w üNiVERSiTESi EDEBhrAT FAKÜLTESi YAYINLARI PUBLICATIONS OF THE FACULTY OF LETTERS, ISTANBUL UNIVERSITY DERGiSi (REVIEW OF THE INSTITUTE OF ISLAMI C STUDIES ) - TOGAN'IN HATIRASINA ARMAGAN - Müdür-Editar Prof. M. Tayyib CÜZ-1-4 1973 MATBAASI - 1973 ·
53
Embed
DERGiSi - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/D00055/1973_1-4/1973_1-4_GOKBILGINMT.pdf · 2015. 9. 8. · V atikan kütüplıanesindekileri ve Roma'·daki . diğer bir kaç Kitaplığın
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
w İSTANBUL üNiVERSiTESi EDEBhrAT FAKÜLTESi YAYINLARI
PUBLICATIONS OF THE FACULTY OF LETTERS, ISTANBUL UNIVERSITY
DERGiSi
(REVIEW OF THE INSTITUTE OF ISLAMI C STUDIES )
- ZEKİ VELİDİ TOGAN'IN HATIRASINA ARMAGAN -
Müdür-Editar Prof. M. Tayyib GÖKBİLGİN
CİLD-V CÜZ-1-4
1973
EDEBİYAT FAKÜLTESİ MATBAASI İstanbul - 1973 ·
~·
İtalya kütüphanelerinde bazı İslami ve Türkçe y3zmalar
m
M. Tayyib GÖKBlLGİN
İ. T. E. D. 'nin bundan önceki sayılarında ( Bk. Il, 2-4; IV., 3-4) İtalya Kütüphanelerinden Venedik I ( Biblioteca Marcian~), Padova ll ( Biblioteca Seminario Codici Orientali), Venedik lll ( Biblioteca Mechitarista, S. Lazzaro), Venedik IV ( Biblioteca Se_minarii Patriarclıalis Veneiiarum), Sologna. V. (Bi"Woteca Universitario Bologna) kitap/ıklarındaki gördüğümüz bazı İslami" ve Türkçe gazmalarz tanztmıştık. Şi;ndi bunun devamı olarak. V atikan kütüplıanesindekileri ve Roma'·daki . diğer bir kaç Kitaplığın bu nitelikteki gazmalarını tanztm~ya çalışacağız.
VI. VATICAN
Vatikan kitaplığındaki türkçe .ve İslami yazmalar hakkında topluca bilgi veren bir eser vardır :
Ettore Rossi, : Eleneo dei Manoseritti Turebi della Biblioteea Vaticano, Va ticani - Barberiniani - Borgiani - Rossiani, Citta del Vaticano 1953. . ·
·ı- Vaticano Turco ı.
S. L "Libretto devo'zionale coiıtenente capitoli del Corano e preghiere.·in arabo e in Turco". 167 varak, küçük kıt'ada, çeşitli dualar, ayetler, bunlar hak.kında bilgiler; bu duaların hangi zamanda okunınası ve bunların ne gibi fayd.a ve· iyilikler sağladığı belirtilmektedir. Çeşitli
fıkralar, anekdotlar vardır. Katalogda XVI. yüzyıla ait olduğu kaydedilen yazmanın. J 5S ~ar: da« bl -~A"I c::_ U... i ~L- / .ôJL. ~ .ı.:>L>) ibaresi vardır.
Nizami, Zat!, Necati, Figani, Mesihi ve Alımedi gibi şairlerden seçme gazel ve nazımlar. Bir yerinde: "Ey şahım ve m ahım efendim, padişahım gözüm nuru ve gönlüm sürı1ru Ali Balım ruy-ı revamın Aşık bir çaresi hardmende üftadesi Kara Nasuh ah vah ila yevmelkıyame Aşık fl kasaba-i Zayas If~ vilayet-i Mağrib 968 (1560)".
3- V at. Turco 8, ( Rossi, s. 6, see. fine see. X/XVI.) Dua kitabı, küçük kıt'ada 53 .. varak, sonunda tarih h. 996'(1588).
"Libretto devozionale di preghiere in arabo e in Turco".
4- Vat. Turco 15. (Rossi s. 9) Dua kitabı, arapça ve Türkçe karışık, küçük kıt'ada 235 varak. Sonunda :
ıs. ...ı..:. rlc- 0_i-_,; .... JI 4..li 0bv" ı:;;:. j~. ı..5"'o...ı.:.: ~j_,) .U.~ ~b.): o..f'J.i "Libretto devozianale di preghiere in arabo e in Turco".
J.) _, .:r"'" racconto allegorico mistico amoroso di ~ .:r"'" fi (ölümü 923=1517) traduzion~ turca deli Omonimo racconto del persiana Fettahl ~h 62 varak (Osmanlı müellifleri II. s. ·67, matbu); ayrıca Lamil'nin' de Fettahi-i Nişaburi'den tercüme Hüsn ü Dil J.) > ~ adlı eseri için bk. aynı esesr, II. s. 494); bu yazma XVI. asır sonlarında istinsah edilmiştir. ·Rossi bu eserin di~er Avrupa kütÜphaneterindeki yazmalarıni da kaydetinişir:
8- V at. Turco 21 · . .
(Rossi, s. 16 v. d,) 357 varak
~tk.\....; .:.ı~}> trattato di diritto canonico musul~ano di ı.:r-J...I -".'
« rl<:- ,ı.S..UJI o.wf.l 0} ":"'~J XVII. yüzyılda istinsah edildiği tahmin olunur. Keza b k. V at-Turca
132.
J2- Vat~_Turco 27 (XII.)
(Rossi, s: 21 v. d.)
J\..:C: ,J\ t,Jı; opera nota come -.I.L!.i GJ~- ( anche .dj JL...J t..J~-, ti
tole completo Jl;ı:. J\;~)L-~l:.. J il_,) ı5lAJ.,;. Jly-1 _, ·. J\...j ı.>~"!..~ .... ), Cranaca üniversale e Ottomana di Mehmed Paşa detto /.l!..i. 4.f' ı:n. 979/ 1571. 16~ va-rak, XVII. yüzyılda istinsah edilmişe benzer. ·
(Krş. Vat-Turco 61) 13- V at. Turca 28 (XIII.) (Rossi, s. 22)
"Libro III. del .ı...\; Jl:_:l- opera inprosa e poesia di <.S"J::..) JJJ.,I contemente il racconto d ella leggenda di Salarnone e Bilgis ". 183 varak, harekeli. XVI. yüzyıl istinsahı.
Başında : .ı...\; Jl.}- ':-'\:_) l.a (krş. Osmanlı Müellifleri, II. s. 357)
Var. 2 de : cr. • • • • .JJ.::. eS" J.::.) ~ (1..(\;.. '-:':;.0. »
Sonunda :
\'_,1 jJJji ~;=:- ..l...;? .!l;~ .!ljJJ l_,.r.....;... a
İTALYA KÜTÜPHANELERİNDE BAZI iSLAMİ VE TÜRKÇE YAZMALAR 119
Aşık Paşa-Zade Tarihi
311 varak, harekeli, müstensihi '-";.k,.,.. "=""\( istinsah tarihi rebiülev~ vel 997 (haziran 1588). Bu yazma Breves tarafından satın alınarak XIII. Louıs devrinde Kardinal Richelieu 'ye verilmiş, sonra . Vatikan kitaplı
ğına intikal etmiştir. h. 908 (1503) tarihine kadardır. Ali Bey ve Giese neşirlerine esas olan nüshadır. (krş. Fuat Köprülü, İA Aşıkpaza-zade mad.). ·
16;,. Vat.Turco 31 (XVI.) (Rossİr S· 25) .ı...L· .::,.;~ , 49 varak, küçük kıt' ada. trattato di fisignomica, senza indicazione dell autore (ma vedi mss.
Berlino dove risulta essere ı..r'~\ J: .4- ( divise in 26 capitoli. 26. Bab: ·
a ••• o~l ~}> .:)~ li. i :>\ ..... ll.ı.:k ~ ı) \ci) ~J ·~\ )~\ fl:;.; »
18- V at. f'urco 36 (XVIII.) (Rossi, s. 28) Tavole di Calendario ( .ı...l.' jJJ) in Turco con testo e figure. 18 va
rak, XVH. yy. istinsahı. Varak 17 de :
1 .
120 M. TAYYİB GÖKBİLGİN
19- V at. Turco 38 (XIX~)(Rossi, s. 29) İnşa nümuneleri; mahkeme sicil suretıel-i, hesap ineselderi halli v. s.
105 vara.k. Mixellaneo di mocielli, saggi e appunti di corrispondenza e di documenti, giuradici, in turco e in arabo,_senza ordine e senza la consueta disposizione d ei tra ttati di composizione. ( l.!.il ) , ma piattos· io zibaİdone e raccolta di varie manuscritti.
İnşa numuneleri, XVI. yy. sonların ait 24 varak, küçük kıt,ada. Bir inşa numunesi, Gebze'de imareti olan Mustafa Paşa'nın ·(Çoban) Selanik'deki evkafına ait meseleler yazılmıştır.
21 • Vat. Turcö 44 (XXI.)-(Rossi, s_. 35 v. d.)
..,_:ı# (kafiyeli lılgat ), lessico rimato Ara bo-Tur co di un ta le :ı# (fine seculo X./XVI. rielaboraziorie e ampliamento del lessico rimato arabo-Turco di ~_,1 <~:..!..) (see. IX./XV.) detto JC--'1 .ı.:.!..} .:.W
2- V at. Turco 52 (XXII.) (Rossi, s. 39 v. d.) 163 varak; I. .ı...\;~l;..Camasbname (2-162 var;) poema Romanzo, ı.S~dil.S".JAı.S~ see. IX./XV. tradotto dal persiano e dedicato a Murad II.
Manzum, harekeli, fasıl başları kırmızı XVI. yy. yazısı. (Krş. Vat. Turco :156, Barherini Orientali 103). Rossj _bu eserin .. ciiğer Avrupa kitaplıklarındaki ·nüshalarını gösterdiği gibi Camaslıname hakkındıı yazılanları da zikretmektedir. · · ·
II. J-; ~ J J-; J!,). J\9 istinaah tarihi 931 (1524).
Daha sonra Feyzullah ef. olayı (h. 1115) kaydedilmiştir, müteakiben de "bu Naima kitabının tahriri itmamına saadetlu Baruthane Nazırı Hüseyin Ağa hazretleri himmetleri ile Gelibolu'da 1151 rebiülevvelinin on ikinci bu fakiri pür taksirin şikeste zebanı ile itmamı müyesser oldu .. .'' yazılmıştır.
26 - V at. Turco 69 (1558 tarihli bir name-i. humayun) (Signori di Lucca)
Bunun üzerine Kefevl Hüseyin Efendi (ölümü 1010/1602 Mekke) bu beyit ve şiirleri toplamış bir yazma nüshasında ( Paris yazması ) ı5y_) .:.ı'::!'[;,; denilmiştir.
Eserde Kanuni Sultan Süleyman devrine ait bir çok olayların hikayesi de yer almıştır. Mesela, Sigetvar seferi sırasında Padişahın Kı
rım Han-zadesine verdiği emrin Kefevı Mevlana Kadı Abdullah efendiden menkul şekli v. s. 195 varak. Bu eserin bir yazması İstanbul'da Aşir ef. kitaplığındadır ve müellifin diğer bir eseri de \.J..ll ~l. 4.-~)J )
( )\..;:,;!\ _, (,l!.ll J Hekimoğlu kitaplığındadır (krş. Osm. Müellifleri I. s. 276).
28- V at. Turco 78 ..:ı~ .J\ ı.:r_:k)L. GJı; ':-'l::_) ( Rossi s. 63 ) (Krş. Venedik, Biblioteca Marciana XXIII.) Venedik nüshası h. 959 tarihine, Vatican nüshası 953 senesine kadar getirilmiştir. 96 varak. Sonunda :
32- V at. Turco 91 ( Rossi, s. 73 v. d.) Osmanlı devleti ve Rusya Çarlığı arasındaki ahidnameler: Küçük Kaynarca ahidnamesi h. 1 Ui8 Aynalı Kavak tenkİlınarnesi h. 1193 Ticaret ahidnamesi h. 1197 Kırım, Kuban, Tarnan maddeleri için murahhasların imzaları ve mühürleri.ile memhiiren Rusya·_ elçisi ile mübadele olunan_senet sureti: h.ll98
13 ~..~.:...~9 J ı.s.>.. 1_,9 ..>.._ ı_,9 U" ı_,.;- _, i b '-:" J _, 1 u--~..:.o ..:..!;..c_,... _, t_.l..ai
0: ••• d\:9 0..11" - . Merzifanlu Kara Mustafa Paşa'dan bahsedilmektedir. Onun sedareti zamanında yazılmıştır. 139 varak, XIX. yy. da istinsah edilmişe
benzer.
34- V at. Turca 96 ( Rassi, s. 78 v.d.) ı" y-.)1 J.::- jc o.:ılj JL:.; .::.ı~l.!.i. 98 varak
35- V at. Turca 97 ( Rassi, s. 97 v. dd.) Raccalta di paesie, di tano papolare, farse di un J-!ob non nominate nel testo, con frequenti referimenti alla Basnia e alla Dalma-zia e alla guerre tra i Turebi ..Jl...L. e i christiani. Dalla seguente nota a fal. ı si apprenda che il libra appartienne a un s~:;JJ;, ~_,;..
e nel 1212/1797-98 alla sua marte fu dal figlio di lui Laziga _,9j)/
· cansegnato a un Reşid ..l..:?J il cui name appare nel sottoposto si-
126 M. TAYYİB GÖKBİLGİN
gillo : Kitabın kapağında : "ashab-ı fenden Hoca Yorgaki vefatı vaktinde bu kitabı bize vasiyyet etmekle oğlu Lazigo bizlere teslim eyledi. Rebiülevvel 1212"
Bu manzum dastancia Ziring-oğlu y_,ı ~;j, Battayany-oğlu y_,ı .:ı~ gibi ma.car asilzadeleri de zikredilmektedir. XVII: yüzyıla ait kahramanlık ·menkıbelerini anlatmaktadır.
36- V at. Turco 104. ( Rossi, s. 89) l..Ô _, .,t;. Dukagin-zade Taşlıcalı Yahya Bey. 80 varak (XVI. yy. yazısı) (krş. Osm. Müel. II. 497).
37- V at. Turca 105. (Rossi, s. 90)
..:ı~ Mu'ammayat, 58 varak. I. var. 2-ll Halimi (Ölümü 922/1516) ~ tradotta in Turco. Intro
Var. 2 de: « o.:ılj <J>~;~ .;y-:.ll ..J$ o.:ıl..l\Jj <.fl.:ı ~~ ~ ıı '\Opera
di compilazione geografica di o.Jij 0"~ ~ W: .4- )\.. finita 13 recep 980 (19.XI.l572) e dedicata al Murad ·m. una prima redazione dell opera era stata fa tti dallo stesso in ara bo ... ,
( krş. V at. Turco 16; V at. Arabo 390, Borg Turco 76).
40- V at Turco 102 ( Rossi, s. 86 V; dd.) 109 varak.
I. 2-58 varak
([ ~ .. -'.); ;y:;-..? ;# ~i.kl .:.ı);:.'> J)
Raccolta di racconti morali di
II. 58-106 varak
« ".f:? J cl. ı:ıL.a; ~L.jj-J\ .:,.~l(:.. »
E la raccolta di racconti epici degli' j_,.ö._,l piu nota come o.).) ':-'\::._)
.::..ı_,i)_,i lnconfronte con 1'unica altra copia finora nota (di Dresda), questa essemplare vaticano e p"iu ristretto, contenendo solo una introduzione e 6 racconti ( 12 nel ms. di Dresda ), ma il tes to e piu corretto e tutto vocalizzato. Bibliographia nell articolo di E. Rossi, un nuovo manuscritto del .:ı _,i ;_,i o.).) ':-'\::._)'in RSO XXV. (1950) pp. 34-43, e quindi in E. RO SSİ, il .::..ı_,iJ.,i o.).)':-'\::._) Raccqnti epico-cavallerechi dei Turchi j_,.ö._,l tradotti e ancotati con facsimile del ms. V at. Turco 102, citta del Vaticano, 1952 [Studi a Testi, nr. 1 9]. Cfr. anche E .. Rossi, Osservazioni preliminari-per una edizione critica del .::..ı_,i;_,i o.).) ....,\:)'
. 'in ROS XXVII. (1952) pp. 68-73.
41 - V at. Turco -128 ( Rossi, s. 108 v .d;) ı.r _,.di S./ Müzekkin-nufüs, 358 varak. Opera di edificazione religiosa
. e mistica in prosa di ı.!J)I .uıı~ detto y_,ı ...J_,..!I di Iznik ivi morto nell 874 ( 1469/70) fondatore del ramo ~ .... -:X della confraternita -~ı_J.)\i genero del santo J_, ('1.;:.4 If-b.
Tarikatte mürşidlerini Hz· Ali 'ye kadar götürmektedir. Harekeli, XVI. yy. istinsahı .. (Krş. İstanbul baskıları 1269-1281; Köprülü, lık mutasavvıflar; Sursalı Tahir, Osmanlı Müellifleri, I., s. 17).
323 varak, harekeli, alfabetik tabirname ~~~ J-ı_,} trattato di oniroeritiea, di ı.>.ol.JI~ ı..J:I ..-...z.. , del see. X/XVI. E· traduzione del persiana ~1 J-'6 dello ~ı .J.'f- ı..J: ~ı) ı..J: 0:!-=-- J.a.ill >:1 i::f' (see. VI./ XII.) eoQ. aggiunte deri va te da altri · antori. Var. 1. de ·
4.8 - V at. Turco 177 (Rossi, s. 156) ~~\ ;;J.) J ~~~~ ;;..,.:.Y."' 150 varak. t.r!!ttat() mistico, in prosa di (.)-t:;l 4.\11~ L>;L,.., (ölümü h. 1071:1661) scrifto in occasione · della spedizione di Murad IV contro Bağdad Sonunda: ··
İTALYA KÜTÜPHANELERİNDE BAZI İSLAMİ·VE TÜRKÇE YAZMALAR 131
(krş. Osm. Müellifleri, I. s. 102)
49- Vat'Turco ıso (Rossi, s. 158 v.d.) ;; _,?1 -lA>!_,.!. 428 va ra i( · .::-';
Biografia di Moametto, dell orig1nale persiano di ·i.!~ tradotta in -Turco da Mahmud. bin Os~an Uir1 ·( öl: 938-1532). La traduzione fu terminata nel 915-1509 e il tradiıttore avverte (fol. 10) di aver talora inserito qualche aggiunta". Var. 9 da: ..
(( .J..7- ıJ_ 1 ü~-> cı ı__.;.; Jı ':'"">l...., D ' « -~. ..... \;. c.>L),\ f"' (::.9) ..lT o.)lj ':'""jl( D
(krş. Osm. Müel. II, s. 193)
50- V at. Turco 181 (Rossi, s. 159 v.· d.)
« .~~~ ~!_,.!~;D
Tarih-i Mısıı: : . .,. .. ~ GJ~- ( .)IY:,..J .. W'_ .ıJJI~ GJ~-) V a:r·: 2 de : Mehmed IV. devrinde V ez ir Mustafa Paşa narnma telif edilmiştir. Yavuz Sultan Selim devrine kadar ve sonra Mısır valil~rinin tarihi, t~lif tarihi h. 1058 (1648). Eser h. 1196 da Kayyum-zade Derviş Mehmed bin Hacı İsmail bin Veliyyüddin tarafından istinsah edilmiştir. (krş. Osm. Müellifleri III. s.l03; Babinger, s; 176 v. d.; diğer nüshaları, Hamidiye ktp. No: 900; Veliddin ef. ktb. No : 2467 J •
51- Vat. Turco 185 (Rossi, s . .162 v. dd}
-·M. ,TAyYİB_ GÖKBİLGİN
Mecmua (II risale) , 1- (var. 1-47) Kaygusuz Baba Sultan Abdal Musa hazretlerine eri~
şip şad olduğudur. - __ 2- (var. 51-78) Mugalata-t Kaygusuz Baba_ 3- (var. 91-115) "..r-' ı..r'..ı; 44 _;..,.,y._; ~~·;!..~, :.IL_. l..iJ. c - _
4- (var. 117-125)-il~_,(}l t>x;ı; ...,;Jwı· JY..)Y.-ıı ö-~>J ;ı~ • .j :.JL.J .5.~ (var. 126) ı3JJ J:_..IIIJ~,-~~_,f.-6- (var. 129-134) 15'1>::-' J:_-111~ d.JLJ 7- (Var. 136-140) Kısmet-nameden alınmıştır. 8- (Var. 140-141) Mesn~vi'den bir parça. 9- (var. 142-143) Celaleddin Rfımi'cltm
_ .:ı~l U;:-)1 .:ıl~; ~; _ JUI j..t\S Jz,\_, 0-> J: ~ Mehmed Şerif bin A,bdülgaııi el-Abbas Trabzoni tarafından h._1002 de Sultan M ur ad III.· İı.amına tercüme. - - - -
l.!.i':Jı ).;.-.) l..iıi ' .:...~_,:_).. 276 varak ,_ Başında fihrist .vardır; Mekke Şerifine ve Leh kıralın~ name•i hu
. mil.yun ... Çoğu XVII. asra ait nameler Köprüiiiler devri" ~ile ilgilidirler, yazma XVIII. yüzyıl başlarına aittir.
- - ~
58 - V at. Turca .298 (Rossi, s. 253 v. d.)
.,
Jı; .-:;! j>'' uJL;;ll u-1\.:- .89 varak, istinsah tarihi h. 989. _
59 - V at. Turca 300 (Rossi, s: 2S4 v. d.)
: • -.!
Kitabın müellifi, Aş ik Paşa-zade Şeyh Ahmed. Aş ıki damadı Seyyi-d Velayet bin Hi. Seyyid Ahmedel-Vefayi hizmetlerinde bulunan bir zattır. Naklettiğine göre, Seyyid Velayet h. 880 de hacca gittiği zaman Mısır'dan iki ciltli kitap getirmiştir. Bunlar Ebülvefa 'nın arapça menakıbı imiş ki, bu eser de onun terciirrı'e~i' olduğrtnu söylemektedir. Seyyid Velayet~in şeceresL \i"_erilen v~cbaŞında: fihristi bulunan eserde ölümü 22 Muharrem 886 olarak gösterilİnekte ve Şeyh Edebali'nin, Şeyh Vefa'nın hulefasından olduğu için Osmanlıların bu sayede muzaffe'riyetler kazandikları ima etlilmekte·dir.
Sonunda, var 156 da : « ••• ~~__,._j J ~lt J &•ı .ı.:JJ. -GJı; "ıı
63- V at -Turco 305 (Rossi, s. 258 V:;. d.) .:ı.,:-Dı J:ı Yazıcıoğlu Ahmed Bi'can (h. 1193 de istinsah edilmiş bir nusha). ··, :.
64- V at. Turco 312 Mustafii Ali }l)JI ..::JV" 19 varak. H. 995 de, Murad III. deyrinde Vezir ve Rumeli beylerbeyi Mehmed Paşaya' ith'af ettiği (Rüssi'nin Sokulu Mehmed Paşa olarak göstermesi yanlıştır ) bu .eserin kaynakları olarak Behcetüttevarih, Edussuud'un "Tefsir-i. fazilet-i şuhud" risalesi, Masabih ve Celaleddin Süyı1tı ile Mevlana Kadı Adud'un Eşrafüttevarih'i, Zübde.tülasaf v. ~~·gösterilmiş, taı% ve takvime ait " ~JI-' '='_~.ll Jl_,;l J ':-';.::ıl '='\:._) '' say;lmaktadır. .
65 - V at. Turco 314 (Rossi' s. 294-v: d.) .::.-~ racc.olta di lettere e .::.hV Jaccolta di Işki ~ del see. X/ XVI. e di altri autori. 40. varak. Sonunda : :;:(1518) '.'\"o A.: .... c..l~ ı"k- >>
Peygamberin Rum- kayserine göndeı:diği name ·ve Hulefay-ı Raşi·dtri nameleri ile F~tih Sultim Mehm~d'in üiun Hasan'a, Yavuz'un
-- :.· Şah İsmail'e, Kanuni Sultan Süleyman'ın Şah Iahqıasb'a, Tahmasb'ın Selim ll.' e nameleri..
Devrio alimlerinden bir çoğuna yazılan namelerden başka . deflerdar İskender Çelebi'ye, « ~ .. ıJ J v .. u » takdimi vesilesiyl~·ve bazı ricalar yapılarak,· A~pa yazıcı Hüseyin Çelebi~ye «.:ıJ~ -~- ıJ.IJ >)
takdimi vesilesiyle ve 40 efrenciye alınçlığı hakkında, .S~drazam İbrahim. Paşaya, -d ivanının yazılması emredildigi . Cihetle fyi 'kagİdui Bursa'da bulunmadığı ve katip hususunda ricalarda bulunan nameler ve tarih! bir çok bilgiler veren diğerleri ...
273 varak,. istinsahı XVII. yüzyıl, harekeli, imla yanlışları var, ara. dan bazı y:apraklar ve sonu kopuk, h~ 1271 de diğer bir nushadan tamamlanmıştır. En sonuncu bahis : « .ı..~.:JI JL_,\ .:ıl:-. J:> >) var 272 :
Müellif, kitabın biitimesi olarak 105 beyitlik bir nazım kısmı ekle-• •1inekte ve ·
diye başlamakta, eserini 16 cumad II. 900 (14 Mart 1495) ae bitirdiğini anlatmaktadır ki, kitabın bu hütüphanedeki fişinde müellifin h. 899 da öldüğünün belirtilmesi tashibe muhtaçtır.
73 ~ V at. Turco[1340
.. .'ı.J02 .
(Rossi, s. 279; Qsm. Müellifleri I. s. 91 ?)
.ı..\; ~1.:.:. '7-'l:.S-:' 403 varak, harekeli "Opera in poesia, di edificazione moriıle, di autore non dichiarato'' Baştaki se.hif~de .me.nsı1r olarak kitaptan ve müellifinden l::l?-hsedil-ıniş~e .. d~ silinf!liŞ veJ<azınmış olduğu cihetle müellif ism'f .:okunama~aktadır. Manzurrielerde yer yer ~~ Alihi kaydı, belki de müellifini göstermektedir. Sonunda :
t),:J 1 (-..;.i Ka tip Çelebi : ~~ XVIII. yüzyıla ait olaylar, cedveller eklenmiştir ... Bu nüshanın en büyük özelliği, Resmi Ahmed Efendiye ait oluŞudiır. 'Kitabın kenarlarında kendi el Yazısı ile notıarı ve ·kayüları; hatıraları vardır. Ezcümle h. 1171 yılında III. Mustafa'nın :cülı1su ·vesilesiyle-Viyana'ya elçilikle giderken Macaristan'a ait müşahedelerini 1199 tarihli k~yıtlarda göstermesi ( varak 102) ilginÇtir. Bir" çök taiihf eseri okuyarak edindiği' bilgileri ·muhtelif yerlerde İıöt <>larak kaydetiiği
ı de görülmektedir~: var. 119 da Yeni camiin inşası hakkında ·bildiklerini zikretıİıesi buna bir örnektir. Kapak.· sahifesinde .iki'. mühür vardır:
Var. 7 "Yeniçeri ·ağasınçlan Padişaha bey~ilmal için, telhis" var 16 ~
''Serdara hitaben yeniçeri olmıyan kirnesne için mektup" var 19 : "Yeniçeri .ağasının hasların zaptı teniessüküdür'' var. 22 : "N azırların hakların vermiş yen~çeri için kadılah) mektup"· var. 25 : · · · . · .
"Kal'alara düşman müstevli oldukta sefer tenbihi için mektup" var. 26 : "DevŞimıe mektubu: bu minval üzere tahrir olunur''· var. 33 : "Asker sürmeğe vezir ile giden çavuşa mektup" var 38 : "Perakende olan Çnha işleyen yahudÜeri geri götürmekçün mektup" var. 44 : '.'Kan davası için kadılara mektup böyle yazılır"
· var. tu : ''Yeniçerilik iddia edenlerden mal-i miri tahsili için mektup" var. 13Cf : "Emir mucibince beğlik koru hıfzı için mektup" Sonunda : , . , "Hesap·rakamların beyan eder'' ''UlUfe taksimi erkanın beyan :eder''
İTALYA KÜTÜPHANELERİNDE.BAZI iSLAMİ VE TÜRKÇE YAZMALAR 145
VII. ACCADEMIA NAZIONALE DEI LINCEI, (Biblioteca Orientalia, Manuscritti Turchi) .
. ·' ...;; ... -'
1 - No: 6 .:ı b (Inşa Mecmuası) E un formulario di Cancellario .. Başında :
Baştan ve ;son·d~~' noksah~ harekeli, XV. yy: yazısı. h.· 905 senesine kadar getirilmiştir. Gabrieli'ye göre mÜeliifi Muhiddin ·cemali'dir. Boneili buna dair bir makale yazmış ve Gies.e neşrindebun~ · dan istifade edilmiştir. · · .
İTED-F. 10
:7""'"""""""""""~=----------
146 M. TAYYİB GÖKBİLGİN
5 - No: 249 Kapak sahifesinde.:
VIII. BARBERINI ORlENT
1 - Barherini Orient 57 (Rossi, 's. _313 v. d.): Mecmua, XVII. yüzyıla ait
ve diğer nevilerde ipek nevileri, san'at nevileri, hububat nevileri, · şehir nevileri, hayvan ve kuş nevileri., cÖzell.ikle ~AİI. tarihi bakı-. ınından çoK ö~emlidir· ·. · ··· · .,,~". ·;;'-~ · :·· " _··. ~·
....;;:\_ ~..d_,l ~\;' ':""U~ 6 .. ~-' -' ..... d :ÖL ... .J Y . .Ô.J~I ı:,l::'. <\,~~_,;.
5 -
: « : • : •,t'.)..ujl . .
Muhtelif kavi~lerin tabiat ve karakterim:ien bahsederken arapların tabiatİ barid, bunlardan muhabbet gelmez der, acem" taifesi· akrep tabia,ttir, hükmünü verir, türkmen ve tatarları da. zemmeder, Türk, taifesi sadık. ve' müşfikÜr ~- koyun gibidir kanaatiriiaçıkiar;' sôilurida J:>azı nasihatlerde bulunur. "Bu kitap 857 yılında feth-i Kastantiniyede düzüldü" diyerek telif tarihini belirtir; istinsatı .tcı.rihi 97.4~975 (1567) d edir. · · ·' · ·· · ·· ·
Barherini Orient 39 (Rossi, s. 305 v:d.) J~~ Jlt); 217 varak, harekeli "Cronica Ottoman~ in yersi fino al 945/1538-39. Non appare il nome deli' autore" ·marizutn:' · Başlangıç:
Kitabın içerisindeki bir kağıtta t__.;ı ı"L· ~J\.. .; ile 'ilgİlive şevval 95'2 de getirdiği iki denk çuka ·için 550 akçe gümrük resmi· ödediğini bildiren bir temessük kaydı vardır. ·
7 - Barberiıli Orient 7 4 (RÖssi, s. 320) 358. var ak . . :: . , .
öl::..rll ~\.;.. , manuale pratico per i Kadi, di Hacı Ali ~e~~lAkşehirli (ölümü 977/1569). Comprende una introduzione tre capitali sui doveri dei Kadı, la . compilazione degli atti . sciaraitici e la tenut~ dei registri e ·una chiusa. . ·- --.Kapak sahifesinde :
tS .DI J.-. e::\J..ı <\1 .JJA;J.I r _, .. ~~ ._.il;. S' _;ıı ..ı.~l ~~- j_ ~~ ı -
"Merhum dokuz yüz yetmiŞ yedi. senesinin recebülmüreccebi evailinde intikal eyledi Uirende kadısı idi, vefat edip :Konya\ya· meyyitin götürüp Hazreti Mevlana·Celaleddinkuddisesırrıihu haremin-
ıso ' '' -M. TAYYİB GÖKBİLGİN
de Merhum oğlu Hacı Hilmi makheresi kurbünde defn olundu" .
Başında 17 sahifelik mükemmel bir fihristi vardır.
Var. 1 : .... ~ve ·baade biı abd~i hakir ki eyyam~ı saha ve şababdaıi avam-ı kühület'e gelince nakd-i önırün girfın balıa-i kalay•ı fazla sarf edip evkat-ı azizesin tahsil-i kesb-i kemale ... harceylemekle... mansabın kazaya mübtela oldukda kuzfıt ve nüvfıbdan eksel tayife ahval~i kazfıdan bihaber bulub ... az'afül 'ibad Hacı Ali b. el-Hac Murad kasdeviedi ki. .. bu risaleyi bir matla' ~ ve üç menfa' c-- ve bir maktfı' -~ ,üz~!~ müretteb kıldım: Menfıfi-i Kuzat ;;~ ~L:.. birle tes-ıniye kıldiın:•· ··" · · · .. · - · · ·· · ·-· ··
~- Kenariabnda _hiişiyeler ilave olunmuştur. Müellif hattı olması mümkündür. Yazısı XVI. yüzyıl yazısıdır. Osmanlı Müellifleri ve Babinger bu eserden,. bqhsetnıemektedirler.
8 - Barherini Orient 125 ' ' ~·;: . '-'
(Rossl, · s. 325.) · .. · · ·
. ~c? J,&:J.I,Lf 30? y~~ak I ı;: '~An~o.logia _po~tica çli Nazmi ~ .(öl}:,im:ü 962/1554) (luş. V at. Tur-
co 299; Osmanlı Müellifleri, .. II.,, ş· . 436). . . Alfabetik bir şekilde bir çok şairlerin gazellerine naziı;eler vardır (Necati, Sultan Bayezid, Sultan Cem, V~salf, Subhi, Kasım :.Paşa, Keqıal ı,:>aşa-zfıde ... v. s,). Sonunda : - · · · ·c.. - • · · •
'. ~ ;;.);.~ı.J ~..U\ j. 9 - Barberini.· Orient 112
(Rôssi; s:·· 3t3 v:: 1cl.) ı2s varak:
,-_, i. ' . .)ly--. ı:, lk\... 4.-L:.,;- Şemsi Ahmed Paşa.
"P.o~ma· ~tori~q. in: ;:versLı.>A: o _Cronaca . in versi della dinastia Ottomana:·cdalle Origini fino al Sultano Murad III. (1574-1595) del
_,;,, :: quale diffusariıente si· niccontario le iinpere fino alla morte di Sokullu rrMehmed Paşa .. ; 987/1579. A.:·cefalo e·.mutilo in vari punti autore
e; Ş~msi .Ahmed· PaŞa: (öL988/1580).L.''
lTALYA KthÜPHANELEIÜNDE BAZIİSLAMi VE TÜRKÇE YAZMALAR 151
Baş tarafı noksandır. Şöyıe başlamaktadır.
ca )~ ~~\ ı,/vf.,k\ f" i~ J\. J~ !)jğ &~ğ ~ J
Kaside, naat, sahabe menkıbelerinden sonra Var., 5. de _: _ _ .. · , .. _ _ . _
müteakiben "e~saf-ı hamideleri" "riasihat-amiz kustah~ne bir kaÇ keliaiat" bahislerr ve daha sonra Sultan Os~an'dan başl~maR iizere tarihi olaylar gelmektedi~. . _ . Var. 71 de.: Rustem Paşa'nın İran. seferine ·memur. olduğu ve Şe h
c zade Mustafa hadisesi aniatılmalda ve var. 73 de şu manzume kaydedilmektedir :
(VI. nr.1365) bu 'eserin. unvanını \.!.i )ll. ;~ olarak kaydettlğini bil-dirmektedir. Bazı inşa suretleri : .. , "Mısır beylerbeyisinden darüssaade ,~ğcısına . mı.ihab_!Je~~n~IDedir'~, "Taşrada olan beylerden Asitanede ı"nirahur. ağalaradir"~ "Zeamet zaptı içün kadıl_ara -~~ktup yazılır'' «ı.sxııl"~..)lj d:-f;L:. ~11-.ı:..rC>) v.s.
3 - Bori;·T~rc~ 39 . . · (Rossi, s. 352 v. d.) · · · . : ·
. "Miscellaneo, Raccolta di documenti var i in 'copia O·' in' originale. e ci i app"Qn~i in tur co in da te varie del secplo,. XVII., XVIII,.". ÇeŞitli i:neselelere dair arzlar, hücceder, ilarrilar, h~ '1048,· h. 1057~· h~ ııı-:ı :v. s. 7Z vaqık Msi. · (Tarihsiz) :
İTALYA KÜTÜPHi\NELERİNDE BAZI İSLAMi VE TÜRKÇE YAZMALAR 153
· ; MsL(h .. 1057) : Kuşadası kadısı ibrahiın'ln arzi ~: . "Südde-i saadet-rnekine budur ki hala Kuşadası iskelesinde balyos
' ( ;_,.}4 ) olan .:ı~l nam müste'min ve tüccar tayifesinden Abdullah · ve Ali ve eHı.ac Mustafa ·ve Ahmed nam kirnesneler .bu dailerine
. ·~" gt;Jüp arzuhal edip jskelede gümrük katibi ve simsar olan Yakup . · ... , yahudi herbirimiz:e ren ci de eder deyü·ilham etmeğin ... ref' olunması
içün der-i devlete. arz ve i~ha olundu"
4 - Borg. Turco 20 (Rossi, s. 344) l\vlol)ya kadıhğı sicilli h. 974-975; 241 va~ak. Mesela ~azı hüküm ve siciller :
I- ''Sebe-i fahrir-i sicil oldu{ ki Avlonya zimmilerinden J:_,::-.1_,~. nam Zimmi m~clis-i şer'-i şerifi hazır. olup.. Avlonya. yahudilerinden
,9.~ ..J_, ıS'>:" nam yahudi muvacehesinsJe... ikrar. ve itiraf kıl up Av
. lonya sınır~ında ;~~; nam mevzi de bir tarafı ,_px. _,l. Y". ve bir ta-.. . . . . -rafı ... bağlaı:ı ile ... malıdut olup anam ve babamdan cihet-i irs ile .intikal eden yirmi çapalık (.JI:e-) .bir ·kıt'a bağını içinde vaki olan
•: eşear-ı müsmiı'e ve gayr-ı müsmiresiyle. mezkur Musa'ya 1275 ak-çeye .:>4. c;:• ile bey :edüp kabz-ı semen ve:.teslim-i mebya~;kıldım
III- "Vech-i tahrir-i sicil budur ki Avlonya'dan Vahide binti Receb nam hatun tarafından... vekaleti sabit olan zevci Mehmed b. Husrev nam kirnesne meclis-i şer'a gelip ikrar ve itiraf kılub mezküre
müvekkilimin Avlonya sınırında r-J.ı nam mev.zide bir tarafiKüçük Hüseyin ve bir tarafı Mustafa Basmil J.--4 ve bir tarafı K\}ra Sinan bağları ile ... mahdut olan bir kıt'a-bağı içinde olan eşedr-ı müsmire ve gayr-i müsmiresiyle işbU:·baisüssicil Sadullah bin Abdullah nam kirnesneye iki yüz akçeye bey>~i h~t .:,4 Lo· ile bey;edüb- kabz-ı semen ... kıldım deyücek ... sicil olundu 10 receb 974''
IV. ,;···· Avlonya kazasına tabi kale~i Kanina -c.:~. damütemekkine'olan
154 M. TAYYİB GÖKBİLGİN
Hüma binti Kurt Yerıiç~ri~ .. binefsihihazir olup ... şöyle. iknk kılub c. J Avionya/kazasına ·-tabi Ermenhor )_,->,~:;1 nam :karye :dahilinde bir
tarafı Tödorc .Niko :,_,.ı:ç.iJ:>j· eviyle bir-: tarafı Şaban evi yle;; .mahdut olup babamdan cihet:-:b irs- ile intikal. eden :taş binakl'-evimi ve ana muttasıl evi mi dahi bostan': yeri ile :ve eşcar:.ı rriüsriıiresi ile .. karye:i .mezküreden Mustiıfa>bin>Hızır· nam kimesrieye 65o::aK:çeye
.:..~ ,.._. ile bey' edip... bittiımam aldıin;. '13 re c eb '97 4. \...::•
){-. BIBLIOTECA CASANJ\ TENZA -DI . ROMA (Via S. Ig~ac!o ~~)
(Luigi Bonelli, Cataloghi' dei cödici Orientali di alchna .Bi5Iioteche d'ItaHa, Fas· cicolo qiıinto, Firerize .1892' "Bibİioteca Casa!latensa di Roiria") .
Karışık ve eksik yapraklar olup kenarlarında başiyeler vardır,
.XVII. yüzyıla ait olsa. gerektir. . - " ' .
3 ~ . Cod. Tiırchi 4 (h. I. 7j ·(2127) . <~.o~: .::,ı;; .Ah .Jl:A ..)lt.. b i 45-·'var~k Baş tarafı noksan, 105 varaktan.' sonra:. başka bir yazı ile ve harekeli, muahhar bir yazma.
« '-:"'Uı. _,ıı cllll <Üı\0~ 4 - Co d. Turchj 6 (f. I. 17) (2261)
Jb 4..\;j_u Ü>2 varak (XVI. yy.)
I - Rfiz-name-i daim! b'ıidur. . . ._ "... malum olsun kim her ferde her sal de bir- ruzname lazım'dır ta kı her senede eyyam-ı şuhfir-ı arabiyyenin gurresi ne güne gelür ve rumi ayların evvdi ne gündendir ve il.fitap kangi günde kangi burca tahvil eder.,."
II - Hesap ıtieseleleri :_ -
cı "VA <\.: ... ~ IJ 0" . • . ... ..,~.;.: A) 0" L.r_..ı.llcJ..::ı.o ~-(;..:_,~_) ~.J:.tio 0;;. ıı III - İnşa örnekleri
5 - Cod. Turchi 7 (e. VII. 10) {1812f ı")L~I ~ ... ..:. ":'l:S" (XVI. yy:)
· · harekeli, sonu noksan, arapçadan tercÜme. baŞında : •
7 - Cod. Turchi ll (f. Il. 1_6) (2234) .;,_.l!.:.. XVII. yy. da yazılmış inşa nümune_leri. Başında h. 964 ve '942 tarihli iki ferman siir~ti vardır.- xvi. W· sonu ile XVIt- yy; ait
İTALYA KÜTÜPHANELERİNDE BAZI İSLAMi VE TÜRKÇE YAZMALAR 157
çeşitli örnekler, elkab şekilleri, siyakat rakamları ve sonunda arapça kelimelerin türkçe karşılıkları, msl. : Jjl (evvelki) ~1 ( gök-kenari),~-r: (şadlik ) ..:ıl:: (bellü, ) .:,~ ( berk olmak).:.
XI. BIBLIOTECA MEDICO-LAURENZIANA(FIRENZE) (51 TURCHI) (Assemanus)
Bibliotheca Mediceae Lavrentianae et Palatinae Co&cum MMS. Orientaliuro Catalogus sub Auspicilis' regiae .celesitudinis serenissiınİ Francisci III Lotbaringiae et Barri DuGis Regis Hierusalem Magni Ducis Eurudae Stephanus EvÔcÜvs. A~semanus Archiep. Apa-meae ...
..J~A sive Histöi:ia"'''fabıilos& Herörüm vet~rum, qui apud'Arabe~ ~t Persas celebrantar : ab incerta Auctore, e Persiaco in , Tur.cicum ser~onem cönveı:sa. C~dex in folio b~idyc .. Const<l;t ·paginis ·649. TurciCis literis et serııione eleganter exatatu~ .. 649' varak ''" , . l3aşı~da başlık mi:ı;ıyatürü ve kırmızı_ yazı1 ile "Kahraman-nam.epin beşinci cildidir" Varak -410 da beşinci cilt-sona ermekte ve· iki
u f.. :Y. u . u~ . u" u , Adem peygamberden itibaren bütüq p~ygamberler hulefa vejnülılk~ı islam, en sonunda Selim ·n. ye kadar At-i Osman göster.ilmiştir.
Sonuncu kısım türkçedir. Kitabın tavsifinde müellif şafii mezhebinden ,biri gibi gösterilmişse :de, mukaddimede Şefil adında bid olduğu açıkça kayıtlıdır.
8 -~ ·Codex CXXIII {202) "Carmina varia Turcica in lauciem Salimahi II. filii Selim i". Mecmua . h. 958, 959; Y62 •. tarihlerine :ait bazı tezkere · ve name slıretleri,
,. muh_telif ~im~elerin qlürn ·. tar.ihleri: (Kara Ahmed Paşa'nın ölüm, Rüstem PaŞa'rüri vezirÜk.~tarihi h .. 962). bazı ilaÇ. tarifleri, arapça liııccet suretleri, o devre ait,' Şehzade Mustafa~nın ölümüne düşü· rülen tarih, bir.beyit : .
_;....:~\ .)lkL .,\( J~l9J _;9 ~l1 D
k b ._,'6'; ~\ (' JJI ~\ j'j '6' D - ; (.J .
Bu mecmuayı tertip eden Zilhicce 963 de ,hacca gitmiş ve 200 defa tevaf etmiş kabeyi, . Bağdl).d'da,. bulunmuş (her halde önemli bir şahsa mensup f>ir ·adarri), bı.~deŞi Mesih'e ait bir arazi .meseleşi ....
9 -,.Codex CXXXIII. (325) · ·: Series ac gesta imperatorum ~rabica, ab· Oth~ane ·I ad aniıi.ım. ıis-.... ' qı,ıe Hegirae.,~ (1568) .
, Başında : « ..J~ J T [)i ..J~y >)
- Pa:dişahların cülus tarihleri ve özellikle I<anunf Sultan Süleyman ·.· devrinin önemli olCI:yları tarihleri ile kaydotonmuş ve en nihayet .. "Sultan Selim Han ser~asker olub cümle asker ana tabi olub: .. Pa-
. sin nam kalede oturak--.oldular" ·diyerek son verilmiştir. ··
=
160 M. TA YYİB GÖKBİLGİN
Ayrıca tasavvufa ait bir, coğrafya ve felekiyata dair diğ'er bir ri-sale ile haşiyesiride hbb-( ilaç tarifleri ·vardır. ' -- -
10- Codex CLXVİH (162) :-Nassaphii sciapheitae Principa ordinationum sive tractatus de legis Mahometicae · fundementis ·
« ••• t:ı~ı 0l-T .. _AJ.~ V> _, i~.)..ı:~ _4"J" ij~ ~..\~ Kapak sahifesinde v~ nihayetinde türlü ilaç tarifleri vardır. Bunlardan biri olarak: jila.!. ..:ı y::-..... adlı ilacın 18 türlü faydasından balı" sedilmektedir. Bir de şöyle bir hikmet kayıtlıdır:
Edirne güzelleri hakkında güzel bir kıt'ası da kayıtlıdır.
XII. BIBLIOTECA RICAROlANA ( lnventario e stima della Libreria Riccardi, Manoscritti e edizioni de seeola XV. in Firenze 1810 ).
P. 8 codices arabici. Bu yazmalar 167 numaradan başlamakta ve 220 nurnarada son bulmaktadır. Bunların içinde türkçe yazmalar da vardır. Yapılan bir haşiyeye göre bunlardan başka No: 221~226 içinde de bu türlü yaz. m alar mevcuttur.
1 - No: 177 ''Historia Mundi ab Orbe Condito ad an. Chr. 940 cod. Chart. in fol. seeola XVI." . ,.
İTED-F. ll
~·
l
162 M. TAYYİB GÖKBİLGİN
Arapça eserler hakkında yapılan muahhar bir yazma katalogda (Catalogo dei manoscritti arabici della R. Biblioteca Riccardia ria fatto da dopo Buonozio nell anno 1867) · bu eserin J!.~ ..J:I ~;lı"
olduğu, müellifin Jı-~ ..J:I -'::--' bulunduğu, sonunda da:
adlı hükümdara h. 636 .(1239) da ithaf edildiği, fakat h. 829 tari~ hine kadar olan kanunları da ihtiva ettiği b.elirtilmektedir;
4 - No: 193 "Calendarium Turcicum co d. Tur. ch art in. quart() saec~ XVI." Baş tarafında felekiyata ait cedveller' işaretler, SQnra L J.J .~ Jl; )) « '\ '\ '\. JJ )ll ~.;~ JtiJI ~J).!.;;_; diye başlayan bir name, daha sonra
. « J.,L,.. .;..:.. J\J 1-iA. >) başlıklı yazı, lı1gatler ve manaları en sonunda
II. a. JY:lJı )j ~..)Jr '"="L:)ı..i.Jı> ıı III. « • o\Ab . .;L ....,l:S ı...i;ı:. ll
6.., No: 198 "Fragmenta quaedam orationum tureicarum. cod. chart. in quarto sa ec. XVII."
7 -No: 200
"Epistolarium turcicum Adcedunt varia Carmina Turcica cod. chart. in quarto, see. XVII. "Baş tarafında h. 965 senesine ait Kadı (Narda, Avlonya, Yeni-pazar v .. s.) huccetleri ve kazasker Haydar imzalı huccet. Sonra seçilmiş şiirler, divanlardan (Revani, Mesihi. Celili-i Burs!, Ahmed Paşa v. s.)
8 - No: 202 "Liber precum turcicus in laudem Mahometis et Salomonis regis, Cod. Chart. in octavo see. XVI. initio mutilus". Ba~ tarafı noksan, dualar, ilm-i hal v. s.
9 - No: 203 ''Poema turcicum de Horoscopis confici-endis, Cod. chart. in octavo initio mutilus, Muhtelif şairlerden (Fehmf, Nesimi, Sadi~ Sevfl, llmi, Revani) seçilmiş şiirler·
10- No: 204 "Liber fabularum turcicarum auctore Nasreddin Chogia, Cod. Chart. in quarto, see. XVI." Nasreddin Hoca fıkraları, harekeli, XVI. yüzyıldan daha sonraki deviriere ait bir yazma.
11- No: 209 "Collectanea arabica de nominibus Dei, ejusque adtribatis et alia. Cod. chart. Arab. et Turcicus saec. XVI. in quarto".
I. Türkçe manzum « J~..;..;JI ;l~ \;~..., J~).:ll J Jı j 4JL ... .,; ıı
Il. Arapça >
llL Türkçe »
r 164
IV. Türkçe »
ve diğer dualar.
M. TAYYİB GÖKBİLGİN
12- No: 211
''Lexicon Ar abi ca-Turcicum, initio mutilum, co d. chart. in quarto, saec XVI." Türkçe-arapça lılgaJ, başı ve sonu noksan, yanlış cildlenmiş, muahhar bir yazma.