Top Banner

of 86

De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

Feb 22, 2018

Download

Documents

NGUYEN LINH
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    1/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 1

    MC LC

    MC LC ...................................................................................................................... 1

    CHNG 1. TNG QUAN V CC H THNG THNG TIN V TUYN ......... 4

    1.1. Cc khi nim v thng tin v tuyn.................................................................... 41.1.1. Khi nim v thng tin v tuyn ................................................................... 41.1.2. Lch s pht trin ca thng tin v tuyn...................................................... 41.1.3. Khi nim knh truyn .................................................................................. 51.1.4. Khi nim v sng mang ............................................................................... 51.1.5. Khi nim v truyn dn bng tn c s v truyn dn bng thng ....... 61.1.6. Phn loi cc h thng thng tin v tuyn..................................................... 61.1.7. Khi nim v chun v tuyn ........................................................................ 6

    1.2. Phn chia di tn s v tuyn v ng dng cho cc mc ch thng tin.............. 6

    CHNG 2. L THUYT V KNH V TUYN.................................................... 9

    2.1. Khi nim v knh truyn dn phn tp a ng............................................... 9

    2.2. p ng xung v hm truyn t ca knh.......................................................... 92.2.1. p ng xung ca knh khng ph thuc thi gian...................................... 92.2.2. Hm truyn t ca knh khng ph thuc thi gian.................................. 10

    2.3. B rng n nh v tn s ca knh .............................................................. 10

    2.4. Hiu ng Doppler............................................................................................... 11

    2.5. Knh ph thuc thi gian ................................................................................... 12

    2.6. B rng n nh v thi gian ca knh ......................................................... 122.7. Khi nim v sng v tuyn............................................................................... 13

    2.7.1. Sng b mt ................................................................................................. 132.7.2. Sng khng gian .......................................................................................... 13

    2.8. ng truyn lan sng v tuyn ....................................................................... 142.8.1. S lan truyn ca bng tn s thp .............................................................. 152.8.2. S truyn lan ca bng tn s cao ............................................................... 15

    2.9. Cc phng thc truyn lan sng in t .......................................................... 152.9.1. S truyn lan sng t ................................................................................. 16

    2.9.2. S truyn lan sng khng gian .................................................................... 162.9.3. S truyn lan sng tri ................................................................................ 17

    2.10. Mt s thut ng v nh ngha truyn sng.................................................... 182.10.1. Tn s ti hn v Gc ti hn.................................................................... 182.10.2. cao o ................................................................................................... 19

    2.11. Cc nhn t nh hng n s truyn lan sng v tuyn ............................... 202.11.1. Suy hao khi truyn lan trong khng gian t do ......................................... 202.11.2. nh hng ca pha ing v ma.............................................................. 202.11.3. S can nhiu ca sng v tuyn ............................................................... 21

    2.12. c im mt s di sng v tuyn ................................................................. 212.12.1. Sng cc di v sng di ........................................................................... 21

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    2/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 2

    2.12.2. Sng trung ................................................................................................. 212.12.3. Sng ngn (SN) ......................................................................................... 222.12.4. Cc sng cc ngn (SCN) ......................................................................... 23

    CHNG 3. NHIU TRONG THNG TIN V TUYN......................................... 25

    3.1. Cc loi nhiu trong thng tin v tuyn ............................................................. 25

    3.1.1. Khi nim v nhiu trng (White Gaussian Noise)..................................... 253.1.2. Tp m nhit trng chun cng tnh (Additive White Gaussian Noise)...... 263.1.3. Khi nim v nhiu xuyn k t ISI (Inter symbol interference) ............... 273.1.4. Khi nim v nhiu xuyn knh ICI (Inter Channel Interference).............. 293.1.5. Khi nim v nhiu ng knh CCI (Co- Channel Interference)................ 293.1.6. Khi nim v nhiu a truy nhp MAI (Multiple Access Interference)...... 31

    3.2. Cc phng php gim nhiu trong thng tin v tuyn..................................... 313.2.1. Tm tt v l thuyt dung lng knh ca Shannon................................... 313.2.2. nh l gii hn bng thng Nyquist. ......................................................... 32

    3.2.3. Gim nhiu xuyn k hiu ISI s dng cc phng php lc ..................... 33CHNG 4. KIN TRC H THNG THNG TIN V TUYN ......................... 36

    4.1. Cc vn c bn trong thit k cc h thng v tuyn.................................... 364.1.1. Nhit tp m h thng v h s tp m................................................... 364.1.2. nhy thu ................................................................................................. 384.1.3. Cc hin tng phi tuyn............................................................................. 39

    4.2. Cc chun v tuyn ............................................................................................ 394.2.1. Cc h thng thng tin di ng th h th nht (1G- 1Generation )........... 394.2.2. Cc h thng thng tin di ng th h th hai (2G) .................................... 41

    4.2.3. Cc h thng thng tin di ng th h 2.5G................................................ 444.2.4. Cc h thng thng tin di ng th h th ba (3G) ..................................... 45

    4.3. Kin trc cc h thng v tuyn......................................................................... 464.3.1. H thng pht v tuyn................................................................................ 464.3.2. Kin trc my thu ........................................................................................ 47

    CHNG 5. CC K THUT IU CH-GII IU CH GIAO DIN VTUYN ......................................................................................................................... 54

    5.1. K thut iu ch OFDM ................................................................................... 545.1.1. M u......................................................................................................... 54

    5.1.2. Cc u v nhc im................................................................................. 555.1.3. S ng dng ca k thut OFDM Vit Nam............................................ 55

    5.2. T iu ch n sng mang n iu ch trc giao OFDM.............................. 565.2.1. Phng php iu ch n sng mang........................................................ 565.2.2. Phng php iu ch a sng mang FDM ................................................ 575.2.3. Phng php iu ch a sng mang trc giao OFDM .............................. 58

    5.3. L thuyt v iu ch OFDM............................................................................. 595.3.1. Khi nim v s trc giao ca hai tn hiu.................................................. 595.3.2. B iu ch OFDM ..................................................................................... 60

    5.3.3. Chui bo v trong h thng OFDM........................................................... 625.3.4 Php nhn vi xung c bn (Basic Impulse)................................................ 63

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    3/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 3

    5.3.5. Thc hin iu ch OFDM bng thut ton IFFT....................................... 64

    5.4. L thuyt v gii iu ch OFDM...................................................................... 655.4.1. Khi nim v knh truyn dn phn tp a ng...................................... 655.4.2. B gii iu ch OFDM .............................................................................. 655.4.3. Thc hin b gii iu ch thng qua php bin i nhanh FFT................ 68

    5.5. Ph tn hiu OFDM............................................................................................ 695.5.1. Biu din ton hc ca ph tn hiu OFDM................................................ 695.5.2. Hiu sut ph tn hiu ca h thng OFDM................................................ 70

    CHNG 6. CP PHT KNH V TUYN V QUN L TI NGUYN VTUYN ......................................................................................................................... 73

    6.1. H thng thng tin v tuyn t bo - c s thit k h thng ............................ 736.1.1. T bo v vic phn b tn s ..................................................................... 736.1.2. Nhiu ng knh v dung lng h thng v tuyn t bo......................... 73

    6.2. Cc phng php a truy nhp mng................................................................. 746.2.1. a truy nhp phn chia theo tn s ............................................................. 746.2.2. a truy nhp phn chia theo thi gian......................................................... 776.2.3. a truy nhp phn chia theo m .................................................................. 806.2.4. a truy nhp phn chia theo khng gian..................................................... 82

    6.3. Cc phng thc truyn dn .............................................................................. 836.3.1. Truyn dn c dy ....................................................................................... 836.3.2. Truyn dn khng dy ................................................................................. 85

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    4/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 4

    Ngun tin M ngun(source coding)

    M knh(Channel coding)

    iu ch(Modulation)

    Knh v tuyn(Channel)

    Tn hiu ch(Destination)

    Gii m ngun(source decoding)

    Gii m knh(Channel Decoding)

    Gii iu ch(Demodulation)

    Hnh 1.1 M hnh h thng thng tin

    M hnh knh(Discrete Channel)

    CHNG 1. TNG QUAN V CC H THNG THNG TIN V TUYN

    1.1. Cc khi nim v thng tin v tuyn

    1.1.1. Khi nim v thng tin v tuynHnh 1.1 th hin mt m hnh n gin ca mt h thng thng tin v tuyn.

    Ngun tin trc ht qua m ngun gim cc thng tin d tha, sau c

    m knh chng cc li do knh truyn gy ra. Tn hiu sau khi qua m knh c

    iu ch c th truyn ti c i xa. Cc mc iu ch phi ph hp vi iu

    kin ca knh truyn. Sau khi tn hiu c pht i my pht, tn hiu thu c

    my thu s tri qua cc bc ngc li so vi my pht. Kt qu tn hiu c gii m

    v thu li c my thu. Cht lng tn hiu ph thuc vo cht lng knh truyn,

    cc phng php iu ch v m ha khc nhau.

    1.1.2. Lch s pht trin ca thng tin v tuynVo u th k 20 Marconi thnh cng trong vic lin lc v tuyn qua i Ty

    dng, Kenelly v Heaviside pht hin mt yu t l tng in ly hin din tng phatrn ca kh quyn c th dng lm vt phn x sng in t. Nhng yu t mra mt k nguyn thng tin v tuyn cao tn i quy m. Gn 40 nm sau Marconi,thng tin v tuyn cao tn l phng thc thng tin v tuyn duy nht s dng phn xca tng i lu, nhng n hu nh khng p ng ni nhu cu thng tin ngy cnggia tng.

    Chin tranh Th gii ln th hai l mt bc ngot trong thng tin v tuyn.Thng tin tm nhn thng - lnh vc thng tin s dng bng tn s cc cao (VHF) v c nghin cu lin tc sau chin tranh th gii - tr thnh hin thc nh s

    pht trin cc linh kin in t dng cho HF v UHF, ch yu l pht trin ngnh

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    5/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 5

    Raa. Vi s gia tng khng ngng ca lu lng truyn thng, tn s ca thng tinv tuyn vn ti cc bng tn siu cao (SHF) v cc cao (EHF). Vo nhng nm1960, phng php chuyn tip qua v tinh c thc hin v phng php chuyntip bng tn x qua tng i lu ca kh quyn xut hin. Do nhng c tnh uvit ca mnh, chng hn nh dung lng ln, phm vi thu rng, hiu qu kinh t cao,

    thng tin v tuyn c s dng rt rng ri trong pht thanh truyn hnh qung b, vtuyn o hng, hng khng, qun s, quan st kh tng, lin lc sng ngn nghipd, thng tin v tinh - v tr v.v... Tuy nhin, can nhiu vi lnh vc thng tin khc liu khng trnh khi, bi v thng tin v tuyn s dng chung phn khng gian lmmi trng truyn dn.

    i ph vi vn ny, mt lot cc cuc Hi ngh v tuyn Quc t

    c t chc t nm 1906. Tn s v tuyn hin nay c n nh theo "Quy ch

    thng tin v tuyn (RR) ti Hi ngh ITU Geneva nm 1959. Sau ln lt l Hi

    ngh v phn b li di tn s sng ngn s dng vo nm 1967, Hi ngh v b

    sung quy ch tn s v tuyn cho thng tin v tr vo nm 1971, v Hi ngh v phn

    b li tn s v tuyn ca thng tin di ng hng hi cho mc ch kinh doanh vo

    nm 1974. Ti Hi ngh ca ITU nm 1979, di tn s v tuyn phn b c m

    rng ti 9kHz - 400 Ghz v xem xt li v b sung cho Quy ch thng tin v tuyn

    in (RR). gim bt can nhiu ca thng tin v tuyn, ITU tip tc nghin cu

    nhng vn sau y b sung vo s sp xp chnh xc khong cch gia cc sng

    mang trong Quy ch thng tin v tuyn:

    - Dng cch che chn thch hp trong khi la chn trm.

    - Ci thin hng tnh ca anten

    - Nhn dng bng sng phn cc cho.

    - Tng cng ghp knh.

    - Chp nhn s dng phng php iu ch chng li can nhiu.

    1.1.3. Khi nim knh truynKnh truyn l mi trng truyn dn cho php truyn lan sng v tuyn.

    Thng tin v tuyn s dng khong khng gian lm mi trng truyn dn. Ty thuc

    vo mi trng truyn dn m knh truyn dn c cc tnh cht khc nhau.

    1.1.4. Khi nim v sng mangSng mang l sng c nhn vi tn hiu c ch trc khi gi ra ngten pht.

    Sng mang bn thn n khng mang tn hiu c ch. Ty thuc vo mi trng truyn dn

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    6/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 6

    100 1022

    Hm

    mthanh

    102 104

    Sium

    AMradio

    1020106

    TV,FM

    Viba,vtinh,raa

    108 1010

    Hngngoi

    Tianhnthy

    1012 1014 1016 1018

    Cctm

    TiaX

    Tiagamma

    Tia vtr

    Tn s (Hz)

    Di tn s radio Di si quang

    Hnh 1.2 Ph tn s v tuyn v ng dng

    v di tn hiu cho php m ngi ta la chn gi tr tn s sng mang. Thng thng thsng mang l sng trung tm ca di bng tn cho php ca h thng thng tin.

    1.1.5. Khi nim v truyn dn bng tn c s v truyn dn bng thngTruyn dn v tuyn thng thng c thc hin bng thng , ngha l tn

    hiu phi c iu ch bng mt sng mang no trc khi pht i. Truyn dn

    bng tn c s l vic truyn dn khng qua sng mang. Tn hiu khng qua sng

    mang khng c kh nng truyn c i xa do suy hao ln.

    1.1.6. Phn loi cc h thng thng tin v tuynCc h thng thng tin v tuyn c th c phn loi theo s cung cp dch

    v. V d h thng pht thanh v truyn hnh, dch v ca hai h thng l thoi v hnh

    nh. C th phn loi h thng thng tin v tuyn theo phng thc truyn dn nh hthng truyn bn song cng (b m) hay song cng (h thng thng tin di ng).

    Cng c th phn loi h thng theo mi trng truyn dn.

    1.1.7. Khi nim v chun v tuyn xy dng mt h thng v tuyn trong phm vi a quc gia hay ton cu

    ngi ta a ra cc chun c th cho cc h thng c th. Cc chun ny quy nh cu

    trc my pht, my thu, cu trc ton b h thng thng tin mt cch thng nht. Cc

    hng sn xut thit b thng tin s theo cc quy chun ny thit k h thng. Trn

    th gii c hai t chc ln thc hin cc vn ny l Hip hi in t Th gii

    IEEE v t chc quy chun ca Chu u ETSI.

    1.2. Phn chia di tn s v tuyn v ng dng cho cc mc ch thng tinThng tin v tuyn m bo vic pht thng tin i xa nh cc sng in t . Mi

    trng truyn sng (kh quyn trn mt t, v tr, nc, ...) l chung cho nhiu knh

    thng tin v tuyn. Vic phn knh ch yu da vo tiu chun tn s. Ph tn tng

    cng v min p dng cho chng c ch ra trn hnh 1.2.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    7/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 7

    Ph tn ko di t cc tn s di m thanh (vi Hz) n cc tia v tr (1022 Hz)v c chia tip thnh cc on nh gi l cc bng tn. Ton b di tn s v tuyn(RF) li c chia thnh cc bng nh hn, c tn v k hiu theo y ban t vn vthng tin v tuyn quc t CCIR.- Cc tn s cc k thp (ELF) c gi tr nm trong phm vi 30Hz n 300Hz, cha c

    tn s mng in AC v cc tn hiu o lng t xa tn thp.

    - Cc tn s ting ni (VF), c gi tr nm trong phm vi 300Hz n 3kHz, cha cc

    tn s knh thoi tiu chun.

    - Cc tn s rt thp (VLF), c gi tr nm trong phm vi 3kHz n 30kHz, cha phn

    trn ca di nghe c ca ting ni. Dng cho cc h thng an ninh, qun s v

    chuyn dng ca chnh ph nh l thng tin di nc (gia cc tu ngm).

    - Cc tn s thp (LF) c gi tr nm trong phm vi 30kHz n 300kHz (thng gi lsng di), ch yu dng cho dn ng hng hi v hng khng.

    - Cc tn s trung bnh (MF) c gi tr nm trong phm vi 300kHz n 3MHz (thng

    c gi l sng trung), ch yu dng cho pht thanh thng mi sng trung. Ngoi ra

    cng s dng cho ng dn hng hi v hng khng.

    - Cc tn s cao (HF) c gi tr nm trong phm vi 3MHz n 30MHz (thng gi l

    sng ngn). Phn ln cc thng tin v tuyn hai chiu s dng di ny vi mc ch

    thng tin c ly xa xuyn lc a, lin lc hng hi, hng khng, pht thanh qung b,...- Cc tn s rt cao (VHF) c gi tr nm trong phm vi 30MHz n 300MHz (cn gi

    l sng mt), thng dng cho v tuyn di ng, thng tin hng hi v hng khng,

    pht thanh FM thng mi, truyn hnh thng mi.

    - Cc tn s cc cao (UHF) c gi tr nm trong phm vi 300MHz n 3GHz (cn gi

    l sng decimet), dng cho cc knh truyn hnh thng mi, cc dch v thng tin di

    ng mt t, cc h thng in thoi t bo, mt s h thng raa v dn ng, cc

    h thng vi ba v thng tin v tinh.

    - Cc tn s siu cao (SHF) c gi tr nm trong phm vi 3GHz n 30GHz (cn gi l

    sng centimet), ch yu dng cho vi ba v thng tin v tinh.

    - Cc tn s cc k cao (EHF) c gi tr nm trong phm vi 30GHz n 300GHz (cn

    gi l sng milimet), t s dng cho thng tin v tuyn.

    - Cc tn s hng ngoi c gi tr nm trong phm vi 0,3THz n 300THz, ni chung

    khng gi l sng v tuyn. S dng trong cc h thng dn ng tm nhit, chp nhin t v thin vn hc.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    8/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 8

    - Cc nh sng nhn thy c gi tr nm trong phm vi 0,3PHz n 3PHz, dng trong

    h thng si quang.

    - Cc tia cc tm, tia X, tia gamma v tia v tr rt t s dng cho thng tin.

    Ch thch: 1 THz (terahertz) = 1012Hz

    1 PHz (petahertz) = 1015Hz

    1 EHz (exahertz) = 1018Hz

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    9/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 9

    Vtphn

    x

    My thu

    ng ten

    Tuyn 1 (1)

    Tuyn 2 (2)

    Hnh 2.1 M hnh phn x trong truyn dn phn tp a ng

    CHNG 2. L THUYT V KNH V TUYN

    2.1. Khi nim v knh truyn dn phn tp a ng

    Tn hiu t ng ten pht c truyn n my thu thng qua nhiu hng phnx hoc tn x khc nhau. hnh trn tn hiu gi s nhn c bng hai lung tnhiu. Mt lung l tn hiu truyn thng c tr truyn dn tng ng l 1, tuyn thhai phn x t vt cn c tr truyn dn l 2. Tn hiu my thu l tng ca tn hiunhn c t 2 tuyn truyn dn, tn hiu thu c lung 1b suy gim mt mc khc so vi suy gim lung 2. Do vy cng tn hiu thu c lung 1khc vi tn hiu lung 2 cho d my pht pht i hai tn hiu c cng bin . Hintng ny c gi l hin tng fading min tn s (fading c hiu l hin tngsuy hao ca tn hiu pht nhn c ti my thu do knh truyn dn gy ra). Knhtruyn dn phn tp a ng gy nn hiu ng fading min tn s gi l knh ph

    thuc tn s. Thc cht ca hin tng knh ph thuc tn s l hm truyn t caknh ph thuc vo gi tr ca tn s ca tn hiu pht.

    M hnh tng qut ca truyn dn phn tp a ng khng phi ch l haituyn truyn dn m c th l v s cc tuyn truyn dn khc nhau. Tn hiu pht cth l phn x, tn x hoc khc x theo nhiu hng khc nhau ri mi n my thu.Trong trng hp my pht v my thu t trong tm nhn thng th s c mt lungtn hiu trong tm nhn thng. Tn hiu ny thng c cng ln hn hn v chtlng tn hiu thu tt hn nhiu.

    2.2. p ng xung v hm truyn t ca knh

    2.2.1. p ng xung ca knh khng ph thuc thi giana) Khi nim v knh khng ph thuc thi gian

    Knh khng ph thuc thi gian l knh truyn dn trong trng hp khng cs chuyn ng tng i gia my pht v my thu.Bn cht ca hin tng ny l c p ng xung v hm truyn t ca knh khng

    ph thuc thi gian.b) nh ngha ca xung Dirac

    Xung (t) c nh ngha l xung Dirac nu n tha mn hai iu kin sau :

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    10/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 10

    h()

    Hnh 2.2 p ng xung ca knh

    0)( t nu t 0 v

    1)(t

    c) Khi nim v p ng xung ca knhp ng xung ca knh l mt dy xung thu c my thu khi my pht pht

    i mt xung cc ngn gi l xung Dirac (t).p ng xung ca knh khng ph thuc thi gian v mt ton hc c biu

    din nh sau :

    pN

    kkkah

    1

    )(.)(

    Trong : k l ch s ca tuyn truyn dn, h() l p ng xung ca knh, lbin tr truyn dn, k l tr truyn dn tng ng vi bin k, ak l h s suy hao v Npl s tuyn truyn dn.

    Hnh 2.2 m t p ng xung ca knh.

    2.2.2. Hm truyn t ca knh khng ph thuc thi gianChuyn i Fourier ca p ng xung h() ta c hm truyn t H(j) :

    h() FT

    H(j)Hm truyn t ca knh l :

    k

    p

    j

    N

    k

    k

    j eadehjH

    1

    )()(

    Da vo hm truyn t ca knh ta c th nhn bit c min tn s no tnhiu b suy hao hay tng ng vi fading ln, hoc min tn s no tn hiu t b

    suy hao.

    2.3. B rng n nh v tn s ca knhB rng n nh v tn s ca knh c nh ngha :

    max

    1)(

    cf

    Trong , (f)c l b rng n nh tn s ca knh cn max l tr truyn dnln nht ca knh. Ty thuc vo b rng bng tn ca h thng so vi b rng nnh tn s ca knh m knh c nh ngha l knh ph thuc tn s hay khng.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    11/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 11

    Vtphn

    x

    My thu

    ng ten

    Tuyn 1: 1(t)

    Tuyn 2: 2(t)

    Hnh 2.3 Hm truyn t ca knh

    1

    Nu b rng n nh tn s ca knh ln hn nhiu so vi b rng bng tnca h thng:

    (f)c >>Bth knh c nh ngha l khng ph thuc vo tn s. Trong trng hp ngc li :

    (f)c

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    12/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 12

    A

    ffDmax+f0fDmax-f0 f0

    (fyy

    Hnh 2.4 Mt ph ca tn hiu thu

    Mt ph ca tn hiu thu b nh hng bi hiu ng Doppler do Jake tm ranm 1974, nn cn c gi l ph Jake. ngha ca ph tn hiu:

    Gi thit tn hiu pht i tn s sng mang f0, khi tn hiu thu s khngnhn c chnh xc trn tn s sng mang f0 m b dch i c v hai pha vi dchl fDmax. S dch tn s ny nh hng n s ng b ca nhiu h thng. Hiu ngDoppler cn gy ra s ph thuc thi gian ca knh v tuyn.

    2.5. Knh ph thuc thi gianS dch chuyn tng i gia my pht v my thu gy ra hiu ng Doppler

    v hin tng ph thuc vo thi gian ca knh. S ph thuc thi gian ca p ngxung knh v tuyn c biu din phng trnh sau :

    ))((),( )2(

    teath ktfj

    kkkD

    Thi gian tr truyn dn lin quan n di ca tuyn truyn dn v vn tcnh sng, cn thi gian tuyt i t lin quan n im thi gian quan st knh. imthi gian quan st knh c th l ban ngy hay ban m, mang ngha tuyt i, cntr truyn dn c tnh l hiu s gia thi im nhn c tn hiu v thi im phttn hiu.p ng xung ca knh l php biu din ton hc ca knh min thi gian. Bin

    i Fourier ca p ng xung ca knh cho ta hm truyn t ca knh, v vy hmtruyn t ca knh l php biu din ton hc ca knh min tn s. Hm truyn tca knh c biu din nh sau :

    p

    kkkD

    N

    k

    tjtfj

    k

    j eeadethtjH1

    )()2(),(),(

    2.6. B rng n nh v thi gian ca knh nh gi s ph thuc vo thi gian ca knh, Proakis a ra nh ngha v

    b rng n nh v thi gian ca knh nh sau :

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    13/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 13

    max.2

    1)(

    D

    cf

    t

    Ty thuc vo s so snh gia b rng n nh v thi gian ca knh vi chuk ly mu tn hiu s cho ta kt qu liu knh v tuyn c gi l knh ph thucthi gian hay khng.

    Nu b rng s n nh v thi gian ca knh ln hn nhiu so vi di mtmu tn hiu ca h thng : (t)c >> Tsth knh truyn dn ca h thng c coi l khng ph thuc thi gian.

    Trong trng hp ngc li, c ngha l : (t)c

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    14/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 14

    + Tng in ly: l tng kh quyn cao nm t cao (80 - 800)km, min ny hp thnhiu tia t ngoi c nng lng ln, cc tia ny c tc dng phn ly cc phn t khtr thnh cc ion t do, tng ny mt phn t kh gim thp. Khi tia sng c

    pht ln gn tng in ly th cng b phn x b cong v quay tr li mt t do vy rtthch hp cho vic truyn sng ngn.

    + Sng trc tipL sng truyn trc tip t anten pht n anten thu khng b phn x trn

    ng truyn. Trong iu kin truyn lan bnh thng, n c bin ln nht so vicc sng khc n my thu.+ Sng phn x t mt t

    Sng ny n an ten thu sau khi phn x mt vi ln t mt t hoc t cc vtth xung quanh. Sng phn x ti anten thu c bin v pha khc vi bin v phaca sng trc tip, lm tn hiu thu khng n nh. Nu hiu khong cch ngtruyn ca tia phn x v tia trc tip bng s l ln na bc sng th anten thusng phn x lch pha vi sng trc tip mt gc 1800 v kt qu lm suy gim tnhiu sng trc tip, n mt mc no ph thuc vo bin ca sng phn x.+ Sng phn x tng i lu

    Do thay i ch s khc x ca khng kh theo cao so vi mt t, nn sngc th b phn x, tu theo gc sng ti c th xy ra phn x ton phn t tng ilu. Trong trng hp ny xut hin mt bin gii c tc dng ging nh mt b mt

    phn x, gi sng tr li mt t. Mt s tia ny s n an ten thu, c th lm suy gimsng trc tip do s thay i pha v bin gy ra. Sng truyn theo tng i lu c

    th lan rng n 10 dm (khong 15km).

    2.8. ng truyn lan sng v tuynSng v tuyn khng truyn lan theo dng l tng khi chng trong khng

    gian do nh hng ca mt t v tng i lu. Hnh 2.5(a) m t ng truyn snggia cc u pht T v u thu R v ch cho thy cn c sng phn x t b mt t t ti trm thu, ngoi sng trc tip theo ng thng.

    Hnh 2.5 ng i ca Sng v tuynKhi khong cch gia trm pht v trm thu xa nhau hn, thng tin bng sng

    i thng tr nn khng th c do cong ca b mt tri t nh trnh by tronghnh 2.5(b) nhng vn c th c sng v tuyn truyn lan xung mt t do c sng bmt, sng phn x v sng tri (hnh 2.6). Ni chung, sng b mt, sng trc tip v

    sng phn x, tr sng tri, u c gi l sng t. Sng tri l sng in t b thayi hnh trnh ca mnh ti tng in ly v quay tr v tri t; tng in ly l ni hi

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    15/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 15

    t ca v s in tch, nh hnh ti cao 80-800 Km. Ngoi sng b mt v sng tricn c sng tn x - l phn x do nhng s bin i mnh lit ca tng i lu vin ly hoc do sng in t va chm vi cc vt cht, chng hn nh cc sao bng, v

    b tn x ri t ti u thu. Sng tn x c s dng trong phng php chuyntip qua tn x i lu.

    Hnh 2.6 Hnh trnh ca sng v tuyn i qua ng chn tri

    2.8.1. S lan truyn ca bng tn s thpS lan truyn ca bng tn s thp l nh vo sng t. Do nhiu x sng in

    t, nhiu x t l nghch vi bc sng cho nn tn s s dng cng cao, sng tcng yu ( truyn lan tn s thp). Hin tng nhiu x c mi tng quan cht chvi dn in v hng s in mi ca t trong ng lan truyn. V c ly truynsng trn mt bin di hn so vi mt t cho nn tn s thp c s dng rng ri

    trong thng tin v tuyn o hng. Trong trng hp tn s cc thp, bc sng lnhn nhiu so vi chiu cao t b mt tri t ln ti tng in ly. Cho nn, mt t vtng in ly ng vai tr nh hai bc tng. N c gi l ch ng dn sng mtt - in ly m nh n, c th thng tin ti ton th gii. Bng tn s cc thp cs dng ch yu cho thng tin hng hi v thng tin o hng.

    2.8.2. S truyn lan ca bng tn s caoThng tin c ly xa bng bng tn s cao c thc hin nh s phn x ca

    sng tri trn tng in ly. Trong phng thc thng tin ny, mt thu sng tri ph

    thuc vo tn s v tuyn v trng thi ca tng in ly, trng thi ny thay i theothi gian, theo ngy, theo ma v theo iu kin thi tit. Cho nn vic d bo trngthi ca tng in ly l v cng quan trng i vi thng tin lin lc s dng sng tri.

    2.9. Cc phng thc truyn lan sng in tCc sng bc x t im pht c th n c cc im thu theo nhng ng

    khc nhau. Cc sng truyn lan dc theo b mt qu t gi l sng t hay sng b mt;cc sng i ti cc lp ring bit ca tng ion v phn x li gi l sng in ly hay sngtri; sng trc tip v sng phn x t mt t gi l sng khng gian (hnh 2.7).

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    16/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 16

    2.9.1. S truyn lan sng tSng tl sng truyn lan dc theo b mt tri t, do cn c gi lsng

    b mt. Sng t l sng phn cc ng bi v in trng trong sng phn cc ngangs song song vi b mt tri t, v cc sng nh th s b ngn mch bi s dn inca t.

    Thnh phn in trng bin i ca sng t s cm ng in p trong b mttri t, to ra dng in chy. B mt tri t cng c in tr v cc tn hao inmi, gy nn s suy hao sng t khi lan truyn. Sng t lan truyn tt nht trn bmt l cht dn in tt nh nc mui, v truyn km trn vng sa mc kh cn. Tnhao sng t tng nhanh theo tn s, v th sng t ni chung hn ch cc tn s

    thp hn 2 MHz. Sng t c dng rng ri cho lin lc tu thy - tu thy v tuthy - b. Sng t c dng ti cc tn s thp n 15 kHz.Cc nhc im ca truyn lan sng t l:

    - Sng t yu cu cng sut pht kh cao.- Sng t yu cu anten kch thc ln.- Tn hao thay i ng k theo loi t.

    Cc u im l:- Vi cng sut pht ln, sng t c th dng lin lc gia 2 im bt k

    trn th gii.

    - Sng t t b nh hng bi s thay i iu kin kh quyn.

    2.9.2. S truyn lan sng khng gianGm sng trc tip v sng phn x t mt t, truyn trong vi kilomet tng

    di ca kh quyn. Sng trc tip lan truyn theo ng thng gia cc anten pht vthu, cn gi sng nhn thng (LOS:Line-Of-Sight). V th, sng khng gian b hn ch

    bi cong ca tri t. Sng phn x t t l sng phn x t b mt tri t khi lantruyn gia anten pht v thu. cong ca tri t to nn chn tri i vi s truynlan sng khng gian, thng gi l chn tri v tuyn. C th ko di chn tri v

    tuyn bng cch nng cao anten pht hoc anten thu (hay c hai) bng thp hoc t

    Sng nhn thng

    Sng b mtB mt tri t

    Anten pht Anten thuSng phn x t t

    Kh quyn tri t

    Hnh 2.7 Cc phng thc truyn sng

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    17/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 17

    Tia nhn thng LOS

    Hnh 2.8 Sng khng gian v chn tri v tuyn

    Anten pht Anten thu

    hthr

    dt dr

    d

    trn nh ni (ta nh). Hnh 2.8 ch ra nh hng ca cao anten n chn tri vtuyn.

    Chn tri v tuyn nhn thng i vi mt anten bng: hd 2

    trong : d= khong cch n chn tri v tuyn (dm, 1 dm = 1,5km), h = caoanten so vi mc nc bin (feet, 1 feet = 0,304767m). Do , khong cch gia anten

    pht v anten thu l:

    rtrt hhddd 22 trong : d l tng khong cch (dm hoc km), ,dt, dr l chn tri v tuyn i vianten pht v anten thu (dm hoc kilomet), ht, hr cao anten pht v anten thu (phthoc mt). Nh vy, khong cch truyn sng khng gian c th tng bng cch tng cao anten pht, anten thu hoc c hai.

    Do cc iu kin tng di kh quyn hay thay i nn mc khc x thayi theo thi gian. Trng hp c bit gi l truyn lan trong ng sngxy ra khi mt t mc sao cho cc sng in t b by gia tng ny v b mt tri t. Cc lp

    kh quyn hot ng nh ng dn sng v cc sng in t c th lan truyn rt xavng theo cong tri t v trong ng.

    2.9.3. S truyn lan sng triCc sng in t c hng bc x cao hn ng chn tri (to thnh gc kh

    ln so vi mt t) c gi lsng tri. Sng tri c phn x hoc khc x v trit t tng in ly, v th cn gi l sng in ly. Tng in ly hp th mt s lngln nng lng ca tia cc tm v tia X bc x ca mt tri, lm ion ha cc phn tkhng kh v to ra electron t do. Khi sng in t i vo tng in ly, in trng

    ca sng tc ng lc ln cc electron t do, lm cho chng dao ng. Khi sngchuyn ng xa tri t, s ion ha tng, song li c t hn phn t kh ion ha. Do, phn trn ca kh quyn c s phn trm phn t ion ha cao hn phn di. Mt ion cng cao, khc x cng ln. Ni chung, tng in ly c phn chia thnh 3lp: lp D, E, v F theo cao ca n; lp F li c phn chia thnh lp F1, F2 (hnh2.9). cao v mt ion ha ca 3 lp thay i theo gi, ma v theo chu k vt enca mt tri (11 nm). Tng in ly m c nht vo ban ngy v ma h.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    18/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 18

    0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 1511 14 17 18 2016 19 22 2421 23 Gi trong ngy

    km

    50

    100

    137200

    300

    400

    Lp D (ch c ban ngy)Lp ELp F

    Lp F1

    Lp F2

    Hnh 2.9 Tng in ly v s thay i ca chng theo thi gian trong

    F1+F2F1+F2

    Lp D: l lp thp nht, c cao 50 100 km v nm xa mt tri nht, do cion ha t nht. Nh vy lp D t c nh hng n hng truyn lan sng v tuyn. Song

    cc ion lp ny c th hp th ng k nng lng sng in t. Lp D bin mt vm. Lp ny phn x sng VLF v LF, hp th cc sng MF v HF.

    Lp E: c cao 100 140 km, cn gi l lp Kennelly - Heaviside theo tnca hai nh bc hc khm ph ra n. Lp E c mt cc i ti cao 70 dm vo22 gia tra khi mt tri im cao nht. Lp E hu nh bin mt v m, h tr slan truyn sng b mt MF v phn x sng HF mt cht v ban ngy. Phn trn calp E i khi c xt ring v gi l lp E tht thng. Lp ny gy bi hin tngnht hoa v hot ng ca vt en mt tri. y l lp mng c mt ion ho rt

    cao, cho php ci thin khng ng c ly lin lc.Lp F: gm 2 lp F1 v F2. Lp F1 c cao 140 250 km vo ban ngy. LpF2 c cao 140 300 km v ma ng v 250 350 km v ma h. V m, 2lp ny hp li vi nhau to thnh mt lp. Lp F1 hp th v suy hao mt s sngHF, cho qua phn ln cc sng n F2 , ri khc x ngc v tri t.

    2.10. Mt s thut ng v nh ngha truyn sng

    2.10.1. Tn s ti hn v Gc ti hnCc tn s cao hn di UHF thc t khng b nh hng bi tng in ly v

    bc sng ca chng cc k ngn. Ti cc tn s ny, khong cch gia cc ion l khln, do cc sng in t i qua chng hu nh khng b nh hng.

    Nh vy phi tn ti gii hn tn s trn i vi s truyn lan sng tri. Tn sti hn l tn s cao nht m sng in t vn cn c th tr v tri t bi tng inly. Tn s ti hn ph thuc vo mt ion v thay i theo gi v ma. Nu gc bcx ng gim, cc tn s ln hn hoc bng tn s ti hn cn c th khc x tr li bmt tri t, v chng s i khong cch di hn trong tng ion v c nhiu thi gianhn khc x. V th, tn s ti hn ch c dng lm im chun so snh. Mi tn

    s c gc ng cc i ti n c th lan truyn v cn khc x li bi tng ion. Gcny c gi lgc ti hn (hnh 2.10). Nh vy, gc ti hn lin quan n mt ion

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    19/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 19

    Anten pht

    Gc ti hn

    B mt tri t

    Khc x v tri t

    Phn x lin tip

    Xuyn qua tng ion v bin mt

    Hnh 2.10 Gc ti hn

    ca tng in ly v tn s ca tn hiu. Gc ti hn cao cho tn s thp v thp cho tns cao.

    Mt k thut o lng gi l thm d tng in ly bng m thanh ( ionosphericsounding) i khi c s dng xc nh tn s ti hn. Tn hiu c truyn thngt b mt t v tng dn tn s. Ti cc tn s thp hn, tn hiu s b hp th honton bi kh quyn. Khi tn s tng dn, mt phn s tr li tri t. Ti tn s no , tnhiu s xuyn qua kh quyn, i vo khng gian xa xi v khng tr li tri t. Tn scao nht s cn tr li tri t theo hng thng ng chnh l tn s ti hn.

    2.10.2. cao o cao o l cao ti sng khc x cng chnh l sng phn x d kin(hnh 2.11).

    Hnh 2.11 cao o v cao thc tSng bc x c khc x li tri t theo ng A. cao cc i thc t m

    sng n c l ha. ng B l ng d kin sao cho sng phn x s i qua v cntr v tri t ti cng v tr. cao cc i m sng phn x d kin ny s ti cchnh l cao o hv.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    20/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 20

    2.11. Cc nhn t nh hng n s truyn lan sng v tuyn

    2.11.1. Suy hao khi truyn lan trong khng gian t doKhong khng m trong cc sng truyn lan b suy hao c gi l khng

    gian t do. Mc suy hao ca sng v tuyn c pht i t anten pht n anten thu

    trong khng gian t do t l thun vi khong cch gia hai anten v t l nghch vi di bc sng. Suy hao ny gi l suy hao truyn lan trong khng gian t do, ctnh nh sau:

    2244

    c

    fddLp

    Trong : Lp l suy hao ng truyn khng gian t do (khng c th nguyn).D l khong cch (tnh theo mt)f l tn s (Hz) l bc sng (mt)

    c l tc nh sng.Chuyn sang dB ta c:

    dfc

    dBc

    fddBLp lg20lg20

    4lg20

    4lg20][

    Nu tn s tnh theo MHz v khong cch tnh theo km, ta c:

    )()(

    )()(8

    36

    lg20lg2032,4

    lg20lg2010.3

    )10)(10(4lg20][

    kmMHz

    kmMHzp

    df

    dfdBL

    Nu tn s tnh theo GHz v khong cch tnh theo km, ta c:)()( lg20lg2092,4][ kmGHzp dfdBL

    2.11.2. nh hng ca pha ing v maPha ing c nh ngha l s thay i cng tn hiu sng mang cao tn

    thu c do s thay i kh quyn v phn x t, nc trong ng truyn sng.Thc t cho thy nh hng do ma v pha ing nhiu tia l nhng nh hng lantruyn ch yu i vi cc tuyn v tuyn tm nhn thng trn mt t lm vic trongdi tn GHz. V chng quyt nh cc tn hao truyn dn v do quyt nh khong

    cch lp cng vi ton b gi thnh ca mt h v tuyn chuyn tip. Pha ing nhiutia tng khi di ca tuyn tng tuy nhin n khng ph thuc nhiu vo tn s. Cntiu hao do ma tng ln khi tn s tng. Chng hn, i vi cc tuyn s dng tn strn 35GHz thng suy hao do ma ln do m bo cht lng tn hiu truyndn th cc khong cch lp thng chn di 20km, ngoi ra vic gim di ngtruyn s lm gim cc nh hng ca pha ing nhiu tia. Vy i vi cc ngtruyn di v c tn s hot ng thp th pha ing nhiu tia l nh hng chnh. Cni vi cc tuyn ngn v c tn s hot ng cao hn th tiu hao do ma l nh

    hng ch yu.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    21/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 21

    Suy hao dB/km6GHz 10GHz 20GHz 40GHz

    Ma va 0,25mm/h 0 0 0,013 0,07

    Ma ln 5mm/h 0,012 0,08 0,45 1,5Bo 50mm/h 0,22 1,2 5,5 13

    Bo ln 150mm/h 1,2 5,5 18 27Bng 2.1 Kt qu thc nghim v suy hao do hi nc - kh hu theo tn s sng v

    tuyn ca Alcatel

    2.11.3. S can nhiu ca sng v tuynThng thng nhiu xy ra khi c thnh phn can nhiu bn ngoi trn ln vo

    sng thng tin. Sng can nhiu c th trng hoc khng trng tn s vi sng thngtin. Chng hn h thng Vi ba s ang s dng b nh hng bi s can nhiu t cch thng vi ba s ln cn nm trong cng khu vc, c tn s sng v tuyn trng hocgn bng tn s ca h thng ny, ngoi ra n cn b nh hng bi cc trm mt tca cc h thng thng tin v tinh ln cn.

    2.12. c im mt s di sng v tuyn

    2.12.1. Sng cc di v sng diC th lan truyn nh sng t v sng khng gian. Vic sng t bng tn

    ny lan truyn i hng trm, thm ch hng nghn kilomet l do cng trng cacc sng ny gim theo khong cch kh chm, ni cch khc l nng lng ca chng

    b mt t hoc mt nc hp th t. Bt u t khong cch 300 400 Km so vi mypht xut hin sng in ly phn x t lp di ca tng in ly (t lp D cao 60 80Km vo ban ngy hoc lp E cao 100 130 Km). Do bc sng ln hn nhiu so vichiu cao t b mt tri t ln ti tng in ly, cho nn mt t v tng in ly ngvai tr nh hai bc tng. N c gi l ch ng dn sng mt t - in ly mnh n lin lc ton cu cc sng ny thc hin bng cc sng truyn lan trong ngsng hnh cu to bi mt t v tng in ly. Cc sng ny c th xuyn su vo ncv truyn lan trong mt s loi t. Bc x hiu qu sng di v cc di ch t cvi cc anten rt cng knh, c kch thc xp x bc sng, bi vy ngi ta thngtng cng sut pht n hng trm KW hoc hn b li.

    - Nhc im c bn ca sng di v cc di: Dung lng tn s nh.- Min ng dng thc t: Thng tin vi cc i tng di nc, thng tin theo

    cc ng trc ton cu v thng tin di mt t.

    2.12.2. Sng trung Tnh cht truyn lan: B hp th nhiu hn sng di v cc di khi truyn lan theomt t, cn cc sng n c tng in ly b hp th mnh bi lp D (khi D tn ti)

    v phn x tt bi lp E.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    22/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 22

    C ly lin lc: V ban ngy ma h th b hn ch (ch bng sng t), v ban mma ng v ma h th c ly thng tin tng r rt. Dung lng tn s: Cao hn nhiu sng di v cc di song do c nhiu i phtthanh cng sut ln nn gp nhiu kh khn trong vic tn dng dung lng. Min ng dng thc t: Nhiu nht l trong cc vng bc cc lm d phng khi

    thng tin sng ngn b tn hao ln do nhiu t nhiu kh quyn. Anten: Kh hiu qu v c kch thc chp nhn c.

    2.12.3. Sng ngn (SN) Tnh cht truyn lan: Bao gm c sng t v sng in ly C ly lin lc: Vi sng t v cng sut khng ln lm, c ly lin lc khng vtqu vi chc kilomet v sng t b hp th mnh trong t (tng theo tn s). Sngin ly do phn x mt hoc nhiu ln t tng in ly c th lan truyn xa tu . Sngny b hp th yu bi cc lp D v E, phn x tt bi cc lp trn (ch yu l F2).

    Hin nhin iu kin tt nht cho cc tn s gia ngy v ti s khc nhau, chu kvng quanh lc mt tri mc v lc mt tri ln l ht sc khng n nh, vi iukin tt nht cho cc tn s lin lc tng nhanh t gi lc mt tri mc v gim t gilc mt tri ln. i vi nguyn nhn ny, mt s lin lc nh k trong thi gian ny

    bao gm mt s knh kim tra rng tn s khc nhau. Vic lin lc tng tgim dn bt buc thay i mt vi MHz cao hn hoc thp hn. Dung lng tn s: Ln hn nhiu cc sng trn do m bo s lm vic ngthi ca s lng ln cc my thu pht v tuyn. Anten: Vi kch thc nh vn c hiu qu kh cao v hon ton p dng c chocc i tng c ng.V sng ngn chim v tr c bit trong thng tin v tuyn nn ta xt k hn:- Thng tin v tuyn bng cc sng in ly c th thc hin c nu cc tn s sdng nm thp hn cc gi tr cc i xc nh bi mc ion ho ca cc lp phnx i vi mi c ly lin lc. Ngoi ra thng tin ch c th c nu cng sut my phtvi h s khuch i ca cc anten c s dng bo m cng trng cn thitti im thu vi s hp th nng lng cho trong tng ion. iu kin u hn chgii hn trn ca tn s s dng, iu kin sau - gii hn di. V vy thng tin SN

    bng sng in ly ch c trong mt khong tn s nht nh. B rng ca khong nyph thuc vo tng in ly, ngha l ph thuc vo thi gian ca mt ngy m, voma, vo chu trnh hot ng ca mt tri. Cho nn vic d bo trng thi ca tngin ly l v cng quan trng i vi thng tin lin lc s dng sng tri.- Hin tng pha inh trong thng tin SN: Hin tng ny lm gim nhiu cht lngthng tin SN bng sng in ly. Pha inh xut hin do s thay i cu trc ca cc lp

    phn x tng ion, do s nhiu lon ca tng ion v do s truyn sng theo nhiu tia.Bn cht ca pha inh v c bn l s giao thoa ca mt vi tia ti im thu vi phathay i lin tc do s thay i trng thi ca tng in ly.

    Pha inh cn c th xy ra do s thng ging phn cc cc sng khi phn x t tngin ly, dn ti s thay i mi quan h gia cc thnh phn ng v ngang ca

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    23/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 23

    trng in t ti ni thu. Pha inh phn cc xy ra him hn nhiu pha inh giao thoa(10 15% tng s).- Cc bo t v bo ion c th nh hng ng k n trng thi thng tin SN. y lcc nhiu lon ca tng in ly v ca t trng qu t di tc ng ca cc dnght in tch do mt tri phun ra. Cc dng ht ny thng ph hu lp phn x c bn

    F2. Cc nhiu lon tng ion xy ra c chu k v lin quan n thi gian mt tri quayquanh trc ca mnh (ngy m).- Cc v n ht nhn do con ngi thc hin trong kh quyn c th gy ra s ion honhn to tng kh quyn v ko theo s nh hng tnh trng thng tin SN.

    2.12.4. Cc sng cc ngn (SCN)Bao gm mt lot cc on tn s c dung lng ln. Tnh cht truyn lan: Nng lng SCN b hp th mnh bi mt t (ni chung l tl vi bnh phng ca tn s), v vy sng t b suy gim rt nhanh. SCN khng c

    s phn x u n t tng ion, do thng tin SCN ch yu da trn sng t vsng trc tip. C ly thng tin: C ly thng tin bng sng t ph thuc nhiu vo bc sng. C lyln nht l cc sng mt gn vi di SN (lu rng vi s tng tn s hiu qu cah thng anten tng ln nh b li tn hao nng lng trong t). SCN c nghaln i vi thng tin trong khng gian t do, tc l trong vng tn hao nng lng rtnh. C ly thng tin gia cc thit b bay trang b my thu pht cng sut nh c tht ti vi trm kilomet. Min ng dng thc t: Thng tin v tr, thng tin trong mng c s c bit l giacc i tng c ng.Sng cc ngn dng nhiu trong thng tin iu hnh nn ta xt chi tit hn mt s cim ca chng:- Cc sng mt (SM) c tnh cht nhiu x, ngha l c th un cong theo a hnh.Hin tng khc x tng i lu lm tng c ly thng tin SM. S thay i h s khcx theo cao ca kh quyn gy nh hng n sng khng gian. Kh quyn tiuchun l mt kh quyn l tng c mt t l bin i h s khc x theo cao mtcch u n, bi v n c mt h s thay i c nh ca p sut kh quyn theo

    cao, nhit v m. Khi trng thi ca tng i lu bnh thng (gim u nnhit vi chiu cao), tia sng ni cc my thu pht ang lin lc b un cong v

    pha trn do bo m c thng tin trn cc tuyn b che khut (i pht khngnhn thy i thu). V c s bin i h s khc x mt cch lin tc, cho nn ng ithc t ca sng khng gian l khc vi ng trc tip (thng). b li s khcnhau ny, c ly thng tin cc i thc t c tnh ton theo ng trc tip da trnquy nh bn knh hiu qu ca tri t KR (K = 4/3 trong kh quyn tiu chun). Hs khc x tng i lu thay i theo thi gian do cc thay i cc iu kin kh tng,iu ny dn ti pha inh tn hiu (khc vi pha inh SN, chng xy ra rt chm v

    khng su)- SM nhiu khi lan truyn rt xa. l do:

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    24/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 24

    + S hnh thnh cc m my ion ho tht thng cao vi chc kilomet di lpD (lp tht thng FS) FS c th xut hin vo bt k thi gian no. c im ca ccm my ny l nng ion ho rt cao, i khi phn x cc sng ca c diSCN. Lc ny c ly gia pht v thu c th l 2000 2500 km. Cng tn hiu

    phn x FS rt ln ngay c khi cng sut pht nh.

    + S tn ti thng xuyn ca lp FS trong nhng nm mt tri hot ng mnh nht.C ly lin lc c th t ti phm vi ton cu.+ Cc v n ht nhn trn cao: lc ny xut hin mt min pha trn ( mc lp FS)SM xuyn qua min di, b hp th mt t, phn x t min trn v quay tr li mtt. Khong cch bao trm nm trong phm vi 100 2500 km. Cc tn s thp nht bhp th mnh nht cc min ion ho pha di, cc tn s cao nht b phn x khngton phn t min trn. Nh vy, vic lan truyn ca sng v tuyn nh hiu ng tnx i lu ca khu vc kh quyn rng ln trong tng i lu c dng cho trnVHF. Phng php ny c nhiu u im ca thng tin bng rng v ghp knh cngnh thng tin ng thi cho mt khu vc rng. Mt khc n cng i hi cng sut

    pht ln v my thu c nhy cao.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    25/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 25

    Hnh 3.1 Hm phn b Gauss

    h()H(j)

    x(t)

    Tn hiu pht Tn hiu thu

    n(t)

    y(t)

    Hnh 3.2 Mi trng truyn dn vi s c mt ca nhiu trng

    CHNG 3. NHIU TRONG THNG TIN V TUYN

    3.1. Cc loi nhiu trong thng tin v tuynNhiu l mt vn rt quan trng trong thng tin v tuyn, nh hng n cht

    lng ca tn hiu, khi x l tn hiu v khi truyn tn hiu lm gy mo tn hiu hocxut hin cc tp m trong cc thit b ti to li tn hiu.

    V vy ta phi gim st c chng v tm bin php khc phc tn hiu nhiun mc ti a tng cht lng ca ca tn hiu.

    3.1.1. Khi nim v nhiu trng (White Gaussian Noise)Nhiu trng l qu trnh xc xut c mt ph cng sut phng (khng i) trn

    ton b di tn.Nhiu trng l mt loi nhiu c hm mt xc sut tun theo phn b Gauss.V mt ton hc,ngun nhiu trng n(t) c th m hnh bng mt bin xc sut

    Gauss vi gi tr k vng =0 v lch chun l 2

    0 xE

    22 )( xEPhn b Gauss nh trn hnh 3.1:

    Nhiu trng c th do nhiu ngun khc nhau gy ra :- Nhiu sinh ra do s chuyn ng nhit ca cc in t trong cc linh kin bn dn.- Nhng m thanh nh ting gi, ting nc cng l nhng ngun nhiu trng- Cc vn nh thi tit, con ngi

    Tn hiu thu do vy c vit li nh sau:y(t)=x(t)*h()+n(t)

    M hnh knh nh trn hnh 3.2.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    26/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 26

    t

    I0

    in(t)

    i(t)

    Hnh 3.3 b

    RE i(t)

    Hnh 3.3 a

    I0

    in(t)

    3.1.2. Tp m nhit trng chun cng tnh (Additive White Gaussian Noise)a) Nguyn nhn tp m

    Do dng in ca my thu ngoi chu tc ng ca sc in ng (to intrng in t chuyn ng) cn chu tc ng ca chuyn ng nhit (chuynng hn lon ca cc in t).

    Tc l ngoi dng in do in p tn hiu gy nn cn chu tc ng ca dngin do chuyn ng nhit gy nn, l tc ng khng mong mun tng ngvi tp m (hnh 3.3 a).

    ng lin nt tng ng dng in t chuyn ng c hng (dng in camy thu).

    ng t nt tng ng vi tc ng nhit.

    Khi RE

    I

    Dng I(t) c minh ha trn th hnh 3.3 b.

    Trong REI 0 , trn th ta thy i(t) khng bng phng m nhp nh, ta c th coi:

    i(t) = I0 + in(t).Ngoi tc ng ca dng in cn c tc ng ca dng l do chnh h thng gy

    nn (do chuyn ng nhit bn trong mch).b) Tnh cht ca tp m nhit

    - Tnh cng vo tn hiu : i(t) = I0 + in(t)- Do va chm ca cc in t vi tn sut 109 1011 (nn tng ng vic nhn

    mt chui xung c tn s f = 109 1011Hz), v th b rng ph ca tp m xp x 109

    1011Hz.Bng thng ca tn hiu thng thng khong vi chc MHz. Khi iu ch, tn

    hiu c a ln min tn s cao, bin cn 1 na v rng bng thng tng gpi nhng cng ch khong my chc MHz. ng thi tn hiu c trn v iu chn u th tp m cng c trn ln n vi b rng ph rt rng. V nguyn tc,fc i n u cng c nhiu, v ph tp m tri di nn trong on bng thng coi nh

    ph tp m l thng (hnh 3.4).

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    27/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 27

    fc f

    )(fS

    Tpm

    Vi chc MHz Hnh 3.4 Ph tp m

    iu ch/trn

    thun tin tnh ton, ta c th m hnh ha tp m c quy ra u vo nhmt ngun tp trng tc c hm mt ph cng sut t 0 n ( thc cht khngtin n nhng v tn hiu i n u cng gp tp m nn coi nh ). Do , tnhcht ca tp m ny l tp m m hnh ha (gi nh) c ph phng t - n +

    ging ph nh sng trng nn gi l tp m trng.- Nhiu l tng ca 109 1011 xung in khc phng khc chiu, ta c :

    N

    i

    in iN

    i1

    1l dng in trung bnh ca tng cc dng in gy ra bi cc xung con.

    Vi mi ii cc b, ng gp phn rt yu trong ii, c phng chiu hon ton ngunhin, thi gian tn ti khc nhau.

    nh l gii hn trung tm pht biu nh sau : nu x l tng ca mt s rt lncc bin xi c lp thng k vi nhau v mi x i c tc ng rt yu th bin x c phn

    b chun . Theo nh l gii hn trung tm th in l bin ngu nhin phn b chun.

    Tp m nhit in(t) l tp m c gi tr bin ti bt k thi im quan trc nocng l mt bin ngu nhin phn b chun. Tnh cht ny cho thy tp m nhit l tpm c phn b chun.

    T ba tnh cht trn nn tp m c tn gi l tp m nhit trng chun cng tnhAWGN (Additive White Gaussian Noise).

    3.1.3. Khi nim v nhiu xuyn k t ISI (Inter symbol interference)Nhiu xuyn k t, vit tt l ISI, c coi nh h qu tt yu ca h thng thng

    tin v tuyn ln hu tuyn. ISI c ch n ngay t thi k u ca truyn dn

    thng tin.i vi tn hiu ti u thu chng c khuynh hng tri rng ra (spreading) v

    mt thi gian v suy gim (smearing) v mt bin nh minh ha trn hnh 3.5

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    28/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 28

    Bin

    Thi gian

    1

    2

    3 4

    5

    6

    Hnh 3.6 Hnh dng xung ca chui bit 101101 c truyn

    Bin

    Thi gian

    1

    2

    3 4

    5

    6

    Hnh 3.7 Hin tng tri thi gian v suy gim bin

    Nhiu t bit 1 sang bit 2 v 3

    Hin tng ny l do tnh cht ca mi trng thng tin v khong cch truyn

    dn. Mt gii php n gin khc phc hin tng ny l s dng cc trm trunggian (cc trm lp) gip hn ch s bin thin rng xung v bin tn hiu.

    c th hnh dung v ISI, ta kho st trng hp nhiu gia cc bit k cn:chui bit c truyn l 101101, s dng xung vung (Thc t dng ca nhng xungvung ny c biu th bng ng t nt) nh trn hnh 3.6

    Tn hiu nhn c ti u thu s c dng nh hnh 3.7

    T hnh 3.7 ta thy bit 1 nh hng ti bit 2 v 3, bit 2 nh hng ti bit 3 v4, Nh vy 1 bit b nh hng bi 2 bit trc . Do , mc chnh xc ca tnhiu sau khi khi phc ph thuc vo mc ti cc thi im ly mu tng ng viu pht.

    Nhiu xuyn k t chnh l hin tng tri ra v mt thi gian v suy gim v

    mt bin - ni cch khc l s bin i rng v bin - t mt k t sang cck t ln cn, gy kh khn trong vic khi phc tin tc ti u thu. Hin tng ISI c

    Bin

    Thi gianThi gian k hiuBin

    Thi gianTri tr

    a)

    b)

    Hnh 3.5 a) Tn hiu pht, b) Tn hiu thu

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    29/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 29

    Hnh 3.8 Nhiu knh xuyn knh

    th do nhiu nguyn nhn, trong c th k n nh: lc sai, pha inh (c bit lpha inh la chn tn s), hoc do cc thit b phi tuyn, ISI khng xy ra i vimt vi h thng, nh hng nhiu i vi thng tin v tuyn

    3.1.4. Khi nim v nhiu xuyn knh ICI (Inter Channel Interference)

    Nhiu xuyn knh do cc thit b pht trn cc knh lin nhau gy ra.

    Nhiu xuyn knh thng xy ra do tn hiu truyn trn knh v tuyn b dch tngy can nhiu sang cc knh k n.

    khc phc nhiu lin knh c hai bin php :- B tr cc knh lin lc cch nhau mt ng sng.V d, vi GSM th cc sng mang ca h thng cch nhau 0,2MHz. Nu hai

    sng mang lin nhau th nhiu l rt ln v th 2 sng mang trong cng 1 t bo btbuc cch nhau 0,4MHz tc cch nhau mt ng sng.

    - Phi lc tht cht nhng vic ny lm gim cng sut pht dn n gim cngph sng.

    3.1.5. Khi nim v nhiu ng knh CCI (Co- Channel Interference)

    Nhiu ng knh CCI gy bi cc ngun nhiu t cc h thng khc c tn sbng hoc gn bng vi tn s ang xt.V d v CCI :

    1) Cc h thng vi ba s di siu cao tn (sng cc ngn):UHF: f 300MHz, bc sng di dmSHF: f 3GHz, bc sng di cmEHF: f 30GHz, bc sng di mmSng cng ngn th cng d b chn v vt chn sng phi c kch thc so snh

    c vi bc sng, v vy truyn c sng siu cao tn th phi c cc trm tip

    sng.Vi ba lm vic trong tm nhn thng v c phn b tn s nh sau trn hnh 3.9

    Ngi ta cho php s dng cng lc hai loi phn cc trn mt tn s c th

    truyn hai lung tin khc nhau, k hiu H l phn cc ngang (in trng di chuynsong song vi b mt tri t) v V l phn cc ng (in trng di chuyn vung

    f

    Hnh 3.9 Phn b tn s ca Vibaf

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    30/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 30

    f

    H(V)

    V(H) Nhiu CCI

    1 f1

    2 f23 f1

    gc vi b mt tri t). Nu trn l phn cc ngang th di l phn cc ng vngc li. Khi ph tn s c dng nh trn hnh 3.10.

    Do trn thc t khng to c 2 phn cc hon ton vung gc vi nhau vphn cc ngang chu tn hao nhiu hn phn cc ng nn hnh chiu ca phn ccny ln phn cc kia chnh l nh hng gia hai lung tin v c goi l nhiu ngknh CCI.

    CCI gy bi cc knh cng tn s v khc phn cc, nhng can nhiu ny l rt

    yu. Gi s cng sut pht l 1 th nhiu ch l 1/10000, tn hao cng sut l 40dB.Khi trn cng mt tn s c hai knh lin lc, tc c nhiu CCI th u thu phi

    c b trit xuyn nhiu (XPIC) phn cc cho. tc ng ca nhiu CCI nh th chiu cao ca anten thp, gc ngng ca anten

    ln v khong cch truyn ln.2) Vi thng tin di ng : do ph tn nh nn s tn s sng mang s dng rt b.

    ph sng, ngi ta chia vng a l thnh cc cell (t bo), mi cell c mt trmgc nh trn hnh 3.11.

    Do s tn s sng mang qu t khng cho mi t bo (mi trm) s dng mttn s nn phi s dng li tn s, nh vy s gy nhiu nu gn nhau. Do vy, cc tbo ln cn khng s dng tn s trng nhau. Tuy nhin, gi s trm 1 v 3 s dngcng tn s f1, nu trm 1 c ct anten cao v c bit gia 1 v 3 c mt nc gy

    phn x mnh th 3 vn nhn c sng t 1 chnh l nhiu CCI.Nh vy, vi thng tin di ng, CCI gy bi nhiu vt chng do cc t bo xa

    c cng tn s gy nn.Nh vy, nhiu ng knh xy ra khi c hai my pht trn cng mt tn s hoc

    trn cng mt knh. My thu iu chnh knh ny s thu c c hai tn hiu vi

    cng ph thuc vo v tr ca my thu so vi hai my pht.Nhiu CCI khng th trit c nn ngi ta gim nhiu bng cch:

    Hnh 3.10 Ph tn s ca Viba khi s dng phn cc

    Hnh 3.11 Cc t bo sng mang

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    31/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 31

    - Pht vi cng sut va .- iu chnh chiu cao ngten v gc ngng ca ngten m bo nhiu CCI nh.

    3.1.6. Khi nim v nhiu a truy nhp MAI (Multiple Access Interference)Nhiu a truy nhp l nhiu do cc tn hiu ca cc ngi s dng giao thoa vi

    nhau, l yu t nh hng trc tip n dung lng ca h thng.

    Trong cc h thng a truy nhp:- TDMA: a truy nhp phn chia theo thi gian

    Trong TDMA l s giao thoa ca cc tn hiu khe thi gian ny vi khe thi gian

    khc do s khng hon ton ng b gy ra.Ngi ta phi c khong bo v (guard time) gim xc sut ngi dng b

    giao thoa nhng cng ng thi lm gim hiu sut s dng ph.- FDMA: a truy nhp phn chia theo tn sCc hiu ng Doppler lm dch ph tn s dn n c s giao thoa gia cc di

    tn con.Di tn bo v gim xc xut giao thoa gia cc knh k nhau dn n gim

    hiu sut s dng ph.- CDMA: a truy nhp phn chia theo mTrong CDMA ngi ta s dng tnh trc giao ca m nn hu nh khng c

    nhiu gia cc ngi s dng. kh MAI ngi ta thng dng cc phng php trc giao nhng trn thc t

    khng th c s trc giao hon ton. Do , MAI vn tn ti trong cc h thng atruy nhp

    3.2. Cc phng php gim nhiu trong thng tin v tuyn

    3.2.1. Tm tt v l thuyt dung lng knh ca Shannon

    Cc m sa li c th gip gim bt mt s li, nhng khng th pht hin ra ttc li trong h thng truyn k thut s. L thuyt ca Shannon xc nh rng victruyn khng li l c th xy ra min l dung lng ca thit b truyn khng vtqu dung lng ca knh truyn.

    Shannon ch ra rng dung lng ca mt knh truyn c nhiu c cho bicng thc sau:

    C=B.log2(1+S/N)Trong :C l dung lng ca knh truyn (Kbps)

    B l bng thngS l bin ca tn hiu thit b pht

    N l bin ca nhiu nhn ch

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    32/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 32

    Vout(t)

    tT0 2T0-T0-2T0

    V d 3.2.1.1:Knh in thoi vi bng thng B=3 kHz v S/N=1000 dung lng ca knh

    truyn theo Shannon s l:C = 3000 . log 2 (1 + 1000) = 30 kbps

    3.2.2. nh l gii hn bng thng Nyquist.

    gim nh hng ca ISI, knh truyn dn cn phi c di thng rng, tuynhin khi tp m s tng ln do nhit, giao thoa tn s v tuyn. Do di thngca thit b cn phi c thit k tt v rng, dc chng cc can nhiu, tuynhin phi t mt gi tr ti u khng to ra ISI do gii hn di lm xung daong ko di v dc tng to ra tr nhm ln.

    Nu ta a mt xung Dirc (t) vo b lc thng thp l tng th p ng nhnc ti u ra c dng nh trn hnh 3.12

    Ngoi tr gi tr nh ti trung tm, cc gi tr khc u bng khng mi thiim nT0, trong n l s nguyn dng khc khng . Khong cch T0 c gi lkhong cch Nyquist.

    p ng ny c nh ngha l tn hiu khng c ISI. K hiu tn hiu khngc ISI l VN(t) v thi im ly mu bng nT0 (trong n l s nguyn v T0 l chu kly mu) khi nh ngha c biu din di dng ton hc l:

    )().0()().( 0 tVnTttV Nn

    N

    c tnh trit tiu cc xung ca xung khng c ISI c m t trn hnh 3.13.Cc tn hiu nh vy s trit tiu mi xung ca hm ly mu ngoi tr ti mt im.

    Hnh 3.12 p ng xung

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    33/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 33

    Vout(t)

    tT0 2T0-T0-2T0Hnh 3.14

    (t-nT0)

    t0 T0 2T0-T0-2T0VN(t)

    tT0 2T0-T0-2T0VN(0).(t)

    t0 T0 2T0-T0-2T0

    =

    Nu ta pht i mt dy xung irc (t) gm cc xung kim cch nhau mtkhong Nyquist, th c th trnh c nhiu giao thoa gia cc k hiu, tn hiu nhnc nh trn hnh 3.14.

    Nu khong cch gia cc xung irc T nh hn khong cch Nyquist T0, ths chng ln ca cc xung ny lm ta khng th phn bit c chng. Nimt cch khc rng bng tn cn thit phn bit cc xung (cc k hiu)c tc k hiu Rs= 1/T vi 2f0 = 1/T th :

    20

    sRf

    y chnh l nh l gii hn bng thng Nyquist.

    3.2.3. Gim nhiu xuyn k hiu ISI s dng cc phng php lcTrong cc h thng n sng mang, ISI l mt vn kh nan gii. L do l

    rng bng tn t l nghch vi khong thi gian k hiu, do vy, nu mun tng tc truyn d liu trong cc h thng ny, tc l gim khong k hiu, v hnh chung lm tng mc tri tr tng i. Lc ny h thng rt nhy vi tri tr. V vic thmkhong bo v kh trit tiu ht ISI.

    gim nhiu xuyn k hiu ngi ta phi lm th no hn ch di thng m vn

    khng gy ra ISI. Khi di thng b gii hn, xung s c nh trn thay v nh phng.

    Hnh 3.13

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    34/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 34

    -fN +fN f

    )(0 fH

    0

    f0

    RO(f)

    f0

    )(fH

    fHnh 3.15 Minh ha nh l i xng ca Nyquist

    +

    =

    nh l Nyquist 1 nh ngha iu kin i xng trn H(f) n cn phi c thamn hiu r p ng xung di gc khng c ISI.

    nh l Nyquist 1:Nu mt b lc c modul hm truyn l tng modul hm truyn b lc l tng

    v mt hm un i xng tm ti fN

    th p ng xung ca b lc s tha mn tiuchun Nyquist.

    Minh ha nh l ny trn hnh 3.15. nh l ny c th khi qut ha cho cc blc c p ng xung thng thp khng c ISI.

    )()()( 0 fROfHfH

    Trong : )(0 fH l modul hm truyn ca b lc thng thp l tng.

    RO(f) l hm un i xng tm ti fN.f gi l lng m rng ph.

    Nf

    f gi l lng m rng ph tng i.

    Hm un c th l cung trn hay ng cong bt k, d tnh ton ngi ta coil mt on hm cos. Trong thc t k thut, ngi ta thng tnh ton vi sn ca

    b lc l mt ng cos c nng ln. Khi b lc c gi l b lc cosin nng.p ng bin ca b lc cosin nng c dng sau:

    )(f0

    )()(f2

    cos12

    1

    )(f1

    )( N0

    ff

    fffffff

    ff

    fH

    N

    N

    N

    N

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    35/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 35

    V l thuyt 1,0 nhng trn thc t th 75.0,2.0

    cng ln th b lc cng d ch to nhng tn bng thng, nh tit kim cbng thng nhng kh ch to.

    Khi =1 b lc c gi l cosin nng y v trong trng hp ny p ng bin s tr nn n gin hn:

    N

    NN

    N

    NN

    f

    ff

    f

    f

    ff

    f

    fH

    2f0

    2f4

    cos

    2f0

    2f2

    cos12

    1

    )(2

    Bin i Fourier ngc ca fH ta c p ng xung ca b lc cosin nng

    y:

    241.22cos.2sin

    2)(tftf

    tftffth

    NN

    NNN

    Khi ny rng bng tn cn thit phn bit cc xung hay rng bng tnNyquist c xc nh theo cng thc sau:BN = fN(1+ ) = Rs(1+ )/2

    Trong Rs l tc truyn dn cc k hiu.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    36/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 36

    BPF

    Mixer

    LO

    BPF

    PA

    My pht

    Knh v tuy n

    BPF BPF

    LNA

    BPF

    Mixer

    LO1

    LPF

    Mixer

    ADC

    Amp

    LPF ADC

    Amp

    900LO2

    DSP

    Knh v tuyn

    Hnh 4.1 S khi ca mt h thng v tuyn

    CHNG 4. KIN TRC H THNG THNG TIN V TUYN

    4.1. Cc vn c bn trong thit k cc h thng v tuynKhi phn tch v thit k h thng my thu-pht v tuyn (transceiver), cc tham

    s sau cn c phn tch v tnh ton:- Cc tham s tuyn tnh- Cc tham s v tp m- Cc tham s v cng sut- Cc tham s phi tuyn

    T hp cc tham s ny cho ta bit s nh hng ca tn hiu v tp m i vitnh nng ca h thng.

    Hnh 4.1 trnh by s khi ca mt h thng v tuyn.

    Chi tit chc nng v nguyn l hot ng ca cc khi trong my pht v mythu s c trnh by trong phn sau. Trong phn ny, gi thit my pht nh mt

    ngun pht tn hiu l tng. Hn ch ch yu khi tn hiu thu yu l mc tp mnhit thu bi ngten v to ra chnh trong my thu. Ba thng s c trng cho hintng ny l : h s tp m ca my thu, nhit tp m h thng v nhy my thu.Trong trng hp tn hiu thu v nhiu mnh hn ch l do my thu c cc phn t phituyn nh cc b khuch i, cc b trn tn, b chuyn i tng t s. B trn tntrong my thu s to ra cc tn s mi c th hoc trong bng tn s dng v do slm suy gim t s tn hiu trn tp m v do gim nhy my thu.

    4.1.1. Nhit tp m h thng v h s tp m

    Tp m y c coi nh l tp m trng Gaussian c c trng bi qutrnh ngu nhin Gaussian c tr s trung bnh bng khng v c mt ph cng sut

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    37/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 37

    G,rxN

    P , BoutN

    P

    Ngun tp m Ta

    Z0My thu

    Hnh 4.2 Ngun tp m anten v my thu

    khng i bng N0/2 (W/Hz). Gi s cc tp m (tp m kh quyn, mt tri, thin h)thu bi anten l tp m nhit , thm ch mt ph cng sut ca chng khng phi lmt hng s khng i. Tp m ny nh hng n tn hiu theo cch cng (AWGN).Lin quan n anten ta c:

    22

    0 akTN

    Vi k = 1,38.10-23J/K l hng s BoltzmannTa l nhit tp m anten (K : Kelvin)Trong trng hp anten v my thu c phi hp tr khng trong mt bng

    thng hiu dng ca tp m B. Cng sut ti my thu s l :PN = N0.B = k.Ta.B

    Tp m nn c nh ngha bi cng sut ny. i vi mt ngun tp m nhit chun 290K, cng sut tp m nn u vo my thu biu din theo n vdBm s l :

    PN(dBm) = -174 + 10lg10B.Trong mt h thng gm mt anten v mt my thu c khuch i cng sut

    G, tp m ca my thurxN

    P v bng thng hiu dng tp m B nh trn hnh 4.2.

    Cng sut tp m nn u ra my thu s l :

    rxout NaN PBTkGP ...

    seaN

    aN TBkGTTBkGBkGPTBkGP rxout ...)(....

    ..

    Trong :GKB

    PT rxNe c gi l nhit tp m hiu dng h thng.

    Ta + Te = Ts c gi l nhit tp m ca h thng chun ha u vo my thu.Mt tham s khc xc nh mc tp m gy ra trong mt bn cc (mi tng

    trong my thu c th coi l mt bn cc) l h s tp m F. H s tp m F c xcnh l t s gia cng sut tp m nn u ra v cng sut tp m u ra ca bncc phn hi khng nhiu vi gi thit rng ngun tp m u vo c nhit tp m

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    38/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 38

    G1,1e

    T , F1

    Ta

    Z0Tng 1

    Hnh 4.3 H s tp m ca my thu gm n tng mc ni tip

    G2,2e

    T , F2

    Tng 2

    Gn,ne

    T , Fn

    Tng n

    .

    u vo chun ha

    chun T0 (thng ly 290K). H s tp m F cng c th c xem nh l s suy gimt s tn hiu-tp m (S/N) gia u vo v u ra ca bn cc.

    00

    0 1TT

    BGkT

    PBGkTF eNrx

    Hay Te = T0(F-1)

    Trong trng hp mt my thu gm n tng (mi tng coi nh mt bn cc)mc ni tip nh trn hnh 4.3.

    H s tp m ca h thng c tnh theo cng thc sau :

    1211

    21

    ....

    1...

    1

    n

    n

    GGG

    F

    G

    FFF

    Trong : Gi l h s khuch i ca tng th iTei l nhit tp m hiu dng ca tng th i.

    Fi h s tp m ca tng th i.Do nhit tp m hiu dng c th vit di dng :

    1211 .......2

    1

    n

    ee

    eeGGG

    T

    G

    TTT n

    Ngoi ra, h s tp m ca mt bn cc suy gim bng chnh h s suy gim L :F = L

    4.1.2. nhy thu

    nhy ca my thu l cng sut ti thiu u vo my thu cho php t mtmc t s sng mang tp m (C/N) nht nh u vo b gii iu ch hoc t stn hiu tp m (S/N hay SNR) u ra vi mt mc t s li bit BER khi phngthc iu ch c la chn. Hay ni cch khc nhy ca my thu c xc nh lmc tn hiu thu nh nht m h thng c th thu c vi mt t s tn hiu nhiuchp nhn c.

    tnh ton nhy thu, theo nh ngha h s tp m ta c :

    out

    RSsig

    out

    in

    SNR

    PP

    SNRSNR

    F/

    Trong : SNRin l t s tn hiu tp m u vo.SNRout l t s tn hiu tp m u ra.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    39/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 39

    Psig l cng sut tn hiu vo trn 1 n v bng thng (1 Hz)PRS l cng sut tp m gy ra bi in tr ngun trn 1 Hz

    nhit phng, PRS c tnh nh sau :PRS(dBm) = k.T0 = -174dBm/Hz

    Do : Psig = PRS.F.SNRout

    Khi xt trn ton b bng thng B, ta c :Psig.total = PRS.F.SNRout.B

    Phng trnh trn d on nhy thu l mc tn hiu ti thiu a vo mythu m vn m bo u ra mt t s tn hiu tp m nht nh.

    Biu din bng n v dBm, ta c :BdBSNRdBFHzdBmPdBmP RSin lg10)()()/()( minmin

    y,minin

    P l cng sut tn hiu u vo ti thiu t c t s SNRmin v

    B l bng thng (Hz).

    Vy : minlg10174min SNRBFPin Ba thnh phn u tin v phi ca thnh phn trn l tng ca tp m tch

    hp ca h thng v thng c gi l tp m nn. Ngoi ra ta cn thyminin

    P khng

    ph thuc vo khuch i ca h thng.Khi nhit ca ngun tp m khng phi l T0, nhy thu c trn nhit

    tp m ca h thng Ts.

    4.1.3. Cc hin tng phi tuynMt h thng l tuyn tnh nu u ra ca n c th c biu din l mt s

    kt hp tuyn tnh ca cc kch thch t u vo.Gi s,

    21, inin VV l hai u vo, 21 , outout VV l hai u ra tng ng.

    Khi , nu u vo l )()(21

    tbVtaV inin th u ra tng ng s l

    )()(21

    tbVtaV outout . Trong a, b l cc hng s.

    Bt k h thng no khng tha mn iu kin ny l h thng phi tuyn.My pht v my thu v tuyn c cha cc phn t tuyn tnh v phi tuyn, cc

    phn t phi tuyn s gy ra cc hin tng lm suy gim cc tnh nng ca h thng

    hoc s lm thay i cc tham s no ca h thng hoc to ra cc thnh phn tnhiu k sinh nh cc hi, Hin tng ny xy ra trong cc phn t tch cc nhtransistor, diode, b chuyn mch, b trn tn, b khuch i, Ngoi ra, hin tng

    phi tuyn cng c th gp phi trong cc thit b tuyn tnh do vic gii hn bng tnlm cho cc tn hiu b mo.

    4.2. Cc chun v tuyn

    4.2.1. Cc h thng thng tin di ng th h th nht (1G- 1Generation )Cc h thng thng tin di ng th h u tin trn th gii gm :

    - H thng AMPS (Avanced Mobile Phone Service) : H thng dch v inthoi di ng tin tin.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    40/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 40

    - H thng TACS (Total Access Communication System) : H thng thng tintruy cp tng th.

    - H thng NMT (Nordic Mobile Telephone) : H thng thng tin di ng Bcu

    Cc thng s k thut chnh ca cc h thng ny nh sau :

    - H thng AMPS :Di tn : Di tn thu : 869 894 MHz

    Di tn pht : 824 849 MHz.Phng php truy nhp knh : FDMAPhng php iu ch : iu tn FM. rng knh v tuyn : 30kHz.S lng knh : 832Phng php ghp knh : FDD.

    - H thng TACS :H thng ny c hai loi : ETACS v NTACSDi tn : Di tn thu : 916-949 MHz v 860-870 MHz

    Di tn pht : 871-904 MHz v 915-925 MHz.Phng php truy nhp knh : FDMAPhng php iu ch : iu tn FM. rng knh v tuyn : 25kHz v 12,5kHz.S lng knh : 1000 v 400.Phng php ghp knh : FDD.

    - H thng NMT :Trong c chun : NMT 400 v NMT 900Di tn : Di tn thu : 463-486 MHz v 935-960 MHzDi tn pht : 453-458 MHz v 890-915 MHz.Phng php truy nhp knh : FDMAPhng php iu ch : iu tn FM. rng knh v tuyn : 25kHz v 12,5kHz.S lng knh : 200 v 1999.Phng php ghp knh : FDD.

    Cc h thng thng tin di ng th h th nht khng cn ng dng trn thtrng do nhiu hn ch ca chng nh gi cc thit b u cui ca h thng cao vhn ch v dung lng ph. Hn ch chnh l do s dng phng php iu ch tngt FM trong h thng hn ch ng k s lng ngi s dng vi cc h thngdng phng php iu ch s.

    Hu ht cc h thng u l h thng analog v yu cu chuyn d liu ch yul m thanh. Vi h thng ny, cuc gi c th b nghe trm bi bn th ba. Nhngim yu ca th h 1G l dung lng thp, xc sut rt cuc gi cao, kh nngchuyn cuc gi khng tin cy, cht lng m thanh km, khng c ch bomtdo vy h thng 1G khng th p ng c nhu cu s dng .

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    41/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 41

    4.2.2. Cc h thng thng tin di ng th h th hai (2G)Cc h thng thng tin di ng th h th hai c nhiu u im vt tri so vi

    cc h thng thng tin di ng tng t 1G. Cc u im vt tri l vic ng dngcc cng ngh s cho php ci thin cht lng thng tin v tng ng k s lngngi s dng.

    - H thng hay chun GSM.Nm 1992, h thng thng tin di ng t bo th h th 2 xut hin Chu u

    l h thng GSM (Global System for Mobile Communication) hay cn gi l thngtin di ng ton cu. y l h thng thng tin Chu u u tin s dng cc kthut iu ch s. y ch gii thiu cc thng s k thut c trng c bn cachun GSM.

    Di tn: Di tn thu: 935-960 MHzDi tn pht: 890-915 MHz

    Phng php truy nhp knh: TDMA v FDMAPhng php iu ch: GMSK 1bit/symbol (1bit/1 k hiu). (kha dch pha cc tiu) rng knh v tuyn: 200kHz.S lng knh: 124, mi knh cho 8 ngi s dng.Phng php ghp knh: FDD.M ha thoi: 13kbps.Tc bit: 270833Kbps.B lc s dng : B lc Gauss h s 0,3.Vi s tng trng v s lng ngi s dng v c bit l s pht trin ca cc

    dch v i hi tc cao nh internet tc cao, in thoi hnhtrong khi yucu kt ni khng ch kt ni gia cc thu bao di ng vi nhau m cn kt ni t ccthu bao n cc nh cung cp dch v internet, cc cng tytrong ln nht l ccnh cung cp dch v internet, cc mng internet s i hi mt mng thng tin ding tc cao. Ngoi ra, vi d liu, mng phi p ng c tc ty theo yucu ca ngi s dng v vic thanh ton cc ph phi c tnh theo s lng thngtin. Tuy nhin, mng GSM da trn chuyn mch knh nguyn thy kt ni khngth p ng cc dch v i hi tc cao nh trn. tng tc bit, nhiu gii php c a ra cho mng thng tin di ng GSM nh h thng dch v v tuyn gi

    chung GPRS (General Packet Radio Services) trn nn tng ca GSM hoc h thngEDGE (Enhanced Data Rate for GSM Evolution). Cc h thng ny cn c gi lh thng 2G+ hoc 2,5G.- H thng DCS :

    H thng thng tin di ng t bo th h th hai, h thng DCS (DigitalCommunication System : H thng thng tin s), xut hin Chu u nm 1993. Hthng ny c cc thng s k thut chnh ging nh h thng GSM nhng tn s1800 MHz. Do mt s nc Chu u ngi ta cn gi chun ny l GSM 1800.Cc thng s k thut c trng nh sau:

    Di tn : Di tn thu: 1805-1880 MHz

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    42/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 42

    Di tn pht: 1710-1785 MHzPhng php truy nhp knh: TDMA v FDMAPhng php iu ch: GMSK rng knh v tuyn: 200kHz.S lng knh: 1600, mi knh cho 3 ngi s dng.

    Phng php ghp knh: FDD.M ha thoi: 13kbps.Tc bit c s: 270833Kbps.B lc s dng: B lc Gauss h s 0,3.

    - H thng DECT:Nm 1993, cng ti Chu u xut hin mt h thng in thoi khng dy th h

    th hai, h thng DECT (Digital European Cordless Telephone : H thng in thoikhng dy s Chu u). H thng ny s dng phng php iu ch tn s GFSK(Gaussian Frequency Shift Keying), b lc s dng l b lc Gaussian c h s 0,5.Cc thng s k thut c trng c tm tt nh sau :

    Di tn : 1880-1900 KHzPhng php truy nhp knh : TDMA v FDMAPhng php iu ch : GMSK rng knh v tuyn : 1,728 kHz.S lng knh : 100, mi knh cho 24 ngi s dng.Phng php ghp knh : TDD.M ha thoi : 32kbps.

    Tc bit c s: 1152Mbps.B lc s dng : B lc Gauss h s 0,3.- H thng IS-54 :

    Cng vo thi im 1992 Bc M, h thng in thoi t bo th h th 2 (IS-54 hoc NADC North American Digital Cellular : H thng in thoi v tuyn t bos Bc M) xut hin. Cng ging nh GSM Chu u, cc bc tin trin tip theoca h thng IS-54 cng c nghin cu v pht trin. H thng NADC s dng

    phng thc iu ch pha4

    DQPSK, b lc s dng l b lc cosin nng vi h s

    truy cp bng h s roll-off bng 0.35. Cc thng s k thut chnh ca chun IS-54 :Di tn : Di tn thu : 869-894 MHz

    Di tn pht : 824-849 MHzPhng php truy nhp knh : TDMA v FDMA

    Phng php iu ch :4

    DQPSK 2bit/1 symbol

    rng knh v tuyn : 30kHz.S lng knh : 832.Phng php ghp knh : FDD.M ha thoi : 8kbps.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    43/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 43

    Tc bit c s: 48,6Kbps.B lc s dng : B lc cosin nng.

    - H thng IS-95 hay CDMA One :Cng nm 1992 Chu M, mt h thng in thoi t bo khc xut hin, l

    h thng IS-95 hay CDMA one. Cc thng s k thut chnh ca IS-95.

    Di tn : Di tn thu : 869-894 MHzDi tn pht : 824-849 MHz

    Phng php truy nhp knh : CDMA v FDMAPhng php iu ch : QPSK 2bit/1 symbol rng knh v tuyn : 1250kHz.S lng knh : 20.Phng php ghp knh : FDD.M ha thoi : < 9,6kbps.B lc s dng : B lc cosin nng.

    - H thng IS-136 :H thng IS-136 hay cn gi l h thng in thoi di ng s tin tin (Digital

    Advanced Mobile Phone System) l s pht trin ca h thng tng t AMPS c ths dng bng tn 800 MHz ca chun IS-54 v bng tn 1900 MHz ca h thng PCS.Cc thng s k thut chnh ca IS-136 :

    Di tn : Di tn thu : 869-894 MHzDi tn pht : 824-849 MHz

    Phng php truy nhp knh : TDMA v FDMA

    Phng php iu ch : 4 DQPSK

    rng knh v tuyn : 30kHz.S lng knh : 832.Phng php ghp knh : FDD.M ha thoi : 8kbps.Tc bit c s : 48,6 kbps.B lc s dng : B lc cosin nng.

    - H thng PHS :

    y l mt chun khng dy th h th hai ca Nht Bn xut hin nm 1993.H thng PHS (Personal Handy Phone System : h thng in thoi v tuyn cm tay)

    s dng iu ch4

    DQPSK, b lc s dng l b lc cosin nng vi h s truy cp

    bng l 0,5. Cc thng s k thut chnh ca PHS :Di tn : 1895-1918 MHz.Phng php truy nhp knh : TDMA v FDMA

    Phng php iu ch :4

    DQPSK

    rng knh v tuyn : 30kHz.S lng knh : 300.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    44/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 44

    Phng php ghp knh : TDD.M ha thoi : 32kbps.Tc bit c s : 384 kbps.B lc s dng : B lc cosin nng.

    4.2.3. Cc h thng thng tin di ng th h 2.5GDo s tng trng v s lng ngi s dng v s pht trin mnh cc dch v

    a phng tin nh Internet, in thoi hi ngh, i hi cc h thng thng tin ding c tc truyn dn cao. Tuy nhin, h thng thng tin di ng th h th 2khng cung cp tc bit ln p ng cc yu cu cao ny, do yu cu phinng cp v pht trin mng GSM hin hu. Ngi ta xut nng cp h thngGSM Chu u ln thnh cc dch v v tuyn gi chung GPRS (General Packet RadioServices) v h thng EDGE (Enhanced Data Rate for GSM Evolution). Cc h thng2,5G ny nh l s st nhp h thng 2G ln h thng thng tin di ng th h th 3

    (3G). u im ca cc h thng ny l tn dng c c s vt cht sn c ca mngGSM, ch yu cu thay i rt t c th khai thc c.- H thng GPRS

    Mt s pht trin u tin ca h thng GSM t c tc bit thch hp vicc ng dng yu cu tc bit trung bnh l vic da trn nn GSM sn c v thmmt lp trong th tc thng tin cho php vn chuyn cc d liu dng gi vi tc

    bit khong 115kbit/s v gi nguyn kiu chuyn mch cho cc tc bit thp khongchc kbit/s. H thng ny c tn l GPRS. Bng vic s dng li cc tn s, khungtruyn dn v cc c s vt cht c sn ca mng GSM, ch c duy nht c thay i v

    phn mm trong vic ci t h thng.Chun GPRS s dng khung truyn dn TDMA ca chun GSM. Ty theo s

    lng bit thng tin cn truyn i, c th mt khe thi gian hoc nhiu khe thi gianc s dng chuyn cc gi tin. Do , kiu chuyn mch knh c s dng truyn thng tin c tc bit thp nh ting ni v kiu chuyn mch gi truynthng tin tc bit cao hn nh truyn cc gi d liu. GPRS kt hp cc khe thigian, to ra tc bit cao hn so vi GSM. GPRS cho php tng tc truyn d liuln 8 ln nu s dng c 8 khe thi gian ca tn s sng mang.

    - H thng EDGEMt gii php k thut khc t c tc bt tng thch vi cc ng dng

    truyn thng a phng tin tc cao l gii php EDGE (Enhanced EnhancedData Rate for GSM Evolution).Gii php ny s dng li cc c trng ph ca chunGSM cho php tc bit t ti 384kbit/s. Chun EDGE cho php t c tc bitny bng vic kt hp s dng phng thc iu ch pha 8PSK v s dng hay kthp nhiu khe thi gian trong qu trnh truyn dn nh trong mng GPRS thay v chs dng khe thi gian nh trong mng GSM. Bng vic c th s dng li hu ht ccc c vt cht ca mng GSM, gii php ny cho php gim gi thnh u t. Phng

    thc iu ch 8PSK, c ngha l trong kt hp 3 bit cho mt k hiu s tng tc bit ln 3 ln so vi iu ch GMSK ca chun GSM vi cng mt di ph chim dng.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    45/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 45

    Tc bit c s chuyn t 270kbps ln 810kbps hoc tc truyn s liu 384kbpscho chun EDGE thay v 9,6kbps cho chun GSM. Tuy nhin hiu sut cng sut ca

    phng thc iu ch 8PSK trong mng EDGE ch bng 4/9 ca phng thc iu chGMSK trong mng GSM. Do cng sut ca my pht EDGE phi ln gp i sovi GSM, iu ny s nh hng ti vic ch to thit b u cui v cc trm thu pht

    cng sut nh nh Micro BTS, pico BTS. khc phc kh khn v cng sut camy u cui ngi ta a ra gii php trong my u cui ng ln s phttn hiu s dng phng thc iu ch GMSK cn trm thu pht v tuyn gc BTS s

    pht ng xung tn hiu iu ch 8PSK vi l do phn ln cc ng dng tc caou nm ng xung (nh truy cp internet, ng dng dch v a phng tin), gii

    php ny nhm hn ch tnh phc tp cho my u cui.H thng EDGE tuy nhin vn da vo chuyn mch knh v chuyn mch gi

    v hn ch tc 384kbps nn s kh khn cho vic ng dng cc dch v i hi vicchuyn mch linh ng hn v tc truyn d liu ln hn (khong 2Mbps), khi

    buc phi s dng h thng thng tin di ng th ba hoc bn

    4.2.4. Cc h thng thng tin di ng th h th ba (3G)Cc dch v v tuyn di ng th h th ba khng tng ng vi mt giao din

    thng tin duy nht v ton cu, m tng ng vi s kt hp cc h thng c nhiugiao din vi nhau. S kt hp ny c gi l IMT2000 v n kt hp h thngUMTS (Universal Mobile Telephone System), h thng UWC-136 v CDMA 2000. M, pht trin h thng CDMA 2000 tng ng vi s tin trin ca h thng IS-95 v h thng UWC-136 l mt tin trin ca IS-136. Chu u, cc h thng c pht trin tng ng vi chun UMTS. Chun UMTS v CDMA 2000 s dng

    phng php truy cp theo m CDMA, trong khi chun UWC-136 da trn phngphp truy cp theo thi gian TDMA.

    Mc ch ca cc chun ny l cho php cc dch v truyn thng tin a phngtin tc cao qua mng internet v m ra mt mng thng tin chung trn ton thgii. Cc chun 3G phi tng thch vi cc h thng 2G v 2,5G. Do , k thutthng tin s dng bng tn kp hoc a bng c s dng.- H thng UMTS

    UMTS l mt h thng c la chn cho cc h thng thng tin di ng th hth ba. UMTS c qun l bi lin on vin thng th gii ITU trong khun kh dn IMT-2000 ton cu. Nm 1998, d n UMTS m rng n cc i tc, cc tchc M, Nht v Hn Quc. D n ny c tn l GPP (Third Generation GroupProject Partnership). Vin cc tiu chun Vin thng Chu u ETSI (EuropeanTelecommunication Standards Institute) l c quan t chc chun ha cc giao din vtuyn ca h thng UMTS, cng vic thc hin bi nhm 3GPP. Mc ch caUMTS l pht trin vng ph sng tt nht, tng s lng thu bao, ci tin s hit gia in thoi c nh v di ng. UTRA (UMTS Terestrial Radio Access) l giao

    din v tuyn ca UTMS. UTRA c hai kiu hay phng thc a truy cp : truy cptheo m bng rng W-CDMA (Wide Band Code Division Multiple Access) dnh cho

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    46/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 46

    DAC LPF

    DSP

    DAC LPF

    BPF BPF

    PA

    Match900

    PLL

    Hnh 4.4 Kin trc my pht trc tip

    mode FDD v phng php phn b theo m trong min thi gian TD-CDMA (TimeDivision Code Division Multiple Access) cho mode TDD. Phng thc iu ch cs dng cho mi knh l QPSK. Ty theo nhu cu s dng ph v tc bit truyn, hs tri ph s thay i cho ph hp. K thut iu ch v tri ph c kt hp gi lHPSK. Cc thng s k thut chnh ca chun UMTS nh sau :

    Di tn : Di tn thu : 1920-1980MHz v 1850 1910MHzDi tn pht : 2110-2170 MHz v 1930-1990MHz

    Phng php truy nhp knh : WCDMA v TD-CDMAPhng php iu ch : QPSK rng knh v tuyn : 5MHz, 10MHZ v 20MHz.Phng php ghp knh : FDD.Tc bit c s : 144 kbps, 384kbps v 2048kbps.B lc s dng : B lc cosin nng.Tc bit d liu thay i ty theo vn tc di chuyn v h thng UMTS hot

    ng theo phng thc truyn dn khng ng b. Tc d liu thay i v h thngcho php gim cc nh hng fading trong knh v tuyn.

    4.3. Kin trc cc h thng v tuyn

    4.3.1. H thng pht v tuynC hai kiu kin trc my pht l :- My pht trc tip hay cn gi l my pht khng qua trung tn- My pht hai tng hay cn gi l my pht c trung tn

    a) My pht trc tip khng qua trung tnHnh 4.4 gii thiu s khi chc nng ca mt my pht trc tip.

    Pha pht, c th l ting ni, d liu,c m ha v sp xp gim thiugiao thoa gia cc k hiu v hn ch b rng bng thng bi mt khi x l tn hius DSP (Digital Signal Processing). Sau khi qua b chuyn i s tng t DAC(Digital to Analog Converter) v b lc thng thp LPF (Low pass filter), cc tn hiu

    bng tn c bn I (tn hiu ng pha) v Q (tn hiu lch pha 900) a n u vo cahai b trn tn cho php thc hin iu ch I/Q. Hai nhnh c nhn vi hai tn hiutrc giao n t b giao ng ni ( vng kha pha PLL : Phase Locked Loop). Sau

    iu ch tn hiu c lc bi b lc thng di BPF (Band Pass Filter) v a n bkhuch i cng sut PA sau c lc li loi b cc hi bc cao gy ra do s

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    47/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 47

    DAC LPF

    DSP

    DAC LPF

    BPF1 BPF2

    PA

    Match900

    PLL1

    Hnh 4.5 S khi chc nng my pht 2 tng

    Sin1t

    cos1t

    PLL2

    I

    Q

    phi tuyn ca b khuch i cng sut trc khi a ti h thng phi hp tr khngMatch (Matching) a ra ngten pht i.

    Trong cu trc ny, tn s ca tn hiu cao tn pht bng vi tn s ca dao ngni trong iu ch, do my pht ny c tn l my pht trc tip.b) My pht c trung tn (my pht hai tng)

    Vi my pht khng qua trung tn th c nhc im l nhiu gia b khuch icng sut v b to dao ng ni, v th my pht c trung tn thc hin trn tn hiu

    bng tn c bn theo hai tng cho ph ca tn hiu u ra b PA khc xa vi cctn s ca b dao ng ni.

    Hnh 4.5 gii thiu s khi chc nng ca my pht hai tng.

    B iu ch I-Q chuyn tn hiu bng tn c bn (BF : Base Frequency) ln tns trung gian hay cn gi l trung tn (IF : Intermedia Frequency) f1, sau qua b lcthng di th nht BPF1 v c a n khi nng tn th hai, f2. Tn hiu iu chsau khi nng tn ny v sau khi qua b lc thng di th 2 BPF2 c tn s l f1+f2. B

    lc thng di th nht BPF1 loi b cc hi ca tn hiu tn s trung tn, trong khib lc thng di th hai loi b tn hiu tn s f1-f2.Tng u tin thc hin vic iu ch v nng tn ln tn s trung tn IF. Tn s

    trung tm thp hn tn s cao tn pht, do my pht hai tng c nhng u im sovi my pht trc tip nh sau :

    - S mt cn bng v bin v pha gia hai tn hiu I v Q nh hn nhiu sovi my pht trc tip, do giao thoa gia hai tn hiu I v Q nh.

    - B lc knh c th s dng trung tn thay v cao tn hn ch tp m vcc tn hiu k sinh pht trong cc knh ln cn.

    Kh khn gp phi trong kiu my pht ny l vic thit k b lc thng di thhai. B lc ny phi loi b cc bng tn khng mang mun vi mt h s lc cao.

    4.3.2. Kin trc my thua) Gii thiu chung

    Vai tr ca my thu l nhn t ngten mt tn hiu iu ch cao tn sau htn v lc trc khi a vo b iu ch tn hiu. Hnh 4.6 gii thiu s khi chcnng ca mt my thu s.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    48/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 48

    ADC

    DSP

    ADC

    BPF BPF

    LNA

    900

    PLL2

    Hnh 4.6 S khi chc nng ca my thu s

    PLL1

    BPF

    BPF

    BPF

    Amp

    Amp

    LPF

    Amp

    LPFAmp

    RF

    IF

    Tn hiu iu ch cao tn thu bi ngten c a qua b lc thng di BPF, bkhuch i tp m thp LNA (Low Noise Amplifier), sau li c lc v c htn ln th nht xung trung tn thng qua b trn tn v b to dao ng ni th nhtPLL1. Tn hiu trung tn c tch ra hai nhnh v a vo b gii iu ch I/Q. Tnhiu bng tn c bn sau b gii iu ch I/Q c khuch i v chuyn i ttng t sang s nh b chuyn i tng t - s ADC. Sau vic lc, khuch i v

    khi phc li tn hiu pht ban u tn s c bn c thc hin thng qua b x ltn hiu s.

    My thu khng ch thu tn hiu hu ch m cn thu c nhiu gy ra bi chnh hthng hoc bi cc h thng ln cn. Do my thu phi lc tt cc tn hiu ny cho b gii iu ch c th duy tr tnh nng yu cu. Bt k my thu no, b lc utin hay cn gi l b lc chn la trc c vai tr hn ch bng tn thu u vo mythu nm trong bng tn thu ca h thng. V d trong h thng GSM l t 925MHzn 960MHz. Cht lng ca b lc ny s quyt nh mc lc cc nhiu ngoi

    bng. Cc b lc khc s c tnh ton v thit k theo chc nng lc cc tn hiu huch v theo mc cc nhiu trong bng tn thu. Khi my thu hot ng, bn thn ncng c th gy ra cc nhiu, cc nhiu ny s c a ti ngten.

    Trong tt c cc chun v tuyn, cc tn hiu pht k sinh c kim sot nkhng gy nhiu cc h thng khc. Ngun chnh gy ra nhiu cc nhiu k sinh nyn t b dao ng ni. Cc nhiu k sinh khc l cc tn hiu c tn s l bi lnca xung ng h s dng. Cc nhiu s lm gim nhy ca my thu. Do mythu phi lc c knh mong mun v loi b cc nhiu ln cn. Tuy nhin nhiu khithc hin khng n gin do yu cu cc b lc c h s phm cht rt cao trong khi

    li khng mun suy hao ln. Thng ta phi dung ha gia hai tiu ch l vic loi bcc nhiu ngoi bng bng cch tng h s phm cht ca b lc v suy hao trong

    bng. Ngoi ra cn phn bit gia bng tn v knh. Bng tn bao gm ton b di tnm mt chun hay h thng no c cp php. V d my thu GSM c bng tn t935MHz n 960MHz. Trong khi knh cp n bng thng ca tn hiu ca duynht mt ngi s dng trong h thng. V d trong GSM, knh c b rng 200kHz.Do cn ch phn bit la chn bng tn v la chn knh. La chn bng tn lthc hin vic loi b cc nhiu ngoi bng v la chn knh l loi b cc nhiungoi knh. Thng b lc thng di u tin dng lc bng tn cn la chn knhs do cc khi tip theo trong my thu thc hin.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    49/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 49

    ADC

    DSP

    ADC

    BPF BPF

    LNA

    Hnh 4.7 Kin trc my thu Heterodyne

    LO1

    BPF

    LPF

    LPF

    I/QDemod

    LO2

    I

    Q

    fRF f

    fIF = fLO1 - fRFfIF = fRF fLO1

    FBF = fLO2 fIFFBF = fIF fLO2

    ffIF fRF ffBF fIF

    Mt im quan trng khc khi thit k my thu pht v tuyn l di ng catn hiu. Cng vi fading a ng v suy gim ng truyn, di ng yu cu catn hiu thu thng ln hn 100dB.

    Cc kiu kin trc my thu vn ang c nghin cu v thit k nhm tng tnhnng cng nh cc thng s k thut, cc ch tiu kinh t khc,C th phn loi cc

    kin trc my thu nh sau :- My thu to phch hay my thu heterodyne (heterodyne receiver)- My thu loi b tn s nh (Image-reject receiver)- My thu gii iu ch tn hiu trc tip hay my thu homodyne (homodyne

    receiver)- My thu trung tn s (Digital IF receiver)

    b) My thu HeterodyneTn hiu thu t anten thu qua b lc thng di v khuch i tp m thp LNA

    c chuyn xung tn s trung tn lc sau tip tc c h xung tn s c bnv tch thnh hai tn hiu trc giao I v Q. Cc tn hiu I v Q c a qua b lcthng thp loi b thnh phn tn s cao, sau c ly mu chuyn i t tnhiu tng t sang tn hiu s nh hai b chuyn i tng t - s ADC. Cc tn hiul cc mu ri rc c a ti khi x l tn hiu s thc hin cc chc nng x lmong mun nh khi phc d liu, lc,

    Kin trc my thu ny c s dng nhiu v n c nhiu u im v mt kthut. Tuy nhin kin trc my thu ny gp phi vn v vic loi b tn s nh. Thtvy tn s nh c mt u vo ca b trn tn th nht c trn vi tn s ca bdao ng ni th nht cng cho ra mt tn hiu c cng vi tn s trung tn. Do cn

    phi loi b tn s nh ny trc khi i qua b trn tn. Nh trong hnh 4.3.2.2, mt blc thng di la chn trc v mt b lc tn s nh thng c s dng trc v

    sau b khuch i tp m thp.

  • 7/24/2019 De Cuong Thong Tin Vo Tuyen

    50/86

    cng bi ging Thng tin v tuyn

    Nguyn Th Huyn Linh 50

    f

    BPF

    LNA

    Hnh 4.8 Kin trc my thu Hartley

    LPF

    LPF

    LORF input

    900

    SinLO(t)

    CosLO(t)

    900

    C

    ffLO fRFfimage IfIF

    Q

    Q

    fIF

    QA

    IB

    Thng thng cc b lc ny l cc b lc sng m b mt c kch thc ln, githnh cao v kh tch hp, do s tng kch thc cng nh gi thnh ca h thng.

    Ngoi ra, cc b lc ny thng khng c cng tr khng vi b khuch i tp mthp, do cn thm cc phn t th ng thc hin vic phi hp tr khng. Dovy, ngi ta cn tm cc gii php loi b tn s nh m khng s dng cc b lc

    ny.c) My thu loi b tn s nh Kin trc my thu Hartley

    Nguyn l ca my thu Hartley da trn vic gii iu ch tn hiu I v Q. Nhtrn hnh 4.8, tn hiu cao tn RF u vo c trn vi hai tn hiu cu phng ca bdao ng ni LO. Mi nhnh sau c lc bi b lc thng thp, sau mt tronghai nhnh c di pha 900 trc khi chng c a qua b cng.

    Gi thit tn hiu thu c dng : )cos(.)( tAtr RFRF

    u ra ca b tn tn : ).cos(.)..cos(. tAtAI LOLORFRF

    ).sin(.)..cos(. tAtAQ LOLORFRF

    Sau lc loi b thnh phn tn s fRF+fLO ta c :

    ).cos(.2

    .t

    AAI IF

    LORF v ).sin(.2

    .t

    AAQ IF

    LORF

    Nu nh u vo b trn tn, ta c mt tn hiu tn s nh c dng :)cos(.)( tAtr imageimageimage

    Vi tn s nh fimage = fLO fIF, u ra ca b trn ta