Depki varman trainingi patet hayeren.zip

Դեպքի վարում – ներածություն – էջ 1

Ինտեգրված սոցիալական ծառայությունների Ինտեգրված սոցիալական ծառայությունների

երեք հենասյուներըերեք հենասյուները

Մարդկային և նյութական ռեսուրսների կառավարում

Ինստիտուցիոնալ համաձայնագրեր և

Տեղական Սոցիալական Պլան

Ծրագրի կառավարում

Անհատականացված սոցիալական ծրագրեր

Դեպքի վարում

Հայաստան: Ինտեգրված սոցիալական ծառայությունների Հայաստան: Ինտեգրված սոցիալական ծառայությունների հնարավոր մոդելհնարավոր մոդել

Ուղղորդման, վերահսկման, համագործակցության ուղիներ

Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի

նախարարությունՍոցիալական պաշտպանության,

ընտանիքի, երեխաների և կանանց,

զբաղվածության, տարեցների վարչություններ/բաժիններ

Տարածքային կառավարման

նախարարություն

Դեպք վարողներԽորքային գնահատում, ընտանիքների հետ

ծրագրերի կազմում, ուղղորդում

Ապակենտրոնացված ծառայություններ և ՏԻՄ-եր

Ընդհանուր սոցիալական պաշտպանության երեխաների

պաշտպանության ծառայություններ

Միասնական ընդունարանՄիասնական ընդունարան –– նույն շենքում կամ մեկ այլ վայրումնույն շենքում կամ մեկ այլ վայրում

Հաճախորդի կարիքների արագ գնահատման առաջին կետ – ուղղորդումՀաճախորդի կարիքների արագ գնահատման առաջին կետ – ուղղորդում

Ընտանիքի, կանանց և երեխաների բաժիններ

Սոցիալական ծառայությունների տարածքային գրասենյակներ

ՀԿ-ներ

այլ ծառայությունն

եր

Ազգ

այի

ն

մակա

րդա

կ

ռեսո

ւրսն

երի

կառա

վարո

ւմ

ՈԱռողջապա-հության բաժիններ

կրթության բաժիններ

Մարզպետարաններ/ 5 քաղաքապետարաններ

մարզային

մակարդակ

ծրագրի

կառավարո

ւմ/ ռեսուրսներ

ի կառավարո

ւմ

Նախկին

համայնքային/

ռեգիոնալ մակարդակ

դեպքի

վարում

/

ռեսուրսների

կառա

վարում

Սոցիալական ապահովության և առողջապահության հարցերի

վարչություններՏեղական սոցիալական պլանների համակարգում, ծառայությունների միջև համագործակցության պայմանագրեր

Դեպքի վարում–ներածություն –էջ 2

Մոդուլ 1 Մոդուլ 1 Դեպքի վարման վերաբերյալ. կարճ Դեպքի վարման վերաբերյալ. կարճ

պատմական ակնարկ պատմական ակնարկ ևև դեպքի վարման դեպքի վարման մեթոդաբանության ժամանակակից մեթոդաբանության ժամանակակից

կիրառման հիմնական գաղափարները կիրառման հիմնական գաղափարները

ԴԵՊՔԻ ՎԱՐՄԱՆ ԴԱՍԸՆԹԱՑԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՓԱԹԵԹ

Դեպքի վարումԴեպքի վարում

Դեպքի վարումը հանդիսանում է խիստ սոցիալական կարիքի պայմաններում պլանավորման եղանակով անհրաժեշտ աջակցություն մատուցելու կարողությունը, որ մեկտեղում է այլ/արտաքին մարմինների կողմից տրամադրվող սոցիալական նպաստները և նպատակահարմարությունն ու արդյունավետությունը

Դեպքի վարումն իրականացվում է այնպիսի համատեքստում, որտեղ առկա են.

•Տարբեր (երբեմն մասնատված) միջամտություններ սոցիալական ապահովության համակարգում•Մրցակցություն սոցիալական ծառայություններ տրամադրողների միջև

Դեպքի վարում – մոդուլ 1 – էջ 2

Դեպքի վարումը ներառում է խոցելի անձանց խնամքը իրենց բնակության վայրում կազմակերպելու քաղաքական որոշումը` հատուկ ուշադրություն դարձնելով աջակցության կազմակերպմանը տնային պայմաններում, կամ եթե դա անհնար է, ապա ցերեկային խնամքի կամ գիշերօթիկ հաստատություններում, որոնք գտնվում են այդ անձանց հայրենի բնակավայրում և լավ ինտեգրված են սոցիալական համատեքստում

Դեպքի վարումը ենթադրում էԴեպքի վարումը ենթադրում էհամայնքի սոցիալական ծրագրի համայնքի սոցիալական ծրագրի

քաղաքականություն (1)քաղաքականություն (1)


Այլ կերպ ասած՝ այն ենթադրում է հետևյալը`Այլ կերպ ասած՝ այն ենթադրում է հետևյալը`

Սոցիալական պաշտպանության գոյություն ունեցող ողջ համակարգը պետք է բաղդատվի Սոցիալական պաշտպանության գոյություն ունեցող ողջ համակարգը պետք է բաղդատվի բազմաթիվ, իրարից անկախ տարրերի (անհատական ծառայությունների), որոնք կներգրավվեն բազմաթիվ, իրարից անկախ տարրերի (անհատական ծառայությունների), որոնք կներգրավվեն կախված առանձին դեպքի կարիքներից`կախված առանձին դեպքի կարիքներից` անհատական անհատական ծրագրի ծրագրի շրջանակներում:շրջանակներում:

Մեծ գիշերօթիկ հաստատություններում ապրող հաճախորդների պարագայում, նրանց դեպքի Մեծ գիշերօթիկ հաստատություններում ապրող հաճախորդների պարագայում, նրանց դեպքի վարումը պետք է հանձնարարվի մեկ անձի, ով պետք է օպտիմալացնի ռեսուրսների օգտագործումը վարումը պետք է հանձնարարվի մեկ անձի, ով պետք է օպտիմալացնի ռեսուրսների օգտագործումը և բարելավի նրանց կյանքի որակը, հատկապես, երբ դեպքի նպատակն է հաճախորդին դուրս բերել և բարելավի նրանց կյանքի որակը, հատկապես, երբ դեպքի նպատակն է հաճախորդին դուրս բերել նշված հաստատությունից և վերաինտեգրել հայրենի համայնքում:նշված հաստատությունից և վերաինտեգրել հայրենի համայնքում:

Հաճախորդների ավելի ակտիվ մասնակցություն` կարողությունների հզորացման միջոցով Հաճախորդների ավելի ակտիվ մասնակցություն` կարողությունների հզորացման միջոցով (մարդկանց տրամադրել ուժ եւ հմտություններ նրանց կախվածությունը նվազեցնելու նպատակով) (մարդկանց տրամադրել ուժ եւ հմտություններ նրանց կախվածությունը նվազեցնելու նպատակով) և և շահերի պաշտպանությանշահերի պաշտպանության միջոցով (իրավունքների ապահովում, ինչպես նաև ակտիվ և միջոցով (իրավունքների ապահովում, ինչպես նաև ակտիվ և քաղաքականապես տեսանելի քաղաքացիներ լինելու հնարավորության ընձեռում):քաղաքականապես տեսանելի քաղաքացիներ լինելու հնարավորության ընձեռում):

Քաղաքացիական հասարակության Քաղաքացիական հասարակության և տեղի ՀԿ-ների ակտիվ դերակատարում: և տեղի ՀԿ-ների ակտիվ դերակատարում:

Աջակցություն Աջակցություն տնային պայմաններում տնային պայմաններում (տանը կամ առնվազն սեփական ապրելավայրում մնալու (տանը կամ առնվազն սեփական ապրելավայրում մնալու իրավունք) և հաստատությունների բեռնաթափում: Մի խոսքով` կարիքավոր անձանց կյանքի իրավունք) և հաստատությունների բեռնաթափում: Մի խոսքով` կարիքավոր անձանց կյանքի «կարգավորում»: «կարգավորում»:

Դեպքի վարումը ենթադրում էԴեպքի վարումը ենթադրում էհամայնքի սոցիալական ծրագրի համայնքի սոցիալական ծրագրի

քաղաքականություն(2)քաղաքականություն(2)

Հատկապես երեխաների իրավունքների պաշտպանության ոլորտում դեպք վարողը պահանջում է երեխաների իրավունքների ճանաչում: Երեխան իրավունք ունի մեծանալ և կրթվել սոցիալապես հագեցած և նպաստավոր միջավայրում, սակայն նախ և առաջ (թե՛ ժամանակի, թե՛ կարևորության առումով) կենսունակ և հանգիստ ընտանիքում :


1. Ապահովել խնամքի շարունակականությունը:

2. Ապահովել հաճախորդի կարիքների ողջ բազմազանությանը բավարարող ծառայությունների տրամադրում, որոնք հաշվի կառնեն այդ կարիքների փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում:

4. Ապահովել տարբեր մարմինների կողմից մատուցվող ծառայու-թյունների պատշաճ, ժամանակին տրամադրում, ինչպես նաև միևնույն խնդիրներին միաժամանակյա արձագանքման բացառում:

3. Օգնել մարդկանց (հաճախորդներին և նրանց մասին հոգ տանող անձանց, օրինակ` ընտանիքի անդամներին) օգտվել անհրաժեշտ ծառայություններից` հաղթահարելով անծանոթ ընթացակարգերի կամ սահմանափակ անձնական ռեսուրսների հետ կապված, այդ թվում տնտեսական և մշակութային բնույթի խոչընդոտները:

Դեպքի վարման նպատակները և արդյունքներըԴեպքի վարման նպատակները և արդյունքները


1. Անհատական կարիքներին ավելի լավ հարմարեցում կարիքներից այլ ոչ թե առկա ռեսուրսներից կախված մոտեցման միջոցով

2. Պարտականությունների հստակ բաժանում այն անձանց միջև, ովքեր պետք է իրականացնեն աջակցության գնահատման և պլանավորման գործառույթները և նրանց, ովքեր պետք է մատուցեն անհատական ծրագրում սահմանված կոնկրետ ծառայությունները

3. Անհատական կարիքներին առավել համապատասխան արձագանք` ի շնորհիվ կարիքների գնահատման, որը ուղղորդում է օպերատիվ որոշումները

5. Գործընկերության և դաշինքի փիլիսոփայություն, որը միավորում է հաճախորդին, դեպք վարողին, ինչպես նաև հանրային և մասնավոր ծառայությունների համակարգը

4. Տարբեր ծրագրերի և հնարավորությունների միջև ավելի լայն ընտրություն

Դեպքի վարումից ակնկալվող Դեպքի վարումից ակնկալվող արդյունքներըարդյունքները (1)(1)


6. Կարիքավոր անձանց կարիքներին արձագանքելու ավելի մեծ հնարավորություն (համապատասխանության չափորոշիչներ) 7. Խնամքի առավել հուսալիություն և շարունակականություն, ինչպես նաև մասնագետների` սեփական որոշումների համար հաշվետու լինելու առավել մեծ պարտականություն (պատասխա-նատվություն)` հօգուտ հաճախորդների և նրանց խնամքով զբաղվող անձանց

9. Պահանջվող ծառայությունների ավելի լավ ֆունկցիոնալ համադրում հատկապես, եթե այդ ծառայությունները մատուցվում են տարբեր կազմակերպությունների կամ հաստատությունների կողմից:

8. Հաճախորդներին պաշտպանելու (շահերի պաշտպանություն) և նրանց կարողությունները հզորացնելու առավել մեծ հնարա-վորություններ

Դեպքի վարումից ակնկալվող Դեպքի վարումից ակնկալվող արդյունքներըարդյունքները (2)(2)


Ինչո՞վ է տարբերվում Դեպքի վարումը

Այն հիմնված է առկա ծառայությունների վրաԱյն հիմնված է առկա ծառայությունների վրա

Դեպքի գնահատում

Այն հիմնված է անհատական կարիքի

վրա

Այն հիմնված է անհատական կարիքի

վրա

Վարչական ընթացակարգերի կառավարում (ընտանեկան նպաստներ)

Վարչական ընթացակարգերի կառավարում (ընտանեկան նպաստներ)

Դեպքի վարումԴեպքի վարում

Գործընթացի գնահատում (մատուցված

ծառայությունների քանակը)

Գործընթացի գնահատում (մատուցված

ծառայությունների քանակը)

Արդյունքների գնահատում (կարիքի նվազում)

Արդյունքների գնահատում (կարիքի նվազում)

Ավանդական տեսանկյուն Դեպքի վարման տեսանկյուն


Դեպքը վարողի որոշումը

Վերլուծում է հայտնաբերված խնդիրների այլընտրանքային լուծումները

Դեպք վարողի հիմնական նպատակն է նվազեցնել տրամադրվող ծառայությունների

քանակը` միաժամանակ խթանելով մարդկանց բարեկեցությունը:

Խթանում է սոցիալական ցանցի ներգրավումը

ԻՆՉՊԵ՞Ս

ԻՆՉՊԵ՞Ս

ԻՆՉՊԵ՞Ս

ԻՆՉՊԵ՞Ս


1. Կարիքի գնահատում՝ օբյեկտիվ տեխնիկական կողմերի (ախտորոշում և մասնագիտական գնահատումներ) և ներ-գրավված անձանց սուբյեկտիվ գնահատականների (ընկալ-վող խնդիրներ) համադրմամբ

2. Անհատական սոցիալական ծրագրի և համապատասխան ծառայությունների փաթեթի սահմանում3. Անհատական ծրագրի իրականացում և այլ/արտաքին ծա-ռայություն մատուցողների ծառայությունների «ձեռքբերում»

4. Մոնիթորինգ և գնահատում` հաշվի առնելով ներգրավված անձանց տեսակետները և ծրագրում համապատասխան փոփոխություններ մտցնելով:

Դեպքի վարման հիմնական փուլերըԴեպքի վարման հիմնական փուլերը


ՄԻՋՆՈՐԴՈՒԹՅԱՆ ՄԵՏԱ-ՄՈԴԵԼ Հաճախորդին հատկացվում են ֆինանսական միջոցներ և նա ինքն է ընտրում և վարձատրում իր դեպքը վարողին, ով, ըստ էության, գործում է որպես իր հաճախորդի անունից պահանջվող ծառայությունը «գնող» միջնորդ: Ակնհայտորեն այս մոդելն ավելի շատ է համապատասխանում շահերի պաշտպանության և կարողությունների հզորացման քաղաքականությանը և օգտակար է հանդիսացել հատկապես մշակութային և նյութական ռեսուրսներ ունեցող հաշմանդամների և տարեց անձանց պարագայում (օրինակ` ԱՄՆ և Կանադա):

ԲԻԶՆԵՍ ՄԵՏԱ-ՄՈԴԵԼ Այստեղ սոցիալական աշխատողին (դեպքը վարողին) հատկացվում է որոշակի նպաստային բյուջե, այդ միջոցները կցվում են կոնկրետ դեպքին (շահառուին) և այնուհետև սոցիալական աշխատողին տրվում է այդ գումարը սեփական հայեցողությամբ ծախսելու լիազորությունը` անհրաժեշտ սոցիալական նպաստներ տրամադրելու նպատակով: Այս մոդելն ավելի շատ է համապատասխանում նպատակահարմարության և արդյունավետության չափորոշիչներին և օգտակար է հանդիսացել մասնավորապես հատուկ հաստատությունների բեռնաթափման գործընթացում (օրինակ` Միացյալ Թագավորություն):

Դեպքի վարման ավանդական մետամոդել


1. Այն միտված է ավելացնելու դեպք վարողի աշխատանքի նկատմամբ վերահսկիչ պահանջները, ինչը, հետևաբար, կարող է հանգեցնել վարչարարական ընթացակարգերի ավելացմանը:

2. Նախ և առաջ ավանդական դեպքի վարման գործընթացում բացակայում է սոցիալական աջակցության «հարաբերակցային» մոտեցումը. հաճախորդներին շրջապատող ֆորմալ և ոչ ֆորմալ հարաբերությունների ցանցը կարծես անհետանում է շուկայի ռացիոնալացման և վերահսկման պահանջների պատճառով:

Այս պատճառով մշակվել է ավելի ժամանակակից մետամոդել, որը կատարելագործում է «բիզնես

մետամոդելը» և այն դարձնում հարաբերակցային մետամոդել, որն էլ հայտնի է որպես «ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ

ՑԱՆՑԱՅԻՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ»:Այս ուսումնական փաթեթի հաջորդող մասերում ավելի

մանրամասն կքննարկվի այս մետամոդելը

Ավանդական դեպքի վարման սահմանափակումները


Դեպք վարողը Դեպք վարողը բարոյականբարոյական պատասխանատվություն պատասխանատվություն է կրում է կրում ապահովելու, որ հաճախորդին ապահովելու, որ հաճախորդին պաշտպանելու պաշտպանելու և նրան և նրան

խնամքխնամք մատուցելու համար մատուցելու համար հնարավոր ամեն բան հնարավոր ամեն բան արվիարվի::

Դեպք վարողն առաջին անձն է, ով արձագանքում է դեպքին , նա ապահովում է անհրաժեշտ տվյալների հավաքագրումը և

կազմակերպում է պահանջվող գործողությունները:

Դեպք վարողըԴեպք վարողը կարող է կարող է պատվիրակել պատվիրակել որոշ որոշ պարտականություններ այլոց, սակայն միայն նա է կրում պարտականություններ այլոց, սակայն միայն նա է կրում վերջնական և ամբողջական պատասխանատվությունվերջնական և ամբողջական պատասխանատվություն

դրանց իրականացման համարդրանց իրականացման համար:: Դեպք վարողը Դեպք վարողը պաշտպանում է և առաջ է տանում պաշտպանում է և առաջ է տանում հաճախորդի, այլ ոչ թե այլ անձանց լավագույն շահերըհաճախորդի, այլ ոչ թե այլ անձանց լավագույն շահերը, ,

իրավունքները և կարիքներըիրավունքները և կարիքները:: Դեպք վարողը ապահովում է այն բոլոր անձանց Դեպք վարողը ապահովում է այն բոլոր անձանց ներգրավումը ներգրավումը

և ակտիվ մասնակցությունը, և ակտիվ մասնակցությունը, ովքեր կարող են դառնալ ովքեր կարող են դառնալ հաճախորդի հաճախորդի աջակցության ցանցի աջակցության ցանցի անդամ:անդամ:

Դեպք վարողի մասնագիտական էթիկան (1)


Դեպք վարողը Դեպք վարողը միակ անձը չէ, ով որոշում է միակ անձը չէ, ով որոշում է կայացնում կայացնում ձեռնարկվելիք գործողությունների վերաբերյալ, ձեռնարկվելիք գործողությունների վերաբերյալ,

սակայն նա պետք է սակայն նա պետք է ապահովիապահովի որոշումների որոշումների կայացումն ու գործողությունների իրականացումըկայացումն ու գործողությունների իրականացումը::

Դեպք վարողը պետք է մշակի Դեպք վարողը պետք է մշակի լավ հաղորդակցման լավ հաղորդակցման հմտություններհմտություններ , որպեսզի համոզի մարդկանց , որպեսզի համոզի մարդկանց

մասնակցել և գործել ելնելով հաճախորդի լավագույն մասնակցել և գործել ելնելով հաճախորդի լավագույն շահերից:շահերից:Դեպք վարողը Դեպք վարողը միջնորդում է անձանց միջնորդում է անձանց միջև և միջև և

դյուրացնում էդյուրացնում է տեղեկատվության փոխանակումը և տեղեկատվության փոխանակումը և համագործակցությունըհամագործակցությունըԴեպք վարողը պետք է նաև ի վիճակի լինի հիմնական Դեպք վարողը պետք է նաև ի վիճակի լինի հիմնական

աջակցություն ապահովել աջակցություն ապահովել ճգնաժամ ապրող մարդկանց ճգնաժամ ապրող մարդկանց համարհամար՝՝ որպես խելամիտ բարեկամորպես խելամիտ բարեկամ::

Դեպք վարողի մասնագիտական էթիկան (2)


Մոդուլ 2Մոդուլ 2Դեպքի վարման մեթոդաբանության արդյունավետ իրագործման համար

անհրաժեշտ ինստիտուցիոնալ և կազմակերպական համատեքստը


Դեպքի վարման մեթոդաբանության իրականացման համարլավագույն ինստիտուցիոնալ համատեքստը


Դեպքի վարումը չպետք է լինի «անորոշ վայրում կառուցված ինչ-որ մի շինություն»: Դեպքի վարումը նպաստում է ինստիտուցիոնալ համատեքստի կատարելագործմանն այն դեպքում, երբ այս գործընթացում ներգրավված հաստատությունների միջև (սոցիալական պաշտպանության շրջանակներից դուրս) արդեն գոյություն ունեն մի շարք համաձայնություններ:Քանի որ դեպքի վարումը հաճախորդի ֆորմալ և ոչ ֆորմալ ցանցի ներգրավմամբ մի

քանի անհատական սոցիալական ծրագրեր իրականացնելու մասնագիտական հմտությունն է, ուստի պարզ է դառնում, որ այս գործընթացում մասնակցող հաստատությունների (բժշկական ծառայություններ, դպրոց, օրինապահ մարմիններ, տնտեսական սուբյեկտներ, ՏԻՄ-եր, ՀԿ-ներ և այլն) միջև նախնական համաձայնությունների առկայությունը սոցիալական աջակցության և պաշտպանության ոլորտում ուղղակի կամ անուղղակի կերպով կարող է զգալիորեն դյուրացնել դեպքը վարողի աշխատանքը: Փաստորեն, դեպքը վարողը կարող է օգտագործել այս համաձայնությունները որպես հիմնաքարեր սեփական աջակցության կառուցման համար, երբ որևէ առանձին աջակցության ցանց (ցանց, որը փորձում է օգնել սոցիալապես կարիքավոր ընտանիքին) իրականացնում է միջամտության համատեղ համակարգված ծրագիր:Այս ինստիտուցիոնալ համաձայնությունները կարող են համալիր պլանի տեսք ստանալ, ասել է թե` Տեղական սոցիալական պլան դառնալ:

Բազում տարբեր անհատականացված սոցիալական ծրագրեր պատրաստելու

համար (ինչը դեպք վարողի բուն առաքելությունն է) անհրաժեշտ է ունենալ

մի «շարժիչ», որը կկարողանա գրեթե ավտոմատ կերպով պատրաստել այդ

ծրագրերի բաղադրիչները:Այդ շարժիչը Տեղական սոցիալական

պլանն է:

Դեպքի վարում և Տեղական սոցիալական պլան


Տեղական ինքնակառավարմ

ան մարմիններ

Սոցիալական ծառայություների

տարածքային մարմիններ /ՍԾՏՄ/

• ռազմավարական նպատակներ• առաջնահերթություններ• գործիքներ• միջոցներ

ՏԵՂԱԿԱՆՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ

ՊԼԱՆԻ ՄՇԱԿՈՒՄ

• ինչպես կազմակերպել սոցիալական ծառայությունները• ինչպիսի ֆինանսական, նյութական և մարդկային ռեսուրսներ են առկա

• տվյալների հավաքագրում և տեղեկատվական համակարգ• սոցիալական ծառայությունների ինտեգրված համակարգի ապահովման պայմաններ

• սոցիալական ծառայությունների ճկուն համակարգի ապահովում

• ներգրավված բոլոր պետական և մասնավոր մարմինների միջև ծախսերի բաժանման չափորոշիչների սահմանում

• ինչպես ապահովել Տեղական սոցիալական պլանին մասնակցող տարբեր մարմինների միջև վարչական, կազմակերպչական և մասնագիտական համակարգումը:

• ապահովել պետական միջոցները ծախսելու լավագույն տարբերակը

• աշխատակիցների համար նախատեսել դասընթացներ սահմանած առաջնահերթություններին անդրադառնալու համար:


Տեղական սոցիալական պլանի կառավարման կառույց

Տեղական սոցիալական

պլանի գլխավոր խորհուրդ

«պայքար սոցիալական

մեկուսացման, հոգեկան

հիվանդությունների և աղքատության դեմ»

«աջակցություն հաշմանդամներին

»

«աջակցություն տարեց

մարդկանց»

«երեխաների և երիտասարդների

իրավունքների խթանում»

«աջակցություն ծնողներին»

«պայքար ոգելից

խմիչքների և ծխախոտի

չարաշահման դեմ»

«Տեղական սոցիալական պլանի գլխավոր խորհուրդը» կարող է որոշել աջակցել տարբեր նախագծերի (օրինակ` ծրագիր նվիրված աշխատանքային ներառմանը, տնային խնամքին և այլն):

Դեպքի վարում – վարում 2 – էջ 5

Քայլեր դեպի տեղական սոցիալական պլանի մշակում

1-ին քայլ

• հանդիպում հրավիրել բոլոր մասնակից մարմինների հետ• վերլուծել համայնքի սոցիալական կարիքները• ուսումնասիրել առկա ռեսուրսները

• սահմանել նպատակները և առաջնահերթությունները• նախագծել Տեղական սոցիալական պլանը2-րդ քայլ

3-րդ քայլ

•բոլոր մասնակից մարմինների կողմից տեղական սոցիալական պլանի ստորագրում•վարչական գործիքների ձևավորում



Դեպքի վարման մեթոդաբանության իրականացման համարլավագույն ինստիտուցիոնալ համատեքստը

Դեպքի վարումը մեթոդաբանություն է, որը փորձում է ոչ միայն դուրս բերել մարդկանց դժվարին կացությունից, այլև ձգտում է խուսափել հանրային տնտեսական ռեսուրսների վատնումից: Դեպքի վարման մեթոդաբանության տեսակետից կարևոր է, որպեսզի մարդկային և տնտեսական ռեսուրսները լավ կառավարվեն, ինչպես դա արվում է լավ ընտանիքում:

Կարևոր է վերահսկել` 1) Յուրաքանչյուր դեպք վարողի աշխատանքային ծանրաբեռնվածությունը 2) կիրառվող մեթոդաբանության ներդաշնակությունը բոլոր դեպքը վարողների միջև 3) փորձի փոխանակումը նույն սոցիալական ծառայության դեպքը վարողների միջև 4) այն դեպքերի արդյունքները, որոնցում օգտագործվել է դեպքի վարման մեթոդաբանությունը 5) տնտեսական ռեսուրսների հատկացումը դեպքերին: Դեպքի վարումը` ի տարբերություն ավանդական և վարչարարական բնույթի սոցիալական աշխատանքի, նախատեսում է տնտեսական ռեսուրսների օգտագործման և ծառայությունների մատուցման մասամբ հայեցողական մոտեցում. այդ իսկ պատճառով պահանջվում է սահմանել ընդհանուր վերահսկողություն յուրաքանչյուր դեպք վարողի կողմից կիրառվող չափորոշիչների նկատմամբ:

Դեպքի վարում և կազմակերպական համատեքստ

«Ամեն սուր իր բռնակը պետք է ունենա»

Այս ասացվածքը նշանակում է, որ սոցիալական պաշտպանության ծառայություն պես բարդ մարմինը պետք է ուղղորդվի «կազմակերպական պատասխանատվության մեկ կենտրոնի» կողմից, որը սովորաբար գլխավոր տնօրենն է իր աշխատակազմով:

Պատասխանատվության կենտրոնը պետք է վերահսկի`

1. բյուջեի կառավարումը,

2. մարդկային ռեսուրսների կառարումը,

3. վարչական ընթացակարգերի կառավարումը,

4.արտաքին հաստատությունների միջև գործընկերության կառավարումը,

5. ծառայության կազմակերպական որակը:


ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԳՐԱՍԵՆՅԱԿԻ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԳՐԱՍԵՆՅԱԿԻ ՈՐԱԿԸ ՈՐՈՇՈՂ ԳՈՐԾՈՆՆԵՐՈՐԱԿԸ ՈՐՈՇՈՂ ԳՈՐԾՈՆՆԵՐ

ԾԱՌԱՅՈՒ-ԹՅՈՒՆՆԵՐԻ

ԱՌԱՎԵԼ ՀԱՍԱՆԵԼԻՈՒ-

ԹՅՈՒՆ

ԾԱՌԱՅՈՒ-ԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՏՈՒՑՄԱՆ ԲԱՐԵԼԱՎՈՒՄ

ԾԱՌԱՅՈՒ-ԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՏՈՒՑՄԱՆ

ՍՏՈՒԳՈՒՄ ԵՎ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՒՄ

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒ-

ԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԹԱՐՄԱՑՈՒՄ


ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՌԱՎԵԼ ՀԱՍԱՆԵԼԻՈՒԹՅՈՒՆ

Տեղեկատվություն`հայտնել

ծառայությունների մասին

Ընդունում`հաճախորդների հյուրընկալում և

կողմնորոշում

Թափանցիկություն`

ապահովել վարչական և

տեխնիկական գործընթացների

թափանցիկությունը

Գովազդել քաղաքացիների իրավունքները և

մատուցվող սոցիալական

ծառայությունները

Կազմակերպել աշխարհագրապես լավ բաշխված ընդունման

կետեր ծառայությունների մատուցման վերաբերյալ

տեղեկատվություն տրամադրելու և

դիմումներին արձանագրելու համար

Ստեղծել առկա սոցիալական

ծառայությունների վերաբերյալ հաճախորդի ուղեցույց


ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՏՈՒՑՄԱՆ ԲԱՐԵԼԱՎՈՒՄ

Մեծացնել համայնքում

հաճախորդների ընդունման կետերի թիվը, երկարացնել աշխատանքային

ժամերը

Հարմարավետություն`

աջակցել հաճախորդներին

վարչական գործընթացներում

Ստեղծել միասնական/մե

կ վարչական գրասենյակ

բոլոր ծառայություն-ների համար՝

մի քանի ընդունարաննե

ր և մեկ հիմնական գրասենյակ

Պարզություն`գործածել

հասկանալի լեզու/խոսք

Օգտագործել դիմումների

մտերմիկ ձևեր

Կառավարել հերթերը`

Կրճատել և թեթևացնել

սպասելաժամանակը

Տրամադրել այլընտրանքային ծառայություն,

եթե պահանջվող ծառայությունը բացակայում է

Անհատականացում`

Հարմարեցնել ծառայությունները

մարդկանց կարիքներին

Ծառայություններ մատուցել առավել

ստեղծագործ մեթոդաբանու-

թյունների գործադրմամբ և

տարբեր մատակարարների

միջոցով:

Արագություն`Ծառայության տրամադրումը դարձնել ավելի

արագ


ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՏՈՒՑՄԱՆ ՍՏՈՒԳՈՒՄ ԵՎ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՒՄ

Հուսալիություն`Կանխել և նվազեցնելսխալները

Թիմային աշխատանք,

վերահսկում և խորհրդատվական ծառայություններ

Պատրաստի արձագանք`հաղթահարել

վատ ծառայություններ

ը և չնախատեսված

դեպքերը

Մատուցել ծառայություններ

առավել ստեղծագործ

մեթոդաբանությունների

գործադրմամբ և տարբեր

մատակարարների միջոցով

Ստանդարտացումապահովել

ծառայությունների երկարատև որակ

Կառավարման հսկողություն, որակի

հսկողություն, մարդկային և

մասնագիտական ռեսուրսների կառավարում

Ունկնդրում`լսել բոլոր

հաճախորդներին և թույլ տալ

նրանց գնահատել

ծառայությունները

Հաճախորդների բավարարվածության

պարբերական հարցումներ

Դեպքի վարում –մոդուլ 2 – էջ 12

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԹԱՐՄԱՑՈՒՄ

Հարստացում`ընդլայնել

հաճախորդների համայնքը

և հարստացնել ծառայությունները

Աշխատանքային արձանագրություններ

ինախնական կազմում

հաճախորդի բավարարվածության վերլուծության հիման

վրա

Կենտրոնացում հաճախորդների «հատուկ» խմբերի վրա

Ծառայությունների հզորացում

մեկուսացված և ռիսկային խմբերի համար

Համակարգված գործողությունների

իրականացումծառայություն մատուցող

մի քանիթիմերում

Նորարարությունզարգացնել հանրային

ծառայությունների դերը

Խթանել նոր համակարգման ձևերառողջապահական և

կրթական ծառայությունների

և մասնավոր ծառայությունների հետ


Մոդուլ 3Մոդուլ 3Ո՞ր սոցիալական դեպքերն են

պահանջում Դեպքի վարում, և ո՞րն է դրանք ընդունելու լավագույն

տարբերակը


Հաճախորդների առաջին Հաճախորդների առաջին ընդունելություն`ընդունելություն`

Ինչպե՞ս կազմակերպելԻնչպե՞ս կազմակերպելընդունարանի ընդունարանի գործառույթըգործառույթը

դեպքի վարման դեպքի վարման մեթոդաբանության մեթոդաբանության շրջանականերումշրջանականերում


• Տվյալների հավաքագրում` ԻՆՉՊԵ՞ՍՏվյալների հավաքագրում` ԻՆՉՊԵ՞Ս• Տրիաժ` որոշել «հիվանդներիՏրիաժ` որոշել «հիվանդների»» առաջնահերթությունները` առաջնահերթությունները`

կախված վիճակի ծանրությունիցկախված վիճակի ծանրությունից• ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅԱՆ տրամադրում կամ ՈՒՂՂՈՐԴՈՒՄ որՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅԱՆ տրամադրում կամ ՈՒՂՂՈՐԴՈՒՄ որևևէ է

բաժինբաժին

Ընդունարան. Ի՞նչ կարելի է անել

• • Համաձայնություն բոլոր ծառայությունների բաժինների հետՀամաձայնություն բոլոր ծառայությունների բաժինների հետ• Հիմնական տեղեկությունների “հավաքածու” (տեղեկատվական Հիմնական տեղեկությունների “հավաքածու” (տեղեկատվական

թերթիկներ) յուրաքանչյուր ծառայության համար, որոնք կտրամադրեն թերթիկներ) յուրաքանչյուր ծառայության համար, որոնք կտրամադրեն ՃՇԳՐԻՏ ԵՎ ՄԱՆՐԱՄԱՍՆ ուղղություններ, թե ինչպես դիմել որևէ ՃՇԳՐԻՏ ԵՎ ՄԱՆՐԱՄԱՍՆ ուղղություններ, թե ինչպես դիմել որևէ

ծառայություն ստանալու համարծառայություն ստանալու համար• Այլ ծառայությունների հետ համաձայնությաԱյլ ծառայությունների հետ համաձայնությանն դեպքում միանգամից դեպքում միանգամից

ՀԱՆԴԻՊՈՒՄՆԵՐ նշանակել մասնագետների հետ (նպաստների ՀԱՆԴԻՊՈՒՄՆԵՐ նշանակել մասնագետների հետ (նպաստների վարչարարոթյան գծով աշխատակիցներ, դեպք վարողներ, և այլն)վարչարարոթյան գծով աշխատակիցներ, դեպք վարողներ, և այլն)

Դեպքի վարում– մոդուլ 3 – էջ 3

Կոնկրետ ընտանիքի սոցիալական կարիքի դեպքում

Հանդիպում է նշանակվում Դեպքը վարողի (սոցիալական աշխատողի) հետ

Խորհրդատվությունտեղեկատվության տրամադրումուղղորդում

Արդյո՞ք առկա է սոցիալական կարիք

Ընդունարան

այո

ելք

Անհրաժեշտության դեպքում

տեղեկատվության տրամադրումԴեպքի վարում – մոդուլ 3 – էջ 4

ոչ

• Այն գրասենյակներում, որոնք ունեն ընդունարանի տարածքը, Այն գրասենյակներում, որոնք ունեն ընդունարանի տարածքը, կազմակերպեք ԸՆԴՈՒՆԱՐԱՆկազմակերպեք ԸՆԴՈՒՆԱՐԱՆ`̀ սեղանով և աթոռներով սեղանով և աթոռներով,, այցելուի հետ այցելուի հետ

ընկերական և գաղտնիընկերական և գաղտնի զրույց ունենալու համար:զրույց ունենալու համար:

• Այն գրասենյակներում, որտեղ ընդունարանի հնարավորությունը Այն գրասենյակներում, որտեղ ընդունարանի հնարավորությունը բացակայում է,բացակայում է, անհրաժեշտ է գրաֆիկ սահմանել անհրաժեշտ է գրաֆիկ սահմանել մասնագետների մասնագետների միջև ընդունարանի աշխատանքը հերթափոխով իրականացնելու միջև ընդունարանի աշխատանքը հերթափոխով իրականացնելու

համար: Այդպես նրանք կկարողանան ընդունել այցելուներին իրենց համար: Այդպես նրանք կկարողանան ընդունել այցելուներին իրենց ամենօրյա աշխատասենյակումամենօրյա աշխատասենյակում: :

Ընդունարան. որտե՞ղ կարելի է այն Ընդունարան. որտե՞ղ կարելի է այն կազմակերպելկազմակերպել

• Այս դեպքում, Այս դեպքում, հստակ տեղեկատվությունհստակ տեղեկատվություն պետք է տրամադրվի բոլոր պետք է տրամադրվի բոլոր այցելուներին`այցելուներին` տրամադրելով հստակ տրամադրելով հստակ գրաֆիկ և գրաֆիկ և նշելով հերթապահ նշելով հերթապահ

սենյակներըսենյակները, , որպեսզիորպեսզի քաղաքացիների քաղաքացիների համար ընդունարանի համար ընդունարանի ծառայությունը հասանելի լինիծառայությունը հասանելի լինի::

• Օրինակ` ընդունարանը բաց է ԵՐԿՈՒՇԱԲԹԻ ԵՎ ՉՈՐԵՔՇԱԲԹԻ օրերին Օրինակ` ընդունարանը բաց է ԵՐԿՈՒՇԱԲԹԻ ԵՎ ՉՈՐԵՔՇԱԲԹԻ օրերին առավոտյան 9-ից 12-ը: Երկուշաբթի օրերին քաղաքացիներին առավոտյան 9-ից 12-ը: Երկուշաբթի օրերին քաղաքացիներին

ընդունում են սենյակ ընդունում են սենյակ N12-N12-ում և Չորեքշաբթի օրերին սենյակ ում և Չորեքշաբթի օրերին սենյակ N14-N14-ում: ում: Նախապես պայմանավորվածություն ձեռք չբերելու դեպքում խնդրում Նախապես պայմանավորվածություն ձեռք չբերելու դեպքում խնդրում

ենք այցելել մեր գրասենյակ վերոնշյալ օրերինենք այցելել մեր գրասենյակ վերոնշյալ օրերին::

Դեպքի վարում–մոդուլ 3 – էջ 5

ԱռաջարկԱռաջարկ•Այն գրասենյակներում, որտեղ մեկից ավելի դեպք վարողներ ենԱյն գրասենյակներում, որտեղ մեկից ավելի դեպք վարողներ են աշխատում, աշխատում, անհրաժեշտ է հերթափոխ սահմանելանհրաժեշտ է հերթափոխ սահմանել նրանց միջև, նրանց միջև,

ընդունարանի գործառույթի իրականացման ընդունարանի գործառույթի իրականացման համար:համար:

• Տվյալ դեպքում դեպք վարողները պետք է երաշխավորեն իրեՏվյալ դեպքում դեպք վարողները պետք է երաշխավորեն իրենց նց դերերի դերերի հստակ բաժանում. հստակ բաժանում. երբ նրանք ընդունարանում են, նրանք չեն գործում երբ նրանք ընդունարանում են, նրանք չեն գործում

որպես դեպք վարողներ:որպես դեպք վարողներ:

Ընդունարան. ո՞՞վ կարող է դա անել (1)

•Հետևաբար, որպես դեպք վարողներ Հետևաբար, որպես դեպք վարողներ այցելուներին սպասարկելու այցելուներին սպասարկելու համարհամար,, դեպք վարողները պետք է դեպք վարողները պետք է հանդիպում նշանակենհանդիպում նշանակեն նրանց հետ, նրանց հետ, մինչդեռ ընդունարանում աշխատելու ընթացքում նրանք միայն կարող մինչդեռ ընդունարանում աշխատելու ընթացքում նրանք միայն կարող են զբաղվել նախնական գնահատմամբ և ուղղորդմամբ` նշանակելով են զբաղվել նախնական գնահատմամբ և ուղղորդմամբ` նշանակելով

հանդիպումներ թե իրենք իրենց, թե այլ մասնագետների հետ:հանդիպումներ թե իրենք իրենց, թե այլ մասնագետների հետ:

•Այն գրասենյակներում, որտեղ դեպք վարողը մեկն էԱյն գրասենյակներում, որտեղ դեպք վարողը մեկն է, , հարկ է քննարկել հարկ է քննարկել ղեկավարի հետ, թե ինչպես կազմակերպել գրաֆիկը,ղեկավարի հետ, թե ինչպես կազմակերպել գրաֆիկը, կամ նվազեցնել կամ նվազեցնել

ընդունարանի աշխատանքային ժամերը (շաբաթական1/2 առավոտյան ընդունարանի աշխատանքային ժամերը (շաբաթական1/2 առավոտյան հերթափոխ):հերթափոխ):


Բոլոր նրանց համար, Բոլոր նրանց համար, ովքեր ընդունարանի գործառույթն են իրականացնումովքեր ընդունարանի գործառույթն են իրականացնում..

• Անհրաժեշտ է առանձնացնել նրանց կողմից Անհրաժեշտ է առանձնացնել նրանց կողմից ծառայություններ ծառայություններ մատուցելու գործառույթըմատուցելու գործառույթը ընդունարանի գործառույթիցընդունարանի գործառույթից: :

• Երբ նրանք աշխատում են հերթափոխովԵրբ նրանք աշխատում են հերթափոխով, , նրանք չեն աշխատում նրանք չեն աշխատում իրենց հաճախորդների հետ այնպես, ինչպես մնացած բոլոր իրենց հաճախորդների հետ այնպես, ինչպես մնացած բոլոր

օրերինօրերին::

Ընդունարան. ո՞վ կարող է դա անել ՞վ կարող է դա անել (2)(2)

• Նրանք պետք է Նրանք պետք է մանրամասն և ճշգրիտ տեղեկատվություն մանրամասն և ճշգրիտ տեղեկատվություն հավաքագրենհավաքագրեն բոլոր գրասենյակներից բոլոր գրասենյակներից ևև կարողանան կարողանան

պատասխանել տարբեր ծառայությունների մատուցման պատասխանել տարբեր ծառայությունների մատուցման վերաբերյալ այցելուների հարցերինվերաբերյալ այցելուների հարցերին::

• Նրանք պետք է որոշեն, թե արդյոք Նրանք պետք է որոշեն, թե արդյոք կա սոցիալական կարիք, թե կա սոցիալական կարիք, թե միայն տեղեկատվության,միայն տեղեկատվության, կամ կամ վարչական ծառայություններին վարչական ծառայություններին

դիմելու դիմելու կարիքկարիք::


Ուղղորդման հիմնական ձևերը կարելի է խմբավորել Ուղղորդման հիմնական ձևերը կարելի է խմբավորել հետհետևևյալ կերպ`յալ կերպ`

Ընդունարան. ուղղորդումներ

Ընդունարան և ելք

Ադմինիստրատիվ ընթացակարգերի

կարիք (միայն նպաստներ)

Ադմինիստրատիվ աշխատողներ–

հանդիպում

Սոցիալական կարիք

Դեպք վարող - հանդիպում


Տեղեկատվության կարիք

Մոդուլ 4Մոդուլ 4

Դեպքի վարման գործընթացը. պայմանական երկրում կոնկրետ դեպքի ուսումնասիրություն և որոշ ընդհանուր

իրավիճակներ


Դեպքի վարման պրակտիկ գործընթաց…

Երբ դեպքը վարողը ներգրավվում է սոցիալապես կարիքավոր վիճակում գտնվող ընտանիքին աջակցություն տրամադրելու գործընթացում, դեպքի ստանձնումը բոլոր պարագաներում ընթանում է կառուցվածքով նույնանման եղանակով:Սկզբում դեպքը վարողը կարող է ապավինել միայն տվյալ դեպքում արդեն ներգրավված թվով քիչ անձանց վրա, ովքեր կարող են լինել «աջակցության» ցանցի ֆորմալ և ոչ ֆորմալ անդամներ:Դեպքը վարողի առաջնային խնդիրն է հասնել խնդրի ընդհանուր և ամբողջական սահմանմանը, որից ելնելով նա կկարողանա ընդլայնել աջակցության ցանցը և ընդգրկել այլ, ոչ ֆորմալ անդամներ:Միայն այդ պահին է, երբ դեպքը վարողը ուղղորդում է աջակցության ցանցը, որպեսզի այն ընդլայնվի և ընդգրկի այլ ֆորմալ անդամներ:

Շատ կարևոր է չփոխել ճիշտ հերթականությունը. եթե դեպքը վարողը

փորձի ներգրավել նոր ֆորմալ անդամներին ոչ ֆորմալ անդամներից առաջ, ապա

հնարավոր է, որ վերջիններս հետագայում հասանելի չլինեն:


Դեպքի վարման պրակտիկ գործընթաց` սույն մոդուլի բովանդակությունը

Դեպքերի վարում – մոդուլ 4 – էջ 3

Սոցիալական կարիքի առաջնային (ուղղակի) ահազանգում

Արդյո՞ք արդեն գոյություն ունի խնդրի մասին տեղյակ մարդանց մի փոքր խումբ:

Արդյո՞ք հնարավոր է ներգրավել ոչ ֆորմալ ցանցին պատկանող անձանց:

Արդյո՞ք անհրաժեշտ կամ ճիշտ է ներգրավել այլ ֆորմալ սուբյեկտների: Արդյո՞ք անհրաժեշտ կամ ճիշտ է

ներգրավել այլ ֆորմալ սուբյեկտների:

Արդյո՞ք մենք այն ուղու վրա ենք, որը մեզ տանում է դեպի մեր հույսերի իրականացում (արդյո՞ք դրանք արդեն իրականացել են):

Արդյո՞ք անհրաժեշտ է կամ հնարավոր, որ որևէ այլ մարդ իր վրա վերցնի դեպքը վարողի դերը:

Արդյո՞ք մենք ցանկանում ենք ներգրավել այս սուբյեկտներին:

Գործնականում ինչպե՞ս ենք մենք նրանց հավաքում իրավիճակը բարելավելու

համար:Ո՞ր օպերատիվ որոշումն է լավագույնը մեզ

համար:Արդյո՞ք մենք աշխատում ենք այնպես,

ինչպես պայմանավորվել ենք

Ու՞մ մենք կարող ենք ներգրավել: Ինչպե՞ս մենք կարող ենք բարելավել

իրավիճակը: Ո՞ր օպերատիվ որոշումն է լավագույնը

մեզ համար:Արդյո՞ք մենք աշխատում ենք այնպես,

ինչպես պայմանավորվել ենք:

Ու՞մ մենք կարող ենք ներգրավել: Ինչպե՞ս մենք կարող ենք բարելավել

իրավիճակը: Ո՞ր օպերատիվ որոշումն է լավագույնը

մեզ համար:Արդյո՞ք մենք աշխատում ենք այնպես,

ինչպես պայմանավորվել ենք:

Ի՞նչ պետք է հաղթահարենք միասին:Ինչպե՞ս կարող ենք բարելավել

իրավիճակը: Ո՞ր օպերատիվ որոշումն է լավագույնը մեզ համար:

Արդյո՞ք մենք աշխատում ենք այնպես, ինչպես պայմանավորվել ենք:

Արդյո՞ք կարող ենք կիսել Ուղղորդողի/առաջնորդի դերը:Ինչպե՞ս կարող ենք դա անել:

Կազմակերպական ո՞ր եղանակն է մեզ համար ավելի լավ:

Արդյո՞ք մենք աշխատում ենք այնպես, ինչպես պայմանավորվել ենք:

Ելք (1)

Ելք (2)

Ոչ

Այո

Այո

Հաջորդ

Այո

Հաջորդ

Ոչ

Ոչ

Ոչ

Այո

Այո


Աջակցության ցանցի բարելավման և ուղղորդման համար նախատեսված դեպքի վարման մեթոդաբանական գործընթացը

Այո

Հաջորդ

Այո

Ոչ

Ջուդիթի ծնողներն այցելում են սոցիալական ծառայություն (ՍԾ), որպեսզի հանդիպեն այն սոցիալական աշխատողին, ով լինելու է իրենց դեպքի վարողը (ԴՎ): ԴՎ-ին ստեղծված իրավիճակի մասին հայտնել է բժիշկ Մարկուսը, ով աշխատում է որպես մանկական հոգեբույժ տեղի բժշկական ծառայությունում: Իրականում, տասնմեկ տարեկան աղջկան ուղղորդել են այդ ծառայություն խնդրահարույց վարքագծի, ուշադրության պակասի, գերակտիվության, ներքին ազդակները չկառավարելու և ագրեսիվ վարքի պատճառով: Աղջկա ծնողները արդեն երկար ժամանակ մտահոգված են (սակայն առավելապես ներկա պահին) նրա դպրոց հաճախելու և տնային առաջադրանքների կապակցությամբ, որոնք աղջիկը հրաժարվում է պատրաստել իր մոր հետ: Վերջինս միակ մարդն է, ով կարող է Ջուդիթի հետ օրվա ընթացքում ժամանակ անցկացնել և հոգ տանել նրա մասին:Ջուդիթն ունեցել է բարդ և ծանր կյանք. իր ծնողները որդեգրել են նրան, երբ աղջիկը վեց տարեկան էր. նրա կենսաբանական ընտանիքն ունեցել է բազում խնդիրներ` մայրը ունեցել է քրոնիկական հոգեկան խնդիրներ, իսկ հայրն անհայտ է: Երբ աղջիկը երեք տարեկան էր, նրան հեռացրել են իր մորից ծնողական պարտականությունների խիստ թերացման պատճառով և տեղավորել են խնամքի գիշերօթիկ հաստատություն, իսկ այնուհետև երկար և բարդ իրավաբանական գործընթացներից հետո` որդեգրել: Մանկության տարիներին ունեցած խնդիրների պատճառով աղջկա մոտ ախտորոշվել է «վաղ կապվածության հակազդական համախտանիշ»: Որդեգրումից հետո նրա վիճակը դանդաղ լավանում էր, սակայն երբ աղջիկը ինը տարեկան էր, ընտանիքում ծնվեց նոր երեխա` իր կրտսեր քույրը, ինչի արդյունքում Ջուդիթի հոգեբանական վիճակը վատթարացավ:Ներկայումս ծնողները, հատկապես` մայրը, հոգեպես ճնշված են և հյուծված:


Դեպքի վարման գործնական կիրառում` Ջուդիթի դեպքը

Սկզբում ԴՎ-ը Ջուդիթի դեպքը կնկարագրեր հետևյալ կերպ. կան որոշ մարդիկ` աղջկա ծնողները և բժիշկ Մարկուսը, ովքեր չեն կարողանում Ջուդիթին կրթական աջակցություն ցուցաբերելու հարցը լուծել (ինչը խնդիր է դարձել հենց այն պատճառով, որ նրանք չեն կարողանում դրան արձագանքել): Նրանք հասկանում են (նույնիսկ, եթե տարբեր չափով և տարբեր կերպ), որ գոյություն ունի խնդիր և այդ իսկ պատճառով դիմել են ՍԾ և հանդիպել ԴՎ-ին: Խնդրին ծանոթանալուց հետո ԴՎ-ը նույնպես ցանցի մաս է դառնում, քանի որ նա պետք է ինչ-որ բան նախաձեռնի (իր դերին համապատասխան) և ցանցի այլ անդամների պես նա դեռևս չգիտի, թե ի՞նչ է հարկավոր անել իրավիճակը բարելավելու համար:


Պետք է որ Ջուդիթի դեպքում խնդրին (առաջնային) ընդհանուր և ցանցի բոլոր անդամների հետ համաձայնեցված սահմանում տալը շատ դժվարություններ չառաջացնի: Չնայած այն հանգամանքին, որ ի սկզբանե ծնողները դիմել էին Ջուդիթի տնային առաջադրանքների համար օգնություն ստանալու հարցով, սակայն բանիմաց ԴՎ-ը կարողացավ հասկանալ, որ նրանց իրական կարիքը աջակցությունն է ծնողական պարտականությունների իրականացման հարցում, ինչպես նաև ծնողների և դստեր համար այնպիսի ընտանեկան մթնոլորտի ստեղծումը, որի վրա Ջուդիթի տնային առաջադրանքների և դպրոցում նրա պահվածքի խնդիրը պակաս ազդեցություն կունենա: Այսպիսով ԴՎ-ը կարող է փորձել վերանայել իր խնդիրը մոտավորապես հետևյալ տեսանկյունից. Մենք պետք է (միասին) փորձենք բարելավել հարաբերությունների մթնոլորտը ընտանիքում: Ես կարծում եմ, որ այս առումով ամենակարևորն է աջակցություն տրամադրել Ջուդիթի տնային առաջադրանքների կատարման համար:

Նշում` ԴՎ-ը ծնողների կողմից բարձրացրած խնդիրը (Ջուդիթի տնային առաջադրանքները) տեղափոխում է ավելի լայն դաշտ (ընտանիքում հարաբերությունների մթնոլորտ):

Դեպքի վարողը կազմակերպում և ուղղորդում է աջակցության առաջին ցանցը (1)

Ջուդիթի մայրը


Ջուդիթի հայրը


Բժիշկ Մարկուս


Դեպք վարողըԴեպք

վարողը

Դեպք վարողը

Ջուդիթի խնամքըՋուդիթի խնամքը

Համակարգված գործողություններ

Ուղղորդում

Այս փուլում աջակցության ցանցը դեռևս չի կարող խնդիրը կառավարել. այն դեռ կայացած չէ և թույլ է: Չնայած այդ հանգամանքին՝ Դեպք վարողը աշխատում է՝ ընդունելով այդ ցանցը որպես հիմք՝ փորձելով բարելավել ինչպես ցանցը, այնպես էլ դրա գործնական կարողությունները:

Նշում` Դեպք վարողը միաժամանակ և ցանցի անդամ է (նա նույնպես դեռևս ի վիճակի չէ օգնել Ջուդիթի ընտանիքին) և ցանցի ուղղորդողը: Այս երկակի դերը պահպանվելու է աջակցության գործընթացի ողջ ընթացքում:

Այս փուլում աջակցության ցանցը դեռևս չի կարող խնդիրը կառավարել. այն դեռ կայացած չէ և թույլ է: Չնայած այդ հանգամանքին՝ Դեպք վարողը աշխատում է՝ ընդունելով այդ ցանցը որպես հիմք՝ փորձելով բարելավել ինչպես ցանցը, այնպես էլ դրա գործնական կարողությունները:

Նշում` Դեպք վարողը միաժամանակ և ցանցի անդամ է (նա նույնպես դեռևս ի վիճակի չէ օգնել Ջուդիթի ընտանիքին) և ցանցի ուղղորդողը: Այս երկակի դերը պահպանվելու է աջակցության գործընթացի ողջ ընթացքում:

Դեպքի վարողը կազմակերպում և ուղղորդում է աջակցության առաջին ցանցը (2)


Եկեք պատկերացնենք, որ Ջուդիթի ծնողները` որպես ցանցի անդամներ, հիշատակել են համայնքային քահանայի, Ջուդիթի նախկին ուսուցիչների և դպրոցի տնօրենի անունները, քանի որ նրանք ցանկանում են և պատրաստակամ են օգնել: ԴՎ-ի միջնորդությամբ ցանցում ներգրավված այս անձինք սկսում են որոշ առաջարկություններ անել: Քահանան խորհուրդ է տալիս օգնության համար դիմել Մոնիկային: Վերջինս մի փոքր հեռու է ապրում քաղաքից, բայց ճանաչում է բազում երիտասարդների, ովքեր զբաղվում են սոցիալական գործունեությամբ, օրինակ` աշխատում են որպես կամավորներ: Բացի այդ, նա հոգեբանություն է ուսումնասիրում, և այդ փորձը կարող է կարևոր լինել: Դպրոցի տնօրենն առաջարկում է դիմել մի երիտասարդ, բայց շատ լավ ուսուցչի, ով աշխատում է կես դրույքով, և ում կհետաքրքրեր լրացուցիչ աշխատանքն ազատ ժամերին: Երիտասարդ ուսուցիչն ասում է, որ դժվարանում է երաշխավորել իր օգնության շարունակականությունը, քանի որ նրա աշխատանքային իրավիճակն անորոշ է, մինչդեռ Մոնիկան ավելի ազատ է: Ջուդիթի ծնողները նախընտրում են Մոնիկային:Այնուհետև Ջուդիթի ծնողները պարբերաբար հայտնում են ԴՎ-ին իրենց հանդիպումների արդյունքները և նա որոշում է ծնողների հետ հանդիպում անցկացնել ավելի մանրամասն քննարկման համար:


Դեպք վարողը ուղղորդում է աջակցության ցանցը, որպեսզի այն ընդլայնվի և ընդգրկի այլ ոչ-ֆորմալ անդամներ (1)

Ցանցի մասնակիցների հանդիպմանը կատարվում է առաջադրանքների առաջին բաժանումը. Մոնիկան կզբաղվի Ջուդիթի հետ շաբաթական երեք օր ցերեկային ժամերին (գուցե նաև չորս օր, երբ աղջիկը դպրոցում ստուգողական աշխատանք կունենա), սակայն նրան ավելի շատ տեղեկություններ են հարկավոր աղջկա վարքի և այն շտկելու ուղիների վերաբերյալ: Բժիշկ Մարկուսը պատրաստ է տրամադրել այդ տեղեկությունները և վերահսկել միջամտության ընթացքը: Իսկ մնացած օրե՞րը: ԴՎ-ը կարծում է, որ Ջուդիթի մայրն հոգեպես ընկճված է և փոքր-ինչ հիասթափված. իրականում նա հատկապես անհանգստացած է շաբաթ օրերի համար, երբ նա ստիպված է հոգ տանել նաև իր մյուս դստեր մասին: ԴՎ-ը նշում է, որ առաջարկվող օգնությունը դեռևս բավարար չէ, սակայն Մոնիկան չի կարող անել ավելին. դա չափազանց մեծ աշխատանք կլիներ միայն մեկ մարդու համար: Գուցե կարելի է ներգրավել մինչ այդ մոռացված Ջուդիթի մորաքրոջը, ինչի միտքը տվեցին Ջուդիթի ծնողները (նախկինում բոլոր կարծում էին, որ նա ազատ չէ): Այսպիսով, Ջուդիթի հայրն առաջարկում է կապվել մորաքրոջ հետ: Անսպասելիորեն պարզվում է, որ մորաքույրը շատ ուրախ է և կարող է օգնել Ջուդիթին պատրաստել տնային առաջադրանքները շաբաթ օրերին: Բայց դա դեռ ամենը չէ. մորաքույրն ասում է, որ Ջուդիթը շատ է սիրում լողալ, և շաբաթ օրերին` տնային առաջադրանքները պատրաստելուց հետո, նրանք կարող են լողավազան գնալ կամ միասին գնումներ կատարել. տնային առաջադրանքների համար գործադրած ջանքերից հետո կարևոր է Ջուդիթին ներգրավել ինչ-որ հաճելի գործում: Ավելին, քանի որ Ջուդիթի մորաքույրը ամեն չորեքշաբթի այցելում է համայնքային մշակույթի տուն, նա կարող է իր զարմուհուն տանել իր հետ, որտեղ նա կկարողանա շփվել այլ երեխաների հետ ընկերական միջավայրում:Այժմ Ջուդիթի մայրը, կարծես, ավելի հանգիստ է. մնացած երկու օրերի ընթացքում նա և իր ամուսինը կկարողանան իրենք զբաղվել Ջուդիթի հարցերով:










վարողը



Համակարգված գործողություններ

Ուղղորդում

Ջուդիթի մորաքույր

ը


ըՄոնիկաՄոնիկա

Օգնել Ջուդիթին պատրաստել

տնային առաջադրանքնե

րը

Տանել Ջուդիթին լողավազան

Օգնել Ջուդիթին գտնել նոր ընկերներ

Աջակցության ցանցում ընդգրկվում են այլ մարդիկ (ոչ ֆորմալ անդամներ), և ցանցի խնդիրը (Ջուդիթի խնամքը) ավելի պարզ է սահմանվում երեք ենթա-առաջադրանքների տեսքով:

Աջակցության ցանցում ընդգրկվում են այլ մարդիկ (ոչ ֆորմալ անդամներ), և ցանցի խնդիրը (Ջուդիթի խնամքը) ավելի պարզ է սահմանվում երեք ենթա-առաջադրանքների տեսքով:



ԴՎ-ը պետք է իրեն տա հետևյալ հարցը` «Արդո՞ք մենք ուսումնասիրել ենք այս ընտանիքի բոլոր խնդիրները: Արդյո՞ք մենք չենք անտեսել որոշ կարևոր հարցեր, որոնք կարող են անսպասելիորեն ի հայտ գալ և խափանել մեր ամբողջ աշխատանքը»:Օրինակ, պարզ է, որ Ջուդիթի հետ կապված խնդիրներն առաջացել են մասամբ նրա ծանր մանկության պատճառով, մասամբ էլ պայմանավորված են եղել իր քրոջ անսպասելի ծննդով: Այս հոգեբանական խնդիրները հաղթահարելու համար ինչպես Ջուդիթը այնպես էլ իր ծնողները ժամանակ առ ժամանակ օգնության կարիք կունենան: Այստեղ կարծես հոգեբանի ավելի ակտիվ ներգրավվածության կարիք կա: Եթե այս մասնագիտական միջամտությունը տեղի ունենար ավելի վաղ փուլում` դեպքը ստանձնելու պահին, ապա դա բացասաբար կանդրադառնար ողջ գործընթացի վրա, քանի որ այդպես Ջուդիթն ու իր ծնողները իրենց մեղավոր կզգային. դեպքի վարման տեսանկյունից առաջին քայլը միշտ ուղղված է գործողության վրա:Քանի որ խնդիրն ի սկզբանե ներկայացվել է որպես կրթական խնդիր, իսկ լուծումը մշակվել դրան ի պատասխան, ուստի կարծես անհրաժեշտ է հատուկ վերահսկողություն սահմանել կրթական ոլորտում` ներգրավելով դասուսույցի: Աջակցության ցանցը դեռևս չի անդրադարձել դպրոցական խնդրին: Հիշո՞ւմ եք: Ուսուցիչները խիստ մտահոգված են դպրոցում Ջուդիթի վարքով: Գուցե նպատակահարմար կլիներ շաբաթական մի քանի ժամով Ջուդիթի համար գտնել ուսուցիչ` առնվազն մեկ տարվա ընթացքում. աջակցության ցանցը արդեն համոզվել է, որ երբ Ջուդիթը օգտվում է անհատականացված հարաբերություններից, նա ավելի հանգիստ և ավելի բաց է դառնում ուսման նկատմամբ: Դեպքի վարում – մոդուլ 4 – էջ 11

Դեպք վարողը ուղղորդում է աջակցության ցանցը, որպեսզի այն ընդլայնվի և ընդգրկի այլ ֆորմալ անդամներ

Անցել է մի քանի ամիս: Ջուդիթը դպրոց է հաճախում դեռևս որոշակի դժվարությամբ, սակայն շատ ավելի լավ, քան մինչև ծրագրի մեկնարկը: Նրա ծնողները, մորաքույրը, Մոնիկան և դասուսույցն օգնում են աղջկան պատրաստել տնային առաջադրանքները, սոցիալիզացման գործողությունները գնալով ավելի կարևոր են դառնում, հոգեբանական միջամտությունները (ինչպես Ջուդիթի, այնպես էլ նրա ծնողների դեպքում) տալիս են որոշ արդյունքներ, իսկ հարաբերությունների մթնոլորտը ընտանիքում զգալիորեն առողջացել է:

Շատ կարևոր է, որ Ջուդիթի մայրը մեղքի զգացում չունենա և մտերիմ մնա Ջուդիթի հետ` չանհանգստանալով կամ չվախենալով իր որդեգրած դստեր վարքի կապակցությամբ:

ԴՎ-ը պարբերաբար հանդիպումներ է ունեցել ցանցի անդամների հետ` համոզվելու, որ ցանցը կայուն է, բոլոր անդամները բավարարված են Ջուդիթի խնդիրների լուծմանն ուղղված իրենց աշխատանքով, և նույնիսկ, եթե որոշակի լարվածություն կա նրանց միջև (Ջուդիթը դեռ խնդրահարույց երեխա է), ցանցը, կարծես, սովորել է կարգավորվել և հարթել լարվածությունը առանց արտաքին միջամտության: Այս փուլում ԴՎ-ը կարող է ասել ցանցի անդամներին հետևյալը. Կարծես ամեն ինչ բավականին լավ է ընթանում, և դուք բոլորդ բավարարված եք ձեր աշխատանքով: Կարևոր է, որ դուք հանդիպեք ժամանակ առ ժամանակ, և երբ այդպիսի անհրաժեշտություն է առաջանում: Չեմ խոստանում, որ միշտ ներկա կգտնվեմ, այնպես որ լավ կլիներ, եթե ինչ-որ մեկն իր վրա վերցներ այդ հանդիպումների կազմակերպումը, կամ զանգերի միջոցով իմանար նորությունները և որոշեր արդյո՞ք ամեն ինչ դրական հունով է ընթանում: Իհարկե, ես միշտ պատրաստ կլինեմ մասնակցել ձեր հանդիպումներին կամ ինչ-որ խորհուրդ տալ ինձ փոխարինողին: Ձեր կարծիքով հնարավո՞ր է դա անել: Ինչպե՞ս:


Դեպք վարող է փորձում է կիսել ուղղորդողի իր դերը աջակցության ցանցի որևէ անդամի հետ








վարողը



Համակարգված գործողություննե

ր

Համակարգված գործողություննե

րԵրկակի ուղղորդում


ը

ՄոնիկաՄոնիկա

ՈւսուցիչՈւսուցիչ

Հատուկ ուսուցիչՀատուկ ուսուցիչ հոգեբանհոգեբան

Ջուդիթի մորաքույրը

Ջուդիթի մորաքույրը

Ցանցում ներգրավվում են ավելի շատ մասնագետներ (ֆորմալ անդամներ): Դեպք վարողը կիսում է ցանցն ուղղորդելու իր գործառույթը ցանցի մեկ այլ անդամի հետ:

Ցանցում ներգրավվում են ավելի շատ մասնագետներ (ֆորմալ անդամներ): Դեպք վարողը կիսում է ցանցն ուղղորդելու իր գործառույթը ցանցի մեկ այլ անդամի հետ:

Դեպք վարողը ուղղորդում է աջակցության ցանցը, որպեսզի այն ընդլայնվի և ընդգրկի այլ ֆորմալ անդամներ, ինչպես նաև կիսում է

ուղղորդողի իր դերը


Կարող ենք պատկերացնել Տեղական սոցիալական պլանի դերը (դրա առկայության դեպքում) նման պարզ իրավիճակներում: Ուսումնասիրենք վերը շարադրված դեպքը վարողի աշխատանքը հետևյալ այլընտրանքային սցենարներում`

Սոցիալական ծառայությունը, որտեղ աշխատում է դեպքը վարողը, երբևէ փոխհամագործակցության համաձայնագիր չի կնքել դպրոցի հետ: Ավելին, ծառայությունը կոնֆլիկտային հարաբերությունների մեջ է եղել մանկական նյարդահոգեբուժական ծառայության հետ, իսկ վերոնշյալ քահանան և այդ տարածքում գործող այլ ՀԿ-ները սոցիալական ծառայությունից ոչ մեկին հայտնի չեն:

Սոցիալական ծառայությունը համաձայնագիր ունի դպրոցի հետ փոխադարձ համագործակցությունը խթանելու վերաբերյալ, դեպքը վարողը ճանաչում է այնտեղ աշխատող գրեթե բոլոր ուսուցիչներին և շատ հաճախ հանդիպում է նրանց և տնօրենին` քննարկելու այն աշակերտների և սովորողների հետ կապված հարցերը, ովքեր դրսևորում են որոշակի սոցիալական խնդիրներ դպրոցում, ինչպես նաև առաջարկելու պատանիների սոցիալական ռիսկերի կանխարգելման որոշ գործողություններ: Դեպք վարողը և մանկական հոգեբանը մի քանի դեպքերի շրջանակներում համագործակցել են` հիմք ընդունելով երկու ծառայությունների միջև առկա փոխըմբռնումը, որն իր ամուր տեղն ունի տեղական սոցիալական պլանում: Սոցիալական ծառայության և տարածքում սոցիալական ոլորտում գործող կամ ազգաբնակչության համար սոցիալական նշանակություն ունեցող հիմնական ՀԿ-ների միջև բազում համաձայնագրեր արդեն երկար ժամանակ գործում են…

Ո՞րն է դեպք վարողի աշխատանքի համար լավագույն սցենարը:


Տեղական սոցիալական պլանի մեծ կարևորությունը Ջուդիթի դեպքի նման դեպքերում աջակցություն տրամադրելու համար

Մենք կարող ենք համաձայնության գալ

+Ի՞նչ եմ ես կարծում այլոց գործողությունների/աշխատանքի

մասին

I

II

IV

III

+

Ի՞ն

չ եմ ե

ս կ

արծում

իմ գ

ործողութ

յուն

ների/ա

շխա

տա

նքի մ

ասին

Ես հետևում եմ այլ մարդկանց խոսքին

Թու՛յլ տվեք մենակ աշխատել:

Ես ցանկանում եմ մենակ մնալ իմ հոգեկան ընկճվածության հետ...

Ես փորձում եմ շահագործել ուրիշներին

Ես զբաղվում եմ միայն իմ «այգիով»

Ես աշխատում եմ այլ մարդկանց դեմ

Ես նախընտրում եմ այլ մարդկանցից կախված լինել

-

-

Մեր մեջ միայն մրցակցություն կա

Մենք կարող ենք փոխզիջման գնալ


Համագործակցային-օպերատիվ գործողությունների համակարգման տարբեր մոդելներ

Վերը շարադրված կոնկրետ դեպքը շատ բարդ չէ, սակայն այն դասական դեպք է, քանի որ սոցիալական ծառայության դեպքերի մեծ մասը նման են դրան, և, ընդհանուր առմամբ, նման դեպքերը մի կողմից պահանջում են մեծ աշխատանք և ռեսուրսների հատկացում, իսկ մյուս կողմից սպառնում են դառնալ քրոնիկ և սերնդից սերունդ փոխանցվող երևույթ: Ոչ միայն դրանց համար օգտագործվող մարդկային և տնտեսական ծախսերն են շատ բարձր, այլև դրանք կարող են արգելափակել մի քանի սերնդի համար բազում սոցիալական ռեսուրսներ:

Այժմ բացատրելու ենք երկու մասնագիտացված գործընթացներ, որոնք առնչվում են երկու շատ բարդ իրավիճակների` երեխայի բռնության դեպքի հետ, որը պահանջում է հրատապ պաշտպանություն ապահովող ծրագիր և հատուկ հաստատությունում բնակվող մի երեխայի դեպք, ով հայտնվել է բարդ կացության մեջ, սակայն այս դեպքը չունի նախորդի հրատապությունը:

Այս դեպքերը չեն վերլուծվում, ինչպես Ջուդիթի դեպքը, չեն ներկայացվում նաև կոնկրետ հանգամանքները, այլ միայն ընդհանուր իրավիճակը:

Դեպքի վարում սոցիալապես խիստ կարիքավոր իրավիճակներում


Հաղորդում դեպքի մասին (տուժողի, ընտանիքի, հաստատության,

հանրության, հիվանդանոցի կողմից) ոստիկանությանը կամ այլ պետական

ծառայություններին:

Հաղորդում դեպքի մասին (տուժողի, ընտանիքի, հաստատության,

հանրության, հիվանդանոցի կողմից) ոստիկանությանը կամ այլ պետական

ծառայություններին:

Հաշվառում, տեղեկությունների հավաքագրում, մասնագետների,

հարազատների և բոլոր նրանց ներգրավում, ովքեր կարող են նպաստել խնամքի ծրագրի սահմանմանը: Տվյալները հավաքագրվում են

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԴԵՊՔԻ ԳՈՐԾՈՒՄ:

Հաշվառում, տեղեկությունների հավաքագրում, մասնագետների,

հարազատների և բոլոր նրանց ներգրավում, ովքեր կարող են նպաստել խնամքի ծրագրի սահմանմանը: Տվյալները հավաքագրվում են

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԴԵՊՔԻ ԳՈՐԾՈՒՄ:

Առաջին շտապ օգնություն (հիվանդանոց, բաժանում

ընտանիքից) եթե անհրաժեշտ է:Ոստիկանական հետաքննություն և

տվյալներ հիվանդանոցից:

Առաջին շտապ օգնություն (հիվանդանոց, բաժանում

ընտանիքից) եթե անհրաժեշտ է:Ոստիկանական հետաքննություն և

տվյալներ հիվանդանոցից:

Այո

«Մասնակից պետությունները ձեռնարկում են անհրաժեշտ բոլոր օրենսդրական,

վարչական, սոցիալականև կրթական միջոցները` պաշտպանելու

երեխային ծնողների, օրինական խնամակալների կամ երեխայի

մասին հոգ տանող ցանկացած այլ անձի կողմից ֆիզիկական կամ հոգեկան

բռնության բոլոր ձևերից,վիրավորանքից կամ չարաշահումից,

հոգատարության բացակայությունից կամ անուշադրությունից, կոպիտ

վերաբերմունքից կամ շահագործումից, ներառյալ` սեռական չարաշահումը»:

Երեխայի իրավունքների մասին կոնվենցիա, Հոդված 19

«Մասնակից պետությունները ձեռնարկում են անհրաժեշտ բոլոր օրենսդրական,

վարչական, սոցիալականև կրթական միջոցները` պաշտպանելու

երեխային ծնողների, օրինական խնամակալների կամ երեխայի

մասին հոգ տանող ցանկացած այլ անձի կողմից ֆիզիկական կամ հոգեկան

բռնության բոլոր ձևերից,վիրավորանքից կամ չարաշահումից,

հոգատարության բացակայությունից կամ անուշադրությունից, կոպիտ

վերաբերմունքից կամ շահագործումից, ներառյալ` սեռական չարաշահումը»:

Երեխայի իրավունքների մասին կոնվենցիա, Հոդված 19

ԴԵՊՔԸ ՎԱՐՈՂԻ նշանակում (ՍԾՏՄ)

ԴԵՊՔԸ ՎԱՐՈՂԻ նշանակում (ՍԾՏՄ)

Ոչ

Ընտրված անձանց ցանցը բավարա՞րէ` օգնելու համար երեխային և նրա

ընտանիքին բարելավել իրենց վիճակը:

Ընտրված անձանց ցանցը բավարա՞րէ` օգնելու համար երեխային և նրա

ընտանիքին բարելավել իրենց վիճակը:

Արդյո՞ք դեպքը վարողը կարող է անձնապես և անմիջապես

զբաղվել տվյալ դեպքով

Արդյո՞ք դեպքը վարողը կարող է անձնապես և անմիջապես

զբաղվել տվյալ դեպքով

Պատվիրակում. (աութսորսինգ) դեպք վարողը կարող է դեպքի

վարումը պատվիրակել մեկ ուրիշի:

Պատվիրակում. (աութսորսինգ) դեպք վարողը կարող է դեպքի

վարումը պատվիրակել մեկ ուրիշի:

Այո

Կազմակերպվում է ԴԵՊՔԻ ԿՈՆՖԵՐԱՆՍ, որին ներգրավվում է նաև ընտանիքը: Դեպքը ներկայացվում է անհատական դեպք վարողի կողմից: Որոշումները կայացվում են բոլոր մասնակիցների կողմից

և գրանցվում են Անհատական դեպքի գործում:

Կազմակերպվում է ԴԵՊՔԻ ԿՈՆՖԵՐԱՆՍ, որին ներգրավվում է նաև ընտանիքը: Դեպքը ներկայացվում է անհատական դեպք վարողի կողմից: Որոշումները կայացվում են բոլոր մասնակիցների կողմից

և գրանցվում են Անհատական դեպքի գործում:

Մասնագետների և համայնքի մարդկային ռեսուրսների

շրջանում ընտրվում են այլ անձինք:

Մասնագետների և համայնքի մարդկային ռեսուրսների

շրջանում ընտրվում են այլ անձինք:

Ոչ

Երեխան և ընտանիքը ուղղորդվում են համապատասխան առկա ծառայություններ, որպեսզի վերջիններս նրանց ապահովեն

պաշտպանությամբ և խնամքով: Դեպքը վարողը պատասխանատու է դեպքի մոնիթորինգի իրականացման

համար:

Երեխան և ընտանիքը ուղղորդվում են համապատասխան առկա ծառայություններ, որպեսզի վերջիններս նրանց ապահովեն

պաշտպանությամբ և խնամքով: Դեպքը վարողը պատասխանատու է դեպքի մոնիթորինգի իրականացման

համար:

Արդյո՞ք բացահայտված խնդիրները լուծվել են:Արդյո՞ք երեխան և նրա շահերը

առավելագույնս պաշտպանված են:

Արդյո՞ք բացահայտված խնդիրները լուծվել են:Արդյո՞ք երեխան և նրա շահերը

առավելագույնս պաշտպանված են:

Այո

Դեպքը փակվում է:Դեպքը փակվում է:

Կազմակերպվում են այլ կոնֆերանսներ և երկկողմ հանդիպումներ, մինչև այն պահը, երբ ցանցն արդեն ինքնուրույն կարող է երեխայի համար

ապահովել խնամք և պաշտպանություն:

Կազմակերպվում են այլ կոնֆերանսներ և երկկողմ հանդիպումներ, մինչև այն պահը, երբ ցանցն արդեն ինքնուրույն կարող է երեխայի համար

ապահովել խնամք և պաշտպանություն:

Ոչ

Կարո՞ղ են ներգրավված անձինքմատնանշել այլ ծառայություններ/

ռեսուրսներ, որոնք կարող են օգտակար լինել:

Կարո՞ղ են ներգրավված անձինքմատնանշել այլ ծառայություններ/

ռեսուրսներ, որոնք կարող են օգտակար լինել:

Ո՞րն է այս անձանց կողմից օգնություն տրամադրելու շարժառիթը:

Ինչպե՞ս կարող ենք ապահովել նրանց նվիրվածությունը այս գործին:

Ո՞րն է այս անձանց կողմից օգնություն տրամադրելու շարժառիթը:

Ինչպե՞ս կարող ենք ապահովել նրանց նվիրվածությունը այս գործին:

Գծապատկեր.Պաշտպանության ծայրահեղ կարիք ունեցող դեպքեր (բռնություն և դաժան վերաբերմունք)

Պաշտպանության ծայրահեղ կարիք ունեցող դեպքեր (բռնություն և չարաշահում)` որոշ մեկնաբանություններ

Այս տեսակի դեպքերը համարվում են արտակարգ և հրատապ դեպքեր: Ի տարբերություն Ջուդիթի դեպքի` այսպիսի հրատապ իրավիճակներում ԴՎ-ը չի կարող միանգամից ձեռնամուխ լինել ցանցի ստեղծման գործընթացին, քանի որ, նախ և առաջ հարկավոր է երեխային ապահով վայր տեղափոխել կամ ապահով դարձնել նրա բնակության վայրը:

Առաջնային այս միջամտության պատճառով ԴՎ-ը կարող է գայթակղվել ուղղություն ցույց տվողի դերով, և հրահանգներ տալ նաև, այն ժամանակ, երբ արտակարգ իրավիճակը հաղթահարվել է: Ընդհակառակը, նման իրավիճակում դեպքի վարումը ռազմավարական բնույթ է կրում` երեխայի համար հետագա խնդիրներից խուսափելու և նրա ապագան կառուցելու նպատակով:

Երեխաների նկատմամբ բռնության դեպքերում` ռեաբիլիտացիոն և թերապևտիկ գործընթացները շատ կարևոր են և պետք է մեկնարկեն հնարավորինս շուտ` սովորաբար նախքան բազում ոչ ֆորմալ անդամներ ունեցող աջակցության ցանցի ձևավորումը: Սա ևս մեկ նշանակալի տարբերություն է Ջուդիթի դեպքի համեմատությամբ, որտեղ աջակցության ցանցի նոր ֆորմալ անդամների ներգրավումը տեղի էր ունենում միայն նոր ոչ ֆորմալ անդամների ներգրավումից հետո:Այս պատճառներով դեպք վարողը պետք է շատ ուշադիր լինի, որպեսզի մասնագետների վաղաժամ ներգրավումը չխանգարի ցանցի՝ ոչ ֆորմալ անդամներով հարստացմանը:


Հաստատության տնօրենի հետ համագործակցությամբ պատրաստվում է ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԴԵՊՔԻ ԹՂԹԱՊԱՆԱԿ, և ընտանիքի վիճակը վերլուծության է ենթարկվում

Հաստատության տնօրենի հետ համագործակցությամբ պատրաստվում է ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԴԵՊՔԻ ԹՂԹԱՊԱՆԱԿ, և ընտանիքի վիճակը վերլուծության է ենթարկվում

Կազմակերպվում է ԴԵՊՔԻ ՔՆՆԱՐԿՈՒՄ, որին մասնակցում են ընտանիքը և այլ մասնագետներ` պարզելու համար, թե երեխայի խնամքի համար ինչպիսի այլ լուծումներ են հնարավոր:

Կազմակերպվում է ԴԵՊՔԻ ՔՆՆԱՐԿՈՒՄ, որին մասնակցում են ընտանիքը և այլ մասնագետներ` պարզելու համար, թե երեխայի խնամքի համար ինչպիսի այլ լուծումներ են հնարավոր:

Երեխայի հատուկ կարիքները (հոգեբանական օգնություն, դատական վճիռ դեպքի վերաբերյալ, առողջության ստուգում, կրթական օժանդակություն) բացահայտելուց հետո որոշվում է, թե ինչպիսի լրացուցիչ մասնագիտական օգնություն է պահանջվում:

Երեխայի հատուկ կարիքները (հոգեբանական օգնություն, դատական վճիռ դեպքի վերաբերյալ, առողջության ստուգում, կրթական օժանդակություն) բացահայտելուց հետո որոշվում է, թե ինչպիսի լրացուցիչ մասնագիտական օգնություն է պահանջվում:

Այո

Հաստատության տնօրենի հետ հստակեցվում է, ԴԵՊՔ ՎԱՐՈՂի պարտավորությունները (ՍԾՏՄ)

Հաստատության տնօրենի հետ հստակեցվում է, ԴԵՊՔ ՎԱՐՈՂի պարտավորությունները (ՍԾՏՄ)

Ոչ

Արդյո՞ք ընտանիքն այնպիսի պայմաններում է, որ կկարողանա երեխայի խնամքն իրականացնել տանը՝`ապահովելով առողջապահական, կրթական և սոցիալական ծառայություններից օգտվելու հնարավորություններ:

Արդյո՞ք ընտանիքն այնպիսի պայմաններում է, որ կկարողանա երեխայի խնամքն իրականացնել տանը՝`ապահովելով առողջապահական, կրթական և սոցիալական ծառայություններից օգտվելու հնարավորություններ:

Արդյո՞ք երեխային այդ հաստատություն տեղավորելըլավագույն լուծումն է նրա համար:

Արդյո՞ք երեխային այդ հաստատություն տեղավորելըլավագույն լուծումն է նրա համար:

Բոլոր գործողություները՝ կապված երեխային տրամադրվող լրացուցիչ օգնության հետ համաձայնեցվում են հաստատության տնօրենի և ընտանիքի հետ

Բոլոր գործողություները՝ կապված երեխային տրամադրվող լրացուցիչ օգնության հետ համաձայնեցվում են հաստատության տնօրենի և ընտանիքի հետ

Ոչ

Երեխային լքելու, անուշադրության մատնելու, նրա նկատմամբ դաժան վերաբերմունքի և այնպիսի դեպքերում, երբ պարզ է, որ ընտանիքն ունակ չէ ստանձնելու երեխայի խնամքը, սահմանվում են խնամքի այլընտրանքային լուծումներ (խնամատար ընտանիք, որդեգրում)

Երեխային լքելու, անուշադրության մատնելու, նրա նկատմամբ դաժան վերաբերմունքի և այնպիսի դեպքերում, երբ պարզ է, որ ընտանիքն ունակ չէ ստանձնելու երեխայի խնամքը, սահմանվում են խնամքի այլընտրանքային լուծումներ (խնամատար ընտանիք, որդեգրում)

Երեխան վերամիավորվում է իր ընտանիքի հետ: Համայնքային մակարդակում բացահայտվում են այլ ռեսուրսներ, որոնք կարող են աջակցել տվյալ ընտանիքին:

Երեխան վերամիավորվում է իր ընտանիքի հետ: Համայնքային մակարդակում բացահայտվում են այլ ռեսուրսներ, որոնք կարող են աջակցել տվյալ ընտանիքին:

Այո

Դիմում է ներկայացվում Խնամակալության և հոգաբարձության հանձնաժողովին, որպեսզի վերջինս երեխայի լքված լինելու մասին որոշում կայացնի և լիազորի խնամքի մեկ այլ լուծում գտնել:

Դիմում է ներկայացվում Խնամակալության և հոգաբարձության հանձնաժողովին, որպեսզի վերջինս երեխայի լքված լինելու մասին որոշում կայացնի և լիազորի խնամքի մեկ այլ լուծում գտնել:

Արդյո՞ք նոր լուծումը առավելագույնս բավարարում է երեխայի շահերին:Արդյո՞ք նոր լուծումը առավելագույնս բավարարում է երեխայի շահերին:

Այո

Դեպքի մոնիթորինգը շարունակվում է` մինչև դրա փակումը:Դեպքի մոնիթորինգը շարունակվում է` մինչև դրա փակումը:

Մշակվում են նախաձեռնություններ երեխայի` ընտանիքում ապրելու իրավունքի մասին համայնքում իրազեկվածության մակարդակը բարձրացնելու համար և հնարավոր խնամատար ընտանիքներ պացահայտելու համար:

Մշակվում են նախաձեռնություններ երեխայի` ընտանիքում ապրելու իրավունքի մասին համայնքում իրազեկվածության մակարդակը բարձրացնելու համար և հնարավոր խնամատար ընտանիքներ պացահայտելու համար:

Ոչ

Համայնքում կա՞նայնպիսի ընտանիքներ, որոնք կարող են երեխայի խնամատարը կամ որդեգրողըդառնալ:

Համայնքում կա՞նայնպիսի ընտանիքներ, որոնք կարող են երեխայի խնամատարը կամ որդեգրողըդառնալ:

«1. Երեխաների նկատմամբ բոլոր գործողություններում, անկախ այն բանից, թե դրանք ձեռնարկվում ենսոցիալական ապահովության հարցերով զբաղվող պետական կամ մասնավոր հիմնարկների, դատարանների, վարչական կամ օրենսդրական մարմինների կողմից, առաջնահերթ ուշադրություն է դարձվում երեխայի լավագույն շահերին:2. Մասնակից պետությունները պարտավորվում են երեխային ապահովել նրա բարեկեցության համարանհրաժեշտ պաշտպանությամբ և խնամքով` ուշադրության առնելով նրա ծնողների, խնամակալների կամ օրենքով նրա համար պատասխանատվություն կրող այլ անձանց իրավունքներն ու պարտականությունները, և այդ նպատակով ձեռնարկում են օրենսդրական ու վարչական բոլոր համապատասխան միջոցները»:Երեխայի իրավունքների մասին կոնվենցիա, հոդված 3 «Ժամանակավորապես կամ մշտապես իր ընտանեկան միջավայրից հեռացված կամ իր լավագույն շահերիտեսակետից այդպիսի միջավայրում մնալ չկարողացող երեխան պետության կողմից տրամադրվող հատուկպաշտպանության և օգնության իրավունք ունի»: Երեխայի իրավունքների մասին կոնվենցիա, հոդված 20

«1. Երեխաների նկատմամբ բոլոր գործողություններում, անկախ այն բանից, թե դրանք ձեռնարկվում ենսոցիալական ապահովության հարցերով զբաղվող պետական կամ մասնավոր հիմնարկների, դատարանների, վարչական կամ օրենսդրական մարմինների կողմից, առաջնահերթ ուշադրություն է դարձվում երեխայի լավագույն շահերին:2. Մասնակից պետությունները պարտավորվում են երեխային ապահովել նրա բարեկեցության համարանհրաժեշտ պաշտպանությամբ և խնամքով` ուշադրության առնելով նրա ծնողների, խնամակալների կամ օրենքով նրա համար պատասխանատվություն կրող այլ անձանց իրավունքներն ու պարտականությունները, և այդ նպատակով ձեռնարկում են օրենսդրական ու վարչական բոլոր համապատասխան միջոցները»:Երեխայի իրավունքների մասին կոնվենցիա, հոդված 3 «Ժամանակավորապես կամ մշտապես իր ընտանեկան միջավայրից հեռացված կամ իր լավագույն շահերիտեսակետից այդպիսի միջավայրում մնալ չկարողացող երեխան պետության կողմից տրամադրվող հատուկպաշտպանության և օգնության իրավունք ունի»: Երեխայի իրավունքների մասին կոնվենցիա, հոդված 20

Այո

Ոչ

Գծապատկեր. հատուկ

հաստատու-թյուններում (այդ

թվում` քրեակատարողա

-կան հիմնարկում)

բնակվող երեխաներ

Գծապատկեր. հատուկ հաստատություններում (այդ թվում` քրեակատարողական հիմնարկներում) բնակվող երեխաներ.

որոշ մեկնաբանություններԻ տարբերություն երեխաների նկատմամբ վատ վերաբերմունքի և բռնության դեպքերի` հատուկ հաստատություններից նրանց դուրս բերման դեպքերը արտակարգ և հրատապ չեն համարվում:

Առհասարակ ցանկալի չէ երեխաներին տեղավորել հատուկ հաստատություններում, ինչը կոպիտ կերպով ոտնահարում է մարդկանց բնական իրավունքները: Երբ բացակայում է անհապաղ միջամտության անհրաժեշտությունը, ապա վտանգ կա, որ համապատասխան սոցիալական ծառայությունը, որը պետք է կազմակերպի այս դեպքերի գնահատման որոշ ներքին գործընթացներ դրանք ստանձնելու համար, կարող է դրսևորել որոշակի իներտություն:

Բարեբախտաբար, այս դեպքերը թույլ են տալիս ԴՎ-ին կազմակերպել իր աշխատանքն առանց դեպքի հրատապությամբ պայմանավորված ճնշման` հնարավորություն ունենալով խորապես ուսումնասիրել իրավիճակը և ձևավորել արդյունավետ աջակցության ցանց նախքան ծրագրի սկիզբը:

Բոլոր դեպքերում նման իրավիճակներում պահանջվում է շատ լավ մշակված Տեղական սոցիալական պլան, քանի որ սովորաբար ԴՎ-ը պետք է իր տրամադրության տակ ունենա որոշ կոնկրետ ֆորմալ (ցերեկային խնամքի կենտրոն, մասնագիտացված մանկավարժ և այլն) և ոչ ֆորմալ (հյուրընկալող ընտանիք, կամավորներ) ծառայություններ և սուբյեկտներ:


¸»åùÇ í³ñÙ³Ý ¸»åùÇ í³ñÙ³Ý ևև áõÕÕáñ¹Ù³Ý ·áñÍÁÝÃ³ó` ûñÇÝ³Ï áõÕÕáñ¹Ù³Ý ·áñÍÁÝÃ³ó` ûñÇÝ³Ï (1)(1)

2. ¶ñ³ÝóáõÙ êáóÇ³É³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛ³Ý հերթապահը ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ ·ñ³նցում ¿ ·ñ³ÝóÙ³Ý Ù³ïÛ³ÝáõÙ

úñ 1

ÀÝÃ³óիկ ù³ÛÉ»ñÁÀÝÃ³óիկ ù³ÛÉ»ñÁ ՊատասխանատուՊատասխանատու Ä³Ù³Ý³Ï³Ñ³ïí³ÍÄ³Ù³Ý³Ï³Ñ³ïí³ÍÁÁ

0. ¸»åùÇ Ñ³Õáñ¹áõÙ – ïñ³Ù³¹ñíáÕ ³é³çÇն û·ÝáõÃÛáõÝ

ÀÝï³ÝÇùÇ, áëïÇÏ³ÝáõÃÛ³Ý, ÑÇí³Ý¹³ÝáóÇ, Ñ³Ù³ÛÝùÇ, ¹åñáóÇ, ëáóÇ³É³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó…

úñ 0

1. ¸»åùÇ áõÕÕáñ¹áõÙ ëáóÇ³É³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛáõÝÝ»ñին (ÁÝ¹áõÝ³ñ³Ý Ï³Ù հերթապահ)

Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ Í³é³ÛáõÃÛáõÝ, áñÁ ¹»åùÇ í»ñ³µ»ñÛ³É հաղորդում ¿ ëï³ÝáõÙ: ¸»åù í³ñáÕÇ հետ կապ հաստատելու հնարավորություն նաև ³ßË³ï³Ýù³ÛÇÝ Å³ÙերÇó դուրս:

1

4. ¸»åù í³ñáÕÇ նշանակում – Սոցիալական ¹»åùÇ գործի բացում

ԳՈՐԾՈՒՄ ·ñ³ÝóíáõÙ ¿ ¹»åù í³ñáÕÇ ³ÝáõÝÁ úñ 1-3í»ñçÝ³Å³ÙÏ»ïÁ` 7-ñ¹ ûñÁ

3. ²ñï³Ï³ñ· աñÓ³·³Ýù` áõÕÕáñ¹áõÙàëïÇÏ³ÝáõÃÛáõÝ` (»Ã» ³ÝÑñ³Å»ßï ¿) ²å³Ñáí í³Ûñ (»Ã» ³ÝÑñ³Å»ßï ¿) – ÐÎ ÊÝ³Ù³ï³ñ ÁÝï³ÝÇù¸³ï³ñ³ÝÇ áñáßáõÙ Å³Ù³Ý³Ï³íáñ ï»Õ³íáñÙ³Ý Ñ³Ù³ñ (»Ã» ³ÝÑñ³Å»ßï ¿)

êáóÇ³É³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛáõÝÁ Ï³Ù áëïÇÏ³ÝáõÃÛáõÝÁ ëáóÇ³É³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛ³Ý հերթապահի Ñ»ï Ñ³Ù³Ó³ÛÝáõÃÛ³ÙµàëïÇÏ³ÝáõÃÛáõÝÁ Ï³Ù ¹³ï³ñ³ÝÁ Ï³ÝóÏ³óÝÇ Ñ»ï³ùÝÝáõÃÛáõÝ և Ïå³ïñ³ëïÇ Çñ»Ýó Í³é³ÛáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó å³Ñ³ÝçíáÕ փ³ëï³ÃÕÃ»ñÁԹերացման ¹»åùáõÙ ¹»åùի մասին պետք է հաղորդել Õ»Ï³í³ñÇÝ

úñ 1-3

Դեպքի վարման և ուղղորդման Դեպքի վարման և ուղղորդման գործընթաց` օրինգործընթաց` օրինակ (2) ակ (2)

6. ¸ºäøÆ ²è²æÆÜ ՔՆՆԱՐԿՄԱՆ Ï³½Ù³Ï»ñåáõÙ – áñå»ë ËÝ³ÙùÇ åÉ³Ý Çñ³Ï³Ý³óí»ÉÇù ù³ÛÉ»ñÇ µ³ó³Ñ³ÛïáõÙ (¹»åù í³ñáÕ)

¸»åù í³ñáÕÁ. ³Ûë ³é³ç³¹ñ³ÝùÁ հնարավոր չէ å³ïíÇñ³Ï»É: ºñ»Ë³ÛÇ ÁÝï³ÝÇùÁ/ËÝ³Ù³Ï³ÉÁ å»ïù ¿ Ù³ëÝ³ÏóÇ: ÀÝ¹Ñ³Ýáõñ Ñ³Ù³Ó³ÛÝáõÃÛ³Ùµ ÁÝ¹áõÝíáÕ áñáßáõÙÝ»ñÁ ·ñ³ÝóíáõÙ »Ý ¹»åùÇ ԳՈՐԾՈՒՄ:

úñ 7-14 – í»ñçÝ³Å³ÙÏ»ïÁ` 15-ñ¹ ûñÁ

ÀÝÃ³óիկ ù³ÛÉ»ñÁÀÝÃ³óիկ ù³ÛÉ»ñÁ ՊատասխանատուՊատասխանատու Ä³Ù³Ý³Ï³Ñ³ïí³ÍÄ³Ù³Ý³Ï³Ñ³ïí³ÍÁÁ

5. ºñ»Ë³ÛÇ և ÁÝï³ÝÇùÇ Çñ³íÇճ³ÏÇ ·Ý³Ñ³ïáõÙ` »ñ»Ë³ÛÇ ³ç³ÏóáõÃÛ³Ý ó³ÝóÇ Ù³ëÁ Ï³½ÙáÕ ³ÝÓ³Ýó Ý»ñ·ñ³íáõÙ (Ý»ñ³éÛ³É ³éáÕç³å³ÑáõÃÛ³Ý, ÏñÃ³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛáõÝÝ»ñÁ և µ³ñ»Ï³ÙÝ»ñÁ/Ñ³ñև³ÝÝ»ñÁ)

¸»åù í³ñáÕ – ³Ûë ³é³ç³¹ñ³ÝùÁ Ù³ëÝ³ÏÇáñ»Ý Ï³ñáÕ ¿ ïñí»É ³ÛÝ ³ÝÓ³Ýó, áõÙ ³ÝáõÝÝ»ñÁ Ý»ñ³éí³Í »Ý ¹»åùÇ ԳՈՐԾԻ Ù»ç, ë³Ï³ÛÝ վերջնական å³ï³ëË³Ý³ïíáõÃÛáõÝÁ ¹»åù í³ñáÕÇÝÝ ¿: Թերացման ¹»åùáõÙ դրա մասին պետք է հայտնել ¹»åù í³ñáÕի Õ»Ï³í³ñÇն:

úñ 4-6

8. ¸³ï³íáñÇ Ññ³Ù³ÝÁ (»Ã» ³ÝÑñ³Å»ßï ¿) – Æð²ì²Î²Ü ÊÜ²Ø²Î²ÈàôÂÚ²Ü öàöàÊàôÂÚàôÜ

¸³ï³íáñÁ. ¹»åù í³ñáÕÇ ÏáÕÙÇó ïñ³Ù³¹ñí³Í ³ÝÑñ³Å»ßï ½»ÏáõÛóÝ»ñÇ ÑÇÙ³Ý íñ³, ոստիկանություն

úñ 15 ¨ Ñ³çáñ¹áÕ ûñ»ñÇÝ

7. ²é³ç³ñÏáõÃÛáõÝÝ»ñ ¹³ï³íáñÇն ¹»åùÇ քննարկման Å³Ù³Ý³Ï ÁÝ¹áõÝí³Í áñáßáõÙÝ»ñÇ վերաբերյալ (»Ã» ³ÝÑñ³Å»ßï ¿)

¸»åù í³ñáÕ. ³Ûë ³é³ç³¹ñ³ÝùÁ ãå»ïù ¿ å³ïíÇñ³ÏíÇ: ²é³ç³ñÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ·ñ³éíáõÙ »Ý ëáóÇ³É³Ï³Ý Ñ³ñó³Ã»ñÃáõÙ

úñ 15

¸»åùÇ í³ñÙ³Ý ¸»åùÇ í³ñÙ³Ý ևև áõÕÕáñ¹Ù³Ý ·áñÍÁÝÃ³ó` áõÕÕáñ¹Ù³Ý ·áñÍÁÝÃ³ó` ûñÇÝ³Ï ûñÇÝ³Ï

10. ºñÏñáñ¹ ¸ºäøÆ ՔՆՆԱՐԿՄԱՆ Ï³½Ù³Ï»ñåáõÙ` ³ç³ÏóáõÃÛ³Ý ó³ÝóÇ՝ »ñ»Ë³ÛÇÝ å³ßïå³Ý»Éու և ËÝ³Ù»Éáõ Ï³ñáÕáõÃÛ³Ý ÙáÝÇÃáñÇÝ·

¸»åùÇ í³ñáÕ. ³Ûë ³é³ç³¹ñ³ÝùÁ ãÇ կարելի å³ïíÇñ³Ï»É: ºñ»Ë³ÛÇ ÁÝï³ÝÇùÁ/ËÝ³Ù³Ï³ÉÁ å»ïù ¿ Ù³ëÝ³ÏóÇ àñáßáõÙÝ»ñÁ ·ñ³éíáõÙ »Ý ¹»åùÇ ԳՈՐԾՈՒՄ

úñ 15-45 – Ï³Ëí³Í ¹»åùÇó

Ընթացիկ քայլերըԸնթացիկ քայլերը ՊատասխանատուՊատասխանատու Ä³Ù³Ý³Ï³Ñ³ïí³ÍÁÄ³Ù³Ý³Ï³Ñ³ïí³ÍÁ

9. ՀԵՏԵՎՈՂԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔ – երեխայի իրավիճակի մոնիթորինգ իրականացված քայլերի վերաբերյալ և ուղղորդում դեպի այլ ծառայություններ,եթե դա առաջարկվի դեպքի քննարկման ժամանակ

Դեպք վարող. այս առաջադրանքը կարող է մասնակիորեն պատվիրակվել այն անձանց, ում անունները ներառված են դեպքի ԳՈՐԾՈՒՄ, սակայն վերջնական պատասխանատվությունը կրում է դեպք վարողը:

úñ15 – ß³ñáõÝ³Ï³Ï³Ý

12. ¸»åù»ñÇ ÁÝ¹Ñ³Ýáõñ Ãíի և պարբերական å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý Ñ³ñó»ñի վերաբերյալ զեկույցները ïñ³Ù³¹ñíáõÙ »Ý ëáóÇ³É³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ù³ñ½³ÛÇÝ í³ñãáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ

Դեպքի ԳՈՐԾի տվյալների փոխանցում տվյալների բազա (մարզային մակարդակում) – լոգիստիկայի հետ կապված հարցերը պետք է սահմանվեն. տվյալները քննարկվում են սոցիալական ծառայությունների պաշտոնական հանդիպումների ժամանակ

ä»ïù ¿ ë³ÑÙ³Ýí»Ý Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ 2 ³ÙÇëÁ Ù»Ï

11. ÀÝÃ³óÇÏ ½»ÏáõÛóÁ (ëáóÇ³É³Ï³Ý Ñ³ñóáõÙ) Ý»ñÏ³Û³óíáõÙ ¿ ¹³ï³íáñÇÝ (»Ã» ³ÝÑñ³Å»ßï ¿)

¸»åù í³ñáÕ – ³Ûë ³é³ç³¹ñ³ÝùÁ ãÇ Ï³ñáÕ å³ïíÇñ³Ïí»É:

13. Ð»ï³·³ ¹»åùÇ կոնֆերանսներ (³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ) և ¹»åùÇ փ³ÏáõÙ

Դեպք վարող –դեպքը կարող է փակվել միայն այն դեպքում, երբ աջակցության ցանցը բավարար ուժեղ է երեխային պաշտպանելւու համար:

Կախված դեպքից

Մոդուլ 5Մոդուլ 5

Ցանցի վերլուծություն դեպք վարողի աշխատանքին աջակցելու նպատակով


Աշխատանքի իրականացումը դեպքի վարման տեսանկյունից

ԴՎ-ը կիրառում է կանխազդական (պրոակտիվ) մոտեցում,

այլ ոչ թե հակազդական (ռեակտիվ) մոտեցում

Այսինքն` դեպի գործողություններ ուղղված

մոտեցում

Մոտեցումը համարվում է դեպի գործողություններ ուղղված,

երբ համայնքահեն է

Բայց…Բայց…ի՞նչ է ՀԱՄԱՅՆՔԸի՞նչ է ՀԱՄԱՅՆՔԸ


ՀամայնքՀամայնք

ՀԱՄԱՅՆՔԸ կարելի է սահմանել որպես «ընդհանուր պատմություն ունեցող մարդկանց

խումբ», որի մեջ հարաբերությունները և շփումները տեղի են ունենում տնտեսական, նյութական, սոցիալական և

մշակութային ռեսուրսների հիման վրա:

Մարդկանց այս խումբն իրենց հարաբերություններում հիմնվում է վստահության վրա և կարող է համագործակցել`

ստեղծելով խմբեր ու ցանցեր ընդհանուր նպատակներին հասնելու համար:


Համայնքային մշակույթը կազմված է վեց բաղադրիչներից (կողմերից)`1. Տեխնոլոգիական2. Տնտեսական 3. Քաղաքական 4. Ինստիտուցիոնալ (սոցիալական) 5. Գեղագիտական և արժեքային 6. Գաղափարային:

Մշակույթի այս բաղադրիչներից յուրաքանչյուրը փոխանցվում է խորհրդա-նիշների (այլ ոչ թե գեների) միջոցով և բաղկացած է յուրացված/ձեռքբերովի գաղափարային և վարքագծային համակարգերից:

Բոլոր այս բաղադրիչները հանդիսանում են սոցիալական (կամ մշակութային) համակարգի տարրեր: Դրանք հիմնված են յուրացված վարքագծի վրա, որը դուրս է գալիս այն մարդկանց անհատական շրջանակներից, ովքեր դրանք յուրացնում են: Եթե մշակույթի բաղադրիչներից որևէ մեկը բացակայում է, ապա որպես կանոն բացակայում են նաև մնացած բոլորը:


Համայնքի տեխնոլոգիական բաղադրիչը`Համայնքի տեխնոլոգիական բաղադրիչը համայնքի կապիտալը, գործիքներն ու հմտություններն են, ինչպես նաև ֆիզիկական միջավայրի հետ փոխներգործելու եղանակները: Դա մարդկու-թյան և բնության շփումն է:

Համայնքի տնտեսական բաղադրիչը ` Համայնքի տնտեսական բաղադրիչը համայնքի՝ սակավ և օգտակար ապրանքները և ծառայությունները (հարստությունը) արտադրելու և բաշխելու տարբեր միջոցներն ու եղանակներն են. նվիրատվության, պարտավորությունների, փոխանակման, շուկայական առևտրի կամ պետական հատկացումների միջոցով:


Համայնքի քաղաքական բաղադրիչ`Համայնքի քաղաքական բաղադրիչը կայանում է իշխանության, ազդեցության ոլորտների և որոշումների կայացման լիազորությունների բաշխման տարբեր միջոցների ու եղանակներ մեջ: Այս բաղադրիչը չի նույնացվում գաղափարա-խոսության հետ, որը պատկանում է արժեքային բաղադրիչին: Այն ընդգրկում է տարբեր տեսակի կառավարություններ և կառավարման համակարգեր, սակայն չի սահմանափակվում դրանցով: Այս հայեցակետն ընդգրկում է նաև իրավիճակներ, երբ փոքր միավորումները կամ ոչ ֆորմալ խմբերը որոշումներ են կայացնում` արտահայտված առաջնորդ չունենալու պարագայում:

Համայնքի ինստիտուցիոնալ բաղադրիչ`Համայնքի սոցիալական կամ ինստիտուցիոնալ բաղադրիչը ընդգրկում է այն եղանակները, որոնցով մարդիկ գործում են, հարաբերվում են, արձագանքում են, ինչպես նաև միմյանցից ակնկալում են այս բոլոր գործողությունները: Այն ընդգրկում է այնպիսի ինստիտուտներ, ինչպիսիք են` ամուսնությունը կամ ընկերությունը, այնպիսի դերեր, ինչպիսիք են, օրինակ, մոր կամ ոստիկանի դերը, սոցիալական կարգավիճակը կամ խավը, ինչպես նաև մարդկային վարքագծի այլ օրինակներ:


Համայնքի գեղագիտական և արժեքային բաղադրիչը`

Համայնքի գեղագիտական և արժեքային բաղադրիչը գաղափարների (երբեմն պարադոքսային, անհետևողական կամ հակասական) այն կառուցվածքն է, որով առաջնորդվում են մարդիկ լավն ու վատը, գեղեցիկն ու տգեղը, ճիշտն ու սխալը որոշելիս, և որը որպես հիմնավորում է ծառայում իրենց գործողությունների համար:

Համայնքի համոզմունքների և գաղափարային բաղադրիչը `

Համայնքի գաղափարային բաղադրիչը երբեմն հակասական գաղափարների այն կարծիքն է, որ մարդիկ ունեն տիեզերքի, իրենց շրջապատող աշխարհի, դրանում իրենց դերակատարման, պատճառահետևանքային կապերի, ժամանակի, նյութի և վարքագծի բնույթի վերաբերյալ:


Համայնքը նկարագրելու այլ տարբերակՀամայնքը նկարագրելու այլ տարբերակԱջակցության հարաբերությունների տարբեր մակարդակներըԱջակցության հարաբերությունների տարբեր մակարդակները

Համայնքը նկարագրելու այլ տարբերակՀամայնքը նկարագրելու այլ տարբերակԱջակցության հարաբերությունների տարբեր մակարդակներըԱջակցության հարաբերությունների տարբեր մակարդակները

Ֆորմալ ծառայություններ

Պրոֆեսիոնալ ծառայություն մատուցողներ

Ոչ ֆորմալ ծառայություններՔաղաքացիներ, որոնք որոշակի

ձևով կազմակերպված են (կամավորներ)

Անհատական սոցիալական ցանցերԸնտանիքի անդամները և ընկերները, ովքեր

կապված են զգայական և անձնական կապերով

Դեպք վարողներն այստեղ են


Որքան բարդ և զարգացած է համայնքը, այնքան ավելի զարգացած են «աջակցության բուրգի» վերին մակարդակները: Շատ պարզ և պրիմիտիվ համայնքում բուրգի հիմքում ընկած մակարդակը սովորաբար բավարար է սոցիալական ապահովության համար: Երբ հասարակությունը սկսում է մասնագիտացնել արտադրության ոլորտը և սոցիալական հարաբերությունների բարդանում են, այլ մակարդակները հետզհետե դառնում են ավելի կարևոր:

Այս գործընթացում կամ վտանգ կամ հնարավորություն կա. դա կախված է այն սոցիալական քաղաքականությունից, որը որդեգրում է

հասարակությունը (հաստատությունները): Գոյություն ունի երկու այլընտրանք`

1. Երբ վերին մակարդակը զարգացած է, այն միտված է աղքատացնելու և այնուհետև փոխարինելու ստորին մակարդակները (ՌԵԱԿՏԻՎ ՄՈՏԵՑՈՒՄ` ավանդական սոցիալական աշխատանք)

2. Երբ վերին մակարդակը զարգացած է, այն հզորացնում է ստորին մակարդակները և դրանք դարձնում ավելի արդյունավետ (ՊՐՈԱԿՏԻՎ ՄՈՏԵՑՈՒՄ` դեպքի վարում)

Սոցիալական պաշտպանության ծառայությունների զարգացման երկու տարբեր

քաղաքական ուղղություններ

Սոցիալական պաշտպանության ծառայությունների զարգացման երկու տարբեր

քաղաքական ուղղություններ


Այս մոտեցումը ծառայություններ է մատուցում Այս մոտեցումը ծառայություններ է մատուցում անհատական դեպքերին, երբ արտակարգ անհատական դեպքերին, երբ արտակարգ իրավիճակ է գրանցվել և համայնքից աջակցություն իրավիճակ է գրանցվել և համայնքից աջակցություն ստանալու հնարավորությունները ստանալու հնարավորությունները անհամապատասխան են կամ այլևս չեն գործում:անհամապատասխան են կամ այլևս չեն գործում:

Այս մոտեցումը սկսվում է նախքան սոցիալական խնդիրը Այս մոտեցումը սկսվում է նախքան սոցիալական խնդիրը կդառնա ճգնաժամային, կդառնա ճգնաժամային, որը որը համայնքը չի կարողհամայնքը չի կարողանա անա լուծել. լուծել. որակավորված դեր է տրվում ներգրավված համայնքի որակավորված դեր է տրվում ներգրավված համայնքի անդամներին (ուսուցիչներ, համայնք և հոգևոր անդամներին (ուսուցիչներ, համայնք և հոգևոր առաջնորդներ..) և այլ անձանց, ովքեր ոչ ֆորմալ ձևով առաջնորդներ..) և այլ անձանց, ովքեր ոչ ֆորմալ ձևով սոցիալական ծառայություն են տրամադրում:սոցիալական ծառայություն են տրամադրում:

Ռեակտիվ (կլինիկական) մոտեցումՌեակտիվ (կլինիկական) մոտեցում

Պրոակտիվ (համայնքահեն) մոտեցումՊրոակտիվ (համայնքահեն) մոտեցում


Մեթոդաբանություն

Մեթոդաբանություն

Ի՞նչ է սոցիալական ցանցը

Ապրելու համար անհրաժեշտ քայլերը

Քայլեր՝մեզ լավ զգալու համար

Քայլեր ուրիշների կողմիցընդունվելու համար

Առաջադրանք

Փոխ

հարա

բերությունների

միջավա

յր

Սոցիալական և մշակութային միջավայր

Ինստ

իտու

ցիոն

ալ

միջա

վայր

ֆիզիկական միջավայր

Ճանաչողական կարողություններ,վարքային հմտություններ

Զգացմունքներ,ինքնություն, ինքնագնահատական

Առողջություն


Աջակցության ցանցը ներառում է սոցիալական ցանցի այն բոլոր անձանց, ովքեր ներգրավված են

կոնկրետ կարիքի բավարարման գործում (օրինակ` ընտանիքում բռնության ենթարկված

երեխային աջակցության ցուցաբերման հարցում):

Երբ ցանցը բավարար ուժեղ չէ կարիքը բավարարելու համար, ուրեմն առկա է

սոցիալական խնդիր :

Ի՞նչ է աջակցության ցանցը

Դեպքի վարում–մոդուլ 5- էջ 12

Աջակցության ցանց

Աջակցության ցանցը բաղկացած է բոլոր այն անձանցից, Աջակցության ցանցը բաղկացած է բոլոր այն անձանցից, ովքերովքեր շփվում են շփվում են ընտանիքի/անձի ընտանիքի/անձի հետ և կարող են հետ և կարող են

դրական ձևովդրական ձևով նպաստելնպաստել պաշտպանությանը և խնամք պաշտպանությանը և խնամք տրամադրել տրամադրել անձին/ ընտանիքին:անձին/ ընտանիքին:

Այն բաղկացած էԱյն բաղկացած է պետական ծառայողներից պետական ծառայողներից (տեղական (տեղական վարչարարներ, ոստիկանություն, դատավորներ) վարչարարներ, ոստիկանություն, դատավորներ)

մասնագետներիցմասնագետներից ((բժիշկներ, ուսուցիչներ, բժիշկներ, ուսուցիչներ, խորհրդատուներ, սպորտի մասնագետներ, ՀԿ-ների խորհրդատուներ, սպորտի մասնագետներ, ՀԿ-ների

աշխատակիցներաշխատակիցներ) և ) և սովորական մարդկանցիցսովորական մարդկանցից,, ովքեր ովքեր կիսում են ամենօրյա կյանքը անձի/ընտանիքի հետ կիսում են ամենօրյա կյանքը անձի/ընտանիքի հետ ((ընտանիքիընտանիքի անդամներ, բարեկամներ, հարևաններ, անդամներ, բարեկամներ, հարևաններ,

ընկերներ, կրոնական խմբերի անդամներընկերներ, կրոնական խմբերի անդամներ: :

Բոլոր այս անձինք պետք է Բոլոր այս անձինք պետք է ներգրավվեն որոշումների ներգրավվեն որոշումների կայացման գործընթացումկայացման գործընթացում, , մինչև որ նրանք ի վիճակի մինչև որ նրանք ի վիճակի

կլինեն հոգ տանել կարիքավոր անձիկլինեն հոգ տանել կարիքավոր անձի ընտանիքի մասին` ընտանիքի մասին` առանց դեպք վարողի ուղղորդումներիառանց դեպք վարողի ուղղորդումների::


Ցանցային համագործակցության հիմնական բնութագրիչները

Ցանցային համագործակցության հիմնական բնութագրիչները

Դեպք վարողի կամ ցանցի ուղղորդողի/ առաջնորդի նպատակն է օգնել ցանցին բարելավվել և խնդիրների լուծման հարցում ինքնաբավ դառնալ:

Ցանցային համագործակցության միջոցով դեպք վարողը (փորձագետը) միջամտում է ցանցը ուժեղացնելու նպատակով, աջակցելով և ուղղորդելով այն` ներգրավելով այլ՝ ոչ միայն պրոֆեսիոնալ ծառայություններ, այլև ոչ ֆորմալ ռեսուրսներ:

Դեպքի վարում– մոդուլ 5 –էջ 14

Առկա է խնդիր (սոցիալական, առողջապահական, պաշտպանության): Խնդիր ունեցող անձին շրջապատող սոցիալական ցանցը չի կարողանում այն լուծել:

Հետևաբար սա միայն հաճախորդի խնդիրը չէ, այլ նախևառաջ իր սոցիալական ցանցինը:

Առաջնորդը միջնորդում է ցանցի և այլ ռեսուրսների միջև, առանց (երբևէ) ուղղություներ տալու: Նրա դերը հիմնված է վստահության վրա:

Առաջնորդը- խթանում է հաղորդակցությունը ցանցի ներսում; - միջնորդում է տարբեր տեսակետների քննարկման հարցում; - հաշվի է առնում յուրաքանչյուր ներգրավված անձի հնարավորությունները և ակնկալիքները

Ինչպե՞ս է ցանցի առաջնորդը դա իրականացնում


Առաջնորդը գործում է որպես ռեսուրսային կենտրոն տեղեկատվության փոխանակման համար: Նա պետք է լավ իրազեկված լինի համայնքի մասին և կիսի իր գիտելիքները, որպեսզի ցանցին օգնի հզորանալ:

Անձի սոցիալական ցանցը նկարագրող քարտեզԱնձի սոցիալական ցանցը նկարագրող քարտեզ

ազգականներ

դասընկերներ և գործընկերներ

Հարևաններ և ընկերներ

Հանրային ծառայությունների աշխատակից

ՀԿ-ների անդամներկամավորներ

Հինգ տարբեր սոցիալական ոլորտներ

հաճախորդ

Թոդի գծապատկերն մի մեթոդ է, որի միջոցով հնարավոր է նկարագրել անձի/ընտանիքի ողջ սոցիալական ցանցը: Ցանցի դերակատարները տեղադրված են գծապատկերում ըստ 5 կատեգորիաների և գտնվում են սույբեկտից որոշակի հեռավորության վրա ` ըստ նրա հետ պարբերաբար շփվելու հաճախականության: Սոցիալական ցանցն ունի ուժեղ և թույլ կողմեր` ինչպես որակական, այնպես էլ քանակական առումով: Ցանցի ցանկացած երկու դերակատարներ կարող են ճանաչել կամ չճանաչել միմյանց: Ճանաչելու դեպքում նրանց հարաբերությունը կարող է լինել կամ չլինել փոխադարձ (կամ դրական, կամ բացասական):


Ջուդիթի սոցիալական ցանցը գործը ստանձնելու սկզբումՋուդիթի սոցիալական ցանցը գործը ստանձնելու սկզբում

ազգականներ


Հարևաններև ընկերներ

Հանրային ծառայությունների աշխատակից


ՋուդիթՋուդիթ

12

34

5

6

7

8

9

10

Դերակատարների ցանկ`1. մայր2. հայր3. քույր4. մորաքույր5. հորաքույր6. բժիշկ Մարկուս7. գործը վարող8. առաջին ուսուցիչ9. երկրորդ ուսուցիչ10. հարևան


Ցանցի առաջին գնահատում

Կարմիր շրջանակի ներսում նշված են ցանցի այն դերակատարները, որոնք առնչվում են Ջուդիթի տնային առաջադրանքների խնդրին (աջակցության ցանց): Այս դերակատարներից մի քանիսը (օրինակ` ուսուցիչները) ունեն խիստ բացասական պատկերացում խնդրի վերաբերյալ, ոմանց ներգրավումը չափազանց մեծ է (մայր), իսկ ոմանք էլ չափազանց քիչ են ներգրավված (մորաքույր):

Ցանցի որոշ դերակատարներ միմյանց չեն ճանաչում, իսկ այլոք թերևս փոխադարձաբար բացասական հարաբերությունների մեջ են (ծնողները և ուսուցիչները):Ավելին, ցանցը շատ թույլ է, նախ քանի որ նման բարդ առաքելության համար անդամների թիվը բավական չէ, նաև այն պատճառով, որ ցանցում չկա որևէ անդամ, ով պատկանում է հինգից երեք (դատարկ) սոցիալական ոլորտներին: Սկզբում Ջուդիթի տնային առաջադրանքները խնդիր էր միայն ծնողների և հուսահատ մասնագետների միջև:


Ջուդիթի սոցիալական ցանցը գործը ստանձնելու կայացման փուլում

Ազգականներ


Հարևաններև ընկերներ

Հանրային ծառայությունների աշխատակիցներ


ՋուդիթՋուդիթ

1

2

3

4

12

6

7

89

10

Դերակատարների ցանկ`

1. մայր2. հայր3. քույր4. մորաքույր5. հորաքույր6. բժիշկ

Մարկուս7. դեպք վարող8. առաջին

ուսուցիչ9. երկրորդ

ուսուցիչ10. հարևան11. Մոնիկա12. քահանա13. հատուկ

ուսուցիչ14. դպրոցի

տնօրեն15. մանկավարժ16. հոգեբան

11

5

13

14

1516

Ընկերներժամանցի կենտրոնից


Ձևավորված ցանցի գնահատում

Կարմիր շրջանակի ներսում նշված են ցանցի այն դերակատարները, որոնք առնչվում են Ջուդիթի տնային առաջադրանքների և սոցիալիզացման խնդրին (աջակցության ցանց): Բոլոր ներգրավված անձանց մոտ կա խնդրի ավելի դրական ընկալում` ծրագրի սկզբնական փուլի համեմատ:Ներգրավված անդամների թիվն ավելի մեծ է, նրանք ավելի շատ են համագործակցում միմյանց հետ, պատկանում են սոցիալական հինգ ոլորտներից չորսին (սակայն մենք կարող ենք համարել, որ դպրոցում հարաբերությունների մթնոլորտի բարելավումը խթանել է նոր ընկերական հարաբերությունների ձևավորմանը նաև դպրոցական միջավայրում), և բոլորը Ջուդիթին ավելի մոտ են, քան անցյալում:Համագործակցության ցանցի ընդլայնումը (նախքան ոչ ֆորմալ անդամների ներգրավումը, իսկ այնուհետև ֆորմալ անդամների ներգրավումը), ոչ միայն թույլ է տվել ավելի լավ լուծել առաջին խնդիրը (Ջուդիթի տնային առաջադրանքները), այլև հաշվի զբաղվել նաև աղջկա սոցիալիզացմամբ, սպորտային գործունեությամբ, դպրոցում մթնոլորտի բարելավմամբ, Ջուդիթի և նրա ծնողների հոգեբանական բարօրությամբ:


ԴԴեպք եպք վարողվարող

ԻԻրավաբանական րավաբանական ծառայություննեծառայություններր

ԱԱռողջապահական ռողջապահական ծառայություններծառայություններ

Սխալ Սխալ համագործակցությունըհամագործակցությունը

ոստիկանություոստիկանությունն

ընտանիընտանիքք

հարազատներհարազատներ

ՀՀարևաններարևաններ

Կրթական Կրթական ծառայություննեծառայություննե

րր

Համայնքի Համայնքի ռեսուրսներռեսուրսներ

ընտանիընտանիքք

ԻԻրավաբանական րավաբանական ծառայություննեծառայություններր

ԱԱռողջապահական ռողջապահական ծառայություններծառայություններ

ոստիկանությունոստիկանություն


հարևաններհարևաններ

ուսուցիչներուսուցիչներ

Համայնքի Համայնքի ռեսուրսներռեսուրսներ

ՀՀամայնքային ամայնքային առաջնորդներառաջնորդներ

ՍՍոցիալական ոցիալական ծառայու-ծառայու-թյուններթյուններ


ԴԴեպք եպք վարողվարող

Ճիշտ Ճիշտ համագործակցությունհամագործակցություն

Դեպքի վարում- մոդուլ 5 – էջ 21

Տնային խնամքի ծառայություն

Հիվանդանոց

Ընտանեկան բժիշկ

Նելսոնի հոգեբույժը

Դպրոց

Սոցիալական գործունեության կենտրոն

Անգլերենի ուսուցիչ

………………………..

Վարչական հաստատություններ

Ընտանեկան ցանցերիասոցիացիա

Նելսոն Ռոզա

Փիթեր

Լուիս

Լիզա Մարիա

Սիլվի

Երեխաների

ընկերները

Նելսոնիգարեջրատան ընկերները

?

Արտասահմանու՞մ

Սոցիալական կարիքի մասին առաջին

ահազանգումը

?

?

?

Ջոն

Սոցիալական ցանցի բազմամակարդակ բնութագիր` «պղպջակների» մոդել (1)


Աննա

«Պղպջակների» մոդելը Թոդի գծապատկերի համեմատությամբ ունի որոշ կարևոր առավելություններ:Նախ` այն հեշտությամբ կարելի է մատիտով նկարել թերթի վրա հանդիպման կամ հարցազրույցի ընթացքում:Երկրորդ` այն թույլ է տալիս ստեղծել դեպքի շուրջ առկա համայնքի քարտեզը նախքան համագործակցության ցանցի կառուցումը:Մոդելը կարելի է հարստացնել քայլ առ քայլ, այն դառնում է ոչ միայն ցանցի աշխարհագրական քարտեզը, այլև ծրագրի պատմական նկարագիրը: Այս օրինակում ցուցադրվում է Նելսոնի դեպքը, որն ընտանիքի հայրն է, ով հոգեկան առողջության և ալկոհոլային կախվածության հետ կապված խնդիրներ ունի: Օրինակ, այս մոդելից երևում է, որ Նելսոնի կնոջը` Ռոզային, որդեգրել է Աննան, մինչդեռ Նելսոնի ծնողներն ամենայն հավանականությամբ արտասահմանում են:Այս մոդելից նաև երևում է ցանցի երկրորդ մակարդակը, ասել է թե` աջակցության ցանցի անդամի մասնակի ցանցը (օրինակ` Նելսոնի որդի Լուիսի ընկերները): Այս ցանցի ներկայացումը կարող է զգալիորեն օգնել ԴՎ-ին իր աշխատանքում:


Սոցիալական ցանցի բազմամակարդակ բնութագիր` «պղպջակների» մոդել (2)

Առաջնային ցանց` առաջնային ցանցը կազմում են ընտանիքի անդամները (ովքեր ենթակա չեն ընտրության) և ընկերները (որոնց, ընդհակառակը, կարելի է ընտրել): Առաջնային ցանցին բնորոշ են զգացմունքային հարաբերությունները, որոնք ապահովում են անվտանգության, ինչպես նաև պատկանելիության և ինքնության զգացումը:

Երկրորդական ֆորմալ ցանց` երկրորդական ֆորմալ ցանցը կազմում են հանրային/մասնավոր հաստատությունները, որոնք ստեղծված են համապատասխան ծառայությունների մատուցման համար: Հարաբերությունները այդ հաստատու-թյունների և դրանց աշխատակիցների հետ միայն մասնագիտական բնույթ են կրում:

Երկրորդական ոչ ֆորմալ ցանց` երկրորդական ոչ ֆորմալ ցանցը կազմում են հասարակական կազմակերպությունները, ասոցիացիաները, սոցիալական խմբերը, կամավորները: Այս բոլոր սուբյեկտները ստեղծվել են հանրային օգտակարության հատուկ նպատակներին հասնելու համար, սակայն հաճախ է պատահում, որ այս ցանցի որոշ անդամները դառնում են առաջնային ցանցի անդամներ:


Տեսակը բնորոշում է հարաբերության տեսակը (ընկերություն, ազգակցական կապ, հարևանություն, աշխատանքային հարաբերություն, մասնագիտական կապ): Հարաբերությունը համարվում է միատեսակ, եթե այն պատկանում է միայն մեկ տեսակի և անվանվում է բազմատեսակ, եթե պատկանում է մեկից ավելի տեսակների (օրինակ` գործընկեր, ով նաև ընկեր է կամ ազգական):

Ներդաշնակություն` հարաբերությունը ներդաշնակ է, եթե հարաբերության երկու սուբյեկտն էլ նույն կերպ են այն ընկալում (օրինակ` լավ կամ վատ հարաբերություն), հակառակ դեպքում այն համարվում է ոչ-ներդաշնակ:

Ինտեսիվություն, մտերմություն, տևողություն` այս փոփոխականները բնորոշում են հարաբերության տարբեր ասպեկտներ, որոնք սովորաբար ուղիղ համեմատական են, այսինքն` որքան մեծ է հարաբերության ինտենսիվությունը, այնքան մեծ է դրա մտերմությունը և տևողությունը և այլն:

Երկրորդ մակարդակի ցանցեր` երկրորդ մակարդակի ցանցերը բաղկացած են այն մարդկանցից, ում սուբյեկտը չի ճանաչում (կամ ճանաչում է մակերեսորեն), բայց ովքեր կարող են օգնության և/կամ տեղեկատվության հնարավոր աղբյուր հանդիսանալ (օրինակ` սեփական ընկերների ընկերները կամ գործընկերները կամ ազգականները):


Համասեռություն և տարասեռություն` սոցիալական ցանցը կարող են կազմել մարդիկ, բացառությամբ ազգականների, ովքեր կիսում են (կամ չեն կիսում) ընդհանուր հատկանիշներ, այն է` նույն տարիքը, սեռը, քաղաքական կամ կրոնական հայացքները, վարքագծային սովորությունները և այլն, ըստ այդմ ցանցը համարվում է համասեռ կամ տարասեռ:

Խտություն` այս փոփոխականով չափվում է տվյալ ցանցի անդամների մոտ երկկողմանի հարաբերությունների միջին թիվը` համեմատ այլ անդամների: Որքան բարձր է խտությունը, այնքան բարձր է համատեղ ծրագրեր կառուցելու հավանականությունը:

Խումբ` ցանցը կարող է բաղկացած լինել որոշ ենթացանցերից (խմբերից), որոնք կարող են շատ հզոր լինել, սակայն չունենալ հարաբերություններ միմյանց միջև՝ երբեմն ելնելով տարածքային նկատառումներից, երբեմն էլ, որովհետև խմբերը պատկանում են խիստ տարբեր մշակութային աշխարհների: Սովորաբար նման իրավիճակ է ստեղծվում ներգաղթյալների շրջանում կամ այլ ոլորտում փորձ ապրած անձանց շրջանում (օրինակ` թմրամոլների ռեաբիլիտացիոն համայնքում):Դեպքի վարում – մոդուլ 5 – էջ 26

Մոդուլ 6 Մոդուլ 6

Սոցիալական դեպքի վերաբերյալ տեղեկատվության հավաքագրում և

լավ կառուցված անհատական սոցիալական գործի տեսքով դրա

կազմակերպում

ԴԵՊՔԻ ՎԱՐՄԱՆ ԴԱՍԸՆԹԱՑԻՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՓԱԹԵԹ

Դեպքի վարումը սկսվում է սոցիալական կարիքի սահմանումից.

Կարելի է ասել, որ սոցիալական կարիքը գոյություն ունի, երբ անձը կամ ընտանիքը չունի բավականին հզոր ցանց հասարակության կողմից ակնկալվող գործառույթները համապատասխան կերպով իրականացնելու համար:

Անձը/ընտանիքը և նրա սոցիալական կամ ինստիտուցիոնալ ցանցը կարող են կիսել կամ չկիսել սոցիալական կարիքի առկայության գաղափարը:

Այս ամենը մանրամասն ուսումնասիրվել է սույն ուսումնական փաթեթի 4-րդ մոդուլում, որում վերլուծաբար քննարկվել է Ջուդիթի դեպքը:


1. Սոցիալական կարիք գոյություն չունի, սակայն շատ հավանական է, որ այն կառաջանա ապագայում: Մենք կարող ենք ինչ-որ բան ձեռնարկել նման զարգացումը կանխելու համար:

2. Սոցիալական կարիքն արդեն գոյություն ունի, և հավանական է, որ դրա արդյունքում ապագայում կարող են առաջանալ այլ ավելի լուրջ սոցիալական կարիքներ, մենք պետք է վերացնենք ներկայիս կարիքը` այլ կարիքների առաջացումը կանխելու նպատակով:

3. Գոյություն ունի քրոնիկական սոցիալական կարիք և մենք չենք կարող հաղթահարել այն: Այնուամենայնիվ, մենք պետք է կանխենք դրանով պայմանավորված խնդիրների առաջացումն ապագայում:


«Գնահատել» չի նշանակում «դատել», այլ` «արժեվորել»: Այսպիսով, սոցիալական գնահատական տալիս, մենք ոչ միայն կենտրոնանում ենք առանձին անձի կամ ընտանիքի սոցիալական կարիքների (ասել է թե` միայն անձնական և սոցիալական թույլ կողմերի վրա), այլև նրանց սոցիալական ռեսուրսների վրա:

Դեպքի վարման և ցանցային համագործակցության կիրառման միջոցով, մենք կարող ենք օգնել անձին կամ ընտանիքին «արժևորել» իրենց և իրենց սոցիալական ռեսուրսները:


1. Սոցիալական գնահատումը որպես ռիսկերի գնահատում. գնահատման արդյունքներին անդրադարձ է կատարվում սոցիալական ռիսկերը կանխելու համար:

2. Սոցիալական գնահատումը որպես կարիքների գնահատում. գնահատման արդյունքներին անդրադարձ է կատարվում այնպիսի սոցիալական ծառայություններ մատուցելու համար, որոնք կարող են բարելավել անձի կամ ընտանիքի կյանքը:

3. Սոցիալական գնահատումը որպես վերահսկման միջոց. գնահատման արդյունքներին անդրադարձ է կատարվում կոնկրետ սոցիալական ծառայությունից օգտվելու իրավունքը որոշելու համար:

4. Սոցիալական գնահատումը որպես կարողությունների գնահատում` անձի կամ ընտանիքի, ինչպես նաև նրանց սոցիալական ցանցի գործելու կարողության գնահատում: Սա այն սոցիալական գնահատումն է, որը օգտագործվում է դեպքերի վարման մեթոդաբանությունում:


Ֆինանսական եկամուտի պակաս կամ անբավարարություն,

Տան բացակայություն կամ տնային պայմանների անբավարարություն,

Անբավարար ծնողական խնամք, Աշխատանքի բացակայություն, Սոցիալական մեկուսացում, Առողջական խնդիրներ, Բռնություն ընտանիքում, Թմրամիջոցների և ալկոհոլի չարաշահում, Խնդիրներ օրենքի հետ, Մշակութային և կրթական խոցելիություն, Ինքնաբավության բացակայություն կամ

հաշմանդամություն, Դպրոցի անկանոն հաճախում, …


Ինքնաբավություն առօրյա անձնական հարցերում` իրենց մասին հոգ տանելու համար անհրաժեշտ ֆիզիկական հմտություններ, իրենց մասին հոգ տանելու համար անհրաժեշտ հոգեբանական հմտություններ, սեփական արժանապատվության բավարար զգացում և այլն:

Եկամտի վաստակում` աշխատանքի որոնում և պահպանում, ունակությունների և հմտությունների առկայություն, կրթության առկայություն, սոցիալական կարողությունների դրսևորում, եկամուտը տնօրինելու համար անհրաժեշտ հմտությունների առկայություն և այլն:

Կացարանի ձեռքբերում և դրա մասին հոգ տանելու կարողություն: Սեփական առողջության խնամք` խելամիտ կենսաոճ, բուժում

հիվանդության ժամանակ և այլն: Սեփական երեխաների դաստիարակություն, ինչը ենթանդրում է նրանց

կրթության և առողջության մասին հոգ տանել, նրանց համար ապահով կենսապայմաններ կառուցել, համապատասխան զգացմունքային հարաբերություններ ապահովել և այլն:

Սոցիալական կապեր համայնքի այլ անդամների հետ` բավարար սոցիալական ցանց, լավ հարաբերություններ հարևանների հետ, լավ հարաբերություններ տեղի հաստատությունների հետ և այլն:

Համերաշխ ընտանիք` լավ հարաբերություններ զուգընկերոջ հետ, մասնավորապես` տան և երեխայի խնամքի առօրյա հոգսերի կիսում նրա հետ և այլն:

Կարողությունների գնահատումը ենթադրում է կենսական հետևյալ հարցերի ընդհանուր վերլուծություն (և արտացոլում է ինչպես գնահատողի, այնպես էլ գնահատվողի տեսանկյունները).


Ռիսկերի գնահատման, կարիքների գնահատման և տեղեկատվության վերահսկման գործընթացներում մասնակցում են միայն մասնագետները, և նրանց կարծիքներն ու քայլերը անառարկելի են,

Փոխարենը՝ կարողությունների գնահատման հարցում (դեպքերի վարմում) գործում են հետևյալ սկզբունքները`

Սոցիալական կարիքը ընդունվում էհաճախորդի, նրա ցանցի (ֆորմալ և ոչ ֆորմալ), ինչպես նաև դեպքը վարողի կողմից

Հաճախորդը և նրա սոցիալական ցանցը մասնակցում են գնահատմանը

Հաճախորդը և նրա սոցիալական ցանցը պետք է դերակատարում ունենան խնդիր լուծման հարցում:


Ավանդական

սոցիալական աշխատանքում

նույնպես պատրաստվում է

անձնական գործ:

Այնուամենայնիվ, դեպքի

վարման մեթոդաբանության մեջ այս

գործիքը իր կառուցվածքով, կազմով և

գործածմամբ շատ է տարբերվում:


Անձնական գործը բաժանված է երկու մասի.առաջին մասում հավաքված են տեղեկություններ ոչ միայն հաճախորդի, այլ նաև նրա սոցիալական ցանցի, միջավայրի և համայնքային ռեսուրսների վերաբերյալ:

Երկրորդ մասում ընդգրկված է աջակցության ցանցի հետ համաձայնեցված սոցիալական ծրագիրը, ինչպես նաև գնահատ-ման որոշ ուղեցույցներ հաճախորդի անձնական և սոցիալական ռեսուրսները ուսումնասիրելու նպատակով` օգտագործելով Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (WHO) դասակարգման միջազգային ցուցանիշները (ICF), այն է` ֆիզիկական առողջություն, հակումներ, առօրյա գործունեության իրականացում, կրթություն, սոցիալական կապեր, ժամանց,աշխատանք, սեփական սեռականության դրսևորում:

Հաջորդ էջն ամփոփ ներկայացնում է իրականացվելիք գործողությունները:Դեպքի վարում – մոդուլ 6 – էջ 10

Անձնական գործի կազմումը պետք է իրականացվի աջակցության ցանցի բոլոր անդամների կողմից: Հարկավոր է առնվազն միասին հավաքել և քննարկել ստացված տեղեկությունները (այնուհետև գործի կազմումը հանձնվում է դեպք վարողին): Հարկավոր է նաև գործածել բոլորի համար հասկանալի ձևակերպումներ:

Անձնական գործի կազմումը միշտ իրականացվում է ժամանակի ընթացքում, քանի որ տեղեկատվությունը ոչ միայն ձևավորվում է քայլ առ քայլ, այլև սոցիալական ծրագիրն է անընդհատ փոխվում, և այդ փոփոխությունների գրանցումը անձնական գործում օգնում է ցանցին իսկապես ընդհանուր պատկերացում կազմել ծրագրի մասին:Դեպքի վարում – մոդուլ 6 – էջ 11

Անձնական գործը հանդիսանում է այն գործիքը, որը հասանելի է աջակցության ցանցի բոլոր անդամներին` ինչպես ֆորմալ, այնպես էլ ոչ ֆորմալ:

Գաղտնի տեղեկությունները կարելի է պահել առանձին թղթապանակում:

Ամեն դեպքում կարևոր է հիշեցնել ցանցի անդամներին, որ նրանք պետք է հարգեն ցանցում ներգրավված անձանց անձնական կյանքի գաղտնիության սկզբունքը, հետևաբար նրանց թույլ չի տրվում հաղորդել անձնական գործում տեղ գտած տեղեկությունները ցանցում չընդգրկված անձանց:


ԵՎՍ ՄԵԿ ԿԱՐևՈՐ ԳՈՐԾԻՔ ԴԵՊՔ ՎԱՐՈՂՆԵՐԻ ԵՎՍ ՄԵԿ ԿԱՐևՈՐ ԳՈՐԾԻՔ ԴԵՊՔ ՎԱՐՈՂՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ` ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՌԵՍՈՒՐՍՆԵՐԻ ՔԱՐՏԵԶՀԱՄԱՐ` ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՌԵՍՈՒՐՍՆԵՐԻ ՔԱՐՏԵԶ

Կարևոր է, որպեսզի դեպքի վարման մեթոդաբա-

նության հիման վրա կառուցված սոցիալական

ծառայությունը կազմի սոցիալական սուբյեկտների

ֆորմալ քարտեզ (հաստատություններ,

հասարակա-կան կազմակերպություններ, ոչ

ֆորմալ միավորներ), որոնք կարող են ներգրավվել

անհատականացված ծրագրերի իրագործման մեջ:

Այս ցուցակը նաև օգտակար է սոցիալական

ծառայությունների ղեկա-վարներին հիշեցնելու

համար, որ հարկավոր է միշտ ակտիվ և

արդյունավետ պահպանել համագործակ-

ցությունը` գործընկերության մասին համաձայնա-

գրերի թարմացման միջոցով:


Ծա

ռա

յութ

յան ո

լորտ

(ա

ռողջա

պա

հութ

յուն

/ կրթ

ութ

յուն

/սոցիա

լակա

ն պ

աշտ

պա

նութ

յան

նպ

աստ

ներ/ե

րեխ

աների

պա

շտպ

անութ

յուն

/վա

րչ

ակա

ն

ծա

ռա

յութ

յուն

ներ)

Ծա

ռա

յութ

յան/ա

նձի

անուն

Վա

յր

Կոնտ

ակտ

այի

ն

տվյա

լներ

Ծա

ռա

յութ

յան տ

եսա

կ

(ցերեկա

յին խ

նա

մք

/մա

սնա

գիտ

ակա

ն

խորհրդ

ատ

վութ

յուն

/ մա

սնա

վոր-պ

ետ

ակա

ն/

վճա

րովի-ա

նվճա

ր)

Ժա

մկետ

ներ/

հա

սա

նելի

ութ

յուն

Հա

մա

գործա

կցութ

յան

պա

յմա

նա

գիր (ա

յո/ո

չ, պ

այմ

աններ)

Ռեսուրսների քարտեզ դեպքի վարման համար


Մոդուլ 7Մոդուլ 7Սոցիալական ծրագրի մոնիթորինգ

և արդյունքների գնահատում


Համագործակցության ցանցը կազմակերպում է սոցիալական միջամտության ծրագիր` սոցիալական կարիքները նվազեցնելու նպատակով: Ցանցը պետք է վերահսկի և գնահատի այդ ծրագրի արդյունքները:

Այսպիսով, պետք չէ շփոթել մոնիթորինգը և արդյունքների գնահատումը:Սոցիալական ծրագրի ճիշտ տնօրինումը (մոնիթորինգի գործընթացի շեշտադրում) անհրաժեշտ, սակայն ոչ միշտ բավարար պայման է հանդիսանում ծրագրի հաջողության համար (որը միշտ արձանագրվում է սոցիալական և անձնական պայմանների բարելավման տեսքով):

Մոնիթորինգի և գնահատման միջև տարբերությունն ավելի լավ ընկալելու համար, մենք կարող ենք դիտարկել հետևյալ օրինակը` եթե մեզ հարկավոր է ճանապարհորդություն կազմակերպել, ապա մեզ հարկավոր է լավ ավտոմեքենա, լավ երթուղի, լավ վարորդ և այն անհրաժեշտ հմտությունները, որոնք կարող են պահանջվել ճանապարհորդության ընթացքում ի հայտ եկող չնախատեսված հանգամանքներին արձագանքելու համար: Միևնույն ժամանակ մենք չպետք է մոռանանք վերջնական նպատակակետը:

Մոնիթորինգի գործընթացն ուշադրություն է դարձնում այս բոլոր տարրերին, մինչդեռ գնահատման գործընթացը միայն հաշվի է առնում նպատակակետին հասնելու հանգամանքը, թե արդյո՞ք ճանապարհորդությունը նպատակահարմար է եղել և արդյո՞ք գոյություն ունի այլընտրանքային նշանակետ:

Մոնիթորինգ և գնահատում


Ծրագրի պլանավորում և կենսագործում


Արդյունքների գնահատումն ի հայտ է բերում տեղի ունեցած փոփոխությունները, դրանց կայունությունը և սոցիալական կարիքների նվազումը

Ծրագրի արդյունքների գնահատում

Հեշտ չէ գնահատել սոցիալական ծրագրի արդյունքները: Հարկավոր է մտապահել հետևյալ հարցերը`

1. Շատ դեպքերում գոյություն չունի որևէ պարզ «վերջնական նշանակետ», այլ կան միայն մի շարք միջանկյալ նշանակետեր: Մենք պետք է դիտարկենք ցանկալի արդյունքները երեք տարբեր մակարդակներով` կարճաժամկետ, միջնաժամկետ և երկարաժամկետ մակարդակներով: Կարճաժամկետ արդյունքները պետք է ավելի պարզ լինեն, քան երկարաժամկետ արդյունքները:

2. Ցանկալի արդյունքները կարող են փոխվել ծրագրի ընթացքում: Կարևոր է, որ բոլոր փոփոխությունները կիսվեն համագործակցության ցանցում:

3. Կարևոր է ունենալ ցանկալի արդյունքների վերլուծական նկարագիրը: Այս նպատակով օգտակար է կիրառել մի ձևաչափ` հաջորդ սլայդում ներկայացված օրինակով…


Հնարավոր է անցկացնել արդյունքների գնահատում հետևյալ բնագավառներում.

Գիտելիքների և կարողությունների փոփոխություն/բարելավում

Արդյո՞ք տվյալ անձը կամ ընտանիքը ձեռք է բերել որոշակի նոր հմտություններ և գիտելիքներ: Որո՞նք են դրանք: Ինչպե՞ս դրանք կարող են օգտակար լինել:

Մտավոր մոտեցումների փոփոխություն/բարելավում

Արդյո՞ք տվյալ անձը կամ ընտանիքը փոխել է իր հայացքները կյանքի, իր սոցիալական հարաբերությունների և առհասարակ աշխարհի վերաբերյալ: Որո՞նք են դրանք: Ինչպե՞ս: Արդյո՞ք այս փոփոխությունը կարող է նպաստել նրա սոցիալական կարիքների լուծմանը:

Վարքագծի փոփոխություն/բարելավում

Արդյո՞ք տվյալ անձը կամ ընտանիքը բարելավել է իր սոցիալական և մասնավոր վարքագիծը, մասնավորապես վարքագծի խնդրահարույց և ախտանիշային տարրերը: Որո՞նք են դրանք:

Կենսամակարդակի փոփոխություն/բարելավում

Արդյո՞ք տվյալ անձը կամ ընտանիքը բարելավել է իր կենսաոճը: Մասնավորապես, արդյո՞ք նրա ոչ ֆորմալ սոցիալական ցանցն ավելի լայն է, քանի մինչև սոցիալական միջամտությունը:

Այս փոփոխություններից/բարելավումներից յուրաքանչյուրի համար պետք է իրականացվի ժամկետային կայունության գնահատում:

Արդյունքների գնահատումն ի հայտ է բերում տեղի ունեցած փոփոխությունները, դրանց կայունությունը և

սոցիալական կարիքների նվազումը


Համապատասխանություն (1)

Սոցիալական պաշտպանության ծրագրի գնահատումը, մասնավորապես եթե այն

իրականացվում է դեպքերի վարման մեթոդաբանությամբ, միշտ իրենից

ներկայացնում է դրա համապատասխանության գնահատում`

ձեռք բերված արդյունքների մասով:

Համապատասխանության գնահատումը արդյունքները վերահսկելու և գնահատելու

այլընտրանքային տարբերակ է, որը կապում է այս երկու գործողությունները:


Համապատասխանություն (2)

Համապատասխանությունը բազմաբովանդակ գաղափար է. աջակցության ցանցը պետք է որոշի այն չափորոշիչները,

որոնք նա ցանկանում է օգտագործել յուրաքանչյուր հայեցակետի համար:

համապատասխանություն

ընդունելիություն

կայունություն

արդյունավետություն

յուրաժամություն

թափանցիկություն

կարևորություն

մատչելիություն


Արդյունավետություն

Այս հայեցակետն արտացոլում է այն աստիճանը, որքանով ծրագիրը բավարարել է իր ստեղծման հիմքում ընկած

կարիքները

ՍՈՒԲՅԵԿՏԻՎ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ (ընկալվող որակը) գնահատվում է ծրագրի դերակատարների կողմից` ելնելով իրենց տեսակետներից, անձնական նպատակներից և նախապատվություններից:

• ներգրավված մասնագետների կողմից (սեփական արդյունավետության գնահատում)

• շահառուների կողմից

• օգտվողների կողմից

ՕԲՅԵԿՏԻՎ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ գնահատվում է մի շարք ստանդարտացված ցուցանիշներով և չափանիշային ուղենիշներով:


Կարևորություն

Ելնելով իր առջև դրված կարիքներից` ծրագիրը որդեգրել է առկա տարբերակներից լավագույնները

Լրացուցիչ չափորոշիչ. արդյո՞ք իրականացված ծրագիրը նույնպես արդյունավետ կլինի նմանատիպ, սակայն ավելի սուր կարիքների պարագայում:

Միշտ օգտակար է պատասխանել հետևյալ հարցերին` «Ի՞նչ կարելի է բարեփոխել ապագայում նմանատիպ ծրագրի պարագայում» և «Հետին հայացքով ուսումնասիրելով անցած ուղին` ի՞նչ բարեփոխումներ կարելի է մտցնել»:


Մատչելիություն

Ծրագրի իրականացման գործընթացները

հեշտ հասանելի են եղել

դերակատարների համար

(ներգրավված մասնագետներ,

քաղաքացիների և հաճախորդների համար) հետևյալ

առումներով`

Տեղեկատվության ճիշտ տարածում և

որոշումների կայացում

Ֆիզիկական և գործառնական մատչելիություն

Խուսափում մասնագիտացված ձևակերպումներից


Ընդունելիություն

Ծրագիրը հաշվի է առել հաճախորդների մշակութային նախապատվությունները և

բարոյական պարտականությունները

Լրացուցիչ չափորոշիչ. ծրագրի իրականացումը նախատեսել է գործիքներ հաղորդակցումը մասնագետների և հաճախորդների միջև բարելավելու համար` խթանելով վստահության վրա հիմնված հարաբերությունների ձևավորումը:


Յուրաժամություն

Ծրագիրն իրականացվել է առանց (վարչարարական պատճառներով կամ ներգրավված սուբյեկտների

միջև ընդհարումների պատճառով) ժամանակի կորստի

Լրացուցիչ չափորոշիչ. ծրագրի իրագործումը տուժել է

ժամանակավրեպ լինելու պատճառով:


Ծրագրի արդյունքները հարկավոր է համեմատել ծրագրի ակնկալվող նպատակների հետ, իսկ եթե

դրանցից որևէ մեկից շեղումներ կան, ապա դրանք պետք է բացատրվեն մյուսից ելնելով:

Մոնիթորինգի և գնահատման գործընթացներում պետք է ներգրավված լինեն ծրագրին մասնակցող բոլոր սուբյեկտները (այդ

թվում է և հաճախորդները). տեղ գտած ցանկացած խնդիրներ չպետք է թաքցվեն:

Թափանցիկություն


Կայունություն (արդյունավետություն)

Ծրագրի ծախսային մասը լավ է գնահատվել, և ծրագիրը կայուն է եղել մինչև դրա ավարտը:

1-ին եզրակացություն` Հարկավոր է գտնել լավագույն համաչափությունը ծրագրի ծախսային մասի և դրանից ակնկալվող օգուտների միջև:2-րդ եզրակացություն` Գոյություն ունի արդյունավետության տարրական մակարդակ, որից ցածր արդյունավետության գնահատում չպետք է անցկացվի:


Depki varman trainingi patet hayeren.zip

Documents