DE WITTE STOK DRIEMAANDELIJKS TRIJDSCHRIFT Oktober - November - December Nr. 4 2012 Afgiftekantoor Brussel X Erkenningsnummer: P207078 K Dossier: 65-plussers worden gediscrimineerd K Ongevallen thuis K Kokkerellen met z’n allen K Een VisuBox voor de socio-medische sector K Onder Ons EngeIandstraat 57 1060 Brussel Tel.: 02 533 32 11 IBAN: BE11 0000 0000 4848 BIC: BPOTBEB1
72
Embed
DE WITTE DRIEMAANDELIJKS TRIJDSCHRIFT Oktober - … · welke vorm: human resources, dieren (bijv. blindgeleidehonden) of materiaal (bijv. technische hulpmiddelen). De Werkgroepen
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Afgi f tekantoor Brussel XErkenningsnummer: P207078
K Dossier: 65-plussers worden gediscrimineerd
K Ongevallen thuis
K Kokkerellen met z’n allen
K Een VisuBox voor de socio-medische sector
K Onder Ons EngeIandstraat 571060 Brussel
Tel.: 02 533 32 11IBAN: BE11 0000 0000 4848
BIC: BPOTBEB1
- Help ons verkwisting te vermijden: indien u verhuist, er fouten in uw gegevens voorkomen of indien u dit tijdschrift meerdere malen ontvangt,… gelieve ons te verwittigen!- Houder van het bestand: Brailleliga vzw. Onze vereniging respecteert nauwgezet de privacy van haar schenkers en sympathisanten overeenkomstig de wet van 08/12/1992. Hun gegevens worden aan geen enkele andere vereniging of persoon bekendgemaakt. Op uw eenvoudig verzoek worden uw gegevens meegedeeld en zonodig verbeterd.- We kunnen het niet vaak genoeg herhalen: laat u niet misleiden door oneerlijke personen. De Brailleliga verkoopt niets, noch van deur tot deur, noch op de openbare weg.- De Brailleliga wijst er nogmaals op dat zij een neutrale vereniging is, gehecht aan de democratische waarden en actief in het hele land. Zij staat ten dienste van alle blinden en slechtzienden.
Foto’s Cover: Foto 1: Sensibiliseringsactiviteit op een stand - Foto 2: Technische hulpmiddelen, onmisbaar voor ouderen - Foto 3: Koken zonder te zien, het kan ! - Foto 4: Prettige feestdagen !
DE WITTE STOKRedactie en coördinatie: Catherine ClaeysHebben meegewerkt aan dit nummer: Catherine Dosen, Sabine Ghyssens, Gaby Goovaerts, Anne Harts, Noëlla Jardin, Lieselot Janssen, Bruno Liesen, Lies Paelinck, Valérie Staal, Melissa Steging, Magda Van Waes.Foto’s: Louise Castelein, Catherine Claeys, Bruno Liesen, Lies Paelinck, Eddy De Landtsheer.Druk: Drukkerij Adam-DemortierAbonnement: 10 € te storten op rekening IBAN: BE11 0000 0468 0248 – BIC: BPOTBEB1 met vermelding: ‘Abonnement Witte Stok’. Gratis voor blinde en slechtziende personen. Op Daisy-CD beschikbaar en op onze website: www.braille.be.Contact: Brailleliga vzw, Engelandstraat 57 – 1060 Brussel Tel.: 02 533 32 11 – Fax: 02 537 64 26 – E-mail: [email protected] uitgever: Michel Magis, Engelandstraat 57 – 1060 Brussel.
ONDER ONS
IN DIT NUMMER:
• 20 km door Brussel 2013: ga de uitdaging aan!• Nieuws van de BrailleShop: de winter staat voor de deur.• Nieuws van de Sociale dienst: Het verdwijnen van de SIS kaart – Het Sociaal
Verwarmingsfonds – De Lijn: gratis abonnementen worden verlengd – RVV, Omnio: wat is het verschil? – Nieuwe tewerkstellingsbevorderende maatregelen – Lancering van het nummer 1765, de gemeenschappelijke pensioenlijn – Huurpremie sociale huisvesting – Een betere bescherming voor wilsonbekwamen – Uniforme tarieven voor centra geestelijke gezondheidszorg – Recht op vrijstelling van de heffing voor waterverontreiniging 2012 – Nieuwe eurobankbiljetten – De «Kit 65+».
• Nieuws van de dienst Vrijetijdsbestedingen: Activiteiten januari, februari en maart 2013.
Wauw! Het jaar 2000, waarvan we nooit hadden gedacht dat het ooit zou
komen, ligt al 12 jaar achter ons! Toch lijkt het alsof het gisteren was. De tijd
gaat snel ... Hoewel 2013 voor de één doet denken aan een sciencefictionfilm
en voor de ander aan bijgeloof, zal iedereen er toch aan gaan wennen om
die datum een heel jaar lang te schrijven. Maar laat ons, voor het zover is,
genieten van de eindejaarsfeesten, voor de meesten onder ons dé gelegenheid
bij uitstek om bij vrienden en familie te zijn.
Bij de Brailleliga zullen we in 2013 projecten concretiseren die ons na aan het
hart liggen: ons magazine ‘De Witte Stok’ wordt in een nieuw jasje gestoken
en we gaan van start met het project VisuBox, waarvoor we graag om uw
steun willen vragen. We hopen op een sensationeel team voor de 20 km door
Brussel en een hele reeks activiteiten en diensten in onze nieuwe regiohuizen
in Leuven en Ath. Alle medewerkers en vrijwilligers van de Brailleliga zullen
paraat staan om de 13.275 blinde en slechtziende personen die een beroep
doen op onze organisatie, te helpen, te informeren, te adviseren, op te leiden,
te begeleiden en te steunen.
In dit nummer besteden we specifieke aandacht aan personen met een
handicap ouder dan 65 jaar die in ons land gediscrimineerd worden. Op
initiatief van de Brailleliga werden verschillende stappen ondernomen om dit
onrecht uit de wereld te helpen. U vindt ze in ons dossier. Bovendien nodigen
we u uit om het artikel te lezen over ongevallen in huis die schadelijk zijn
voor de ogen: wees tijdens de eindejaarsfeesten voorzichtig met vuurwerk
en champagnekurken!
Voor u deze pagina omslaat, beste lezer, wensen wij u en al wie u dierbaar
is, veel geluk en een goede gezondheid.
DE WITTE STOK
2
DOSSIER 65+: HOE BLINDE OF SLECHTZIENDE
OUDEREN HELPEN?
Sinds het begin van deze eeuw vraagt de Brailleliga aandacht voor een
fenomeen met zware gevolgen: de vergrijzing van de bevolking en de
impact ervan op het bijstandsbeleid voor personen met een visuele handicap.
In een tijdperk waarin de vergrijzing de politieke wereld nog niet leek te
verontrusten, trok de Brailleliga al aan de alarmbel omdat ze zich ervan
bewust was dat deze evolutie zou zorgen voor een exponentiële groei van
de gevallen van blindheid en slechtziendheid. De Witte Stok van 2000 (nr.
2, blz. 2) publiceerde de volgende cijfers, die voor zich spreken: «sinds
1991 is het aantal ouderen (65 jaar en ouder) gestegen met bijna 15%, zij
maken vandaag ongeveer 17% van de totale bevolking uit; bovendien is het
aantal zeer oude personen (85 jaar en meer) met meer dan 30% gestegen.
De vergrijzing laat zich dus zowel bij de gehele bevolking als binnen de
categorie van de ouderen voelen».
Dit fenomeen is het resultaat van
twee demografische trends: de hogere
levensverwachting en de daling van de
geboortecijfers. Bovendien ziet België
het aantal ouderen in verhouding groeien
met de vergrijzing van de «baby-boom»-
generatie die het resultaat was van de
grote toename van het geboortecijfer na
de Tweede Wereldoorlog, tussen 1945
en 1955. Deze «opa/oma-boom», die in
2010 begonnen is, zou zijn hoogtepunt
DE WITTE STOK
3
moeten bereiken in de jaren 2020. Volgens schattingen van het federale
Planbureau zal de groep van ouderen van 65 jaar en meer 17% van de totale
bevolking bedragen in 2010, 22% in 2030 en zelfs 25% in 2060. Deze evolutie
zal niet in alle regio’s gelijklopen. In 2060 zal het percentage van 65-jarigen
en ouder 18% bedragen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 26% in
Vlaanderen, 24% in Wallonië en 29% in de Duitstalige Gemeenschap. In
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is de toename minder groot omdat deze
regio voortdurend jongeren verwelkomt om te studeren, een eerste job uit te
oefenen of als immigranten. Bovendien verlaat een deel van de bevolking
Brussel om als dertiger een gezin te stichten of later om te genieten van hun
pensioen.1
Discriminatie die de «65+’ers» raakt.
We komen stilaan aan het einde van 2012, het Europese Jaar van de
actieve vergrijzing en van de solidariteit tussen generaties. Volgens de
Wereldgezondheidsorganisatie stelt «actief ouder worden mensen in staat
hun lichamelijk, maatschappelijk en geestelijk welzijn gedurende het hele
leven te verwezenlijken en aan de samenleving deel te nemen en daarbij zo
nodig een beroep te doen op adequate bescherming, veiligheid en zorg».2
De Brailleliga deelt uiteraard deze visie maar merkt op dat de mensen die
na hun 65ste met een handicap te maken krijgen, niet kunnen genieten van
alle nodige overheidshulp om hun autonomie te bevorderen en hen zo de
middelen te geven om ten volle deel te nemen aan het gemeenschapsleven.
Deze discriminatie treft ook de gehandicapte personen die de leeftijd van
65 jaar hebben bereikt en die een aanvraag voor tussenkomst indienen.
Dergelijke tussenkomst kan louter worden toegekend indien de kosten
1 Vooruitzichten van de bevolking 2010-2060, Brussel, federaal Planbureau, december 2011, blz. 18-20.2 Citaat uit 2012 Europese Jaar van de actieve vergrijzing en de solidariteit tussen generaties. Werkprogramma voor België, Brussel, FOD Sociale Zekerheid, 2012, p. 6.
DE WITTE STOK
4
rechtstreeks betrekking hebben op de handicap die al voor de 65ste verjaardag
werd erkend. Welnu, bepaalde handicaps, die bijvoorbeeld gekoppeld zijn
aan werkomstandigheden, kunnen pas na het 65ste levensjaar opduiken.
Erger nog, de erkenning van de handicap vóór de leeftijd van 65 jaar door
de federale overheid – de FOD Sociale Zekerheid bijvoorbeeld – is geen
criterium om een erkenning te bekomen op het niveau van de gemeenschappen
of de gewesten, of omgekeerd. Het is met andere woorden dus mogelijk om
als persoon met een handicap erkend te worden door één overheidsniveau en
niet door een ander...
De Brailleliga stelt deze discriminatie op basis van leeftijd al sinds 2001 aan
de kaak. In 2010 heeft ze het initiatief genomen om diverse organisaties die
personen met een handicap en ouderen vertegenwoordigen, te verenigen om
samen actie te ondernemen bij de politieke beleidsmakers.
Twee Werkgroepen.
Aangezien het beleid van personenhulp meer en meer geregionaliseerd wordt,
werden twee werkgroepen samengesteld: «Ouderen met een handicap» aan
Nederlandstalige zijde3 en «Collectif 65+» aan Franstalige zijde4. Beide
3 De volgende organisaties hebben het document van de Nederlandstalige werkgroep getekend: Absoluut, ABVV-senioren, ACLVB-senioren, Brailleliga, Fedos, Fevlado, Fevlado senioren, Gezin en Handicap, GOVAG, Grijze Panters, Impact, Inclusie Vlaanderen, KVG, Blindenzorg Licht en Liefde, Minderhedenforum, MS-liga, MS-Vlaanderen, NEOS, Okra, Okra-sport, Onze Nieuwe Toekomst, Opdoss, SBPV, Seniorencentrum, S-Plus, S-Sport, VEBES, VFG, Vlaamse Actieve Senioren, Vlaamse Liga NAH, Vlaamse Reumaliga, Vlaamse Ouderenraad.4 De volgende organisaties hebben het document van de Franstalige werkgroep getekend: ABMM (Association Belge contre les Maladies neuro-Musculaires), AFrAHM (Association Francophone d’Aide aux Handicapés Mentaux), ALPH (Association Libérale pour Personnes Handicapées), ALTEO (Mouvement social de personnes malades, valides et handicapées), ANLH (Association Nationale pour le Logement des
DE WITTE STOK
5
groepen werken onderling nauw samen.
Zij delen een gemeenschappelijke eis,
namelijk de vraag naar meer financiële
middelen opdat ouderen met een
handicap niet zouden uitgesloten worden
uit de maatschappij en opdat ze zo lang
mogelijk thuis zouden kunnen leven,
en dit zo zelfstandig mogelijk. Deze
middelen moeten gewijd worden aan
de individuele bijstand, in om het even
welke vorm: human resources, dieren
(bijv. blindgeleidehonden) of materiaal
(bijv. technische hulpmiddelen). De
Werkgroepen vragen dat deze
middelen bij voorkeur zouden
ingeschreven worden in de
begroting voor ouderenbeleid
in plaats van in de begroting
voor het beleid voor personen
met een handicap. Dankzij
deze keuze wordt immers
vermeden dat de 65+’ers
ingelijfd worden in het
personnes Handicapées), ASPH (Association socialiste de la personne handicapée), CIAS (Centre Indépendant d’Aide Sociale), ENEO (Mouvement social des aînés), Espace Seniors, FECOSEDI (Fédération des centres de coordination des soins à domicile des Mutualités Libérales - COSEDI / ACDI), Fédération aide & soins à domicile, Fédération des CSD (Centrales de Services à Domicile), FFSB (Fédération francophone des sourds de Belgique), Handyinfoaménagement, Inforhomes Wallonie, La Braise, Ligue Braille, Ligue Libérale des Pensionnés, Ligue Belge de la Sclérose en Plaques, SAPASEP (Service d’Accompagnement des Personnes Atteintes de Sclérose En Plaques), Soins chez Soi, Solival Wallonie-Bruxelles.
DE WITTE STOK
6
gehandicaptenbeleid zonder dat het
globale budget verhoogd wordt, wat
in het nadeel van andere doelgroepen
zou spelen.
Het doel van de individuele bijstand
in kwestie is de levenskwaliteit
van ouderen met een handicap te
verbeteren en hun intrek in een
bejaardentehuis en/of zorgcentrum of in andere collectieve opvangstructuren
uit te stellen of zelfs af te wenden. De Werkgroepen pleiten ervoor dat deze
bijstand aan dezelfde voorwaarden en met dezelfde financiële middelen zou
gebeuren als de bijstand die de federale overheid schenkt aan personen met
een handicap, die voor de leeftijd van 65 jaar werd erkend.
Vlaanderen.
Ronald Vrydag, directeur van de
Nederlandstalige diensten van
de Brailleliga en voorzitter van
de werkgroep «Ouderen met een
handicap», heeft een ontmoeting
gehad met Vlaams minister Jo
Vandeurzen, bevoegd voor welzijn,
volksgezondheid en gezin. Hij is
dus bevoegd voor zowel de hulp
aan ouderen als voor de hulp aan
personen met een handicap. Hij heeft
de garantie gegeven dat de kwestie
op de politieke agenda staat. Blijft
DE WITTE STOK
7
nog de vraag hoe dit concreet aangepakt moet worden. De Werkgroep heeft
de minister gevraagd om tegen het einde van de legislatuur een beleidsproject
en een voldoende stevige wettelijke basis uit te denken opdat de volgende
regering ze louter nog in de praktijk moet omzetten zonder dat de discussie
opnieuw geopend moet worden.
Wallonië.
Zoals in Vlaanderen vallen de ouderen en de personen met een handicap in
Wallonië onder de bevoegdheden van één minister, Eliane Tillieux, belast
met sociale zaken en gezondheid. De voorziene financiële tussenkomst
voor de individuele bijstand aan 65+’ers ligt wel degelijk in de lijn van de
principes van haar plan «Bien vivre chez soi» («Goed leven thuis»). Het plan
van minister Tillieux is gericht op de ouderen die ondanks mobiliteitsverlies
of een handicap thuis willen blijven wonen. Het plan berust op vier pijlers:
1. Website met informatie over de bestaande hulp en diensten.
2. Advies- en opvolgingsdienst op het vlak van technische hulpmiddelen en
wooninrichting.
3. Opleidings- en uitwisselingsprogramma’s met voorbeelden van goede
praktijken voor professionals uit de sector.
4. Regionale ondersteuning voor de aankoop of het ontlenen van technische
hulpmiddelen en wooninrichting.
Het «Collectif 65+», voorgezeten door Michel Magis, algemeen directeur
van de Brailleliga, vraagt de Waalse regering om een globale financiering te
voorzien voor de vierde pijler die tegemoetkomt aan de grote behoefte op het
vlak van technische hulpmiddelen en wooninrichting.
DE WITTE STOK
8
Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
In de Regio Brussel heeft het «Collectif 65+» vastgesteld dat er mogelijkheden
liggen in het kader van de werkgroep «Ouderen – Thuiszorgplan»,
een werkgroep die werd opgericht binnen de Gemeenschappelijke
Gemeenschapscommissie (GGC) en voorgezeten wordt door de ministers
Brigitte Grouwels en Évelyne Huytebroeck, beiden belast met het
bijstandsbeleid. Dit plan richt zich effectief tot de ouderen die thuis wensen
te blijven wonen. Het «Collectif 65+» vraagt de regering van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest dus een behoorlijk budget te voorzien om de
bepalingen van het plan te kunnen concretiseren.
Voorlopige balans van de actie.
De twee werkgroepen die op initiatief van de Brailleliga opgericht werden,
hebben een uiterst concreet doel: voor ouderen van 65 jaar of ouder de deur
openen naar financiële steun vanwege de politieke entiteiten op het vlak van
individuele bijstand, en meer in het bijzonder technische hulpmiddelen.5 Het
spreekt voor zich dat het werven van budgetten een lange en complex proces
zal zijn, maar Vlaanderen zet zich op dit vlak in beweging en in Wallonië
wordt vooruitgang geboekt. Aan Brusselse zijde is de vooruitgang trager,
ongetwijfeld omwille van de bijzondere kenmerken van deze stedelijke regio
die veelvuldige uitdagingen het hoofd moet bieden.
5 Specifieke technische hulpmiddelen voor personen met een visuele handicap: beeldschermloep, loep, aangepaste telefoon, brailleleesregel en -printer, elektronische notitieblokken met spraakweergave, sprekende rekenmachine, vergrotingssoftware, Daisy-lezer, ...
DE WITTE STOK
9
DOSSIER 65+: LEVEN MET DISCRIMINATIE.
Romain Vanderputten
was 52 jaar toen
hij vaststelde dat,
wanneer hij door zijn
rechteroog keek, rechte
lijnen plots gebogen en
vervormd verliepen.
Hij wendde zich
tot een Universitair
ziekenhuis waar hij
van de behandelende professor het verdict te horen kreeg...
“Ik bleek LMD te hebben in mijn rechteroog. Voor de “droge” vorm van deze
oogziekte, beter gekend als leeftijdsgebonden maculadegeneratie, bestaat tot
op de dag van vandaag helaas nog geen enkele behandeling. De professor
vertelde me dat ook mijn linkeroog geleidelijk aan zou getroffen worden door
LMD, maar dat ik wel nooit helemaal blind zou worden.”
Doordat de droge vorm van LMD heel langzaam evolueert, compenseerde
het “betere” oog van Romain gedurende enkele jaren het zichtverlies van
het getroffen oog. Om de 6 maand ging Romain op controle bij zijn oogarts,
tot wanneer enkele jaren later bleek dat ook zijn tweede oog getroffen was
door de ziekte. Op zijn 65ste was zijn zicht zo sterk achteruit gegaan dat
zijn toenmalige oogarts hem doorverwees naar het Revalidatiecentrum
HORUS in het Brugmann ziekenhuis te Brussel, gespecialiseerd in low-
vision problemen. Daar ontmoette Romain de sociaal assistente van de
Brailleliga en hoorde hij pas voor het eerst dat het Vlaams Agentschap voor
DE WITTE STOK
10
personen met een handicap (VAPH) financieel tussenkomt bij de aankoop
van hulpmiddelen.
“Toen we het dossier invulden, kreeg ik echter onmiddellijk het deksel op
de neus. Ik was een maand voordien 65 jaar geworden, en het VAPH bleek
niet tussen te komen voor aanvragen die ingediend worden nadat men 65 jaar
geworden is. Mijn wereld stortte in. Ik voelde me aan de kant geschoven en
had het gevoel dat met mijn visuele beperking geen rekening werd gehouden.
Het leek alsof ik door m’n leeftijd niet meer meetelde. Gedurende al die jaren
dat ik slechtziende was, heeft niemand me ooit gewezen op het bestaan van
dit Fonds, en hoe belangrijk het is om tijdig een aanvraag in te dienen. Mijn
behandelende arts bleek hiervan blijkbaar niet op de hoogte te zijn. Dit heeft
voor mij en voor anderen die hetzelfde lot delen echter grote gevolgen. De
aankoopprijs van aangepaste technische hulpmiddelen zoals een beeldscherm
met vergrotingssoftware, of voorleesapparatuur schommelt al snel tussen de
3.000 en de 5.000 euro, en is voor het merendeel van de patiënten met een
oogprobleem – en die slechts van een klein pensioen genieten – onbetaalbaar,
maar die hulpmiddelen zijn wel onmisbaar om zo zelfstandig mogelijk te
blijven en van een goede levenskwaliteit te genieten. Voor het invullen van
formulieren bv. dien ik beroep te doen op derden. Ik ervaar dit vaak als een
schending van mijn privacy.”
Georges, de 9 jaar jongere broer van Romain, lijdt sinds enige tijd aan
dezelfde ziekte en heeft gelukkig uit het verhaal van zijn broer de nodige
lessen getrokken. Hij diende tijdig een dossier in bij het VAPH en heeft
diverse aangepaste apparatuur en software aangeschaft die hem helpen bij
het vergroten en voorlezen van ondertitels, documenten, artikels uit boeken
of kranten, enz. Voor deze hulpmiddelen heeft hij een volledige terugbetaling
ontvangen.
DE WITTE STOK
11
DOSSIER 65+: OUDEREN MET EEN VISUELE
HANDICAP: EEN ONDERZOEK NAAR HUN
LEVENSKWALITEIT.
België telt ongeveer 1,8 miljoen 65-plussers, oftewel 17 % van de bevolking 1.
Deze leeftijdsgroep neemt nog voortdurend toe, wat verder bijdraagt tot de
vergrijzing van de bevolking. Deze problematiek vormt een echte uitdaging
en is een grote bron van bezorgdheid voor de politieke overheid. Hoe kunnen
we bijvoorbeeld de uitbetaling van de pensioenen garanderen en de toekomst
van onze gezondheidszorg veiligstellen? Naast die essentiële vragen is er nog
één die ons in het bijzonder zeer nauw aan het hart ligt: hoe waarborgen we
een optimale levenskwaliteit voor oudere senioren met een visuele handicap?
De Brailleliga voerde daarover een studie 2 uit.
Het belangrijkste doel van deze
studie uitgevoerd door Khadija
Tamditi, adviseur bij de Brailleliga,
is de situatie van ouderen met een
visuele handicap in kaart brengen.
Welke levenskwaliteit hebben ze
nog? Met welke problemen krijgen
1 Cijfers op 1 januari 2008, de meest recente door de federale regering gepubliceerde statistieken. 2 Khadija Tamditi, État des lieux des difficultés et analyse des besoins des personnes âgées de plus de 65 ans présentant une déficience visuelle (65-plussers met een visuele handicap: probleemstelling en behoefteanalyse). Onderzoeksrapport, Brussel, Brailleliga, februari 2012.
Khadija Tamditi onderzocht de levenskwaliteit van 65-plussers met een visuele beperking.
DE WITTE STOK
12
ze te maken? Zijn ze tevreden over het hulp- en dienstenaanbod? Om op die
vragen proberen te antwoorden, werd er een onderzoek uitgevoerd over de
situatie van 65-plussers. Het initiatief kreeg de steun van Évelyne Huytebroeck,
Brussels minister belast met het beleid inzake bijstand aan personen met
een handicap, en van het College van de Franse Gemeenschapscommissie
(COCOF, Commission communautaire Française). De Brailleliga wil hen
en de personen die bereid waren om mee te werken aan dit onderzoek, van
harte bedanken.
Thuis kunnen blijven wonen.
Uit de door Khadija Tamditi geciteerde cijfers blijkt dat «ongeveer 75 %
van alle personen met een visuele handicap ouder is dan 65 jaar, zonder te
vergeten dat het risico op blindheid met de leeftijd toeneemt. Deze vaststelling
geldt voor alle geïndustrialiseerde landen. De Brailleliga krijgt gemiddeld
700 nieuwe aanvragen per jaar. 67 % van de aanvragers is ouder dan 65 jaar,
45 % is ouder dan 80 jaar». Om een beter beeld te krijgen van de leefwereld
van ouderen met een
visuele handicap,
richtte de studie zich
voornamelijk op
hoe deze personen
omgaan met hun
dagelijkse problemen:
het huishouden,
de boodschappen,
verplaatsingen, lezen
en schrijven, en
niet te vergeten de
vrijetijdsbestedingen,
die bijdragen tot de
DE WITTE STOK
13
levenskwaliteit. De weerhouden werkhypothese stelt dat het meest adequate
antwoord op de verwachtingen van de doelgroep erop gericht moet zijn om
deze mensen zo lang mogelijk thuis te kunnen laten wonen. Vandaar dat de
studie het hulp- en dienstenaanbod onder de loep neemt dat voor hen bestemd
is. Is dat aanbod voldoende bekend en aangepast aan de specifieke behoeften
en verwachtingen van blinde en slechtziende ouderen?
Levenskwaliteit is een complex gegeven waarvan er talrijke definities bestaan.
Meestal wordt het als volgt omschreven: «het gevoel van tevredenheid over
het leven, een toestand van lichamelijk, geestelijk, sociaal en spiritueel welzijn,
behoorlijk kunnen functioneren, het gevoel greep te hebben op het eigen leven
en zinvol bezig te zijn». Om de levenskwaliteit van de betrokken personen te
evalueren, hield het onderzoek rekening met een aantal objectieve factoren, zoals
de gezondheidstoestand, de functionele capaciteiten en de fysieke mogelijkheden,
de mentale toestand (angst, depressie), het sociale statuut, de omgeving en het
relationele leven, … Tegelijk spelen ook subjectieve factoren een rol: het moreel,
het tevredenheidsgevoel, het zelfrespect, enz.
Het dienstenaanbod: veel te weinig bekend.
Zoals Khadija Tamditi benadrukt, «is het de wens van velen om, ongeacht
hun leeftijd, thuis te
kunnen blijven wonen
wanneer ze niet
langer mobiel zijn of
een handicap hebben.
Dat vereist echter heel
wat compensatie- en
revalidatiemiddelen».
Eén van de meest
opvallende resultaten
DE WITTE STOK
14
van haar onderzoek is dat bijna de helft van de bevraagde personen (49,5 %)
vindt dat ze te weinig informatie krijgen over het bestaande dienstenaanbod.
Wel zijn ze meestal erg tevreden over de kwaliteit van de dienstverlening.
Zo luiden de meeste antwoorden «volledig tevreden» en «min of meer
tevreden». Dat kan evenwel verklaard worden door het gebrek aan informatie,
waardoor men automatisch minder veeleisend is. Als mensen het beschikbare
dienstenaanbod niet of slecht kennen, zijn ze al snel tevreden met wat ze
krijgen… Er is dus een extra inspanning nodig op het vlak van informatie,
maar ook inzake administratieve vereenvoudiging. Het diverse aanbod, het
grote aantal actoren (organisaties, ziekenfondsen, OCMW’s, verschillende
subsidiërende overheden) en het gebrek aan onderlinge coördinatie
bemoeilijken de toegang tot het dienstenaanbod.
Mantelzorg aanmoedigen.
Het hoeft niet te verbazen dat de tevredenheidsgraad hoger ligt bij personen
die omringd worden door hun naasten of die in een instelling verblijven,
dan bij alleenstaanden. De hulp en de relationele steun van naasten zijn
onvervangbare troeven om ouderen een optimale levenskwaliteit te bieden
en zo lang mogelijk thuis te houden. Om de hulp van de naaste omgeving
(mantelzorg) aan te moedigen, beveelt de studie aan om ze extra te waarderen
door het persoonlijk assistentiebudget3 verder uit te bouwen en een speciaal
statuut te creëren voor mantelzorgers. Het is daarbij niet de bedoeling om
hulp te financieren, die sowieso onbaatzuchtig moet blijven en bezield moet
zijn door een geest van solidariteit, wel om steun te bieden aan mantelzorgers,
om op die manier de kwaliteit van de relatie tussen hulpverlener en
3 Het persoonlijk assistentiebudget (PAB) is een systeem waarbij de persoon met een handicap rechtstreeks een budget ontvangt waarmee hij een beroep kan doen op een persoonlijke assistent om in zijn vertrouwde leefomgeving te kunnen blijven en de hulp en begeleiding te kunnen afstemmen op zijn behoeften en verwachtingen.
DE WITTE STOK
15
hulpbehoevende te behouden. Ouderen worden immers door hun naaste
omgeving soms als een last beschouwd en zijn vaak bang om hun omgeving
te «storen» en te zwaar te belasten. De studie raadt ook aan om structuren
voor kortverblijf uit te bouwen, kwestie van mantelzorgers wat ademruimte
te geven.
De resultaten van de studie bevestigen de belangrijkste hypothese: het
bestaande hulp- en dienstenaanbod zorgt ervoor dat mensen thuis kunnen
blijven wonen of dat de opname in een rusthuis op zijn minst zo lang mogelijk
kan worden uitgesteld. Toch zijn de deelnemers aan het onderzoek over
enkele punten ontevreden, met name: het personeelsverloop, de kwaliteit
van het werk en het aantal gepresteerde werkuren, dat soms als onvoldoende
wordt beschouwd. Deze negatieve aspecten hangen wellicht samen met de
combinatie visuele handicap/ouderdom. Zo is het inderdaad noodzakelijk
om de omgeving van de persoon onveranderd te laten bij het schoonmaken,
hem te informeren wanneer men voorwerpen verplaatst en hem te betrekken
bij het opruimen. Vandaar dat de studie aanbeveelt om het publiek zo veel
mogelijk specifiek te sensibiliseren als het om de opvang gaat van mensen
met een visuele handicap.
Technische hulpmiddelen betaalbaar maken.
Een andere belangrijke aanbeveling heeft te maken met de technische
hulpmiddelen om de individuele autonomie te verhogen. Die hulpmiddelen
maken het mogelijk om de post te lezen, (overschrijvings)formulieren in te
vullen, te koken, kleren te sorteren, te naaien, enz. Een dergelijke autonomie
bij de dagelijkse activiteiten heeft een aanzienlijke impact op het zelfrespect
en onrechtstreeks ook op de lichamelijke en geestelijke gezondheid. Die
technische hulpmiddelen zijn meestal wel duur en personen bij wie er pas
na hun 65ste een handicap wordt vastgesteld, hebben geen enkel recht op
financiële overheidssteun, wat onrechtvaardig is.
DE WITTE STOK
16
Ontspanning en mobiliteit.
Tot slot blijken de bevraagden het meest ontevreden te zijn over de toegang
tot culturele activiteiten, zoals theater, film, concerten, enz. Verplaatsing is
de belangrijkste hinderpaal om die behoefte te vervullen. De studie besluit:
«Het is dus belangrijk om na te denken over een vlottere toegang tot vervoer,
zodat personen die dat wensen zich gemakkelijk kunnen verplaatsen voor
andere doeleinden dan het strikt noodzakelijke. Ze zouden – al dan niet
georganiseerde – activiteiten moeten kunnen beoefenen zonder daarbij te
botsen op logistieke problemen. Op die manier zouden ze bijvoorbeeld
kunnen genieten van avond- of weekendactiviteiten».
Bij wijze van conclusie benadrukt de studie nogmaals de uitdaging en de
verantwoordelijkheid van de samenleving om ouderen de kans te geven om
een volwaardig leven te leiden en zich te ontplooien, door deel te nemen aan
het sociaal leven en hun autonomie te behouden. Die autonomie is immers
bepalend voor hun welzijn en levenskwaliteit.
DE WITTE STOK
17
DOSSIER 65+: DE «KIT 65+», DUWTJE IN DE RUG VOOR OUDEREN
MET EEN VISUELE BEPERKING.
Onder de personen die voor het eerst beroep doen op de diensten van de
Brailleliga, neemt het aantal ouderen alsmaar toe. Over de laatste drie jaar
tellen we gemiddeld 717 nieuwe dossiers per jaar. 67 % gaat over personen
ouder dan 65 jaar, 45 % over personen ouder dan 80 jaar. Zij verliezen het
gezichtsvermogen ten gevolge van een leeftijdsgebonden oogaandoening.
LMD (leeftijdsgebonden maculadegeneratie) is de meest frequente
oorzaak (bijna 60 % van de gevallen); de andere visuele problemen zijn,
in mindere mate, glaucoom, secundair cataract, diabetische maculopathie,
netvliesontstekingen.
Het is voor deze personen niet altijd gemakkelijk de stap te zetten naar de
Brailleliga om er hulp te vragen. Daarvoor moeten ze eerst hun visuele
beperking erkennen en aanvaarden. Velen onder hen kampen al jaren met
het visuele probleem voordat ze hun toevlucht nemen tot onze organisatie. Ze
hebben deze stap telkens uitgesteld omdat ze zich nog alleen of met de hulp
van een naaste konden behelpen. Deze mensen zijn – evenals hun arts, die
hen dus niet gewaarschuwd heeft – niet op de hoogte van het bestaan van de
leeftijdsgrens van 65 jaar. Zij weten niet dat als de handicap voor die leeftijd
niet erkend werd, ze geen financiële tegemoetkoming van de overheid meer
kunnen genieten voor het verwerven van technische hulpmiddelen of het
aanleren van oriëntatie- en mobiliteitstechnieken. Deze hulpmiddelen zijn
zeer nuttig en zelfs onontbeerlijk voor een reeks handelingen uit het dagelijkse
leven, maar zijn soms ook erg duur: beeldschermloep, elektronische loep,
De Brailleliga organiseert voordrachten over leeftijdsgebonden ziekten in
seniorenclubs of rusthuizen, voor groepen van minstens 25 personen. Er
wordt wel een bijdrage in de kosten gevraagd. Deze voordrachten dragen bij
tot de preventie van visuele aandoeningen die vooral onze ouderen treffen.
Een gloednieuw project: de VisuBox .Interview met Noëlla Jardin van de Communicatiedienst van de Brailleliga .
We kenden al de BrailleBox, nu is er ook de VisuBox. Waarover gaat het concreet? De VisuBox is net als de BrailleBox een soort pedagogische koffer, maar
dit keer bestemd voor (toekomstige) professionals in de medisch-sociale
Het jaareinde staat voor de deur… Vandaar dat we u even attent maken op
de mogelijkheid om uw wenskaarten bij de Brailleliga aan te kopen! De
opbrengst van de verkoop draagt bij tot de financiering van onze Sociale
dienst.
Onze catalogus van wenskaarten bestaat uit een breed gamma met kaarten
DE WITTE STOK
45
rond verschillende thema’s: dieren, bloemen, landschappen, reproducties van
schilderijen, enz.
Wij hebben ons aanbod behoorlijk vernieuwd… Het loont dus zeker de
moeite om eens een kijkje te nemen!
Onze wenskaarten worden u aangeboden aan volgende tarieven:
Voor 1 tot 4 kaarten: 1 euro per kaart
Voor 5 tot 14 kaarten: 0,90 euro per kaart
Voor 15 tot 49 kaarten: 0,85 euro per kaart
Voor 50 tot 99 kaarten: 0,80 euro per kaart
Vanaf 100 kaarten: zich wenden tot de ploeg van de wenskaarten.
Voor meer inlichtingen kan u terecht op onze website www.braille.be, onder
de rubriek ‘De Brailleliga helpen’ of u kan contact nemen met de ploeg van
de wenskaarten die ter uwer beschikking staat elke maandag van 10u tot 16u
via het nummer 02 533 32 11.
Alvast bedankt!
DE WITTE STOK
46
VREUGDE.
Ter gelegenheid van haar 85 lentes heeft Odette Geeraerd van Oostende een
feest gegeven voor haar familie en vrienden. Ze heeft hen gevraagd om de
cadeautjes te vervangen door een gift aan de Brailleliga. Toen haar moeder
blind geworden is, legt ze uit, heeft niemand haar op de hoogte gebracht van
het bestaan van verenigingen zoals de Brailleliga die het leven van blinde
personen makkelijker kunnen maken. Daarom heeft zij voor onze vereniging
gekozen. Zij hoopt dat onze dienstverlening nog beter gekend zal worden.
Dank aan iedereen die op haar oproep inging. Met hun giften zullen we de
workshops financieren die we sinds kort geven aan oogartsen om hen te
informeren over de verschillende vormen van hulp die ze kunnen voorstellen
aan hun patiënten wanneer ze een diagnose met ernstig gezichtsverlies moeten
aankondigen.
Begin september vierde Fernand Bertrand zijn 65ste verjaardag. Hij wilde
geen geschenken en heeft aan zijn naasten gevraagd om een gift ten voordele
van de Brailleliga te doen. Van harte bedankt aan de talloze personen die de
daad bij het woord gevoegd hebben: hun vrijgevigheid zal bijdragen aan de
financiering van de BrailleDay 2013, een grootse recreatieve en leerrijke dag
voor de blinde en slechtziende kinderen uit het buitengewoon onderwijs die
door de Brailleliga georganiseerd wordt.
Ter gelegenheid van hun huwelijk hebben Alexia et Grégory de Behault
aan hun genodigden voorgesteld om onze vereniging met een gift te
steunen. Dank aan diegenen die hierop ingingen. Met hun giften kunnen
we de opname van een luisterboek voor de Bibliotheek van de Brailleliga
financieren. Dit gesproken boek zal gratis kunnen ontleend en beluisterd
kunnen worden door tal van blinde personen. Van harte geluk gewenst aan
het jonge koppel.
DE WITTE STOK
47
Voor hun smaragden huwelijk (40 jaar getrouwd) hebben Agnes en Jan
Spitaels aan hun dierbaren gevraagd om de cadeautjes te vervangen door een
gift aan de Brailleliga. Die oproep viel niet in dovemansoren! Met de talrijke
giften zullen we creatieve en culturele activiteiten kunnen financieren die de
Brailleliga organiseert voor blinde en slechtziende personen in ons nieuw
regiohuis in Leuven. Van harte bedankt, en felicitaties aan het gelukkige
paar.
VERDRIET.
Het nieuws van het tragische
overlijden van Martine De Ceuninck
stemt ons bijzonder triest. Martine
was als vrijwilliger erg actief in de
Brailleclub van Gent en was goed
gekend door onze leden uit Gent
en Oostende, waar zij ook woonde.
Martine kwam om in een hevige brand
die het huis waarin zij woonde totaal
vernielde, ondanks de pogingen van
de hulpdiensten om haar te redden.
Martine De Ceuninck hielp de Brailleliga al heel wat jaren. Wij willen haar
dan ook graag postuum dit eerbetoon schenken en bieden aan haar familie en
dierbaren ons oprecht medeleven.
Nummer 4 / 2012Oktober - November - December.
ONDER ONS
1
20 KM DOOR BRUSSEL 2013.
GA DE UITDAGING AAN!
Op zondag 26 mei 2013 zal de Brailleliga opnieuw aan de startlijn van de 20 km door Brussel staan. Elk jaar nemen 30.000 lopers deel aan dit evenement dat de straten van de hoofdstad vult met fanfaremuziek en de aanmoedigingen van supporters langs het parcours op de achtergrond. Onze uitdaging: het recordaantal van 415 lopers dat we vorig jaar behaalden met onze ploeg verbreken. Daarvoor hebben we u nodig, schrijf u in bij onze ploeg!20 km lopen is een haalbare uitdaging! Als u enkele trainingssessies inlast vanaf februari-maart 2013 zal u eind mei in goede conditie aan de start staan. Vindt u lopen te moeilijk, weet dan dat u de afstand ook wandelend kan afleggen.Heeft u zin om uw kans eens te wagen? Aarzel dan niet langer en schrijf u meteen in bij onze ploeg. De inschrijvingskosten voor blinde en slechtziende personen en hun gids worden door de Brailleliga ten laste genomen. Om u in te schrijven, moet u ons contacteren voor 15 maart 2013, per telefoon op 02 533 33 11 of per mail: [email protected]. Wij zorgen ervoor dat u ingeschreven wordt en bezorgen u uw rugnummer en chip. U ontvangt ook een t-shirt van de Brailleliga om goed herkenbaar te zijn op het parcours. Na de wedstrijd bieden wij u nog een natje en een droogje aan.
ONDER ONS
2
Wilt u wel meedoen, maar heeft u geen begeleider? Geen probleem, heel wat ziende lopers zijn bereid om u tijdens de wedstrijd te gidsen. Wij kunnen u in contact brengen met één van hen. Vraag ook aan uw familie, vrienden of kennissen of zij interesse hebben voor de loopwedstrijd, hetzij om zelf deel te nemen met de Brailleligaploeg hetzij om uw wedstrijd te sponsoren (elke gift vanaf 40 euro geeft recht op een fiscaal attest).
NIEUWS VAN DE BRAILLESHOP.
De Brailleshop denkt aan uw gezondheid en uw veiligheid en geeft u misschien wel wat ideetjes voor cadeautjes om onder de kerstboom te leggen …
Oorthermometer FT-50 (referentie R1497).Deze sprekende oorthermo-meter (Nederlandssprekend) met klokfunctie en met groot digitaal display meet de lichaamstemperatuur in enkele seconden met een nauwkeurigheid van 0,2°C. Prijs: 21,69 euro.
Bloeddrukmeter (referentie R 1726).Vanaf september is de bloeddrukmeter OMRON M6 ook te koop in de Brailleshop. Het is geen sprekende
ONDER ONS
3
bloeddrukmeter, maar hij is wel volledig automatisch en met extra grote display. Hij meet de bloeddruk en de hartslag eenvoudig en snel. Hij is zeer eenvoudig om zelf te plaatsen (de armmanchet past zich automatisch aan uw arm aan). Prijs:119 euro.
Een origineel cadeau voor u of uw dierbaren.Trek in periodes met sneeuw of ijzel onze schoenovertrekken over uw schoenen voor uw eigen veiligheid. Ze zijn beschikbaar in de maten 36-41 (referentie R1699) of 39-46 (referentie R1700). Prijs : 9,09 euro.
Neem ook eens een kijkje op onze website die recent werd aangepast – Aarzel niet om ons te bellen voor een gepersonaliseerde offerte.De Brailleshop is gesloten tijdens de feestdagen en voor inventaris vanaf 21 december tot en met 8 januari 2013.
De Brailleshop wenst u uitstekende eindejaarsfeesten, een vrolijk Kerstfeest en een zeer gelukkig nieuwjaar 2013…
NIEUWS VAN DE SOCIALE DIENST.
Het verdwijnen van de SIS-kaart.
Een van de maatregelen in het actieplan voor administratieve vereenvoudiging 2012-2015 betreft het verdwijnen van de
ONDER ONS
4
SIS-kaart vanaf 1 januari 2014. Eind 2013 zullen de eerste SIS-kaarten die uitgereikt werden in 2003 vervallen en niet meer vernieuwd worden.
Tot nu toe wordt de SIS-kaart gebruikt om de sociaal verzekerden te identificeren en om hun statuut in de ziekteverzekering te kennen. De geleidelijke afbouw van het gebruik van de SIS-kaart betekent niet dat deze twee doelstellingen niet meer nagestreefd worden, ze zullen gewoonweg op een andere manier gerealiseerd worden. Daarbij zullen de elektronische identiteitskaart (eID) en het INSZ (identificatienummer van de sociale zekerheid) een belangrijke rol spelen. De eID bevat het INSZ, dat voor personen die in België verblijven overeenkomt met het nationaal nummer. De eID zal gebruikt worden om de sociaal verzekerde te identificeren. Met de eID, via het INSZ, kan men op een veilige manier onmiddellijk de gegevens van de verzekeringsorganisaties (ziekenfondsen) raadplegen. De gegevens van de ziekteverzekering zullen niet via de eID doorgestuurd worden. De eID-kaart zal eenvoudigweg een middel zijn om toegang te krijgen tot het beveiligde netwerk MyCareNet. Via dat netwerk kunnen dan gegevens uitgewisseld worden tussen de verzekeringsmaatschappijen en de zorgverstrekkers. Voor de sociaal verzekerden die niet over een eID beschikken (bijvoorbeeld grensarbeiders) maar die wel onder de Belgische sociale zekerheid vallen en dus in het huidige systeem ook een SIS-kaart hebben, wordt er een alternatief systeem bestudeerd.
Het voordeel van het nieuwe systeem ligt vooral in het feit dat de geraadpleegde gegevens steeds actueel zullen zijn. De zorgverlener zal steeds het ziekteverzekeringsstatuut van de dag zelf raadplegen.
ONDER ONS
5
Het Sociaal Verwarmingsfonds.
De maximumprijs van huisbrandolie is aanzienlijk gestegen. Daardoor lopen duizenden mensen met een laag inkomen het risico om in moeilijkheden te geraken. Daarom werd de vzw « Sociaal Verwarmingsfonds » opgericht. Het Fonds komt gedeeltelijk tussen in de betaling van de verwarmingsfactuur van personen die zich in een moeilijke financiële situatie bevinden. Het Sociaal Verwarmingsfonds is een gezamenlijk initiatief van de overheid, de OCMW’s en de petroleumsector.
Wie kan hiervan genieten?1) Personen die recht hebben op een verhoogde tussenkomst van de ziekte- en invaliditeitsverzekering.Om deze tussenkomst in de verwarmingskosten te garanderen voor sociaal zwakke personen, wordt er geëist dat het bruto jaarinkomen van het gezin niet hoger is dan 16.306,33 euro, vermeerderd met 3.018,74 euro per persoon ten laste.
2) Personen met een beperkt inkomen.Het gaat dan over personen met een jaarlijks belastbaar inkomen dat lager of gelijk is aan 16.306,33 euro, vermeerderd met 3.018,74 euro per persoon ten laste. Het niet-geïndexeerd kadastraal inkomen van onroerende goederen met uitzondering van de woonplaats van het gezin wordt ook in rekening gebracht.
3) Personen met schulden.Personen die een schuldbemiddeling of een collectieve schuldenregeling genieten en die hun verwarmingsfactuur niet kunnen betalen.
ONDER ONS
6
Demandez votre pension en ligne.
Indien u denkt te vallen onder één van deze drie categorieën en dus denkt recht te hebben op steun van het Sociaal Verwarmingsfonds, kan u zich richten tot het OCMW van uw gemeente binnen de 60 dagen na de levering.
De Lijn bevestigt: de gratis abonnementen worden verlengd!
De openbare vervoermaatschappij «De Lijn» geeft aan personen met een handicap een gratis abonnement op voorwaarde dat deze persoon in Vlaanderen woont en ingeschreven is bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) of dat deze persoon een toelage krijgt van de Federale overheidsdienst voor Sociale Zekerheid. U zal uw abonnement automatisch ontvangen via de gegevensbank van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. De Lijn heeft officieel bevestigd dat de gratis abonnementen die geldig zijn tot 31 december 2012 automatisch verlengd zullen worden. U dient daar dus zelf helemaal niets voor te doen.
RVV, OMNIO: wat is het verschil?
De medische kosten wegen vaak zwaar op het budget van huishoudens met lage inkomens. Dankzij de statuten RVV en Omnio kunnen deze gezinnen genieten van een hogere terugbetaling van medische kosten, welke dat ook moge zijn. Deze twee statuten worden echter vaak met elkaar verward. Wat is het verschil tussen beide statuten?
ONDER ONS
7
RVV of Rechthebbende op een verhoogde verzekerings-tegemoetkoming.De RVV’s kunnen genieten van een verhoogde tegemoetkoming en dit zonder inkomensvoorwaarden. Het statuut betreft gerechtigden of personen ten laste die:– een leefloon ontvangen van het OCMW;– een sociale hulp ontvangen van het OCMW;– een inkomensgarantie voor ouderen (IGO) of een
rentebijslag ontvangen;– een vergoeding van de Federale Overheidsdienst Sociale
Zekerheid ontvangen als ze erkend zijn als persoon met een handicap;
– een verhoogde kinderbijslag ontvangen (begunstigde erkend voor minstens 66 %).
Andere personen hebben recht op een verhoogde tegemoetkoming indien het bruto belastbaar inkomen van het gezin een bepaald maximumplafond niet overschrijdt, vermeerderd met een bijkomend bedrag per persoon ten laste. Het gaat om de volgende personen:– weduw(naar)(e), invalide, gepensionneerde of wees
(WIGW) ;– erkend als gehandicapte persoon (en geen tegemoetkoming
ontvangen) ;– volledig langdurig werkloze;– ingeschreven als resident en minstens 65 jaar;– lid van een religieuze gemeenschap;– iemand die vroeger in de openbare sector in Afrika werkte;– ambtenaar die in disponibiliteit gesteld werd;– persoon met het Omnio-statuut;– éénoudergezin.Deze personen moeten een verklaring op erewoord invullen en die bezorgen aan het lokale agentschap van hun ziekenfonds.
ONDER ONS
8
Demandez votre pension en ligne.
De bedragen zijn hetzelfde voor de publieke als voor de privé-sector. Vanaf 1 september 2011 is het maximumbedrag voor het jaarlijks inkomen vastgelegd op 15.782,42 euro, vermeerderd met 2.921,74 euro per persoon ten laste.
Omnio.Het Omnio-statuut vervangt het RVV-statuut niet, maar richt zich tot personen en gezinnen met lage inkomens die niet aan de voorwaarden voor verhoogde verzekeringstegemoetkoming voldoen. Omnio is bestemd voor iedere persoon met een jaarlijks belastbaar gezinsinkomen (alle personen die op hetzelfde adres wonen) dat lager is dan 15.606,71 euro, vermeerderd met 2.889,22 euro per gezinslid, uitgezonderd de aanvrager. Een eenvoudige verklaring op erewoord en een copie van het aanslagbiljet van het laatste jaar volstaan. U moet deze documenten bij uw ziekenfonds indienen.
Nieuwe tewerkstellingsbevorderende maatregelen.
Tewerkstelling van personen met een handicap bevorderen is een prioriteit voor de federale regering. Recente maatregelen die genomen werden in het kader van het Relanceplan getuigen hiervan. Drie beslissingen hebben in het bijzonder betrekking op de steun aan werknemers met een handicap:
Vermindering van de lasten bij de aanwerving van jonge personen met een handicap van minder dan 26 jaar.Vanaf het eerste trimester van het jaar 2013 zal er een vermindering van de sociale zekerheidsbijdrage ingevoerd
ONDER ONS
9
Demandez votre pension en ligne.
worden voor jonge personen met een handicap met een middelmatige kwalificatie. De jongere moet jonger zijn dan 26 jaar en minstens een diploma van hoger secundair onderwijs hebben. Indien de jongere aangeworven wordt voor zijn 26ste verjaardag en zijn trimestrieel salaris niet hoger is dan 9.000 euro, zal de vermindering van 1.000 euro toegepast worden gedurende 4 trimesters en 400 euro gedurende acht trimesters.
Inspanningen op vlak van vorming.Mindervalide personen zullen ingedeeld worden bij de risicogroepen. Aan deze groepen moeten de sectoren minstens 0,05 % budget besteden.
Versterking van de ACTIVA-maatregel.Personen met een beperkte arbeidsgeschiktheid, gelijkgesteld aan volledig uitkeringsgerechtigde werklozen, die zijn ingeschreven als werkzoekende, kunnen momenteel gedurende 24 maanden een werkuitkering ontvangen. Om hun tewerkstelling te bevorderen zal de toekenningsperiode voor de werkuitkering vanaf 1 oktober 2012 verlengd worden tot 36 maanden.
Lancering van het nummer 1765.
Op 10 oktober jongstleden hebben de ministers Van Quickenborne en Laruelle het nummer 1765, de gemeenschappelijke pensioenlijn officieel gelanceerd. Via dit nieuwe gratis telefoonnummer kan de burger de drie voornaamste pensioeninstellingen (RVP, RSVZ, PDOS) contacteren en alle vragen aangaande het wettelijk pensioen
ONDER ONS
10
Demandez votre pension en ligne.
Demandez votre pension en ligne.
stellen, ongeacht het regime waarin hij werkt.
Huurpremie sociale huisvesting.
Om in aanmerking te komen voor de huurpremie, moet u een woning huren als hoofdverblijfplaats in het Vlaamse Gewest met een huurprijs die afhangt van het aantal personen ten laste en de ligging van de woning. Of ingeschreven zijn voor een sociale huurwoning bij een sociale huisvestingsmaatschappij (SHM) die werkzaam is in uw gemeente. (Als die SHM niet werkzaam is in uw gemeente, hebt u tot 31 mei 2013 de tijd om u in te schrijven bij de domiciliemaatschappij (DSHM).) U dient ononderbroken ingeschreven te zijn voor een periode van 5 jaar. U dient een inkomen te hebben van maximaal 16.320 euro plus 1.460 euro per persoon ten laste. (cfr. huursubsidie – tegemoetkoming in de huurprijs)De sociale huisvestingsmaatschappijen zullen zelf de mogelijke rechthebbenden aanschrijven.
Een betere bescherming voor wilsonbekwamen.
Binnenkort beslist het federale parlement over nieuwe beschermingsmaatregelen voor wie geen beslissingen voor zichzelf kan nemen, zoals mensen met een mentale handicap, dementerenden of psychiatrische patiënten. Aan dit wetsvoorstel is 10 jaar gewerkt.
Wetsvoorstel.Het wetsvoorstel werd reeds gestemd in de Commissie Justitie.
ONDER ONS
11
Demandez votre pension en ligne.
Het is erop gericht om het kluwen aan beschermingsmaatregelen voor mensen met een mentale handicap of dementie aanzienlijk te vereenvoudigen en de geboden bescherming transparanter en patiëntvriendelijker te maken. Op grond van vele discussies, hoorzittingen met het werkveld en deskundigen werden de teksten verfijnd en aangepast.Het gaat om mensen die geestelijk onbekwaam zijn ingevolge een mentale handicap of vanwege een ernstige psychiatrische aandoening. Steeds meer en meer mensen zijn geestelijk onbekwaam omwille van dementie. Zij zijn niet in staat zelf hun persoonlijke belangen, gelden en goederen te beheren en worden daarin bijgestaan door familieleden.
Indien er geen familieleden ter beschikking zijn of deze met elkaar in onmin leven, hebben deze wilsonbekwame mensen een wettelijke bescherming nodig. Die wordt door de vrederechter opgelegd. De vrederechter duidt een persoon aan die verantwoordelijk wordt voor het beheer van de goederen. Indien mogelijk kiest de vrederechter iemand uit de naaste omgeving van de beschermde persoon. Bij gebrek daaraan wordt doorgaans een advocaat aangesteld.
Uniforme tarieven voor centra geestelijke gezondheidszorg.
Een consultatie bij een psycholoog of maatschappelijk werker kost voortaan 11 euro per uur, als de zorgverlener verbonden is aan één van de 20 Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG). Urgentiezorg en een eerste consultatie blijven gratis. Dat heeft de Vlaamse Regering beslist op voorstel van Jo Vandeurzen, de Vlaamse gezondheidsminister.
ONDER ONS
12
Demandez votre pension en ligne.
In Vlaanderen bieden 20 Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) professionele begeleiding en behandeling aan kinderen, volwassenen en ouderen met psychosociale, psychische of psychiatrische problemen. In zo’n CGG werken psychiaters, psychologen en maatschappelijk werkers die een gespecialiseerde en multidisciplinaire hulpverlening bieden.Vroeger hanteerden CGG verschillende tarieven. Na een audit van het Rekenhof en overleg met de sector komt er nu een uniform tarief van 11 euro. Er zijn enkele uitzonderingen. Patiënten met een verhoogde tegemoetkoming binnen de ziekte- en invaliditeitsregelgeving of personen in budgetbegeleiding, betalen een verminderd tarief van 4 euro per gesprek. Gedetineerden, asielzoekers, mensen zonder papieren of personen die zich in een behartenswaardige situatie bevinden, hoeven geen bijdrage te betalen.Het gaat louter om niet-medische consultaties. Een consultatie bij een psychiater valt hier niet onder wegens de federale bevoegdheid.Elk CGG zal de hoogte van de bijdrage zichtbaar uithangen in de wachtruimte. De zorgverlener zal de patiënt de bijdrage toelichten voor de zorg, hem achteraf een betalingsbewijs geven en de verleende zorg registreren. Deze beslissing treedt in het voorjaar van 2013 in werking, zes maand na publicatie in het Belgisch Staatsblad.
Recht op vrijstelling van de heffing voor waterverontreiniging 2012.
Elk Vlaams gezin betaalt mee om afvalwater te zuiveren. Dit heet de ‘heffing op de waterverontreiniging’. De meeste
ONDER ONS
13
gezinnen betalen via een bijdrage op de waterfactuur van hun watermaatschappij. Het is mogelijk dat u voor deze zuivering een aparte factuur krijgt van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), het biljet ‘heffing op de waterverontreiniging’. U ontvangt dit heffingsbiljet als u in 2011 een eigen grondwaterwinning had (dan berekent de VMM de heffing 2012 op basis van een forfaitair waterverbruik), indien u leidingwater gebruikt van Brabant Water (dan kijkt de VMM hoeveel water u verbruikte volgens uw waterfactuur in 2011, op basis daarvan wordt berekend hoeveel heffing u betaalt in 2012).In bepaalde gevallen moet u de heffing op de waterverontreiniging niet betalen. Meer informatie? Bel het gratis nummer 0800 97 113 (van 9u tot 16u). Of surf naar www.vmm.be/heffingen.
A. U moet de heffing niet betalen om sociale reden, indien u voldoet aan de volgende vier voorwaarden:– Het heffingsbiljet staat op uw naam of op naam van een
gezinslid dat op hetzelfde adres woont (gedomicilieerd).– De heffing gaat alleen over het water dat uw gezin verbruikt.– Op 1 januari 2012 had u of een gezinslid dat op
hetzelfde adres woont, recht op één van de volgende tegemoetkomingen:- het leefloon of het levensminimum;- het gewaarborgd inkomen voor bejaarden;- de inkomensgarantie voor ouderen;- de inkomensvervangende tegemoetkoming voor personen met een handicap;- de tegemoetkoming hulp aan bejaarden;- de integratietegemoetkoming voor personen met een handicap.
– U verbruikt het water op uw wettelijk adres (domicilie).
ONDER ONS
14
Hoe verkrijgt u de vrijstelling?In de meeste gevallen is de VMM automatisch op de hoogte van uw recht op vrijstelling. De VMM stuurt u dan geen heffingsbiljet op. Heeft u toch een heffingsbiljet ontvangen en voldoet u of een gezinslid aan de vier voorwaarden? Vraag dan de vrijstelling aan: 1. Stuur een kopie van het heffingsbiljet (of de afscheurstrook)
2. Voeg één van volgende drie attesten toe. Enkel deze attesten geven u recht op vrijstelling:
- Attest van leefloon of levensminimum: Vraag uw attest op het OCMW van uw gemeente of stad;
- Attest inzake gewaarborgd inkomen voor bejaarden of inkomensgarantie voor ouderen geldig voor 2012. De Federale Overheidsdienst voor Pensioenen bezorgde u dit attest in januari 2012. Bezorg een kopie aan de VMM. Het originele attest bewaart u zelf. U kan er nog andere vrijstellingen of verminderingen mee aanvragen.
- Attest geldig voor het aanvragen van vrijstelling van de heffing op de waterverontreiniging 2012 voor personen met een handicap met een inkomensvervangende tegemoetkoming en/of de tegemoetkoming hulp aan bejaarden en/of de integratietegemoetkoming voor personen met een handicap. De Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid bezorgde u dit attest in september 2012.
3. Stuur kopie en attest op binnen de drie maanden nadat de VMM het heffingsbiljet opstuurde (postdatum geldt).
Let op: Het is mogelijk dat u nog wacht op het juiste attest. Dien ALTIJD binnen de drie maanden uw aanvraag in. Het attest stuurt u later op, met vermelding van het artikelnummer dat op het heffingsbiljet staat.
ONDER ONS
15
B. U komt in aanmerking voor de compensatieregeling.U voldoet niet aan alle voorwaarden voor sociale vrijstelling. Misschien komt u wel in aanmerking voor de compensatieregeling. U voldoet aan volgende drie voorwaarden:– U of een gezinslid had op 1 januari 2012 recht op één van
de tegemoetkomingen (zie Voorwaarden vrijstelling A).– U verbruikt het water op uw wettelijk adres (domicilie).– U bent huurder of bewoner van een eengezinswoning
en ontvangt zelf geen heffingsbiljet. De heffing staat op naam van de heffingsplichtige (eigenaar, syndicus van het gebouw …), aan wie u de kosten voor water betaalt. Of U woont in een woning met meerdere gezinnen. De woning heeft één watermeter voor meerdere gezinnen. Op het heffingsbiljet staat het totale waterverbruik van de woning.
Hoe vraagt u de compensatie aan?– Stuur een kopie van het heffingsbiljet (te verkrijgen bij de
– Voeg één van de drie attesten toe (zie “Hoe vraagt u de vrijstelling aan” onder punt A).
– Voeg het rekeningnummer toe waarop de VMM de compensatie kan betalen.
– Stuur alle info terug binnen 12 maanden nadat de VMM het heffingsbiljet opstuurde (postdatum telt).
C. U zuivert uw afvalwater in een IBA (individuele behandelingsinstallatie voor afvalwater)U voldoet aan de drie volgende voorwaarden:– Uw huishoudelijk afvalwater werd in 2011 gezuiverd in
een IBA. Deze IBA wordt beheerd door u zelf, door de gemeente of openbare watermaatschappij.
ONDER ONS
16
– De IBA voldoet aan de normen. – De IBA is aangelegd op een ogenblik dat de woning
nog niet kon worden aangesloten op een installatie om rioolwater te zuiveren.
Goed om weten:De VMM verleent de vrijstelling enkel voor het gezuiverde huishoudelijk afvalwater. Nam u de installatie in gebruik in de loop van 2011? Dan geldt de vrijstelling slechts voor het deel van het jaar dat het afvalwater werd gezuiverd. De vrijstelling geldt maximaal vijf jaar nadat het mogelijk is om de woning aan te sluiten op de riolering. U wil weten of de installatie voldoet aan de voorwaarden voor vrijstelling? Neem contact op met uw gemeentebestuur. Als u in aanmerking komt voor de vrijstelling, ontvangt u een attest ondertekend door de burgemeester. Met dit attest vraagt u de vrijstelling aan.
Hoe verkrijgt u de vrijstelling?– De VMM kan u in bepaalde gevallen automatisch vrijstellen: Het attest ondertekend door de burgemeester is maximaal
5 jaar geldig. Als de VMM in het bezit is van een geldig attest, wordt u de volgende vier jaar automatisch vrijgesteld.
De VMM kan de vrijstelling ook automatisch toekennen door informatie die de VMM krijgt van de openbare watermaatschappij. U ontvangt dan geen heffingsbiljet.
– U heeft een heffingsbiljet ontvangen, terwijl dat volgens u niet nodig is? U wil in aanmerking komen voor de vrijstelling? Dien dan uw aanvraag tot vrijstelling in.
Let op: Het kan zijn dat u nog wacht op het attest ondertekend door de burgemeester. Stuur uw aanvraag ALTIJD tijdig binnen. Het attest stuurt u
ONDER ONS
17
Demandez votre pension en ligne.
Demandez votre pension en ligne.
dan later na, met vermelding van het artikelnummer dat op het heffingsbiljet staat.
Nieuwe eurobankbiljetten.
Geleidelijk aan, verspreid over verscheidene jaren en in oplopende volgorde zullen er nieuwe eurobankbiljetten worden uitgebracht, te beginnen met het biljet van 5 euro in mei 2013. Tot nader order blijven de oude biljetten nog steeds geldig. Voor gebruikers met een visuele beperking zal op de voorkant van de nieuwe biljetten het waardecijfer in grote, vetgedrukte letters en in reliëfdruk gedrukt worden. De verschillende specifieke hoofdkleuren van de bankbiljetten blijven zoals voorheen behouden om de afzonderlijke coupures vlot van elkaar te kunnen onderscheiden. Blinde personen kunnen de coupures van elkaar onderscheiden aan de hand van hun afzonderlijke afmetingen. Als bijkomend hulpmiddel zullen in alle coupures van de tweede reeks tastbare merktekens worden aangebracht vlakbij de randen van de bankbiljetten. Vanaf januari 2013 zullen er korte videoclips met uitleg, voorzien van commentaarstem en ondertitels, beschikbaar zijn op de website van de EU: http://www.ecb.europa.eu/euro/banknotes/europa/html/index.nl.html
De «Kit 65+», een duwtje in de rug voor ouderen met een visuele beperking.
Dankzij de steun van de Nationale Loterij kan de Brailleliga een «Kit 65+» of kits met technische hulpmiddelen aan
ONDER ONS
18
bepaalde personen met een visuele beperking aanbieden. Deze kit bevat een tekengeleider, een sprekende uurwerksleutelhanger, een agenda in grootletterdruk, een telefoon met grote toetsen, een sokkenhouder en een praktische gids «Visuele beperking bij senioren: bewaar uw autonomie, leer technische hulpmiddelen gebruiken». Sedert november 2012 wordt de Kit 65+ geschonken aan iedereen die aan de volgende voorwaarden voldoet:– voor het eerst een beroep doen op de diensten van de
Brailleliga;– ouder dan 65 jaar zijn;– een visuele beperking hebben van minstens 80% ;– geen recht hebben op tussenkomsten van overheidsfondsen
bij de aanschaf van technische hulpmiddelen.De toekenning van een gepersonnaliseerde kit met technische hulpmiddelen aan personen die reeds ingeschreven zijn bij de Brailleliga wordt momenteel bestudeerd (meer informatie hierover in ons volgende nummer).De aanvragen voor de « Kit 65+ » moeten ingediend worden bij de Sociale dienst van de Brailleliga.
NIEUWS VAN DE DIENST
VRIJETIJDSBESTEDING.
Ook in 2013 beloven wij jullie weer leuke namiddagen te bezorgen. Dit is alvast ons aanbod voor de maanden januari, februari en maart 2013.
11 januari 2013: Culturele namiddag Antwerpen: Petite fleur à la rieu.Het hoeft geen nieuwjaar te zijn om de sfeer van Strauss op te
ONDER ONS
19
roepen. Weense muziek, maar ook Franse meesterwerkjes, salonmuziek, vurige tango’s en Vlaamse liedjes doen u genieten, dromen, dansen, mijmeren,…
25 januari 2013: Culturele namiddag Hasselt: Olijfolie, het vloeibare goud.Ann van Curiosithee vertelt ons het verhaal van deze ‘gouden drank’. Olijfolie wordt sinds eeuwen gebruikt in de mediterane keuken, maar ook als medicijn en schoonheidsproduct heeft het zijn strepen verdiend.In deze lezing vernemen we alles over de geschiedenis, de samenstelling, het gebruik en het bewaren van olijfolie.Na de theorie komt de praktijk. Olijfolie proeven is zoals wijn beoordelen. Breng de fles olijfolie uit je eigen keuken mee om te proeven en te vergelijken!
4 februari 2013: Culturele namiddag Brussel: Ontdek jezelf in je tenen! Tenen lezen vertelt wie je bent! Tenen lezen is een kennissysteem dat het mogelijk maakt om karakter, persoonlijkheid en gedrag te analyseren. Dit gebeurt door de stand en de vorm van tenen te interpreteren. Deze methode is geschikt om zelfkennis op te doen, relaties te doorgronden en het is een gedegen hulp bij opvoeding. Elke teen, dik, dun, recht, krom... staat voor iets! Martine Boiten is een erkend tenen-lezer bij de stichting FuDaRe en komt ons over dit speciale onderwerp alles vertellen. De deelnemers kunnen hun eigen tenen mee voelen en volgen, indien zij hun voeten willen blootgeven!
22 februari 2013: Culturele namiddag Kortrijk: Jef Van den Steen.Jef Van den Steen staat bekend als de bierexpert in
ONDER ONS
20
Vlaanderen en Nederland. De gepassioneerde man komt een lezing geven die als volgt getiteld is «De Monniken en het bier». Tijdens de pauze krijgen alle aanwezigen een lekker biertje aangeboden met kaas en salami.
26 februari 2013: Culturele namiddag Oostende: Petite fleur à la rieu.Petite Fleur is een groep van professionele geschoolde muzikanten. Het genre van de optredens varieert tussen licht klassiek en jazz. Er komen verschillende instrumenten aan bod zoals strijkinstrumenten, orgel en accordeon.
28 maart 2013: Culturele namiddag Gent: Manu Adriaens: “Zot van koers”.Manu werkt als journalist voor de schrijvende pers. Hij publiceerde reeds een dertigtal boeken over uiteenlopende onderwerpen. Manu Adriaens neemt in deze voordracht het publiek mee in de buik van het peloton van vroeger en nu.
degroof.be
Toen de IJslandse regering een internationale design-wedstrijd uitschreef voor nieuwe hoogspannings-masten, diende het archi-tectenbureau Choi + Shine dit verrassende ontwerp in. Het won daarmee niet al-leen de wedstrijd, maar wees op die manier even-eens op het belang om alles anders te bekijken. Zo’n vernieuwende en visi-onaire kijk op de dingen des levens en de nanciën leggen wij ons al 140 jaar op. Zo zullen wij dus ook naar uw vermogen en uw bedrijf kijken om hun toe-komst te vrijwaren. En als u –net zoals wij– ervan overtuigd bent dat de toe-komst vandaag begint, dan bent u van harte welkom op toekomstvisies.be