MSc «ΑΘΛΗΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ» ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Π.Ν. ΣΟΥΚΑΚΟΣ, Π.Γ.Ν. ΑΤΤΙΚΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΠΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ADMINISTRATOR: ΤΡΟΥΠΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ, ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Clinical anatomy and kinesiology of the hand and the wrist Dr. Georgios Tsikouris , MD PgDip Sports Medicine, University of Nottingham, UK Medical committee member of the International Weightlifting Federation Visiting Professor in Shanghai Jiao Tong University of Medicine
50
Embed
Clinical anatomy and kinesiology of the hand and the wrist · Clinical anatomy and kinesiology of the hand and the wrist Dr. Georgios Tsikouris, MD PgDip Sports Medicine, University
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
MSc «ΑΘΛΗΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ»ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Π.Ν. ΣΟΥΚΑΚΟΣ, Π.Γ.Ν. ΑΤΤΙΚΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΠΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣADMINISTRATOR: ΤΡΟΥΠΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ, ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ
Clinical anatomy and kinesiology of the hand and the wrist
Dr. Georgios Tsikouris, MD
PgDip Sports Medicine, University of Nottingham, UK
Medical committee member of the International Weightlifting Federation
Visiting Professor in Shanghai Jiao Tong University of Medicine
ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΧΕΡΙ
• Πολύπλοκο εργαλείο που εκτελεί αμέτρητες κινήσεις λόγω της
θεμελιώδους λειτουργίας της Σύλληψης
• Αντίθεση – Αντίχειρας
• Ευαίσθητος και ακριβής αισθητικός υποδοχέας
Στερεογνωσία
➢ Ο αντίχειρας συνεισφέρει στο 40% περίπου
της λειτουργικότητας του χεριού
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΡΠΟΥ - ΟΣΤΑ
Δύο στίχοι οστών
Μείζον πολύγωνο, Έλασσον πολύγωνο,
Κεφαλωτό, Αγκιστρωτό
(Trapezoid, Trapezium,
Capitate, Hamate)
Σκαφοειδές, Μηνοειδές,
Πυραμοειδές, Πισοειδές
(Scaphoid, Lunate,
Triquetral, Pisiform) Το πισοειδές είναι σησαμοειδές οστό➢ Δεν συνδέεται με άλλο οστό➢ Εμπεριέχεται μέσα στον ωλένιο
καμπτήρα του καρπού
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΡΠΟΥ - ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ
Μεσοκάρπια άρθρωση
➢ Κεντρικός και περιφερικός στίχος οστών καρπού
➢ Το πισοειδές οστό δεν ανήκει στη μεσοκάρπια άρθρωση
Κερκιδο-καρπική άρθρωση
➢ Κεφαλή κερκίδας και κεντρικός στίχος οστών καρπού
Καρπομετακαρπική (ΚΜΚ) άρθρωση
➢ Άρθρωση οστών καρπού με μετακάρπια (ΜΚ) οστά
➢ ΚΜΚ δείκτη και μέσου: «ακίνητες» αρθρώσεις
➢ ΚΜΚ παράμεσου και μικρού: κάμψη, έκταση, περιστροφή
➢ ΚΜΚ αντίχειρα: κάμψη, έκταση, προσαγωγή, απαγωγή, περιστροφή , αντίθεση
➢ CMC boss: Οστική προεξοχή σε ΚΜΚ λόγω αρθρίτιδας. Αφαιρείται επί συμπτωμάτων.
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΡΠΟΥ - ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
• Ενδοκαρπική στοίχιση οστών καρπού
• Μεταφορά δυνάμεων μέσα και διαμέσου καρπού
• Έλεγχος κινητικής άρθρωσης
• Κάκωση συνδέσμων – Αδυναμία, παραμόρφωση, αστάθεια και εκφυλιστική αρθρίτιδα
Κερκιδοκαρπική άρθρωση – Εκφύονται από αντιβράχιο και καταφύονται σε
Μεσοκάρπια άρθρωση– Εκφύονται και καταφύονται σε οστά καρπού.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΠΟΥ ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΟΥΝ ΑΡΘΡΩΣΗ ΚΑΡΠΟΥ
Στατικοί
ΠαλαμιαίοιRadioscapholunate
Long radiolunate
Radioscapholunate(Σύνδεσμος του Testut )
Ulnolunate Ulnotriquetral
ΡαχιαίοιDorsal intercarpal
Dorsal radiocarpal
Τριγωνικό ΙνοχόνδρινοΣύμπλεγμα
(TFCC)
Palmar and dorsal radioulnar
Ulnolunate,ulnotriquetral, ulnocapitate
ΔυναμικοίECU Pronator
quadratusInterosseous membrane
Sigmoid notch
TFCC: Στήριξη καρπού σε έσω πλευράΠεριστροφή αντιβράχιουΚάλυψη μηνοειδούς οστού κατά την έκταση
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΡΠΟΥ – ΚΑΜΠΤΗΡΕΣ ΜΥΕΣ
Έκφυση Κατάφυση
Κερκιδικός καμπτήρας του καρπού
Παρατροχίλια απόφυση
Παλαμιαία επιφάνεια 2ου και 3ου
ΜΚ
Ωλένιος καμπτήρας του καρπού
Παρατροχίλια απόφυση
Πισοειδές οστό, πισο-αγκιστρωτός και πισο-μετακάρπιος σύνδεσμος, βάση 4ου και 5ου ΜΚ
Μακρός παλαμικός Παρατροχίλια απόφυση
Κεντρικό τμήμα παλαμιαίου συνδέσμου και παλαμιαίας απονεύρωσης καρπού
➢ Ο μακρός παλαμικός μυς απουσιάζει σε 10-15% των ανθρώπων
1
2
3
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΡΠΟΥ – ΕΚΤΕΙΝΟΝΤΕΣ ΜΥΕΣ
Έκφυση Κατάφυση
Μακρός κερκιδικός εκτείνων τον καρπό (2)
Παρακονδύλια απόφυση
Βάση 2ου ΜΚ
Βραχύς κερκιδικός εκτείνων τον καρπό (2)
Παρακονδύλια απόφυση
Βάση 3ου ΜΚ
Ωλένιος εκτείνων τον καρπό (6)
Παρακονδύλια απόφυση
Βάση 5ου ΜΚ
Δευτερεύοντες Κοινός εκτείνων των δακτύλων (4)
Ίδιος εκτείνων το μικρό δάκτυλο (5)
Ίδιος εκτείνων τον δείκτη (4)
Μακρος εκτείνων τον αντίχειρα (3)
Ραχιαίος καθεκτικός σύνδεσμος – Καθηλώνει τένοντες σε άρθρωση αποτρέποντας απομάκρυνσή τους σε
ενεργητική κίνηση καρπού
Μεταξύ συνδέσμου και υποκείμενων οστών, οι τένοντες μαζί με τα έλυτρα τους τακτοποιούνται σε 6
διαμερίσματα
1 Βραχύς εκτείνων τον αντίχειρα, Μακρός απαγωγόςτου αντίχειρα
2 Βραχύς κερκιδικός εκτείνων του καρπού, Μακρός κερκιδικός εκτείνων του καρπού
3 Μακρός εκτείνων του αντίχειρα
4 Κοινός εκτείνων των δακτύλων, Ίδιος εκτείνων του δείκτη
5 Ίδιος εκτείνων του μικρού δακτύλου
6 Ωλένιος εκτείνων του καρπού
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΡΠΟΥ – ΕΚΤΕΙΝΟΝΤΕΣ ΜΥΕΣ
1
2
34
56
ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΚΑΡΠΟΥ
➢Κάμψη (βέλος 1)
➢Έκταση (βέλος 2)
➢Προσαγωγή ή Ωλένια απόκλιση (βέλος 3)
➢Απαγωγή ή Κερκιδική απόκλιση (βέλος 4)
ΕΥΡΟΣ ΚΙΝΗΣΕΩΝ ΚΑΡΠΟΥ
Απαγωγή 15ο Κάμψη 85ο
Προσαγωγή 45ο Έκταση 85ο
➢ Προσαγωγή εύρος 2-3 φορές μεγαλύτερο από απαγωγής
➢ Προσαγωγή μεγαλύτερο εύρος σε υπτιασμό απ’ ότι σε πρηνισμό
➢ Εύρος προσαγωγής και απαγωγής ελαχιστοποιείται όταν ο καρπός
βρίσκεται σε πλήρη κάμψη (τάση συνδέσμων)
➢ Κάμψη και έκταση μεγιστοποιούνται, όταν το χέρι βρίσκεται σε
ουδέτερη θέση
➢ Κάμψη και έκταση ελαχιστοποιούνται, όταν ο καρπός βρίσκεται σε
πρηνισμό
Συνεργική και σταθεροποιητική δράση μυών καρπού
Εκτείνοντες μύες καρπού ενεργούν συνεργικά με καμπτήρες δακτύλων π.χ. κατά την έκταση του καρπού τα δάκτυλα κάμπτονται αυτόματαΑπόδοση καμπτήρων δακτύλων (μετρημένη δυναμικά) σε τον καρπό σε κάμψη ίση με ¼ εκείνης με τον καρπό σε έκταση
Καμπτήρες μύες καρπού ενεργούν συνεργικά με τους εκτείνοντεςδακτύλων. Όταν ο καρπός βρίσκεται σε κάμψη, ακολουθεί αυτόματα έκταση της εγγύς φάλαγγας. Το εύρος της κάμψης του καρπού αυξάνεται κατά 10ο με την έκταση των δακτύλων.
ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΩΝ ΜΥΩΝ ΤΟΥ ΚΑΡΠΟΥ
ΜΕΤΑΚΑΡΠΙΑ ΟΣΤΑ
• Μικρά και επιμήκη οστά
• Κεφαλές συντάσσονται με φάλαγγες δακτύλων
• Βάσεις συντάσσονται με οστά κάτω στίχου καρπού
(Μείζον και έλασσον πολύγωνο, κεφαλωτό και
αγκιστρωτό)
ΜΕΣΟΣΤΕΟΙ ΚΑΙ ΕΛΜΙΝΘΟΕΙΔΕΙΣ ΜΥΕΣ
Ραχιαίοι Μεσόστεοι (4)
Εκφύονται από ΜΚ, καταφύονται σε εγγύς φάλαγγες και εκτατικό μηχανισμό
δακτύλων
• Απαγωγή δακτύλων
Παλαμιαίοι Μεσόστεοι (3)
Εκφύονται από ΜΚ, καταφύονται σε βάση των εγγύς φαλαγγών
• Προσαγωγή δακτύλων
Ελμινθοειδείς μύες
Εκφύονται από τένοντα επιπολής καμπτήρα δακτύλων, καταφύονται σε
κερκιδική πλευρά πλαγίων δεσμών εκτατικού μηχανισμού
• Κάμψη ΜΚΦ άρθρωσης, έκταση ΜΦ άρθρωσης
Π-Π, Ρ-Α
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΧΕΡΙΟΥ - ΜΥΕΣ ΘΕΝΑΡΟΣ
Έκφυση Κατάφυση Δράση
Βραχύς απαγωγός του αντίχειρα
Έλασσονπολύγωνο, σκαφοειδές
Εγγύς φάλαγγα, εκτατικόςμηχανισμός
Απαγωγή, αντίθεση
Αντιθετικός του αντίχειρα
Έλασσον πολύγωνο
1ο ΜΚ Πρηνισμός
Βραχύς καμπτήρας του αντίχειρα
Εγκάρσιος σύνδεσμος, έλασσον πολύγωνο, 2ο ΜΚ
Εγγύς φάλαγγα Κάμψη ΜΚΦ
Προσαγωγός του αντίχειρα
Κεφαλωτό οστό, 3ο ΜΚ
Εγγύς φάλαγγα Προσαγωγή
Έκφυση Κατάφυση Δράση
Απαγωγόςμικρού δακτύλου
Πισοειδές οστό Βάση εγγύοςφάλαγγας μικρού δακτύλου
Απαγωγή μικρού δακτύλου
Αντιθετικός μικρού δακτύλου
Άγκιστρο αγκιστρωτού οστού
5ο ΜΚ Κάμψη 5ης ΚΜΚδιάρθρωσης
Βραχύς καμπτήρας μικρού δακτύλου
Άγκιστρο αγκιστρωτού οστού
Βάση εγγύοςφάλαγγας μικρού δακτύλου
Κάμψη και απαγωγή ΜΚΦ
Βραχύς παλαμικός
Παλαμιαία απονεύρωση
Δέρμα έσω χείλους παλάμης
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΧΕΡΙΟΥ – ΜΥΕΣ ΟΠΙΣΘΕΝΑΡΟΣ
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΔΑΚΤΥΛΩΝ - ΟΣΤΑ
Φάλαγγες – Άπω (Ονυχοφόρος)ΜέσηΕγγύς
Μικρά και επιμήκη οστά που σχηματίζουν σκελετό δακτύλων
Κάθε δάκτυλο 3 φάλαγγες, εκτός αντίχειρα (2)
Ονυχοφόρες φάλαγγες μικρότερο μήκος
Εγγύς φάλαγγα διάρθρωση με μετακάρπιο οστό Μετακάρπιο-Φαλαγγική (ΜΚΦ) άρθρωση
Βίαιη δύναμη σε θέση βλαισότηταςΠιθανόν να συνοδεύεται από οστικό τεμάχιο
Πιθανή παρεμβολή τένοντα ή απονεύρωσης του προσαγωγού του αντίχειρα μυός μεταξύ συνδέσμου και φάλαγγας (Stener lesion)
Θεραπεία Συντηρητική (Thumb spica cast) για 4-6 εβδ.Χειρουργική
• Βαθμός ρήξης• Παρουσία οστικού τεμαχίου• Παρουσία Stener lesion Χειρουργική αντιμετώπιση
Stener lesion
Έλεγχος σταθερότητας έσω πλάγιου συνδέσμου
ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ ΜΚΦ ΑΡΘΡΩΣΗΣ
Μετατόπιση εγγύς φάλαγγας ραχιαία σε σχέση με ΜΚ οστό
➢ Απλή
➢ Σύνθετη (παρεμβαλλόμενοι ιστοί)
Μηχανισμός κάκωσης: Βίαιη υπερέκταση ΜΚΦ άρθρωσης
Θεραπεία: Κλειστή ανάταξη
Κίνδυνος μετατροπής απλού εξαρθρήματος σε σύνθετο
Μη ανατάξιμα εξαρθρήματα χειρουργική (ανοιχτή) ανάταξη
ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ ΚΜΚ ΑΡΘΡΩΣΗΣ
Μετατόπιση ΜΚ οστού ραχιαία ως προς τα οστά του καρπού
Συνήθως σύγχρονη παρουσία κατάγματος
➢ Αστάθεια κάκωσης
Μηχανισμός κάκωσης: Εφαρμογή υψηλής ενέργειας
επί του άξονα του ΜΚ οστού
Θεραπεία
Κλειστή ή ανοιχτή ανάταξη
σε συνδυασμό με εσωτερική οστεοσύνθεση
ΚΑΤΑΓΜΑ ΣΚΑΦΟΕΙΔΟΥΣ
Συνήθης αθλητική κάκωση
Μηχανισμός κάκωσης: Πτώση πάνω σε τεντωμένο χέρι
Παλίνδρομη αγγείωση σκαφοειδούς οστού
➢ Αργή επούλωση
➢ Πιθανή πλημμελής πώρωση
➢ Κατάγματα μεσότητας ή εγγύς άκρου
Κλινική παρουσίαση
Ευαισθησία σε καρπό, χωρίς εμφανή παραμόρφωση
Δυνατότητα κίνησης καρπού
➢ Καθυστερημένη διάγνωσηΘεραπεία
Χειρουργική αντιμετώπιση
➢ Μετατόπιση κατάγματος
➢ Κάταγμα σε κεντρικό τμήμα οστού
ΚΑΤΑΓΜΑ ΒΑΣΗΣ 1ΟΥ ΜΚ (BENNET’S)
Κάταγμα-εξάρθρημα 1ου ΜΚ
➢ Οστικό τεμάχιο κατεύθυνση παλαμιαία και έσω
➢ Διάφυση ΜΚ κατεύθυνση ραχιαία
λόγω έλξης από μακρό απαγωγέα αντίχειρα
Θεραπεία: Κλειστή ανάταξη και σταθεροποίηση κατάγματος
με K-wire
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Ποιο από τα παρακάτω περιγράφει καλύτερα την ΜΚΦ άρθρωση
1. Οι πλάγιοι σύνδεσμοι είναι υπό τάση σε θέση κάμψης και έκτασης
2. Οι πλάγιοι σύνδεσμοι είναι υπό τάση σε θέση κάμψης και χαλαροί
σε θέση έκτασης
3. Οι πλάγιοι σύνδεσμοι είναι χαλαροί σε θέση κάμψης και έκτασης
Ένας 40χρονος, πρώην αθλητής του μποξ, παρουσιάζεται με μια επώδυνη μάζα στην περιοχή της ΚΜΚ του μέσου δακτύλου. Απλή ακτινογραφία δείχνει οστεόφυτα στην περιοχή αυτή.Πιθανότερηδιάγνωση?
1. Κάταγμα μέσης φάλαγγας
2. CMC boss
3. Ρευματοειδής αρθρίτιδα
4. Εξάρθρημα ΚΜΚ
5. Ρήξη εκτείνοντα τένοντα
Ποιο οστό του καρπού είναι σησαμοειδές?
1. Σκαφοειδές
2. Μείζον πολύγωνο
3. Πισοειδές
4. Κεφαλωτό
Ποιο οστό του καρπού τραυματίζεται συχνότερα?
1. Πυραμοειδές
2. Κεφαλωτό
3. Αγκιστρωτό
4. Σκαφοειδές
Αθλητής ποδοσφαίρου αισθάνεται ένα pop και επακόλουθα πόνο, καθώς τράβηξε το «jersey» ενός συμπαίχτη του. Δεν μπορεί να κάμψει την ΑΜΦ ενός δακτύλου του. Ποιο από τα παρακάτω έχει τραυματιστεί?
1. Επιπολής καμπτήρας του μέσου δάκτυλου
2. Εν τω βάθει καμπτήρας του παράμεσου
3. Εν τω βάθει καμπτήρας του δείκτη
4. Εν τω βάθει καμπτήρας του μικρού δάκτυλου
5. Επιπολής καμπτήρας του παράμεσου
Ποιο από τα παρακάτω είναι λάθος?
1. Οι ραχιαίοι μεσόστεοι μύες απάγουν τα δάκτυλα
2. Οι παλαμιαίοι μεσόστεοι μύες προσάγουν τα δάκτυλα
3. Οι επιπολής καμπτήρες των δακτύλων κάμπτουν την ΕΜΦ
4. Οι εν τω βάθει καμπτήρες των δακτύλων κάμπτουν την ΑΜΦ
5. Οι μεσόστεοι μύες εκτείνουν την ΜΚΦ
Κάκωση του Α2 pulley
1. Μπορεί να οδηγήσει σε bowstringing του καμπτήρα τένοντα