Current Liabilities, Provisions and Contingencies) · PDF fileหน้ีสนหมิุนเวียนและภาระผ ูกพันท่ีอาจเกิดข้ึน

บทท 1 หน สนหมนเวยนประมาณการหน สนและเหตการณทอาจเกดขน

(Current Liabilities, Provisions and Contingencies)

หน สน หมายถงภาระผกพนในปจจบนของกจการท จะโอนสนทรพย

หรอบรการใหแกกจการอ นในอนาคต ซงภาระผกพนดงกลาวเปนผลจาก

เหตการณใน

แมบทการบญช (ยอหนาท 60) อธบายลกษณะสาคญของหนสนไว

วา “หนสนตองเปนภาระผกพนในปจจบนของกจการ ภาระผกพนในท น

หมายถง หนาท หรอความรบผดชอบท ตองปฏบตตามท ตกลงไว”

ภาระผกพนจะเกดขนเมอ

กจการไดรบมอบสนทรพยหรอเ มอไดทาสญญาจดหา

สนทรพยท ไมอาจยกเลกได

มผลบงคบตามกฎหมายเนองจากเปนสญญาผกมดหรอเปนขอบงคบตามกฎหมาย

จากการดาเนนงานตามปกตของกจการ จากประเพณการคา จากความตองการท จะรกษาความสมพนธทางธรกจกบลกคา เชน นโยบายรบประกนคณภาพสนคา

1-2 การบญชขนกลาง II

เหตผลท กจการกยม

ปญหากระแสเงนสด

ตนทนตากวา ขอไดเปรยบทางการเงน

กาไรเพมขน

จงหวะเวลา อานาจในการออกเสยง

การคานงถงกาไรตอหน

การรบรหนสน

กจการจะรบรหนสนในงบแสดงฐานะการเงนเม อเปนไปตาม

เง อนไข 2 ขอท แมบทการบญช ยอหนาท 91 กาหนดไวดงน

1.มความเปนไปไดคอนขางแนนอนท ประโยชนเชงเศรษฐกจของทรพยากรจะออกจากกจการเพอชาระภาระผกพนในปจบน และ 2.มลคาของภาระผกพนท ตองชาระนนสามารถวดไดอยางนาเชอถอ

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-3

การจดประเภทหน สน

หน สนหมนเวยน (Current liabilities) = ภาระผกพนจายไมเกนรอบระยะเวลาบญช (ซงปกตเทากบ 12 เดอน) หรอไมเกนรอบระยะเวลา

ดาเนนงานปกต (ถาเกน 12 เดอน)

หน สนไมหมนเวยน (Noncurrent liabilities) = ภาระผกพนท ม

ระยะเวลาการจายชาระเกนรอบระยะเวลาบญช

สงผลกระทบตอการวดสภาพคลองของกจการดวยอตราสวน

เงนทนหมนเวยน (Current ratio) สนทรพยหมนเวยนรวมดวยหนสน

หมนเวยนรวม

การวดมลคาหน สน

หน สนท ระบจานวนเงนไดแนนอน (Liabilities that are defined in amount) กาหนดจานวนเงนและชวงเวลาท ตองชาระไดแนนอน ประมาณการหนสน (Estimated liabilities) ตองจายชาระคนในอนาคตแนนอน แตจานวนเงนท แทจรงไมสามารถประมาณไดใน

ขณะน หนสนท อาจเกดข น (Contingent liabilities) อาจเกดข นใน

อนาคต(Contingent) ไมจดบนทกบญชจนกวามความเปนไปได

คอนขางแนท เหตการณนนจะเกดข นและสามารถประมาณภาระ

ผกพนเปนจานวนเงนได

1-4 การบญชขนกลาง II

การจดประเภทหน สนหมนเวยน

ก. จานวนหนท เปนไปตามสญญา

1. เจาหนการคา (Accounts payable)

2. ตวเงนจาย (Notes payable)

3. หน สนระยะยาวท จะครบกาหนดชาระภายในหนงป

(Current maturities of long-term debt)

4. เงนกยมจากวงเงนสนเชอ (Borrow from lines of credit) 5. เงนปนผลคางจาย (Dividends payable)

6. เงนมดจา (Returnable deposits)

7. รายไดรบลวงหนา (Unearned revenues)

8. คาใชจายคางจาย (Accrued expenses)

ข. จานวนหนท ขนกบการดาเนนงาน

9. ภาษขายคางจาย (Sales taxes payable)

10.ภาษเงนไดคางจาย (Income taxes payable)

11.หน สนท เก ยวกบลกจางพนกงาน (Employee-related

liabilities)

ค. จานวนหนท ตองอาศยการประมาณ

12.ประมาณการหนสน (Provisions)

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-5

เจาหน การคา

Accounts payable หรอ Trade accounts payable หมายถงยอดเงนท คางชาระสาหรบสนคา วสดหรอบรการท กจการซอ

เงอนไขการขาย ไดแก 2/10, n/30 หรอ 1/10, E.O.M

กจการมทางเลอกในการบนทกเจาหนการคาได 2 วธ คอ

(1) วธราคาเตม (Gross price method) กจการจะบนทกเจาหนการคาตามราคาในใบกากบสนคา

(2) วธราคาสทธ (Net price method) กจการจะบนทกเจาหนการคาดวยจานวนเงนตามใบกากบสนคาหกดวยสวนลดเงนสด

ตวอยางท 1-1 เปรยบเทยบระหวางวธราคาเตมและวธราคาสทธ วธราคาเตม วธราคาสทธ

ซอสนคาราคาทน 10,000 บาท เงอนไข 2/10, n/30 ซอ 10,000 ซอ 9,800 เจาหน 10,000 เจาหน 9,800 ชาระเงนตามใบกากบสนคา 4,000 บาท ภายในเวลาทไดรบสวนลด เจาหน 4,000 เจาหน 3,920 สวนลดรบ 80 เงนสด 3,920 เงนสด 3,920 ชาระเงนตามใบกากบสนคา 6,000 บาท ภายหลงเวลาทไดรบสวนลด

เจาหน 6,000 เจาหน 5,880 เงนสด 6,000 สวนลดรบท สญเสย 120 เงนสด 6,000

1-6 การบญชขนกลาง II

ตวเงนจาย

อยในรปของตวสญญาใชเงน (Promissory note) แสดงในบญช “ตวเงนจาย” (Notes payable) ของกจการผก แบงออกเปน 2 ประเภทคอ

ตวเงนจายการคา (Trade notes payable) เปนตวเงนทออกใหแกเจาหนการคาเพอซอสนคาหรอบรการ

ตวเงนจายท มใชเพอการคา (Nontrade notes payable) เปนตวเงนท ออกใหกบธนาคาร หรอผใหกยมเงนเพอใช

จดหาสนทรพยดาเนนงานอ น

ตวเงนจายท กจการออกให อาจเปนตวท ระบดอกเบ ยหรอไม

ระบดอกเบยกได

ตวเงนจายทระบดอกเบ ย (Interest-Bearing Note)

ตวอยางท 1-2 บรษทบางแกวแลนด จากดไดกยมเงนจานวน

200,000 บาทจากธนาคารไทยสยาม จากด เม อวนท 1 มนาคม 25x4 โดยบรษทออกตวสญญาใชเงนมลคา 200,000 บาท อตราดอกเบย 12% ระยะเวลา 4 เดอน การบนทกบญชของบรษทเมอไดรบเงนสดจากธนาคารในวนท 1 มนาคม มดงน

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-7

1 มนาคม

เงนสด ....................................... 200,000 ตวเงนจาย .................................... 200,000 (ออกตวเงนจาย 12% ครบกาหนดชาระ 4 เดอนใหกบธนาคารไทย

สยาม)

ถาปดบญชปละสองครง

รายการปรบปรง ณ วนท 30 มถนายน มดงน

30 มถนายน

ดอกเบยจาย ................................. 8,000 ดอกเบยคางจาย .............................. 8,000 (บนทกดอกเบยคางจาย 4 เดอน 200,000 12% 4/12))

1 กรกฎาคม

ตวเงนจาย ................................. 200,000 ดอกเบยคางจาย ........................... 8,000 เงนสด .......................................... 208,000 (จายชาระเงนตามตวพรอมดอกเบยจายใหกบธนาคารไทยสยาม)

1-8 การบญชขนกลาง II

ตวเงนจายทไมระบดอกเบ ย (Zero-Interest-Bearing Note)

ตวเงนนยงคงมดอกเบ ยแฝงอย เนองจากผกจะไดรบจานวน

เงนจรง ณ วนท ออกตวนอยกวามลคาท ตราไว

ตวอยางท 1-3 หากบรษทบางแกวแลนดออกตวเงนจายท ไมระบ

ดอกเบ ยมลคา 208,000 บาท ระยะเวลา 4 เดอน ใหกบธนาคาร

ไทยสยาม โดยไดรบเงนสดจรงเทากบ 200,000 บาท

1 มนาคม

เงนสด ....................................... 200,000 สวนลดตวเงนจาย ........................ 8,000 ตวเงนจาย .................................... 208,000 (ออกตวเงนจายท ไมระบดอกเบย ครบกาหนดชาระ 4 เดอน)

งบดล ณ วนท 1 มนาคม ของบรษทบางแกวแลนด มดงน

หนสนหมนเวยน

ตวเงนจาย 208,000 หก: สวนลดตวเงนจาย 8,000 200,000

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-9

เม อตวเงนจายครบกาหนดชาระคน

1 กรกฎาคม

ตวเงนจาย ................................. 208,000 เงนสด .......................................... 208,000 (บนทกการชาระเงนตามตว)

ดอกเบยจาย……………………..8,000 สวนลดตวเงนจาย........................ 8,000 (โอนสวนลดตวเงนจายเปนดอกเบยจาย)

หน สนระยะยาวทจะครบกาหนดชาระภายในหน งป (Current maturities of long-term debt)

หมายถงสวนของหนสนระยะยาว เชน หนก หนจานอง ท จะ

ครบกาหนดชาระภายในงวดบญชหนา

มาตรฐานการบญชฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) ยอหนาท 72 กาหนดใหกจการตองจดประเภทหนสนทางการเงนท จะครบกาหนด

ชาระภายใน 12 เดอน นบจากรอบระยะเวลาเปนหนสนหมนเวยน

ถงแมวาหนสนนนเปนไปตามขอใดขอหนงดงตอไปน

1-10 การบญชขนกลาง II

1. เงอนไขเดมในการชาระหน จะมระยะเวลาเกนกวา 12 เดอน

2. มขอตกลงท จะชาระหนโดยการกอหนสนระยะยาวใหมหรอวางกาหนดเวลาการจายเงนใหมใหเปนหน สนระยะยาวตอ

ซ ง ขอตกลงดงกลาวจดทาเสรจสมบรณภายหลงรอบ

ระยะเวลารายงานและกอนวนท ไดรบอนมตใหออกงบ

การเงน

เกณฑของการจดภาระผกพนเดมเ ปนห นสนไ ม

หมนเวยน

กจการสามารถจดประเภทหนสนภายใตหวขอ “หนสนไม

หมนเวยน” หากภายใตเง อนไขการกยมในปจจบน กจการคาดหวง

และมอานาจท จะชาระภาระผกพนเดมโดย

1. กอหนสนใหมท มอายตงแต 1 ปขนไป หรอ

2. ตออายหนสนเดมออกไปเปนเวลาอยางนอย 1 ปนบจากวนท ในงบแสดงฐานะการเงน

กจการตองมหลกฐานเปนสญญาท แสดงการชาระหน โดยกอ

หนระยะยาวใหม หรอมการตออายหนระยะยาว ซงสญญาดงกลาว

จะตองทาเสรจสมบรณภายในวนท ในงบการเงน

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-11

ไมม

สวนของหนสนระยะยาวท จะครบกาหนดชาระภายใน 1 ป

ภาพท 1-1การจดภาระผกพนเดมเปนหน สนไมหมนเวยน

ฝายบรหารคาดหวงและมอานาจท จะชาระ ภาระผกพนเดมโดย กอหน ใหมหรอตอ อายเงนกออกไปอยางนอย 1ป จดประเภทเปนหน สนไมหมนเวยน นบจากวนท ในงบแสดงฐานะทางการเงน

มขอตกลงท จะชาระหน โดยการกอหนสนระยะยาวใหม หรอตออายหน ใหเปนหนสนระยะยาวซงสญญา เสรจสมบรณภายในวนท ในงบการเงน

ม ไมม

จดประเภทเปนหน สนไมหมนเวยน จดประเภทเปนหน สนหมนเวยน

เงนกยมจากวงเงนสนเชอ (Lines of credit)

ทาใหกจการสามารถกยมเงนสดไดโดยอตโนมตตราบเทาท

ตองการ และกจการสามารถคนเงนกไดเมอมเงนสดมากเพยงพอ

วงเงนสนเชอจะยงไมถอเปนหน สนของกจการจนกวากจการ

จะใชเงนจากวงเงนสนเชอท ไดรบนน

ม

1-12 การบญชขนกลาง II

เงนปนผลคางจาย (Cash dividends payable)

คอจานวนเงนท บรษทเปนหนตอผถอหน เกดข นเม อคณะ

กรรมการบรหารตดสนใจใหบรษทจายเงนสดปนผลแกผถอหน ณ

วนท บรษทประกาศจายเงนปนผล

เงนปนผลหนบรมสทธชนดสะสมท ไมประกาศจายหรอ เงนปน

ผลคงคาง (Preferred dividends in arrears) ไมถอเปนหนสนของกจการ กจการควรเปดเผยเงนปนผลคงคางในหมายเหตประกอบ

งบการเงน

หนปนผล (Stock dividends) อยในรปของการออกหนสามญ

เพมเตมกไมถอเปนหนสน เนองจากกจการไมตองจายเปนสนทรพย

หรอบรการ หนปนผลท ยงไมไดจดสรรใหแกผถอหนจะแสดง

รายการในบญชกาไรสะสมในสวนของผถอหนเพอรอกระบวนการ

โอนไปยงสวนของทนตอไป

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-13

เงนมดจา (Returnable cash deposits)

คอเงนท กจการไดรบมาจากลกคาหรอพนกงานเพอรบประกน

การทาตามสญญาหรอการใหบรการ

รายไดรบลวงหนา

หมายถงเงนสดท กจการไดรบเปนคาสนคาหรอบรการกอนท

กจการจะสงมอบสนคาหรอใหบรการแกลกคา บรษทเหลานม

วธการจดการกบรายไดรบลวงหนา ดงน

1. เม อไดรบเงนลวงหนา กจการจะเดบตเงนสด และเครดต

หนสนหมนเวยนสาหรบรายไดท รบมาลวงหนา

2. เม อรายไดเกดข น กจการจะเดบตรายไดรบลวงหนาและ

เครดตรายได

ตวอยางท 1-4 มหาวทยาลยนนทร จาหนายตวเขาชมงานกฬา

มหาวทยาลยจานวน 10,000 ใบ มหาวทยาลยจาหนายตวในราคา

ใบละ 100 บาท ผซ อสามารถเขาชมกฬาได 4 ประเภท การบนทก

บญชสาหรบการจาหนายตวมดงน

1-14 การบญชขนกลาง II

8 กนยายน

เงนสด .................................... 1,000,000 รายไดคาตวรบลวงหนา ............ 1,000,000 (บนทกการจาหนายตวเขาชมกฬา10,000 ใบ ราคาใบละ100 บาท)

เม อส นสดการแขงขนกฬาแตละประเภท มหาวทยาลยจะ

บนทกบญชดงน

16 ตลาคม

รายไดคาตวรบลวงหนา ............ 250,000 รายไดการแขงขนเทนนส ............. 250,000 (บนทกรายไดจากการแขงขนเทนนสท เกดขน)

ตารางท 1-1 รายไดท ยงไมเกดขนและบญชรายได

ชนดของธรกจ บญช

รายไดรบลวงหนา รายได

สายการบน รายไดคาตวโดยสารรบลวงหนา รายไดคาตวโดยสาร

สานกพมพ รายไดคาสมาชกรบลวงหนา รายไดคาสมาชก

โรงแรม รายไดคาเขาพกรบลวงหนา รายไดคาเขาพก

ผจดจาหนาย

รถยนต

รายไดคารบประกนคณภาพรบ

ลวงหนา

รายไดคารบประกนคณภาพ

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-15

คาใชจายคางจาย

กจการตองจดทารายการปรบปรงสาหรบคาใชจายคางจายท

เกดขนในงวดโดย เดบตคาใชจายและเครดตคาใชจายคางจาย

ภาษขายคางจาย

ประมวลรษฎากรกาหนดใหผประกอบการท ขายสนคาหรอ

ใหบรการและผนาเขาจดทะเบยนภาษมลคาเพม ซงจะประกอบดวย

ภาษซอ (Purchase taxes) และภาษขาย (Sales taxes)

ภาษขายเกดข นเม อกจการขายสนคาหรอบรการใหแกลกคา

หน สนจากภาษขายจะเกดข นเม อกจการเรยกเกบภาษจากลกคา

แลวแตยงไมไดนาสงกรมสรรพากร การบนทกบญชสาหรบการขาย

สนคา 6,000 บาท เม ออตราภาษมลคาเพมเทากบ 7% มดงน

เงนสดหรอลกหน ......................... 6,420 ขาย ................................................... 6,000 ภาษขายคางจาย .................................. 420 (บนทกการขายสนคาและบนทกภาษขายคางจาย)

1-16 การบญชขนกลาง II

กจการมสทธนาภาษมลคาเพมท เรยกเกบจากผซ อสนคาหรอ

บรการ (ภาษขาย) มาหกจาก ภาษมลคาเพมท ถกกจการอ นเรยก

เกบ (ภาษซอ) เพอคานวณภาษมลคาเพมท ตองนาสงในเดอนนนๆ

ถาภาษขายและยอดขายไมไดคานวณแยกกนเม อมการขาย

เกดขน สมมตวาบญชขายมยอดคงเหลอ 300,000 บาท (เดบต

เงนสด/ลกหน และเครดตขาย) ซงไดรวมภาษขาย 7% ไวดวย

ยอดขายท ไมรวมภาษจงเทากบ 300,000 1.07 หรอ

280,374 บาท ภาษขายคาง จายจ ง เท ากบ 19,626 บาท

(300,000-280,374) การบนทกภาษขายคางจายจงทาไดดงน

ขาย ............................................. 19,626 ภาษขายคางจาย ............................. 19,626 (บนทกภาษขายคางจาย)

ภาษเงนไดคางจาย

ประมวลรษฎากรกาหนดใหบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลท

ไดรบผลกาไรเสยภาษเงนไดนตบคคล โดยคานวณภาษจากฐาน

กาไรสทธ

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-17

หลกการบญชท รบรองทวไปกาหนดใหใชเกณฑคงคาง จงทา

ใหรายไดและคาใชจายทางบญชบางรายการไมเปนไปตามเง อนไข

ของการคานวณกาไรสทธเพอเสยภาษตามท ประมวลรษฎากร

กาหนด

ทาใหการคานวณกาไรสทธทางการบญชและกาไรสทธเพอเสย

ภาษแตกตางกน

ภาษเงนได (คานวณจากกาไรทางบญช) ....................... xxx ภาษเงนไดคางจาย (คานวณจากกาไรตามเกณฑภาษ).. xxx ภาษเงนไดรอการตดบญช (ผลตาง) ................ ........xxx (บนทกภาษเงนได)

1-18 การบญชขนกลาง II

หน สนทเกยวของกบลกจางพนกงาน

รายการคางจายเก ยวกบพนกงานเกดจากผลประโยชนระยะสน

สาหรบพนกงานมาตรฐานการบญชฉบบท 19 เรองผลประโยชนของพนกงาน กาหนดใหกจการตองรบร

(1) หนสน เม อพนกงานไดใหบรการเพอเปนการแลกเปล ยน

กบผลประโยชนของพนกงานท บรษทจะจายในอนาคต

(2) คาใชจายเม อกจการไดรบผลประโยชนเชงเศรษฐกจท เกด

จากการใหบรการของพนกงานเปนการแลกเปล ยนกบผล

ประโยชนของพนกงาน

เงนเดอนหรอคาจางคางจาย ณ วนสนงวดบญชจะแสดงเปน

หน สนหมนเวยนในรายการคาใชจายคางจาย นอกจากนนยงม

หน สนหมนเวยนอ นท เก ยวของกบลกจางพนกงาน(Employee-related liabilities) ไดแก

1. รายการหกจากเงนเดอน (Payroll deductions) 2. โครงการสวนแบงกาไรและโบนส (Bonuses) 3. การลาระยะส นท ย ง ไ ด รบ คาตอบแทน(Compensated

absences)

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-19

รายการหกจากเงนเดอน

ภาษเงนไดหก ณ ท จาย

รายการเบดเตลดอ นๆ เชน เงนประกนสงคม เงนออม

พนกงานและเงนกองทนสวสดการ

ตวอยางท 1-5 ณ วนสนเดอน บรษทนนทร จากด จายเงนเดอนให

พนกงาน 20,000 บาท โดยบรษทตองหกเงนประกนสงคมไว 5% หกภาษ ณ ท จาย 2,640 บาท และหกเงนท พนกงานกยมจาก

กองทนสวสดการ 176 บาท

บรษทนนทรจะบนทกรายการเก ยวกบเงนเดอนและรายการหก

จากเงนเดอนในสมดรายวนดงน

เงนเดอนและคาจาง ................ 20,000

ภาษหก ณ ท จาย ............................ 2,640

เงนประกนสงคมคางจาย .............. 1,000 กองทนสวสดการพนกงานคางจาย ... 176 เงนสด ................................... 16,184 (บนทกการจายเงนเดอนและคาจางใหพนกงาน)

1-20 การบญชขนกลาง II

บรษทนนทรจายสมทบเงนประกนสงคมฯ อกสวนหนงเทากบ

สวนท ลกจางจายเอง

เงนเดอนและคาจาง .................. 1,000 เงนประกนสงคมคางจาย .............. 1,000 (บนทกการจายเงนสมทบประกนสงคมใหพนกงาน)

โครงการสวนแบงกาไรและเงนโบนส

เปนเงนเ พมหรอเงนพเศษท กจการจายใหแกพนกงาน

นอกเหนอจากเงนเดอนและคาจางตามปกต

การคานวณเงนโบนสสามารถแยกได 3 เกณฑ ดงน

1. จากผลกาไรหลงเงนโบนสแตกอนภาษเงนได 2. จากผลกาไรหลงภาษเงนไดแตกอนเงนโบนส 3. จากผลกาไรหลงเงนโบนสและภาษเงนได

การคานวณเงนโบนสจากผลกาไรหลงเงนโบนสแตกอนภาษเงนได

ตวอยางท 1-6 บรษทนนทร จากดมกาไรกอนจายเงนโบนสสาหรบ

ป 25x4 เทากบ 200,000 บาท มเงอนไขในสญญาการจายเงน

โบนสใหกบพนกงานคอ อตราเงนโบนส 20% ของผลกาไร

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-21

สาหรบวธแรก บรษทจะจายเงนโบนสจานวน 33,333.33 บาท ในเดอนมกราคม 25x5 ซงคานวณไดจากสมการตอไปน

B = b(I - B)

กาหนดให B = เงนโบนส b = อตราผลรางวล I = กาไรกอนเงนโบนส

แทนคาในสมการ B = 0.20(200,000 - B) B = 40,000 - 0.2B 1.2B = 40,000 B = 33,333.33 บาท

รายการปรบปรง ณ วนท 31 ธนวาคม 25x4 เพอบนทกเงน

โบนสมดงน

เงนโบนส ........................... 33,333.33 เงนโบนสคางจาย ............... 33,333.33

ในเดอนมกราคม 25x5 เม อบรษทจายเงนโบนส การบนทก

บญชในสมดรายวนมดงน

1-22 การบญชขนกลาง II

เงนโบนสคางจาย ............... 33,333.33 เงนสด .............................. 33,333.33

การคานวณเงนโบนสจากผลกาไรหลงภาษแตกอนเงนโบนส

ตวอยางท 1-7 บรษทนนทร จากดมกาไรกอนจายเงนโบนสสาหรบ

ป 25x4 เทากบ 200,000 บาท มเงอนไขในสญญาการจายเงน

โบนสใหกบพนกงานคอ อตราเงนโบนส 20% ของผลกาไร อตรา

ภาษเงนไดเทากบ 40%

สาหรบวธท สอง บรษทจะจายเงนโบนสจานวน 26,086.95 บาท

ในเดอนมกราคม 25x5 ซงคานวณไดดงน

B = b(I - T) T = t(I - B)

กาหนดเพมเตมให T = ภาษเงนได

t = อตราภาษเงนได

แทนคาในสมการ B = 0.20(200,000-T) ------- แทนคาในสมการ T = 0.40(200,000-B) ------- แทนคาสมการ ใน B = 0.20[200,000-0.40(200,000-B)]

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-23

B = 0.20(120,000 +0.40B) B = 24,000 + 0.08B 0.92B = 24,000 B = 26,086.95 บาท

การคานวณเงนโบนสจากผลกาไรหลงเงนโบนสและภาษเงนได

ตวอยางท 1-8 จากโจทนในตวอยางท1-7 สาหรบวธท สาม บรษท

จะจายเงนโบนทจานวน 21,428.57 บาท ในเดอนมกราคม 25x5 ซง

การคานวณไดดงน B = b(I - B - T) T = t(I - B)

แทนคาในสมการ B =0.20(200,000-B-T) ------- แทนคาในสมการ T =0.40(200,000-B) ------- แทนคาสมการ ในB = 0.20[200,000-B-0.40(200,000- B)]

B = 0.20(200,000 - B - 80,000 + 0.40B) B = 0.20(120,000 - 0.60B) B = 24,000 -0.12 B 1.12B = 24,000 B = 21,428.57 บาท T = 0.40(200,000-21,428.57) = 71,428.57 บาท

1-24 การบญชขนกลาง II

สนป 25x4 บรษทนนทรจะบนทกและแสดงเงนโบนสคางจาย

และภาษเงนไดคางจายเปนหนสนหมนเวยนในงบดล ดงน

เงนโบนส ............................... 21,428.57 เงนโบนสคางจาย .................. 21,428.57 (บนทกเงนโบนสคางจาย)

ภาษเงนได ............................. 71,428.57 ภาษเงนไดคางจาย ................. 71,428.57 (บนทกภาษเงนไดคางจาย) การลาระยะสนทไดรบคาตอบแทน กจการอาจใหพนกงานลาโดยยงจายคาตอบแทนใหหลาย

กรณ เชน การลาพกผอนประจาป การลาปวย การลาเนองจากการ

ทพพลภาพชวคราว การลาคลอดบตรหรอการลาเพอเลยงบตร สทธในการลางานท ยงไดรบคาตอบแทนม 2 ประเภท

ชนดสะสม (Accumulated rights) ชนดไมสะสม (Non-accumulating rights)

สทธการลางานทยงไดรบคาตอบแทนชนดสะสม คอ สทธ

การลางานท สามารถยกยอดไปใชในอนาคตได หากไมไดใชสทธใน

งวดปจจบนทงหมด

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-25

ตวอยางท 1-9 บรษทนนทรจากดเรมดาเนนงานในวนท 1 มกราคม

25x1 บรษทจางพนกงาน 10 คน และ จายคาตอบแทนสปดาหละ 4,8 00 บาท ในป 25x1 พนกงานมวนหยดพกผอนท ยงมไดใชจานวน

20 สปดาห ในป 25x2 พนกงานใชวนหยดพกผอนดงกลาว แต

ปจจบนพนกงานไดคาตอบแทนสปดาหละ 5,400 บาท บรษทนนทร

จะบนทกคาตอบแทนจากการลาพกผอน ณ วนท 31 ธนวาคม 25x1 ดงน

คาตอบแทน ...................................................... 96,000 คาตอบแทนจากการลาพกผอนคางจาย(20 สปดาห x 4,800).9,600

ณ วนท 31 ธนวาคม 25x1 บรษทนนทรรายงานหนสนในงบแสดงฐานะการเงน 96,000 ในป 25x2 บรษทนนทร บนทกการจายคาตอบแทนระหวางการลาพกผอนของพนกงาน ดงน

คาตอบแทนจากการลาพกผอนคางจาย……..96,000

คาตอบแทน ...................................................... 12,000

เงนสด (20 สปดาห x 5,400 บาท)…………………………108,000

1-26 การบญชขนกลาง II

สทธการลางานทยงไดรบคาตอบแทนชนดไมสะสม คอสทธ

การลางานท จะไมมถกยกยอดยกไป สทธการลางานดงกลาวจะหมด

สทธไปหากสทธในงวดปจจบนไมไดถกใชทงหมด

การประมาณการหน สน (Provision)

เปนสถานการณเก ยวกบความไมแนนอนท อาจจะมการขาดทน

เกดขน

มาตรฐานการบญชฉบบท 37 (ปรบปรง 2552) คานยาม

“ประมาณการหน สน” คอ หนสนท มความไมแนนอนเก ยวกบ

จงหวะเวลาหรอจานวนท ตองจายชาระ และกาหนดวาประมาณการ

หน สนจะรบร เปนหนสนในงบดลเม อเปนไปตามเงอนไขทกขอ

ตอไปน

1. กจการมภาระผกพนในปจจบนซงเกดจากเหตการณใน

อดต ไมวาภาระผกพนนนจะเปนภาระผกพนตามกฎหมายหรอ

ภาระผกพนจากการอนมาน

2. มความเปนไปไดคอนขางแนท กจการจะสญเสยทรพยากร

ท มประโยชนเชงเศรษฐกจตอกจการเพอจายชาระภาระผกพน

ดงกลาว

3. สามารถประมาณมลคาภาระผกพนไดอยางนาเชอถอ

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-27

“ขาดทนท อาจเกดขน” มระดบของโอกาสท จะเกดขนตงแตม

โอกาสมากไปจนถงนอย โดยแบงได 3 ระดบดงน

1. ระดบความเปนไปไดคอนขางแน (Probable) หมายถง เหตการณในอนาคตอาจเกดขน

2. ระดบทเ ปนไปไดอยางสมเหตสมผล (Reasonably possible) หมายถงมเหตผลอนนาเชอถอวาโอกาสของเหตการณในอนาคตจะเกดข นมมากกวาจะไมเกดข น แตนอยกวาระดบความ

เปนไปไดคอนขางแน

3. ระดบไมนาเปนไปได ยากย งทจะเกด (Remote) หมายถง มโอกาสเกดข นยาก หรอ โอกาสของเหตการณในอนาคตท จะ

เกดขนมเพยงเลกนอยเทานน

1-28 การบญชขนกลาง II

ตวอยางท 1-10 บรษทนนทรจากดขายสนคาโดยใหการ

รบประกนสนคา กจการจะรบผดชอบคาใชจายในการแกไขความ

เสยหายท เกดข นของสนคาท เสยหายจากการผลตภายใน 1 ปนบ

จากวนท ซอ ถาความเสยหายเกดขนเพยงเลกนอยแตเกดกบสนคา

ทกรายการท จาหนาย ตนทนในการแกไขความเสยหายจะมจานวน

ประมาณ 2 ลานบาท หากความเสยหายท สาคญและเกดกบสนคาทก

รายการท จาหนาย คาใชจายในการแกไขความเสยหายจะมจานวน

ประมาณ 8 ลานบาท

จากประสบการณในอดตของกจการ และความคาดหมายใน

อนาคตชใหเหนวาในปท จะมาถง 85% ของสนคาท ขายจะไมมความ

เสยหายเกดขน 10% ของสนคาท ขายจะมความเสยหายท สาคญ

บรษทจะตองประเมนความนาจะเปนของกระแสเงนสดท กจการ

จะตองจายสาหรบภาระผกพนในการรบประกนสนคาโดยรวม

ดงนน ในกรณนมลคาท คาดวาจะเกดขนของคาใชจายในการ

แกไขความเสยหายจงเทากบ (85% ของ 0) + (10% ของ 2 ลาน

บาท) + (5% ของ 8 ลานบาท) = 600,000 บาท

แผนภาพการตดสนใจ

แผนภาพตอไปน แสดงการตดสนใจเกยวกบการรบร

ประมาณการหน สนและหนสนทอาจจะเกดขน

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-29

ได

ไมใช

ไมม

ภาพท 1-3

แผนผงการตดสนใจ

เรม

ภาระผกพนในปจจบนเกดจาก เหตการณในอดตท กอใหเกด มภาระผกพนท อาจเกดขนหรอไม? ภาระผกพนหรอไม? ใช ม

มความเปนไปไดคอนขางแนท จะ สญเสยทรพยากรหรอไม? ไมนาเปนไปไดใชหรอไม? ม

สามารถประมาณมลคาไดอยาง ไมได (ยากย งท จะเกด) ไมใช

นาเชอถอหรอไม? ตองรบรเปนหนสน เปดเผยหนสนท อาจเกดขน ไมตองรบรและ ไมตองเปดเผย

ไมม ใช

1-30 การบญชขนกลาง II

ตวอยางรายการขาดทนท อาจเกดขน

1. การฟองรองและสทธเรยกรอง (Litigation and claims) 2. ตนทนของการรบประกนสนคา (Guarantee and warranty

cost) 3. ของสมนาคณและคปอง (Premiums and coupons)

ตารางท 1-2 การบญชสาหรบขาดทนท อาจเกดขน บนทก

เปน

หนสน

ไม

บนทก

เปน

หนสน

อาจ

บนทก

เปน

หนสน* ขาดทนท เก ยวของกบ 1. ภาระผกพนเก ยวกบการรบประกน

คณภาพผลตภณฑ ×

2. ของสมมาคณ (Premium) ท มอบ

ใหกบลกคา

×

3. ความเส ยงจากความเสยหายหรอ

การสญเสยสนทรพยของกจการ

จากไฟไหม เหตระเบดหรอความ

เสยหายอ น ๆ

×

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-31

บนทก

เปน

หนสน

ไม

บนทก

เปน

หนสน

อาจ

บนทก

เปน

หนสน* 4. ความเส ยงโดยทวไปในการดาเนน

ธรกจ ×

5. ความเส ยงของผลขาดทนจากภย

พบตในสนทรพยท เอาประกนกบ

บรษทประกนภย

×

6. แนวโนมท อาจถกเวนคนสนทรพย × 7. การรอตดสนคดความ × 8. ขอเรยกรองท เกดข นแลวหรอม

โอกาสเกดขน ×

9. การคาประกนหนสนของบคคลอ น × 10. ขอผกพนของธนาคารพาณชย

ภายใต "Standby letters of credit" ×

11. ขอตกลงท จะซ อลกหนคน (หรอ

สนทรพยท เก ยวของอ น) ท กจการ

ขายออกไป

×

* จะบนทกเปนหน สนเม อมโอกาสเปนไปไดคอนขางแนและสามารถประมาณการไดอยางสมเหตสมผล

1-32 การบญชขนกลาง II

รายการขาดทนทอาจเกดขนทพบกนอยเสมอ

1.การฟองรองและสทธเรยกรอง (Litigation and claims)

2.ตนทนของการรบประกนสนคา (Guarantee and warranty cost)

3.ของสมนาคณและปอง (Premiums and coupons)

4.ส งแวดลอม (Environmental)

5.สญญาท สรางภาระ (Onerous contracts)

6.การปรบโครงสราง (Restructuring)

การฟองรองและสทธเรยกรอง

ปจจยตอไปน จะตองนามาพจารณาเพอตดสนวา คดท อย

ระหวางการตดสน จะตองแสดงเปนหนสนหมนเวยนในงบดล

หรอไม

1. งวดเวลาท เหตการณนนเกดขน 2. มความเปนไปไดคอนขางแนวาผลการตดสนจะไมนาพอใจ 3. มความสามารถในการประมาณจานวนขาดทนไดอยาง

สมเหตสมผล

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-33

ตนทนของการรบประกน

การรบประกนสนคา (Warranty หรอ Product guarantee) คอสญญาท ผขายทากบผซ อเพอรบประกนขอบกพรองของสนคา

ปรมาณท ขาดไป หรอประสทธภาพการใชงานของสนคา

กจการจะรบร หนสนเก ยวกบการรบประกนในสมดบญช ก

ตอเม อกจการคาดวาโอกาสท ลกคาจะมาเรยกรองคาเสยหาย

คอนขางแนและกจการสามารถประมาณการคาใชจายไดอยาง

สมเหตสมผล

วธการบญชท ใชสาหรบตนทนการรบประกนม 2 วธคอ (1) วธเงนสด และ (2) วธเงนคาง

วธเงนสด

ตนทนการรบประกนจะบนทกเปนคาใชจายเมอเกดรายการขน

จรง วธเงนสดจะนามาใชเม อกจการไมบนทกหน สนท เกดจากการ

รบประกนในปท ขายเนองจาก

1. ไมมโอกาสท หนสนจะเกดขน หรอ 2. จานวนหนสนไมสามารถประมาณไดอยางสมเหตสมผล

1-34 การบญชขนกลาง II

วธเงนคาง

ตนทนการรบประกนจะบนทกเปนคาใชจายดาเนนงานในปทขาย

การบญช แบงออกเปน 2 วธ คอ

(1) บนทกเปนคาใชจายการรบประกน (2) บนทกเปนรายไดการรบประกน

(1) ว ธบนทกเปนคาใชจายการรบประกน (Expense warranty approach) ใชเม อกจการคดรายไดจากการรบประกนสนคารวมกบยอดขายแลว (ไมสามารถแยกจากการขายได)

ตวอยางท 1-11 บรษทนนทรเครองกล จากด ดาเนนการผลต

เครองจกรใหมในเดอนกรกฎาคม 25x4

ป 31 ธนวาคม 25x4 บรษทสามารถขายเครองจกรได 100

เครอง ราคาขายเครองละ 200,000 บาท เครองจกรแตละเครองม

สญญารบประกน อาย 1 ป

จากประสบการณในอดต บรษทประมาณวาตนทนการรบประกน

จะเกดขนประมาณ 8,000 บาทตอเครองจกร 1 เครอง

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-35

บรษทคาดวาจะตองเปลยนอะไหลและใหบรการตามสญญา

รบประกน ตนทนการรบประกนเกดข นจรง 160,000 บาทในป

25x4 และ 640,000 บาทในป 25x5

บรษทจะรบร คาใชจายการรบประกน ตงแตเดอนกรกฎาคมถง

เดอนธนวาคม 25x4 ในสมดรายวนทวไป ดงน

คาใชจายการรบประกน ................. 160,000 เงนสด/สนคา/คาแรงงานคางจาย ............ 160,000 (บนทกตนทนการรบประกนท เกดขนจรง) คาใชจายการรบประกน ............... 640,000 ประมาณการหนสนภายใตสญญารบประกน .... 640,000 (ประมาณการหนสนคงคาง [8,000บาท×100 เครอง]-160,000)

บรษทจะบนทกคาใชจายการรบประกนท เกดขนจรงในป 25x5

(จากเครองจกรท ขายในป 25x4) ในสมดรายวนทวไป ดงน

ประมาณการหนสนภายใตสญญารบประกน.... 640,000 เงนสด/สนคา/ คาแรงงานคางจาย ........................ .....640,000

(บนทกตนทนการประกนท เกดขนจรง)

1-36 การบญชขนกลาง II

(2) วธบนทกเปนรายไดการรบประกน (Sales warranty

approach) วธนจะนามาใชเม อกจการแยกขายการรบประกน

ตางหากจากการขายสนคา

ผขายบนทกการขายสนคาพรอมกบบนทกรายไดรบลวงหนา

จากการรบประกนสนคาเพมเตม และจะตดจาหนายโดยวธเสนตรง

ตลอดอายสญญา

ตวอยางท 1-12 บรษทนนทรยานยนต จากด ดาเนนธรกจขาย

รถยนต บรษทตงราคาขายรถยนตคนละ 400,000 บาท

เ งอนไขของการรบประกนตามปกตคอบรษทจะจายคา

ซอมแซมทงหมดสาหรบระยะทาง 30,000 กโลเมตรแรกหรอ 3 ป

แลวแตเง อนไขใดจะถงกอน

บรษทไดเสนอขายการรบประกนเพมเตมใหกบลกคาในราคา

24,000 บาทสาหรบระยะทางเพมเตมอก 30,000 กโลเมตรหรอ

อก 3 ป

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-37

บรษทนนทรยานยนตจะบนทกการขายรถยนต 1 คน (รวม

การรบประกนปกต) และการขายการรบประกนเพมเตม ในวนท 2

มกราคม 25x4 ในสมดรายวนทวไปดงน เงนสด ............................. 424,000 ขาย .................................... 400,000 รายไดการรบประกนรบลวงหนา . 24,000

(บนทกการขายรถยนตและประกนเพมเตม)

การบนทกบญชเพอรบรรายได ณ สนปท ส (ใชวธเสนตรง) มดงน

รายไดการรบประกนรบลวงหนา 8,000 รายไดการรบประกน .................. 8,000

(ตดจาหนายรายไดรบลวงหนาเปนรายได)

ของสมนาคณและคปอง

บรษทอาจเสนอของสมนาคณ (Premium) ใหแกลกคา (อาจ

ดวยจานวนท จากด) เพอตอบแทนการซอสนคาของลกคา

กจการตองประมาณการคาใชจายของสมนาคณในงวดท การ

ขายสนคาเกดขน และปรบปรงบญช ณ วนสนงวดโดยเดบตบญชคา

ของสมนาคณ (Premium expense) และเครดตบญชประมาณการ

หนสนสาหรบของสมนาคณ (Estimated liability for premiums)

1-38 การบญชขนกลาง II

ตวอยางท 1-13 บรษทนนทรบรรจภณฑ จากดดาเนนธรกจขาย

กลองถนอมอาหาร

บรษทมอบของสมนาคณใหกบลกคา โดยมเง อนไขวาลกคา

สามารถนาฝากลอง 10 ใบพรอมกบเงนสด 10 บาท มาแลกชาม

กระเบองได 1 ใบ

ตนทนชามกระเบองใบละ 30 บาท

ประมาณวา 60% ของฝากลองจะถกนามาแลกของ

รายการของสมนาคณเรมตนในเดอนมถนายน 25x4

ตลอดป 25x4 ลกคานาฝากลอง 60,000 ใบมาแลกของ

สมนาคณ

บรษทนนทรบรรจภณฑจะบนทกรายการซ อชามจานวน

20,000 ใบ ราคาตนทนใบละ 30 บาท ดงน สนคาสมนาคณ ................. 600,000 เงนสด ................................. 600,000 (บนทกการซอของสมนาคณ)

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-39

บรษทนนทรบรรจภณฑขายกลองถนอมอาหารจานวน

300,000 ใบ ราคาขายใบละ 32 บาท

เงนสด .......................... 9,600,000 ขาย ................................. 9,600,000 (บนทกการขายกลองถนอมอาหาร)

การบนทกบญชเม อลกคานาฝากลองจานวน 60,000 ใบมา

แลกของสมนาคณ พรอมกบรบเงนสด 10 บาทตอฝากลอง 10 ใบ

มดงน

เงนสด [(60,000 ÷ 10) × 10 บาท] ............ 60,000 คาของสมนาคณ .................................. 120,000 สนคาสมนาคณ [(60,000÷10)×30] .............. 180,000 (บนทกลกคาแลกของสมนาคณ)

รายการปรบปรงประมาณการหน สนสาหรบของสมนาคณ (ฝา

กลอง) ณ วนสนงวดบญช มดงน

คาของสมนาคณ .................................. 240,000 ประมาณการหนสนของสมนาคณ ................. 240,000 (บนทกประมาณการหนสน)

1-40 การบญชขนกลาง II

กลองถนอมอาหารท ขายทงหมดในป 25x4 300,000 ใบ

จานวนฝากลองท คาดวาลกคาจะนามาแลกของ (60%) 180,000 จานวนฝากลองท ลกคาแลกของแลวใน ป 25x4 60,000 จานวนท คาดวาจะนามาแลกในอนาคต 120,000 ตนทนของหนสนโดยประมาณท เกดขนแลว (120,000 ÷ 10) × ( 30-10) = 240,000 บาท

ประมาณการหน สนทเกยวของกบสงแวดลอม

กจการตองรบรหนสนท เกยวของกบส งแวดลอม (Environmental liabilities)

การบนทกประมาณการหน สนท เก ยวของกบส งแวดลอมในงบ

แสดงฐานะการเงนกจการทาไดโดยบนทกตนทนส งแวดลอมรวม

เปนสวนหนงของสนทรพยท เก ยวของ และบนทกประมาณการ

หนสนดวยจานวนท เทากนและในงวดถดมา

ตวอยางท 1-14 บรษทนนทรปโตรเลยม จากด ไดรบสมปทานขด

เจาะนามนในอาวไทยเปนเวลาหาป บรษทเรมสรางฐานะขดเจาะ

เม อวนท 1 มกราคม 25x1

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-41

1 มกราคม 25x1 ฐานขดเจาะนามน ..................................... 6,209,000 หนสนท เก ยวกบส งแวดลอม ..................... 6,209,000 กจการตองกาหนดจานวนประมาณการหน สนโดยใชมลคา

ปจจบนของรายรายจายท คาดวาจะตองนามาจายชาระภาระผกพน

หากมลคาของเงนตามเวลามผลกระทบตอจานวนประมาณการ

หนสนอยางมสาระสาคญ

ระหวางอายการใชประโยชนของสนทรพยบรษทนนทรจดสรร

ตนทนฐานขดเจาะนามนไปเปนคาใชจายการใชวธเสนตรง บรษทจะ

บนทกคาใชจายดงน

31 ธนวาคม 25x1, 25x2, 25x3, 25x4, 25x5 คาเส อมราคา(6,209,000/5ป) ..................... 1,241,800 คาเส อมราคาสะสม .................................. 1,241,800

นอกจากน บรษทนนทรตองบนทกดอกเบ ยคางจายแตละงวด

บรษทนนทรบนทกดอกเบยจายและการเพมขนของหนสนท เก ยวกบ

ส งแวดลอม ณ วนท 31 ธนวาคม ดงน

1-42 การบญชขนกลาง II

31 ธนวาคม 25x1

ดอกเบยจาย(6,209,000×10%) ..................... 620,900 หนสนท เก ยวกบส งแวดลอม ......................... 620,900

ในวนท 10 มกราคม 25x6 บรษทนนทรทาสญญากบบรษทสหกจ จากด เพอรอถอนฐานขดเจาะในราคา 9,950,000 บาท บรษท

นนทรบนทกรายการในสมดรายวนเพอชาระหนสนดงน

10 มกราคม 25x6

หนสนท เก ยวกบส งแวดลอม ...................... 10,000,000 กาไรจากการชาระหน ท เก ยวกบส งแวดลอม ................................... 50,000 เงนสด ................................................... 9,950,000

ผลจากการคดลด ทาใหบรษทนนทรมตนทนเกดข นสอง

ประเภท คอ (1) ตนทนในการดาเนนงานท เก ยวกบคาเส อมราคา

และ (2) ตนทนทางการเงนท เก ยวกบดอกเบยจาย

สญญาทสรางภาระ

หมายถง สญญาท กอใหเกดตนทนท ไมอาจหลกเลยงได

(Unavoidable costs) เชนสญญาเชาท ไมสามารถยกเลกได ซงตนทน

ดงกลาวมจานวนสงกวาประโยชนเชงเศรษฐกจท คาดวาจะไดรบ

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-43

ตวอยางท 1-15 บรษทนนทร จากดดาเนนงานโดยเชาโรงงาน

ภายใตสญญาเชาดาเนนงาน บรษทตดสนใจยายสถานท ดาเนนงาน

ไปยงโรงงานแหงใหม บรษทนนทร บนทกรายการในสมดรายวน

ดงน ขาดทนจากสญญาเชา ............................ 100,000 หนสนจากสญญาเชา ................................... 100,000 ตนทนท ไมอาจหลกเล ยงได คอ ตนทนสทธตามสญญาซงเปน

จานวนท ตากวาของ (1) ตนทนท ตองจายเพอปฏบตตามสญญา

หรอ (2) ตนทนคาชดเชยหรอคาปรบท ตองจายเน องจากไมปฏบต

ตามสญญา การปรบโครงสราง หมายถง แผนงานท อยภายใตการวางแผนและควบคมของฝาย

บรหารของกจการ เชน การขายหรอยกเลกสายงานธรกจ การ

เปลยนแปลงโครงสรางบรหาร การปรบโครงสรางองคกร การปรบโครงสรางจะเกดข นไดกตอเม อกจการไดปฏบตตาม

ขอกาหนดทกขอตอไปน 1.กจการมแผนการปรบโครงสรางอยางเปนทางการอยางละเอยดท ระบถงรายการตอไปนเปนอยางนอย

1-44 การบญชขนกลาง II

ธรกจหรอสวนของธรกจท เก ยวของ สถานประกอบการหลกท จะไดรบผลกระทบ สถานประกอบการหนาท งานและจานวนพนกงานโดยประมาณท จะไดรบคาตอบแทนจากการเลกจาง

รายจายท กจการจะตองรบภาระ เวลาท จะมการปฏบตตามแผนการปรบโครงสราง

2.กจการเรมปฏบตตามแผนการปรบโครงสรางหรอประกาศลกษณะหลกของแผนใหแกผไดรบผลกระทบทราบ ตนทนท เก ยวของและไมเก ยวของกบการปรบโครงสราง มดงน

การเปลยนแปลงประมาณการหน สน กจการตองทบทวนประมาณการการหนสน ณ วนสนรอบ

ระยะเวลารายงาน และปรบปรงประมาณการหนสนดงกลาว

เพอสะทอนใหเหนถงประมาณการท ดท สด

รายจายทรวมในการปรบโครงสราง (ทางตรงและสวนเพม) รายจายทไมนามารวมในการปรบโครงสราง *ตนทนในการเลกจางพนกงาน *เงนลงทนในระบบหรอเครอขายใหม *ตนทนในการเลกสญญา เชน คาปรบเน องจากยกเลก ท เก ยวของกบการจาหนาย สญญา *คาใชจายในการอบรมหรอโยกยายพนกงาน *ประมาณการสญญาท สรางภาระ *คาใชจายในการเคล อนยายสนทรพย *คาใชจายในการบรหารหรอการตลาด *คาใชจายดาเนนงานในอนาคต หรอขาดทนจากการดาเนนงานในอนาคต ท คาดคะเน

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-45

ประมาณการหน สนกบหน สนอน

ประมาณการหนสนสามารถแยกจากหน สนประเภทอ นไดอยาง

ชดเจน เนองจากประมาณการหน สนเปนหน สนท มจานวนหรอ

จงหวะเวลาของการจายชาระท ไมแนนอน

ตามปกตกจการจะแสดงประมาณการหนสนในงบดลเปน

รายการแยกตางหากจากเจาหนการคาและเจาหนอ น

เหตการทอาจเกดขน (Contingencies)

หมายถง การมอยของเงอนไข สถานการณหรอเหตการณท

เก ยวกบความไมแนนอน ซงมความเปนไปไดท กจการอาจจะเกด

กาไรหรอขาดทน

สนทรพยทอาจเกดขน (Contingent assets)

หรอกาไรท อาจเกดขน (Gain contingency) หมายถง ขอ

เรยกรองหรอสทธท กจการมโอกาสท จะไดรบสนทรพย โดยทวไป

กาไรท อาจเกดขน ไดแก 1.โอกาสท จะไดรบของขวญ เงนบรจาค เงนรางวลและอ นๆ 2.โอกาสท จะไดรบภาษคนจากรฐบาล 3.โอกาสท จะไดรบคาสนไหมทดแทนหากชนะคดท อยระหวางการพจารณาและตดสนของศาล

1-46 การบญชขนกลาง II

ดวยเหตท นกบญชเลอกนโยบายบญชโดยใชหลกความ

ระมดระวง (Conservative policy) ดงนนจงไมมบนทกบญช สาหรบ

รายการกาไรหรอสนทรพยท อาจเกดขน เพยงแตเปดเผยหมายเหตในงบการเงนหากมโอกาสคอนขางแน (Probable) ท กาไรหรอ

สนทรพยท อาจเกดข น นนนะเปนจรงในอนาคต กจการไม

จาเปนตองเปดเผยขอมลหากเหตการณท กอใหเกดกาไรหรอ

สนทรพยมโอกาสเกดขนนอนมาก (Less than probable) แตถา

กจการมความมนใจวารายไดนาจะเกดขนอยางแนนอน

ตารางท 1-3 แนวปฏบตกบสนทรพยท อาจเกดขน ผลลพท ความนาจะเปน วธปฏบตทางบญช

แนนอนอยางเหนไดชด (Virtually certain) อยางนอย 90% รายงานเปนสนทรพย (ไมใชประมาณการ)

ความเปนไปไดคอนขางแน (Probable) 51-89% เปดเผยขอมล

เปนไปไดอยางสมเหตสมผล(Possible but not probable) 5-50% ไมตองเปดเผยขอมล

ยากย งท จะเกด (Remote) นอยกวา 5% ไมตองเปดเผยขอมล

หนสนท อาจเกดขน

เปนหนสนท ยงไมสามารถรบร ในงบดล แตตองเปดเผยขอมล

เก ยวกบหนสนท อาจเกดขนนนในหมายเหตประกอบงบการเงน

คานยาม “หนสนท อาจเกดขน” หมายถงรายการขอใดขอหน ง

ตอไปน

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-47

1. ภาระผกพนท อาจมอยอนเน องมาจากเหตการณในอดต แต

การจะทราบวาภาระผกพนดงกลาวมอยหรอไมนนตองไดรบการ

ยนยนจากเหตการณอยางนอยหนงเหตการณท จะเกดข นหรอไม

เกดขนในอนาคต

2. ภาระผกพนในปจจบนซ งเกดขนจากเหตการณในอดต แต

ไมสามารถรบร เปนหน สนไดเนองจากเปนไปตามขอใดขอหน ง

ตอไปน

2.1 ความนาจะเปนท กจการจะสญเสยทรพยากรท ม

ประโยชนเชงเศรษฐกจเพอจายชาระผกพนอยในระดบไมถงความ

เปนไปไดคอนขางแน หรอ

2.2 กจการไมสามารถวดมลคาภาระผกพนไดอยาง

นาเชอถอเพยงพอ

ตารางท 1-4 แนวปฏบตกบหนสนท อาจเกดขน ผลลพท ความนาจะเปน วธปฏบตทางบญช

แนนอนอยางเหนไดชด (Virtually certain) อยางนอย 90% รายงานเปนหนสน (ประมาณการ)

ความเปนไปไดคอนขางแน (Probable) 51-89% รายงานเปนหนสน (ประมาณการ)

เปนไปไดอยางสมเหตสมผล(Possible but not probable) 5-50% เปดเผยขอมล

ยากย งท จะเกด (Remote) นอยกวา 5% ไมตองเปดเผยขอมล

1-48 การบญชขนกลาง II

ประมาณการหน สนกบหน สนทอาจเกดขน

ขอแตกตางระหวางประมาณการหนสนและหนสนท อาจเกดขน

มดงน

1. ประมาณการหน สนตองรบร ในงบดลหากกจการสามารถ

ประมาณมลคาไดอยางนาเชอถอ

2. หนสนท อาจเกดข นยงไมถอเปนหนสน ไมรบร ในงบดล

เนองจาก

2.1 หน สนท อาจเกดขนเปนภาระผกพนท อาจมอยแตยง

ไมไดรบการยนยนวากจการมภาระผกพนในปจจบนท จะสญเสย

ทรพยากรท มประโยชนเชงเศรษฐกจ

2.2 หน สนท อาจเกดขนเปนภาระผกพนในปจจบนแตไม

อาจรบร เปนหนสนในงบดลไดเนองจากไมเปนไปตามเกณฑการรบร

รายการ

หนสนหมนเวยนและภาระผกพนท อาจเกดขน 1-49

การเปดเผยขอมล

สาหรบประมาณการหนสนแตละประเภท ดงน

1. จานวนประมาณการหนสน ณ วนตนงวดและวนสนงวด

2. จานวนประมาณการหนสนท รบร ในระหวางงวด ซงรวมถง

จานวนท เพมขนของประมาณการหนสนท มอย

3. จานวนท ตดออกจากบญชประมาณการหนสนในระหวางงวด

เชน รายจายท เกดขนและนาไปลดประมาณการหนสน

4. จานวนประมาณการหนสนท ตองกลบบญชในระหวางงวดเนองจากบนทกไวสงเกนไป

5. จานวนคดลดท เพมข นในระหวางงวดของประมาณการหนสนเ นองจาก เวลาท ผ านไปและจากผลของอตราคดลดท

เปลยนแปลงกจการไมจาเปนตองแสดงขอมลเปรยบเทยบ 6. คาอธบายโดยสงเขปเก ยวกบลกษณะภาระผกพนและจงหวะ

เวลาท กจการคาดวาจะสญเสยประโยชนเชงเศรษฐกจ 7. ความไมแนนอนเก ยวกบจานวนหรอจงหวะเวลาของการสญเสย

ประโยชนเชงเศรษฐกจ กจการตองเปดเผยขอสมมตสาคญ

เก ยวกบเหตการณในอนาคตเม อกจการจาเปนตองเปดเผย

ขอมลใหเพยงพอ 8. จานวนรายจายท คาดวาจะไดรบชดเชย โดยระบจานวนสนทรพย

ท กจการรบรสาหรบรายจายท คาดวาจะไดรบชดเชยนน