut, kaju fıstığı, kinoa, hindi
Manganez Karanfil, (glütensiz) yulaf, kahverengi pirinç, nohut, ıspanak, ananas, kabak çekirdeği, tempeh, soya fasulyesi
Koenzim Q10 Et, kümes hayvanları, balık
Tiyoller Frenk soğanı, turp, sarımsak, pırasa, soğan, yeşil soğan, pazı
Flavonoidler Elma, kayısı, yaban mersini, armut, ahududu, çilek, siyah fasulye, lahana, soğan, maydanoz, barbunya ve domates dahil hemen hemen tüm bitki yiyecekleri
Silimarin Milk thistle - Süt devedikeni (bitki), enginar
Pycnogenol ( yoğun tanen ) Kabuklarda, kabuklarda veya üzüm, yaban mersini, kiraz ve erik tohumlarında az miktarda
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Faz II Konjugasyon Yolları için Besinler Etken İçerik Gıda kaynakları Glisin Kırmızı et, Tavuk Taurin Balık, Dana eti
Toxins In
Phase I Support
Phase I
Protection
Glutamin Sığır eti, tavuk, balık, yumurta, lahana, pancar, fasulye, ıspanak ,maydanoz
N-Asetil Sistein En yüksek proteinli gıdalar (örn. Tavuk), sarımsak, turpgiller
Sistein Sığır eti, tavuk, kuzu eti, balık
Metiyonin Yumurta akı / bütün yumurta, susam, Brezilya fıstığı, soya proteini, tavuk, ton balığı, sığır eti, nohut, badem, barbunya, mercimek, kahverengi pirinç
Detoksifikasyon Enzim Aktivitesini Etkileyebilecek Faktörler
Aktivite Besinlerle İlişkisi
CYP1A1’in uyarılması Yüksek kafein ve alkol içeren içecekler, lahanagiller, karotenoidler (astaksantin, beta-kriptoksantin), sarımsak yağı, balık yağı, metiyonin eksikliği, kömürleşmiş etlerden elde edilen bileşikler (heterosiklik aminler, polisiklik aromatik hidrokarbonlar), açlık
CYP1A1’in baskılanması Kara ahududu, yaban mersini, ellagik asit (ahududu, nar), kurkumin, elma suyu, soya izoflavonları, chrysin (arı poleninde bulunur), kolin eksikliği
CYP1A2’in uyarılması Lahanagiller, protein, tavada kızartılmış et, orta zincirli trigliseritler, çay, polisiklik aromatik hidrokarbonlar
CYP1A2’in baskılanması Havuç, kereviz, maydanoz, papatya çayı, nane çayı, karahindiba çayı, kekik, kurkumin, portakal / mandalina kabuğu, zencefil kökü, chrysin (arı poleninde bulunur), açlık
CYP3A4’in uyarılması Sarımsak, meyan kökü (hayvan çalışması), yeşil çay, şerbetçiotu, kekik, kuarsetin
CYP3A4’in baskılanması Greyfurt ve greyfurt suyu (naringenin), şarapta ve bitki çaylarındaki gallik asit (inhibisyon askorbik asit ilavesiyle azaltılabilir), hint dutu suyu, limon suyu, kırmızı şarap; altınmühür, papatya, ekinezya, meyan kökü, devedikeni, nane yağı, biberiye, kekik, papatya gibi otlar; Turunç, greyfurt, patlıcangiller (örneğin domates)
Detoks sistemlerinin dengeli aktivasyonu
Potansiyel sebzeler, meyveler, baharatlar, proteinden yeterli diyetler (et, balık, yumurta ve tamamlayıcı esansiyel amino asitler sağlayan bitki bazlı yiyecekler)
Aktivite Besinsel İlişki
Glukuronidasyon Alfa ve beta karoten bakımından zengin yiyecekler: (en fazladan en aza doğru) Balkabağı, havuç, kabak, tatlı patates, karalahana, kırmızı biber,
ıspanak, hardal yeşili, pazı, karahindiba yeşili, kavun, marul
Quercetin bakımından zengin yiyecekler: Elma, soğan, lahana, kiraz, kırmızı şarap, sızma zeytinyağı, fasulye, brokoli, çay
Yüksek chrysin ve luteolin bakımından zengin besinler: Brokoli, pul biber, kereviz, biberiye, bal
Yüksek D-glukarik asit bakımından zengin gıdalar: (en yüksekten en düşüğe) Elma, greyfurt, yonca filizi, brokoli, Brüksel lahanası, adzuki
fasulyesi, domates, karnabahar, maş fasulyesi, kiraz, kayısı, ıspanak, portakal
Turunçgiller: Greyfurt, portakal, mandalina
Magnezyum bakımından zengin gıdalar: (en fazladan en aza sırayla) Trança balığı, badem, kaju fıstığı, soya fasulyesi, ıspanak, yulaf ezmesi,
patates, börülce, kahverengi pirinç, mercimek, avokado, barbunya
Su teresi ve zerdeçal (kurkumin)
Diyet bitki lifleri
Sülfasyon Kükürt bakımından zengin gıdalar: (en yüksekten en aza sırayla) Tavuk, Brezilya fıstığı, mezgit balığı, sardalya, morina, sığır eti, kurutulmuş
şeftali, yumurta, hindi, badem, ıspanak, soğan, lahana, Brüksel lahanası, nohut, incir, fasulye / bezelye, pırasa, hindiba, patates
Metilasyon Folik asit bakımından zengin gıdalar: Karaciğer, tavuk sakatatları, yumurta sarısı, kuru fasulye, mercimek, bezelye, soya fasulyesi, badem,
patates, tatlı patates, ıspanak, pancar kökü, Brüksel lahanası, brokoli, karnabahar, lahana, kuşkonmaz, muz, portakal, şeftali
B12 Vitamini bakımından zengin besinler: Karaciğer, dana eti, tavuk, balık, yumurta, alabalık, somon, mezgit balığı, ton balığı
B6 Vitamini bakımından zengin gıdalar: Ton balığı, hindi, sığır eti, tavuk, somon, tatlı patates, patates, ayçiçeği tohumu, ıspanak, muz
Metiyonin bakımından zengin gıdalar: Yumurta akı / bütün yumurta, susam, Brezilya fıstığı, soya proteini, tavuk, ton balığı, sığır eti, nohut,
badem, barbunya, mercimek, kahverengi pirinç
Glutatyon Desteği Sistein bakımından zengin gıdalar: Ördek, yumurta sarısı, peynir altı suyu proteini, kırmızıbiber, sarımsak, soğan, brokoli, Brüksel lahanası,
glütensiz yulaf, filizlenmiş mercimek
Toksinler Ara
metabolitler
Boşaltım ürünleri
Polar: suda çözünebilir
safra
Tuvalet
Polar değil: yağda çözünebilir
Yağda çözünebilir (polar olmayan) toksinler adipoz dokuda birikir ve kilo verilmesi ile
çözünen toksinler ek yük oluşturur
Böb rekler
İdrar
Serbest radikaller
Süperoksit
Reaktif Oksijen Türevleri
Daha polar: Yağda daha az çözünebilir
İkincil Doku Hasarı
Endotoksinler Son ürünler Bakteriyal endotoksinler
Ekzotoksinler İlaçlar Tarıma dayalı kimyasallar Katkı maddeleri Ev eşyaları Kirletici/bulaşıcılar Mikrobiyal
Antioksidan Besin Öğeleri ve Bitkisel Türevleri
Karotenler (A vit) Koenzim Q10 Askorbik asit (C vit) tioller (sarımsak,
Tokoferoller (E vit) soğan, lahanagiller
Selenyum Biyoflavonoidler Bakır Silimarin Çinko Pikogenol Manganez
Reaksiyonlar Oksidasyon redüksiyon Hidroliz Hidrasyon Dehalojenasyon
Kullanılan Besin Öğeleri Riboflavin (B2 vit) Niasin (B3 vit) Pridoksin (B6) Folik asit B12 vitamini Glutatyon Dallı zincirli amino asitler Flavonoidler Fosfolipidler
Reaksiyonlar Sülfasyon Glukuronidasyon Glutatyon bağlanması Asetilasyon Amino asit bağlanması Metilasyon
Kullanılan Besin Öğeleri Glisin Taurin Glutamin N-asetilsistein Sistein Metionin
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Hastanın Gıda Planlaması:
GENEL DETOX TAVSİYELERİ :
Ev Yapımı Roll-On / Deodorant
• 2 Yemek Kaşığı Kadar Katı Organik Balmumu
• 1 Yemek Kaşığı Shea Yağı
• 3 Yemek Kaşığı Doğal Mısır Nişatası
• 2 Yemek Kaşığı Hindistancevizi Yağı
• 1 Yemek Kaşığı Karbonat
• 1 Yemek Kaşığı Betonit Kili
• 15 Damla Lavanta Yağı
• 5 Damla Çay Ağacı Yağı
Kuru malzemeleri, tahta kaşıkla karıştırıp; balmumunu benmari usulü eritip, hindistancevizi yağı, shea yağı ve diğer yağları kuru karışıma ekleyelip ılıyana kadar karıştıralım. Sonrasında kalıba alıp buzdolabında en az 2 saat bekletelim. Kalıptan çıkardıktan sonra kullanıma hazır.
Ev Yapımı Diş Macunu
• 1 Yemek Kaşığı Hindistancevizi Yağı
• 3 Yemek Kaşığı Karbonat
• 2 Damla Limon Özü Yağı
• 2 Damla Bergamot Özü Yağı (Veya Nane Yağı)
Tüm malzemeler karıştırılıp küçük bir kavanoz içerisinde saklanabilir. Küflenmediği müddetçe 1 ay boyunca kullanılabilir.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Detoks Gıda Özellikleri: Yüksek Kaliteli Protein Planlayın
• Özellikle detoks vurgusu için vurgulanan yiyeceklere odaklanın ( Gezen , otlayan hayvan eti. ) • Hastanın proteini iyi sindirebilmesi sağlanmalı • Alerjenik protein kaynaklarını kesin (kişiselleştirilmiş) • Sadece düşük civalı balıklar uygun.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Az Yağlı Süt Alternatifleri
Süt Alternatiflerine Öneri : • Hayvansal yağların olası alerjik yükü ve toksin depolamasını azaltmak için hayvansal süt içeren yiyecekleri kaldırın. • Karaciğer detoks yolaklarına elverişli tohum sütleri kullanılabilir. • Detoks sırasında iyi bir enerji kaynağı olarak hindistan cevizi sütü kullanılabilir. • Tüm sütlerin şekersiz versiyonları olmalı.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Detoks Gıda Planının Özellikleri:
Yağlar • Filtrelenmemiş, soğuk preslenmiş, organik tercih edilen, GDO olmayan yağlar tercih edilmeli. • İşlenmiş, enflamatuar, yüksek omega-6 yağlarının azaltılması gerekir. • Süt kaynaklı yağların azaltılması gerekir. • Yağların yanma ısısına dikkat edilerek tüketilmesi gerekir.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Terapötik Gıdalar: Yağlar • Avokado • Laktozsuz tereyağı (Ghee) • Hindistancevizi yağı • Sızma zeytinyağı • Keten tohumu yağı • Pirinç kepeği yağı • Susam yağı
©2
01
7 T
he
Inst
itu
te fo
r Fu
nct
ion
al M
edic
ine
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Detoks Gıda Planının Özellikleri Kuruyemişler & Tohumlar
• Detoks vurgusu için vurgulanan
yiyeceklere odaklanın
• Detoks için lif ve sağlıklı yağ kaynağı.
• Sindirimi bozulmuş hastalar için ıslanmış,
filizlendirilmiş veya hafif kavrulmuş olabilir.
• Alerjenik olan yer fıstığı / yerfıstığı ezmesini çıkarın.
PART III: A SAFE DETOX
Detoks Gıda Planının Özellikleri Nişastalı Olmayan Sebzeler
• Vurgulanan gıdalara odaklanın.
• Terapötik gıdalar grubundadırlar.
• Uygun eliminasyon için lif
kaynağıdır.
• Fitokimyasal çeşitliliği sağlamak
diyette esastır.
• Sağlıklı safra akışını uyarır.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Nişastalı Sebzeler
• Metabolik rahatsızlıklara bakılarak porsiyonlar değişir/kontrollü olmalıdır. • Fitokimyasal destek için renk çeşitliliği önemlidir. • Lif Kaynağıdır. • Potansiyel alerjik yükü azaltmak için mısırı ortadan kaldırın.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Mümkünse mor rengi seçin. “Mor havuç, turuncu havuçtan daha fazla
alfa ve beta karoten içeriyor.
Alasalvar C, Grigor JM, Zhang D, Quantick PC, Shahidi F. Comparison of volatiles, phenolics, sugars, antioxidant vitamins, and sensory quality of different colored carrot varieties. J Agric Food Chem. 2001 Mar;49(3):1410-6.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Meyveler • Gİ düşük meyvelerden kişiye özel
porsiyonlama yapmalı.
• Detoks vurgusu için vurgulanan yiyeceklere
odaklanın
• Detoks işlemini desteklemek için renk
çeşitliliğinin sağlanması elzemdir.
• CYP3A4 aktivitesinin azalması durumunda
greyfurt için dikkat edin
• Faz I reaktif metabolit üretimini azaltan
antioksidanlardır.
• Sağlıklı atılım süreci için lif ve su kaynağıdır.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
x
x
Sıçanlarda yapılan bir deney; Sebze ve meyve suyunun ; karaciğer, beyin ve kolonda antioksidan gen ekspresyonunu arttırdığını göstermiştir. • Artan toplam antioksidan kapasite sayesinde; Glutatyon, C vitamini, β karoten, total polifenoller, flavonoid seviyeleri ve glutatyon peroksidaz enzim aktivitesini artmıştır.
Genet Mol Biol. 2017 Jan-Mar;40(1):134-141. doi: 10.1590/1678-4685-GMB-2016-0159. Epub 2017 Mar 20. Vegetable and fruit juice enhances antioxidant capacity and regulates antioxidant gene expression in rat liver, brain and colon. Yuan L1, Liu J1, Zhen J1, Xu Y1, Chen S1, Halm-Lutterodt NV1, Xiao R1.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
İyonize radyasyondan koruma
Bir çalışma ;
Polifenolik bileşikleri
(ahududu, yaban mersini, çilek, üzüm vb.) içeren bitkilerin antioksidan aktiviteler gösterdiğini ve genetik materyali İR'dan koruduğunu ortaya koydu.
Dobrzyoska MM. Resveratrol as promising natural radioprotector. A review. Rocz Panstw Zakl Hig. 2013;64(4):255-62.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Glutensiz Tahıllar • Kontrollü tüketilmeli. • Detoks vurgusu için vurgulanan yiyeceklere odaklanın • Detoks işlemini desteklemek için renkli fitokimyasal spektrumunun çeşitliliğinin sağlanması önemlidir. • Alerjik yükü ve potansiyel enflamasyonu azaltmak için glüteni ortadan kaldırın, Gİ'e uygun olanları göz önünde bulundurun • Faz I reaktif metabolit üretimini azaltan antioksidanlar
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Detoks yemek olarak bal • Bal, antimikrobiyal, antienflamatuar, antioksidan, kardiyo-koruyucu özelliktedir ve
birçok biyolojik aktivitede rol oynar.
Polifenolleri bakımından zengin bir besindir. • Bugüne kadar, yaklaşık 30 farklı polifenolün; farklı karışımlarıyla karakterize edilen
yaklaşık 300 çeşit bal tanımlanmıştır. • Dört Farklı bal özütüyle yapılan çalışma göstermiştir ki,
Böcek ilacı maruziyetinin indüklediği hücre genotoksisitesi üzerinde olumlu bir etki göstermiştir.
Alleva R, Manzella N, Gaetani S, Ciarapica V, Bracci M, Caboni MF, Pasini F, Monaco F, Amati M, Borghi B, Tomasetti M. (2016) Organic honey supplementation reverses pesticide-induced genotoxicity by modulating dna damage response. Mol Nutr Food Res. 2016 Apr 30. doi: 10.1002/mnfr.201600005. [Epub ahead of print]; Fernandez-Cabezudo, MJ, El-Kharrag, R, Torab F, Bashir G et al. Intravenous administration of manuka honey inhibits tumor growth and improves host survival when used in combination with chemotherapy in a melanoma mouse model. PLoS One 2013, 8, e55993.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Detoks Gıda Planında Baharatların Rolü
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Kurşun ve Kadmiyum bağlayıcı olarak Kurkumin • Sıçanlarda, metaller için
analiz edilen beyin bölümü çalışması:
• 30 mg / kg kurkumin verilmiştir.
• “Sonuçlar, kurkuminin bu toksik metalleri şelatlamak için terapötik olarak kullanılabileceğini, böylece nörotoksisite ve doku hasarını potansiyel olarak azalttığını gösteriyor.
Daniel S, Limson JL, Dairam A, Watkins GM, Daya S. Through metal binding, curcumin protects against lead- and cadmium-induced lipid peroxidation in rat brain homogenates and against lead- induced tissue damage in rat brain. J Inorg Biochem. 2004 Feb;98(2):266-75.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Kurkumin ve Civa ; • Kurcumin tedavisi (3 gün boyunca günde 80 mg / kg ağız yoluyla, oral)
• Civa kaynaklı oksidatif strese karşı koruyucu etkisi gözlemlenmiş. • Civa kaynaklı serum biyokimyasal değişikliklere bakılmıştır. • Civa konsantrasyonu kurkumin ile yapılan ön / son sonuçlara göre azalmıştır.
• “Kurcumin, civa zehirlenmesinde terapötik bir ajan olarak kullanılabilir.”
Agarwal R, Goel SK, Behari JR. Detoxification and antioxidant effects of curcumin in rats experimentally exposed to mercury. J Appl Toxicol. 2010 Jul;30(5):457-68. doi: 10.1002/jat.1517.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Detox Yaparken Tüm öğünlerde baharatları kullanın !
BAHARAT ALIMINI ARTTIRMA YOLLARI :
BAHARAT ALIMINI ARTTIRMA YOLLARI :
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Detoks Gıda Planı Menü Planma
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Detoks Yapılan Bir Gün – Örnek -1
Kahvaltı
1 karanfil ezilmiş sarımsak ile zeytinyağında sote edilmiş, ıspanaklı Yumurta ½ greyfurt 1 bardak yeşil çay
Öğle yemeği Körili Sebze Güveç 1 erik 1 bardak yeşil çay
Öğleden sonra atıştırması Badem sütü içerisine, 2 yemek kaşığı. keten tohumu, ¼ çay kaşığı. tarçın, ¾ bardak ahududu ve ½ bardak böğürtlen
Akşam yemeği Zencefilli Brokoli - Baharatlı Biberiye Kavrulmuş Karnabahar ve Çam Fıstığı 1 bardak yeşil çay
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX İdeal Detoks Menüsü - Örnek-2
• Antre: Sebze Çorbası (Minestrone)
• Ana yemekler: • Tabağın yarısı koyu yeşil yapraklı / buharda pişirilmiş sebzeler.
• Ezilmiş sarımsak ve kıyılmış zencefil ile susam yağında hafifçe kızartılmış yabani somon balığı gibi bir protein porsiyonu olabilir.
• Ufak bir porsiyon kinoa gibi yüksek protein içeren glütensiz bir tahıl olabilir.
• Tatlı: Bir bardak yeşil çay ile bir bardak taze ahududu ve yaban mersini (limon sıkarak).
ÖRNEK MENÜ GÖRSELLERİ
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Etkili İyileşme İçin Detox Yeme Kuralı : • Sabah Smoothie • Çiğ öğle yemeği • Pişmiş akşam yemeği
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
1 FİNCAN ÇAY İLE GÜNE BAŞLAYABİLİRSİNİZ
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
YEŞİL BİR SMOOTHİE İLE KAHVALTI EDEBİLİRSİNİZ Örnek bir smoothie; Kereviz sapı Salatalık Zerdeçal Spirulina – fitonutrient toz Maydanoz Limon , içerebilir.
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
YA DA MİDE ASİDİ DOSTU PANCARLI SMOOTHİE TERCİH EDEBİLİRSİNİZ. Pancar ilave edilmiş yeşil bir smoothie veya Kvass
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
BERRY-MUZ- TOHUM TOKLUĞUNDA BİR KAHVALTI EDEBİLİRSİNİZ
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
SÜREKLİ MEYVE/ SUYU İLAVELİ SU İÇMEYİN. SAF SU İÇİN!
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Hafif bir Öğle Yemeği Örneği
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Doyurucu bir öğle yemeği
BÖLÜM III: GÜVENLİ BİR DETOX
Doyurucu bir akşam yemeği örneği
BÖLÜM IV: DETOX SIRALAMASI
Bölüm IV:
Detoks Süreci Sıralaması
BÖLÜM IV: DETOX SIRALAMASI
Eliminasyon Diyeti ve semptomlara dayalı tekrar girişler: Herhangi bir gruptan açılan ve eklenen yeni
gıdaların arasında 3 gün beklenir.
Hastanın tepki vermediği gıdalara ufak
porsiyonlarla tüketmesine izin verilir.
BÖLÜM IV: DETOX SIRALAMASI
Azalt veya Kaldır • Alkol ve Kafein •Yapay tatlandırıcılar • Yağlar ve Şeker • Yüksek Allerjen Gıdalar • Çevresel Zehirleniciler • Zehirli Alışkanlıklar • Stresörler
1
İçermeli : •Sebzeler •Turunçgiller •Protein •İyi Yağlar •Lif •Su •Sebzeler
2
Terapötik müdahale • Nutrasötikler • Bitkiseller • Tıbbi / Fonksiyonel Gıda • Sıvı Oruç •Şelasyon terapisi • Hidroterapi • Homeopatik Drenaj
3
İçermeli : • Yiyecek zorlukları • Yeniden tanıtım • Reaksiyonları değerlendirin •Devam eden destek • Bağırsak Desteği • Böbrek Desteği • Karaciğer Desteği • Dişçilik
4
Detox gıda planı
Eliminasyon Diyeti
Fito- Nütrientsler
KALDIR
DETOX GIDALARI EKLE
TERAPÖTİK MÜDAHELE
KİŞİSELLEŞTİRMEK
GIDA- DETOX PLANI UYGULAMA
Renkli bir hayat için; Renkli beslenin!
Teşekkür Ederim...
www.diyetisyenyesimtemel.com
Instagram : @yesimtemelozcan
Facebook : Diyetisyen Yeşim Temel Özcan
fonksiyoneltipegitimi.com
fonksiyoneltipegitimi