UDALA AYUNTAMIENTO KULTURA ETA HEZKUNTZA SAILA ÁREA DE CULTURA Y EDUCACIÓN FUNDACIÓN BILBAOARTE FUNDAZIOA Urazurrutia 32 - 48003 BILBAO Tel. 94 415 50 97 - [email protected] - www.bilbaoarte.org Hitoshi Matsumoto erreferentziako, karisma eta nortasun bereziko komiko bat da Japonian. Era berean, gogoratu behar da 25 urteko karreran, Matsumotok Ja- poniako umore mundura iraultza ekarriko duela bere ikuspegi berezi eta freskoaz. 2007an, formalismo guztien gainetik dagoen umorearen ikuspegi bereziaren metodo iraultzailea aplikatzen du zinema munduan bere film debutean: “Big Man Japan”. Hau eta gero, “Symbol “(2009) eta “Scabbard Samurai “(2011) filmak egingo ditu. Matsumotoren sarritan plasmazio hiperboliko bihurtzen diren mani- festazio komikoekin, Japoneko umorearen mundua nola aldatu duen galdetzen gara. Hau ulertzeko erarik egokiena bere filmak ikustea da. BilbaoArtek proiektatuko duen trilogiak, era desmitifikadore batean su- per heroiaren papera, izugarrizko txantxa baten bidez entsaiu existen- tziala, eta koldar baten begien bitartez Samuraiaren epika, aztertzen ditu. Guztiak bateratzean izendatzaile komuna azaltzen da. Zalantzan jarri ahal dena zalantzan jartzea, klixeak apurtzea eta portaeraren misterioe- tan sakontzea, besteek hitz hutsak esaten eta keinu irmoak egiten duten egokieretan irribarre ahal eginez. Ia ezezaguna hemen, bere jatorriko herrialdean ospetsua izanda, Matsumoto Bilbora heltzen da ihes egiten dizkiguten Japoniaren orain- aldiaren adierazpenei atea parez irekitzeko. Matsumotorekin, zerbait ho- nek, umoreari eta adimenari buruz asko daki. Tautologia hutsa ez bait da. De Hitoshi Matsumoto se dice que “es uno de los cómicos de referen- cia en Japón, con un carisma y personalidad únicos” También se recuerda que “con una carrera de 25 años a sus espal- das, Matsumoto ha revolucionado el mundo del humor en Japón con su particular y fresca visión, causando un gran impacto. En 2007 decidió aplicar sus revolucionarios métodos en el mundo del cine para ofrecer su particular visión del humor fuera de todo formalismo en su debut cinematográfico “Big man Japan”, al que seguirían “Symbol” (2009) y “Scabbard Samurai” (2011). La pregunta que surge al leer estas líneas es ¿cómo ha revolucio- nado Matsumoto el humor en un país cuyas manifestaciones cómicas alcanzan con frecuencia una hiperbólica plasmación? La mejor y quizá única manera de comprenderlo es ver sus películas. Unas películas que en esta trilogía inicial que Bilbao Arte proyecta recorre el mundo del superhéroe en clave desmitificadora, el ensayo existencial a través de una broma inmensa y la épica del samurái contada en clave de cobardía extrema. En el conjunto, un común denominador se impone. Cuestionar lo cuestionable, romper los clichés y ahondar en los misterios del com- portamiento siendo capaz de sonreír allí donde los demás sólo ponen gestos solemnes y palabras huecas. Prácticamente desconocido fuera de su país natal, donde es una ce- lebridad, Matsumoto llega a Bilbao para abrir una puerta de par en par a las manifestaciones del presente de un Japón que siempre encierra algo que se nos escapa. Con Matsumoto, ese algo, sabe mucho del humor y de la inteligencia. Lo que no es sino una pura tautología. BilbaoArte CICLO HITOSHI MATSUMOTO ZIKLOA Otsailak 03-27 Febrero Hitoshi Matsumoto, zuzendari eta komediante japoniarra, Amaga- sakin jaio zen 1963an oso familia behartsu batean. Ospetsua bihurtu zen bere lagun eta kide Masatoshi Hamadarekin boke deituriko biko- te komikoan parte hartzeagatik. Telebista munduan denbora pasa eta entretenimenduko programen erreferentea bilakatu da Japonia osoan, batez ere bere umore bereziagatik, gonbidatzen duenak mundua begi berriekin ulertzera. Txikitatik izugarrizko irudimena erakutsi zuen jolasak eta txisteak asmat- zeko, eta hain gatzdunak ziren haren burutazionak non beti gogoratzen duela bere haurtzaroa proiektu garrantsitzuak zuzentzerakoan. Amagasa- kiko haur ikastetxean ezagutu zuen bere lagun mina Hamada, eta azken honen eskerrez Amagasakiko Eskola Teknikoan graduatu zen eta urte bat geroago, 1983an, Yoshimoto Kogyo-ko entretenimendu telebista programa batean lan egiteko gonbidatu zuten. Lehen agerpen horretatik aurrera hainbat lan burutu ditu telebista eta zinema munduan, beti bere umorea bereizgarria galdu gabe. Hitoshi Matsumoto nació en Amagasaki en 1963 y es un célebre cómico japonés conocido por formar parte del dúo boke con su compa- ñero Masatoshi Hamada en una modalidad de show cómico denomi- nado originalmente como owari. Sus incursiones en el cine como actor, director y productor han hecho de él una figura de referencia tanto en la comedia como en el séptimo arte. La escasez de recursos y la necesidad que padeció durante su infancia han sido siempre el epicentro de muchos de sus proyectos y tal como él mismo señala, el detonante de su desbordante imaginación, que desde pequeño propició en él una particular capacidad de invención de juegos para entretener a los demás. Aficionado al manga siempre aspiró a con- vertirse en un artista e ilustrador de este género. Sus más de 25 años de carrera han dejado una larga estela de traba- jos y publicaciones, entre los cuales destaca su carrera cinematográfica. Big Man Japan Japón, 2007. 113 min. Gidoia/guión: Hitoshi Matsumoto, Mitsuyoshi Takasu Musika/música: Töwa Tei Dokumental faltsu baten antzera kontatutako istorio honek Masaru Daisatoren bizitzan barruratzen gaitu, japoniar hiritar arrunt bat iruditu arren, ez ohiko ahalmen batez dohainduta dago: bere altuera eta tamaina hogeita hamar metrora arte handitu dezake. Masaruk, familia eta sentimental egoera penagarrian egonda, eta Japonia osoak bere gaitasunak zalantzatan jarri arren, indarra atera beharko du neurri ikaragarrizko munstroen kontra borrokatzeko bere lurraldea babestuz. Una historia narrada en forma de falso documental, que nos aden- tra en la vida de Masaru Daisato, un ciudadano japonés aparente- mente normal pero dotado de una capacidad anodina para aumentar su tamaño y estatura hasta los treinta metros de altura. Masaru, víctima de una desastrosa situación familiar y sentimental y presa de críticas que ponen en duda su valía como defensor de Japón, tendrá que enfrentarse a los gigantescos monstruos que asolan su ciudad. Symbol Japón, 2009. 93 min. Gidoia/guión: Hitoshi Matsumoto, Mitsuyoshi Takasu Musika/música: Yasuaki Shimizu Argazkigintza/fotografía: Bi istorio guztiz surrealistak bat egiten dira filme honetan. Bata, ezustean gela zuri batean esnatzen den gizon baten istorioa, ahalegin guztiak egingo dituena bertatik alde egiteko tupustean agertzen diren etxeko ohiko objektuen laguntzaz. Bestean, planetako beste puntan, boxeolari mexikar ospetsu batek -Escargot Man izenaz ezaguna-, bere azkenengo borroka garrantsitzua irabazi beharko du. Dos historias cargadas de un aura surrealistas confluyen paralela- mente: un hombre se despierta encerrado en una habitación blanca de la cual tratará de escapar empleando objetos corrientes y a la vez imposibles, mientras que en un remoto pueblo de México un famoso boxeador conocido como Ercargot Man, rodeado de su familia y amigos, se enfrenta a una importante lucha. Scabbard Samurai Japón, 2011. 103 min. Gidoia/guión: Hitoshi Matsumoto Musika/música: Yasuaki Shimizu Argazkigintza/fotografía: Ryûto Kondô Japoniar feudalismoaren garaian, Kanjuro Nomi, ezpatarik gabeko samurai ezgaitua, desertore izateagatik salatuta dago. Ondorioz, bere alaba Taekin ihes egingo du, heriotzatik libratzeko irtenbide bakarraren bila: printzipea aurkitzea ha- ren irribarrea lortzeko, zein bere amaren heriotza dela eta negarrez dago. En el Japón feudal Kanjuro Nomi, un samurai inhabilitado y sin espada se en- cuentra en busca y captura por desertor. Junto con su hija Tae emprende un viaje con el objetivo de salvar su vida y así evitar cometer sepukku por la única vía posible: encontrar al príncipe, quien no logra superar la profunda congoja que le provocó el fallecimiento de su madre y conseguir que sonría. Otsailak 13 de febrero 19.00h Otsailak 20 de febrero 19.00h Otsailak 27 de febrero 19.00h Argazkigintza/fotografía: Hideo Yamamoto Talde artistikoa/equipo artístico: Etsuko Aikô, Yuji Hayashida Yasuaki Shimizu Talde artistikoa/equipo artístico: Etsuko Aikô, Carmelo Chaves, Atsuo Hirai Talde artistikoa/equipo artístico: Mitsuyoshi Takasu, Tomoji Hasegawa, Kôji Ema, Mitsuru Kuramoto, Itsuji Itao, Hitoshi Matsumoto.