Top Banner
3 IIepCIIeKTHBHIIOqaTICY XXI CTOJIiTTJ!, axe p03IIOqarrOcBiii Bi,n,JIiK, CTOCYHKHYKPalHI)jB iIIOJUlKiBMO)I(Hap03r.lUl,L(aTH3)l;BOXII03HI)jii: OII- THMiCT~Oi: ra IIecHMicT~01. I o6H)l;Bi6Yil:YTbBipHHMH.OIITHMicT~- aa Bi3iH U:HXCTOCYHKiBBHIIJIHBa€3 TOrO<paKry,II(O IIOqaTOKXX CT. 3aCTaB06H)l;Banaponn IIo)l;iJIeHHMHMDI<rpsoua iMIIepiJIMH- Pociiics- KOlO,HiMeU:bKOlO,ra6c6YP3bKOlO, axinem, nixy 06H)l;Banaponn 3YCT- piJIHBHe3aJIe)I(HHXzrepzsaaax,HKiIIPOroJIOCHJIHce6e"crpareri-ramra napraepaan", Ilecroricra-raait ninxia BHIIJIHBa€3IIo601OB3Hb,II(OiCTO- P~HHii CIIa,[(OKYCBi)l;OMOCTi )l;eHKHXnpeztcraeanxin o6ox napozria i aasaran BeJIWIe3HHiiBaHTIDKB3a€MHHXnperemiii ra 3BHHYBaqeHb rrpo- )l;OB)I<y€qHHHTHBIIJIHBaaCBi)l;OMiCTbHHHiIIIHixIIOKOJIiHbyxpainnin i IIOJIHKiB,acyqaCHHii CTaHYKPalHCbKO-IIOJIbCbKHXB3a€MHH)l;iCTaBCH 060M napozrau niaoro TaKHXHeBi,n,IIJIaTHHX )I(epTBIIpOTHrOMycsoro CTOJIiTTH, II(O3arrHIIIa€TbCHHe6e3IIeKa peaaiaanil sazranneaax 06pa3 i 3BHHYBaqeHb. Cepezi HHXTiJIbKHY XX CT.MO)I(Hasrazrarn aesarocai pana YKPalHCbKO-IIOJIbCbKOi:6opOTb6H sa 3axi,n,HOYKPalHCbKi 3eMID,II(O )l;OCHrrra)l;BOXeyJIbMiHau:iiiHHX IIiKiB - Y 1918 - 1919 pp. i 1943 - 1947 pp., rrporanopcrsa YKPalHu:iBi IIOJUlKiBBMOOO€HHiii Ilonscsxiit zrepzsasi,ztenopraniii YKPalHCbKOro iIIOJIbCbKOroHaCeJIeHRJ! nanpnxinni ):qJyroi:cBiTOBOi: BiiiHH 'ra IIepIIIHX rriCJUlBO€HHHX POKiB,CKJIa,[(HHX B3a€- MHHrrpeacrasnaxia ):(BOXnapozris YHapO)l;HiiiIIoJIbIl(i i B YFCP TOIl(O. Yci KOH<pJIiKTHi caryanii XX CT.,HaKJIaBIIIHCbaa iCTOPHqHiynepezr- )I(eHHHrrorrepezmix -racis, 3aJIHIIIHJIHBiCTOPHqHiii IIaM' HTi o6ox aa- PO)l;iBIIeBHi HeraTHBHi CTepeOTHIIH,BHKHXB3a€MHi06pa3H sarnazra- tors )l;aJIeKOHeIIpHBa6JIHBOi )l;PY)l(HbO[1; 2]. EKCTpeMaJIbIDcaryanii HI(Bcepeznmi €BpOIIeiicbKHX(i cBiTOBHX)cyc- IIiJ1bHO-IIOIDT~ CrriJIbHOT, TaKi BCTOCYHKax ~ HHMHIIOPO):l)KyBaJIH- CHHeCTiJIbKHrrporOJIOIIIYBaRHMHaaCJIOBaxryMaRiCT~HMH WJUlMH, CKiJIbKHnpameanaun HaB'H3aTHHaCeJIeHHlO, Hal(iJIMi COWaJIbHHM rpy- IIaM,)l;ep)I(aBaM"€):(MHO rrpaBHJIbHY"IIOJIiT~ Bi300 icropasnoro P03- © Jleonio 3aUlKillbHJlK, 2008 CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB HA CyqACHOMY ETAIII: ICTOPIOrPA<I>IqHI ACIIEKTH JI eouio 3aUtKmbltRK 366
21

CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l

Oct 13, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

3 IIepCIIeKTHBHIIOqaTICYXXI CTOJIiTTJ!,axe p03IIOqarrOcBiii Bi,n,JIiK,CTOCYHKHYKPalHI)jBi IIOJUlKiBMO)I(Hap03r.lUl,L(aTH3)l;BOXII03HI)jii: OII­THMiCT~Oi: ra IIecHMicT~01. Io6H)l;Bi6Yil:YTbBipHHMH.OIITHMicT~­aa Bi3iH U:HXCTOCYHKiBBHIIJIHBa€3 TOrO<paKry, II(O IIOqaTOKXX CT.3aCTaB06H)l;Banaponn IIo)l;iJIeHHMHMDI<rpsoua iMIIepiJIMH - Pociiics­KOlO,HiMeU:bKOlO,ra6c6YP3bKOlO, a xinem, nixy 06H)l;Banaponn 3YCT­piJIH BHe3aJIe)I(HHXzrepzsaaax,HKi IIPOroJIOCHJIHce6e "crpareri-ramranapraepaan", Ilecroricra-raait ninxia BHIIJIHBa€3IIo601OB3Hb,II(OiCTO­P~HHii CIIa,[(OKY CBi)l;OMOCTi)l;eHKHXnpeztcraeanxin o6ox napozria iaasaran BeJIWIe3HHiiBaHTIDKB3a€MHHXnperemiii ra 3BHHYBaqeHbrrpo­)l;OB)I<y€qHHHTHBIIJIHBaa CBi)l;OMiCTbHHHiIIIHix IIOKOJIiHbyxpainnin iIIOJIHKiB,a cyqaCHHii CTaHYKPalHCbKO-IIOJIbCbKHXB3a€MHH)l;iCTaBCH060M napozrau niaoro TaKHXHeBi,n,IIJIaTHHX)I(epTB IIpOTHrOMycsoroCTOJIiTTH,II(O3arrHIIIa€TbCHHe6e3IIeKapeaaiaanil sazranneaax 06pa3 i3BHHYBaqeHb.Cepezi HHXTiJIbKHY XX CT.MO)I(Hasrazrarn aesarocaipana YKPalHCbKO-IIOJIbCbKOi:6opOTb6Hsa 3axi,n,HOYKPalHCbKi3eMID,II(O)l;OCHrrra)l;BOXeyJIbMiHau:iiiHHX IIiKiB - Y 1918 - 1919 pp. i 1943 -1947 pp., rrporanopcrsa YKPalHu:iBi IIOJUlKiBBMOOO€HHiii Ilonscsxiitzrepzsasi,ztenopraniii YKPalHCbKOroi IIOJIbCbKOroHaCeJIeHRJ!nanpnxinni):qJyroi: cBiTOBOi:BiiiHH 'ra IIepIIIHX rriCJUlBO€HHHXPOKiB,CKJIa,[(HHXB3a€­MHHrrpeacrasnaxia ):(BOXnapozris Y HapO)l;HiiiIIoJIbIl(i i BYFCP TOIl(O.Yci KOH<pJIiKTHicaryanii XX CT.,HaKJIaBIIIHCbaa iCTOPHqHiynepezr­)I(eHHHrrorrepezmix -racis, 3aJIHIIIHJIHB iCTOPHqHiii IIaM' HTi o6ox aa­PO)l;iBIIeBHi HeraTHBHi CTepeOTHIIH,BHKHXB3a€MHi06pa3H sarnazra­tors )l;aJIeKOHe IIpHBa6JIHBOi )l;PY)l(HbO[1; 2].

EKCTpeMaJIbIDcaryanii HI(Bcepeznmi €BpOIIeiicbKHX(i cBiTOBHX)cyc­IIiJ1bHO-IIOIDT~ CrriJIbHOT,TaKi BCTOCYHKax~ HHMHIIOPO):l)KyBaJIH­CHHeCTiJIbKHrrporOJIOIIIYBaRHMHaa CJIOBaxryMaRiCT~HMH WJUlMH,CKiJIbKHnpameanaun HaB'H3aTHHaCeJIeHHlO,Hal(iJIMi COWaJIbHHMrpy­IIaM, )l;ep)I(aBaM"€):(MHOrrpaBHJIbHY"IIOJIiT~ Bi300 icropasnoro P03-

© Jleonio 3aUlKillbHJlK, 2008

CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHXICTOPHKIB HA CyqACHOMY ETAIII:

ICTOPIOrPA<I>IqHI ACIIEKTH

JIeouio 3aUtKmbltRK

366

Page 2: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

BHTey.Y TOii)l<e qac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,mo iCTOP~ID nonil raaamna HeMaIOTbi HeMO)K)'ThMaTHOroll€1 "iCTHHHOC iarepnperanii qepe3siznrianicn, cBiTOrJUI,DjB,inrepecis, ujneii i mii JllO):(eii,KOrpi BHHX6paJIHysacrs. Cysacna icropn-nra HayKa Bi,n,MoBHJIaCbnin nomyxy "a6coJIlOT­HOIHayKOBOInpaszra", 3aMiHHBIIIH n6ararbMa "npaaaaxm", KO)KHa3mrnxMa€ CBOIineonori-rni qH imni 06rpymyBaHIDI [3].Bnacnizrox nsoro iCTO­pHKH norpoxy rrOqHHaIOTb YCBi,n,OMJllOBaTHCy6'€KrHBIDCTh i nesasep­IIIeIDCTb KO)KHOIHOBOIcnpoon irrrepnperanii MHHYJIOro,BmciiiHe06xi,.n,H0He rinsxa rr06<IDITH CBOlO"npaany",a ii "npanny" imnoro, i aa u:iiinizicrasiIIO):(arHTamii 06pa3 MHHYJIoro, mo BpaxOB)'BaB 6H panii scix cropia iCTO­p~ol caryanii. Haiioinsm CKJIMHa npooneaa <l>axOBOroiCTOpioIIHCaHIDIrromrra€ Bzroaeceani ii YTBep)l;)l<eHIDcane HayKOBOro,a He rronirasosaao­ro 06pa3Y MHHYJIHXnoztiiino IIIrrpOKOI rpOMa,[(CbKOCTii aa u:iii nincrasirrOKa3arH"iCTOp~CTh" i 3MiHHiCTbicropmmrxcaryaniii, a, 3H<NHTh,3pyii­nysaraycraneai ii rronmpeai CTepeOTHIIH.Ha)KaJTh, MO)l(JIHB()Cri HayKO­soro iCTOpioIIHCaHIDI ):(OHHIDrrOCTyrraIOTbCHMO)l(J1HBOCTJIMHi BIIJIHBaMHaa MaCH rrOJIiT~HOMY icropionacanmo. THM He MeHIIIe, ne He oaaasae,mo <l>axiBu:irrOBHHIDCH,u,iTH,CKJIaBIIIHPYKH.

Cycninsno-nonirn-nri peanii csoroneana OC06JIHBOaanonernnsoCTaBJ1J!Tbnepen YKpalHcbKHMH i rrOJIbCbKHMHiCTOPHKaMH norpeoy rre­peOCMHCJIeHHH MHHYJIOrO B3a€MHH ):(BOXCYCi):(Hix napozris, HKi rrpar­HYTb CrriJIbHO )l(HTH B "esponeiicssoxry ):(oMi". )J;J1J!nsoro neooxizmorrO):(OJIaTHnesai ynepezosemra i nenonipy, HKi HarpOMa,[(HJIHCHy rrorre­pe):(Hiii nepiozt i 3aBIDKaIOTbxpame P03YMiTH iarepecn ii norpeoa cyci­zta, CTaBHTHCH):(Oasoro 3 ztoniporo. 3aB):(aHHH <l>axoBHx iCTOPHKiB rro­JIHra€ B TOMY,mof rrpe):(CTaBHTH rpOMa,[(CbKOCTi Hay KOBOrrOHCHeHHii06pa3 MHHYJIOro ):(BOXCYCi):(Hix napozria, HKHii 6H ):(03BOJIHB3p03)'Mi­TH "iCTOPHqHiCTh" MHHYJIHX B3a€MHH, IX sinnosizmicrs KOHKpeTHHMenoxau 'ra cnirornazran. TOMY crriBp06iTHHU:TBO yxpaincsxnx irrOJIbCbKHX iCTOPHKiB y ):(oCJIi,n,)I(eHHi'ra irrrepnperanil MHHYJIOro U:HXB3a€MHH Ma€ OC06JIHBO B~HBe 3HaqeHHH: BOHO3MYrny€ 6paTH ):(0YBarH niaxozm ii panii iHIIIol CTOPOHHi,THM caMHM, ):(OCHraTH36JIH­)I(eHRJ! rr03Hu:iii, BHeCeHRJ!KOpeKrHB y BJIaCHi irrrepnperanii.

He cexper, mo icroprrsni TBOpH i rrpencraanena y HHXBi3iJI MHHYJIO­ro qHHHJIH (i npozrorosyrcrs qHHHTH) 3HaqHHii BrrJIHB aa cycrrinsnyCBi,n,OMiCTbCrriJIbHOT,BHKOPHCTOB)'BaJIHCbnoniraxasra 'ra i,n,eOJIOraMH)l;JIJ!06IpymyBaHIDI cBOiXnoniraxaax ):(OKrpHHi,ujii. Iyxpaincssa, i nonscsxaicropiorpaqni He 6yJIH BHKJllOqeHRJ!MY U:bOMYpJI,uj.)J;OCTaTHbOsrazrarn,mo )l;JIJ!06IpymyBaaHIDI nanionansno-rroniraxnnx ineonoriii 'ra nporpauYKPalHCbKOro i rronscssoro cycrrinsao-nonira-nrax pyxis nepmopaznry

367

Page 3: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

pOJIb sizrirpananpani H. JIeJIeBeJUl, K. Illaiiaoxa, M. E06)KHHCbKOro,B. Cooecssoro, III. ACKeH<13i,B. KOHOWIHHCbKOro ra 6ararbOx iHIIIHX 3nonscsaoro 60KY, M. KOCTOMapOBa,B. AHTOHOBWIa, M. rpYIIIeBCbKO­ro,B. JIHrrHHcbKOro TOru:O- 3yxpaincssnro. IJ;i ra iHIIIi iCroPHKH qHMa­JIOrrorpY,[(HJIHCH,ru:06 ,[(OBeCTHiCTOPWIHYneooxizmicn, i 3aKOHOMipHicTb,[(ep)K(lBHHIIPKOroo<PoPMJIeHHJ!YKpalHCbKOIra rrOJIbCbKOIMO,[(epHHXHaujii.Hasaran IXRJI HayKOBa TBOpqiCTb Bm6HBaJIa rorosacni nsipni csirotia­qeHRJI, B HKHXHapO,[(H i nanil (a60 CTaHH i KJIaCH) BHCTYrrarrH €,[(HHHMHcy6' €KraMH icropii. BIIJIHB icropiorparpii aa <pOPMYBaHRJ!HanioHaJIbHHXizteonoriii ii nonira-raax ,[(OKIpHH scix napoziis, BTOMY-nrcni ii yxpaumia'ra rrOJUlKiB, 6YB Ha,[(3BWIaiiHO BeJIHKHii ii 3aJIHIIIHB rJIH60KHii CJIm B IXicropa-miii csizrouocri [4,192-213].

IIicJUI rrporoJIOIIIeHRJI He3arre)I(HOCTi YKPalHH B 1991 p. YKPalHCb­xa icropiorparpia nonepnynaca zro crapnx sonnermiji no-rarxy XX CT.,p03rJIJ!):(aIOqH icropiro YKpaIHl(iB 'ra YKpalHcbKol ztepacaanocri 3 Haii­'[(aBHiIIIHX -racis. lIHcJIeHHi CHHTe3H, MOHOrpa<pil, nocitinaxa i CTaTTi,mo 3' HBHJIHCH,[(PYKOMsa OCTaHHi ,[(eCHTbPOKiB, <paKTWIHOBmpO,[(HJIHPOMaHTH30Baey icropn-nry nisiro MHHYJIOro, sorpa rrpocniasosy € icro­piro YKPalHl(iB ra IXHbOI ztepzcannocri "Kpi3b BiKH", rrparny-m ,[(OBeCTH"ninianicrs, esonronijiaicn, i eKCKJIlO3HBHiCTb" YKpalHcbKol icropii.3p03)'MiJIO, mo TaKHii nonirasosaaaa rrOrJIJ!):(aa MHHYJIepi3KO xorrrpa­CTY€3 l(HBirri3aniiiHHM rrmXO'[(OM,[(Oicropii, HKHii B)I(e sizmasna yrsep­,[(HBCHB €BporreiicbKiii i CBiTOBiii icropiorparpii. )];0 rresaoi MipH BiHBm6HBa€ TeH)l;eHl(il'[(o "naniouanisanii" iCTOPWIHOICBmOMOcriyxpainnia,KOTpi TPHBaJIHii xac 6YJIH rr036aBJIeHi MO)l(J1HBOCTiTBOpHTH BJIaCHYPOMaHTWIHY sepciro icropii YKPalHH, a TaKO)I(neriraaisanii mel yxpai­HCbKOIzrepzsaanocri. IIpH TaKOMYninxozri zro icropii see MHHYJIe posr­JUI,[(a€TbCH3 rr03Hl(iii naniouansrroro pyxy, BTOMY qHCJIi ii THX rrepio­ztin, KOJIHrOBopHTH rrpo nanionansnaa pyx He ,[(OBO,[(HTbCH.Oxpejri3aKJIHKH<paxOBHXiCroPHKiB mozroXH6HOCTi ii nerrpnrrycraaocri rrorri­TH30BaHOro nornazry aa MHHYJIe cnpaibrarorsca YKPalHCbKHM saranou3 BeJIHKHM onoposr, a TOii is 3BHHYBaqeHHHMHY "nanionansnia spaai"[5, 18-20].Ha )I(aJIb, sa TaKHX 06CTaBHH yxpaincsxa iCTOpiH npesea­TY€TbCH HK "oztnixtra 60poTb6a" 3 cyciztann, B TOMY qHCJIi "no.naxa­MH". 3 ornaay aa nanionansno-zrepzsasnan pyx aBTOMaTWIHOCTaBHTbaa ,[(PyrHii nnan, p06HTb He CYTT€BHMH sci iHIIIi BHMipH cycrrinsnoro)I(HTTH, BHKHX yspanrcsso-noxscsxi B3a€MHHH Ha6yBaJIH 6H innroro,He KOH<PPOHTaniiiHoro 3a6apBJIeHRJI.

3 iHIIIOro 60KY, He MO)l(Ha He 3ayB~TH, mo rro.nscsxa iCTOpHqHa)l;yMKa y XIX i XX CT. rezc fiararo 3p06HJIa'[(JUI rrOIIIHpeHHH pOMaH-

368

Page 4: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

TWIHOI Bi3il IIOJIbCbKOIicropii. OC06JIHBO nnizmo naa l(HM IIOrrpaIUOBa­JIHIIOJIbCbKi iCTOPHKHIIepIIIOI IIOJIOBHHHMHHYJIOroCTOrriTTJI,KOJIHHeO­pOMaHTWIHHii "6YM" 6YKBaJIbHO 3axOIIHB scix 11xpanmx npezrcras­HHKiB, 3MYCHBIIIHBi,LI,MOBHTHCbaasirs Bi,LI,HaTmB aa IIOJIiTWIHYaesa­aHrIDKOBaHicTb. MaiDKe Bycix iCTOPWIHHX npauax IIOJIbCbKHX iCTO­PHKiB rrpoxoznrna POMaHTWIHa iztea "xpecin" - nasnix 3eMeJIb Pe-riIIOCIIOJIHTOl, 3aCeJIeHHX yspamnaaa, 6iJIopYCaMH i JIHTOBl(J!MH,- KorpiIIpe,ll,CTaBJIJ!JIHCJI"BTpaqeHHM paor", JlKHii neooximro IIoBepHY™ [6,93 -10 5]. 3 nireparypnnx ra iCTOPHqHHX npans Mi<p"CXi,LI,HHXxpecis"IIepeTBOpHBCJI aa apxeran IIOJIbCbKOInanioaansrrol CBi,LI,OMOCTii noni­TWIHOI KYJIbryPH OCTaHHix ,ll,BOXcronirs. 3 OC06JIHBOlOCHJIOlOl(eii Mi<pBi..rI/KHBBIIOJIbCbKiiiMeMYapHrn nireparypi i rryoninncrani IIicJIJ[ 1989 p.,KOJIH3' JlBHJIaCJI MO)l(J1HBiCTbTHCJ[qaM ,ll,eIIOpTOBaHHX IIiCJIJ! fWyrolCBiTOBol BiiiHH si CXi,ll,HHXrepenia KOJIHIIIHbOIPeqiIIOCIIOJIHTOI IIOJIJ!­KaM BHCJIOBHTHcsoifioni i )I(aJIi sa srpaxenoro BiTqH3HOlO. OqeBH,ll,HO,mo )I(O,ll,eHapryxrear <paxOBHXiCTOPHKiB CTOCOBHOOMaHJIHBOCTi"pO­)I(eBoro" rrpencrasneana MHHYJIOIcmyanii aa l(HX 3eMJIJ!XHe rrpOMOB­JIJlBno eMol(iiiHOI CBi,LI,OMOCTi"KpeCOB' JlKiB". 3a BHCJIOBOMsaaaoro<ppaHl(y3bKoro icropaxa )J;aHieJIJ! Bosya, B TaKOMYBHII3,ll,KYJIlO,ll,HHeIIOTpe6YlOTb "iCTopHqHOI npaaan", 1MIIOTpi6Hi "MaCKH, mof ycrrpa­Be,ll,JIHBJIlOBaTHCBOlOIIOBe,ll,iHKY,mof HaKH,ll,aTHii: iHIIIHM, iJIlOCTpYBa­TH axics 3aC3,ll,H, rOlTH pann, cy6JIiMYBaTH o6MaH" [6, 93]. IJ;iKaBoBi,LI,3Ha~TH,mo, aa rrpornaary ineanisosania sisii "xpecis" B IIOJIbCbKOIicropiorpaqni i rryfininncrnni, yspaincsxa rtireparypa 306pIDKyBaJIacnryaniro aa l(HX 3eMJIJ!XBHKJIlOqHOy "qOPHOMY" KOH<PPOHTau:iiiHOMYxonsopi. YCTaJIeHi cTepeoTHIIH 3ro,ll,OMHeO,ll,HOpa30Bo IIOHOBJIlOBaJIH­CJIB HayKOBiii ra rry6rril(HCTWIHiii ra ocsiraiii nireparypi, BTOMYqHCrriii KOMYHicTWImii. TiJIbKH B nepiozt BHHHKHeHRJ!i ,ll,iJIJIbHOCTiIIOJIbCbKOI"COJIi,ll,apHOCTi" B rtireparypi T.3B. "zrpyroro o6iry" (caanazrasi) 3'JI­BHJIHCJIcIIpo6H OMHHYTHl(eH3YPY y BHCBiTJIeHHi IIHTaHb YKPalHCbKO­IIOJIbCbKHXB3a€MHH. IJ;bOMYcrrpaanazriansnicn, exrirpaniknoro "JIiTe­parypnoro incrnryry" i BH,ll,aBHHl(TBa "Kynsrypa" BIIapHW, sxi snpo­,ll,OB)I(TpHBaJIOrO -racy OqOJIlOBaB €)I(H I'€,LI,pOiil(b, a TOH nyfinixaniii33,ll,aBaJIHIO. M€pOIIIeBCbKHii i €. CTeMIIoBcbKHii. Y paaxax Bi3il nep­CIIeKTHB IIOIIIHpeHRJ! ,ll,eMoKpaTil aa xpainn 'ra naponn IJ;eHTpaJIbHO­Cxiznrol ra Cxiznroi €BpOIIH nytininncra "KYJIbTYPH" p03IIOqaJIH y 60-xpoxax XX CT. nepernan YCTaJIeHHX CTepeOTHIIiB mono B3a€MHH IIO­JIJ!KiB31XHiMH cycizrana, BTOMYqHCJIi yxpaianaan. 30KpeMa ne TOp­KaJIOCJInpamenaa IIO,ll,OrraTHYCTaJIeHHiiCTepeOTHII rrpo "nposizmy POJIb"IIOJIJlKiBB IIPOTHCTOJlHHi HiMel(bKHM ra pociiicbKHM irrrepecan, BH3-

369

Page 5: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

HaHIDInpasa CYCi)];Hixnapozris aa CaMOBH3HaqeHIDIi pinaorrpasai CTO­CYHKH3IIOJThru:elO,HaB'Jl3aHIDIi P03BHTKYKOHT3KfiB3pi3HOMaHiTHH­MHrrOJIiT~HHMH yrpyrrOBaHIDIMH 060x saponin [7].

Y BH)l;3HIDIXrroJThCbRDl3HTHR1)MYHiCT~Olorr03HIJ)180-xpoxis XX CT.yxpaincroa TeMaTHKanocina sarojre Micu:e. Y TOMxac BHMrrIJIHil:PYRDMnpani B. Csapamincssoro (K. IIOMJICbKHH),A. Mapxa, M. Eapa, A. 3e­nencsxoro, 5I.Pa,[(3€MOBCbKOro,B.A. Cep-mxa i 6araTbox iHIIIHX, sxiCTaBHJIHrrHTaHIDIrrpo rrepeOCMHCJIeHIDIrrOJIbCbKO-YKPalHCbKHXCTO­cYHKiB3BpaxyBaHIDIMHeTiJThKHrrOJIbCbKOl"panii CTaHy", ane Myxpai­ncsxoi [8, 5-21]. O)];HaK, JlK simaasan rrOJIbCbKHMiCTOPHK5I.Pan-3€MOBCbKHM,rrepenaaaana YCTaJIeHHXcrepeornnia BHJlBHJIOCJIcrrpa­BOlO)l;y)l(e CKJIa,[(HOlO,i JIlO)];H'rnrry A. Boxeacsxoro, €. r€il:POMl(J!,IO. M€pOIIIeBCbRDroCTaHOBHJIHManorroMiTey MeHIIIicTb cepen 3KfHBHOlqaCTHHHnonscsxoro cycninscrsa [9, 168]. B.A. Cepsnx, npoananisy­BaBIIIHHMBey nonscssy iCTOPHqey nireparypy, rrpHMIIIOB)];OBHCHOB­KY,mo nonscsxa icropiorparpia 3HaXO)];HTbCJIy BeJIHKoMY60pry nepenHaCeJIeHHJlMy cnpasi 03HaMOMJIeHIDI3MHeyJIHM i cyqaCHHMP03BHT­KOMyxpainnin, a rrOJIiT~Hi ynepezosenaa, nopoztaceni KOH<l>rriKraMHiTPHBaJIOlOaHTHYKpalliCbKOlOnponarannoro, nponorcsyron, ~HHTH rre­peB~HM BIIJIHBaa cycninsny CBi):(OMicTbrrOJ1J!KiBBnanpauxy ixasoi"naainiaanijiaoi BHru:OCTi"[10, 169-182]. Ilpore nepmi KpOKHBnozro­JIaHHiynepezosenocri no.nscsxoro cycninscrsa mozro YKPalHu:iB roni6yJIH3p06JIeHi.

IIJ;O)];Oyxpamcssoi CTOPOHH,TOBPMJIHCbKHHnepiozt HeMomo 6YTHMOBHrrpo 3Miey HaB'Jl3aHHXYJlBJIeHbrrpo "iCTOPHqey excnanciro"IIOJIbru:i aa YKPalHCbKi3eMJIi3MeTOlOrrOHeBOJIeHIDIYKPalHu:iB.EiJIbIII3Ba)1(eHiOu:iHKHyKpalHCbRD-rrOJIbCbKHXB3a€MHHrrOBCTaJIHBeMirpau:iM­HOMYcepenonmni, xosa Myxpaincsxa znacrropna icropiorparpia nasa­ran 6iJIbIIIe YBarH npnninana rrHTaHHJlMicropii i)];eMHO-rroJIiTHqHOrOP03BHTKYyxpamcssnro nanionansnoro pyxy. B esrirpanii BHMIIIJIHzipy­KOMnpani M. Craxisa, T. Fyrrsasa, M. )J;eMKOBHqa-)J;06pJlHCbKOro,C. BeJIHqeHKa 'ra iHIIIHX, sxi HaMaraJIHCJIp03rJ1J!)];aTHyxpaincsso­nonscsxi CTOCYHKH3rroaanii neyrrepezoxenoro CTaBJIeHHJI)];OCYCi):(iB.YKpalHCbKa exrirpanix aa 3axo)];i rrpO)];OB)l(JBaJIarrepeoysarn rrizt CHJIb­HHMBrrJIHBOMpi3HHX nanionanicra-nrax opranisaniii, BTOMxac JlKrro­MipRDBaIDrri6epaJThHO-)];eMOKpaT~ snna TWKH 3ro)];OMHa6yJIHBrrJIH­BY. 30KpeMa, mono rrOIIIrrpeHIDIcepezrYKPalHCbKHXeMirpau:iiiHHX iCTO­pHKiB i rrytininacris HOBHXJIi6epaJIbHO-)];eMOKpaT~HHx i):(eMBeJIHKYpOJThninirpas I. .J1HCJlK-Py)l;HHl(bKHM,icropasn-nonironori-rai ecei J[R1)rorronann )];06pHMnpnxnaa imenesryansnoro nizrxozry )];0icropii yxpain-

370

Page 6: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

CbKO-rrOJIbCbKHX Bi,n,HOCHH6e3 rroKJIa,n;aHIDI 0):(H06iqHol BHHH sa KOH<p­JIiKTH aa O):(HYsi cropin, YCBi,n,oMJIeHHH yKpaIHU:HMH i rrOJ1J!KaMHiCTO­pnsnoro rsrapy, HKHii rrpO):(OB)I()'€BrrJIHBaTHaa CBi):(OMiCTbi 3arpO)l()'€Bi)l;po)l;)KeHIDIM"CTapHX i,n,eii i cnoxyc" [11, 106].

3YTBopeHIDIMHe3aJIe)I(HHXYKPalHH i IIoJIbIIlj 06H)l;Bi icropiorparpii3BepHYJIHCH):(03aHe):(6aHol i saoopoaenoi B cnny rrOJIiTHqHHX06cTa­BHHyxpaurcsxo-nonscssoi rrp06JIeMaTHKH. 90-Ti POKHXX CT.xapax­TepH3YBaJIHCHcnparcsnin "6YMOM" BKa3aHOITeMaTHKH.I BYxpaini, iB IIOJIblIJj 3' HBHJIHCH):(PYKOMCOTHirryfinixaniit, rrpHCBHqeHHXyxpai­HCbKO-rrOJIbCbKHMB3a€MHHaMY XX CT.,rrepezrycin rrp06JIeMaM KOH­<pmKTHHXcaryaniii, rrpOBO):(HJIHCH):(eCHTKHHayKOBHXi rpOMa,n;CbKHXKOH<pepeHu:iii[12; 13]. IXHiM CTHMYJIOM6YJIOnpamenna cnoxiiiao po-3i6paTHCH3HarpOMa)l;)KeHHMH"6iJIHMH IIJIJ!MaMH"i rrOCTaBHTHsci sparr­KHnaa "i".Cno-rarsy roJIOBHaynara ):(OCJIi,n,HHKiB6YJIarrpnneprryra.noCTOCYHKiBY 1917-1923 pp., KOJIHYKpalHcbKHii i rrOJIbCbKHii nanio­HaJIbHiPYXHYBiiiIIIJIH BKOH<pmKraa rrorpanaxanx repenax raJI~HHH,BOJIHHi,XOJIMIIlHHH,IIi,n,J1J!IIIIIIJ!i Ha,n;CHHIDI.Onnioo 3 rrepIIIHX ininia­THEninnarn HayKOBOMYaaanisy icropiro YKpalHCbKO-rrOJIbCbKHXCTOCYH­KiBYXX CT.6YJIarrponoaania Jlrotiniacsxoro ynisepcarery iM. M. Kro­pi-CKJIo):(OBCbKOIopraaisynarn HaYKOBisycrpi-ri BqeHHX 060x xpain):(J1J!IX CrriJIbHOrO06roBopeHHH [14]. IIepIIIa raxa 3YCTPiq 3 ysacrioBqeHHXJIbBiBCbKOro i lJepHiBeU:bKoro YHiBepCHTeTiB, rrpncsa-reaa 06-ronopemno iztei rrOJIbCbKO-YKPalHCbKHXHayKOBHXsycrpixeii, Bi,n,6YJIa­CHB JIlO6JIiHi Y nncronani 1990 p.; Y Hiii B3HJIHysacrs fiararo iCTO­pHKiB i npezrcraanmdn iHIIIHX cneniansnocrea 3 IIOJIblIJj ra YKpaIHH.Hazsans, iniuiarasa Jlrotinincsxoro ynisepctrrery HeOTPHMaJIanonans­IIIOro opraniaaniiinoro O<popMJIeHIDI,xosa ii crrpnana P03BHTKOBiHay­KOBOrocrriBp06iTHHU:TBa iCTOPHKiBJ1ro6JIiHa i JIbBOBa.Zlpyra i OCTaH­HH3YCTpiq B pasrsax u:i€1iainiarasn npoiinrna Y JIbBOBi nanpaxinni1995 p. i YBiHqaJIaCHBH):(aHHHMCrriJIbHOrO36ipHHKa npam, 3 icropiiK03aU:bKHXniiia XVII CT.'ra IX Bi):(06p(l)KeHIDI Y cBi):(OMOCTi):(BOXaa­PO):(iB[15]. OC06JIHBicTlO nid sycrpixi 6YJIO're, mo ):(ocm):(HHKHssep­HYJIHynary aa CBi,n,OMicHO-iCTOp~HY3YMOBJIeHicTbYHBJIeHbrrpo KO­sansxi BiiiHH, HKi <pOPMYBaJIHCHnin BrrJIHBOM6araTbox qHHHHKiB i3MiHlOBaJIHCHB 3aJIe)I(HOCTiBi,n,cycninsno-noxirasnax 06CTaBHH,sa­JIHIIIaIO~ Y CBi,n,OMOCTi):(BOXnaponis TPHBKiCTepeOTHrrH.

Y JIlO6JIiHi inrepec zto YKPalHH ii YKPalHCbKO-rrOJIbCbKHXB3a€MHHBIDIBHBIHcTHryT IJ;eHTPaJIbHo-Cxi,n,Hol€BporrH (€. KJIOqOBCbKHii).saiainiamsoro sxoro posno-raro i rrpO):(OIDK)'€TbCHBH)l;aHIDIHOBHXsepciiiicropiii xpam, mo BKJIlOqaIOTbCH):(Oosaaaenoro €BporreiicbKoro perio-

371

Page 7: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

HY.Haxripn CrriBp06iTHHKiB IHCTHTYTYCJlraIOTbnparaenna 3JIaMam He­raTHBHi CTepeOTHrrH,mo MaIOTbnourapeana HeTiJIbKHcepezr rrOJ1J!KiBra YKPalHI)jB, a ii iHIIIHX napozris periony, i Crrp06YBaTHBMaii6YTHbOMYnamrcara CrriJIbHYicropiro IIOJIbru:i 'ra YKpaIHH. 3 nioo MeTOlOY 90-xPOKax IHCTHTYTiHiU:OOBaBrrposezrenna cninsanx sycrpixea-znrcxyciaBqeHHX Ilonsmi, YKpaIHH, Einopyci 'ra JIHTBH 3 rrp06JIeM cninsnoroiCTOP~HOro MHHYJIOrO,aa JlKHX06rOBOplOBaJIHCJIrrepeBIDKHOrpa­)];Hu:ilKYJIbTYpHHXB3a€MHHi B3a€MOBrrJIHBiB,CTHMYJIlOBaBniznorossyi BH)];aHHJIicropiii KPalH periony (3' JlBHJIHCJICHHTe3Hicropii YKpalHHaBTopCTBaH. 5IKoBeHKOra 5I. Tpanasa), KOTpi 3aCHOBYBYlOTbCJIHe aanonirroraiit Bi3il, a B3a€M006MiHi KYJIbTYPHO-U:HBirri3au:iiiHHMH3)l;06YT­KaMH [16]. JIlO6JIiHru:HHa Ma€ nasni KYJIbTYPHi3B'Jl3KH 3Yxpaiaoro,TOMYHe )];HBHO,mo caste B JIlO6JIiHi 1999 p. aa HaiiBHru:OMYzrepzeas­HOMYpisni 6yJIOBmKpHTO(xosa ii 3BeJIHKHMHTPY)l;HOru:aMH)IIoJIbcbKO­YKPalHCbKHii KOJIeriYM€BporreiicbKHx YHiBepcHTeTiB, rrOKJIHKaHHiiro­TYBarH<paxiBu:iE3nposiznrax COWaJIbHHXi ryjranirapnax HayK)l;JIJ!060xKPalH aa pisni xpamnx CBiTOBHXcranztapris.

I nazrani 6iJIbIIIicTb ininiarnn y rrponeneani CrriJIbHHX)];OCJI~eHb iKOH<pepeHwiiBHXO)l;HJIHBm nonscsxoi CTOPOHH,KOTPai aa nonirasnoaypisni rrpOJlBJ1J!JIairrrepec zro 36JIH)I(eHRJ!3 YKPalHOlO, 3MiU:HeHRJ!BHiiirrpocaponeacsrofopiorranil. XosaHaCTJIIHHMaBrOpHTeTHHM<pOPYMOM06MiHY )l;yMKaMHMW YKPalHCbKHMHi rrOJIbCbKHMHiCTOPHKaMHCTaJIaKOH<pepeHl(mBKaM' JlHl(i-IIo)];iJIbcbKOMYBTPaBHi 1992 p., opraaisosanaHH3KOlOYKpalHCbKHXi rrOJIbCbKHXHayKOBHXYCTaHOBra aconiania BOHaTaKO)l(6YJIanpacsaseaa reui iCTOp~OI cnaznmran i cycninsnoi csino­MOCTiii nosasana, mo MW HayKOBl(J!MH060x KPalH He icHY€ HerrO)];OJIa­HHX6ap' €piB i ynepezosens. EiJIbIIIiCTb zrocninnmds 3iiiIIIJIHCJIaa )l;yMl(i,mo 6araTO HerrOp03YMiHbMW)];BOMaHapO)];aMH3POCTaIOTb3TPHBKOCriCTepeOTHIIiB,KOTpiBHHHKaJIHBMHHYJIHXiCTOP~HHX 06CTaBHHax, anerrpO)];OB)l(JBaJIHqHHHTH BrrJIHBaa cycninsny CBi)];OMiCTbi B nacrynnienoxa [17]. O)];HaK3nnaaia CTBOpeHRJ!rroJIbcbKo-YKPalHCbKOIiCTOp~­HOIKOMicll i nosarxy BH)l;aHHJ!mopi-nraxa "IIOJIbCbKO-yKpalHCbKicryzrii"aixoro HeBHHIIIJIO- orrytinisnsano TmbKHO)];HHTOM3MaTepiarraMHKOH­<pepeHl(il, a p060Ta KOMicil TaK i He 6yJIa nanaroznseaa.

Haroxricrs ininiarasa nepeiimna ztoTHXHayKoBO-rre)];arori~HX oce­peznda, sxi BMJlBHJIHrpOM3,.!l;CbKHiiinrepec )];0orrpamosanna TeMaTHKHYKPalHCbKO-rrOJIbCbKHXCTOCYHKiB.Y U:boMYBmHOIIIeHHi Brrpi3RJ!JIHCJInonscsxi ynisepcrrrercsxi u:eHTPH,P03TaIIIOBaIDy cxi)l;Hiii qaCTHHixpai­HH.IIpH U:boMYaKrHBHi iMrryJIbCHHayKOBOroi KYJIbTYpHOroinrepecy )];0YKPalHH rriIIIJIH 3rrpHKOP)];OHHOroIIepeMHIIIJIJ[ (IIIIIeMHCJ1J!),)];e1990 p.

372

Page 8: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

posnonaa niansaicn, ill(rponancsxa opranisania Ilinaenao-cxiznran aa­YKOBHHiHCTHTYT,3aBM'IY1O~ CBOao rrOJlBOlOiCTOPHKOBiC Crearremo.IHCTHTYTP03BHHYBH3,.!l;3B~aiiHOaKTHBHYBH)l;aBH~ i HayKOBO-)l;OCrri­)l;HYztiam.nicrr., CrrpJlMOBaHYrrepeBIDKHOaa BHBqeHRJ!icropii i cysac­HOCTiB3a€MHHYKpaIHl(iB i rrOJUlKiBaa yxpaiacsso-rronscssoay rrorpa­H~i. He3BIDKaIOqH aa xanponi H <l>iHaHCOBirrp06JIeMH, IIiB)l;eHHo­cxi,n,HHii iHCTHTYTnanaroznm HayKOBiKOHTaKTH36araTbMa rrOJThCbKHMH,YKpalHCbKHMHra 3aXmHHMHHayKOBHMHl(eHTPaMH, opraaisysaa HH3eyKOH<l>epeHl(iH,ceuiaapia, niraix IIIKiJI i eyPCiB)l;JUIrrOJIbCbKOI'ra yxpai­HCbKOIMOJIO)l;i,posrrosan BH)l;aBHHl(TBOrrepioznrsaoro BH)l;aHRJ!"ElOJI­JIeTeHbYKPalH03HawIHH" ("Biuletyn Ukrainoznawczy", BHHIIIJIO12 BH­rrycxis), a TaKO)I(KiJThKOXcepiii )l;oeyMeHTaJThHHXi )l;OCJImHHl(bKHXBH­)l;aHb[18; 19].OCHOBHYysary IHCTHTYTnpaninan synsrypno-penirijiaiareaarnni Hrrepexnanaa MaJIOBmOMHXrriTepaTYPHHX'ra nytinirracnrsnaxTBOpiB rrOJIbCbKHXra YKPalHCbKHXasropis [20, 292-293].

Y 1994 p. iCTOPHKHKpaKiBCbKOIsanroi rrezrarori-nroi IIIKOJIH(HHHi -Ilenarori-moi aKa)l;eMilBKpaKOBi)i Jlssiscssnro ynisepcarery iM. I. <l>paH­xasano-rarsysann opariaansny HayKOeyTeMY"Jlsnis: Micro - cycninscrso- xynsrypa", sxa MaJIaaa MeTi ninrorysarn TaK)' icropiro nsoro MicTa,KOTpa6H 6yJIa rrosoaaneaa crepeornnia, rpYHTYBaJIaCb aa HaYKoBHx3)l;06YTKaxi ~HHJIa rro3HTHBHHHBrrJIHBaa iCTOp~HY csinoaicrs o6oxsaponin. COl(iaJThHo-eyJThTYPHHHacnexr BHBqeHRJ!icropii MicTa - nen­TPYB3a€MOmlpi3HHX eyJThTYPi eyJThTYpHHXBrrJIHBiB- CTBOPlOBaBcnpa­JlTJIHBiMO)l(J1HBOCTi)l;JUI"p036aBJIeHHJI" rro.nirnxaoi rrpo6JIeMaTHKH Bicropii rrOBCJlK,.!l;eHHOCTi,nornazry aa nonil s rro3Hl(il nepeci-nrax MeIII­xaanis MicTa. IIepIIIi KOH<l>epeHu:i1i ninrorosneai aa IX nizrcrasi BH)l;aH­HJIrrponeaoncrpysann BeJIHKinisaasansai MO)l(J1HBOCriraxoro ninxo­il:Y i,pa30M 3 THM, - 6paK KBaJIi<l>iKOBaHHXHayKOBHXKMpiB, 3)l;aTHHXnpanrosarn B l(bOMY HOBOMYnanpaaxy [21]. O)l;HaK cninsaait yxpai­HCbKOrrOJIbCbKHHnpoexr rrpO)l;OB)I()'€TbCJIi rpeoa CrrO)l;iBaTHCJIHOBHXHayKOBHX3)l;o6YTKiB.

KpaKiBcbKHH HayKOBHHocepeztox sa TP3,.!l;Hl(i€lO6araTo YBarH npn­)l;iJUl€YKpalHcbKo-rroJIbcbKHM B3a€MHHaM me 3 -racis, KOJIHB 5IreJI­JIOHCbKOMYynisepcnreri rrpaIJ,IDBaJIarpyrra iCTOPHKiB,JIKi BHBqaJIHiCTO­piro YKPalHH (B panxax icropii CPCP) i YKPalHCbKO-rrOJIbCbKiB3a€MH­HH. Hanpnxiani XX CT.yxpalnoanami cryztii B HbOMY npononaranaxadenpa YKPalHCbKOI<l>iJIoJIoril5IreJIJIoHCbKoro YHiBepCHTeTY,a TaKO)l(<l>YMau:ll! CB.BOJIo)l;HMHpa,JIKi 6araTO 3YCHJTh)l;OKJIaJIH)l;JUIsinpozosen­HJlYKpalH03HaBCTBaB Ilonsmi (B. MOKpHH). CepezrKiJIbKOXnepioznr­KiB, mo BH)l;aIOTbCJIKpaKiBcbKHM OCepe)l;KOMYKpaIHo3HaBcTBa, sac-

373

Page 9: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

nyrosyrors aa ysary 3 ornany BHCBimeHHJI icropii yxpaincsxo-1I0JIbCbKHXBi,n,HOCHHKYJIbTYPoJIoriqHHii aJIbMaHaX"Mizc CYCi,n,aMH­MiKdzy sNQsiadami","Kpaxiscsxi YKPalH03HaBqi30IllHTH".

Maiose O):(HOqaCHO3JIbBiBCbKO-KpaKiBCbKOlOininiarasoro HapO):(H­JIaCJI1I0JIbCbKO-YKpalHCbKO-HiMellbKa,ininijiosana )i{eIIIYBCbKOlOBH-1II01Onezrarorixaoro IIIKOJIOlO(HHHi - )i{eIIIYBCbKHiiYHiBepCHTeTiMeHiKOpOJIeBH5I):(BirH), JIbBiBCbKHMYHiBepCHTeTOMiM. IBaHa <l>paHKai<l>e):(epaJIbHHMIHCTHryTOM)J;ocrri,n,)I(eHbCXOpYra MWHapO)l;HHXBiznro­CHHBKeJIbHi. Horo opraaisaropa i yqaCHHKHrrparnyrs Bpanxax 3)'C­rpinea HayKOBIIID,1110Bi,n,6YBaIOTbCJIpas nansa POKHB)i{ellloBi, JIbBOBii EOXOJIb):(i,posrnazrara iCTOP~Hi nepenynosn, 06CTaBHHHi qHHHHKHP03BHTKYB3a€MHoro clliBp06iTHHIITBa TpbOX napozrin aa IllJIJlXY ):(006'€):(HaHol €BpOIIH. Y 1994 - 2005 pp. Bi):(6YJIOCJImicrs HayKOBHXKOH<pepeHlliii 3 yxacrro BqeHHXTPbOXKPalH, aa JlKHXp03rJ1J!):(aJIHCJInepesaaoro IIHTaHRJ!cy-racnoro crany B3a€MoBi,n,HOCHHTPbOXnapozrisi IIp06JIeM, 1110BHHHKaIOTbB IX P03BHTKY,B TOMYqHCJIi ii iCHYlOqHXiCTOPHqHHXcrepeornnin 'ra ynepenacens [22; 23; 24; 25]. OC06JIHBi­CTlOIIHX KOH<pepeHlliii € 're, 1110):(0IX p060TH sany-rarorsca HeTiJIbKHiCTOPHKH,a ii COlliOJIOrH,KYJIbTYPOJIOrHii rrpe):(CTaBHHKHiHIIIHX ryua­nirapnnx nayx. )i{eIIIYBCbKHii YHiBepCHTeTrrposin TaKO)l(HH3KYHayKO­BHXKOH<pepeHlliii, aa JlKHX6yJIOIIpOaHaJIi30BaHO):(aBH€OCa,[(HHIITBOaa YKpalHCbKO-1I0JIbCbKOMYnorpamr=ri, BHCBiTJIeHHJIyxpaincsso-1I0JIbCbKHXB3a€MHHy nanionansnax IIIKiJIbHHX'ra YHiBepCHTeTCbKHxnizrpy-ranxax 3 icropii 060x xpam, a TaKO)l(BHHHKHeHHJIcrepeornniaaa MmeTmqHOMY1I0rpaH~ [26; 27; 28]. Ilonscsxia KYJIbTYPiaa 3eM­J1J!Xr~HH 6WIII01O MipOlOrrpacsaseai =reproni BH)l;aHRJ!)i{eIIIYBCb­KHMYHiBepcHTeToMcepii KOJIeKrHBHHX'ra iH)l;HBi!zyaJIbHHXnpans nin3araJIbHOlOHa3BOlO'TaJIHqHHa 'ra 11CIla,[(OK", zre, O):(HaK,He MO)I(Ha06iiiTH ii IIHTaHbYKpalHCbKO-1I0JIbCbKHXB3a€MHH[29].

IIpHKJIMOM IIJIi,n,HOrocrriBp06iTHHIITBaicrOPHKIDcrana cninsna Hay­KOBarena BqeHHX)i{eIIIYBCbKoro YHiBepCHTeTYi JIbBiBCbKOronanio­nansaoro YHiBepCHTeTYiM.I. <l>PaHKa"EaraTOKYJIbTYPHeicroprome ce­penosame JIbBoBa B XIX - XX CTOJIiTTJlX",sxa BHKoHYBaJIaCJIsnpo­):(OB)I(2002-2007 pp. ii 3aBepIIIHJIaCJIBH)l;aHRJIMII' JlTHTOMiBO)l;HOiMeH­HHXcTY):(iiira oKpeMHMTOMOM"30JIOTaKHHraJIbBiBcbKolicropiorparpiiXIX i XX CTOJIiTb"[30; 31]. )J;OCBi,n,ClliJIbHOIp060TH nan TeMOlOBMJI­BHBCJI!zy)I(eKOPHCHHM)l;JIJ!yKpalHCbKHXiCTOpHKiB(B3J!JI0ysacrs 6JIH3bKO20 meHHx) i,CJIi,n,cllo):(iBaTHCJI,):(J1J!1I0JIbCbKHXreac. BiH ):(03BOJIHB110-):(HBHTHCJIaa P03BHTOKyKpalHCbKOIiCTOp~OI pYMKHBIIIHplll0MY €BPO­lIeiicbKOMYKOHTeKCTi,Ha6yTHsopncni HaBHKHicropiorparpisnoro ztocnin-

374

Page 10: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

)KeHHH BHCOKOro piBHH. IJ;e ,[(aJIO 3MOry Y 2007 p. poano-rarn HOB)'crrinsny '[(OCJIi)l;HHIlPKYTeMY JIbBiBCbKHX i )KernyBcbKHx iCTOPHKiB is sa­rryqeHRJIM KOJIer 3 iHIIIHX HaYKOBHXnearpin YKPalHH i IIOJThIIJj - "IcTO­pill - MeHTaJIbIDCTb - inerrra-micrs. POJThicropii 'ra iCTOpHKiB Y <pOPMY­BaHHi Hau:iOHaJIbHOl CBmOMOCTi yxpamcsxoro i nonscsxoro napozria",mo BHKOHYBaTHMeTbCHBrrpO,[(OB)K2007-20 12pp.

HH3Ka CrriJIbHHX HaYKoBHx <popYMiB yxpaincsnax 'ra rrOJIbCbKHXBqeHHX 6YJIa npacnaxena p03rJIJ!)l;y KOHKpeTHHx TeM 3 icropii yxpain­CbKO-rrOJIbCbKHX CTOCYHKiBY XX CT.He M3lOqH 3MorH Ha3BaTH sci ni<P0PYMH, srazraoso JIHIIIe oxpesri 3 HHX, noa' H3aHi 3 <pOPMYBaHRJ!MYIIOJIbru:i 'ra YKpalHi CTaJIHX nerrrpis BHBqeHHH icropii yxpaincsso­rrOJThCbKHXCTOCYHKiB.O,[(HHM 3TaKHX B~BHX nearpin € BapIIIaBCb­KHH, zre 30Cepe)l;)KeHO nponiznri xazrpn HaYKOBu:iB, HKi 3aHM3lOTbCHrrOJIbCbKO-YKPalHCbKOlO rrp06JIeMaTHKOlO Y BapIIIaBCbKOMY YHiBepCH­reri, IHCTHTYTi icropii ra IHCTHTYTi rronirnxaax CTY,[(iHIIAH, AKMeMilHau:iOHaJIbHOl 060pOHH, IHCTHryTi HaWoHaJIbHOl nan' sri ra iHIIIHX 3aK­naztax. )J,mI sapnrascssoro ocepeztxy BJIaCTHBHHnacaxmepea inrepec,[(0 nonira-moi TeMaTHKH CTOCYHKiB ,[(BOXnaponis, 30KpeMa nepiozry1917-1923 pp. i fWyrol csiroaoi BiHHH. IJ:JIH HHX (A. AHHeHKeJIb,A. XOHHOBCbKHH,A. IIaqKOBcbKHH, M. KrriMeU:bKHH, K. 5IC€B~, 'ra in.)BJIaCTHBe -rrrxe p03Me)KJBaHRJ! rrOJIbCbKHX rrOJIiTHqHHX CHJIY norna­,[(ax aa YKPalHCbKO-rrOJThCbKi B3a€MHHH, rroMipKOBaHO-KpHT~He CTaB­JIeHRJ!,[(0 rrOJIiTHKH rrOJIbCbKHXYPMiB, napriii H Ta60piB BYKPalHCbKO­MY mrraaai 3 HaroJIOCOM aa "rrOJIbCbKiH panii crany". YKpalHcbKa rrpo-6JIeMaTHKa 3aHMa€ JIHIIIe O,[(He3 MicU:b Y 6iJIbIII IIIHpOKOMY rtinxozti ztoBHYrpiIIIHbOl i 30BHiIIIHbOl rrOJIiTHKH IIOJThru:i ra ii:B3a€MHH is cycizraxm[32; 33; 34]. Haroxricrs yxpaincsxi KOJIaB Ilonsmi rrponennqHMaJIOHaYKoBHx KOH<pepeHu:iH i sycrpi-teii, B nenrpi HKHX CTOHJIHrrHTaHRJ!YKpalH03HaBcTBa H KYJThTYpHHXB3a€MHH Mi)K yKPalHl(J!MH i rrOJ1J!KaMHB pisni iCTOPHqHi enoxn, a TaKO)KHaJIaro,[(HJIH BHrryCK "BapIIIaBCbKHXYKpalH03HaBqHX 30IIIHTiB" sa penaxniero C. K03aKa (xadenpa yxpai­ncsxoi <piJIoJIorilBapIIIaBCbKoro YIDBepCHTeTY), BHKHXaKTHBHYysacrs6paJIH YKPalHCbKi naysosni [35,479-485].

AKTHBHO p03p06J1J!B TeMaTHKY rrOJIbCbKO-YKPalHCbKHX CTOCYHKiBI',[(aHCbKHHHayKOBHH ocepeaox, nos' H3aHHH 3 I',[(aHCbKHMYHiBepCHTe­TOM,,[(e CKJIaBCHrrOTY)KHHHKOJIeKTHBiCTOPHKiB cycninsao-nonirtrsnof)l;yMKH (P. BarrHHCbKHH). CrriJIbHO 3 rpOMa,[(CbKHMH opraaisaniaaa,30KpeMa 06' €,[(HaHRJ!Myspaumin B Ilonsmi, Y I',[(aHCbKY6YJIO npose­,[(eHOKiJThKaHayKOBHX KOH<pepeHu:iH, rrpHCBJ[qeHHX BHBqeHHlO crepeo­ranis B cBi'[(OMOCTi 060x napozria [36; 37; 38; 39; 40; 41]. He MeHIII

375

Page 11: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

aKfHBHO 3(UIBHBnpo ce6e Ii TOPYHCbKHIi YHiBepCHTeT iM.M. Konepna­xa, zre rpyrra ):(OCJImHHKiB CTY):(llo€ YKPalHCbKO-rrOJIbCbIcy rrp06JIeMaTH­Icy Ii rrpOBO):(HTb yxpaiacsso-nonscsxi KOH<pepeHIJjl (T. Crernep, B. -Pesaep, 3. Kapnycs,E. BiIIIKa, OCTaHHiM qaCOM TYT rrpaIUO€ Ii M. Krri­Mel(bKHIi 'ra in.) [42; 43; 44]. Y 2002 p. neii yaiaepcnrer no-ras snzta­BaTH -raconac "Crrpasn BCXO):(H€" CSprawy Wschodnie"), ryPTYlOqHiCTOpHKiB 060x xpam. OCTaHHiM qaCOM BIDIBHJIH irrrepec zro rrOJIbCbKO­YKpalHcbKol rrp06JIeMaTHKH BpOl(JIaBCbKHIi i IIJ;el(HHCbKHIi YHiBepCH­TeTH ra iHIIIi YHiBepCHTeTCbKi ocepenxn IIOJIbllJj [45].

3 yxpanrcssoro 60Icy B ):(iaJI03i rrOJIbCbKHX ra yxpaincsnax BqeHHX6paJIH Ii rrpO):(OB)I()'lOTb 6paTH ysacrs iCTOPHKH rrepeBIDKHO saxinnoroperiony YKpalHH. TPa,[(Hl(iIiHHM ocepezrsosr BHBqeHIDI3axi):(Horo cyci­zra Ii icropii CTOCYHKiB3 HHM 3aJIHIIIa€TbCH Jlssis, zre nirors JIbBiBCbKHHHaWOHaJIbHHIi YHiBepCHTeT iM. I. <!>paRKa,KiJIbKa iHIIIHX yHiBepCHTeTID,a TaKO)l( IHCTHTYT YKPalH03HaECTBa iM. I.Kpnn' HKeB~a HaniouansnoiaKMeMil HayK YKPalHH, Jlssiscsxa <piJIiJI IHCTHTYTY YKPalHCbKOl apxe­orparpii ra )l;)I(epeJI03HaECTBa iM.M. Ipymescssoro HAH YKpalHH, Ha­YKOBe TOBapHCTBO iM. T. Illemenxa 'ra iHIIIi HayKOBi Ii rponancsxi yc­TaHOBH. B pasrsax IHCTHTYTY iCTOPHqHHX ):(oCJIi):()I(eHb JlsniscsxoroYHiBepCHTeTY iM. I. <l>paHKa CTBopeHO i ):(i€ IJ;eHTP icropasnoi nonoai­CTHKH (JI. 3aIIIKiJIbIDIK), HKHIi CrrpIDI€ HaE' H3aHHlO HayKOBHX i OCBiTHixKOHTaKTiB 3 rrOJIbCbKHMH naysono-rrenarorixaaua 3aKJIa,[(aMH, nposa­):(HTb):(OCJI~HIDI3 icropii YKpalHCbKO-IIOJIbCbKHX CTOCYHKiB[46, 146-149]. JIbBiBCbKHIi YHiBepcHTeT 6YB TaKO)l( iainiaropou nponenenaaKiJIbKOX HayKOBHX KOH<pepeHl(iIi YKPalHCbKHX i rrOJIbCbKHX iCTOpHKiB.

Bararorpaany niansnicrs nposoznrrs IHCTHryTYKpalH03HaBCTBaHAHYKpalHH (5I. Icaeaa-r), BCTaHOBHBIIIH crriBp06iTHHl(TBO 3 6araTbMarrOJIbCbKHMHHayKOBHMYCTaHOBaMH. IHCTHTYT BHCTYrrHBcrriaopraaisa­TOPOMKiJIbKOXYKPalHCbKO-rrOJIbCbKHX HaYKOBHXKOH<pepeHl(iIi, 3OKpe­Ma rrpHCBJ[qeHHX nepioziy ):qJyrol CBiTOBol BiiiHH i rriCJ1J!BO€HHOMYqacy[47]. Teua YKPalHCbKO-rrOJIbCbKHX Bi)l;HOCHHqepBOHOlO HHTKOlOrrpoxo­):(HTbqepe3 ~cJIeHHi rrepioznrsai ra MOHOrpa<piqHi BH)l;aHIDI HayKOBOroTOBapHcTBa iM.T. Illemenxa HKB YKpalHi, TaK sa KOP):(OHOM[48;49].

YKpalHCbKO-rrOJIbCbKa rrp06JIeMaTHKa 3HaxO):(HTbCHTaKO)I(Y noni sopyiCTOPHKiB BOJIHHCbKOro zrepzcanaoro YHiBepCHTeTY iM.JI. YKPalHKH,Ilpnsapnarcssoro ):(ep)I(aBHoro ynisepcnrery iM. B. CTe<paHHKaB IBaHo­<!>PaHKiBCbKY,lJepHiBel(bKOro HaWOHaJIbHOro yHiBePCHTeTY iM. IO. <Pe)l;b­KOB~a, ):qJOro6Hl(bKOro nenarorisnoro yHiBepCHTeTY iM. I. <!>paHKa'raiHIIIHX BHIIIHX HawIaJIbHHX 3aKJIaWB periony (FiBHe, Tepnonins). Y HHX,sa oKpeMHMH BHKJIlOqeHIDIMH, rrpamorors MOJIo):(inaysosni, HKi TiJIbKH

376

Page 12: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

p03rrOqaJIHHayKOBicryztif i rrytinisyrors csoi HayKOBi3,LI;06YTIiliBpi3HHXYHiBepCHTeTCbKHX36ipHHKax. 1996 p. Ilpaxapnarcsxaji YHiBepcHTeTrrposin MDKHapO)];HYHayKOB)'KOH<pepeHI(ilO,rrpHCBH'IeHYicropiiyxpai­acsxo-rronscsxax CTOCYHKiBBTamr-mai B icropn-nriii perpocnexrnni.Ha)l(3JIb, reuaraxa )];orroBmeii i rpouancsso-noxirroraa cnpauosanicn,nsoro <p0PYMYrr03HaqHrrHCJIaa JlKOCTi6araTbox )];orroBmeii, Korpi, rro­npn iareaniiopranisaropis, aKl(eHTYB3JIHYEary aa YKpalHCbKO-rrOJIbCbKO­MYrrpOTHCTOJlHHi[50]. TaKHii)l<e xapaxrep Marra ii KOH<pepeHl(iJI1997 p.aa TeMY "AKl(iJI "Bicna" BKOHTeKcTiyxpamcsso-rroxscsxax Bi)l;HoCHHXX CTOIDTIJI"[51]. BOJIHHCbKHiiynisepcnrer CTaBO)l;HHM3ininiaropourrpOBe)];eHHJIyxpaincsso-rronscsrorx ceninapin 3 npofinea B3a€MHHBPOKH):qJyrol CBiTOBolBiiiHH (M. Kysepena),rrpo JIKi iiTHMeTbCJIztani.

II03a 3aXi)l;HHMperionon YKpalHHYKpalHCbKO-rrOJIbCbKi)];OC~HHJ!rpananiiino rrpononnnncs B KH€Bi, zre 30Cepe)l;)KeHOqHMaJIOHayKOBO­rrezrarori-nmx YCTaHOBi xanpin. IIpoBi)l;HHMH cepezrHHX€KHiBcbKHH aa­u:iOHaJIbHHHYHiBepCHTeTiM. TI. Illemeasa ra IHCTH1)'TiCTOPllYKpalHHHAH YKpalHH. 06H)l;Bi YCTaHOBH6yITHininiaropaxrn ra opraaisaropanaHH3KHYKpalHCbKO-rrOJIbCbKHXKOH<pepeHl(iiii BH)l;aHbIX MaTepiarriB. 0)];­HHM 3 rrepnmx YKPalHCbKO-rrOrrbCbKYKOH<pepeHU:iIOHayKOBu:iBrrposinIHCTHTYTicropii YKPalHH HAH YKPalHH me 1990 p., orry6rriKYBaBIIIH ii:MaTepiaJIH [52]. Y rrO)];aJIbIIIoMYrpyrra iCTOPHKiBiHCTH1)'TY'ra ynisepcn­TeTY(C. KYJIb~U:bKHH, I. IJIblOIIIHH,O. Tono-rso, I. Jlicesax, A. PyKKaC,O. Pycnaa 'ra in.) nponorosysana npamosarn H3,.!l;03HaqeHOlOrrpoonena­THKOlO[53]. 1992 p. 3 iHil(iaTHBHYKpalHCbKOICTOPOHHrrpoiiIIIJIa3r3,.!l;aHasameHayKOBaKOH<pepeHl(iJIBKaM'JlHl(i-IIoWJIbCbKOMY.IIJ;e KiJIbKaHay­KOBHX<popYMiBBm6yrrocJI BKH€Bi B 90-xpOKaxXX CT.[54]

Ha3araJI)];J1J!YKpalHcbKol icropiorpadrii ocranasoro ztecarnpi-r-taxapaxrepne sanixannenna nacaurrepen ineonorixao-nonira-nroro rrpo-6rreMaTHKOlO,sxa BHXO)];HTbaa rrHTaHRJ!Hal(iOHaJIbHOIizteonorii ra 60-pOT6H saYKPalHCbKYzrepzeaaaicn, i rrparne nonarn icropn-nre 06rpYH­TYBaHRJ!3aKOHOMipHOCTiBHHHKHeHRJ!nanpaxinni XX CT.He3aJIe)I(H01YKpalHH. Taxa MeTO)];OrroriqHaHaCTaHOBacrroHYKa€6araTbox iCTOPHKID"aanionanisynara" yxpaincsxe MHHYrre, imoPYBaTH "neyspaincsxi"rrHTaHRJ!,izteanisysarn sci ri nonirmai CHITH,KOrpi BMHHYrroMYCTOJlITHaa nnarrpopxri He3arre)I(HOCTi,HarorroIIIYBaTH aa BOPO)l(OMYxapaxrepiB3a€MHH3cyciznmra HapO)];aMH,nacasmepen rrOJ1J!KaMHra POCiJIHaMH[55,99-108]. IJ;eHe rrOBHHHO)];HB)'BaTHrrpncsinnanoro cnocrepirasa,OCKiJIbKHcysacna yxpaincsxa icropiorparpia MYCHTb"Bmp06HTH" CBOI-mcnenai 60pm nepezt rpOM3,.!l;CbKiCTlOB cnpasi BmHOBrreHRJ!<paKTO­rroriqHol6a3H Hal(iOHaJIbHOIicropii ii 3arrOBHeHRJ!fiararsox TeMaT~-

377

Page 13: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

HHX JIaRyH i CrrOTBOpeHb MHHYJIOro, narpouazoserrax Y pociiicbKHii 'rapa,r:vrnCbKHH nepiozm, rro6y):zyBaTH "CBOlO" HaujOHaJIbHY (3H<NH01OMipolOpOMaHTWIHY) MO)];eJIb iCTOpHqHOrO p03BHTey. 3 ztpyroro 60ey, cysac­HHii P03BHTOK nayxosoi )l;yMKH BHMara€ sin )];OCJIi)];HHKiB sarrposan­)I(eHIDI HOBHX nizrxozris, rrpo HKi iiIIIJIOCH aa nosarsy l(i€1 crarri.

Oxpexroro BHCBiTJIeHIDIBHMara€nenepecisne JlBHIIIeztianory yspain­CbKHXi rrOJIbCbKHXiCTOPHKiB,HKHHBi):(6YBCHBpaaxax )];BaHa,[(l(J!THaa­YKOBHXceuinapia, rrpHCBJ[qeHHXYKPalHCbKO-rrOJIbCbKHMCTOCYHKaMB 1918-1947 pp. [56,63-71] IIOIIITOBXOM)];O iioro opraaiaanii CTaJIaKOH<pepeHu:iJIrrOJIbCbKHXra YKpalHCbKHXicropnxia, opranisosaaa IJ;eHT­POM"Kapra" Y 1994 p. B IIO)];KOBiJI€CbHeii nin BapIIIaBOlO. IIi):( qac 11rrpOBe)];eHIDIcrana OqeBH)];HOlOnorpeoa aesaaarazsosaaoro <paxoBoroBHWIeHIDIHH3KHrrozriayspaincsso-nonscssnx CTOCYHKiBnanepenoznri,nin xac i nicna ):qJyrol csirosoi BiiiHH, HKi 36epiraIOTbcH Y CBi)];OMOCTime )l(HBHXIX yqaCHHKiB Y BHrJIJ!)l;i0)];H06iqHHX crepeoranin, rropozosy­lOqH B3a€MHYnenosipy i nizrospinicrs. HIIIJIOCHrrepezryciu rrpo yxpai­HCbKO-nonscsxe rrpOTH60pCTBOaa oxynosaaax riTJIepiBl(J!MHrepnropi­HX BOJIHHi, raJIWIHHH, XOJIMru:HHH,Ha,[(CHHIDI i IIi):(JIJ!IIIIIIH B 1939-1945 pp. EYJIOnapimeao posrrosam cepiro HayKOBHXceninapin, JIKiBi):(6y­BaTHMYTbcHno-reproso Y BapIIIaBi 'ra Jlynsxy i aa HKHX6H nonscsxi rayxpaincsxi iCTOPHKH3p06HJIHcnpooy )];iiiTH cninsaoi ):zyMKHmono npn­qHH i xapaxrepy l(HX rro)];iii. Ilarpoaar nan ceuinapana B3HJIHaa ce6eCBiTOBHii C0103somia ApMiI Kpaiiosoi (A. )J{yrraHCbKHii) i 06' €)l;HaHIDIyxpaianis y IIOJIbru:i (IO. Peirr); nayxone crrpHMYBaHIDI cesrinapisWiiCHlOBaJIH BiiicbKOBO-icTOPWIHHii iHCTHT)'T(nisainre - AKMeMm aa­l(iOHaJIbHOI060pOHHIIOJIbru:i,A. AiiHeHKeJIb) i BOJIHHCbKHH)];ep~HHiiYHiBepCHTeT iM. JI. YKPalHKH (5I. Ica€BWI, M. Ky-repena). 3ro)];OM (32005 p.) ininiarnsa rrepeiimna zroTOPYHCbKOroi JIbBiBCbKOro yniaep­CHTeTrn.3 yxpamcssoro 60ey Bp060Ti ceninapis B3HJIHaKTHBHYysacrsBqem 3pi3HHX HayKOBHXocepeznds, cepezr J!KHXrroMiTHHii BKJIa,[(BP03-poesy TeMaTHKHBHeCJIHI. IJIblOIIIHH, C. Masapsyx, C. KYJIbqHl(bKHii,B. EapaH,B. TPO<pHMOBWITaiH.

Oc06JIHBicTlO )l;BaHMl(J!THceniaapis, JIKi rrpoaunm B 1996-2006 pp.,6YB )];06ip <paxiBl(iB 3060x cropin, KOrpi B synyapaiii 06CTaHOBl(i MaJIHMO)I(JIHBiCTbrrpO)];HCeyTYBaTHyci CKJIa)l;Hirrp06JIeMH B3a€MHHBKa3aHO­ro nepiony, nizmncara rri)l;CYMKOBi"rrpOTOKOJIHY3ro)l;)l(eHbi p036WHOC­reii" 3 KO)l(HOITeMH. IIi):(CYMKOMcesrinapin crano YHiKaJIbHe 10-ToMHeBH)l;aHIDIixMaTepiarriB3)];OrroBi)l;JIMHi crenorpasroro oorosopem, 'ra rrpo­TOKOJIaMH,mo BH)l;aBarrHCHrrOJIbCbKOlO'ra YKPalHCbKOlOMOBaMH.BOHOHCKPaBOrrpozreaoncrpysano CKJIa)l;HiCTb)];OCJIrHeHIDIcrrinsnoro norna-

378

Page 14: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

,eyHaKOH<prriKnll IIHTaHIDI, axnro H<lMararHCJI ne 3p06HTH narpynri IIOm­TH30BaHHX II03Hu:iii "aanionansnoipanii CTaHy" [57]. KO)I(Ha3i cropinrrparne 6<I'-IHTHrpari-mi IIo,[(il YKPalHCbKO- IIOJThCbKOroKOH<pJIiKIY -raciaBiiiHH 3 TO~ 30PY BJIaCHHXHau:iOHaJIbHHX inrepecia, a cnpooa IIO)l;HBH­THCJIaa HHX is 3araJIbHOJllO,[(CbKHXII03Hl(iii MaIDKe 3aB)I(,.[(HHapIDKaCfbCJIaa 3BHHYBaqeHRJ! B "aHTHIIarpioTH3Mi" a60 "spaai Hau:ioHaJIbHHX irrre­pecis". He3BIDKa1O'IH aa CHJThHHHTHCK3 60ey rpOMa,[(CbKOCTi060x KPalH(y IIOJThIIJj - PO,[(HHIIOCTPa)I(,.[(aJIHXi zrerropronaaax IIOJIJlKiB, B YKpalID -ysacaasin HaWOHaJIbHOIOpyxy 'ra IIOCTPa)I(,.[(aJIHX),iCTOPHKH3MOrJIH)l;iiiTHIIOP03YMiHRJ! 3 6araTbox cIIipHHX IIHTaHb Ou:iHKH nozria YKPalHCbKO­IIOJIbCbKOro KOH<pJIiKTYaa 3axmHoYKpalHCbKHX 3eMJ1J!XB POKH ):qJyrolcsirosoi BiiiHH. CBolM 3aB,[(aHRJ!MBOHH 6<I'-IHJIHnacanrrepen IIOJlCHHTHrrpH'IHHH i xapaxrep KOH<PIIiKIY,3aJIHIIIaIO'IH iioro MOPaJIbHO-IIOmT~HYoninxy IIoJIiTHKaM 060x xpam. Pa30M 3 THM, 6yJIO KOHCTaTOBaHO,mo,OCKiJThKHB KOH<pmKri 06H)l;Bi CTOPOHHMaJIH rrpOTHJIe)I(Hi nini i naxripa,TO ,[(iiiTH,[(O IIOBHOI TOTO)I(HOCTi IIorJIJ!)l;iB He IIpe,[(CTaBJ1J!CfbCJIMO)I(JIH­BHM i IIorpi6HHM; HaTOMicTb u:irrKOM,[(OCJ[)I(HHM€p03yMiHRJ! i IIOJlCHeHRJ!,[(rnra naxripia rrpomneamoi CTOpOHH.

Oc06JIHBol iHTeHcHBHoCTi 06roBopeHHJI IIp06JIeM yxpaincsso­IIOJIbCbKHX CTOCYHKiB B POKH BiiiHH Ha6yJIo B 2003 p., aa JlKHii rrpnna­JIa pi-mana MacoBoro BHHHru:eHRJ! IIOJThCbKOro HaCeJIeHRJ! BOJIHHi sa­rOHaMH YKpalHcbKol noscraacsxoi apMil B 1943 p. Y nepnriii IIOJIO­BHHi 2003 p. Bm6YJIHCJI qHCJIeHHi sycrpixi HaYKOBu:iB 3 y-racrro rpo­Ma,[(CbKOCTi 060x KPalH (y KH€Bi, JIYU:bey, JIbBOBi, BapIIIaBi, BpoU:JIaBi'ra in.), 3'JlBHJIHCJI HOBi HaYKOBi rryfinixanii [58; 59; 60; 61; 62], a ra­KO)l(BeJIHKa KiJThKiCTbrrytinimrcra-raoi nireparypn. Arrore€M rpouancs­KO-IIOJIiT~HOro BHMipy YKPalHCbKO-IIOJThCbKOro rrpOTH60pcTBa CTaJIHqHCJIeHHi sycrpisi, irrrepn'ro, '[(oeyMeHTaJThHi <piJIbMH, sxi 3HaiioMHJIHrponancsxicrt, 3 <paxOBHMH Ou:iHKaMH iCTOPHKiB i,BO,[(HOqaC,esronia­HHMH CIIora,[(aMH yqaCHHKiB MHHYJIHX noniji. OCKiJThKH pi'IHHl(J! naoy­JIa BeJIHKoro IIOJIiTH'IHOro pe30HaHCY i BHMaraJIa peasnii aa 3araJIbHO­,[(ep)I(aBHOMY piani, sarpozsyro-ra KHHYTH rins aa zroopocycincsxi BmHO­CHHH MW YKPalHOlO 'ra Ilo.nsmero, IIapJIaMeHTH ,[(BOXKPalH IIiCJ1J!rpn­BaJIHX ,[(Hceyciii 10 JIHIIRJ! 2003 p. CXBaJIHJIH CIIiJIbHY "3MBY ,[(0 60-1pismmi BOJIHHCbKOl rparezrii" , B JIKiii 6yJIO BHCJIOBJIeHenpameana 060xnapozns zro B3a€MHoro BH6aqeHHJI i npmnrpenaa ("Hexaii BMiHRJ! BH-6aqHTH CTaHe <pYH)l;aMeHTOMxpamoro Maii6YTHboro, noopocycincrsaiiYKPalHCbKO-IIOJThCbKOlil:Py~H" [63]). 11JIHIIRJ! 2003 p. Y c. IIaBmB­xa (KOJIHIIIH€ - IIopHU:bK) aa BOJIHHi Bm6YJIacJI 3YCTpiq rrpesaaerrriaYKPalHH i Ilonsmi (JI. KyqMH i A. KBaCbH€BCbKOro), rrizt xac JlK016YJIO

379

Page 15: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

Bi,n,KpHTOnan' JlTHHKYKPalHCbKO-rrOJThCbKOrorrpmorpenna i rrpaaaarocninsny 3MBY npeaanenria "Ilpo npauapeaaa B 60-TY pi'IHHlJ,ID rpari-r­HHX rro)l;iii aa BOJIHHi". Y U:bOMY)l;oeyMeHTi, BHXO~H si crpareri-mo­ro naprnepcrsa )l;BOXspain i saransaoesporreiicsxax )l;eMOKpaTH'IHHXninaocreii, 6YJIOpimyse 3aCY)l;)KeHO6Y)l;b-HKi Crrp06H BMHHYJIOMYP03-B' Jl3YBaTHrrOJIiT~Hi rrHTaHRJ!3 )l;OrrOMOrOlOHaCHJThCTBai CTBep)l;)KeHOrrparHeHHJI o6ox napozris - yxpaincssoro i rrOJIbCbKOrO - rrO)l;OJIaTHB3a€MHi ynepezoseana, sxi IX KOJIHCbp03' €)l;HYBaJIH [64].

IIpOTe rena YKpalHCbKO-rrOJThCbKHXCTOCYHKiBBPOKH):qJyrol cBiTO­BOl BiiiHH BHJlBHJIaCJIHe 3aKPHTOlO: rpouancsxicrs o6ox spain He sa­)l;OBiJIbHHJIaCb3)l;06YTHMH 3 apxisin i crroraztin )l;oeyMeHTaJIbHHMH Ma­repianaua, a <paxoBi iCTOPHKH nazrani He MO)l()'Tb )l;aTH BHqeprrHOIsizmosini aa rrOCTaBJIeHirrHTaHRJ! - XTOBHHeHY il:PaMaT~HOMY rrepe-6iry MHHYJIHX rro)l;iii aa BOJIHHi, B raJI~HHi i BCbOMY yxpaincsso­rrOJThCbKOMYrrorpamrrsi? Ha,[(aID rro6YTYlOTb B3a€MHOrrpOTHJIe~ rro­rJIJ!)l;Haa YKPalHCbKO-rrOJThCbKHiiKOH<pIDKr.Ilonscsxa CTOpOHaCXHJIb­aa 6aqHTH Y HbOMY npoas aarnryaamroiexcrpenicrcsxof rrOJIiTHKHrrposiznraxia YKPalHCbKOro nanionansnoro pyxy (nepezrycin s-nia 3Ha­xy OYH i YIIA), sxi 3HeXTYBaJIH3araJIbHOJIlO)l;CbKHMHu:iHHOCTJlMHaazrorozry )l;OCJlrHeHRJ!Hau:ioHaJThHHXu:iJIeii; yxpaiacsxa CTopOHa OCHOB­HY rrpa-nmyKOH<pIDKry3HaxO)l;HTbY BeJIHKO)l;ep)l(aBHiii IIIOBiHicT~Hiiinonirnni rrOJIbCbKHX nponiznraxis, KOTpi He 6~aJIH BH3HaBaTH npasYKPalHCbKOro napozry aa CaMOBPJ!)l;yBaHRJ!aa CBOIX3eMJ1J!X,rrparnynnrrOBepHYTH ni 3eMJIi Y CKJIa,[(rrOJIbCbKOI )l;ep)l(aBH. 06H)l;Bi CTOPOHH)l;HBJ1J!TbCJIaa MHHYID nozni aneoinsuroro 3 rr03Hu:iii CBOIXnanionans­HHX inrepecis, He 3Ba)I()'lOqH aa nanipn i cnpajiaarra iHIIIOI. IIpo necsinsars oxpexri nytinisanil, mo 3' JlBHJIHCJIil:PYKOMB)I(e nicna 2003 p.TaK, Y 2004 p. Y Ilonsmi rrizt eriztoro MY3elO icropii rronscsxoro JIlO)l;O­soro pyxy BHiiIIIOB 36ipHHK npam, "CTOCYHKH rrOJThCbKO-YKPalHCbKiB1939-2004 POKax" sa penaxnioo E. Tporra, B JlKOMYoxpesri aBTOPH3HOey HaMaraIOTbCJI nonarn onnooi-nry sisiro YKPalHCbKO-rrOJIbCbKoroKOH<pJIiKTY,3BHHYBaqylOqH Y iioro xapaxrepi i nacninxax BHKJIlOqHOYKPalHCbKHii nanioaaxsaaii pyx, rrepezryciu iioro Pa,[(HKaJIbHO-Hau:iO­HaIDcT~He KPHJIO(OYH-Baanepn) i,BO)l;HOqaC,3aMOBqylOqH HaMipH i)l;il nonscsxoi CTOPOHH[65]. YKPalHCbKi iCTOPHKHrrpe)l;CTaBHJIH6iJThIIIBHB~eHHii sapiarrr Ou:iHKH KOH<pJIiKTHHXrro)l;iii ocrannsoi csirosoiBiiiHH, orry6JIieyBaBIIIH BeJIHKHii TOM )l;OCJIi)l;)I(eHb i ztoxysrerrrin niztpe)l;aKl(i€lO 5I Icarmrsa [66]. Y HbOMYBHGryrrHJIH YKPalHCbKi i nonscsxiiCTOPHKH, yqaCHHKH MHHYJIHX rro)l;iii, cy-racai rrOJIiTHKH ii rpouancsxi)l;mqi. BOHH nparaynn scetiixao rrpOaHaJIi3YBaTH )l;aBHiii YKPalHCbKO-

380

Page 16: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

IIOJIbCbKHii KOH<pJIiKT,rrpe,[(CTaBHTHiioro rrpWIHHH i HacJIi,[(KH,3YMOB­JIeHi6araTbMa BHY'IpirrIHiMH ii 30BIDIIIHiMH 06CTaBHHaMH,KO'Ipi He ,[(03-sonarors IIOKJIaCTHBHHYsa asoro JIHIIIe aa O'[(HYsi cropin.

YKpaIHCbKO-IIOJIbCbKHii ztianor 3 IIHTaHb B3a€MHHX CTOCYHKiBYXX CT.BHCBiTHBKiJIbKaBIDKJIHBHXMeTO'[(OJIori'IHHXMOMeHTiB,snasy­ru:HX,[(JUI<paxOBOroninxozry ,[(0MHHYJIOro.Hacaxmepea BiH 3aCBip,qHBneooxinnicn, OBOJIo,[(iHIDICYTT€BHMH,[(oeyMeHTaJIbHHMH)l;)KepeJIaMHi<paKTHqHHMMaTepiaJIOM, JlKHii ,[(a€3MOry IIO-MO)l(J1HBOCTiqiTKO i IIO­BHOOKpeCJIHTHnanipa i MOTHBHniioxax cropin, a TaKO)l(HacJIi,[(KHIXHix ,[(iii. Ilo-zrpyre, BiH IIOKa3aB,mo O,[(HOCTOPOHHiiiIIOrJIJ!):(aa IIo,[(ii3 II03HIIiI IIOmTH'IHOI naprii, rpYIIH'IH ,[(ep)l(aBH33B)I(,.[(H36mHlO€ i CIIOT­BOPlO€peansny KaprHHY, IIPH3BO,[(HTb,[(0 3aKpiIIJIeHHJI Y CBi'[(OMOCTiCTepeOTHIIiB MHHYJIHX-racis, KOTpi He BmIIOBi'[(aIOTb 3MiHeHHM iCTO­pH'IHHM 06CTaBHHaM.IIo-'IpeT€, HayKOBO-iCTOPH'IHHiinizrxiazro MHHY­JIHXnonia BHMara€ JlKHaii6iJIbIIIOrO YCYHeHHJIeMOl(iii (xo-ra IIOBHe IXYCYHeHHJIHeMO)l(J1HBei). Ilo-xersepre, qH He HaiiroJIOBHiIIIe, IIOJUlra€B TOMY,mo iCTOpWIHe '[(OCJIi)l;)KeHHJI,JlK i YCJlKe iHIIIe ryuanirapae,IIOBHHHOMaTHMipHJIOMcIIiBBi)l;HeceHIDIHeCTmbKHMiHJIHBiiaeonorix­HO-IIomTWIHi opiorrnpa, CKiJIbKHMOPaJIbHO-ryMaHiCTWIHi, saransno­JIlO'[(CbKil(iHHOCTi. Y iHIIIOMY BHIIMey iCTOPHKOBi3arpO)I(JBaTHMe"napriiinicrs", rrpOTHCTaBJIeHIDIJIlO,[(eiisa eTHi'IHHMH, IIOJIiTWIHHMH,paCOBHMHqH 6Y,[(b-JlKHMHiHIIIHMH 03HaKaMH.

O,[(HHM3BIDKJIHBHXnacniznds YKpalHCbKO-IIOJIbCbKOroztianory icro­pHKiB ra rysranirapiin B l(iJIOMYsa OCTaHHi15POKiBcrano YTBep)l;)KeH­HJIIIepeKOHaHHJIBTOMY,mo CIIiBIIPal(JI '[(oCJImHHKiB IIOBHHHacnnpa­THCJIaa cepiiosai iHCTHTYWiiHi nincrasn, 30KpeMa 3YKPalHCbKOro60ey(Y IIOJIbru:i l(HMH IIHTaHIDlMHoIIieyITbCJI IHCTHTYTHaWoHaJIbHOIIIaM' -sri). Bnacninoxnsoro piIIIeHRJIM Ilpesanii HAH YKpalHH nin 30JIHCTO­nana 2005 p. 6YJIO crnopeno IJ;eHTp '[(oCJIi,[()I(eHHJI yxpaincsxo­IIOJIbCbKHXBmHocHH B IHCTHTYTiYKPalH03HaBCTBaiM. I.KPHII' JlKeBH­qa HAH YKPalHH Y JIbBOBi. Ha IJ;eH'Ip IIOKJIMeHO 060B' Jl3KH3,[(iiicHlO­BaTHMOHiTOpHHrcysacnoi HayKOBOImTepaTYPH, rrpOBe,[(eHIDIMi)l(,.[(HC­l(HIIJIiHapHHX HayKOBHX,[(OCJI~eHb 'ra IX CHHTeTWIHeonpamonanna.IJ;eH'Ip B3J1Baa ce6e TPY,[(IIpo,[(oB)I(eHIDI rryonisanii rrepioznrsaoro BH­,[(aHHJI "YKpaIHa - Ilonsnra: iCTOpHqHa CIIa'[(ru:HHa i cycninsnaceinouicrs", mo IIOBHHeHCTaTH'IpH6YHOlO ,[(JUIYKpaIHcbKHx 'ra scixiHIIIHX '[(OCJIi,[(HHKiBicropii YKpaIHcbKO-IIOJIbCbKHXB3a€MHH. )J;ocBmIIOKa3Y€, mo HaCTaBxac ,[(JIJIcepiioaaoro naysosoro OIIpal(lOBaHIDIMHHYJIOroB3a€MHHYKPalHCbKOro i IIOJIbCbKOronaponis, axe MicTHTbYcooi He TiJIbKH i He CTiJIbKHKOH<pJIiKTHiMOMeHTH,CKiJIbKHBeJIHKHii

381

Page 17: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

,l1;)I(epeJIa'ra .nrreparypa

1. Konieczna J. Po1ska-Ukraina: wzajemny wizenmek. - Warszawa, 2001.2. Biuszkowski J. Stereotypy a toisamon.ac narodowa. - Warszawa, 2005.3. 3aIIIKiJIbHJ!K 11.Merononoris icropii Bi,n:,n:aBHHHHzto cysacaocri, -

11bBID,1999.

06CHr )];06pIIX i B3a€MHOKOPHCHIIXcrocymds Bycix cdepax MDKmo)];Cb­xoro CrriJIKYBaHHH.

BHKJIa,n;eHinameMipeyBaHRJ! CXHIDllOTb)];O )l;yMKH, mo iCTOpiJI YK­PalHCbKO-rrOJIbCbKHX BmHOCHH Y XX CT.,BHCBiTJllOBaHa yxpaincsxa­MH i rrOJIbCbKHMHiCTOPHKaMH, rrepesaaoro ofepracrsca HaBKOJIOnoni­TH"lHHX mrrans, non' H3aHHX 3 xompponranioo )];BOXnapozria. TaKHHCTaH,nanesao, 3YMOBJIeHHHrrparuennaa CYMrriHHOp03i6paTHCHY npn­"lHHax, HKi ii:Crrp~HHHJIH. )J;OCJImHHKaMrrOJIiTH"lHHX BmHOCHH 3aJIH­IIIa€rbCH me "lHMaJIO po 60TH mono 3' HCYBaHHHscix moaacis TeMaTH­KH. BHHIIIJIH 3 "MO)];H" )];OCJIi)l;)KeHHHCOl(iaJIbHHX i eKOHOMi"lHHX na­rans, aa HKHXBm6HBaJIHCH B3a€MHHH )];BOXsaponin B pisni rrepiozm, iTOMY 6(l)K(lHO 6 rrOBepHYTHCH)];OHHX na axicao HOBOMYicropiorparpi­"lHOMY pisni, HKHH YMO)l(JIHBHTb CKJIa,n;aHRJ!6iJIbIII rrosnoi KapTHHHB3a€MHH yspainnin i rrOJ1J!KiBB cycninsnoxry )l(HTTi. HOBa nnonranaCTY)];iH,HK HaM BH)];a€rbCH, JIe)I(HTb Y BHB"leHHi CTiHKHX crepeornninCBi)];OMOCTi,HKi )];OHHHi nonrapeni cepezr yxpainma i rrOJ1J!KiBY norna­)];ax aa cninsne MHHYJIe. P060Ta iCTOPHKiB B l(bOMY nanpaai BHMara€cepH03HOI MeTo)];oJIori~ol nepeopiorranii H OrrpaIUOBaHRJ!mCHO HO­BIIX )l;)KepeJI,KOrpi )];3,.!l;yTb3MOry BJIOBHTHIIIJ1J!XH<l>oPMYBaHRJ!HKinznr­nizryansnoi, TaK i KOJIeKTHBHol CBi)];OMOCTi'ra 11BrrJIHBYaa cycrrinsnynoneninxy. 3ararroM 06pa3 YKpalHCbKO-rrOJIbCbKHX B3a€MHH, HKHH rro­KJIHKaHi <l>OPMYBaTHcysacni icropiorparpiia )l;yMKOlOrrpo CBOlOsinno­sinansaicrs nepen Maii6YTHiM, rrOBHHeH Bi)l;pi3RJ!THCH6iJIbIIIOlO ysa­roro no IX JllO)];CbKHXBHMipiB, HKi p03KpHBalOTb MexaHi3M <l>0PMYBaH­HH cycrrinsnoi CBi)];OMOCTi, 30KpeMa icropn-moi, ra 11 BrrJIHBY aaMi)l(JllO)];CbKi H M~ep)l(aBHi CTOCYHKH.CJIi)]; rri)];KpeCJIHTH, mo BHK­JllO"lHOB~HBa pOJIb B peaniaanii l(HX nonozsens HaJIe)I(HTb 6e3rroce­pennsosry crriBp06iTHHl(TBY YKPalHCbKHX i rrOJIbCbKHX iCTOPHKiB, HKe)];a€ 3MOry crriBCTaBJ1J!THBJIacHY naooparopiro )];OCJIi)l;)KeHb3 npaneroKOJIer i,HK HacJIi)];OK, rri)];HOCHTH 3araJIbHHH pisens CBOIX TeKCTiB, aTaKO)l( rryonixyaarn cninsni npani, mo MalOTb, HK rrpaBHJIO, 6iJIbIIIHHcycninsnaii pe30HaHC. Illonpaaaa yxpaiacsxa CTopOHa rrOKHmo "npo­rpae" rrOJIbCbKHM naprnepaxr HK Y Ka,n;POBOMYsariesrre-renai TaKOrOcnisporiirnarrraa, TaK i <l>iHaHCOBHXMO)l(J1HBOCTJlXHom peanisanii.

382

Page 18: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

4. 3aIIIKiJIbIDIKJI. YKpalHaMi)KIIoJIbm:eIOi POCiCIO:icropiorpaoia i CYCII­insaa cBi,n:OMicTbIIYKpalHCbKIIll.iCTOPWIHIIll.~pHarr. - KrrlB,2005. - N2 5.

5. KaCb5IHOBr.me HeBMeprrayxpaiacsxa icropiorparpia IIKpIITIIKa.-KrrlB,2002. -1.J:IIcrro4.

6. Beauvois D. Mit .Kresyw Wschodnich", czylijak mu poioiyac kres II Polskie mity polityczne XIX i XX wieku. - Wrociaw, 1994.

7. Korek J. Paradoksy paryskiej .Kultury", Ewolucja mya.Ii politycznej w1atach 1947-1980. - Stockholm, 1998.

8. IIerreHCbKIIll.5I.YKpalHa B rronscsxia OII03IInill.Hill.rryonirracrani IIBinnosa. - MIC)HXeH,1986. - T. 4.

9. Pa,n:3ell.OBCbKIIll.5I. YKpalHu:ii IIOrr5IKII- <jJ0pMYBaHIDIB3aCMHoro06-Pa3Yi crepeornrry IIBinnosa. - MIC)HXeH,1986. - T. 4.

10. Cep"lIIKB.A.YKpalHa'ra yxpantcsxi sexmi B,n:ocrri,n:)KeHIDIXrronscssoiiCTopII"lHOlHaYKIIIIBi,n:HoBa-MIC)HXeH,1986. - T. 4.

11. JIIIC5IK-Py,n:HIII.(bKIIll.I.Ilonscsxo-yxpaiacsxi CTOCYHKII:rsrap icropiiIIHoro )K.ICTopII"lHiece. - KIIlB, 1994. - T. 1.

12. JIIIceHKo 0.8, Mapymeaxo O.B. YKpalHcbKo-IIorrbcbKiCTOCYHKIIrrepiozy .[(pyrol csiroaoi Bill.HII.Ei6rriorpa<jJi"lHIIll.IIOKa)K"lIIK.- Kmn; IBaHo­<PpaHKiBcbK,2003.

13. Mapymeaxo O. BOJIIIHCbKarparezria 1943 pOKYBcy-tacniii yx­pai"HCbKiiiicropiorparpii // raJIII"lIIHa. -lBaHO <DpaHKiBCbK,2004. - BIIII. 9.

14. Spotkania Po1sko-Ukraicskie / Redakcja naukowaZ. Mackowski. - Lublin, 1992.

15. K03aIlPKiBrnHIIXVII CTomTTHBiCTOpII"lHrncsinonocri IIOJIbCbKO­ro ra yxpanrcssoro naponis. Marepiarrrr ):qJyrol IIOJIbCbKO-YKpai"HCbKOInayronoi aycrpi-ri (JIbBiB, 12-13 )KOBTRJ!1995 p.) / 3a pen. JI. 3aIIIK­iJIbHHKa.- JIbBiB; JIro6JIiH 1996.

16. Mixdzy sohNs: Szkice historyczne po1sko-ukraicskie / Pod red­T. Chynczewskiej-Henne1 i N. Jakowenko. - Lublin, 2000.

17. Ilonscsxo-yspaincsxi cryztii. T. 1: YKpai"Ha - Ilonsma: IcTO­pn-raa CIIa)l;ru:IIHai cycninsna csinouicrs. - KIIIB, 1993.

18. Polska - Ukraina. 1000 1atsN2siedztwa IRed. S. Stxpiec, - Przemya.l,1990-2000.-T-1-5.

19. Po lacy na Ukrainie. Zbiyr dokumentyw. CZKIh)K1:Lata 1917-1939 IRed. S. Stxpiec, - Przemyn.l, 1998-2001. - T-1-3.

20. Biu1etyn Ukrainoznawczy. - Przemyrsl, 2001. - Nr. 7.21. Lwyw: miasto - spoieczecstwo - kultura. Studia z dziejyw Lwowa I

JIbBiB:MicTO- cycnim.crao - KyrrbTYpa.,[(ocrri,n:)KeHIDI3 icropii JIbBoBa. -Krakyw.Lviv, 1995-2006. - T. 1-5.

22. Polska - Niemcy - Ukraina. Uwarunkowania, zaioienia i przen.lankiwzajemnej wspyipracy I Pod red. W. Bonusiaka. - Rzeszyw, 1996.

23. Polska - Niemcy - Ukraina. Don.wiadczenia z transformacji iwspyipracy I Pod red. W. Bonusiaka. - Rzeszyw, 1998.

383

Page 19: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

24. Po1ska - Niemcy - Ukraina. Model d1a euroregionywHirydkowowschodniej Europy. Jak wychowywaac d1a Europy I Pod red.W. Bonusiaka. - Rzeszyw, 1999.

25. Po1ska - Niemcy - Ukraina. Narodowe identyfikacje i europejskieintegracje w przededniu XXI wieku I Pod red. W. Bonusiaka. - Rzeszyw,2000.

26. SN2siedstwo.Osadnictwona pograniczu etnicznympo1sko-ukraicskimw czasach nowoiytnych IPod red. J. Pyicwiartka. - Rzeszyw, 1997.

27. Po1ska i Ukraina w podrxcznikach szko1nych i akademickich I Podred. W.Bonusiaka. - Rzeszyw, 2001.

28. Stereotypy narodoworsciowe na pograniczu IPod red.W.Bonusiaka.- Rzeszyw, 2002.

29. Galicja ijej dziedzictwo. - Rzeszyw, 1994-2005.- T. 1-15.30.Wie1oku1turoweIhrodowiskohistoryczne Lwowa w XIX iXX wieku

IRedaktory J. Maternicki i L. Zaszkilniak. - Rzeszyw, 2004-2007. - T. I-V(TOMIV BIIll.IIIOBYJIbBOBi2006 p.).

31.Ziota ksixga historiografii 1wowskiejXIX iXX wieku IPod redakcj.NsJerzego Matemickiego przy wspyipracy Leonida Zaszki1niaka. - Rzeszyw,2007.

32. Rok 1918. Odrodzona Po1skaw nowej Europie I redakcja naukowaA. Ajnenkiel. - Warszawa, 1999.

33.K1imeckiM. Po1sko-Ukraicska wojna 0 Lwyw iWschodni.Ns GalicjK1918-1919.Aspekty polityczne i wojskowe. - Warszawa, 1997.

34. Europa nie prowincjona1na. Przemiany na ziemiach wschodnichdawnej Rzeczypospolitej (Biaiorun., Litwa, Jotwa, Ukraina, wschodniepogranicze III RzeczypospolitejPo1skiejw 1atach1772-1999).Praca zbiorowapod red. K. Jasiewicza. - Warszawa; London, 1999.

35. Nazaruk B. Konferencja z ukrainoznawstwa w UniwersytecieWarszawskim IIWarszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze. - Warszawa, 2002.- T. 13-14.

36.Po1acy0Ukraiccach, Ukraiccy 0Po1akach.Materiaiy z sesjinaukowejI Pod red. T. Stegnera. - Gdacsk, 1993.

37. Po1ska- Ukraina. Materiaiy z sesji naukowej IPod red. T. Stegnera.- Gdacsk, 1997.

38.Wschyd - Zachyd: Ukraina. Materiaiy z sesjinaukowej pod redakcjbsT. Stegnera. - Gdacsk, 1999.

39. Czas XX wieku - nie ty1kow po1skiej perspektywie. Zbiyr studiywpodredakcjre RomanaWapicskiego. Gdacsk, 2000.

40. Po1ska - Ukraina. Ludzie pojednania Ukraiccy na Pomorzu w XXwieku IPod red. T. Stegnera. - Gdacsk, 2002.

41. Koko E. Wo1niz wo1nymi. PPS wobec kwestii ukraicskiej w 1atach1918-1925.-Gdacsk, 1991.

42. Po1skai Ukraina. Sojusz 1920 rokuijego nastxpstwa, - Toruc, 1997.43.WiszkaE.PrasaemigracjiukraicskiejwPolsce 1920-1939.- Toruc,2001.

384

Page 20: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

44. Krotofi1 M. UkraicskaArmia Halicka 1918-1920. - Toruc, 2002.45. Po1ska -Ukraina: historia, polityka, kultura. Materiaiy

mixdzynarodowej konferencji naukowej / Red. S. Zabrowamy. - Szczecin;Warszawa, 2003.

46. 3allKiJIbIDIKJI. Ilearp icropasnoi rrOJIOIllCTIIKilY JIbBrncbKoMY ztep­)ImBHoMY YHiBepcIITeTi iM.I. <PpaHKa // YKpalHa i IIOJIbIIIa y CXi,n:HO-UeHT­parrsaiii €BPOrri: crranox i MaiI6YTf5I.Kompepemtia nin rraTPoHaTOMIIpeM' cp­MiIDCTPrnYKpalHIIi IIoJIbIIIi. - KIIID, 1999.

47. IHCTIITYTYKpalH03HaBcTBaiM.I. Kpnn' 5IKeBWIaHanionam.aoi axa­,n:eMilnayxYKpalHII:HaYKoBa,n:illJIbIDCTb,cTPYKTYpa,npanisaaxn / Bizrr.pen,5I. ICa€BWI.-JIbBiB, 2001.

48. BicHIIKHTili. -JIbBrn, 2000-2001. -1.J:IIcJIa23-25.49. Tpyxaa M. YKpalHu:i B IIOJIbIIIi nicna ztpyroi cairosoi BiiIHil 1944-

1984. - Hsro HOPK; Ilapaac; Toporrro; Cizraeji, 1990.50. YKpalHcbKo-rroJIbcbKi Bi,n:HOCilHilB raJIlI"IIIHi y XX CT. - IBaHo­

<PpaHKiBcbK,1997.51. Axnia "Bicna" BKOHTeKCTIyxpaurcsxo-rrOJIbCbKIIXBi,n:HOCIIHXX CTO­

rriTT5I.- IBaHo-<PpaHKiBcbK,1999.52. YKpalHa i IIOJIbIIIaBnepiozt <peo,n:aJIi3MY.36ipHIIK HaYKoBIIXrrparrs. -

KII1B, 1991.53. PecHT 0., JIIIceHKo O. Oman BII,n:aHbIHCTIITYTYicropii YKpalHil sa

OCTaHHClO-pi'I'I5I. - KIIID, 1997.54. YKpalHa i IIOJIbIIIay CXi,n:HO-Iletrrpansain €BPOrri: cnaztoxi MaiI6YT­

T5I.Konrpepeania nin narponarou IIpeM' cp-Miaicrpis YKpalHII i IIOJIbIIIi. -KII1B, 1999.

55. 3allKiJIbIDIKJI. ICTOpi5IIIOJIbIIIi 'ra yxpaiacsxo-rromcr.xax Bi,n:HOCliHy Bi,n:06pa)KeHHicysacnoi yxpairrct.soi icropiorparpii (90-Ti POKIIXX CT.)//Po1ska - Niemcy - Ukraina w Europie. Narodowe identyfikacje i europej skieintegracje w przededniu XXI wieku / Pod red. W. Bonusiaka. - Rzeszyw,2000.

56. raBpIIJIIOKO. YKpalHcbKo-rroJIbcbKIIllnianor 1990-x poxis CTOCOBHOrro,n:OJIaHIDIB3aCMHIIXHau:ioHaJIbHIIXcrepeornnia: 3,n:06YTKili nepeaniso­saai MO)KJIIIBOCTi// Stereotypy narodowon.ciowe na pograniczu / Pod red.W Bonusiaka. - Rzeszyw, 2002.

57. Po1ska- Ukraina: trudne pytania, - Warszawa, 1997-2007. - T. 1-10(YKpalHcbKol sepcii MaTepiaJIiB noxa IIIOBIIiIIIIJIOJIIIIIIe 7 TOMiB,peIIITa3Haxo,n:HTbC5IBztpyni).

58. Tygie1 narodyw. Stosunki spoieczne i etniczne na dawnychziemiachwschodnich Rzeczypospolitej 1939-1953. - Warszawa; Londyn, 2002.

59. Antypo1ska akcja OUN-UPA 1943-1944: Fakty i interpretacje /Redakcja naukowa G. Motyka i D. Libionka. - Warszawa, 2002.

60. Cepriioryx B. Tparenis BOJIIIHi: IIPWIliHil iI rrepe6ir rrOJIbCbKO-YK­paurcsxoro KOH<pJIiKTYBPOKII.[(pyrol cairosoi BiiIHII. - KIIID, 2003.

6l. IJIbIOIIIIIHI.I.BOJIIIHCbKaTPare,n:ill1943-1944 pp. - KIIID,2003.

385

Page 21: CIIIBPOIiITHHD:TBO YKPAIHCbKHX I IIOJIbCbKHX ICTOPHKIB … · BHTey.YTOii)l<eqac <l>axiBWIM-iCTOPHKaMBi,n,OMO,moiCTOP~ID nonilra aamna HeMaIOTbiHeMO)K)'ThMaTHOroll€1"iCTHHHOCiarepnperanii

62. Y nornyxax npannn. 36ipHIIK MaTepiaJIID Mi)KHapo,n:Hol nayxoaoi KOH­<pepeHIIil "YKpalHcbKo- rrOJIbCbKIIll. KOH<pJIiKTna BOJIIIHi B POKII .[(pyml cBiTO­BOl BiHHII: reHe3IIC, xapaxrep, rrepe6ir i HacJIi,n:KII". JIYI.(bK, 20-23 TPaBID!2003 p. / YrrOp5I,n:H. B.K. Eapan, M.M. Kyseperra, M.B. MOKJIIII.(5I, B.I. rpe-6emoK. -JIyI.(bK, 2003.

63. rOJIOC YKpalHII. - 2003. - 12 JIIIIIID!, N2128.64. rOJIOCYKpalHII. - 2003. -15 JIIIIIID!,N2129.65. Stosunki polsko-ukraicskie w latach 1939 - 2004 / Pod redakcjNs

Bogumiia Gratta. - Warszawa, 2004.66. BOJIIIHh i XOJIMII.(nna 1938-1947.IIOJIbCbKO-yxpaiacsse rrpOTIICT05IH­

ID!'ra Hom Bi,n:rryHH5I.,[(ocrri,n:)KeHH5I,,n:oKYMeHTII,crrorana/ YKpalHa: KYJIbTYP­na crrazmmna,nanionansna CBi,n:OMicTb,,n:ep)KaBIDCTb.- JImID, 2003.- BHII. 10.

386