Mc lc
Cu 1: Trnh by cc nguyn tc qun l hot ng u t? Biu hin ca cc nguyn
tc trong cng tc qun l hot ng u t hin nay?
Cu 2: Trnh by cc phng php qun l hot ng u t? Lin h vic p dng cc
phng php trong cng tc qun l hot ng u t hin nay?
Cu 3. Trnh by cc cng c qun l hot ng u t ? Anh (ch) hy cho bit tc
dng ca mi cng c trong cng tc qun l hot ng u t hin nay?
Cu 4. Hy lm r nguyn nhn ca tnh trng tht thot lng ph trong u t
hin nay? Theo anh (ch), cn phi c nhng gii php no khc phc tnh trng
tht thot lng ph trong u t?
Cu 5. Trnh by ni dung qun l u t ca Nh nc ? Trong cng tc qun l
hot ng u t hin nay, nhng ni dung trn c thc hin nh th no? Cho nhn
xt
Cu 6. Trnh by ni dung qun l u t ca cc B ,Ngnh, a phng ? Trong
cng tc qun l hot ng u t hin nay, nhng ni dung trn c thc hin nh th
no? Cho nhn xt ?
Cu 7. Trnh by cc nguyn tc lp k hoch u t? Lin h vi thc t Vit
nam?
Cu 8. Trnh by tc dng ca k hoch u t? Cng tc k hoch ho hot ng u t
Vit nam hin nay c pht huy c nhng tc dng khng? Cho nhn xt
Cu 9. Trnh by cc tiu thc phn lai k hoch u t v lm r ngha ca tng
tiu thc phn loi trong cng tc qun l hot ng u t?(xem t trang 85 n 88
SGK)
Cu 10. Trnh by khi nim c cu u t v cc loi c cu u t? Anh (ch) hy
nhn xt v c cu u t Vit nam hin nay (xem t trang 94 n 103 SGK)
Cu 11. Trnh by khi nim c cu u t ,chuyn dch c cu u t v c cu u t
hp l? Anh (ch) hy nhn xt v c cu u t Vit nam hin nay (xem t trang 94
n 103 SGK)
Cu 12. Trnh by khi nim v phng php xc nh Khi lng vn u t thc
hin
Cu 13. Trnh by khi nim v phng php xc nh Gi tr ti sn c nh v Nng
lc sn xut phc v tng thm
Cu 14. Trnh by cc ch tiu nh gi hiu qu u t ca a phng, ca Ngnh v
ca c nn kinh t
Cu 15. Trnh by cc ch tiu nh gi hiu qu u t trong doanh nghip
Trnh by cc ch tiu nh gi hiu qu kinh t x hi ca 1 d n u t (xt trn
tm v m)
Cu 16. Trnh by cc ch tiu nh gi hiu qu kinh t x hi ca 1 d n u t
(xt trn tm v m)---- xem ngoiCu 17. So snh s ging nhau v khc nhau
gia phn tch ti chnh v phn tch hiu qu kinh t x hi?Cu 18. Trnh by khi
nim hiu qu u t v cc nguyn tc nh gi hiu qu u t? Hy lm r s cn thit
phi tun th cc nguyn tc ny khi nh gi hiu qu u t?(xem trang 124,125
SGK)Bi lm
Cu 1: Trnh by cc nguyn tc qun l hot ng u t? Biu hin ca cc nguyn
tc trong cng tc qun l hot ng u t hin nay?
1)Nguyn tc thng nht gia lnh o chnh tr v kinh t
- y l 1 i hi khch quan v kinh t quyt nh chnh tr v ctr l s biu
hin tp trung of kt v n c tc ng tch cc hoc tiu cc ti pht trin
kt.
* Vit Nam:
- chnh tr v kt ko tch ri nhau v chnh sch of ng l c s of mi bin
php lnh o kt, hng dn s pht trin k ngng ca nn kt
-ng vch ra ng li, ch trng pht trin kt x hi, ch r con ng v phng
tin thc hin cc ng li v ch trng . ng ng vin c ng o qun chng on kt,
nht tr thc hin ch trng.
- Nh nc phi bin ng li ch trng ca thnh k hoch, nh nc trin khai
vic thc hin k hoch v Nh nc kimr tra vic thc hin k hoch.
2) Nguyn tc qun l theo ngnh kt hp vi qun l theo a phng v vng lnh
th
- nguyn tc ny th hin 1 cch khch quan t xu hng chuyn mn ho theo
ngnh v phn b sn xut theo vng lnh th. Do m bt c 1 DA u t no cng chu
s qun l kt x hi ca c c quan ch qun (ngnh) v a phng. a phng chu trch
nhim v mt hnh chnh v x hi i vi mi i tng nm ti i phng ng thi thc hin
vic qun l Nh nc i vi tt c cc hot ng u t din ra a phng. Cc ngnh chu
trch nhim nhng vn k thut thuc ngnh ca mnh, of tt c cc DA u t thuc
ngnh.
- phi hp gia qun l ngnh vi a phng c cc hnh thc sau:
(1) tham qun: 1 vn no do 1 ch th 1 ngnh hoc lnh th c thm quyn
quyt nh nhng tham kho kin ca bn kia quyt nh ca bn mnh thm sng
sut.
(2) hip qun: tng t nh tham qun tuy nhin kin ca bn kia l iu kin
cn phi c to nn tnh hp php cho quyt nh qun l no .
(3) ng qun: khi 2 c quan theo ngnh v theo lnh th lin tch ro ra
vn bn, ra quyt nh qun l.
Vit Nam ch yu l hip qun.
3) nguyn tc tp trung dn ch
- Theo nguyn tc ny khi gii quyt bt c 1 vn g pht sinh trong qun l
u t th 1 mt vn phi da vo kin, nguyn vng, lc lng v tnh thn ch ng sng
to ca cc i tng b qun l (thc hin tnh dn ch). Mt khc i hi phi c mt
trung tm qun l tp trung, thng nht vi 1 mc ph hp k xy ra tnh trng t
do, v chnh ph v tnh trng v ch trong qun l nhng cng m bo k m dm.
* Vit Nam:
- Tnh tp trung: cc hot ng u t k tu tin m c trin khai t k hoch u
t of Nh nc v phi tun th h thng php lut lin quan n u t. Thc hin ch 1
th trng tt c cc cp cc n v.
- Tnh dn ch: phn cp trong qun l u t v thc hin u t,chp nhn cnh
tranh trong u t (u thu), chp nhn m ca, cho t nhn tham gia vo lnh vc
u t m trc kia ch c nh nc u t, u thu.
4) nguyn tc gn pht trin kinh t vi pht trin vn ho x hi
- pht trin kt phi i i vi thc hin cng bng x hi, khc phc tnh trng
phn ho giu ngho ngy cng m rng. Ptrin kt nhng k c din ra chnh lch qu
ng v mc sng v trnh pht trin gia cc vng, cc tng lp dn c.
- Phi ng vin ti a mi ngun lc bn trong v bn ngoi cho s nghip CNH,
HH nhng ng thi cng phi ly ci thin i sng nhn dn l mc tiu hng u.
- Pht trin kinh t phi gn vi cc chnh sch bo v mi trng, c nh vy nn
kt mi pht trin bn vng c.
5) nguyn tc kt hp hi ho gia cc loi li ch trong u t
- C nhiu loi li ch: Li ch kt, li ch x hi, li ch Nh nc tp th v c
nhn, li ch trc tip v gin tip, li ch trc mt v lu di. Trong hot ng kt
ni chung vhot ng u t ni ring th li ch kt l ng lc quan trng thc y mi
hot ng kt. Tuy nhin li ch kt of cc i tng khc nhau th va c tnh thng
nht li va c tnh mu thun. Do th ch c s kt hp hi ho li ch ca mi i tng
trong hot ng kt th mi to c ng lc cng chiu cho mi ngi dn trong x hi,
mi lm cho nn kt pht trin vng chc, n nh
6) nguyn tc tit kim v hiu qu
- Trong u t tit kim v hiu qu th hin vi 1 lng v u t nht nh th phi
em li c hiu qu kt x hi cao nht hoc phi t c hiu qu kt x hi d kin m
vi chi ph u t thp nht.
* Bnh lun: vn st xd c bn Vit Nam nh 1 ba c chn. Tht thot vt xd c
bn Vit Nam ln ti 10-30%
NX: T l ny l cao. K nc no trn th gii thot khi tnh trng ny
Nguyn nhn:
-u t k c quy hoch hoc quy hoch k m bo cht lng ( nhiu cg trnh xd
xong k hp l ( p i xy li. VD: nh my nhit in Cu di chuyn a im xd 3
ln. Tin di chuyn 3 ln ln hn tin XD 1 nh my. Tuy nhin sau khi XD li
k dung na ( lng ph nghim trng
- Lng ph, tht thot trong khu XD ch trng u t. VD: nh my lc du Tuy
H u t 20 t (1988 -1992) tuy nhin do qun im nh qun l (ra quyt nh cha
tm) mt khc cht lng cng trnh thp (k dung c.
- Tht thot, lng ph trong khu thm nh, ph duyt thit k k thut v tng
d ton. VD: nh ht ln TP HCM hon thnh 1997 n 2002 tng d ton cha c
duyt.
- Tht thot lng ph trong khu k hoch ho u t, xy ra KHH c mun v KHH
thc hin, b tr k hoch dn tri theo kiu chia phn ( dn n tiu cc, chy
vn, chi ph qun l tng, b l c hi u t, li nhun mt i do chng trnh chm a
vo hot ng
- Tht thot lng ph trong khu u thu. u thu ch gip tit kim chi ph
nu nh n c thc hin ng lut. Tuy nhin trong thc t, trong nhiu cuc u
thu kt qu u thu c bit trc. C th trng thu do b gi qu thp ri sau ny
nh nc phi b thm hoc chi ph thp dn n cht lng cng trnh thp v nh nc
cui cng li l ngi b tin ra tu sa ( lng ph.
- Tht thot lng ph trong cng tc chun b XD: c bit l khu n b gii
phng mt bng
- tht thot lng ph do khu t chc thc hin nh thay li thp, trm cp
nguyn vt liu xdtuy nhin tht thot khu ny t hn nhiu so vi cc nguyn
nhn trn.
- tht thot lng ph do c ch qun l gi trong XD, trong khu thanh
ton, quyt ton vn u t DA hon thnh.
VD: DA cng c VT s dng vn ODA, tng VT 229 t ng. Tuy nhin sau khi
XD xong, bn XD bn giao cho bn sd theo quy nh ca Nh nc th cng trnh
ch c ng gi 72 t d
*gii php thc hin nguyn tc tit kim hiu qu:
-c ng li chin lc u t g n, trnh u t sai hng
-u t c trng im, trnh phn tn tn mn. Coi trng tnh h thng, tnh ng b
of u t xd c bn t hiu qu ti a.
-Khi ra quyt nh u t th ly hiu qu kt x hi lm tiu chun c bn xc nh
phng n u t pht trin
-Trong qu trnh u t v vn hnh kt qu u t phi c gng gim chi ph vt t,
tit kim s dng ti nguyn thin nhin bi tit kim ngun vt t th tng ng vi
vic m rng c s nguyn liu trong cng nghip khai thc m k cn u t thm cho
xy dng c bn.
-Tit kim lao ng sng, tc l cn t chc 1 cch khoa hc tt c cc loi lao
ng k c lao ng qun l
-Cn i mi cc chnh sch v n by kinh t nhm khuyn khch s dg c hiu qu
cc ngun lc ca nc
-Cn kim tra, kim sot cht ch vic s dng cng qu trong cc DA s dng
vn Nh nc.
7) nguyn tc tng cng php ch x hi ch ngha trong qun l hot ng u
t
Nguyn tc ny i hi phi qun l nh nc v u t phi da trn c s php lut ca
Nh nc.Nguyn tc ny k cho php cc c quan Nh nc thc hin vic qun l u t 1
cch ch quan, tu tin m phi da vo php lut, lm ng php lut, nghim chnh
chp hnh php lut ca nh nc trnh tnh trng: dn x theo lut, quan x theo
l
nguyn tc ny c thc hin phi m bo 3 iu kin sau:
-Xy dng v hon chnh lut php
-Gio dc php lut cho dn
-Phi x l 1 cch nghim minh mi hnh vi vi phm php lut
8) nguyn tc v m rng hp tc u t vi cc nc, vi yu cu cc bn cng c li,
k xm phm c lp ch quyn v lnh th ca nhau theo phng thc a phng ho, a
dng ho.
Cu 2: Trnh by cc phng php qun l hot ng u t? Lin h vic p dng cc
phng php trong cng tc qun l hot ng u t hin nay?
Cc phng php qun l u t:
Phng php hnh chnh
- L cch tc ng trc tip bng cc quyt nh dt khot, mang tnh bt buc ca
Nh nc ln i tng b qun l nhm t c mc tiu t ra trong nhng tnh hung nht
nh.
- c im:
* Tnh bt buc : i tng b qun l phi chp hnh nghim chnh cc tc ng hnh
chnh. Nu vi phm s b x l kp thi, thch ng. i hi cp di bt buc phi thc
hin, khng c la chn, m ch c cp c thm quyn ra quyt nh mi c quyn thay
i quyt nh.
* Tnh quyn lc : i hi cc c quan QLNN ch c php a ra cc tc ng hnh
chnh ng vi thm quyn ca mnh. Cc qnh phi dt khot, r rng, d hiu, c a
ch ngi thc hin loi tr kh nng c s gii thch khc nhau i vi nhim v c
giao. Cc qnh hnh chnh ny phi c cn c khoa hc, ngi ra quyt nh phi hiu
r c tnh hnh thc t, nm vng tnh hung c th, d on cnhng nt pht trin
chnh, nhng mt tch cc, cng nh nhng kha cnh tiu cc c th din ra khi
qnh c thi hnh. Bi cp cng cao th phm vi ra quyt nh cng rng, nu sai
th tn tht rt ln.
- Vai tr :
* N xc lp c trt t k cng lm vic trong h thng
* Na gii quyt c cc vn t ra trong qun l rt nhanh chng
* N c th giu c hot ng
Tuy nhin pp ny d dn n tnh trng quan liu, my mc; b my hnh chnh
cng knh v c on.
Phng php kinh t
- pp kinh t tc ng vo i tng b qun l thng qua cc li ch kinh t cho
i tng b qun l t la chn ly mtiu v phg n hnh ng c hiu qu nht trong
phn vi hot ng cu h.
- c im :
* Nh nc ch ra mc tiu, nhim v phi t c; a ra nhng k khuyn khch v
kinh t, nhng phng tin vt cht c th s dng ch u t v nhng ngi tham gia
h t t t chc vic thc hin nhim v.
* Khi s dng pp ny, Nnc phi bit to ra nhng tnh hung, k, n by kch
thch kinh t li cun, thu ht cc c nhn v cc dn u t theo hng va ch nc,
va li nh, l ch ca cc c nhn v dn ph hp vi li ch chung ca t nc.
- Vai tr :
* pp to ra s quan tm vt cht thit thn ca tng b qun l, cho nn n tc
ng rt nhy bn, linh hot, pht huy c tnh ch ng, sng to ca ngi lao ng v
cc tp th l. Vi 1 bin php kinh t ng n s lm cho nl hng hi sx v ng thi
nhim v chung cng c gii quyt nhanh chng, c hiu qu.
* L pp ql tt nht thc hnh tit kim v nng cao hiu qu kinh t bi n m
rng quyn hnh ng ca cc c nhn v cc dn, ng thi nng cao trch nhim kinh
t ca h. iu ny gip Nh nc gim c rt nhiu trong vic iu hnh, kim tra, n
c chi li, vn vt mang tnh cht s v hnh chnh; nng cao thc k lut, t gic
ca con ngi v ca mi dn.
Tuy nhin pp ny i hi cn b qun l phi c trnh v nng lc v nhiu
mt.
Phng php gio dc
- Tc ng n i tng b qun l thng qua vic tc ng n thc, o c, lng tm
hng h pht trin theo hng c li cho s pht trin chung ca x hi.
- c im :
* Da trn c s vn dng cc quy lut tm l. c trng ca ppny l tnh thuyt
phc, tc l n lm cho ngi lao ng t phn bit c phi tri, ng sai, t m nng
cao c tnh t gic lm vic.
- Vai tr :
* Do c im ca hot ng u t l s dng vn ln, kt phc tp; n lin quan n
nhiu ngnh ngh v n rt kh kim tra, kim sot; lao ng vt v, lun di ng nn
n i hi tnh t gic cao trong lao ng m bo cht lng cng trnh, trnh tnh
trng ph i lm li, gy lng ph.
Phng php kinh t l phng php quan trng nht ( l do phn vai tr)
Cu 3. Trnh by cc cng c qun l hot ng u t ? Anh (ch) hy cho bit tc
dng ca mi cng c trong cng tc qun l hot ng u t hin nay?
1.Quy hoch tng th v chi tit
Tng giai on NN xy dng cc chin lc KTXH. Quy hoch l vic c th ha v
kng gian, thi gian ca chin lc, mang li hu qu kinh t cho ch u t v
cho x hi. Nh nc cho php N T la chn c hi u t
y l cng c NN qun l hot ng u tc k hoc
2. Cc k hoch
Cc k hoch l k hoch nh hng v k hoch trc tip. Khi nn kinh t chuyn
sang nn kinh t th trng th C T t khai thc ngun vn v NN nh hng s dng
cc ngun vn .
Trong k hoch bao gm: k hoch huy ng vn v s dng vn. thc hin c k
hoch tc l thc hin c cc mc tiu ca ngnh, a phng v tm ra c gii pho
3. H thng php lut:
H thng php lut: lut t ai, lut bo v mi trng, lut cng ty, lut xy
dng v vn bn di lut lin quan n hot ng u t nh cc quy ch v qun l ti
chnh, vt t, thit b
H thng ny to mi trng php l gip NN huy ng cng nh s dng ngun lc hp
l. Nu khng thng qua h thng lut th ko th thc hin c mc tiu.
S dng ngun vn c hiu qu
4. Danh mc cc d n u t
Danh mc ny sp xp theo th t u tin cn c vo ngun lc ngn sch hn ch
sd ngun ngn sch hp l nht
5. Cc chnh sch v n by kinh t.
Nhng chnh sch v n by kinh t quan trng thng c p dng nh:chnh sch
gi c,chnh sch tin lng, chnh sch tn dng, chnh sch khuyn khch u tDng
cc chnh sch ny iu chnh V T vo nhng ngnh lnh vc cn khuyn khch.
6. Cc thng tin cn thit v cung cu th trng , kinh nghim qun l, gi
c v cc vn c linquan n u t
7. Ti liu phn tch nh gi kt qu v hiu qu hot ng u t
Giups cc c quan qun l c th nh gi, so snh cc c hi u t hiu qu nht.
nh gi t hiu qu cao hay thp, hn ch v nguyn nhn c th a ra gii php nng
cao hiu qu u t.
8.Cc hp ng kinh t.
L c s kt, theo di qtrnh t, thc hin thanh quyt ton v nghin thu
ctrnh, c c qg cc tranh chp t.
9.H thng kt cu h tng.
H thng kt cu h tng ngnh no, a phng no tt s l mt yu t thu ht u t.
V vy htkcht cng l mt cng c nh hng, khuyn khch u t vo nhng linh vc,
a bn c li cho s pt khxh chung.
10.H thng cc DNNN
Vt ca cc dn nh nc chim 1 phn ko nh trong vt ton xh, ch yu l u t
chiu su, m rng sn xut, i mi thit b, hin i ha dy chuyn cng ngh v u t
c vo nhng lnh vc cn thit nhng ko hp dn t. iu ny gip cn i cct xh,
lng vt ln nn h td ca dnnn cng c tc dng kk hoc ngn cn hvi t ca cc ch
th t trong nn kt nh hng dng t theo hng mong mun.
Cu 4. Hy lm r nguyn nhn ca tnh trng tht thot lng ph trong u t
hin nay? Theo anh (ch), cn phi c nhng gii php no khc phc tnh trng
tht thot lng ph trong u t?
* Nguyn nhn ca tnh trng tht thot lng ph trong u t:- u t ko c quy
hoch, quy hoch cht lng thp. v th cng tc quy hoch phi i trc mt
bc.
- Xc nh ch trng u t, nh hng u t sai lm.
Quyt nh sai v nh my lc du Quy H: b ra 20 t ( nm 92) u t. Sau b d
do trnh qun l cha tm, tham mu qu km.
- Khu thm nh, ph duyt thit k k thut, tng d ton. Ph duyt cc bn v
k thut ko m bo, hoc ph duyt chm
- Vn u t cho khu k hoch ha u t: c qu nhiu d n u t c ph duyt nn
ko c mt d n no l trng tm, trng im
Do vic b tr k hoch dn tri theo kiu chia phn t dn n tiu cc chy vn
gy lng ph. Rt nhiu d n c b tr s vn nh hn s vn cn thit nn time xd ko
di, vn b ng trong xd d dang, tng ph qun l v y gtri cng trnh ln.
- u thu xd.
- Cng tc chun b xy dng: gii phng mt bng
- T chc thc hin: n cp nguyn vt liu
- Khu thanh ton, quyt ton vn u t d n hon thnh: c ch qun l gi ko
cht ch. Vdu: chng t, ha n ko hp l
* Bin php khc phc:
- Phi c ng li chin lc u t ng n, trnh u t sai hng
- Quy hoch phi i trc mt bc, m bo tm nhn xa cng nh cht lng
tt.
- Phi u t c trng im, trnh phn tn, tn mn, coi trng tnh h thng tnh
ng b ca u t xy dng c bn c hiu qu ti a
- Khi ra quyt nh u t th ly hiu qu kinh t x hi lm tiu chun c bn
xc nh phng n pht trin, la chn d n u t v cng ngh
- Trong qu trnh u t v vn hnh kt qu u t phi c gng gim chi ph vt
t, tit kim s dng ti nguyn thin nhin v tit kim ngun vt t th tng ng
vi vic m rng c s nguyn liu trong cng nghip khai thc m khng cn u t
thm cho xy dng c bn
- Tit kim lao ng sng: t chc khoa hc tt c cc loi lao ng k c lao
ng qun l
- Cn i mi cc chnh sch v n by kinh t nhm khuyn khch s dng c hiu
qu cc ngun lc cu t nc
- Cn kim tra, kim sot cht ch vic s dng cng qu trong cc d n s dng
vn nh nc trnh tnh trng chim ca cng.
Cu 5. Trnh by ni dung qun l u t ca Nh nc ? Trong cng tc qun l
hot ng u t hin nay, nhng ni dung trn c thc hin nh th no? Cho nhn
xt
a.Ni dung QLHT ca NN.
-Xy dng v hon chnh h thng lut php c lin quan n u t v cc vn bn di
lut lin quan n hot ng u t. Ban ahnfh sa i, b sung lut u t v cc lut
lin quan nh lut nh t, lut t ai, lut u thu
-Xy dng chin lc, quy hoch, k hoch u t theo tng ngnh, tng a phng.
Trn c s xc nh danh mc cc d n u tin. Cn phi xc nh cc d n u tin v
ngun lc c hn, nn xc nh c k hoch huy ng v s dng vn c trng tm trng im
v hiu qu
-Ban hnh kp thi cc chnh sch ch trng u t: chnh sch ti chnh tin t,
chnh sch tn dng, chnh sch u i
-Ban hnh cc nh mc kinh t k thut chun mc u t lm chun mc thm nh nh
gi cc d n
-Xy dng cc chnh sch cn b thuc lnh vc u t. o to, hun luyn i ng cn
b chuyn mn c trnh chuyn su chuyn mn cho tng lnh vc ca hot ng u
t.
- ra cc ch trng chnh sch hp tc u t vi nc ngoi v chun b cc iu kin
v ti chnh, vt cht, nhn lc hp tc t hiu qu cao
-Thc hin chc nng gim st v nh gi u t:
+gim st v nh gi tng th u t:
GS nh gi tng th u t ca nn kinh t ca cc a phng, cc vng lnh th v
cc ngnh (quy m, tc c cu v hiu qu u t)
Giam st nh gi tng th v qun l u t, tnh hnh thc hin cc quy nh v
qun l u t cc B, ngnh, a phng
+Giam sat nh gi cc DADT theo cc giai on
Chun b u t
Thi cng xy dng cng trnh
Giai on sau khi thc hin d n
Thng qua gim st nh gi kp thi b sung hon chnh nhng bt hp l cha ph
hp trong c ch chnh sch v ra nhng gii php nhm huy ng ti a v s dng cc
ngun lc c hiu qu. iu chnh, x l nhng vn pht sinh trong qu trnh vn
hnh ca d n.
-NN qun l trc tip ngun vn ngn sch cp pht cho u t v i vi cc ngun
vn khc phi c bin php thch hp nhm m bo s cn i tng th ca ton b nn
kinh t.NN qun l trc tip ngun ngn sch v phn b theo tiu ch m bo cng
bng t vic xc nh ch trng u t, khu lp d n, thm nh d n (N 12), thit k
k thut v tng mc vn ca d n
-i vi nhng d n s dng vn ca NN th phi t chc u thu, thm nh kq u
thu.
-Qun l tt c qu trnh xy dng ( gim st tt c qu trnh) v qun l gim st
cc ch tiu vn hnh cho n khi a vo s dng
i vi d n khng s dng vn NN th NN phi s dng h thng chnh sch n by
kt khuyn khch vo cc ngnh, lnh vc, a ph, vng lnh th sao cho cn
i.
* phn bit s khc nhau gia qun l hot ng u t ca Nh nc v ca cc c
s
* Th ch qun l:
- Nh nc l ch th qun l chung nht hot ng u t ca t nc
- Cc c s ch l ch th qun l hot ng u t n v mnh
* phm vi v quy m
- Nh nc qun l tm v m bao qut cao ( nhim v: to ra mi trng u t
thun li cho cc nh u t. Th hin : Nh nc lp trt t trong hot ng u t,
cam kt bo m ti sn
- Doanh nghip hot ng trong mi trng v khun kh php lut do Nh nc to
ra
* Mc tiu qun l:
- Nh nc qun l hot ng u t nhm bo v quyn li quc gia, bo v li ch
chung nht ca mi thnh vin trong cng ng. c bit l li ch di hn.
- mc tiu ca Doanh nghip ch yu xut pht t li ch trc tip ca mnh
* phng php qun l:
- Nh nc ch yu qun l = phng php gin tip, nh hng, ra cc chin lc v
k hoch, a ra cc d bo v tm tt tnh hnh th trng, v nhu cu u t v iu tit
li ch cho ton x hi. v th Nh nc va qun l = quyn lc thng qua php lut
v quyt nh hnh chnh c tnh bt buc li va bng cc bi php kinh t thng qua
cc chnh sch u t.
- cc Doanh nghip qun l ch yu = phng php kinh t v ngh thut tin
hnh u t
Cu 6. Trnh by ni dung qun l u t ca cc B ,Ngnh, a phng ? Trong
cng tc qun l hot ng u t hin nay, nhng ni dung trn c thc hin nh th
no? Cho nhn xt ?
- cc b, ngnh, a phng xy dng chin lc, quy hoch u t cho b, ngnh v
i phng mnh.
- Ban hnh nhng vn bn qun l thuc ngnh mnh, a phng mnh c lin quan
n u t
- xy dng danh mc cc da cn u t ca ngnh, a phng
- xy dng cc k hoch huy ng vn u t
- hng dn cc nh u t thuc ngnh mnh, a phng mnh trong vic lp da v
thc hin da
- H tr v trc tip x l nhng vn pht sinh trong qu trnh u t nh cp t,
gii phng mt bng, thu v tuyn dng lao ng, xy dng cng trnh
- La chn i tc m phn v k kt hp ng lin doanh lin k trong hp tc u t
vi nc ngoi.
- trc tip kim tra gim st qu trnh hot ng ca cc da u t thuc ngnh,
a phng theo cc chc nng, nhim v c phn cp qun l.
- Kin ngh vi cp trn iu chnh, sa i b sung nhng bt hp l, nhng thiu
st trong nhgn c ch, chnh sch, cc quy nh di lut t nng cao hiu qu qun
l, nng cao hiu qu u t.
Cu 7. Trnh by cc nguyn tc lp k hoch u t? Lin h vi thc t Vit
nam?
KHH u t va l ni dung va l cng c qun l hot ng u t. Cng tc KHH u t
phi qun trit c nhng nguyn tc ch yu sau y:
KHH u t phi da vo quy hoch, chin lc pht trin KTXH ca quc gia,
ngnh, a phng v c s: cc chin lc quy hoch pht trin chnh l c s khoa hc
lp k hoch u t trong phm vi nn KTQD cng nh ca tng ngnh, a phng v t
chc c s.
Vit Nam chuyn t c ch KHH tp trung sang c ch th trng, cc chin lc
v quy hoch tm v m c nh nc xc nh v son tho, nh nc d bo th trng trong
nc v nc ngoi xc nh chin lc pht trin KTXH, c th ho tng chin lc. Nh
nc xy dng cc quy hoch v cc k hoch 5 nm, xy dng chng trnh pht trin
KTXH da trn mc tiu ca nhng chin lc Nhng hot ng trn gp phn gip hot
ng u t Vit Nam thc hin tt cc mc tiu ca chin lc pht trin KTXH.
K hoch u t phi xut pht t tnh hnh cung cu ca th trng: Khc vi KHH
trong nn kinh t tp trung bao cp, KH u t trong nn KTTT phi xut pht t
tnh hnh cung cu th trng. Tn hiu th trng cho bit nn u t ci g, bao
nhiu vn, u t khi noTrn c s nghin cu th trng xc nh phng hng u t mi
nng cao c hiu qu hot ng u t. Tuy nhin cng cn thy r mt tri ca th
trng khi lp k hoch u t.
Vit Nam, vi c im ngun vn l c hn, th cng cn xut pht t tnh hnh
cung cu th trng hn ch c tht thot lng ph mc thp nht. Tuy nhin, vic
thc hin k hoch u t xut pht t tnh hnh cung cu th trng Vit Nam cha c
trit , vn dn n nhng ng tic trong u t, v u t sn xut khng hiu qu nh
mong mun, thng l hin tng khi sn xut ra th cung vt cu.
K hoch u t phi da vo kh nng huy ng vn ngun lc trong v ngoi nc:
Nu ko da trn kh nng huy ng ngun lc trong v ngoi nc th k hoch u t ko
c tnh kh thi v ch l c mun.
K hoch u t phi c mc ch r rng:
K hoch u t phi nhm t c ci g v p ng c nhu cu g ca nn kinh t.
nc ta mi bt u cng nghip ha nn ngun lc khan him, ko th p ng c cng
mt lc cc ngun lc pht trin. Do lp k hoch phi chn c mc tiu u tin, tp
trung nhng yu t khan him t vo nhng lnh vc c hiu qu nht, cp bch nht
m ko t dn tri. Mt trong nhng nguyn nhn tht bi ca ctrinh KHH trc y l
k hoch thng qu tham vng, c gng thc hin nhiu mc ch cng mt lc m ko xt
n nhng mu thun nhau trong mc ch. Trc y nhng cng trnh thng rt s, mp
m v cc chnh sch c th, ko tm c cc ngun lc cn thit dn n khong cch gia
vic lp KHv thc hin chng thng rt ln.
Coi trng k hoch d bo khi lp k hoch u t trong c ch th trng: D bo
l mt cng c k hoch. Trong c ch th trng, k hoch nh hng gi v tr rt
quan trng nn cn phi pht huy hiu qu cng tc d bo trong c ngn hn v di
hn, d bo cung v cu sn phm, d bo ngun vn v ngun vn u t, d bo tnh hnh
u t ca cc ch th
Vit Nam, k hoch d bo cn cha t yu cu v i khi cn cha chnh xc. Bn
cnh , s khc nhau gia cc lung thng tin lm ch u t khng tin tng vo cng
tc d bo m thng nhn nhn trn phan im phim din ca mnh i khi dn n s sai
lch trong cng tc ra quyt nh u t Vit Nam.
y mnh cng tc KHH u t theo cc chng trnh, d n, phi hp cc k hoch nm
v k hoch trung di hn: phi y mnh cng tc u t theo chng trnh d n v
chng trnh v d n l cng c trin khai vic thc hin k hoch. Phi hp k hoch
nm v k hoch trung di hn v n m bo tnh linh hot kp thi ca k hoch u t,
v k hoch nm l s c th ho v iu chnh ca k hoch 5 nm. K hoch 5 nm l l s
c th ho ca k hoch di hn.
Cng tc k hoch trong c ch th trng Vit Nam dn chuyn sang lp k hoch
theo chng trnh pht trin v d n. Tuy nhin, vic thc hin mi ch p ng c
trn c s nhng d n ln v trung, cn cc d n nh th vic lp k hoch vn cha
theo chng trnh v d n bi suy ngh ca ch u t l n t nh hng.
K hoch u t ca nh nc trong nn c ch th trng cn coi trng c k hoch
nh hng v k hoch trc tip: K hoch u t ca nh nc cn m bo nhng mt cn i
ln ca nn kinh t, phn nh ton b hot ng u t v c nh hng phn cng u t hp
l gia cc thnh phn kinh t. Mt s cng trnh u t quan trng, then cht c
nh hng n i sng kinh t, vn ho, an ninh quc phng v ngun vn u t ca Nh
nc cn c nh nc lp k hoch trc tip.
Vit Nam, nh nc qun l qu trnh u t ch yu bng lut php, bng bin php
khuyn khch hay hn ch, bng c ch chnh sch, bng n by kinh t, s dng
trit quan h th trng v li ch vt cht nn i vi hot ng u t s dng ngun vn
khc, nh nc thc hin k hoch gin tip. th hin r s thay i c ch KHH t nn
kinh t tp trung sang nn KTTT theo s thay i ca c ch KHH.
Phi m bo tnh khoa hc, ng b, kp thi v linh hot ca k hoch: K hoch
u t phi da trn nhng cn c khoa hc v kh nng v thc trng vn u t, tnh
hnh cung, cu sn phm th trng, chin lc, phng hng pht trin KTXH, chin
lc u t chung ca nn kinh t, ngnh, a phng v n v K hoch u t phi ng b
gia cc ni dung u t, gia mc tiu v bin php, m bo to ra 1 c cu u t hp
l, ng thi c tnh linh hot cao. K hoch s c iu chnh khi thay i nhu cu
v ngun lc thc hin.
Vit Nam, vi s tng ln v s lng v cht lng ca cn b lm cng tc phn
tch, d bo, cn b hoch nh chnh sch v cn b lm cng tc lp d n, hin nay,
k hoch cc hot ng u t dn m bo c tnh khoa hc v ng b, tuy nhin, do cht
lng d bo cha cao nn tnh linh hot ca k hoch u t cn yu.
K hoch u t ca nh nc phi m bo nhng mt cn i ln ca nn kinh t, kt hp
tt gia ni lc v ngoi lc, kt hp hi ho gia li ch hin ti vi li ch lu
di, li ch tng th vi li ch cc b, ly hiu qu KTXH lm tiu chun xem xt
nh gi. K hoch u t ca nh nc l b phn rt quan trng ca k hoch u t ni
chung. Vi quy m vn ln, tp trung trong tay thnh phn kinh t nh nc, Nh
nc xy dng v thc hin cc k hoch u t c v tr chin lc quan trng, c nh
hng n ton b nn KTQD, m bo nhng cn i ln ca nn kinh t, to iu kin thun
li pht huy tim nng u t ca cc thnh phn kinh t khc v thu ht u t nc
ngoi.
Vit Nam, nh nc xy dng v thc hin cc k hoch u t m bo c nhng mt cn
i ln ca nn kinh t. Tuy nhin, do nhng nh hng ca ch trc v c im nn
kinh t ca nc ta vn cn cha pht trin so vi nhiu nc nn hiu qu ca n cha
th hin r rt.
K hoch u t trc tip ca nh nc phi c xy dng theo nguyn tc t di ln:
theo nguyn tc ny, d n l n v k hoch nh nht, l cng c thc hin KH u t
ca c s, c s lp d n trnh ln B, ngnh, a phng. Nh nc xem xt trn c s m
bo s cn i chung trc khi ra quyt nh u t.
Vit Nam cng tc k hoch u t trc tip ca nh nc c xy dng ng theo
nguyn tc trn. Tuy nhin, qua nhiu giai on qu dn n tht thot lng ph
trong u t cng nhiu, l mt trong nhng nguyn nhn gy tht thot lng ph
trong u t Vit Nam.
Cu 8. Trnh by tc dng ca k hoch u t? Cng tc k hoch ho hot ng u t
Vit nam hin nay c pht huy c nhng tc dng khng? Cho nhn xt
K hoch u t l mt ni dung ca cng tc KHH. N l mt b phn ca KH nh nc
v cc c s, l qtrinh x mc tiu ca h t v xut nhng gii php tt nht t c mc
tiu vi hiu qu cao.
- Lp kh chnh l quyt nh trc xem trong tng lai phi lm g, phi lm nh
th no, lm bng cng c g, khi no lm v ai lm. Mc d t khi chng ta tin on
c tng lai v nhng yu t nm ngoi s kim sot c th ph v nhng k hoch tt
nht c nhng nu ko c k hoch cc s kin s din ra mt cch ngu nhin v cta s
mt i kh nng hnh ng mt cch ch ng.
Tc dng ca k hoch u t: - gip con ngi hot ng mt cch ch ng.
- l cng c qun l nn kinh t v hot ng u t bi v KHc chc nng nh hng,
lin kt v cn i mi hot ng trong h thng.
- KH u t l n by quan trng c th huy ng mi tim nng pht trin kinh
t. bi kh s a ra mc tiu v s quan tm y n li ch con ngi t to ng lc to
ln li cun ngi lao ng v ngun vn t.- C s phn b v sd tt nht ngun lc
hin c.
kh gp phn iu chnh v hn h nhng khuyt tt ca nn KTTT. Hn ch xu hng
t theo phong tro, hn ch u t dn n phn ha giu ngho.
- L c s cc nh qun l d bo v nhng thay i bn trong v bn ngoi nhm tm
ra nhng phng sch ng ph kp thi.
Cu 9. Trnh by cc tiu thc phn lai k hoch u t v lm r ngha ca tng
tiu thc phn loi trong cng tc qun l hot ng u t?(xem t trang 85 n 88
SGK)
phc v qun l, trong cng tc k hoch ha u t, cc nh kinh t phn loi k
hoch u t theo nhng tiu thc khc nhau.
1) Theo ngun vn huy ng, k hoch u t bao gm cc loi k hoch huy ng
vn u t
K hoch h vn u t phn nh tng loi ngun vn dtu, mc huy ng t tng ngun
vn.
K hoch huy ng vn cp v m phi m bo cn i gia cc ngvon: VDT t NSNN,
tn dng u i ca NN, VDT doanh nghip NN, t nhn, VDT trc tip nc
ngoi.
K hoch huy ng vn cp tnh thnh ph bao gm: VDT c NS phn b, VDT c
huy ng t NS a phng, VDT c huy ng t cc doanh nghip, t chc, VDT c huy
ng t dn c.Cn xc nh r ch tiu tng ngun c th c k hoch huy ng v phn b
hp l.
K hoch huy ng VDT cc DN:cn phu ch r theo tng ngun qu khu hao,
ngun tch ly t li nhun, tn dng u i, tn dng TM..
ngha : - xc nh r cc ngun hot ng vn do hot ng u t
- X mc tiu, chin lc pht trin ca v trong thgian ti
- Gip cc nh qly t ra c/sch ch trng bphap hot ng vn c th.
2) Trn phng tin s dng vn, k hoch u t l mt tng th cc k hoch b tr
s dng vn u t
KH b tr use vn dtu l nhng keed hoch u t quan trng nht c bit vi
ngun vn nh nc. Cc k hoch ny cho bit VDT s c s dng vo u v nh th no.N
l c s nh gi tnh cn i v hp l ca c cu u t.Mt s k hoch b tr s dng vn u
t gm: theo ngnh, lnh vc u t, theo a phng vng lnh th, theo giai on
ca qu trnh u t theo d n.
theo qu trnh u t theo d n:
- K hoch VDT cho cng tc kim tra gim st v lp quy hoch pht trin
nghnh, vng lnh th, quy hoch xy dng th, nng thn
- Giai on chun b u t: cc chi ph cho lp v thm nh cc d n u t (KH
chun b u t)
- KH chun b thc hin d n: chi ph cho vic kim st thit k k thut, cc
cng vic chun b thc hin xy dng v cc chi ph khc c lin quan n cng tc
chun b thc hin d n.
- KH thc hin u t : bao gm chi ph thc hin mua sm thit b xy lp cng
trnh v cc chi ph c lin quan n u thu v a d n vo khai thc s dng.
ngha : X r vn u t s c sdung ntn? T lm c s so snh nh gi
- gip cc nh qly xy dng KH phn b VT theo tng gon, tng thi k mt
cch hp l, hqua
- L c s thc hin cng tc ktra, gsat hot ng t, trnh tht thot lng ph
v cc tiu cc trong t.
3) Theo bin php trin khai thc hin k hoch, k hoch u t chia thnh k
hoch u t theo chng trnh v k hoch theo d n.
K hoch t theo d n l tp hp cc KH v vn, KH chun b t v s dng VT cho
d/a. Mt KH t theo d/a thng gm ni dung: KH vn cho cng tc iu tra, kho
st v lp quy hoch ngnh, lnh th, quy hoch xy dng th v nng thn, KH
chun b u t,(, bao gm vn thc hin tra kho st, lp d/a tin kh thi v kh
thi, thm nh d n v ra quyt nh t,), KH chun b thc hin d/a ( bao gm vn
chi cho thc hin cng tc kho st thit k k thut, lp tng d ton, lp h s
mi thu, nh gi h s mi thu, n b gphong mt bng v cc chi ph khc lin qua
n cng tc chun b thc hin d n t) , KH thc hin t ( bgom: VT cho mua sm
thit b vt t, thi cng xy lp cng trnh v cc chi ph khc lquan n a d/a
vo khai thc s dng)
Tng hp cc KH t theo d/a ring l thuc chtrinh pht trin to KH t
chung cho ton b chng trnh phtrien l 1 KH tng qut, phn nh quy m v c
cu, cc ngun vn u t, KH gii ngn vn theo thgian v tin cng vic cho tng
d/a v theo cc hng mc ca ton b chng trnh pht trin.
ngha : KH t theo chng trnh:
- Xdung mc tiu tu trong di hn c nh hng ton din tng th v Kh
t.
-Gip a ra KH hot ng v phn b vn c th cho tng d/a trong chtrinh
theo dch v t nhm thc hin mc tiu chung ca chtrinh
- Thit lp v bo m s phi hp hot ng cc d/a trong chtrinh
- L c s cc nh qly thc hin cng tc gsat, hn ch v khc phc nhng tiu
cc trong hdong t
KH theo d n:
-L c s cc nh qly iu phi ngun lc cho d/a
-La c s d ton tng ngn sch, chi ph cho tng vic ca d/a
-Xy dng KH huy ng, phn b, s dng vn c hqua.
4) Theo thi gian thc hin KH, Kh t chia thnh Kh t di hn, KH t hng
nm
Kh t di hn l mt loi Kh chin lc c lp trn c s cc KH v chin lc
Ptrien KT_XH c tnh tng th, c phm vi KH v ni dung nh hng lu di v rng
ln
KH t hng nm l loi KH thng dng c lp hng nm v c th c tng hp t KH t
cc d/a ring k, ni dung ch yu Kh hng nm gm:
-KH cho cng vic tra kho st, lp quy hoch ngnh, lnh th, quy hoch
xy dng th v nng thng.
-Kh chun b t cho cc d/a thuc nm ng/ cu,
-Kh chun b thc hin t trong nm
-Kh t cho mi d/a trong nm KH
-Kh bn giao cng trnh xy dng xong
ngha :- gip cho cng vic qly t c tm nhn, nh hng r rng trog ngn v
di hn
- Gip cho cng tc qly c tnh d bo, lng trc nhng bin ng c th xy ra
trong tng lai
- Xy dng c/sch cn b t, b tr nhn lc cho hot ng qly t hiu qu.
- Bo m s phi hp hot ng, tnh ph hp ca KH ngn v di hn
- Xdung c mc tiu v phng tin t c mc tiu t trong ngn hn v di
hn
5) Phn theo cp lp v thc hin KH . KH t chia thnh : KH t cp c s,
phng v KH t chung ton XH.
KH t ca c s thng bgom cc ndung:
-KH thc hin cc cng vic chun b t:
-KH mua sm thit b, mmoc ca DN
-KH xy dng cc hng mc cng trnh ( sx v phi sx) ca c s ( bgom c sa
cha ln ti sn c nh hin c)
-Kh vn lu ng phc v s hot ng ca cc ti sn c nh mi tng thm
-KH t pht trin ngun vn nhn lc vic thay th lng c, b sung l mi, p
ng y/cu l ca c s.
-KH a v hng cc nng lc sx phc v mi.
KH t chung ton Xh phn nh bc tranh t tng qut v vn, ngun VT, nhng
ch tiu t ch yu, nhng c cu t qtrong trn pvi nn kte, p/ chnh sch t ,
cc mc tiu v gphap u t ch yu thc hin cc ngha v KTXH ca quc gia
trong1 thi k nht inh.
ngha : - Bo m s phi hp hng gia cc ngnh, c s, phng
- Cho bit mc tiu v phng tin t c mc tiu.
6) Theo phng php lp KH, KH t chia thnh KH nh hng ( gin tip ) v
KH trc tip.
KH t nh hng l loi KH t gin tip, trong , NNc ko giao ch tiu php
lnh trc tip m gtiep thng qua cc cng c, n by kte nh lut php, c/sch
ti chnh tin t. khuyn khch li ch vt cht, hng cc nh t vo cc ngnh,
lvuc theo mc tiu x trc ca NNc, ph hp vi phtrien nh hng KTXH cng nh
quy hoch ngnh vng nhm huy ng ti a ngun lc cho t phtrien.
KH t trc tip l KH m NNc KH ha trc tip thng qua cc ch tiu php lnh
v hng dn. KH t trc tip c thc hin i vi b phn vn u t t NSNN v vn tn
dng u i.
Cu 10. Trnh by khi nim c cu u t v cc loi c cu u t? Anh (ch) hy
nhn xt v c cu u t Vit nam hin nay (xem t trang 94 n 103 SGK)
C cu u t l c cu cc yu t cu thnh u t nh c cu v vn, ngun vn, c cu
huy ng v s dng vn quan h hu c, tng tc qua li gia cc b phn trong
khng gian, thi gian, vn ng theo hng hnh thnh mt c cu u t hp l v to
ra nhng tim lc ln hn v mi mt kinh t - x hi.
Cc loi c cu u t.
C nhiu cch phn loi c cu u t. Di y trnh by mt s c cu chnh thng
hay s dng.
a. C cu u t theo ngun vn
C cu u t theo ngun vn th hin quan h t l ca tng loi ngun vn trong
tng vn u t x hi hay ngun vn u t ca doanh nghip v d n. Trn phng din
v m c mt s loi ngun vn ch yu sau :
Vn ngn sch nh nc : l ngun vn c trch lp t ngn sch ca nh nc chi
cho cc hot ng u t. y l mt ngun quan trng trong chin lc pht trin
kinh t x hi ca mi quc gia v thng c u t cho cc d n kt cu h tng kinh
t x hi, quc phng, an ninh, h tr cc d n ca doanh nghip u t vo lnh vc
cn s tham gia ca nh nc.
Vn tn dng u t pht trin nh nc : ngun vn ny c vai tr quan trng
trong phc v cng tc qun l nh nc, v iu tit kinh t v m. Thng qua ngun
ny nh nc khuyn khch pht trin kinh t ca cc ngnh, vng, lnh vc theo nh
hng chin lc ca mnh. Ngun vn cn c phn b thc hin cc mc tiu pht trin x
hi.
Vn u t ca doanh nghip nh nc : cc doanh nghip nh nc nm gi mt khi
lng vn kh ln.
Vn u t t nhn v dn c : bao gm phn tit kim ca dn c, phn tch lu ca
cc doanh nghip dn doanh, cc hp tc x.
Ngun vn FDI : ngun vn ny c tc dung to ln i vi qu trnh CNH, HH,
chuyn dch c cu kinh t v nng cao tc , cht lng tng trng nc nhn u
t.
Trn phm vi quc gia, mt c cu ngun vn hp l l c cu phn nh kh nng
huy ng ti mi ngun lc x hi cho u t pht trin,phn nh kh nng s dng hiu
qu cao mi ngun vn u t, l c cu thay i theo hng gim dn t trng ca ngun
vn u t t ngn sch, tng t trng ngun vn tn dng u i v ngun vn ca dn
c.
b. C cu vn u t
C cu vn u t th hin quan h t l gia tng loi vn trong tng vn u t x
hi, vn u t ca doanh nghip hay ca mt d n.
Mt c cu vn u t hp l l c cu m vn u t c u tin cho mt b phn quan
trng nht , ph hp vi yu cu v mc tiu u t v n thng chim mt t l kh
cao.
c. C cu u t pht trin theo ngnh
L c cu thc hin u t cho tng ngnh kinh t quc dn cng nh trong tng
tiu ngnh,th hin vic thc hin chnh sch u tin pht trn, chnh sch u t i
vi tng ngnh trong mt thi k nht nh.
C nhiu cch tip cn, nghin cu c cu u t theo ngnh. C th :
Xem xt c cu u t theo 2 nhm ngnh :sn xut sn phm x hi v kt cu h
tng.Mc ch l nghin cu tnh hp l ca u t cho tng nhm ngnh.
Nghin cu c cu u t theo 3 nhm ngnh : cng nghip, nng nghip &
dch v. Mc ch l nh gi, phn tch tnh hnh u t, thc hin ng li CNH, HH ca
ng, trong , u tin u t pht trin cng nghip v dch v nhng cng ch u t
pht trin nng nghip.
Xem xt c cu u t theo 2 khi ngnh : Khi ngnh ch o v khi ngnh cn
li, u t phi m bo tng quan hp l gia 2 khi ngnh ny nn kinh t va c cc
sn phm ch o, to th v lc cho s pht trin lu di, ng thi, m bo s pht
trin tng hp nhm p ng nhu cu tng trng nhanh, bn vng v hiu qu
d.C cu u t pht trin theo ia phng, vng lnh th.
L c cu u t theo khng gian, phn nh tnh hnh s dng ngun lc a phng v
vic pht huy li th cnh tranh ca tng vng.
Mt c cu u t theo a phng hay vng lnh th c xem l hp l nu n ph hp
vi yu cu , chin lc pht trin kinh t x hi, pht huy li th sn c ca vng
trong khi vn m bo h tr, to iu kin thun li cho s pht trin chung ca
cc vng khc, m bo s pht trin thng nht v nhng cn i ln trong phm vi
quc gia v gia cc ngnh.
Mt s hng phn tch c cu u t theo lnh th thng c s dng :Phn tch c cu
u t gia lnh th pht trin vi lnh th km pht trin ,phn tch c cu u t
theo cc vng lnh th kinh t.
* thc tin c cu u t VN:
C cu u t cha tht hp l, s dng cc ngun vn u t cha hiu qu
Trong nng nghip: ch yu vn tp trung u t vo thy li (chim khong 70%
vn u t ca ngnh), m cha ch nhiu n u t nhm nng cao cht lng pht trin
nng nghip nh u t pht trin khoa hc, cng ngh phc v nng nghip, u t cho
h thng ging cy trng, vt nui, ch bin nng sn, mng li c s h tng pht
trin nng nghip.
Cha quan tm ng mc n cng nghip ho nng nghip v nng thn do cha u t
tng xng pht trin cc ngnh ngh tiu th cng nghip nng thn, pht trin
trang tri, lng ngh truyn thng nhm chuyn i c cu sn xut trong nng
nghip. Ngnh thy sn c mc tng trng cao, nhng u t vo lnh vc ny cn khim
tn.
Trong cng nghip: c cu u t cho cng nghip chim 43% trong tng s u t
ton x hi l thp, cha pht trin v c cu li ngnh cng nghip, chuyn dch c
cu sn phm cng nghip c th hi nhp, trong iu kin cnh tranh quyt lit;
hin tng u t theo phong tro, theo li nhun trc mt cn tn ti, lng ph
vn, ti nguyn, lm gim hiu qu u t. Cha ch trng u t pht trin ngnh c
kh, u t cng nghip ng tu, ch to my cng c, my phc v nng nghip, ch bin
nng sn... u t cha gn cht vi chuyn giao cng ngh v pht trin cng ngh
cao, hn ch kh nng cnh tranh ca mt s lnh vc cng nghip ch bin.
V giao thng vn ti: ch yu vn tp trung vo giao thng ng b (chim trn
70% vn u t ca ngnh), trong li tp trung ch yu h thng ng quc l; h
thng ng giao thng nng thn, vng kinh t kh khn cha c u t tho ng pht
huy hiu qu chung; u t pht trin phng tin vn ti cn mc thp.
u t cho lnh vc pht trin ngun nhn lc cn mc thp, cha gn cht vi
chin lc pht trin cc ngnh kinh t, cc vng kinh t.
C cu vng: mc d nhng nm qua c gng iu chnh c cu u t gia cc vng,
nhng t l u t ca cc vng min Ni pha Bc, Duyn hi Min Trung, vng Ty
Nguyn vn cn mc khim tn (ch mc t 8 n 12% tng mc u t ton x hi), vn u
t vn tp trung cao cc vng ng bng sng Hng (khong 24%) v vng ng Nam b
(khong 27%). u t cho cc cng trnh lin vng, lin tnh cn km, b chia ct
theo a gii hnh chnh a phng.
Cc cng trnh, d n vay vn tn dng u t pht trin ca nh nc gii ngn
chm, thi gian thc hin d n ko di, n qu hn, li n hn tr cha tr c c xu
hng tng, nh hng n cn i ngun vn; cht lng cng tc thm nh cc d n vay vn
ti h thng Qu H tr pht trin cn nhiu bt cp so vi yu cu, c bit l d bo
s bin ng ca th trng, nh hng ln n vic xc nh hiu qu ca d n.
Gii php:
1. iu chnh c cu u t cho cc ngnh , cc vng lnh th hp l .
Tip tc thc hin vic iu chnh c cu u t, tp trung vn cho cc d n c
hiu qu kinh t - x hi, c tc ng n nhiu ngnh kinh t, c t l xut khu
cao. Tng cng u t cho lnh vc nng nghip v dch v, c bit l nng nghip, v
y l ngnh chu nhiu sc p nht khi Vit Nam gia nhp WTO. Tuy nhin ngnh
cng nghip vn l ngnh cn c ch trng v mc tiu pht trin lu di . Ban hnh
quy ch cho php cc a phng t ch trong quy hoch kinh t vng, min. C cc
chnh sch u i i vi u t vo cc vng kinh t kh khn, vng su, vng xa nhm y
mnh tng trng v pht trin kinh t ca nhng vng ny, thu hp khong cch pht
trin gia cc vng kinh t.
Cu 11. Trnh by khi nim c cu u t ,chuyn dch c cu u t v c cu u t
hp l? Anh (ch) hy nhn xt v c cu u t Vit nam hin nay (xem t trang 94
n 103 SGK)
C cu u t l c cu cc yu t cu thnh u t nh c cu v vn, ngun vn, c cu
huy ng v s dng vn quan h hu c, tng tc qua li gia cc b phn trong
khng gian, thi gian, vn ng theo hng hnh thnh mt c cu u t hp l v to
ra nhng tim lc ln hn v mi mt kinh t - x hi.
S thay i ca c cu u t t mc ny sang mc khc, ph hp vi mi trng v mc
tiu pht trin gi l dch chuyn c cu u t. S thay i khng ch bao gm thay
i v v tr u tin m cn l s thay i v cht trong ni b c cu v cc chnh sch
p dng.V thc cht chuyn dch c cu u t l s iu chnh c cu vn, ngun vn u
t, iu chnh c cu huy ng v s dng cc loi vn v ngun vn ph hp vi mc tiu
xc nh ca ton b nn kinh t, ngnh, a phng,v cc c s trong tng thi k pht
trin.
C cu u t hp l l c cu u t ph hp vi cc quy lut khch quan, cc iu
kin kinh t x hi ca tng c s, ngnh, vng v ton nn kinh t, c tc ng tch
cc n vic i mi c cu kinh t theo hng ngy cng hp l hn, khai thc v s
dng hp l cc ngun lc trong nc , p ng nhu cu hi nhp, ph hp vi xu th
kinh t, chnh tr ca th gii v khu vc.
Lin h VN:
C cu u t cha tht hp l, s dng cc ngun vn u t cha hiu qu
Trong nng nghip: ch yu vn tp trung u t vo thy li (chim khong 70%
vn u t ca ngnh), m cha ch nhiu n u t nhm nng cao cht lng pht trin
nng nghip nh u t pht trin khoa hc, cng ngh phc v nng nghip, u t cho
h thng ging cy trng, vt nui, ch bin nng sn, mng li c s h tng pht
trin nng nghip.
Cha quan tm ng mc n cng nghip ho nng nghip v nng thn do cha u t
tng xng pht trin cc ngnh ngh tiu th cng nghip nng thn, pht trin
trang tri, lng ngh truyn thng nhm chuyn i c cu sn xut trong nng
nghip. Ngnh thy sn c mc tng trng cao, nhng u t vo lnh vc ny cn khim
tn.
Trong cng nghip: c cu u t cho cng nghip chim 43% trong tng s u t
ton x hi l thp, cha pht trin v c cu li ngnh cng nghip, chuyn dch c
cu sn phm cng nghip c th hi nhp, trong iu kin cnh tranh quyt lit;
hin tng u t theo phong tro, theo li nhun trc mt cn tn ti, lng ph
vn, ti nguyn, lm gim hiu qu u t. Cha ch trng u t pht trin ngnh c
kh, u t cng nghip ng tu, ch to my cng c, my phc v nng nghip, ch bin
nng sn... u t cha gn cht vi chuyn giao cng ngh v pht trin cng ngh
cao, hn ch kh nng cnh tranh ca mt s lnh vc cng nghip ch bin.
V giao thng vn ti: ch yu vn tp trung vo giao thng ng b (chim trn
70% vn u t ca ngnh), trong li tp trung ch yu h thng ng quc l; h
thng ng giao thng nng thn, vng kinh t kh khn cha c u t tho ng pht
huy hiu qu chung; u t pht trin phng tin vn ti cn mc thp.
u t cho lnh vc pht trin ngun nhn lc cn mc thp, cha gn cht vi
chin lc pht trin cc ngnh kinh t, cc vng kinh t.
C cu vng: mc d nhng nm qua c gng iu chnh c cu u t gia cc vng,
nhng t l u t ca cc vng min Ni pha Bc, Duyn hi Min Trung, vng Ty
Nguyn vn cn mc khim tn (ch mc t 8 n 12% tng mc u t ton x hi), vn u
t vn tp trung cao cc vng ng bng sng Hng (khong 24%) v vng ng Nam b
(khong 27%). u t cho cc cng trnh lin vng, lin tnh cn km, b chia ct
theo a gii hnh chnh a phng.
Cc cng trnh, d n vay vn tn dng u t pht trin ca nh nc gii ngn
chm, thi gian thc hin d n ko di, n qu hn, li n hn tr cha tr c c xu
hng tng, nh hng n cn i ngun vn; cht lng cng tc thm nh cc d n vay vn
ti h thng Qu H tr pht trin cn nhiu bt cp so vi yu cu, c bit l d bo
s bin ng ca th trng, nh hng ln n vic xc nh hiu qu ca d n.
Gii php:
1. iu chnh c cu u t cho cc ngnh , cc vng lnh th hp l .
Tip tc thc hin vic iu chnh c cu u t, tp trung vn cho cc d n c
hiu qu kinh t - x hi, c tc ng n nhiu ngnh kinh t, c t l xut khu
cao. Tng cng u t cho lnh vc nng nghip v dch v, c bit l nng nghip, v
y l ngnh chu nhiu sc p nht khi Vit Nam gia nhp WTO. Tuy nhin ngnh
cng nghip vn l ngnh cn c ch trng v mc tiu pht trin lu di . Ban hnh
quy ch cho php cc a phng t ch trong quy hoch kinh t vng, min. C cc
chnh sch u i i vi u t vo cc vng kinh t kh khn, vng su, vng xa nhm y
mnh tng trng v pht trin kinh t ca nhng vng ny, thu hp khong cch pht
trin gia cc vng kinh t.
Cu 12. Trnh by khi nim v phng php xc nh Khi lng vn u t thc
hin
Khi lng vn u t thc hin l tng s tin chi tin hnh cc hot ng ca cc
cng cuc u t bao gm cc chi ph cho cng tc xy dng, chi ph cho cng tc
mua sm v l t thit b, chi ph qu l v chi ph khc theo quy iinhj ca
thit k d ton v ojc ghi trong d n u t c duyt.
Chi ph xy dng bao gm:
Chi ph xy dng cc cng trnh, hng mc cng trnh thuc d n.
Chi ph ph v tho d cc vt kin trc c (c tnh n gi tr vt t, vt liu c
thu hi (nu c) gim vn u t).
Chi ph san lp mt bng xy dng.
Chi ph xaay dng, cng trnh tm, cng trnh ph tr phc v thi cng (ng
thi cng, in, nc), nh tm ti hin trng v iu hnh thi cng (nu c).
Chi ph mua sm v lp t thit b bao gm:
Chi ph mua sm thiets b cng ngh (gm c thit b phi tiu chun, cn gia
cng), chi ph o to v chuyn giao cng ngh (nu c ).
Chi ph vn chuyn t cng v ni mua n cng trnh, chi ph lu kho, lu bi,
lu container (nu c) ti cng Vit Nam (i vi cc thit b nhp khu), chi ph
bo qun, bo dng kho bi ti hin trng.
Thu v chi ph bo him thit b cng trnh.
Chi ph lp t thit b v th nghim, hiu chnh (nu c).
Chi ph qun l d n v chi ph khc bao gm:
Chi ph qun l chung ca d n, chi ph t chc thc hin cng tc n b gi
phng mt bng thuc trch nhim ca ch u t; chi ph thm nh hoc thm tra
thit k, tng d ton, d ton xy dng cng trnh; chi ph lp h s d thu, h s
mi thu, phn tch nh gi h s d thu, h s u thu; chi ph gim st thi cng
xy dng gim st kho st xy dng v lp t thit b; chi cphis kim nh v chng
nhn s ph hp v cht lng cng trnh xy dng; chi ph nghim thu, quyt ton,
quy i vn u t v cc chi ph qun l khc.
Chi ph lp bo co u t xy dng cng trnh i vi d n xy dng cng trnh
quan trng quc gia, cc d n nhm A, lp d qn u t xy dng cng trnh, lp bo
co kinh t k thut, nghim cu khoa hc cng gngheej lin quan n d n (nu
c).
Chi ph khi st xy dng, chi ph thit k xy dng cng trnh, chi ph thi
tuyn kin trc (nu c).
Chi ph khi cng, khnh thnh, tuyn truyn qung co (nu c)
Chi ph thm nh an ton giao thng, chi ph lp nh mc, n gi (nu
c).
Chi ph cho Ban chi o Nh nc, Hi ng nghm thu Nh Nc (nu c).
Chi ph ng kim cht lng quc t (nu c); chi ph quan trc bin dng cng
trnh (nu c).
L ph thm nh d n (gm c thit k c s), cp php xy dng (nu c).
Chi ph bo him cng trnh.
Chi ph nguyn liu, nng lng, v nhn l cho qu trnh chy th khng ti v
c ti (tr gi tr sn phm thu hi c).
Chi ph kim ton, thm tra, ph duyt quyt ton vn u t.
Mt s chi ph khc.
i vi chi ph qun l d n v chi ph khc ca d n s dng ngun vn ODA th
ngoi cc chi phsi trn cn c mt s chi phsi khc nh: chi phsi lp vn kin
d n, chi phsi kim ton quc t c xc nh theo hng dn cu Nh ti tr quc t
hoc lp d ton trnh ngi c thm quyn thm nh ph duyt..
Trnh by phng php xc nh khi lng vn u t thc hinTr li:
I.Phng php xc nh cc ch tiu phn nh mc s dng vn u t (hay: pp tnh
khi lng VT thc hin).a.i vi cng cuc u t do NSNN ti tr:
I thc hin=I XD + I thit k + I GPMB + I t vn + I khc
- i vi cng tc XD:
I XD =I XD cng trnh chnh, ph + I xdcng trnh tm
+ I xd cng trnh tm