Top Banner

of 128

Danh Gia Chat Luong Luoc Do Khoa

Oct 12, 2015

Download

Documents

an ninh mạng

DANH GIAO CHAT LUONG LUOC DO KHOA
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript

HC VIN K THUT MT M N TT NGHIP

HC VIN K THUT MT M N TT NGHIP

HC VIN K THUT MT M N TT NGHIP ti: Nghin cu tm hiu nh gi cht lng mt s lc kha trong m khiH NI 2010

HC VIN K THUT MT M

N TT NGHIP

ti: Nghin cu tm hiu nh gi cht lng mt s lc kha trong m khiNgnh:Chuyn ngnh:Kha:Tin hc (m s 01.02.10)An ton thng tin02 (2005 2010)

Cn b hng dn khoa hc :Sinh vin thc hin:TS. Trn Vn TrngNguyn Vn Thnh

H NI 2010

MC LC

LI NI U...6Chng 1: M U V M KHI81.1 Gii thiu chung v m khi81.2 an ton ca cc h m khi101.2.1. Cc kiu tn cng111.2.2 an ton v iu kin v an ton tnh ton111.2.3 phc tp x l v phc tp d liu ca mt tn cng c th131.2.4 Cc tham s ca m khi141.2.4.1 di khi m141.2.4.2 di kha k v c kha ng kt151.3 Cc ch hot ng ca m khi151.3.1 Vector khi to IV151.3.2 Ch ECB161.3.3 Ch CBC171.3.4 Ch CFB181.3.5 Ch OFB191.3.6 Ch CTR201.4 Nguyn l thit k m khi211.4.1 Nguyn l thit k chung v an ton211.4.2 Nguyn l thit k cho ng dng221.5 Cc cu trc m khi c bn221.5.1 Cu trc m Feistel221.5.2 Cu trc cng-nhn24Chng 2: LC KHA CA M KHI V MT S LC C TH252.1 Phn loi cc lc kho ca cc h m khi252.2 Mt s lc kho mnh282.3 Chun m d liu X vit (GOST)292.4 Thut ton m d liu quc t IDEA302.4.1 Lc kho ca IDEA322.4.1.1 Tnh tuyn tnh trong cc php ton s hc MUL322.4.1.2 Lp kho yu bao hm yu t tuyn tnh342.4.1.3 Lp kho yu vi sai372.4.1.3.1 Lp kho yu c c trng xc sut 1372.5 Chun m d liu DES392.5.1 M t DES392.5.2 Mt s kin tho lun v lc kha ca DES512.5.3 Cc c ch hot ng ca DES53Chng 3 : CHUN M HA NNG CAO AES563.1 Tng quan v chun m ha nng cao v thut ton Rjdael563.2 cc chc nng bn trong ca mt m khi rijndael593.2.1 Cc byte nh cc a thc593.2.1.1 Cc biu din ca byte593.2.1.2 Php cng 2 byte593.2.1.3 Php nhn 2 byte603.2.1.4. Php dch chuyn vng ca t vo603.2.2. Cc chc nng bn trong ca mt m Rijndael633.2.2.1. Chc nng thay th cc byte: SubBytes (State)653.2.2.2. Chc nng dch chuyn cc dng: ShiftRows(State)663.2.2.3. Chc nng xo trn cc ct: MixColumns (State)663.2.2.4. Chc nng cng kha: AddRoundKey(State, RoundKey)673.2.2.5 Chc nng m rng kha: KeyExpansion(CipherKey, ExpandedKey)683.2.2.6. Chc nng to cc hng: Rcon[i] (Round keys and constants)693.2.2.7. Chc nng M ha Rijndael703.2.2.8. Chc nng gii m703.3 Tm tt vai tr cc chc nng bn trong Rijndael713.4 Thc hin nhanh v an ton723.5 Mt vi ch v AES trong mt m ng dng733.6 Lc kha ca AES733.6.1 Tnh tuyn tnh ca lc kha AES vi di kha 128 bt763.6.2 M t ng n783.6.3 Kt lun v kha AES 128 bit813.7 Tng sc mnh cho lc kha AES823.7.1 Cc lc kha ca m khi823.7.1.1 Hm 1 chiu83 3.7.1.2 Thng tin tng h ti thiu83 3.7.1.3 Ci t hiu qu833.7.2 Lc kha ca AES843.7.2.1 M t lc kha843.7.2.2 Thm m trc 853.7.2.3 Phn tch ca cc tc gi bi bo853.7.2.4 Ci t883.7.3 Mt xut lc kha mi cho AES893.7.3.1 xut lc kha 128-bit893.7.3.2 Hiu qu ci t ca lc kha xut913.7.3.3 Phn tch tnh an ton ca lc kha xut933.7.4 Kt lun v vic lm mnh lc kha ca AES94KT LUN....................................................................................................96TI LIU THAM KHO..............................................................................97

LI NI UNg y nay vi s pht trin mnh m ca Internet v cc ng dngca n,nhu cu bo v thng tin trong cc h thng v ng dng cng c quan tm v c ngha ht sc quan trng, v vy cc ng dng m ha v bo mt thng tin ang c s dng ngy cng ph bin trong cc lnh vc khc nhau trn th gii, t lnh vc an ninh, qun s, quc phng, cho n cc lnh vc dn s nh thng mi in t, ngn hng, v tt c cc h thng thng tin thng dng khc.Cng vi s pht trin ca khoa hc my tnh v Internet, cc nghin cu v ng dng ca mt m hc ngy cng tr nn a dng hn, m ra nhiu hng nghin cu chuyn su vo tng lnh vc ng dng c th vi nhng c trng ring,ng dng ca khoa hc mt m khng ch n thun l m ha v gi m thng tin m cn bao gm nhiu vn khc nhau cn c nghin cu v gii quyt, v d nh ch k in t, xc thc ngi dng ....Cc h mt hin nay c chia thnh hai loi: h mt kha b mt v h mt kha cng khai. Trong h mt kha b mt thng c chia thnh cc h m khi v h m dng. Cc h m khi c s dng ph bin hn v d dng chun ha v do cc n v x l thng tin hin nay thng c dng khi nh byte hoc words.Mc d m khi c s dng rng ri v kh an ton tuy nhin vn c nhiu loi tn cng nhm vo bn thn c ch m cng nh thnh phn quan trng nht y l lc kha ca m khi. V d nh tn cng kha quan h v tn cng trt kha ca Binham, tn cng ni suy ca Ferguson...V vy mc tiu ca ti Nghin cu tm hiu nh gi cht lng mt s lc kha trong m khi do TS. Trn Vn Trng hng dn l nhm nghin cu lc kha v phng php lm mnh cc lc kha ca m khi c th chng li cc kiu tn cng nhm vo lc kha.B cc ca ti gm c :Li m u Nu l do s dng m khi , tm quan trng ca m khi trong vn m ha bo mt thng tin t y a ra mc ch ca ti, li cm n Chng I: M u v m khi Trong chng ny gii thiu qua v m khi, an ton, c kiu tn cng , c ch hot ng v nguyn l thit k m khi.Chng II: Lc kha ca m khi v mt s lc kha c th Trong chng ny gii thiu cc loi lc kha trong m khi v tm hiu mt s lc kha c th nh GOST,IDEA,DESChng III: Chun m ha nng cao AES Trong chng ny gii thiu tng quan v AES, chc nng cch thc hot ng,lc kha v nghin cu cc bi bo v tnh tuyn tnh v lm mnh cho lc kha ca AES. Kt lun Trong ny nu ra nhng kt qu nghin cu t c trong ti cng nh nhng vic cha lm c v phng hng pht trin ca ti.Do thi gian c hn nn ni dung ca ti cn s si, kt qu dt c cng cha nhiu rt mong s ng gp kin v nhn xt t pha cc thy ,c v cc bn. Trong thi gian lm ti ca mnh, ti nhn c s hng dn v gip tn tnh ca thy gio ,TS Trn Vn Trng.Xin gi li cm n chn thnh ti thy gio .

Chng I: M U V M KHI

1.1 Gii thiu chung v m khiNgy nay vi s pht trin ln mnh ca nn cng ngh thng tin trn ton th gii, hu ht cc ban nghnh , t chc, cng ty u s dng h thng thng tin trong hot ng ca mnh. V vy mt khi lng ln cc thng tin c truyn trn cc knh thng tin v mng my tnh hin nay ang ngy cng gia tng c bit i hi cn phi c bo v khi cc d r khng mong mun, tc l m bo tnh b mt, ng thi cng cn phi c bo v trnh s gi mo v s t chi trch nhim, tc l m bo tnh xc thc. K thut mt m c pht trin v vn dng m bo c tnh b mt v tnh xc thc .Cc h mt hin nay c chia thnh hai loi: h mt kha b mt v h mt kha cng khai. Trong h mt kha b mt, nhng ngi s dng hp php (ngi gi v ngi nhn) phi chia s mt kha b mt chung v kha khng c bit i vi thm m i phng. Trong h mt kha cng khai, ngi s dng hp php ch cn cc thng tin trung thc cng khai no . Mc d cc h mt kha cng khai t ra l l tng i vi nhiu ng dng mt m, nhng tc thp v gi thnh cao ngn cn vic s dng chng trong nhiu trng hp. Trong phn ny chng ta ch tho lun v cc h mt kha b mt.Chng ta s s dng m hnh h mt ca Shannon trong Hnh 1.1.Trong m hnh ny, kha b mt Z c phn phi ti ngi gi v ngi nhn theo mt knh an ton. Kha ny sau c s dng m ha bn r X thnh bn m Y bi ngi gi v c dng gii m bn m Y thnh bn r X bi ngi nhn. Bn m c truyn trn knh khng an ton, v chng ta gi thit l thm m i phng lun c th truy nhp nhn c cc bn m. Tt nhin thm m khng th truy nhp c ti kha b mt. H mt kha b mt nh th c gi l h mt i xng phn bit vi h mt kha cng khai khng i xng trong cc kha khc nhau c s dng bi ngi m v ngi dch. Ch rng X, Y, v Z trong m hnh ny l cc bin ngu nhin. Trong m hnh ny chng ta cng lun gi thit bn r X v kha Z l c lp thng k.Cc h mt kha b mt thng c chia thnh cc h m khi v h m dng. i vi m khi bn r c dng cc khi "ln" (chng hn 128-bit) v dy cc khi u c m bi cng mt hm m ha, tc l b m ha l mt hm khng nh. Trong m dng, bn r thng l dy cc khi "nh" (thng l 1-bit) v c bin i bi mt b m ha c nh.Cc h m khi c u im l chng c th c chun ha mt cch d dng, bi v cc n v x l thng tin hin ny thng c dng block nh bytes hoc words. Ngoi ra trong k thut ng b, vic mt mt block m cng khng nh hng ti chnh xc ca vic gii m ca cc khi tip sau, cng l mt u im khc ca m khi.

thm m

ngun rni nhnB gii mDK(.) B m haEK(.) X Y X

Z Zknh an ton

ngun kha

Hnh 1.1: M hnh h mt kha b mtNhc im ln nht ca m khi l php m ha khng che du c cc mu d liu: cc khi m ging nhau s suy ra cc khi r cng ging nhau. Tuy nhin nhc im ny c th c khc phc bng cch a vo mt lng nh c nh trong qu trnh m ha, tc l bng cch s dng cch thc mc xch khi m (CBC-Cipher Block Channing mode) trong hm m ha khng nh c p vo tng XOR ca block r v block m trc . Php m lc ny c kiu cch k thut nh m dng p dng i vi cc khi "ln".Gi s F2 l trng Galois hai phn t. K hiu F2m l khng gian vc t cc b m-tuples cc phn t ca F2. Trong phn ny chng ta gi thit khng mt tng qut rng, bn r X, bn m Y ly cc gi tr trong khng gian vc t F2m, cn kha Z ly gi tr trong khng gian vc t F2k. Nh vy m-l di bt ca cc khi r v m, cn k-l di bit ca kha b mt.nh ngha 1.1. H m khi kha b mt l mt nh x E: F2m x Sz F2m, sao cho vi mi z Sz, E(., z) l mt nh x c ngc t F2m vo F2m.Hm c ngc E(., z) c gi l hm m ha tng ng vi kha z. nh x nghch o ca E(., z) c gi l hm gii m tng ng vi kha z v s c k hiu l D(., z). Chng ta vit Y = E(X, Z) i vi mt m khi c ngha l bn m Y c xc nh bi bn r X v kha b mt Z theo nh x E. Tham s m c gi l di khi cn tham s k c gi l di kha ca h m khi . C kha ng ca h m khi c xc nh bi s kt = log2 (#(Sz)) bit. Nh vy di kha s bng c kha ng nu v ch nu Sz = F2k, tc l mi b k-bit nh phn u l mt kha c hiu lc. Chng hn i vi chun m d liu DES, di kha l k = 64 bit, trong khi c kha ng ca n l kt = 56 bit. Ch rng y ta xem xt cc m khi c di khi m bng di khi r.1.2 an ton ca cc h m khiNh ni trn, mt m khi c s dng nhm bo v chng s d d khng mong mun ca bn r. Nhim v ca thm m i phng l ph h m ny theo ngha anh ta c th m ra c cc bn r t cc bn m chn bt c. Mt h m l b ph hon ton nu nh thm m c th xc nh c kha b mt ang s dng v t anh ta c th c c tt c cc thng bo mt cch d dng nh l mt ngi dng hp php. Mt h m l b ph thc t nu thm m c th thng xuyn m ra c cc bn r t cc bn m nhn c, nhng vn cha tm ra c kha. an ton lun gn vi cc e da tn cng. Nh ni trn, chng ta gi s rng k tn cng lun c th truy nhp ti mi th c truyn thng qua knh khng an ton. Tuy nhin, c th c cc thng tin khc i vi thm m. Kh nng tnh ton ca thm m phi lun c xem xt trc khi xem xt an ton ca mt m c th b truy nhp.1.2.1. Cc kiu tn cngMt gi thit c chp nhn ph bin nht trong mt m l thm m i phng lun c th truy nhp hon ton ti cc bn m c truyn trn knh khng an ton. Mt gi thit c chp nhn khc na l:Gi thit Kerckhoff: Thm m i phng l c bit ton b chi tit ca qu trnh m ha v gii m ch tr gi tr kha b mt.Gi thit Kerckhoff suy ra rng an ton ca mt h mt kha b mt ch cn ph thuc vo chnh kha mt m thi. Di gi thit Kerckhoff, cc tn cng c th c phn loi theo cc tri thc ca thm m nh sau:- Tn cng ch bit bn m: thm m i phng khng bit thm t thng tin g ngoi bn m nhn c.- Tn cng bn r bit: Thm m i phnng bit thm mt vi cp R/M i vi kha ang dng.- Tn cng bn r la chn: Thm m i phnng c th t c cc bn m tng ng vi cc bn r n nh c bit bt k i vi kha ang dng.Tn cng bn r la chn l tn cng mnh nht trong cc tn cng trn. Nu mt h m l an ton chng li tn cng bn r la chn th n cng an ton trc cc tn cng khc. Trong thc t, ta nn dng h m c an ton chng li tn cng bn r la chn, ngay c khi thm m i phng him c c hi thu lm c thng tin g hn so vi tn cng ch bit bn m.1.2.2 an ton v iu kin v an ton tnh ton an ton ca mt h mt ph thuc rt ln vo kh nng tnh ton ca thm m i phng. Mt h mt c gi l an ton v iu kin nu n an ton chng li thm m i phng c kh nng tnh ton v hn. an ton v iu kin cng c gi l an ton l thuyt lin quan ti tnh khng th ph c ca mt h mt. Mt h mt l an ton chng li i phng c kh nng tnh ton b hn ch no c gi l an ton tnh ton. an ton tnh ton cng c gi l an ton thc t, lin quan ti tnh kh ph ca mt h mt. Tt c cc h mt an ton v iu kin u l khng c tnh thc t v l do s c ni di y. Tuy nhin cng khng c mt h mt thc t no l c chng minh l an ton theo ngha tnh ton. an ton v iu kinMc d trong hu ht cc ng dng an ton v iu kin l khng cn thit v cng l khng th thc hin c trn thc t, nhng nghin cu v an ton v iu kin cho chng ta nhiu gi c ch cho vic thit k v s dng cc h mt thc t. Chng hn l do c bn ca h m dng l mt hon thin c cung cp bi h thng m mt ln "one-time-pad".nh ngha 1.2 (Shannon 1949): Mt h mt s cung cp mt hon thin nu cc khi r v cc khi m l c lp thng k.Kh nng thc thi h mt b mt hon thin c cho thy bi Shannon trong bi bo ca ng ta nm 1949. H "M nhm kha dng mt ln"sau y (c m t trong v d 1) cung cp mt h mt b mt hon thin nh th. tng s dng h thng kha dng mt ln u tin c xut bi Vernam trong nm 1926. M Vernam thng c gi l h mt mt ln "one-time-pad". Mc d trong mt thi gian di ngi ta tin rng h mt mt l l khng th b ph, nhng phi n cng trnh ca Shannon mi chng minh c tnh b mt hon thin ca n.V d 1: (h m khi nhm kha dng mt ln): Xt h m khi cho trong Hnh 1.2, y l php ton nhm nh ngha trn tp hp F2m. H m ny c b mt hon thin nu kha c chn ngu nhin u v c lp vi mi khi r. ..., X2, X1 ..., Y2, Y1

..., Z2, Z1

Hnh 1.2: H m khi nhm kha dng mt ln. Cc kha Zi l c chnngu nhin u v c lp.H thng b mt hon thin thng l khng thc t, bi v Shannon cho thy mt lng kha khng gii hn cn phi c nu nh ta cho php mt lng thng bo khng hn ch. Tuy nhin, tng ca h mt hon thin thit lp nn mt nguyn l bit trong thc t mt m l m bo an ton th nn thay kha mt cch thng xuyn.

an ton tnh ton

Trong thc t khng k tn cng no c kh nng tnh ton v hn. an ton ca mt h mt thc t ph thuc vo tnh khng th ph h m v mt l thuyt m ng hn l ph thuc kh thc t ca cc tn cng. Mt h mt c gi l an ton tnh ton nu kh ca tn cng ti u vt qu kh nng tnh ton ca thm m. Shannon m t kh ca tn cng nh th (tn cng ch bit bn m) bi c trng W(n) xem nh l khi lng cng vic i hi xc nh kha khi n-bn m l c bit. Ta cng c th xem xt W(n) i vi cc kiu tn cng khc. Trong sut phn ny , chng ta s dng t " phc tp" m t kh nh th. phc tp ca mt tn cng hiu mt cch chung chung l s trung bnh cc php ton (thao tc) dng trong tn cng . Ch rng mt h m l an ton tnh ton c ngha l phc tp ca tn cng ti u vt qu kh nng tnh ton ca thm m i phng. chng minh mt h mt l an ton tnh ton cn phi ch ra c cn di hu ch v phc tp ca vic gii quyt mt bi ton tnh ton no . Hin ti, iu ny l khng th i vi tt c cc bi ton tnh ton. Do vy, trong thc t, vic nh gi an ton ca mt h mt ph thuc vo phc tp ca tn cng tt nht cho ti hin ti. Mt m khi thc t c xem l an ton tnh ton nu khng c tn cng bit no c th lm tt hn so vi tn cng vt cn kha. Trong tn cng vt cn kha ch bit bn m trn mt m khi, mi mt kha c th u c th gii m ca mt hoc hiu hncc khi m chn bt c cho ti khi no mt kha cho kt qu khi r c th c c. phc tp ca tn cng ny, xem nh l s cc php gii m th, v mt trung bnh s bng i vi mt h m khi c c kha ng l kt. Tn cng vt cn kha l mt tn cng "brute-force" n c th p vo h m khi bt k. Nh vy mt h m khi mun an ton th c kha ng ca n l phi ln to cho tn cng vt cn kha l khng th thc hin c.1.2.3 phc tp x l v phc tp d liu ca mt tn cng c th

phc tp ca mt tn cng c chia ra lm hai phn: phc tp d liu v phc tp x l. phc tp d liu l lng d liu u vo cn cho tn cng trong khi phc tp x l l lng cc tnh ton cn x l d liu nh th. Thnh phn dominant-tri hn thng c m t nh l phc tp ca tn cng ny. Chng hn, trong tn cng vt cn kha, lng d liu u vo cn cho tn cng ny l s cc khi m chn bt c (hoc s cc cp r/m trong tn cng bn r bit), ni chung l mt s lng rt nh so vi s cc php ton (trung bnh cn php gii m vi cc kha khc nhau trong vic tm ra kha ng) cn thit ca tn cng ny. Do vy phc tp ca tn cng duyt kha thng chnh l phc tp x l. V d khc l tn cng vi sai ca Biham v Shamir, l kiu tn cng bn r la chn. i vi tn cng vi sai phc tp vt tri ln bi s cc cp r/m cn trong tn cng , trong khi s cc tnh ton s dng trong tn cng ny li tng i nh. Do phc tp ca tn cng vi sai thc cht l phc tp d liu.

Ni chung i vi mt m khi di khi m-bit v c kha ng l kt-bit, phc tp d liu ca tn cng bn r bit (hoc bn r la chon) c th c o bi s cc cp r/m bit (hay la chn) cn cho tn cng ny, nhiu nht l 2m l s ton b cc cp nh th i vi mt kha c nh. phc tp x l c th b chn trn bi s php m ha do c tnh ca tn cng vt cn kha v do ni chung thao tc m ha l c tnh ton nhanh, hiu qu. Nh vy chng ta c th ni rng mt h mt l an ton tnh ton nu nh khng c tn cng no trn h mt c phc tp d liu nh hn ng k 2m php m v phc tp x l nh hn ng k php m ha. Mt h mt c gi l an ton thc t chng li mt tn cng c th nu vi tn cng ny, phc tp d liu vo khong 2m cp r/m hoc phc tp x l l vo khong php m ha. i vi thm m, phc tp d liu l loi phc tp b ng, anh ta phi ch ngi s dng to ra cc ccp r /m cho anh ta. Mt khc, phc tp x l li l kiu phc tp ch ng v c th khc phc ni chung bng cch s dng nhiu my tnh mnh.1.2.4 Cc tham s ca m khi1.2.4.1 di khi m mt h m khi l an ton, di khi m ca n phi ln ngn cn cc tn cng phn tch thng k, tc l khng cho i phng thu c thng tin c ch no v khi r no thng xut hin nhiu hn cc khi r khc. Ngoi ra di khi m cng phi c chn sao cho s cc cp r/m m i phng c th thu nhn c trong thc t phi nh hn rt nhiu so vi 2m.Khi di khi ca h m tr nn ln th phc tp ca ng dng cng tng theo. D rng phc tp trong ng dng chn ngu nhin hm c ngc l tng theo c m so vi di khi, nhng ch c hm n gin mi xut hin ngu nhin, iu ny to c hi phc v hm m ha thc t khi di khi m l ln. Tuy nhin, Shannon ch ra rng s d dng trong tnh ton cc hm m ha E(., z) v hm gii m D(., z) vi mi z khng suy ra c vic gii tm kha z t cc phng trnh y = E(x, z) v x = D(y, z) s l d dng khi bit x v y.1.2.4.2 di kha k v c kha ng kt

h m khi an ton chng li tn cng vt cn kha, c kha ng cn phi ln sao cho php m ha cn cho tn cng ny l vt xa kh nng ca thm m. Mt khc, di kha k cng cn nh mc no sao cho vic to, phn phi v lu tr kha c th thc hin c hiu qu v an ton. Chng hn, DES c di kha l 64 bt, cn c kha ng l 56 bit. Tn cng vt cn kha l khng th nhng cng khng l qu xa vi. Nhiu gi mun tng c kha ng ca DES. Chng hn, m rng c kha dng ca DES ti 128 bit bng php m bi ba dng hai kha xem l mt cch thc chun s dng DES.1.3 Cc ch hot ng ca m khi Trong mt m , m khi hot ng da trn cc khi c chiu di c nh, thng l 64 hoc 128 bit. Do cac thng bo u vo c chiu di bt k v vic m ha vi cng mt bn r vi cng mt kha c nh lun to ra cng mt bn m, mt vi ch hot ng ca m khi c a ra cho php cc m khi cung cp tnh b mt cho cc thng bo c chiu di bt k. Cc ch c bit n sm nht ch cung cp tnh b mt ca thng bo nhng khng cung cp tnh ton vn ca ni dung thng bo nh ECB, CBC,OFB v CFB. Mt vi ch hot ng khc c thit k m bo c tnh b mt v tnh ton vn ca ni dung thng bo nh: CCM,EAX v OCB. Cc ch LRW, CMC v EME c thit k m ha cc Sector ca cc thit b lu tr (a cng) . Trong phn ny chng ta xt n 5 ch ng dng dng m khi thng gp nht trong cc h thng mt m bo v thng tin. l cc ch :Sch m in t (ECB Electronic Code Book), Mc xch khi m (CBC Cipher Block Channing), Phn hi khi m (CFB Cipher FeedBack), Phn hi u ra (OFB Output FeedBack), B m (CTR - Counter).1.3.1 Vector khi to IVHu ht cc ch hot ng (tr ECB) ca m khi u yu cu mt vector khi to khi to cho vic x l khi d liu u tin v thng c to mt cch ngu nhin. Khng cn thit phi gi b mt gi tr ca IV nhng khng bao gi c dng li gi tr IV vi cng mt kha b mt. Vi ch CBC v CFB vic dng li IV l d g mt s thng tin v khi bn r u tin v mt s thng tin c chia s trc bi hai thng bo. Vi ch OFB v CTR vic dng li IV gy ph hy tnh an ton. Trong ch CBC, IV cn thit v phi c sinh ngu nhin ti thi im m ha.1.3.2 Ch ECBy l ch hot ng n gin nht ca m khi , bn r u vo c chia nh thnh cc khi v mi khi c x l m ha ring bit. im bt li chnh ca ch ny l vic cc khi bn r c x l c lp to ra cc khi bn m tng ng, v vy n khng cung cp tnh ton vn ca ton b ni dung thng bo v n cng khng c ngh s dng cho hu ht cc giao thc mt m.

Hnh 1.3 : M ha v gii m theo m hnh ECB bn ca ch ECB chnh bng bn ca thut ton. Tuy nhin cu trc ca bn r trong trng hp khng c giu kn. Mi khi nh nhau ca bn r dn n s xut hin ging nhau ca bn m. Tc m ha bng tc ca m php khi.Ch ECB cho php song hnh n gin nng cao tc m ha.V d v vic s dng ch ECB cho vic m mt bc nh.

nh gc M ha dng ch ECBHinh 1.4 : V d v m ha theo m hnh ECBHin nhin qua vic quan st kt qu thu c khi bc nh b m ha dng ch ECB ta vn d dng nhn c cc thng tin ca bc nh ban u.1.3.3 Ch CBCVi ch hot ng CBC mi khi bn r u vo c kt hp vi khi bn m trc dung php XOR, theo cch ny mi khi bn m u ph thuc vo cc khi bn r trc . Do cn phi c mt vector khi to (IV) cho khi bn r u tin.

Hinh 1.5: M ha v gii m theo m hnh CBCCng thc vic m ha v gii m thng bo tin hnh nh sau: bn ca ch CBC bng bn ca m php m n da vo. Cu trc ca bn r c che giu nh cng khi trc ca bn m vi khi k tip ca bn r. bn m ha vn bn tng v khng th thao tc trc tip bn r ngoi cch loi tr cc khi t u cui bn m.Tc m ha bng tc lm vic ca m php khi, nhng phng ph n gin song hnh ca qu trnh m ha khng tn ti, cho d qu trnh dch m c th tin hnh mt cch song song.Ch hot ng CBC c s dng rt rng ri, thng bo c m ha tun t v i hi chiu di ca thng bo phi l bi s ca chiu di khi v do ni dung thng bo r cn phi c s l m trc khi thc hin m ha. Ch hot ng CBC cung cp c ch ton vn d liu, ch cn mt bit trong ni dung thng bo b thay i s dn n thay i ton b cc khi sau bit .1.3.4 Ch CFBCh hot ng CFB bin m khi thnh mt h m dng t ng b v c thc hin nh sau:

Hnh 1.6 : M ha v gii m theo m hnh CFB bn ca ch CFB bng bn ca m php m n da vo,cn cu trc ca bn r c che giu nh s dng php ton cng theo modul 2. Vic thao tc bn r bng cch loi tr cc khi t u v cui ca bn m l khng th c. Trong ch CFB nu hai khi bn r l ng nht th kt qu m ha chng bc tip theo cng ng nht, iu ny gy r r thng tin v bn r.Cng ging nh ch CBC vic m ha khng th thc hin song song nhng vic giI m d liu c th thc hin song song v vic thay i d ch l mt bt trong ni dung thng bo cng lm nh hng n ton b cc khi pha sau.1.3.5 Ch OFB Ch ny bin m khi thnh mt h m dng ng b , qu trnh m ha v gii m tin hnh nh sau:

Hnh 1.7 : M ha v gii m theo m hnh OFBCh OFB tng t nh ch CFB tuy nhin n c u th hn ch CFB ch bt k cc bit li no xut hin trong qu trnh truyn u khng nh hng n s dch m cc khi tip theo.1.3.6 Ch CTR Cng ging nh ch OFB, ch CTR bin m khi thnh mt m dng. Gi tr IV/Nonce v b m Counter c th c ni, cng hoc Xor vi nhau to thnh mt gi tr duy nht cho mi khi x l.

Hinh 1.8 : M ha v gii m theo m hnh CTRu im ln nht ca ch CTR l cho php vic m ha v gii m c th thc hin song song nn tc hot ng c ci thin.Cc m khi chu hai tn cng quan trng l tn cng lng sai v tn cng tuyn tnh.Tn cng lng sai (Differential Cryptanalysis) da trn xc suet ca cc mu lng sai ca cc cp r v m hay chnh xc hn l mu lng sai ca cc cp u ra v u vo ca cc hm phi tuyn trong m khi tm ra cc thnh phn kha tng ng c th t tm ra ton b kha ca m khi.Cc cp bn r, bn m mun tha mn cc mu lng sai th phi la chn thch hp.Cc cp mu lng sai ca cc cp r v cc cp m c xc suet cao s c s dng hiu qu trong tn cng lng sai.Trong tn cng tuyn tnh th ngi ta tm cc s ph thuc tuyn tnh vi xc sut khc 1/2 gia cc mu bt r, kha v bn m vi xc sut c li t tm ra cc bit c th ca kha. Nhiu bit kha c tm ra bng cch ny cn cc bit kha cn li s c tm ra bng cawsch duyt ton b.i vi m khi, an ton ca n ph thuc vo thit k ca m khi v kha lp m. Thit k ca m khi l quan trng v phi trnh vic tuyn tnh ha cng cao cng tt. Kha phi ln trnh tn cng nghch l ngy sinh. Kha cng phi ch khng c dng c bit. i vi m khi th tt nht l phi khng cha cc lp kha yu d nhn ra.1.4 Nguyn l thit k m khiMt h m khi tt l phi "kh ph v d s dng". C hai hm m ha E(., z) v hm gii m D(., z) nn d dng tnh ton. Cn vic gii kha z t y = E(x, z) v x = D(y, z) nn l bi ton kh. Nguyn l thit k cho mt h m khi c th chia thnh cc nguyn l ng dng v cc nguyn l an ton.1.4.1 Nguyn l thit k chung v an tonCh c hai nguyn l thit k c chp nhn chung i vi cc m an ton thc t l cc nguyn l v mo (confusion) v khuych tn (diffusion) c gi bi Shannon.Nguyn l v mo (confusion): S ph thuc ca kha trn bn r v bn m nn phi phc tp sao cho n khng c ch g i vi thm m. Chng hn, phng trnh nh phn m t m khi nn l phi tuyn v phc tp sao cho vic gii kha z t x v y = E(x, z) l khng th.Nguyn l v khuych tn (diffusion): Vi mi kha c th hm m ha khng nn c s ph thuc thng k no gia cc cu trc n gin trong bn r v cc cu trc n gin trong bn m v rng khng c quan h n gin no gia cc hm m ha khc nhau. Nguyn l khuych tn i hi, chng hn mt h m khi cn c thit k c tnh y -hay hon thin "complete", tc l mi bit r v mi bit kha u nh hng ti mi bit m. 1.4.2 Nguyn l thit k cho ng dngMt h m khi c th ng dng c phn cng v phn mm. Trong ng dng cng thng c thc hin bi cc chp VLSI c tc cao. Trong ng dng mm phi c tnh mm do v gi thnh thp. Trn c s c tnh khc nhau ca phn cng v phn mm, cc nguyn l thit k cho m khi cng chia thnh hai phn.Nguyn l thit k cho ng dng mmS dng khi con: Cc thao tc m khi nn thc hin trn cc khi con c di t nhin cho phn mm l 8, 16, 32 bit. Hon v bit l kh thc hin trong phn mm nn trnh.S dng cc php ton n gin: Cc thao tc m trn cc khi con nn chn d dng cho ng dng vi cc tp lnh c s ca cc b x l chun chng hn nh php cng, php nhn, php dch ...Nguyn l thit k cho ng dng phn cngS tng t trong php m ha v php gii m: Qu trnh m ha v gii m nn ch khc nhau cch s dng kha mt sao cho cng mt thit b c th s dng c cho c php m ha v php gii m.1.5 Cc cu trc m khi c bn1.5.1 Cu trc m FeistelPhn ln cc h m khi trn th gii hin nay l da trn cu trc m-dch Feistel c cc c tnh c bn sau:* di ca mi khi (block) r bng di ca mi khi m, v l mt s chn m= 2. L.*Bn r c chia thnh cc khi P = (x0, x1) c di 2. L, v x0 = x1 =L* Kho k l mt tp kho con: k1, k2 , .., kn.* Mi ki c tng ng vi mt php bin i Fi trn khi c L.* Bn r P c m ho theo n-bc nh sau:

P = (x0, x1) Bn r: Vng 1: (x0, x1) (x1, x2)Vng 2: (x1, x2) (x2, x3)---------------------------------Vng i: (xi-1, xi) (xi, xi+1)----------------------------------Vng n: (xn-1, xn) (xn, xn+1)

C = (xn+1, xn) Bn m l: Trong xi+1 = xi-1 Fi(xi)Vi cu trc m ho trn y, qu trnh dch m s rt n gin: Gi nguyn cc thao tc nh qu trnh m ho, ch cn thay i th t s dng kho v cc hm vng tng ng: kn, kn-1, .., k1 Fn, Fn-1, .., F1.Nhn xt:a/- Cu trc m Feistel trn y rt thun tin cho m dch m bo tc nhanh v tin li cho vic cng ho cc chng trnh m dch khi. - Cc hm vng Fi c th c cu trc hon ton ging nhau, tc l Fi = F, min sao chng l hm c tnh cht mt m tt, v do s cng thun tin cho thao tc m dch.b/ Qua m hnh cu trc m dch Feistel trn c th thy ngay cc dng kho coi l yu nh sau (vi gi thit Fi F): - Kho yu l cc kho c dng:kn = k1;kn-1 = k2;kn-2 = k3;---------Tc l D(.) = E(.), hay l E2 = I. Nh vy thm m ch cn m ho chnh bn m thu c l s c c bn r cn tm. - Cp kho na yu l cc cp kho c dng:kn(A) = k1(B);kn-1(A) = k2(B);kn-2(A) = k3(B); iu ny c ngha l thm m c th dng thao tc m ho ca ngi B gii m cc bn m ca ngi A v ngc li. Tc l ta c EA = DB, v EB = DA.Tt nhin cc dng kho trn y l khng c php s dng trong cc m hnh m khi tng ng.1.5.2 Cu trc cng-nhnCu trc cng-nhn c th xem nh l mt trong cc kiu ht nhn cu to nn cc hm vng, trong hon ton s dng cc php ton s hc tng i n gin v c chn lc cn thn. Mt s cu trc bin i khc m ta lm quen nh cc hp nn, cc php hon v, cc php dch vng, chng c s dng trong DES, trong h m d liu Xvit... Cu trc cng-nhn c xut bi J. L. Massey v X. Lai khi h xy dng nn mt chun m d liu mi l PES v sau c ci tin i tn thnh IDEA. Hnh 1.10 cho ta m hnh ca cu trc cng-nhn U1 U2 Z5 + + Z6

V1 V2

Hnh 1.9 : S cu trc cng-nhn (MA). Trong s trn th cc php ton v + l cc php nhn mdulo hoc cng mdulo trn cc nhm tng ng vi khng gian u vo ca cc hng t: U1, U2 l cc vc t u vo, V1, V2 l cc vc t u ra, Z1, Z2 l cc kho.

Chng II: LC KHA CA M KHI V MT S LC C TH

2.1 Phn loi cc lc kho ca cc h m khiMt vn ht sc quan trng trong thit k m khi l xy dng lc to kho cho h m. Thng thng mt h m khi lp thng c s vng tng i ln. Kho phin khng th c d di tu , do t kho b mt cn thit phi xy dng mt thut ton to ra s kho con cn thit cung cp cho cc vng lp. Kho chnh thng di t 128 bt n 512 bit, trong khi tng s bt kho con c th ln ti hng ngn bt. Do vy vic nghin cu lc to kho l khng th trnh khi. Lc to kho khng ch n thun cung cp cc kho con cho cc vng lp trong h m khi m n cn ng gp vai tr quan trng trong an ton ca chnh h m .Tuy nhin chng ta cng thy mt s lc kho c nhng im s h thm m c th li dng, nh lc qu n gin, lc to ra cc dng kho quan h, hay c s tng t lp li trong cc giai on to kho con. trnh cc dng tn cng xt, Knudsen a ra mt s yu cu i vi mt lc to kho mnh l tt c cc kho phi tt nh nhau, v khng c cc quan h n gin.nh ngha 5.1: Xt mt h m khi lp r-vng, c khi l 2m-bit vi r kho con vng, mi kho con c di l n-bit. Mt lc kho mnh phi c cc tnh cht sau:-Cho trc bt k s-bit ca r kho con vng c thit k t mt kho chnh cha bit, khi kh c th tm ra c rn-s bt kho cn li t s-bit kho bit.-Cho trc mt quan h no gia hai kho chnh, khi kh c th d on c cc quan h gia bt k cc kho con vng no c thit k t cc kho chnh . Ni mt cch n gin hn l lc kho mnh l lc m cc hiu bit v mt kho con no khng lm d d bt k thng tin g i vi cc kho con khc trong lc . Trong phn ny trc ht chng ta i phn loi cc lc kho c, v sau a ra mt s xut lin quan n vic xy dng lc kho mnh.

Cc lc kho hin ti c th c chia thnh hai kiu. Kiu 1: l kiu tri thc v mt kho con vng s cung cp mt cch duy nht cc bt kho ca cc kho con vng khc hay ca kho chnh. Trong :+Kiu 1A l kiu n gin nht dng kho chnh trong mi vng m ho. +Kiu 1B, cc kho con vng c to t kho chnh theo cch sao cho hiu bit v mt kho con vng bt k c th xc nh trc tip cc bt kho khc trong cc kho con vng khc hay trong kho chnh. DES, IDEA, LOKI, GOST l cc v d v kiu ny.+Kiu 1C, tri thc v mt kho con vng c th gip xc nh mt cch khng trc tip cc bt kho khc trong cc kho con vng khc hay trong kho chnh. Mt vi thao tc cn thit phi dc s dng gip xc nh tm ra cc bt kho khc hay trong kho chnh. V d v kiu ny l lc kho ca h CAST, SAFER.Trong CAST, mi mt vng trong 4 vng u tin u s dng 16 bt ca kho chnh, chia n thnh 2 khi 8-bit, mi khi cho qua mt S-hp c nh. Cc u ra ca mi S-hp l 32-bit, v kt qu c XOR vi nhau to nn kho con vng . Nu bit mt kho con ny, chng ta phi th 216 bt l u vo cho mi S-hp tm ra xu bt no cho u ra ph hp vi kho con bit. Ch rng nu bit bt k kho con no t vng th 5 tr i n u khng th p dng cch trn y thu c cc thng tin khc v kho.Trong SAFER, nu K = (k1,1, ...k1,8) l mt kho chnh 8-byte, khi kho con 8-byte vng th i, Ki,j s c xc nh nh sau:ki,j = ki-1, j