1 િમ િનસ ઓફ ઇલાિ [slaamanaa mau JrImaao lao Kak: D^ a. Saibbar Ahmad, Ao ma.DI. flaao rIDa, Aao kTao bar 2007 1999qaI C=u M pau namau- $Na Aa[Ao saibaAo na: 0974787922 kao [paNa Jatanaa kao paIra[T\ sa naqaI. ka o [paNa fo rfar vagar CpaavaI Sako Co , ka o paI banaavaI Sako Co ko BaaYaa M tar krI Sako Co . cao tavaNaI: Aa pa u stak baaLaka o Ana o nabaLaa idlanaa laa o ka o maaTo vaa M cava u ihtaavah naqaI.
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
1
કરિમિનલસ ઓફ ઇસલાિ
[slaamanaa mauJrImaao
laoKak:
Da. Saibbar Ahmad, Aoma.DI.
flaaorIDa, AaokTaobar 2007
1999qaI C=uM pa unama u-$Na
Aa[AosaibaAona: 0974787922
kao[paNa Jatanaa kaopaIra[T\sa naqaI. kao[paNa forfar vagar CpaavaI Sako Co, kaopaI banaavaI Sako Co ko BaaYaaMtar krI Sako Co.
Aa paustak mauislama vaa Mcakaonao QyaanamaaM raKaInao laKavaamaaM AavyauM Co. Jao ko kao[paNa baaOiQak payaasa kao[ Aok vaga -naa laaokaonaao [Jarao naa hao[ Sako. parMtaMu mauislamaao maaTo Aa paustakmaaM AapaolaI maaihita Anao taonaa Qyaoyanao samaJvaamaaM sarLataa rhoSao.
vaaMcakao baomaaMqaI gamao tao Aok paitaBaava pasaMd krI Sako Co. sarLa, parMtau vyaqa- paitaBaava Co: ga ussa a o Ana o [nkar.
mauSkola, parMtau fayadaJnak paitaBaava Co: ma anavakRta AMQaEaQQaaAaonaoo taonaa AsalaI sva#pamaaM Jaova I Ana o Aa AMQaEaQQa aAa ona o sa atamaI sadImaaM, mahana payagaMbar mauhMmad(sa) par, ]tarola a pa iva~a Ana o Asala I [slaamama a M Ba oLa va a[ Jta I ra okva I.
maa#M maanavauM Co ko Aa paustakaomaaM laKaayaolaI maaoTaBaaganaI vaataao kao[paNa saMskarI mauslaIma kyaaroya naa khI Sako ko laKaI Sako. AavaI ivavaokhIna, Ataaik-k, Sama-naak, ]paJavaI ka@olaI Anao bauiwhIna vaataa -Aao [slaama, paiva~a kuAa-na, paitaiYZta mauhMmad saahoba Anao taomanaa saaqaIdaraonao badnaama kro Co. AavaI vaaMQaaJnak Anao QaRNaaspad vaataao ko Jo maanava bauiw maaTo
Apamaana#pa Co taqaa taomanao vaaMcaInao laaokaomaaM „[slaama‟ ivaYao gaorsamaJ paoda qaaya Co, ko Jo maanavaJatanaa BaivaYya maaTo Aok maa~a AaSaanauM ikrNa Co.
Aa Aok Aaecaya-Jnak vaata Co ko maaoTaBaaganaa mauslaImaaonao Aa samasyaa ivaYao JrapaNa Kabar naqaI. Aok satyaSaaoQak tarIko huM inaYfLa khovaata, Jao huM Aa du:Kadayak SaaoQa paaotaanaa sauQaI J saIimata raKataao. kuAa-na Anausaar satyana o Cupa a va va uM Ao Aok bah uM ma a oTa o AparaQa Co [2:42].
sad\Baagyao, 1999maaM Aa paustaknaa pakaSana paCIqaI Sa# krI 2006 sauQaImaaM AsaMKya laaokaonaI samaJmaaM GaNaao J gauNaatmak frk paoda qayaao Co taqaa GaNaa laaokaoAo Aa navaI maLaolaI Jagauktaanao Aaonalaa[na Anao ipanT maaQyamaqaI Folaavaola Co. Aa paustaknau GaNaI BaaYaaAaomaaM Anauvaad qayaola Co Anao GaNaa laaokao Aa paustaknao paaotaanaa tarfqaI maui$ta krI AaKaI d uinayaamaaM ivatarIta krI r|a Co.
3
J#rI naaoMQa:- nabaI(sa)nauM frmaana Co ko “laa taktabau AnnaI gyarIla kuAa-na, vamana ktabaa AnnaI
hJarao ]dahrNaaomaaMqaI Fkta qaaoDa J daKalaa mauslaIma Baa[Aao Anao bahonaao saaqao vahoMcavaa maaTo laoKako pasaMd kyaa - Co. Aa ]dahrNaaonaI Sa#Aata ba uKa arIna I hdIsaa oq a I krIAo, Jonao [slaamamaaM kuAa-na paCInauM saaOqaI vaQau ivaevaasapaa~a paustak gaNavaamaaM Aavao Co. tyaarbaad AapaNao koTlaak paustakao Jovaako hdIsanaI iktaabaa o [hdIsanaa [maamaao Wara laKaayaolaI khovaataI hdIsaao Anao saunnataao], iFkha [iFkhanaa [maamaao Wara laKaayaola kayadaSaas~anaa paustakao], paKya a t a ma ulla aAa o Anao p a Kya a t a sa uFIAa ona a [AaQyaaitmak gau#Aaonaa] vaNa-naao Jao[SauM.
Aa paustakmaaM sacaaoT saMdBaao- AapavaanaI paurtaI kaLaP laovaa[ Co. parMtauM, kao[paNa Baulacauk vaacaknaI naJro caDo taao taonaI JaNa krvaa ivanaMita, JoqaI taonao navaI AavaRitamaaM sauQaarI laovaaya. Jao ko duinayaaBarnaa AsaMKya vaacakaonao paqama Aa vaRitamaaM kao[paNa JatanaI BaUlacaUk Jaovaa maLaI naqaI. huM vaacakaonao ivanaMita krISa ko Aa paustaknao Kaullaa manaqaI vaaMcao. hvaalaa Aapaolaa maaoTaBaaganaa paustakao sarLataaqaI ]palabQa Co. Kaasa krInao [maama gazalaI, maaOlaanaa maaOdudI, ]darmatavaadI iSablaI naaOmaanaI, sahIh bauKaarI Ana o mauislama, sahIh isa<aa (hdIsanaa C pamaaNaBaUta paustakao), sahabaa ikrama (payaMgaMbar saahobanaa mahana saaqaIAao) Anao sa ufIAa o ]par laKaayaola paustakao ivagaoro, ivagaoro.
Jao [slaamanaI Sa#AatamaaM AaTlaI hd sauQaInaa AaMtar ivagahao qayaa haoya taao, mauislamaaoAo kovaI rItao tao samayanaI JaNaItaI duinayaanaa ADQaa Baaga par paraopakarI sa urajyanaI sqaapanaa krI?
7
“[slaamanaa mauJrImaao”(laoKak:Dao. Saibbar Ahmad), Aa paustak paacaIna AOitahaisak paustakaonaa saavacaotaIpaUva -knaa Aaklana Wara taOyaar krvaamaaM AavyauM Co. laoKak maaTo satyataanaao maapadMD Ao J Co Jo haovaao Jao[Ao: Ala kuAa-na. mao [slaamanaa Sa#Aatanaa [itahasa Anao hdIsaaomaaMqaI AoTlaI J vaataao svaIkarI Co Jo paiva~a Anao Aivavaaidta AllaahnaI iktaaba Ala kuAa -nanaa maapadMD par KarI ]taro Co. maara duinayaaBarmaaM folaayaolaa vaacakaonaa karNao manao saamaanyarItao dula -Ba Anao CupaavavaamaaM Aavaolaa paustakaonaao paNa laaBa maLyaao -, tao badla taomanaao AaBaarI CuM.
maara o Aokrar
Aa paustak, AaPvana ivaQaaqaI- Aovaa Saibbar Ahmadnaa baIJa baQaa paustakaonaI JomaJ, saMSaaoQana AaQaarIta Aok ivanama payaasa Co. samaJdar vaacakao JaNao Co ko Aa payaasa KaubaJ Eama Anao samaya maaMgao Co. laoKak paaotaana I baaOiQak [maanadarInaI Kaa~aI Aapao Co. parMtau laoKak Aovaao davaao naqaI krtaa ko taomanaaqaI kao[ BaUlacaUk naa qaaya. vaacak Aa paustak ko taona a AaMiSak Baaga saaqao sahmata naa paNa qaaya. parMtau Aa paustaknauM saamyaqa - Ao vaata par Co ko tao vaa Mcakaonao paotaanaI rItao saMSaaoQana krvaanaI, taaik-k AaQaar maoLavavaanaI Anao Aa laoKak ko paacaIna sa<aaiQakarIAaonaa davaa ko vaakyaaonao svaIkarnaI ko AsvaIkarnaI CUT Aapao Co. tamao
“sahIh” bauKaarInaI “KaaoTI” vaataao AhIM AapavaamaaM Aavaolaa maaoTa Baaganaa hvaalaa madInaa pakaSana k MpanaI, kraMcaI Anao ipa nTr hma Id AonD kMp anaI Wara Cpaayaola bauKaarInaa paustakmaaMqaI (1982) laovaamaaM Aavaolaa Co. Ao GaNaI AanaMdnaI vaata Co ko bauKaarInaa paustaknaI
Aa AavaRitamaaM maULa Aroibak laKaaNa paNa Aapaola Co, Jonao maoM Kaud cakasyau Co. ]du- Anauvaad “maaOlaanaa” Abdula hkImaKaana SaahJhanapaurI Wara krvaamaaM Aavaola Co. Kaasa krInao saMxaopaIkrNa maaTo fkta ivaYaya vastaunao lagataa vaakyaao J Aqa - Anao saMdBa- naa badlaaya tao rItao laovaamaaM Aavaola Co. [Baa. = Baaga, paa. = paanaa naMbar, # = hdIsa naMbar, da. ta. 2:76 AoTlao Baaga 2, pa ana a na M. 76, paNa jyaaro k uAa -nana a o sa MdBa - ha oya t a a o, sa ura 2, Aayaa t a na M. 76 samaJva uM].
Ao ya ad raKavauM J#rI Co k o p aKyaata paustakaonaa pakaSakao GaNaa haoya Co. Alaga Alaga pa kaSaka o Wara Capa va ama a M Aavaolaa paustakaomaaM paanaa naMbar badlaa[ JtaaM haoya Co. parMtau q aaoDa parIEamaqaI vaaMcakao Jao[taaoo hvaalaao sarLataaqaI Sa a oQa I Sak o
Co. hvaalaao SaaoQataI vaKatao „[slaamanaa mauJrImaao‟nau vaNa-na saMdBaI-ta pakrNamaaM SaaoQavaaqaI saMdBa- SaaoQavaama a M Aasaana I rh oSa o.
Ao JaNavauM ihtaavah Co ko [slaamanaa Aok paKar AalaIma ]baOdullaa saInQaI svaIkaro Co ko “huM bauKaarInaI hdIsaaonao Sarma saMkaocanaa karNao kao[ yauvaana ko gaOr mauislamanao naqaI iSaKavaaDI Saktaao.” [“[lhama ur rhmaana”na I pa s t a a vana a ].
caalaao! hvao Ao Jao[Ao ko taomaNao AavauM koma k|uM?
mahmaud ibana rabaqaI irvaayata Co ko “ manao hJu paNa yaad Co ko jyaaro huM paaMca vaYa -naao htaao, tyaaro nabaI(સ.)Ao paaotaanauM maao@uM KaMgaaLaInao (kaogaLaa krInao) paaNaI maara maao@amaaM naaKyauM htaMu. [iktaaba ula [lma, 1:130, # 77 ].
SauM AapaNaa maanavaMtaa payaMgaMbar saahoba Aa starnauM QaRNaaspad kama kao[ paNa maanava saaqao krI Sako?
iktaabaula [lma, Baaga 1, paa.naM. 136 137, hdIsa naM. 91, 92, 93 Aovaa JuZaNaaAaoqaI BarolaI Co ko “ nabaI
svaBaavaqaI ivaparIta Co Anao AovauM laagao Co ko taomanao badnaama krvaanaa [radaqaI ]paJavaI ka@olaa Co. Aa taao GaNaI baQaI irvaayataaomaaMqaI Aok ]dahrNa maa~a Co, Jo taomanao garma svaBaavanaa icataro Co. satya taao Ao Co ko taoAao Aokdma ZMDa idmaaganaa
Anao AsaaQaarNa rItao paaotaanaI Jata par kabau Qaravataa htaa. kuAa-na taomanaa ivaYao AapaNanao JNaavao Co ko “ Ao taao AllaahnaI kRpaa Co ko tamao laaokao saaqao saihYNau Anao dyaaLau rItao vataao- Cao. Jao tamao ]ga Anao kZaor )dyavaaLaa haota, taao taoAaoAo kyaarnaaoya tamaarI saaqaonaao naataao taaoDI naaKyaao haota.” (3:159).
jyaaro, baIP baaJu bauKaarI vaarMvaar laKao Co ko nabaI(સ.) AaKaI AaKaI rata namaaz pa@taa htaa, tyaa MsauQaI ko taomanaa paga sauP Jtaa htaa.
nabaI(સ.) paaotaanaI baQaIJ patnaIAao saaqao idvasao Anao ratao Aok J klaakmaaM saMBaaoga krtaa htaa Anao tao paNa naa(a vagar. taomanao Aigayaar patnaIAao htaI. irvaayatakar Aa vaata par ]Znaara vaaMQaanao dur krtaaM JNaavao Co ko taomanaI paasao 30 maaNasaaonaI Jaitaya Saikta htaI. [iktaaba ula ga usala , 1:189, # 226].
maullaaAaonaa ivacaaraoAo bahumataI laaokao par AovaI Asar krI Co ko AavaI ApamaanaJnak irvaayatanao paNa taoAao vaKaaNavaa laayak gaNao Co. maanavaMtaa nabaI saahoba maanavaJata maaTo EaoYZ maaga-dSa-k htaa. taoAao kao[ inarMkuSa [cCaAao Qaravataa manauYya na htaa. taomanaa GarmaaM rhonaarI s~aIAaoAo maULaBaUta rItao Jao[Ao taao AaSarao laIQaao htaao. Fkta ivakRta magaJ QaravanaaraAao J
“maQar AaoF baIlaIvasa -” AoTlao ko “[maanavaaLaaAaonaI maataaAao”nao nabaI(સ.) maaTo maaoJ maJanaa saaQana tarIko vaNa-vaI Sako. bauKaarI Aa hdIsanao mah<ava Aapavaa maqaaLauM Aapao Co, “AokJ snaana saaqao GaNaI s~aIAao saaqao saMBaaoga”. Aa maqaaLauM J maullaaAaonaa bacaavanao Ta@uM paaDI do Co.
bauKaarInaI hdIsa Co ko “nabaI(સ.)Ao k|uM htauM ko maara AnauyaayaIAaomaaMqaI EaoYZ tao Co JonaI paasao saaOqaI vaQaaro patnaIAao Co.” [iktaaba ula inakah, 3:52, # 62].
jyaaro kuAa-na AapaNanao JNaavao Co ko “saaOqaI EaoYZ Ao Co Jo AacarNamaaM EaoYZ haoya.” (49:13).
bauKaarInaI hdIsa Co ko “nabaI(સ.)Ao paUCyauM “maarI paasaoqaI kaoNa Aa gaulaama KarIdSao? hJrta na[ma taonao 800 idrhamamaaM KarIdI laavaola Co.” [iktaaba ula [kra , 3:669,# 1838 ].
sad\nasaIbao, naIca irvaayatakarao Anao “t aJ&a” bauKaarImaaM AoTlaI ihMmata na htaI ko nabaI ]par Aa baMnao s~aIAao ]par baLaatkar krvaanaao Aaraopa maUko.
15
paarbQavaad (nasaIba):
bauKaarInaI hdIsa pamaaNao, Allaaho drok kuKa par frIstaao inamaNaUMk kyaao - Co. tao rhmaana Allaahnao Kabar pahaoMcaaDo Co ko, “maara maailak! ivaya- Jmaa qa[ gayauM Co. hvao tao laaohI banaI gayauM. maara maailak! hvao tao maaMsanaao TukDao banaI gayauM.” Jyaaro Allaah paaotaanaa saJ-nanao saMpaUNa- krvaa caaho Co, tyaaro frIstaao pauCo Co ko “Aa nar haovauM Jao[Ao ko maada? lauccau ko [maanadar? koTlaI daolata, ]Mmar ivagaoro ivagaoro. paCI frIstaao Aa baQauM maanaI kuKamaaM laKaI naaKao Co.” [iktaaba ula h Oz, 1:203, # 309].
ipaya vaaMcakao! kao[ Sak naqaI ko ivacaarnaar vyaikta savaala krSaoo ko „taao paCI idvya maaga-dSa-na ]taarvaanaI SauM J#r?‟ SauM Aa hdIsa maanavaamaaM Aavao taao tao [slaamanao Aok ivaica~a klpanaamaaMqaI banaolaao Qama- saaibata naqaI krtaI?
bauKaarInaI hdIsa pamaaNao nabaI(સ)Ao paaotaanaI patnaI saifyaanao k|uM ko, “ho TklaI! naaSavaMta!” [iktaaba ula t ala ak,
3:143, # 302]. Anao “ho baaMz! SauM tauM Amanao raokI SakISa?” [iktaaba ula mana a isak, 1:642, # 1641 ].
ipaya vaaMcakao! Aa paustaknaa GaNaa fkraAao mananao Zosa pahaoMcaaDnaara Co. Amao taomanao GaNaa Baaro )dya saaqao nakla kyaa- Co. Aa kaya- haqamaaM laovaanauM karNa fkta Ao J Co ko AavanaarI pao@I Aa maanahanaIAaonao [slaamanaao Baaga naa samaJo. Ao Kauba J#rI Co ko Aa ivalaxaNataaAaonao badnaxaI tarIko Jaovaamaa M Aavao.
]marao baIna maOmauna irvaayata kro Co ko, “Jaihilayatanaa samayamaaM, maoM Aok vaaMdranao Jaoyaao, Jo baIJa vaaMdraAaonaa TaoLaa vaccao Gaorayaolaao htaao. taoNao Aok vaaMdrI saaqao vyaiBacaar kyaao - htaao. taoqaI, baQaa vaaMdraAaoAo taonao paqara maarInao maarI naaKyaao. maoM paNa paqara maayaa -.” [iktaaba ula mana a ikba, 2:445, # 1030 ].
[bnao hJr AskanaI Aa hdIsanao AagaLa samaJavataaM paaotaanaI iktaaba “Sarh sahIh bauKaarI” pa.7, pa a . 121 par
maorIlaonDmaaM Aok maullaao Aa hdIsanaao bacaava krtaaM khovaa laagyaa o ko, “Aaoh! Aa baQauM taao Jaihilayatanaa samayamaaM qayaolauM.” taao SauM tao samayao kudrtanaa inayamaao Alaga htaa?
“SauM tamao kyaaroya kao[ Janavarnao KaaoD saaqao paoda qataaM JaoyauM Co?” [iktaaba ula ma yya t a, 1:525, # 1295 ].
Janavarao KaaoDKaaMpaNavaaLaa paoda qaaya J Co. kao[ A&aanaIAo paaotanaa A&aananao Aa irvaayata Wara Ao vaKatanaI duinayaanaa &aanaInao maaqao qaaopavaanaao payatna kyaa -o Co.
Abdullaah [bnao ]Mmar kuAa-na pa@I r|a htaa. Jyaaro taoAao Aayaata 2:223 par pahaoMcyaa, taao taomaNao naafonao pauC\yauM ko tao Aayaatanaao Aqa- JaNao Co? paCI taoAao samaJavavaa laagyaa ko “tamaarI s~aIAao tamaara Kaotarao Co, taoqaI taomaaM favao taoma pavaoSaI Sakao Cao, Jao tamao [cCao taao ….” [iktaaba ut a t afsa Ir, 2:729, # 1641 ].
16
Ao vaata horta pamaaDo Co ko maULa ArbaI laKaaNamaaM paNa Jgyaa CaoDolaI Co. Aa KaubaJ BayaMkr maanahanaInaa JvaabamaaM Aa Aayaatanaao saacaao Aqa- Co:
“yaad raKaao! samaaJnaI s~aIAao tamaarI BaavaI pa o@IAaonaI rKaovaaLa Co. AovaI J rItao, JovaI rIta o JmaIna
baIJmaa MqaI f UlaCaoD ]gaaD o C o.” k uAa-na [2:223]
ka o[paNa maaNasao p a a ot a ana a parIva ar pa asa o ra~a o na a paha oMca va uM . koma? Aok ]paJavaolaI hdIsa pamaaNao, nabaI(સ) sahabaaAaonao savaar naa paDo tyaaMsauQaI Garo JvaanaI naa paaDtaaM khotaa htaa ko, “SauM tamaaramaaMqaI kao[ AovauM pasaMd krSao ko tao paaotaanaI patnaInao baIJa pau#Ya saaqao paqaarImaaM JuAo?” [iktaaba ula inakah, 3:111, # 228 ].
AavauM J saaMBaLaao maullaah #maI paasaoqaI: “jyaaro sahabaaAao nabaI saaqao JMga par Jtaa, tyaaro taomaaMnaa koTlaaknaI patnaIAao baIJa pau#Yaao saaqao saMbaMQaao raKataI htaI.” [maullaah Jlaalauid\na #maI, iFh maa ifh, sailama icastaI, [slaama I t asa vva uf, pa a .na M. 66 ].
laaokaoAo AayaoSaa r.A.nao k|uM ko jyaaro salaata vaKatao saamao kuta#M, gaQaoDuM ko s~aI AavaI Jaya taao salaata tauTI Jaya Co.
saOiyada AayaoSaaAo k|uM: “tamao Amanao kutara banaavaI dIQaa.” [iktaaba ula sala a t a, 1:263, # 484].
ipaya vaacakao! masamaaoTI Anao GaNaa Baagaaomaa M vahoMcaaya olaI “sahIh ba uKaarI”naI “Kaa oTI
vaataaonaI” taao Aa maa~a Aok zlak J Co. AllaahnaI Aa paRqvaI ]par AaJo paNa AgaiNata laa oka onaI maanyataa pamaaNao, SauM tamanao paNa ivaevaasa Co ko ba uKaarI ko ma uslaImamaa M Aava olaI AokpaNa hdIsanaa o [nkar krnaar kaifr banaI Jaya Co?
19
saufI – rhsyavaadI: “baIP duinayaanaa CaoD”
caalaao! hvao JaNaIAo ko Allaamaa [kbaalao koma tasavvaufnao AoTlao ko saufIvaadnao “[slaamanaI maaTImaa M ]ga ola a o ba IP
duinayaanaao CaoD” k|ao htaao. naIcao Aapaolaao fkrao 19-20maI sadInaa Baartanaa bao mahana ivacaarkao, sar saOyad AhmadKaana Anao Allaamaa iSablaI naaOmaanaInaao AiBapaaya TUMkmaaM samaJavao Co. taoAao kho Co ko, “maaoTaBaagao AovauM dSaa -vavaamaaM Aavao Co ko
Baarta-paak ]paKaMDmaaM [slaamanao laavanaara saufIAao htaa. [itahasanauM kaLaPpaUva -knauM Avalaaokna krtaaM Kabar paDo Co ko satya kM[k Alaga J Co. mauislamaaoAo Aa ]paKaMD par AaZ sadIAao sauQaI raJ kyau - Co Anao CtaaMpaNa 80 Tka vastaI ihndu J rhI. mauslaImaaoAo ihnduAaonaI paaOraiNak kqaaAao, irvaaJao Anao AavaDtaao ApanaavaInao ADQaa ihndu Anao ADQaa mauslaIma banaI gayaa. Aa AoTlaa maaTo qayauM ko, “Aokoevarvaad”naao isawaMta mauslaIma saufIAao Anao ihndu yaaogaIAaomaaM samaana htaao. Jo frk htaao tao maa~a naamakrNanaao J htaao. ihnduAaonauM “hmaa ]sta”(tao baQauM J Co) Anao saufIAaonauM “vahad\t ala vaJud” (baQauM Aok J Co) AokbaIJa saaqao 100 Tka Adlabadla qaaya taovauM Co. maULaBaUta rItao baMnaonaao Aqa- Aok J qaaya Co ko “ba|aMDmaaM AavaolauM baQauM J [evar Co”. [Af\kar Ao sa Oyad va iSabla I ].
hvao tamaara mananao Aaecaya -Jnak mausaafrI maaTo taoOyaar krI laao. JuAao ko saufIAao kovaI rItao [slaamanaa naamao maanavabauiwnao maJak banaavao Co. taomanao AllaahnaI, taonaa rsaulaaonaI, taonaa maaga -dSa-nanaI Anao kudrtanaa inayamaaonaI maJak ]DaDtaa JuAao. taoAao tyaaMsauQaI Jaya Co, jyaaMsauQaI taomanaI klpanaaAao taomanao la[ Jaya Co. taomanao [evar banataa, camatkarao krtaa, A>klaivaihna vaataao krtaa Anao saamaanyabauiwnaao Cod ]DaDtaa JuAao. taomanaao saacaao camaatkar taao Ao Co k o laaKaao ma usalama ana a o t a omana o [slaamana a rKa ova aLa ma ana o Co.
Aok vaata naaoMQavaa yaaogya Co ko paKyaata paustak “safInaaitala baharIJ” pa. 2, paa.naM. 52 ]par nabaI(સ)naI Aok hdIsa
AhI M sa ufI iktaabaa oma a Mq a I Ama uk baabat a a o nakla krvaama a M Aava I Co. va a Mca a o Ana o maJa maaNaa o!!!
“huM nabaIAao krtaaM paNa caiDyaataao CuM Anao drjJamaaM paNa taomanaa krtaaM ]par CuM.” [SaoKa maaoihnauid\na [bnao ArbaI, hdIka sa ult a a ina ya a, pa ana a na M. 190 ]
“huM [slaamanao vaKaaoDI ka@uM CuM. huM maanau CuM ko laaokao maaTo Ao maanavauM J#rI Co ko Allaah AasamaanaaomaaM baoZolaao [evar Co Anao huM paRqvaInaao [evar CuM.” [husa Ona ibana masaur hllaaJnauM vaakya, Ka it aba bagadadI, pa . 8, [bna o Aisar 11:140]
“&aanaI laakaonao iSayaa Dukkr Jovaa doKaaya Co.” [maa oihna uid \na [bna o ArbaI, f ut a uhat a ma i>kyaa, 2:8 ]
mauslaIma saufIAao saaqao daostaI krI laIQaI. taoAaoAo AokbaIJanaI haqacaalaakI SaIKaI laIQaI Anao taonao “kramaata” Anao “camatkar” Jovaa naama AapaI dIQaa. taomanaa iSaYyaaoAo taomanao caiDyaataa maanava tarIko caItayaa-. SaoKa saadI iSaraPAo saacau J k|uM Co ko, “saMtaao ]Dtaa na q a I. t a omana a iSaYya a o t a omana o ]DaD o Co.”
“dovaLamaaM baoZolaao paadrI Amaarao Kauda Co.” [Sa oKa [bna o ArbaI, ksaasa ula ]la oma a, pa a . 53 ].
“baIJao kao[ [baadtanao laayak naqaI. Aavaao Anao maarI [baadta krao.” [maullaa Jlaalaud\Ina #ma I, masna va I 4:52 ].
hvao idlaKaaolaInao hsavaa maaTo taOyaar rhao!!!
“Allaaho maarI saaqao kustaI laDI. taoNao manao paCaDI dIQaao karNa ko huM taonaa krtaaM bao vaYa - naanaao CuM.” [Aba ula hsana Karkana I, fvaa[d frIidyaa pa a . 78 ].
“Afsaaosa! mauslaImaao Ao samaJvaamaaM inaYfLa gayaa Co ko Allaah Fkta maUita -paUJaqaI J maLaSao.” [sa ufI mahma ud Saa ibas~a I, Sarh ga ulasana o raJ, pa a . 294 ].
“maarao paga drok saMtanaa gaLaa par Co. taoqaI, maoM maarao paga hJrta AlaInaa gaLaa par maukI dIQaao.” [Abdula ka idr Plaana I, Asara#la kdma, pa a . 191 ].
PlaanaInao KaaodI k@ayaa htaa : Aa vaata yaad krvaa JovaI Co ko bagadadnaa gavana-r, ]baOdullaah yaunausao, PlaanaInauM (maRtyauM [.sa. 1166), Gar taaoDI paaDyauM htauM. taonaa pau~aaonao taDIpaar krI dIQaa htaa. [.sa. 1170maaM taomanaI kbar KaaodI k@avaI, AvaSaoYaao saLagaavaI d[, Ta[gaIsa nadImaaM paQaravaI dovaamaaM Aavyaa htaa. [na uJ uma uz \-zhrana I 6:142]
“huM taovaa Kaudanao nafrta k#M CuM Jo kutara ko ibalaaDI tarIko naqaI Aavataao.” [[bna o ArbaI, KaPnaa [maa ina ya a, pa a . 168 ].
Jyaaro paNa KvaaJa maaOdud icastaInao kabaa Jaovaanau mana qatauM, tyaaro firstaaAao taonao ]ZavaInao icastaInaI JgyaaAo BaartamaaM la[ Aavataa. [malaf uJat a o Kva aJa kut a uba ud \Ina ba uiKat ya ar kakI, frIdud \Ina ga MJ Sakr].
Aa KvaaJa maaOdud icastaI ivaYao AovauM khovaaya Co ko taoAao vaIsamaI sadInaa maaoTa maullaah maaOdudInaa paUva -J htaa.
“Aok hJar vaYa- pasaar qa[ gayaa Anao taoJ pamaaNao mauhMmadnaao samaya paNa. hvao maarao samaya Co, Ahmadnaao samaya. Jonaao gaaLaao Co Aok hJar vaYa-naao.” [SaoKa Ahmad sarihndI, khovaataa “mauJid\d AlfsaanaI”, baIJa hJar vaYa-naa gaaLaana a pa unara oQQa ark, ma ubda va ma ad ].
tabailagaI inasaabanaI iktaaba “fza[la Ao Aamaala” nabaI(sa) saamao paoSa krvaamaaM AavaI (vaIsamaI sadImaaM!) Anao taomaNao KauSaIpaUva-k taonao maMJUrI AapaI. [ba ohJata Ila k ula uba pa a . 12 ].
KvaaJa kutbaud\Ina maaOdud icastaInauM SarIr hvaamaaM ]DInao kbastaana pahaocyauM htau. KvaaJa frIdud\Ina gaMJ Sakr AaTlauM baaolaInao baoBaana qa[ gayaa. [rhata Ila k ula uba, ga MJ Sakr ].
“Aadma A.sa. 300 vaYa - sauQaI rDyaa htaa, AoTlao sauQaI ko paxaIAaoAo taomanaa maao@a par maaLaa banaavaI dIQaa htaa. taomanaa AaMsauAaoAo AoTlauM baQauM Gaasa ]gaaDI dIQau ko taoNao taomanaa 60 maITr laaMbaa SarIrnao @aMkI dIQau htau.” [rhata ula ma uhIbba Ina, AmaIr Ka usara o, Kva aJa inazama ud \Ina Aa Oila ya a ].
Aok paxaI AavyauM Anao Amanao k|uM ko, “kalao [d Co. Amao maaNasaao Jovaa Ju=a naqaI.” SaoKa fik#llaah Aok kagaDanao JaNataa htaa, Jo taomanaI paasao Aokoevarvaad iSaKavaa Aavataao htaao. [rhataula mauhIbba Ina, AmaIr Ka usara o, Kva aJa inazama ud \Ina Aa Oila ya a ].
Jao AaOilayaa [cCo taao, tao 10,000 nagaraonaa AamaM~aNa svaIkarI Sako Anao baQao Aok J samayao haJr rhI Sako. [Ahmad rzaKaana barola va I, ma ulaf uJat a Baa. 1, pa a . 127 ].
Jyaaro, Saah valaI]llaah taomanaI maataanaa paoTmaaM htaa, tyaaro taoNaIAo duAa maagaI. taoNaInaa paoTmaaMqaI bao naanaa haqa duAa maaTo bahar Aavyaa. taoNaI gaBara[ ga[. taoNaInaa paitaAo k|uM ko, “taarI kaoKamaaM kutaubaula Aktaba (saMtaaonaa saMta) Co.” [ma ulla a AsarfAlaI q a ana va I, ihkayat a Ao Aa Oila ya a pa a . 17 ].
Allaaho imarza gaulaama Ahmad kaidyaanaInao s~aI sva#pamaaM forvaI naaKyaa, (19maI sadImaaM!! ), Anao taomanaI saaqao saMBaaoga kyaao-. [ [slaama I k uba a -na I inaba MQa 34, kaP yaar ma uhmmad kaidyaana I, pa a . 38 -39].
Aok ra~ao maoM Aok AasamaanaqaI baIJa Aasamaana par ]DvaanauM Sa# kya -u. tyaaMsauQaI ko huM nabaI(sa) paasao naa pahaoMcaI gayaao. taomaNao maarI vafadarI kbaula krI. [[slaamaI k ubaa-naI inabaMQa 34, kaP yaar mauhmmad kaidyaana I, pa a . 38 -39].
ko, “huM Janavar CuM, paNa paIZ paaCLa inaMda naqaI krtaao.” [malaf uJat a Ahmad rza barola va I ].
Ayyuaba A.sa. Ao duAa krI ko, “ho Allaah manao 12000 PBa AapaI dao, JoqaI taomanaa vaDo huM tamaarI paSaMsaa k#M.” Allaaho taomanaI duAa kbaula krI Anao taomanaa SarIr par 12000 PvaJMtauAao AavaI gayaa. [malafuJat a Ahmad rza barola va I ].
baobaIlaaonanaa raJa nama#d Sadad\nao maarI naaMKanaar macCr laMgaDuM htauM. [malaf uJat a icast a I ].
laUlaI maaihita maaTo Qanyavaad!!!
hzrta ]smaana Garo Aok macCI laavyaa. baQauM J [MQaNa baLaI gayauM, parMtau macCI taaP raMQaayaa vagarnaI J rhI. jyaar o
nabaI(sa)Ao karNa pauCyauM taao macCIAo k|uM ko “maoM tamanao Aok vaar J salaama maaoklaI htaI.” [malaf uJat a icast a I ].
Allaahnaa fkta 99 paiva~a naamaao Co. maara 99 krtaaM vaQaaro Anao saacau khMu taao 4000 naamaao Co. [Saah vala I]llaah ta omana a kakanaa baa ola ola a Sabda o laKa o Co. Anfasa ula AarIfIna, pa a . 210 ].
Allaah maarI saamao zBBaamaaM Aok Aita sauMdr s~aInaa #pamaaM Aavyaao. huM kamaI qa[ gayaao Anao k|uM, “taara kpaDaM ka@I naaKa.” Jvaaba maLyaao- ko “zBBaao Aokdma paataLaao J Co. tao maarI sauMdrtaanao bahar doKaaDo Co.” maoM Pd krI taao zBBaao ]ZavaI laovaamaaM Aavyaao. [baapa baoTanaa vaakyaao. Saah Abdur rhIma Ana o Sa ah vala I]llaah, Anfasa ula AarIfIna, pa a . 94 ].
[maama Ahmad baIna hMbalanao taomanaI laayakata vagarnaI KyaataI AovaI rItao maLaI ko Jyaaro taomaNao GamaMDnao karNao AbbaasaI Kailafa saamao taucC dlaIlaao krI Anao taomanao kaorDa maarvaanaI saJa qa[. [Ala tavvasaula vala va isala a, pa a . 136 ].
Aa satya haoya taovauM laagao Co.
19maI sadInaa mahana paIr (saMta) Ahmad rzaKaana barolavaInaI malfuJata maaM paa. naM. 32 ]par laKyauM Co ko, “nabaIAao kbarmaaM Pvataa haoya Co. paholaaMnaI Joma J tao Kaaorak lao Co, namaaz pa@o Co Ana o taomanaI patnaIAao taomanao kbarmaaM maLavaa maaTo Aavao Co Anao taomanaI saaqao saMBaaoga paNa kro Co.”
hvao JuAao Allaahnaao “rITayarmaonT plaana”: SaoKa Abdula kadIr PlaanaIAo davaao krola ko, “Allaaho manao Amar banaavyaao Co Anao manao paaotaanaI saaqao JaoDI dIQaao Co. taoNao maara haqamaaM Aa duinayaa Anao kyaamatanaI duinayaa Anao baQaa J Pvaao AapaI dIQaa Co.” [Plaana I, malf uJat a f uya uJ yazdana I, f<a o rbbaana I, maJla Isa 51 ].
kmanasaIba „paIranao p aIr dstagaIr‟ PlaanaI: bagadadnaa gavana-r, ]baOdullaah yaunausao PlaanaInauM (maRtyauM [.sa. 1166), Gar taaoDI paaDyauM htauM. taomanaa pau~aaonao taDIpaar krI dIQaa htaa. [.sa. 1170maaM taomanaI kbar KaaodI k@avaI, AvaSaoYaao saLagaavaI d[, Ta[gaIsa nadImaaM paQaravaI dIQaa htaa. gavana -ro PlaanaI iva#QQa kafIr Anao ma uSarIk haovaanaa ftavaa maoLavyaa htaa. [na u#d\Ina Samsa, pa Ir Plaana Ina a iSaYya, na uz uma ]z zhrana I 6:142 ].
laayak naqaI Anao icastaI Allaahnaa rsaula Co. [KvaaJa frIdud\Ina gaMJ Sakr, fvaaAodssaalaIkIna, pa a . 126 -127 ].
ipaya vaaMcakao, Jao tamao manaaomaMqana krao ko tamao SauM vaa McyauM, taao tamanao samaJmaaM AavaI JSao ko Saa maaTo AapaNao AapaNaI iktaabaaomaaMqaI AavaI maanahainavaaLaI vaataaonaao inakala krvaao ko kmasao kma taonao inaiY>ya krI dovaI J#rI Co. AavaI vaataao AaQaarIta paiSaxaNa AapaNaa samaaJ ]par KaubaJ nakaratmak Asar CaoDo Co. Aa vaataao vyai>tapaUJa Anao Anya pakarnaa iSak-nao paaotsaahna Aapao Co, AelaIlataanao paaotsaahIta kro Co ko s~aIAaonao naIcalaI paayarIAo ]taro Co. mauslaImaao kuAa -naqaI dur qataa Jaya Co Anao AMQaEaQQaanaa Anao vaaihyaata vaataaonaa gaulaama banataa Jaya Co. vaQaumaaM, Aita KaodJnak vaata Ao Co ko gaOrmauslaImaao Aa kcaranao [slaamanaao namaunaao samaJo Co Anao [slaamanaao itarskar kro Co. vaQaaramaaM, GaNaa mauslaIma JvaanaIyaaAao AavaI maanava inaima-ta vaataao nao laIGao [slaamanaI AsarqaI mau>ta qa[ Jaya Co Anao taomanauM [maana Kaao[ baosao Co.
hvao tamaoJ khao ko SaoKa AfIfud\Ina talamaIsaanaI SauM khovaa maaMgao Co, jyaaro taoAao kho Co ko, “kuAa-na iSak-qaI BarolauM Co. saacaao Aokoevarvaad Ao J Co ko Aa ba|aMDnaI drok vastau Allaah J Co.” [malf uJat a t alama Isa ana I, pa a . 205 ].
ifraOna maaTo Ao khovauM saacauM J htaMu ko, “huM Kauda CuM.”, tao KaroKar Allaahnaa ta<vanaao J Baaga htaao. [malf uJat a t alama Isa ana I ].
[baaihma Aazma kabaa 14 vaYao- pahaocyaa, karNako taomaNao drok pagalao bao nafIla (namaaJnaao Aokma) pa@I htaI. parMtau, kabaa tyaaM na htauM! AasamaanamaaMqaI Aok AvaaJ Aavyaao ko, “tao rabaIAa basarInao maLavaa gayauM Co.” [malfuJata Kva aJa ]smaana I ha#na I, AnaIsa ula Avaa -h, pa a .17 ].
SauM Aa vaata AapaNanao ivacaarvaa maJbaur naqaI krtaI ko kabaa koma nabaI(સ)nao maLavaa hudobaIyaa ko madInaa naa gayauM?
kaoDao-baamaaM huM faitamaanaa pa`omamaaM paDyaao htaao. ma>kahmaaM huM sauMdr AOna ]sa Samsanaa paomamaaM paDyaao, tyaarbaad, maarI par AaQyaaitmak baarIAao KaulaI ga[. [Sa oKa ma a o[na ud \Ina [bna o ArbaI, f usa usa ula h ukma ].
baayazId basutaamaI caaho tyaaro gamao tao vyi>tanaao Aatmaa KaoMcaI Saktaa htaa. maara kaka Abau rza mauhMmad, Aa saaMBaLaI Asvasqa qa[ gayaa Anao k|uM ko, “baayazId Aatmaa paaCI AapaI Pvana AapaI Saktaa na htaa. huM Aatmaa la[ SakuM CuM Anao taonao paaCI AapaI SakuM CuM.” tyaarbaad, maara kakaAo rhmataullaah kfSdaozonaI Aatmaa la[ laIQaI Anao taonao paaCao Pvataao kyaao-. [Saahvala I ]llaah, Anfasa ula AarIfIna, pa a . 95 ].
25
JunaOd bagadadI baoZa htaa Anao Aok kutarao AagaLaqaI gayaao. taomaNao kutara tarf Aok naJr naaKaI Anao tao AoTlaao Kyaaita paamyaao ko Sahornaa baQaaJ kutara taonaI paaCLa caalavaa laagyaa. tyaarpaCI, tao izk krvaa baosaI gayaao, taao baQaa kutara taonaI AaJubaaJu baosaI gayaa. [ASarfAlaI q a ana va I, [madadula ma uSkat a ].
“[slaamamaaM p auraoihta vaga- naqaI.” Aa vaa>ya saamaanya rItao pacailata, paNa BaulaBarolau Co. „[slaamamaaM p auraoihta vaga - ha ovaao J naa Ja o[Ao.‟ parMtau satya taao Ao Co ko saufIAao Anao maullaaAaonau JaoDaNa KaubaJ maJbauta Co. taoAao hMmaoSaaM bauiQQagamya doKaataI vaata par caaro baaJuqaI humalaao kro Co. ta oAao hMmaoSaa saavaQa haoya Co Anao drok samaJSai>tavaaLaa AvaaJ iva#QQa ftavaao AapaI do Co. taomaaMnaa GaNaa taao Ao vaata par ADolaa Co ko [slaamamaaM ivacaar ivamasa- Anao samaJ Sai>tanaa ]payaaoganaI manaa[ frmaavavaamaaM AavaI Co.
nabaI(સ), Saah valaI]llaah paasao Aavyaa. (18maI sadImaaM!!!) Anao k|uM, “Saa maaTo tamao icaMtaa krao Cao, idkra? tamaara baaLakao Ao maara J baaLakao Co.” [ASarfAlaI q a ana va I, ihkayaa t a o Ava ila ya a ].
drok mausalamaana par fJ- Co ko tao Kaavaa paIvaanauM CaoDI do. taoNao Ao hdsauQaI kmaJaor qa[ JvauM Jao[Ao ko tao namaaz paNa naa pa@I Sako. [Sahla ibana Abdulla ah tast arI, malf uJat a ArbaI pa a . 289 ].
hzrta SaranaI taao camatkaraonaa SaoKa htaa. taoAao GaasavaaLaI JmaInamaaM rhotaa htaa Anao va# par savaarI krI SahormaaM Aavataa htaa. taoAao paaNaI par caalataa htaa. taomanauM paoSaaba duQa JovauM paIvaa laayak htauM. [Allaamaa t aroSa I, imasra t asa vva uF, pa a . 194 ].
SauM taroSaIAo taomanauM duQa caaKyauM htauM?
Jlaalaud\Ina #maIAo kyaaroya namaaJ pa@I naqaI. Jyaaro namaaznaao samaya qataao taao taoAao gaayaba qa[ Jtaa htaa. Collao AovaI Kabar paDI ko taoAao idvasanaI paaMca namaaz kabaamaaM pa@taa htaa, Jo kuinaAahqaI 2000 maa[la dur Co. [KvaaJa inazama ud \Ina Aa oila ya a, rahta Ila k ula uba ].
SauM tamao JaoyauM ko saufIAao AokbaIJanaI paIZ qapaqapaavaI r|a Co?
Aok SaoKa Aovaa htaa ko JoAao drraoJ Aok kutaranao pakDInao mausallaa par maukInao khotaa ko, “Aao kutara, tauM Allaahnaa haqaaomaaM Co.” tao kutaraAao tyaarbaad paaNaI par caalavaa laagyaa Anao laaokaonao taavaIz AapaInao madd krvaa laagyaa. [kut a uba ud \Ina baKa it a ya ar kakI, malf uJat a ].
Aok rmauP ikssaao: drvaoSanaI laaSa JMgalamaaM paDI htaI Jo hsataI htaI. maoM taonao pauCyauM, “tauM maRtyau paamyaao Co. tauM kovaI rItao hsaI Sako?” laaSao Jvaaba Aapyaao, “Allaahnaa paomamaaM AavauM J qaaya.” [maa o[na ud \Ina icast a I AJma orI, malf uJat a ].
ba|aMD “kaoho kaf” pahaDnaI AMdr Co. Aa pahaD paRqvaI krtaaM 40 gaNaao maaoTao Co. Aok gaaya Wara taonao maaqaa par ]ZavaI raKyaao Co. [maa o[na ud \Ina icast a I AJma orI, dlaa[la ula AarIfIna ].
SauM Ao vaata SarmaJnak naqaI ko Aavaa maaNasaaonao [slaamamaaM maaoTa saMtaao maanavaamaaM Aavao Co? Aa paaOraiNak kqaa doKaItaI rItao ihndu Qama-maaMqaI laovaamaaM AavaI Co, JomaaM AaKaI paRqvaI gaayanaa Aok iSaMgaDanaI Taoca par Co Anao jyaaro gaaya iSaMgaDu badlao Co, tyaaro BaukMpa Aavao Co.
26
maulataananaa laaokaoAo Saah Samsa tabaroznao maaMsa Saokvaa maaTo Aaga Aapavaanaao [nkar krI dIQaao. taoAao gaussao qa[ gaya a, saurJ naIcao laavaInao maaMsa SaokyauM. baaLakao garmaIqaI paroSaana qa[ gayaa Anao taoAaoAo saMta paasao AavaI maafI maagaI, tyaaro taomaNao saurJnao paaCao Jvaanaao hukma Aapyaao. tao idvasaqaI, Aa Sahor taonaa AtyaMta garma ]naaLaa maaTo JaNaItauM Co. [AlaI k ula I bagadadI, kramaa t a Sa ah tabaroz, pa a . 233 ].
Aok mahana saMta hJrta Abdula vahaba, paIr saOyad Ahmad kbaIrnaI kbar par gayaa. Abdula vahabao tyaaM Aok sauMdr gaulaamaDI Jao[. saOyad kbaIr kbarmaaMqaI baaolyaa, “SauM tanao tao gamao Co?” tao gaulaamaDInaa maailako taonao tartaJ taoNaInao kbarnao Apa-Na krI dIQaI. marolaa paIr frIqaI baaolyaa, “Aao, Abdula vahaba! taoNaInao baaJunaa AaorDamaaM la[ J[ taarI [cCa paurI krI lao.” [Ahmad rzaKaana barolavaI, [slaamaIk iF>hnaa saaOqaI maaoTa AalaIma Ana o ma uJd \Id, 19maI sadImaa M q a ya ola a [slaamana a ma a oTa ]QQa ark, malf uJat a, Baa.3, pa a .28 ].
}MTnauM paoSaaba Anao duQa ibamaarIqaI rahta Aapao Co. [Saah valaI]llaah, h ujJta ulla ahIla baala Igaa , pa a .33 ].
[baahIma Aazma balaKanaa gavana-r htaa. iSakar krtaI vaKatao Aok hrNao paaCLa frI saKata Zpakao Aapyaao. tao idvasaqaI Aazmao gaadI CaoDI dIQaI Anao saMta banaI gayaa. [“dataa” gaMJ baKSa, KaJanaa Aapanaar, klaamaIla ma Ga u-ba, pa a . 229].
jyaaro sahabaIAao nabaI(સ) saaqao laDa[maaM Jtaa, tyaaro taomaaMnaI koTlaaknaI patnaIAao baIJa pau#Yaao saaqao saMBaaoga krtaI htaI. [ma ulla ah Jlaala ud \Ina #ma I, ifh -ma a -ifla, sala Ima icast a I, [slaama I t asa vva uf, pa a . 66 ].
Aok ]paJavaI ka@olaI hdIsa mauJba, nabaI(સ) sahabaIAaonao savaar paDtaaM paholaaM Garo JvaanaI naa paaDtaaM khotaa ko “SauM tamaaramaaMqaI kao[ [cCSao ko tao taonaI patnaInao baIJa pau#Ya saaqao palaMgamaaM JuAo?” Aa koTlaI mahana maanahanaI Co mahana sahabaIAao Anao taomanaI s~aIAaonaI?
s~aIAaoJ Aa duinayaanaI drok mausaIbatanaI JD Co. caaho tao Qaaima-k haoya ko baIP kao[. [AlaI hJvaorI, data gaMJ baKSa, malf uJat a Ahmad rza barola va I ].
Aok 140 vaYa-naao namaazI htaao. taonaao Aok paga kpaayaolaao htaao. jyaaro pauCyauM taao taoNao k|uM ko, “ huM AotakafmaaM htaao. maoM Aok paga bahar ka@yaao. Aok firstaaAo manao caotavaNaI AapaI Anao tartaJ maarao paga CrI vaDo kapaI naaKyaao.” [ma u[na ud \Ina icast a I AJma orI, malaf uJat a ]smaana ha#na I ].
mau[naud\Ina icastaI AJmaorI ]parao>ta paustakmaaM laKao Co ko “sauya- Anao caM$ gahNa laaokaonaa paapaaonaa laIQao qaaya Co!” nabaI(સ)Ao gahNanao samaJavataaM k|uM htauM ko tao kudrtanaa Allaaho banaavaolaa inayamaao mauJba qaaya Co.
Aok maaNasa 40 vaYa - sauQaI kfna caaorI krtaao htaao. parMtau tao svaga -naa saaOqaI ]Mcaa drjJa par pahaoMcaI gayaao. koma? karNa ko taoNao Collao sauQaI mausallaanao pakDI raKyaao htaao, AoTlao ko tao drok vaKatao namaaz pa@taao rhotaao htaao. [malaf uJat a Kva aJa ma u[na ud \Ina icast a I AJma orI, KvaaJa kut a uba Aalama, dlaa[la AarIfIna ].
hvao, KvaaJa mau[naud\Ina icastaI AJmaorI taomanauM AMgaP BaaYaa parna uM paBautva bataavataaM laKao Co ko, “ Jyaaro kuAa-na kho Co ko „fvaolaullaIla mausallaIna‟, taonaao matalaba qaaya Co mausallaInaao maaTo Aok „vaola‟ AoTlao ko „kuvaao‟ Co. … [malaf uJat a Kva aJa ma u[na ud \Ina icast a I AJma orI, KvaaJa kut a uba Aalama, dlaa[la AarIfIna ].
27
hvao, icastaInaI bauiwgamya vaataao JuAao Aa J paustakmaaMqaI: nak-naI Aaganao saata JmaIna naIcao Aok saapanaa maao@amaaM maukvaamaaM AavaI Co. nahIM taao tao AaKaa ba|aMDnao saLagaavaI dota. [malafuJata KvaaJa mau[naud\Ina icastaI AJmaorI, KvaaJa kut a uba Aalama, dlaa[la AarIfIna ].
pya ara, “ma ohba uba o [laahI”, inazama ud \Ina Ava ila ya a, rahta ula k ula uba ].
hva o JuAa o Ga ma MDna I hd: nabaI(સ) barkta AhmadnaI maOyatamaaM haJr htaa Anao maoM [maamata krI htaI AoTlao ko nabaI(સ)Ao taomanaI paaCLa namaaJ pa@I htaI. [Ahmad rzaKaana barola va I, malaf uJat a ].
sar saOyad AhmadKaana saacauM J dSaa-vao Co ko khovaataa [slaamaI saMtaaonao nabaI(સ)naI KaubaJ [Yaa- qataI htaI.
KvaaJa mau[naud\Ina icastaI kho Co ko “ tamao kaoho kaf ivaYao SauM paUCao Cao? Aa pahaD taao gaayanaa maaqaa par Tkolaao Co. tao gaaya AoTlaI maaoTI Co ko taonaI laMbaa[ 30000 vaYa -naI mausaafrI JoTlaI Co. taonauM maaqauM paUva -maaM Anao paUMCDI paiecamamaaM Co. tao AnaMta kaLaqaI AllaahnaI paSaMsaa krtaI ]BaI Co.” SaoKa ]smaana ha#naI laKao Co ko Aa vaata, (Jo manauYyanaI bauiQQanaa Apamaana samaana Co), k|a paCI SaoKa maaOdud icastaI Anao taomanaao Aok iSaYya }MDa AaQyaaitmak “Qya ana”maaM ]tarI gayaa Anao taoAao gaayaba qa[ gayaa. taomanaa kpaDaM rhI gayaa. taoAao kaoho kaF par laTar maarvaa Jtaa r|a. [malaf uJat a Kva aJa icast a I AJma orI, KvaaJa ba iKta ya ar kak I, dla Ila ula AarIFIna pa a . 84 – 86].
kyaaroya kuAa-na samaJvaanaao payaasa naa krtaa! nahIM taao tamao gaumarah qa[ JSaao. paMdr “]la uma” kuAa-nanao samaJvaa maaTo J#rI Co. [maa Ola ana a zkriya a knQaalva I, fJa[la o Aamaala ].
k uAa-na davaao kro Co k o t ao samaJvaa maaTo Aokdma sarLa paustak Co (43:3) Anao tao Co paNa. parMtau maullaa Anao saufIAao [cCo Co ko laaokao Aa mahana paustakqaI AJaNa rho.
naaoMQa: jyaaro Aa paustak laKaatau htauM, tyaaro Aok ivacaarva Mta vaacako dSaa-vya u hta uM ko AapaNaa paiva~a paustakaonaI ibahamaNaI kaLaI baaJu ]Jagar krvaamaaM AavaSao taao tao Aa mahana saMtaa ona o maanahanaI paha oMcaaDSa o. AamaCtaa M, Ao JaNava uM bahuM J J#rI Co ko [slaama Sa uM naqaI. Aa fkraAao vahalaa nabaI(sa) Anao sahabaIAaonao badnaama kro Co, iSak-nao ]<aoJna Aapao Co, maaNasaaonaa h>kaonao dbaavao Co, ma uslaImaaonao kma-kaMD Anao ivaiQaAaomaaM D ubaaDolaa raKa o Co Ana o s~aIAaonaa Allaaho Aapaolaa ]Mcaa drjJanao lauMTo Co. laoKaknaao ]d \oSa Aovaa laaokaonaI [jJta krvaanaa o naqaI J o [slaamana o badnaama kro Co.
[maamaao Jovaako SaafI, Abau hnaIfa, mailak, hMbala Anao sauifyaana saurI vaccao Kauba BayaMkr ANabanaava htaao. Jo saaOqaI vaQau Aqa-hIna vaataao krtaao tao faikh (kayada inaYNaata) khovaataao. [Saah valaI]llaah, h ujJtaulllah Ala baa ila Ga, pa a . 254]
baQaa khovaataa [maamaao dasaIAaonaI Aaolaadao htaa. taomaNao [slaamanaao ivanaaSa AovaI rItao kyaao-, JovaI rItao dasaIAaonaI AaolaadaoAo banaI [sara[laIAaonaao naaSa kyaao - htaao. [sa uifya ana sa urI, Kat a Iba, 13:394 ].
“t aarIKa KataIba bagadadI”maaM pa`. 13, paa. 390 qaI 396 taqaa paa. 798 Anao p a. 14, paa . 257 ]par naJro caDtaa “[maamaa o”naa Aokba IJa parnaa da oYa ara op aNanaa q a a oDak nama una a:
[maama Ahmad ibana hMbalao k|uM ko, “Jo vaata tamao manao khI r|a Cao taonaI saaqao huM saMmata qa[Sa, parMtau Jao tao vaata saaqao Abau hnaIfa saMmata qaSao huM taao taonao nakamaI vaata gaNaI nakarI ka@ISa.”
[maama saafI vaataao ]paJavaI ka@naara haovaaqaI Baraosaapaa~a naqaI. [[maama yaa|a ibana h Mbala, Kat a Iba bagadadI, 13:396].
Abau hnaIfamaaM dInanaa &aananaao CaMTao paNa naqaI. [[maama Ahmad ibana h Mbala, Kat a Iba bagadadI, 1 3:396].
[maama Ahmad ibana hMbala [slaamanaa Aok AaQaarstaMBa Jovaa doKaataa htaa, paNa satya Ao Co ko taoAao Aok Katarnaak dMBaI htaa. [ma uJaihd Ala maunaaifk [maama Ahmad ibana h Mbala, laoKak: Abdula mauhsaIna ibana maulla a AlaI Ala karI, pa a . 67 - 135].
Aasapaasa pagamaaqaa vagarnaI BaivaYyavaaNaIAao krvaanaI Sa#Aata krI Ao davaa par ko taomanao gaOr-kuranaI „[lhama‟ k o „kSf‟ qaaya Co. tyaarpaCI, taomaNao paaotaanaI Jata, 14maI sadI hIJrInaa mauJdI\d haovaanaao davaao kyaao-. paCI QaIro QaIro saIDI ca@taaM
ca@taaM taomaNao Kauba AataurtaaqaI rah Jaovaataa “[maama mahodI ma a]d” haovaanaao davaao kyaao-. tyaarbaad, taomaNao vaQau }Mcaa[Aao sar krvaa maaMDI htaI. Ao maanyataa ko [saa masaIh paaCa AavaSao, tao AaJnaa Jmaanaa JoTlaI J tao vaKatao paNa folaayaolaI htaI. imaza-Ao paaotao J [saa masaIh Co taovaao davaao kyaa -o Anao k|uM ko JonaI rah JaovaamaaM Aavao Co Anao Jonaao vaayadao Allaaho kyaao - htaao
tao paaotao J Co. Aa vaata saaqao taomaNao paaotaanaa maaTo nava uM ]panaama “masa Ih maa]d” banaavaI laIQauM. Collao taomaNao davaao kyaao - ko ta o Allaahnaa baQaa payagaMbaraomaaM sava -EaoYZ Co. JovaI ko AaSaa raKaI Sakaya taomanaa davaa Anao BaivaYyavaaNaIAao Ju=aNaaAao Anao ivaraoQaaBaaYaaoqaI BarolaI htaI.
koTlaak ]dahrNaa o:
Amao tao drok par laanata maaoklaIAo CIAo Jo nabauvatanaao davaao kro Co. [JahorKabar taa. 20 Saabaana, 1314 ihJrI ].
Jo laaokao manao nabaI tarIko naqaI svaIkartaa taoAao sauvvarao Co Anao taomanaI patnaIAao kutarIAao Co. [naJmaula h uda, paa.10].
Allaaho hzrta gaulaama Ahmad kaidyaanaInao s~aImaaM forvaI taomanaI saaqao saMBaaoga kyaao -. [[slaama I k uba a -na I, inaba MQa na M.4, kazI ya ar ma uhmmad kaidyaan a I].
imaza-naa Aok iSaYya baabau manzur [laahIAo JanyauAarI 1903maaM Ama `It asar sama aca armaa M laKyauM htauM ko, “imaza- saahoba ikSaaoravasqaaqaI J sao>sa ivaYao inaiYkya htaa, jyaaM sauQaI ko taoAao isaAalakaoT naa Aavyaa. manao KaatarI Co ko paaotaanaa saara svaBaavanaa karNao samaaJnaa kuMvaara laaokaonaI saovaa krtaa htaa.”
Aa Jatao ]gaolaa CaoDnaI Kaasa kaLaP Anao tarfdarI raKaJao. [imaza- gaulaamanaa ibaTISa laoFTonanT gavana-rnao laKa ola a o pa~a, FobauAarI 24, 1898 ].
imaza- gaulaama Ahmadnaao idkrao imaza- baiSa#d\Ina mahmaud “saIrataula mah odI”, pa .2 maaM laKao Co ko, vaayadao paamaolaa masaIha „va a[‟ Ana o „imarak‟ naamanaa maanaisak raogaqaI ipaDataa htaa.
par naJr naaKaIAo. ma aOlaanaa saOyad Abaula Aa‟Alaa maaOdudI, naamanaao matalaba qaaya Co: Amaara SaoZ, maailak, stautyanaa ipat a a, ma aOdudI. Aa vaata GaNaI ivaica~a Co ko Aok maaNasa, Jo paaotao mahana ivaWana haovaanaao davaao kro Co tao Aavaa ivaica~a naama saaqao 76 vaYa- PvaI gayaao. SauM AomaaM zazao ivacaar krvaa Jovaao Co ko tao naamamaaMqaI idvyataa naao davaao Tpako Co, Jo iSak- gaNaaya? kuAa -na
ma uJba „maaOlaanaa‟ AoTlao k o „Amaara maasTr ko maailak‟ Ao baIJuM kao[ nahIM parMtau f>ta Allaah J Co (9:51 ) Anao Ao paNa
doKaItau J Co ko „Ala Aa‟Alaa‟ AoTlao ko „sta ut ya‟ Allaah isavaaya baIJuM kao[ naa ha o[ Sako.
Balaonao tao Ahlao iktaaba haoya ko baIJa Qama-naI haoya.” Jao duinayaamaaM caaro baaJuqaI maar Kaataa mauslaImaaonaI s~aIAao saaqao
„kaifrao‟ Aa pamaaNaonaao QaRNaaspad vyavahar krSao, taao maullaaAaonao kovau laagaSao? Jyaaro k uAa-nanaI Aayaata 47:4maa M kh ovaamaaM AavyaMu Co k o “ya uWnaa k odIAaonao AvaoJmaaM k o AdlaabadlaImaaM k o dyaaBaavaqaI yauW pa t ya a baad Ca oD I dova a .” Aa isavaaya, kuAa-na pamaaNao, yauWkodIAao AMgao baIJao kao[ ivaklpa naqaI. Jyaaro Aok maaoTa gaJanaa ivaWanao maaOdudI saaqao mataBaod vya>ta krtaaM bataavyauM ko kuAa -nao kovaI rItao gaulaamaI paqaanaa drvaaJa hMmaoSa maaTo baMQa krI dIQaa Co, tyaaro
Jvaaba Aapyaao ko, “ Aa maaNasanaI Baula Ao Co ko tao paaotaanaao AiBapaaya Aapavaa maaTo kuAa -na par AaQaar raKao Co.” [t afIhmaat a , 2:292]
ga ula ama Ipa q a a : maaOdudI AagaLa JtaaM JNaavao Co ko:
AavaI s~aIAao saaqaonaa saMBaaoganao KaaoTuM samaJvaa JovauM naqaI. [tafIhmaula k uAa-na, 1:340qaI AagaLa Ana o 5;14qaI AagaLa ].
sa avaQaana! ipaya vaacakao, jyaaro tamao Aovaa vaakyaao JuAao k o “[slaama AavauM kho Co.”, taao JaNaI laao k o tao maaoTa Baaga o ma ulla aAa ona a pa a ot a ana a sva a q a -na a ivaca ara o hSa o, na a k o Allaahnaa Sabda o.
nabaI(sa)naao tauTolaao daMta: tafIhmaula k uAa-na, 5:14 Anao taJ-maanaula k uAa-na, [.sa.1975, paanaa naM.93 par maaOdudI
k uAa-nanaI naklaaona u h ut a asaNa : hJrta ]smaanao Alaga Alaga baaolaIAaomaaM laKaayaolaI kuAa-nanaI 6 naklaao saLagaavaI naaKaI htaI, Allaah Anao rsaulao taomanao Aavaao hukma nahaotaao Aapyaao CtaaMpaNa. [t arJumaanaula k uAa-na 1975, paa.39].
SauM maaOdudIAo Aa JaoyauM htau? SauM kuAa-na kho Co ko tao Alaga Alaga baaolaIAaomaaM ]tayau- htau?
kbarmaaM Pvana: Ao maanyataa ko „kbarmaa M P Mdga I Co‟ Anao Ao ko „kbarmaa M P Mdga I na q a I‟. Aa baMnao maanyataaAao Katarnaak Co. [t arJuma ana ula k uAa -na DIsa o. 1959].
baQauM J JaNanaar Aa maullaaAo Jvaaba maaTo kuAa-na Jaovau Jao[tau htau. marolau AoTlao marolau. manauYyanaI naFsa ko Aatmaa PvataI rho Co, na ko SarIr. k uAa-na pamaaNao maRtyau p aamaolaa duinayaamaaM p aaCa Aavat a a na q a I (23:100, 32:12). maaOta Ao AitalaaMbaa samayanaI }MGa Co, Jo kyaamata sauQaI caalau rho Co.
36:51 Anao jyaaro saur f uMkvaamaaM AavaSao, taoAao taomanaI ivasaP-ta AvasqaamaaMqaI ]ZInao paaot a ana a rba t arf da oDSa o.
36:52 taoAao khoSao, “Aaoh! tabaahI Co Amaara par! kaoNao Amanao AmaarI }MGavaanaI paqaarIma a Mq a I JgaaDyaa? ”
kbarnaao Azaba: Aayaa t a a o 36:51 -52, maJbauta rItao maaOlavaIAao $ara vaocaataa kbarnaa AzabanaI vaatanaao Cod ]DavaI do Co. SauM Allaah maRtyau paamaolaaAaonao kyaamata paholaaM Anao ihsaaba kyaa - paholaaM saJa AapaSao? kuAa-na GaNaI pakarnaI saJaAaonau vaNa-na kro Co, parMtau Aok paNa vaKata Azabao kbar ko kbarnaI saJanaao ]llaoKa sa uwaM krtau naqaI.
36
Aama CtaaM, ma ullaa maaOdudI tarJumaanaula k uAa-nana a DIsa o. 1959maa M laKao Co ko: maaoTa Baaganaa laaokao, kyaamata naa AavaI Jaya tyaaMsauQaI, kbarmaaM saJa BaaogavaSao; karNako taomaaMnaa GaNaa laaokao taoAaonaa palaMgamaaM baosaI Kaavaanau Ka ataa htaa.
Qa aima-k AazadI: maullaa maaOdudI mauJba, [slaamaI doSamaaM gaOrmauslaInao paaotaanaao Qama - folaavavaanaao paurao AiQakar hSao, parMtau Amao Ao baabatanaI CuT nahIM AapaIAo ko kao[ mausalamaana paaotaanaao Qama - badlao. [t arJumaanaula kuAa-na DIsao. 1959, pa a . 269].
maullaaAao Qama-qaI frI Jnaarnau maaqau kapaI lao Co. jyaaro k uAa-na kho Co k o Qama-maaM kao[ baLaJbarI naqaI (2:256), tyaaro SauM taomanao AhI inala-jJ Anao mauKa-taapaUNa- ivaraoQaaBaaYa naqaI doKaataao?
kafIraonaa baaLakao AMgao: gaOrmauslaIma baaLakao svaga -maaM JSao, parMtau taomanao svaga -maaM rhonaaraAaonaa gaulaama banaavavaamaaM AavaSao. [t arJuma ana ula k uAa -na DIsa o. 1959, paa . 269].
Ju= uM ba a ola va uM frPyaat a : satya Ao [slaamanaa maULaBaUta AadSaao-maaMqaI Anao Ju= maaoTa paapaaomaaMqaI Co. parMtau Asala PMdgaImaaM J#rta ]BaI qaaya tyaaro JuZ baa olavau J#rI J nahIM, paNa frJ banaI Jaya Co. [t arJuma ana ula k uAa -na ma o, 1958, paa . 54].
h MgaamaI lagnaao / ma utaah: mautaah AoTlao ko hMgaamaI lagnanaI koTlaak saMJaogaaomaaM CuT Co. [t arJumaanaula k uAa -na Aa oga . 1955].
ya uvaana s~aInauM stanapa ana krva u: Aa Aok BayaMkr hdIsaI maJak Co. bauKaarI laKao Co ko hJrta AayaoSaanaI bakrI Ao paana Kaa[ ga[ htaI Jonaa ]par kuAa-nanaI bao Aayaataao laKaolaI htaI. Aa GaTnaa tyaaro banaI haovaanau khovaaya Co, Jyaaro nabaI(sa)naa maRtyau samayao Avyavasqaa saJa-[ htaI. taomaaMnaI Aok Aayaata SaoKa Anao SaoKaha (pariNata ko ]Mmarlaayak pau#Ya Anao s~aI) Jao vyaiBacaar kro taao taomanao saMgasaar krvaanaI AoTlao ko paqqarao maarInao maarI naaKavaanaI saJa ivaYaonaI htaI.
baIP Aayaata dsavaar QavaravavaanaI; bakrI $ara KavaayaolaI, AstaItva vagarnaI, BayaMkr maJak#pa “Aayaat a o
rJA‟ta” htaI. hdIsaI [maamaao laKao Co ko „hJrta AayaoSaaAo kao[ s~aI jyaaro AokaMtamaaM haoya tyaaro, sagaao naa haoya taovaa parpau#Yanao pavaoSa AapaI Sako tao maaTonaao Aok Aasaana rstaao bataavyaao Co. sagaao naa haoya taovaa parpau#Yanao Alaga Alaga samayao dsavaar Jao Ao s~aInau stanapaana kravavaamaaM Aavao taao kama qa[ gayau! AoTlao ko tao AokaMtamaaM maLaI Sako taovaao „mahrma‟ (Aovaao sagaao Jo AokaMtamaaM maLaI Sako) banaI gayaao.‟ [hdIsa naM. 1934, [bna o ma aJah; hdIs a na M.
30:12, ma ilak ma uva a<a a; ba uKa arIna I „ma uJrIma‟ bakrI iva Ya ona I hdIsa ].
paalak maataa ivaYao kuAa-na spaYT SabdaomaaM JNaavao Co ko “na Icao dSaa-vaola s~aIAao saaqao tamaara lagna pa it aba Mi Qa t a Co: …., paalak maataaAao k o JomaNa o t a mana o duQa ipa va Davya u ha oya, pa alak maa t a ana I dIkrIAa o, …” (Aayaat a 4:23).
Aa Aayaata naanaa baaLakao Anao taomanaI paalak maataaAaonaI vaata krI rhI Co. Aok J s~aInao Qaavaolaa baaLakao saMbaMQamaaM
“[slaama – saacaao [itahasa Anao Ju=I maanyataaAa o” (Islam –The True History and False Belief) paustakmaaM maoM Aa pamaaNao laKyau Co: “manao maarI Aok Kaasa icaMtaa dSaa -vavaa dao. huM naasamaJ htaao Anao tao yaaogya paNa htau ko 25 vaYa - paholaaM AovauM ivacaartaao htaao ko paiecamanaa paIAocaDI maullaaAao AapaNaa paUva -naa gaamaDIyaa maullaaAao krtaaM saara hSao. parMtau naa! AovauM naqaI! Jo „[maama I‟ kayadaAaonaI huM vaata krtaao htaao taonaI pahaoMca AoTlao dur sauQaI folaayaolaI Co ko AaJo paNa taoAao kaolaoJnaI padvaInaI AaDmaaM AoTlaa JaoSaqaI J laagaolaa Co JoTlaa JaoSaqaI da@I Anao baurKaao. AapaNao AapaNaI paiecamanaI [slaamaI SaaLaaAaomaaM sauQaara krvaanaI J#r Co. Aa SaaLaaAaomaaMnaa BaNatarnao bao naMbarI [slaamaqaI mau>ta krvau J#rI Co. Jao taoAao paiva~a kuAa-na tarf paaCa AavaSao taao f>ta AmaorIka Anao yauraopanaI J nahIM, parMtau AaKaI duinayaanaI mahana saovaa krI gaNaaSao. AhIM paNa Aok caotavaNaI Aapau CuM ko lagaBaga kuAa-nanaa baQaa J Anauvaadao Anao tafsaIrao Aovaa laaokao $ara laKavaamaaM AavaI Co, Jo maaNasao banaavaolaa naklaI [slaamamaaM maanavaavaaLaa Co. AapaNao kao[paNa samaJutaI J#rI AByaasa vagar svaIkarvaI Jao[Ao nahIM. GaNaa JaNakar laaokao maara kuAa-na SarIfnaa AMgaoP Anauvaadnao Baraosaapaa~a Anao BaUlarihta gaNao Co. taonau iSaYa -k Co: “kuAa -na Jo pa a ot a oJ pa a ot a ana o samaJava o Co.” (THE QURAN AS IT EXPLAINS ITSELF.)”
AapaNao Ao Baula naa krvaI Jao[Ao ko ma$saamaaM taalaIma paamaolaa maullaaAaonao iSaixata maanaI la[Ao. taomanau „&aana‟ ifrkavaad isavaaya kao[ kamanau naqaI. Ao baabata Aaecaya -Jnak Co ko Balaonao Aa maullaaAao kao[paNa samayao ko kao[paNa JgyaaAo kao[paNa kaolaoJmaaM BaNaolaa haoya ko naa haoya, taoAao Aok sarKaI J mauKa-taapaUNa- maanasaI>taa Qaravataa haoya Co. Aa pakrNa Ao baabata satya saaibata krSao. maullaaAaonaI duinayaamaaM Aok kayamaI inayama Co ko kuAa -na par ivacaar ivamasa- krvaao paitabaMiQata AoTlao ko hrama Co. mauftaI ikfayataullaah mauJba “Jao tamao paNa Ao J inaNa-ya laoSaao Jo tamaara paUva -JaoAo laIQaao htaao, taao tamaa# ivacaarvau nakamauM Co Anao Jao tamao Alaga inaNa -ya laoSaao, taao Ao Saapa#pa Co.”
ihJrI 140naI Aasapaasa nabaI(sa)naI kbarnaa samaarkamanaI J#r paDI. kDIyaaAaoAo [maama Jafr saadIknao paUCyau ko Cta par ca@aya ko nahIM. [maamao Jvaaba Aapyaao, “kdaca tamao taomanao paaotaanaI kao[ patnaI saaqao saMBaaoga maaNataa JaoSaao.” []sa ula o kafI, [maama kala Ina I, iktaaba ula h ujJta 1:452 ].
KalaIfa ha#na rsaIdnaa samayao [maama Abau yausauf mauKya nyaayaaiQaSa banyaa. Aa karNao J hnafI ifrkao paKyaata qayaao. [Saah vala I]llaah, h ujJta pa a .242 ].
Jra Qyaana Aapaao ko „[maamaa o‟ raJaAaonaI Anao AtyaacaarIAaonaI kovaI gaulaamaI krtaa htaa.
JunaOd bagadadInaa Aok iSaYyao Ta[gaIsa nadI AovauM baaolataaM baaolataaM paar krI laIQaI ko “yaa JunaOd, yaa JunaOd!” Anao jyaaro taoNao k|uM ko “yaa Allaah, yaa Allaah!”, tyaaro tao DubaI gayaao. [malf uJat a o Ahmad rJaKaana barola va I 1:117 ].
40
“laa [laaha [llallaah” Ao A&aanaIAaonaao klamaao Co. [[maama gazala I, imaSkat a ula Anvaar, pa a .25].
hJrta AlaI paholaa KalaIfa haovaa Jao[taa htaa. parMtau taomaNao ]taavaLao baLavaao krInao paaotaanaI J badnaamaI krI. paCI hJrta ]smaanao kuAa-na saaqao manafavao taovaI rmata krI. AmaIr mauAavaIyaa da# paItaa htaa. hJrta AlaI JaihlaIyatanaa vaKatamaaM Kauba da# paItaa htaa Anao paCInaa samayamaaM saMtaa[nao paItaa htaa. [mausnado Ahmad ibana hMbala Ana o mana a ikba Ahmad ibana h Mbala pa a .168 ].
maRta SarIr kbarmaaM tarta J PvatauM qa[ Jaya Co. [ma usnado Ahmad ibana hMbala Anao manaaikba Ahmad ibana h Mbala ].
hMbalanaI Aa vaata gaorkuAa-naI Co. JuAa o Aayaataao 31: 51–52. kbarmaaM saJanaI maanyataa kuAa-na baharnaI Co Anao taoqaI J KaaoTI Co. maRtyau Ao kyaamata sauQaI laMbaayaola }MGanaI pairisqaita Co.
36:51 Anao jyaaro saur f uMkvaamaaM AavaSao, t yaaro t aoAao taomanaI ivasaP-ta AvasqaamaaMqaI ]ZInao p aaotaanaa rba tarf daoDSao.
36:52 taoAao khoSao, “Aaoh! tabaahI Co Amaara par! kaoNao Amanao AmaarI }MGavaanaI paqaarIma a Mq a I JgaaDyaa? ”
paRqvaI Aok maaoTa AaKalaanaa iSaMgaDa ]par TkolaI Co. jyaaro tao maaqauM hlaavao Co tyaaro BaukMpa Aavao Co. [[bna o ksa Ir, 2:29, 50:1]. paCIqaI [bnao ksaIr paaotaanau mana badlaI kho Co ko, “paRqvaI maaClaI ]par TkolaI Co. maaClaI paaNaI par Anao paaNaI ma>kanaa safa pava-ta par, safa Aok frIstaa par, frIstaao Aok paqqar par Anao paqqar hvaamaaM Co. jyaaro maaClaI hlao Co tyaaro BaukMpa Aavao Co. [[maama [bna o ksa Ir, t afsa Ir. Baa.1 pa a .76 ].
sar Aa[zok nyauTna AapaNaa Aa „&aanaI‟ maullaaAaoqaI kM[k SaIKaI Sa>yaa haota Aqavaa taao tao paaotaanaI kbarmaaM paasaa forvataa hSao.
Jao patnaI sauMdr naa haoya taao paitanau SarIr kmaJaor paDtau Jaya Co. [[maama [bnaIla kyyaama, it abba o naba va I, naba va I dvaaAa o, pa a .479].
na ohJula balaaga: laaKaao iSayaaAao $ara kuAa-na paCInaI Aokdma AsalaI gaNaataI iktaaba „naohJula balaaga‟ Co. AovauM khovaaya Co ko Aa paustak hJrta AlaInaa bayaanaaonaao saMgah Co. kmanasaIbaI Ao Co ko Jo maullaaAaoAo Aa saaMBaLaolaI dMtakqaaAao hJrta AlaInaa dohaMta baad sadIAao paCI laKaI Co, tao vaataao hJrta AlaInaI bao[jJtaI kro Co.
s~aI Ao ivaCIM Co, Jo idlanao KauSa kro Co, parMtau DMKa maarvaaqaI cauktaI naqaI.
s~aI saMpauNa- duYT Co Anao taoqaI maaoTI duGa -Tnaa Ao Co ko Aonaa vagar gauJrana Sa>ya naqaI.
s~aIAao bauiwmaaM KaamaIvaaLaI haoya Co. saarI s~aIAaoqaI paNa caotataa rhovauM.
Jo maaNasanaI naJr laagataI haoya taonao AaKaI PMdgaI JolamaaM raKavaao Jao[Ao. [[maama [bnaIla kyyaama, itabbao naba va I, pa a .320 ].
JummaanaI namaaz baad bakrInaao AagaLanaao paga laao. paura inava -s~a qa[ JaAao. tamanao Jo vyai>tanao paamavaanaI [cCa haoya taonau naama Anao saura yaasaIna laKaao. paCI maaMsanao tapaolaamaaM maukao. tao vyai>ta tamaara paomamaaM paDI JSao. [hkImaula ]mmat a t arIk o Aa oLaKaat a a ma ulla a ASarf AlaI q a ana va I $ara, “Kaa ilad” ma asa Ik, da#la ]la uma dovaba MQa ].
Jao tamao tamaara duSmananao maarvaa [cCao Cao taao, Aok paa]Mnaa TukDa ]par „AlaIf‟ qaI „taa‟ sauQaI laKaao. taonaa ]par saura Ar\rad pa@ao. paa]Mnaa paaMca TukDa krao Anao paaMca kutaraAaonao KavaDavaI dao. Aa kutaraAaonao khao ko “maara duSmananau maaMsa Kaa[ Ja.” [nSaa Allaah, tamaara duSmananaa SarIr par maaoTa Faollaa paDSao. [hvaalaa o ]par ma uJba ].
Aa Aok du:Kad baabata Co ko kraoDao inadao-Ya Anao ABaNa laaokao Aa ]paKa MDmaaM maullaaAaonao Anao saufIAaonao AiQakRta samaJo Co Anao taomanaI salaahnao Anausaro Co.
tarbauca ko baIJuM kao[paNa fLa kapataaM paholaaM taonaa ]par “fzbauha” khao Anao tamanao tao fLa KaubaJ maIZuM laagaSao. [ASarf AlaI q a ana va I, Aamaala o k uAa -na I].
Aavaa “Aamaala o k uAa -na I” Kaud kuAa-namaaM kao[ JgyaaAo Aapaolaa naqaI.
Aayaata pa@ao ko, “jyaaro Aasamaana faTI JSao.” Anao taonao laKaInao pasautaa s~aInaI DabaI JaMga par baaMQaI dao. pasautaI sarLataaqaI qa[ JSao. tao s~aInaa vaaLa kapaI, taonaI JaMgaao vaccao saLagaavavaaqaI pasautaI maaM vaQau rahta qaSao. [ASarf AlaI q a ana va I, Aamaala o k uAa -na I].
20maI sadInaa Aok mahana [slaamaIk naama AoTlao ko saa]dI Aroibayaanaa mauKya mauftaI SaoKa Abdula AzIz ibana baazo
1970maaM Aok ftavaao Aapyaao htaao. “Jo maaNasa Ao vaata maanao Co ko paRqvaI sauya -naI Aasapaasa fro Co Aqavaa taao Ao ko maanava caM$ par ]tayaao- Co, taao tao pauropaurao kaifr Co. Jo kao[ Ao vaata par Sak kro ko AavauM maanavaavaaLaao kaifr Co, taao taoAao saaOqaI maaoTa kaifr Co Anao taomanaI patnaIAao saaqao taomanaa AapaaoAapa talaak qa[ JSao. taomanaa kuTuMbamaaM lagna krvaa, taomanaa Garnau paaNaI paIvauM, taomanaI paaCLa namaaz pa@vaI ko taomanaI JnaaJanaI namaaz pa@vaI hrama qa[ JSao.”
rmaUJ pamaaDo taovaI baabata taao Ao Co ko Aa ftavaao Ao Aok namaunaao Co ko kovaI rItao AapaNaa maullaaAao, Jo kao[ taomanaI vaata naa maanao taonao kaifr Jahor krI do Co.
pasautaInaI paIDa vaKatao s~aInao “[maama mailakna u ma uva a<a a” pakDavaI dao taao pasautaI JladI qa{ JSao. [ASarf AlaI q a ana va I, Aamaala o k uAa -na I].
“hkImaula ]mmata” ASarfAlaI qaanavaInaI AaMKa ]GaaDnaarI vaQau vaataao: saMBaaoga drimayaana “Ala ma uGa na I” pa@yaa krao Anao s~aInao tamao gamavaa maaMDSaao. [ASarf AlaI q a ana va I, Aamaala o k uAa -na I].
qaanavaInaI patnaIAo paaotaanau maaoTaBaaganau paIDIta lagna Pvana paaotaanaa maa baapanaa Garo ivataavyauM htau.
ga uda ma Oq a una: [maama Abau saulaomaana JaozanaIAo mauhMmad ibana saadnao k|uM ko, huM [maama mailak saaqao htaao. [maama mailaknao pauCvaamaaM AavyauM ko SauM pau#Ya paa otaanaI patnaI saaqao gauda maOqauna krI Sako? mailako taonaa maaqaa par haqa maayaao - Anao Jvaaba Aapyaao ko “Aao mauKaa-Aao! huM Ao kyaa- paCI saIQaao naha[nao J AavaI r|ao CuM. SauM tamao kuAa -namaaM naqaI vaaMcataa ko tamaarI patnaIAao tamaarI KaotaI Co Anao JyaaMqaI caahao taomaaM pavaoSaao? [Amdata Ila karI, t afsa Ir ba UKa arI].
jyaaro kuAa-nanaI Aa AayatanauM taatpaya - Ao Co ko: samaaJmaaM jyaaro s~aIAaonao (patnaIAaonao nahIM) saamaaPk kayaa o- AMga o maLa a o t ya aro Ao va a t ana uM Qya ana raKav a uMu Ja o[Ao k o s~a IAa o Ba iva Yyana I pa o@Ina I rKa ova aLa Co. [Aayaat a 2:223].
maullaa Jlaalaud\Ina #maInaI patnaIAo ivacaayau- ko taomanaI JataIya [cCaAao marI ga[ Co. maullaanao kSfmaaM patnaInaa SaknaI JaNa qa[. Ao ra~ao taoAao paaotaanaI patnaI paasao gayaa Anao 70 vaKata saMBaaoga kyau-, tyaaMsauQaI ko taomanaI patnaIAo maafI naa maagaI. (BaaYaanao AhIM qaaoDI iSaYT banaavaI Co). [Samsa ud \Ina AKalaakI, mana akIba ula AarIfIna, pa a .70 ].
hvao JuAao! maullaao ASarFAlaI qaanavaI kovaao kcarao Zalavavaanaao payaasa krI r|ao Co. Ao J qaanavaI Jo „hkImaula ]mmata‟
tarIko paKyaata Co! tao “[mdadula maustaak‟naa paa.110 ]par laKao Co ko, “Aok saacaao AokoevarvaadI htaao. laa okaoAo taonao k|uM ko Jao Kaaorak Anao maLa baMnaomaaM Allaah Co taao baMnao Kaa[ bataava. Sa oKao paholaaM sauvvar banaI maLa Kaa[ laIQau Anao paCI Kaaorak Kaa[ laIQaao.”
baIJuM qaaoDuM vaQau &aana qaanavaI saahoba tarfqaI: ASarF AlaI qaanavaInaa gaamamaaM Aok paIr saaidk htaa. taoAao paaotaanaa iSaYyaaonao iSaKavaaDtaa ko, “Allaah isavaaya kao[ [baadtanao laayak naqaI Anao saaidk taonaa rsaula Co.” qaanavaIAo Aa iSaKaamaNanao maanyataa AapaI htaI. [fza[la o masa ud ]smaana I, [maana o Kaa ilasa, pa a .109 ].
jyaaro SaahvalaI]llaanaa paaO~a, Saah Abdula AzIz rmaJanamaaM kuAa -na pa@taa htaa, tyaaro hJrta Abau hurora nabaI(sa)nao SaaoQataa SaaoQataa tyaaM AavaI pahaoMcyaa htaa. [ftava a AzIzI, pa a .255].
Aa paNa 19maI sadImaaM!!!
Jo idvasao nabaI(sa) gauJrI gayaa tao idvasao saad ibana mauAazo ]mar fa#knaI da@I pakDI laIQaI. ]Mmaro k|uM ko “maarI da@I CaoDI do! Jao Aok paNa vaaLa tauTI gayaao taao taara maao@amaaM AokpaNa daMta baakI nahIM rho.” [[maama [bna o JrIr t abaarI, t a arIKa Ila ]maama vala ma ula uk ].
kuAa-na pamaaNao sahabaIAaonaa saMbaMQaao Aokdma maO~aIpaUNa - Anao AokbaIJanaI drkar raKava a va aLaa ht aa. [3:103].
AaKarI vaisayata: AaTlaI vastauAao maarI kbar par AZvaaDIyaamaaM bao vaKata laavaJao: duQanaao barf, icakna ibarIyaanaI, icakna paulaava paCI Balao tao bakranaao haoya (frIqaI vaaMcaao! bakranau icakna), SaamaI kbaaba, paraZa, malaa[, dhIM, maTnanaa samaaosaa, Kaasa masaur, Aadunaao rsa, safrJnanaao rsa, daDmanaao rsa, saaoDanaI baaoTla, BaoMsanau ZMDu duQa. [Ahmad rzaKaana barola va I, vasaa ya a SarIF, pa a .8 ].
Jo hkImaao AovauM maanao Co ko parNaolaI s~aI saaqao saMBaaoga krvaaqaI SarIrnao fayadao qaaya Co taoAao KaaoTa Co. kuMvaarI CaokrIAao JaoDo saMBaaoga krvaanaa GaNaa fayada Co. [it abba o naba va I, pa a .320, zaidla ma adnaa sa MdBa -q a I].
balaaAao KaoMca maaTo Jvaabadar Co. tamaaro [laaJ Jao[Ao Co? tabaIbao fkta AoTlauM J khovaanau ko “bahar naIkLa!” [[maama [bna Ila kyya Ima, it abba o naba va I , pa a .145].
vyaiBacaarIAao maaTo kuAa-na kaorDa maarvaanaI, jyaaro hdIsa paqqar maarInao maarI naaKavaanaao hukma kro Co. tamao SauM krSaao? hJrta AlaInaa hukma mauJba paholaa idvasao 100 kaorDa maarvaanaI saJa Anao baIJa idvasao paqqar maarInao maarI naaKavaanaI saJa. [[maama Ahmad ibana h Mbala, Ala balaa Ga Ila ma arIf ].
SauM da@I vagarnaa [maama paaCLa namaaz pa@vaI barabar Co?
SauM baIJa ko ~aIJa inakah maaTo patnaInaI rJamaMdI frPyaata Co?
maaoTa AalaImaaonaao [Jmaa Aok q avauM) Aok J vaata par q ayaao. Jao p aita pa a ot a ana I pa tna Ina o da orDa k o sa a MkLa vaD o ma uSkoTaT baa MQa Ina o k o ma ar maarIna o sa MBaa oga kro, t a a o p aNa baLaa tkarnaa o sa va ala pa oda na a q a va a o Ja o[Ao.
ipaya vaacakao! AavaI J baabataaomaaM ]mmatanaa khovaataa „AalaImaao‟naI baaOiQQak „da ola t a‟ vapara[ rhI Co. nabaI(sa)Ao
inazamaInaao AByaasaકma Ao J Co Jo Aa bao mauJrImaaoAo Aapyaao htaao Anao AaKaI duinayaanaa khovaataa [slaamaIk ma$saaAaomaaM BaNaavavaamaaM Aavao Co. mauKaa -[AaoqaI Barolaao Aa AByaasaકma, AllaahnaI CollaI vahI JomaaM saMgahayaolaI Co tao kuAa-nanao samaJvaa maaTo ]payaaogaI naqaI.
AaકmaNaKaaoraonao BagaaDvaa maaTonaa vazIfa (maM~aao): inazamaula maulk tausaInaa kavataranaao AaBaasa maoLavavaa maaTo Aok J ]dahrNa paurtau Co. saulaJuk rajyanaa paQaanamaM~aI tarIko tausaIAo Aok paCI Aok Aama bao raJaAaonao iSaKaamaNa AapaI ko rajyanao saurxaa vyavasqaanaI J#r naqaI. karNa ko tausaIAo davaao kyaa -o ko ma$saaAaomaaM BaNataa ivaQyaaqaI -Aao maNakanaI maaLaaAao $ara vazIfa pa@I AaકmaNakaraonao BagaaDI doSao.
45
AaJo paNa, inazamaIyaa $ara Apaayaolaa 16 vaaihyaata ]laumaao (&aanaao) mauslaIma yauvaanaaonaa Pvananaa AaZ AmaUlya vaYa- Kaa[ Jaya Co Anao taomanao Aa duinayaa maaTo nakamaa banaavaI do Co. f>ta maza Kaatar kao[ maullaanao pauCJao ko Jo ma$saamaa M taoNao AaZ vaYa- ka@yaa Co tao dsao- inazamaInaao sqaapak kaoNa htaa o? maaoTaBaagao taonao Kabar nahIM haoya.
[(a]la ]lauma Baaga 2
naa oMQa: sa MdBa -ma a M Aapa ola 2:53naa o Aqa - Baaga 2, pa ana a na Mbar 53 qaSa o.
“maara daostaaomaaMqaI EaoYZ Ao Co, Jo vaQau paDtau Kaaya Co Anao maaoTa maaoTa kaoLaIyaa Baro Co.” (gazalaI $ara Ta Mkva ama a M Aava ola Avat arNa. 2:15).
@aoraonau maaMsa ibamaarI Co Anao taomanau duQa dvaa Co. (2:36).
kuAa-nao J#rqaI @aor Kaavaa par paitabaMQa maukyaao hSao!
naastaao kyaa- vagar naahvau Anao paCI naastaamaaM ivalaMba maaNasanao maarI naaKaSao. Jao tao bacaI JSao t aao manao navaa[ laagaSao. [gazala I $ara Ta Mk ola u [maama SaaFIna uM Avat arNa, (2:39)].
„ikmaIyaaAo saAadta‟ ivaYao khovaaya Co ko tao „hujJta ula [slaama‟ hzrta Abau hmaId [maama gazalaInaI savaao-<ama rcanaa Co. maullaaAao Anao saufIAao Aa rcanaanao vaYaa -oqaI &aananaa s~aaota tarIko folaavaI r|a Co. Aa paustak Jo AhIM hvaalaaAao maaTo vaaparvaamaaM AavyauM Co, tao madInaa pablaIkoSana kMpanaI, ma.A. Pnnaah raoD, kraMcaI, paaikstaana $ara CapavaamaaM Aa vaola Co.
Aa paustaknau Anauvaad „maaOlaanaa‟ maaolvaI Kaitaba Aazma AalaI Jnaaba mauhMmad sa[d Ahmad na>Saba MdI saah oba, Ka it aba masPd, data a ga MJbaxa, la aha or Wara Janya uAarI 1986maaM qayau htau.
Karaba vaMSanaI s~aI hMmaoSaaM Karaba saMskaraovaaLaI haoya Co. AoTlao J, Aa Aok mah<vanaao inayama Co ko AavaI s~aI saaqao lagna krvaaqaI bacavau Jao[Ao. (pa a .na M. 261 ).
“t amaaramaaMqaI EaoYZ Ao Co Jo vata -namaaM Ea oYZ haoya.”naao J BaMga naqaI krtaa, parMtau s~aI Jata ]par humalaao kro Co Anao pau#Yaaona o baakata raKao Co.
nabaI(sa)Ao zOd ibana harIsanao k|uM ko, “tau maarao Baa[ Co Anao maarao maaOlaa Co.” Aa saaMBaLaInao zOd zumavaa laagyaa. (pa a .na M. 419).
gazalaInaa bacaavamaaM Aok du:Kad vaata „malfuJata Ao ma>kI‟maaM laKavaamaaM AavaI Co ko, „maa Ola a‟ Sabdnaao Aqa- gaulaama paNa qaaya Co. Aa ikssaamaaM zOdo zumavaanaI kao[ J#r nahaotaI karNa ko khovaamaaM Aavao Co ko tao paholaaM paNa nabaInaa gau laama J
htaa. „malfuJata Ao ma>kI‟ Ao vaata paNa laKao Co ko zOd AoTlaa maaTo zumavaa laagyaa htaa karNako taomaNao taomanaI patnaI zOnaba nabaI(sa)nao AapaI htaI.
rsaulaullaaho k|uM Co ko, “Allaahnao Ao vaata krtaaM baIP kao[ vaata vahalaI naqaI ko BauKyaa Anao tarsyaa rhovaamaaM Aavao. taonau [naama paNa AoTlau J Co JTlauM maaomaIna kaifrao saaqao laDo taomaaM Co.” namaaz, raoza Anao Jnasaovaa taao Aa savaabanaI naPk paNa naa AavaI Sako. (pa a .na M. 483).
Co. nabaI(sa)Ao manaa[ frmaavaI htaI ko, “[slaamamaaM vaOragya naqaI.” k uAa-na Aayaata 28:77maaM h ukma Aapao Co ko paaotaanaao Aa duina ya ana a o Baaga Ba ula I na a Jvaa o. tamao naaoMQa krI ko ibanamauslaImaao vaOragaIAaoqaI paBaaivata qaaya Co karNa ko Aa iflasaufI [slaamanaa mama-nao maarI naaKao Co.
Aok valaIAo saacauM J k(uM Co ko, “manao isaMhnaao AoTlaao Dr naqaI, JoTlaao ikSaaoravasqaamaaM rholaa CaokranaI vaasanaanaao
laagao Co.” (pa a .na M. 497 ).
49
da]d paaotaanaI AaMKaaonao laIQao gaumarah qayaa. (Anao paaotaanaa paDaosaInaI patnaI saaqao zInaa AoTlao ko vyaiBacaar kya-u). (pa a .na M. 497 ).
kuAa-na Ao baabata KaatarIpaUva -k kho Co ko drok payagaMbanau caarI~a inaYklaMk htau.
hzrta Abau bakr isad\Ik paaotaanaa maao@amaaM kaMkra BarI raKataa htaa JoqaI taomanaaqaI baaolaaya nahIM. hzrta Abau bakr [slaamaI rajyanaa Aok mahana KalaIfa htaa. (pa a .# 505).
kao[ ko taao gazalaInaa maao@amaaM kaMkra Barvaa Jao[taa htaa.
Ao Aok du:Kad baabata Co ko Aa pakarnaI vaataa -Aao „[slaama I‟ ma$osaaAao Anao masPdaomaaM iSaKavaaDvaamaaM Aavao Co. caao>ksaqaI Aa Ao [slaama naqaI Jo mauhMmad(sa) Aa duinayaamaaM laavyaa htaa. sar saOyad AhmadKaananaa SabdaomaaM khIAo taao,
“mauslaImaao maaNasaaoAo banaavaolaa Qama- par caalaI r|a Co.” Allaamaa sar [kbaalao taonao „AJmaI‟ AoTlao ko „pardoSa I‟ [slaama
k|ao htaao. Allaamaa [naayataullaah Kaana Ala maSarIkIAo taonao naama Aapyau htauM “maaolava Ika galat a mazhba”. maoM taonao naama
Aapyau Co “na Mbar bao [slaama”. Allaamaa [kbaala mauJba, paaikstaana banaavavaa paaCLanaao hotau Aa „AJmaI‟ [slaamanao nabaI mauhMmad(sa)naa saacaa [slaamaqaI badlaI naaKavaanaao htaao.
Ao samaJvauM GaNau sarLa Co ko mauslaImaaonaI mausaIbataao Anao paDtaInau karNa Aa „na Mbar ba o [slaama‟ Co. saacaao [slaama PvaMta Co Anao kuAa-namaaM sacavaayaolaao Co, Jao ma uslaImaao taonaa tarf Juvao taao!
50
sahabaaAao Anao mauJrImaao „saata sahabaIAaona I Pvanakqaa‟
nabaI(sa)naa maRtyauM paCI paaMca isavaayanaa tamaama sahabaIAao paaKaMDI banaI gayaa htaa. baIP Aok rIvaayata mauJba ~aNa. Aa paaMca htaa: salamaana, imakdad, Abau zr, Ammaar Anao huzOfa. [[bnao hJr, tahzIbaula t ahzIba, pa a .na M. 8 ].
~aNavaaLaI rIvaayata Collaa bao JNanao baakata raKao Co.
AapaNaa maullaaAaonao hJu paNa saMtaaoYa na qayaao Anao taoqaI Aok Dgalau AagaLa gayaa. vaaMcaao Aa tafsaIr: Jao imakdad Anao Abau zrnauM [maana salamaananaa [maana saaqao sarKaavavaamaaM Aavao, taao tao baMnao kafIr laagao. [[bna o hJr, t ahzIba ula t ahzIba t a q a a ba IP GaNa I iktaabaa o].
vaah! nabaI(sa) fkta Aok J [maanavaaLaanao Aa QartaI par CaoDI gayaa htaa.
[[bna o ma aJah,baaba ula mana a isak iFla hJ, 4:286].
nabaI(sa)naa sahabaIAao taomanaI drok vaata par Amala krvaanao paaotaanaa maaTo gava -naI vaata samaJtaa htaa.
Abdullaa [bnao ]MmarqaI irvaayata Co ko, “ huM Aok idvasa maara Garnaa Capara par ca@yaao Anao JaoyauM taao nabaI(sa) bao [MTao par Jo#salaoma tarf maao@uM krInao baoZa htaa Anao paayaKaanau krI r|a htaa.” [ba uKa arI, saa t a sahaba IAa ona I
Aayaataullaa saOyad husaOna laKao Co ko “Allaah Anao rsaulao s~aIAao saaqao mautaanaI (hMgaamaI lagnanaI) CuT AapaI Co.”
bauKaarI Anao mauslaIma Aa CuT rIvaayatamaaM laKao Co Anao „masanad Ao Ahmad ibana h Mbala‟ paNa AamaaM paaCLa naqaI. “hJrta ]Mmaro AllaahnaI Aa kRpaa par paitabaMQa maukInao vyaiBacaarnaa drvaaJa KaaolaI naaKyaa.”
51
Ao vaata sava- saamaanya Co ko vaOSyaaAao paaotaanaa QaMQaanao Cupaavavaa maaTo „mautaah‟naI paqaanaao ]payaaoga kro Co. SauM hMgaamaI lagna Anao vyaiBacaarmaaM Baod krvaao Sakya Co?
hJrta ]Mmar kuAa-nanaI AayaataaoqaI ibalakula bao Kabar htaa. [Aayaataullaa saOyad h usaOna GaNaa baQaa Junaa saMdBaa o- Aapa o Co. sa a t a sahaba IAa ona I Pvanakqaa , pa a . 59].
kabaanaao kaLaao paqqar Allaahnaao JmaNaao haqa Co. Jo taonao haqa lagaavao Co tao Allaah saaqao haqa imalaavaI r(ao Co. [t a arIKa Kat a Iba bagadadI, ~aNa sahaba IAa o iva Ya o, 9:328 ].
fKa#d\Ina razI paaotaanaI tafsaIrmaaM laKao Co ko, JMgao ]hud drimayaana, hJrta ]Mmar DuMgar ]par bakrInaI Joma ca@I gayaa htaa Anao hJrta ]smaana AoTlaa dur BaagaI gayaa htaa ko taomanao paaCa AavataaM 3 idvasa laagyaa htaa . [saat a sahaba IAa ona I Pvanakqaa ].
AayaoSaaAo frI Aok vaKata nabaI(sa)naa vaaLaaomaaM haqa naaKyaa. taomaNao k|uM, „taarao Sayataana taarI paasao AavaI gayaao Co!‟ [ba uKa arI, inaSaa[, baaba Ila ga Ora Baa. 2naa hava ala aAa oq a I Aayaa t a ulla a h usa Ona ].
nabaI(sa)naI Aadta htaI ko jyaaro ratanaI safr haoya taao taoAao AayaoSaa saaqao saMBaaoga pasaMd krtaa. Aok ra~ao hfsaa nao Aa h>k Jao[taao htaao. taoNaIAo AayaoSaanao ivanaMita krI ko taonaI saaqao }MT badlaI lao. Aama hfsaa }MT par nabaI saaqao ra~ao sau[ ga[. savaaro AayaoSaaAo paaotaanaao Aok paga drmaaM naaKaI dIQaao Anao firyaad krI ko, “ga[ ra~ao manao AoTlau ~aasadayak laagyau (saMBaaoganaa ABaavaqaI) ko manao taonaa krtaaM vaIMCIM ko saapanaa DMKa maMJur Co.” [saata sahaba IAa ona I
laagao Co ko irvaayatakarnao magaJ nahIM haoya. tao AapaNanao ivaevaasa Apaavavaa maaMgao Co ko nabaI(sa) AdalataI saunaavaNaI ivanaa J saJa Aapataa htaa.
baIJa vaNa-na mauJba mauJrIma kuvaa naPk pakDayaao htaao. tamanao Kabar Co ko mahodI maa]dnaa Aok mahtvanaa kamamaaM kaopTIk maarIyaa Anao AayaoSaana o kabaraomaaMqaI KaaodI ka@I, taomanao vyaiBacaarnaI saJa#pao paqqarao vaDo maarI naaKaSao. [pa a.na M. 62, saa t a sahaba IAa ona I Pvanakqaa, „maa Ola ana a‟ ma uh Mmad manzur naa Oma ana I, iSa ya a Sa uM Co? ].
AayaoSaa irvaayata kro Co ko nabaI raozanaI halatamaaM taonaI PBa causyaa krtaa htaa. [masanad Ao Ahmad 6:123, Aba u da]d 15:237, ba OhakI 4:234 ].
SauM Aa ~aNa [maamaaonao Sarma naa AavaI?
vaacakaoAo Kaasa naaoMQa laovaI ko Aa pakrNanaI baQaIJ maaihta I iSayaa Aayaataullaa saOyad mauta -za husaOna nasaIr
ifraoJabaadInaI iktaaba „saata sahabaIAaonaI Pvanakqaa‟maaMqaI laovaamaaM AavaI Co. maoM paaotao GaNaa hvaalaaAaonaI tapaasa krI Co Anao taonaao Ao davaao saacaao Co ko Aa maaihtaI saunnaI iktaabaaomaaMqaI laovaamaaM AavaI Co.
hvao JuAao baoSamaI- Aadrpaa~a [maama Ahmad ibana h Mbalana I : saohlaa naamanaI Aok s~aIAo [maanavaaLaaAaonaI maa AayaoSaanao k|uM ko, “maara paitanaao Jvaana naaokr salaIma maarI saamao kyaarok haJr qaaya Co, jyaaro ko huM ra~ao Aokdma paataLaa Anao paardSa-k kpaDamaaM hao]M CuM.” AayaoSaaAo saohlaanao salaah AapaI ko salaImanao paaMca vaKata paaotaanaa stananauM duQa ipavaDavaI do. AayaoSaa paaotaanaI bahonaao Anao Ba~aIPAaonao salaah AapataI ko “kao[ gaOr mahrma pau#Ya tamaara Garo vaarMvaar Aavataao haoya taao, taonao paaotaanau stanapaana paaMca vaKata kravaI dao. Balaonao tao vyai>ta pauKta vayanaI haoya.”
[masanad Ao Ahmad ibana h Mbala, 6:27 ].
AhIM „saata sahabaIAaonaI Pvanakqaa‟naa ricayataa hJrta AayaoSaa Anao [maama hMbala par Aok mahtvanaI vaata naJr
AovaI paNa hdIsaao Co, Jo kho Co ko nabaIAo ]Baa ]Baa paoSaaba krvaanaI manaa[ frmaavaI Co. kao[ navaa[ naqaI ko iSayaa Anao saunnaI maullaaAao vaccao takrarnaao ivaYaya ko maud\ao paoSaaba krvaanaao Co.
caalaao! Aa pakrNanaao AMta laavaIAo frIqaI kuAa -na tarf J[nao.:
sahabaaAao Aokdma vafadar Anao vyavaha# [maanavaaLaaAao htaa Anao ta oAao saa OqaI saara svaBaavanaa htaa. (8:74)
ta oAaomaa M AokbaIJa maaTo Ka ubaJ pa oma, laagaNaI Anao maana hta uM. (3:103)
Allaah ta omanaaqaI Ka uSa htaa o Anao ta oAao AllaahqaI Ka uSa htaa . (9:100).
54
vastau vaOivaQya
AhIM Jao[Ao hvao [slaamanaI khovaataI paiva~a iktaabaaomaaM Aavaolaa koTlaak ]dahrNaao. Sau M tamao maanaI Sakao ko mauslaImaao ko kao[paNa bauiwSaaLaI maaNasaao Aavaao kcarao paoda krI Sako?
BaartamaaM Allaaho paaotaanauM naama KvaaJa garIba navaaz raKyau htauM. [malf uJat a o icast a I AJma orI, 4:149 ].
huM vaIsa vaYa- sauQaI KaaQaa paIQaa vagar ]Baao r|ao, karNako huM icaMtana krI r|ao htaao. [rahta Ila k ula uba, inazama ud \Ina Ava ila ya a ].
hdIsaaonaI irvaayata krnaara paaotao [radao naa haovaa CtaaM Ju=uM kho Co. [[maama mauslaIma, sahIh mauslaImanaI pastaavanaa, [Ppta, pa a . 13 – 14].
hJrta AlaIAo magarIbanaI namaaz pa@avaI, parMtau taoAao Sarabanaa naSaamaaM htaa Anao taoqaI KaaoT Mu pa@yaa htaa. [Aba u da]dna I hdIsa, isarat a unnaba I iSabla I na a Oma ana I, 2:88 ].
“huM Jahor k#M CuM ko Samsa tabaroz Ao maarao „Samsa‟ AoTlao ko „saUya-„ Co Anao tao maarao Kauda Co.” Aa vaa>ya ]par TIppaNaI krtaa [bnao bahma laKao Co ko maullaa #maI samalaIMgaI saMbaMQa raKanaar (haomaaosaokcyaula ko gao) htaa Anao taoAao Samsa tabaroz naamanaa Caokranaa }MDa pa`omamaaM htaa. [#ma Ina I masana va I par [bna o bahmana I sama Ixa a ].
[maanavaaLaaAaonaI maa, hfsaaAo nabaInao kaopT maarIyaa saaqao saMBaaoga krtaa Jaoyaa Anao taoNaIAo taomanao Kauba Zpakao Aapyaao. [iSarat a unnaba I 1:131, iSabla I na a Oma ana I, t abarana Ina a hvaalaa q a I ].
Ao s~aI ko JoNao naanaI baaLakInao PvataI dfnaavaI tao Anao Jo baaLakInao dfnaavavaamaaM AavaI tao baMnao nak-maaM JSao. [imaskat a, baaba ula kdr vala [maana ].
baa[balanaI saaqao Kauba saara saaqaIdarao Co Jo Allaahnao maaNasa Jovaao Aakar Aapao Co Anao taonao AakaSaaomaaM baosaaDI raKao Co.
Aok maaNasao paaotao kuMvaara haovaanaI firyaad krI. nabaI(sa)Ao taonao Aok kbautarInao patnaI banaavaI laovaa k|uM. [[maama Ala ma uhd\Isa Ina Ala kyya Ima I, it abba o naba va I, Ala ma Ina arIla hna If pa a . 106, zaidla ma ad ].
SayataananaI paaCLa BaagaI r|ao Co.” [Aba u da]d 4940, [bna o ma aJah 3765, h Mbala 2:356 ].
koTlaak paaKaMDI laaokaonao hJrta AlaI paasao laavavaamaaM Aavyaa Anao taomaNao Aa laaokaonao saLagaavaI dIQaa. [ba uKa arI, iktaba ula ma ut a -dOna ].
SauM hJrta AlaI kuAa-na iva#QQanau kao[ kaya - krI Sako?
55
AlaI paasao AaKauM kuAa-na htau. Abau bakr Anao ]Mmaro tao laovaanaI naa paaDI. AlaIAo k|u, “maarao vaMSaJ „mahodI‟ Aanao
laaokao sauQaI pahaocaaDSao Anao taonaao Amala kravaSao.” [Fsla ula iKat a aba, imaskat a Ila Asarar pa a .37 ].
SaoKa Abau bakr iSablaIAo paaotaanaa iSaYyaaonao navaa o klamaao iSaKavaaD\yaao: “Allaah isavaaya kao[ [baadtanao laayak naqaI Anao iSablaI taonaa rsaula Co.” Jao kao[ vaaMQaao ]Zavatau taao khI dotaa ko, “huM taao f>ta parIxaa la[ r|ao CuM.” [malfuJata Kva aJa inazama ud \Ina Ava ila ya a, fvaa[la [la fvaad pa a .404 ].
laaokaonaI Qama- baabatao maanyataaAao Alaga Alaga haoya Co. huM yahudI Qama -, ihndu Qama-, iKastaI Qama- Anao paarsaI Qama-maaM maanau CuM. [[bna o ArbaI, fsa usa ula h ukma ].
nabaI(sa)Ao Aok vaKata kabaamaaM kaifraonaI haJrImaaM namaaz pa@taa htaa. Sayataanao taomanao Aa Sabdao khovaDavyaa, “Aa maUita-Aao laata, manaata Anao ]za paUJinaya Co Anao taomanaI isafarISa kbaula krvaamaaM AavaSao.” [[maama t abarI, isarat a unnaba I, iSabla I na a Oma ana I 1:146 ].
[maama Ahmad ibana hMbalao k(u, ~aNa pakarnaa paustakaonaao Co Jomanaao kao[ AaQaar pauravaao naqaI. nabaI(sa)naa yauwao, taomanaa sapanaaAao Anao taomanaa $ara krayaola tafsaIr.” [isarat a unnaba I, Allaama a iSabla I na a Oma ana I, 1:27 ].
AlaInau kuAa-na GaNauM maaoTu Anao badlaayaa vagarnau Co. [Anavaar naa Oma ana IAa, ma uhd \Isa na[mat a ulla a Ala JzOr ].
kao[ naqaI bataavatauM ko Aa kuAa-na >yaaM Co?
nabaI(sa)Ao k|u, “maoM Allaahnao sapanaamaaM Aok yauvaana maaNasanaa #pamaaM Jaoyaao, Jonao Gaa+a vaaLa htaa, laIlaa kpaDa, saaonaorI cappala Anao saaonaana u AavarNa taomanaa maao@a ]par htau.” [dr ktaana I 2:357, tabarana I, ba OhakI ].
vaacakao naaoMQa lao ko Aa paustakmaaM baIP GaNaI vaataa -Aao laKavaamaaM AavaI Co JomaaM Allaahnao s~aInaa sva#pamaaM dSaa -vaola Co.
kuAa-na Aovaa laaokao $ara Baogau krvaamaaM Aavyau Co JoAao paapaIAao htaa. [Allaamaa baakIr maJlaIsaI, imarat a ula ]la uk, Sarah ]sa ula 1:171 ].
Pbaa[la Wara laavavaamaaM Aavaolau kuAa-na 17000 Aayaataao Qaravatau htau. hvao taonaI AMdr 6200qaI qaaoDI vaQaaro Aayaataao J bacaI Co. [fsla ula iKat a aba pa a .338 ].
parMtau Allaah taao kuAa-nanaI ihfaJta paaotao krvaanaao vaayadao Aapao Co. Jo maaTo kuAa-nanaI Aa Aayataaoo JaovaI: (15:9,
75:17-18, 85:21-22).
isa<aor kuroSaIAaonaa naama kuAa-namaaMqaI ka@I naaKavaamaaM Aavyaa Co. nabaInao ~aasa Aapavaa maaTo f>ta AbaI lahbana Mu J naama raKavaamaaM Aavyau htau karNako tao taomanaa kaka htaa. hJrta AlaI [bnao nabaatanao khI r(a Co. [t afsa Ir imarat a Ila Anava ar].
56
GaNaI ifkanaI iktaabaao JovaI ko „ftaavaa AalamagaIrI”, kanaunaI pa>kDmaaMqaI bacavaanaa rstaa bataavao Co. Aa pakrNaao
„iktaabaula h{la‟ (kayadanao Cotarvaanaa rstaa) tarIko AaoLaKaaya Co. pa a .na M.408 ]par Aa ivaSaaLa paustak salaah Aapao Co ko “caaorI krvaanaao saaOqaI JaoKama ivanaanaao rstaao Ao Co ko bao caa orao haqa imalaavaI lao. Aok caaor Gausavaanaao rstaao banaavao Anao baIJao paholaaAo banaavaolaa rstao AMdr J[ saamaananaI caaorI kro Anao Aa saamaana paholaa caaornao AapaI do Jo bahar ]Baao Co. baMnaomaaMqaI kao[nao paNa kayadakIya saJa nahIM qaaya.”
frIstaaAao [maamaao maaTo Aovaa saMdoSaaAao laavao Co Jo nabaIAaonao paNa nahaotaa Apaayaa. [tafsaI#la baurhana 4:484 ].
ipaya vaacakao, hdIsa, [itahasa Anao isartanaI GaNaI iktaabaao nabaI(sa)naI maaotanao GaNaI ibahamaNaI rItao vaNa-vao Co. Ao GaNau J du:Kadayak Co ko Aa vaata AhIM frIqaI laKavaI paDo Co. Aa vaataa -Aaonaao AMta Ao khInao qaaya Co ko nabaInaI AaMKaao
vaodnaaqaI pahaoLaI qayaolaI Anao Cta tarf takayaolaI htaI. taomanaa kaka Abbaasao k|u htau ko, “huM maara kuTuMbanao JaNau CuM. taoAaonaa maao@a maaota vaKatao badlaa[ Jaya Co.” Aa J [itahasanaI iktaabaao AapaNanao kho Co ko sahabaIAaoAo nabaInaI laaSanao ~aNa idvasa CaoDI dIQaI htaI. maullaa Jlaalaud\Ina #maI Aa GaTnaa par duhao laKao Co ko:
sahaba IAa ona o duina ya ana a o p a oma AoTlaa o htaa o k o, t a omaNa o naba Ina o kFna Ana o dfna vagar Ca oDI dIQa a .
kuAa-nanao Baogau krvaanau Anao gaaoZvavaanau kama Aovaa maaNasanao (hJrta ]smaananao) saaoMpaayau htau, Jo Allaahnaa daostaaonaao duSmana htaao. [Aohta IJaJ tabarasa I pa a .132 ].
kuAa-nanaI AMdr Aovaa GaNaa pauravaa maaoJud Co Jo saaibata kro Co ko kuAa-na paustaknaa sva#pamaaM nabaI(sa)naa PvanakaLa
drimayaana J paapta htau. Qyaana Aapaao taao kuAa-nanaI Sa#Aata J Ao AayaataqaI qaaya Co ko, “Aa Ao paustak Co Jonaa ivaYao kao[
Sak naqaI.”
[maama baakIro k(u htau ko, “fhSaanaao Aqa- qaaya Co Abau bakr, maunakrnaao Aqa - Co ]Mmar Anao baaGaInaao Aqa- Co ]smaana. [[maama baakIr kho Co da]dna o, t afsa Ir imarat a ula Anava ar pa a .258 ].
„Allaah iSak- isavaaya baQauM J maaf krI doSao.‟ Aa Aayaatanaao Aqa- qaaya Co ko tao baQaanao maaf krI doSao isavaaya ko JoAao AlaInaI ivalaayata ]par [maana nahIM laavao. [t afsa Ir AayaaSa I 1:24 ].
nabaI Ayyauba ibamaar paD\yaa karNako taomaNao AlaInaI ivalaayata ]par Sak kyaao - htaao. [t afsa Ir imarat a ula Anava ar pa a .70 ].
frIqaI, hJarao vaYa - paholaaM!
[maama rzaAo k|u ko, “70,000 duinayaaAao f>ta Aok J kama maaTo banaavavaamaaM AavaI. Ao kama Co Abau bakr Anao ]Mmar par gaaLaao varsaavao. [t afsa I#la ba urhana 4:47 ].
paholaa ~aNa KailafaAaonaa (Abau bakr, ]Mmar Anao ]smaananaa) samayao saacau KaaoTMu banaI gayaMu Anao KaaoTuM saacauM. [Aohta IJaJ tabarasa I pa a .154 ].
Allaahnau vyai>tatva AoTlao AlaI, Anao AllaahnaI [baadta AoTlao AlaInaI ivalaayata, [maamata Anao iKalaaftanaao isvakar krvaao. [imarat a ula Anava ar pa a .59 Ana o 232 ].
[maama Jafr saadIko k|u, “Amao [maamaao salaata, zkata, saaOma Anao hjJ CIAo, Amao J ma>kah Anao kabaa CIAo Anao AmaoJ Allaahnau maao@uM CIAo.” [imarat a ula Anava ar pa a .217 ].
valaInaao drjJao nabaI krtaaM paNa vaQaaro ]Mcaao haoya Co. [Sa oKa Abdula fzla saarsa I, malf uJat a pa a .131 ].
[maama Jafr saadIk kho Co ko “salaatanaao Aqa- Co nabaI, AlaI, faitamaa, hsana Anao husaOna. kuAa-namaaM „salaataIla vaustaa‟naao Aqa- Co AlaI.” [t afsa Ir Aayaasa I 1:127 ].
baar [maamaaoAo J baQau banaavyau Co, taoAao J pau#M paaDnaara Co Anao taoAao J Pvana Anao maRtyau ]par kabau Qaravao Co. taoAaoJ laaokaonao Jnnata Anao JhnnamaaM maaoklao Co. [imarat a ula Anava ar pa a .67 ].
jyaaro mausaaAo Allaahnao JaovaanaI ivanaMtaI krI taao isanaa[ pava -tanaa TukDa TukDa qa[ gayaa. mausaaAo Jo naur Jaoyau htau tao Fkta AlaInaa iSaYyanau htau Anao taonaa vaDo J pava -tanaa Bau>>a baaolaI gayaa htaa. [t afsa I#la ba urhana 2:35 ].
[maama Jafro k|u, “huM AovaI rItao baaolau CuM ko Aok vaatanaa isa<aor Alaga Alaga Aqa - qaaya Co. huM Ao J Aqa- la]M Cu, Jo maarI [cCa haoya.” [Asaasa [la ]sa ula pa a .65 ].
Faitamaanau „maSaf‟ (Qaaima-k gaMqa) tamaara kuAa-na krtaaM ~aNa gaNau maaoTu Co Anao taomaaM tamaara kuAa-nanaao AokpaNa Sabd naqaI. [Aba u baSa Ir, ]sa ula o kafIna o samaJava t a a M kh o Co].
>yaaM Co Aa „maSaf‟?
Jo paaotaanaao Qama- Cupaavao Co, taonaI Allaah Kauba [jJta kro Co. Jo Jahor kro Co taonaI Allaah bao[jJtaI kro Co. []sa ula o kafI baaba t a ikyya ah ].
taikyyaah (satyanao Cupaavavau) Ao Qama-naao paayaao Co. [ASa-SaafI 1:72].
[maama tabaarI iSayaa htaa. parMtau paaotaanaI Jatanao taikyyaahnaa isawaMta pamaaNao saunnaI tarIko AaoLaKaavataa htaa. [Allaamaa t amannaa [maadI, t asa va Ir ka dusara #Ka ].
JuAao! Aa nabaI(sa)naa naama par mauKa-taaBarI vaata: maMgaLavaar Ao laaohInaao idvasa Co. Aa idvasao laaohI inakLavaanau baMQa qatau naqaI. [Aba u da]d, hdIsa na M.3862 Ana o ba uKa arI ].
frI JuAao! itarmaIzInaI hdIsa nabaI(sa)naa naama par Aok du:Kad bakvaasa naaoMQao Co: saata Aasamaana ]par Aok drIyaao Co. Aa drIyaamaaM saata pahaDI bakraAao }Baa Co. Aa ivaSaaLakaya bakraAaonaI paIZ par Allaahnau „ASa-„ Co!
„bauKaarI SarIf‟naI caavaIAao laKaI Co. taoAao irvaayata kro Co ko “[maama mailak Anao [maama SaafI paaotaanaI patnaIAao saaqao gaudamaOqauna krtaa htaa Anao taonao hlaala samaJtaa htaa.” [ba uKa arInaa sa Mga hna I ca a va IAa o].
nabaI(sa)naI masPdmaaM Aok KaubaJ sauMdr s~aI namaaz pa@vaa AavataI htaI. koTlaak sahabaIAaoAo CollaI hraoLamaaM }Baa rhovaanaao inayama banaavyaao, JoqaI taoAao taonao Jao[ Sako. [maama itarmaIzI taomanaa saMklanamaaM kho Co ko kuAa -nanaI Aayaata “Amao JaNaIAo CIAo, Ao paholaaAaonao Anao CollaaAaonao” Ao Aa sahabaIAaonao laagau paDo Co!
jyaaro kuAa-na kho Co ko „tamaarI s~aIAao tamaara Anao tamao tamaarI s~aIAaonaa paaoSaak Cao‟ taao taonaao Aqa- qaaya Co ko „tamao paita patnaI paqaarImaaM paaoSaak ]taarao Anao AokbaIJanao vaLagaao.‟ [[maama [bnaIla kiyyama, itabba o naba va I pa a .481 ].
[maama Ataa kho Co ko, “Ao vaatamaaM kao[ KarabaI naqaI ko tamao gaBa-vataI dasaImaaM gamao tyaaMqaI JaAao (saMBaaoga krao).”
[ba uKa arIna I samaJNa, ma a tbaa na ur ma uh Mmad 1:492 ].
bao Jatanaa saapa Aovaa Co Jo maaNasanaI AaMKamaaM f>ta naJr naaKaInao AaMQaLaao krI do. [[maama [bnaIla kiyyama, it abba o naba va I, [maama ma usla Imana I hdIsana I samaJNa Aapat a a M JNaa va o Co ].
naaoMQa: ]parao>ta ]dahrNaao taao f>ta qaaoDa namaunaa J Co, Aa AMta ivaihna mauKaa -maInaa BaMDarnaa. SauM Ao samaJvau AGa#M Co ko mauslaImaaonaI halata dyaaJnak koma Co? paCI Balaonao tao duinayaanaa kao[paNa BaagamaaM koma naa rhotaa haoya. Aa Ao vaatanaao paNa Kaulaasaao kro Co ko vahI gayaolaI koTlaIk sadIAaomaaM koma mauslaIma ]mmata naaoMQa laova aya taovaao AokpaNa vaO&aainak AapavaamaaM inaYfLa rhI Co.
60
saacaa AastaIknaa Avalaaoknaao „fzIla ]la uma o dIna Iya a ‟, sva . Ea I Da o. k opTna masa udud \Ina ]smaana I (ma Rt ya u 1985).
Kaasa naaoMQa laoSaao ko mauslaImaaonaa Aa mahana SauBaicaMtako ma$saaAaonau Ao J iSaxaNa laIQau htau Jo AapaNaa maullaaAao maoLavao Co. parMtau AllaaAo taomanao Aok ivacaarSaIla magaJ Aapyau htau.
AllaahnaI AaMKaaomaaM duKaavaao qayaao Anao baQaaJ frIstaaAao taomanao sahanauBauitaqaI maLavaa gayaa. Allaah vaarMvaar nauhnaa paur vaaLaI baabatao rDyaa krtaa htaa. [[maama SaohrIstaanaI, Ala maIlaIla vala inahala 1:97]. AavaI paIDa krbalaanaI GaTnaa maaTo paNa rDInao qa[ htaI. [malah uf, maktaala Ila h usa Ona Ana o Aavaa ba IJa pa ust aka oma a M].
Allaah paaotaanaI KausaI-maaM baosao Co, parMtau KaursaI taomanaa pagamaa AovaI laagao Co Jovaa ko saonDla haoya Co. [t abaarI 1:21].
SauM tamanao Aa vaatamaaM kao[ Aqa - doKaaya Co?
maoM Allaahnao Aok laaMbaa vaaLavaaLaI yauvaana s~aI tarIko Joyaao. hzrta Abdullaa [bnao Abbaasao k|u ko, “f>ta paagala maaNasa J Aa hdIsanaao [nkar krI Sako Co.” [ma ullaa AlaI karI, maaozAata Ao kbaIr AoTlao k o „mahana banaa vaT‟].
Saah valaI]llaaAo „duro- saamaIna‟ iSaYa-k hoZLa 40 hdIsaao banaavaI htaI. tao davaao krtaa ko nabaI(sa) GaNaI vaKata taomanaI paasao Aavyaa Anao Aa k(uM Anao paolau k(uM. [masa udud \Ina ]smaana I, [maana o Kaala Isa pa a .74 ].
maullaa mauhmmad kasaIma naanaaotvaIAo sapanaamaaM Jaoyau ko taoAao Allaahnaa KaaoLaamaaM baoZa htaa. [maullaa mauhmmad kasa Ima na ana a ot va Ina u Pvana carI~a, ma ulla a ma uhmmad ya ak uba na ana a ot va I ].
Aa baMnao maullaaAao bahu paKyaata JqqaabaMQa maullaaAao paoda krnaar Baartanaa „da#la ]lauma‟, dovabaMQanaa saMsqaapakao htaa. hvao ivacaarao ko Aamanaa iSaYyaaonaI halata kovaI hSao!
Jao tamao JmaInamaaM Aok daorDu ]MDo sauQaI laTkavaSaao taao tao AllaahnaI ]par paDSao. [itarmaIzInaI hdIsa, t afsa Ir sa ura Ala hd\Id 2:530].
yaad rho! Aa hvaalaaAao „[maanao KaalaIsa‟maaMqaI laovaamaaM Aavaolaa Co. maoM paaotao AamaaMnaa GaNaa hvaalaa cakasyaa Co Anao tao saacaa Co.
marolaaAaonao kbarmaaM savaala pauCvaamaaM AavaSao, “taarao rba kaoNa Co? taarao nabaI kaoNa Co? taarao Qama - kyaao Co?” Jao Jvaaba AavaSao ko, “Abdula kadIr PlaanaI”, taao taoAao parIxaamaaM safLa qaSao. [malafuJata o Plaana I – ma a o{na ud \Ina icast a Ina I TIppaNa I].
baIJa Aok nabaI AavaSao Anao taoAao Abdula kadIr PlaanaInaI paaCLa caalaSao. [Ahmad rzaKaana barolavaI, hdaAok baKSa ISa kama Ila pa a .120 ].
AllaahnaI bao[jJtaI krtaaM „valaI‟naI bao[jJtaI vaQaaro saJapaa~a haoya Co. [ma ullaah ASarfAlaI q a ana va I, Ala ASarf maa isak, na va ombar 1991, paa .23 ].
kuAa-nanao samaPnao vaaMcavaanaao payatna naa krSaao, nahIM taao gaumarah qa[ JSaao. [maullaah ASarfAlaI qaanavaI, fJa[la o Aamaala pa a .216].
Aok namaaz kza krnaar vyai>ta nak-maaM 20 kraoD vaYa- sauQaI saLagaSao. [maullaa zkrIyaa k MQaalavaI, fJa[la o Aamaala pa a .317 ].
Aa pamaaNao maullaa kMQaalvaInao paNa nak-naI AaganaI maza maaNavaanaI AaSaa Co.
[slaama yaa maslak parstaI
„[slaama yaa maslak parstaI‟ Ao paNa Dao. masaudud\Ina ]smaanaI Wara laKaayaola Aok mah<vanau paustak Co. „maslak parstaI‟ Ao ifrkavaadnaao samaanaaqaI- Sabd Co. paanaa naM.154 ]par taoAao laKao Co ko: kuAa -na pamaaNao kao[paNa vastau Allaah isavaaya kao[nao Apa-Na krvaI hrama Co. AapaNaa maullaaAao AavaI hrama vastauAaonao hlaala krI naaKao Co Anao Aavaa iSak-nao KaubaJ mah<va Aapao Co. da.ta.:
[maama Jafr saadIko k|u htau ko, “tamaara duSmana JaoDo vyavahar saarao raKavaao, parMtau kaya - Anao vata-na taonaI iva#wnau krvauM.” []sa ula kafI, Asa–SaafI, baaba t a ikyya ah 1:72].
SauM [maama Jafr saadIko Aavau k(uM hSao?
“laa [laaha [llalaah”naao saacaao Aqa- qaaya Co ko, “kao[ [maama naqaI isavaaya ko tao samayanaao [maama.” [Dao. mauiKaya a zaihd AlaI, sat ya t a a Ana o Qa ma - vya vasq a a p a a .408].
&aana nabaI saaqao Sa# qaaya Co Anao [maamaao par pau#M qaaya Co. [iktaaba Asa–SaafI 1:291 ].
mauAaivayaa yazIdnaa KaBaa ]parqaI pasaar qayaa. nabaIAo k|u ko, “nak-naao rhovaasaI baIJa rhovaasaI ]par savaarI krI r(ao Co.” [malaf uJat a hJrta frI#d \Ina ga MJ Sakr].
AapaNao Aa kcarao kovaI rItao svaIkarI SakIAo, jyaaro ko yazId nabaI(sa)naa maRtyaunaa 16 vaYa - paCI paoda qayaao htaao.
svaga-naa laaokao taomanaa maaqaa par vaadLaao JaoSao. Aok AvaaJ saMBaLaaSao, “khao! kovaa pakarnaao varsaad tamaaro Ja o[Ao Co?” taoAao khoSao, “maaoTa stanavaaLaI s~aIAao AmaarI ]par varsaava.” tyaarpaCI, tao s~aIAaonaao varsaad qaSao. kuAa-namaaM AapaolaI „mahana safLataa‟ baIJuM kM[ nahI, parMtau Aa [naama Co. [„maaOlaanaa‟ mauhmmad Junaaga@I, t afsa Ir [bna o ksa Irna a o BaaYa ana uva ad, Baaga 25 paa.11 ].
SauM Aa varsaad Ao laaokaonaI gardna nahIM taaoDI naaKao?
63
Jao kao[ JaoDuM vyaiBacaar krvaa [cCo taao, s~aIAo doKaava paurtaa sautaolaa maaNasanaI paqaarImaaM caupakIdIqaI pavaoSaI JvauM. kao[ saJa nahIM qaaya. [Ftaavaa Ao AalamagaIrI, 17maI sadInaa AMtaBaagamaa M Baartanaa 500 Ta ocana a ifkhnaa inaYNaat a a o Wara rca It a ga Mq a, pa a .337 ].
maullaa Jlaalaud\Ina #maInaI Aok farsaI SaayarI, Jonaao Aqa- qaaya Co: “maoM maara magaJnaao ivakasa kuAa-nanaa mama-qaI krI laIQaao Co Anao tamaara Jovaa kutaraAao maaTo haDka foMkI dIQaa Co.” [ma ulla a #ma I, masana va I ].
[slaamanaa paholaa ~aNa KailafaAaoAo iKalaaftanaa AaMcaLa Karaba rItao pa>D \yaa htaa Anao huM ]Baao ]Baao maarI imalakta lauMTataaM Jaotaao r|ao. [na ohJula balaa Ga a, Ka utba a Sak \SakIya a, khova a t a a o hJrta AlaIna a o Ka ut ba a o p a a .136 ].
maanavasaP-ta, banaavaTI Anao KaaoTa Qama - AoTlao ko „[slaama na Mbar ba o‟ ivaYaonaa koTlaak Avalaaoknaao Jao[Ao.
“maarI inaKaalasa [cCa Co ko mauslaImaao [slaamanaa baMQanamaaMqaI Aazad qaaya. kovaao ivaica~a Qama - Co Aa! JuAao ko Qama-qaI frI Jnaarao maaqau gaumaavao Co. parMtau baaLakIAao JaoDo lagna Anao saMBaaoganaI CuT Co. tamanao saufIAaonaI drok JgyaaAo camatkarao Joavaa maLaSao. maaoTa kayadanaa inaYNaata maullaaAao kayadaqaI bacavaanaa rstaa bataavao Co. s~aInao maarvaI Ao Karaba samaJvaamaaM naqaI Aavatau. taomanaa [maamaao s~aInao taonaI paiva~a frJ tarIko Aovau iSaKavaaDo Co ko taoNao GarmaaM baMQa rhovau Jao[Ao Anao paaotaanaa paitanao KauSa raKavaao Jao[Ao. Jao tao paita saaqao saMBaaoga nakaro taao, frIstaaAao taonao AaKaI rata laanata maaoklao Co. huM Jo [slaamanao JaNau CuM, tao [saanao Kauda maanao Co. taoAao maanao Co ko taoAao kuMvaarI maataanaI kuKao paoda qayaa htaa, Pvataa ]ZavaI laovaamaaM Aavyaa Co Anao taoAao paaCa frSao. mauhMmadnao tyaaM sauQaI Ao Kabar nahaotaI ko Pbaa[la taomanao maLavaa Aavao Co, jyaaM sauQaI taomanao iKastaI paadrI Anao AalaIma, varka ibana navafIlao naa JNaavyau ko SauM qayau Anao AcarJnaI vaata Ao Co ko Aama CtaaM varka mahMmadnaI vaata par [maana naa laavyaao. [slaamanaao nabaI paaotaanaI 11 patnaIAao JaoDo drraoJ ra~ao saMBaaoga kro Co, tao ivaraoQaIAaonaa haqa Anao paga kapaI naaKao Co, taomanaI AaMKaao ka@I lao Co, taomanao marvaa rNamaaM CaoDI do Co, paaNaI Aapavaanaao paNa [nkar kro Co Anao taomanao taDkamaaM taDpataa marvaa maaTo CaoDI do Co. Aa mauKa-taapaUNa- Qama-naa laaokao AovaI vaataaonao paaotaanaI Qaaima -ktaa samaJo Co JovaIko, BaUtaaomaaM ivaevaasa, naJr laagavaI, taavaIJao, saMtaaonao namavau, kbarao AagaLa saJda krvaa ivagaoro ivagaoro. [slaama Ao paRqvaInaao saaOqaI ivaica~a Qama- Co. tyaaM sauQaI ko nasaIba Ao paa>ka [maananaao Aok paayaao Co. Collao, taomanaao Bagavaana badlaanaa manaaoBaavavaaLaao JulamaI Anao KaubaJ gaussaavaaLaao Co. tao Kauba AasaanaIqaI gaussao qaaya Co Anao ]Skora[ Jaya Co. [slaamanaI if>hnaI Anao hdIsanaI iktaabaao AelaIla saaihtyaqaI ]Baraya Co.”
SauM Aa ivaWananaa Avalaaoknaao maJbauta paayaao naqaI Qaravataa? badnasaIbao, tao f>ta naMbar bao [slaama J JaNao Co, Jo maullaaAao Anao saufIAao folaavao Co. Kaasa naaoMQa laovaI ko Aa ivaWana paaotaanaI AaoLaKa Jahor krvaa naqaI [cCtaa. Aa ivaWana
„[slaamanaa mauJrImaao‟ paustaknaI pata vaaMcyaa paCI paaotaanaI maanyataaAao frIqaI cakasaI r(a Co. (Alahmduilallaah, taomaNao maara f>ta ba o p a ust aka ona a AByaasa paCI 2005maa M [slaama AMga Ikar krI la IQa a o Co. )
Aa Sauranaa saByaao Aovaa s~aI Anao pau#Yaao Co, JoAao paamaiNak Anao bauiwmaana JaNakarao Co. taoAao Aovaa samaipa-ta mauslaImaao Co Jo kao[ ifrkamaaM naqaI maanataa. taoAao saMpauNa -paNao JaNao Co ko [slaama J maanava Jaitanaa BaivaYya maaTo Aokmaa~a AaSaanau ikrNa Co Anao kuAa-na Ao maanava Jaita maaTonau AMitama maaga -dSa-na Co.
Aa Sa urana a saByaa ona a ma Mt a vya a o Ja o[Ao:
Allaamaa zISaana kadrI na>Saba MdI: Amaara nabaI(sa)naI [jJta Amaara idlaaonao KaubaJ vahalaI Co. Aa gaMdvaaDnao Kaullau paaDvaanaa kama maaTo AapaNao Jra paNa Sarma na raKavaI Jao[Ao, Ao paustakaonaa laoKakaonaI ko taomaNao laKaolaa khovaataa paiva~a paustakaonaI. paCI Balaonao tao marI parvaayaa - haoya ko Pvataa haoya. taomaNao Allaahnaa Collaa nabaInaI badnaxaI krI Co. Balaonao tao kao[ [maama, saufI, saMta, valaI, faikh ko [itahasakar haoya, tao manao maanava Jaitanaa saaOqaI mahana iSaxaknaa vyai>tatvanaI maJak ]DavavaanaI CuT naa AapavaI Jao[Ao. kao[paNa hdIsa Jo kuAa-nanao, nabaI(sa)nao ko taomanaa sahabaIAaonao ]taarI paaDo ko paCI Aokdma bakvaasa Anao bauiwhIna vaata iSaKavaaDo Co, taonao duYT Anao ]paJavaI ka@olaI gaNavaI Jao[Ao, paCI Balaonao taonao kao[paNa vyai>taAo kao[paNa bahanaa hoZLa koma naa laKaI haoya ko gamao taoTlaao mahana koma naa haoya.
Dao. Sa uJa]d\Ina ikrmaanaI: Aokdma sahmata CuM ko AapaNaI Ao naOitak frJ Co ko AapaNao AapaNaa Baa[ bahonaaonao JNaavaIAo ko SauM caalaI r|u Co. SauM taoAaonao Ao JaNavaanaao AiQakar naqaI, Jo AapaNao Jaoyau Co Anao JaNyauM Co? manao navaa[ laagao Co ko Saa maaTo AapaNaI Agaa]naI pao@IAaoAo Aa baQau caupacaapa Jaoyaa kyau -?
sardar husaOna „vakIla‟: tao laaokao Saa maaTo caupa r|a? maarI [cCa Co ko Aa mahtvanaao savaala SaOKaula hdIsa mauftaI mauhMmad [Saa-d inazamaInao pauCuM. manao Dr Co ko Aokdma saacaa hvaalaa Anao saacaI inayata haovaa CtaaM, Aa paustak
KaUbaJ Sa~autaapaUNa- paitaરકyaa ]paJavaSao. Aa AoTlaa maaTo ko „[maamaao‟nau AaMQaLau AnaukrNa krnaara laaokao Aita BaavanaaSaIla Anao Aokdma AaoCI sahna Sai>tavaaLaa haoya Co. taoAao Aa maaihita saBar paustak paaCLanaI inaKaalasataa Anao BaivaYyamaaM qanaara fayadanao nahIM samaP Sako.
Sa oKa ula hdIsa mauFtaI mauhMmad [Saa -d inazamaI: vakIla saahoba sardar husaOnao manao Kauba J mah<vapaUNa- savaala pauCyaao Co. maarao ivacaar Ao Co ko GaNaa karNaao Co Jonaa maaTo AalaImaaoAo Aa BayaMkr maud \a par Atyaaro Qyaana Aapavau Jao[Ao ko Jo sadIAaoqaI AvagaNaayaola Co. ha, Ao satya Co ko gaNaaya nahIM AoTlaI ApamaanaJnak vaataao Aa paustaka omaaM laKaayaolaI Co.
laagao Co ko BautakaLamaaM baIP JvaabadarIAaonaa karNao AalaImaao Aa baabata o Qyaana AapaI Sa>yaa nahIM haoya.
Jvaaba Ao Co k o ma aoTa Baaganaa maullaaAao (Ahbaar) Anao saufIAao (rhbaana) laaokaonau Qana KaaoTI rIt a o Kaa[ Jaya Co Ana o t a omana o Allaahnaa ma aga -q a I BaTkava o Co. [kuAa -na 9:34 ].
maullaaAao Anao saufIAao kovaI rItao Allaahnaa rstaamaaM ]MBaa Co?
Jvaaba Ao Co ko taoAao ifrkavaadnao ]<aoJna Aapao Co, mauslaImaaonao gaumarah qayaolaa pauva -Jaonaa rstao AaMKaao baMQa krInao caalavaanau kho Co, Allaahnaa Sabdao krtaaM maaNasaaonaa Sabdaonao vaQau mah<va Aapao Co, AovaI samaaJ rcanaa Aapao Co Jo maaNasaaonaa Anao Kaasa krInao s~aIAaonaa h>kao ko Jo kuAa-nao Aapyaa Co taonauM KaMDna kro Co Anao taoAao maanava Sai>taAaonao AMQaEawa, nasaIbavaad Anao QaamaI -k ivaiQaAao tarf daorI baIP idSaamaaM la[ Jaya Co.
paena: k oTlaak Aova u ivacaarSa o k o tamaa# pa ustak [slaama ivara oQaIAaona o sarMJama pa ura o paaDSa o.
SakIAo CIAo ko taoAao banaavaTI, AJmaI, maanava saP-ta, „[slaama naMbar bao‟ par humalaao krI r|a Co Jo [slaama Anao maanavaJata maaTo Saapa Co. baIP baaJu, saacaao [slaama AaKaI maanavaJata maaTo AaSaI-vaad samaana Co.
paena: tamana o k oma laaga o C o k o Aa pa ustak [slaamanaa TIkakarao maaTo Asarkark Jvaaba C o?
Jvaaba: AoTlaa maaTo ko Jo baabaataaonaao ]payaaoga taoAao [slaama par humalaao krvaa maaTo kro Co tao baabataaonao Aa paustak Ju=aNaa Co Aoma dSaa-vao Co.
paena: Aa pa ustaknaI ]du- rJuAatanaa k+r ivara oQaIAao ka oNa C o?
paena: SauM tamao maanaao Cao k o Jo AsatyanaI JaLaI [slaama Anao k uAa -nanaI frta o iva MTLaaya olaI C o, ta o J ma uslaImaa onaI paDtaIna u karNa Co?
Jvaaba: P, ibalakula tao J karNa Co. Aa baabatao SaMkanao kao[ sqaana naqaI.
paena: Sa uM tamana o laa oka onaa mana duBaavavaanaa o Dr naqaI?
Jvaaba: Aa Aok Aolaana Co kuAa-na tarF paaCa frvaa maaTonau. tao „Phad Ao kbaIra‟ Co. paCI Dr Saanaao?
kuAa-na - Aayaata 25:52 “taao p aCI, [nkar krvaavaaLaaAaonao gamaSao k o nahIM taona I ica Mt a a Ca oDI da o Ana o
t a omana I sa ama o „Phad Ao kba Ira‟ kra o, Aanaa (kuAa -na) Wara Ana o p a baLa sa MGa Ya - kra o.”
71
paena: Sa uM gazalaI, PlaanaI, ba uKaarI, #maI ivaga or o [slaamana o saarI rIta o JaNataa nahaotaa?
paena: h uM Ao vaata saaqao sahmata C uM k o mauslaImaaomaaM GaNaI ibana kuAa-naI maanyataaAao Anao rIvaaJao Jaovaa maLa o C o. Sa uM Aamaa Mnaa qaa oDa ]dahrNaa o AapaI SakSaa o?
ipaya vaacakao, SauM tamao Jaoyau ko [slaamanaI khovaataI paiva~a iktaabaao kalpainak vaataao Anao vaataa -Aao Wara kovaI rItao [slaamanau Aok Judu J Anao KaaoTu ica~a rJu kro Co? Jao AapaNaI [cCa haoya ko AapaNaI navaI pao@IAao Anao ibanamauslaImaaonao [slaama AakYa-k laagao, taao AapaNao Aok bahuJ mauSkola kama krvau paDSao. AapaNao saaonaanao maaTIqaI Alaga krvau paDSao. AapaNao samaJvauM J paDSao ko Amauk satya vaataaonaao saamanaao krvaanau kama bahuJ AGa# Co Anao AapaNao taonao nakarvaa tarF @LaISauM. paNa Aa nakar Anao taonaa vaDo ]tpanna qataI inaiYkyataa f>ta Aok J vaatanaI KaatarI Aapao Co ko Aa mauSkolaI vaQataI J JSao.
maunkIr-Ao-hdIsa ko ma unkIr-Ao-kuAa-na?
Allaaho paaotaanaI iktaabanao saacavavaanaI Kaa~aI Aapaola I Co. taao paCI taoNao koma Aa khovaataI kuAa -na samaJvaanaI
caavaIAao#pa iktaabaaonao naa saacavaI? Allaah AapaNanao AoTlaI bauiw Aapa o ko „AapaNao samaP SakIAo ko Aa maanava saP-ta
iktaabaao kuAa-nanaI caavaIAao naa hao[ Sako.‟ AaKaa [itahasamaaM, Jo paNa samaJdar vyai>taAo Aa hdIsaaonaI TIka krvaanaI ihMmata krI, taonaa par paaKaMDI haovaanaao Aaraopa laagyaao Co. AapaNaa maullaaAaoAo Aavaa laaokao maaTo Aok ivaiSaYZ naama raKyau Co:
„maunkIr-Ao-hdIsa‟ AoTlao ko „hdIsanaao [nkar krvaavaaLaao‟. Aa vyai>ta maanava saP-ta paustakaonaI bakvaasa Jo kuAa-na iva#w
JtaI haoya taonao kovaI rItao maanaI Sako? Aa vyai>taAo „maunkIr-Ao-kuAa-na‟ banavau paDo, AavaI @MgaQaDa vagarnaI ApamaanaJnak
vaataao svaIkarvaa maaTo. baIPbaaJu, Jao tao Aa bakvaasa naa svaIkaro taao taonaa maaqao „maunkIr-Ao-hdIsa‟nau laobala laagao. hvao Ao
inaNa-ya drok vyai>taAo laovaao paDo ko tao „maunkIr-Ao-hdIsa‟ banavaa maaMgao Co ko „maunkIr-Ao-kuAa-na‟? maarI nama ivanaMita Co ko Aa paustaknaI Sa#AatamaaM hvao hyaata naqaI taovaa SaoKa ibana baaz Anao mauftaI inazamaIAo nabaI(sa)naa Jo Sabdao nakla kyaa- Co taonao yaad raKavaa. taao caalaao! AapaNao Aa hdIsaao, irvaayataao, [itahasa, vaat aao Anao vaataa-Aaonao kuAa-na Wara cakasaIAo Anao hkIktaqaI vaakof qa[Ao.
Aok mah<vanaI na a oMQa : Aok vaata huM saaf saaF SabdaomaaM khI d]M. qaaoDaok ivacaar ivamaYa - Ao baabata saaf krI do Co ko hdIsanaao [nkar krnaar nabaI(sa)naao ko taomanaa Sabdaonaao [nkar krnaar naqaI. taoAao sadIAao paCI nabaI(sa)naa naamao [itahasakarao Anao mauh\dIsaaoAo laKaolaI vaataaomaaM saacau SauM Co Anao KaaoTuM SauM Co tao JaNavaa maaMgao Co Anao Aa baabata JaNavaI AtyaMta J#rI paNa Co.
kuAa-nanaI bao Aayaataao 17:47 Anao 25:08 spaYT rItao kho Co ko Aovaa laaokao ko JoAao kho Co ko “nabaI(sa) JadunaI Asar naIcao htaa” taoAao KaaoTa Co. baIPbaaJu, AapaNaI hdIsaao nabaI(sa), yahudI Wara krayaolaa, JadunaI Asar naIcao haovaanaI inaMdatmak vaataaoqaI BarolaI Co.
drok mauslaImao Aa baabatao baomaaMqaI Aok J vaata svaIkarvaI rhI:
badlaanaao inayama (kuAa-na 99:7): Jovau tamao vaavaSaao, taovau J tamao laNaSaao. taoqaI [naama Anao saJaAao o t amaara pa a ot a ana a ka ya a o-na u p arINaama Co. Aanaa iva#wnaI ka o[ paNa va a t a ga Or k uAa -na I Co.
ka o[paNa vyai>tanao baIJa maaTo Jvaabadar gaNavaamaaM nahIM Aavao AoTlao k o t ao ba IJanaa o ba a oJ nahI M ]Zava o.
(kuAa -na 53:38 ).
kuAa-na pamaaNao (33:21), nabaI mauhMmad(sa) maanavaJata maaTo savaao-<ama namaunaao htaa, saara vyai>tat va Ana o sa ara kaya a o- ma aT o. t a omana u ka o[ kaya - k uAa -na iva#w naha ot a u.
kuAa-na (8:74, 9:100) kho Co k o Allaah nabaI(sa)naa sahabaIAaoqaI KauSa htaa Ana o Aa sahaba IAa o Allaahqa I Ka uS a htaa. t a oAa o Aokdma vaf adar vya vaha# [maana va aLaa htaa.
kuAa-na vaarMvaar AapaNanao kho Co k o Allaahnaa inayamaao kyaaroya badlaataa na q a I (48:23). t a oq a I la a oka o hvaama a M ]Dtaa na q a I k o na a t a a o p a aNa I par caala o Co.
kuAa-na Allaahnaao Collaao saMdoSaao Co Anao nabaI mauhMmad(sa) taonaa Collaa rsaula Co. dIna saMpauNa - krI dova ama a M Aavyaao Co. AaqaI, Allaah tarfqaI qataa dOvaI saaxaatkarnaa Aovaa kao[paNa davaa, paCI tao kao[paNa sva#pa o
k oma naa haoya, Jomako „ksf‟ (ga obanao Jagataa k o GaonamaaM Joavau) k o „[lhama‟ (idla par ]tartaI paorNaa ) ivaga or o ka Mt a a o p a agalapaNa uM Co k o Qa a oKa oba aP. (5:3, 6:34, 15:9, 75:17 ).
Aa isawaMtaaonao yaad raKaInao, tamao kao[paNa vaatanao kuAa -nanaa pakaSamaaM cakasavaa samaqa - banaSaao. AamaCtaaM, Aokdma AadSa- ]kola taao Ao J Co ko [slaamaIk Anao saaihtyanaa ivaWvaanaao mauslaIma sarkarnaa sahkarqaI ko AaMtarraYT/Iya [slaamaIk saMgaZnanaa naoJa hoZLa Aok saimaita banaavao Anao Aa saimaita [slaamanao lagataa saaihtyamaaMqaI ApamaanaJnak Anao bauiwivah Ina vaataaonaI cakasaNaI kro Anao taonao Aa saaihtyamaaMqaI dur kro Anao BaivaYyamaaM taonaa pakaSana par raok lagaavao. Aa Aok bahu J mauSkola kama Co, parMtau taonau pirNaama caao>>sa Jhomata ]Zavavaa Jovau Co. Aa paustaknaa laoKako (kuAa-nanaI ksaaoTI par KarI