This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
1. mgr lic. Artur Skowron Wsplnota Galilea Dar proroctwa
2. W Kociele trzeba pilnie szuka odpowiedzi na pytanie o
kryterium rozrniania prorokw i ich wypowiedzi. Prywatne objawienia
s w swej istocie pewnym imperatywem, jak w okrelonej sytuacji
chrzecijastwa naley postpowa; nie s one adnym istotnie nowym
twierdzeniem, lecz pewnego rodzaju nowym rozkazem Boga. Jest
koniecznoci wsuchiwa si dzi w te Boe wezwania. Karl Rahner
(1958)
3. Bruce Yocum, Dar Proroctwa, Warszawa 1983 Robert DeGrandis,
Dar proroctwa, tum. J. Bartosik, Warszawa 1994 Wodzimierz Cyran, Co
mwi Duch do Kocioa, Czstochowa 2012
4. Profetyzm zjawiskiem religijnym Staroytnego Wschodu
5. { Egipt
6. Kim byli egipscy prorocy Kapani Mdrcy Pisarze Kapan: relief
z Medinet Habu, Teby Na dug lub krtk szenit zakadano czsto trjktny,
przypominajcy piramid fartuszek. Na przedstawieniach fartuszek
wyranie sterczy z przodu. Przypuszczalnie by mocno ukrochmalony.
Kapani nosili rwnie tunik z podwinitymi rkawami i skr lamparta.
Kapani Mdrcy Pisarze
7. maat wyraa idealn rwnowag na paszczynie politycznej, prawnej
i moralnej spoeczestwa Natura profetyzmu egipskiego
8. Maat okrelaa idyliczn przeszo, ktr wykorzystywao rodowisko
prorockie Egiptu do opisywania przyszoci. Bya jej wzorem. Natura
profetyzmu egipskiego
9. Lekanomancja (Rdz 44,5) Wszak to wy skradlicie srebrny
puchar, ten, z ktrego pija pan mj i z ktrego potrafi wry (). le
postpilicie, dopuszczajc si takiego czynu! Natura profetyzmu
egipskiego
10. Profetyzm w kulturach staroytnej Mezopotamii
11. Kapani Nadworni wrbici Mahhu - mczyzna lub kobieta Kim byli
mezopotamscy prorocy . Zachowane zabytki z poowy trzeciego
tysiclecia pne przedstawiaj cztery rodzaje stroju: sigajc poowy
ydki przepask biodrow, wierzchnie okrycie w formie peleryny o poach
spinanych metalow spink lub brosz, wierzchnie okrycie drapowane,
oraz rne odmiany tuniki
12. Lusage-se-na-a (Ludzie stojcy u wezgowia picego ), byli to
kapani, ktrzy interpretowali znaczenie snu innym snem. Essebu
ekstatyczni kapani. Baru nadworny kapan wrbita. Funkcja poprzedzona
inicjacj doktrynaln i ceremonialn. Mahhu Mahhutum przepowiadali
wyrocznie w stanie uniesienia ekstatycznego graniczcego z szaem.
Wrbiarstwo oparte o hepatoskopie, ornitomancj, na zjawiskach
atmosferycznych, astrologicznych itd. Techniki mezopotamskich
prorokw
13. Czynnikiem istotnym w dziaalnoci prorockiej wyraa asyryjski
termin zaqigu wiatr, demon. Mezopotamczycy odczuwali dziaanie
zowieszczych istot, chcieli wic poprzez magie je zneutralizowa w
tym celu musieli przewidzie i okreli ich dziaanie. Ch poznania
przyszoci. Prawie nie wystpuj proroctwa z inicjatywy Boga. Natura
profetyzmu mezopotamskiego
14. Zjawiska atmosferyczne - astrologia (Iz 47,12-15)
areomancja (2 Sm 5,22-25) Zjawiska w oparciu o przedmioty
rabdomancja (Oz, 4, 12) - kleromancja (Joz 7, 17-18) -hepatoskopia
(Ez 21,26-27) Oniromancja (inkubacja) sny (Rdz 20, 3) Mezopotamskie
techniki prorockie w Biblii
15. Kiedy Elizeusz zapad na chorob mierteln, przyszed do niego
Joasz, krl izraelski, i paczc pochylony nad jego twarz mwi: Ojcze
mj! Ojcze mj! Rydwanie Izraela i jego jedcze! Elizeusz za rzek do
niego: We uk i strzay! I przynis do niego uk i strzay. Wtedy on
rzek do krla izraelskiego: Po rk sw na uk! Krl pooy sw rk, a
Elizeusz naoy rce swoje na rce krla i powiedzia: Otwrz okno na
wschd. Kiedy otworzy, Elizeusz rzek: Strzelaj! - i strzeli, a on
rzek: Strzaa zwycistwa od Pana! Strzaa zwycistwa przeciw Aramowi!
Pobijesz Aram w Afek, doszcztnie! Nastpnie rzek: We strzay! Kiedy
je wzi, rzek do krla Izraela: Uderz o ziemi! A on uderzy trzy razy
i zaprzesta. Wtedy m Boy rozgniewa si na niego i rzek: Trzeba byo
uderzy pi albo sze razy! Wtedy by pokona Aram doszcztnie, teraz za
pokonasz Aram tylko trzy razy! (2 Krl 13,14-19). Zjawiska w oparciu
o przedmioty - belomancja
16. Profetyzm z Mari
17. Mahhu Mahhutum przepowiadali wyrocznie w stanie uniesienia
ekstatycznego graniczcego z szaem. Nie musieli by kapanami. Adada
apilum przepowiada przyszo Sangum kapani prorocy. Kim byli prorocy
z Mari
18. Prorocy z Mari uwaali si za posanych przez bstwo i
przepowiadajcych w ich imi. Czasami popadali w ekstaz, co wiadczyo
o obecnoci bstwa. Techniki prorokw i natura proroctw z Mari
19. Profetyzm Kanaanu
20. Wzili wic cielca i oprawili go, a potem wzywali imienia
Baala od rana a do poudnia, woajc: O Baalu, odpowiedz nam! Ale nie
byo ani gosu, ani odpowiedzi. Zaczli wic taczy przyklkajc przy
otarzu, ktry przygotowali (1 Krl 18, 26). Kim byli prorocy
Kanaanu
21. Potem woali goniej i kaleczyli si wedug swojego zwyczaju
mieczami oraz oszczepami, a si pokrwawili (1 Krl 18, 28). Kim byli
prorocy Kanaanu
22. MahhuMahhutum przepowiadali wyrocznie w stanie uniesienia
ekstatycznego graniczcego z szaem. Kim byli prorocy Kanaanu
23. Mantryczn Ekstatyczn Natura profetyzmu kananejskiego
24. Teraz wic wecie i przygotujcie nowy wz i dwie mleczne
krowy. Zwrcicie jednak uwag na to: jeeli skieruje si ona do swego
kraju, to jest do Bet-Szemesz, wiedzcie, e to On sprowadzi na nas
nieszczcie, a jeli nie, to bdziemy wiedzieli, e nie Jego rka nas
dotkna, a to, co si stao, byo przypadkiem (1 Sm 6,1-12). Natura
profetyzmu kananejskiego - ornitomancja
25. Nastpnie Manoach przynis kol oraz ofiar pokarmow i na skale
ofiarowa je Panu, ktry dziaa tajemniczo. A Manoach i jego ona
patrzyli. Gdy pomie unosi si z otarza ku niebu, Anio Pan wstpi w
pomie otarza, a Manoach i jego ona widzc to padli twarz na ziemi.
Wwczas pozna Manoach, e to by Anio Pana. Potem rzek Manoach do ony:
Z ca pewnoci pomrzemy, bowiem ujrzelimy Boga (Sdz 13, 19-23).
Natura profetyzmu kananejskiego - kapnomancja i libanomancja
26. Nie znajdzie si pord ciebie nikt, kto by przeprowadza przez
ogie swego syna lub crk, uprawia wrby, gusa, przepowiednie i czary;
nikt, kto by uprawia zaklcia, pyta duchw i widma, zwraca si do
umarych (Pwt 18, 10-11). Wrby ( ) praktykowa magi, czarowa, radzi
si wyroczni. Gusa ( ) interpretowa zaobserwowane zjawiska,
przepowiada losy spokojnym gosem, recytowa magiczne zaklcia.
Przepowiednie () magiczne przeklestwo, omen. Czary () uprawia
czary, czarowa, przywoywa anioy. Uprawia zaklcia () czarowa czar.
Zwraca si do umarych ( ) szuka rady u zmarych Pyta duchw i widma (
) duch zmarego?. Natura profetyzmu kananejskiego
27. Wzili sobie ony, kady po jednej. Nauczyli je czarw i zakl i
pokazali jak wycina korzenie i drzewa. Wtedy ziemia poskarya si na
nieprawych. Nastaa wielka niegodziwo i wielki nierzd. Pobdzili, a
wszystkie ich drogi stay si zepsute. Amezarak wyuczy zaklinaczy i
nacinaczy korzeni, Armaros [nauczy] odklinania, Barakiel
[wychowywa] astrologw, Kokabiel zowieszczw, Tamiela wyucza
astrologw, Asradel naucza drg ksiyca. Ksiga Henocha Etiopska (Ksiga
Czuwajcych) Natura profetyzmu kananejskiego
28. Duch zmarego (ob) Technika przywoywania dusz zmarych bya
wykorzystywana przez Kananejczykw (Pwt 18,9-10), Egipcjan (Iz 19,3)
oraz samych Izraelitw (1 Sm 28,3-5; 2 Krl 21,8; Iz 8,19; 65,4).
Wynikaa ona z przekonania, e umarli yj innym yciem po mierci, oraz
tym, e s posiadaczami nadprzyrodzonych mocy i wiedzy. Przedmioty
profetyczne
29. Poszukajcie mi kobiety wywoujcej duchy ( - kobiety
pani/wadczyni ob), chciabym pj i jej si poradzi... Przybywajc do
tej kobiety w nocy, rzek: Prosz ci, powr mi przez ducha i spraw,
niech przyjdzie ten, ktrego ci wymieni ( )...Spytaa si wic kobieta:
Kogo mam wywoa? Odrzek: Wywoaj mi Samuela. Gdy zobaczya kobieta
Samuela, zawoaa gono do Saula: Czemu mnie oszukae?.Widz istot
pozaziemsk, wyaniajc si z ziemi.Wychodzi starzec, a jest on okryty
paszczem. Saul pozna, e to Samuel, i upad przed nim twarz na ziemi,
i odda mu pokon. Samuel rzek do Saula:Dlaczego nie dajesz mi
spokoju i wywoujesz mnie? (1Sam 28, 6-17). Duch zmarego (ob)
30. Urim - Turim Radzi si Saul Pana, lecz Pan mu nie odpowiada
ani przez sny, ani przez urim (), ani przez prorokw. (1 Sm 28, 6)
Inne przedmioty profetyczne
31. Urim turim (1 Sm 14, 41) technika przypominajca rzut np.
monet - to byy losy w postaci dwch kulek lub patyczkw o tych samych
ksztatach, ktre rniy si kolorem i ewentualnie miay napisy: tak-nie;
- dwie strzay oznaczone w jaki sposb; - dwa kamyczki oznaczone
literami () i (), lub jeden paski kamie posiadajcy te same litery,
jedn z jednej strony, a drug z drugiej; - fragmenty czciny, na
ktrych mona byo zapisywa np. imiona, aby nastpnie losowa je. Inne
przedmioty profetyczne
32. Postawiono dwch: Jzefa, zwanego Barsab, z przydomkiem
Justus, i Macieja. I tak si pomodlili:Ty, Panie, znasz serca
wszystkich, wska z tych dwch jednego, ktrego wybrae by zaj miejsce
w tym posugiwaniu i w apostolstwie, ktremu sprzeniewierzy si
Judasz, aby pj swoj drog. I dali im losy (), a los pad na Macieja.
I zosta doczony do jedenastu apostow (Dz 1, 23-26). Inne przedmioty
profetyczne
33. Efod ( ) Odezwa si Dawid do Abiatara, kapana, syna
Achimeleka: Przynie mi - prosz - efod. I Abiatar przynis efod
Dawidowi. Dawid radzi si Pana, pytajc: Czy mam ciga t zgraj? Czy j
dosign? I da mu odpowied: cigaj, gdy na pewno dogonisz i up
odbierzesz (1 Sm 30,7-8; ). Inne przedmioty profetyczne
34. Terafim ( ) Albowiem krl babiloski stan na rozdrou, na
pocztku obydwu drg, aby si pyta wyroczni; potrzsa strzaami,
zapytuje poski bstw i przypatruje si wtrobie (Ez 21,26). Inne
przedmioty profetyczne
35. Profetyzm w Izraelu
36. Widzcy (Samuel) Wizjoner (Amos, Izajasz) M Boy (Mojesz,
Eliasz) Prorok (Abraham, Miriam) Typy profetyzmu izraelskiego
37. Prorocy z Izraela uwaali si za posanych przez Boga Jahwe i
przepowiadajcych w Jego imi. Przekonanie o szczeglnym wybraniu
czerpali z ich powoania. Natura profetyzmu izraelskiego
38. I odpowiedzia Amos Amazjaszowi: Nie jestem ja prorokiem ani
nie jestem uczniem prorokw, gdy jestem pasterzem i tym, ktry nacina
sykomory. Od trzody bowiem wzi mnie Pan i rzek do mnie Pan: "Id,
prorokuj do narodu mego, izraelskiego!" (Am 7, 14- 15) Powoanie
Amosa
39. Zanim uksztatowaem ci w onie matki, znaem ci, nim przyszede
na wiat, powiciem ci, prorokiem dla narodw ustanowiem ci. I rzekem:
Ach, Panie Boe, przecie nie umiem mwi, bo jestem modziecem! Pan za
odpowiedzia mi: Nie mw: "Jestem modziecem", gdy pjdziesz, do
kogokolwiek ci pol, i bdziesz mwi, cokolwiek tobie polec. Nie lkaj
si ich, bo jestem z tob, by ci chroni - wyrocznia Pana. I
wycignwszy rk, dotkn Pan moich ust i rzek mi: Oto kad moje sowa w
twoje usta. Spjrz, daj ci dzisiaj wadz nad narodami i nad
krlestwami, by wyrywa i obala, by niszczy i burzy, by budowa i
sadzi (Jr 1, 5-10). Powoania Jeremiasza
40. Sowem (sowem posanca; wyroczni Jahwe). Wyrniamy
przynajmniej kilkanacie gatunkw literackich, ktre charakteryzuj
teksty z wypowiedzimi prorokw. Sowo prorockie na pimie We sobie zwj
do pisania i napisz w nim wszystkie sowa, jakie powiedziaem do
ciebie (Jr 36, 2). Czynnoci symboliczne rozumiane jako znak. Formy
przekazu prorockiego
41. A ty, synu czowieczy, we sobie tabliczk glinian, po j przed
sob i narysuj na niej miasto Jerozolim. Nastpnie przedstaw jego
oblenie, zbuduj naprzeciw niego szaniec, usyp naprzeciw niego wa,
uszykuj przeciwko niemu obz nieprzyjacielski i ustaw przeciwko
niemu tarany dokoa. Potem we sobie patelni elazn i uczy z niej
jakby mur elazny pomidzy sob a miastem i skieruj wzrok swj na nie,
tak jakby byo oblone i jakby ty je oblega. To bdzie znakiem dla
domu Izraela. Po si na lewym boku, a Ja zo win Izraelitw na ciebie.
Przez tyle dni bdziesz znosi ich win, przez ile bdziesz na nim lea
(Ez 4, 1-4). Czynno symboliczna
42. Kapan ( ) Na to odrzek Doeg Edomita, przeoony sug Saula:
Widziaem syna Jessego, gdy przyby do Achimeleka, syna Achituba: ten
za radzi si Pana o niego, obdarzy go ywnoci, da mu te miecz
Filistyna Goliata. Wtedy Saul kaza wezwa kapana Achimeleka, syna
Achituba, z caym rodem jego ojca, to jest kapanw z Nob: wszyscy oni
przybyli do krla. (1 Sam 22, 9-11) Inne postacie profetyzmu
izraelskiego
43. Anio Jahwe ( ) Ale wtedy Anio Paski zawoa na niego z nieba
i rzek: Abrahamie, Abrahamie! A on rzek: Oto jestem (Rdz 22, 11)
Inne postacie profetyzmu izraelskiego
45. Theomanties inspirowani mantr Chresmodoi piewajacy prorocy
Osoby wieszczce pod wpywem np. duch Aleksandra Wielkiego lub
wyraajce przesanie poprzez sztuk (Syria - Marta) Wielu wieszczy
posugiwao si technikami mezopotamskimi. Zjawiska profetyczne wiata
rdziemnomorskiego
46. Celus przeciwnik chrzecijan, pisa rozprawy naukowe: ja
jestem bg, jestem synem boym, ja jestem boski duch ja mam przyj
poniewa wiat jest zdeprawowany i wy ludzie giniecie za swoje winy.
Zjawiska profetyczne wiata rdziemnomorskiego
47. Engastrimythoi medium Kiedymy szli na miejsce modlitwy,
zabiega nam drog jaka niewolnica, optana przez ducha (pneuma
pyhton), ktry wry. Przynosia ona duy dochd swym panom. Ona to,
biegnc za Pawem i za nami woaa: Ci ludzie s sugami Boga Najwyszego,
oni wam gosz drog zbawienia. Czynia to przez wiele dni, a Pawe majc
do tego, odwrci si i powiedzia do ducha: Rozkazuj ci w imi Jezusa
Chrystusa, aby z niej wyszed. I w teje chwili wyszed (Dz 16,
16-18). Zjawiska profetyczne wiata rdziemnomorskiego w NT
48. Dar proroctwa - [] (1 Kor 12, 10) W tym czasie wanie
przybyli z Jerozolimy do Antiochii prorocy (/). Jeden z nich
imieniem Agabos przepowiedzia z natchnienia Ducha, e na caej ziemi
nastanie wielki gd. Nasta on za Klaudiusza (Dz. 11, 27-28).
Zjawiska profetyczne wiata rdziemnomorskiego w NT
50. - dziaanie przypisywane jest Duchowi witemu - czowiek
porednik, przekazuje przesanie sowne przypisywane Bogu - grupa osb
lub osoba podejmuje si interpretowania rnego rodzaju wizji celem
zrozumienia woli Boga - grupa osb lub osoba podejmuje si
interpretowania rnego rodzaju znakw celem zrozumienia woli Boga
Wspczesne chrzecijaskie zjawiska profetyczne - Odnowa
Charyzmatyczna
51. Uwaa si/ przyjmuje si, e: - wspczesne proroctwa nie odnosz
si do kwestii doktrynalnych - wspczesne proroctwa wskazuj natur
Boga - wspczesne proroctwa wskazuj na dziaanie aski Boga - uwaa si,
e wspczesne proroctwa powinny zawiera tylko i wycznie przesanie
mioci - wspczesne proroctwa nie powinny by kierowane wzgldem
drugiego czowieka Wspczesne chrzecijaskie zjawiska profetyczne -
Odnowa Charyzmatyczna
52. My za pragniemy cakowicie zaufa Zbawicielowi, ktry nas
wzywa do rozpoznania znakw czasu. Dlatego te wrd gstych ciemnoci
dostrzegamy liczne oznaki, ktre wydaj si nam zwiastowa nadejcie
lepszych czasw dla Kocioa i rodzaju ludzkiego Jan XXIII Wspczesne
chrzecijaskie zjawiska profetyczne Znak Czasu
53. Koci zmierza ku jednemu tylko, a mianowicie, by pod
kierownictwem Ducha witego Pocieszyciela prowadzi dalej dzieo
samego Chrystusa, ktry przyszed na wiat, eby zbawi, a nie sdzi, eby
suy, a nie eby Jemu suono. Aby takiemu zadaniu sprosta, Koci zawsze
ma obowizek bada znaki czasu i wyjani je w wietle Ewangelii..:
(Gaudium et spes) Wspczesne chrzecijaskie zjawiska profetyczne Znak
Czasu