Cu 1 : c im chung ca cc nc ang pht trin l g ? Nhng c im ny c nh
hng nh th no n s pht trin ca th trng ti chnh ?- S phn chia cc nc
theo trnh pht trin+ S xut hin cc nc th gii th 3 ngoi th gii th nht
(phng Ty), th gii th 2 (ng u)+Phn chia cc nc theo trnh pht trin+
Phn loi theo trnh pht trin : OECD, NICs, LDC+ Phn loi theo khu vc a
l: EU, ASEAN, NAFTA..- Nc ang pht trin l quc gia c mc sng cn khim
tn, c nn cng nghip km pht trin v c ch s pht trin con ngi (HDI) khng
cao. cc nc ny, thu nhp u ngi t i, ngho nn ph bin v c cu t bn thp-
Mc pht trin ca mt x hi bao hm c s h tng hin i (c v mt vt cht v th
ch) v s chuyn ra khi lnh vc to ra gi tr gia tng thp nh nng nghip v
khai thc cc ti nguyn t nhin. cc quc gia pht trin. h thng kinh t da
trn s tng trng mnh m v bn vng nhng lnh vc dch v, nghin cu pht trin,
thng tin
- a dng v khc bit v - Quy m dn s, kinh t - V tr a l, - Vn ha,
lch s pht trin - Vai tr ca nh nc v t nhn-c im chung Mc sng thp Kh
nng tch ly thp Trnh k thut sn xut thp Nng sut lao ng thp Th trng ti
chnh l ni din ra cc hot ng mua bn, chuyn nhng quyn s dngcc khon vn
ngn hn hoc di hn thng qua cc cng c ti chnh nht nh Nhng ngi cn vn
(thng l cc cng ty hay chnh ph) thng qua vic pht hnh (bn)cc chng
khon huy ng vn t th trng ti chnh. Cn nhng ngi c tin (cc nh u t) bng
cch mua cc chng khon cung cp cc khon vn cho cc nh pht hnh. Nh vy cc
chng khon l ti sn c i vi ngi mua chng nhng li l ti sn n i vi ngi
pht hnh ra chng. Ni mt cch khc, i vi nhng ngi cn vn, chng khon l mt
phng tin ti chnh huy ng vn p ng nhu cu vn ngn hn hoc di hn, cn i vi
nhng ngi d tin, chng khon l mt phng tin u t hng nhng thu nhp nht
nh.Chc nng ca th trng ti chnh1. Chc nng dn ngun ti chnh t nhng ch
th c kh nng cung ng ngun ti chnh n nhng ch th cn ngun ti chnh: Th
trng ti chnh ng vai tr l knh dnvnt ngitit kimn ngikinh doanh. Gip
cho vic chuyn vn t ngi khng c c hiu tsinh li n nhng ngi c c hi u t
sinh li. Th trng ti chnh thc y victch lyv tp trung tin vn p ng nhu
cu xy dng c s vt cht k thut,sn xutkinh doanh. Th trng ti chnh gip
cho vic s dng vn c hiu qu hn, khng ch i vi ngi c tin u t m cn c vi
ngi vay tin u t. Ngi cho vay s c li thng quali sutcho vay. Ngi i
vay vn phi tnh ton s dng vn vay hiu qu nht do h phi hon tr c vn v
li cho ngi cho vay ng thi phi tothu nhpvtch lycho chnh bn thn mnh.
Th trng ti chnh to iu kin thun li cho vic thc hin cc chnh schm
ca,ci cch kinh tcaChnh phthng qua cc hnh thc nh pht hnhtri phiura
nc ngoi, bnc phn, thu htvn u t nc ngoivo cc ngnh sn xut kinh doanh
trong nc.2. Chc nng cung cp kh nng thanh khon cho cc chng khon;3.
Chc nng cung cp thng tin kinh t v nh gi gi tr ca doanh nghip.Vai tr
ca th trng ti chnh1. Th trng ti chnh thu ht, huy ng cc ngun ti chnh
trong v ngoi nc, khuyn khch tit kim v u t;2. Th trng ti chnh gp phn
thc y, nng cao hiu qu s dng ti chnh;3. Th trng ti chnh thc hin chnh
sch ti chnh, chnh sch tin t ca nh nc.2. Phn tch quan h gia h thng
ti chnh v tng trng kinh t- H thng ti chnh +L tng th cc lung vn ng
ca cc ngun ti chnh trong cc lnh vc khc nhau ca nn kinh t quc dn,
nhng c quan h hu c vi nhau v vic hnh thnh v s dng cc qu tin t cc ch
th kinh t-x hi trong cc lnh vc .+H thng ti chnh l mt h thng gm c th
trng v cc ch th ti chnh thc hin chc nng gn kt cung cu v vn li vi
nhau-Chc nng HTTC Lm cu ni gia tit kim v u t Sng lc, chuyn giao v
phn tn ri ro Gim st doanh nghip Vn hnh h thng thanh ton trong nn
kinh t- Tng trng kinh tl s gia tng catng sn phm quc ni(GDP) hoctng
sn lng quc gia(GNP) hoc quy m sn lng quc gia tnh bnh qun trn u ngi
(PCI) trong mt thi gian nht nh
3. c trng ca thu ngn sch nh nc ca cc nc ang pht trin. V sao thu
TNCN cc nc PT t c vai tr quan trng trong thu NSNN ?- thu ngn sch nh
nc l vic nh nc dng quyn lc ca mnh tp trung mt phn ngun ti chnh quc
gia hnh thnh qu ngn sch nh nc nhm tha mn cc nhu cu ca nh nc-c im:
+quy m thu NSNN/GDP thp+ ngun thu thiu bn vng+ ph thuc vo mt s loi
thu gin thu+vai tr quan trng ca thu ti nguyn, thu XNK+vai tr hn ch
ca thu TS, cc khon ng gp BHXH- V sao? Kim sot thu nhp km K khai km,
thng tin km H thng thu km Tnh trng tham nhng Thu nhp thp4.V sao c
cu cc khon thu ngn sch nh nc c s khc nhau gia cc nc ang pht trin v
cc nc pht trin-Thc cht, thu ngn sch nh nc l vic nh nc dng quyn lc
ca mnh tp trung mt phn ngun ti chnh quc gia hnh thnh qu ngn sch nh
nc nhm tha mn cc nhu cu ca nh nc.-c im: c.s thu NSNN+quy m thu
NSNN/GDP thp+ ngun thu thiu bn vng+ ph thuc vo mt s loi thu gin
thu+vai tr quan trng ca thu ti nguyn, thu XNK+vai tr hn ch ca thu
TS, cc khon ng gp BHXH-ni dung+Thu thuThu l mt khon ng gp bt buc
cho nh nc do lut quy nh i vi cc php nhn v th nhn nhm p ng nhu cu
chi tiu ca nh nc. Thu phn nh cc qu trnh phn phi li thu nhp trong x
hi,th hin cc mi quan h ti chnh gia nh nc vi cc php nhn v th nhn
trong phn phi cc ngun ti chnh v l cng c c bn thc hin phn phi ti
chnh.+ Ph v l phPh v l ph l khon thu c tnh cht bt buc, nhng mang
tnh i gi, ngha l ph v l ph thc cht l khon tin m mi cng dn tr cho nh
nc khi h hng th cc dch v do nh nc cung cp. So vi thu, tnh php l ca
ph v l ph thp hn nhiu. Ph gn lin vi vn thu hi mt phn hay ton b chi
ph u t i vi hng ha dch v cng cng hu hnh. L ph gn lin vi vic th hng
nhng li ch do vic cung cp cc dch v hnh chnh, php l cho cc th nhn v
php nhn.+Cc khon thu t cc hot ng kinh t ca nh ncCc khon thu ny bao
gm: Thu nhp t vn gp ca nh nc vo cc c s kinh t c vn gp thuc s hu nh
nc; Tin thu hi vn ti cc c s ca nh nc; Thu hi tin cho vay ca nh
nc.+Thu t hot ng s nghipCc khon thu c li v chnh lch t cc hot ng ca
cc c s s nghip c thu ca nh nc.+Thu t bn hoc cho thu ti nguyn, ti sn
thuc s hu nh ncKhon thu ny mang tnh cht thu hi vn v c mt phn mang
tnh cht phn phi li, va c tnh cht phn phi li, va c tc dng nng cao
hiu qu s dng ti sn quc gia va tng ngun thu cho ngn sch nh nc. Cc
ngun thu t bn hoc cho thu ti sn, ti nguyn, thin nhin; thu v bn ti
sn thuc s hu nh nc.+Thu t pht, tch thu, tch bin ti snCc khon thu ny
cng l mt phn thu quan trng ca thu ngn sch nh nc v c php lut quy
nh...Yu t nh hng thu ngn sch nh nc Thu nhp GDP bnh qun u ngi:y l
nhn t quyt nh n NSNN; T sut doanh li trong nn kinh t:y l chi tiu
phn nh hiu qu ca u t pht trin kinh t,t sut ny cng ln th ngun ti
chnh cng ln,do thu NSNN ph thuc vo mc trang tri cc khon chi ph ca
nh nc; Tim nng v ti nguyn thin nhin:y l yu t lm tng thu NSNN,nh hng
n vic nng cao t sut thu; T chc b my thu ngn sch:nhn t ny nh hng trc
tip n kt qu thu.-Nc ang pht trin l quc gia c mc sng cn khim tn, c
nn cng nghip km pht trin v c ch s pht trin con ngi (HDI) khng cao.
cc nc ny, thu nhp u ngi t i, ngho nn ph bin v c cu t bn thp- Mc pht
trin ca mt x hi bao hm c s h tng hin i (c v mt vt cht v th ch) v s
chuyn ra khi lnh vc to ra gi tr gia tng thp nh nng nghip v khai thc
cc ti nguyn t nhin. cc quc gia pht trin. h thng kinh t da trn s tng
trng mnh m v bn vng nhng lnh vc dch v, nghin cu pht trin, thng
tin-c im chung cc nc PT Mc sng thp T l tch ly thp Trnh k thut ca sn
xut thp: Nng sut lao ng thp5. Theo bn th cc nc ang pht trin nn tng
hay gim cc khon thu lin quan n an sinh x hi (nh bo him y t, bo him
x hi) . S dng cc lp lun cn thit chng minh nhn nh ca bn -An sinh x
hich cc chng trnh hnh ng ca chnh ph nhm thc y phc li ca ngi dn thng
qua cc bin php h tr m bo quyn tip cn cc ngun lc y v thc phm v ni tr
n v tng cng sc khe v phc li cho ngi dn ni chung v cc phn on c kh
nng d b tn thng nh tr em, ngi gi, ngi bnh v ngi tht nghip-Chc nng
ca an sinh x hi+ bo m thu nhp mc ti thiu: y l chc nng c bn nht ca
an sinh x hi. An sinh x hi c vai tr cung cp (c iu kin hoc khng c iu
kin) mc ti thiu thu nhp (mc sn) bo m quyn sng ti thiu ca con ngi,
bao gm cc quyn v n, sc khe, gio dc, nh v mt s dch v x hi c bn nhm
bo v con ngi khi b i ngho do khng c thu nhp tm thi hoc vnh vin.
+nng cao nng lc qun l ri ro Phng nga ri ro: h tr ngi dn ch ng ngn
nga ri ro trong i sng, sc khe, sn xut kinh doanh v bin ng ca mi
trng t nhin Gim thiu ri ro: gip cho ngi dn c ngun lc b p nhng thiu
ht v thu nhp do cc bin c trong i sng, sc khe, sn xut kinh doanh v
mi trng t nhin Khc phc ri ro: h tr kp thi cho ngi dn hn ch ti a cc
tc ng khng lng trc+phn phi thu nhp+thc y vic lm bn vng v pht trin
th trng lao ng+ Xa i gim ngho, gim bt bnh ng, thu hp chnh lch v iu
kin sng theo vng, cc nhm dn c. +Gp phn tng trng kinh t v gn kt x
hi(bo m, bo him, cu tr, h tr, u i)6. Phn tch nhng c trng v chnh sch
chi tiu ca chnh ph cc nc ang pht trin ? - CSTK : H thng cc chnh sch
ca chnh ph v ti chnh nhm tc ng n cc nh hng phi trin ca nn kinh t,
thng qua nhng thay i trong cc gii php lin quan n k hoch chi tiu
chnh ph v chnh sch thu ngn sch (ch yu l cc khon thu v thu).-Chi ngn
sch nh nc l vic phn phi v s dng qu ngn sch nh nc nhm m bo thc hin
chc nng ca nh nc theo nhng nguyn tc nht nh.Chi ngn sch nh nc l qu
trnh phn phi li cc ngun ti chnh c tp trung vo ngn sch nh nc v a
chng n mc ch s dng. -c trng+Quy m, c cu ngn sch chnh ph khc bit ty
thuc vo c im tng QG+Quy m chi ngn sch thp hn cc nc PT, c xu hng tng
ln trong giai on gn y+Chi tiu cho u t c s h tng, u t thng c t l cao
nhng km hiu qu+ Chi tiu cng cho gio dc v y t chim t l thp trong tng
chi CP song c xu hng tng ln+ Chi tiu cho an sinh x hi c t l thp
trong tng chi-VD:+cc nc PT: thay i chi cho GD ko ng k (do chi
nhiu), chi cho ASXH ln+cc nc PT: thay i chi cho GD nhiu , chi cho
ASXH t7. V sao cc nc ang pht trin nn tng chi tiu cho gio dc ? Theo
bn th nn tng chi tiu cho bc hc no trong h thng gio dc v ti sao nn
lm nh vy- u t v GD cao -> nng sut ld cao-vd chu Phi GD rt thp
-> trnh ld thp -> tng trg thp-vai tr u t GD:+v KT: l con dg c
bn nht tch ly vn nhn lc, nhn t quyt nh nng sut ld, gp phn tng trg
kt, lm ch KHCN, gp phn y nhanh qu trnh cng nghip ha - HH-Nu ngi lao
ng c k nng lao ng, trnh khoa hc k thut th hin nhin l nng sut lao ng
s cao hn. Ngi lao ng cn c trang b k nng lao ng, s hiu bit, trnh v
khoa hc cng ngh, l iu kin thit yu nhm p ng i hi ca s pht trin cng
ngh tin tin. -Con ngi l ch th khai thc, s dng cc ngun lc khc, ch
khi kt hp vi con ngi, cc ngun lc khc mi pht huy tc dng. Mt khc, con
ngi li l khch th, l i tng khai thc cc nng lc th cht v tr tu cho s
pht trin. --Vy con ngi va l ch th va l khch th ca cc qu trnhkinh t
x hi, l ngun lc ca mi ngun lc. S kt hp thng nht bin chng gia con
ngi vi cng ngh tin tin s l ng lc c bn ca tng trngkinh t. nng cao
hiu qu sx ca DN tng trg bn vng: -Kinh t tng trng mang li s giu c v
vt cht, suy cho cng, khng ngoi mc ch p ng tt hn cc nhu cu sng ca bn
thn con ngi. Vy con ngi khng ch l ng lc m cn l mc tiu cui cng ca
pht trinkinh t.-u t cho pht trin ngun lc hay chnh l u t cho gio dc
con ngi mang li hiu qukinh tcao, tit kim c vic khai thc s dng cc
ngun lc khc. Kinh nghim t nhiu quc gia trn th gii cho thy u t vo
gio dc cho pht trin ngun lc con ngi mang li tc tng trngkinh tcao v
n nh hn. Mt khc hiu qu u t cho pht trin con ngi c lan to ng u, n
mang li s cng bng hn v c hi pht trin cng nh vic hng th cc li ch ca
s pht trin.+v chnh tr- xh: gio dc gn b vi xu hng chnh tr tin b. Mc
tiu x hi ch ngha v c lp c qun trit mt cch su rng trong ton b h thng
gio dc gio dc Vit Nam. xa i gim ngho v cng bng x hi: Gio dc mang li
kin thc, quan im v k nng gip nng cao nng sut lao ng ca ngi ngho, v
kim c thu nhp cao hn.+t tng vn ho:Gio dc o to khng ch to ra conngi
pht trin v tr tu, k nng lao ng m cn m bo cho vic hnh thnh mt h t
tng, hnh thnh mt np sng mi trn, ng thi gi gn bn sc, VH dn tc-tng
chi tiu: +Gio dc i hc truyn cho ngi hc nhngkin thc v hiu bit su
scnhm gip h t tinhng gii hn mi ca tri thc trong tng lnh vc khc nhau
trongcuc sng cc lnh vc chuyn su+Gio dc i hc l mt dy chuyn sn xut m
u ra l ngun nhn lc t chun.Theo quan imny, gio dc i hclmt qu
trnhtrong ngi hccquan nim nh nhngsn phmc cung ng choth trng lao
ng.Nh vy,gio dc i hc tr thnh u vo to nns pht trinv tng trng ca thng
mi vcng nghip +gio dc i hc l o to tr thnh nh nghin cu. gio dc i hc
ng vai tr l h thng nui dngca mi lnh vc trong i sng, l ngun cung cp
nhn lc ti cn thit phc v cc cng tc qun l, quy hoch, thit k, ging dy
v nghin cu. Mt quc gia mun pht trin v khoa hc cng ngh v tng trng v
kinh t th nht thit phi c c hai yu t: mt h thng gio dc i hc v mt lc
lng lao ng. Vic pht trin nhng ngnh cng ngh bn a cng nh nng lc trong
lnh vc nng nghip, an ton thc phm v cc ngnh cng nghip khc ca chng ta
chnh l nh c mt h tng gio dc i hc ng cp quc t. +Gio dc i hc cn to ra
cc c hi cho hc tp sut i, cho php con ngi cp nht cc kin thc v k nng
thng xuyn theo nhu cu ca x hi.
8. Hy gii thch ti sao cc nc ang pht trin chi tiu t cho an sinh x
hi? Theo bn nn tng hay gim cc khon chi ny ? L do?- Khi nim: Chi ngn
sch nh nc l vic phn phi v s dng qu ngn sch nh nc nhm m bo thc hin
chc nng ca nh nc theo nhng nguyn tc nht nh.- Yu t nh hng n chi cho
asxh Trnh hay mc pht trin ca mt quc gia dn tc (bao gm chnh tr, kinh
t, vn ha - x hi v an ninh quc phng) trong tng quan pht trin chung
ca th gii ti mt thi im lch s c th M hnh v nn tng ca mt nn kinh t,
nht l chnh sch c th ca m hnh ci cch kinh t - x hi. Kinh t th no, m
hnh pht trin ca n ra sao th h thng ASXH phi bt buc tng thch vi n; S
tc ng ca nng lc v trnh hoch nh chnh sch ca b my cm quyn. H thng
ASXH, ph thuc vo CSXH v n chnh l sn phm ca b my Nh nc v c iu chnh
bi c ch, phm vi, thi im v qu trnh hoch nh chnh sch cng cc gii php
thc hin CSXH ASXH ph thuc vo s tham gia ca cng ng. Sc mnh ca chnh
sch, hin thc ha n trong i sng v x hi ha huy ng cc ngun lc ti chnh,
ngun lc con ngis c thnh cng nu to ra c sc mnh t cng ng v x hi. Ch x
hi l nhn t c bn; S pht trin ca lc lng sn xut; Kh nng tch ly ca nn
kinh t;-Li do: + Chi cho an sinh XH l chi tiu dng (Khng to ra sn
phm vt cht x hi s dng trong tng li (chi bo mx hi)+NS hn hp9. Phn
tch u v nhc im ca chnh sch phn cp ngn sch ? - Phn cp ti kha l s phn
cng trch nhim v quyn hn, cng nhli ch, gia cc cp khc nhau ca chnh
quyn v qun l v thc hin NSNN- Phn cp ngn sch bao gm quyn quyt nh v
quyn qun l v ngn sch.-Phn cp ngn sch c xem xt tp trung vo kha cnh
phn cp quyn hn v trch nhim gia cc c quan hnh chnh nh nc TW vi cc c
quan hnh chnh nh nc a phng-c im a dng, ty theo m hnh nh nc (lin
bang hay n nht), c im ca tng quc gia Mc phn cp thng thp hn cc nc
pht trin Vai tr quan trng ca NS trung ng NS a phng thng khng t ch m
cn c tr cp t trung ng Mt s quc gia th a phng c quyn Quyt nh mt s vn
lin quan n thu Quyt nh v vay n-u: Tng ch ng cho chnh quyn a phng
Tng phc li x hi ca a phng Tng cng cnh tranh v cung cp hng ha cng ti
u Ci thin nng lc qun l ca chnh quyn a phng-nhc: Cnh tranh thu Gia
tng bt bnh ng v ti chnh gia cc a phng Gia tng ri ro trong qun l
ngun lc a phng Bp mo s phn b ngun lc-vd:+cc nc PT t ch v ngun thu
(40%)+c xu hng tng phn cp v a phng(VN: gim do trc phn cp P nhiu)10.
Hy ch ra nhng mc tiu ca chnh sch tin t trong cc nc ang pht trin ? V
sao kh c th thc hin c mc tiu li sut v cung tin? - CSTT lin quan n
cc hnh ng can thip ca NHTW thng qua vic qun l cung tin v li sut nhm
t c cc mc tiu chnh sch kinh tv m - CSTT quc gia l cc quyt nh v tin
t tm quc gia ca c quan nh nc c thm quyn, bao gm quyt nh mc tiu n nh
gi tr ng tin biu hin bng ch tiu lm pht, quyt nh s dng cc cng c v
bin php thc hin mc tiu ra- mc tiu+ n nh gi c hay kim ch lm pht+ Gim
tht nghip hay tng vic lm+Thc y tng trng kinh t, chng suy thoiL do :
Cc nh chnh sch mong mun t c tng trng kinh t n nh bi v ch c s n nh
kinh t mi gip cho cc h gia nh v cc doanh nghip lp c k hoch chnh xc
v khuyn khch c cc hot ng u t di hn, duy tr tng trng bn vng+ n nh h
thng ti chnh v cc TTTCKhi h thng ti chnh n nh s gip huy ng v phn b
ngun vn tt hn, qua gip gia tng tit kim v u t, gp phn vo tng trng
KTVd: cstt iu hnh sao cho NH ko ph sn, huy ng , phn b ti chnh+ Cc
mc tiu khc: n nh t gi, li sut, an ninh QG-kh chn gia cung tin v li
sut
11. Phn tch u im ca t do ha ti chnh ?
-KN: t do ha ti chnh lgim thiu s can thip ca Nh nc vo cc quan h
v giao dch ti chnh lm cho HTTC h/d t do v hiu qu hn theo tn hiu th
trg-u: +t/d tit kim, u t+nng cao hiu qu phn b ngun lc+m bo ls thc
dng qua hd ca cung cu vn trn tt+to p lc canh tranh cho khu vc dch v
TC hd hiu qu hn+tng cht lg dch v TC c nng cp+xy dng cs v m hiu qu
trong nn KT m12. Phn tch nhng hn ch ca t do ha ti chnh ? Vit nam c
nn t do ha ti chnh hay khng, v sao ? - KN: t do ha ti chnh lgim
thiu s can thip ca Nh nc vo cc quan h v giao dch ti chnh lm cho
HTTC h/d t do v hiu qu hn theo tn hiu th trg-Hn ch:+ d gy ra khng
hong ti chnh nu t do ha ti chnh khng c tin hnh theo nhng bc hp l v
thiu ng b vi nhng chnh sch v m khc; th trng ti chnh trong nc c th b
thao tng bi cc th lc bn ngoi, Chnh ph d mt quyn iu tit th trng c
bit quan trng ny nhm thc hin nhng mc tiu pht trin kinh t x hi ca
quc gia.+ nguy c tin t hay ng hn l nguy c mt gi ni t do chnh sch t
gi hi oi khng hp l v nh u t nc ngoi d dng chuyn vn ra nc ngoi.
+nguy c tin tho chy do thiu cc bin php kim sot dng vn ngn
hn.
+nguy c mt ch quyn l vn m quc gia no cng lo ngi khi t do ha ti
chnh. Bi khi xy ra bin c, Chnh ph buc phi hy sinh mt s mc tiu kinh
t x hi, xit cht ngn sch, gim cc ch tiu tng trng v chng trnh x hi,
chp nhn tr gip nc ngoi...+nguy c v n do s dng tin vay ngn hn u t di
hn, ri ro la o, ph sn gia tng- Vit Nam da trn nn tng cc iu kin
trong nc, nn tin hnh t do ha ti chnh theo cch tip cn t t,nng dn kh
nng cnh tranh v k/nang thch nghi ca tt trong nc, trnh n mc ti a
nhng tc ng xu c th xy ra trong qu trnh t do ha ti chnh.- Vi Vit
Nam, mt l trnh t do ha ti chnh ph hp cn c cn nhc k lng trn c s kinh
nghim, bi cnh thc tin ca kinh t th gii kt hp vi nhng c im ring bit
ca nn kinh t trong nc. Vit Nam nn m rng t do ha cc giao dch vn quc
t sau khi t do ti chnh trong nc c tin hnh. L trnh thch hp s m bo nn
kt v m v pht trin KT-XH bn vng-phi chu s gim st cht ch, m bo an
ninh tin t quc gia. Cp va phi tun theo cc quy lut cung cu ca TT va
gim st cht ch, thanh tra thng xuyn nhm pht hin cc im yu, s bt thng,
t dn th trg i theo nh hng-t do ha TC phi cng t do ha TM-ng thi tin
hnh ci cch HTTC-y l mt qu trnh tt yu phi din ra khi hi nhp vo nn
kinh t th gii. Thc t cho thy, y cng khng phi l mt qu trnh d dng, th
hin bng vic nhiu quc gia gp phi nhng kh khn khc nhau khi tip cn t
do ho ti chnh. V vy, cc nh hoch nh v thc thi chnh sch cc quc gia
ang v s tin hnh t do ha ti chnh cn xc nh v nh gi k nhng vn ca qu
trnh t do ha m cc quc gia i trc v ang gp phi, nhm c nhng ci cch ph
hp, trnh c nhng kh khn ca tin trnh t do ha ti chnh.13. Nhng l l
chng li t do ha dng vn l g ? Cc nc ang pht trin thng s dng bin php
no kim sot dng vn -ri ro: Mt kim sot th trng vn Ri ro t gi Ri ro v
n H qu : Khng hong => Th trng ti chnh bt n-lp lun:+ T do ha c th
dn n bin ng tiu dng nhiu hn:+ Lm gim k cng gim st v nhng iu tng t
khc+T do ha dn n bin ng kinh t chung nhiu hn: tin vo thng ti tr cho
nhng hot ng tiu dng lng ph ri li tun chy ra, lm suy yu cc TCTC v
tnh trng pht sn; thc thi chnh sch v tnh trng ph sn, thc thi CSTT
nghch chu k b can tin t nghch chu k cng b cn tr
ra, lm suy yu cc TCTC v tnh trng pht sn; thc thi chnh sch tin t
nghch chu k cng b cn tr.
Vn l dng vn c tnh thun chu k (ch no c li th s dn vo)+Cn tr+ T do
ha khng dn n tng trng nhanh hn hay u t cao hnQuan im thin lch khi
ch xem xt nhng td tch cc+ u t FDI: quan im dng vn gp bao gm c FII
tahy v quan tm n vn ngn hn+ Bin h cho cc hnh vi can thip: vn ngn
hanh c tim nng gy nh hng bt li n nhng lnh vc khc, tc c ngoi ng-kim
sot vn:+kim sot vn FDI nh thu ln T nc ngoi Kim sot theo tng loi TS
v k han+kim sot dng vn ngn hng nh thu ln cc khon vay mn ngn hn nc
ngoi D tr bt buc dv TS n = ngoi t Gii hn nh lg i vs ri ro ngoi hi
ca NH
14. Phn tch li ch v nhng mt tri ca dng vn FDI trong cc nc ang
pht trin- FDI l loi hnh kinh doanh m nh u t nc ngoi b vn, t thit lp
cc c s sn xut kinh doanh cho ring mnh, ng ch s hu, t qun l, khai
thc hoc thu ngi qun l, khai thc c s ny, hoc hp tc vi i tc nc s ti
thnh lp c s sn xut KD- Bn cht ca FDI l: - C s thit lp v quyn s hu
ca cng ty mt nc mt nc khc - C s kt hp quyn s hu vi quyn qun l cc
ngun vn c u t - C km theo quyn chuyn giao cng ngh v k nng qun l - C
lin quan n vic m rng th trng ca cc cng ty a quc gia - Gn lin vi s
pht trin ca th trng ti chnh quc t v thng mi QT
- li ch:+ Li ch trc tip Tip cn cc ngun vn quc t tng u t u t nc
ngoi thng hiu qu hn a dng ha ri ro Kt ni vo chui gi tr gia tng ton
cu+ Li ch gin tip Hiu ng lan ta (v tri thc, k nng qun l, CN ph tr)
Ci thin chc nng phn b ngun lc ca nn kinh t Tng cnh tranh v hiu qu
ca th trng ti chnh Thc y ci cch/thay i v th ch v iu tit-cc vn : Lm
sao s dng hiu qu FDI v qun l ri ro ? Vn dng vn thun chu k
(procyclycal) Mt tri ca FDI Khai thc ti nguyn Li dng k h v qun l mi
trng, qun l thu Gy hiu ng chn ln Khng chuyn giao cng ngh m ch li
dng c quyn15. V sao cn dng vn ODA vi cc nc ang pht trin ? Hy gii
thch ti sao khng phi quc gia no cng thnh cng vi ODA-ODA l mt hnh
thcu t nc ngoi. Gi lH trbi v cc khonu tny thng l cc khon cho vay
khng li sut hoc li sut thp vi thi gian vay di t CP nc ngoi hoc TCTC
a phng- Cn ODA v: Thiu vn Huy ng qua FDI, FII ko Th trg vn km linh
hot Cc nc PT mun h tr li mt phn gip cc nc PT (l do nhn o, KT,
CT)-km hiu qu v+ Vin tr a mc tiu (bn cnh mc tiu pht trin) Vin tr c
dnh cho cc i tc chin lc Vin tr v l do thc h chnh tr Vin tr cho cc
nc thuc a c Vin tr thc y xut khu ca nc cp vin tr.+ ng c sai lch ca
c quan cp v qun l vin trQuan chc xt vin tr c thng tin nu hon thnh d
n cho vay nhng ko b k lut nu ko hiu qu+ Nc nhn vin tr Cs yu km,
tham nhng S dng ko theo mc ch cam kt Hiu qu vin tr km 16. Phn tch c
trng v vai tr ca n cng trong cc nc ang pht trin- theo ngha rng, l
ngha v n ca khu vc cng, bao gm cc ngha v ca Chnh ph trung ng, cc cp
chnh quyn a phng, NHTW v cc t chc c lp ngun vn hot ng do ngn sch nh
nc quyt nh hay trn 50% vn thuc s hu nh nc v trong trng hp v n, nh
nc phi tr n thay).- Theo ngha hp, n cng bao gm ngha v n ca Chnh ph
trung ng, cc cp chnh quyn a phng v n ca cc t chc c lp c Chnh ph bo
lnh thanh ton.Theo quy nh ca php lut Vit Nam, n cng c hiu bao gm ba
nhm l: n Chnh ph, n c Chnh ph bo lnh v n chnh quyn a phng-c trng:
+l khon n rng buc trch nhim tr n ca NN+c qun l cht ch di s tham gia
ca c quan thm quyn+mc tiu cao nht trong vic huy ng v s dng n cng l
pht trin KTXH v li ch cng ng-vai tr:+ lm gia tng ngun lc cho NN,
tng cng vn pht trin CSHT v tng kh nng u t ng b ca NN+gp phn tn dng
c ngunTC nhn ri trong dn c+tn dng c s h tr t nc ngoiv cc TCTC quc
t17. nh hng ca n cng n nn kinh t cc quc gia ang pht trin ?-gnh nng
cho th h TL+N cng lin quan quan n ngha v ngi ng thu v ti sn ca ngi
gi tri phiu (hin ti v tng lai)+Phn phi thu nhp+Gnh nng thu v gim ng
c lm vic+N nc ngoi v gnh nng kinh t ngi dn trong nc- N cng v s ln t
u t t nhnTit kim = NN + T nhn+ tit kim ko i+NN vay n nhiu th: tng
cu tng -> ls cao hn -> T t nhn gim
18. Nu cc tiu ch nh gi an ton n cng ? Ngng n cng c phi l yu t
quan trng nht khng ?-tiu ch: Th nht, gii hn n cng khng vt qu mt t l
nht nh so vi GDP Th hai, ngha v (dch v) tr n cng khng vt qu ngng so
vi kim ngch xut khu Th ba, ngha v tr n ca Chnh ph hng nm khng vt qu
mt t l trong thu hoc chi ngn sch. Th t, xem xt n cng trong quan h
vi cc yu t v m khc Th nm, cc tiu ch khc nh : c cu n cng, t trng cc
loi n, c cu li sut, thi gian tr n Mc d Vit Nam cng nh ngha n cng
theo chun ca Qu Tin t quc t (IMF), tc bao gm n chnh ph, n chnh quyn
a phng v n do chnh ph bo lnh, nhng nh ngha ny b qua n ca doanh
nghip nh nc (DNNN) thnh phn vn gi vai tr quan trng trong cc nn kinh
t chuyn i nh gi n cng khng th ch nhn vo con s t l n so vi GDP l c
th kt lun. iu quan trng l phi nhn vo cc ri ro m gnh nng n c th gy
ra nh th no. Bi hc nhiu nc cho thy ngay c cc khon n ca t nhn cng c
th t gnh nng ln vai NSNN ngng an ton v n ty thuc vo nhiu yu t, c
bit l cht lng th ch. Mt nc c cht lng th ch tt th ngng cnh bo c th s
cao hn so vi nc c th ch km. Ngng cnh bo ca tng quc gia cng c tnh ng
ch khng phi tnh.19. Nhng triu chng ca cng thng ti chnh trong cc quc
gia ang pht trin l g ? Lin h vi thc tin Vit nam giai on 2011-2013-
Cng thng ti chnh: Tnh hung ngn hng mt kh nng tr n nhng cha mt kh
nng thanh ton-triu trng: N xu tng Ngn hng tng li sut tin gi nhng kh
nng thanh ton thp Chnh lch ln gia li sut tin gi v tin vay Li sut
cao hn nhiu t sut li nhun trung bnh D tr ngn hng xung thp hn d tr
bt buc Ngi vay tim nng kh tip cn tn dng S xut hin th trng tn dng en
Ngn hng nh v va lm vo tnh trng kh khn, ph sn NHTW phi tng mnh cung
tin h tr NHTM kh khn-Thc trng 2011 - 2015, CP t ra mc tiu va n nh
kinh t v m, va t tc tng trng kinh t cao V nhim v kim ch lm pht, n
nh kinh t v m-ch s gi tiu dng bnh qun nm gim t mc 18,13% nm 2011
xung 9,21% nm 2012- nm 2013 lm pht mc khong 6,04%. -li sut huy ng
gim t mc 17%-18% ca nm 2011 xung cn 7%-10%/nm, li sut cho vay gim
cn 9%-12%/nm-Bi chi ngn sch, n chnh ph, n cng, n nc ngoi ca quc gia
theo cch nh gi ca Vit Nam vn trong gii hn kim sot. -Ngun vn u t trc
tip nc ngoi (FDI) vn c xu hng tng ln; V tng trng kinh t-Theo gi so
snh nm 2010, GDP nm 2011 tng 6,24%, nm 2012 tng 5,25% v nm 2013 tng
5,42%. Bnh qun 3 nm, GDP tng 5,6%/nm. V nhim v c cu li nn kinh t,i
mi m hnh tng trng- Chnh ph tp trung ch o vic hon thin th ch, chnh
sch v quy nh php lut phc v cho ti c cu nn kinh t, i mi m hnh tng
trng.-i viti c cu u t, trng tm l u t cng i mi c ch phn b vn u t
theo hng minh bch ha, thc hin cn i vn u t theo k hoch trung hn (k c
vn ngn sch nh nc, vn tri phiu chnh ph v cc chng trnh mc tiu quc
gia); tp trung vn cho cc cng trnh d n quan trng, cp thit, sm hon
thnh, a nhanh vo s dng pht huy hiu qu; u tin b tr vn cho cc cng
trnh cn thit phi hon thnh trong nm k hoch v vn i ng cho cc d n
ODA..., nn khc phc mt cch c bn tnh trng dn tri trong u t cng tn ti
dai dng trong nhiu nm qua.-i vic cu li th trng ti chnh vi trng tm l
ticcu h thng ngn hng thng mi, ban hnh cc chnh sch bo m hot ng ca h
thng t chc tn dng tng bc n nh, nguy c v c bn c y li v trong tm kim
sot ca Ngn hng Nh nc. Cc ngn hng thng mi c phn yu km c tin hnh ti c
cu trn nguyn tc t nguyn. Cng ty Qun l ti sn ca cc t chc tn dng Vit
Nam (VAMC) chnh thc i vo hot ng, gp phn to th ch ng kim sot s gia
tng ca n xu v x l n xu cho h thng ngn hng. Tng cng giam sat, kim
tra, thanh tra cc t chc tn dng, tp trung vo vic thc hin c cu li n,
phn loi n v trch lp d phng ri ro, li nhun v chia c tc; gim st cht
ch tnh hnh hot ng ca cc t chc tn dng yu km.-i viti c cu doanh
nghip, trng tm l cc tp on, tng cng ty nh nc, tp trung ch o hon thin
c ch, chnh sch; ban hnh v trin khai thc hin Ngh nh v phn cng, phn
cp thc hin quyn, trch nhim, ngha v ca ch s hu nh nc i vi DNNN v phn
vn nh nc u t vo doanh nghip. -t ph v th ch: Th ch kinh t th trng v
Nh nc php quyn x hi ch ngha tip tc c hon thin-t ph v pht trin ngun
nhn lc: Mng li v quy m gio dc, o to ngh, o to i hc v sau i hc ngy
cng tng. -t ph v kt cu h tng: Xy dng h thng kt cu h tng ng b. Cc
chnh sch i mi tp trung theo hng a dng ha cc hnh thc u t (BOT, BT,
BO, PPP), tng cng thu ht cc ngun vn u t ngoi nh nc vo kt cu h20.
Nguyn nhn c bn ca cc cuc khng hong ti chnh? Lin h vi cuc khng hong
ti chnh chu 1997-1998 ?- Khng hong ti chnh: Tnh hung mt b phn ln cc
ngn hng ca mt quc gia t ngt mt kh nng thanh ton cng nh kh nng tr
n-Nguyn nhn: Kinh t v m xu i do tnh chu k hay do c sc vi nn kinh t
S thay i chnh sch v m C cu v hnh vi trn th trng tn dng thay i- Khng
hong ti chnh chu lbt u t7/1997Thi Lanri nh hng n ccth trng chng
khon, trung tmtin tln, v gi c ca nhng ti sn khc vi ncchu - Nn tng
kinh t v m yu kmThi Lan v mt s nc ng Nam c gng thc hin ci m cc nh
kinh t gi lB ba chnh sch khng th ng thi. H va c nh gi tr ng tin ca
mnh vo Dollar M, va cho php t do lu chuyn vn (t do ha ti khon vn).
Kinh t ng Nam tng trng nhanh trong thp nin 1980 v na u thp nin 1990
to ra sc p tng gi ni t. bo v t gi c nh, cc ngn hng trung ng ng Nam
thc hin chnh sch tin t ni lng. Kt qu l cung tin tng gy ra sc p lm
pht. Chnh sch v hiu ha c p dng chng lm pht v hnh chung y mnh cc dng
vn chy vo nn kinh t.Vo 1990,HQc nn tng kinh t v m tng i tt ngoi tr
vic ngWon Hn Quckhng ngng ln gi vi Dollar M trong thi k t sau nm
1987. iu ny lm choti khon vng laica Hn Quc suy yu v gi hngxut khuca
Hn Quc trn th trng hng ha quc t tng. Trong hon cnh , Hn Quc li theo
ui mt ch t gi hi oi neo lng lo v chnh scht do ha ti khon vn. V th,
thm ht ti khon vng lai c b p li bng vic cc ngn hng ca nc ny i vay
nc ngoi m phn ln l vay n ngn hn v n khng t bo him ri ro. Cc dng vn
nc ngoi ko voChnh sch tin t ni lng v vic t do ha ti chnh M, chu u v
Nht Bn cui thp nin 1980 khin cho tnh thanh khon ton cu tr nn cao qu
mc. Cc nh u t cc trung tm tin t ni trn ca th gii tm cch thay i danh
mc ti sn ca mnh bng cch chuyn vn u t ra nc ngoi. Trong khi , cc nc
chu li thc hin chnh sch t do ha ti khon vn. Li sut cc nc chu cao hn
cc nc pht trin. Chnh v th, cc dng vn quc t t chy vo cc nc chu
.[3]Ngoi ra, nhng xc tin u t ca chnh ph v nhng bo h ngm ca chnh ph
cho cc th ch ti chnh cng gp phn lm cc cng ty chu bt chp mo him i
vay ngn hng trong khi cc ngn hng bt chp mo him i vay nc ngoi m phn
ln l vay n ngn hn v n khng t bo him ri ro. (Hin tngthng tin phi i
xngdn tila chn nghchvri ro o c.)Tn cng u c v rt vn ng lotNguyn nhn
trc tip ca khng hong ti chnh ng nm 1997 l nhng cuc tn cng u c v vic
rt vn ng lot khi cc nc chu .Th trng bt ng sn ca Thi Lan v. Mt s th
ch ti chnh b ph sn. Ngi ta khng cn tin rng CP kh nng gi ni t gi hi
oi c nh. Khi pht hin thy nhng im yu trong nn kinh t ca cc nc chu ,
mt s th ch u c v m tin hnh tn cng tin t chu .[4]Cc nh u t nc ngoi
ng lot rt vn ra. Nng lc x l khng hong yu km. Nhiu nh kinh t cho rng
khi mi b tn cng tin t, ng l cc nc chu phi lp tc th ni ng tin ca mnh
ch khng nn c sc bo v t gi n ni cn kit cd tr ngoi hi nh ncm li cng
lm cho tn cng u c thm ko di.Mt s nh kinh t li ch trch chnh sch ti
chnh tht cht ca IMF c p dng cc nc xy ra khng hong cng lm cho khng
hong thm trm trng- Hu qu+ Khng hong gy ra nhng nh hng v m nghim
trng, bao gm mt gi tin t, sp th trng chng khon, gim gi ti sn mt s
nc chu . Nhiu doanh nghip b ph sn, dn n hng triu ngi b y xung di
ngng ngho trong cc nm 1997-1998. Nhng nc b nh hng nng n nht l
Indonesia, Hn Quc v Thi Lan.+Khng hong kinh t cn dn ti mt n nh chnh
tr - ngha+ nhn thc r hn s cn thit phi c mt h thng ti chnh - ngn hng
vng mnh, minh bch. iu ny thi thcQu Tin t Quc tvNgn hng Thanh ton
Quc ti mi cc quy ch v ngn hng v cc t chc tn dng ni chung.+ Chnh ph
nhiu nc ang pht trin cho rng cc dng vnu t gin tip nc ngoiv vnvay
ngn hng nc ngoic th em li nhng tc ng bt li vi nn kinh t ca h. Do ,
nhiu chnh ph ban hnh nhng quy ch nhm iu tit cc dng vn ny.[9]-Cc bin
php khi phc kinh t sau khng hong+ ci cch c cumnh m, gm: ci t cch
thc qun l trong khu vc doanh nghip, ci cch ti chnh, y mnh hi nhp
quc t, i mi phng php qun l kinh t v m, v i mi c phng thc tng trng
kinh t.+ i mi phng php qun l kinh t v mHn Quc, Thi Lan v Indonesia
v ang thc thi mt ch t gi hi oi linh hot v c ch n nh gi c.+ Ci cch
khu vc ti chnh (1) Xa v gimn xu,ti vn hacc th ch ti chnh; (2) ng ca
cc th ch ti chnh v, (3) Tng cng gim st v p dng cc tiu chun qun tr,k
tonmi i vi cc t chc tn dng v ti chnh khc; (4) y mnh chuyn mn ha cc
th ch ti chnh; (5) Tng cng gim st v iu tit cc t chc tn dng ng thi
vi nng cao k lut th trng+ Ci t cch thc qun l ca khu vc x nghipn
lcti c cu nca cc x nghip