Top Banner
DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria NVvA Symposium Zeist 12-04-2018 Wim Grisnich Arbeidshygiënist en Veiligheidskundige DSM Resins & Functional Materials Ingrid Oirbons AH Arbo Unie DSM Fit!
26

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

Feb 26, 2019

Download

Documents

duongthuan
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze

voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria

NVvA Symposium

Zeist

12-04-2018

Wim Grisnich

Arbeidshygiënist en Veiligheidskundige

DSM Resins & Functional Materials

Ingrid Oirbons

AH Arbo Unie – DSM Fit!

Page 2: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Wat ga je hier doen?

1. Schatten 2. Meten 3. Wat anders

Page 3: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Waarom een Veilige Werkwijze?

Zelfinspectie.nl Gevaarlijke stoffen:

Elvera Breedland- Specialist arbeidshygiëne en chemische veiligheid:

Werkt een bedrijf met gevaarlijke stoffen? Dan moet het in principe voor iedere stof en iedere handeling vaststellen of de blootstelling onder de (gezondheidskundige) grenswaarde blijft. ‘Maar dat is veel werk,’ erkent Elvera Breedland, specialist bij de vakgroep Arbeidshygiëne & Veiligheid van de Inspectie SZW.

Behalve véél werk is het vaak ook dúbbel werk. ‘Iedere sector kent bedrijven die ongeveer dezelfde werkprocessen uitvoeren. Dus waarom zouden al die bedrijven ieder voor zich uitzoeken hoe veilig die zijn? Een branchevereniging kan een veilige werkwijze opstellen door de blootstelling van bepaalde handelingen met bepaalde stoffen onder bepaalde condities te beoordelen en te toetsen aan de grenswaarde. Wil een branchevereniging zo’n veilige werkwijze opnemen in hun Arbocatalogus? Dan toetsen we die. Inspecteurs kunnen dan voortaan kennis nemen van de Veilige werkwijzen binnen een bedrijf en hoeven voor die werkzaamheden niet naar een aparte beoordeling te vragen.’

Page 4: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Veilige Werkwijze

Goed gedefinieerde werkwijze

Nauw gedefinieerde omstandigheden

Specifieke groep stoffen

Blootstelling is aantoonbaar onder grenswaarde

Page 5: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Waarom een Veilige Werkwijze voor labs?

Page 6: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Page 7: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Page 8: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Page 9: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Veilige Werkwijze voor labs

Goed gedefinieerde werkwijze

‘normaal’ lab werk en juiste labhygiëne

Nauw gedefinieerde omstandigheden

zuurkast / puntafzuiging

Specifieke groep stoffen

vloeistoffen / vaste stoffen

gevaarscategorie

Blootstelling is aantoonbaar onder grenswaarde

aantoonbaar = modelberekeningen en/of metingen

Page 10: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Wat levert dat op?

Geen papieren tijger

Energie gebruiken voor:

• Technische maatregelen

• Organisatorische maatregelen:

o Training / instructie

o Handhaving

o Onderhoud

o Borging in managementsysteem

Zeer eenvoudige/glasheldere risicobeoordeling

Altijd compliant

Page 11: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Afstudeeronderzoek naar pragmatische aanpakblootselling gevaarlijke stoffen labs

Veilige Werkwijze als aanbeveling

Wat is er tot nu toe gedaan?

2015 Dec 2015

Page 12: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Veilige Werkwijze als aanbeveling

Zuurkast:

• Juiste labhygiëne altijd veilig

Puntafzuiging:

• Juiste labhygiëne

• Minder gevaarlijke stoffen altijd veilig

• Gevaarlijkere stoffen

bepaal risico mbv vereenvoudigde risicobeoordelingsmethode:

De situatie is veilig als de dampspanning in mbar kleiner is dan de grenswaarde in ppm:

LEFART = dampspanning (in mbar) / (grenswaarde (in ppm)

Indien niet:

LEF = (dampspanning (in mbar) x Rf) / (grenswaarde (in ppm) x 0,10)

Als:

LEF ≤ 1 gebruik is veilig (theor. blootstelling ≤ 10% v. grenswaarde)

LEF > 1 voer metingen uit

Page 13: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Oordeel I-SZW:

Gedegen onderzoek – geen fundamentele hiaten

Validatie middels meetplan samen met andere partijen

(modelberekeningen is dus niet voldoende)

Is bereid tussentijds te toetsen

Page 14: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Afstudeeronderzoek naarpragmatische aanpak blootselling

gevaarlijke stoffen labs

Veilige Werkwijze alsaanbeveling

Ambitie: nationaleVW

Aanpak promotendmv lezingen

Tijdlijn

2015 Dec 2015 2016 - 2017

Page 15: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Lezingen

o.a.:

Forum Industriële laboratoria

Fenelab

LOAZ-NFU

SAAZ-Unie

CGC-NVvA

VNCI Werkgroep Arbeidshygiëne

Stoffendag

NVvA Symposium

Page 16: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Afstudeeronderzoek naarpragmatische aanpak

blootselling gevaarlijkestoffen labs

VeiligeWerkwijze

alsaanbeveling

Promotie-traject

TNO ingehuurdom traject

tebegeleiden

Tijdlijn

2015 Dec 2015 2016 - 2017 Mei 2017

Page 17: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Traject wordt begeleid door TNO

In 2009 heeft TNO, als onderdeel van de Leidraad Veilig

werken met chemische stoffen van de SER, de notitie

“Kwaliteitscriteria voor veilige werkwijzen en instrumenten om

veilige werkwijzen af te leiden” geschreven (Fransman et al.,

2009). Eind 2015 heeft TNO deze criteria op verzoek van de

Inspectie SZW nader uitgewerkt, gespecificeerd en

verduidelijkt.

Page 18: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Afstudeeronderzoeknaar pragmatischeaanpak blootsellinggevaarlijke stoffen

labs

VeiligeWerkwijze

alsaanbeveling

Promotie-traject

TNO ingehuurdom traject

tebegeleiden

Tijdlijn

2015 Dec 2015 2016 - 2017 Mei 2017

OprichtingConsortium

Kick-off Nov 2017

Realisatie Q2 2018???

Page 19: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Consortium in oprichting

MKB

Multinationals

Universiteiten

AMC’s

Instituten

Brancheorganisaties

Page 20: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Page 21: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Procesbeschrijving VW

Branchepartij

neemt voortouw

Identificatie te

behandelen

werkzaamheden

Standaard

beschrijving van

werkzaamheden

Aard, mate en

duur van

blootstelling

Combinatiebloot-

stelling,

opeenvolgende

handelingen

Aanvulende

maatregelen

conform AH-

strategie

Uitschrijven en

communiceren

van VW

VW als

uitgangspunt

voor toezicht

Blootstelling

<

grenswaarde

JaNee

Valideren met:

- Modellen

- Metingen

Page 22: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Beschrijving werkwijze en

homogene

blootstellingsgroep

Controle aangeleverde

informatie en aantal

metingen conform eis –

zie volgende slide

Toetsen op compliance met

grenswaarde

Non-compliance

Compliance

Meer metingen en opnieuw toetsen

OF

Extra beheersmaatregelen en opnieuw

toetsen

Uitvoeren variantie analyse

Tussen persoonsvariantie

< 20% van de totale

variantie?

Tussen persoonsvariantie

> 20% van de totale

variantie?

Bereken waarschijnlijkheid van individu

binnen de homogene blootstellingsgroep

op > 5% blootstellingen > grenswaarde

Periodieke herbeoordeling

Waarschijnlijkheid < 20%?

Waarschijnlijkheid > 20%?

Validatie VW met meetgegevens

70% zekerheid dat < 5% van de metingen

boven de grenswaarde ligt

Page 23: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Aantal validatiemetingen

Afhankelijk van (verwachte) variabiliteit:

Voor een bedrijfsspecifieke VW (1 bedrijf, 1 locatie, meerdere

werknemers): min. 9 persoonlijke metingen op tenminste 3 locaties,

tenminste 3 werknemers OF min. 3 metingen met alle meetresultaten

< 10% van de OELV

Voor een Nationale bedrijfsspecifieke VW (1 bedrijf, meerdere

locaties, meerdere werknemers): min. 9 persoonlijke metingen op

tenminste 3 locaties, tenminste 3 werknemers

Voor een Nationale VW (meerdere bedrijven, meerdere locaties,

meerdere werknemers): min. 9 persoonlijke metingen op tenminste 3

bedrijven, tenminste 3 werknemers

Page 24: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Ter overweging

Hoe breder de scope, hoe complexer het validatietraject

Hoe meer partijen je nodig hebt (m.n. voor nationale VW), hoe

moeizamer/stroperiger het proces

Durf groot te denken

Of hou het juist klein

En tot slot …

Page 25: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials

Page 26: De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken ... · DSM Resins & Functional Materials De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen

DSM Resins & Functional Materials