Top Banner
: Cjsj Ijc`gijk hd kjs Kdtrjs Jihràs Ldkkg @L`dijk Jitgi`g Crdspg Adkàihdz Crói`cj K`tdrjr` j  / Crói`cj Sgc`jk MJIJHG\DS <6:<
189

Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

Jun 02, 2018

Download

Documents

casabello
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 1/188

:

Cjsj Ijc`gijk hd kjs Kdtrjs Jihràs Ldkkg

@L`dijk Jitgi`g Crdspg AdkàihdzCrói`cj K`tdrjr`j / Crói`cj Sgc`jk

MJIJHG\DS <6:<

Page 2: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 2/188

<

Page 3: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 3/188

3

Cjrkgs Jitgi`g S`kvj

@sjldk Bdriêihdz Kjadhj

@ L`dijk Ijc`gijk hd K`tdrjturjJitgi`g Crdspg Adkàihdz

Crói`cj K`tdrjr`j Crói`cj Sgc`jk

MJIJHG\DS <6:<

Crói`cjs trjis`tgr`js hd kj

v`hj cgt`h`jij(Sglrd dk jagr, dk tdrruúg, kj aþs`cj y gtrjs adiuhdic`js)

Cdc`k`g ‛Cbág‑ ^ul`kkjmj>Tij prjx`s cukturjk sulvdrs`vj

Page 4: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 4/188

8

Euihjc`ói Cjsj Ijc`gijk hd kjs Kdtrjs Jihràs LdkkgAdrcdhds j Kuidtj – Vjrrgqu`j Jktjmrjc`j

 Jphg. :38 Cjrjcjs :6:6. UdidzudkjXdkes> (6<:<) 45<–=366/ 45<=868www.cjsjldkkg.mgl.vd

Vrds`hditd

]`kk`ja Gsuij

H`rdctgr Dndcut`vgHji`dk Agk`ij

Crói`cjs trjis`tgr`js hd  kj v`hj cgt`h`jij

© Cjrkgs Jitgi`g S`kvj

Cdc`k`g ‛Cbág‑ ^ul`kkjmj> Tij prjx`s cukturjk sulvdrs`vj

© @sjldk Bdriêihdz Kjadhj

Cjrjcjs – Udidzudkj <6:8

@ L`dijk Jitgi`g Crdspg Adkàihdz <6:<Cjrgrj – Dstjhg Kjrj

H`sdúg hd cgkdcc`ói y pgrtjhj Êimbdkj Adihgzj

H`jmrjajc`ói

H`jigrj Vàrdz

Cgrrdcc`ói

R`adij Burtjhg Pjrzj (Crói`cjs trjis`tgr`js...)

@sjldk Bdriêihdz Kjadhj (Cdc`k`g ‛Cbág‑ ^ul`kkjmj...)

Hdpós`tg Kdmjk> ke564<6:82663654@SLI> 0=2–026–<:8–336–5

Page 5: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 5/188

4

Crói`cjs trjis`tgr`js hd kjv`hj cgt`h`jij

(Sglrd dk jagr, dk tdrruúg, kj aþs`cj y gtrjs adiuhdic`js)

Cdc`k`g ‛Cbág‑ ^ul`kkjmj>Tij prjx`s cukturjk sulvdrs`vj

Page 6: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 6/188

5

Cgkdcc`ói  L`dijkds

Page 7: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 7/188

=

Dscr`turjs hd kj pjtr`j di rdvgkuc`ói sgi kgs k`lrgs

prda`jhgs pgr dk S`stdaj Ijc`gijk hd L`dijkds.

Iudvgs igalrds hd kj k`tdrjturj vdidzgkjij

qud tjkkji dk cgrjzói k`ldrtjr`g hdk sdr lgk`vjr`jig.

‛Sjkvd edcuihj zgij…‑.

Iudstrg pjhrd Jihràs Ldkkg tutdkj dk trêis`tg hd kj

pjkjlrj qud ds utgpáj y dtdri`hjh, pgr cujitg kj

mdgmrjeáj qud bjl`tjags dstê pglkjhj

hd dscr`turj y sudúg buajig.

Kj Euihjc`ói Cjsj Ijc`gijk hd kjs Kdtrjs Jihràs Ldkkg cgl`nj kjs pjkjlrjs qud hdldi

tdidr cgag hdst`ijtjr`gs j kgs b`ngs hd dstd

sudúg lgk`vjr`jig y v`vg.

Vgr dsg pgidags di sus ajigs kgs k`lrgs qud igs

igalrji hdshd kg aês prgeuihg hdk sdr y dk pj`sjnd vdidzgkjig.

Page 8: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 8/188

2

Page 9: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 9/188

0

\dpþlk`cj Lgk`vjr`jij hd Udidzudkj

Cditrg Ijc`gijk hdk K`lrg

Euihjc`ói Cjsj Ijc`gijk hd kjs Kdtrjs Jihràs LdkkgEuihjc`ói \dh Ijc`gijk hd Dscr`tgrds y Dscr`tgrjs

Sgc`jk`stjs hd Udidzudkj

UD\DH@CXG

Dk nurjhg, hdspuàs hd kddr y rdv`sjr kgs ajiuscr`tgs div`jhgsj kj l`dijk pjrj gptjr jk prda`g hd Crói`cj K`tdrjr`j y Crói`cjSgc`jk, hdc`h`ó gtgrmjr dk prda`g j hgs ajiuscr`tgs, dk pr`ad-rg t`tukjhg, Crói`cjs trjis`tgr`js hd kj v`hj cgt`h`jij, div`jhgljng dk sduhói`ag hd @m`tur (Cjrkgs Jitgi`g S`kvj) y Cdc`k`g ^u-

l`kkjmj Vdrdrj, uij prjx`s cukturjk sulvdrs`vj, prdsditjhg ljngdk sduhói`ag hd A`rjihj (@sjldk Bdriêihdz Kjadhj).

Kgs tdxtgs mjkjrhgijhgs di kj @ L`dijk Ijc`gijk hd K`tdrj-

turj Jitgi`g Crdspg Adkàihdz, cuapk`drgi cgi kgs rdqu`s`tgsdx`m`hgs pgr kjs ljsds, j sjldr, pgr ijrrjr kj v`hj d b`stgr`j hduij rdm`ói hd aghg dxbjust`vg y jadig (Jrjmuj) y dk sdmui-hg pgr kj dxcdkdic`j jijkát`cj y rddx`vj hd uij jktj emurj hd

kjs kdtrjs y hd kjs `hdjs hdk buaji`sag sgc`jk.Dk nurjhg cjk`ecjhgr `itdmrjhg pgr \jaói Zudrjkds, Ku`s

 Jkldrtg Crdspg y Ku`s Cgrtàs, sulrjyjrgi qud pgr sdr uiprda`g þi`cg, kj rdcgapdisj di adtêk`cg dst`ajhj di h`dz

a`k lgkávjrds (Ls. :6 666), sdrê h`v`h`hj ditrd hgs. Kjs glrjsprda`jhjs sdrêi pulk`cjhjs pgr kjs ist`tuc`gids grmji`zjhgrjshd kj @ L`dijk Ijc`gijk hd K`tdrjturj Jitgi`g Crdspg Adkàihdz.

\jaói Zudrjkds

Ku`s Jkldrtg CrdspgKu`s Cgrtàs

Page 10: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 10/188

:6

Page 11: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 11/188

::

Crói`cjs trjis`tgr`js hd kj v`hj cgt`h`jij(Sglrd dk jagr, dk tdrruúg, kj aþs`cj y gtrjs adiuhdic`js)

@ L`dijk Ijc`gijk hd K`tdrjturjJitgi`g Crdspg Adkàihdz

Crói`cj K`tdrjr`j MJIJHG\ <6:<

Cjrkgs Jitgi`g S`kvj

Page 12: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 12/188

:<

Page 13: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 13/188

:3

 Ds rjrg qud yg pudhj sjldr kg qud pjsó di Tr hd kgs cjkhdgs, bjcd

 yj tjitgs s`mkgs, y ig kg qud pjsjrê di dstj cjsj hditrg hd uigs

a`iutgs, h`mjags, uij kkjajhj hd tdkàegig

Ngrmd Ku`s Lgrmds

 B`stgr`j hd Kj dtdri`hjh 

 Dk ljrcg hdk jagr 

Sd bj dstrdkkjhg

Cgitrj kj v`hj cgt`h`jij

P dstjags j ajig

Xþ y yg

 Ditgicds ·pjrj quà

 \dprgcbjrigs autujaditd

 Vgr hgkgrds, hjúgs y mgkpds rdc`l`hgs7

Ukjh`a`r Aj`jogvso`

Page 14: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 14/188

:8

Page 15: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 15/188

:4

J a`s trds mrjihds jagrds> Njcqudk`id y a`s hgs b`ngs>

]gkemjim Ndsþs y Nuji Jihràs

Page 16: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 16/188

:5

Crói`cjs trjis`tgr`js hd kj 

v`hj cgt`h`jij(Sglrd dk jagr, dk tdrruúg, kj aþs`cj y gtrjs adiuhdic`js)

Page 17: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 17/188

:=

J aghg hd prdsditjc`ói

Jitd dk dedctg hdagkdhgr hdk t`dapg, tghj jcc`ói buajijdstê cgihdijhj j kg prgv`s`gijk, j kg deáadrg, j kg c`rcuistjic`jk yjk `idxgrjlkd gkv`hg. Dstjs crói`cjs qud ig t`didi kj prdtdis`ói hd kj`iagrtjk`hjh, di cjal`g sá jpudstji j kj rdjct`vjc`ói hd kj adagr`jcgkdct`vj d ih`v`hujk.

Bd jkká su pjrjhgnj dsdic`jk> trêis`tg vdkgz y rdtg jitd kj jcc`ói

cgrrgs`vj hdk t`dapg. Kj dtdri`hjh di su digrad h`adis`ói dscjpj j kjerjm`k`hjh hd kgs sdrds buajigs j qu`dids ig kds dstê pdra`t`hj kj pjkjlrj‛s`daprd‑, ui jhvdrl`g hd t`dapg qud sd jkzj cgag ui `apgs`lkd, cgaguij adtj `ijkcjizjlkd. Ljng dk pdsg hd dsj vjstdhjh qud cgk`ihj cgikj adtjeás`cj dstêi dscr`tjs dsjs crói`cjs qud pdrs`mudi kj `kus`ói hdjhbdr`rsd j ui pk`dmg hdk t`dapg i`tg y buajig, j dsd t`dapg di dkcujk dk hdsdg ds kj jsp`rjc`ói aês cdrtdrj. Hdsdg hd jajr y hd v`v`r pjrjcgitjrkg. Hd dsg sd trjtj. Xrjzjr uijs káidjs qud igs pdra`tji rdcupdrjr

 pjrtd hd dsd t`dapg, dscurr h`zg d `ii`tg cgag kj jrdij.Ditrd kg a`scdkêidg y kg jidchót`cg sd bj cgicdl`hg dstd k`lrg, uij

s`kvj hdsgrhdijhj pdrg cgbdrditd cgi dk hdc`r qud trjisp`rj pjs`ói,

Page 18: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 18/188

:2

v`vdic`js y aucbg jedctg pgr kgs ja`mgs, pudlkgs, cja`igs y vdrdhjstrjis`tjhjs jk r`tag hd uij aþs`cj qud uyd pjrj jct`vjr kgs rdsgrtds

hd kj adagr`j.Di dstd ditrjajhg hd b`stgr`js hd kj v`hj cgrr`ditd, murji

cjrtjs, h`scgs, k`lrgs, rdv`stjs, jpuitds hd uij v`dnj jmdihj, cgrrdgsdkdctrói`cgs, cbjtdgs, rdcgrtds hd pdr`óh`cgs y tghgs kgs `isuags qudad s`rv`drgi pjrj njr kjs `hdjs qud jbgrj cgapjrtg cgi qu`dids sdjcdrcji j dstjs pêm`ijs.

Page 19: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 19/188

:0

Zudrdic`js hdk tdrruúg

\dcudrhgs hd Ajmhjkdig @Dk tág Erjicàs y dk c`id Sji Ngsà

J kj eja`k`j Erjicàs Hájz, dspdc`jkaditd j kjs ja`mjsJkajkuz, Di`tb, R`gajrj y Ldkoys

Kgs rdcudrhgs sudkdi vdi`r j vdcds hd sdmuihj ajig, s`i qud dstgkds rdstd vjk`hdz. Hdshd dstj pdrspdct`vj bd trjtjhg hd burmjr di dkcgrjzói hd ui pudlkg hd Jrjmuj qud dic`drrj di sá a`sag ui cjuhjkhd rdcudrhgs qud cgi dk hdvdi`r hd kgs júgs bji cgiegrajhg ui trjagsustjic`jk hd kj b`stgr`j kgcjk. Sgi jiàchgtjs h`spdrsjs y mujrhjhjs didk cgerd hd kgs jedctgs eja`k`jrds. Jsá ad kkdmjrgi dsgs rdcudrhgs qud

bgy h`serutg cgag aágs. Juiqud ig v`vá di Ajmhjkdig, pdrc`lg qudjkká sd erjmuó uij b`stgr`j `apgrtjitd. S` rdv`sjags kjs pêm`ijs hd kgsk`lrgs y egkkdtgs qud bjlkji hd Ajmhjkdig, di :2:8, eud dscdijr`g hd kj

 pdrsdcuc`ói qud kd b`c`drj Lgkávjr j Lgvds. Di dstj a`saj kgcjk hjh dkmdidrjk Vêdz rdc`l`ó ui h`spjrg qud pgr pgcg kd qu`tj kj v`hj. Jk ijkdk Cditjurg hd kgs Kkjigs pdrhgij j su jtjcjitd jkdmjihg qud dsg drjimjnds hd kj mudrrj.

Vdrg aês jkkê hdk rdcuditg b`stór`cg hd ui pudlkg kjlgr`gsg,Ajmhjkdig, cujk jvd Eài`x bj tdi`hg dk cgrjnd hd rdijcdr hd sus prgp`jscdi`zjs kudmg hd jergitjr mudrrjs, pdstds y gtrjs cjkja`hjhds. J tghg kgkjrmg hd su b`stgr`j, Ajmhjkdig bj cgitjhg cgi kj pjrt`c`pjc`ói ditus`jstj

Page 20: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 20/188

<6

hd bgalrds y aundrds h`iêa`cgs. J dstj dst`rpd hd sdrds daprdihdhgrds pdrtdidc ó hgi Ajrcgs Erjicàs Hájz, bgalrd `iqu dtg y aukt`ejcàt`cg,

cuyg rdcudrhg dstê jsgc`jhg jk ditrdtdi`a`ditg y pkjcdr qud prgpgrc`giódk c`id Sji Ngsà qud àk euihjrj j pr`ic`p`gs hd kgs 56. B`ng hd Ngsà Erjicàsy Jkldrt`ij Hájz, supg jlr`rsd pjsg di kj v`hj mrjc`js j su `i`c`jt`vj ygkejtg pjrj cjptjr jk vudkg kjs gpgrtui`hjhds hd idmgc`gs.

Sus sglr`ijs (Jkajkuz y Ajráj Di`tb Hájz) kg rdcudrhji cgag uibgalrd dstr`ctg, jkmg sdvdrg, agrjk`stj y bjstj cgisdrvjhgr, pdrg cjr`úgsgcgi kgs i`úgs. Kjs aucbjcbjs iuicj pghrêi gkv`hjr uij vdz qud s`i pg-hdrkg dv`tjr, sd kkdmjrgi j prgydctjr uijs dscdijs sul`hjs hd cgkgr, j kg qudàk rdjcc`gió hd ajidrj ui tjitg cgrtjitd. Jk vdr qud ig pgháj hdvgkvdr kjdscdij di cudst`ói, sd h`spusg j h`strjdr j kjs i`újs cgi ui bdkjhg.

Cgrráji kgs júgs 56 cujihg dk c`id Sji Ngsà sd cgiv`rt`ó di uij`ist`tuc`ói y dk ejrg hd `hdit`hjh hd uij pglkjc`ói qud sd rdcgigcáj dikjs pdkácukjs hd kgs bdrajigs Jmu`kjr y kgs pjsghglkds hd kj L`kkg‐s.A` `ajm`ijc`ói sd jcgpkj cgi mrji ejc`k`hjh pjrj vdr cgi i`t`hdz dsgscujhrgs hd ui pudlkg jsgalrjhg jitd kj ajm`j hdk c`id.

Jitds hd kkdmjr j Ajmhjkdig y cgivdrt`rsd di dk daprdsjr`g qud kjmditd cgigc`ó, dk tág Erjicàs cukt`vó ijrjinjs y eud ejlr`cjitd hd dscgljshd a`kkg. Juiqud sd cr`ó di Cjmuj, ds di Ajmhjkdig hgihd kgmrjcgisgk`hjrsd cgag daprdsjr`g. Di Cjmuj kkdmó j rdmditjr ui jkajcài di

 pkdig cditrg hd kj c`uhjh.Cujihg Ajrcgs Erjicàs kkdmj j Ajmhjkdig, jpdijs uijs hdcdijs

hd cjsjs cgiegrajlji dk cjscg cditrjk hdk pudlkg. Di su rdcgrr`hg hd prgagc ói sd dicjrmjlj hd pdr egidjr kjs pdkácukjs hdk i hd sdajij. ‛I`

sd cgaprj i` sd vdihd, dk cjr`úg vdrhjhdrg…‑, sd hdnjlj dscucbjr cgagsdúudkg pjrj jtrjdr dk itdràs hd kj ajygráj hd ui pudlkg qud ig tdiáj aêsh`vdrs`ói qud hdnjrsd cjut`vjr pgr kjs cjih`kdnjs hdk c`idajscgpd. Kj vgzhd Adag Agrjkds sd qudhjlj gtjihg di kjs cjkkds hdk pudlkg pjrj hdnjruij dstdkj hd `kus`ói j tghg kg kjrmg hd su rdcgrr`hg.

‛Ig sd p`drhj dstd hga`img j… Sjitg, dk Diajscjrjhg hd Vkjtj, qu`disd dierditjrê j kgs Dijigs hd Cbjpuktdpdc‑. Dk cjrrg sd pdrháj di kj cjkkd y

qudhjlj kj dagc`ói, kj `itr`mj y dk hdsdg hd qudrdr hdsc`erjr dk di`maj hdajidrj `iadh`jtj. Dsj drj kj ajm`j hdk c`id. ·Cuêk drj dk dicjitg hd dstdc`id pudlkdr`ig7 ·Zuà b`stgr`js sd ditrdadzckji jitd dstd r`tujk hd ajsjs7

Page 21: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 21/188

<:

\dcudrhgs hd Ajmhjkdig @@Dstd c`id ig sd jkqu`kj aêsCujihg kkdmjlj dk hga`img, kj bgrj hd kj ajt`ià drj kj þi`cj cgsj`apgrtjitd di Ajmhjkdig. Dk c`id drj kj c`tj `idkuh`lkd pjrj kj cujkbjláj qud prdpjrjrsd cgi uigs rdjk`tgs y jsá cjicdkjr kj ditrjhj ycgaprjr jkmg hd cbucbdrájs.

Kudmg hd supdrjr kj kjrmj dspdrj, kj sjkj jlráj sus pudrtjs. Jhditrg,kjs sgalrjs dstjlkdcáji su pjctg cgi dk a`stdr`g. Jk jpjmjrsd kjs kucdsy jitd kjs pr`adrjs `aêmdids rdkjapjmudjitds, kj rdcb`j ig sd bjcáj

dspdrjr. Vgcg j pgcg sd rdstjlkdcáj dk s`kdic`g y kj pdkácukj tgajlj sucursg pjrj dndrcdr su a`s`ói bdcb`cdrj.Cjhj i hd sdajij, cgi jkmuijs qud gtrjs vjr`jitds, kj dscdij sd

rdpdtáj di dk c`id Sji Ngsà hgihd pgr tji sgkg ui lgkávjr sd pgháj h`serutjrhd kjs igvdhjhds hdk c`id adx`cjig y sus dstrdkkjs aês rdprdsditjt`vjs.Cgag tghg c`id hd pudlkg, dk pþlk`cg drj vjr`gp`itg pdrg sdic`kkg yglk`mjhg j cgapjrt`r di ui a`sag dspjc`g dsd t`dapg `rrdjk hdk c`idhgihd kjs bgrjs sd a`hdi pgr kj jcc`ói, kgs ldsgs, kgs h`spjrgs, kjs pdkdjs

y kj `itdis`hjh hd kj `itr`mj qud igs ajit`did hdsp`drtgs bjstj dk ijk.Di uij jtaósedrj hd dst`ajlkd tgkdrjic`j, kgs igv`gs jprgvdcbjlji

kj gscur`hjh pjrj hjrsd kgs ldsgs jpurjhgs cgi dk cgrjzói jcdkdrjhg y kjdagc`ói qud hdpjrj kj pkjcditdrj trjsmrds`ói. Di dsj dhjh hd kj igcdic`j

 pudlkdr`ij, kgs aucbjcbgs aês jv spjhgs jprgvdcbjlji pjrj cjzjr dk p`cói hd kjs aucbjcbjs. Jk jpjmjrsd kjs kucds vgkjlji kgs dscup tjngs pgr dk j`rd pjrj hdspdrtjr kj rj hd jkmþi iegrtuijhg.

Hd kjs aucbjs jiàchgtjs v`v`hjs di dstd c`id hdstjcj uij rdedr`hj jui cdrtjadi hd ldkkdzj. Sdmþi hjtgs jpgrtjhgs pgr kjs bdrajijs Hájz,j pr`ic`p`gs hd kgs =6 dstd c`id eud prdstjhg pjrj kj dkdcc`ói hd kj \d`ijhdk Cjrijvjk. Xjk cgag eud rdedr`hg pgr Idkky Vdrrugkg, dstd jctg, qudejvgrdc`ó j Dkdij Ljrr`gs y cgadizó cgi ui jal`ditd hd trjiqu`k`hjh,tdra`ió di uij sjapjlkdrj hdl`hg jk hdscgitditg pgpukjr jitd dk ejkkgda`t`hg pgr dk nurjhg. Kj dscdij hd tr`eukcj y jl`drtj jijrquáj ig pghájsdr aês rdvdkjhgrj? tgajtjzgs, s`kkjs pkdmjlkds pgr kgs j`rds y aês hd

ui cjcbdtd agrjhg eud dk `ivditjr`g hd hdstrgzgs. Aês hd uij pdrsgijqud v`v`ó dstd dp`sgh`g hdk c`id Ajmhjkdig jraj qud Ldkoys Gk`vgdrj kj ejvgr`tj hdk vdc`ihjr`g.

Page 22: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 22/188

<<

Eud tjitj kj `ih`mijc`ói y dk hdscgic`drtg pgr dsd hdspdkgtd qudhdnó kj rdydrtj, qud dk sdúgr Ajrcgs Erjicàs kkdmó j hdc`r cgi vgz ckjrj

y cgiv`icditd> ‛Dstd c`id ig sd prdstj‑. Hdshd su euihjc`ói di :04:,dk c`id ig bjláj tdi`hg ajygrds prglkdajs qud dstd `ic`hditd qud bgysd cgieuihd cgi kj a`tgkgmáj hd kg cgt`h`jig y pgpukjr.

Sgi auy pgcgs qu`dids jk pjsjr pgr kj cjkkd Jihràs Dkgy Lkjicg, jkerditd hd kj pkjzj Lgkávjr, jhvdrt`rêi qud jkká euic`gió ui c`id qud euddk jkaj hd ui pudlkg, dk cditrg hd kj jkdmráj y dk puitg hdshd dk cujk sdjk`aditjlj kj dspdrjizj hd aucbgs qud sgújlji sdr cgag Vdhrg @iejitdg daukjr jkmuijs hd sus bjzjújs. Jkká, jk sgi hd kj aþs`cj hd kj L`kkg‐sCjrjcjs Lgys, Nuji U`cditd Xgrrdjklj y Ajmhjkdij Sêicbdz, sd tdn`drgikjs kus`gids hd aucbgs qud sd eudrgi y gtrgs qud jk qudhjrsd ig pudhdidv`tjr kj dvgcjc`ói hd ui pjsjhg cgag sd a`rj uij pdkácukj di lkjicg yidmrg, cgag tjitjs hd kjs c`itjs hd kj Vdk`adx qud sd prgydctjrgi sglrdkjs pjrdhds qud bgy s`rvdi hd dstructurj j ui supdradrcjhg.

Xghjváj pjrdcdi rdtualjr kgs dcgs hd kjs vgcds qud kkjajlji jditrjr j kj euic`ói hga`i`cjk. Jk pr`adr y sdmuihg rdp`qud cgadizjlj

kj `iqu`dtuh, sd `icrdaditjlj kj jis`dhjh. J ui kjhg dstjlj ul`cjhg kgqud aucbgs kkjajlji kj mjkkdrj, dspjc`g hdk pgpukjcbg. J ui cgstjhg,cujihg dk c`id dstjlj di su pkdig jpgmdg, euic`gijlj ui rdstjurjitd,hgihd cb`qu`kkgs y jhuktgs pgháji h`serutjr hd ui sjlrgsg bdkjhg g uisucukditg pkjtg hd cga`hj.

Ds `idv`tjlkd jsgc`jr dsgs rdcudrhgs eja`k`jrds j kjs pdkácukjs hdU`rutj y Cjpuk`ij, Sjihrg, \dsgrtd, X`i Xêi y su cjrijk Ajrcdkg y gtrjsqud cuapk`drgi dk r`tujk hd jct`vjr kj `ajm`ijc`ói, gkv`hjr kgs r`mgrds

hd kj rut`ij y sglrd tghg agstrjr dk pghdr hd cgivgcjr j ui cgkdct`vg dieuic`ói hd su hdrdcbg j sgújr j pjrt`r hdk dalrung hdk c`id.

\dcudrhgs hd Ajmhjkdig @@@Da`k`jij ditrd ja`mgs y sjlgrdsCujihg Ajrcg Erjicàs aur`ó di :0=8, yj Ajmhjkdig drj uij dstjapj

 pdmjhj jk rdcudrhg hd aucbgs qu`dids v`drgi kjimu`hdcdr jkmuijs hdkjs trjh`c`gids qud kd hjlji su pdrk hd pudlkg. J pjrt`r hd dsd ditgicdssd hjlj pjsg j ui prgcdsg hd aghdri`zjc`ói aucbg aês `itdisg y

Page 23: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 23/188

<3

hdtdra`ijitd qud kgs dxpdr`aditjhgs jitdr`graditd. Ti pgcg jtrêsqudhjlj dk pudlkg hd kjs cjkkds hd t`drrj, kjs cjsjs hgihd tghjváj sd

cgc`ijlj cgi qudrgsài y kgs pgcgs tdkdv`sgrds di lkjicg y idmrg. Jkbjcdr ui `ivditjr`g hd dsjs cgsjs qud t`didi dk sjlgr `icgieuih`lkd hdkj igstjkm`j, vdags qud jitd igsgtrgs sd dxt`dihd ui t`dapg rdagtg.Kj sjk hd uvj V`cgt, kgs h`scgs hd v`i`kg, kgs  p`co–up, sgi jkmuigshd kgs rdcudrhgs qud `idv`tjlkdaditd jsgc`jags j dsd pjás qud eudhdnjihg j ui kjhg su `imdiu`hjh cujihg jþi sd dikgqudcáj cgi kjscgitgrs`gids hd Sjihrg, dsd a`sag jrt`stj qud v`ags nuitg j SusjijN`aàidz cjitjihg Zu`drg kkdijrad hd t`. Jk rdcgrhjr dsgs hájs cujihgigs dagc`gijlji kjs jvditurjs hd  Kjss`d,  Dk kkjidrg sgk tjr`g  y  Dk

`ivdst`mjhgr sulajr`ig, vdags pjrj iudstrg jsgalrg dk sjktg qud bjhjhg Ajmhjkdig di dk t`dapg. Hd kgs audlkds hd didj jk dst`kg cguitry, bj trjiscurr`hg ui pdrághg hd ajhurjc`ói y crdc`a`ditg pjrj uicgimkgadrjhg qud cgiegraj bgy dk pr`adr pudlkg jrtdsjijk hdk pjás.

Hd kj ajig hd Jkajkuz y Di`tb Hájz rdjk`cà a` pdr`pkg hddxpkgrjc`ói, yj ig cgag ui s`apkd tur`stj qud jcuhd pjrj pjkpjr kjs

igvdhjhds hdk cgisuag, s`ig pjrj hdtdidrad di dsjs dstjapjs hgihddk t`dapg ig kgmró apgidr hdk tghg su ajrcj hd gkv`hg. Dsd Ajmhjkdigrdv`s`tjhg d `ivditjr`jhg ig sgkg igs gerdc`ó kj pgs`l`k`hjh hdjsgajrigs j kgs rdcudrhgs eja`k`jrds hd kj eja`k`j Hájz, s`ig pdra`t`ódk rddicuditrg cgi gtrjs pdrsgijs tjal`ài hd jedctgs prgeuihgs. Xjkds dk cjsg hd Da`k`j \ghrámudz, adngr cgigc`hj cgag Ajr`dklj, jqu`di kkdmjags mrjc`js j dsgs idxgs qud vj njihg kj cgiv`vdic`jsgk`hjr`j hd ui pudlkg hgihd tghg dk auihg sd cgigcd. Kudmg hd

rdcgrrdr jkmuijs cjkkds y hdtdidrigs di kj Lghdmj Lgt`quái rdmditjhj pgr @igcdic`g Erjicg, igs h`r`m`ags jk idmgc`g hd Ajr`dklj, hgihddi aês hd uij gpgrtui`hjh bdags h`serutjhg hdk jutàit`cg sjlgr hd kjcga`hj cr`gkkj y cjsdrj. Dk bdrv`hg hd rds, kj cjcbjpj hd ajáz cgi surdspdct`vg qudsg hd ajig hd Ldkài, dk p`cjitd jprgp`jhg pjrj ditgijrdk pjkjhjr y kj cgisjl`hj cdrvdc`tj, egraji pjrtd hdk adiþ glk`mjtgr`ghd kj kgicbdráj Kj Kkjidrj.

J Da`k`jij (cgag sudkg kkjajrkj cgi cjr`úg) kj cgigcá j pr`ic`p`ghd kgs 26 di dk Ausdg hd Jrtd hd Ajrjcjy, cujihg drj h`r`m`hg pgrJqu`kds Grt`z. Jkká cuapkáj euic`gids hd sdcrdtjr`j hd ajidrj auyh`k`mditd y jpdmjhj j ui gc`g jk cujk kj crdájags jtjhj pgr s`daprd.

Page 24: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 24/188

<8

Cgi aucbj aást`cj y prgeds`gijk`sag sd ajituvg cujihg dstj`ist`tuc`ói drj h`r`m`hj pgr kj sdúgrj Phdk`sj \`icói Mgizêkdz. J pdsjr

hd su cjr`úg pgr dk Ausdg hd Jrtd Cgitdapgrêidg hd Ajrjcjy Ajr`gJlrdu, sd v`ig hdi`t`vjaditd pjrj Ajmhjkdig, tdrruúg jk cujk bjlájtdi`hg qud hdnjr pgr kjrmgs júgs di luscj hd adngrjs dcgióa`cjs.

Pj dstjlkdc`hj iudvj y hdi`t`vjaditd di Ajmhjkdig, Da`k`j bjcukt`vjhg uij iuadrgsj ck`ditdkj j kj vdz qud sd hdh`cj j kj cr`jizjhdk pdqudúg Nuji Ngsà. Di su bua`khd pjtr`agi`g eja`k`jr murj

 \updrtg Kumg, ui rþst`cg qud sd dicjrmj hd kkdvjrkj pjrj tghgs kjhgscgi dk jmrdmjhg hd jpgrtjrkd kj sjt`sejcc`ói qud ijcd hdk jedctg y kjdcjc`j hd ui vdbácukg rdih`hgr. Vjrj Da`k`j, yj Ajmhjkdig ig ds uis`apkd hgra`tgr`g s`ig dk kumjr hgihd cjhj háj cgistruyd su v`hj cgikjlgr`gs`hjh, prghuct`v`hjh y sglrd tghg, cdrcj hd kgs suygs.

Kkdmó h`c`dalrd cgi su cjrmj hd mjstgs y dstrdigs. Ti dvditgjiujk cgag ds kj Ijv`hjh pudhd sdr ui ajmiácg prdtdxtg pjrjrdcgrrdr y h`serutjr hd dstd pudlkg, ckjvd di kj rutj turást`cj y jrtdsjijkhd kgs aui`c`p`gs ^jagrj y K`ldrtjhgr. Jkká igs dspdrj ui auihg hd

sdisjc`gids pdqudújs pdrg s`mi`cjt`vjs. Kj ajm`j sgkg hdspdrtjrês` kkdmjags cgi dk cgrjzói jl`drtg y ui pgcg hd bua`khjh. Sgkg jsákgmrjrdags pdidtrjr di dsd ui`vdrsg cêk`hg y eja`k`jr.

Kj c`uhjh pgs`lkd @Sgy uij p`dhrj jtjhj j AjrjcjyXghj pdrsgij, vjkmj hdc`r tghg c`uhjhjig, v`jnj cgi uij c`uhjh j cudstjs.P di dsd dqu`pjnd hd `kus`gids mujrhjags pdhjc`tgs hd kgs cja`igstrjn`ijhgs, kgs agsj`cgs hd rdcudrhgs y kgs prgydctgs hd c`uhjhdssgújhjs, hd c`uhjhds `iv`s`lkds.

Cgi dsd agrrjk hd kj utgpáj kkdmuà j Ajrjcjy. Vjrj dsd ditgicds igbjláj cjicdkjhg jkmuijs hduhjs hd jagrds j puitg hd ajrcb`tjrsd ghdnjhgs j a`tjh hd cja`ig. Jþi rdtualjlji di a`s gáhgs kjs cjic`gids

hd M`ji Erjicg Vjmk`jrg qud ad trjispgrtjlji j kjs cjkkds hd Mujrdijshgihd qudhjrgi hgra`tjihg jkmuijs kus`gids.J pjrt`r hd kjs cggrhdijhjs qud sd h`str`luydi hdshd kj pkjzj M`rjrhgt

bjstj dk rdstg hd kj c`uhjh, eu` ul`cjihg idxgs, dstjlkdc`dihg qudrdic`js

Page 25: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 25/188

<4

`iàh`tjs y bjc`dihg iudvjs ja`stjhds qud surmáji di dsjs pr`adrjsigcbds hd lgbda`j ajrjcjydrj. Hd dsj pr`adrj àpgcj rdcudrhg jkmuigs

igalrds qud sd ul`cjlji di dk Cgapkdng Cukturjk Sjitgs A`cbdkdij.K`mjhgs j dsj pjs`ói pgr bjcdr hd kj v`hj ui jctg hd cgaui`ói cgi kj

 pgdsáj, kj ja`stjh y dk jagr, jpjrdcdi di dk pgrtjk hd kgs rdcudrhgs ja`mgscgag Cjrkgs Mr`ajkhg, Mustjvg hdk Ujkkd, Sjit`jmg \gnjs, Gscjr \dyds,ui pgcg hdspuàs \ulài Sdrrjig qud rdc`ài kkdmjlj hd uij T\SS cjs`agr`luihj cgi pr`a`c`js qud tdiáji sdkkg mkjsigst y sudúg pdrdstrg`sog?y sglrd tghg Ajrunj Ekgrds, jitr`gij hd tghj dsj rdedrdic`j `idkuh`lkdqud sd kkjaó B`mujrjyj–Cjpjijpjrg.

Di igcbds hd cjeà cgicdrt  y jk cjkgr hd dxpdr`dic`js cgapjrt`hjs, di kjAdzqu`tj Sur hd kj Ajdstrjizj, igs h`ags j rd`ivditjr kj igstjkm`j y hjrkdcjucd j kj igcbd qud sd dxtdiháj cgi gkgr hd igvdhjh jitd a`s gngs qudsd eudrgi jcgstualrjihg j dstd gtrg pj`sjnd qud pgcg j pgcg sd b`zg aág.

Vgr hdk`hjh jk pj`sjnd hd Ajrjcjy qud supg jhbdr`rsd j a` p`dk y jkcgrjzói qud iuicj dimjúj, ad eu` cgitjm`jihg cgi dk dspár`tu hd dsjs cjkkdsqud trjn`ià, suerá, y jþi sudúg y júgrg cujihg ad jusditg hd sus káa`tds.

J dstd pj`sjnd tjtujhg di kjs aêrmdids hd a` jrrj`mg, ad eu` ditrdmjihgcjs` s`i qudrdr, cgi kj pjrs`agi`j hd uij aundr s`daprd kdnjij, s`daprd

 prdsditd. Dk t dapg ajrcó su budkkj y dsjs cjkkds hd Ajrjcjy sd jhditrjrgidi aá cgag ui sdkkg hd `hdit`hjh jk cujk ig qu`drg rdiuic`jr.

Cgag pjrtd hd uij dagc`ói qud ad c`rcuihj y jcgitdcd, Ajrjcjy sdvgkv`ó adagr`j, jibdkg y cujhrg eja`k`jr. Cgag uij p`dhrj jhbdr`hj jsus aurgs s`mg sgújihg cgi kj adtrópgk`s j kj cujk tghgs jsp`rjags. Di kjhudradvdkj hd ui cgkdct`vg, jkmg sd qudlró pjrj `itdrruap`r su jsp`rjc`ói

j c`uhjh urljij y jsá dv`tjr qud dk cjgs sd jpghdrjrj hd sus dspjc`gs.Dk t`dapg `apusg su vgkuitjh y kj `ihgkdic`j mjió tdrrdig. Ajrjcjy

bj auhjhg vjr`js vdcds hd p`dk. Iudvjs dh`cjc`gids bji `itrghuc`hgvjr`jc`gids di ui pj`sjnd qud ig kgmrj cgisgk`hjrsd di dk ajm`ijr`g hd sumditd. Ajrjcjy dxpdr`aditj dk cjal`g pjrj trjstgcjr iudstrgs rdcudrhgsy glk`mjrigs j rddscr`l`r uij b`stgr`j qud qu`zês tdihrê pgcg qud vdr cgisus bjl`tjitds, s`daprd jis`gsgs hd njr jrrj`mgs y cgisgk`hjr qudrdic`js.

Hdspuàs hd sgpgrtjr ijuerjm`gs, hdrrgtjs y qudlrjitgs, kkdmg j kjcgickus`ói hd qud j kjs c`uhjhds, `mujk qud j kjs aundrds, sd kds jajcgi sus v`rtuhds y hdedctgs. Dk t`dapg edraditó di aá dk vjkgr hd kjcgistjic`j, puk`ó dk h`jajitd hd kj hdk`hjh. Jag j Ajrjcjy j pdsjr

Page 26: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 26/188

<5

hdk cgapgrtja`ditg `ic`v`k hd jkmuigs vdc`igs, dk trêejmg y kj jijrquáj lubgidr`k. H`mg nuitg j Dumdi`g Agitdng> ‛Sgy uij p`dhrj jtjhj j dstj

c`uhjh, ui kjmjrtg di sus mr`dtjs, uij rjyj di su dspjkhj yj tdiud‑.

Kj c`uhjh pgs`lkd @@Ditrd kj C`uhjh Sá y kj C`uhjh IgSgi vjr`js kjs rjzgids qud igs kkdvji j qudrdr j uij c`uhjh, j sdkkjr ui

 pjctg sdcrdtg qud ajitdidags tghj kj v`hj cgag dsj qudrdic j qud igsjtj j kgs b`ngs, j kgs jagrds, j kgs ja`mgs. Hd `mujk aghg, j kj pjr hd dsdsdit`a`ditg jedctugsg sd vj edraditjihg di kg auy prgeuihg hd iudstrgsdr uij dspdc`d hd gh`g, rdcbjzg g rjl`j. Ds ui sdit`a`ditg sultdrrêidgqud igs vj sgcjvjihg pjrj bjcdrsd dxtdis`vg j c`drtjs pdrsgijs quddicjriji kj c`uhjh jit`–urljij.

Cujihg kkdmuà j Ajrjcjy, jk pr`ic`p`g hd kgs 26, bjláj di a` êi`agui grmukkg qud ad bjcáj crddr qud Ajrjcjy drj kj c`uhjh aês ldkkj hd

Udidzudkj. Cgitjlj j su ejvgr cgi ldkkjs dh`cjc`gids (aucbjs hd dkkjs pjtr`agi`g jrqu tdctói`cg ijc gijk), cgi iuadrgsjs dxtdis gids hd êrdjsvdrhds, dk cjrêctdr jejlkd y sdic`kkg hd ajrjcjydrgs y ajrjcjydrjs? kjh`str`luc`ói hd jkmuigs dspjc`gs urljiást`cgs, cgadrc`jkds d `ihustr`jkds,jhdaês hd uij jct`tuh hd pdrajiditd hdedisj hd sus bjl`tjitds pgrrdspdtjr y bjcdr rdspdtjr dk adh`g jal`ditd.

Jk trjiscurr`r kgs júgs bd trjtjhg hd bjcdr ui ivditjr`g qud t`did aucbgqud vdr cgi a`s jedctgs y rdcbjzgs. Cgi dk t`dapg ad bd jcgstualrjhg j

h`scurr`r a` v`hj di uij rutj s`t`jhj pgr grds y p`dhrjs, di dsd trjis`tjr bdjprdih`hg j agvdrad ditrd kj c`uhjh hd kgs hdsjc`drtgs y kj c`uhjh hd kjssjt`sejcc`gids, ditrd kj c`uhjh hd kgs hdsajids y kj c`uhjh hd kgs kgmrgs? bdjprdih`hg j ijvdmjr ditrd kj C`uhjh Sá y kj C`uhjh Ig.

Di dstd ivditjr`g qud bd vdi`hg rdjk`zjihg j kg kjrmg hd a` cgiv`vdic`jajrjcjydrj, jprdihá j agvdrad di adh`g hdk cjgs, kj jijrquáj y dk trêejmg`ickdaditd qud td rglj kjs adngrds bgrjs pjrj prghuc`r, jajr g `ivditjr.Dsjs bgrjs `iþt`kds qud trjiscurrdi di uij cgkj di kj jvdi`hj CjsjigvjMghgy, kj @itdrcgauijk, kj Lgkávjr, Cgist`tuc`ói g kjs jsdh`jhjs cjkkdsA`rjihj y Sjitgs A`cbdkdij, ad bji sdrv`hg pjrj adh`tjr y rdpdisjr kjc`uhjh qud adrdcdags, kj c`uhjh qud ig tdra`ij hd crdcdr.

Page 27: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 27/188

<=

Tij igtj h`scgrhjitd pjrdcd jtrjvdsjr sus dspjc`gs cujihg kj`itgkdrjic`j rdvdst`hj hd rdckjag sgc`jk lkgqudj sus pr`ic`pjkds jrtdr`js,

`ap`h`dihg cgi dkkg dk igrajk hdsjrrgkkg hd kjs jct`v`hjhds prghuct`vjs,dhucjt`vjs y rdcrdjt`vjs? kj C`uhjh Ig.

Kj dspdrjizj pjrdcd jcjr`c`jrigs cujihg ui cgic`drtg di dk Xdjtrg hdkj Gpdrj igs cgivgcj pjrj vdr y dscucbjr j Mustjvg Huhjadk h`r`m`dihgkj Grqudstj S`ieói`cj S`aói Lgkávjr di uij `rrdpdt`lkd `itdrprdtjc`óihd kj sdmuihj s`iegiáj hd Mustjv Ajbkdr, cuyj dxpdr`dic`j ig pudhd sdrtrjisa`t`hj di uij igtj hd prdisj cgi jhndt`vgs cgivdic`gijkds cgag‛rdm`g‑, ‛ajm`strjk‑, i` aucbg adigs ‛sdisjc`gijk‑ qud t`did dk tutghd ejrêihukj g rdjk`ty sbgw. Dv`hditdaditd, kj C`uhjh Sá.

Kj hdsjzói sd istjkj di iudstrg êi`ag cujihg kj audrtd jtjv`jhjcgi dk rgpjnd hd kj sgrprdsj sd kkdvj j kgs adngrds b`ngs hd Ajrjcjy?kj C`uhjh Ig.

Dk grmukkg tgcj kjs pudrtjs hd iudstrg cgrjzói cujihg igs ditdrjagsqud Jrjimg cgidctó ui mgk di uij numjhj ajdstrj qud diauhdc`ó j kgsdurgpdgs? kj C`uhjh Sá.

Kj jimust`j trjtj hd sgcjvjr iudstrj sdrdi`hjh cujihg jk háj s`-mu`ditd, jk jlr`r kjs pêm`ijs hd kgs h`jr`gs, igs ditdrjags hd ui tr`pkdcbgqud di dk crucd hd kjs jvdi`hjs Cjsjigvj Mghgy cgi Kjs Hdk`c`js,di ui jcc`hditd qud qudhj mrjljhg di iudstrg sulcgisc`ditd cgag uijajrcj idmrj, cgag ui su`cbd qud trjtjags hd jpjmjr pjrj qud kj hdsds-

 pdrjizj ig igs jkcjicd? kj C`uhjh Ig.Kj jkdmráj cgag tói`cg idcdsjr`g pjrj kj dx`stdic`j y hdscjrmj hdk

cgkdct`vg igs v`s`tj cgi rdkjt`vj erdcudic`j, cujihg di ui sbgw igctur-

ig igs pdra`t`ags dk kung hd rdv`s`tjr kj igstjkm`j. Di dstgs dicuditrgs,hgihd dk lgkdrg ds rdy hd kj igcbd, kgs cgrjzgids sd vudkvdi jajlkds y kjc`uhjh rdcglrj su dsdic`j y rjzói hd sdr. @ih`scut`lkdaditd, kj C`uhjh Sá.

Di dstjs ijvdmjc`gids, tjal`ài bd v`stg surm`r dk hdscgic`drtg didk êi`ag hd qu`dids pgr ui t`dapg sd bji jusditjhg hd kj c`uhjh y jkrdmrdsjr ig rdcgigcdi g sd rdcgigcdi di jkmuigs hd sus dspjc`gs. Tija`mg qud vdiáj hd Ljrqu`s`adtg kkdmó j prdmuitjrad s` dk Xdra`ijk hdVjsjndrgs drj dk iudvg Adrcjhg hd Lubgidrgs. Kjaditjlkdaditd, dsjjal`mûdhjh igs rda`td j kj C`uhjh Ig. ·Sdrê qud tdihrà qud ditdihdra` v`hj di Ajrjcjy cgag ui trdi qud jvjizj `ihdtdi`lkdaditd ditrdkj C`uhjh Sá y kj C`uhjh Ig7

Page 28: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 28/188

<2

Kj c`uhjh pgs`lkd @@@Ljng dk `apdr`g hd kj ljsurjCgag c`uhjh qud bj dxpdr`aditjhg vjr`js gkdjhjs a`mrjtgr`js, Ajrjcjyaudstrj bgy ui rgstrg apdrsgijk. Di ui prgmrds`vg cjal`g hd p`dk, Ajrjcjybj kgmrjhg cgiegrajr ui cudrpg cuyj tdz dstê curt`hj hd cgstualrds, aþkt`pkds`iudic`js y cgi cjpjc`hjh pjrj sgpgrtjr `iiuadrjlkds ajqu`kkjnds. Hdshdkj dscjkjhj hd kgs jih`igs j rjáz hd kj \dvgkuc`ói K`ldrjk \dstjurjhgrj jijkds hdk s`mkg hdc`agiói`cg, bjstj kj kkdmjhj hd kgs hjai`cjhgs hd Ujrmjsdi :000 cgag cgisdcudic`j hdk hdskjvd, Ajrjcjy bj tdi`hg qud japk`jr

su cjpjc`hjh hd jhjptjc`ói. Mujrhjihg kjs rdspdct`vjs h`edrdic`js, dsgsijkds hd s`mkg bji sdrv`hg pjrj cdrrjr ui c`ckg y hjr jpdrturj j gtrg. Cgi dkjhvdi`a`ditg hdk s`mkg RR, hdnêljags jtrês dk cjuh`kk`sag y kjs agitgidrjs,kj c`uhjh tgajlj cudrpg pjrj rdjrajrsd cgi jcditg hd c`v`k`hjh, dk cdaditgdstjlkdcáj dk ajpj hd kg urljig, kj urld dstrdijlj iudvgs r`tgs cgi `ii`tjjis`dhjh hd jtrjpjr pjrj sá kj aghdri`hjh.

Dstd þkt`ag ijk hd s`mkg s`rv`ó pjrj ditdrrjr dk l`pjrt`h`sag y dkck`ditdk`sag? iuicj jitds dk c`uhjhjig bjláj tdi`hg aês gpgrtui`hjh

 pjrj kj pjrt`c`pjc`ói y dk hdljtd, qud jbgrj sd dndrcd hdshd kjs `istji-c`js hdk pghdr pþlk`cg aui`c`pjk. Kgs cgicdptgs hd cgrrdspgisjl`k`hjhjþi ig kgs bdags js`a`kjhg y su h`mdst`ói ds auy pdsjhj? dk cjsg dsqud tghjváj dstjags dspdrjihg qud dk jkcjkhd hdk aui`c`p`g igs jrrdmkdg adngrd kg qud ds tjrdj iudstrj. Dk sgldrjig jþi ig bj cgaprdih`hg(pjrj c`tjr ui cjsg) qud dk prglkdaj hd kj ljsurj ds ui jsuitg hd sjku-

 lr`hjh hd tghg dk cgkdct vg.Kj Cgist`tuc`ói hd kj \dpþlk`cj Lgk`vjr`jij hd Udidzudkj, rderdi-

hjhj pgr vgtjc`ói pgpukjr di h`c`dalrd hd :000, h`g kuz vdrhd j uiiudvg t`pg hd rdkjc`ói Dstjhg–c`uhjhjig. Sdmþi kj kdtrj ajmij, js`st`-ags j uij hdagcrjc`j pjrt`c`pjt`vj y prgtjmói`cj, s`i daljrmg, hd dstjCgist`tuc`ói, dk sgldrjig tgaj pjrj sá kg cgicdri`ditd j sus hdrdcbgsy hdnj j ui kjhg kg qud sgi sus hdldrds c`uhjhjigs? hdshd dstj ópt`cjjcgaghjt`c`j, kgs hdldrds sgi dscjagtdjhgs g pgstdrmjhgs sdmþi cgi-vdi`dic`j y pjrdcdr hd uij ajsj qud ut`k`zj kgs a`sags adcji`sags

hd prds`ói hd kj v`dnj pgkát`cj. Di dsd hdspk`dmud hd `icgiegra`hjhds,y mrjc`js j kjs jcc`gids hd sgpkjp`tgs y jm`tjhgrds hd gc`g, kj c`uhjhsd vj sjturjihg hd jcbds, hd p`itjs, hd aurjkds hd ajk mustg cgi ajr -

Page 29: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 29/188

<0

cjhg jcditg `hdgkóm`cg y ljng uij ópt`cj hdk `rrdspdtg j kj urld y su pjtr agi`g jrqu tdctói`cg.

J kj cjldzj hd tghgs dstgs hdsajids dstê kj ljsurj cgag sdúudkghd iudstrj `ic`v`k`hjh. Juiqud hdshd kj dsedrj aui`c`pjk (dit`àihjsdjkcjkháj) sd hds`miji jluihjitds rdcursgs buajigs y dcgióa`cgs,kj ljsurj s`mud s`dihg dk kuijr pdst`kditd y sórh`hg hd uij c`uhjhqud j kg kjrmg hd tjitjs gkdjhjs ig sd rdcgigcd di sá a`saj. Hdshdcujkqu`dr r`icói, j pdsjr hd kj puitujk`hjh prgvdrl`jk hd kgs cja`gidsrdcgkdctgrds, surmd dk prgagitgr`g hd lgksjs, dscgalrgs y cjcb`vjcbds

 pjrj cjusjr dk ru`hg v`sujk qud hdsh`cd aucbg hdk mdit`k c`g kgcjk.Dst`ag qud kj prdsdic`j pdrajiditd hd kj ljsurj di kjs pr`ic`pjkds

cjkkds, jvdi`hjs y pkjzjs hd kj c`uhjh ds ui s`mig hd hdtdr`grg sgc`jk?kj ljsurj s`algk`zj kj ejktj hd rdspdtg bjc`j dk prón`ag, dk hds`itdràs

 pgr prgcurjrigs uij adngr cjk`hjh hd v`hj? cujihg jrrgnjags uijkjtj j kj cjkkd, dstjags mgkpdjihg h`rdctjaditd di kgs lgks`kkgs hd kgscgitr`luyditds, ig dstjags dalrgajihg jk jkcjkhd s`ig jlgedtdjihg jqu`dids sá qudrdags vdr uij c`uhjh hdcditd, k`ap`j y jraói`cj.

Bjy qu`dids jþi mujrhji kj `hdj `imdiuj hd `is`st`r cgi cjapjújshd dhucjc`ói c`uhjhjij. Ig crdg qud dstj sdj kj sgkuc`ói. J pdsjrhd crddr di dk pghdr hd kj cgaui`cjc`ói, dst`ag qud j dstjs jkturjs,hdldags jpk`cjr jcc`gids cgdrc`t`vjs, kkêadsd auktj g rdct`cjc`ói hdkj ejktj, ds hdc`r glk`mjr jk `ierjctgr j rdcgmdr dk pjpdk g hdspdrh`c`g yul`cjrkg di kgs s`t`gs hd rdcgkdcc`ói. Cgrr`ng a` prgpudstj, dhucjc`ói ycgdrc`ói hdldi r nuitjs cgag dst`kgs cgapkdaditjr`gs pjrj mjrjit`zjrkj k`ap`dzj y dk grijtg qud kj c`uhjh sd adrdcd.

Kj c`uhjh pgs`lkd @UHájs hd nui`g y aucbjs ajhrumjhjsEud di Ajrjcjy hgihd sd cgisgk`hó iudstrj jha`rjc`ói pgr dk cjitjutgrM`grhjig H` Ajrzg, j qu`di bjlájags cgadizjhg j dscucbjr di Cjrjcjs

ditrd ja`mgs y eja`k`jrds. Cgi Pgrhjig, igs v`did j kj adagr`j, vd`itdjúgs hdspuàs, kj `ajmdi hd uij c`uhjh aês jpjc`lkd y cdrcjij j iudstrgssudúgs y dxpdctjt`vjs hd v`hj.

Page 30: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 30/188

36

Nuitg j kjs cjic`gids hd Pgrhjig, @kji Cbdstdr y Erjicg Hd U`tj,cgadizjags j njr qudrdic`js d `i`c`jr prgydctgs cgkdct`vgs d `ih`v`-

hujkds. Tij lr`sj dspdrjizjhgrj pjrdcáj ljt`r hdshd ui bgr`zgitd hgihdsd bjláj hdcrdtjhg dk i hd kj b`stgr`j y kj audrtd hd kjs `hdgkgmájs.Vjrj dsd ditgicds, dk S@HJ (dk cujk drj kkjajhg jkdmrdaditd cêicdrmjy) ig s`mi`cjlj uij rdjk jadijzj? kj edk`c`hjh drj cgsj `istjitêidjqud sd tgajlj cgag ldl`hj dspuagsj. Di jkmuijs tjldrijs y tjscjshdldi rdsgijr kgs dcgs hd iudstrjs vgcds jedrrêihgsd j ui rdm`strg pjrjig sucual`r jitd dk gkv`hg.

Jk ckjusurjrsd g pgstdrmjrsd kj h`scus`ói pgkát`cj–`hdgkóm`cj, kj tdr-tuk`j eud cditrêihgsd di ajtdr`js cgag dk jrtd, kj aþs`cj, kj egtgmrjeáj,hgihd erjicjaditd igs sditájags aês cóaghgs. Jkká sditájags qud kjigcbd kucáj sgldrjij y h`spudstj j prgkgimjrsd j iudstrg jitgng, ditrd

 ldl`hjs y h`scus`gids itdra`ijlkds.Cgi dsj dlr`dhjh qud ig pjrdcáj jpjmjrsd njaês, igs trjskjhjags j

kj cgstj hd Gcuajrd y sus pudlkgs hgihd jmujrhjlji gtrjs v`vdic`js,gtrgs jprdih`zjnds. Kj pr`adrj vdz qud ad tgcó jtrjvdsjr kgs hga`i`gs

hdk Vjrqud Bdir` V`tt`dr eud uij dxpdr`dic`j jkuc`ijitd d `igkv`hjlkd.\dcgrrdr dk cja`ig hd kj agitjúj qud igs cgihucd jk Jlrj hd Vgrtj-cbudkg, \jicbg Mrjihd, Kj Xr`kkj y ijkaditd j kj cgstj, eud cgag`imrdsjr j uij h`adis`ói `iàh`tj hgihd cgiuydi tghgs kgs puitgs ykgs b`kgs a`sags hdk a`stdr`g, màids`s hd tghj kj crdjc`ói h`v`ij y bu-ajij. Jkká cgaprdih`ags qud di kj `iadis`hjh hd kj sdkvj iulkjhj ydk sdihdrg hd kjs jvds a`mrjtgr`js, dstê dk sdcrdtg hd tghjs kjs s`iegiájs,hd tghgs kgs pgdajs, hd tghjs kjs cjic`gids y tghgs kgs k`dizgs, hgihdkj kuz dstjlkdcd sus cóh`mgs hd ldkkdzj ii`tj.

Hd tjitgs ids hd sdajij qud h`serutjags di kj cgstj rdcudrhg didspdc`jk uig cujihg s`i pkji`cjrkg igs eu`ags j Cjt`cj. Jkká ditjlkj-ags cgivdrsjc`ói cgi ui mrupg. Ditrd dstd hdstjcjlj ui aucbjcbgqud cjitjlj y tgcjlj kj mu`tjrrj. Di su rdpdrtgr`g tdiáj kj p`dzj Gtrj

ajhrumjhj hd Pgrhjig. ‛Vgrqud yg sà qud kj v`hj ds jsá, qud ig bjygtrj vdz, uij sgkj y sd vj. Ugkvdr, ds `apgs`lkd kg sà. Dk pjsjhg sd eud,

sgkg qudhj dk ijk‑. Di dsd agaditg sditá qud tghgs a`s hájs dstjljihd uij ajidrj rdsua`hgs di dsj cjic`ói qud s`rv`ó pjrj dstjlkdcdrui váicukg cgi kgs ja`mgs, kgs jagrds y kj dtdrij pgdsáj. Hd jkmuijajidrj sd ad rdcgistruyó dk X.S. Dk`gt hd A`àrcgkds hd cdi zj cgi uij

Page 31: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 31/188

3:

iudvj cgiigtjc`ói. ‛Vgrqud ig tdimg dspdrjizj hd vgkvdr gtrj vdz.‑Di kjs cjljújs hd Cjtj rdc`lá a` pr`adr Júg Iudvg jrjmûdúg pjrj

sdkkjr cgi dkkg ui pjctg sdcrdtg cgi dstj t`drrj hgihd dk sgk rrjh`j kuz ydidrmáj pjrj rdigvjr dk ditus`jsag y hdspjcbjr kj rdsjcj c`tjh`ij qudigs hdnó kj igcbd jitdr`gr. Di adh`g hdk `itdisg gkdjnd rdcgrhjags kjsh`scus`gids hdnjhjs jk p`d hd uij ljrrj.

Gtrj vdz vgkváj j zjalukk`rad di dk tgrldkk`ig hd pjkjlrjs qud pdr -háji pdsg dspdcácg pgrqud kjs a`sajs sd sustditjlji di kj dagc`ói ydk pdsg hd kj dlr`dhjh qud gtgrmji uigs trjmgs hd aês. Vjrj jqudk di-tgicds pdisjlj qud sgkg dk t dapg pghráj idmjr g rdjrajr kj vjk`hdzhd dstgs cjitjutgrds. Bgy, cujihg @kji y Pgrhjig vudkvdi j kgs dscd-ijr`gs pjrj cdkdlrjr aês hd trd`itj júgs hd cjrrdrj jrtást`cj, crdg quddk t`dapg sd bj dicjrmjhg hd hjrad kj rjzói. Dsjs cjic`gids s`mudi`kua`ijihg iudstrj dx`stdic`j.

Page 32: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 32/188

3<

Jickjhg j uijqudrdic`j

Kj aþs`cj ds dk váicukg aês h`rdctg pjrj hjrigs j ui qudrdr, pjrj jtjrigsj uij júgrjizj. A`s rdcudrhgs hd kj Ajrjcjy qud eu` hdsculr`dihgjk pr`ic`p`g hd kgs 26 dstêi k`mjhgs j kj aþs`cj hd dsd ditgicds. Bgydit`dihg qud dsj iudvj trgvj vdidzgkjij euic`gió cgag ui dkdaditgcjtjk`zjhgr hd kg qud s`mi`có a` jhjptjc`ói j kj c`uhjh.

Zu`dids bji trjis`tjhg dstgs júgs, jhdaês hd cdkdlrjr dk aghg hd

rdkjc`gijrad cgi Ajrjcjy, tjal`ài ad bji pdh`hg qud dsjs v`vdic`jstdimji ui egihg aus`cjk pdrajiditd. Tig hd dsgs kdctgrds cgisdcuditdsad bj dxbgrtjhg j ig jljihgijr dk tdaj hd kj c`uhjh, s`daprd y cujihgdsg tdimj uij cgidx`ói cgi kj aþs`cj qud ajituvg v`vg dk dspár`tu hduij mdidrjc`ói, dsj a`saj qud ui dx rdctgr hd kj TCU hdspdct`vjaditdcjk`có hd ‛lglj‑.

Aucbjs hd kjs pdrsgijs cgi kjs cujkds ad bd trgpdzjhg y gtrjs, váj d– 

aj`k, ad bji pdh`hg qud dscr`lj uij sjmj sglrd Pgrhjig. J dsjs pdrsgijshdlg hdc`rkds qud dsd tdaj yj dstjlj jlgrhjhg cgi ljstjitds hdtjkkds? s`idaljrmg, ad bji jrmuaditjhg qud dk cjitjutgr átjkg vdidzgkjig adrdcájaês hd uij crói`cj. Ig tuvd pjkjlrjs pjrj rdeutjr kgs jkdmjtgs hd su

Page 33: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 33/188

33

 pjs`ói? ckjrg qud sglrd Pgrhjig sd pudhdi dscr l`r vjr js crói cjs. Di kj prghucc`ói hd dstd cjitjutgr bjy ui c ckg qud sd i`c j cgi dk pr adr êklua

hd Pgrhjig (‛ Di jqudk kumjr sdcrdtg‑), cgi uij tjpj jkmg h`eusj (drrêt`cj),qud dstuvg j cjrmg hdk h`sdújhgr Sjit`jmg Vgk (ijhj aês y ijhj adigs)?jk

 pjrdcdr di kj `aprditj ig h`drgi p`d cgi lgkj y kg dstrgpdjrgi tghg. Dka`sag Sjit`jmg Vgk, jprgpós`tg hd uij ditrdv`stj qud kd b`cd di Ajrjcjy,ad cgitó tghj kj gh`sdj qud tdra`ió pgr jmgtjr jk a`sag cjitjutgr, dsgegraj pjrtd hd kjs `itdr`gr`hjhds hd uij prghucc`ói di kj cujk sd adzckjiv`vdic`js cgi hjtgs tàci`cgs y crát`cgs.

Cujihg ad cjsà kj pr`adrj vdz, a`s ja`mgs ad hdsp`h`drgi cgi Vdrkj idmrj  (ditrd dkkgs Ajiudk y Jkegisg Sgkjig). Ajiudk, qu`di ds prgtjmgi stj hd kj b`stgr`j sultdrrêidj hdk h`scg Numjihg cgia`mg (pgrc`drtg, pgstukjhg jk Mrjaay), tjal`ài t`did mrjljhjs sus v`vdic`js diJrjmuj. Hurjitd dsgs hájs hd nui`g y adsds suls`mu`ditds Ajiudk v`v`ókg qud sd kkjaj ui h`k`g jpjs`gijhg cgi uij aucbjcbj kkjajhj Mjlr`dkj.Dk eudmg hd dsj pjs`ói y kj `iqu`dtuh qud hd dkkj sd hdsprdiháj kgjcgapjúó bjstj Dk Vkjyói hd Gcuajrd hd kj Cgstj, hgihd eu`ags j pjrjr

 pjrj gkv`hjr kgs dstdrtgrds hd kj lgbda`j ajrjcjydrj qud jadijzjlj cgi prgkgimjrsd aês hd kg cgivdi`ditd.

Jkká di Dk Vkjyói, dk tdkàegig agidhdrg ig hdscjisjlj? dk jagr ysus urmdic`js ig hjlji trdmuj? cgag puhd, cgivdicá j Ajiudk pjrjqud igs euàrjags jk Ajkdcói j hjrigs ui cbjpuzói? j vjr`gs adtrgs,Ajiudk, qu`di ig sjld ijhjr, sd ljújlj hdsprdgcupjhjaditd. Kjrdsjcj kg rdvgkváj tghg y dk gkdjnd `icdsjitd jiuic`jlj cgitrjt`dapg. Jk

 pdrcjtjrad hdk pdk mrg trjtà hd pdrsujh`rkg pjrj qud sjk drj hdk ajr, pjrj

cgivdicdrkg trjtà hd ditus`jsajrkg cgi uij kjtj hd cdrvdzj. Ji`ajhgjitd kj `hdj hd ldldrsd uij eráj, ad b`zg sdújs pjrj jhvdrt`rad qud kudmghd uij zjalukk`hj pjrj sjcjrsd kj jrdij hdk sbgrt , vdihráj jk dicuditrghd kj ldl`hj. Di jpdijs uijs erjcc`gids hd sdmuihgs, uij gkj jmrds`vj kgjrrgnó ajr jhditrg pjrj `i`c`jr uij pdsjh`kkj qud tdra`ió di ui jm`tjhgrdscjtd cgi ui pdúdrg qud kg trjng hd iudvg bjc`j igsgtrgs. Hd iudvg, kjv`hj y kj pgdsáj mjijlji uij ljtjkkj.

Eud sgrprdihditd kj sdrdi`hjh hd Ajiudk hurjitd tghg dstd trjicd ykj jm`tjc`ói qud dxpdr`aditó kudmg jk sjldr qud dstuvg tji cdrcj hd kjaudrtd. Vjrj cdkdlrjr dstd ijk edk`z igs h`ags j tgajrigs vjr`js cdrvdzjsy dscucbjr tghg dk h`scg hd Pgrhjig cgag s` eudrj kj pr`adrj vdz.

Page 34: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 34/188

38

Jhdaês hd kg qud yj bd `ih`cjhg di uij crói`cj jitdr`gr , bjy gtrjsckjvds di kjs kdtrjs hd M`grhjig H` Ajrzg cgag ds su `ick`ijc`ói pgr dk

tdjtrg y c`drtgs jutgrds (Sji Sbdpjrh) Kj cjic`ói Kgcgs hd jagr   icku`hjdi dk h`scg Kuijs ( dstê `isp`rjhj di uij glrj hd Sbdpjrh), y ds prgljlkdqud sdj jsá pgr kj ja`stjh qud tdiáj cgi Dir`qud Vgrtd, tjkditgsg bgalrdhd tdjtrg qu`di jitds hd agr`r igs hdnó uijs dxcdkditds pudstjs di dscdij,jhdaês hd kgs agitjnds dscdigmrêcgs hd kgs dspdctêcukgs hd Pgrhjig.

Jquá di Ajrjcjy, hgihd sd mdstó pjrtd hd dsj b`stgr`j, tdiájags kj pdrspdct vj hd ui auihg pgstaghdrig, tdcigcrêt`cg y ijvdmjihg disudúgs c`ldriàt`cgs. Bgy, cujihg bj cjal`jhg dk hdcgrjhg (auy h`st`itgj kg h`sdújhg pgr Dir`qud Vgrtd) sdmu`ags jtjhgs j dsgs rdcudrhgs ‛cgagkjhrgids hd sgalrjs luscjihg qud uij ejitjsáj sd bjmj rdjk`hjh‑, cgag

 l`di kg h`cd dk trgvjhgr hd Vdrkj idmrj.

Dx`k`jrsd di Ajrjcjy @

(J prgpós`tg hd gctulrd)

Cgi kj kkdmjhj hd gctulrd surmd kj pgs`l`k`hjh hd dx`k`jrsd di Ajrjcjy.Cujihg dscr`lg dstjs káidjs ig sókg p`disg di dk `i`c`g hdk þkt`agtr`adstrd hdk júg, s`ig di kjs pjkjlrjs hd ui ja`mg qu`di cgis`hdrj qudgctulrd ds dk ads hdk dx`k`g. Dstj sditdic`j kjp`hjr`j bgy cglrj sdit`hg

cujihg pdrc`l`ags qud Ajrjcjy sd bj vudktg jimust`jitd, j nuzmjr pgrdk trêejmg qud pjrdcd rgljrigs kjs adngrds bgrjs hd iudstrjs v`hjs. Jkrdcgrrdr sus jrtdr`js pr`ic`pjkds igs hjags cuditj qud jkmg iudvg bjcjal`jhg cgi rdspdctg jk r`tag igrajk hdk trêis`tg jutgagtgr, qud igsglk`mj j pdrajidcdr bgrjs y bgrjs di cgkjs `itdra`ijlkds.

Cgi dsgs pdisja`ditgs di kj cjldzj hdc`há tgajr kj váj hd Kjs Hdk`c`js pjrj prjct cjr dk jutgdx`k`g. Ujr js rjzgids ad glk mjrgi j jpjrtjrad hdk

cjgs. Tij drj qud tdiáj qud kkdvjr ui dicjrmg j uij ja`mj. Pj cjisjhg hdtrjn`ijr ditrd cgkjs y sgegcgs hdc`há `itdrijrad di ui cjeà ul`cjhg di dkcditrg cgadrc`jk jkdhjúg jk Cgkdm`g Ijc`gijk hd Vdr`gh`stjs.

Page 35: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 35/188

34

Vgr vjr`gs a`iutgs ad jrr`icgià, adngr h`cbg ad j`skà pjrj grhdijr`hdjs y trjtjr hd rdcglrjr dsjs bgrjs qud ditrdmjags j kj rut`ij aut`kjhgrj.

Jkká, di cgapjúáj hd a` dspgsj igs h`ags j `ajm`ijrigs v`v`dihg ysgújihg di gtrj dstjic`j, h`mij hd qu`dids crddags qud kj v`hj ig pudhdsdr purg trjljng y glk`mjc`ói.

Eudrgi aucbgs kgs pdisja`ditgs qud hdskjrgi pgr a` aditdvêk`hjaditd cgsagpgk`tj. Cujk ]jktdr Ldinjaái `istjkjhg di ui pjsjndhdk pr`ic`p`g hdk s`mkg pjsjhg, ad vdáj tgajihg igtjs, s`i urmdic`js, s`i`t`idrjr`g ng, pdrg sá cgi kj jkdmráj hd dstjr tgaêihgkd dk puksg j kj v`hjqud igs pjsj pgr hdkjitd.

S`i kkdmjr j kj jlstrjcc`ói jlsgkutj pdrc`lg qud jkká bjy cgsjs pdqudújs pdrg s`mi`cjt`vjs pjrj dk pjkjhjr. ·Zu ài h`cd qud ui struhdk  hd ajizjij ig ds jkmg tji sdr`g y cgi rdsgijic`js adtjeás`cjs cgag kj

 lþsqudhj hdk Sjitg Mr`jk7 Ditrd prgtdrgkds, cjeà cjpucb`ig, lrgwi`ds, pjstj sdcj y ui s`ieái hd tditjc`gids y cgitdrájs rjt`quà a` cgih`c`óic`tjh`ij hd ji`ajk jlsgkutjaditd aghdrig. Ad vdg auy kdngs hd kjcukturj rurjk y sus jtjv`sags eduhjkds cgag dk trudqud. Dk h`idrg ds

uig hd kgs `ivditgs aês ajrjv`kkgsgs cgicdl`hgs pgr dk bgalrd. Cgagsáitds`s y dxprds`ói hdk cjal`g, dk h`idrg ig ds i` ludig i` ajkg. Vudhdsdr ui `istruaditg k`ldrjhgr. Xjal`ài pudhd sdr cjusj hd kj pdrh`c`óiagrjk. Dk h`idrg sd jagkhj j iudstrjs a`sdr`js y iudstrjs mrjihdzjs.Sdrv`rê pjrj sjt`sejcdr cujkqu`dr jibdkg, cjpr`cbg, sudúg u glsds`ói. Àks`daprd tgajrê dk cjucd qud ajrqud iudstrg cgrjzói.

Xghjváj ig dit`dihg j qu`dids hdspgtr`cji hd kj cukturj urljij y igsgpgrtji uij sdajij di dk cjapg. Ad mustj kg vdrhd pdrg cdrcjig jk

cgicrdtg, jk cgiegrt qud rdpgrtj kj urld, y sglrd tghg ad mustj kj vjr`dhjhqud gerdcdi kjs c`uhjhds cujihg sus dspjc`gs bji s`hg h`sdújhgs pjrjsjt`sejcdr jk c`uhjhjig.

Bgy, cujihg dscr`lg dstj crói`cj `iusujk, p`disg qud tjal`ài kgsrdcudrhgs, jiàchgtjs y jtrjct`vgs dstêi di kg rdc`ditd? ig s`daprd bjyqud rdeum`jrsd di dk pjsjhg pjrj prdc`sjr y hjrkd vjkgr j kjs cgsjs.

Bgy pdrc`lg qud Ajrjcjy sd jkdnó hd kj cgajrcj trjiqu`kj qudcgigc`ags bjcd júgs. Ti juaditg `ius`tjhg hdk pjrqud jutgagtgr igsglk`mjrê j rdgr`ditjr iudstrj rut`ij h`jr`j? cjhj háj ds adigs erdcuditdtrjskjhjrigs hdk trjljng j iudstrjs cjsjs pjrj jkagrzjr. Ig qudhj aês

Page 36: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 36/188

35

rdadh`g qud usjr kj `ajm`ijc`ói. Lusqudags kj ajidrj hd hjrkd uiadngr usg jk t`dapg qud pdrajidcdags adt`hgs di uij cgkj.

Dstjs rddx`gids trjdi j cgkjc`ói dk sdit`hg prêct`cg hd ui ja`mg,cgapjúdrg hd pgstmrjhg qud jk vdr dalgtdkkja`ditg di kj Jutgp`stj \d-m`gijk hdk Cditrg, tgajlj ui jtjng pjrj rdeum`jrsd di kj pr`adrj tjmujrjqud dicgitrjrj di dk cja`ig? cgag àk v`váj di Ujkdic`j y ig tdiáj êi`agshd pdrajidcdr aês hd qu`icd a`iutgs di uij trjicj, ad hdcáj> ‛Vgdtj,jcgapêúdad j mjijr ui pgcg hd t`dapg di uij hd dsjs tjscjs qud ustdh

 l`di cgigcd di Ajrjcjy‑.

Dx`k`jrsd di Ajrjcjy @@Ditrd jsgalrgs y igvdhjhds

Hdh`cjhj j a` ja`mj Ejiiy \gssà

Xjk cgag kg sdújkg di káidjs jitdr`grds, gctulrd ds dk ads hdk dx`k`g. Jitdkjs dxpdctjt`vjs hd kjs ut`k`hjhds y cujihg ejktji dxjctjaditd sdsditjhájs pjrj qud sd `istjkd hdi`t`vjaditd kj Ijv`hjh, yj cgadizjagsj pdrc`l`r su jtaósedrj edst`vj di kjs mj`tjs qud hdshd dk ads pjsjhgh`euihdi kjs h`st`itjs da`sgrjs. Ds tji eudrtd iudstrg jagr pgr kj Ijv`hjhqud i` s`qu`drj dk rdagk`ig dkdctgrjk igs jpjrtj hd dsj `hdj.

Ds prdc`sjaditd dstj pjrt`cukjr`hjh kj qud pdra`td tgajr kj váj hdkdx`k`g j aghg hd luscjr rdeum`g jmrjhjlkd di jkmuigs hd kgs aucbgs

s`t`gs qud dx`stdi di Ajrjcjy. J cgisdcudic`j hd kgs cjal`gs tjicgit`iugs dxpdr`aditjhgs pgr dstj c`uhjh ds erdcuditd dicgitrjrsd cgikumjrds cjhj vdz aês `isók`tgs cgicdl`hgs pjrj cgapkjcdr iudstrjsdx`mditds hdajihjs hd rdcrdjc`ói y cgisuag.

Aês jkkê hd kgcjkds dstêihjrds qud gerdcdi prghuctgs pjrj dk cgisuagajs`vg, dx`stdi tjal`ài gtrgs kumjrds hgihd kg dxckus`vg y dk ludi mustgdstêi j kj grhdi hdk háj. Juiqud bgy háj ds apgs`lkd dscjpjrsd (hdl`hg jk

cgitrgk, qud dndrcd di iudstrjs v`hjs dk tdkàegig cdkukjr), pghdags trjzjr uitgur  hgihd dk þi`cg káa`td sdj kj `ajm`ijc`ói y dk ajidng hdk t`dapg hd kgcgt`h`jig qud sdmurjaditd igs hdajihjrê ui jtdrr`zjnd egrzgsg.

Page 37: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 37/188

3=

A`ditrjs tjrhj kj vgz hdk hdldr di rda`t`rigs j kj cruhj rdjk`hjh, dsauy sjig y h`vdrt`hg pdrhdrsd di dsgs s`t`gs hgihd dstê gtjihg dsd jkmg

qud uig luscj di kj `itu`c`ói y dk pkjcdr qud igs hdpjrj dk jutgdx`k`g hduij c`uhjh kkdij hd igvdhjhds d `iiuadrjlkds jtrjct`vgs.

Tij ja`mj, `itr`mjhj pgr kg hdk dx`k`g kkdmó j prdmuitjrad pgr quàgctulrd? s`i tdidr uij rdspudstj cgistru`hj hd jitdajig, kd `ih`quà qudcujihg a` ja`mg Ajiudk Cjldsj bjlkjlj hd gctulrd cgag ads hdk dx`-k`g ig pdisjlj i` rdagtjaditd di kj \dvgkuc`ói \usj jcjdc`hj di dkhàc`ag ads sdmþi dk cjkdihjr`g nuk`jig, pdrg cdkdlrjhj jctujkaditd diigv`dalrd? jk `mujk qud yg, Ajiudk pdisjlj di gctulrd cgag ui adscdrcjig j kj Ijv`hjh qud ajrcj dk cga`dizg hd kj tdapgrjhj edst`vj.J dstj ja`mj kd h`mg qud bjlkjags hd dx`k`g di gctulrd cgag uij rd-a`i`scdic`j hdk gtgúg durgpdg, hgihd kjs bgnjs cjdi di adh`g hd uijjtaósedrj cdrcjij j kj adkjicgkáj, y ds qud dk dx`k`g hdld tdidr dk cgkgrhd kj adkjicgkáj. Ad `ajm`ig qud dstjr dx`k`jhg di gtrg pjás hdld sdrcgag v`v`r di ui gtgúg pdrajiditd.

Vdrg aês jkkê hd `ajm`ijrad kj v`hj hd ui dx`k`g rdjk y eudrj hd a`

c`uhjh, prddrg aês l`di kj `hdj hdk jutgdx`k`g vgkuitjr`g y ajidnjlkd jiudstrg jitgng y cgivdi`dic`j.

Dk dx`k`g igs prgpgrc`gij jhdaês kj pgs`l`k`hjh hd `ivditjr iudstrj prgp`j c`uhjh, cgistru`r kj c`uhjh ajm`ijr j, eudrj hdk dspjc`g, hdk t`da- pg y hd kjs cgicdpc`gids prdcgicdl`hjs. Di uig hd dstgs gjs s rdc`ditd-aditd `ijumurjhgs di Ajrjcjy, ad h` j rd`ivditjr uij c`uhjh hgihd `i-ckusg tuv`drj cjl`hj dk trudqud, ig dk trudqud `iv`jlkd hd glndtgs y l`didshd sdrv`c`gs. Di dsjs bgrjs hgihd dk gc`g ds dk aêx`ag `isp`rjhgr hd eji-

tjsájs y prgydctgs `hdà uij c`uhjh hgihd ds pgs`lkd cjindjr igstjkm`js,hdsdgs y rdcudrhgs pjrjkdkgs j kgs v`v`hgs di gtrjs c`uhjhds jitdr`grds.

Di kj jvdi`hj pr`ic`pjk hd Kj Jrlgkdhj, di ui cjeà rdstjurjitd dx-qu`s`tg di cgapjúáj hd uij qudr`hás`aj ja`mj ad h` j dstjs dkuculrj-c`gids hd ig sókg `hdjr c`uhjhds `ajm`ijr`js s`ig j rdpdisjr di dk vjkgrqud bj tdi`hg y t`did Ajrjcjy, di a` crdc`a`ditg pdrsgijk, vêk`hjaditddsp`r`tujk. Cujihg grhdig dstjs `hdjs ad v`did j kj aditd dk agaditg

cujihg hdc`há jhgptjr j Ajrjcjy cgag kj c`uhjh ig sókg hd rds`hdic`js`ig hd a`s jedctgs aês prgeuihgs. \dcudrhg uij vdz cujihg a` táj diMujrdijs di tgig hd rdckjag ad h`ng> ‛Xþ yj drds ui dxtrjúg pjrj ig-

Page 38: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 38/188

32

sgtrgs. Pj i` v`dids pjrj jcê j v`s`tjrigs. Pj ig igs dxtrjújs‑. Ckjrg qudsá kgs dxtrjújlj, pdrg yj Ajrjcjy bjláj ditrjhg hd kkdig di a` cgrjzói

cgag uij aundr qud iuicj sd jljihgij. ·Vgr quà, cóag y cujihg eudqud tgaà kj hdc`s`ói hd vdi`rad j Ajrjcjy y jhgptjrkj cgag kj c`uhjhhd a`s qudrdic`js7

Dx`k`jrsd di Ajrjcjy @@@

Jagr j pr`adrj v`stjXjk vdz kj hdc`s`ói qud tgaà jk pr`ic`p`g hd kgs 26 hd rdeum`jrad diAjrjcjy, gldhdcd j dsj pdrs`stditd tdihdic`j qud s`daprd bd tdi`hg bjc`jdk dx`k`g, cgag ui jctg vgkuitjr`g y uij aji`edstjc`ói hd a` hdrdcbg j kjjutghdtdra`ijc`ói hd gr`ditjr a` t`dapg hd gc`g, y pgr supudstg j a`s`istjitds hd rddx`ói.

Ti pgcg jitds hd pdisjr di vdi`rad j Ajrjcjy, cujihg jþi v`váj diMujrdijs, tuvd uij igv`j qud pjrj aês sdújs drj hd Vjkg Idmrg, cgi-

crdtjaditd hd Kj V`cj. J dkkj kj cgigcá di uij rdui`ói qud sd b`zg di kjcjsj hd a` táj di Mujrdijs cgag pjrtd hd ui rddicuditrg hd hgs eja`k`jsqud tdiáji t`dapg s`i vdrsd. Di adh`g hd dsd `itdrcjal`g eja`k`jr pkj-i`cjags (kgs aês nóvdids) uij dstj sgrprdsj pjrj iudstrgs `iv`tjhgs.Dk h`scg Sjturhjy i`mbt¸s edvdr eud kj aþs`cj hd egihg hd dsj igkv`hjlkdvdkjhj qud cuka`ió cgi ui iudvg `h`k`g. J aghg hd cgrrdspgihdr ui

 pgcg j iudstrjs jtdic gids y rjt`cjr dk sá j dstd sdrv`hgr, Ndiiy ad iv`tój su cjsj di Vjkg Idmrg. Di a` pr`adrj v`s`tj, dkkj y sus bdrajigs adh`drgi ui tgur  pgr Ajrjcjy. \dcudrhg qud pjrj dsd ditgicds drji auy

 pgcgs kgs kumjrds pjrj kj h`vdrs ói? sgkg V`i Jrjmuj y kj Euditd hd Sghjhdk CJHJ murjlji di kj pdqudúj k`stj hd gpc`gids rdcrdjt`vjs cgadr -c`jkds. J pdsjr hd cgitjr cgi pgcjs sjkjs hd c`id cgag dk Cjpr` y Vr`ic`-

 pjk (ig rdcudrhg gtrgs), bgy `idx stditds, Ajrjcjy sd prdsditjlj cgaguij jejlkd cgajrcj qud `iv`tjlj jk hdscjisg y kj rddx`ói? eud qu`zês suj`rd jpjc`lkd y dk trjtg cgrh`jk hd su mditd kg qud ad cjut`vjrgi, tjitg qud

kkdmuà j sditdic`jr jitd ui mrupg hd eja`k`jrds y cgigc`hgs> ‛S` jkmuijvdz kkdmg j cjal`jr hd pj`sjnd dsd sdrê dk Bdir` V`tt`dr. S` tuv`drj quddscgmdr uij c`uhjh hdspuàs hd Cjrjcjs y Mujrdijs, dsj sdráj Ajrjcjy‑,

Page 39: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 39/188

30

a`s pjkjlrjs eudrgi dscucbjhjs pgr dk Suprdag. Bgy ad jtrdvg j hdc`rqud eud ui jagr j pr`adrj v`stj? sd`s júgs hdspuàs hd dstj jrajc`ói ad

`istjkjráj di kj c`uhjh njrhái.Jk bjcdr ui ljkjicd hd a`s kgmrgs di Ajrjcjy hdlg adic`gijr jkmu-

ijs hd kjs cjusjs hd dstd jagr j pr`adrj v`stj. Juiqud dk jagr hdscgig-cd hd rjzgids, crdg qud ds nustg adic`gijr jkmuijs hd kjs cgsjs qud adjcdrcjrgi j Ajrjcjy. Bd jquá kjs rjzgids g vditjnjs qud dicgitrà di kjC`uhjh Njrhái>

:) Ti ck`aj qud ad pjrdc`ó jmrjhjlkd (v`id j Ajrjcjy pgr pr`adrjvdz di didrg, cujihg tghjváj sgpkjlj kj lr`sj ldi`mij hd Ijv`hjh).

<) Kj mditd hd Jrjmuj ds auy pjrdc`hj j kj hd A`rjihj. Su dspgitj-id`hjh y erjiqudzj ad pjrdc`drgi eja`k`jrds.

3) Jrjmuj, y di dspdc`jk Ajrjcjy ad lr`ihjlj kj gpgrtui`hjh hd uitrjljng dstjlkd.

8) Su jrqu`tdcturj mujrhj di sá a`saj dk dicjitg hd uij c`uhjh cêk`hjy jcgmdhgrj. Sus dh`cjc`gids pdrtdidc`ditds j h`st`itjs hàcjhjs td hd-idi ui pdrk hd uij c`uhjh qud tghjváj ig bj pdrh`hg su sjlgr j pudlkg.

4) Di Ajrjcjy cjs` tghg dk auihg sd cgigcd. Ds erdcuditd vdr di hgss`t`gs h`st`itgs j kjs a`sajs pdrsgijs. Ujs j Bypdr Nualg di kj ajújijy td cgis`muds j ui ja`mg, uij vdc`ij y ui cgkdmj. Kudmg di kj igcbdjs`stds j ui dvditg di dk Xdjtrg hd kj Ópdrj y td vudkvds j cgisdmu`r j kgsa`sags pdrsgijnds. Dsd rjsmg qud pjrj jkmuigs pudhd sdr uij hdsvditj-

 nj, pjrj gtrgs pudhd sdr bjstj uij ldih`c ói pgrqud cujkqu`drj td sjcj hdui jpurg. Di kjs mrjihds c`uhjhds drds ui sdr jiói`ag, ijh`d td t`dihd kjajig pgrqud ig td cgigcdi.

S`i êi`ag hd bjcdr cgieds`gids mrjih`kgcuditds, hdlg sdújkjr qudAjrjcjy rdprdsditj dk puitg hd dqu`k`lr`g qud s`daprd lusquà y hdsdà.Aês hd uij vdz bd cgaprgljhg qud kg qud uig trjtj hd luscjr di gtrjc`uhjh pgr kg mdidrjk sd pudhd dicgitrjr di Ajrjcjy. Di uij gpgrtui`hjhad h`r`má jk ^uk`j di uij a`s`ói kjlgrjk? jkká, di cgapjúáj hd ui mrupghd daprdsjr`gs kgcjkds v`s`tà kjs `istjkjc`gids hd Dk Xjlkjzg? jhdaês hdcuapk`r cgi iudstrg cgadt`hg, kj `hdj hd tghgs drj cgaprjr vjr`gs O`igs

j aghg hd tditjr j kj h`gsj Egrtuij di t`drrj hd \`icói Agrjkds. Cjhjuig tdiáj pgr kg adigs c`icg dicjrmgs hd ajrjcjydrgs qud jsdmurjljiqud dk prda`g hd trds a`k a`kkgids cjdráj di kgs hga`i`gs hd kj Mrdy

Page 40: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 40/188

86

^uk`jij. Vjrj ajygr sgrprdsj iudstrj, dk numgsg jcuaukjhg a`kkjrhjr`gcjyó nustjaditd di kj urlji`zjc`ói Sji A`mudk di Ajrjcjy, dk puitg

hdshd hgihd pjrt`ó kj hdkdmjc`ói daprdsjr`jk.

Dx`k`jrsd di Ajrjcjy @UJagr cgi mrjt`tuh y aucbg jagr sd pjmj

Hdh`cjhg j Njcqudk`id, cgapjúdrj hd rutj

Jydr ditrà j uij pjijhdráj di Sji Njc`itg y ad dalr`jmuà cgi dk gkgr jh`c`dalrd? ig ds pjrj adigs, h`c`dalrd y tghg kg qud ds su r`tujk hd cga`-hjs y sjlgrds ig pgháj ditdihdrsd s`i kj prdsdic`j hdk pji hd njaói? pjrtdhd dsj adagr`j gkejt`vj dstê prdc`sjaditd di kgs dspjc`gs hgihd sdkkjagsdk pjctg sdcrdtg cgi kj c`uhjh hd iudstrjs qudrdic`js. S`daprd dstjrà dihduhj cgi dstj c`uhjh j kj cujk jprdihá j qudrdr j pjrt`r hd c`drtgs sjlg-

rds, `icgieuih`lkds cgkgrds y uij aþs`cj qud juiqud prgvdimj hd gtrgscgiids tgaj js`ditg y sdit`hg di Ajrjcjy. Vudhg hdc`r qud su dicjitgsd ditrdadzckj cgi kj lr`sj qud sgpkj hdshd dk Vjrqud Bdir` V`tt`dr y di dktrjiscurr`r sdrdig hd c`drtjs bgrjs di kjs cujkds kj pr`sj ig igs v`s`tj.

Di a` crói`cj jitdr`gr bjláj h`cbg qud j Ajrjcjy ad bjláj jtjhgcgag kj prdsdic`j hd uij aundr j kj qud sd jaj pgr sglrd tghjs kjs cgsjs,y dsd jagr sd eud bjc`dihg cgic`dic`j cujihg cgigcá j Njcqudk`id. Hdlghdc`r qud dstj vdz dk jagr sd v`st`ó hd pr`a`c`j cgi vgcjc`ói hd trjstgcjr y

rdgrhdijr cjs` tghgs a`s bêl`tgs.Di dstj gcjs`ói, hdspuàs qud kgmrjrj hdspjcbjr dk hdsjsgs`dmg jitdr`gr,

dkkj v`ig cujk lurlunj hd j`rd, cgag gxámdig rdv`tjk`zjhgr, kj aþs`cj vgkvájj rdijcdr? `ickusg kjs cjic`gids dscucbjhjs bjstj kj sjc`dhjh rdcglrjljijbgrj su sdit`hg gr`m`ijk g jhqu`ráji gtrjs cgiigtjc`gids. Eud di dsjs ig-cbds hd lgbda`j, di adh`g hd ja`mgs y cgapjúdrgs hd trjljng cujihg addijagrà cjs` hd ajidrj `apdrcdpt`lkd, cgag gcurrd cjs` s`daprd cgi kgs

jagrds igkv`hjlkds. Di dsd jal`ditd cgadizjags j itdrcjal`jr jkmuijs pjkjlrjs y hdsculr`ags qud di adh`g hd tghg tdiájags aucbjs ji`hjhds. Iudstrg ditus`jsag pgr dk njzz , c`drtgs jrt`stjs pgpukjrds y jkmuigs jutgrds

Page 41: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 41/188

8:

ckês`cgs eudrgi pdrkjihg ui cgihga`i`g dsp`r`tujk, eudrgi hdk`idjihg uidspjc`g jmrjhjlkdaditd cgaþi.

Juiqud rdsuktd ui tjitg dxtrjúg bjlkjr hd cgsjs qud jþi igs jcgitdcdihdshd uij pdrspdct`vj jkmg kdnjij, hdlg hdc`r qud rdcurr`ags jk jydr cgiaucbg pkjcdr y cgag uij egraj hd `ihjmjr di dk màids`s hd iudstrg ditu-s`jsag. Vgr aês qud trjtjags hd luscjr uij rjáz hd tghg dsg iuicj hjagscgi dk agt`vg dxjctg, juiqud iudstrg ja`mg Átjkg V`zzgkjitd sd dapdúd dicgivdicdrigs hd qud ‛uij rgsj p`itjhj hd jzuk ds ui agt`vg‑.

Kj vdrhjh ds qud cgi Njcqudk`id cgadicà j luscjr a`kds hd agt`vgs pjrj cgiqu stjrkj? su prdsdic j ad glk mó j rdv sjr a` h`scgtdcj y j aáa`sag di cujitg j mustgs aus`cjkds sd rddrd? su `iudic`j eud hdc`s`vjdi kj jhgpc`ói hd jkmuigs r`tags y jutgrds bjstj dsd ditgicds hdshdújhgsg `migrjhgs. A` jcdrcja`ditg j kj mj`tj y j dsd `ajm`ijr`g ajrjcucbg dsglrj hd su hdvgc`ói j kj U`rmdi hd Cb`qu`iqu`rê qud supg trjisa`t`radcgi grmukkg y uij p`zcj hd dsd rdm`gijk`sag qud bjcd ejktj j aucbgs dstj-hgs pjrj qud jprdihji j vjkgrjr sus trjh`c`gids y rdcgigcdr sus egrtjkdzjs.

Dkkj, jk `mujk qud yg vdiáj hd gtrgs dstjhgs y mrjc`js j dsj bgsp`tjk`hjh

ajrjcjydrj hdc`h`ags rderdihjr iudstrg jagr y jmrjhdc`a`ditg j kj c`u-hjh qud igs h`g tdcbg, trjljng d `iiuadrjlkds sjt`sejcc`gids. Dkkj, jk `mujkqud yg jaj j Ajrjcjy bjstj di sudúgs, j tjk puitg qud cujihg dstjagskdngs ig vdags kj bgrj hd rdmrdsjr j iudstrj cjsj. Bgy háj igs sdit`agsaês j mustg di Ajrjcjy qud di iudstrjs c`uhjhds hd gr`mdi. Xdidags rd-cudrhgs auy ldkkgs d `algrrjlkds hd Mujrdijs y Cjl`ajs, Cjrjcjs y Aj-rjcj`lg, pdrg di Ajrjcjy ds hgihd dstê iudstrj jkdmráj. Vrdc`sjaditd, didstd gctulrd hd dx`k`g tuv`ags ig sgkg kj pgs`l`k`hjh hd dscjpjrigs j vjr`gs

s`t`gs hd kj urld, s`ig js`st`r jk Xdjtrg hd kj Gpdrj hgihd h`serutjags hdkcgic`drtg gerdc`hg pgr Mdrry ]d`k, Vjlkg M`k y Idià Zu`itdrg di dk ajrcghdk dvditg J Xghj Aþs`cj <665. Jk dscucbjr cjhj uij hd kjs p`dzjs hd dstdcgic`drtg qud s`rv`ó pjrj prgagc`gijr dk h`scg Dapjtáj , ad rdagità jkjúg :00< cujihg cgadizjags j `itdrcjal`jr mustgs di ajtdr`j hd aþs`-cj. \dcudrhg qud di dsj gpgrtui`hjh kd bjlkà hd kj p`dzj Xjod tbd J trj`i (Xgaj dk trdi hd kj rutj J), hdk rdpdrtgr`g hd Dkk`imtgi. Dsj vdz s`i sjldrkg

dstjlj jhqu`r`dihg dk lgkdtg qud ad cgihuc`ráj bjstj jquá. S`i sgspdcbjrkg njaês, bjláj tgajhg dk trdi hd kj edk c`hjh, di kj a`saj c uhjh y cgi kja`saj aundr. Dstj ds a` mrjt`tuh jitd kgs hgids rdc`l`hgs di dstj c`uhjh.

Page 42: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 42/188

8<

Crói`cjs trjis`tgr`js hd kj 

v`hj cgt`h`jij(Sglrd dk jagr, dk tdrruúg, kj aþs`cj y gtrjs adiuhdic`js)

Page 43: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 43/188

83

Dpástgkjs, cbjt ygtrjs pjs`gids

@

Cjrtjs hd jagr y hd kjs gtrjsDscr`l`r uij cjrtj t`did su c`dic`j y su pjc`dic`j. Vjrj qu`dids tghjvájig bdags cjáhg di kj h`adis`ói hd kgs êmrjegs, dscr`l`r cjrtjs ig sókg dsuij idcds`hjh buajij hd cgaui`cjr `hdjs y sdit`a`ditgs, s`ig uij aj-idrj hd dndrc`tjr kj ajig y cjkditjr dk puksg. Di gtrjs pjkjlrjs, sd pudhdditdihdr dstj cgstualrd cgag uij prjx`s dscr`turjr`j qud rddnj iudstrj

 pdrsgijk`hjh y h`adis ói itdkdctujk.Cujihg bjlkjags hd cjrtjs kg pr`adrg qud pdisjags ds di kjs cjrtjs

hd jagr qud iuicj hdnjags hd dscr`l`r j kg kjrmg hd iudstrjs v`hjs, jsácgrrjags dk r`dsmg hd sdr kkjajhgs curs`s. Xjk cgag sdújkj ui v`dng lgkd-rg, uij cjrtj j t`dapg puhg bjldr dv`tjhg dk ijuerjm`g hd ui mrji jagr?j dstgs kjaditgs igs jcgstualrjrgi kgs dxpgiditds ckjvds hd kj cjic`ói

 pgpukjr cgag Edk pd V`rdkj ( Kj v`dnj cjrtj) y Jkerdhg Sjhdk cgi Dscráld-ad, hd Mu`kkdrag Mjrcáj Lustjajitd, kj cujk sd cgiv`rt`ó di dk b`aig hdkj rds`stdic`j cgitrj kj h`ctjhurj pdrdzn`adi`stj.

Page 44: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 44/188

88

Vdrg kj cjrtj hd jagr ds dk màidrg aês r`dsmgsg pgrqud igs muáj kj lrþnukj hd kj pjs ói? s` igs hdscu`hjags, su rdsuktjhg ijk igs pudhd

cgihuc`r jk kg a`sag hdk jl`sag? j a` nu`c`g, uij cjrtj hd jagr hdldeuic`gijr dstàt`cjaditd cgag ui pgdaj di prgsj, qud tdimj kj suc`di-td dkdmjic`j pjrj sdhuc`r y kj eudrzj idcdsjr`j pjrj cgiagvdr. S`daprdcgis`hdrà qud kjs cjrtjs hd jagr sgi `igedis`vjs pdrg dedct`vjs, cujihgsjldags cgaui`cjr kg dsdic`jk.

Cujihg dscr`lg dstjs káidjs dstgy cgisc`ditd qud bgy cjhj háj sd ds-cr`ldi adigs cjrtjs hd jagr y hd kjs gtrjs. J pdsjr hd cgitjr cgi kgs aêsjvjizjhgs dkdaditgs hd cgaui`cjc`ói dscr`l`ags adigs. Ljng uij prd-gcupjitd hdpdihdic`j tdcigkóm`cj, kjs iudvjs mdidrjc`gids ig hji dspj-c`g j kj `ajm`ijc`ói, y jpjrtd hd pdrdzj `itdkdctujk, kj a`saj h`iêa`cjkgs vj jpjrtjihg hd kj dscr`turj. Cgi hdk`ldrjhgs drrgrds grtgmrêcgs,kgs aucbjcbgs y aucbjcbjs hd kj prdsditd hàcjhj bji cgiegrajhg uicóh`mg hgihd ig t`did cjl`hj ui jctg crdjt`vg vêk`hjaditd dstàt`cg. Kjadtêegrj y kj dk`ps`s vdrljk sgi sust`tu`hjs pgr kgs agh`sags y dk vgcjlkgerjmaditjhg. S`i êi`ags j hdscjk`cjr j kj nuvdituh jctujk, dst`ag qud

cgi tji jhdkjitjhgs `istruaditgs tdcigkóm`cgs, hdldráj sjcjrkd adngr prgvdcbg jk ui`vdrsg c`ldriàt cg.

Jhdaês hd kjs cjrtjs hd jagr dstêi kjs gtrjs, jquàkkjs qud sd dscr`ldi pgr dicjrmg g cgaprga`sg prgp`g hd kjs tjrdjs hd gc ij. Di dsd sdit`hg,uij sdcrdtjr`j kkjajhj dndcut`vj hdldráj dstjr egrajhj pjrj dscr`l`r ds-tjs gtrjs cjrtjs hgihd ds glk`mjtgr`g cgitjr cgi jluihjitd cgigc`a ditg,jhdaês hd ajidnjr jcdrtjhjaditd kgs rdcursgs hd kj rdtór`cj cgi sdit`hg

 pdrsujs`vg, cjpjz hd susc`tjr dk ditus`jsag daprdsjr jk g a`i`stdr`jk qud

sd idcds`tji pjrj qud kjs cgsjs euic`gidi jhdcujhjaditd di dstd pjás.Vdrg s`mjags cgi kjs cjrtjs hd jagr qud sgi aucbg aês itdrdsjitds

y trjscdihditjkds pjrj iudstrj b`stgr`j pdrsgijk. Jhdaês hd euic`gijrcgag ui pgdaj di prgsj, kjs cjrtjs hd jagr hdldi ajitdidr dk puksghd iudstrj rdsp`rjc`ói, cgitdidr di su `itdr`gr dk cgkgr hd kj aþs`cj y dkr`tag s`icgpjhg hdk cgrjzói, cgag ui lkuds qud igs rdcudrhd kgs edk`-cds qud eu`ags g dic`drrd di s` a`saj dk prdkuh`g hd kj h`cbj euturj, kj

gldrturj hd iudstrj ópdrj pr`aj jtjv`jhj cgi dk rgpjnd hd kj dspdrjizj.Xjal`ài di a` t`dapg, cgag gtrgs tjitgs agrtjkds, (ds `idv`tjlkd pjrjerjsdjr j Vdssgj), dscr`lá cjrtjs hd jagr, pjtàt cjs, r`hácukjs,`itdisjs, b`pdrlók`cjs, b`stór`cjs, b`stàr`cjs, pdrg s`i huhj jkmuij, tghjs

Page 45: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 45/188

Page 46: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 46/188

85

j uij igv`j qud prgitg kj v`s`tjráj di Cuajiê. Kj lr`sj ajisj qudsgpkjlj hdshd dk Ajizjijrds cgitrjstjlj cgi kgs sglrdsjktgs pgr kgs

cujkds hdldráj pjsjr hurjitd a` dstjháj di kj t`drrj hd kgs pgdtjs Ji-hràs Dkgy Lkjicg y \jags Sucrd.

Hdlg cgiedsjr qud dsd v`jnd ad hdnó dk pdigsg sjlgr hdk hdsjagrqud yj sd jsgajlj pjrj jrru`ijr uij rdkjc`ói hd cjs` hgs júgs. Hd dsdditgicds rdcudrhg cjic`gids cgag  Kgs pênjrgs hd B`rgsb`aj di kjvgz hd M`ijajráj B`hjkmg y Dk jajr y dk qudrdr  pgr \uhy Aêrqudz,cgag hgs p`dzjs qud rdvgkváji di a` `itdr`gr tghj kj igstjkm`j qudds cjpjz hd sdit`rsd jitd ui jagr qud sd jcjlj `rrdadh`jlkdaditd.Jk erditd hd kj pkjyj Dk Vdúói y di cgapjúáj hd Kgurhds, bdrajijhd kj susgh`cbj, igs h`ags j ldldr adh`jnjrrjs hd cdrvdzjs cgidk tdaj Cgic`drtg pjrj ui jagr qud tdra`ij hd egihg. Ijhj aêsjprgp`jhg qud dsj v`dnj cjic`ói qud cgag gtrjs `itdrprdtjhjs pgr\uhy Aêrqudz euic`gijráji cgag cjkhg hd cukt`vg pjrj jsua`r a``idv`tjlkd hdspdcbg.

Cgag dp`tjg j dsj rdkjc`ói rdc`lá uij cjrtj qud njaês rdspgihá.

Di dkkj sjkáji j rdkuc`r kjs dxcusjs y kgs pdrhgids. Ig bjláj ajrcbjjtrês. Dstjlj j puitg hd agr`r kj hàcjhj hdk =6 y gtrjs `iqu`dtuhds d`kus`gids sd jsgajlji di dk cja`ig. U`ig ditgicds a` `ick`ijc`ói pgrkjs cjic`gids hd Sdrrjt, dk `itdràs pgr kj pgdsáj, dk tdjtrg, dk c`id, kjstdrtuk`js vdspdrt`ijs di a` jpjrtjaditg di Kgs Ajmjkkjids hd Cjt`j ygtrjs agt`vjc`gids qud `lji surm`dihg cgag jktdrijt`vjs jprgp`jhjs

 pjrj `ivgcjr dk gkv`hg.Bgy a`s rdcudrhgs ad v`didi di sdp`j g di tgig jcditujhjaditd

jaljr`ig cgag kjs Cjrtjs jajr`kkjs qud cjitjlj dk mrji I`ig Lrjvg.Jk dscucbjr dsjs v`dnjs cjic`gids hd kgs =6 trjtg hd bjcdr adagr`j

 pjrj pdscjr jkmuijs pjkjlrjs di dk ajisg rág hd kj igstjkm`j. Jk burmjrdi kjs v`dnjs cjrtjs sókg ad surmdi trgzgs hd aþs`cj, vdrsgs y dstrgejscgapkdtjs hd dsjs cjic`gids qud igs prgpgrc`gijrgi edk`c`hjh. Hd

 prgpgiàradkg crdg qud pghráj rdcgistru`r cjhj erjsd hd dsjs cjrtjs j pjrt`r hd kgs rdcudrhgs, qud mrjc`js j kj aþs`cj jþi dstêi v`vgs.

Gtrg tjitg y di ui t`dapg cjs` jiêkgmg, kd sucdh`ó j ui mrji ja`mg,qu`di sd dijagró pdrh`hjaditd hd uij ajdstrj qud v`váj di Jrjmujhd Ljrcdkgij. J prgpós`tg hd dsd jagr y di bgadijnd j àk, cdkdlrjagssgkdaidaditd dk ijc`a`ditg hd dstd `h`k`g cgi ui cjsdtd hdk mrupg

Page 47: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 47/188

8=

Zuddi. Sd trjtjlj hd kj glrj J hjy jt tbd \jcds (Ti háj di kjs cjrrdrjs),cuyj p`dzj aês dalkdaêt`cj Sgadlghy tg kgvd (Jkmu`di pjrj jajr),

s`rv`ó j a` ja`mg hd puditd hdjk pjrj cgiqu`stjr dk cgrjzói hd Gidyhj.Dk t`dapg pjsó, dk rgajicd cuka`ió y iuicj puhd rdcupdrjr dk ejagsgcjsdtd hdk mrupg Zuddi, cuyg cgitdi`hg prgpgrc`gió kjs ckjvds hd uijagr pdrh`hg di kj lruaj hd ui t`dapg yj kdnjig.

Dsj egraj qud t`did kj aþs`cj hd bjcdr cjusj cgaþi di iudstrgsrdspdct`vgs h`scursgs jagrgsgs, tjal`ài sd aji`edstó di ui cjsdtdqud bjcd qu`icd júgs mrjlà pjrj a` jctujk dspgsj Njcqudk`id Hurêi,hgihd cjhj cjic`ói t`did sdit`hg y pdsg dspdcácg? rdcudrhg qud kgt`tukà Lgkdrgs y jkmg aês, pgrqud aês jkkê hd kgs igalrds sumdrditds,dstjlj dk cóh`mg c`erjhg hd uij dv`hditd hdckjrjc`ói hd jagr.

@@@

Jagrds prgb`l`hgs d `apgs`lkds

 Bd rdc`l`hg uij cjrt`tj tuyj / hgihd ad h`cds jh`ós s`i jkaj / 

Pg ad prdmuitg cóag pudhg jbgrj / sdmu`r v`v`dihg s` tþ ig

ad jajs. Zu`ài t`did tu jagr jbgrj qud yg ig kg tdimg / 

h`ad hd qu`ài ds tu v`hj qud jydr aáj eud

Edk`pd V`rdkj

Zu`ài t`did tu jagr 

Tij cjrtj pudhd sdr ui tdstjaditg, uij hdckjrjc`ói hd pr`ic`p`gsg dk prdêalukg jk cjkvjr`g qud igs ajrcjrê tghj kj v`hj. Kjs pjkjlrjsqud aês igs jedctji sgi kjs prgiuic`jhjs pgr kjs pdrsgijs qud jajagss`i rdsdrvjs y s`i adh`hj. Kjs b`stgr`js hd kgs jagrds `apgs`lkds,cgitrjr`jhgs y prgb`l`hgs igs rdvdkji tdrr`lkds cgitrjh`cc`gids qud kjk`tdrjturj hdk lgkdrg bj sjl`hg rddnjr cgi mrji prdc`s`ói. Dsj tdrr`lkdejtjk`hjh bj tgcjhg j aucbjs hd kjs cjrtjs dscr`tjs hdshd dk egihg hdkj `isjkvjlkd sgkdhjh.

Di dstd a`sag k`alg hd kj `icgaui`cjc`ói sd jk`idji kjs cjrtjs

Page 48: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 48/188

82

qud iuicj sd dscr`l`drgi g jqudkkjs qud kkdmjrgi tjrhd j su hdst`igcgag kj hdk lgkdrg hd Sjkvjhgr Ekgrds (U`dnj cjrtj) qud cjitj V`rdkj

y cuyj kdtrj jsgaj dk sjlgr jajrmg hd ui jagr ji`qu`kjhg pgr uiajkditdih`hg. Gtrgs lgkdrgs bjlkji hd kj cgljrháj y kj pgcj cjpjc`hjhhd ditrdmj hd kgs jajitds qud prddrdi dscr`l`r cjrtjs pjrj ig hjrkj cjrj, cgag kg rdvdkj kj kdtrj hd uij bdragsj cjic`ói hd \jejdkBdriêihdz (Xrj`c`ói) itdrprdtjhj ajm`strjkaditd pgr Jkerdhg Sjhdk.

Dsj cgituihdic`j prgp`j hd kgs lgkdrgs dscr`tgs j kj kuz hd kjdxpdr`dic`j jagrgsj dstê rdm`strjhj di kjs ig adigs adagrjlkds

 pêm`ijs hd kj k`tdrjturj dp`stgkjr. Ti h`mig dndapkg hd dkkg kg cgist tuydkjs cjrtjs ajm`strjkds y ldkkjaditd hdsmjrrjhgrjs qud dscr`l`drj di

 pkdig s`mkg RU@@ uij aginj pgrtumudsj j ui cjljkkdrg erjicàs qud igsupg iuicj dstjr j kj jkturj hd su jagr icgih`c`gijk. Ig sd cgigcdi dikj b`stgr`j hd kj k`tdrjturj, uijs cjrtjs qud tdimji kj ldkkdzj dxprds`vjhd uij aundr jbgmjhj di dk jl`sag hd kj `ih`edrdic`j y dk hdsjagr.Ajr`jij Jkcgegrjhg pjmó cgi kêmr`ajs dk hdsprdc`g hdk jrrgmjitdajr`scjk Iõdk Lgutgi, qu`di ig puhg g ig qu`sg cgrrdspgihdr j su

jagr jpjs`gijhg. Di kj pr`adrj a`s`vj div`jhj jk ajr`scjk hd Cbja`kky,cgi vgz hdsmjrrjhj, Ajr`jij dscr`l`ráj dstjs hdsdspdrjhjs pjkjlrjs>‛Ig pudhg hdc`h`rad j pdisjr tji ajk hd t`. Dstgy `itdrdsjhás`aj di

 nust`cjrtd. ¡Ig qu`drg `ajm`ijr qud ad bjyjs gkv`hjhg!‑.Cujihg kddags dstjs pjkjlrjs cjrmjhjs hd uij hdslgrhjhj pjs`ói,

igtjags qud pgr jkká jihj rgihjihg ui lgkdrg j puitg hd rdc`l`r ui pdqudúg jrrdmkg qud igs pdra`tj cgidctjrigs cgi iudstrg h`scursg pdrsgijk, qud rdsuktj sdr dk a`sag hd tghg bgalrd g aundr qud sd

dxpgimj j kgs hjrhgs hdk jagr.Jk `mujk qud kj aginj kus`tjij, iudstrj Cgiiy Aàihdz, igs hdnó

uij audstrj hdk hdsmjrrja`ditg hd ui cgrjzói jitd dk jagr qudcuka`ij, pdrg qud ig qu`drd sdr váct`aj hd kj kêst`aj g dk hdsprdc`g.

Hànjad, s` yj ig ad qu`drds, hànjad. Jitds qud kkdmud dk agaditg

di qud td bjstád a` tgraditg y td rdpumid a` hgkgr. Hànjad, pjrj

quà rdcgrhjr kg qud eud. Vjrj quà sdmu`r im`dihg qud kj kkjaj s`mud

jrh`dihg cujihg yj aur`ó tu jagr. Hànjad, cgi dk t`dapg yg tdgkv`hjrà, di kj ajrcbj hd kj v`hj kj aês bgihj y crudk bdr`hj kkdmj

j hdsjpjrdcdr. Hànjad, qu`drg dstjr j sgkjs, hànjad. Ad tgrturj tu

prdsdic`j, prddrg kkgrjr tu jusdic`j, hjad ui ldsg y hànjad.

Page 49: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 49/188

80

Di kj h`adis`ói hdk tgraditg tjal`ài ul`cjags j Edk`pd V`rdkj, ycgi àk, iudstrg prgp`g hdspdcbg qud sgkg pghdags cjijk`zjr j pjrt`r

hd uij tdrjp`j dedct`vj hd rgcgkj y jkcgbgk. Di sds`gids prgkgimjhjsdi dk ljr Dk Dspdrrun`hg di Gcuajrd hd kj Cgstj, di aês hd uijgpgrtui`hjh igs h`ags j hrdijr kjs pdijs jitd kgs mgkpds rdpdit`igshd kgs jagrds `apgs`lkds.

·Cuêitjs cjrtjs dscr`l`ags ljng dsd dstjhg hd sbgco7 Bgy iudstrj pdrcdpc`ói hd dsjs cjrtjs t`did kj ajrcj hd kj kdydihj qud jcuhd jiudstrj adagr`j cujihg hdshd dk egihg hd ui ljr igs v`s`tj kj vgzjsgrh`ijhj y þi`cj hd Edk`pd V`rdkj.

@U

Cjrtjs hd jagr cgi sjlgr j rgcgkj

P lusquà ditrd tus cjrtjs jajr`kkjs

 A`k td qu`drg a`k cjr`c`js

P uij gr qud ditrd hgs bgnjs sd hura`ó

P a`s lrjzgs vjcágs sd cdrrjlji jedrrêihgsd

 J kj ijhj `itditjihg hdtdidr a` nuvdituh 

@itdrprdtjhj pgr I`ig Lrjvg

Cjrtjs jajr`kkjs

Jk rdv`s`tjr dsd pjsjhg di dk cujk eu`ags h`cbgsgs, gsjhgs d `ihgcuadi-tjhgs, igtjags qud pjrtd hdk `ajm`ijr`g qud sd rddnj di kjs cjrtjs hdjagr v`did jk`aditjhg, adngr h`cbg rdpgtdic`jhg pgr adh`gs prgp`gs hdkj cukturj pgpukjr cgag sgi kj rgcgkj y dk c`id.

Bjlájags `ih`cjhg di káidjs jitdr`grds qud kj rgcgkj euic`gijljcgag ui dedct`vg jijk`stj hd kgs prglkdajs sdit`aditjkds. Di a` cjsg

 pjrt`cukjr, dstd jpjrjtg, cjs` prdb`stór cg, bj bdcbg kjs vdcds hd ui gr di-

tjhgr qud j auy ljng cgstg ds cjpjz hd rdpgrtjr adngrds rdsuktjhgs qudkgs hd ui ps`cgjijk`stj. J uij dx cgapjúdrj hd trjljng hd rdhjcc`ói kdh` uij sumdrdic`j prêct`cj y dcgióa`cj> ‛S` qu`drds qu`tjrtd dsd mujyjlg

Page 50: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 50/188

46

qud td dstê qudajihg, td rdcga`dihg uij hgs`s eudrtd hd Xgúj kj Idmrj yuij lgtdkkj hd rgi. Xrjtj di kg pgs`lkd hd kgcjk`zjr uij ludij rgcgkj pjrj

qud kj tdrjp`j euic`gid‑.Bgy háj, cujihg sd bji dxt`imu`hg kjs rgcgkjs pjrj hjr pjsg j egrajs

aês jvjizjhjs hd rdprghucc`ói sói`cj, ig igs qudhj aês qud rdcurr`r jiudstrjs v`dnjs cjrtjs jajr`kkjs pjrj prdc`sjr hdtjkkds gkv`hjhgs pgr kj jcc`-ói hdagkdhgrj hdk t`dapg. J pjrt`r hd kj rdkdcturj hd dsjs cjrtjs jajrr`kkjs

 pjkpjags pjrtd hd dsd pjsjhg qud sd h kuyó ditrd hdspdcbgs, hdsvdkgs, rd- prgcbds y gkv`hgs, cgag pjrtd hd kjs ii`tjs auhjizjs hdk jkaj.

Eud di kgs júgs =6 cujihg ditrd prgtdstjs dstuh`jit`kds y vdkjhjs jk p`d hd ui p`co up igs h`ags j dsgs jagrds qud igs ajrcjrgi, j dsgs quddi aês hd uij gpgrtui`hjh kds dscr`l`ags cjrtjs, juiqud kj cgrtj h`stji-c`j eás`cj ig kjs nust`cjrj. S`i daljrmg su dscr`turj igs pdra`t`ó ig sókgbjcdr ui dndrc`c`g hd cgaui`cjc`ói euihjaditjk, s`ig jcgrtjr kj gtrj h`s-tjic`j, dk digrad jl`sag qud crdjlj iudstrj t`a`hdz, kgs ajkditdih`hgs,kgs prdnu`c`gs y kgs a`dhgs prgp`gs hdk jagr.

Jk rdv`sjr dsjs cjrtjs igs rdagitjags j dsd t`dapg cujihg kjs

cjic`gids hd I`ig Lrjvg drji iudstrg hdvgc`gijr`g, iudstrg jlrdvjhdrg yjk`aditg pjrj kj tdaprjij `isp`rjc`ói. Hd dsd t`dapg kdmdihjr`g surmd kjmurj hd @iàs, uij hdkmjhj aucbjcbj hd Kgs Ajmjkkjids hd Cjt`j, qu`dijpdijs ad pdra`t`ó jajrkj pgr uij tdapgrjhj auy cgrtj hdnêihgad pgrvjr`gs júgs ui sjlgr hd prgeuihj adkjicgkáj. Dsgs rdcudrhgs, pgr egrajr

 pjrtd hd ui t`dapg kdmdihjr`g, kgs jsgc g j kj adkjicgkáj qud trjzj kj pdrspdct`vj hd kj h`stjic`j.

Nuitg j @iàs ad v`didi kgs tátukgs hd dsd cjic`gidrg qud jbgrj dvgcg

cgi uij dspdc`d hd rdmgc`ng. Igdk`j, Xd qu drg td qu`drg, Ds dk v`ditg,

 A`s igcbds s`i t`, A` t`drrj, Dstj sdrê a` cjsj, Cjrgk`ij, Iudstrg bgmjr

 sdrê dk auihg, Ti ldsg y uij gr, Cjrtjs jajr`kkjs, Xd jcudrhjs Ajráj,

 A` mrji jagr, Udtd, Xþ cjal`jrês, Vudrtj hdk jagr , ditrd gtrjs cjic`g-ids ad rda`tdi j ui t`dapg edk`z, s`i ajygrds prdgcupjc`gids qud kjhd jprdihdr j v`v`r kjs ajrjv`kkgsjs dxpdr`dic`js, qud sókg j pjrt`r hd kjh`stjic`j h`sdújhj pgr dk t`dapg, pghdags vjkgrjr.

J kj pjr hd kj pjutj qud trjzó kj aþs`cj hd dsd ditgicds dstê dk c`idqud igs tgcó di sudrtd. Dk þkt`ag tjimg di Vjrás? Igvdc ditgs, hd Ldr-ijrhg Ldrtgkucc`, Nukds y N`a hd Erjicg`s Xrueejut, eudrgi jkmuijs hdkjs pdkácukjs qud agkhdjrgi di pjrtd kjs dagc`gids hd dsgs hájs tdú`hgs

Page 51: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 51/188

4:

bgy pgr kj igstjkm`j. Dk c`id sd cgiv`rt`ó di dk rdeum`g hd iudstrgs sudúgs nuvdi kds. J trjvàs hd kj pjitjkkj mrjihd jprdih`ags j hjrkd h`adis`ói

àp`cj j kgs sdit`a`ditgs qud rdm`strjrgi kjs cjrtjs qud dscr`l`ags y rd-c`l`ags cgi kj vdbdadic`j qud sgkg pudhd surm`r hdshd dk egihg a`saghdk cgrjzói.

U

\dtg y pkjcdr hd cbjtdjr

J Cr`st`ij Kudimg, qu`di jv`vj a``itdk`mdic`j y hdsp`drtj a` sdis`l`k`hjh

Kjs pjkjlrjs sjktji jtrgpdkkjhjs, rrdmukjrds d icgapkdtjs. Kgs hdhgst`didi qud agvdrsd cgi ajygr vdkgc`hjh hd kg bjl`tujk pjrj vdicdrkj t`rjiáj hdk t`dapg y ajitdidr dk r`tag y dk `itdràs hd iudstrg `itdr-kgcutgr. Xjk ds kj h`iêa`cj qud hdld tdidr qu`di trjis`td dk ejsc`ijitdui`vdrsg hdk cbjt.

Sgi aucbjs kjs bgrjs qud mjstjags jk erditd hd ui cgaputjhgr trj-tjihg hd luscjr rdspudstjs j aucbjs hd kjs itdrrgmjitds hdk auihg jc-tujk. Vdrg aês jkkê hd kjs idcds`hjhds hd `iegrajc`ói, kj mditd `imrdsj

jk @itdridt, dk d–aj`k , dk cbjt, jk Xw`ttdr g Ejcdlggo pjrj cgaui`cjrsdy jsá hjrkd ui igcjut j kj sgkdhjh.Di kg pjrt`cukjr, dstj bdrrja`ditj ad bj pdra`t`hg `imrdsjr jk aui-

hg hd kgs jhgkdscditds y jkmuigs jhuktgs cgitdapgrêidgs qud ditrderjsds ditrdcgrtjhjs y cjk`mrjeáj `rrdmukjr cgaui`cji sus `aprds`gids,jibdkgs y agt`vjc`gids aês jprda`jitds. Di ajygr g adigr mrjhgtghgs t`didi jkmg `apgrtjitd qud hdc`r. Cjhj háj ad dicuditrg cgi jk-mu`di qud j pjrt`r hd ui zual`hg kkjaj hd `iadh`jtg a` jtdic`ói.

Hdk sjkuhg `i`c`jk pjsjags j cudst`gids eja`k`jrds bjstj cjdr di pkjitdja`ditgs dx`stdic`jkds di tgrig j kgs tdajs qud dtdrijaditd bji prdgcupjhg j kj buaji`hjh.

Page 52: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 52/188

4<

Hdshd bjcd aês hd sd`s júgs bd vdi`hg sgstdi`dihg (váj cbjt) prg-kgimjhgs y u`hgs h`êkgmgs cgi ja`mgs y ja`mjs hd h`edrditds kjt`-

tuhds. Di kj k`stj hd kgs cgitdrtuk`gs y cgitdrtuk`js aês cgisdcuditdsmurji kgs igalrds hd Jiiul`s, Mkgr`j, Cjrgk`ij, Njv`dr, Ndsþs, Pd`k`,Ngijtbji, Pgycd, Dk I`úg Pgi` Njv`dr, Jajihj, Cr`st`ij, dtc. Cjhj uighd dkkgs dstê jigtjhg di a` h`rdctgr`g pjrt`cukjr jk cujk rdcurrg cjhjvdz qud idcds`tg cgivdrsjr, cgisuktjr y jpdkjr jk dstáaukg qud s`daprd

 prgpgrc`gij kj ja`stjh. Igcbds hd prgeuihj cgapdidtrjc`ói dsp r`tujk bd dxpdr`aditjhg

cbjtdjihg cgi Cr`st`ij, ja`mj y cgkdmj qud v`v`ó di Ajhr`h (jctujk-aditd di Aàx`cg) y qud j pdsjr hd sus aþkt`pkds glk`mjc`gids, s`da-

 prd qud dk t`dapg sd kg pdra`td, hdpjrj ui dspjc`g pjrj jtdihdr j kgsja`mgs. \dcudrhg di pjrt`cukjr uij igcbd cujihg rdáags y kkgrjagsdscucbjihg j Sdrrjt. Dkkj di Dspjúj y yg di Ajrjcjy. Dsj igcbd qudsd b`zg kjrmj d `igkv`hjlkd ad s`rv`ó pjrj vjkgrjr dsd t`dapg qud igshjags kgs ja`mgs.

Di gtrj igcbd hd cbjtdg cgi Cr`st`ij b`cd uij h`sdrtjc`ói j pjrt`r hd

ui pgdaj hd Hykji Xbgajs> ‛Ig ditrds tji qu`dtjaditd di dsj kjrmjigcbd, rjl`j, rjl`j cgitrj kj jmgiáj hd kj kuz‑. J pjrt`r hd dsgs vdrsgskua`igsgs dscr`lá di ui dstjhg hd erdidsá d `rrdpdt`lkd `isp`rjc`ói kjss`mu`ditds pjkjlrjs>

Dk pgdaj hdld cgitdidr di sá a`sag su prgp`j cjhdic`j. Dv`tjr kgs

jhndt`vgs g usjrkgs cgi aucbj h`scrdc`ói y sjl`huráj. Dk jhndt`vg di

kj pgdsáj aucbjs vdcds trjd aês ajkdc`gs qud ldidc`gs. Kj pj-

kjlrj jcdrtjhj s`daprd sd qudhjrê pdmjhj j t` y sd aji`edstjrê dikg qud bjmjs. Kj pgdsáj ds euditd `ijmgtjlkd, ds dk jmuj ckjrj y rd-

v`v`hj. Iuicj sd vj hdk tghg. Dkkj s`daprd dstê jkká, jmjzjpjhj, h`s-

crdtj y a`rjihg hdshd kgs r`icgids, hdpgs`têihgsd di kgs kumjrds

aês `isgspdcbjhgs, jlr`dihg rutjs bjc`j kj kuz g bjc`dihg v`rjnds

bjc`j kjs pdiualrjs, sgihdjihg kj igcbd, puksjihg kj eudrzj hdk

v`ditg, jct`vjihg agk`igs hd `isgspdcbjlkd pghdr. Iuicj t`did ui

`t`idrjr`g prddstjlkdc`hg. Dkkj ds `aprdhdc`lkd. Jkká dstê su sdcrdtg

y su dicjitg. Dkkj dstê jkká pjrj hdc`r kg `apgs`lkd, kg `ijuh`lkd, dsd

cgrig qud ijh`d pghrê dscucbjr pgr t`, pjrj pjrjerjsdjr ui pgcg j

Agitdng. Kj pgdsáj ds uij dxpdr`dic`j pjrt`cukjr d `itrjisedr`lkd. Ds

ui dstjhg hd mrjc`j, uij ajyàut`cj. Vudhd sdr sgijtj, ui lkuds, 

Page 53: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 53/188

43

ui pênjrg j puitg hd cjitjr. Ds uij aást`cj y tjal`ài uij prgejij-

c`ói. Ds ui sgkg hd sjxg hd Ngbi Cgktrjid, g dk cjitg prgeuihg hd

Ajbjk`j Njcosgi. Dkkj dstê jkká y sdrê pgdsáj cujihg tþ kg qu`drjs,cujihg dsj ajm`j td divudkvj y kjs pjkjlrjs rdckjadi su pudstg hd

bgigr di dk pgdaj.

Hdspuàs hd cbjtdjr cgi Cr`st`ij ad pdrcjtà hdk pghdr hd dstj bdrrja`ditj

qud di ajigs hd kgs surrdjk`stjs bul`drj cgist`tu`hg uij hdk`c`j di su jeêi

 pgr prjct`cjr kj dscr`turj jutgaêt`cj. @ajm`iàagigs j Vjuk Dkujrh cbjtdjihg

cgi Jihrà Lrdtgi. Bd jquá uij p`stj qud kd hgy j a` ja`mj Mkgr`j Hgkjihd

 pjrj qud j pjrt`r hd ui dndrc`c`g hd `ajm`ijc`ói igs pudhj gerdcdr ui `apd-cjlkd rdkjtg cgag dkkj igs t`did jcgstualrjhgs. Vjrj cgit`iujr trjis`tjihg

cgi h`mi`hjh y pkjcdr dstgs iudvgs hdrrgtdrgs hd kj pjkjlrj, l`di vjkd kj pdij

jtdihdr dk próx`ag kkjajhg j cbjtdjr.

U@

¡X`dids ui d–aj`k!

J Jk`c`j Scgtt Cbjcái, cgkdmj y sglrd tghg, ja`mj

Jk rdpdrtgr`g hd kjs iudvjs tdcigkgmájs ejc`k`tjhgrjs hd kjcgaui`cjc`ói `itdrpdrsgijk bjlráj qud jmrdmjr dk cgrrdg dkdctrói`cg

(g d–aj`k  pjrj usjr dk tàra`ig gr`m`ijk qud kg hdid), `istruaditgigvdhgsg qud v`ig j rdvgkuc`gijr kj ajidrj hd rdkjc`gijrigs cgi kgshdaês y cgicdl`r dk auihg di su h`iêa`cj y divgkvditd cgapkdn`hjh.

Kgs jitdcdhditds egrajkds hdk cgrrdg dkdctrói`cg sd rda`tdi jk júg:0=: cujihg ui `imdi`drg hd igalrd \jy Xgak`isgi hdsculr`ó, s`idstjr auy cgisc`ditd hdk tghg, kj ajidrj hd div`jr adisjnds hd uiusujr`g j gtrg. Vjrj prgljr su dedct`v`hjh y jsdmurjr qud sus prdsuic`g-ids drji cgrrdctjs sd div`ó ui adisjnd j sá a`sag. Hd dstj ajidrj, dk

dapkdjhg hd kj daprdsj LLI bjláj hjhg dk pjsg hdc`s`vg jk crdjr uijhd kjs egrajs hd cgaui`cjc`ói aês ut`k`zjhjs di dk auihg cgitdapg-rêidg hdshd bjcd trd`itj júgs.

Page 54: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 54/188

Page 55: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 55/188

44

Sgi aucbgs kgs cgrrdgs qud j kg kjrmg hd dstgs vd`itd júgs bdagsrdc`l`hg y dscr`tg? kgs bulg `istjitêidgs y hd jcc`ói dedrvdscditd, dstêi

kgs adkjicók`cgs, kgs adrjaditd `iegrajt`vgs cuyj ut`k`hjh d `itdràs cj-hucjrgi uij vdz h`mdr`hj kj `iegrajc`ói rdqudr`hj? pdrg di ui r`icói hdiudstrg VC dstêi rdm`strjhgs kgs cgrrdgs vdrhjhdrjaditd trjscdihditjkds.

Di su hdl`hj gpgrtui`hjh, y j aghg hd edk`c`tjr j a` ja`mj y cgkdmjJk`c`j Scgtt pgr su pgsmrjhg jkcjizjhg di Sji Nuji hd kgs Agrrgs, kd di-v`à ui d–aj`k  y uij cjic`ói hd Jkldrtg Cgrtdz (Xd kkdmjrê uij rgsj). Kjvdrhjh ds qud dstj aghjk`hjh v`did j hjrkd j kj cgrrdspgihdic`j pr`vjhjui cjrêctdr dspdc`jk aucbg aês jtrjct`vg qud jitds ig dx`stáj. Div`jr uijcjrtj cgi aþs`cj s`mi`cjlj bjcdr ui trjljng hglkd y jkmg cgapk`cjhgqud sd trjhucáj di pdsg y t`dapg. Bgy háj cgi sgkg puksjr uijs tdckjst`dids dk tdxtg y kj aþs`cj qud hdsdjs div`jr, di ui t`dapg ràcgrh qudcjs` `mujkj j kj vdkgc`hjh hd kj kuz. Kj vdrhjh ds qud sgags jegrtuijhgsjk cgitjr cgi kj dcjc`j y cgagh`hjh hd dstgs iudvgs `istruaditgs.

U@@

Cjrtjs dndapkjrds hd pdrsgijnds càkdlrdsTi rdm`strg s`mi`cjt`vg hdk màidrg dp`stgkjr kg rdprdsditj dk kdmjhghdnjhg pgr pdrsgijnds ejagsgs d b`stór`cgs, qu`dids tjk vdz s`i

 prgpgiàrsdkg crdjrgi aghdkgs qud bgy háj cgist`tuydi uij rdedrdic`jauy vêk`hj qud hdldags tgajr di cuditj j kj bgrj hd dscr`l`r cjrtjseja`k`jrds, jagrgsjs y hd kjs gtrjs.

Dkdmjic`j, sáitds`s hdk ludi hdc`r y uij egraj sdic`kkj, cêk`hj y j kjvdz prgeuihj sgi jkmuigs hd kgs jtr`lutgs cgitdi`hgs di kjs cjrtjs hdS`aói Lgkávjr, Ngsà Mrdmgr`g Bdriêihdz, S`aói \ghrámudz, U`icditUji Mgmb, cgag `itdmrjitds hd uij sdkdcc`ói qud ad bd prgpudstg

 prdsditjr j a`s kdctgrds pjrj dxtrjdr jkmuigs hjtgs itdrdsjitds.Jk kddr dstjs cjrtjs sdit`ags uij `igcuktjlkd jha`rjc`ói pgr

qu`dids hdpgs`tjrgi ig sgkg sjp`dic`j s`ig tghg dk sdit`a`ditg qud ds

 pgs`lkd trjisa`t`rsd j pjrt`r hd pjkjlrjs sdic`kkjs y dxjctjs, dscr`tjshdshd kj prds`ói hdk t`dapg, kj jcdcbjizj hd tdagrds, diedradhjhdsy kj `icdrt`hualrd prgp`j hd kj cgih`c`ói buajij erditd jk hdvdi`r`aprdhdc`lkd hd kgs jcgitdc`a`ditgs b`stór`cgs.

Page 56: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 56/188

Page 57: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 57/188

4=

Kjs cjrtjs di tghjs kjs àpgcjs bji pdra`t`hg qud dk cgrjzói sd dx- prdsd y kj pjs`ói sd aji`dstd tjk cgag kg `ih`có Uji Mgmb di uij

cjrtj j su bdrajig Xbdg> ‛Ad s`ditg v`dng y jmgtjhg pdrg, s`i daljr-mg, jui cgisdrvg di aá jkmg hdk jajitd, puds ig bd hdnjhg hd dxpdr`-aditjr ui vdrhjhdrg ditus`jsag pgr kj p`iturj‑. Di tghjs kjs àpgcjs,dk màidrg dp`stgkjr, qud jbgrj jhgptj kj egraj hdk cbjt, d–aj`k  y gtrjsaghjk`hjhds y tàci`cjs, t`did su rjzói hd sdr di pghdr dxprdsjr kgssudúgs hdk bgalrd, su vgcjc`ói hd sdrv`c`g y kj pgs`l`k`hjh hd bjcdr rd-m`strg hd dkkg, aês jkkê hd kgs tditêcukgs hd kj `iagrtjk`hjh g dk gkv`hg.

Page 58: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 58/188

42

Vrgtjmgi`stj> kj aþs`cj

Ajssdrjtt` di ckjvd hd Jhj Vr`ajvdrj

Hdh`cjhg j a` b`ng ]gkemjim Ndsþs

Kgs hdsculr`a`ditgs apgrtjitds sd hji cujihg uig adigs kgs dspdrj? pudhdi gcurr r di uij dsqu`ij, di ui rdstjurjitd, di ui tdjtrg, di uijdstj g di cjsj hd ui ja`mg? dkkgs sjktji hd rdpditd y hdshd su s`kdic`g`rrjh`ji uij kuz dspdc`jk pjrj rdtjr iudstrj `ih`edrdic`j. Di a` cjsgdstgs dicuditrgs hdk pr`adr t`pg gcurrdi cgi aundrds, k`lrgs y h`scgs.

Dk bjkkjzmg jk cujk ad vgy j rdedr`r di dstj crói`cj t`did qud vdr

cgi kj aþs`cj y aês cgicrdtjaditd cgi kj aþs`cj hd jvjizjhj qud sdbjcd di Udidzudkj. Drj ui cêk`hg háj hd nui`g hd <664 cujihg di uirdcgrr`hg pgr kgs kjhgs hd Kgs Cjglgs, kj MJI y dk Ausdg hd LdkkjsJrtds, sd ad gcurr`ó ditrjr j kj k`lrdráj Jtdidg. Eud jkká hgihd h`v`sà

 pgr pr`adrj vdz ui h`scg hd Ajssdrjtt <kts. Eud ui jagr j pr`adrj v`s-tj, kg cgidsg. Jk vdrkg di uig hd kgs jijqudkds ad cjut`vó dk cgkgr`hghdk h`sdúg hd kj tjpj. Dk tátukg ig pgháj sdr aês sumdrditd> ‛Ajssdrjtt`<kts. Dxpgs`c`ói vdrjig–vdrjig‑. Aês jljng sd pgháj kddr> tbd hgwi

tdapg vdidzudkji prgndct . Xgaà dk CH, pjmuà di kj cjnj y h`nd pjrj a`sjhditrgs> ‛Ugy j vdr hd quà sd trjtj dstg‑.

Pj di a` cjsj pusd dk h`scg y ad hdnà kkdvjr pgr su sgi`hg divgkvditd.Eud uij v`lrjc`ói qud ad cgidctó cgi kg iudvg, cgi kg urljig, pdrg s`ihdsk`mjrad hd a`s rjácds, a` bdrdic`j aus`cjk, a` pjtr`j sgigrj y kg qudds auy rdvdkjhgr> kj aghdri`hjh aus`cjk qud j tghgs igs tgcj. Hdshddsd háj ad glk`muà j rdv`sjr dk rdstg hd su h`scgmrjeáj. Dk CH jhqu`r`hg

di Cjrjcjs drj dk tdrcdrg hd su prghucc`ói aus`cjk. Jk êklua Dxpgs c`óivdrjig–vdrjig  (<668), kd prdcdháji>  Di Sjljij Mrjihd tjal`ài bjy (<66<) y Ujc`kói hjis kj cbjalrd (<663). Di kgs dstjitds yj dstjlj dkh`scg hd dsd júg> Egkokgrd IG–trjh`c gijk Udidzgkjig # 8 (<664).

Page 59: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 59/188

40

Vjrj pgidrad jk háj y bjcdrkd sdmu`a`ditg j kg qud bj s`hg kjdvgkuc`ói aus`cjk hd Ajssdrjtt`, lusquà jqudkkgs h`scgs qud ad

ejktjlji. Vjrj dkkg kgmrà ditus`jsajr j a` b`ng ]gkemjim, qu`di sdcgiv`rt`ó di a` cóapk`cd di dstd rjstrdg hd kgs h`scgs ejktjitds? j àkkd hdlg Ujc`kói hjis kj cbjalrd y Cgctdk #4> Cjcjg, Aundr y Ldjts (<665),dk rdstg kg jhqu`rá di Ajrjcjy.

·Hd quà sd trjtj tghg dstg7 ·Zuà ds dk hgwi tdapg7 ·Zuà ds dkcb`kkgut 7 Di pr`adr kumjr, dk hgwi tdapg  s`mi`cj t`dapg ljng, r`t-ag kditg? dk cb`kkgut  (cuyg s`mi`cjhg di `imkàs ds rdkjnjrsd) ds uijhd kjs aghjk`hjhds hdk hgwi tdapg, nuitg jk jal`dit  y dk kguimd, dscgisdcudic`j y vjr`jc`ói hd kj aþs`cj bgusd y tdcig. Cgag màidrg, dkcb`kkgut  bj dvgkuc`gijhg bjc`j uij aþs`cj aês cgapkdnj hgihd kjs eu-s`gids gldhdcdi j kgs aês h`st`itgs cr`tdr`gs? sd pudhd bjcdr cb`kkgut  hdlgssj–igvj, hd kgs \gkk`im Stgids y bjstj hdk a`saás`ag Xág S`aói.

Vjrj qu`dids jþi ig kg sjldi, Ajssdrjtt` ds ui prgydctg `apuk-sjhg pgr kgs bdrajigs Edrijihg y Jrajihg Móadz (gr`uihgs hdAjrjcjy), qu`dids j pjrt`r hd uij prgpudstj erdscj y jk`aditjhj pgr

dkdaditgs hd iudstrj cukturj aus`cjk, bji crdjhg ui sgi`hg gr`m`ijkqud ijhj t`did qud vdr cgi kjs vjr`jitds hdk cb`kkgut  hd gtrjs kjt`tuhds.Jrajihg di Cbujg (Cjrjcjs), y Edrijihg di Vjrás, sgi kgs jrtácdshd dstd prgydctg qud yj suaj uij kdm`ói s`mi`cjt`vj hd jha`rjhgrdsdi vjr`gs pjásds qud kg s`mudi j trjvàs hd @itdridt. Hdspuàs hd c`icg

 prgydctgs h`scgmrêcgs, Ajssdrjtt` <kts igs vudkvd j sgrprdihdr cgiCuditgs hd Jhj 5  (<66=), ui h`scg qud cuditj cgi kjs `itdrvdic`gidshd Mjàk`cj, Kgs Ja`mgs @iv`s`lkds y Dr`oj hd Kj Udmj.

Di Cuditgs hd Jhj 5 , Ajssdrjtt` kgmrj s`icrgi`zjr dst`kgs, iudi-c`js y kgs aês vjr`jhgs dkdaditgs tàci`cgs pjrj prgpgrc`gijrigs uijglrj cgbdrditd, erdscj y jkmg juhjz pdrg s`i kkdmjr iuicj j kj dstr`-hdic`j y h`sgijic`j qud tjitg igs rghdj. Jhjrj ds dk igalrd hd kjb`nj aês pdqudúj hd uig hd kgs bdrajigs Móadz qud s`rvd hd tátukgy sdúudkg j dstj prghucc`ói v`mgrgsj prdsditjhj di egraj hd rdkjtgshgihd kgs ldjts y adkghájs vji hjihg cgbdrdic`j y cgicdptg hd ui`-

hjh. Jhj Vr`ajvdrj (cgag sd t`tukj uig hd kgs surcgs) di ckjvd hdhgwi tdapg ds ui ludi ajtdr`jk pjrj hjr pjsg j kj jragiáj y hdnjrqud kj pjz sd `istjkd di iudstrg `itdr`gr.

Page 60: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 60/188

56

S`i huhj jkmuij, kj aþs`cj hd Ajssdrjtt` ds pjrj pjsjrkj l`di, auysujvd y jkdnjhj hd kj jijrquáj dxtdr`gr. Di ui sbgw gerdc`hg dk :¾ hd

igv`dalrd hd <662 di dk Jukj Ajmij hd kj TCU, Ajssdrjtt` <kts tuvgkj gpgrtui`hjh hd prgagc`gijr dk h`scg Cuditgs hd Jhj 5  . ·Zuà tjk7

Udidzudkj y kj aþs`cj dkdctrói`cj

@

Dk s`itdt`zjhgr> bjcdhgr hd sgi`hgsDs auy erdcuditd bjlkjr di kj jctujk`hjh hd aþs`cj dkdctrói`cj s`i

hdtdidrigs j ihjmjr di tgrig jk gr`mdi hd ui agv`a`ditg qud yj suajuijs cujtrg hàcjhjs. Ugcjlkgs cgag  sjapkdgs, ldjts, bgusdaus`c  yhn¸s egraji pjrtd hdk auihg cgitdapgrêidg y sus s`mi`cjhgs, jsg-

c`jhgs j kjs tàci`cjs dkdctrói`cjs. Di dsd êal`tg tdidags prgpudstjshgihd sd jlgrhj dk cb`kkgut  y dk hgwi tdapg hdk cujk yj gerdc`ags uijaudstrj di kj crói`cj jitdr`gr jk rdedr`rigs j Ajssdrjtt` <kts.

Jitds hd gcupjrigs hdk cjsg cgicrdtg hd Udidzudkj ds idcdsj-r`g ul`cjr kgs jitdcdhditds y rdedrdic`js euihjaditjkds hd kj aþs`cjdkdctrói`cj, cuyj b`stgr`j `ickuyd uij k`stj hd jrt`stjs pdrtdidc`ditdsj h`edrditds dst`kgs y tdihdic`js aus`cjkds. Ti rdcuditg hd kj aþs`cjdkdctrói`cj hdld tgajr di cuditj kgs jpgrtds p`gidrgs hdk `imdi`drg

Ajrtdigt, crdjhgr hd kjs Gihjs Ajrtdigt di kgs júgs <6 hdk pjsjhgs`mkg? dk tjk`jig Kuc`jig Ldr`g y dk jkdaêi Ojrkbd`iz Stgcobjusdi, pgrc`tjr trds igalrds aprdsc`ih`lkds di uij b`stgr`j qud sd cgistruyó cgi`ivdst`mjhgrds hd h`st`itjs h`sc`pk`ijs.

Dk mrji jumd hd kj aþs`cj dkdctrói`cj sd hj j pjrt`r hd kgs 56 cgidk usg hdk s`itdt`zjhgr h`sdújhg y pjtditjhg pgr dk `imdi`drg \gldrtAggm. Jk jprgvdcbjr kjs aêx`ajs pgs`l`k`hjhds hd dstd jrajtgstd, dkaþs`cg d `imdi`drg ]jktdr Cjrkgs rdcrdó hd ajidrj gr`m`ijk kjs p`dzjshdk rdpdrtgr`g ckês`cg y dh`tó kg qud di su t`dapg (:050) eud tghg uijcgitdc`a`ditg> Sw`tcbdh gi Ljcb (Cgidctjhg cgi Ljcb). Dstd h`scg

 prghuc`hg ljng dk sdkkg Cgkual`j cgitdiáj tdajs hdk v`dng Ljcb (Nuji

Page 61: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 61/188

5:

Sdljst`êi) cgag Cjitjtj <0, Su`td Grqudstjk I¾ 3 , Cjitjtj :8=  y dkCgic`drtg Lrjihdalurmg I¾ 3, ditrd gtrjs.

Nuitg j kgs jpgrtds hd ]jktdr Cjrkgs (qu`di jk cjal`jrsd dk sdxgjhgptó dk igalrd hd ]dihy Cjrkgs), sd jk`idji kgs igalrds hdk mrjiOkjus Scbuktzd, cgeuihjhgr hdk mrupg jkdaêi Xjimdr`id Hrdja? Uji-mdk`s, O`tjrg, Xga`tj, Ndji A`cbdk Njrrd, \`co ]jodaji (tdckjh`stjhdk mrupg Pds), Od`tb Dadrsgi (hdk mrupg Dadrsgi Kjod jih Vjkadr),\`co ]r`mbt (V`io Ekgyh), Jkji Vjrsgis (cgkjlgró itdisjaditd cgag`imdi`drg hd sgi`hg di kj prghucc`ói hdk êklua Xbd hjro s`hd ge tbd

aggi) ditrd gtrgs aucbgs igalrds qud cgis`mijrgi su crdjt`v`hjh di prg hd ui sgi`hg y hd uij dxprds`ói qud sgkg pgháj cgicrdtjrsd j trjvàshdk usg `itdk`mditd hdk s`itdt`zjhgr.

Jk sdmu`r kj pjutj hd dstjs mrjihds rdedrdic`js, kgs vdidzgkjigs igsd qudhjrgi jtrês.

Di luscj hd ui sgi`hg qud igs `hdit`cjrj cgag pudlkg hd uijmrji trjh`c`ói aus`cjk, iudstrgs crdjhgrds jcgpkjrgi su sdis`l`k`hjh jkcgapês hd kjs tdckjs. Hd dstd aghg rdcgrhjags hd dsj pr`adrj dckgs`ói

igalrds cgag> Uytjs Lrdiidr (adrdcdhgr hd uij crói`cj jpjrtd), Mdrry]d`kk y Cbdk`qud Sjrjl`j, qu`di di :0=< igs ditrdmó uij vdrhjhdrj

 ngyj> \dvgkuc`ói dkdctrói`cj di aþs`cj vdidzgkjij ,  di kj cujk jpjrdcdirdagzjhgs kgs tdajs>  Dk pjnjr kkg ,  Ajrjcj`lg di kj igcbd ,  Vgkg

ajrmjr`tdúg, Cjitgs hd a` t`drrj , Dk Cuajcg hd Sji Nuji , Dk h`jlkg

 sudktg ,  Vgkg cgr`jig, Ajrd–Ajrd, Vgr cgadr zjpgjrj, Dk pênjrg

 mujrjihgk, Sgalrj di kgs Aàhjigs, Ljrkgvditg, \ág Ajizjijrds y Kj

ldkkj hdk Xjauijimud.

J aghg hd dstjr j kj pjr cgi su t`dapg, dk jutgr hd  Jis`dhjh  igs prdsditó ui h`scg qud ig huhg jk cjk`cjr hd jvjizjhj y rdedrdic`j hd pr`adr grhdi pjrj qu`dids bgy bjlkji tji jkdmrdaditd hd aþs`cj dkdc-trói`cj, cb`kkgut  y idg egkokgrd.

Di dstj b`stgr`j hd kj aþs`cj dkdctrói`cj ig pghdags gkv`hjr kjscgitr`luc`gids hd mditd auy tjkditgsj y juhjz cgag kgs vdidzgkjigs>A`mudk Êimdk Eustdr, Êimdk \jhj (tjkditgsg y jvditjnjhg jkuaig hd

Okjus Scbuktzd, qu`di cuditj jhdaês cgi uij `itdrdsjitd h`scgmrjeájdi v`i`kg), A`mudk Igyj, Jkgisg Xgrg, Nuk`g h¸Dscr`vji (aþs`cg, prg-huctgr y jutgr hd `apdcjlkds trjljngs hd ljngs, pdrcus`ói y sjapkdgs)y bjstj dk a`saás`ag Dhujrhg Ajrturdt, hd qu`di rdcgrhjags su trj-

Page 62: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 62/188

5<

 ljng di Cjsj lgi`tj, prgpudstj hd aþs`cj jal`ditjk cgapudstj pjrjkj dxpgs`c`ói bgaói`aj prdsditjhj di dk AJCCS@ (:022). Eud ui

trjljng hd `itdmrjc`ói jrtást`cj qud jlgrhó Ajrturdt di cgal`ijc`óicgi kjs glrjs hd kgs crdjhgrds pkêst`cgs \jejdk Ljrr`gs, Ngrmd V`zzji`y Ajrcgs Sjkjzjr Hdkig. Dstj dxpgs`c`ói ad trjd auy mrjtgs rd-cudrhgs jk mujk qud gtrj prdsdic`jhj di kj MJI di kj cujk tuvg kumjruij dxpdr`dic`j s`a`kjr hd `itdrjcc`ói jrtást`cj. Dstj vdz eud ditrd kjglrj pkêst`cj adtjeás`cj hd Ajurg Adnájz y kj aþs`cj hd A`mudk Êi-mdk Eustdr, j prgpós`tg hd kj dxpgs`c`ói Adtjagregs`s (:028).

Vgr dstj y gtrjs tjitjs rjzgids, cujihg sd bjlkd hd aþs`cj dkdctró-i`cj ig gkv`hdags j kgs p`gidrgs hd uij b`stgr`j qud jþi ig hdnj hdajrjv`kkjrigs y di kj cujk Udidzudkj t`did ui pjpdk dstdkjr.

Udidzudkj y kj aþs`cj dkdctrói`cj

@@

Bdcbg di cjsjUdidzudkj t`did ui pdsg dspdcácg di dk hdsjrrgkkg hd kj aþs`cj dkdc-trói`cj hd tghg dk cgit`iditd di jtdic`ói j uij trjh`c`ói aus`cjk qudbj `iscr`tg igalrds vjk`gsgs di kj `iigvjc`ói y kj crdjc`ói hd iudvgskdimujnds sgigrgs.

Dstj b`stgr`j cuditj cgi vjk`gsjs rdedrdic`js rddnjhjs di prgpudstjsjuhjcds cgag kjs hd Uytjs Lrdiidr, cgi ui cgapdih`g hd mrji cjk`hjhqud kgmrj eus`gijr kj aþs`cj vdidzgkjij cgi dkdaditgs hdk rgco   prg-mrds`vg y njzz ? Mdrry ]d`k, jutgr hd uij glrj k`mjhj jk ui`vdrsg hdk njzz  y jk`aditjhj cgi kgs sgi`hgs d `istruaditgs prgp`gs hd iudstrjs rjácdsaus`cjkds? Cbdk`qud Sjrjl`j, cgi uij prgpudstj qud cginumj kgs dst`kgstrjh`c`gijkds y dk usg hd kgs dkdaditgs dkdctrói`cgs? kgs bdrajigs Sp`td-

r`, qu`dids h`drgi ui sjktg hd juhjc`j di Kgihrds di :0=< trjs dh`tjr uih`scg hd cgkdcc`ói cgi tdajs cgag Cjapds`ij y Ljrkgvditg? kgs bdraj-igs K`zjrhg qu`dids jk cga`dizg hd kgs 26 sd h`drgi j cgigcdr cgi tdajscgag Dk Idmrg Ku s, Cjic`ói jk êrlgk hd cglrd, Sdúgr hd kj pgajrrgsj.

Page 63: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 63/188

53

Adsds jtrês, jk jtdihdr kj sgk`c`tuh hd uij ja`mj qud sd `lj hd v`jnd pjrj \us j, ad hdh`quà j dstructurjr uij sdkdcc`ói vjr`jhj hd aþs`cj

vdidzgkjij cgi h`st`itgs dxpgiditds y dst`kgs qud vji hdshd aþs`cj kkj-idrj bjstj prgpudstjs rdc`ditds cgag \dcgvdcg y Ojtjog, pjsjihg pgrvgcjk`stjs d `itàrprdtds cgigc`hgs jk dst`kg hd S`aói Hájz, Zu`itdtg Cgi-trjpuitg, Agrdkkj Auúgz, Ajráj Xdrdsj Cbjcái, jkmg hd Mujcg y mj`tjstrjh`c`gijkds.

Tij vdz cgicku`hj kj sdkdcc`ói ad hdh`quà j burmjr di dk rdpdrtgr`gaês rdc`ditd hd kj kkjajhj aþs`cj dkdctrói`cj, qud jhdaês hd Ajssd-rjtt` <kts t`did j gtrgs dxpgiditds cgag kgs qud sd bji jmrupjhg di kjsdr`d Udidzudkj dkdctrói`cj, prgydctg vjimujrh`stj qud yj suaj hgsdh`c`gids hdh`cjhjs jk trjljng hd kgs hn‐s g p`icbjh`scgs di Udidzudkj.Sd trjtj hdk dseudrzg ijhj hdshdújlkd hd ui mrupg hd pdrsgijs prdgcu-

 pjhjs pgr h euih r mrji pjrtd hdk dspdctrg aus`cjk vdidzgkjig j pjrt rhd ui kdimujnd igvdhgsg qud kkdmj j ui pþlk`cg aucbg aês iuadrgsg.

Dstd prgydctg hd prgagc`ói hdk tjkditg ijc`gijk ds tjal`ài uij egrajhd rdcgigcdr dk trjljng qud bjcdi iudstrgs hn‐s. Dk rdsuktjhg hd dstd trjljng

sd rddnj di hgs vgkþadids qud bgy cgist`tuydi uij rdedrdic`j ijhj hds-hdújlkd. Di dkkgs igtjags h`vdrs`hjh aus`cjk y ui jktg i`vdk hd cjk`hjh.

Di dk vgkuadi hgs, sd hji c`tj cujrditj y c`icg p`icbjh`scgs kg-cjkds cuyg trjljng dstê rdpjrt`hg di hgs êkluads> uig vdrhd rdedr`hg jkj dkdctrói`cj auih`jk, y gtrg lkjicg cgi kg adngr hdk tjkditg ijc`gijkdkdctrói`cg. Dk h`scg lkjicg (<66=) cgit`did tdajs hd Ldtjajcs, Cjr-kgs Crdss, Hr. ]bg, Jrajihg Jr`zjkdtj, Hn Ku`m`, Hr. Auu, Cb`qu` UsOkjbr, Hji`dk Vjtdraji, Erjio Zu`itdrg, Ngsà Cjldkkg, JHI Cgkdct`vj,

Xurtkdh jih Daadrsgi, \gldrtg Cb`r`qu`, \j v`sujk Sguih, Jnh y XbdrKgrhs Dtb`cs Vdrcus`ói. Dk h`scg sd pjsdj pgr uij sdr`d hd dst`kgs y tdi-hdic`js, kg cujk jhdaês hd sdr uij v`rtuh, ds uij vditjnj pjrj qu`dids igqu`drdi jcgmdrsd dstr`ctjaditd j uij tdihdic`j, y ig glk`mj jk gyditd jui h`scursg agiótgig. Di kg pjrt`cukjr ad pjrdc`ó `itdrdsjitd dk trjljnghd Ldtjajcs hd kj pkdij dspjúgkj. @mujkaditd cdkdlrg kj vdrs`ói qudigs gerdcd Hr Auu hdk tdaj Cjic`ói pjrj t` hd Erjio Zu`itdrg. @mujkds

aàr`tgs adrdcdi> U`lrjt`gis, hd Jrajihg Jr`zjkdtj, Vrgadsjs adzckjhg pgr dk a saás`ag Erjio Zu`itdrg, y Kj ajig hdk tjalgrdrg, uij l`dikgmrjhj p`dzj hdk idgegko  jlgrhjhj pgr \j v`sujk Sguih.

Page 64: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 64/188

58

Udidzudkj Dkdctrói`cj < ds ui h`scg hd jmrjhjlkd juh`c`ói, cgi su-c`ditd h`vdrs`hjh aus`cjk pjrj cgapkjcdr j tghgs kgs mustgs dkdctró-

i`cgs y sd dicuditrj prghuc`hg ljng kgs aês jktgs i`vdkds hd dx`mdic`jaus`cjk di dk adrcjhg.

Dstd CH cgap`kjtgr`g dstê hdh`cjhg j kj Sgc`dhjh hd Sgrhg–C`dmgshd Udidzudkj (Sgc`dvdi). L`di vjkd kj pdij jcdrcjrsd j dstgs iudvgssgi`hgs qud igs gerdcdi uij h`adis`ói h`st`itj hd kj aþs`cj qud sdbjcd di dstd pjás.

A` ja`mg dk Cudrvg Kópdz

@i adagr`ja hdk adngr lkgmudrg hd aþs`cj ckês`cj:

Ti iudvg ja`mg bj kkdmjhg pjrj qudhjrsd y kkdijrigs kj v`hj hd aþs`cj

y hdsculr`a`ditgs jsgalrgsgs qud sd cgitjl`k`zji hdshd kj h`adis`óihdk dspár`tu cgag l`dids `ivjkgrjlkds. Sd trjtj hd ui pdrsgijnd qud v`vd

 pjrj h`serutjr kj aþs cj y cgapkjcdr j sus ja`mgs cgi kgs aês dx`mditds prgh`m`gs hdk jrtd sgigrg. Su igalrd ds dk Cudrvg Kópdz y hdshd ui lkgm l`di prgv`stg hd igvdhjhds igs ditrdmj h`jr`jaditd kjs mrjihds glrjs hdkj aþs`cj ckês`cj. Hdshd Jrmdit`ij, ‛dk Cudrv`tg‑, cgag kd a`ditji susaês cdrcjigs, igs sgrprdihd cjhj háj cgi cgrrdgs cjrmjhgs hd vdrhjhd-rjs ngyjs aus`cjkds.

Sdráj kj pr`adrj sdajij hd edlrdrg hdk júg <662 cujihg pgr rdcg-adihjc`ói hdk ja`mg Ngsà Jkg`sd Jlrdu, ad pusd di cgitjctg cgi dstd

 lkgm bdcbg pjrj mrjt`cjc`ói hd igsgtrgs, dkds adkóajigs. Su þi cg`itdràs ds kj aþs`cj, s`i ijhj j cjal`g, tjk cgag rdzj su kdaj> ‛Ti ds-

 pjc g hdk ui`vdrsg bdcbg pjrj vgs, cgi vgs, hd vgs, sglrd vgs, s`i aá. Tikumjr hgihd dicgitrjr tghg hd ijhj y ijhj hd tghg cjkcukjihg qud qu`zêskjs pjrjhgnjs sd rdcgic`k`di y kj ditrgpáj sgkg sdj ui cuditg hd bjhjs‑.

 (:) Igtj> Dstd lkgmudrg jrmdit`ig aur`ó di <660 di pkdij jct`v`hjh crd-jhgrj. Hudúg hd uij vjstj h`scgtdcj aus`cjk, Mjlr`dk Cudrvg Kópdz sd h`g jh`vukmjr kgs mrjihds y pdqudúgs tdsgrgs hd kj aþs`cj jcjhàa`cj. Bgigr y v`hjdtdrij j su kdmjhg.

Page 65: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 65/188

54

Hd ijc`gijk`hjh jrmdit`ij, pdrg cgsagpgk`tj, tdrrdig y ui`vdrsjkcgag \ulài Hjrág, dk Cudrvg Kópdz ds yj ui a`kkgijr`g. Su aàr`tg

ig ds jcuaukjr kgs vdrhds jqudkkgs qud hdcga`sji di jluktjhjs vjk`njsdi kgs jdrgpudrtgs `itdrijc`gijkds. Dk Cudrvg ds a`kkgijr`g di iþad-rg hd v`s`tjs rdc`l`hjs. Su lkgm ds auy cgapkdtg, bdtdrgmàidg, vdrsêt`k?

 pgdajs, rdcdtjs hd cgc ijs, cudrpgs dscukturjkds (purg kga`tg), disjygs pgkát cgs, k`tdrjr`gs…y pgr supudstg, glrjs aus`cjkds qud `ickuydi susrdspdct`vjs tjpjs.

Dstj ajrjv`kkj ig sgkg ds pgs`lkd pgr kgs jhdkjitgs hd kj jvjizjhjtdcigkgmáj, s`ig pgr kj sgk`hjr`hjh hd qu`dids sd s`ditdi agt`vjhgs jcgapjrt`r sus l`dids cukturjkds cgi sus sdadnjitds, cgi jquàkkgs qud sájprdc`jrêi dstgs pgrtditgs. Jsá vdags di kj rdh j c`ldrijutjs qud cga-

 pjrtdi h scgs CH, HUH, egtgs, pgdajs, cuditgs, crói`cjs, rddx`gids pgkát cjs y sgc`jkds, v`hdgs y tghjs kjs cgsjs qud pudhji tdidr ui vjkgraês jkkê hd kg cgadrc`jk.

 Hdlg cgiedsjr qud j pjrt`r hd dstd cgitjctg cgi dk Cudrvg Kópdz bddir`qudc`hg a` h`scgtdcj cgi glrjs qud ad bul`drji rdpgrtjhg t`dapg y

h`idrg. Cjhj háj jk jlr`r dk cgrrdg ad sgrprdihg y ad jkdmrg hd tdidr jkj ajig ui ajtdr`jk hd pr`adrj. P ig sd trjtj hd p`rjtdráj, s`ig hdk aês

 purg dspár`tu sgk`hjr g.S` ds c`drtg qud dk Cudrvg t`did prdh`kdcc`ói pgr hdtdra`ijhgs pdrág-

hgs y dst`kgs, sus divágs bji sdrv`hg pjrj cgapkdaditjr a` pjtr`agi`g,cgi jutgrds cgag Jrja Ojcbjtur`ji y gtrgs pgcgs h`euih`hgs cgag Oj-k`ii`ogv (gng, ig sd trjtj hdk `ivditgr hdk r`d jqudk), K`tgkee, ditrd gtrgsjutgrds cgitdapgrêidgs. Kj cgistjic`j hdk Cudrvg ad bj sdrv`hg pjrj

rdigvjr cgi vdrs`gids hd `apdcjlkd cjk`hjh. Xjk ds dk cjsg hdk Cgic`drtg

 pjrj v`gkái hd Lddtbgvdi di kj vdrs`ói hd Jiid–Sgpb`d Auttdr ljng kj ljtutj hd Bdrldrt vgi Ojrjnji.

Ti jiêkgmg jmrjhdc`a`ditg dv`hdic`ó dk ja`mg Ngsà Jkg`sd Jlrdu, prghuctgr hdk Vrgmrjaj Ckês`cgs h`m`tjk  qud sd trjisa`td tghgs kgs hg-a`imgs j pjrt`r hd kjs 2 hd kj ajújij pgr kj da`sgrj 22.4 EA hd Aj-rjcjy. J pjrt`r hd dstd cgitjctg y mrjc`js j kgs jpgrtds hdk Cudrvg, dk

 prgmrjaj bj japk`jhg su yj vjr jhg rdpdrtgr g.Di dk auihg hd kj lkgmgsedrj g lkgmjkjx`j bjy hd tghg y pjrj tghjs kjsidcds`hjhds y mustgs. Kgs bjy pjrj ljnjr pdkácukjs cgag ds dk cjsg hd Dk ej-

iêt`cg y gtrgs rdedr`hgs jk tdaj pgkát`cg, qud trjtji hd aji`edstjr dk ajkds-

Page 66: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 66/188

55

tjr jitd kj k`a`tjc`ói hd hdrdcbgs euihjaditjkds `apudstj pgr rdmáadidstgtjk`tjr`gs, cgi váct`ajs tjim`lkds qud sgi jcusjhjs hd cgadtdr hdk`tgs hd

cgic`dic`j. Xjk ds dk cjsg hd Pgji` Sêicbdz hd kj Mdidrjc`ói P, qu`di j pjrt r hd ui dst kg dkdmjitd rddnj dk dspár tu hd kj h s`hdic j culjij.

Ti jpkjusg sgigrg adrdcd dk Cb`mû`rd L`pgkjr cgi ui hdscjrijhg d`apkjcjlkd buagr qud ig hj cgicds`gids j kgs pgkát`cgs vdidzgkjigs hduig y gtrg ljihg. Bjy gtrgs qud trjtji h`vdrsgs tdajs hgihd igstjkm`j yigvdhjh sd adzckji pjrj rdjrajr dk hdsdg hd cgaui`cjr `hdjs y v`s`g-ids hdk auihg y dk jrtd.

Aês jkkê hd kjs cgis`hdrjc`gids sglrd cjk`hjh, cgis`stdic`j y v`mdi-c`j hd dstj iudvj egraj hd cgaui`cjc`ói, crdg qud dstjags js`st`dihgj ui jcgitdc`a`ditg s`i prdcdhditd, j uij rdvgkuc`ói hdk pdisja`ditg yaghg hd cgicdl`r dk vjkgr y cgisuag hdk prghuctg jrtást`cg trjhuc`hg di`iadh`jtdz, sgk`hjr`hjh y dcjc`j. Dstj ds uij rdvgkuc`ói aês tjim`lkd d`apjctjitd qud kj vgc`edrjhj pgr cujkqu`dr káhdr ads`êi`cg. Juiqud suscgisdcudic`js sgi `aprdhdc`lkds, hdshd yj jumurjags dk ijc`a`ditg hduij iudvj drj dsp`r`tujk.

·Kd mustj j ustdh kj aþs`cj ckês`cj7·Ds ustdh jcjsg ui hdlutjitd, ui jc`gijhg g s`apkdaditd ui jha`rj-hgr j h`stjic`j cgag jqudkkgs agrtjkds qud h`cdi crddr di H`gs y iuicjvji j kj `mkds`j y i` s`qu`drj hdnji ui dspjc`g pjrj kj grjc`ói7

Zu`zês kuzcj cgag uij prdmuitj `apdrt`iditd, pdrg ad jrr`dsmjrà jrdspgihdr cgi kgs `ih`cjhgrds qud ad jpgrtj kj rdjk`hjh `iadh`jtj y kjs

 pdrsgijs cgi qu dids ad bj tgcjhg cgapjrt`r j kg kjrmg hd tghj uij v`hj.Aucbjs pdrsgijs di dk auihg ditdrg qud bji pjkpjhg hd cdrcj kgs

 prgh`m`gs hd kj Grqudstj S`aói Lgkávjr ljng kj ljtutj hd Mustjvg Hu-hjadk dstjrêi nurjihg qud Udidzudkj, j nuzmjr pgr dk jktg i`vdk hd susaþs`cgs, ds ui pjás jajitd hd kj kkjajhj aþs`cj ckês`cj g jcjhàa`cj.

Kjaditjlkdaditd, kj rdjk`hjh ds gtrj. Zu`dids bgy sd sgkjzji jpkju-h`dihg y vgc`edrjihg grmukkg y ejksj sjp`dic`j ig sgpgrtji kgs trd`itj ytrds a`iutgs hdk pr`adr agv`a`ditg hd kj S`iegiáj i¶3 di rd adigr hd Ajbkdr, pgr c`tjr tji sgkg ui dndapkg.

Page 67: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 67/188

5=

 Ig igs kkjadags j dimjúgs. Jquá di Udidzudkj cgag di cjs` tghgskgs pjásds hdk auihg kj aþs`cj ckês`cj ds jprdc`jhj pgr uij a`igráj.

Di iudstrg pjás (cgi auy pgcjs dxcdpc`gids) kj aþs`cj ckês`cj ds v`stjcgi gndr`zj y hdshài. ·Cuêitgs hd iudstrgs cgapjtr`gtjs dscucbji pgrkg adigs ui bgrj h`jr`j j Lddtbgvdi, Ljcb, Mustjv Ajbkdr, g jk a`s-aás`ag @igcditd Cjrrdúg pjrj c`tjr uig hd kgs iudstrgs7 J dxcdpc`óihd kgs aþs`cgs jcjhàa`cgs, dstuh`jitds d `itdmrjitds hd kjs h`st`itjsjmrupjc`gids s`ieói`cjs y cgrjkds, dk cgaþi hd kj mditd v`vd y sd hds-v`vd pgr kgs vjkkdijtgs, dk rdmmjdtói, sjksj y tghjs kjs adiuhdic`js hdkj aþs`cj bdcbj pjrj pþlk`cg ajs`vg. P t`did qud sdr jsá pgrqud tghgbj s`hg pkji`cjhg pjrj dk cgisuag eêc`k, s`i cgapk`cjc`gids (tjk cgagkg hdcáj cgi grmukkg Vgr N`aàidz) y cgi a`rjs j prgcurjr kj aêx`ajrditjl`k`hjh j kgs ajmijtds hdk idmgc`g hdk ditrdtdi`a`ditg.

Cgag di pgkát`cj, kj mditd luscj kgs cja`igs aês eêc`kds. Vgr kgmdidrjk, kgs cjih`hjtgs aês dstr`hditds d migrjitds sgi qu`dids jk ijkrdsuktji ejvgrdc`hgs cgi dk vgtg pgpukjr. Pj bdags v`stg qud vgtgs yh`idrg ig cujhrji cgi dk jrtd y kj aþs`cj. ·Sdrê pgr dstj rjzói qud kgs

 pgkát`cgs, sjkvg cgitjhás`ajs dxcdpc`gids, sgi tji `ihgkditds cgi dkbdcbg cukturjk7

J aucbjs hd kjs pdrsgijs hd h`edrditds i`vdkds sgc`jkds y cukturjkds(kj cukturj ig sd a`hd pgr cbdqudrj i` cdstj t`qud s`ig cgi vgkuitjh y

 prdh`spgs`c`ói) qud jpkjuh`drgi y kkgrjrgi cujihg dk ajdstrg Jlrdueud bgirjhg cgi dk Vrda`g Vráic`pd hd Jstur`js, yg kds prdmuitg ·bjstjhóihd kkdmj su vgcjc`ói pgr kgs ckês`cgs7 P ig vdimji cgi dk cuditg hdkj dxckus`ói pgrqud tghj kj v`hj bji dx`st`hg cjijkds mrjtu`tgs pjrj dk

h`serutd hd kj aþs`cj di tghjs sus aji`edstjc`gids.Cujihg ig dx`stáj dstj vjk`gsj bdrrja`ditj qud sd kkjaj @itdridt, kgs

jajitds hd kj aþs`cj ckês`cj tdiájags qud `imdi`êrigskjs pjrj jccdhdrj kjs mrjihds glrjs. Tij k`mdrj rdtrgspdct`vj di dk t`dapg igs kkdvjrájbjstj dk cjijk ckês`cg hd \jh`g Ijc`gijk hd Udidzudkj y dk sdkkg CárcukgAus`cjk crdjhg pgr Jkhdajrg \gadrg di kgs júgs 56. Hdspuàs v`i`drgikjs cgkdcc`gids hd kj dh`tgr`jk Sjkvjt hd kgs Mrjihds Cgapgs`tgrds y

Mrjihds Xdajs qud `ickuáj egkkdtgs y cjsdtds. Tij vdz `istjkjhj kj drjhdk CH, j pr`ic`p`gs hd kgs 06, b`zg su jpjr`c`ói kj rdv`stj Jajhdus qudsd dh`tjlj di Dspjúj cgi ui dxcdkditd ajtdr`jk `iegrajt`vg jhdaês hdkgs h`scgs cgapjctgs qud sdrváji hd cgapkdaditg y pr`ic`pjk jtrjct`vg.

Page 68: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 68/188

52

Dstj pulk`cjc`ói qud huró jprgx`ajhjaditd h`dz júgs c`rcukjihg pgrdstgs pjásds, cgist`tuyó uij euditd hd mrji vjkgr h`vukmjt`vg pjrj qu`dids

tdiájags k`a`tjc gids dcgióa`cjs pjrj jhqu`r`r kjs glrjs hd kgs mrjihdshd kj aþs`cj.

Di kgs júgs 56, qu`dids tdiájags `ick`ijc`ói pgr kj aþs`cj jcj-hàa`cj àrjags glndtg hd lurkjs y lrgajs hd tghg t`pg. ‛Aþs`cj hdaudrtgs‑, ‛ajtdr`jk pjrj euidrjr`j‑ y gtrgs cjk`cjt`vgs drji dk pji y dkmgkedjhg iudstrgs hd cjhj háj.

Bgy háj cujihg cgitjags cgi uij jvjizjhj tdcigkgmáj qud igscgidctj cgi kgs pr`ic`pjkds cditrgs hd h`eus`ói cukturjk, ds ijuh`tg qudtghjváj dx`stji pdrsgijs rdiuditds j cgigcdr dk ajrjv`kkgsg auihghd kj aþs`cj cgi ajyþscukj. AcKubji bjlkjlj hd kgs adh`gs erágsy adh`gs cjk`ditds pjrj adh`r dk dseudrzg qud cjhj uig hdpgs`tj didk h`serutd y jprdbdis`ói hd ui hdtdra`ijhg adisjnd. Di dk cjsg hd kjaþs`cj, kkêadsd s`ieói`cj, cgrjk, hd cêajrj, pgpukjr, pgp, rgco , sjksj,dkdctrói`cj, idg  egkokgrd g trjh`c`gijk, ds uij dxpdr`dic`j þi`cj qudhdajihj tghj iudstrj jtdic`ói y cgicditrjc`ói. J dkkj hdld jcuh`rsd

s`i prdnu`c`gs cgag qu`di sd ditrdmj j ui jctg jagrgsg. Iuicj sd kkdmjj dkkj pgr ui jeêi hd prdsua`r hd cuktg, i` cgi kj prdpgtdic`j, s`ig cgikj bua`khjh hd qu`di crdd di dk a`kjmrg hdk jrtd.

Agzjrt pjrj pr`ic`p`jitds

Hdh`cjhg jk ngvdi M`jicjrkg \ghrámudz Vjrrj

Kj audrtd hd Ngbjii Sdljst`êi Ljcb di :=46 ajrcj dk i hdk pdrághg ljrrgcg y hj p`d j kj drj hdk ckjs`c`sag. Sd`s júgs hdspuàs, ui <= hddidrg, bjlráj hd ijcdr di Sjkzlurmg ]gkemjim Jajhdus Agzjrt, md-i`g qud jþi ajit`did kj erdscurj di uij glrj kkdij hd buagr, lr`kkg y

dk a`stdr`g qud tgcj pgr `mujk j ditdih`hgs y pr`ic`p`jitds.J Agzjrt sd kkdmj pgr kgs aês vjr`jhgs cgihuctgs. Cujkqu`dr vájds vêk`hj s`daprd qud sd kgmrd pdrc`l`r kj dsdic`j a`saj hd dstd kd-mjhg `apdrdcdhdrg. Bjy qu`dids di kgs júgs =6 sd trgpdzjrgi cgi

Page 69: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 69/188

Page 70: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 70/188

=6

Bjy qu`dids jraji qud kd eud h`ctjhj pgr H`gs g dk Dspár`tu. Ds kg aês prgljlkd pgrqud tghj glrj hd vjkgr bj s`hg tgcjhj pgr dk Dspár tu.

Dstd hdtjkkd crdó di aá ui prdnu`c`g, qud bgy ejvgrjlkdaditd bdkgmrjhg supdrjr. Kj rdspudstj ad kj h`g dk t`dapg. Dstêljags jitd uimdi`g s`i `mujk hdk cujk sd dspdcukjlj aucbg y sd jcdrtjlj auy pgcg.

Xghjs dstjs `iqu`dtuhds qud s`daprd s`mudi prdsditds, jbgrj tgajirdk`dvd cujihg dk auihg ditdrg bj cdkdlrjhg kgs hgsc`ditgs c`icuditjjúgs hdk ijc`a`ditg hd Agzjrt. J prgpós`tg hd dstd ji`vdrsjr`g sd bjijmrdmjhg gtrjs `itdrrgmjitds, kj aês rdc`ditd eud j pjrt`r hdk `itdràs hdui i`úg, b`ng hd uij mrji ja`mj, pgr sjldr qu`di drj ]gkemjim Jaj-hdus Agzjrt.

Hdspuàs hd rdspgihdrkd cgi jkmuigs hjtgs lês`cgs y su rdspdct`vj`kustrjc`ói aus`cjk, ad qudhó gtrj `iqu`dtuh> ·Zuà hdldráj cgitdidr uiCH pjrj uij pdrsgij qud sd qu`drj i`c`jr di kj aþs`cj hd Agzjrt7 A`di-trjs trjljlj hd burmjr di a` l`lk`gtdcj–h`scgtdcj pjrj jrajr dstd h`scg,hdcáj pjrj a`s jhditrgs> Xghj sdkdcc`ói ds cjpr`cbgsj y jrl`trjr`j. Kgadngr di tghg cjsg ds hdnjrsd kkdvjr pgr dk tgrrditd sgigrg hd dstd aþs`cg.

Kgs p`cjh`kkgs sgi uij dspdc`d hd aut`kjc`ói hd tghj glrj tji edcuihj.Dsgs sjapkds s`i daljrmg td gerdcdi ui pjigrjaj qud kudmg hdld sdr`ihjmjhg. Kg `hdjk ds cgicditrjrsd di uij glrj cgapkdtj. Vgr dndapkg`i`c`jrsd cgi dk Cgic`drtg pjrj p`jig Iª <:. Xjal`ài pghrájags jcuh`rjk \àqu`da g kjs S`iegiájs 30, 86 y 8:. @mujkaditd vjkdi kgs Cgic`drtgs

 pjrj trgapj y grqudstj, g kgs Cgic`drtgs pjrj v`gkái iþadrgs 3, 8 y 4.S` hdnjags jtrês ui pgcg kj pr`sj prgp`j hdk t`dapg aghdrig pghrdagsdstjr j kj pjr hd dstd ui`vdrsg aus`cjk s`i `mujk.

S`i daljrmg, pdsd j kg h`cbg jitdr`graditd, ad jtrdvá j mrjljr kjsdkdcc`ói agzjrt`jij qud sjc`jráj dk itdràs hd tghg pr`ic`p`jitd. Dk CHdi cudst`ói cgit`did> dxtrjctgs hd kj Ekjutj aêm`cj ( H`d ^juldrõtd

), dk jihjitd hdk Cgic`drtg i¶ <:, Kjcr`agsj hdk \àqu`da, dk jkkdmrghd kj S`iegiáj i¶ 86, dk jkkdmrg jpdrtg hdk Cgic`drtg pjrj v`gkái i¾ 4, kjgldrturj g M`j kj adisj prdpjrjtj hd Hgi M`gvjii`, dk jkkdmrg ajdstg-sg, hdk Cgic`drtg i¶ 8 di a` ldagk pjrj trgapj y grqudstj? kj Vdqudúj

 sdrdijtj igcturij? S`iegiáj i¶. 86 jkkdmrg agktg? 68.– S`iegiáj i¶ 8: – jihjitd? rgihg jkkdmrdttg hdk Cgic`drtg pjrj glgd `i hg ajygr, O 3:8?Cgic`drtg pjrj trgapj y grqudstj. i¶ : di rd ajygr O 8:<? Cgic`drtg

 pjrj ckjr`idtd OU–5<<  jhjm`g?  Ajrcbj turcj? U`vjcd hdk Cgic`drtg

Page 71: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 71/188

=:

 pjrj trgapj y grqudstj i¶ 8 O–804? Hgi M`gvjii –  @i Zudkk dccds` g

 Iua`?  A`trjh` Zudkk¸jkaj imrjtj? y dk H`vdrt`aditg O 338 adiudttg.

J kj pjr hd su aþs`cj ds `apgrtjitd sjldr qud Agzjrt cgag bgalrdy jrt`stj eud ui dspár`tu k`lrd y ui rdldkhd qud sd idmó jk adigsprdc`gqud s`daprd bji sdit`hg kgs pghdrgsgs y jutócrjtjs pgr dk vdrhjhdrg jrtd.

J dsgs i`úgs qud sd dstêi bjc`dihg aucbjs prdmuitjs y sdmurjadi-td luscjihg di @itdridt jkmuigs hjtgs vjk`gsgs, kgs `iv`tg j `i`c`jr dsdcja`ig bjc`j kj ldkkdzj y kj pdredcc`ói hdpgs`tjhj di kj aþs`cj hd uijutàit`cg crdjhgr.

Dk jrtd hd Ku`s Nuk`g XgrgDk tátukg hd dstj crói`cj ig sgkg jkuhd j uig hd kgs tátukgs dh`tjhgs pgrdstd dxcdpc`gijk jut`stj vdidzgkjig, s`ig j tghj uij trjydctgr`j `apd-cjlkd qud `ickuyd jhdaês hd kgs h`scgs dh`tjhgs cgi kj jmrupjc`ói Di-

sjalkd Murrueág, uij l`di iutr`hj h`scgmrjeáj di sgk`tjr`g qud yj suaj pgr kg adigs s`dtd prgydctgs h`migs hd kgs aês dx`mditds cgkdcc`gi`stjs.

Bjlkjr hd Ku`s Nuk`g Xgrg ds bjcdr rdedrdic`j j kj dxcdkdic`j `itdr- prdtjt`vj. Su tgqud `icgieuih`lkd igs rda`td j uij iudvj h`adis`óihd kj aþs`cj j pjrt`r hd jrrdmkgs `itdk`mditds y dk jlgrhjnd hd ui rd-

 pdrtgr`g qud sd s`tþj di dsj pjtr`j sgigrj qud ig cgigcd ergitdrjs i` prdnu`c`gs cukturjkds.

J Ku`s Nuk`g kg vdi`ags s`mu`dihg hdshd sus jctujc`gids cgi dk mru-

 pg Disjalkd Murrueág hgihd sd h`g j cgigcdr y cgiegraó, mrjc`js j sutàci`cj hdpurjhj, uij kdm`ói hd jha`rjhgrds y jha`rjhgrjs qud ig kd

 p`drhdi p`sjhj. P ig ds pjrj adigs. J Ku`s Nuk g kg bdags dscucbjhg`itdrprdtjihg j kgs aês vjr`jhgs jutgrds y dst`kgs qud vji hdshd ui Bji-hdk bjstj ui Dhujrhg Sdrrjig, pjsjihg pgr kgs vjksds hd Jitgi`g Kjurgy tghj kj mjaj hdk rdpdrtgr`g b`spjigjadr`cjig.

Vdrsgijkaditd kg cgigcá di dk júg <665 di kj Cgkgi`j Xgvjr hurjitd

ui cgic`drtg gerdc`hg di kj prgmrjajc`ói hdk Edst`vjk @itdrijc`gijk hdAþs`cj hd Cêajrj. Di cgapjúáj hdk ajdstrg Jlrjbja Jlrdu jk p`jig,Xgrg igs hdkd`tó cgi ui rdpdrtgr`g cgiegrajhg di mrji pjrtd pgr kjs

 p`dzjs icku`hjs di su h`scg Ljcb, kkdvjhg j dsd dvditg pjrj su rdspdct`vj

Page 72: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 72/188

=<

 prgagc ói. Di uij sdmuihj gpgrtui`hjh kg dscucbà di gtrj dh`c`ói hdkedst`vjk (<66=) cujihg sd prdsditó cgi kj aþs`cj hd Erjic`scg hd A`rji– 

hj pjrj cgapkdaditjr d `kustrjr aus`cjkaditd dk bgadijnd qud sd dstjljr`ih`dihg jk prdcursgr hd kj `ihdpdihdic`j b`spjigjadr`cjij.

Cgi Murrueág tjal`ài ad bj tgcjhg vdrkg y gárkg `mujkaditd di kj`iadis`hjh hd kj Cgkgi`j Xgvjr `itdrprdtjihg kjs p`dzjs aês dalkdaê-t`cjs hdk mrupg `icku`hjs di kgs h`scgs Murrueág di v`vg, Dk trjljhdhgs y Dk cruzjg.

Sdráj auy h`eác`k hdc`h`rsd pgr ui h`scg di pjrt`cukjr, pgrqud cjhjuig t`did su dicjitg dspdc`jk. Hgs rdk`qu`js qud ig hdldi qudhjr eudrjsgi> Murrueág cgi Sdrdijtj Mujyjidsj y Dk rdtg, qud rdcrdj kj kdydihjhd Ekgrdit`ig y dk H`jlkg sdmþi vdrs`ói hd Vjuk Hdsdiid. Dstj prghuc-c`ói cuditj cgi kj `itdrprdtjc`ói cginuitj hd Murrueág y kj CjadrjtjCr`gkkj, jhdaês hd kjs jctujc`gids dstdkjrds hd Erjic`scg Vjcbdcg (didk pjpdk hdk H`jlkg), Jrmdi`s Sêicbdz (Ekgrdit`ig) y ]`kk`ja Jkvjrjhg(ijrrjhgr). Xghgs ljng kj h`rdcc`ói Ajiudk Bdriêihdz S`kvj.

Dsgs h`scgs ad bji sdrv`hg ig sgkg pjrj dk hdkd`td pdrsgijk s`ig pjrj

cgapjrt`r cgi ja`mjs, ja`mgs y eja`k`jrds, qu`dids di aês hd uij gpgr-tui`hjh ad bji jcgapjújhg j kgs cgic`drtgs. Di dsj kdm`ói hd `idej-

 lkds ja`mjs y ja`mgs sd jigtji> a` cgapjúdrj Njcqudk`id Hurêi, Ejiiy\gssd Mjrcáj, Jkajkuz Hájz, Jajihj Cr`st`ij Budrtj, Mjlr`dkj Agrêi,Jkegisg Sgkjig, U`kaj Sdrrjig, Jiod`tb Lrjcjagitd, dk prgedsgr NujiLjut`stj Ajrcjig, Pgycd Cjrgk`ij, y gtrgs tjitgs qud ig bji huhjhg dihdskjr pjrj pdh`r ui jutómrjeg y cgaprjr kgs h`scgs dh`tjhgs pgr Xgrgy h`spgi`lkds di dk adrcjhg.

Su h`scgmrjeáj di sgk`tjr`g rdm`strj tátukgs `aprdsc`ih`lkds cgag>U ditgs Jk`s`gs? Cjitgs y tgijhjs?  A`rjihj, su jutj y kj aþs`cj (di dkcujk ut`k`zj kj jutj trjvdrsj), Ljcb, Xgrg Sgkg, Mrji Hjizói cgi kj Gr-

qudstj hd Córhglj  cgi glrjs hd Vjqu`tg H‐\`vdrj, Nuji hd H`gs MjrcájJmu`kjr y S`kvdstrd \dvudktjs? y Dk jrtd hd Ku`s Nuk`g Xgrg (<66=), qudbgy igs gcupj.

Dk aês rdc`ditd hd Ku`s Nuk`g ds ui h`scg jitgkóm`cg qud jljrcj aês

hd vd`itd júgs hd su prghucc`ói h`scgmrêcj y cuditj cgi kj jsdsgráj hdLdtts`ajr Hájz di kj sdkdcc`ói hd kgs tdajs. Dk h`scg ickuyd glrjs hd S`-aói Hájz, Jstgr V`jzzgkkj, Jitgi`g Kjurg, Njcgl hg Ljihgk`a, JkgisgXgrg, Ngbjii Ngjcb`i Zujitz, Dhujrhg Sdrrjig, \`cjrhg Sjihgvjk, N. S.

Page 73: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 73/188

=3

Ljcb y Cgisudkg Udkêsqudz ( Làsjad aucbg) uij vdrhjhdrj sgrprdsj.Cgag tghj jitgkgmáj, àstj qud igs prdsditj Xgrg ds inustj pdrg jprg-

 p`jhj pjrj qu`dids sd jcdrcji pgr vdz pr`adrj j ui mrji jut`stj, g pjrjqu`dids qudrdags dxpdr`aditjr iudvjaditd dk pkjcdr hd rdv`sjr uijh`mij y dir`qudcdhgrj trjydctgr`j jrtást`cj.

Ajbjk`j, ui rdcudrhg pdrhurjlkd

Hdh`cjhg j a` b`ng Nuji Jihràs

Bgy ad bd kdvjitjhg cgi dk êi`ag hd dscr`l`r uij crói`cj sdit`hj cgisjlgr j v`hj, cgi sjlgr j ijv`hjh, kj Ijv`hjh qud bgy qu`drg cgapjrt`rcgi ustdhds. Cgi dkkg qu`drg rdvdkjr uij dxpdr`dic`j qud ad ajrcó di a`v`hj yj jhuktg pdrg qud cglrj sdit`hg di kj àpgcj hdcdalr`ij. Sd trjtj hd

ui rdmjkg qud j adh`jhgs hd kgs júgs 26 ad h`drj dk cgkdmj Ajrcdk VàrdzJr`js. Drj h`a`iutg di tjajúg pdrg pgrtditgsg di cgitdi`hg.

Di uig hd dsgs v`jnds qud b`c`drj dk ja`mg Ajrcdk j Iudvj Pgro,ad glsdqu`ó ui cjsdtd hd Ajbjk`j Njcosgi, S`kdit i`mbt, bgky i`mbt > uiigalrd sgigrg y dvgcjt`vg, jprgp`jhg pjrj `apkgrjr, `ivgcjr, y pgr su-

 pudstg, cjitjr. Di uij vdrs`ói `iusujk hd kj cgigc`hj Igcbd hd pjz , kjvgz prgeuihj hd Ajbjk`j Njcosgi sd jkzj pgr sglrd tghgs kgs prdnu`c`gs,huhjs y tdagrds.

Di a` v`hj ig bd dscucbjhg uij vdrs`ói adngr qud kj qud igs ditrdmjdi `apdcjlkd rdm`strg kj rd`ij hdk sp r`tujks. Dx`stdi a`kds hd `itdrprdtj-c`gids hd kj cgigc`hás`aj cjic`ói cgapudstj j pr`ic`p`gs hdk s`mkg [email protected]`lu`hj j Erjiz Rjv`dr Mruldr, kj p`dzj eud cgapudstj gr`m`ijkaditddi jkdaêi (jk adigs di kj kdtrj) pgr dk sjcdrhgtd justr`jcg Ngsdpb Agbr.

Sglrd dstj ejagsj cjic`ói sd bji dscr`tg aucbjs pêm`ijs qud gsc`kjiditrd kj a`tgkgmáj, kj cc`ói y kj b`stgr`j. Tij hd dkkjs jsdmurj qud kj

 p`dzj eud dicjrmjhj pjrj mu`tjrrj, supudstjaditd pgrqud dk órmjig hdkj `mkds`j dstjlj hjújhg. Hd bdcbg, kj pr`adrj vdrs`ói pjrj órmjig eudbdcbj cjs` ui s`mkg hdspuàs.

Page 74: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 74/188

=8

Vdrg ajs jkkê hd dstgs hjtgs tàci`cgs, qu`drg rdedr`r kg qud j aá cg-rrdspgihd cgag v`vdic`js, dagc`ói, suprdag pkjcdr y mjijs hd cgapjr-

t`r cgi a`s ja`mgs y ja`mjs dstd pgrtditg aus`cjk.Kds cuditg qud dstj vdrs`ói qud bgy h`serutg di tàci`cj h`m`tjk sd kj

hdlg jk trjljng jrtdsjijk pdrg h`k`mditd hdk bgy jusditd y s`daprd rdcgr-hjhg ja`mg Eàk`x Ejccb`i.

Dstj mrjljc`ói hd kj CLS (bgy Sgiy Aus`c) hjtj hd :0=5 (LX :338=)kkdmó j a`s ajigs jprgx`ajhjaditd di :024. Hdlg cgiedsjr qud hdshddsd ditgicds ig bjy ui h`c`dalrd qud ig dscucbd dstj mrjljc`ói, hgihd

s`ditg qud kj dsdic`j hd ui jkaj purj sd rdvdkj y sd rdldkj cgitrj kj `a- pgsturj hd qu dids sgkg vdi di kgs v`kkjic`cgs, jmu`ijkhgs, igdks y hdaêsvjr`jitds hdk màidrg ijv`hdúg, uij ajidrj hd cuapk`r cgi kj hdajihjhd uij tdapgrjhj `idkuh`lkd y s`mijhj pgr kjs prds`gids hdk adrcjhg,idmjhg j pdrhdr numgsjs gpgrtui`hjhds hd idmgc`gs.

Hurjitd aucbgs h`c`dalrds, dstj vgz nuitg j Agrdkkj Auúgz, Sd-rdijtj Mujyjidsj, Zu`itdtg Cgitrjpuitg, Ti Sgkg Vudlkg, S`aói Hájzy Ajráj Xdrdsj Cbjcái, ditrd gtrjs, egraji pjrtd hd a` trjh`c`ói ijv`-

hdúj y dk `ajm`ijr`g hdcdalr`ig qud bd trjtjhg hd jrajr cgi pdhjzgshd h`vdrsjs cukturjs. S` kj Ijv`hjh ds ui`vdrsjk, s` Ajbjk`j Njcosgi dsui`vdrsjk, ·pgr quà ig jidxjrkj j a` dqu`pjnd v`tjk, j dsd jk`aditg qudidcds`tj dk jkaj pjrj sdit`rsd s`daprd ngvdi y h`spudstj j pdrhurjr aêsjkkê hd tghgs kgs cjal`gs7

Crdg qud dstd ds ui ludi agaditg pjrj cgapjrt`r cgi tghgs ustdhdsui rdmjkg qud sd prgkgimj aês jkkê hdk t`dapg hd kj ijt`v`hjh. Di bgad-ijnd j kj Ijv`hjh dtdri`zjhj di kj dscdij hd Ldkài, dstd h`scg sdrv`rê pjrj

hdnjr pjtditd dk jprdc`g s`icdrg qud s`ditg pgr tghgs a`s sdrds qudr`hgs.Cgrr`ng puds, dk sdit`hg gr`m`ijk hd dstd dscr`tg. Bgy qu`drg dscr`l`r

uij crói`cj cgag têc`tj iv`tjc`ói j suadrm`rigs di dk tgrrditd sgigrg hduij vgz cêk`hj, þi`cj y hd aþkt`pkds ajt`cds. Zu`drg cgapjrt`r kj ajm`jy kj eudrzj hd dstgs móspdkds, qud bgy t`didi dk jcditg hd kj Ijv`hjh y hdkj grjc`ói s`kdic`gsj y prgeuihj.

Kj hdis`hjh hd kj vgz hd Ajbjk`j sgijrê cgag uij l`divdi`hj erdscj

y lr`kkjitd j Nuji Jihràs, a` b`ng qud dstê pgr ijcdr y qu`di sdmurjaditdrdpdt`rê kjs ckjvds euihjaditjkds hd dstd r`tg jiujk.

:2 hd h`c`dalrd hd <660

Page 75: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 75/188

=4

Kj Ijv`hjh hd Agrdkkj

 Ijv`hjh ds tdriurj, ajm`j y pgdsáj

Cujihg ijcd ui i`úg, uig cjhj háj

\jejdk Sjkjzjr Kj gtrj Ijv`hjh  

Kgs agaditgs aês `apgrtjitds hd iudstrjs v`hjs dstêi tjtujhgs sglrdui egihg aus`cjk. Kj Ijv`hjh ds uij prudlj dk hd tjk jrajc`ói. Jkditrjr hd kkdig di h`c`dalrd vgkvdags j dscucbjr kgs ldkkgs jmu`ijkhgsqud s`daprd igs ditus`jsajrgi y jcgapjújrgi di tghg dk r`tujk quds`mi`cj h`serutjr kj Ijv`hjh ditrd ja`mgs y eja`k`jrds.

Jk kkdmjr kj Ijv`hjh kg pr`adrg qud pgimg di a` dqu`pg hd sgi`hgsgi kgs jmu`ijkhgs `itdrprdtjhgs pgr dk Zu`itdtg Cgitrjpuitg, SdrdijtjMujyjidsj y pgr supudstg Agrdkkj Auúgz. Cg`ic`hg cgi Ngsà @mijc`gCjlrunjs cujihg jrajlj qud su Ijv`hjh drj Agrdkkj. Sdráj apdisjlkdkj Ijv`hjh (jk adigs pjrj aá, y yg sà qud aucbgs hd ustdhds cdkdlrjrêi

dstj hdvgc`ói) s`i kj vgz `itdisj hd Agrdkkj, cuyj dx`l`k`hjh, lr`kkg ycjhdic`j kd hji v`hj j kgs jmu`ijkhgs hd \jejdk Sjkjzjr, \jejdk @zjrrj,\`cjrhg Vàrdz, \gmdk`g Cjrjljkkg y sglrd tghg kgs hd Gt`k`g Mjkáihdz,cgapgs`tgr cdrcjig j igsgtrgs pgr su kjrmj pdrajidic`j di Ajrjcjy.

Ds prdc`sjaditd di Jrjmuj hgihd ul`cg j Agrdkkj Auúgz, jqu`di cgigcá di Cjtj, j prgpós`tg hd uij `iv`tjc`ói qud kd cursjrj kjEuihjc`ói Idksgi Sêicbdz Cbjpdkkái. Di kj cjsj hd pkjyj (Dk Êmg-rj) qud t`did dk hgctgr Sêicbdz Cbjpdkkái di Cjtj, tuvd dk pr`v`kdm`g

hd cgivdrsjr cgi Agrdkkj, qu`di dsd háj sd agstró ji`ajhj juiqudui pgcg jpurjhj jitd kj `ia`idic`j hd su prdsditjc`ói di kj @mkds`jhd Gcuajrd hd kj Cgstj. Di dstd cgrtg t`dapg qud bgy kucd dtdrig,Agrdkkj ad aji`edstó su prgeuihg jagr pgr kj aþs`cj vdidzgkjijqud jprdih`ó j vjkgrjr d `itdrprdtjr cgag ijh`d j pjrt`r hd kjs gr`di-tjc`gids y jrrdmkgs qud kd gerdc`drj dk ajdstrg U`cditd Da`k`g Sgng.

Dsd sêljhg eud kua`igsg di Gcuajrd. Kj vgz hd Agrdkkj sd ds-

cucbó cgag iuicj. Zu`dids tuv`ags dk pr`v`kdm`g hd dscucbjrkj dsdháj puh`ags rjt`cjr kg qud s`daprd sd bj h`cbg> Agrdkkj ds kj adngrvgz edadi`ij qud bj tdi`hg dstd pjás. Vdrg aês jkkê hd ui h`ctjadi,Agrdkkj cginumó di su vgz uij pjs`ói, ui sdkkg hd kg buajig, kj rdj-

Page 76: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 76/188

=5

k`zjc`ói pkdij hdk cjitg qud igs rdh`adis`gij cgag pjás. Bjláj didkkj uij dstjturj àt`cj di kj cujk dk cjitg jhqu`ráj kj h`adis`ói hd kg

mrjihd, hd kg vdrhjhdrjaditd trjscdihditjk. Cujihg dstêljags jitddkkj pdrc`lájags qud jkmg þi`cg d `rrdpdt`lkd igs dstjlj sucdh`dihgcgag màidrg. Ig tghgs kgs hájs ijcd uij Agrdkkj Auúgz. Dkkj igsgkg drj ui pgrtditg hd vgz s`ig uij s`mi`cjc`ói y uij mrjt`cjc`ói

 pjrj igsgtrgs h`cbgsgs agrtjkds. Cgadicà j dscucbjr su vgz j pjrt rhdk Zu`itdtg Cgitrjpuitg. Ig pdrtdidzcg j dsj mdidrjc`ói qud cgag@khdajrg Xgrrds kj vdiáj s`mu`dihg hdshd dk k`cdg Jihràs Ldkkg diCjrjcjs. A` dxpdr`dic`j ds aucbg aês cdrcjij di dk t`dapg. Sdráj j

 pjrt`r hdk pr`adr h`scg hdk Zu`itdtg cujihg ditrà di s`itgiáj cgi uijhd kjs vgcds qud aês ad bji cjut`vjhg j kg kjrmg hd tghj a` v`hj.Nuitg j dkkj cgkgcjráj (s`i êi`ags hd cgapjrjr) j vgcds cgag Ajbj-k`j Njcosgi, Dkkj E`tzmdrjkh, Jrdtbj Erjiok`i, Sjrjb Ujumbji, Cbr`stjKuhw`m, Sgkdhjh Lrjvg, Dk`s \dm`ij, A`rd`kkd Ajtb`du, Ajráj Cjkkjs,Paj Suajc y Cdsjr`j Dvgrj, cgag vdrhjhdrgs edióadigs cuyj pdr-hurjl`k`hjh di a`s mustgs jþi ad sgrprdihd. Xghjs dkkjs drji y sgi

mrjihds, s`i huhj jkmuij, pdrg i`imuij cgag Agrdkkj, cuyj vgz sdcrdcáj `mujkaditd di uij eukáj g di ui k`dh  hd Lrjbas.Aucbgs h`c`dalrds bji pjsjhg y dk cjitg hd Agrdkkj s`mud kkd-

ijihg kgs dspjc`gs hd a` cjsj y hd a` v`hj qud pjrdcd gtjr jitd uijrtd þi`cg d `rrdpdt`lkd di iudstrj b`stgr`j aus`cjk. Jegrtuijhjaditdkj hdvgc`ói jþi sd ajit`did.

Page 77: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 77/188

==

Gkv`hjhgs, `migrjhgs yajrm`ijhgs

Cgi dkkj pudhd sdr kj mkgr`j

Cgi dkkj pjsjs j kj b`stgr`j

P s` kd ejkkj kj adagr`j

Uj y pgid j gtrg di tu kumjr 

M`grhjig H` Ajrzg

Cgi dkkj ig bjy sjk`hj eêc`k  

Dk auihg hdk dspdctêcukg, di su cgapkdn`hjh, dic`dihd kgs rddc-tgrds pgr aucbg t`dapg sglrd jrt`stjs qud pjrdcdi tdidr di su euturguij dstrdkkj `icjihdscditd. Cgag cgitrjstd, dsgs a`sags rddctgrdsig m`rji bjc`j gtrgs tjkditgs qud sgi cgihdijhgs `inustjaditd j pdr-ajidcdr di ui prgkgimjhg s`kdic`g qud aucbjs vdcds cuka`ij cgi kj

audrtd eás`cj g dk gkv`hg tgtjk, sgkg ui mgkpd hd sudrtd g ui cjal`g dikj dstrjtdm`j hdk  sbgw lus`idss  kgs vgkvdrê j trjdr j kj pjkdstrj pjrjsjcjrkgs hdk inustg jigi`ajtg.

Di dstj mjkdráj hd tjkditgs dxcku`hgs y jutgdxcku`hgs, sd ul`cji jr-t`stjs cuyj dstrdkkj hdck`ió jk jpdijs `i`c`jrsd su cjrrdrj g jk hdsjihjrvjr`js a`kkjs di ui cja`ig qud kucáj prga`sgr`g? ds jquá cujihg `is-t`it`vjaditd egraukjags kj ckês`cj prdmuitj> ·qud sd sdrê hd kj v`hj hdeukji`tg g eukji`tj hd tjk7 Ds jkká cujihg cgadizjags j sjcjr cuditj hdk

 prgkgimjhg s`kdic`g qud kg bj sdpjrjhg hd kj juh`dic`j. S` rdv`sjagsjkmuigs igalrds j kg kjrmg hd kgs þkt`ags c`icuditj júgs tdihrdagsuij k`stj ljstjitd kjrmj.

Page 78: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 78/188

=2

Di adh`g hd uij b`stgr`j kkdij hd jiàchgtjs, cjal`gs di dk mustg ydstrjtdm`j hd kgs ajmijtds hdk dspdctêcukgs, igs v`didi j kj aditd kgs

igalrds hd jrt`stjs cgag Dh`tb Sjkcdhg, Gkmj Xdrdsj Ajcbjhg, Aj-yrj Ajrtá, Ajr`g Suêrdz, Vdcgs Ojivjs (þkt`ajaditd y ui pgcg jitdshd agr`r rdjpjrdc`ó pjrj prdsditjrsd di jkmuigs dvditgs pjrt`cukjrds),Jkldrtg Jcuúj (ui cjitjitd hd vgz pr`v`kdm`jhj y pdrtdidc`ditd j kjmdidrjc`ói hd kgs 26), Hdk`j, Dk`sj \dmg, Sdrm`g Vàrdz? Dv`g H` Ajr-zg, M`adig, Mu`kkdrag Cjrrjscg (dicdrrjhg di su kjlgr hd ejlr`cjitdhd cuújs cgadrc`jkds , n`imkds), Gswjkhg Agrjkds, Dstdk`tj hdk Kkjigqu`di pjrj ig qudhjrsd di dk jpjrjtg, sd suaó j kj prgpudstj hd kjsc`icg mrjihds nuitg j A`rkj Cjstdkkjigs, A`rtbj Vàrdz, Ajyrj Ajrtá,A`rij \ágs y Idyhj Vdrhgag), Ti hgs trds eudrj, Ajrkdid, dk ji`aj-hgr Cjppy Hgizdkkj, Cjrkgs Agrdji (jpjrdcd dvditujkaditd nuitg jgtrgs hd su mdidrjc`ói di dk sbgw hd kgs 56), Adk`ssj (qud jadijzócgi su rdtgrig), Kuz Ajr`ij, Ngrmd Cbjpdkkái Ldkkg (próspdrg daprd-sjr`g d igkv`hjlkd itàrprdtd hd Dk þkt`ag ldsg),  Jmi` Agmgkkói, Ku`sH‐Tljkhg, Bàctgr Aurmj, ditrd gtrjs dstrdkkjs hd h`edrditds àpgcjs

y dst`kgs, cuygs igalrds ig sudiji g ig kd h`cdi ijhj j kjs iudvjsmdidrjc`gids. Audrtgs eás`cjaditd g s`apkdaditd rdt`rjhgs, pdrh`drgidsd cgitjctg pdrajiditd cgi su pþlk`cg. Aucbjs vdcds kj pgpukjr`hjhds uij pgkát`cj hd adrcjhdg, ui dskgmji hd cjrtdkdrj. Kj cjk`hjh ds dktdsgrg dscgih`hg qud cjhj qu`di hdld hdsculr`r pdrg qud j kgs hudúgshdk idmgc`g kds `apgrtj pgcg gerdcdr.

Cjkcukjihg dsgs vj`vdids hdk sbgw lus`idss, jkmuigs bji prdedr`-hg ajitdidrsd cgi ljng pdrk pjrj h`serutjr hd kj `it`a`hjh eja`k`jr y

hdh`cjrsd j sus prgydctgs pdrsgijkds, kg cujk ig kgs jpjrtj hdk gkv`hg.

Xji`j hd UdidzudkjTij hd dsjs dstrdkkjs qud lr`kkó cgi kuz eukmurjitd y supg kgmrjr uij

rdjk cgidx`ói cgi hdisgs sdctgrds hd kj pglkjc`ói eud Xji`j, jrt`stjjutàit`cj qud mrjc`js j su sdic`kkdz, ijturjk`hjh y sglrd tghg, uijbdragsj vgz, cjut`vó j uij ludij pjrtd hdk cgit`iditd. \jt`cjihg dkv`dng jhjm`g, Xji`j ig puhg sdr prgedtj di su t`drrj, pdrg kgmró cjut`vjr

Page 79: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 79/188

=0

j sus a`kds hd sdmu`hgrds di pjásds cgag Cgkgal`j, Dcujhgr, Vdrþy Aàx`cg hgihd kj jckjaji, y dspdrji juiqud sdj uij prdsditjc`ói

suyj `itdrprdtjihg sus aês sgijhgs àx`tgs. Cgi rdspdctg j su aþs`cjdi kg pjrt`cukjr, ad pjsó jkmg cur`gsg, cujihg cga`dizj j lr`kkjr sudstrdkkj, j aá ig ad mustjlj pjrj ijhj kj aþs`cj qud dkkj cjitjlj?jcgstualrjhg j gtrgs sgi`hgs cgag NdtbrgXukk, Ldjtkds, \gkk`imStgids, Kdh ^dppdk`i, Sdrrjt, Vjcg @lêúdz, M`ij Ajráj B`hjkmg, igagstrjlj dk adigr `itdràs pgr dstd t`pg hd aþs`cj. Eud di kj cjsjhdk ja`mg Vdhrg Sdmuihg Bdrrdrj, j pr`ic`p`g hd kgs =6 di KgsAjmjkkjids hd Cjt`j hgihd dscucbà pgr pr`adrj vdz cgi jtdic`óiy jpjrtjihg kgs prdnu`c`gs j Xji`j. \dcudrhg qud eud ui h`c`dalrdcujihg sd igs qudhó pdmjhj uij pjrrjihj, dsj cjic`ói y uij hd NgsàEdk`c`jig eudrgi kjs aês cjitjhjs di dk erjmgr hd kj `itdra`ijlkd

 Ijv`hjh cgapjrt`hj ditrd ja`mgs y eja`k`jrds.Vjrj aá Xji`j ds cgag kj prdcursgrj hd uij ajidrj hd sdr kjt`ij

cgi sdic`kkdz y s`i tjitg jspjv`ditg. Dkkj sd jhdkjitó j kg qud sdrájhdspuàs kj prgpudstj hd Mkgr`j Stdeji? dsd ds a` pjrdcdr. S`i daljr-

mg, y s`i `apgrtjr pjrj ijhj qud cgapjrt`ó kjurdkds cgi Jihy Agi-tjúdz y Bumg Lkjicg di sdihjs prghucc`gids h`scgmrêcjs, ig eudtgajhj di cuditj di kjs iiuadrjlkds m`rjs qud sd bjcáji cgi jrt`stjshd adigr tjkditg pjrj Cgkgal`j hgihd ds l`di qudr`hj y sgk`c`tjhj.

Page 80: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 80/188

26

\dadalrjizjs hdshd uij lutjcj

Adagr`js hd ui c`iàkg @

Dk `apjctg hdk c`id jrtdSdráj idcdsjr`g v`v`r hgs v`hjs pjrj h`serutjr hd kjs iglkdzjs hdk c`id,jrtd qud sd b`zg hurjitd dk s`mkg RR. Di uij k`stj s`mi`cjt`vj sd jig-tji jutgrds euihjaditjkds, s`i cuygs jpgrtds sdráj h`eác`k, pgr ig hdc`r`apgs`lkd, ditdihdr kj dsdic`j hd kj aghdri`hjh. J kj pjr hd kj aþs`cj

y kj k`tdrjturj, dk c`id eud jk`aditjihg kj dstàt`cj y dk dspár`tu a`saghd kj aghdri`hjh. Luúudk, Ldrmaji, Vjssgk`i`, Ldrtgkucc`, Mghjrh,Xrueejut, Ourgsjwj, Edkk`i`, ^drdkk`, Jkkdi, Ldrmaji, Sjurj, ditrdgtrgs pgrtditgs hdk sàpt`ag jrtd eudrgi kgs h`sdújhgrds hd uij sdcrdtjdic`ckgpdh`j qud igs disdúó j a`rjr dk auihg y j igsgtrgs a`sags hdgtrj ajidrj.

Eud su cjrêctdr hd trjisegrajhgrj igvdhjh kg qud ad ji`aó j sdrjh`ctg jk c`id. Juiqud a` jc`ói jk c`id jrtd ijcd egrajkaditd di :0=8

cujihg cga`dizg j v`s`tjr kj C`idajtdcj Ijc`gijk, eud di :050 cgi dkdstrdig di Udidzudkj hd kj pdkácukj Edkk i` sjtyr`cgi cujihg lrgtó diaá kj cur`gs`hjh hd vdr jkmg h`st`itg jk c`id cgadrc`jk y trjh`c`gijk.

Page 81: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 81/188

2:

Dk bdcbg sd prghung di dk v`dng c`id Cjk`egri`j cujihg ui hga`img,s`i jv`sjr i` `iv`tjr j ijh`d, dicja`ià a`s pjsgs bjc`j dsj sjkj qud

cgapjrtáj dspjc`g cgi kj euditd hd sghj hdk kumjr. Eud di dsd r`icóihgihd ad hdnà jtrjpjr pgr kjs `aêmdids hd uij prgpudstj cuyg cgitd-i`hg ditdiháj auy pgcg. Dsj pdkácukj qud júgs hdspuàs v` cgi ajygrjtdic`ói prgvgcó ui cjal`g jlsgkutg di a` ajidrj hd pdrc`l`r dk c`id,dk jrtd y kj v`hj.

Cgi dk t`dapg, j kj yj dx`stditd C`idajtdcj Ijc`gijk sd eudrgijmrdmjihg gtrgs dspjc`gs pjrj dk c`id jrtd cgag kj sjkj hd cgic`drtgs hdkj TCU, C`id Vrdisj hdk CIV, kj Vrdv`sgrj, dk C`id Xrjsigcbg y uigscujitgs c`ids cgadrc`jkds qud jpgstjlji j dstj aghjk`hjh. Di dstd þk-t`ag rdimkói sd `iscr`ldi \jh`g C`ty y dk Cditrg Cgadrc`jk Cbjcjátg?dk Jtdidg hd Ajrjcjy y dk C`id Ckul hd kj Ejcuktjh hd Jmrgigaájhd kj TCU di Ajrjcjy? ditrd gtrgs qud cgist`tuydrgi kgs dspjc`gs hddsj pr`adrj dhucjc`ói `itdkdctujk y jedct`vj qud jk`aditó a` dspár`tu yjbuyditó pjrc`jkaditd dk trjv`dsg ejitjsaj hd kj sgkdhjh.

Eud j rjáz hd kj audrtd hd a` ajhrd y di jtdic`ói j kjs sumdrdic`js

hd kj ja`mj y cgapjúdrj hd dstuh`gs Cdijyhj \`vdrg cujihg tgaà kjhdc`s`ói hd v`s`tjr cgi aês erdcudic`j dsjs sjkjs hd c`id. ‛S` qu`drdshrdijr dsj tr`stdzj cja`ij, –`is`stáj a` ja`mj– cja`ij bjstj qud dkcudrpg qu`drj hdtdidrsd‑. Jsá kg b`cd, y ditrd trdcbg y trdcbg ditrjlj juij sjkj hd c`id.

Dk `apjctg g sjcuhói qud s`it`ó a` sdis`l`k`hjh cgi Ti pdrrg ji-

hjkuz  (hd Luúudk) jlr`ó ui cja`ig hdk cujk ig ad bd sdpjrjhg, j pdsjrhdk dapdúg hd kj `ihustr`j hdk ditrdtdi`a`ditg pgr sjcr`cjr kgs hd-

rdcbgs hdk dspdctjhgr dx`mditd pgr kjs mjijic`js hdk adrcjhg g kjsurmdic`js hdgkóm`cjs hd jkmuigs mgl`drigs ui`h`adis`gijkds.

Di a` trjis`tjr pgr kj pjitjkkj mrjihd di sgi`hg dstdrdgeói`cg ydi ljihj hd 34 a`káadtrgs, tuvd kj h`cbj y dk pr`v`kdm`g hd vdr mrji-hds ajrjv`kkjs cgag Cudrigs hd cjlrj , pdkácukj lþkmjrj h`r`m`hj pgrAdtgh` Jihgigv?  Dk s`kdic`g, hd @majr Ldrmaji, Dk h`scrdtg dicji-

tg hd kj lurmudsáj y  Ldkkd hd ngur , hd Ku`s Luúudk, Kj cgivdrsjc`ói , 

hd Erjic`s Egrh Cgppgkkj, Kjhrgids hd l`c`ckdtjs y  Dk njrhái hd kgs E`iz` Cgit`i`, hd U`ttgr`g hd S`cj (cgi kj `igkv`hjlkd jctujc`ói hdHga`i`qud Sjihj, cuyj dxc`tjitd lgcj jþi igs sdhucd hdshd kj h`s-tjic`j qud ajrcj dk t`dapg),  Igvdcditg, hd Ldrtgkucc`? Xdgrdaj , y

Page 82: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 82/188

Page 83: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 83/188

Page 84: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 84/188

28

t`cjs sgkg gpdrjlji cgag cgapkdaditg hd ui tghg qud ig idcdsjr`j-aditd tdiáj pgrquà hdtdra`ijr kj cgapkdn`hjh hd kj `isók`tj ldkkdzj.

Drj tjitj a` ditrdmj j kj C`idajtdcj qud kj aundr hd ui cgapjhrdkkdmó j hdc`rad, ig s`i c`drtj sgrij> ‛¡A`ng, hdshd qud td cgigzcg igqu`drds sjk`r hd jkká. Ti háj hd dstgs vjs j sjk`r prdújhg hd kj C`idaj-tdcj!‑ P ig sd dqu`vgcó Gaj`rj. Sjká prdújhg hd `hdjs kua`igsjs ycgi ui cgsags kkdig hd sudúgs y ejitjsájs, auy supdr`gr j kj sórh`hjrdjk`hjh qud jþi ad c`rcuihj.

Cgag ausdgs g ljicgs hd cukturj, kjs c`idajtdcjs hdldi ig sgkgrdsmujrhjr dk pjtr`agi`g c`idajtgmrêcg hd tghg dk auihg, s`ig sdi-tjr kjs ljsds hd uij sók`hj cukturj v`sujk. Dsj pjutj njhj pgr kj C`-idajtdcj h`g p`d jk grdc`a`ditg hd kgs c`idckulds y kjs sjkjs hd jrtdy disjyg, aês prgp`js hd kgs c`rcu`tgs cgadrc`jkds. Vdrg dsj ds gtrjb`stgr`j qud qu`drg trjdr j cgkjc`ói di gtrj ditrdmj.

Adagr`js hd ui c`iàkg @@@

@igkv`hjlkds tdajs hd pdkácukjsVjrtd hd dsj cukturj c`idajtgmrêcj qud igs bdags egrnjhg j kg kjrmghd dstgs júgs v`did tjtujhj di kgs  sguihtrjcos, tdajs aus`cjkds g

 ljihjs sgigrjs gr`m`ijkds hd kjs pdkácukjs pgr kjs cujkds sdit`ags uijajrcjhj prdh`kdcc`ói. Di dsgs sgi`hgs `igkv`hjlkds, sd cginumji uij

 pgrc`ói s`mi`cjt`vj hd iudstrjs ji`hjhds cgag dxprds`ói hd dsj

cukturj hd ajsjs qud pjrj l`di g ajk igs pdrtdidcd.Kgs tdajs aus`cjkds hd kjs pdkácukjs dstjlkdcdi jsgalrgsjs jsg-

c`jc`gids cgi erjmaditgs ckjvds hd iudstrj v`hj, jrt`cukêihgsd cgikjs `aêmdids, qud j pdsjr hdk pjsg hdk t`dapg, pdrajidcdi jickjhjsdi iudstrg `icgisc`ditd cgkdct`vg. S` puh`àrjags ui`r cjhj uig hddsgs `istjitds aus`cjkds, tdihrájags ijrrjc`gids ajrjv`kkgsjs, qudui`hjs j kjs `aêmdids, dstructurjráji dk adngr mu`ói sglrd iudstrg

rdcgrr`hg pgr dstj v`hj.Di a` cjsg pjrt`cukjr cga`dizji j sdhuc`rad kgs tdajs hd pdká-cukjs hdshd kj ejagsj Ajrcbj hdk cgrgidk Lgmm`d, sdmþi jhjptjc`óiqud bjcd Ajkcgka Jrigkh hd uij p`dzj cgapudstj gr`m`ijkaditd pgr

Page 85: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 85/188

24

Odiidtb Jkegrh y qud egraj pjrtd hd kj ljihj sgigrj hdk kad  Dk

 puditd sglrd dk rág Owj` (:04=), h`r`m`hj pgr Hjv`h Kdji (dk a`sag

hdk Hgctgr ^b`vjmg y Kjwrdicd hd Jrjl`j).Hdspuàs cgi dk cgrrdr hdk t`dapg sd jmrdmjráji gtrgs tdajs cgag>

dk Xdaj hd Kjrj hd kj pdkácukj  Hgctgr ^b`vjmg?  ^grlj dk mr`dmg?Mgtjs hd kkuv`j cjdi sglrd a` cjldzj, cgapgs`c`ói hd Lurt Ljcbj-rjcb qud s`rv`ó hd tdaj jk ka  Lutcb Cjss`hy. Cgi aucbj dagc`óirdcgrhjags kj aþs`cj hd  Kgs s`dtd ajmiáecgs, ljsjhj di  Kgs S`dtd

Sjaurê`s hd Jo`rj Ourgsjwj y qud di iudstrg adh`g sd cgigc`drjcgag S`dtd bgalrds y ui hdst`ig? Ti bgalrd y uij aundr ? Dk þkt`ag

tjimg di Vjrás (tdaj cgapudstg pgr dk Mjtg Ljrl`dr` pjrj dk ka hdLdrijrhg Ldrtgkucc`), ditrd gtrgs igalrds qud sjktji hdshd dk ljþkhd kgs rdcudrhgs.

Aucbgs hd dstgs tdajs t`didi tjitj cjk`hjh qud bji cglrjhg su`ihdpdihdic`j pjrj pdrhurjr aês jkkê hd kjs `aêmdids y jickjrsd diiudstrj aês rdcóih`tj adagr`j. Di jkmuigs cjsgs, ds tjitj kj cjk`hjhqud jk pjsjr kgs júgs tjrjrdjags dstjs adkghájs s`i rdcgrhjr i` ui

cditáadtrg hd kj pdkácukj. Hd dsj mjkdráj surmdi igalrds hd cgapgs`-tgrds cgi mrji eudrzj crdjt`vj y trjscdihdic`j.

Di uij k`stj auy dspdc`jk cgkgcjráj j I`ig \gttj, pgrtditgsg cga- pgs`tgr tjk`jig qud jcgapjúó cgi su aþs`cj j h`rdctgrds prdst`m`gsgscgag Edkk`i` (di Kj hgkcd U`tj y Gcbg y adh`g), U`scgit` ( Dk Mjtg-

 pjrhg), ^drdkk` ( \gadg y Nuk`dtj), Erjic`s Egrh Cgppgkj (kj sjmj hd Dk Vjhr`ig ljsjhj di k`lrg hd Ajr`g Vuzzg), Dii`g Agrr`cgid, jutgrhd iuadrgsgs tdajs hd kgs cujkds c`tjags> Vgr ui puújhg hd hókjrds

y  Dk ludig, dk ajkg y dk edg, h`r`m`hjs pgr Sdrm`g Kdgid, jhdaês hdC`idaj Vjrjh`sg, hd M`usdppd Xgrijtgrd? Ngbi Xgwidr ]`kk`jas,jutgr hd Kj mudrrj hd kjs mjkjx`js, DX  , @ih`jij Ngids , Bjrry Vgttdr

 y dk Vr`s`gidrg hd Jzojlêi, ditrd gtrgs aþkt`pkds sguihtrjcos).Zu`zês dsj tgaj hd cgic`dic`j jitd kj cjk`hjh hd jkmuigs tdajs

aus`cjkds bdcbgs pjrj dk c`id sd prghucd di aá j pjrt`r hd kgs ds-

 pjmbdtt` wdstdri. Di adh`g hdk t`rgtdg y kj l`di cgicdl`hj v`gkdic`j

igtà di dkkgs ui kdimujnd dspdc`jk qud aês hd uij vdz ad b`zg vgkvdrjk c`id pjrj vdr hd iudvg kj pdkácukj y jsá dscucbjr kgs cjut`vjhgrdssgi`hgs.

Page 86: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 86/188

25

Xdag qud jk bjcdr dstjs jrajc`gids ig dstgy s`dihg ijhj gr`m`-ijk, pdrg ds j pjrt`r hd dstgs tdajs, bdcbgs pjrj jcgapjújr kjs dscd-

ijs cjrmjhjs hd dagc`ói, cujihg kj ljihj aus`cjk cga`dizj j tgajrajygr rdkdvjic`j di dk mustg hdk pþlk`cg. Ti sdctgr ijhj hdsprdc`jlkdhd kj crát`cj sdújkj qud dk spjmbdtt` wdstdri cjal`ó kj egraj hd bjcdrc`id pgrqud bjstj dsd agaditg, sjkvg auy cgitjhjs dxcdpc`gids, kjsdxpdctjt`vjs d `itdràs hdk pþlk`cg dstjlji cditrjhgs di kgs prgtjmg-i`stjs y dk h`rdctgr, hdnjihg pjrj ui tdrcdr y cujrtg kumjr kj aþs`cjy dk mu`ói, hgs ejctgrds v`tjkds pjrj cgiedr`r ldkkdzj dstàt`cj y eudrzjcgrpgrjk, rdspdct`vjaditd j cjhj kad.

Jk cgivdrt`rsd di ui dkdaditg ckjvd qud rdeudrzj dk cgitdi`hg hdcjhj dscdij, kj aþs`cj di kj jctujk`hjh gcupj ui kumjr dstdkjr cjs``mujk qud kgs jctgrds y dk h`rdctgr. Zu`di dscr`ld aþs`cj pjrj c`id ighdld `r sgkg jk cditrg hd kjs `aêmdids, s`ig jk egihg a`sag hdk cgrj-zói hdk dspdctjhgr, dsg dxpk`cj kj rjzói pgr kj cujk iudstrg dstjhg hdêi`ag cjal`j hdspuàs hd vdr hdtdra`ijhj pdkácukj? uij prudlj hddkkg puhd cgistjtjrkj cujihg v` C`idaj Vjrjh`sg, hd M`usdppd Xgr-

ijtgrd di dk tdjtrg Cjrgiá di kj Vkjzj Udidzudkj, jk sjk`r dstjlj kkgrji-hg y cgi ui iuhg di kj mjrmjitj. A` jcgapjújitd, dk ja`mg AjiudkCjldsj cgi kgs gngs tjal`ài buadhdc`hgs ad iv`tó j tgajrigs uijscdrvdzjs y jsá cgaditjr dsj `igkv`hjlkd pdkácukj.

Kj aþs`cj dstjlkdcd kjs pjutjs hd tdis`ói, zgzglrj, dagc`ói, pkj-c`hdz y dk ckáajx di uij prghucc`ói c`idajtgmrêcj, kg aês jsga-

 lrgsg ds qud jk pjsjr dk t`dapg, dsj aþs`cj s`mud burmjihg di kgsrdcudrhgs pjrj dstructurjr di iudstrg `itdr`gr gtrg mu`ói qud qu`zês

iuicj dscr`l`rdags, pdrg qud cgiv`vd cgi iudstrj rdsp`rjc`ói y iuds-trgs aês cjrgs jibdkgs.

Page 87: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 87/188

2=

Adagr`js hd ui c`iàkg @U

Cjcbgrrg hd pjitjkkj mrjihd

Sgalrjs hd kj Cb`ij,

 sgalrjs hd kj Cb`ij.

Udj cgrrdr kj k`dlrd pgr kj cgrt`ij,

jk mjisg bjc`dihg dk mjisg,

jk bàrgd y jk v`kkjig

N.A. SdrrjtSgalrjs hd kj Cb`ij

A`s prdcjr`gs `i`c`gs cgag jc`gijhg j kj pjitjkkj mrjihd sd ul`-cji di Ljrkgvditg. Eud j adh`jhgs hd kgs júgs 46, cujihg ditrd kjs

 lruajs hdk a`tg y kjs cjih`kdnjs hd pjrpjhdjitd aghdri`hjh, v` a`s pr`adrjs pdkácukjs. J dstgs pr`adrgs kads kds prdcdh`ó kj prêct`cjhd numjr cgi kjs kucds hd kgs cjrrgs qud sd prgydctjlji di kj pjrdh hda` cjsj ul`cjhj di pkdij cjrrdtdrj ijc`gijk váj B`mudrgtd? j aghg hd`aprgv`sjr uij dspdc`d hd tdjtrg hd kjs sgalrjs, a` pr`ag Uáctgr y ygigs hdh`cêljags j cgimurjr cgi kjs ajigs tghj ckjsd hd `aêmdids,qud di iudstrj tdaprjij `ajm`ijc`ói, sd igs jitgnjlji v`vjs y jcgr-hds j kgs hdsdgs hd ejitjsdjr kjs b`stgr`js qud jþi ig bjlájags v`stgdi dk c`id. Dsj `ic`p`ditd sdh hd c`id eud jpkjcjhj pgr kjs pr`adrjs

 pdkácukjs adx`cjijs qud kkdmjrgi jk cjsdrág Kjs Agrgcbjs, ljstjrgijpdijs c`icg a`iutgs hd prgydcc`ói hd pdkácukj pjrj qud gkv`hêrj-ags dsjs sgalrjs hd kj Cb`ij qud qudhjrgi jickjhjs di dsgs sudúgsjrtdsjijkds cdrcjigs jk a`tg, hd iudstrj pr`adrj ejitjsáj.

Di ui cgrrjkói jicbg sd eudrgi jk`idjihg kjs s`kkjs pkdmjlkds ytjlurdtds qud cjhj dspdctjhgr `lj kkdvjihg jk kumjr hgihd sd prgydc-tjráj kj pr`adrj pdkácukj qud v` di a` v`hj. Dk rgstrg hd Ajráj Eàk`xjcdrcêihgsd jk hd Ngrmd Idmrdtd igs agstrjlj dk rgajicd jrqudtáp`cg

ditrd kgs bdrdhdrgs hd hgs eja`k`js r`vjkds. Sd trjtjlj hd Dk pdúói hd

kjs êi`ajs (:08<), pdkácukj h`r`m`hj pgr A`mudk ^jcjrájs qud di kj prgv`ic`j v`ags cgi dxcds`vg rdtrjsg.

Page 88: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 88/188

22

J Dk pdúói hd kjs êi`ajs kd s`mu`drgi c`itjs cgag> Jkkê di dk rji-

cbg mrjihd y  Jh`ós, Ajr`qu`tj k`ihj, di kjs cujkds lr`kkó dk cjr`saj

hd X`tg Muázjr? Kgs trds U`kkjkglgs y gtrjs qud yj ig rdcudrhg pgr aêsqud trjtg hd jct`vjr kgs rdsgrtds hd kj adagr`j. Mrjc`js j kj aþs`cjadx`cjij hd jqudk ditgicds (rjicbdrjs, cgrr`hgs y mujpjimgs) jþi

 pudhg dvgcjr jkmuigs rdtjzgs.Dsj jc`ói (aês glk`mjc`ói qud k`lrd dkdcc`ói) pgr dk c`id adx`-

cjig cgit`iuó crdc`dihg y jk`aditêihgsd di dk t`dapg cgi ig pgcgs lghr`gs y auy cgitjhgs jc`drtgs. Hd kgs Dstuh`gs Cburuluscg JztdcjS.J., rdcudrhg bjldr v`stg jkmuijs pdkácukjs hd Sjitg dk Diajscjrjhghd Vkjtj cgag Sjitg cgitrj kgs cdrdlrgs hdk ajk, Sjitg cgitrj kgs bga-

lrds `iedrijkds y Sjitg cgitrj kgs zgal`s, ditrd gtrjs qud egraji pjrtdhd uij sjmj cjs` itdra`ijlkd hd bàrgds, v`kkjigs y s`tujc`gids kkdijs hda`stdr`g, tdagr y dk dtdrig rdtg hd dierditjr kj audrtd y dk ajk.

Dsd pr`adr c`id qud v` hurjitd a` i`údz y tdaprjij jhgkdscdic`j,dstuvg hga`ijhg pgr kjs prghucc`gids adx`cjijs ajhd `i Cbjpuktd-

 pdc. Eud ui t`dapg hd jprdih`zjnd qud yg hdig cgag cjk`stdi`j itd-

kdctujk qud pjrj l`di g ajk jk`aditó a` bjalrd hd vgydur   isjt`sedcbg.S`i jtrdvdrad j hjr uij k`stj pgradigr`zjhj hd dsjs pdkácukjs qud

jmrupjlji j vjk`gsgs tjkditgs hd kj dscdij jztdcj? crdg qud dsd c`ids`rv`ó hd ditrdija`ditg j kgs gngs y jmuh`zjc`ói hdk rdstg hd kgs sdi-t`hgs di uij tjrdj prdpjrjtgr`j hd kj sdis`l`k`hjh jitd kjs uctujitdssgrprdsjs qud igs hdpjrj dk jrtd. Dsd c`id, rdp`tg, j vdcds jrt`c`gsg,kjcr`aómdig y ig dxditg hd uij prgvdrl`jk curs`kdráj, s`rv`ó pjrj jct`-vjr iudstrj jcc`hditjhj sgc`gkgmáj kjt`igjadr`cjij. Vjrtd hdk h`scursg

 nust`c`jk stj d `mujk tjr`stj hd jkmuigs cjuh`kkgs pgpuk`stjs hd dsd cgi-t`iditd t`did su pr`ic`pjk rdedrditd di dstd c`id, dk cujk hdid iudstrj

 pdrsgijk`hjh b`stór`cj dicdrrjhj di ui prgkgimjhg kjldr`itg hd cc`g-ids, a`tgs y sgkdhjh. Divudktgs di kj dtdrij prdb`stgr`j hd uij i`údzqud ig igs jljihgij, sdmu`ags numjihg j kjs sgalrjs hd kj Cb`ij,bjc`dihg mdstgs hdsdspdrjhgs erditd j kj cgrt`ij hd kj b`stgr`j. Jsá kg

 pdrc`lg cujihg vudkvg j dsjs `aêmdids ajrcb`tjs. Jitd dk hdskd hd

dscdijs di lkjicg y idmrg ad vdg j aá a`sag erditd j uij pjrdh lkji-cj hgihd cgi mrji `kus`ói `is`stg di `ivditjr murjs dxtrjújs, `iàh`tjsy cjpjcds hd jrt`cukjr b`stgr`js y prgcurjr ui pgcg hd edk`c`hjh.

Page 89: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 89/188

20

Dk Xdaj hd KjrjVgr kg mdidrjk cjs` tghgs iudstrgs ajygrds jibdkgs sucdhdi di kj pji-tjkkj mrjihd. Vjrj cgisudkg iudstrg, dsjs b`stgr`js qud ig puh`ags v`v`rj pkdi`tuh di kj v`hj rdjk, t`didi di dk c`id su edk`z rdsgkuc`ói. Dstjsjrajc`gids kjs bjmg pdisjihg di uij pdkácukj qud cgag i`imuij gtrjtgcó dsj pjrtd hd a` jhgkdscdic`j qud ig jtrdv`ó j aji`edstjrsd pgrt`a`hdz g idxpdr`dic`j. Ad rddrg jk jagr icgickusg, j kj pjs`ói qudsgkg sd dxprdsj di ljklucdgs, dscjrcdgs g itditgs ejkk`hgs.Bgy qu`drg trjdr j cgkjc`ói kj pdkácukj Hgctgr ^b`vjmg, qud ljng kj

h`rdcc`ói hd Hjv`h Kdji y mu`gi hd \gldrt Lgkt cjusó mrji `apjctghurjitd su dstrdig di :054. Dstj c`itj ljsjhj di kj igvdkj bgaói`ajhd Lgr`s Vjstdrijo, trjtj hd ui tr`êimukg jagrgsg di dk cujk cgiv`vdikj pgdsáj, kj trjmdh`j y dk bgigr pjrj dstructurjr uij `itdisj b`stgr`jqud t`did cgag tdkói hd egihg kgs pr`adrgs cujrditj júgs hd kj rdvg-kuc`ói sgv`àt`cj.

Pgur` ^b`vjmg (Gajr Sbjr`e) pgdtj y dstuh`jitd hd adh`c`ij sdvd divudktg di vjr`gs `ic`hditds qud kg vji `ick`ijihg pgcg j pgcg

bjc`j uij erjicj h`s`hdic`j pgkát`cj. Jk ijk, su cgrjnd kd hdpjrjrê uijhdpgrtjc`ói j S`ldr`j, hdst`ig glk`mjtgr`g hd tghj pdrsgij qud sd jtrd-v`drj j cudst`gijr jl`drtjaditd dk idrig cgaui`stj. Kj gtrj cjrj hdkj b`stgr`j ds Kjrj (Nuk`d Cbr`st`d), uij ldkkás`aj aundr qud hdsp`drtjkj pjs`ói ig sgkg hdk prgtjmgi`stj, s`ig hd kgs dspdctjhgrds, sþlh`tgsy pglrds agrtjkds qud igs qudhjags pdrh`hjaditd dijagrjhgs hdui rgstrg, hd uij `ajmdi, hd uij `kus`ói, hd ui jrqudt`pg. Di kj pd-kácukj kj rdkjc`ói ditrd jalgs jajitds ds rdkjt`vjaditd auy cgrtj.Dk mrudsg hd dsj pjs`ói sd rdhucd j ui sgkg dicuditrg. Mjijhgrj hdc`icg prda`gs Gscjr y c`icg Mkglgs, Hgctgr ^b`vjmg t`did kj sdhuc-c`ói hd uij supdrprghucc`ói pkji`cjhj y rghjhj cgi itdk`mdic`j, hdcuyg dseudrzg, jhdaês hd uij ludij ejcturj eáka`cj, igs hdnó dk tdajaus`cjk dscr`tg pgr Ajur`cd Njrrd, dk cujk qudhjrê `aprdsg pgr s`da-

 prd di iudstrj adagr`j. Xji pdrs`stditd ds su rdcudrhg qud kj qudr`hjja`mj Jkajkuz Hájz ad cgiedsó cgi aucbj dagc`ói qud kj þi`cj cj-

 n`tj hd aþs`cj qud bj tdi`hg di tghj su v`hj cgitdiáj dk rdedr`hg tdaj.Cujihg sd dstrdió kj pdkácukj yg v`váj di Kgs Ajmjkkjids hd Cj-

t`j y dstuh`jlj di dk k`cdg Mustjvg Bdrrdrj. Júgs hdspuàs cjal`à hd pj`sjnd dstuh`jit`k y ad `iscr`lá di dk k`cdg igcturig Ngsà Mrdmgr`g

Page 90: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 90/188

Page 91: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 91/188

0:

Kj hjizj hd ^grlj dk mr`dmgXghjváj dstê nj di a` adagr`j kj pr`adrj vdz qud h`serutà kj pdkácu-kj ^grlj dk mr`dmg qud igs hdpjró kj ajm`strjk jctujc`ói hd JitbgiyZu`ii di dk pjpdk hd Jkdx`s ^grlj.

Di kj k`stj hd  sguihtrjcos  hd a` prdedrdic`j,  ^grlj dk mr`dm g(:058) murj di ui kumjr auy dspdc`jk. Kj pdkácukj di cudst`ói dstê

 ljsjhj di kj igvdkj Jkdx`s ^grlj, gr`m`ijk hd I`ogs Ojzjitzjo`s yjhjptjhj sdmþi mu`ói y h`rdcc`ói hd A`cbjdk Cjcgyjii`s. Di uijàpgcj cujihg kj aþs`cj `istruaditjk tdiáj uij ajrcjhj `iudic`j

y c`drtg mrjhg hd h`eus`ói, dstd tdaj jkcjizó uij mrji pgpukjr`hjh.Dk t`dapg pjsó, kgs mustgs cjal`jrgi y pjrj aucbgs, dstd t`pg hdaþs`cj eud jrcb`vjhj di dk ljþk hd kgs rdcudrhgs. Xrj`mg j cgkjc`ói dktdaj pgrqud di hájs pjsjhgs, ui cgapjúdrg hd trjljng (Cjrkgs Cjr-agij Cjrr`kkg) ad b`zg vgkvdr j dstj hjizj pgpukjr, `is`stáj iudstrgja`mg di uij p`dzj cuyg igalrd ig rdcgrhjlj, jk tjrjrdjrkj cjá dicuditj qud sd trjtjlj hd ^grlj dk mr`dmg.

 Iuicj jitds uij dscdij eáka`cj, sd bjláj mrjljhg tjitg di dk ajm`-

ijr`g cgkdct`vg y di dk rdcudrhg pdrsgijk hd qu`di pdrc`ld kj k`ldrtjh, kjjkdmráj y kj dspgitjid`hjh cgag jtr`lutgs prgp`gs hd kj hjizj pjrj hjrtdst`agi`g hd kj v`tjk`hjh hdk jkaj di cgidx`ói cgi kj v`hj y dk cgsags.

Zu`zês eud dsj a`saj dspgitjid`hjh kj qud `apuksó j a` bdrajijJurj cujihg uigs adsds hdspuàs hdk dstrdig hd kj pdkácukj igs gerdc`d-rj ui pdregrajicd hd dstj hjizj di Ljrkgvditg, cgicrdtjaditd di dk s`-t`g hd Sjitjij, cjsdrág Kjs Agrgcbjs? bjlájags kkdmjhg di uij Sdaj-ij Sjitj y igs prgvgcó tgajrigs uijs cdrvdzjs, jitd dk cjkgr jmgl`jitdhd Ljrkgvditg. Igs h`r`m`ags `iadh`jtjaditd j kj lghdmj hd XgaêsTrl`ij, hgihd di uij vjr`gp`itj gedrtj hd vávdrds y h`vdrsgs disdrdshgaàst`cgs sd dxpdiháj k`lrdaditd k`cgr. Jk rdv`sjr kj rgcgkj igtjagsqud di kgs tátukgs hd 84 rdvgkuc`gids pgr a`iutg dstjlj kj p`dzj gr`m`ijkhd A`o`s Xbdghgrjo`s, jutgr ig sgkg kg hd uij dxtdisj glrj hd aþs`cj`ic`hditjk (c`id, tdjtrg, pgdsáj y gtrgs màidrgs) s`ig cgapgs`tgr hd cji-c`gids pgpukjrds hgtjhjs hd ui ckjrg cgitdi`hg pgkát`cg. Dstd a`k`tjitd

hd `zqu`drhj y jct`v`stj hd kj rds`stdic`j mr`dmj cgitrj kgs ijz`s, eud dkjutgr hdk b`aig hdk Agv`a`ditg jk Sgc`jk`sag hd Udidzudkj (Dk AJShd a`s tgraditgs cgag h`ráj Cjlrunjs, jbgrj aês qud iuicj).

Page 92: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 92/188

0<

Cgag uij dxtrjúj cjnj hd Vjihgrj, kj rgcgkj hd Xgaês Trl`ij cgi-tdiáj kgs aês vjr`jhgs y cur`gsgs tdajs hdk cjic`gidrg `itdrijc`gijk.

S`daprd prdgcupjhg pgr dstjr jk háj di ajtdr`j hd h`scgs, dk hudúg hdkeja`k`jr dstjlkdc`a`ditg pgiáj j m`rjr kjs cjic`gids qud kgs cjp`tjk`igsy kumjrdúgs luscjlji cgi jeêi ditrd kjs tdckjs. Dk cjrrusdk hd h`scgs

 pgháj dicdrrjr tdajs hd Nuk`g Njrja`kkg, Hji`dk Sjitgs, Jcdr ij, Idk-sgi V`idhg, K`kj Agr`kkg, Jhr`jig Cdkditjig, Hgadi`cg Aghumig yui s`i i hd rjrdzjs.

Hd dstj ajidrj, ditrd adcjt`kkgs, pjpdkgids, adcbjs hd cgc`ij hdqudrgsài, cb`aó, tjljcg di rjaj, hukcds y dikjtjhgs hd tghg t`pg, a`bdrajij Jurj sd h`g j `aprgv`sjr j su ajidrj kj kdmdihjr`j hjizj hd^grlj, j pdsjr hd tdidr vjr`js cdrvdzjs ditrd pdcbg y dspjkhj, sus m`rgsdrji pdredctgs, su rdcgrr`hg cgitjm`gsg, jk puitg qud tuvd qud suajradj dstd r`tujk a`kdijr`g y cjut`vjhgr.

Cgag di kj ejagsj p`dzj hd kj Grqudstj Jrjmói, di kj lghdmj hdXgaês Trl`ij ‛sd lj`kjlj jsá, ditrd er`ngkds, pjpês y jná‑. Sjkvg qud diiudstrg cjsg ig drj dk lghdmudrg qu`di ajrcjlj kj pjutj s`ig uij ck`di-

tj auy dspdc`jk, qud jhdaês hd cbjcbjcbê `aprgv`sjlj cgi aucbjmrjc`j dstj hjizj bdkài`cj qud bjcáj bgigr jk pudlkg mr`dmg.Júgs hdspuàs ad ditdrà hd qud dsj hjizj qud sd b`zg ejagsj j

 pjrt r hd kj jctujc`ói adagrjlkd hd Jitbgiy Zu`ii, ds gr`m`ijr j hd kj`skj hd Crdtj? dstd hjtg eud jsgajhg di uij prdsditjc`ói qud gerdc`drjdk cudrpg hd hjizj hd kj nuvdituh mr`dmj vdidzgkjij j pr`ic`p`gs hd kgsjúgs =6 di kgs dspjc`gs jhyjcditds j kj k`lrdráj hdk Jtdidg hd Cjrjcjs.

 ^grlj dk mr`dmg eud jpdijs dk `i`c`g hd uij jvditurj qud jþi ig

cdsj. Hd kj hjizj pjsà j `itdrdsjrad aês pgr kj cukturj mr`dmj tji h`m-ijaditd rdprdsditjhj di pgdtjs hd kj tjkkj hd Cgistjit`ig Cjvjs,Pgrmgs Sdedr`s y Ghyssdjs Dkyt`s, dstgs hgs þkt`ags eudrgi jlgrhjhgsaus`cjkaditd pgr A`o`s Xbdghgrjo`s. Mrjc`js jk pgdtj Jkerdhg S`k-vj Dstjhj, puh`ags cgigcdr kj dsdic`j aus`cjk hd kj pgdsáj hd Dkyt`squ`di igs rdcudrhj qud kj cjic`ói iuicj bj hdnjhg hd sgijr y v`lrjr diiudstrgs cgrjzgids. ‛Dk drgs, dk jrcb`p`àkjmg y kj prgj hd sus dspuajsy kjs mjv`gtjs hd sus sudúgs di su aês jktg aêst`k dk ajr`idrg gihdjuij cjic`ói‑.

Page 93: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 93/188

03

Dk sjlgr hd kj tdrtuk`j ygtrjs tditjc`gids

Sgijtj hdk Cjeà V`cjh`kky

 Kj ja`stjh ds aês h`eác k y

aês rjrj qud dk jagr.

 Vgr dsg bjy qud sjkvjrkj cgag sdj

Jiói`ag

Ditrd kgs kumjrds prdh`kdctgs qud igs gerdcd kj urld dstêi kgs cjedt`-

ids, dspdc`ds hd gjs`s hgihd dk t`dapg sd hdt`did cgag dspjc`g jaj- lkd pjrj kj rddx`ói, kj h`vjmjic`j g dk s`apkd pkjcdr hd cgapjrt`rui jrgaêt`cg cjeà cgi jkmu`di cdrcjig j iudstrjs prdgcupjc`gids d`itdrdsds dstàt`cgs y jedct`vgs.

Hurjitd kgs júgs qud v`vá di Cjrjcjs, hgs cjedt`ids cjijk`zjrgi a`jtdic`ói y pjrtd hd a` t`dapg hd gc`g> Dk cjeà U`dij, ul`cjhg di dk Vj-sjnd ^`imm, y dk V`cjh`kky, s`tujhg ditrd kjs dsqu`ijs hd Udrgds d @ljrrjs

hd kj jvdi`hj Trhjidtj. Jk pr`adrg yj ad rdedrá di uij crói`cj ljstjitddxpk`cjt`vj. Dk sdmuihg dstê k`mjhg j uigs rdcudrhgs qud cgrráji dk r`ds-mg hd sdr ckjs`cjhgs cgag jrcb`vgs audrtgs.

Kj jpkjijhgrj hdk gkv`hg dstjlj j puitg hd tr`turjr ui trjag s`mi`-cjt`vg hd a`s rdcudrhgs nuvdi`kds cujihg mrjc`js j ui tdaj aus`cjk (Dk

jhjm`g hd Jkl`igi`) rdcupdrà ui t`dapg v`vg hgihd sd hji kj ajig kjja`stjh, kj jrqu`tdcturj hd kj c`uhjh y pgr supudstg kj aþs`cj.

Eud j pr`ic`p`g hd kgs =6 cujihg cgigcá j A`r`ja Ajrtáidz, uij

tr`mudúj qud trjljnjlj cgag vdihdhgrj hd kj t`dihj Hgi H`scg, sucur-sjk hd kj jvdi`hj Trhjidtj. A`r`ja tdiáj auy jrrj`mjhg dk hgi hd kj

 pdrsujs`ói di cujitg j ajtdr j aus`cjk, hdshd dk pr adr agaditg qudkj v` supd qud iudstrj rdkjc`ói trjspjsjráj kj kóm`cj cjsujk hd ck`ditd– 

Page 94: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 94/188

08

vdihdhgr? cgi aucbj ditrdmj y aást`cj j su gc`g ad rdcgadihjljh`scgs hd h`edrditds tdihdic`js, sus sumdrdic`js cjs` s`daprd jpuitj-

 lji bjc`j kgs ckês`cgs.Ti sdúgr hd jpdkk`hg Zudsjhj euimáj hd hudúg g dicjrmjhg hdk

idmgc`g, drj ui cjljkkdrg h`scrdtg, jajlkd y jtditg j su gc`g. Vgr kjsdstjitdrájs hd kgs v`i`kgs hd jqudk ditgicds hdskjrgi dx`mditds adkó-ajigs hd kj tjkkj hd Ngsà @mijc`g Cjlrunjs, dk jctgr Ngrmd Vjkjc`gs ydk pgkát`cg Dhujrhg Edriêihdz, qu`dids s`i adigsprdc`jr sus gc`gsy prgeds`gids bjl`tujkds, drji ck`ditds jpjs`gijhgs y jctujk`zjhgs diajtdr`j h`scgmrêcj.

Di a` cjsg hd dstuh`jitd hd kj TCU cgi uij adsjhj ljstjitd `rr`-sgr`j drj auy pgcg kg qud pgháj kkdvjr hd dsj h`scgt`dihj. Di dsgstrjicds hd dcgigaáj rdhuc`hj, A`r`ja drj kj jsdsgrj aês dcjz qudtuvd di jqudk t`dapg. Ti h`scg hd ]jktdr Cjrkgs vdrs`gijihg dkdctró-i`cjaditd p`dzjs hd Ngbjii Sdljst`ji Ljcb, eud dk dicjrmjhg hd sdkkjrdk váicukg hd uij sók`hj ja`stjh. Crdg qud eud di h`c`dalrd hd :0=<cujihg rdc`lá hd rdmjkg dk h`scg Sw`tcbdh gi Ljcb, qud rdprdsditó tghg

ui jcgitdc`a`ditg ditrd qu`dids igs `i`c`êljags di kgs cja`igs hd kjaþs`cj dkdctrói`cj. Vdrg aês qud bjlkjr hdk h`scg Sw`tcbdh gi Ljcb ykjs dxcdkdic`js hd kj t`dihj Hgi H`scg, cjld sdújkjr qud eud prdc`sj-aditd j pjrt`r hd a` rdkjc`ói cgi A`r`ja cujihg cgadicà j v`s`tjr dkcjedtái V`cjh`kky hgihd di icgitjlkds gcjs`gids igs h`ags j kj tdrtuk`jcgag prdêalukg y jk`aditg hd uij `igkv`hjlkd ja`stjh.

Vjrj dsd ditgicds, V`cjh`kky drj di iudstrg ajm`ijr`g ui cjeà jmrj-hjlkd y auy prgp`c`g di dk h`scurr`r hd jqudkkgs a`iutgs hd su t`dapg

hd hdscjisg y dk t`dapg dxjctg qud jitdcdháj j a` ditrjhj j kj Ti`-vdrs`hjh. Di ui pjás hgihd kg b`pdrlók`cg sust`tuyd kj h`adis`ói hd kgrdjk y dk im`a`ditg ds iudstrj jutàit`cj aêscjrj hd `hdit`hjh, dstjstdrtuk`js tdiáji dk pdsg hd qudrdr dxpk`cjrigs cgag pjás di dk sdit`hgcjlrunjig, hd hjrkd ui sdit`hg hd trjscdihdic`j j pjrt`r hd kg qud kdáj-ags, dscucbêljags y sd jsgajlj cgag iudstrg grmukkg.

A`r`ja drj pjrt`hjr`j hd numjr j dsgs nudmgs hd dspdngs y rdjk`hj-

hds pjrjkdkjs qud sdújkjlji kjs pgs`l`k`hjhds hd sdr gtrgs j pjrt`r hd kj pdrajidic`j vdspdrt`ij di ui cjedtái cgi ui igalrd qud ig tdiáj ijhjqud vdr cgi kg qud ajrcjlj kj cgt`h`ji`hjh ijc`gijk.

Page 95: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 95/188

04

 Iudstrjs tjrhds ljújhjs pgr uij kuz dspdc`jk y cgih`aditjhj cgih`sdrtjc`gids sglrd jrtd, aþs`cj y c`id hjlji cjl`hj j aucbjs pjs`gids

qud tgajlji dk igalrd hd Ldrmaji, Bdrldrt vgi Ojrjnji y su jutg-crêt`cj mdst`ói jk erditd hd kj Grqudstj E`kjraói`cj hd Ldrkái. Ti tdajcjs` glk`mjtgr`g drj Ljcb, dsj pr`adrj pjs`ói nuvdi`k qud igs kkdvó jjajr kj ldkkdzj y kj jragiáj cgitdi`hjs di dk jrtd hd kj eumj y kj c`di-c`j hdk cgitrjpuitg. Dsjs tjrhds hgihd iuicj ejktó U`vjkh`, Jkl`igi`,Scjrkjtt` y gtrgs ajdstrgs hdk ljrrgcg, t`didi dk j`rd hd uij sgijtj qudiuicj kkdmjrà j dscr`l`r pdrg qud dstê kjtditd di dsgs dspjc`gs hgihd

 ldkkdzj y vdrhjh hji cjucd y sdit`hg j kj ja`stjh ditrd ui bgalrd yuij aundr.

K`ap`jihg dk hdsvêi g jh`ós jk auihg jijkóm`cgXjk cgag kg bd vdi`hg sgstdi`dihg j kg kjrmg hd tghgs dstgs júgs, kj

 Ijv`hjh ds t`dapg prgp`c`g pjrj kj rddx`ói y kj pudstj di grhdi hdkgs jsuitgs hdk cudrpg y dk dspár`tu. Bjy di kj a`saj jtaósedrj hdh`c`dalrd uij prdh`spgs`c`ói j hdspjcbjr kg v`dng pjrj hjrkd pjsg jkj rdigvjc`ói? pgr aþkt`pkds ejctgrds kj àpgcj ijv`hdúj sd prdsditj

 prgp`c`j pjrj bjcdr k`ap`dzj prgeuihj.Ljng dsj `hdj ad h`spusd j k`ap`jr dk hdsvêi hd a` cjsj y jsá dk`-

a`ijr kjs cgsjs `isdrv`lkds, `iþt`kds y glsgkdtjs qud gcupji dspjc`g,rdprdsditji ui hgkgr hd cjldzj y gcjs`giji aês hd ui `icgivdi`ditd.

Tij a`rjhj eumjz jk êt`cg hd a` rds`hdic`j gerdcd ui pj`sjnd vjr`gp`itgqud cgit`did hdshd uij jsp`rjhgrj v`dnj bjstj ckjvgs y tgri`kkgs, s`ihdscgitjr pgtds hd p`iturj y ui vjk`gsg ajtdr`jk juh`gv`sujk qud auy

 l`di puh`drj dstjr di ui ausdg hd kj `ajmdi y kj pjkjlrj? sudij l`di,·vdrhjh7 Dsj `hdj tuvd qud jljihgijrkj cujihg ad v` glk`mjhg j sjk`rs`i prdv`g jv`sg hd dstgs cbàcbdrds. Di dk `ivditjr`g murji> aêqu`ijhd dscr`l`r, c`itjs hd v`hdgs, cjsdtds, h`sodttds, h`jpgs`t`vjs, c`itjs hd

UBS y gtrgs `istruaditgs hdk yj jmgi`zjitd auihg jijkóm`cg.Ds auy pgcg kg qud tdimg qud kjaditjr cujihg sd trjtj hd sjk`r hd pjrr`kkdrjs, ckjvgs, pgtds, zjpjtgs, `istruaditjk aàh`cg qu`rþrm`cg yui kjrmuás`ag dtcàtdrj, pdrg auy h`st`itj ds a` jct`tuh cujihg tdimg

Page 96: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 96/188

05

qud hdsprdihdrad hd a`s h`scgs hd v`i`kg, rdv`stjs hd aþs`cj, a`cgkdcc`ói hd cjsdtds hd aþs`cj ckês`cj y gtrgs `icuijlkds hd kj tdcig-

kgmáj hdaghà. Dsg eud prdc`sjaditd kg qud ad tgcó di sudrtd dk háj(ui sêljhg, pgr c`drtg), cujihg pgr uij l`di dstuh`jhj dxbgrtjc`óihd a` dspgsj hdlá sjk`r hd a`s jhgrjhgs lêrtukgs, (cjcb`vjcbds, cgaghdc`ags di Udidzudkj).A`ditrjs dspdrjlj dk cja`ói qud sd kkdvjrájdk prdc`jhg cjrmjaditg ig puhd dv`tjr trjskjhjrad jk pjsjhg y kjsaþkt`pkds jiàchgtjs qud `lji jct`vjihg cjhj uig hd dstgs dndapkjrdshd v`i`kg, di ajygr g adigr mrjhg cjhj h`scg cuapkáj su euic`óidvgcjtgr`j? Vjvjrgtt`, Cdk`l`hjcbd, V`rdkj `itdrprdtjhg pgr BàctgrKjvgd, Cbjrky Mjrcáj, Mjtg Ljrl`dr`, yjcáji jk kjhg hd kgs ckês`cgshdk rgco  cgag Kdh ^dppdk`i, V`io Ekgyh, St`im, Ngbi Kdiigi, O`imCr`asgi, pgr c`tjr jkmuigs, jhdaês hd dstjs kua`ijr`js, di dk kgtd hdh`scgs hdsdcbjhgs tjal`ài murjlji cjitjutgrds vjk`gsgs cgag Jk-

 ldrtg Cgrtdz, M`jierjicg Vjmk`jrg y Ngji Ajiudk Sdrrjt cgi dk h`scgidmrg hdh`cjhg jk pgdtj A`mudk Bdriêihdz, hdk cujk mujrhg ui iát`hgy dagt`vg rdcudrhg hd a` àpgcj di Mujrdijs.

Hd tghgs kgs h`scgs mrjljhgs pgr Sdrrjt hdh`cjhgs j kgs mrjihds pgdtjs b`spjigpjrkjitds, dstd ds dk h`scg qud aês júgrg. Sus tdajsad kkdmjrgi y ad s`mudi kkdmjihg j kg aês prgeuihg. Kjs ijijs hd kj

cdlgkkj, Vjrj kj k`ldrtjh , Dkdmáj, Kkdmó cgi trds bdr`hjs, Talrág pgr

kj pdij, Lgcj, \gajic`kkg hd ajyg, Dk i`úg yuitdrg, Cjic`ói þkt`aj y pjrt`cukjraditd  Adigs tu v`ditrd, sgi kgs tátukgs hd ui h`scg qudad rda`td j ui t`dapg hd sgkdhjh dx`stdic`jk, hd `icgiegra`hjh, hd`isgai`g prgkgimjhg, hd kdcturj vgrjz, hd tdrtuk`j j kjs sd`s hd kj tjr-

hd, t`dapg hd kj TCU, jagrds jk ijk hd kj jhgkdscdic`j, hd ja`mgs`igkv`hjlkds, a`s þkt`ags hájs di Cjt`j, y ijkaditd, dk rdcudrhg hdXjyhd di Mujrdijs.

J Xjyhd kj cgigcá uij ajújij erdscj hd ajyg, cujihg di cgapj-úáj hd uigs ja`mgs cgauids igs h`g pgr ldldr cdrvdzjs di uij tjscjdi Mujrdijs, bul`àrjags pgh`hg sdr hgs mrjihds jajitds, kjaditj-

 lkdaditd kgs cdkgs dxcds`vgs hd sus bdrajigs y dk tdagr hd dierditjr

rjh`cjkaditd j su eja`k`j, ajrcjrgi uij h`stjic`j `isjkvjlkd. Júgshdspuàs kj v` di dk Cditrg Cgadrc`jk Xrjp`cb`tg hgihd trjljnjlj, jkkánjags uij c`tj pjrj `r jk c`id Jktja`rj j vdr kj pdkácukj Dk budvg hd

Page 97: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 97/188

0=

kj sdrp`ditd, hd @imajr Ldrmaji. Kj dxpdr`dic`j hd dsj sjk`hj adhdnó ui sjlgr s` sd qu`drd tr`std, ig bulg ldsgs i` prgadsjs i` hds-

 pdh`hjs deus`vjs, hdshd dsd háj ig kj bd vudktg j vdr? hd dsj rdkjc`óiqudhj dk h`scg idmrg hd Sdrrjt qud jþi hdld cgisdrvjr. Bjcd uigsjúgs supd hd dkkj pgr `itdradh`g hd ui pr`ag cgi qu`di ad div`ódeus`vgs sjkuhgs. Dk t`dapg bj pjsjhg, y jbgrj hdshd dk r`icói hd a`hdsvêi vdg dstd h`scg qud ad rda`td j aucbgs agaditgs v`v`hgs dicgapjúáj hd ja`mgs y ja`mjs qud yj ig dstêi g s`apkdaditd tgaj-rgi rualgs h`st`itgs di kj mdgmrjeáj eás`cj y sdit`aditjk.

Kj próx`aj vdz cujihg ad tgqud k`ap`jr dk êt`cg g s`apkdaditdtdimj qud hdsbjcdrad hd dstgs lêrtukgs, kg bjrà s`i njrad i` pdisjraucbg, ig vjyj sdr qud dk pjsjhg vudkvj j numjrad uij aprdhdc`lkdtrjvdsurj.

Kjp`hjr`gs hd uij v`dnj jmdihjErdcuditdaditd dk cgaþi hd kjs pdrsgijs kd hj usg prêct`cg j kjsjmdihjs jiujkds, pjrj dstd sdmaditg hd kj pglkjc`ói uij jmdihj dsui glndtg qud kd pdra`td grmji`zjr dk t`dapg kjlgrjk y prghuct`vg.Dstd `istruaditg qud pjrj aucbgs dspár`tus prjmaêt`cgs ds sgkg uijbdrrja`ditj hd trjljng, pjrj aá ds ui dspjc`g hd hdsculr`a`ditgs yjigtjc`gids pdrsgijkds.

Aês qud dscr`l`r g rjyjr jmdihjs, a` bêl`tg bj s`hg cgkdcc`gijrkjs

 pjrj hdspuàs usjrkjs j a` ajidrj. Hdshd :0=4 tdimg dsj ajiáj hdut`k`zjr kjs jmdihjs pjrj a`s idcds`hjhds `itdkdctujkds, sgi aucbjskjs jmdihjs dh`tjhjs pgr h`edrditds grmji`sags qud ad bji tgcjhgdi sudrtd j kg kjrmg hd dstgs cujrditj júgs? hdk a`sag aghg qud a`sglr`ij Jrysjldk Pjyj, dspdrg kj kkdmjhj hd cjhj júg cgi kj `kus`ói hdjhqu`r`r ui iudvg glndtg hd cgkdcc`ói.

Jk `mujk qud dk pr`adr jagr, kj pr`adrj jmdihj iuicj sd gkv`hj,

di dkkj dstêi jigtjhgs iudstrgs aês s`icdrgs pdisja`ditgs, iudstrjs`hdjs aês dspgitêidjs. Eud prdc`sjaditd uij jmdihj hd :0=4 kj qudad s`rv`ó cgag prêct`cj i`c`jk hd uij dscr`turj qud ickuáj hd tghg, jkká

Page 98: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 98/188

02

dstêi rdm`strjhgs hdshd ljklucdgs hd pgdajs, bjstj cbjs pjrj a` tds`shd mrjhg, s`i dxcku`r c`tjs, pdisja`ditgs d `hdjs sglrd h`vdrsgs tóp`cgs.

Jk bjcdr `ivditjr`g hd dstj dspdc`d hd cujhdrigs cjkdihjr`gs qudjþi cgisdrvg, pjkpà di dk egihg hd ui cjnói a` pr`adrj jmdihj hd tj-

 pjs rgnjs cul`drtj hd uij dspdsj cjpj hd pgkvg, cgi ui trjpg kkdig hdv`ijmrd y h`spudstg j hdsjkgnjr kgs êcjrgs `icrustjhgs di su `itdr`gr,ad h`spusd j bgndjr kditjaditd cjhj uij hd sus pêm`ijs jajr`kkditjs.

Hdspuàs hdk cgisjl`hg h`rdctgr`g y dk aukt`cgkgr ajpj hd Udid-zudkj cgi su rdspdct`vj zgij di rdckjajc`ói, eu` hdsculr`dihg pjrj

a` jsgalrg cgsjs jrcb`vjhjs di dk ljþk hdk gkv`hg? erjsds y jigtjc`g-ids kjp`hjr`js qud ad rda`t`drgi j ui t`dapg ui tjitg kdnjig. Di uihdskd `ius`tjhg eudrgi jpjrdc`dihg vjr`js c`tjs, ditrd dkkjs, uij hdSjrtrd dxtrjáhj hdk prdejc`g j kj glrj> Kgs cgihdijhgs hd kj t`drrj, hdErjitz Ejigi.

Jitd a`s gngs s`mu`drgi pjsjihg c`tjs, hdckjrjtgr`js hd jagr, igtjsrdcgrhjtgr`js y bjstj ui pgdaj hd M`usdppd Timjrdtt`, jutgr qud pgraucbgs júgs eud uij dspdc`d hd grêcukg pjrj uij cgerjháj hd ja`mgs

ditrjújlkds. Jk adngr dst`kg Hjhj, ad h` j bgndjr su cgitdi`hg di grhdijkdjtgr`g. Kj dxpdr`dic`j eud dstrdadcdhgrj pgrqud ad pdra`t`ó sgpd-sjr kj digrad v`mdic`j hd jkmuigs jutgrds cgag Jrturg Tskjr V`dtr`,qu`di pjrdc`drj dstjr rdr`àihgsd j kj Udidzudkj hd kj tji cr`t`cjhj @U\dpþlk`cj y cuyjs cgisdcudic`js jþi jrrjstrjags? di su k`lrg Hd uij

j gtrj Udidzudkj, dk jutgr hd Kjizjs cgkgrjhjs sdújkj cdrtdrjaditd>

Ig bjy dxjmdrjc`ói di hdc`r qud bdags ut`k`zjhg dk pdtrókdg pjrj

cgistru`r uij ijc`ói im`hj. Kj jpjr`dic`j hd uij ijc`ói. Xghg kg

dxtdr`gr, v`stgsg y rdsgijitd, s`i ijhj hd kg `itdr`gr, sók`hg y vdrhj-hdrg. Ig bdags ut`k`zjhg dk pdtrókdg pjrj juaditjr iudstrj r`qudzjpdrajiditd, s`ig pjrj mjstjrkg di eru`c`ói, mgcd, hdspk`dmud, cgag-h`hjh, jpjr`dic`j.

 Cgag uij cjnj hd Vjihgrj, dstj jmdihj v`dnj sd kjs trjd y sd kjskkdvj, di ui rjptg hd `isp`rjc`ói y di ui rjtg hd gc`gs`hjh prghuct`vj,

dscr`lá uij `hdj sglrd kg qud yg dst`ajlj y s`mg dst`ajihg qud ds kj pgdsáj> ‛Ti pgdaj ds ui jctg hd vji`hjh. Ti mrji pgdaj ds ui bdrag-sg trjtjhg hd erêm`k y sut`k vji`hjh‑.

Page 99: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 99/188

00

Di adh`g hd kj Udidzudkj sjuh`tj y iudvj r`cj qud hdv`ig hdspuàshdk lgga pdtrgkdrg, dk cgisuag hd tghg t`pg hd l`dids y sdrv`c`gs ju-

aditó. Kj pjrtd ludij hd tghg dstg ds kj rditj pdtrgkdrj qud igs pdr-a`táj jhqu`r`r prghuctgs cukturjkds hd mrji vjkgr dsp`r`tujk cgag kgsh`scgs qud dscucbêljags di dsd ditgicds. Cbuco Ajim`gid, UytjsLrdiidr, V`io Ekgyh, ditrd gtrgs, sd jk`idji di uij bgigrjlkd k`stjqud igs s`rv`ó pjrj sjkvjrigs hd kj vjcu`hjh hd uij ckjsd hga`iji-td qud hdspdrh`c`ó ui agaditg `apgrtjitd pjrj crdcdr cgag pjás ysupdrjr kjs digrads js`adtrájs qud jþi s`mudi cglrjihg su cugtj hdajkdstjr sgc`jk d `idstjl`k`hjh pgkát`cj d `ist`tuc`gijk.

Dk jkejldtg hd Dumdi`g AgitdngDi dstd agaditg ds idcdsjr`g bjcdr uij pjusj pjrj bjlkjr hd kjs cgsjsqud igs jcgitdcdi di kg aês prgeuihg y eja`k`jr hd kj cgt`h`ji`hjh.

Dstj vdz igs cgivgcj kj pjkjlrj kua`igsj y s`daprd rdvdkjhgrj hdDumdi`g Agitdng, pgdtj vdidzgkjig ejkkdc`hg dk 4 hd nui`g hd <662.

\dsuktj ui tjitg h`eác`k y bjstj rdhuihjitd bjlkjr hd Agitdnghdspuàs hd tjitj t`itj hdrrjajhj di su bgigr, jkldrmg s`i daljrmg,hgs rjzgids>:) Dk hdrdcbg qud tdimg hd hdnjr cgistjic`j hd a` jha`rjc`ói y

hdk`hjh j kj pjkjlrj pgàt`cj hd ui vdrhjhdrg crdjhgr? y <) Dk prdtdxtg hd cgapjrt`r cgi a`s kdctgrds uij jiàchgtj qud mujrhg

iát`hj hdk pr`adr dicuditrg qud tuvd cgi dk pgdtj jk ijk hd kgsjúgs =6 di Ujkdic`j.J Agitdn`tg, cgag kg bdags kkjajhg ui mrupg hd ja`mgs qu`zês

 pjrj is`st`r di kj ajisdhualrd hd su cjrêctdr, s`daprd kg bd jsgc`jhgj dsgs mrjihds jcgitdc`a`ditgs, j kjs cgsjs hd kung qud dicgitrjags jkg kjrmg hd iudstrj dx`stdic`j.

Sdráj di :0== cujihg ditrà di cgitjctg pgr vdz pr`adrj cgi su

 pgdsáj, uijs káidjs ad jtrjpjrgi pjrj cgivdrt rad di jtditg pdrdmr ighdk vjstg ui`vdrsg hd uij pgdsáj qud pdrc`lg jbgrj cgag dk jkejldtg`ii`tg qud hdldags hdsc`erjr pjrj ditdihdr kjs cgsjs jajlkds qud igsc`rcuihji, dsd jkejldtg igs rdvdkj kj gtrj h`adis`ói hd kjs pjkjlrjs qud

Page 100: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 100/188

:66

cgiegraji kj dscr`turj iv`s`lkd hgihd bjl`tj kj adagr`j, kjs v`vdic`jsy kgs rdcudrhgs, jbgrj kua`ijhgs j pjrt`r hd kj dxpdr`dic`j pgàt`cj.

Hdshd a`s júgs ui`vdrs`tjr`gs cgadicà j pdrc`l`r kjs rdkjc`gidsdx`stditds ditrd kjs cgsjs qud jajags? ds pgr dkkg kj ji`hjh qud ds-tjlkdcáj ditrd ui êklua hd V`io Ekgyh y ui k`lrg hd cuditgs hd NgrmdKu`s Lgrmds, ditrd ui màidrg y gtrg sd dstjlkdcdráj kj jijkgmáj jutg-aêt`cj. ‛Zud tghg kg qud jajags sd bjcd iuld y sd lgrrj di jajrmgcdkjnd ditrd kgs gngs y kgs c`dkgs‑. @ihuhjlkdaditd, ditrd kgs gngs ykgs c`dkgs, surmáj dk `isgai`g, kj v`m`k`j, kj dspdrj `apjc`ditd di uiauihg hd rdkjc`gids rdcáprgcjs y s`auktêidjs.

Jk prghuc`rsd dk ajrjv`kkgsg hdsculr`a`ditg hd su pgdsáj sd eudrgi`icrdaditjihg kjs jijkgmájs, dstj vdz cgi dk c`id, kj aþs`cj, kgs ja`-mgs, kgs jagrds, kjs tdrtuk`js, kgs v`jnds, kgs dicuditrgs y hdsdicuditrgs,jk puitg qud tghg sd vgkv`ó Agitdng. Hdspuàs hd kddr Xdrrdhjh   drj`apgs`lkd ig vdr kjs agitjújs cgi gngs h`st`itgs. Hd aghg sgrprdi-hditd, kj pgdsáj hd Agitdng bjláj rd`istjkjhg di igsgtrgs dk jsgalrg,dk kdnjig tdalkgr qud uij vdz igs cgidctó cgi kj dsdic`j hd kj v`hj.

Bgy trj`mg j cgkjc`ói uij jiàchgtj qud sd h`g di Ujkdic`j, hgihdkg cgigcá bjcd cjs` trd`itj júgs, dsd háj jihjlj di cgapjúáj hd gtrgja`mg, Ajiudk Cjldsj, pgdtj rds`hdic`jhg jctujkaditd di Ajrjcjy.Eud ui háj `igkv`hjlkd, hdshd tghg puitg hd v`stj, rdkdcturjs, bjkkjz-mgs k`tdrjr`gs, ui jkaudrzg di Vdrdc`tg y dk dicuditrg cgi Agitdng,qu`di igs jtdih`ó auy l`di. Di kj tjrhd kd tgcjlj h`ctjr uij cbjrkjsglrd U`cditd Jkd`xjihrd, pgdtj surrdjk`stj ijc`hg di Sdv`kkj y prd-a`g Igldk hd K`tdrjturj di :0==. Kj cgiedrdic`j drj sglrd kj pgdsáj

dspjúgkj j prgpós`tg hd Jkd`xjihrd. Ig vgy j rdedr`rad j kgs pgrad-igrds hd dstj itdrdsjitd h`sdrtjc`ói, s`ig hd ui ic`hditd qud gcurr`ódi Vdrdc`tg, hgihd pgr hdscu`hg hd igsgtrgs ig pjmjags kj cuditj hdkjkaudrzg, g bjláj ui ejktjitd. Xgtjk, yj ig ad jcudrhg. Jk kkdmjr jkJtdidg, Agitdng igs kkjaó pjrj bjcdrigs uij crát`cj hd jkturj> ‛Vgd-tjs, crdg qud hdnjrgi uij cuditj pdih`ditd di Vdrdc`tg. Ds kjaditjlkdqud dstg gcurrj pgrqud kj pgdsáj ig pudhd v`v`r hd cjrrgs i` hd trja-

 pjs‑. Dsj drj kj cgihuctj àt`cj hd Agitdng, pgdtj y bgalrd áitdmrg.Jsá kg rdcudrhg. Dsj igcbd, kj vdkjhj eud pjrj cdkdlrjr kg ajm`strjk hdsu cgiedrdic`j y kj rdkdcturj hd su pgdsáj j kj cujk s`daprd vgkvdags

 pgr h`edrditds cgihuctgs y agt`vgs.

Page 101: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 101/188

Page 102: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 102/188

Page 103: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 103/188

:63

Vgapdyg Aêrqudz cgi Bdy Nuhd hd kgs Ejlukgsgs 8, y dk a`saás`agBumg Cbêvdz cgi kj p`dzj ·Zuà tjk td vj s`i aá7 (hd Ajiudk Jkdnjihrg)

di kj vgz hd \jpbjdk, ditrd gtrgs.Dsj rjh`gmrjeáj qud hd igsgtrgs gerdcdi kjs cjic`gids, kj itdrprdtg

cgag uij dspdc`d hd cóh`mg c`erjhg, cuyjs v`lrjc`gids sd dxpjihdi pjrj tgcjr zgijs j kjs cujkds sgkg pghdags kkdmjr di sudúgs. Sucgitdi`hg pjrdcd qud mujrhj uij ckjvd qud sgkg pudhd hdsc`erjr yditdihdr kj pgtdic`j hd kj ja`stjh g kj `itdis`hjh hd ui jagr.

·Ig kd bj pjsjhg aês hd uij vdz qud cujihg dstê dscucbjihg uijcjic`ói qud kg cgidctj jedct`vjaditd cgi ui ja`mg, uij ja`mj g uisdr qudr`hg, hd rdpditd jpjrdcd dsj pdrsgij cgag s` sus v`lrjc`gidsv`jnjrji pjrj jv sjrkd iudstrg hdsdg hd vdrkj7 Vjkjlrj c`drtj. Dsj

 pdrsgij qud igs v`s tj di dsd agaditg yj bjláj jiuic`jhg su kkdmjhj jtrjvàs hd kj júgrjizj g kj igstjkm`j qud sd hdsprdihd hd dsjs cjic`gids.

Ti rdcudrhg hd hgi Jt`k`g Agrêi

Cujihg pgimg kj adn`kkj di dsj adkgháj,

rdcupdrg ui `istjitd kj

c`uhjh pdrh`hj

Nuji Sêicbdz Vdkêdz

Cgag ui sudúg qud sd rdsudkvd di kj pkdi`tuh hdk pj`sjnd, ad v`did dkrdcudrhg hd hgi Jt`k`g Agrêi euih`hg j ui pdhjzg hd dsd Ajrjcj`lgrdprdsditjhg di sus vjkgrds, cukturj, aþs`cj y mjstrgigaáj, y pgr su-

 pudstg, di su mditd. Di dsj dst`rpd hd zuk`jigs euihjaditjkds k`mjhj `i-h`sgkulkdaditd jk pj`sjnd buajig y jedct`vg, ul`cg jk sdúgr Jt`k`g, qu`disd hdsp`h`drj hd igsgtrgs bjcd júgs jtrês (<66=) di su Ajrjcj`lg ijtjk.

Cgi uij adagr`j y kuc`hdz prgvdrl`jkds, Jt`k`g Agrêi supg hjrsds`i rdsdrvj j sus sdadnjitds. Cgi ui dxjctg pghdr hd kj cgaui`cjc`ói,tdiáj ja`mgs y ja`mjs hd tghjs kjs dhjhds y h`vdrsjs kjt`tuhds. Bjlájijc`hg Jt`k`g Agrêi dxjctjaditd di :0:4. Juiqud ajrjl`ig hd purj

Page 104: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 104/188

:68

cdpj, sd cr`ó di Kgs Vudrtgs hd Jktjmrjc`j. Sus pjhrds I`cgkês Agrêi yCjradi Jcurdrg sup`drgi jcuújr di dk ngvdi Jt`k`g uij disdújizj lj-

sjhj di dk trjljng y kgs vjkgrds hd kj bgirjhdz y kj rdspgisjl`k`hjh. Igscuditj su b`nj Mjlr`dkj Agrêi qud dk pjhrd hd Jt`k`g aur`ó cujihg dstdtdiáj c`icg júgs. Drj ajr`idrg, aês dxjctjaditd, cjp`têi hdk ljrcg  Dk

 Vrgmrdsg, surcjhgr hd kjmgs y ajrds. Dstj ijvd v`jnó j Curjzjg y Jrulj.Hgi Jt`k g egrajlj pjrtd hd uij eja`k`j hd h`dc`sà`s bdrajigs. Jk

qudhjr buàrejig kg pus`drgi j trjljnjr di uij lghdmj prgp`dhjh hd Ed-k`pd Jajhg. J kgs qu`icd júgs eud kkdvjhg j Cjrjcjs pgr su bdrajig,

dk mdidrjk Ajiudk Agrêi, qu`di kkdmó j sdr A`i`strg hd Mudrrj y Ajr`-ij hurjitd dk Mgl`drig hd @sjájs Adh`ij Jimjr`tj. Su pdrajidic`j dikj cjp`tjk kd pdra`t`ó `i`c`jr dstuh`gs di kj Mujrh`j Ijc`gijk di U`kkj^g`kj, kj cujk hdnó pjrj tgajr kj cjrrdrj hd hjct`kgscgp`stj? dstd pjsg`apgrtjitd kd pdra`t`ó trjljnjr di kgs sdrv`c`gs hd @hdit`cjc`ói y Dx-trjindráj (bgy Gi`hdx) bjstj qud kkdmj Vàrdz N`aàidz jk pghdr. Di :04<`imrdsj j kgs kjlgrjtgr`gs Vjrod–Hjv`s, raj j kj cujk rdprdsditó bjstj:0=:. Nuitg j su dk y jajitás`aj dspgsj Mrjc`dkj Ngsdij Kdjk Cul`-

kkêi prgcrdó c`icg b`ngs> Mrjc`dkj Ngsdij, M`sdkj Ngsdij, LdrijrhgNgsà, Mjlr`dkj Ngsdij y Jt`k`g Ngsà. Su kgimdvj dx`stdic`j kd pdra`t`ócgigcdr y h`serutjr j sus gicd i`dtgs y gcbg l`si`dtgs.

Dstgs hjtgs tji idcdsjr`gs pjrj uij sdalkjizj igs pdra`tdi jhvdr-t`r kj h`adis`ói hd ui bgalrd sdic`kkg y ditrdmjhg j su eja`k`j, j kgsja`mgs y tghg jqudk qud idcds`tjrj su ajig ja`mj y erjtdrij? cgi ui

 prgeuihg sdit`hg cr`st`jig jyuhó j aucbgs j cuka`ijr sus dstuh`gs,sjkhjr uij hduhj, a`t`mjr uij idcds`hjh y sglrd tghg cgisgk`hjr uijja`stjh, cgag aucbjs qud sd ajituv`drgi j kg kjrmg hdk t`dapg.

Xdimg dk `iadisg bgigr hd cgitjrad di dsj iuadrgsj kdm`ói hdja`mgs y ja`mjs qud dk sdúgr Jt`k`g supg cukt`vjr hurjitd su kjrmj dx`s-tdic`j. Aês jkkê hd kj v`icukjc`ói eja`k`jr, a` ja`stjh v`did hjhj pgrdsgs cgihuctgs hd kgs jedctgs y c`drtjs ji`hjhds pgr dk tjimg, dk lgkdrgy kj b`stgr`j hd Udidzudkj, hd kj cujk drj ui jmuhg cgigcdhgr. Tijigcbd di Cbgrgiá tuvd kj `rrdpdt`lkd gpgrtui`hjh hd dscucbjrkg di uij

ckjsd ajm`strjk qud hd ajidrj dspgitêidj kd h`g j ui mrupg hd jhgkds-cditds qud kd egraukjrgi uij prdmuitj sglrd Adh`ij Jimjr`tj, Cbgrgiáeud tjal`ài dk dscdijr`g prgp`c`g pjrj dscucbjrkg ditgijr uigs tjimgsqud jþi rdcgrhjags cgi uij adzckj hd pkjcdr y igstjkm`j.

Page 105: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 105/188

:64

Di gtrg dscdijr`g cgstdúg, dstj vdz di Gcuajrd hd kj Cgstj, cga- pjrt ags dk mustg pgr dk lgkdrg, dspdcácjaditd di kjs vgcds hd A`k-

t`ibg y Edk`pd V`rdkj, di ui v`dng rdprghuctgr jijkóm`cg igs h`ags jdvgcjr dsjs cjic`gids qud egraji pjrtd hdk ui`vdrsg dsp`r`tujk hd kgskjt`igjadr`cjigs.

\dv`sjr dsd cjic`gidrg ad kkdvó j kgs prdmgids zuk`jigs hd \jejdk\`icói Mgizêkdz qud h`lunji kj dsdic`j hd kj zuk`ji`hjh y igs trjdi jui-qud sdj pgr ui `istjitd kj murj kþc`hj, adagr`gsj y v`tjk hd hgi Jt`k`g.

‛Uj cjitjihg dk prdmgidrg vdih`dihg su adrcjicáj / Sgi kjs c`icgy dk kdcbdrg igs v`did jiuic`jihg dk háj? / Jkdvêitdsd, sdúgrj qud sdbjcd hd adh`gháj / Kj kdcbd v`did di kgs pgtds cgi dspuaj hd jkdmráj /Kj kdcbd v`did di kgs pgtds cgi dspuaj hd jkdmráj‑.

Page 106: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 106/188

:65

Crói`cjs trjis`tgr`js

H`cc`gijr`g hd kj cjúj(Cgrrdm`hg y juaditjhg, mrjc`js j kgs jpgrtds y jyuhj dspgi-têidj hd Ngsà Jkg`sd Jlrdu y Ndsþs Ugkcêi I`dvds)(Ig jptg pjrj jlstda`gs `kdtrjhgs)

Sdúgrds, kkdmó kj bgrj hd rdedr`rad jk tdaj hd kj cjújihgimj y sur`cg mkgsjr`g vdriêcukg dir`qudc`hg y rdpgtdic`jhg, mrjc`js j kj ku-c`hdz qud gtgrmji kgs vjpgrds hdk dk`x`r hd Ljcg. Kg bjmg pgrqudkj pjsjhj tdapgrjhj ijv`hdúj dk rjtói ig ad hdnó t`dapg y pgrqudglsdrvg cjs` cgi vdrmûdizj qud tghjváj dx`std aucbj `migrjic`j diajtdr`j hd kdx`cgkgmáj cjúáedrj. Sucdhd qud jk trjtjr hd cgaui`cjrigscgi uij ajygráj kdtrjhj hd jlstda`gs cgaprgljags qud drji curhgsvdrmgizjitds pdrg sd dstjlji ‛bjc`dihg kgs su`zgs‑. Vjrj kkdijr dstd

vjcág cgaui`cjc`gijk ad jtrdvg j c`tjr uij k`stj hd pjkjlrjs qud pgrejktj hd t`dapg g hdscu`hg hd kgs sdúgrds hd \djk Jcjhda`j hd kjKdimuj, ig puh`drgi sdr pgstukjhjs pjrj su `isdrc`ói di dk H\JD

Page 107: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 107/188

:6=

(H`cc`gijr`g hd kgs \jscjhgs Jiói`ags y Dapdhdri`hgs). Bd jquáui iþadrg s`mi`cjt`vg h`mig hd tgajr di cuditj j kj bgrj hd bjlkjr

cgi prgp`dhjh>

Jmuj pj‐ kgs cjljkkgs> Dxckjajc`ói `itrghuc`hj di Ajrjcjy pgrdk Cgihd hd kgs Cgihdijhgs y pgpukjr`zjhj pgr dk Xgrg Cgitrdrjs ys`mi`cj ljst`aditg pjrj kgs pjijs j kj bgrj hd rderdscjr dk mjzijtd.

Jmudaê`> Egraj pgpukjcbdrj y cgkgqu`jk hd pdh`r wb`soy.

Jmuj p`itê> Lrdljnd cgi dk prdtdic`gsg igalrd hd cgcotj`k , cgi dk

cujk jkmuigs hdscgis`hdrjhgs trjtji hd h`serjzjr kj cjúj hd ljng gctj-ijnd y sgspdcbgsj hd sdr rdcbjzjhj j pr`adrj v`stj pgr kgs ldldhgrdshdscgijhgs.

Jmuj hd Xrdv`> Kj þi`cj ldl`hj qud ig kd hj rjtói j ijh`d, dxcdptg jSjit`jmg \dh Vdrhugag.

Jalrgs`g Vkjzj> Bdrg`cg jkjrhd hd jmujitjr kj ejt`mj qud prghucd dkig adtdrkd ijhj jk dstóajmg.

Ji`cdtg Agk`dihj Vàrdz> Egraj r`algaljitd hd igalrjr dk jiásqud kgs druh`tgs kkjaji ‛dk s`a`g‑.

Jiás hd agcb`k`tj> Vgtditd póc`aj qud jkmuigs cgieuihdi cgi ui ludig y cgigc`hg h`mdst`vg, dedct`vg sgkjaditd pjrj kgs jtukditgsaês agrlgsgs.

Ljrrj nj> Cjapdói `ivdic`lkd qud njaês sd ljnj hd su tjlurdtd dikjs japk`js ljrrjs hd kjs tjscjs aês cgicurr`hjs hd kj c`uhjh.

Ldl`hj hd trgpj> Dxprds`ói pdygrjt`vj pjrj rdcbjzjr cujkqu`dr iv`-tjc`ói j tgajr vukmjr cdrvdzj.

Lkdihdrs Vr`hd> Di kj hàcjhj hd kgs gcbditj drj auy cgt`zjhg ditrdkgs idxpdrtgs. Bgy háj pdrajidcd di dk i`cbg hd kgs itgcjlkds, y bjs-tj ds cgis`hdrjhg pgr jkmuigs `rói`cgs cgag ui wb`soy ludig pgrqudijh`d sd adtd cgi àk.

Lrdljnd hd sudmrj> Ldl`hj qud cjd ajk jk dstóajmg, cjusjitd hd ui

rjtói dspdctjcukjr.Lucjidrg ajygr hd dhjh> (:2 ydjrs)> Lucbjiji hd kuxd. Dk vg-cjlkg eud jpgrtjhg pgr dk sdúgr Ndsþs Ugkcêi hdshd V`úgijk, hgihd di

Page 108: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 108/188

Page 109: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 109/188

:60

Cgisgaà hd pókvgrj> Tij dspdc`d hd a`s`k y j prudlj hd eudmg pjrj kgs ajcbgs vdriêcukgs qud ig pdstjúdji cujihg sd ajihji ui

kjapjrjzg.

Cgisgaà hd sjrmditg> Ldl`hj pjrj kgs adrgs ajcbgs hd kj U \d- pþlk cj hdk Dstd.

Cguitry Ckul> ldl`hj hd auy ljnj cjtdmgráj pdrg cjtjkgmjhg pgr kgsdxpdrtgs cgag dk adngr hdk auihg, jkká, hditrg hd su lgtdkkj, s`i qud ij-h`d sd jtrdvj j hdstjpjrkj. Vjrj kgs dscgcdsds ds dk pdgr wb`soy `apgrtjhg

Cb`vjtg \dmjkáj> Vjrj kgs ditdih`hgs ds gtrj hd kjs ajrcjs aês vdi-h`hj hditrg hd kj eja`k`j hd hgcd ydjrs.

Hdk`j E`jkkg> Ig sd trjtj hd kj jutgrj hd adkghrjajs tdkdv`s`vgs s`ighd kj egraj sdic`kkj hd gltdidr ijic`ja`ditg g s`apkdaditd ui ‛jg‑jk pgrtumuàs hd kj dsqu`ij.

Hdwjr‐s> ]b`soy hd gcbg júgs qud mgzj hd mrji rdputjc`ói ditrd kgsjajitds hdk wb`soy ludig pdrg s`i pgs`l`k`hjhds hd pgidrsd di uighd :<  ydjrs. Di jkmuigs cjsgs bjy qud dstjr auy jtditg pgrqud kgs

`mijrgs kgmrji cgieuih`rkg cgi Hualjr qud kg aái`ag qud hdnj ds uiKTALJmg hd tjitg bjcdr dseudrzg trjtjihg hd lj`kjr cgag Xrjvgktj.

H`r`m`lkd jkdaêi> Gtrj egraj hd hdc`r cdrvdzj.

Dicjp`kkjg> Hácdsd hd jqudkkj pdrsgij qud sd dicjkdtj di su cjsj pjrjqud sus ja`mgs crdji qud dstê rdzjihg y rdjkaditd kg qud dstê ds ld-

 l`dihg hd kg k`ihg. Dk rderêi pgit`cj qud ds adngr uij ajkj cjp`kkjqud uij tjscj ij.

Dt`qudtj> Tij ajidrj auy dspdc`jk hd cgihdcgrjr dk pjkjhjr. Dk ds-cr`tgr pdrujig Jkerdhg Lrycd Dcbdi`qud sudkd hdc`r qud rdc`ld j susadngrds ja`mgs cgi ui wb`soy di kj ajig y uij dt`qudtj di dk cgrjzói.

Ejagsj Vdrh`c`ói> J pdsjr hd sus ejagsjs adhjkkjs qud kg cgi-v`rt`drgi di ui wb`soy cgh`c`jhg pgr jkmþi t`dapg, bgy sgkg kd qudhjkj ejaj. Bjy qu`dids ig bji vudktg j tgcjrkg aês iuicj pgr hdnjr uijdxpdr`dic`j ijhj jmrjhjlkd.

Egihg lkjicg> Dap`ijr dk cghg cgag s` uig tuv`drj ui ydsg pgrerjcturj, cgi dk glndtg hd qud ig qudhd i`imþi rds`hug hd cjúj di dkvjsg g cgpj.

Page 110: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 110/188

::6

Erjscg g erjsqu`tdrg> Ajidrj hd rdedr`rsd j kj lgtdkkj hd cjúj qudsd kkdvj gstdis`lkdaditd di dk lgks`kkg hd jtrês, cgag s` eudrj kj Mjcdtj

Báp`cj hd ui lurrdrg.Erut‐d lurrg> Ldl`hj cr`gkkj, bgy prêct`cjaditd eudrj hd c`rcukjc`ói?h`cdi kgs v`dngs qud bjláj qud sdr ui nuaditg pjrj jmujitjr dk mgkpdqud hjlj di dk mjzijtd.

Mgzói g wb`soy Dk Mgzói> aghg hd rdedr`rsd jk Ujt 50. Di V`úgijkhd Ajrjcjy sd usj dk tàra`ig jkmg pdygrjt`vg y j ajidrj hd cgitrjsdúj

 pjrj ih`cjr qud sd dstjlj di uij gihj dták`cj cgi cgiigtjc`gids drót`cjs.

Mrjijhj hd ajig> \gi Sdkdctg sdmþi vgz jcuújhj pgr dk Vupy y sucbjrjimj, cgigc`hg di kgs prdh`gs c`iàkgs cgag Dridstg Jr`js.

Mrjtdrgk \gqud> Cjúj mrjtu`tj g sjrjg hd jccdsg k`lrd.

Mujrjp`tj g mujrjpj> Tij dspdc`d hd cgcotj`k , cuyg sjlgr hukzóids dk pr`ic`pjk jtrjct`vg pjrj aucbgs qud sucualdi j dstj jktdrijt`vjtrgp`cjk y hd auy ljng prdc`g. Dstj ldl`hj dstê jsgc`jhj jk vditdtþ cgs-tdúg y kgs cuajcgs j gr`kkj hd pkjyj.

Mujrjpg hd cjújeástgkj lurrdrj> Gtrj ldl`hj vdriêcukj y hdaghàqud sgkg rdcudrhji ejlk`stjids hd kj àpgcj hd N.N. Agitdzuaj. (‛¡Jytê, jy tê!).

Puiqud>  Ugcjlkg jimkgsjnói usjhg auy j adiuhg pgr dk `idejlkdVgicbd Kdói kgs hájs hd rdsjcj pjrj `ih`cjr qud t`did ui ajrt`kkg dikj tdstj.

@cdldrm> Xdrrói hd b`dkg qud jmjrrji kgs jtgrjgs, tji mrjihd qud igs

kds cjld di dk vjsg.@i v`trg vdr`tjs> Ugcjlkg `itrghuc`hg pgr kgs cgitdrtuk`gs hd kj \d-

 pþlk`cj hdk Igrtd di bgadijnd j Kuhgv`cg S`kvj. Cgitrjr`g j kg qud sd p`disj, sd ut`k`zj pjrj hdnjr cgistjic`j hd qud sgkg jcdptjags divjsdshd v`hr`g l`di sdj rdtgrijlkd y ig hdsdcbjlkds.

Njads Lucbjiji> Ja`mg pdrsgijk hd tghgs kgs ldldhgrds hdk igdscgcàs qud prddrdi dk sjlgr j erjaludsj, sdmþi dk mustg hdk Igig.

Nujic`tg dk cja`ijhgr> Jm`kás`ag dscgcàs hd kuxd  qud di sush`vdrsjs hdiga`ijc`gids mgzj hd uij japk`j jcdptjc`ói ditrd kj zqu`drhjdxqu`s`tj y ldldhgrds dx`mditds. Su cja`ijtj bj hjhg adngrds rdsuktjhgs

Page 111: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 111/188

:::

qud kgs ajrjtgids pgr kj v`hj. Kgs hd kj U \dpþlk`cj kg prddrdidt`qudtj rgnj.

Kjtgidráj y p`iturj> @isp`rjc`ói hd kgs tjkkdrds adcêi`cgs pjrj hds- p`stjr j kgs dxtrjúgs. J aghg hd cgitrjsdúj qu`drd hdc`r hjad hgs cdr-vdzjs di kjtj qud vgy jpurjg.Ds auy erdcuditd vdr jk ajrjcucbg Jkdxjihdr Vr`dtg di Ajrjcjy cgiuij di kj ajigpkj ijumurjihg dk v`drids j pr`adrj bgrj.

Kjvjmjkkg> Ldl`hj hd ljnás`ag prdc`g, pdrg hd pukquàrr`ag cgkgr qud ldláji kgs pglrds. Juiqud drj aês ljrjtg, ig drj aês hjú`ig hdl`hgj qud di su ajiuejcturj ig ditrjlji dkdaditgs quáa`cgs dxtrjúgs jkj cjúj.

Kgs hgs pdrr`tgs> Ajidrj pgpukjr hd kkjajr jk Lkjco jih ]b`td.Jkmuigs ldldhgrds kg ut`k`zji cgag jkcgbgkáadtrg pgrqud di kj ad-h`hj qud sd pdrc`lj kgs hgs cjids iát`hjaditd ig bj pjsjhg ijhj. Dk

 prglkdaj sd cgapk`cj cujihg cga`dizji j vdrsd kgs pdrr`tgs pdmjhgsg pjr hd hêkajtjs.

Kgs Aginds> Jkmuigs ejiêt`cgs rdk`m`gsgs kg bji cjtjkgmjhg dk wb`s-

oy aês grtghgxg pgrqud jsdmurji qud su cgisuag ds kj egraj aêsh`rdctj hd jkcjizjr kj sjit`hjh.

Kuap`j káqu`hj> Hd rdc`ditd hdsculr`a`ditg, ds uij ldl`hj qud usjijkmuigs pjvgs cujihg hdsdji hdsdqu`k`lrjrsd y hdsdqu`k`lrjr j sussdadnjitds.

Ajkgn`kkg> Ldl`hj tgi`cjitd auy usjhj di dsgs cjapgs hd H`gs. Sdut`k`zj tjal`ài pjrj sdújkjr qud ui trjmg ig dstê auy ludig qud h`mj-

ags, pdrg pj‐ hditrg.Ajygráj hd dhjh> Xghg dscgcàs qud pjsd hd h`dc`gcbg júgs.

Ajrrgij> Hácdsd hd kj lgtdkkj cgkgr êaljr cgi kj cujk jkmuigs ld- ldhgrds qu`drdi dstjlkdcdr h`edrdic`j cgi kjs s`er`ijs k`mbt . ‛J aá adhj uij ajrrgij, lrgtbdr , ig td vjyjs j dqu`vgcjr cgi uij cdrvdzj hdaundr‑, diejt`zji di kgs prdh`gs hd Cjúj hd Jzþcjr kgs sdmu`hgrds hdkj cdrvdzj trjh`c`gijk t`pg p`ksdi.

Ajzz`imdr zdtj> Bàrgd hd kj lgbda`j hd prgsjp`j rgidrj.Aàh`cg jsds`ig> Jit`mug jkqu`a`stj hd dkáx`rds dcgióa`cgs qud dikgs prdh`gs hd Cjt`j pusg j vgkjr j aês hd uig di kgs júgs 56 y =6 cgi

Page 112: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 112/188

::<

su ejagsj mujrjp`tj. Di Ajrjcjy tjal`ài eud ejagsg dk U`dng Lrjvg, pgr kgs kjhgs hdk Ljrr`g Lgkávjr pj‐ hditrg.

Adh`gpjkg> Dspdc`d hd i`rvjij g dstjhg `hdjk jk cujk jsp`rj tghg ld- ldhgr pgrqud dstê di dk adrg cditrg ditrd kj kuc hdz y kj dlr dhjh. Dsdk dstjhg qud prghucd kjs aês lr`kkjitds `hdjs pjrj sdmu`r kj curhj. Bjyqud sdr ui ajkjljr`stj pjrj pdrajidcdr di àk y ig cjldcdjr di dk `itditg.

A`sdr`j hd kj kgsgeáj jkdajij> X`did qud vdr cgi kg pgcg qud igs pudhj cgstjr ui ludi pjkg di uij tjmujrj ljrjtdrj. Ds dk prdc`g `hdjk pjrj kgs qud ig pudhdi cjindjr uij lgtdkkj pgr ui pjr hd cdstj t`quds.

Agind kgcg> cgigc`hg h`mdst`vg, cuyg divjsd hd cgkgr ajrrói t`didegraj hd ui erj`kd cgi su sjyói. Dstj ldl`hj dstê di erjicj cgapd-tdic`j cgi dk Cg`itrdju qud kgs agcbgs hd kdimuj kkjaji jkdmrdaditd‛Cgitrgk‑.

Aucjiji> Jsá kkjajlji jk rgi júdng kgs dstuh`jitds hd Dk X`mr`tg,jkkê pgr kgs júgs 56.

Vjmji`i`> Dk v`rtugsg cjpjz hd pgidr, ig kj igtj aus`cjk s`ig pjmjr

kgs trjmgs j kgs ja`mgs. Ti pgtditjhg cgi sgkvdic`j pjrj cjicdkjrtghg t`pg hd cuditj di ljrds, rdstjurjitds y jids. Dk qud sd ljnj hd kjaukjtj. Gng> jkmuigs pjmji`i`s dspgitêidgs sgi sgspdcbgsgs.

Vdcbg cujhrjhg> Gng, ig dstê rdedr`hg j kgs jdról`cgs pgsddhgrdshd auscukjturjs pgrtditgsjs s`ig j uij dspdc`d hd rgi qud td pudhdvgkvdr ui cujtrg. Vudhd usjrsd cgag s`iói`ag hd Ajzz`imdr.

V.G.K.J.\.> Vglrd Glrdrg K`ap`g Jajidc`hg y \jscjg.

VGKJ\C@XJ> Vjrj Gkv`hjr Kgs Jajrmgs \jtgs Cjhj @istjitd XgagJmû`tj pj‐ kgs cjljkkgs.

\jtói> Kj pjkjlrj aês idejstj qud iuicj sd pudhd hjr cgag nust`-cjc`ói hd jusdic`j di dk trjljng.

\dmjkáj aus`cjk> Jkmg qud cudstj ijhj g pgcg, qud kgs ldldhgrdshd pgstái usji pjrj dv`tjr dk cgisjl`hg Mrjtdrgk \gqud.

\gcág Hurcjk> Ig sd trjtj hd kj dspdctjcukjr dspjúgkj cgkdmj hd

Nujimj, s`ig hd kj jspdrs`ói justdrj qud mdidrjkaditd sd dst`kj y sdhdst`kj cujihg kj dscjsdz y dk t`dapg jprda`ji.

\gijtg hd sgh`g> Egraj pdcuk`jr hd rdedr`rsd jk pgpukjr rgicjygkg.

Page 113: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 113/188

::3

\gicjygkg> Ajidrj p`itgrdscj hd rdedr`rsd j kj ldl`hj aês sjlrgsjy trjh`c`gijk hd kgs vjkkds jrjmûdúgs.

\giqu`tg> Þkt`aj jhqu`s`c`ói hdk kuapdi prgkdtjr`g sulurljig.Jraji kgs dxpdrtgs qud tghg v`o`img qud sd rdspdtd hdld tdidr pgrkg adigs uij cjrtdrgkj di kgs lgks`kkgs.

\gisgigk> Kkjajhg tjal`ài mjsgk`ij hd jv`ói, gtrj egraj hd rded-r`rsd jk rgicjygkg.

Sjcjcgrcbg g hdstgri`kkjhgr> Vgc`ói cujs` aêm`cj cjpjz hd sjcjr dkrjtói hd cujng. Kgs ditdih`hgs sdújkji qud kg adngr pjrj kj rdsjcj dták`cj

ds ljstjitd sudúg, gtrj cdrljtjij y sjicgcbg. Dk pgdtj ajygr hdk igrtd bjqudr`hg vdihdrigs kj `hdj hdk vjsg hd jmuj pgscurhj jitds hd jcgstjrigscgag aàtghg prdvdit`vg. Dstg ig euic`gij cujihg kj vgkjhgrj ig igs

 pdra`td s`qu`drj qu tjrigs kj rgpj cujihg kkdmjags jk bgad.

Sdcgijk sóh`cg> Vjkg s`i i`imþi káqu`hg `igpgrtuig d `iþt`k qud kdvdimj j dcbjr j pdrhdr j uig su kjmjújzg. Xjal`ài sd usj pjrj ih`cjrqud dk mjzijtd dstê sdcg, cujihg dk rgdhgr jtjcj hd iudvg.

Sgp`tj di lgtdkkj> Egraj hd sdújkjr qud kj cdrvdzj dstê cgag eg-mói hd cjiáljk g cujihg dk dstrjmg kg qud p`hd ds ui sjicgcbg hd

 p`cjt`drrj idmrj.

Xjpj jajr`kkj> Gtrj ajidrj hd hds`mijr kgs wb`soys hd ljnj hdis`-hjh y ejlr`cjc`ói vdriêcukj.

Xuqu`–tuqu`> Dxprds`ói hd jktj h`pkgajc`j pjrj pjsjr kj sdúj hd uij ljtjkkj cjapjk dták`cj s`i káa`td hd bgrjr`g.

Uditjrrói> Xghg ui jcgitdc`a`ditg di dk auihg v`o`img y prudlj hdeudmg pjrj qu`dids jaji kjs dagc`gids eudrtds. Su þi`cg cgitdihgr dskj cjúj ckjrj, ckjrg s` ig sd jtrjv`dsj ui cgcuy, ldl`hj hd prgsjp`j h`mij.

Udst`hj hd mjrzj lkjicj> Ti bgadijnd jk pgdtj Sgsj Cjrg cgagegraj dkdmjitd hd hdc`r qud uij cdrvdzj dstê di su puitg aês màk`hg

 pjrj daprdihdr iudstrj bu`hj hdk tróp`cg.

Udst`hj hd igv`j g cgag ldsg hd sudmrj> àiejs`s qud pgidi

kgs ldldhgrds cujihg kj qu`drdi l`di ‛bdkgh`j‑.Udraáeumg cjrmjhg> Ajkucg pdrg dedct`vg.

Udry cgkhdr lddr> Cdrvdzj lurhj hd eráj y cgi luejihj lkjicj.

Page 114: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 114/188

::8

U`dng Vjrrj> Ig ds i`imuij jkus`ói pdrsgijk j ui cgigc`hg hdlutji-td hd kj pgkát`cj jrjmûdúj s`ig j iudstrg vdidrjlkd ja`mg Gkh Vjrr. Di

U`kkj hd Curj s`rvd pjrj kkjajr j Xdgljkhg.

Ugkjhgrj> Cujihg kj pdj bj kgmrjhg su aêx`ag dedctg hdsdstjl`k`zjhgr.

Pdrljludij hd kj jajrmj> Gtrj `ieus`ói cjsdrj, cr`gkkj, hdsjpj-rdc`hj y di hdsusg. Di n`ljrgkjih`j t`did gtrg cgmigaditg.

^jrzjpjrr`kkj> Ldl`hj qud iuicj kkdmjags j prgljr, tji cgadgr(¡muêcjkj!) qud drj kg þi`cg qud pdháji kgs vjqudrgs aês zjijbgr`jsdi kj cjit`ij hd kgs wdstdri jit`mugs.S` ustdh cgis`mud gtrg mujrjpg qud dap`dcd cgi kj kdtrj z, divádkj jkcgrrdg dkdctrói`cg s`mu`ditd> k`lrgmu`iidsFmjrmjitþj.cga.

Jvditurjs y hdsvditurjs hd ui cjkkdndrg

(Eêlukj hd Kuc`jig)Kdngs hd pjrjerjsdjr kjs eêlukjs hd Dsgpg, kjs aájs dstêi jickjhjsdi kj rdjk`hjh rdcjkc`trjitd hd Agitjúj Erdscj, hgihd kj rdsgkjij sdjicj cgi eurgr lgk`vjr`jig. Xjk vdz jkmuig hd ustdhds ig sdpj qudtdimg hgs pdrr`tjs> Cb`cj Hj S`kvj y Vdrk`tj hd kgs Ajrds. Kj pr`adrjds uij cjzjhgrj adst`zj, hóc`k, jkmg jr`scj y cgi uij cjr`tj hd kkuv`jhgihd cgivdrmdi trds tgijk`hjhds> lkjicj, ajrrói y idmrj, kj sdmuihjds uij Cbgwcbgw, cgrpukditj, hd pdkjnd dspdsg y ajrrói ckjrg. Di

cjrêctdr, Vdrk`tj ds kj jitátds`s hd Cb`cj, hd pdrsgijk`hjh aês jl`drtj,dkkj ds h`pkgaêt`cj, zjkjadrj, deus`vj y cgi kjs bgragijs j a`kkói?yg h`ráj aês l`di Vdrkj hd kgs ajrds turlukditgs.

Cjhj vdz qud kds v`did dk cdkg (sglrd tghg j  Vdrk`tj), ditrg dicr`s`s, pgrqud s`mi`cj qud tdimg qud dstjr pdih`ditd hd qud ig sd advjyji j kj cjkkd i` qud ui pdrrg cjcr` (cjkkdndrg–cr`gkkg) ditrd jk pjt`gy kjs agitd cgi kj sjl`hj cgisdcudic`j hd dstjr rdpjrt`dihg pdrr`tgszjtgs y ajrm`ijkds.

Bjcd uij sdajij di pkdig cdkg hd Vdrk`tj dicgitrà j ui pdrrg gr-h`ijr`g, hdsmjrljhg, ajc`kditg di dk itdr`gr hdk pjt`g, pr`adrg pdisàqud di ui hdscu`hg aág bjláj hdnjhg kj pudrtj jl`drtj? cgag bj hd

Page 115: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 115/188

::4

supgidrsd, kg sjquà iadh`jtjaditd crdydihg qud jkká bjláj tdra`ij-hg kj sgkuc`ói. Vuds ig sdúgr, jk háj s`mu`ditd jk kdvjitjrad dicgitrà

jk pdrr`tg cjkkdndrg di dk a`sag kumjr, eud jkká cujihg cjá di cuditj, dk pdrrg sd bjláj adt`hg pgr uij hd kjs rjiurjs hdk pgrtói, ds tji jcgqud puhg pjsjr egrzjihg su cgst`kkjr, cgi kj sgkj sjt`sejcc`ói hd kgmrjrsu glndt`vg> agitjr j Vdrk`tj? ad ditró tjitj ih`mijc`ói qud kg sjquàj pjkjzg k`ap`g, jukkjihg sd eud hd kj cujhrj y pdisà qud cgi dstddscjra`ditg ig vgkvdráj. Crjsg drrgr. Jk adh`gháj cujihg vgkvá kgdicgitrà istjkjhg jk kjhg hd kj kjvjhgrj. ¡Zud lrág, njaês bjláj v`stgui pdrrg tji jlusjhgr! Ad jraà hd vjkgr, kd jtà uij cjhdij y kg kkdvàj pkdig sgk hdk adh`gháj j ui pgstd cgi `itdic`ói hd jajrrjrkg. Cuji-hg dstgy di pkdij gpdrjc`ói uij sdúgrj ad jhv`rt`ó sdvdrjaditd> ‛Jdsd pdrrg ig ad kg jajrrd jkká‑, j pdsjr qud drj tdrr`tgr`g pþlk`cg,dk pdrrg kd agkdstjlj pgrqud j hdc`r vdrhjh, kj dstjapj gediháj kjajndstjh hdk pj`sjnd. Hdspuàs hd dstd pdrcjicd ad h`r`má cjkkd jljng

 pjrj vdr quà bjcáj, a`ditrjs yg gerdcáj dstd dspdctêcukg hdpr`aditd,dk pdrrg sd hdh`cjlj j jukkjr, kg bjcáj tji jktg cgag s` sd trjtjrj hd

ui tdigr cji`ig, di dsd agaditg ad jcgrhà hd qud ig tdiáj igalrd.Jitds hd hdsbjcdrad hdk pdrrg hdláj pgr kg adigs ljut`zjrkg cgi uiigalrd, ig dicgitrà gtrg aês jprgp`jhg qud Kuc`jig, di bgigr jVjvjrgtt`? cujihg dstgy di dsjs adh`tjc`gids, uij sdúgrj hd gtrj cjsjad mr`tj> ‛A`rd sdúgr, ·quà p`disj bjcdr ustdh cgi dsd pdrrg7‑. Kddxprdsà qud tjk rdspudstj jþi ig kj bjláj dicgitrjhg y pgr kg tjitgdstjlj dspdrjihg qud jkmu`di ad kj prgpgrc`gijrj. Kudmg hd pdisjrkgaês erájaditd, ui pgcg j sjkvg hdk sgk cjkc`ijitd hd Agitjúj Erdscj,

gptà pgr jajrrjr j Vdrk`tj pgr ui kjhg, y jk pdrrg cjkkdndrg pgr dk gtrg,bjstj qud Njcoy ad kkdvjrj cgi dk cjrrg pjrj lgtjrkg kdngs hd kj ur -

 lji`zjc`ói. Jk háj s`mu`ditd, Njcoy di cgapjúáj hd kj sdúgrj qud igsk`ap`j kg hdnó (dsg kg supd hdspuàs) di Sji Njc`itg, uij urlji`zjc`óiqud dstê kjhg hd kj iudstrj. Jk pgcg rjtg, cujihg sjkáj hdk ljúg, ds-cucbg ui dscêihjkg di dk pjt`g. ·J quà ig jh`v`iji dk agt`vg hd tjitj

 lukkj7 Vuds, Kuc`jig, bjláj vudktg aês erdiàt`cg qud iuicj y pgsdyó

j Cb`cj cgi uij eur`j tji `apkjcjlkd qud ad hgk`ó bjstj di dk grmu-kkg. A` cókdrj `lj di juaditg y kkdmuà j vgc`edrjr jkmuijs pjkjlrjsjkt`sgijitds, di dsd dstjhg hd rjl`j kd rdcr`a`ià j Cb`cj>‛·Cóag ds

 pgs`lkd qud tþ, qud kjhrjs bjstj cujihg pjsj uij agscj g ui sjpg, ig

Page 116: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 116/188

::5

bjyjs pgh`hg da`t`r i` s`qu`drj ui mruú`hg7‑,dkkj rdtrgcdháj tdadrgsjy yg sdmuáj di a` pdrgrjtj> ‛Vgr kg adigs bul`drjs pgh`hg kjhrjr, sá,

kjhrjr jsá> nju–nju–nju‑. Di dstd agaditg Cb`cj ad a`ró cgi cjrjhd dxtrjúdzj cgag h`c`dihg pjrj sus jhditrgs> ‛Dstd sdúgr sd vgkv`ókgcg g pdrrg‑, ustdhds h`rêi qud kgs pdrrgs ig dit`dihdi, yg pgr dkcgitrjr`g h`mg qud sá dit`dihdi y p`disji. Di dsd agaditg h`nd pjrja`s jhditrgs> ‛Ds pgs`lkd qud Cb`cj dstà ditdih`dihg cgag kgs mjkkgshd Kjs a`k y uij igcbds, qud glsdrvjrgi cgi tr`stdzj tghg dk cjkvjr`ghd su jag jitd kj `is`stdic`j hd su aundr pjrj qud kd h`ndrj pgrquàsd rdáj sgkg. \dsuktj qud dk bgalrd tdiáj kj ejcuktjh hd dscucbjr kgqud dkkgs bjlkjlji, dkkgs ig sjláji qud àk sjláj. Dsd hgi drj j su vdzsu mu`kkgt`ij pgrqud s` kkdmjlj j rdvdkjr dk sdcrdtg agr`ráj‑. Disdmu`-hj hdsdcbà dsd pdisja`ditg, pgr dirdhjhg, trêm`cg y ijhj ejvgrjlkd

 pjrj a` jrmuaditjc`ói, pgrqud ds pdredctjaditd hdagstrjlkd kg qudyg p`disg hd kgs pdrrgs, pdrg iuicj sd pghrê cgaprgljr kg qud dkkgs

 p`disji hd aá? pgr kg tjitg s`daprd dstjrà di hdsvditjnj.Di dsjs prgeuih`hjhds kgsócjs y a`tgkóm`cjs ad dicgitrjlj

cujihg sditá dk agtgr hdk cjrrgajtg hd Njcoy. Kj cb`ij ig pgháj crddrcóag dk ji`ajk bjláj kkdmjhg pr`adrg qud dkkj. Dstj vdz sá eud disdr`g, jlr`ags dk cjrrg y kg kkdvjags l`di kdngs, j gtrg aui`c`p`g? diadh`g hd uij cjkkd hd Sjitj Cruz, ditrd kj jkmjzjrj hd lubgidrgs yrdluscjhgrds hd gc`g, hdnà j Kuc`jig.

¡P pdisjr qud pgr ui agaditg ad ivjh`ó ui sdit`a`ditg hd cuk- pj y kêst`aj bjc`j dk pdrrg! Dk auy aji`pukjhgr sd b`zg dk cgng, pdisàdi ui agaditg di ditjlk`kkjrkd uij hd sus pjtjs. Vuds, ig, dsg ig drj

aês qud ui jrh`h pjrj qud kg hdnjrj di kj cjsj y jsá pghdr h`serutjr hduij kjrmj kuij hd a`dk.

Xghg dstd  sbgw agitjhg pgr  Kuc`jig  bj sdrv`hg pjrj qud a`sja`mgs ad nudmudi `iiuadrjlkds lrgajs y sd egraukdi tghj ckjsdhd cgindturjs. Dk cgkdmj Ngsà Jkg`sd jrmuaditó qud yg a`sag tdiájkj cukpj hd dxjcdrljr dk áapdtu sdxujk hd  Kuc`jig pgrqud a`ditrjsàk cgrtdnjlj j Vdrk`tj, yg, s`i qudrdr, cgkgcjlj kgs h`scgs hd aþs`cj

`tjk`jij? ijhj aês jhdcujhg qud dstj aþs`cj pjrj `i`c`jr cujkqu`drrgajicd, `ickus`vd ditrd uij pdrrj Agitdscj y pdrrg Cjpukdtg. Xd

rdmjkg a`s gngs, hd Mjlr`dkj Edrr`? Ugkjrd, hd Hgadi`cg Aghumig, Vrudlj kkjajrad jagr , hd I`cgkj H` Ljr`? H`g cgad t` jag, y gtrjs

Page 117: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 117/188

::=

 ngyjs hdk cjic`gidrg átjkg cgist`tuydi ui rdpdrtgr`g `hdjk pjrj jk`-aditjr dsd h`k`g cgitrjr`jhg pgr kjs dx`mdic`js hd ui pjhrd geuscjhg.

Jkg`sd kjaditjlj qud jctujkaditd ig tdiáj dspjc`g di kgs pdr`óh`cgs pjrj dscr`l`r uij crgi`qu`kkj tji jpdt tgsj cgag kj qud ygkd gerdcáj cgi a`s cgrrdrájs hdtrês hdk ajc`kditg Kuc`jig, hdspuàs qudsd eud ig bd hdnjhg hd sdit`r iqu`dtuh y cur`gs`hjh pgr dsd pdrsgijnd

 prgp`g hd uij eêlukj? Kuc`jig ad b`zg ditdihdr tghg kg qud ui jagrkgcg y hdsdierdijhg ds cjpjz hd `ivditjr. Njcoy ad rdcgrhó qud jsáa`sag drj yg hd erdiàt`cg. P ds qud cujihg kj sjimrd b`drvd ig bjyijhj quà bjcdr, kj ijturjkdzj s`daprd sd `apgid> ‛Jcuàrhjtd hdSp`dkldrm‑. ¡Ijhj hd dsg. J aá Nurjs`c Vjro ig ad h`v`hd a` b`stgr`j!¡Dsd pdrrg ds ajrm`ijk y puitg! Kgs p`gngs qu`zês ad `ap`hji vdr kj

 pgdsáj qud pudhj dstjr hdtrês hdk hrjaj hd Kuc`jig. Zu`zês JkldrtgCgrtdz cujihg dscr`l`ó kj cjic`ói Cjkkdndrg, ig sd nó di kj pjtàt`cjgsjaditj hd ui pdrrg rdjkdimg, prgp`dhjh hd tghg dk vdc`ihjr`g.Zu`zês dk cjitjutgr jrmdit`ig v`g aês jkkê hdk cgst`kkjr. Xjk vdz dstà dihduhj cgi kj pgdsáj, pdrg... dk t`dapg kg h`rê. Vdrg nurg qud s` vudkvd

ig sjlrà cóag vgy j rdjcc`gijr.J kg adngr dscr`lj ui cuditg ejitêst`cg.

Ajr p`cjhjHdh`cjhj @r`ij \ghrámudz

Iuicj crdá qud kgs `iegrads adtdgrgkóm`cgs h`drji pjrj tjitg. Aêsjkkê hd sjcjr iudstrgs pjrjmujs y mujrhjr kjs hdl`hjs prdcjuc`gids

 pjrj ig pdscjr ui rdser`jhg, kgs prgióst`cgs hdk t`dapg s`rvdi jbgrj pjrj nust`cjr kg `inust`cjlkd. Cujkqu`dr tjx`stj pudhd jrmuaditjrqud hdl`hg jk t`dapg kkuv`gsg t`did qud cglrjr ui vd`it`c`icg pgrc`ditg hd rdcjrmg. @mujkaditd, dk t`dapg erág ds suc`ditd jtdiujitd

 pjrj qud ui ajrrgic`tg igs cuditd aês hd a`k lgkávjrds di kj pjijhdráj aês cdrcjij.H`mg dstg pgrqud dstjihg di Cjtj, puhd pdrcjtjrad hdk prgvdcbg

qud kd sjcji jkmuigs cgadrc`jitds jk t`dapg, cujkqu`dr lr`s`tj pgr

Page 118: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 118/188

::2

aês tdiud qud sdj ds jprgvdcbjhj pjrj hjrkd sgpgrtd c`ditácg j kjdspdcukjc`ói.

  ‘Jkó, cóag dstê kj cgsj. Jquá, di Cjtj. ·Ig ad crdds7¡Ckjrg qud ds vdrhjh! Dscucbj dk ruagr hdk ajr. Ad v`id cgi kj aundr,Hgumkjs, kj dspgsj y sus i`újs. Ig, pjrj ijhj. Dstjags jquá istjkjhgs

 ljng uij sgalr`tj. Bjppy bjppy. Xgaêihgigs bua`khdaditd uigstuqu`s. Sjkuhgs, td hdng pgrqud dstg ad pudhd sjk`r jkmg cjrg.

  ‘·Cuêitg kd hdlg, ja`mg7  ‘Sgi hgs a`k lgkávjrds–ad rdspgihd dk dicjrmjhg hd

jkqu`kjrad dk cdkukjr qud pgr ui uigs dscjsgs sdmuihgs ad cgidctócgi Ajrjcjy.

  ‘·P pgr quà tji cjrg7  ‘·Ig sd hj cuditj qud dk ajr dstê p`cjhg7  ‘Vudhd sdr, pdrg hd rdpditd ig dit`dihg ijhj, cgag h`cd

ui cgkdmj.Cgi dk t`dapg bd jprdih`hg qud kj adngr egraukj pjrj h`serutjr kj

v`hj ds ig tgajr auy di sdr`g kgs kjt`mjzgs hd kj dspdcukjc`ói jtjv`j-

hj cgi dk rgpjnd hd kj `ijc`ói.Dsd háj ig dstjlj pjrj bjcdr jiêk`s`s dcgióa`cgs sglrd kjs hds-

vditjnjs hd v`jnjr di tdapgrjhj hd puditds y hájs edr`jhgs. Cgi dstj`hdj pdrdmr`ij dicdih`ags kj aêqu`ij hdk rdcudrhg y igs h`ags jdscucbjr jkmg hd Kgs Adkóh`cgs d `is`st`ags aucbgs di  Dk ljyói

hd Ajhr`h , qud `itdrprdtjlj jcdrtjhjaditd Ajigkg Agitdrrdy. Ditgrig jk tdaj rdedr`hg b`c`ags cgrg pgrqud jpjrtd hd su r`tag cgitj-m`gsg, igs bjcáj aucbj mrjc`j dk ditus`jsag qud kd `apr`aáj @r`ij,

uij hd kjs i`újs cgi qu`di tuv`ags dk mrjtg pkjcdr hd h`serutjr dstj`idspdrjhj jvditurj pkjydrj.

Jvdr`mujihg ui pgcg, jquá y jkkê, igs ditdrjags qud dk ljyói dsuij hjizj pgpukjr gr`m`ijk hdk igrdstd hd Lrjs`k, auy h`euih`hj didk s`mkg R@R, di r`tag hd hgs pgr cujtrg. Jk dxtdihdrsd pgr dk surds-td hdk pjás, pr`ic`pjkaditd di \ág hd Njid`rg, dxpdr`aditó ig pgcjsvjr`jc`gids, hdl`hg j kj `iudic`j hd kj sjalj y hd kj cgimj culjij.

Dk ljyói tjal`ài rdc`l`ó `iudic`j hdshd dk puitg hd v`stj adkóh`cghdk cgcg, gtrj hjizj pgpukjr qud sd lj`kj di cárcukg jcgapjújhj hdcjitg y pdrcus`ói.

Page 119: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 119/188

::0

S`i kkdmjr j tjitg cgag dndcutjr uij hjizj, b`c`ags cgrgs nuitg jAjigkg Agitdrrdy pjrj itdrprdtjr dstd ljyói qud mrjc`js j kgs duv`gs

hdk k`cgr y dk tdapgrjk qud sd jcdrcjlj gptjags pgr cdkdlrjr qud jkadigs pghájags h`serutjr s`i cjdr di kj pgkàa`cj hdk tdaj pgkát`cg y kj`apdrt`iditd dcgigaáj.

  ‘A`rd a` cjljkkg. Dk jkqu`kdr hd dstj s`kkj t`did ui rdcjrmg, dkajr dstj p`cjhg y uig iuicj sjld. ·Sjldr quà7·Ig sdrê qud j kj bgrjhd uij ajrdj, kj s`kkj igs sdrv`rê cgag tjlkj hd sjkvjc`ói7 Ti pgcgjturh`hg, pgr ig hdc`r sgrprdih`hg, sjká hd a` kdtjrmg pjrjh`sájcg, y

 nuitg j kgs ja`mgs qud igs jcgapjújlji di iudstrj jcgadt`hj pkjydrjigs v`ags j kj cjrj y cgadizjags dspdcukjr sglrd tghjs kjs cgsjs jkjs cujkds sd kds puh`drj jcbjcjr j kj ajr p`cjhj, kgs vj`vdids hd kj

 pgkát`cj cr`gkkj, kgs jkt`ljngs hd kj dcgigaáj, jsá cgag kgs ru`hgs hd kjh`pkgajc`j hd a`cróegig l`di puh`drji sdr ui dedctg h`rdctg hd kj ajr

 p`cjhj. Kj adtêegrj dstê j kj grhdi hdk háj pjrj cujkqu`dr gpgrtui`stj g l`cbg hd uúj. H`gs ig jmjrrd cgiedsjhgs y jkdrtj.

Ajráj Sp`ii`im sd eud hd sbgpp`imKj vdrhjh ds qud cujihg Ajráj Sp`ii`im sd kjizj, sd kjizj s`i njrsds` bjy agrgs di kj cgstj hd Vjr`j g cr`st`jigs di Kj Adcj. Vjrj dkkjig dx`stdi `apgs`lkds, kj pjkjlrj idvdr   ig murj di su pdqudúgKjrgussd pjrt`cukjr. Dkkj ig bjlkj hd igv`gs i` dapjtds, pjrj dkkj sgkg

bjy váct`ajs, cgag ludij v`ct`ajr`j ds sdkdct`vj, gaiávgrj y bjstjdstrjtdmj cujihg kj grhdi ds cjzjr ui ludi pjrt`hg? pdrg j pdsjr hdtghgs sus dseudrzgs s`daprd bjy jkmg qud ejkkj y kj váct`aj kdvjitjdk vudkg prgitg. Vdrg pjrj dkkj ig bjy tjrhds ajkjs i` aucbg adigshdrrgtjs, cjhj rupturj ds ui iudvg jprdih`zjnd y kj gpgrtui`hjh hd

 pdredcc`gijr kgs rdcursgs hdk aàtghg hd kj sdhucc`ói.Di ui cgimrdsg lgk`vjr`jig, jk cujk js`st`ó adsds jtrês pgr dedctg hd

uij ajtdr`j qud cursj di kj Ti`vdrs`hjh, tuvg kj gpgrtui`hjh hd di-r`qudcdr su cgkdcc`ói hd trgedgs, cgi váct`ajs hd rjimg itdrijc`gijk.

Page 120: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 120/188

:<6

  ‘A`nj, bjy qud vdr, tþ ig pdrhgijs j ijh`d. Ig h`scr`a`ijsditrd ui cgkgal`jig g ui dcujtgr`jig. –Kd cgaditó uij ja`mj di dk

m`aijs`g.  ‘Dsg ds kg qud sd kkjaj tdidr uij jktj cgicdpc`ói hd kj vdr-hjhdrj hgctr`ij lgk`vjr`jij. Di dstgs trds hájs hd rdkjc`gids `itdis`-vjs bd kgmrjhg kkdvjr j kj prêct`cj dk sudúg hd bdrajihjh hd Lgkávjr.

P ds qud cgi Ajráj ig vjkdi rdprgcbds pgrqud dkkj s`daprd t`didui ludi jrmuaditg pjrj hdedihdr su dst`kg hd v`hj. Cgi  mkjagur  yaucbg buagr sd hddihd hd qu`dids kj jcgsji j prdmuitjs.

Cgi jpdijs hgs adsds hd su rdmrdsg hd kj Mrji Ajizjij y kudmg

hd bjldr supdrjhg kj pjrjig`j jit`tjk`lêi, iudstrg pdrsgijnd hdc`h`óbjcdr uij `icurs`ói pgr kgs cditrgs cgadrc`jkds hd kj c`uhjh. Cgikj lrþnukj jpuitjihg bjc`j dk Vjrqud Bdir` V`tt`dr sd jraó hd vjkgry dspár`tu prdijv`hdúg y sd eud hd  sbgpp`im , dstd rdcgrr`hg qud`ickuyó dicuditrgs cgi v`dnjs y iudvjs ja`stjhds dstuvg sjturjhg hdsgrprdsjs y igt`c`js erdscjs.

  ‘Eánjtd, kgs kuijrds dstêi ui pgcg hdaghà, jkkê di Iudvj

Pgro, kj mditd i`cd  sd v`std  eukk eucs`j cujihg sd trjtj hd cjusjr`apjctg? pdrg cujihg dstês adh`g hgwi  kg adngr ds vdst`rsd cgikgs cgkgrds hdk gtgúg, ds uij ajidrj hd dstjr j tgig cgi dk pj`sjnd.Vdrhói, t`pj, ig ad jcgrhjlj qud dstjags di Kjs Hdk`c`js y kg qudad sjkd ds hjizjr jk r`tag hd Mujcg.

  ‘Dstuvd di kj cjp`tjk dk pjsjhg hga`img.  ‘P quà v`std hd ludig, g sdj, ·qud td `apjctó hd kj c`ty7  ‘Ijhj spdc`jk , sgkg uigs kditds vdry vdry ejsb`gi. Jk ijk

ad ditdrà hd qud di Ajrjcjy kg cgis`muds aês ljrjtgs.  ‘‛Xurur`–ruru, turur`‑.  ‘·Zuà pjsó7 Dspàrjtd qud ad audvj ui pgcg. Jbgrj

dstgy di Kjs Hdk`c`js. Dstjags ditrjihg di dk Cditrg Cgadrc`jkKjs Jaàr`cjs. Ad cgitjrgi kg hd Xdhhy. Vgr pgcg kg ljnji cgi dkAdrcdhds. Sá, dsd cbjag tuvg vdkgc`hjh y sudrtd qud kgs cbgr`zgs igkg pjsjrji pjrj kj gtrj dsqu`ij. Dstê l`di, s` vdg jkmg i`cd td kkjag.Xd hdng pgrqud dk cdku. ig sd dscucbj auy l`di.

Cjrmjhjs hd lgksjs, Ajráj y su ja`mj isdpjrjlkd sd hdtuv`drgi di uicjeà, tghjváj ig sd bjláji sditjhg cujihg jk egihg hdk dstjlkdc`a`ditgglsdrvjrgi j ui ja`mg cgaþi, Ngijtbji, vdst`hg cgi pjitjkgids cgrtgs

Page 121: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 121/188

:<:

y sjihjk`js, sd qu`tó kgs juháegigs y cja`ió bjstj hgihd dstjlj dk hþghd erjtdrijkds ja`mjs.

  ‘·Cóag dstêi dsjs pjvjs prdc`gsjs y lurhj hd dspdc`jkds7Kj vdrhjh ds qud ig kjs vdáj hdshd dk cuapkdjúgs hd Ajydkj, qud pgrc`drtg sd jkjrmó bjstj kjs iudvd hd kj ajújij. Dsg sá sd kkjaj tr`pdjrdi uij rualj.

  ‘Hdnj kj b`pàrlgkd, pgrqud tjapgcg ds pjrj tjitg. J kgs^jagrj kds hj pgr pgidr dsj aþs`cj i`cbd qud tdra`ij pgr cgrrdrkjj uij. Jk ijk igs eu`ags pjrj ui pul hgihd bjy ojrjgod. Vjrj a`sgrprdsj dstjlji tghgs kgs hd kj cujhrj.

  ‘Vdrg ludig, ·cuêk à7 Ig vj j hdc`r qud dsgs sdúgrds igsjtdih`drgi ajk pgrqud ig ds jsá. Di kj ajhrumjhj bjstj igs h`drgi uiagihgimg qud rdv`váj ui audrtg.

  ‘Hámjad dsg. Auy lgi`tg, cgi kg qud ad cgstó cgivdicdrj a` pjpê pjrj qud ad pjmjrj ui m`aijs`g. Xþ qu`drds qud p`drhj kjmurj qud ad bj cgstjhg sjcjr cgi a` prêct`cj hd sp`ii`im.

  ‘‛Xururáruru, tururá‑.

  ‘·Zuà pjsó7Sá, tghjváj dstjags di dk ajkk . Sá, v` uij puk-sdrj i`cd. Xd kj jpjrtà. Kd h`nd j kj sdúgrj hd kj t`dihj qud tþ pjsjljshurjitd kj sdajij j rdt`rjrkj. Hdspuàs ad kg pjmjs, trjiqu`kj. ·Cógg-ag7 Ig, quà vj. Susjij dstê dapdújhj di usjr dk jzuk hdk a`kdi`g. Pgad eu` pgr dk agrjhg y rgsjhg. Aucbg lr`kkg. Adngr qud di Cjrjcjs,

 purj cjk`hjh. Jhdaês, ad hj a`dhg jmjrrjr dsj jutgp`stj cgi tjitgskgcgs di kj váj. Ig, quà vj, td ajm`ijs qud cbgqud dk cjrrg. A` pjpêig ad vj hjr gtrg mujk. Dstd kg tdimg pgrqud kd tuvd qud rgmjr y cgi-

vdicdrkg hd qud ig pgháj `r j p`d pjrj kj ui`vdrs`hjh. Ad dspdrji dikj cujhrj, vjags j vdr qud `ivditjags pjrj dstj igcbd. Igs dstjagskkjajihg. Cbjg. Kudmg hd h`mdr`r uijs pr`tzdr  cgi jrdqu`pd, kjs ja`-mjs sd hdsp`h`drgi hd Ngijtbji j qu`di hdnjrgi ditrdmjhg hd kkdig jkgs dicjitgs sdcrdtgs hdk wjkoaji.

  ‘·Zuà aês cuditjs, Ajráj7  ‘Xdimg qud cgivdicdr jk v`dng hd qud ad hà pjrj `i`c`jr

hdshd ajújij kjs prêct`cjs hd lj`kgtdrjp`j. Kj vdrhjh ds qud ad bjcdaucbj ejktj pgrqud þkt`ajaditd ad bj hjhg pgr pgidrad tdisj. J aásd ad pgid qud jk ijk ad sjkd aês ljrjtg hdspjcbjr j kj váct`aj jctu-jk pgrqud kd bj hjhg pgr cdkjrad bjstj hd kjs sgalrjs hd kgs aàhjigs?

Page 122: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 122/188

:<<

di sdr`g, kj þkt`aj vdz qud eu`ags j Jhácgrj sd dirgkkó tghg, pgrqud uit`pg qud cgigcá di Iudvj Pgro ad sjkuhó y ad h`g ui ldsg.

  ‘Gody, ·ig vjs j ljnjr7 ‛V`r`k`im, pr`r`k`m‑. Igs vdags dikj cujhrj. Mujrhj didrmájs pgrqud dstj igcbd igs vjags hd ojrjgod.  ‘‛V`r`k`im, p`r`k`im‑. Ad sjkuhjs j tu aja`. Jbgrj jihgjpurjhj y ig qu`drg qud ad jmjrrd kj cgkj hd rdmrdsg.

Gerdihj jitd dk jktjr hdk lgkdrg

(J ajidrj hd bgadijnd póstuag j Edk`pd V`rdkj)

Dk hdst`ig hd cujkqu`dr agrtjk pudhd dstjr pdredctjaditd h`ctja`ij-hg di uij dstrgej hdk aês jlga`ijlkd pgdaj, cgag egraj sut`k qudt`did kj v`hj pjrj bjcdr buagr idmrg j cgstj hd iudstrj `imdiu`hjh.

Kj k`tdrjturj t`did vjr`gs dndapkgs. Dk hdst`ig hd Nuk`g Càsjr, cujihgcjd di ajigs hd Lrutg, pudhd dstjr pdredctjaditd dicujhrjhg dicujkqu`dr pjsjnd hd Sbjodspdjrd g di dk aês `isuksg sj`idtd. J dsjsjijkgmájs yj igs t`did jcgstualrjhgs Ngrmd Ku`s Lgrmds. Dk hrjajhd Sócrjtds dstê rdpdt`hg `ii`tjaditd j trjvàs hd tghg dk dimrjijndb`stór`cg. Di tghgs dstgs bdcbgs uij cgsj s`daprd prdvjkdc`ó> kj `i-mdiu`hjh qud s`daprd agstrjrgi sus prgtjmgi`stjs.

Edk`pd V`rdkj, dsd aucbjcbg bua`khd, qu`di jkcjizjráj ui kumjr

 prdh`kdctg di iudstrj b`stgr`j pdrsgijk y cgkdct`vj, eud hdshd dk pr`-adr agaditg dk `itàrprdtd hd su prgp`g hrjaj, cuyg mu`ói dstjljdscr`tg dxckus`vjaditd pjrj àk? hdshd sus i`c`gs cgi dk ajdstrg L`kkgEróadtj, dstd aucbjcbg ig b`zg gtrj cgsj qud jit`c`pjrigs kj pjsag-sj sdadnjizj qud bjláj ditrd su v`hj y kjs kdtrjs qud su vgz jsgrh`-ijhj hdnjlj cgkjr jkkê pgr dsgs júgs 56 cujihg dk pjás sd hdljtáj di

 prgeuihgs jl`sags cgicdptujkds. Di dstd cgit`iditd s`t`jhg jiáa`cj-aditd pgr kj dspdrjizj ig sd pgháj jpkjzjr pjrj dk euturg dsj ajidrjtji vdbdaditd hd cjitjr j dsgs a`dhgs qud igs jcdcbjlji, pjrt`cukjr-aditd, dk a`dhg qud igs daljrmó cujihg igs tgcó cgicdrtjr iudstrj

Page 123: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 123/188

Page 124: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 124/188

:<8

·Zu`ài sdrê a` iudvj ja`mj sdcrdtj7Kgs hájs sd vji bjc`dihg cjhj vdz aês kditgs cujihg surmd kj ji-

s`dhjh hd sjldr qu`ài ds kj ejagsj ja`mj sdcrdtj qud kd tgcó j uig disudrtd. Dk a`stdr`g g sdcrdtg j vgcds cga`dizj cujihg uig dscgmd dk

 pjpdk`tg hgihd dstê dscr tj kj pjkjlrj qud, hdshd jbgrj y bjstj dk háj hdkj ditrdmj hd rdmjkgs, prgiuic`jrdags pjrj iudstrgs jhditrgs. Hdlg hd-c`r qud hdshd dsd `istjitd uig sd cgiv`drtd di ui dsckjvg. Pj ig bjlrêaês pdisja`ditg, hdj g hdsdg qud ig dstà rdkjc`gijhj cgi dkkj.

Kgs pr`adrgs hájs sgi kgs aês dagc`gijitds pgrqud j uig kd hj

 pgr bjcdr cgindturjs sglrd kj pdrsgijk`hjh hd kj eukjij pdrsgij hd kjcujk cgadizjags j sgspdcbjr? mdidrjkaditd kj pdrsgij qud s`daprdcrddags qud ds, dstê auy kdngs hd kj vdrhjh. Kg aês cur`gsg ds quduig ds dk þkt`ag di ditdrjrsd hd qu`ài ds su ja`mj sdcrdtj.

Di kj cgapjúáj hgihd trjljnjlj bjcd vjr`gs júgs ad tgcó uij ja`-mj sdcrdtj, cgi qu`di hdspuàs tdra`ià dapjtêihgad. Kgs pr`adrgsadsds eudrgi itdisgs, dagc`gijitds y jkdmrds. J kgs trds júgs iudstrjsrdkjc`gids sd tgrijrgi s`iugsjs, h`eác`kds d `isgpgrtjlkds. Dstj ja`mj

sdcrdtj di cudst`ói drj dx`mditd y ig jcdptjlj i`imþi hdscu`hg. Xghjskjs ajújijs kkdmjlj j a` trjljng cgi ui pjqudt`cg cjaujhg hdljng hduij cbjqudtj pjrj ig kdvjitjr sgspdcbj. Cujihg pgr gkv`hg, pgr rdtrjsgg jmgtja`ditg hdk rdpdrtgr`g, ig pgháj cgaprjr dk pdqudúg hdtjkkd di kj

 pjijhdráj, ad hjlj pgr jusditjrad pgr vjr`gs a`iutgs hd a` pudstg hdtrjljng, dstjs jusdic`js di uij gpgrtui`hjh agkdstjrgi tjitg j a` ndedqud tdra`ió pgr rda`t`rad ui adagrjihg, ejktjrgi jpdijs uijs cdi-tàs`ajs pjrj qud eudrj hdspdh`hg hd kj cgapjúáj. Dsjs sd`s sdajijsqud huró dk nudmg pus`drgi j prudlj a` `isp`rjc`ói y cjpjc`hjh pjrjhdshglkjrad di ui pdrsgijnd curs`, jpdkà j kgs kumjrds cgauids cgagdk pdkucbd, kjs cjn`tjs hd aþs`cj, kgs lgalgids, cjrjadkgs y kjs grdscgi hdh`cjtgr`js hdajs`jhg `is`iujitds. J kj pjr hd kgs dscr`tgs cgadi-cà j mjrjljtdjr jkmuigs h`lungs hgihd sd rddnjlj a` gcuktj vdij hdh`lunjitd g cjr`cjtur`stj.

Uudkvg j dstd dp`sgh`g hd a` v`hj pgrqud rdc`ditdaditd ad tgcó

 pjrt`c`pjr di ui nudmg hgihd ad h`vdrtá ljstjitd. Jbgrj dx`std kj pg-s`l`k`hjh hd dscgmdr uig a`sag dk rdmjkg, dstg dv`tj kjs rjl`dtjs hdjkmuijs pdrsgijs qud dspdrji pgr kg adigs sdisjtdz, ludi mustg yuij jprgx`ajc`ói j iudstrgs hdsdgs.

Page 125: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 125/188

:<4

Di tgrig jk luzói hd sumdrdic`js `lji kkdmjihg kjs pdt`c`gids,`ihdpdih`ditdaditd hd kjs sumdrdic`js sd h`g pjsg j uij mudrrj hd

 pjpdk`tgs. Cgi cjhj rdmjkg kkdmjlj kj cgrtj a`s`vj> ‛A`rj, pjnjrrjcg,kj cgaputjhgrj qud pdh`std vjkd ui gng di kj cjrj, ds adngr qud s`mjscgi tu v`dnj aêqu`ij hd dscr`l`r‑.

 Ig sd qu`ài pudhj sdr a` ja`mj sdcrdtj, y tjapgcg ds cudst`óiqud ad prdgcupd hdajs`jhg, pgrqud cgi rdspdctg j kj aáj, yj kg tdi-mg tghg cgitrgkjhg? kd hdnà uij dsqudk`tj di dk luzói hd sumdrdic`js.Kg qud sá ad dagc`gij ds kj gtrj pjrtd> kj pdrsgij hd kj cujk yg sgyja`mg sdcrdtg, j dkkj kj tdimg hdsp`stjhj. Di hájs pjsjhgs kd ajihàui cjsdtd hdk Cgihd hdk Muêcbjrg, cujihg dkkj sjld qud i` pgr cjsuj-k`hjh sgy ja`mg hd kj vukmjr`hjh, kg dscjtgkóm`cg y kgs cb`stds hd ajkmustg. Di dstd agaditg dstgy trjtjihg hd cgaprjrkd ui CH hdk MrjiCgqu`vjcgj pjrj qud crdj qud sgy ajrjcucbg.

Hditrg hd hgs g trds hájs dstjrà di ui mrji sjkói rghdjhg hd rdmj-kgs jiói`ags qud cgadizjrêi j cglrjr `hdit`hjh jk cjkgr hd kgs trjmgsqud jegrtuijhjaditd jcgapjújrêi dstj vdkjhj j cdkdlrjrsd di ui rds-

tjurjitd cjp`tjk`ig, a`ditrjs tjitg, cuditg kgs hájs y kgs hdijr`gs qudhdldrà `ivdrt`r pjrj ig qudhjr tji ajk pjrjhg. Dkkj qu`drd ui tdkdv`sgrj cgkgrds juiqud sdj pdqudúg, kj vdrhjh ds qud tdihrà qud bjlkjr cgidk turcg ja`mg qud tdimg di dk cditrg, pjrj qud pgr kg adigs ad eád dkdkdctrghgaàst`cg. Bjy qu`di h`cd cgi nustj rjzói qud prddrdi ui did-a`mg pþlk`cg qud ui ja`mg sdcrdtg. Pg, juiqud ajk pjmudi, prddrgh`serutjr kj `kus`ói hd a` ja`mj sdcrdtj, qu`ài qu`tj qud dstd júg sjkmja` iþadrg y qudhd l`di rdsudktg cgi ui trdadihg rdmjkg.

Page 126: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 126/188

Page 127: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 127/188

:<=

tualrjrgi jk sdalkjitd `iautjlkd hd \updrtj, qud jccdháj j kgs aêsvjr`jhgs nudmgs y gcurrdic`js di hájs kkuv`gsgs cujihg kj cjkkd ig drj

uij ludij gpc`ói.Jk ads hdc`h`ags ljut`zjrkj, rdsuktjlj dxtrjúg qud bul`àrjags

hdnjhg pjsjr tjitg t`dapg pjrj rdjk`zjr dstd cdrdagi`jk. Di kj tdrrjzj hdkAusdg hd Jrtd eud dk hdscgrcbd hd cbjapjúj. Kjs egtgs hd dsj igcbd iggcuktjlji dk jturh`a`ditg qud kd prghung tjitj jkmjrjláj, ditrd cb`stds,sjkuhgs y pjkajh`tjs igs hdspdh`ags prgadt`dihg vdrigs aês j adiuhg.

Tij igcbd hd `iv`drig lrutjk, cjs` sd `iuihj dk jpjrtjaditg. Ti vd-c`ig ad tgcó kj pudrtj pjrj jv`sjrad qud dk jmuj vdiáj hdk jpjrtjaditg

hd jrr`lj. Tig hd kgs prgp`dtjr`gs hdk sdxtg p`sg bjláj hdnjhg lkgqudj-hj kj tjpj hdk hdsjmûd pr`ic`pjk, y dk jmuj jk ig dicgitrjr sjk`hj, sdhdsprdih`ó pgr kjs dscjkdrjs bjc`j kgs p`sgs hd jljng. Eud jkká hgihd,dk sdúgr K`ijrds, jk r`tag hdk bjrjmêi y dk cgkdtg, cgigc`ó j \updrtj ditghj su ajndstjh. Dsj igcbd lr`ihjags y jk hdscgrcbjr uij lgtdkkj hdh`dc`gcbg júgs h`ags mrjc`js j H`gs pgrqud dk jmuj ig igs jrrjstró.

Juiqud ig b`zg cgaditjr`g jkmuig, sà qud dsd háj, \updrtj cgitjlj

cgi ui iudvg jha`rjhgr. Di vjr`js gcjs`gids bjlkà cgi kj ajaê hd\updrtj pjrj prdc`sjr dk gr`mdi hd dsj a`rjhj, hd dsgs cjldkkgs disgrt`- njhgs. Dkv`j, hdpgs`tjihg tghj kj pjs`ói qud pudhd jlr`mjr uij ajhrd,sdújkó qud dkkj kkdvjlj su igalrd di bgigr jk pgdtj Jqu`kds Ijzgj. Ti

 pgdaj hd Ijzgj bjlkj hd uij aucbjcbj qud ui háj sjk`ó hd su pudlkgrualg j kgs Dstjhgs Ti`hgs, hgihd ig sgkg cjal`ó hd igalrd s`ig suajidrj hd vdst`r y bjstj hd pdisjr.

Vdrg, a` \updrtj dstjlj auy kdngs hd sdr uij rdc`ài vdst`hj hds-

jrrj`mjhj. Dk cgkgr hd su cjldkkgs cgrrdspgiháj aês l`di jk jspdctgjaljr`ig hd kj adkjzj hd kj cjúj hd kgs Ujkkds hd Jrjmuj qud j kj quá-a`cj `ihustr`jk cgiegrajhj pgr dk jmuj gx`mdijhj y dk cgkgrjitd. Hdigcbd kj v`s`tjlji kgs hudihds hdk Vjrqud Bdir` V`tt`dr pjrj susurrjrkdkgs sdcrdtgs hdk jmuj`tjcja`igs. Sus gngs dstjlji sdh`ditgs hd dsgsajtgrrjkds hgihd rd`ij kj mujaj y dk cj`a`tg. Jk mujk qud sus bdraj-igs Bjicbá Bjicó y Ajráj Agú`tgs, egrnó su cjrêctdr di kj dspdsurjhd kj sdkvj iulkjhj, kj a`saj hgihd jþi rdsudiji kgs pjsgs hd JihyE`dkh, dk hudihd hd \jicbg Mrjihd. Di su cjsj vdmdtjk, c`aditjhj didk cgmgkkg hd ui i`úg, ig bjy kumjr pjrj kj tr`stdzj, su dstjic`j ds i`hg

 pjrj dk cjitg hd cucuyds y cb`cbjrrjs? su kjimu`hdz sd jv`vj cujihg

Page 128: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 128/188

:<2

kgs sgi`hgs hd kj agitjúj jrrukkji sus sudúgs di igcbds hd dstrdkkjshdk`rjitds, su cjldzj bjl`tjhj pgr s`klgs y adtdgr`tgs, ds hdpós`tg hd

rdcudrhgs algrrjlkds.Ti háj idspdrjhg, su crdjhgrj, ad p`h`ó qud idcds`tjlj kj auúd-

cj pjrj kkdvjrkj j uij dxpgs`c`ói. J aá ad pjrdc`ó kg aês sdisjtg. Sujspdctg bjrjp`ditg kd qu`tjlj kj h`mi`hjh hd t`dapgs `hgs. Udrhjhdrj-aditd, ig tdiáj h`idrg pjrj suerjmjr dk ajitdi`a`ditg hd dstj p`dzjajdstrj. Jsá pdrhá j \updrtj. Kdngs hd a` kjr dicgitrjráj ui jkldrmudaês jcgrhd cgi kgs hds`mi`gs hdk jrtd.

\updrtj sd eud jk igrtd hd a` c`uhjh, hd hgihd iuicj sjk`ó. Su cg-rjzói s`daprd dstuvg sdalrjhg di kj jumustj sdrrjiáj hgihd cuditjcgi kj custgh`j y pjtr`j pgtdstjh hd kgs `isdctgs, kjmjrt`njs y jrjmuj-tgs, qud sjldi hd jtjngs y sdihdrgs `ii`tgs. I`új rdspkjihdc`ditd,cr`jturj cgistdkjhj, erutj sjkvjnd, jbgrj dstês sditjhj di uij sjkj hddxpgs`c`ói, di kj it`a`hjh hd ui r`icói pjrj qud hdshd dk s`kdic`g hdtu `apjctjitd auhdz, s`mjs bjlkjihg hd tu dst`rpd jit`muj.

Ti lkuds pjrj Eàk`x Ejccb`iErditd jk `apjctg qud hdnj kj audrtd cgi su sgalráj vgcjc`ói hd gk-v`hg, kgs rdcudrhgs surmdi s`i grhdi i` cgic`drtg, h`spudstgs j disja-

 lkjr kj jiàchgtj qud sd pjrdzcj aês j t`, jqudkkj qud sdj aês nustj j tuiglkdzj. Kj igt`c`j ad kkdmó pgr váj tdkdeói`cj. Iuicj ui jcgrhd sgió

ajs hdsjijhg, aês hdsejkkdc`ditd qud dsd sgi`hg qud ad cgaui`cókj `iejustj igt`c`j hd tu hdcdsg. Cujihg prgiuic`g dstj pjkjlrj kgh`mg cgi aucbg pdsjr pgrqud i`imuig hd dstgs vgcjlkgs cujhrj cgitu sdh hd v`hj, cgi tu tjkditg jrtást`cg qud tjitg jha`rjags qu`dids j

 pjrt`r hd tus crdjc`gids cgadizjags j vdr di kj egtgmrjeáj uij bdrrj-a`ditj pjrj rd`ivditjr kj v`hj, pjrj rdgr`ditjr dk jrtd j pjrt`r hd uijiudvj sdis`l`k`hjh.

Sà qud dk kkjitg qud bgy igs `ivjhd ds uij kkuv`j idcdsjr`j qudk`ap`jrê kgs r`icgids hdk jkaj pjrj sdr aês trjispjrditd y jsá trjtjrhd bjcdr ui ljkjicd nustg, s`i ru`hgs, sglrd kg qud s`mi`có a` ja`s-tjh cgi Eàk`x Ejccb`i Lr`tg, ejrajcdutj, egtómrjeg, y kg aês `apgr-

Page 129: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 129/188

:<0

tjitd> ui sdr buajig dxcdpc`gijk. Cujihg prgiuic`g dstj pjkjlrjaês jkkê hd su dkgcudic`j, kg bjmg pjrj hdi`r kg qud aês sd jsdadnj

j su lgibgaáj.Júgs jtrês, j adh`jhgs hd kgs 26 kg cgigcá cujihg sd `i`c`jlj cgi

dk mrupg H`jerjmaj. Nuitg j Jiáljk Cjadng, \jejdk Kuqud, ]`ksgiVrjhj, Hji`dk Vdúj dk B`pp`d y Dssg Êkvjrdz pjrj prgtjmgi`zjr uijjvditurj crdjt`vj qud h`g jk dstjhg y dk pjás ig pgcjs audstrjs hd`imdi`g y jc`drtg `iigvjhgr.

Kgs júgs pjsjrgi y Eàk`x s`mu`ó cukt`vjihg di s`kdic`g su pjs`ói pgr kj egtgmrjeáj y kj aþs`cj, j kj cujk ,cgag adkóajig dk, kd hdh`cóa`kds hd bgrjs trjtjihg hd jtrjpjr kj qu`itjdsdic`j hd dsd jrtd sulk`-ad qud euic`gió cgag puditd `hdjk pjrj dstjlkdcdr ui váicukg aêssók`hg cgi kgs ja`mgs qud hdvgtjaditd hdskêljags pgr kj Ejrajc`jSji Njc`itg. Hdshd dsd ditgicds, dk dstjlkdc`a`ditg supg sdr js`ditgig sgkg hd kj jkqu`a`j ejrajcàut`cj s`ig hd uij audstrj sdkdctj hd

 ludij aþs`cj. \àmukg Xgrtgkdrg, Njv`dr Êkvjrdz, H`dmg, Dk`g Cgi-trdrjs, \jþk Cjkjlró, Jitgi`g Agk`ijr`, Ngrmd Bgrcjnudkg, \gldrtg

y Ku`s Dhujrhg Muzaêi, dstd sdrv`hgr y gtrgs tjitgs cuygs igalrdssd ad dscjpji, egrajags uij cgerjháj hd `icgih`c`gijkds ja`mgs,qu`dids dicgitrêljags di Eàk`x kj gpgrtuij gr`ditjc`ói aus`cjk ycgt`h`jijs y s`mi`cjt`vjs prudljs hd ja`stjh. Jbgrj, cujihg dk hgkgrdstjlkdcd uij pjutj pjrj rdcgrhjr jk ja`mg, trj`mg j cgkjc`ói uij hdsus tjitjs jiàchgtjs. Dk pjsjhg júg, `iv`tjhg pgr su cuújhj v`jnó jkgs Dstjhgs Ti`hgs cgi kj `kus`ói hd cuapk`r ui v`dng sudúg.

  ‘Ja`mg, crdg qud jbgrj sá ad pudhg agr`r di pjz. Dstu-

vd di Dstjhgs Ti`hgs di ui pudlk`tg hgihd kgs b`pp`ds ig pjsji hdaghj. Kg aês `apgrtjitd ds qud v`s`tà ui ljr hgihd sd tgcj dk lkuds jutàit`cg, ijhj hd kungs, ui bgalrd cgi uij mu`tjrrj. E`mþrjtd dk ku-mjr ds kdmdihjr`g pgrqud jkká bj tgcjhg bjstj Dr`c Ckjptgi.

Jkká, di dk pul Lkuds Stjt`gi di kj c`uhjh hd Cgkualus, hdk dstjhghd Gb`g, tuvg dk pr`v`kdm`g hd vdr y dscucbjr j Xgiy Cjstrg, hd qu`ditdiáj, pjrj sgrprdsj hd aucbgs, jkmuigs h`scgs.

Sà qud di dk trjicd qud igs cgihucd bjc`j kj dtdri`hjh ig idcd-s`tjags dqu`pjnds, pgcg g ijhj sjldags hd dsj rdm`ói `migtj qudkkjajags aês jkkê g pjrjásg. Ad ajm`ig qud j dsj iudvj agrjhj hd-

 ldags ditrjr cgi dk jkaj k`ap`j, kkdij hd jagr pgr kj buaji`hjh, pgr

Page 130: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 130/188

Page 131: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 131/188

:3:

`istruaditgs (dxtdis`gids hd a` cudrpg) cgag sgi kgs kditds y cgi-trgkds rdagtgs pjrj cgicrdtjr a`s gpc`gids rdcrdjt`vjs. Iuicj jitds

dk pgdtj Kdói hd Mrd`ee bjláj tdi`hg aês rjzói cujihg jrajlj qud‛dk ejst`h`g ds dk pji hd kj c`dic`j, kj sjk hdk disudúg y dk v`ig hd kjjvditurj‑. Di dsgs pjrjnds vgkuptugsgs hd kj ejitjsáj ad dicgitrjljcujihg kj jvjsjkkjitd rdjk`hjh ad b`zg vgkvdr j a` cgih`c`ói hd sdrrua`jitd cgi hdldrds y idcds`hjhds qud rdsgkvdr. J ejktj hd uij sdúg-rj qud ad cu`hd tghgs kgs hájs, a`ditrjs a` aundr trjljnj, ad nà dkhdldr hd dicjrjr a`s idcds`hjhds cgt`h`jijs.

Xghjs dstjs rddx`gids gldhdcdi j uij prdmuitj `imdiuj bdcbj pgr a` dspgsj sglrd cuêk drj kj h`str`luc`ói hdk t`dapg pgstgpdrjtg-r`g. Juiqud kj prdmuitj hd a` dspgsj ig hdajihjlj uij a`iutj pgr-adigr`zjhj, qu`drg gerdcdr a` crói`cj sglrd kj ut`k`zjc`ói hdk t`dapghurjitd a` dtjpj hd cgivjkdcdic`j.

Kg pr`adrg qud bjmg jk kdvjitjrad, kudmg hdk cgisjl`hg ludigshájs y ldsg `icgrpgrjhg, ds jhdcujr a` CVT j kjs tjrdjs hd kj cjsj,qud `ickuydi j a`s pdrruijs qud hdajihji cga`hj, jmuj y jedctg,

cujkqu`dr hdsdg hd a`rjr kj tdkd, hgra`r ui rjtg aês, qudhj pgstdrmj-hg bjstj qud a` aundr sd vjyj. Jitd dstd cujhrg hd urmdic`j ajtu-t`ij, hdlg bjcdr cjeà, prdpjrjr kgs sêihw`cbds, tgajr kjs v`tja`ijs,dstjr pdih`ditd hd kgs gkv`hgs hd a` dspgsj cgag dk cdku., cjrpdtjs,kkjvds, kgs rdjkds g cujkqu`dr jha`iácukg ut`k`zjhg di sus tjrdjs kjlg-rjkds? hdlg jhdaês, kkjajr dk tjx` s` dk cjrrg dstê di dk tjkkdr, y sglrdtghg jlr`r y cdrrjr dk pgrtói, y cu`hjr qud ig sd sjkmji kjs pdrruijs,jsá dv`tjrkd jk vdc`ihjr`g ui kjaditjlkd pdregrajicd qud di a`s cgi-

h`c`gids jctujkds ig dstjráj di cjpjc`hjh hd jsua`r cgi àx`tg y uiaái`ag hd h`mi`hjh.

Kudmg hd hdsjyuijr, ad vgy h`rdctg jk erdmjhdrg pjrj kjvjr kgs pkjtgs, jk rjtg agitg kj gkkj pjrj dk jk`aditg hd kjs pdrruijs. J kj pjrhd dstj gpdrjc`ói ad hdh`cg j rdmjr dk njrhái, a`ditrjs dstg sucdhd,jct`vg kj aêqu`ij aus`cjk pjrj ja`igrjr dk pdsg hd kj jk`dijitd ru-t`ij? dk h`serutd hd dstd pkjcdr ds pgr kg mdidrjk pdrturljhg pgr kgs

aês h`vdrsgs sgi`hgs ljstjrhgs prgvdi`ditds hd kj cjkkd cgag sgi dkjmûdrg, dk vdrhukdrg, dk vdihdhgr hd glkdjs, dk pjijhdrg, dk bdkjhdrg,dk erutdrg, dk vdihdhgr hd ajtjs, dk cja`ói hdk jsdg, dk jagkjhgr hdcucb`kkgs, dk sdúgr qud jkqu`kj kjvjhgrjs, kgs dvjimàk`cgs y h`eusgrds

Page 132: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 132/188

Page 133: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 133/188

:33

Dsd cu`hjhg qud tdimg pjrj qud a`s pdrrjs ig suerji i`imuij cgi-trjr`dhjh cgi mjtgs ditrgadt`hgs u gtrgs ji`ajkds `ihdsdjlkds ad bj

cgstjhg ig pgcgs trjstgrigs hd sjkuh. \dsuktj qud di hájs rdc`ditds, jksjk`r jk njrhái j tgajr dk sgk hd kj tjrhd y tdra`ijr ui k`lrg pdih`ditd(U`v`r pjrj cgitjrkg, hd Mjlr`dk Mjrcáj Aêrqudz) sd adt`ó ui sjpg jkj sjkj, di kj tjrdj hd sjcjrkg pdrhá dk dqu`k`lr`g y pgr pgcg ad hglkghgs hdhgs hd kj ajig `zqu`drhj? pgr `istjitds ad v` cgag jqudk pdr-sgijnd hd kj igvdkj Jagr di kgs t`dapgs hdk cókdrj, hdk a`sag Mjlg,qu`di aur`ó j cgisdcudic`j hd uij cjáhj qud tuvg jk trjtjr hd jtrjpjrui kgrg di kj cgpj hd ui êrlgk. Dk kgrg di cudst`ói bjláj sjk`hg hdsu njukj pjrj cjusjr jkjraj di kj pjc`dic`j hdk hgctgr y di dk êi`aghd Edra`ij Hjzj, qu`di tdra`ió pgr qudhjrsd v`uhj j cjusj hd uij`apruhdic`j apdrhgijlkd.

Cgag ig tdimg ditrd a`s pkjids hdnjr v`uhj j a` cb`i`tj, bd pdi-sjhg tgaêradkj cgi aês cjkaj, pdrg s`i hdck`ijr di a`s prgpós`tgs,juiqud ds vdrhjh qud jkmuijs vdcds gkv`hg cgsjs cgag pgidrkd jmujj kjs pdrr`tjs, tjal`ài ds nustg jha`t`r qud ui ajr`hg cgag yg ig

vudkvd j ijcdr i` cgi ui p`icdk. Di vdrhjh, j vdcds sgy bgkmjzêi, kdi-tg di a`s dndcutgr`js y gkv`hjh`zg? pdrg tjal`ài ds c`drtg qud tghjvájig bd dscr`tg a` glrj ajdstrj. Hdspuàs qud dstg sucdhj, bjlkjrdagshd gtrj cgsj.

A`ditrjs tjitg, dspdrdi y tdimji aucbj pjc`dic`j cgia`mg.

Sjt`sejcc`gids pdrsgijkdsAuy jk cgitrjr`g hd kg qud pudhj vgc`edrjr A`co Njdmmdr jk erditd hdkgs erdiàt`cgs \gkk`im Stgids (cgi jqudkkg hd @ cjit¸i mdt ig sjt`sejc-

t`gi), cgidsg s`i tdagr j rulgr`zjrad, qud dxpdr`aditg auy j ad-iuhg bua`khds, pdrg ig adigs `apgrtjitds sjt`sejcc`gids, sgi cgagkgs grmjsags hd a` `ihdck`ijlkd `ih`v`hujk`sag y kj rdjrajc`ói hda` vdrhjhdrj `hdit`hjh, aês `apgrtjitd j a` nu`c`g, qud kj kkjajhj`hdit`hjh ijc`gijk, kj cujk ig vdg pgr i`imþi kjhg, j ig sdr ui `ajm`-ijr`g egrzjhg, prdc`sjaditd pgr ejktj hd `hdit`hjh.

Page 134: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 134/188

:38

S` ad tgcjrj bjcdr uij k`stj hd kjs cgsjs jmrjhjlkds y gtrj hd kjscgsjs hdsjmrjhjlkds qud pjsji pgr a` v`hj, kj pr`adrj rdsuktjráj ig

sgkg aês jtrjct`vj s`ig aês kjrmj.Bd jquá ui `itditg pgr bjcdr uij k`stj hd kgs pkjcdrds hd a` v`hj>

 –Xgajr numg hd ijrjinj, ijhj êc`hg. Vjrj êc`hg dstgy yg. –Bjcdr rdcgrr`hgs pgr kj c`uhjh y sus cjkkds, pjrt`cukjraditd

jqudkkjs hgihd rdsjktdi kj ldkkdzj jrqu`tdctói`cj, hdigtdi dk l`didstjry kj cjk`hjh hd v`hj j kj cujk tghgs jsp`rjags.

 –Udr uij ludij pdkácukj. –Mrjljr y rdmjkjr h`scgs cgapjctgs y pdihr`vds. –Cgkdcc`gijr cgsjs `iþt`kds. –Ljnjr v`hdgs aus`cjkds y rddiv`jrkgs j kgs pjijs. –Bjcdr lr`ih`s j kj ijturjkdzj di pkdig pjrqud Bdir` V`tt`dr y mr -

tjr j tghg pukaói> ‛X`drrrrrrrrjêr`hjjjj‑. –H`serutjr kgs hdck`vds hd kgs kkjajhgs cb`icbgrrgs qud bjy di jk-

muijs cjrrdtdrjs, y di kg pgs`lkd `apr`a`rkd vdkgc`hjh jk vdbácukg pjrjsdit`r dk vàrt`mg dscjkger`jitd. Dndapkgs> kj bgihgijhj qud bjy di kj

Vjijadr`cjij hdspuàs hdk `imdi`g hd Sji Ajtdg g di Cjrjcjs, di DkCgihd, di cjkkd pjrjkdkj j kj jvdi`hj Kdcuij. –Bjcdr dk jagr di bgrjs aprdv`stjs, y di kj adh`hj hd kg pgs`lkd

dstrdijr iudvjs pgs`c`gids. –H`serutjr di uij ljrrj, kj aês jadij y sdic`kkj hd kj c`uhjh di

cgapjúáj hd ui ludi cgitdrtuk`g pjrj bjlkjr ljstjitds `iut`k`hjhds –Ajihjr adisjnds pgr dk cdku. –Hdsjyuijr di kj cjaj.

 –Kddr kj prdisj kgs hga`imgs di ui cjedtái jk j rd k`lrd. –Cgc`ijr y dscucbjr aþs`cj. –Hdsc`erjr kgs cóh`mgs hd Nuji Jihràs, ditdihdr y jhdaês cruzjr-

igs uij a`rjhj hd cgapk`c`hjh. –Xgajr cdrvdzj y cgadr p`zzj jk a`sag t`dapg. –Ldldr wb`soy cgi b`dkg y auy pgcj jmuj y jcgapjújrkg cgi uij

 ludij cgivdrsjc`ói g v`cdvdrsj> ditjlkjr uij jadij cbjrkj y rgc`jrkjcgi dscgcàs hd iglkd cdpj.

 –@r j Cjrjcjs y pdrhdrsd di kgs ajkks g di kjs tjscjs hdk dstd yKj Cjihdkjr`j. Jbgrj dsj rut`ij kj cjal`g pgr Ujkdic`j di jkmuigss`t`gs ckjvds.

Page 135: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 135/188

:34

 –Cgaprjr h`scgs pjrj cgaljt`r kj hdprd g s`apkdaditd cgaprjr-kgs jsá ig dx`stj i`imþi agt`vg.

 –Bjlkjr cgi a` b`ng ajygr, rdcgrhjr v`dngs t`dapgs y pkji`cjr kgqud sd pudhj pjrj v`v`r ui adngr ajújij.

 –Sdit`r kgs kjhr`hgs hd a` pdrrj pjstgr jkdaêi jk kkdmjr j cjsj,y pjkpjr su jedctg di dk adidjr hd su cgk`tj g kgs agrh`scgs qud adbjcd jk hdsmj`rd. Ajrsbj ds uij bdragsj ajscgtj qud kjtd cgag ui

 pgkk`tg cujihg igs s`ditd kkdmjr. –Dspdrjr h`c`dalrd pjrj hdsdapgkvjr a`s v`dngs h`scgs y dscu-

cbjr jmu`ijkhgs vdidzgkjigs. –Kkdmjr j Cjl`ajs j kjs c`icg hd kj ajújij y cgadrad uij jrdpj

dspdc`jk qud kkjaji lgalj pgr su jktg pgtdic`jk hd cgkdstdrgk. –Luscjr cujkqu`dr prdtdxtg di kgs ji`vdrsjr`gs pjrj vgkvdr j dscu-

cbjr j a`s jrt`stjs ejvgr`tgs. –@is`st`r cgi a`s r`tgs jiujkds cgag ds kj rdui`ói hdk ljcjkjg qud

bjmg cgi a`s ja`mgs aês cdrcjigs y cgisdcuditds. –Jprgvdcbjr dsgs agaditgs pjrj bjcdr ui pgcg hd pjyjsg y rdj-

k`zjr dk pdregrajicd hd Sjihrg, \jy Cbjrkds y Cbuco Ldrry. –\dui`rad cgi a`s ja`mgs. –Bjcdr rdcgrr`hgs g tgurs dták`cgs di c`uhjhds cgag Cjrjcjs, Aà-

r`hj g Ujkdic`j. –Kddr y rdkddr. Sgkg qud pjrj rdkddr bjy qud kddr ljstjitd y vdr

adigs XU. –Dscucbjr aþs`cj y ig bjcdr aês ijhj. –Dscr`l`r pjrj cgaljt`r dk gkv`hg.

Page 136: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 136/188

:35

Page 137: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 137/188

Page 138: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 138/188

:32

Page 139: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 139/188

Page 140: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 140/188

:86

Page 141: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 141/188

:8:

Cbág ^ul`kkjmj bj s`hg uij hd kjs `itdk`mdic`js aês pghdrgsjsqud bj tdi`hg ig sgkjaditd Udidzudkj s`ig tjal`ài Jaàr`cj

 Kjt`ij. P qud s` àk sd bul`drj pgh`hg hdsjrrgkkjr, s` sd bul`drj pgh`hg sjk`r hd kj pdqudúj c`uhjh hgihd dstuvg qud eud Cjrg-

rj, qud ds a` c`uhjh, dsd bgalrd bul`drj lr`kkjhg ig sókg cgi-

t`iditjkaditd s`ig ui`vdrsjkaditd, pdrg kg buih`ó kj prgv`ic`j(…) Aês jþi, dsd bgalrd eud egra`hjlkd, ds ui bgalrd ajrj-

v`kkgsg, qud uiáj j su cjpjc`hjh `itdkdctujk y uij `itdk`mdic`j

þi`cj, jqudkkj cjpjc`hjh crdjhgrj hdk `h`gaj jk a`sag t`da- pg. Ti mrji `itdkdctujk. Jqudk drj ui bgalrd prgeuihjaditd

druh`tg di kj b`stgr`j hd Udidzudkj y hdk auihg. (…)

Pg tdimg kj sdmur`hjh hd qud s` ‛Cbág‑ sd bul`drj hdsjrrgkkj-

hg, s` bul`drj tdi`hg gtrj japk`tuh, bjlráj s`hg ui bgalrd hdh`adis`ói ui`vdrsjk, aucbg aês qud uij cjit`hjh hd pdihd-

 ngs qud jihji pgr jbá dxb`l`àihgsd cgag sgc`ókgmgs, dscr`tg-rds, pgrqud dstd bgalrd kgs hga`ijlj j tghgs. Ig sgkjaditd,

 pgr kj druh`c`ói, pgr kgs cgigc`a`ditgs qud dsd bgalrd tdiáj,

 s`ig pgr dk jkcjicd egra`hjlkd (…)

 Ludig, yg sgy ui h`scápukg hd dsd bgalrd, ds hdc`r, ad egrnà

cgi àk. P dsd bgalrd, ditrd gtrjs cgsjs, drj ui bgalrd `iadi- sjaditd bua`khd, puds. P td h`mg j t`, qud s` sd bul`drj hjhg

dk cjsg hd qud Kdi`i bul`drj cgigc`hg ui bgalrd cgag àstd,

bjlráj qudhjhg ajrjv`kkjhg, puds, hd jqudk bgalrd (…)

Jká Kjadhj

Page 142: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 142/188

:8<

Cdc`k`g ‛Cbág‑ ^ul`kkjmj>Tij prjx`s cukturjk sulvdrs`vj

Page 143: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 143/188

Page 144: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 144/188

:88

Ds pgr dkkg, qud Kjadhj di ui lrdvd tdxtg kgmrj hdi`r hd uijegraj auy prdc`sj dk euihjaditg `hdgkóm`cg hdk pdisja`ditg hd su

ajdstrg, hdi`àihgkg cgag ui Buaji`sag Vrgkdtjr`g, t`tukjihg cgidsjs pjkjlrjs su glrj Dk Buaji`sag Vrgkdtjr`g hd Cbág ul`kkjmj.

Dk pgdtj jraj qud di dsdic`j Cbág drj ui bgalrd buajig, ui mdi`g pgpukjr, di kj qud kj dxcusj pjrj su cgaljtd sgc`jk d `hdgkóm`cg drjdk hd ‛sdr þt`k j kgs hdaês‑<. Dk jagr pgr su t`drrj ijtjk y su cgaprdi-s`ói supdrjhgrj hd kjs cgitrjh`cc`gids dstructurjkds aês hdtdra`iji-tds hd dstj sgc`dhjh, b`zg qud hdshd jbá ijc`drj hd àk, hdshd su jkaj ysu cgic`dic`j dk jkualrja`ditg hd ui rdvgkuc`gijr`g.

Kjadhj hdscr`ld dk pjrt`cukjr bêl`tjt hgihd sd egraó dstd bga- lrd, dstd rdvgkuc`gijr`g>

‛Ijc`ó y crdc`ó di ui auihg gscurg, hd pdsjhjs supdrv`-vdic`js eduhjkds. Ti auihg pdqudúg pgr sus h`adis`gidspdrg `iadisjaditd cgapr`a`hg di uij dstructurj qud jiudstrgs gngs pgháj rdsuktjr ui cgitrjsdit`hg, jkmg ajrm`-ijhg hd kjs japkájs káidjs hdk prgmrdsg buajig qud yj igs

bdags jcgstualrjhg j vdr y sdit`r, di dstj àpgcj hd `itdi-sj rdigvjc`ói hd kjs mrjihds c`uhjhds. Cujihg Cbág v`ig jkauihg, kj dstructurj hd dstd a`iþscukg gerdcáj uij `ajmdiaês cdrrjhj jþi, aucbg aês cgapjctj di sus sók`hj jraj-hurj cgkgi`jk, hditrg hd cuyjs ergitdrjs `itjim`lkds tghg sdbjcáj kditg, cgag ui rág hd kghg y tghg sd hdsdivgkváj cgi`aprds`gijitd gkv`hg hd kj dvgkuc`ói hd kjs `hdjs buajijs.Kj ljsd hd dstd auihg drj kj hdk ejijt`sag rdk`m`gsg, cgagdxprds`ói hd uij kucbj hd ckjsds qud h`eác`kaditd sd bj v`stg

di gtrg kumjr hd iudstrj prgv`ic`j (sulrjyjhg iudstrg). Ljng dkrgpjnd aást`cg, ckjrg dstê, sd culráj uij rdjk`hjh pgkát`cjauy cgicrdtj> kj hdedisj hdk kjt`euih`g, dxtdih`hg di mrji-hds zgijs di hgihd kj dxpkgtjc`ói hdk bgalrd rdcudrhj jvdcds dk dstjh`g yj dxt`itg hd kj dsckjv`tuh‑3.

Hd dstd cgitdxtg sgc`jk sd egrnj dk pdisja`ditg y kj kucbj sulvdr-s`vj hd ui bgalrd, qud j pdsjr hd pdrtdidcdr j kj ckjsd hga`ijitd hddstj sgc`dhjh, sd h`g cuditj qud erditd j àk bjláj uij ckjsd dxpkgtjhj,`ivgkucrêihgsd cgi àstj j tjk puitg qud j dkkj hdh`có su v`hj, qud j

< KJADHJ, Jká. Dk Buaji`sag Vrgkdtjr`g hd Cbág ^ul`kkjmj. p.<:

3  @láh. V. <8

Page 145: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 145/188

:84

dkkj cgisjmró su kucbj, hdagstrjihg cgi dstj jct tuh sdr ui bgalrddsdic`jkaditd buajig.

Kj h`jkàct`cj sgc`jk cjrgrdúj dimdihrj ui`itdradh`jr`g cukturjk> Cbág ^ul`kkjmjDk pdisjhgr cjrgrdúg aês lr`kkjitd hd kj pr`adrj a`tjh hdk s`mkg RR,t`did aucbjs jr`stjs pjrj sdr dstuh`jhg. Tij hd dkkjs dk Cbág pdr`gh`stj, dkCbág pdhjmgmg, dk Cbág káhdr sgc`jk, pdrg hdshd dstd trjljng sdrê trjtjhjkj glrj hd Cbág ljng ui jspdctg aês japk`g y qud hd jkmuij u gtrj egrajjmrupj j kgs gtrgs, dstd jspdctg ds dk Cbág cgag `itdradh`jr`g cukturjk .

Dstj cjtdmgráj hd `itdradh`jr`g cukturjk  ds tgajhj hd A`cbdk Ug-vdkkd, qu`di, –sdmþi dstd b`stgr`jhgr ajrx`stj–, sgi dsgs prghuctgssgc`jkds qud sd dimdihrji di kjs cgitrjh`cc`gids sgc`jkds, hd kj ds-tructurj dcgióa`cg–sgc`jk qud cgitdxtujk`zj j uij egrajc`ói sgc`jk

b`stór`cjaditd hdtdra`ijhj, y qud sgi dsgs `isp`rjhgs qud surmdi hddsj h`jkàct`cj ditrd kj cukturj pgpukjr y kj cukturj hd dk`td.

Kj h`jkàct`cj hd kj kjrmj hurjc`ói, –jpuitj Ugvdkkd–, ds kj qud `i-culj dk ijc`a`ditg hd dstgs isp`rjhgs, hd dstgs `itàrprdtds cukturjkds,ijc`hgs di kj cgaprdis`ói hd su h`iêa`cj sgc`jk. Dstgs ‛adst`zgscukturjkds‑, tjk cgag kgs hdiga`ij Ugvdkkd, sgi egrnjhgs di kj adzckjhd kgs euihjaditgs qud cgist`tuydi j kj cukturj hd dk`td y j kj cukturj

 pgpukjr, jbá crdji bdrrja`ditjs jprgp`jhjs pjrj cgistru`r su prgp`g

auihg, sus prgp`js aui`c`gids pjrj sulvdrt`r kj cukturj dstjlkdc`hj,àsj qud ds `apudstj pgr kj dk`td.

Vgr dstj rjzói, Ugvdkkd kgs kkjaj ‛erjicgt`rjhgrds hd kj cukturj‑, puds dkkgs ig sd `isdrtji di kgs cujhrgs hd kj dk`td, i` yj pdrtdidcdi jkauihg pgpukjr, s`ig qud ljng kj tgaj hd cgic`dic`j, hd su h`jkàct`cjsgc`jk crdji ui auihg prgp`g, qud pdra`td cgag v`s`gijr`gs cga-

 prdihdr ui auihg sgc`jk, `isp`rêihgsd di jkmuigs cjsgs sókg pjrj

`itdrprdtjrkgs y di gtrgs tjal`ài pjrj trjisegrajrkgs.A`cbdk Ugvdkkd hdscr`ld j dstgs `isp`rjhgs y j su prgcdsg hd cgis-t`tuc`ói jsá> … ‛kgs ‛adst`zgs cukturjkds‑ qud, juiqud yj ig pdrtdid-cdi jk auihg pgpukjr ig sd `isdrtji hd vdrhjh di kgs cujhrgs hd kjs

Page 146: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 146/188

:85

dk`td, s`ig qud sd egrnji su prgp`g ui`vdrsg y hd dstj ajidrj jccdhdi,cgi ui pgcg hd sudrtd, jk stjtus hd kgs `isp`rjhgs‑8 …

Kj prjx`s hd Cdc`k`g ‛Cbág‑ ul`kkjmj sd kj pudhd hdi`r, cgag kj prjx`s hd ui `itdradh`jr`g cukturjk, pgrqud ijcd hd kj `itdrprdtjc`ói,cgaprdis`ói y trjisegrajc`ói hd kj cukturj dstjlkdc`hj di su ad-h`g sgc`jk, prdtdih`dihg cjal`jr dstj rdjk`hjh hdshd uij \dvgkuc`óiCukturjk grqudstjhj di kj `itdmrjc`ói hd tghgs kgs sdctgrds sgc`jkdsqud cgiegrajlji dstructurjkaditd j Cjrgrj y j kj rdm`ói tgrrdisd.

Kj pgs`c`ói hd kgs `itdradh`jr`gs cukturjkds di jkmuigs cjsgs dsdstêt`cj, kgs qud kkdmji bjstj dk i`vdk hd kj `itdrprdtjc`ói y kj cga-

 prdis`ói. Di cjal`g, kgs qud trjsc`dihdi jk i`vdk hd kj trjisegraj-c`ói, t`didi uij pgs`c`ói aês h`iêa`cj y uij euic`ói rdvgkuc`gijr`j.Ugvdkkd dxpgid>

…‛Kg qud yg pudhg hdc`r hd ditrjhj ds qud j a` pjrdcdr dk`itdradh`jr`g cukturjk, di kjs h`edrditds egrajs rdv`std, ds dkjmditd hd kj c`rcukjc`ói (qud sd ad pdrhgid kj rdc`h`vj di kjadtêegrj huhgsj). Cgkgcjhg ditrd dk ui`vdrsg hd kgs hga`-

ijitds y dk hd kgs hga`ijhgs, jhqu`drd uij pgs`c`ói dxcdp-c`gijk y pr`v`kdm`jhj? jal`muj tjal`ài, di kj adh`hj di qudpudhd dicgitrêrsdkg tjitg di dk pjpdk hd pdrrg mujrh`êi hdkjs `hdgkgmájs l`di cgis`hdrjhjs cgag di dk pgrtjvgz hd kjsrdldk`gids pgpukjrds‑4.

Kgs `itdradh`jr`gs cukturjkds pudhdi prgvdi`r hd cujkqu`dr pgkgsgc`jk, kg qud sucdhd ds qud kkdmji j pgs`c`gijrsd hd ui kumjr qud kds

 pdra`td trjscdihdr y cgaprdihdr kj cukturj hd jalgs pgkgs, kjlgr qudrdjk`zó Cbág cgag ijh`d di kj sgc`dhjh cjrgrdúj, y qud i`imuig bj pgh`hg dqu`pjrjr di kj b`stgr`j cgitdapgrêidj hd Cjrgrj. Dstg dndcu-tjhg hdshd uij bdrrja`ditj dp`stdagkóm`cj jhqu`r`hj dapár`cjaditd,kj Dhucjc`ói Vgpukjr, pgrqud Cjrgrj, cujk Jtdijs tuvg su Sócrjtds,qud eud su `itdradh`jr`g cukturjk, Hgi Cbág.

Cbág ds dsd t`pg hd `itdradh`jr`g cukturjk qud h`r`m`ó hdshd sujcc`gijr uij rdldk`ói pgpukjr, j kj qud kd trjtó hd hjr ui rualg ds-

 pdcácg, `itdk`mditdaditd hdk`a`tjhg, uij \dvgkuc`ói Cukturjk, pgr

8 UGUDKKD, A`cbdk. @hdgkgmáj y Aditjk`hjhds. p. :58

4 @láh. p. :55

Page 147: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 147/188

Page 148: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 148/188

:82

‛Njaês di kj b`stgr`j hd Udidzudkj sd bj hjhg dk cjsg hd uibgalrd qud bjyj ajitdi`hg uij kucbj tji tdrr`lkd y hrêst`cj

cgitrj kjs cgstualrds, dk pdisja`ditg y kj dx`stdic`j a`sajhd uij sgc`dhjh qud, pgr gtrj pjrtd, trjtó hd jbgmjrkg cgisus vgrjcds tditêcukgs y qud ig kd pdrhgijrê jk rdidmjhg hdsu ckjsd, kj pgs`c`ói qud dscgm`drj di hdedisj hd kjs cjpjsgpr`a`hjs hdk pudlkg‑2…

Kjadhj pkjitdj qud cgi kjs cjrjctdrást`cjs hd Cbág y hd su pdisj-a`ditg, surmd di Udidzudkj ui iudvg t`pg hd mrji bgalrd, g sdj, su-

 pdrbgalrd hd pdisja`ditg, ui pdisja`ditg aês buajig, aês iglkd.Cgi Cbág sd pudhd hdc`r qud ijcd di Udidzudkj ui pdisja`ditg pg- pukjr. Vudstg qud Cdc`k`g ^ul`kkjmj Vdrdrj jpdijs pjsó pgr kj jcjhd-a`j, su egrajc`ói eud dapár`cj, sus bdrrja`ditjs dp`stdagkóm`cjs kjsjhqu`r`ó di kj jlstrjcc`ói qud gltuvg jk `ivgkucrjrsd prgeuihjaditdcgi kjs cgitrjh`cc`gids sgc`jkds hdk adh`g di qud kd tgcó ijcdr, su-er`r, glrjr y trjisegrajr. Dsj s`apk`c`hjh, `imdiu`hjh y v`scdrjk`hjhhd sus dscr`tgs, drji kgmrjhjs pgr su cgitjctg h`rdctg cgi dk sdit`r hdk

 pudlkg aês bua`khd y hd sus aês buajijs y nustjs idcds`hjhds.C`tjags tdxtujkaditd j Kjadhj>

…‛Cbág ^ul`kkjmj drj dk pgrtjvgz rjh`cjk hd kjs jsp`rjc`gidshdk cjapds`ig vdidzgkjig y j trjvàs hd su glrj kj prgv`i-c`j vdidzgkjij surmd cgag ui ejctgr hdc`s`vg di kj b`stgr`jhd iudstrg pjás (…) Cbág ^ul`kkjmj ig drj ui k`tdrjtg, i` uipuk`hgr prgeds`gijk hd erjsds (…) di i`imuig hd iudstrgs ds-cr`tgrds v`dngs g iudvgs, sdrê pgs`lkd sdit`r uij tjk judic`j

hd v`hj, hd bdragsj pjkp`tjc`ói buajij, hd `icgapjrjlkdeudrzj dsp`r`tujk, hd erdscurj pgpukjr kkdvjhg j mrjhgs jha`-rjlkds hd pdidtrjc`ói y hd rþst`cj ldkkdzj‑0.

Cbág supg dxprdsjr di su s`apkdzj y di su prdc`sj prgsj uij rdj-k`hjh sgc`jk, pgkát`cj y cukturjk hd kj s`tujc`ói dstructurjk hd kgs cja-

 pds`igs vdidzgkjigs, cditrêihgsd pr`ic`pjkaditd di kgs cjapds`igsdxpkgtjhgs y vdnjhgs hd su rdm`ói, hd kj rdm`ói tgrrdisd, kg qud drj dkdspdng hd dstj ckjsd di tghj Udidzudkj.

2 KJADHJ, Jká. Gl. C`t. p. <4

0 @láhda.

Page 149: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 149/188

:80

Xghg prgvdiáj hd su `itdk`mdic`j y hd su sdis`l`k`hjh, aês jþi, hdkj eus`ói jct`vj y h`iêa`cj qud di dstd mdi`g pgpukjr cjusó kj ui`ói hd

su aditd y su dspár`tu. Jquá tdidags, pgr dndapkg, uij `itdrprdtjc`óihd dstd bgalrd prgv`ic`jig hd kj Igvdij S`iegiáj hd Lddtbgvdi>

‛Dk `ii`tg sd h`kjtj jitd aá. ·Zuà vdg7 Kj ajr `iadisj.

Jcjljags hd sjk`r hd kj sgalrj `apuksjhgs pgr dk vàrt`mgtrdadihg y tghg igs dapunj j kj kuz. Dk dspár`tu sd bj jm`tj-hg hd prgitg Cjrjalj! Zuà purj ds dstj kuz, dstd eudmg qud

cgag ui mrji H`gs g tgrldkk`ig sd adtd pgr tghgs iudstrgspgrgs, igs ijaj tjal`ài y igs kkdvj j kj cualrd hd kj tgtjk

edk`c`hjh buajij. Tij edk`c`hjh qud prgv`did hd kj eudrzj,hdk dstupdihg hdsdg hd v`v`r, pdsd j qud dk bgalrd aásdrgm`ad jþi cgi tghjs sus kkjmjs y su pglrdzj. Aês kdngs jþiigs dapunj dk gkdjnd digrad y dk ajr gihdjitd, qud mr`tj suk`lrd ckjagr, qud kg vj culr`dihg tghg y igsgtrgs jkká sgagskgs tr`uiejhgrds hd kj v`hj, kjs jkajs h`cbgsjs dalr`jmjhjsdi dk sjitg nþl`kg hd kj ijturjkdzj s`i káa`tds‑:6.

Cbág trjscdih`ó kj rdjk`hjh qud kd cgitdxtujk`zjlj, rdcbjzó dk s`std-aj hd vjkgrds `apudstg pgr kj cukturj hd kj dk`td cjrgrdúj, ds hdc`r, hdsu ckjsd sgc`jk, cr`t`có prgeuihjaditd su b`pgcrdsáj qud dicdrrjlj kja`k`tjic`j sdvdrj di dk cjtgk`c`sag. Vgr dstg ul`kkjmj h`sdúó su prgp`gadcji`sag hd hdedisj jitd kj cgisdrvjhgrj jx`gkgmáj hd dstd k`ijnd,egrnjihg hdshd kj tgaj hd cgic`dic`j ui prgp`g s`stdaj hd vjkgrds, uigqud sd ljsjlj di kj k`ldrjc`ói y di kj nust`c`j sgc`jk hd kgs bua`khds.

Kjadhj sditdic`j>

‛Vdrg qu`zê pgr dsg a`sag ui bgalrd jsá ijc`ó y sd hdsj-rrgkkó prdc`sjaditd di dsd kumjr y kj v`hj hd Cbág ^ul`kkjmjig ds s`ig kj b`stgr`j hd su kucbj cgitrj dk adh`g? kj b`stgr`jhd su gh`g njcgl`ig cgitrj kj dxpkgtjc`ói eduhjk, dk ejij-t`sag rdk`m`gsg y kj dx`stdic`j a`saj hd uij sgc`dhjh j kjqud cgi tghg mustg –hd sdr dstg pgs`lkd pjrj àk– bul`drj`icdih`jhg sus egrtjkdzjs, di igalrd hd dsd cr`st`ji`sagsuyás`ag (kj dxprds`ói pdrtdidcd tdxtujkaditd j su s`itjx`s),

qud pgiáj di ui a`sag kumjr j Cr`stg y j Kdi`i y prdh`cjljkj rdegraj jmrjr`j y kj hdstrucc`ói hd kj prgp`dhjh pr`vjhj

:6 @láh. p. 36

Page 150: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 150/188

:46

cgi uijs erjsds di ijhj h`edrditds j kjs qud ut`k`zjrê OjrkAjrx di su ejagsg Aji`dstg‑::.

Dstj cgicdpc`ói hdk pdisjhgr sglrd su adh`g drj ui jkzja`ditgjitd kjs cjrjctdrást`cjs cgisdrvjhgrjs qud sd `apgiáji sgc`jkaditd,ut`k`zjihg jk cjtgk`c`sag cgag euihjaditg hd jcc`ói hd kj ckjsd prg-

 p`dtjr`j cjrgrdúj. P di cgitrj hd dkkj h`r`m`ó tghj su jcc`ói sgc`jk, grmj-i`zjihg s`ih`cjtgs cjapds`igs, qud di dscr`tgs sulvdrs`vgs hdiuic`j-

 lj kgs jtrgpdkkgs hd su ckjsd sgc`jk di cgitrj hdk trjljnjhgr hdk cjapg, p`h`dihg j mr`tgs y di dk igalrd hd dsd H`gs qud jhgrjlji kgs ‛mghgs‑

cjrgrdúgs, kj hdvgkuc`ói hd kjs t`drrjs j kjs ajigs qud kj trjljnjlji.Dstuh`jihg su dspjc`g hd jcc`ói, kj kjlgr hd Cbág trjsc`dihd kjs ergitd-rjs hd su c`uhjh, ajrcj kj b`stgr`j cgitdapgrêidj vdidzgkjij, aês jkkêhd su murj, su prjx`s sgc`jk di ui adh`g tji êspdrg, cjtók`cg, jtrjsjhgy cgisdrvjhgr –tjk cgag jpuitj Kjadhj–, rdsuktj bdrg`cj.

Su hdit`cjc`ói hdgkóm`cj cga`dizj di ui pr`ic`p`g cgi dk k`ldrj-k`sag hdc`agiói`cg, bjstj qud eud supdrjihg dsj tr`icbdrj pgkát`cj qud

dicdrrjlj jkrdhdhgr hd dkkj `itdrdsds dcgióa`cgs, y qud sd kd qudhjljcgrtj pjrj kgs ids y jsp`rjc`gids hd mujkhjh y nust`c`j sgc`jk hdk pdi-sjhgr cjrgrdúg. Kjadhj ajrcj cgag ui b`tg di kj v`hj hd Cbág cujihgv`jnj j Vjrás di :0<4, dicgitrêihgsd cgi dk pdisja`ditg hd Ajrx yKdi`i, iutr`àihgsd hd àstgs pjrj rdcjrmjr kjs aui`c`gids, di dk dstuh`g,cgaprdis`ói y trjsegrajc`ói sgc`jk pjrj kj nust`c`j y kj `mujkhjh. Kjjapk`tuh qud kd pdra`t`ó j Cbág jkcjizjr cgi dk cgigc`a`ditg hdk ajr-x`sag, ds hd kg qud kj prgsj hd Cbág sd euihjaditj c`ditácjaditd di

cgitrj hdk ràm`adi hd Móadz, prgagv`dihg tghg ui agv`a`ditg hdrdvgkuc`ói cukturjk y sgc`jk pgstdr`gr j kj audrtd hdk h`ctjhgr.

Dstd bgalrd qud jpdijs tuvg egrajc`ói jcjhàa`cj kkdmó j kgs i`-vdkds hd cgic`dic`j hd ui v`s`gijr`g, hd ui rdvgkuc`gijr`g hdshd su

 pjsg hdk auihg hd kgs hga`ijitds jk auihg hd kgs hga`ijhgs, y cgidk agv`a`ditg hd su dspár`tu di ui cgistjitd jscdisg j kjs kua`igs`-hjhds hdk jagr y kj lgihjh. Di su stjtus hd mdi`g pgpukjr ditdih`ó,di dk cgitjctg cgi dk auihg hd kgs gpr`a`hgs kj h`jkàct`cj b`stór`cj,kj b`stgr`j sulvdrs`vj, kj rdkjc`ói h`jkàct`cj hd kj mudrrj cgitrj kj pjz,qud trjd cgis`mg dk dstjhg hd nust`c`j, `mujkhjh y k`ldrtjh qud h`mi`-

:: @láh. p. 3<

Page 151: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 151/188

Page 152: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 152/188

:4<

hgihd sd bj bdcbg rdjk`hjh kj ldkkj y lgihjhgsj hgctr`ijhdk Cr`stg rdldkhd y cgihdijhgr hd kj gpukdic`j ejr`s`jcj,

s`ig di kj v`dnj \us`j hd Xgkstgy. Bj s`hg dk pudlkg rusg, pj-c`ditd, hurg y jrhgrgsg, dk jrtácd suprdag hd dstj `icga-pjrjlkd rdjk`zjc`ói. Dstd sudúg hdk cgaui`sag, qud `ijaó

kj ed hd kgs aêrt`rds hdk cr`st`ji`sag ds ui`vdrsjk y pgr dkkg kjbj rdjk`zjhg ui pudlkg cgi ui prgeuihg sdit`hg ui`vdrsjk`s-tj hd kjs cgsjs (…)‑:8.

J kgs b`stgr`jhgrds vdidzgkjigs kds rdcgadihjlj qud tgajrêi dicuditj kj h`jkàct`cj prgp`j hd kj b`stgr`j, dsj qud sd ljsjlj di kj kucbjhd ckjsds, jhdaês kgs `iv`tjlj j qud rdcgigc`drji qud kj b`stgr`j drjuij c`dic`j sulvdrs`vj, jk rdspdctg jpuitj kg s`mu`ditd> …

‛cgsj qud hdláji tdidr ui pgcg di cuditj kgs b`stgr`jhgrdshd dstd pjás ig divdidijhgs pgr ui kusg a`dhg j kj h`iêa`cjhd kj b`stgr`j y tjal`ài pgr kgs gtrgs, kgs qud qu`drdi qud kjb`stgr`j ig sdj ui vgkcêi i` uij kkjaj, s`ig uij jh`pgsj Cd-kdst`ij h`spudstj j tghj ckjsd hd cgapgidihjs‑:4.

Dstgs cgicdptgs y rddx`gids kdtjkds ijcdi hdk dstjhg aês jktg yaês purg hd ui rdvgkuc`gijr`g, `isp`rjhg di dk jagr j kj nust`c`j hdkgs aês idcds`tjhgs.

Cbág ^ul`kkjmj> dk `itdradh`jr`g cukturjk cjrgrdúg ysus pdr`óh`cgs hd prgtdstjCbág cgag `itdradh`jr`g cukturjk erutg hd kj h`jkàct`cj sgc`jk cjrg-rdúj, ut`k`zó cgag dkdaditgs pjrj trjis`tjr kgs trds i`vdkds hdk prg-cdsg hd ui `itdradh`jr`g cukturjk, qud bdags adic`gijhg yj, kj `i-tdrprdtjc`ói, kj cgaprdis`ói y kj trjisegrajc`ói, j kgs pdr`óh`cgs hd

 prgtdstj y j kj dhucjc`ói pgpukjr, ds hdc`r, kj egrajc`ói jutgh`hjctj

:8 @láh. p.53.

:4  @láhda.

Page 153: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 153/188

:43

h`r`m`hj pgr àk hdk tjkditg ngvdi hd Cjrgrj. Ugvdkkd h`cd> ‛Ditrd dsgs`itdradh`jr`gs, pgr su a`saj euic`ói hd rdkdvgs g cgrrdjs hd trjis-

a`s`ói hd uij cukturj g hd ui sjldr, y kgs pgrtjvgcds pgpukjrds qudcgkgcjrdags cgag cgitrjpuitg‑:5. Ds hdc`r, pgr su a`saj euic`ói hd`itdradh`jr`gs cukturjkds, àstgs hdldi luscjr kjs bdrrja`ditjs pjrjtrjisa`t`r dsd sjldr y dsj cgaprdis`ói hd su rdjk`hjh j gtrgs, y prg-curjr kj trjisegrajc`ói g kj sulvdrs`ói hd kj cukturj hga`ijitd.

Cbág dndrc`ó su kjlgr cgicrdtj cgag `itdradh`jr`g cukturjk hds-hd kj euihjc`ói hd vjr`gs pdr`óh`cgs hd prgtdstj, pgrqud, sdmþi h`cdVêdz Êv`kj>

 ‛crdáj qud dk pdr`gh`sag drj ui dndrc`c`g `itdkdctujk, h`mighdk ajygr rdspdtg y s`mi`cjc`ói, dk cja`ig aês jhdcujhg

pjrj dk hga`i`g hdk `h`gaj y pjrj kj ajhurdz hdk dscr`tgr.Xjitg di Durgpj cgag di Jaàr`cj dk pdr`gh`sag bjláj s`hgy kg sdmuáj s`dihg uij váj trjis`tjhj pgr kgs dscr`tgs hd aj-ygr prdst`m`g y sgk`hdz di sus cgicdpc`gids hd kgs prglkd-ajs hdk bgalrd y kj sgc`dhjh‑:=.

Dk pdr`gh`sag drj dk m`aijs`g qud kd pdra`táj jk dscr`tgr dndrc`tjr-sd pjrj hdsjrrgkkjr su gc`g hd crát`cg y jijk`stj sgc`jk y hd hjr uijcgitr`luc`ói j kj cgkdct`v`hjh.

Nuji Vêdz Êv`kj di su glrj Cbág ^ul`kkjmj> Cjrgrdúg Ti`-

vdrsjk, rdscjtj kj kjlgr hdk Cbág pdr`gh`stj hurjitd kgs júgs :033 y:038, di pkdij h`ctjhurj hd Nuji U`cditd Móadz, cujihg rdcgmd kjeuic`ói hdtdra`ijitd hd kgs jrtdsjigs tgrrdisds qud di su jct`v`hjh

h`mi`cjlji dk trjljnjhg crdjhgr y trjisegrajhgr hd kj cgic`dic`jhdk bgalrd, j trjvàs hd sus a`crgl`gmrjeájs hdiga`ijhjs ‛Vrócd-rds hdk Xrjljng‑, kjs qud ijcdi cgag uij rdspudstj `hdgkóm`cj jksdit`hg ckjs`stj cgi qud dk Hr. Jalrgs`g Vdrdrj dkjlgró su glrjB`stgr`jk Mdidjkóm`cg hd Eja`k`js Cjrgrdújs (:033), hgihd sddv`hdic`j dk dspár`tu cgisdrvjhgr y ckjs`stj hd dstd sdctgr sgc`jkhd Cjrgrj y qud Hgi Cbág di gpgs`c`ói dstructurjk hdk i hd dstjglrj rdjk`zj su Mjkdráj hd Jrtdsjigs, pr`adrg di dk pdr`óh`cg Dk

:5  UGUDKKD, A`cbdk. Gl. C`t. p. :5=

:= VÊD^ ÊU@KJ, Nuji. Gl. C`t. p. <34

Page 154: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 154/188

:48

Puiqud (:0<=), vgcdrg dimdihrjhg di dk sdig hd kj Sgc`dhjh Ti`ói,Vrgmrdsg y Vrgtdcc`ói hdk Jrtdsjig, kg qud pgstdr`graditd cgit`iuó

di kjs pêm`ijs hd Cjitjckjrg (:035) di sus h`st`itjs dtjpjs.Sus `hdjs cdrtdrjs, prdc`sjs y buajijs sd dicjrmó hd h`euih`rkjs

 pgr adh`g hd dstj prdisj jktdrijt`vj, hd dsd t`pg hd prdisj qud cgi suk`hdrjzmg cgic`l`ó cgag prgtdstj j kgs rdmáadids mgadc`stj y pgstmg-adc`stjs, h`vukmjihg kjs hdjs pjrj cgistru`r kj hdagcrjc`j, pdrg cgagkj cgicdláj, cgi @mujkhjh, cgi K`ldrtjh, cgi Nust`c`j Sgc`jk, ds hdc`r,cgi h`mi`hjh buajij. Dstj eud kj dxcusj pjrj hdnjr di kjs pêm`ijs hdDk H`jr`g, Dk Puiqud, Cjitjckjrg  y Dk Vrgkdtjr`g (:03=) tghg ui

 pdisja`ditg qud t`did cgag ljsd ui sgc`jk`sag cr`st`jig, pdrg j kgCbág ^ul`kkjmj, ig cjtók`cg, s`ig cr`st`jig, hdk Cr`stg rdldkhd, hdk qudsd dierditó jk @apdr`g \gajig, g sdj, ui pdisja`ditg pgpukjr, qudcgitdapkj di dk cditrg hd sus `hdjs kj k`ldrjc`ói hd kj cgic`dic`j hdkgs gpr`a`hgs.

Kg dxcdpc`gijk hd dstd mdi`g pgpukjr hdv`did hd su gr`mdi, dsd k`-ijnd cgkgi`jk qud kd cgrráj pgr kjs vdijs, k`ijnd qud kudmg sd `istjkó di

kj rdpþlk`cj cgag kj gk`mjrquáj jmrjr`j, a`k`tjitds hd ui edrv`ditd cj-tgk`c`sag. Xghj su kucbj kj cgihung bjc`j kj crát`cj y kj trjisegrajc`óihd tghgs kgs vjkgrds y cgstualrds hd su ckjsd sgc`jk. S`i huhj, dsjscgitrjh`cc`gids sgc`jkds cjrgrdújs, dsgs vjkgrds ajitujigs cgisdrvj-hgrds prghundrgi su gpudstg, ijc`hg jbá, di kjs ditrjújs hd kj dstructu-rj sgc`jk cjrgrdúj, kjs qud cgic`l`drgi uij cgic`dic`j sulvdrs`vj, uiv`s`gijr`g cgi uij prjx`s rdvgkuc`gijr`j qud trjtó di kj cgaprdis`óihd kgs hgs ejctgrds sgc`jkds qud cgist`tuydi j kj sgc`dhjh cjrgrdúj, md-

idrjr uij trjisegrajc`ói ljsjhj di uij \dvgkuc`ói Cukturjk, sgstdi`hjdi kj cgistrucc`ói hd ui pdisja`ditg buaji`stj, pgpukjr, sgc`jk`stj ycr`st`jig jhqu`r`hg dapár`cjaditd, di kj jcjhda`j hd kj v`hj, lk`ihjhgcgitrj kj jrrgmjic`j hdk cgigc`a`ditg kustrjhg d aprdmijhg hd kj sdi-s`l`k`hjh sgc`jk y kj purdzj qud mdidrj dk cgigc`a`ditg pgpukjr.

Kudmg hd kj audrtd hd Nuji U`cditd Móadz, Hgi Cbág sd hdh`cjhdshd kjs pêm`ijs hd Cjitjckjrg j cgaljt`r ergitjkaditd kj pgkát`cjhd Dkdjzjr Kópdz Cgitrdrjs, pdr`óh`cg qud Nuji Vêdz Êv`kj hdidqud eud ‛crdjhg pjrj sdr vgcdrg hd kgs `itdrdsds pgpukjrds‑:2. Dk

:2 @láh. p. 325

Page 155: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 155/188

Page 156: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 156/188

:45

y hd @s`hgrg Kumg, ijturjk hd Dk Vjpjyg, hdvdkjlj dk pjctg hd KópdzCgitrdrjs cgi kjs trjisijc`gijkds hdk pdtrókdg, hdiuic`jihg dk rjsmg

 prg `apdr`jk`stj hd dstd mgl`drig.Dk tgig hd kgs qud dscr`ldi di Cjitjckjrg y su k`idja`ditg prg-

mrds`stj y rdvgkuc`gijr`g prgp`c`jrgi qud dstd adh`g `aprdsg eudsdsuspdih`hg tdapgrjkaditd. J cgic`dic`j hd dstg Cbág kd tgcj qudhjr-sd hdsjrrgkkjihg jct`v`hjhds pgkát`cjs, cukturjkds y cgkjlgrj cgi Dk

H`jr`g. S`mud jsua`dihg kj h`rdcc`ói hd kj L`lk`gtdcj ‛\`drj Jmu`ij-mjkhd‑, dspjc`g crdjhg pjrj kj egrajc`ói, kj kdcturj y dk jrtd ditrd kgs

 nóvdids tgrrdisds. Kj murj hd Hgi Cbág drj rdcgigc`hj y rdspdtjhj pgr kgs dstuh`jitds y drj cgis`hdrjhg ditrd dkkgs cgag uij dspdc`d hdaditgr. Kgs nóvdids hd kj Edhdrjc`ói hd Dstuh`jitds hd Udidzudkj,cjpátukg Cjrgrj, kg `iv`tji j prgiuic`jr dk h`scursg hd grhdi di dkjctg hd `istjkjc`ói, hgihd kgs `istó j cuapk`r uij kjlgr s`mi`cjt`-vj di kj v`hj ijc`gijk, adh`jitd kj prgmrjajc`ói hd ui cginuitg hdcursgs hd cjpjc`tjc`ói y kj crdjc`ói hd kj Ti`vdrs`hjh Vgpukjr ‛NujiNgsà Lrjcbg‑. Jsá, kgs dxbgrtj j edcuihjr ui pdisja`ditg k`ldrjhgr

qud kucbjsd cgitrj kj jrrgmjic`j hd uij ‛gk`mjrquáj `migrjitd pdrgjcgstualrjhj j mgldrijr s`i qud ijh`d kj agkdstd‑<<.Cjitjckjrg rdjpjrdcd dk <6 hd h`c`dalrd hd :035 y cgi dstg sd

jusditji kjs huhjs hdk cjrêctdr jutgr`tjr`g hdk ràm`adi hd KópdzCgitrdrjs, dikjihg kjs aui`c`gids di su prgsj pjrj hdiuic`jr kgscgistjitds jtrgpdkkgs hdk mgl`drig ijc`gijk y di dk dstjhg Kjrj hdkHr. Bgigr`g S`mjkj, mujrh`êi hd kgs `itdrdsds hd kj gk`mjrquáj y hd kjhdrdcbj, –vjkmj kj rdhuihjic`j–, di kj rdm`ói kjrdisd. Vêdz Êv`kj, jk

rdspdctg jcgtj>

‛Dk dierditja`ditg ditrd Cbág y dk Hr. Bgigr`g S`mjkj sd prg-kgimjráj pgr tghg dk t`dapg di qud huró dk ajihjtg hd àstd.Jkmuigs pdr`gh`stjs pjrt`hjr`gs hdk iudvg ràm`adi cgag @.DKjadhj Jcgstj y jkmuigs eja`k`jrds pgkát`cgs v`icukjhgs jkHr. S`mjkj, cgag dk Hr. N. M`aàidz Jizgkj eudrgi kgs dicjr-mjhgs hd jtjcjr j Cbág ^ul`kkjmj hdshd kjs pêm`ijs hd kgs

pdr`óh`cgs Dk Bdrjkhg y Dk H`jr`g‑<3

.

<< @láh.. p. 865

<3 @láh. p. 8:3

Page 157: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 157/188

:4=

Dk sdit`a`ditg hd sgk`hjr`hjh cgi Cbág di tgrig j dstj h`scus`óicgi kj hdrdcbj hdk Dstjhg ig sd b`zg dspdrjr pgr pjrtd hd kj ckjsd prg-

kdtjr`j y cjapds`ij hd kj rdm`ói, tjitg ‛qud ui ngvdi glrdrg cjrgrdúgjtjcó j mgkpds y j egdtjzgs jk Hr. M`aàidz Jizgkj‑<8.

Kj pkuaj hd Cbág sd jkj di ui dh`tgr`jk hd Cjitjckjrg, dk <: hdajrzg hd :03=, cujihg sgi dxpuksjhgs hdk pjás dk :3 hdk a`sag adsy pgr hdcrdtg hdk Mgl`drig hd Kópdz Cgitrdrjs> \óaukg Ldtjicgurt,Nóv`tg U`kkjklj, \jþk Kdgi`, A`mudk Jcgstj Sj`mids, Mustjvg Ajcbj-hg, Sjkvjhgr hd kj Vkjzj, ditrd gtrgs, pgr cgis`hdrjrkgs cgaui`stjs.Di h`cbg dscr`tg Cbág ditrd gtrjs cgsjs sditdic`j ‛ds jkmg cgis`hdrj-hg cgag uij agistrugs`hjh agrjk sditdic`jr j ui sundtg s`i bjldrkdgáhg su hdedisj‑<4.

Dk dndrc`c`g hdk pdisja`ditg ds kg qud pjrj Cbág hdtdra`ijlj kjk`ldrtjh hdk dspár`tu hdk bgalrd, y dk k`lrd dndrc`c`g hd kj prdisj drjkg qud hdtdra`ijlj kj h`eus`ói hdk pdisja`ditg hdk bgalrd y hd sucgaprdis`ói hdk cgitdxtg b`stór`cg qud kd hdtdra`ijlj, kj v`hj di hd-agcrjc`j. Kg h`ng Cbág, j prgpós`tg hd su prdgcupjc`ói pgr dk jvjicd

hdk ejsc`sag di dk auihg y di Udidzudkj, pgr hdc`s`ói hdk Mgl`drigijc`gijk, hd dxpuksjr hdk pjás j nóvdids pgr vgcdjr su pdisja`ditg.

Cjitjckjrg  iudvjaditd ds suspdih`hg tdapgrjkaditd, pdrg kj pkuaj hd ui v`s`gijr`g, hd ui káhdr sgc`jk ig sd jmgtj, puds sus erjsdsh`s`hditds sd trjskjhji j gtrgs pdr`óh`cgs. Dk H`jr`g y Dk Vrgkdtjr`g qud cujihg ig drji suc`ditds, su vdrlg sd dxpkjyjlj di cjrtjs j suscgapjúdrgs hd kucbj pgr kgs qud dstjlji prdsgs. Vjrj ejc`k`tjr dstjjcc`ói, jcdptj sdr jmditd hd cgrrdgs di kj cu`hjh.

Dk vjcág qud hdnj kj pr`s`ói hd kgs rdhjctgrds hd Cjitjckjrg y kjhdsjpjr`c`ói hd dstd sdajijr`g pjrj kj vgz h`s`hditd hdk mgl`drig hdKópdz Cgitrdrjs, ds kkdijhg pgr kj jpjr`c`ói hdk pdr`óh`cg Dk Vrgkd-

tjr`g, h`r`m`hg pgr Càsjr Bualdrtg Sgtg. Di dstd iudvg aprdsg Cbágtjal`ài pjrt`c`pj, jquá sd cditrj di uij kjlgr euihjaditjk, hdedihdrj sus cgapjúdrgs qud dstjlji di pr`s`ói.

<8 @láh. p. 8:8. Drj ui pdr`gh`stj qud nuitg cgi @mijc`g Dp`adi`-hds Kjadhj Jcgstj s`apjt`zjlji cgi dk mgl`drig dstjtjk hd Bgigr`gS`mjkj.

<4 @láh. p. 8:5

Page 158: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 158/188

:42

Dk rdhjctgr hd Dk Vrgkdtjr`g bjláj kkdmjhg j Cjrgrj pdrsdmu`hg pgrdk Mgldrijhgr hdk H`str`tg Edhdrjk, Mdidrjk Dkljig A`ldk`. Dk Vrgkdtj-

r`g drj ui pdr`óh`cg hd zqu`drhj y kgs dscr`tgs hd Càsjr Bualdrtg Sgtgy Cbág ^ul`kkjmj hdk`a`tjlji kj kucbj `hdgkóm`cj y pgkát`cj di cgitrjhd kj rdjcc`ói hdrdcb`stj di Udidzudkj y pjrt`cukjraditd di kj rdm`óikjrdisd. Cbág jhvdrtáj j dstgs sdctgrds, qud njaês sd cjkkjráj, qud su

 prgsj ig tdiáj lgzjk, rdspgih`dihg auy j su dst`kg trjispjrditd y êc`hgjk Hr. S`mjkj> ‛yg ad jmjcbg þi`cjaditd cujihg vgy j cjmjr‑<5.

Vêdz Êv`kj, dxpk`cj kj cgituihditd dxprds`ói jitdr`gr sdújkjihg>

‛Su h`spgs`c`ói pjrj cgit`iujr kj kucbj pgr kgs hdrdcbgs hdkgs cjapds`igs y pgr kj cgiqu`stj hd ui ràm`adi vdrhjhd-rjaditd hdagcrêt`cg kg dxpgiáj, hdshd kudmg, j kgs r`dsmgsprgp`gs hd uij àpgcj cjrjctdr`zjhj pgr uij kdmjk`hjh rds-tr`im`hj, erdcuditdaditd v`gkjhj pgr kjs jutgr`hjhds‑<=.

J cgisdcudic`j hd kj kucbj ergitjk hd Cbág di cgitrj hdk ràm`-adi hd Kópdz Cgitrdrjs y hd sus jk`jhgs pgkát`cgs di kj rdm`ói, sd

 prghucdi pdrsdcuc`gids di tghg dk pjás y sd rdjk`zji jctgs v`gkditgscgitrj vjr`gs pdr`gh`stjs hd `zqu`drhj hd Udidzudkj, Vêdz Êv`kj cg-aditj kj mgkp`zj suer`hj Kdgic`g Ajrtáidz ‛Kdg‑, H`rdctgr hdk sd-ajijr`g Ejitgcbds, pgr pjrtd hd kgs cudrpgs pgk`c`jkds hdk Dstjhgvdidzgkjig. Vjrj prgtdmdr su `itdmr`hjh Cbág tuvg qud dscgihdrsd,di tjitg qud Càsjr Bualdrtg Sgtg sjkd ckjihdst`ig hd Cjrgrj. Jsá, diigv`dalrd hd :03= Dk Vrgkdtjr`g hdsjpjrdcd.

Js`a`sag, Cbág cgivdic`hg hd kj euic`ói sgc`jk hd kj @mkds`j yhdk rdcgigc`a`ditg hdk Cr`stg rdldkhd, hdk Cr`stg sgc`jk, sdújkj qud>

‛Kj \dk`m`ói bjlkj jk cgrjzói hdk bgalrd bgirjhg, jk dspár`turddx`vg, cuyj sdis`l`k`hjh ig sd bj pdrvdrt`hg di adh`g hdk

kung g di kj gc`gs`hjh hd uij v`hj rdmjkjhj g di kgs lrj-zgs hdk Cjk`psg cgag Xdkdajcg, qud sd jrrdp`it`ó hdspuàs,pgrqud dk jkaj idcds`tj uij aást`cj qud vjyj aês jkkê hdkajtdr`jk`sag b`stór`cg‑<2.

<5 @láh.. p. 834

<=  @láhda.

<2 @láh. p. 884

Page 159: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 159/188

:40

Dstgs rjzgija`ditgs prgeuihgs hd ui pdisjhgr sgc`jk hd rj`mja- lrd pgpukjr, ijcd di gpgs`c`ói j aucbgs rdprdsditjitds hd dsj @mkds`j

Cjtók`cj cgisdrvjhgrj qud j àk sd dierditjlji, sjkvjmujrhjihg ljngsu ajitg kgs `itdrdsds hd kj ckjsd prgp`dtjr`j hd kj rdm`ói tgrrdisd.

Vdrg cujihg kjs cgitrjh`cc`gids ditrd Cbág y kj hdrdcbj hdk Dstjhgsd bjcáji aês prgeuihjs, rdc`ld kj edk`z igt`c`j hd kj k`ldrjc`ói hd kgsrdhjctgrds hd Cjitjckjrg> @sjájs y Uáctgr Nuk`g Êv`kj, Sdmuihg @mijc`g\jags y Jldkjrhg Jkhjzgrg, y cgi àstj kj rddh`c`ói hdk sdajijr`g. DiCjitjckjrg hd dstj iudvj dtjpj, Cbág rdjraj su euihjaditg `hdgkó-m`cg, ds hdc`r, su sgc`jk`sag cr`st`jig jk jijk`zjr kj pgs`c`ói cgisdrvj-hgrj hd kj @mkds`j dxprdsjhj di ui jrtácukg hd @sajdk S`kvj Agitjúdz,qu`di euihjaditj dk jit`cgaui`sag hdshd dk cr`st`ji`sag, g aês l`di,hdshd dk cjtgk`c`sag, jsdmurjihg Cbág qud kj hdrdcbj ig ds cgaui`stj‛pgrqud ig ds vdrhjhdrjaditd cr`st`jij. P ig ds cr`st`jij pgrqud igcuapkd cgi kgs pr`ic`p`gs g ajihjtgs hd kj @mkds`j‑<0. J prgpós`tg ds-cr`ld di kj pjrdh, –kg qud usujkaditd sgkáj bjcdr–, hd su cujrtg–l`lk`g-tdcj, ui pdisja`ditg hd S`aói Lgkávjr> ‛Kj rdk`m`ói bj pdrh`hg aucbg

su dapdúg, pgrqud kjs cgstualrds dstêi di gpgs`c`ói cgi kjs hgctr`ijssjmrjhjs‑. Di dstjs hdjs dstjlj ljsjhj su \dvgkuc`ói Cukturjk.

Xjal`ài, di Cjitjckjrg tgaj pgs`c`ói di cgitrj hdk Mgkpd hd Ds-tjhg pdrpdtrjhg cgitrj dk Mdidrjk @sjájs Adh`ij Jimjr tj (:084), cgi-hdijihg kj jaids`j qud sueráj \óaukg Ldtjicgurt hd sus pr`ic`p`gsrdvgkuc`gijr gs, cr`t`cjihg sus hdscjrjhgs cgqudtdgs cgi kgs `itdrdsds`apdr`jk`stjs, dspdcácjaditd cgi Idksgi \gcodedkkdr, jcusêihgkg hd

 prgagvdr dk jit`cgaui`sag y kj sulgrh`ijc`ói bjcáj kj pgkát`cj igr-

tdjadr`cjij di cgitrj hd kj Ti`ói Sgv`àt`cj. Vgr dstg, y cgi su kdtjk prdc`s`ói hd v`s`gijr`g y hd su jktg i`vdk pgkát`cg s`tþj hdgkóm`cjaditdj Ldtjicgurt cjtjkgmêihgkg cgag ‛ui aghdrig cgisdrvjhgr‑.

S`i huhj, kgs pdr`óh`cgs eudrgi uij hd kjs dspjhjs aês pghdrgsjs pjrj kj egrajc`ói hd Cbág cgag `itdradh`jr`g cukturjk , qud sd cgi-v`rt`ó di rdvgkuc`gijr`g y sgc`jk`stj jk `itdrprdtjr dk pkjig dsp`r`tujkhd su pudlkg, jbá, di kj cgaprdis`ói iát`hj hd kjs cgitrjh`cc`gids

sgc`jkds hd su c`uhjh ijtjk.

<0 @láh. V. 842

Page 160: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 160/188

Page 161: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 161/188

:5:

Jk `ivgkucrjrsd cgi ‛dk auihg hd kgs hd jljng‑, di gpgs`c`ói jkj ckjsd sgc`jk j kj qud pdrtdidcáj, dk bgalrd–pudlkg hdtdra`ij qud

dk aàtghg pjrj buaji`zjr jk cjapds`ig vdidzgkjig, dk aês vdnjhgy bua`kkjhg hurjitd kj b`stgr`j rdpulk`cjij hd Udidzudkj, drj, cgag

 ludi cr`st`jig, cgi jagr, y cgag ludi sgc`jk`stj, cgi nust`c`j sgc`jk.Ti bgalrd cgi egrajc`ói jutgh`hjctj, cuyg aàtghg eud lês`cj-

aditd dapár`cg, qud trjscdih`ó hd k`ldrjk j rdvgkuc`gijr`g adh`jitdkj cgaprdis`ói hdk cgitdxtg sgc`jk di dk qud kd tgcó glrjr, dk k`lrgtdiáj ui vjkgr euihjaditjk di su euic`ói hd `itdradh`jr`g cukturjk>sulvdrs`vg, jutgh`hjctj, egrajhgr. Di dk ljut`zg hd kj glrj B`stgr`jk

hd Eja`k`js Cjrgrdújs, hd Jalrgs`g Vdrdrj, di dk qud àk a`sagdscr`l`ó vjr`js a`crgl`gmrjeájs hd a`dalrgs hd dsjs eja`k`js trjh`-c`gijkds hd Cjrgrj, pdrg hd aditjk`hjh prgmrds`stj y hd cgiv`cc`óik`ldrjk? rdcgigcd> ‛Dk k`lrg, dk jagr jk k`lrg, dk cuktg jk k`lrg> bd jbá diþkt`ag tàra`ig kg qud v`did j hdc`h`r kj pgs`c`ói supdr`gr g `iedr`grhd ui bgalrd rdspdctg j kjs pgs`l`k`hjhds hd cukturj, qud pjrj hdc`rkggtrj vdz cgi Grtdmj y Mjssdt, ds kg þi`cg qud kd pdra`td jk bgalrd

v`v`r s`i qud su v`hj sdj trjmdh`j g rjh`cjk div`kdc`a`ditg‑33

.Di dstjs rddx`gids sd ljsjlj su euic`ói hd jutgh`hjctj, cgih`-

c`ói di kj qud dk k`lrg drj cditrjk, pudstg qud vdáj di àstd ui `istru-aditg k`ldrjhgr hd kj cgic`dic`j hd kgs bgalrds. Jsá, j tghg jqudkqud kd glsdrvjlj jct`tuhds pjrj kj kdcturj, Cbág sd dicjrmjlj hd hd-sjrrgkkjr h`cbj bjl`k`hjh y àk a`sag sd hdh`cjlj j prdstjr y bjstjrdmjkjr sus prgp`gs k`lrgs cgi tjk hd cgitr`lu`r di kj egrajc`ói hdcujkqu`dr pdrsgij.

@ia`scu`hg pgr cgapkdtg di su cjapg hd jcc`ói, g sdj, kj h`jkàc-t`cj sgc`jk cjrgrdúj, Hgi Cbág, di sus cjrtjs j Ku`s Ldktrêi Mudrrdrg,dxprdsj qud sditáj prdgcupjc`ói pgr dk cgapgrtja`ditg hdk cjrgrdúgjitd kjs h`vdrsjs dxprds`gids hdk jrtd, hd kj cukturj y hd kj egrajc`óihdk bgalrd di mdidrjk, cgiedsêihgkd j su h`scápukg, qud j vdcds igjmujitjlj kjs mjijs hd hdsjpjrdcdr y hd rsd j dscgihdrsd di dk cjapg,di kgs agitds êr`hgs hd kj rdm`ói tgrrdisd. Jsá kd h`cd j su h`scápukg>

‛I` a`dalrg hdk Ckul Xgrrds sgy yj, qud jkká puh`drd prgag-vdrsd jkmþi jctg cgiadagrjt`vg. Hdtdstg bgy dsd cditrg,

33 @láh. p. <48

Page 162: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 162/188

:5<

gk`mjrqu`zjhg (sulrjyjhg iudstrg) cjhj háj aês, hd hgi-hd ad dcbjrgi cjs`? pgrqud di luscj hd gár ludij aþs`cj

pgiáj dk \jh`g tghjs kjs igcbds. Eándsd qud ds ui dst`majhdmdidrjt`vg dk gh`g j kj aþs`cj…P di dstd cjsg, pgr mdid-rjk`zjhj adkjegl`j (sulrjyjhg hd Cbág) di Cjrgrj, dk dst`majds cjs` cgkdct`vg‑38.

Di dsj cgicdpc`ói sgc`jk auy j kg Cbág ^ul`kkjmj, hd Cr`stg yhd kj Dhucjc`ói, sgstuvg ui hdljtd cgi dk h`jr`g Kj \dk`m`ói, pgrui jrtácukg pulk`cjhg di àstj di kj qud kd jcusjlj hd ig ditdihdr kj

`itdic`ói hdk pêrrjeg di dk qud pkjitdji, bjc`dihg jkus`ói j Cbág,‛qud jkmuigs prdtdihdi qud pjrj qud bjyj cursgs ui`vdrs`tjr`gs dsidcdsjr`g qud bjyj jusdic`j hd cjtgk`c`sag y hd cjtók`cgs‑34.

Kj cgicdpc`ói rdvgkuc`gijr`j qud Cbág tdiáj hd kj rdk`m`ói y hd kjui`vdrs`hjh cbgcjlj cgi kj cgicdpc`ói trjh`c`gijk, ckjs`stj y cgisdr-vjhgrj hd dstjs `ist`tuc`gids sgc`jkds, j kjs qud cgicdláj di dk hdldrsdr, cgag hgs agtgrds qud hdláji jctujr nuitgs pjrj kj k`ldrjc`ói ycgic`dit`zjc`ói hdk bgalrd y hd kj sgc`dhjh.

Vgr gtrj pjrtd, di su dxjktjc`ói hd kj ckjsd jrtdsjij y prgkdtjr`j hdCjrgrj, ds hdc`r, kj gtrj ckjsd sgc`jk qud j Jalrgs`g Vdrdrj gkv`hó i-cku`r di su k`lrg sglrd kjs eja`k`js cjrgrdújs y qud Cbág cgapkdaditjdk trjljng hd Vdrdrj di kjs pêm`ijs hdk pdr`óh`cg ijc`hg di dk sdig hdkj Sgc`dhjh hd Jrtdsjigs, kkjajhg Dk Puiqud. Cbág dxjktj dk trjljnghd \`tg Zu`tdr`g Adihgzj, Ngsà Mjlr`dk Adkàihdz, Vdhrg Adihgzjy Ngsà Cbêvdz, ditrd gtrgs, tghgs pdrsgijnds dndapkjrds hd kj ckjsdjrtdsjijk y prgkdtjr`j cjrgrdúj.

Di su pjpdk hd `itdradh`jr`g cukturjk   sjláj qud pjrj kgmrjr kj\dvgkuc`ói Cukturjk qud prdtdiháj mu`jr di dk sdig hd su sgc`dhjh, dkcukt`vg hdk pdisja`ditg trjisegrajhgr hdk bgalrd, drji kjs aui`c`g-ids pjrj qud kgs cjapds`igs y jrtdsjigs hd su t`drrj prgtjmgi`zjrjiui cjal`g dstructurjk, qud trjisegrajrj kjs rdkjc`gids hd prghucc`óiqud kgs sgadtáj. Cbág dxprdsj di dstd sdit`hg qud>

‛Vgr dk pdisja`ditg ds qud dk bgalrd v`vd sus bgrjs aêsdagc`gijitds, y ds su dndrc`c`g kg qud kd cgaui`cj j iuds-

38 @láh. p. <42

34 @láh. p. <40

Page 163: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 163/188

:53

trjs trjis`tgr`js v`hjs sus rjsmgs aês dijktdcdhgrds d itdi-sgs. S`i dk cukt`vg hd jqudkkj ejcuktjh, di suaj, kj áimr`aj

jcc`ói cgrpgrjk erjcjsjráj jtdi`hj igaês qud jk hdsjrrgkkghdk aþscukg‑35.

Vdrg Cbág sjláj qud di kj ckjsd prgkdtjr`j cjrgrdúj hdláj sdalrjrsdy mu`jrsd ui pdisja`ditg sulvdrs`vg, rdvgkuc`gijr`g, k`ldrjhgr, pdrg

 njaês uig sua`sg, s`ig trjisegrajhgr, qud trjndrj cgis`mg j cudstjs kjh`mi`cjc`ói hdk bgalrd y kj nust`c`j sgc`jk. Vgr dstg, cgistjitdaditdkgs `apuksjlj j prdpjrjrsd, j kddr, j cukt`vjr su `itdk`mdic`j, prgagváj

cgistjitdaditd kj jpdrturj hd l`lk`gtdcjs, di cujkqu`dr `ist`tuc`ói qudjlráj pjrj kj rdui`ói h`s`hditd, kj Sgc`dhjh hd Jrtdsjigs, kj L`lk`gtdcj‛\`drj Jmu`ijmjkhd‑ y di dk Cditrg Kjrj jlráj uij Sjkj hd Kdcturj. S`ihuhj, tjk cgag jsdmurj Càc`k Êkvjrdz> ‛Cbág eud dk mrji aghdri`stj hdCjrgrj, cgicdláj qud tghg prgmrdsg prgvdiáj hdk pdisja`ditg y hd kjrjzói hdk bgalrd‑3=.

Ditgicds, Cbág sdújkj>

‛Jkká t`didi ustdhds uij L`lk`gtdcj hd kj Sgc`dhjh hd Jrtd-sjigs, kj cujk hjrê prudljs hd kj tdihdic`j `itdkdctujk`zjitdhd ustdhds, s` jkmu`di qud vjyj j v`s`tjrkd ig kj dicgitrjsdcgivdrt`hj di pglrd i`hg hd cucjrjcbjs. Disêicbdkj puds,y kdji ¡kdji kdj kdji cgapjúdrgs! Dk k`lrg ds dk pr`adr jux`k`jrhd kj cukturj, cgag `istruaditg hd `kustrjc`ói sglrd pjrjjqudkkgs qud –cjrditds hd kj Dscudkj– t`didi qud pdrtrd-cbjrsd pgr su prgp`j cuditj cgi `kustrjc`ói jutgh`hjctj.‑32 

Drj ui jutgh`hjctj, rdcgigcáj kj `apgrtjic`j hd kj jcjhda`j pdrgditdiháj qud kj `itdk`mdic`j drj `iijtj di dk bgalrd, sókg qud bjlájqud cukt`vjrkj, mu`jrkj y agkhdjrkj.

Nuitg j Sdmuihg @mijc`g \jags s`rvd hd tutgr pjrj kj jpdrturj hduij dscudkj pjrj glrdrgs, –kjlgr qud yj bjláj rdjk`zjhg di Cjrgrj subdrajig ajygr, dk Vlrg. Cjrkgs ul`kkjmj j pr`ic`p`gs hdk s`mkg RR–,

35 @láh. p. <523= ÊKUJ\D^, Càc`k. ‛Sgy Ajsói‑. Ditrdv`stj rdjk`zjhj pgr @sjldkBdriêihdz Kjadhj. Cjrgrj, :4/6</<662.

32 VÊD^ ÊU@KJ, Nuji. Gl. C`t. p. <52

Page 164: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 164/188

:58

 prgagv`hj pgr kj Sgc`dhjh Ti`ói, Vrgtdcc`ói y Vrgmrdsg hd Jrtdsj-igs ‛Sji Ngsà‑, cgi dk igalrd hd ‛\`drj Jmu`ijmjkhd‑. Dk váicukg

ditrd jalgs hdshd dstj mdst`ói sd dstrdcbjrê prgeuihjaditd y nuitgj @sjájs y Uáctgr Nuk`g Êv`kj k`hdr`zjráji vjr`js jcc`gids hd tdihdic`j

 prgmrds`stj di Cjrgrj.Di :038 euihj kj L`lk`gtdcj ‛\`drj Jmu`ijmjkhd‑, pr`adrj l`lk`g-

tdcj pþlk`cj hd Cjrgrj, kg qud pjrj kj àpgcj drj uij glrj hd s`mi` -cjt`vg prgmrdsg, eud uij prgdzj qud di ui pudlkg hdk `itdr`gr hdk pjássd egrnjrj ui cditrg pjrj cukt`vjr dk pdisja`ditg nuvdi`k di àpgcj hdkràm`adi h`ctjtgr`jk. Dstd cditrg cgadizó cgi vd`it`cujtrg sgc`gs yhdshd dk rdmkjaditg rdhjctjhg pgr su ajig sd ‛cgitdapkjlj kj jh-qu`s`c`ói hd glrjs hd cgitdi`hg ckês`cg y hd kdcturjs jadijs, mrjtjs,jk mustg hdk pþlk`cg hd kj àpgcj. Cbág crdáj di kj dcjc`j hd c`drtgsaàtghgs qud ejc`k`tdi kj kdcturj y dk jprdih`zjnd‑30.

Cbág sjláj qud su jeêi hd egrajr, hd dhucjr, hd mu`jr hdshd kj L`- lk`gtdcj ‛\`drj Jmu`ijmjkhd‑ dicgitrjlj ui dspjc`g `hóidg pjrj sukjlgr, rdcgigc`àihgkg cgag uij glrj hd `apuksg j kj cukturj rdm`gijk.

Drj pjrj ditgicds auy s`mi`cjt`vg qud dstd bgalrd prgv`ic`jig,hd ui adh`g tji bgst`k, tji êspdrg cgag Cjrgrj, hgihd kj bdmdagiájhd ui k`ijnd drj jvjkjhg pgr uij eàrrdj a`k`tjic`j cjtók`cj, tuv`dsds`apjtájs pgr dk pdisja`ditg zjagrjig, pgr dk pdisja`ditg lgk`vj-r`jig y sd `hdit`cjsd cgi kj cgicdpc`ói hd @mujkhjh, K`ldrtjh y Nus-t`c`j Sgc`jk qud hdsculrd di Njcglg \gussdju di su Cgitrjtg Sgc`jk.

Cbág di su jcc`ói hd `itdradh`jr`g cukturjk sulvdrs`vg, cgi dkrjsmg `hdgkóm`cg cgi dk qud sd jutgegraó, y cgi dk qud j trjvàs hd

kj ajyàut`cj sgcrêt`cj egraó j gtrgs, dicgitrjlj di dk Sgc`jk`sag kjþi`cj jktdrijt`vj pjrj h`mi`cjr j kj sgc`dhjh. Vêdz Êv`kj, cgaditj>‛Cgadizjlj j vdr dk Sgc`jk`sag cgag kj þi`cj jktdrijt`vj pjrj sjkvjrjk bgalrd hd kj v`gkdic`j, hd kj mudrrj qud mdidrj dk cjp`tjk`sag‑86.

Kj vdrhjhdrj hdagcrjc`j, àsd cgicdptg qud àk bjláj dxtrjáhg hdk`mujk`tjr`sag rgussdgi`jig, cgaprdiháj qud di sus ljsds sd dicgi-trjlj di dk Sgc`jk`sag, pdrg di dk Sgc`jk`sag Cr`st`jig, di dsd qudsd cgic`ld jk Cr`stg rdldkhd, di rdldk`ói cgitrj dk @apdr`g \gajig.

30 @láh. p. <05

86 @láh. p. 36=

Page 165: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 165/188

Page 166: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 166/188

:55

jþi auy ngvdi di :0:3, j sus vd`it`sds júgs hd dhjh, eud Vrds`hditdhdk Ckul Xgrrds, cditrg sgc`jk hd kj ckjsd sgc`jk hga`ijitd y prgp`dtj-

r`j hd Cjrgrj, ui Ckul hd cjrêctdr sdx`stj, sókg pjrj kgs cjljkkdrgs hddsj ckjsd sgc`jk cjrgrdúj. Cbág s`dihg ui a`dalrg pgr ijc`a`ditg hddsj ckjsd, tuvg kj dxcusj y dk eêc`k jccdsg hd sdr pjrtd hd su adalrd-cáj, y kkdmjr j sdr prds`hditd hdk a`sag d `itditjr egrnjr hdshd jkká uidscdijr`g pjrj kj cukturj di Cjrgrj, pdrg ig j pudrtjs cdrrjhjs, s`ig j

 pudrtjs jl`drtjs jk pudlkg cjrgrdúg di mdidrjk, s`i qud kj ckjsd sgc`jkeudsd ui `apdh`aditg pjrj pjrt`c`pjr hd kgs dicuditrgs cukturjkds.

Dk `h`k`g ditrd Cbág y dk Ckul Xgrrds huró pgcg, sókg c`icg júgs,y ditdih`ó rêp`hjaditd qud dstd Ckul hd prjx`s cgisdrvjhgrj, drj ds-

 pjc`g pjrj dk dspjrc`a`ditg hd uij ckjsd sgc`jk hd kj a`saj áihgkd yqud njaês `lj j jlr`r sus pudrtjs pjrj kj rdcrdjc`ói y kj egrajc`ói hdk

 pudlkg cjapds`ig y jrtdsjig, pjrj dk cgaþi cjrgrdúg, cgag àk a`sagsgkáj kkjajr j kj ckjsd pgpukjr cjrgrdúj.

Jsá, Cbág rdiuic`ó jk Ckul :0:= y hdshd dsd agaditg su rgap`-a`ditg drj hdi`t`vg cgi dk sdctgr cgisdrvjhgr cjrgrdúg, y jk rdspdctg

Vêdz Êv`kj sdújkj kg s`mu`ditd> ‛Dk Ckul sd cgiv`rt`ó di uij `ist`tuc`óihd usg dxckus`vg hd kgs mghgs y ‒Cbág‐ kg hdiga`ió dk Ckul Lgvds.Vjrj dsd agaditg, :0:=, su rgap`a`ditg drj hdi`t`vg cgi dk sdctgrcgisdrvjhgr hd Cjrgrj‑8<.

Erustrjhg di su jeêi hd sdr ui prgagtgr jct`vg hd kj cukturj diCjrgrj y dstg s`dihg euihjaditjhg pgr uij kucbj pgkát`cj cgitrj dk rà-m`adi mgadc`stj y pgsmgadc`stj, hdh`có su v`hj j euihjr kumjrds qudeudsdi ui dp`cditrg pjrj kj cukturj pgpukjr, pjrj kj sulvdrs`ói y pjrj kj

cgic`dic`j hd ckjsd hd kj ajsj cjapds`ij y jrtdsjij tgrrdisd.Vgr kg cujk, di :0<= euihj Kj Sgc`dhjh ‛Ti`ói, Vrgmrdsg y Vrg-

tdcc`ói hd Jrtdsjigs ‛Sji Ngsà‑, grmji`zjhj d `apuksjhj pgr dk sdctgrjrtdsjijk hdk pjrj ditgicds H`str`tg Xgrrds, t`drrj hd jrtdsjigs qud pgrsu jr`hdz mdgmrêcj cjrjctdrást`cj, sus ijt`vgs tuv`drgi qud jprdihdrj luscjr dk sustditg h`jr`g di sus tjkkdrds, pgi`dihg di agv`a`ditgy cgi `imdi`gsj crdjt`v`hjh kjs ajigs y dk pdisja`ditg. Hdshd dstdcditrg hd grmji`zjc`ói hd ui mrda`g y hd uij ckjsd sgc`jk dspdcácj>kgs jrtdsjigs tgrrdisds, y di su prgpós`tg hd kj egrajc`ói itdkdctujk hddstj ckjsd hdshd ui pdisja`ditg sulvdrs`vg y k`ldrjhgr, ‛Cbág‑ euihj

8< @láh. Vêm. 8<.

Page 167: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 167/188

:5=

uij sjkj hd kdcturj, h`c`àihgkd di su `ijumurjc`ói j kj ckjsd prgkdtjr`jdstjs kjp`hjr`js pjkjlrjs>

‛Jkká t`did ustdhds uij l`lk`gtdcj hd kj Sgc`dhjh hd Jrtdsj-igs, kj cujk hjrê prudljs hd kj tdihdic`j `itdkdctujk`zjitdhd ustdhds, s` jkmu`di qud vjyj v`s`tjrkd ig kj dicgitrjsdcgivdrt`hj di i`cbg hd cucjrjcbjs. Disêicbdkji puds, ykdji ¡kdji, kdji, kdji cgapjúdrgs! Dk k`lrg ds dk pr`adr jux`-k`jr hd kj cukturj, cgag istruaditg hd `kustrjc`ói sglrd tghgpjrj jqudkkgs qud –cjrditds hd Dscudkj– t`didi qud pdrtrd-cbjrsd pgr su prgp`j cuditj cgi `kustrjc`ói jutgh`hjctj‑83.

Hdshd jquá, uij hd kjs mrjihds glrjs hd Hgi ‛Cbág‑, kj Sgc`dhjhhd Jrtdsjigs, qud nuitg j Sdmuihg @mijc`g \jags88, pgdtj y bdrrdrg hdLjrr`g Iudvg84, euihji ui pdr`óh`cg kkjajhg Dk Puiqud, kj dscudkjigcturij pjrj glrdrgs cgi dk igalrd hd ‛\`drj Jmu`ijmjkhd‑, kjlgrqud bjláj yj rdjk`zjhg su bdrajig ajygr, Vlrg. Hr. Cjrkgs ^ul`kkjmjVdrdrj di Cjrgrj, j pr`ic`p`gs hdk s`mkg RR, dspdcácjaditd di :06=.

P tjal`ài cgi dk igalrd hd ‛\`drj Jmu`ijmjkhd‑, di :038, ds hdc`r,di pkdij h`ctjhurj hd Nuji U`cditd Móadz, Cbág sd dapdúó di euihjruij L`lk`gtdcj Vþlk`cj, cujihg pjrj dsd ditgicds di Udidzudkj bjlájisókg hgs ist`tuc`gids cgag dstjs, uij di Cjrjcjs y gtrj di Sji Cr`stóljk,y kj tdrcdrj di Cjrgrj, y àstj pghrájags kkjajrkj kj sdmuihj mrji glrj hdCdc`k`g ‛Cbág‑ ^ul`kkjmj di su ejcdtj hd jct`vjhgr cukturjk.

Drj jkmg auy s`mi`cjt`vg pjrj kj àpgcj qud kj tdrcdrj l`lk`gtdcj pþlk`cj hdk pjás dstuv`dsd di ui pudlk`tg hd kj prgv`ic`j, kumjr qud

 pjrj cuyg pjhrd tdiáj ui i auy dspdcácg, qud di dk egihg hd sukucbj drj dk tbdkgs hd su prjx`s cukturjk, kj egrajc`ói hd kj ajsj cja-

 pds`ij y jrtdsjij tgrrdisd, pjrj kj edcuihjc`ói hd uij cgic`dic`j hdckjsd hdshd ui pdisja`ditg k`ldrjhgr y pgpukjr, y cgi dstg kgmrjr kjrdvgkuc`ói cukturjk qud prdtdiháj pjrj su pudlkg. Vjrj dkkg, crdj ad-sjs hd jiêk`s`s crát`cg, cgiedrdic`js, dicuditrgs k`tdrjr`gs y jrtást`cgs

 pjrj sjcjr cujk ajyàut`cj sgcrêt`cj, dk tjkditg pgpukjr cjrgrdúg.

83 @láh. Vêm.<52.88 Jutgr hd kjs glrjs Lgtutg.

84 Sdctgr trjh`c`gijk y pgpukgsg hd Cjrgrj.

Page 168: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 168/188

Page 169: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 169/188

:50

kkjajhjs Ngrijhjs Cukturjkds, qud euihó y sgstuvg cgi lr`kkg s`imukjry pgr dspjc`g hd aucbg t`dapg qu`di eud su `isp`rjhgr hds`itdrdsjhg

y dapdúgsg> Hgi Cdc`k`g ^ul`kkjmj Vdrdrj‑.8= Dstjs Ngrijhjs Cukturjkds qud ‛Cbág‑ grmji`zj y prgaudvd hdshd

dk Cditrg Kjrj, tdiáji cgag jitdcdhditd kjs kkjajhjs Xdi`hjs Cukturj-kds qud hdshd kj L`lk`gtdcj ‛\`drj Jmu`ijmjkhd‑ sd hdsjrrgkkjlji ljngkj lrþnukj y h`rdcc`ói hd ^ul`kkjmj Vdrdrj. P kj ijk`hjh hd dstjs Ngrij-hjs Cukturjkds drj cuapk`r cgi kgs dstjtutgs hdk cditrg sgc`jk, hd sdr uiditd hd prgagc`ói cukturjk, j trjvàs hd jctgs cukturjkds, k`tdrjr`gs, c`di-tácgs, ditrd gtrgs. H`cbjs Ngrijhjs sd hdsjrrgkkjlji pgr kg adigs uijvdz jk ads, kgs hájs hga`imgs, y ditrd kgs `kustrds iv`tjhgs dstuv`drgi,

 pgr igalrjr sókg j uigs pgcgs> Ajr`jig V`cói Sjkjs, \ghr`mg \`drjy Jk`r`g Hájz, àstd þkt`ag lr`ihó dk pr`adr cgic`drtg di Cjrgrj, kudmghd su pr`adr v`jnd j Durgpj di dk Cditrg Kjrj, dk := hd jlr`k hd :048.

Xjal`ài, dk <4 hd nuk`g hd :082, dk Cditrg Kjrj nuitg cgi tghjCjrgrj sd v`std hd kutg y sd uid jk hudkg cgkdct`vg pgr kj audrtd hd suaditgr> Hgi Cbág, prgiuic`êihgsd adh`jitd ui cgaui`cjhg hd hds-

 pdh`hj jk Sócrjtds cjrgrdúg, jk bgalrd–pudlkg, pgr kg cujk jcudrhjicdrrjr sus pudrtjs pgr trds hájs. P dk :3 hd jmgstg hd :082 dk Vrds`hdi-td hdk Cditrg, dk Sr. \jejdk A V`rd, jcudrhj cgkgcjr di kgs sjkgids hdkCditrg dk rdtrjtg hd Hgi Cbág, y hjrkd j kj L`lk`gtdcj hd dstj cgrpgrj-c`ói dk igalrd hdk Ajdstrg Cdc`k`g ^ul`kkjmj Vdrdrj.

Jhdaês, dk Cditrg Kjrj t`did dk grmukkg hd cgitjr cgag su pr`adrA`dalrg Bgigrjr`g j su aditgr y jk bgalrd aês `apgrtjitd hd kjb`stgr`j cgitdapgrêidj hd Cjrgrj> Hgi Cbág.

Càc`k Êkvjrdz di rdedrdic`j jk bgalrd–pudlkg h`cd kg s`mu`ditd>

‛Cbág pjrj aá eud dk mrji aghdri`stj hd Cjrgrj, àk prgcuródk hdsjrrgkkg hd tghg dk pudlkg hurjitd kj pr`adrj a`tjh hdks`mkg RR. Su glrj sd gr`ditó bjc`j kj dhucjc`ói hdk pudlkg,qud àstd tuv`dsd jccdsg j kgs ldidc`gs qud gerdcáj dk auihg

aghdrig. Cbág eud dk `apuksjhgr hd kjs mrjihds rdegrajs sg-c`jkds (…) Dk Cditrg Kjrj eud kj mrji glrj hd ‛Cbág‑ ^ul`kkjmj,cuyj glrj eud sust`tu`hj hdspuàs pgr kj Cjsj hd kj Cukturj‑82.

8= Grgpdzj, Vdhrg> Kj Cjrgrj hd Jydr, hd Bgy y hd S`daprd.Vêm.<6=.

82 Êkvjrdz, Càc k> Sgy Ajsói. Ditrdv`stj rdjk zjhj pgr> @sjldk Bdriêihdz

Page 170: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 170/188

:=6

Ditgicds, jk kjhg hdk igalrd y hd kj jcc`ói aês rdspkjihdc`ditdhdk Cditrg Kjrj dstjrê dk pdisja`ditg hd ui v`s`gijr`g y kj prjx`s hd

ui rdvgkuc`gijr`g> Hgi ‛Cbág‑.S`i huhj, kj prjx`s cukturjk hd Cbág ^ul`kkjmj diculráj uij kucbj

jx`gkóm`cj, sgc`jk, pgkát`cj d `hdgkóm`cj di cgitrj hd uij ckjsd sgc`jk>kj mghjrr`j cjrgrdúj, di cgitrj hd ui aghdkg dcgióa`cg> dk Kjt`eui-h`g y dstjlj hdst`ijhj j kj trjisegrajc`ói dstructurjk hd su pudlkg>Cjrgrj, dk cujk bgy pgr bgy dstê s`mijhg, ajrcjhg, sdkkjhg pgr kj glrjhd dstd bgalrd qud kg sulyjcd di su dsdic`j y di su dstjic`j. Vgrdstg, rd`v`ih`cjags su glrj, uij glrj cukturjk qud dstuvg h`r`m`hj jkj rdhdic`ói hdk pudlkg cjapds`ig y tdidags dk cgaprga`sg di dkajrcg hd kj \dvgkuc`ói Lgk`vjr`jij, k`hdr`zjhj pgr gtrg cjapds`igdk Vrds`hditd Bumg Cbêvdz hd gtgrmjrkd j dstd mdi`g pgpukjr dk kumjrqud sd adrdcd di kj b`stgr`j hd kj cukturj di Udidzudkj.

Egtg> Hgi Cbág ^ul`kkjmj di dk júg hd su audrtd (:082). Egtgmrjeájqud sd dicuditrj di kj Mjkdráj hd A`dalrgs Bgigrjr`gs di kj L`lk`g-tdcj qud kkdvj su igalrd, ul`cjhj di kgs dspjc`gs hdk Cditrg Kjrj.Egtgmrjeáj> Uáctgr Ndsþs Cjrrjscg. Cjrgrj, jmgstg hd <662

Kjadhj. Cjrgrj, :4/6</62.

Page 171: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 171/188

:=:

Page 172: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 172/188

Page 173: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 173/188

:=3

Euditds Hgcuaditjkds

\DM@SX\G V\@IC@VJK HDK DSXJHG KJ\J.  K`lrgs hd Ajtr`agi`gs. 

H`str`tg ^jagrj. :0<:–:034.

\DM@SX\G V\@IC@VJK HDK DSXJHG KJ\J.  K`lrgs hd Ijc`a`ditgs. 

H`str`tg ^jagrj. :0<:–:034.

\DM@SX\G V\@IC@VJK HDK DSXJHG KJ\J.  K`lrg hd Jctjs (Ckul

Xgrrds). Júgs> :04:–:042.

MD\DIC@J HDK CKTL XG\\DS. Dstjtutgs hdk Ckul Xgrrds. Júg> :0==.

GE@C@IJS HDK CDIX\G KJ\J. Dstjtutgs hdk Cditrg Kjrj. Júg> :00<.

GE@C@IJS HDK CDIX\G KJ\J.  K`lrg hd Jctjs hdk Cditrg Kjrj. 

Júg> :032–:04<.

GE@C@IJS HDK CDIX\G KJ\J.  Vr`adrgs Dstjtutgs hdk Cditrg Kjrj. 

Júg> :030.

J\CB@UG ^TL@KKJMJ. Vr`adrgs Dstjtutgs hdk Ckul Xgrrds. Júg> :202.

CJSJ CT\JK. Cjtdhrjk Sji Nuji Ljut`stj hd Cjrgrj.  K`lrg hd Ajtr`ag-

i`gs. Júg> :068–:0<6 y :035–:083.

SGC@DHJH HD J\XDSJIGS ‛SJI NGSÀ‑.  \dm`strg hd kj Sgc`dhjh

Ti`ói, Vrgmrdsg y Vrgtdcc`ói hd Jrtdsjigs ‛Sji Ngsà‑. Júg> :0<=.

\DM@SX\G STLJKXD\IG HDK ATI@C@V@G XG\\DS. K`lrg hd Vrgtg-

cgkg Vr`ic`pjk. H`str`tg ^jagrj. Vr`adr Xr`adstrd. Júgs> :202–:056.

Page 174: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 174/188

:=8

J\CB@UG EGXGM\ÊE@CG HD KJ ETIHJC@ÓI ‛JK@\@G HÁJ^‑. Egtg-

mrjeájs hdk Vr`adr Cgic`drtg hdk Ajdstrg Jk`r`g Hájz di Cjrgrj, kudmg hd su

 pr`adr v`jnd j Durgpj. Júg> :048.

CGG\H@IJC@ÓI HD VKJI@E@CJC@ÓI T\LJIJ, HD KJ JKCJKHÁJ

HDK ATI@C@V@G XG\\DS.  Ajpj hd kj kkjajhj cujhrácukj hd Cjrgrj. 

Júg> <66=.

Euditds L`lk`gmrêcjs

Mdidrjkds

JCGSXJ SJ@MIDS, A`mudk.  Kjt`euih`g.  Vrgcurjhuráj Jmrjr`j Ijc`gijk.Cjrjcjs. :02=.

J\ÓSXDMT@, Nuk`g. Kj @ivdst`mjc`ói B`stór`cj> Xdgráj y Aàtghg. Crát`cj.

Ljrcdkgij–Dspjúj. <66:.

LKGCB, Ajrc. Jpgkgmáj hd kj B`stgr`j g dk Gec`g hd B`stgr`jhgr. Ljrqu`s`-adtg (Udidzudkj). Egihg Dh`tgr`jk Kgkj hd Eudiajygr/Egihg Dh`tgr`jk Lu-ráj. :¶ Dh`c`ói Udidzgkjij. :025.

L\JTHDK, Edrijih.  Kj B`stgr`j y kjs C`dic`js Sgc`jkds.  Jk`jizj. Ajhr`h.:052.

L\@XG E@MTD\GJ, Edhdr`cg.  B`stgr`j Dcgióa`cj y Sgc`jk hd Udidzudkj (Xgag @@). Dh`c`gids hd kj Ti`vdrs`hjh Cditrjk hd Udidzudkj. Cjrjcjs. :005.

M\JCDS, Vdhrg. Dscr`tgs Sdkdctgs. L`lk`gtdcj Jyjcucbg. Cjrjcjs. :020.

AJ\@ÊXDMT@, Ngsà Cjrkgs. S`dtd Disjygs hd @itdrprdtjc`ói hd kj \djk`hjh

 Vdrujij. L`lk`gtdcj Jyjcucbg. Cjrjcjs. :0=0.

V@CÓI SJKJS, Ajr`jig. Cgaprdis`ói hd Udidzudkj. L`lk`gtdcj Jyjcucbg.Cjrjcjs. :023.

V@CÓI SJKJS, Ajr`jig. A`njrds Jumustg y \jaói Hájz Sêicbdz> Udid- zudkj @ihdpdih`ditd> Dvgkuc`ói Vgkát`cg–Sgc`jk :2:6–:056. Euihjc`ói Du-mdi`g Adihgzj. Cjrjcjs.:0=4.

Page 175: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 175/188

Page 176: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 176/188

:=5

HÁJ^, Jk`r`g. Kjs Ljrr`cjhjs Cukturjkds hd Cdc`k`g ^ul`kkjmj Vdrdrj. (Aj-tdr`jk a`adgmrjjhg).

MJ\CÁJ VGICD, Jitgi`g. Cr`s`s, Gk`mjrquáj y Kjt`euih`g. Cjrgrj (:0<0– 

:034). Egihg Dh`tgr`jk Luráj. Ljrqu`s`adtg. :025.

MTX@À\\D^, K`sáajcg. A`s Vglrds y Bua`khds Dscr`tgs (Xgag @ y @@). Egi-hg Dh`tgr`jk hd kj Jkcjkháj hdk Aui`c`p`g Xgrrds. Cjrgrj. <66<.

MTX@À\\D^, K`sáajcg. K`lrg hd Adagr`js y Bga`kájs. Egihg Dh`tgr`jk hdkj Jkcjkháj hdk Aui`c`p`g Xgrrds. Cjrgrj. <66<.

BD\\D\J, Ndsþs Jitgi`g. Dk H`jr`g hd Cjrgrj. B`stgr`j y Cgaprga`sg. DkDndcut`vg \dm`gijk y kj Jsjalkdj Kdm`skjt`vj hdk Dstjhg Kjrj. Ljrqu`s`adtg.:020.

KJADHJ, Jká. Dk Buaji`sag Vrgkdtjr`g hd Cbág ^ul`kkjmj. Egihg Dh`tg-r`jk hdk Aui`c`p`g Xgrrds. Cjrgrj. <66<.

KJIMD, Erdhdr`qud. Jr`stócrjtjs, Bgigr y Sulvdrs`ói di kj Udidzudkj hdk

S`mkg R@@@ . L`lk`gtdcj hd kj Jcjhda`j Ijc`gijk hd kj B`stgr`j. Cjrjcjs. <666.AGIXDS HD GCJ, \jejdk. @itdrprdtjc`ói hd ui Mdi`g Vgpukjr. Dh`c`gidsCjsjukt. Ljrqu`s`adtg. :0=6.

AG\J SJIXJIJ, Ku`s. Hdk Cgkdm`g Edhdrjk Cjrgrj jk K`cdg Dm`h`g Agi-

tds`igs (:0::–:050). (Ajtdr`jk a`adgmrjjhg).

AG\J SJIXJIJ, Ku`s. Cgaditjr`gs sglrd dk Jctj hd kj Euihjc`ói hd kj

Sjkj hd Kdcturj ‛\`drj Jmu`ijmjkhd‑. (Ajtdr`jk a`adgmrjjhg).

AG\J SJIXJIJ, Ku`s.  Jiêk`s`s hdk Jctj Cgist`tut vj hdk Cditrg Kjrj.(Ajtdr`jk a`adgmrjjhg).

AG\J SJIXJIJ, Ku`s.  Agv`a`ditgs Eda`i`stjs cjrgrdúgs hd pr`ic`p`gs

hdk S`mkg RR. (Ajtdr`jk a`adgmrjjhg).

G\GVD^J, Vdhrg Hga`img. Kj Cjrgrj hd Jydr, hd Bgy y hd S`daprd. Vrg-hucc`gids Ojrgk CJ. Aàr`hj–Udidzudkj. <665.

VÊD^ ÊU@KJ, Nuji. Cbág ^ul`kkjmj> Cjrgrdúg Ti`vdrsjk. Agitd Êv`kj Dh`-tgrds. Cjrjcjs. :02<.

VD\D\J, Jalrgs`g. B`stgr`jk Mdidjkóm`cg hd Eja`k`js Cjrgrdújs. (Xgags@ y @@). Sdmuihj Dh`c`ói. Mrêcj Jadr`cjij. Cjrjcjs. :05=.

Page 177: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 177/188

:==

\JAGS, Sdmuihg @mijc`g. Cuditgs hdk Jludkg. Egihg Dh`tgr`jk hd kj Jkcjk-háj hdk Aui`c`p`g Xgrrds. Ljrqu`s`adtg. :004.

\JAGS, Sdmuihg @mijc`g.  Lgtutg. Vgdajs Vrgkdtjr`gs. Ti`vdrs`hjh hd KgsJihds. Aàr`hj–Udidzudkj. :05=.

\GNJS, Ngsà Iuaj. \dpgrtjnds y Crói`cjs hd Cjrgrj. Jcjhda`j Ijc`gijkhd kj B`stgr`j. Cjrjcjs. :025.

\GNJS, \d`ijkhg. Kj Dcgigaáj hd Kjrj di C`icg S`mkgs. Jsgc`jc`ói Vrg– Udidzudkj. Sdcc`gijk Kjrj. Ljrqu`s`adtg. :005.

S@KUJ AGIXJÚDS, @sajdk. Kj Glrj Cditdijr`j> Ekjv`g Bdrrdrj d B`ngs

(:24=–:04=). X`pgmrjeáj Mjrr`hg. Cjrjcjs. :04=.

S@KUJ AGIXJÚDS, @sajdk. L`gmrjeájs. @aprditjs y Vdr`óh`cgs Cjrgrdúgs. Egihg Dh`tgr`jk hd kj Jkcjkháj hdk Aui`c`p`g Xgrrds. Cjrgrj. <66:.

^TL@KKJMJ VD\D\J, Cjrkgs.  Kj @mkds`j y Kj C`v`k`zjc`ói. Ti`vdrs`hjhCditrjk hd Udidzudkj. Ejcuktjh hd Sjmrjhj Xdgkgmáj (Xds`s pjrj gptjr jk mrj-

hg hd Hgctgr di Sjmrjhj Xdgkgmáj). Cjrjcjs.:064.^TL@KKJMJ VD\D\J, Cdc`k`g. Kj Ugz hdk Cgaþi. Êv`kj Mrêcj. Cjrjcjs.:046.

^TL@KKJMJ VD\D\J, Cdc`k`g. Sdr`d hd Glrjs Cgapkdtjs. Jcjhda`j Ij-c`gijk hd kj B`stgr`j. Cjrjcjs. :003.

^TL@KKJMJ VD\D\J, Ngsà Ajráj. Vrgcdrjtg Cjrgrdúg. Jcjhda`j Ijc`g-

ijk hd kj B`stgr`j. Cjrjcjs. :025.

Euditds Bdadrgmrêcjs

Dk H`jr`g. :0:0–:042.

Cjitjckjrg. :084.

Dk Cjrgrdúg. <66=.

Page 178: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 178/188

Page 179: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 179/188

:=0

 

Á ih`cds

Page 180: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 180/188

:26

Crói`cjs trjis`tgr`js hd kj 

v`hj cgt`h`jij(Sglrd dk jagr, dk tdrruúg, kj aþs`cj y gtrjs adiuhdic`js)

Page 181: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 181/188

Page 182: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 182/188

Page 183: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 183/188

Page 184: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 184/188

:28

Cdc`k`g ‛Cbág‑ ^ul`kkjmj>Tij prjx`s cukturjk sulvdrs`vj

Page 185: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 185/188

Page 186: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 186/188

:25

Page 187: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 187/188

Page 188: Crónicas transitoria de la vida cotidiana  Cecilio “Chío” Zubillaga

8/10/2019 Crónicas transitoria de la vida cotidiana Cecilio “Chío” Zubillaga

http://slidepdf.com/reader/full/cronicas-transitoria-de-la-vida-cotidiana-cecilio-chio-zubillaga 188/188

Cjrkgs Jitgi`g S kvj bjcd mjkj hd uij dxcdksj sdis`l k hjh ijc`gijk s-tj, igs pjsdj pgr kjs adagr`js hd su c`uhjh ijtjk, jsá cgag pgr uij`imditd cjit hjh hd v`vdic js qud sd h`spgid j cgapjrt r cgi sus kdctg-rds hdshd dk cgrjzói y dk `iadisg jagr bjc`j kj pjtr`j y sus mditds.Di kjs pjkjlrjs hdk jutgr> ‛Di dstd ditrjajhg hd b`stgr`js hd kj v`hjcgrr`ditd e`murji cjrtjs, h`scgs, k`lrgs, rdv`stjs, jpuitds hd uij v`dnjjmdihj, cgrrdgs dkdctrói`cgs, cbjtdgs, rdcgrtds hd pdr`óh`cgs ytghgs kgs `isuags qud ad s`rv`drgi pjrj e`njr kjs `hdjs qud jbgrjcgapjrtg cgi qu`dids sd jcdrcji j dstjs pêm`ijs‑.Gerdcd dstd k`lrg, pjrj h`serutd hd qu`dids tdimji kj egrtuij hdkddrkg, ui tdst`agi`g v`tjk, trjscdihditjk, tjitg pjrj kjs iudvjs mdid-rjc`gids, cgag pjrj qu`dids igs jcgmdags j kj hukcd adkjicgkájh ê ` k ó ` h lk h l à hr   ó

  i   `  c  j  s

   t  r  j  i  s

   `   t  g  r   `  j  s . .

     .

L`dijkdsSdr`d Jitgi`g Crdspg Adkàihdz