Page 1
DC
Electrical
Circuits
เอกสารประกอบการเรยนการสอนวชาวงจรไฟฟากระแสตรง (2104-2002)หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2556
หนวยท 7 วงจรแบงกระแสไฟฟา
(Current divider circuit)
นายสรยนต รกพวก
แผนกวชาชางไฟฟากาลง วทยาลยเทคนคฉะเชงเทรา
สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษากระทรวงศกษาธการ
Page 2
เอกสารประกอบการเรยนการสอน วชาวงจรไฟฟากระแสตรง
รหสวชา 2104-2002
หนวยท 7 วงจรแบงกระแสไฟฟา
หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2556 ประเภทวชาชางอตสาหกรรม
I3
IT=15A
R1=15Ω R2=5Ω R3=58Ω
โดย
สรยนต รกพวก
แผนกวชาชางไฟฟากาลง วทยาลยเทคนคฉะเชงเทรา สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา
กระทรวงศกษาธการ
Page 3
ก
คานา
การจดการเรยนการสอนวชาวงจรไฟฟากระแสตรง เพอใหนกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบเนอหาตางๆ ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพพทธศกราช 2556 ของคณะกรรมการการอาชวศกษามงเนนการพฒนานอกเหนอความรจากเนอหาแลวยงตองการพฒนา ทกษะการปฏบตงาน ดงนนจงไดเรยบเรยงเอกสารประกอบการเรยนการสอนขนมาเพอเตรยมความพรอมในการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเปนสาระสาคญเหมาะสมทงดานปรมาณและคณภาพรวมกบสอการสอนททนสมยเพอใชในการเรยนการสอนและพฒนาความสามารถของผเรยนโดยมการวเคราะหคาอธบายรายวชาแบงเนอหาออกเปน 15 หนวยการเรยนร โดยแตละหนวยมการจดทา ใบเนอหา แบบฝกหด แบบทดสอบพรอมใบงานภาคปฏบต ทาการวดผลและประเมนผลการเรยนใหเปนไปตามจดประสงคของการเรยนการสอน หนวยการเรยนรของเอกสารประกอบการเรยนการสอนฉบบนประกอบดวย
หนวยท 1 ความรพนฐานเกยวกบวงจรไฟฟา หนวยท 2 กฎของโอหม กาลงงานและพลงงาน
หนวยท 3 วงจรไฟฟาแบบอนกรม หนวยท 4 วงจรไฟฟาแบบขนาน หนวยท 5 วงจรไฟฟาแบบผสม
หนวยท 6 วงจรแบงแรงดนไฟฟา หนวยท 7 วงจรแบงกระแสไฟฟา
หนวยท 8 การแปลงการตอตวตานทานแบบวาย-เดลตา หนวยท 9 วงจรบรดจ หนวยท 10 วธกระแสเมช หนวยท 11 วธแรงดนโนด หนวยท 12 ทฤษฎการวางซอน หนวยท 13 ทฤษฎเทเวนน หนวยท 14 ทฤษฎนอรตน หนวยท 15 ทฤษฎการถายโอนกาลงไฟฟาสงสด
สาหรบความสาเรจในการจดเรยบเรยงเอกสารประกอบการเรยนการสอนวชาวงจรไฟฟากระแสตรงนนสวนหนงไดรบคาแนะนามาจากผเชยวชาญหลายทาน หากผทไดใชเอกสารฉบบนพบขอบกพรองผดพลาดหรอมขอเสนอแนะ ผจดทายนดนอมรบและจะนาไปปรบปรงแกไขใหสมบรณตอไป จงขอขอบคณมา ณ โอกาสน
สรยนต รกพวก
Page 4
ข
สารบญ
หนา คานา ก สารบญ ข สารบญรปภาพ ค หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2556 ง คาชแจงการใชเอกสารประกอบการเรยนการสอนหนวยท 7 จ แบบทดสอบกอนเรยน 1 ใบเนอหา 7 7.1 วงจรแบงกระแสไฟฟา 8 7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา 9 7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา 14 สรป 19 ใบแบบฝกหด 20 ใบประเมนผลแบบฝกหด 23 ใบงานท 7 24 ใบประเมนผลใบงานท 7 33 เกณฑการประเมนผลใบงานท 7 34 แบบทดสอบหลงเรยน 36 ใบประเมนผลคณธรรม จรยธรรม 42 เอกสารอางอง 43 ภาคผนวก 44
เฉลยแบบฝกหด 45 เฉลยใบงานท 7 53 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน 56
ใบสรปการประเมนผล 57 สอ Power Point 58
Page 5
ค
สารบญรปภาพ
รปท หนา 7.1 วงจรแบงกระแสไฟฟา 8 7.2 วงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขา 9 7.3 วงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา 10 7.4 วงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขา ตามตวอยางท 7.1 11 7.5 วงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา ตามตวอยางท 7.2 12 7.6 วงจรไฟฟาตามตวอยางท 7.3 15 7.7 วงจรไฟฟาตามตวอยางท 7.4 17 7.8 วงจรไฟฟาแบบฝกหดตอนท 2 ขอ 1 20 7.9 แบบฝกหดตอนท 2 ขอ 2 21 7.10 แบบฝกหดตอนท 2 ขอ 3 21 7.11 แบบฝกหดตอนท 2 ขอ 4 22
Page 6
ง
หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2556
รหส 2104-2002 วชา วงจรไฟฟากระแสตรง ระดบชน ปวช. สาขาวชาชางไฟฟากาลง ทฤษฎ 1 ชวโมง ปฏบต 3 ชวโมง 2 หนวยกต เวลาเรยนรวม 72 ชวโมง จดประสงครายวชา
1. เพอให ร เขาใจกฎและทฤษฎวงจรไฟฟากระแสตรงพนฐาน 2. เพอใหมทกษะตอ การวดประลอง และคานวณหาคาตางๆ ในวงจรไฟฟากระแสตรง 3. เพอใหมเจตคตทดตออาชพ มกจนสยในการคนควาเพมเตม และการทางานดวยความ
รอบคอบและปลอดภย มาตรฐานรายวชา
1. แสดงความรเกยวกบการหาคาตาง ๆ ในวงจรไฟฟากระแสตรง 2. ปฏบตการตอวงจร วด และทดสอบคาตาง ๆ ในวงจรไฟฟากระแสตรง
คาอธบายรายวชา ศกษาและปฏบตเกยวกบกฎของโอหม กฎของเคอรชอฟฟ กาลงไฟฟา เซลลไฟฟา วงจร
ความตานทานแบบอนกรม วงจรแบงแรงดนไฟฟา วงจรความตานทานแบบขนาน วงจรแบงกระแสไฟฟา การแปลงวงจรความตานทานสตาร-เดลตา วงจรบรดจ ดเทอรมแนนต การวเคราะหวงจรเครอขาย โดยใชกฎของเคอรชอฟฟ เมชเคอเรนต โนดโวลเตจ ทฤษฎการวางซอน เทเวนน นอรตน และการสงถายกาลงไฟฟาสงสด
Page 7
จ
คาชแจงการใชเอกสารประกอบการเรยนการสอน การใชเอกสารประกอบการเรยนการสอน วชาวงจรไฟฟากระแสตรง รหสวชา 2104-2002 หนวยท 7 เรองวงจรแบงกระแสไฟฟา ใชเวลาในการทากจกรรมการเรยนการสอน 240 นาท (4 ชวโมง) เพอใหกจกรรมการเรยนการสอน เกดประสทธผลของการเรยนร ครควรปฏบตตามขอแนะนาตางๆ ในการใชเอกสารประกอบการเรยนการสอน ดงตอไปน
1. ศกษาเอกสารประกอบการเรยนการสอนและสอการสอนเพอเตรยมการสอน 2. ชแจงการใชเอกสารประกอบการเรยนการสอน หนวยท 7 เรองวงจรแบงกระแสไฟฟา เกณฑการประเมนผลในการรวมกจกรรมการเรยนการสอนและระเบยบตางๆ ใชเวลา 5 นาท
3. ใหผเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยน ใชเวลาในการทาแบบทดสอบ 20 นาท 4. สอนทฤษฎตามจดประสงคการเรยนการสอนประจาหนวยท 6 ดวยสอ Power Point
ในเอกสารประกอบการเรยนการสอน ใชเวลาในการสอนทฤษฎ 60 นาท 5. สรปสาระการเรยนรประจาหนวยท 7 วงจรแบงกระแสไฟฟา การคานวณหากระแส ไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟาและการแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟาใชเวลา 5 นาท 6. ใหผเรยนทาแบบฝกหด ใชเวลา 40 นาท 7. สอนภาคปฏบตตามจดประสงคการเรยนการสอนประจาหนวยท 7 ใหผเรยนทาการทดลองใบงานท 7 ใชเวลา 55 นาท
8. ใหผเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน ใชเวลาในการทาแบบทดสอบ 20 นาท 9. เฉลยแบบฝกหด ใบงานท 7 แบบทดสอบกอนเรยน หลงเรยน ใชเวลา 20 นาท 10. เกบรวบรวม แบบฝกหด แบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน บนทกคะแนนลงในแบบ
วดผลประเมนผลหนวยท 7 โดยใชเวลา 5 นาท 11. สรปผลการประเมนผล พรอมชแนะเพอปรบปรงแกไข และใหผเรยนเตรยมความพรอม
ในการเรยนหนวยท 8 เรองการแปลงการตอตวตานทานแบบวาย-เดลตา ใหผเรยนเกบเครองมอ อปกรณทใชในการทดลองใบงาน ทาความสะอาดหองเรยน สารวจเครองแตงกาย กอนออกจากหองเรยนโดยใชเวลา 10 นาท
ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเปนภาคทฤษฎและปฏบต บทบาทสาคญของครตองสงเกตพฤตกรรมของผเรยน เพอแกไขปญหาตางๆ ทเกดขนระหวางดาเนนกจกรรมการเรยนการสอน เพอใหผเรยนเกดการเรยนรและมทกษะ เกดการเชอมโยงความรจากทฤษฎสภาคปฏบตความสมพนธของเนอหาภาพรวมทงหมดทเรยนสามารถขยายความรในการนาไปประยกตใชงานจรงได
Page 8
แบบทดสอบกอนเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
1
คาชแจง 1. จงทาเครองหมายกากบาท (X) เลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว 2. แบบทดสอบมจานวน 10 ขอ ใชเวลาทาแบบทดสอบ 20 นาท ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1. วงจรแบงกระแสไฟฟามพนฐานมาจากวงจรไฟฟาแบบใด ก. วงจรไฟฟาแบบอนกรม ข. วงจรไฟฟาแบบขนาน ค. วงจรไฟฟาแบบอนกรม-ขนาน ง. วงจรไฟฟาแบบขนาน-อนกรม 2. จากรปท 1 คากลาวใดถกตองทสด ก. หลอดไฟหมายเลขท 1 สวางมากทสด เพราะตออยอนดบแรกสด ข. หลอดไฟหมายเลขท 3 สวางนอยทสด เพราะตออยอนดบหลงสด ค. หลอดไฟหมายเลขท 3 สวางนอยทสด เพราะกระแสไหลผานมากทสด ง. หลอดไฟหมายเลขท 1 สวางมากทสด เพราะกระแสไหลผานมากทสด
100 Ω
รปท 1 สาหรบตอบคาถามขอท 1
330 Ω 510 Ω
SW. on
1 2
3
หลอดไฟ 3 V/3 W ทกหลอด
Page 9
แบบทดสอบกอนเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
2
จากวงจรไฟฟาในรปท 2 ใชตอบคาถามขอท 3-4
+
-E
IT = 20 A
I1 I2
R2= 36 Ω R1= 100 Ω
รปท 2 สาหรบตอบคาถามขอท 3-4
3. จากวงจรไฟฟาในรปท 2 กระแสไฟฟา 1I คอขอใด
ก.
+=
21
21
RR
RII T
ข.
+=
21
11
RR
RII T
ค.
+=
2
211
R
RRII T
ง.
+=
1
211
R
RRII T
4. จากวงจรไฟฟาในรปท 2 กระแสไฟฟา 2I มคาเทาไร ก. 0.55 A ข. 5.29 A ค. 14.7 A ง. 75.5 A
Page 10
แบบทดสอบกอนเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
3
จากวงจรไฟฟาในรปท 3 ใชตอบคาถามขอท 5-6
+
-E
I1 I2 I3
IT = 10 A
R1= 10 Ω R2= 30 Ω R3= 30 Ω
IA
รปท 3 สาหรบตอบคาถามขอท 5-6 5. จากวงจรไฟฟาในรปท 3 กระแสไฟฟา 1I คอขอใด
ก. 1
1R
RII TT=
ข. TT RI
RI 11 =
ค. 2
1R
RII TT=
ง. TT RI
RI 21 =
6. จากวงจรไฟฟาในรปท 3 กระแสไฟฟา 1I มคาเทาไร ก. 23.33 A ข. 6 A ค. 5 A ง. 2 A จากวงจรไฟฟาในรปท 4 ใชตอบคาถามขอท 7-8
I1 I2 I3
IT = 6 A
R1= 4 Ω R2= 4 Ω R3= 8 Ω R4= 8 Ω
I4
รปท 4 สาหรบตอบคาถามขอท 7-8
Page 11
แบบทดสอบกอนเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4
7. จากวงจรไฟฟาในรปท 4 กระแสไฟฟา 2I มคาเทาไร ก. 4 A ข. 3 A ค. 2 A ง. 1 A 8. จากวงจรไฟฟาในรปท 4 กระแสไฟฟา 4I มคาเทาไร ก. 4 A ข. 3 A ค. 2 A ง. 1 A จากวงจรไฟฟาในรปท 5 ใชตอบคาถามขอ 9-10
IA IB
R1= 4 Ω R2= 3 Ω
R4= 6 Ω
R3= 6 Ω
R5= 6 Ω R6= 12 Ω
IT = 10 A
I5 I6
I1 I2
E+
-
รปท 5 สาหรบตอบคาถามขอท 10
9. กระแสไฟฟา IA มคาเทาไร ก. 4.35 A ข. 5.65 A ค. 17.71 A ง. 22.97 A
Page 12
แบบทดสอบกอนเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
5
10. กระแสไฟฟา I6 มคาเทาไร
ก. 0.83 A ข. 1.45 A ค. 2.90 A ง. 4.35 A
Page 13
แบบทดสอบกอนเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
6
กระดาษคาตอบแบบทดสอบกอนเรยน
คาสง จงทาเครองหมายกากบาท (X) เลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว ลงในชองของ กระดาษคาตอบ
ชอ – สกล ......................................................... เลขท ........ ชน ..........................
สรปผล เตม 10
คะแนนเกบ 10 คะแนนได เกณฑการประเมน ทาแบบทดสอบได 9 – 10 คะแนน ระดบคณภาพ ดมาก ทาแบบทดสอบได 7 – 8 คะแนน ระดบคณภาพ ด ทาแบบทดสอบได 5 – 6 คะแนน ระดบคณภาพ พอใช ทาแบบทดสอบได 0 – 4 คะแนน ระดบคณภาพ ปรบปรง
ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Page 14
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
7
สาระสาคญ
วงจรไฟฟานอกจากจะมตวตานทานทตออนกรมกนแลว ยงมตวตานทานทตอขนานกนดวย โดยแรงดนไฟฟาทตกครอมตวตานทานทขนานกนจะมคาเทากน และในวงจรไฟฟาแบบขนาน กระแสไฟฟารวมจะมคาเทากบผลรวมของกระแสไฟฟาทไหลในแตละสาขา โดยกระแสไฟฟาจะไหลผานตวตานทานมากหรอนอยขนอยกบคาความตานทานไฟฟา การศกษาวงจรแบงกระแสไฟฟาจะไดสตรทชวยใหการคานวณหากระแสไฟฟาทไหลในแตละสาขาของวงจรไฟฟาไดสะดวก และรวดเรวยงขนเชนกน
จดประสงคการเรยนการสอน จดประสงคทวไป
เพอใหนกเรยนมความร และเขาใจลกษณะของวงจรแบงกระแสไฟฟา และการคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลในสาขาตาง ๆ
จดประสงคเชงพฤตกรรม
1. อธบายหลกการของวงจรแบงกระแสไฟฟาได 2. เขยนสตรแบงกระแสไฟฟาได 3. คานวณหาคากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟาได
คณธรรม จรยธรรม
1. คณลกษณะอนพงประสงค 1.1 ความรบผดชอบ 1.2 ความมวนย 1.3 การตรงตอเวลา 1.4 ความมมนษยสมพนธ 1.5 ความรและทกษะวชาชพ
1.6 ความสนใจใฝหาความร 2. การบรณาการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2.1 ศกษาขอมลอยางเปนระบบ 2.2 ทาตามลาดบขน
Page 15
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
8
2.3 ประหยด เรยบงาย ไดประโยชนสงสด 2.4 การมสวนรวม
สาระการเรยนร
7.1 วงจรแบงกระแสไฟฟา 7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา 7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา
เนอหาสาระ
จากทไดศกษาเกยวกบลกษณะความรพนฐานและกฎตางทเกยวของกบวงจรไฟฟามาแลวนน ในหนวยนจะกลาวถงลกษณะของวงจรแบงกระแสไฟฟา การคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลในสาขาตาง ๆ มหวขอดงน
7.1 วงจรแบงกระแสไฟฟา
วงจรแบงกระแสไฟฟา หมายถง วงจรไฟฟาแบบขนาน ซงกระแสไฟฟาทไหลในแตละสาขาเมอรวมกนแลวจะมคาเทากบกระแสไฟฟารวม กระแสไฟฟาจะไหลผานตวตานทานมากหรอนอย ขนอยกบคาความตานทานไฟฟา หากความตานทานไฟฟามาก กระแสไฟฟาจะไหลผานไดนอย วงจรแบงกระแสไฟฟา ดงรปท 7.1
+
-E R2
R1
IT
I1 I2 I3
R3
รปท 7.1 วงจรแบงกระแสไฟฟา
จากหลกการของวงจรแบงกระแสไฟฟา จะชวยใหการคานวณหากระแสไฟฟาในสาขาตาง ๆ ทาไดสะดวกขน
Page 16
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
9
7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา
+
-E R1
IT
I1 I2
R2
รปท 7.2 วงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขา
จากวงจรในรปท 7.2 หากระแสไฟฟา I1 และ I2 ไดดงน
1
1R
EI = (7-1)
จาก TT RIE = แทนในสมการท (7-1) จะได
1
1R
RII TT= (7-2)
จาก 21
2121 หรอ//
RR
RRRRRR TT
+== แทนในสมการท (7-2) จะได
+=
21
21
11
RR
RR
R
II T
ดงนน
+=
21
21
RR
RII T (7-3)
ในการหา I2 ทาไดเชนเดยวกบการหา I1 ดงนน
+=
21
12
RR
RII T (7-4)
หรอ 12 III T −= (7-5)
Page 17
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
10
หากมการแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา คานวณไดดงน
+
-E R2
R1
IT
I1 I2 I3
R3
รปท 7.3 วงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา จากวงจรในรปท 7.3 หากระแสไฟฟา I1 , I2 และ I3 ไดดงน
1
1R
EI = (7-6)
จาก TT RIE = แทนในสมการท (7-6) จะได
1
1R
RII TT= (7-7)
ในการหา I2 และ I3 ทาไดเชนเดยวกบการหา I1 ดงนน
2
2R
RII TT= (7-8)
3
3R
RII TT= (7-9)
หรอ 213 IIII T −−=
)( 213 IIII T +−= (7-10)
หากมตวตานทานตอขนานกนหลายสาขามากกวาน กยงคงใชวธการนได แตสมการจะมตวแปรหลายตวมาก อาจจะยบรวมความตานทานใหเปน 2 สาขา แลวคานวณไปทละ 2 สาขา
Page 18
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
11
ตวอยางท 7.1 จากวงจรแบงกระแสไฟฟาในรปท 7.4 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานในแตละสาขา
+
-E
IT = 20 A
I1 I2
R2= 36 Ω R1= 100 Ω
รปท 7.4 วงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขา ตามตวอยางท 7.1 วธทา
A29.5
36100
36A20
21
21
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII T
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R1 = 5.29 แอมแปร
A7.14
36100
100A20
21
12
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII T
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R2 = 14.7 แอมแปร
Page 19
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
12
ตวอยางท 7.2 จากวงจรแบงกระแสไฟฟาในรปท 7.5 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานในแตละสาขา
+
-E
I1 I2 I3
IT = 15 A
R1= 15 Ω R2= 5 Ω R3= 10 Ω
IA
รปท 7.5 วงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา ตามตวอยางท 7.2 วธทา วธท 1
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+=
33.3
105
10532
321
RR
RRRT
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+=
73.2
33.315
33.31511
11
T
TT
RR
RRR
A73.2
15
2.73A151
1
=
×=
=
Ω
Ω
R
RII TT
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R1 = 2.73 แอมแปร
Page 20
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
13
A19.8
5
2.73A152
2
=
×=
=
Ω
Ω
R
RII TT
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R2 = 8.19 แอมแปร
A4
10
2.73A153
3
=
×=
=
Ω
Ω
R
RII TT
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R3 = 4 แอมแปร หรอ 213 IIII T −−= A4A8.19A2.73A15 =−−=
วธท 2
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+=
33.3
105
10532
321
RR
RRRT
กระแสไฟฟา IT ไดแบงไปเปน I1 และ IA
A73.2
33.315
3.33A15
11
11
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
T
TT
RR
RII
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R1 = 2.73 แอมแปร
Page 21
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
14
A12.27
A2.73A151A
=
−=
−= III T
กระแสไฟฟา IA ไดแบงไปเปน I2 และ I3
A18.8
105
10A27.12
32
32
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII A
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R2 = 8.18 แอมแปร
A4
105
5A27.12
32
23
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII A
หรอ
A4
A8.18A12.2723
=
−=
−= III A
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R3 = 4 แอมแปร
7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา ในการคานวณวงจรไฟฟาแบบผสมทมการแบงกระแสไฟฟา หากใชหลกการแบงกระแสไฟฟามาชวย
ในการคานวณ จะทาใหคานวณไดสะดวกและรวดเรวยงขน ดงตวอยางตอไปน
Page 22
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
15
ตวอยางท 7.3 จากวงจรไฟฟาในรปท 7.6 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานทกตว โดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา
+
-
IT = 20 A
I2
I3 I4
I5
R3= 3 Ω R4= 6 Ω
R6= 2 Ω
R5= 3 Ω R1= 6 Ω
R2= 2 Ω
R7= 4 Ω
E
รปท 7.6 วงจรไฟฟาตามตวอยางท 7.3
วธทา
Ω
ΩΩ
=
+=
+=
5
23651 RRRT
Ω
ΩΩ
ΩΩΩ
=
+
×+=
++=
4
63
632
43
4322
RR
RRRRT
A2071 === IIIT
+=
12
12
TT
TT
RR
RII
Page 23
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
16
A11.11
54
5A20
=
+=
ΩΩ
Ω
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R2 = 11.11 แอมแปร
A89.8
54
4A20
12
25
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
TT
TT
RR
RII
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R5 และ R6 = 8.89 แอมแปร
กระแสไฟฟา I2 ไดแบงไปเปน I3 และ I4
A4.7
63
6A11.11
43
423
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R3 = 7.4 แอมแปร
A7.3
63
3A11.11
43
324
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R4= 3.7 แอมแปร
Page 24
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
17
ตวอยางท 7.4 จากวงจรไฟฟาในรปท 7.7 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานทกตว โดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา
R1= 10 Ω
R2= 20 Ω E
20 V
+
-
R3= 30 Ω
IT
VL1+
-
RL1= 30 Ω
RL2= 10 ΩVL2+
-
IL2
I2
I3
IL1
รปท 7.7 วงจรไฟฟาตามตวอยางท 7.4 วธทา
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+==
15
3030
3030
หรอ//13
131131
L
LTLT
RR
RRRRRR
Ω
ΩΩ
=
+=
+=
35
1520122 TT RRR
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+==
78.7
1035
1035
หรอ//22
22223
LT
LTTLTT
RR
RRRRRR
Page 25
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
18
Ω
ΩΩ
=
+=
+=
78.17
78.71031 TT RRR
TT
R
EII == 1
A12.1
78.17
20
=
=Ω
V
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R1= 1.12 แอมแปร กระแสไฟฟา IT แบงออกเปน I2 และ IL2
A25.0
1035
10A12.1
22
22
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
LT
LT
RR
RII
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R2 = 0.25 แอมแปร
A87.0
1035
35A12.1
22
22
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
LT
TTL
RR
RII
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน RL2 = 0.87 แอมแปร
Page 26
ใบเนอหา
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
19
กระแสไฟฟา I2 แบงออกเปน I3 และ IL1
+=
13
123
L
L
RR
RII
A125.0
3030
30A25.0
=
+=
ΩΩ
Ω
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R3 = 0.125 แอมแปร
A125.0
3030
30A25.0
13
321
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
LL
RR
RII
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน RL1 = 0.125 แอมแปร
จะสงเกตวา I3 และ IL1 มคาเทากน เพราะ R3 และ RL1 มคาความตานทานเทากนและตอวงจรแบบขนาน กระแสไฟฟา I2 แบงออกเปนสองสาขาเทา ๆ กน สรป วงจรแบงกระแสไฟฟา คอ วงจรไฟฟาแบบขนาน ซงกระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตสาขาจะมากหรอนอยขนอยกบคาความตานทานไฟฟา หากตวตานทานมคามาก กระแสไฟฟาทไหลผานจะมคานอย วงจรแบงกระแสไฟฟาทม 2 สาขา สามารถหากระแสไฟฟาทไหลในสาขาท 1 ไดจาก ผลคณของกระแสไฟฟารวมกบความตานทานในสาขาท 2 หารดวยผลรวมของความตานทานในสาขาท 1 และสาขาท 2 การคานวณหากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตสาขาในวงจรไฟฟาแบบขนานทมากกวา 2 สาขาสามารถทาไดโดยใชหลกการแบงกระแส หากรวมความตานทานในวงจรใหเหลอทละ 2 สาขา จะทาใหการคานวณนนงายขน
Page 27
ใบแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
20
คาสง จงตอบคาถามและแสดงวธทาใหสมบรณถกตอง (40 นาท) ตอนท 1 จงตอบคาถามตอไปนใหถกตองและสมบรณ 1. จงอธบายความหมายของวงจรแบงกระแสไฟฟา (5 คะแนน) ...................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. วงจรแบงกระแสไฟฟามพนฐานจากวงจรอะไร เหมอนหรอตางกนอยางไร (5 คะแนน) .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ตอนท 2 จงแสดงวธทา 1. จากวงจรไฟฟาในรปท 7.8 จงอธบายปรากฏการณการแบงกระแสไฟฟาและอธบายวาวงจรไฟฟานนาไปใชงานจรงจะเกดผลอยางไร (10 คะแนน)
รปท 7.8 วงจรไฟฟาแบบฝกหดตอนท 2 ขอ 1
100 Ω
หลอดไฟ 3 V/3 W ทกหลอด
330 Ω 510 Ω
SW. on
Page 28
ใบแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
21
2. จากวงจรไฟฟาในรปท 7.9 จงหาคา I3 โดยใชกฎการแบงกระแสไฟฟา (10 คะแนน)
I3
IT = 15 A
R1= 15 Ω R2= 5 Ω R3= 58 Ω
รปท 7.9 แบบฝกหดตอนท 2 ขอ 2
3. จากวงจรไฟฟาในรปท 7.10 จงหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตละตว โดยใชกฎการแบงกระแสไฟฟา (10 คะแนน)
IA IB
R1= 4 Ω R2= 3 Ω
R4= 6 Ω
R3= 6 Ω R5= 6 Ω R6= 12 Ω
IT
I5 I6
I1 I2
E= 30 V
+
-
รปท 7.10 แบบฝกหดตอนท 2 ขอ 3
Page 29
ใบแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
22
4. จากวงจรไฟฟาในรปท 7.11 จงหาคากระแสไฟฟา 54321 และ,,, IIIII โดยใชกฎการแบงกระแสไฟฟา
(5 คะแนน)
I5
R1= 4 Ω
R2= 3 Ω
R4= 6 Ω
R3= 6 Ω
R5= 6 Ω
R6= 12 Ω
IT = 4 A
I3
I4
I1
I2
R7= 12 Ω
R8= 12 Ω
R9= 12 Ω
IT = 4 A
รปท 7.11 แบบฝกหดตอนท 2 ขอ 4
Page 30
ใบประเมนผลแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา 4 ชวโมง
23
ชอ-สกล……………………………………………………………………………………………………..ชน……………..กลม……………
รายการประเมนผล คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต
ตอนท 1
แบบฝกหดขอท 1. 5
แบบฝกหดขอท 2. 5
ตอนท 2
แบบฝกหดขอท 1. 10
แบบฝกหดขอท 2. 10
แบบฝกหดขอท 3. 10
แบบฝกหดขอท 4. 10
รวมคะแนน 50
คะแนนจรง 10
ลงชอ………………………………………..…ผประเมน
(..…………................................) ………/…………/……….
Page 31
ใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
24
คาสง จงตอวงจร วดคาความตานทานไฟฟา คาแรงดนไฟฟา และกระแสไฟฟาวงจรแบงกระแสไฟฟา
โดยใชมลตมเตอร จดประสงคการเรยนการสอน 1. จดประสงคทวไป เพอใหมทกษะและเจตคตทดตอการตอวงจร วด และทดสอบคาในวงจรแบงกระแสไฟฟา
2. จดประสงคเชงพฤตกรรม เมอผเรยนปฏบต เรองวงจรแบงกระแสไฟฟาจบแลว ผเรยนสามารถ
2.1 ตอวงจรแบงกระแสไฟฟาไดถกตอง 2.2 วดหาคากระแสไฟฟาและแรงดนไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟาไดถกตอง
2.3 คานวณหาคากระแสไฟฟา แรงดนไฟฟาและความตานทานรวมในวงจรแบงกระแส ไฟฟาไดถกตอง
2.4 ทางานรวมกนเปนกลมอยางมกจนสยในการปฏบตงานทดได
3. เจตคต คณธรรม คานยมอนพงประสงค 3.1 ความรบผดชอบ 3.2 ความมวนย 3.3 การตรงตอเวลา 3.4 ความมมนษยสมพนธ 3.5 ความรทกษะและวชาชพ 3.6 ความสนใจใฝหาความร 3.7 ศกษาขอมลอยางเปนระบบ 3.8 ทาตามลาดบขน 3.9 ประหยด เรยบงาย ไดประโยชนสงสด 3.10 การมสวนรวม
เนอหาสาระ 1. วงจรแบงกระแสไฟฟา วงจรแบงกระแสไฟฟา หมายถง วงจรไฟฟาแบบขนาน ซงกระแสไฟฟาทไหลในแตละสาขาเมอรวมกนแลวจะมคาเทากบกระแสไฟฟารวม กระแสไฟฟาจะไหลผานตวตานทานมากหรอนอย ขนอยกบคาความตานทานไฟฟาหากความตานทานมากกระแสไฟฟาจะไหลผานไดนอยวงจรแบงกระแสไฟฟาดงรปท 7.1
Page 32
ใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
25
+
-E R2
R1
IT
I1 I2 I3
R3
รปท 7.1 วงจรแบงกระแสไฟฟา
จากหลกการของวงจรแบงกระแสไฟฟา จะชวยใหการคานวณหากระแสไฟฟาในสาขาตาง ๆ ทาไดสะดวกขน
2. การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา
+
-E R1
IT
I1 I2
R2
รปท 7.2 วงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขา
จากวงจรในรปท 7.2 หากระแสไฟฟา I1 และ I2 ไดดงน
+=
21
21
RR
RII T (7-1)
ในการหา I2 ทาไดเชนเดยวกบการหา I1 ดงนน
+=
21
12
RR
RII T (7-2)
Page 33
ใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
26
หรอ 12 III T −= (7-3)
หากมการแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา คานวณไดดงน
+
-E R2
R1
IT
I1 I2 I3
R3
รปท 7.3 วงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา
จากวงจรในรปท 7.3 หากระแสไฟฟา I1 , I2 และ I3 ไดดงน
1
1R
RII TT= (7-4)
2
2R
RII TT= (7-5)
3
3R
RII TT= (7-6)
หรอ 213 IIII T −−=
)( 213 IIII T +−= (7-7)
หากมตวตานทานตอขนานกนหลายสาขามากกวาน กยงคงใชวธการนได แตสมการจะมตวแปรหลายตวมาก อาจจะยบรวมความตานทานใหเปน 2 สาขา แลวคานวณไปทละ 2 สาขา
เครองมอ วสดและอปกรณ 1. มลตมเตอรแบบดจตอล จานวน 1 เครอง 2. แหลงจายไฟฟากระแสตรงปรบคาได 0 – 30 V จานวน 1 เครอง 3. แผงประกอบวงจร จานวน 1 แผง
Page 34
ใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
27
4. ตวตานทาน 1.5 kΩ ขนาด 1 W จานวน 1 ตว 5. ตวตานทาน 5.6 kΩ ขนาด 1 W จานวน 1 ตว 6. ตวตานทาน 10 kΩ ขนาด 1 W จานวน 1 ตว 7. สายตอวงจร จานวน 8 เสน 8. สายปากคบ จานวน 8 เสน
ลาดบขนการทดลอง 1. ใชมลตมเตอรแบบดจตอล ปรบเลอกการวดใหเปนโอหมมเตอร วดคาความตานทานของตว
ตานทานแตละตวตามรปท 7.4 บนทกคาลงในตารางท 7.1
R1= 1.5 kΩ R2= 5.6 kΩ R2
Ω R3= 10 kΩ R3
Ω
รปท 7.5 วดคาความตานทาน
2. ตอวงจรการทดลองตามรปท 7.5 จายแรงดนไฟฟาใหกบวงจร โดยปรบแหลงจายไฟฟากระแสตรงให E = 12 V วดแรงดนไฟฟาตามกาหนดในรป บนทกคาลงในตารางท 7.1
รปท 7.5 วดแรงดนไฟฟา
………..Ω
R1= 1.5 kΩ R2= 5.6 kΩ
+
-
E= 12 V R3= 10 kΩ +
-
E V+
-
V1 V+
-
V2 V
+
-
V3
………..V
Page 35
ใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
28
3. ตอวงจรการทดลองตามรปท 7.6 จายแรงดนไฟฟาใหกบวงจร โดยปรบแหลงจายไฟฟา
กระแสตรงให E = 12 V วดกระแสไฟฟาตวรวมและกระแสไฟฟาทผานตวตานทานทกตว ตามกาหนด บนทกคาลงในตารางท 7.1
R1= 1.5 kΩ R2= 5.6 kΩ +
-
E= 12 V R3= 10 kΩ
A+
-
A
+
-
A
+
-
I1 I2 I3IT
A+
-
IA
รปท 7.6 วดกระแสไฟฟาผานตวตานทานแตละตว 4. นาคาทไดจากการวดคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตละตว และบนทกผลการ
คานวณตามกาหนดในตารางท 7.1
คานวณใชสตรวงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขา
(ให R2 และ R3 ขนานกนเปน RT1) คานวณใชสตรวงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา
32
321
RR
RRRT
+= ……………………..…..........
………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………….
+=
11
11
T
TT
RR
RII ……………………………………
………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………....
11
11
T
TT
RR
RRR
+= ……………………………………
………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………....
11
R
RII TT= ……………………………………
………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………....
………..A
Page 36
ใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
29
+=
11
1
TTA
RR
RII …………………………………
………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………....
+=
32
32
RR
RII A …………………………………
………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………....
+=
312
33
RR
RII A …………………………………
………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………....
22
R
RII TT= …………………………………
………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………….
33
R
RII TT= …………………………………
………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………….
Page 37
ใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
30
ตารางท 7.1 ตารางบนทกผลการทดลองวงจรแบงกระแสไฟฟา
ผลการทดลองจาก R1 R2 R2 RT - หนวย การวด - Ω
ผลการทดลองจาก I1 I2 I3 IA IT หนวย การวด mA
การคานวณ - mA ผลการทดลองจาก V1 V2 V3 E - หนวย
การวด - V ขอควรระวง 1. การใชมลตมเตอรแบบดจตอลวดกระแสไฟฟาและแรงดนไฟฟา ตองใชยานวดใหถกตองและเหมาะสมกบคาทตองการวด
2. การใชมลตมเตอรแบบดจตอลวดแรงดนไฟฟาและกระแสไฟฟา ตองตอสายใหถกขว มฉะนน มลตมเตอรแบบดจตอลอาจเสยหาย และจะใหคาทมผลเปนคาลบได
3. ในการวดทกครง ไมควรสมผสกบสวนทเปนโลหะของสายวด เพราะจะทาใหคาทวดไดมความคลาดเคลอนสง 4. ขณะทาการประกอบวงจรหรอเปลยนจดทดลองควรปดแหลงจายไฟฟากระแสตรงทกครงเพอปองกนไฟฟาลดวงจร สรปผลการทดลอง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Page 38
ใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
31
คาถามทายการทดลอง
1. เปรยบเทยบคา I1, I2 และ I3 ทไดจากการคานวณดวยสตรวงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขาและสตร
วงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา วามคาความแตกตางกนหรอไมอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ในวงจรแบงกระแสไฟฟา ตามรปท 7.6 จะพสจนคาของ IA ไดอยางไรวาคาทไดจากการทดลอง
ถกตอง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ในวงจรแบงกระแสไฟฟา ตามรปท 7.6 จะพสจนคาของ I1, I2 และ I3 ไดอยางไรวาคาทไดจากการ
ทดลองถกตอง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Page 39
ใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
32
ใบตรวจสภาพเครองมอ
ชอ-สกล……………………………………………………………………………ชน ปวช 1. กลม……………เลขท ...............
ขอมลมลตมเตอร ใชทดลอง ไมใชในการทดลอง ยหอ……………………………..รน…….…..……………..
รปภาพดจตอลมลตมเตอร
ตาแหนง รายการ
ตรวจสภาพ
สภาพกอน ใชงาน
สภาพหลง ใชงาน
ด เสย ด เสย 1 สวตชเปดปดเครอง
2 จอแสดงผล
3 ปมลอคคา
4 สวตชเลอกยานวด
5 ขวเสยบสายวด
6 สายวด
สรปการตรวจสภาพมลตมเตอร ใชงานได
ใชงานไมได
ขอมลแหลงจายไฟ DC ใชทดลอง ไมใชในการทดลอง ยหอ……………………………..รน…….…..……………..
รปภาพแหลงจายไฟกระแสตรง (DC)
ตาแหนง รายการ
ตรวจสภาพ
สภาพกอน ใชงาน
สภาพหลง ใชงาน
ด เสย ด เสย 1 จอแสดงผล
2 ชดปมปรบแรงดน
3 ชดปมปรบกระแส
4 สวตชเปดปดเครอง
5 ขว บวก กราวด ลบ
สรปการตรวจสภาพแหลงจายไฟ ใชงานได
ใชงานไมได
2 1
4
5
3
6
1
2
3
4
5
Page 40
ใบประเมนผลใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
คะแนนเตม
60 คะแนน เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
33
ชอ-สกล……………………………………………………………………………………………………..ชน……………..กลม……………
รายการประเมนผล คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต
1. การเตรยมเครองมอ วสด อปกรณ 5
2. วดคาความตานทานของตวตานทาน 5
3. วดแรงดนไฟฟาทตกครอมตวตานทานแตละตว 5
4. วดกระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตละตว 5 5. คานวณคากระแสไฟฟา 10 6. สรปผลการทดลอง 10 7. ตอบคาถามทายการทดลอง 15 8. การเกบเครองมอ วสด อปกรณ 5
รวมคะแนน 60
ลงชอ………………………………………..…ผประเมน
(..…………................................) ………/…………/……….
Page 41
เกณฑการประเมนผลใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
คะแนนเตม 60 คะแนน เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
34
รายการประเมนผล 1. การเตรยมเครองมอ วสด อปกรณ คะแนนเตม 5 คะแนน
เตรยมเครองมอ วสด อปกรณ ครบตามทกาหนดให 5 คะแนน ไมครบ ตดคะแนนชนละ 1 คะแนน 2. ใชมลตมเตอรแบบดจตอล ปรบเลอกการวดใหเปนโอหมมเตอร วดคาความตานทานของตวตานทานแตละตวตามรปท 7.4 บนทกคาลงในตารางท 7.1 คะแนนเตม 5 คะแนน ใชมลตมเตอรแบบดจตอล ปรบเลอกการวดใหเปนโอหมมเตอร วดคาความตานทานของตวตานทานแตละตวตามรปท 7.4 บนทกคาลงในตารางท 7.1 ถกตองให 5 คะแนน ไมถกตอง ตดคะแนนจดละ 2.5 คะแนน
3. ตอวงจรการทดลองตามรปท 7.5 จายแรงดนไฟฟาใหกบวงจร โดยปรบแหลงจายไฟฟากระแสตรงให E = 12 V วดแรงดนไฟฟาตามกาหนดในรป บนทกคาลงในตารางท 7.1 คะแนนเตม 5 คะแนน
ตอวงจรการทดลองตามรปท 7.5 จายแรงดนไฟฟาใหกบวงจร โดยปรบแหลงจายไฟฟากระแสตรงให E = 12 V วดแรงดนไฟฟาตามกาหนดในรป บนทกคาลงในตารางท 7.1 ถกตองให 5 คะแนน ไมถกตองตดคะแนนจดละ 2 คะแนน
4. ตอวงจรการทดลองตามรปท 7.6 จายแรงดนไฟฟาใหกบวงจร โดยปรบแหลงจายไฟฟากระแสตรงให E = 12 V วดกระแสไฟฟาตวรวมและกระแสไฟฟาทผานตวตานทานทกตว ตามกาหนด บนทกคาลงในตารางท 7.1 คะแนนเตม 5 คะแนน ตอวงจรการทดลองตามรปท 7.6 จายแรงดนไฟฟาใหกบวงจร โดยปรบแหลงจายไฟฟากระแสตรงให E = 12 V วดกระแสไฟฟาตวรวมและกระแสไฟฟาทผานตวตานทานทกตว ตามกาหนด บนทกคาลงในตารางท 7.1 ถกตองให 5 คะแนน ไมถกตองตดคะแนนจดละ 2 คะแนน
5.นาคาทไดจากการวดคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตละตว และบนทกผลการคานวณตามกาหนดในตารางท 7.1 คะแนนเตม 10 คะแนน
นาคาทไดจากการวดคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตละตว และบนทกผลการคานวณตามกาหนดในตารางท 7.1 ถกตองให 10 คะแนน ไมถกตองตดคะแนนจดละ 1 คะแนน
6. สรปผลการทดลอง คะแนนเตม 10 คะแนน สรปผลการทดลองครบทกวตถประสงคเชงพฤตกรรมให 10 คะแนน ไมครบทกวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตดคะแนนขอละ 3 คะแนน
7. ตอบคาถามทายการทดลอง คะแนนเตม 15 คะแนน
Page 42
เกณฑการประเมนผลใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
คะแนนเตม 60 คะแนน เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
35
ตอบคาถามทายการทดลองถกทกขอให 15 คะแนน ผด ตดคะแนนขอละ 5 คะแนน 8. การเกบเครองมอ วสด อปกรณ คะแนนเตม 5 คะแนน เกบเครองมอ วสด อปกรณ ครบตามทกาหนดให 5 คะแนน ไมครบ ตดคะแนนชนละ 1 คะแนน
Page 43
แบบทดสอบหลงเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
36
คาชแจง 1. จงทาเครองหมายกากบาท (X) เลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว 2. แบบทดสอบมจานวน 10 ขอ ใชเวลาทาแบบทดสอบ 20 นาท ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
วตถประสงคเชงพฤตกรรมขอท 1. อธบายหลกการของวงจรแบงกระแสไฟฟาได
1. วงจรแบงกระแสไฟฟามพนฐานมาจากวงจรไฟฟาแบบใด ก. วงจรไฟฟาแบบขนาน ข. วงจรไฟฟาแบบอนกรม ค. วงจรไฟฟาแบบอนกรม-ขนาน ง. วงจรไฟฟาแบบขนาน-อนกรม วตถประสงคเชงพฤตกรรมขอท 1. อธบายหลกการของวงจรแบงกระแสไฟฟาได
2. จากรปคากลาวใดถกตองทสด ก. หลอดไฟหมายเลขท 1 สวางมากทสด เพราะตออยอนดบแรกสด ข. หลอดไฟหมายเลขท 3 สวางนอยทสด เพราะตออยอนดบหลงสด ค. หลอดไฟหมายเลขท 3 สวางนอยทสด เพราะกระแสไหลผานนอยทสด ง. หลอดไฟหมายเลขท 1 สวางมากทสด เพราะกระแสไหลผานนอยทสด
100
รปท 1 สาหรบตอบคาถามขอท 1
330 510
SW. on
1 2
3
หลอดไฟ 3 V/3 W ทกหลอด
Page 44
แบบทดสอบหลงเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
37
จากวงจรไฟฟาในรป ใชตอบคาถามขอท 3-4
+
-E
IT = 20 A
I1 I2
R2= 36 Ω R1= 100 Ω
รปท 2 สาหรบตอบคาถามขอท 3-4
วตถประสงคเชงพฤตกรรมขอท 2. เขยนสตรแบงกระแสไฟฟาได
3. จากวงจรไฟฟาในรปท 2 กระแสไฟฟา 2I คอขอใด
ก.
+=
21
22
RR
RII T
ข.
+=
1
212
R
RRII T
ค.
+=
2
212
R
RRII T
ง.
+=
21
12
RR
RII T
วตถประสงคเชงพฤตกรรมขอท 3. คานวณหาคากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟาได 4. จากวงจรไฟฟาในรป กระแสไฟฟา 1I มคาเทาไร ก. 0.55 A ข. 5.29 A ค. 14.7 A ง. 75.5 A
Page 45
แบบทดสอบหลงเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
38
รปวงจรไฟฟาใชตอบคาถามขอท 5-6
+
-E
I1 I2 I3
IT = 10 A
R1= 10 Ω R2= 30 Ω R3= 30 Ω
IA
รปท 3 สาหรบตอบคาถามขอท 5-6
วตถประสงคเชงพฤตกรรมขอท 2. เขยนสตรแบงกระแสไฟฟาได
5. จากวงจรไฟฟาในรป กระแสไฟฟา 2I คอขอใด
ก. TT RI
RI 22 =
ข. 1
2R
RII TT=
ค. 2
2R
RII TT=
ง. TT RI
RI 12 =
วตถประสงคเชงพฤตกรรมขอท 3. คานวณหาคากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟาได
6. จากวงจรไฟฟาในรป กระแสไฟฟา 3I มคาเทาไร ก. 6 A ข. 5 A ค. 3.33 A ง. 2 A
Page 46
แบบทดสอบหลงเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
39
รปวงจรไฟฟา ใชตอบคาถามขอท 7-8
I1 I2 I3
IT = 6 A
R1= 4 Ω R2= 4 Ω R3= 8 Ω R4= 8 Ω
I4
รปท 4 สาหรบตอบคาถามขอท 7-8 วตถประสงคเชงพฤตกรรมขอท 3. คานวณหาคากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟาได
7. จากวงจรไฟฟาในรป กระแสไฟฟา 1I มคาเทาไร ก. 1 A ข. 2 A ค. 3 A ง. 4 A วตถประสงคเชงพฤตกรรมขอท 3. คานวณหาคากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟาได
8. จากวงจรไฟฟาในรป กระแสไฟฟา 4I มคาเทาไร ก. 1 A ข. 2 A ค. 3 A ง. 4 A
Page 47
แบบทดสอบหลงเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
40
รปวงจรไฟฟา ใชตอบคาถามขอ 9-10
IA IB
R1= 4 Ω R2= 3 Ω
R4= 6 Ω
R3= 6 Ω
R5= 6 Ω R6= 12 Ω
IT = 10 A
I5 I6
I1 I2
E+
-
รปท 5 สาหรบตอบคาถามขอท 10
วตถประสงคเชงพฤตกรรมขอท 3. คานวณหาคากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟาได
9. จากวงจรไฟฟาในรป กระแสไฟฟา IB มคาเทาไร ก. 4.35 A ข. 5.65 A ค. 17.71 A ง. 22.97 A วตถประสงคเชงพฤตกรรมขอท 3. คานวณหาคากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟาได
10. จากวงจรไฟฟาในรป กระแสไฟฟา I2 มคาเทาไร
ก. 5.65 A ข. 4.35 A ค. 3.23 A ง. 1.45 A
Page 48
แบบทดสอบหลงเรยน
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9 หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
41
กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลงเรยน
คาสง จงทาเครองหมายกากบาท (X) เลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว ลงในชองของ กระดาษคาตอบ
ชอ – สกล ......................................................... เลขท ........ ชน ..........................
สรปผล เตม 10
คะแนนเกบ 10 คะแนนได เกณฑการประเมน ทาแบบทดสอบได 9 – 10 คะแนน ระดบคณภาพ ดมาก ทาแบบทดสอบได 7 – 8 คะแนน ระดบคณภาพ ด ทาแบบทดสอบได 5 – 6 คะแนน ระดบคณภาพ พอใช ทาแบบทดสอบได 0 – 4 คะแนน ระดบคณภาพ ปรบปรง
ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Page 49
ใบประเมนผลคณธรรม จรยธรรม
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา 4 ชวโมง
42
ชอ-สกล……………………………………………………………………………………………………..ชน……………..กลม……………
รายการประเมนผล คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต
คณธรรม จรยธรรม 30 1 2 3
1. ความรบผดชอบ : มอปกรณการเรยนครบถวน สงงานครบ 3 2. ความมวนย : ปฏบตตามกฎระเบยบ แตงกายเรยบรอย 3 3. การตรงตอเวลา : เขาเรยนตรงเวลา ทางานสงตามกาหนด 3 4. ความมมนษยสมพนธ : มนาใจชวยเหลอผอน 3 5. ความรทกษะและวชาชพ : ปฏบตงานได 3 6. ความสนใจใฝหาความร : ขยนและสนใจในการเรยน 3 7. ศกษาขอมลอยางเปนระบบ : ทาความเขาใจกอนปฏบต 3 8. ทาตามลาดบขน : ทาตามลาดบขนตอนความสาคญ 3 9. ประหยด เรยบงาย ไดประโยชนสงสด : แกปญหาดวย
ความเรยบงายและประหยด 3
10.การมสวนรวม : มสวนรวมในการทางานกลม 3
รวมคะแนน 30
หมายเหต การประเมนสามารถทาทละขอหรอหลายขอและทาไดทงขณะกอนหรอระหวาง หรอหลงเรยน เกณฑการประเมน
1 หมายถง ตองปรบปรง 2 หมายถง พอใช 3 หมายถง ด
ลงชอ………………………………………..…ผประเมน
(..…………................................) ………/…………/……….
Page 50
เอกสารอางอง
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา 4 ชวโมง
43
กตตกร ขนแกลว. (2556). ทฤษฎและการวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรง. กรงเทพฯ: โอ.เอส. พรนตง เฮาส. ชด อนทะส. (2540). วงจรไฟฟากระแสตรง. กรงเทพฯ: เมดทรายพรนตง. ธารงศกด หมนกาหรม. (2556). วงจรไฟฟากระแสตรง. นนทบร: ศนยหนงสอเมองไทย. บรรจง จนทมาศ. (2557). ทฤษฎวงจรไฟฟากระแสตรง. พมพครงท 23. กรงเทพฯ: พมพดการพมพ. บญลา ศกดภทรนนท. (2558). วงจรไฟฟากระแสตรง. นนทบร: ศนยหนงสอเมองไทย. ไมตร วรวฒจรรยากล. (2553). ทฤษฎวงจรไฟฟา เลม 2 (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 9. กรงเทพฯ: ส.เอเซยเพรส. วราภรณ ทมชาต. (2556). วงจรไฟฟากระแสตรง. กรงเทพฯ: รตนโรจนการพมพ. วษณ บวเทศ. (2558). การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรง. กรงเทพฯ: ปญญาชน. วโรจน รตนวจารณ. (2557). วงจรไฟฟากระแสตรง. กรงเทพฯ: ส.เตมรกการพมพ. ไวพจน ศรธญ และคณศร จนทรโสดา. (2558). วงจรไฟฟากระแสตรง. กรงเทพฯ: เอสเคเอส อนเตอร การพมพ ศรศกด นอยไรภม. (2557). วงจรไฟฟากระแสตรง. กรงเทพฯ: ศนยสงเสรมวชาการ. Charles K. Alexander, Matthew N.O. Sadiku. (2004). Fundamentals of Electric
Circuits. Second Edition. Singapore : McGraw-Hill. Tony R. Kuphaldt. Lessons In Electric Circuits, Volume I-DC. [online]. Available from :
http://www.openbookproject.net//electricCircuits/DC/DC.pdf (12 Mar 2016).
Page 51
ภาคผนวก
เฉลยแบบฝกหด
เฉลยใบงาน
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน
ใบสรปการประเมนผล
สอ Power Point
Page 52
ใบเฉลยแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
45
ตอนท 1 จงตอบคาถามตอไปนใหถกตองและสมบรณ 1. จงอธบายความหมายของวงจรแบงกระแสไฟฟา วงจรแบงกระแสไฟฟา หมายถง วงจรไฟฟาแบบขนาน ซงกระแสไฟฟาทไหลในแตละสาขาเมอรวมกนแลวจะมคาเทากบกระแสไฟฟารวม กระแสไฟฟาจะไหลผานตวตานทานมากหรอนอย ขนอยกบคา
ความตานทานไฟฟา หากความตานทานมาก กระแสไฟฟาจะไหลผานไดนอย
2.วงจรแบงกระแสไฟฟามพนฐานจากวงจรอะไร เหมอนหรอตางกนอยางไร วงจรแบงกระแสไฟฟาเปน วงจรไฟฟาแบบขนาน ซงกระแสไฟฟาทไหลในแตละสาขาเมอรวมกนแลวจะมคาเทากบกระแสไฟฟารวมเหมอนกน ตอนท 2 จงแสดงวธทา
1. จากวงจรไฟฟาในรปท 7.8 จงจงอธบายปรากฏการณการแบงกระแสไฟฟาและอธบายวาวงจรไฟฟานนาไปใชงานจรงจะเกดผลอยางไร
รปท 7.8 วงจรไฟฟาแบบฝกหดตอนท 2 ขอ 1
จากวงจรไฟฟาทใหมานนแหลงจายแรงดนไฟฟา มขนาด 9 V โหลดมทงหมด 3 ตว ซงเปนหลอดไฟทมขนาด 3 V/3 W เทากนทงหมดตอกนเปนวงจรไฟฟาแบบขนาน ดงนนคาความตานทานของหลอดไฟตองมคาเทากน กระแสไฟฟาทไหลผานหลอดไฟแตละหลอดไมเทากน หลอดทตอกบตวตานทาน 100 โอหม จะมความสวางมากทสด เพราะตอกบตวตานทานมคานอยสดในวงจรทาใหกระแสไหลผานไดมากสด สวนหลอดทตอกบกบตวตานทาน 330 โอหม และกบตวตานทาน 510 โอหม จะสวางนอยลงไปตามลาดบ เพราะคาความตานทานมากขนกระแสกไหลผานไดนอยลงไปดวย
100 Ω
หลอดไฟ 3 V/3 W ทกหลอด
330 Ω 510 Ω
SW. on
Page 53
ใบเฉลยแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
46
2. จากวงจรไฟฟาในรปท 7.9 จงหาคา I3 โดยใชกฎการแบงกระแสไฟฟา
I3
IT = 15 A
R1= 15 Ω R2= 5 Ω R3= 58 Ω
รปท 7.9 แบบฝกหดตอนท 2 ขอ 2
วธทา
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+=
6.4
585
585
1
32
321
T
T
R
RR
RRR
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+=
52.3
6.415
6.41511
11
T
T
TT
R
RR
RRR
A91.0
58
3.52A15
3
33
=
×=
=
Ω
Ω
I
R
RII TT
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R3 = 0.91 แอมแปร
Page 54
ใบเฉลยแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
47
3. จากวงจรไฟฟาในรปท 7.8 จงหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตละตว โดยใชกฎการแบงกระแสไฟฟา
IA IB
R1= 4 Ω R2= 3 Ω
R4= 6 Ω
R3= 6 Ω R5= 6 Ω R6= 12 Ω
IT
I5 I6
I1 I2
E= 30 V
+
-
รปท 7.8 แบบฝกหดตอนท 2 ขอ 3 วธทา
Ω
ΩΩΩ
ΩΩ
=
+
+
×=
+
+=
71.7
634
34
321
211 R
RR
RRRT
Ω
ΩΩ
ΩΩΩ
=
+
×+=
++=
10
126
1266
65
6542
RR
RRRRT
Page 55
ใบเฉลยแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
48
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+=
35.4
1071.7
1071.7
21
21
TT
TTT
RR
RRR
A9.6
35.4
V30
=
=
=
Ω
TT
R
EI
A9.3
1071.7
10A9.6
21
2
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
TT
TTA
RR
RII
A9.33 == IIA
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R3 = 3.9 แอมแปร
กระแสไฟฟา IA ไดแบงไปเปน I1 และ I2
A67.1
34
3A9.3
1
21
21
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
I
RR
RII A
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R1 = 1.67 แอมแปร
Page 56
ใบเฉลยแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
49
A23.2
34
4A9.3
2
21
12
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
I
RR
RII A
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R2 = 2.23 แอมแปร
A3
1071.7
7.71A9.6
21
1
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
TT
TTB
RR
RII
A34 == IIB
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R4 = 3 แอมแปร
กระแสไฟฟา I5 และ I6 แยกมาจากกระแสไฟฟา IB
A2
126
12A3
5
65
65
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
I
RR
RII B
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R5 = 2 แอมแปร
Page 57
ใบเฉลยแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
50
A1
126
6A3
6
65
56
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
I
RR
RII B
∴ กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน R6 = 1 แอมแปร
4. จากวงจรไฟฟาในรปท 7.11 จงหาคากระแสไฟฟา 54321 และ,,, IIIII โดยใชกฎการแบงกระแสไฟฟา
I5
R1= 4 Ω
R2= 3 Ω
R4= 6 Ω
R3= 6 Ω
R5= 6 Ω
R6= 12 Ω
IT = 4 A
I3
I4
I1
I2
R7= 12 Ω
R8= 12 Ω
R9= 12 Ω
IT = 4 A
รปท 7.11 แบบฝกหดตอนท 2 ขอ 4
วธทา
ΩΩΩ
ΩΩ+Ω +
+
×=
+
++=
1266
665
5 74
5411 R
RR
RRRRT
Page 58
ใบเฉลยแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
51
Ω
ΩΩΩ
=
++=
20
1235
2TR
Ω
ΩΩΩ
ΩΩ
ΩΩΩ
ΩΩ
ΩΩ
=
++=
+
×++
+
×=
+++
+=
20
6122
1212
121212
63
63
2
98
986
32
322
T
T
R
RR
RRR
RR
RRR
กระแสไฟฟา I1 และ I2 แยกมาจากกระแสไฟฟา IT
A2
5.0A4
2020
20A4
1
21
21
=
×=
+=
+=
Ω
ΩΩ
Ω
I
RR
RII
TT
TT
∴ กระแสไฟฟา I1 = 2 แอมแปร
A2
5.0A4
2020
20A4
2
21
12
=
×=
+=
+=
Ω
ΩΩ
Ω
I
RR
RII
TT
TT
∴ กระแสไฟฟา I2 = 2 แอมแปร
Page 59
ใบเฉลยแบบฝกหด
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 4 ชวโมง
52
กระแสไฟฟา I4 แยกมาจากกระแสไฟฟา I1
A1
5.0A2
66
6A2
4
54
514
=
×=
+=
+=
Ω
ΩΩ
Ω
I
RR
RII
∴ กระแสไฟฟา I4 = 1 แอมแปร
กระแสไฟฟา I3 แยกมาจากกระแสไฟฟา I2
A33.1
67.0A2
63
6A2
3
32
323
=
×=
+=
+=
Ω
ΩΩ
Ω
I
RR
RII
∴ กระแสไฟฟา I3 = 1.33 แอมแปร
กระแสไฟฟา I5 แยกมาจากกระแสไฟฟา I2
A1
5.0A2
1212
12A2
5
98
925
=
×=
+=
+=
Ω
ΩΩ
Ω
I
RR
RII
∴ กระแสไฟฟา I5 = 1 แอมแปร
Page 60
เฉลยใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 6 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
53
3.4 นาคาทไดจากการวดคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตละตว และบนทกผล
การคานวณตามกาหนดในตารางท 7.1
คานวณใชสตรวงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขา
(ให R2 และ R3 ขนานกนเปน RT1) คานวณใชสตรวงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา
ΩΩ
Ω
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=×=
×
×=
+
×=
+=
k53.31053.3
1039.15
10395.54
k9.89k5.5
k9.89k5.5
3
3
6
32
321
RR
RRRT
+=
11
11
T
TT
RR
RII
mA27.8
k3.53k1.45
k3.53mA67.11
=
+=
ΩΩ
Ω
mA40.3
k3.53k1.45
k1.45mA67.11
11
1
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
TTA
RR
RII
ΩΩ
Ω
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=×=
×
×=
+
×=
+=
k03.11003.1
1098.4
101185.5
k3.53k45.1
k3.53k45.1
3
3
6
11
11
T
TT
RR
RRR
mA29.8
k45.1
k03.1mA67.111
1
=
×=
=
Ω
Ω
R
RII TT
mA19.2
k5.5
k03.1mA67.112
2
=
×=
=
Ω
Ω
R
RII TT
Page 61
เฉลยใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 6 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
54
mA18.2A1018.2
0.643A104.3
k9.89k5.5
k89.9mA4.3
3
3
312
32
=×=
××=
+=
+=
−
−
ΩΩ
Ω
RR
RII A
mA22.1
k89.9
k03.1mA67.113
3
=
×=
=
Ω
Ω
R
RII TT
mA22.1A1022.1
0.357A104.3
k9.89k5.5
k5.5mA4.3
3-
3
32
23
=×=
××=
+=
+=
−
ΩΩ
Ω
RR
RII A
ตารางท 7.1 ตารางบนทกผลการทดลองวงจรแบงกระแสไฟฟา
ผลการทดลองจาก R1 R2 R2 RT - หนวย การวด 1.45 5.5 9.89 1.03 - kΩ
ผลการทดลองจาก I1 I2 I3 IA IT หนวย การวด 8.28 2.18 1.21 3.40 11.67 mA
การคานวณ 8.27 2.18 1.22 3.38 - mA ผลการทดลองจาก V1 V2 V3 E - หนวย
การวด 11.98 11.98 11.98 11.98 - V
หมายเหต ผลทไดจากการทดลองควรมคาใกลเคยงกบในตารางอาจมความแตกตางไดเลกนอยขนอยกบความผดพลาดของคาอปกรณและเครองมอทใชในการทดลอง
Page 62
เฉลยใบงานท 7
รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 6 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง เรอง วงจรแบงกระแสไฟฟา
55
สรปผลการทดลอง
วงจรแบงกระแสไฟฟา กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตสาขาจะมากหรอนอยขนอยกบคาความตานทานไฟฟา ตวตานทานมคามาก กระแสไฟฟาทไหลผานจะมคานอย วงจรแบงกระแสไฟฟาทม 2 สาขา สามารถหากระแสไฟฟาทไหลในสาขาท 1 ไดจาก ผลคณของกระแสไฟฟารวมกบความตานทานในสาขาท 2 หารดวยผลรวมของความตานทานในสาขาท 1 และสาขาท 2 ผลรวมของกระแสไฟฟาทงสองสาขาจะมคาเทากบกระแสไฟฟารวมของวงจร วงจรแบงกระแสไฟฟาทมมากกวา 2 สาขา สามารถยบรวมวงจรใหอยในแบบ 2 สาขาแลวหาคากระแสไฟฟาในแตละสาขา หลงจากนนนากระแสสาขานนมาแบงออกอกทโดยประยกตสตรแบบ 2 สาขามาใชงาน กจะทาใหงายขน คาถามทายการทดลอง
1. เปรยบเทยบคา I1, I2 และ I3 ทไดจากการคานวณดวยสตรวงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขาและสตร
วงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา วามคาความแตกตางกนหรอไมอยางไร
คา I1, I2 และ I3 ทไดจากการคานวณดวยสตรวงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขาและสตรวงจรแบง
กระแสไฟฟา 3 สาขา มความแตกตางเพยงเลขหลงจดทศนยมโดยรวมคอไมแตกตางเพราะพนฐานของสตรมทมาเหมอนกนพสจนจากผลการทดลองขอ 3.4
2. ในวงจรแบงกระแสไฟฟา ตามรปท 7.6 จะพสจนคาของ IA ไดอยางไรวาคาทไดจากการทดลอง
ถกตอง
IA เปนกระแสไฟฟาทแยกออกจาก IT และจะมาแยกออกเปน I2 และ I3 ดงนนคา IA จะมคาเทากบ
ผลรวมของ I2 และ I3
3. ในวงจรแบงกระแสไฟฟา ตามรปท 7.6 จะพสจนคาของ I1, I2 และ I3 ไดอยางไรวาคาทไดจากการ
ทดลองถกตอง
จากรปจะเหนวา IT จะถกแยกออกเปน 3 สาขา ถานากฎกระแสไฟฟาของเคอรชอฟฟมาใชพสจน ก
จะไดวา IT มคาเทากบผลรวมของกระแส I1, I2 และ I3 ถาเปนตามทกลาวมาแสดงวาการทดลองถกตอง
Page 63
ใบเฉลยแบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยน
รหสวชา 2104-2002 วชา วงจรไฟฟากระแสตรง หนวยท 7
ชอหนวย วงจรแบงกระแสไฟฟา จานวน 10 ขอ
56
ขอ เฉลย
1 ก
2 ค
3 ง
4 ข
5 ค
6 ง
7 ข
8 ก
9 ก
10 ค
หลงเรยน กอนเรยน
ขอ เฉลย
1 ข
2 ง
3 ก
4 ค
5 ก
6 ข
7 ค
8 ง
9 ข
10 ข
Page 64
ใบสรปการประเมนผล รหส 2104-2002 ชอวชา วงจรไฟฟากระแสตรง สปดาหท 9
หนวยท 7 : วงจรแบงกระแสไฟฟา
4 ชวโมง
57
ชอ-สกล……………………………………………………………………………………………………..ชน……………..กลม……………
รายการประเมนผล คะแนนเตม คะแนนทได 1. แบบทดสอบกอนเรยน 10
2. ใบแบบฝกหด 50
3. ใบงาน 60
4. แบบทดสอบหลงเรยน 10
5. คณธรรม จรยธรรม 30
รวมคะแนน 160
ลงชอ………………………………………..…ผประเมน
(..…………................................) ………/…………/……….
Page 65
วชาวงจรไฟฟากระแสตรง 2104-2002
หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 1
I3
IT=15A
R1=15Ω R2=5Ω R3=58Ω
หนวยท 7วงจรแบงกระแสไฟฟา
Page 66
จดประสงคการเรยนการสอนจดประสงคการเรยนการสอน
เพอใหนกเรยนมความร และเขาใจลกษณะของวงจรแบงกระแสไฟฟา และการคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลในสาขาตาง ๆ
จดประสงคทวไป
หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 2
Page 67
จดประสงคเชงพฤตกรรม1. อธบายหลกการของวงจรแบงกระแสไฟฟาได2. เขยนสตรแบงกระแสไฟฟาได3. คานวณหาคากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟาได
จดประสงคการเรยนการสอนจดประสงคการเรยนการสอน
หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 3
Page 68
7.1 วงจรแบงกระแสไฟฟา
7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา
7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบง
กระแสไฟฟา
สาระการเรยนร หนวยท 7สาระการเรยนร หนวยท 7
หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 4
Page 69
7.1 วงจรแบงกระแสไฟฟา7.1 วงจรแบงกระแสไฟฟา
วงจรแบงกระแสไฟฟา หมายถง วงจรไฟฟาแบบขนาน ซงกระแสไฟฟาทไหลในแตละสาขาเมอรวมกนแลวจะมคาเทากบกระแสไฟฟารวม กระแสไฟฟาจะไหลผานตวตานทานมากหรอนอย ขนอยกบคาความตานทาน หากความตานทานมาก กระแสไฟฟาจะไหลผานไดนอย วงจรแบงกระแสไฟฟา ดงรปท 6.11
+
-E R2
R1
IT
I1 I2 I3
รปท 6.11 วงจรแบงกระแสไฟฟา
หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 5
Page 70
7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา
+
-E R1
IT
I1 I2
วงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขา
+=
21
21
RR
RII T
+=
21
12 RR
RII T
หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 6
Page 71
7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา
ตวอยางท 7.1 จากวงจรแบงกระแสไฟฟาในรปท 7.4 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานในแตละสาขา
+
-E
IT=20A
I1 I2
R2=36Ω R1=100Ω
รปท 7.4 วงจรแบงกระแสไฟฟา 2 สาขา
A29.5
36100
36A20
21
21
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII T
A7.14
36100
100A20
21
12
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII T
วธทา
หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 7
Page 72
+
-E R2
R1
IT
I1 I2 I3
วงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา
11 R
RII TT=
22 R
RII TT=
33 R
RII TT=
7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 8
Page 73
ตวอยางท 7.2 จากวงจรแบงกระแสไฟฟาในรปท 7.5 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานในแตละสาขา
วธทา
+
-E R1=15Ω R2=5Ω R3=10Ω
RT1
RT
รปท 7.5 วงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา
วธท 1
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+=
33.3
105
10532
321 RR
RRRT
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+=
73.2
33.315
33.31511
11
T
TT RR
RRR
X
TTX R
RII =
หาคา RT แลวใชสตร
7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 9
Page 74
ตวอยางท 6.9 จากวงจรแบงกระแสไฟฟาในรปท7.5 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานในแตละสาขา
วธทา
+
-E
I1 I2 I3
IT=15A
R1=15Ω R2=5Ω R3=10Ω
IAวธท 1 (ตอ)
X
TTX R
RII =
หลงจากได RT = 2.73 Ωแลวใชสตร
A73.2
15
2.73A151
1
=
×=
=
Ω
Ω
R
RII TT
A19.8
5
2.73A152
2
=
×=
=
Ω
Ω
R
RII TT
A4
10
2.73A153
3
=
×=
=
Ω
Ω
R
RII TT
7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 10
รปท 7.5 วงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา
Page 75
วธทา
+
-E
I1 I2 I3
IT=15A
R1=15Ω R2=5Ω R3=10Ω
IA
RT1
วธท 2
+
-E
I1
IT=15A
R1=15Ω RT1=3.33Ω
IA
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+=
33.3
105
10532
321 RR
RRRT
A73.2
33.315
3.33A15
11
11
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
T
TT RR
RII
A12.27
A2.73A151A
=
−=
−= III T
7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 11
ตวอยางท 6.9 จากวงจรแบงกระแสไฟฟาในรปท7.5 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานในแตละสาขา
Page 76
วธทา
+
-E
I1 I2 I3
IT=15A
R1=15Ω R2=5Ω R3=10Ω
IA=12.27Aวธท 2
A18.8
105
10A27.12
32
32
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII A
A4
105
5A27.12
32
23
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII A
กระแสไฟฟา IA ไดแบงไปเปน I2 และ I3
7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา7.2 การคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรแบงกระแสไฟฟา หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 12
ตวอยางท 6.9 จากวงจรแบงกระแสไฟฟาในรปท7.5 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานในแตละสาขา
รปท 7.5 วงจรแบงกระแสไฟฟา 3 สาขา
Page 77
7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา
+
-
IT=20A
R3=3Ω R4=6Ω
R6=2Ω
R5=3Ω R1=6Ω
R2=2Ω
R7=4Ω
E
RT2
RT1
ตวอยางท 7.3 จากวงจรไฟฟาในรปท 7.6 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานทกตว โดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา
รปท 7.6 วงจรไฟฟาตามตวอยางท 7.3
Ω
ΩΩ
=
+=
+=
5
23651 RRRT
Ω
ΩΩ
ΩΩΩ
=
+
×+=
++=
4
63
632
43
4322 RR
RRRRT
A2071 === IIIT
วธทา
หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 13
Page 78
+
-
IT=20A
I2
I5
RT1=5ΩΩΩΩ R1=6Ω
RT2=4ΩΩΩΩ
R7=4Ω
E
วธทา (ตอ)
A11.11
54
5A20
12
12
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
TT
TT RR
RII
A89.8
54
4A20
12
25
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
TT
TT RR
RII
7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 14
ตวอยางท 7.3 จากวงจรไฟฟาในรปท 7.6 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานทกตว โดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา
รปท 7.6 วงจรไฟฟาตามตวอยางท 7.3
A2071 === IIIT
Page 79
+
-
IT=20A
I2
I3 I4
R3=3Ω R4=6Ω
R6=2Ω
R5=3Ω R1=6Ω
R2=2Ω
R7=4Ω
E
วธทา (ตอ)
A41.7
63
6A11.11
43
423
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII
A7.3
63
3A11.11
43
324
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
RR
RII
กระแสไฟฟา I2 ไดแบงไปเปน I3 และ I4
A11.112 =I
7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 15
ตวอยางท 7.3 จากวงจรไฟฟาในรปท 7.6 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานทกตว โดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา
รปท 7.6 วงจรไฟฟาตามตวอยางท 7.3
Page 80
ตวอยางท 7.4 จากวงจรไฟฟาในรปท 7.7 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานทกตวโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา
วธทา
R1=10Ω
R2=20Ω E=20V +
-
R3=30Ω RL1=30Ω
RL2=10Ω
RT1
RT2
รปท 7.7 วงจรไฟฟาตามตวอยางท 7.4
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+==
15
3030
3030
หรอ//13
131131
L
LTLT RR
RRRRRR
Ω
ΩΩ
=
+=
+=
35
1520122 TT RRR
7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 16
Page 81
ตวอยางท 7.4 จากวงจรไฟฟาในรปท 7.7 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานทกตวโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา
วธทา
R1=10Ω
E=20V +
-
RT2=35ΩΩΩΩ RL2=10Ω
RT3
รปท 7.7 วงจรไฟฟาตามตวอยางท 7.4
Ω
ΩΩ
=
+=
+=
78.17
78.71031 TT RRR
7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 17
Ω
ΩΩ
ΩΩ
=
+
×=
+==
78.7
1035
1035
หรอ//22
22223
LT
LTTLTT RR
RRRRRR
Page 82
วธทา (ตอ)
A12.178.17
201 ====
Ω
V
R
EII
TT
A25.0
1035
10A12.1
22
22
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
LT
LT RR
RII
A87.0
1035
35A12.1
22
22
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
LT
TTL RR
RII
กระแสไฟฟา IT แบงออกเปน I2 และ IL2
R1=10Ω
RT2=35Ω E=20V +
-
IT
RL2=10Ω
IL2
I2
7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 18
ตวอยางท 7.4 จากวงจรไฟฟาในรปท 7.7 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานทกตวโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา
Page 83
A125.0
3030
30A25.0
13
123
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
L
L
RR
RII
A125.0
3030
30A25.0
13
321
=
+=
+=
ΩΩ
Ω
LL RR
RII
วธทา (ตอ)
กระแสไฟฟา I2 แบงออกเปน I3 และ IL1
จะสงเกตวา I3 และ IL1 มคาเทากน เพราะ R3 และ RL1 มคาความตานทานเทากนและตอ
วงจรแบบขนาน กระแสไฟฟา I2 แบงออกเปนสองสาขาเทา ๆ กน
R2=20Ω
-
R3=30Ω RL1=30Ω
I2
I3
IL1
7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา7.3 การแกปญหาวงจรไฟฟาโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 19
ตวอยางท 7.4 จากวงจรไฟฟาในรปท 7.7 จงคานวณหาคากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานทกตวโดยใชหลกการแบงกระแสไฟฟา
Page 84
สรป
วงจรแบงกระแสไฟฟา คอ วงจรไฟฟาแบบขนาน ซงกระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตสาขาจะมากหรอนอยขนอยกบคาความตานทาน หากตวตานทานมคามาก กระแสไฟฟาทไหลผานจะมคานอย วงจรแบงกระแสไฟฟาทม 2 สาขา สามารถหากระแสไฟฟาทไหลในสาขาท 1 ไดจาก ผลคณของกระแสไฟฟารวมกบความตานทานในสาขาท 2 หารดวยผลรวมของความตานทานในสาขาท 1 และสาขาท 2
การคานวณหากระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทานแตสาขาในวงจรไฟฟาแบบขนานทมากกวา 2 สาขาสามารถทาไดโดยใชหลกการแบงกระแส หากรวมความตานทานในวงจรใหเหลอทละ 2 สาขา จะทาใหการคานวณนนงายขน
หนวยท 7 สปดาหท 9 ลาดบท 20