Top Banner

of 30

Chống sét & Nối đất

Jul 19, 2015

Download

Documents

Tan Le Ke
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

Chng 10 CHNG ST V NI T 10.1. QU IN P THIN NHIN V C TNH CA ST 1. Khi nim chung. ch lm vic bnh thng, in p tc dng ln cch in ca cc thit b in thng l dao ng xung quanh tr s in p nh mc. Song c nhiu khi do nhng nguyn nhn khc nhau c th gy ra in p tng cao v rt cao so vi tr s nh mc tc dng ln cch in gy nguy him thit b in. Hin tng tng cao in p nh vy gi l qu in p hay qu in th. C nhiu cch phn loi qu in p. Theo kt cu ca mng ngi ta phn ra 2 loi: - Qu in p ngang: L hin tng tng in th gia hai im trn hai pha khc nhau hoc gia pha vi t. - Qu in p dc: L hin tng tng in p gia hai im ca cng mt pha (v d gia cc vng dy ca mt cun dy). Qu in p dc thng xy ra cun dy my bin p, my pht in hoc ng c in. Theo nguyn nhn pht sinh ngi ta cng chia qu in p ra lm 2 loi: Qu in p ni b: Thng xut hin khi c s thay i t ngt thng s ca mng in, do cng hng hoc do cc thao tc ng ct. V d khi ng ct nh my in, ng ct my bin p hoc ng dy truyn ti in, cng nh khi s c chm t cc pha, ngn mch, t dy ... v c phn bit thnh hai loi chnh l: +) Qu in p thao tc: Thng xut hin khi c s dao ng nng lng in t bn trong h thng in khi thay i s vn hnh mt cch t ngt. Qu in p loi ny c c tnh dao ng chu k, ko di trong thi gian t my phn trm micr giy n vi giy. +) Qu in p cng hng thng xut hin khi tn s dao ng ring ca mng 0 gn bng tn s xoay chiu ca ngun in, hoc di dng cng hng thng s khi mt trong cc thng s ca mng in thay i ph hp. V d thay i in cm ca cc my in quay theo chu k. Qu in p cng hng cng c tnh cht dao ng chu k. Khi c qu in p ni b in p c th tng ti (3 4)Um v thi gian tn ti khong 10 ms hoc ln hn, kh nng xut hin nhiu. Qu p thin nhin: Pht sinh khi c phng in st trc tip vo cc cc thit b ngoi tri nh cc ng dy ti in, thit b phn phi ngoi tri, nh ca hay cc cng trnh khc; Hoc l khi c s phng in vo mt i tng no gn ri cm ng ln mng in (gi l qu in p cm ng). Qu in p do st nh trc tip l nguy him nht. c im ca qu in p thin nhin l thi gian tc ng ngn khong (20 60)s, bin in p rt cao v c c tnh xung. Ta bit rng i vi mi thit b in c mt cp in p nh mc, cp ny xc nh tr s in p th nghim c trng cho kh nng cch in ca n gi l mc cch in. Nu dng mc cch in qu cao s lm tng gi thnh ca trang thit b in, nu h thp mc cch in c th dn n nhng s c nng n. V vy mc cch in phi c xc nh tu theo c tnh v tr s qu in p c th c v cc tham s ca thit b dng in hn ch qu in p. Kh nng cch in chu c qu in p ni b xc nh bng in p th nghim tn s cng nghip cn kh nng cch in chu c qu in p thin nhin c xc nh bi in p th nghim xung kch.V Tin Trung - Khoa in Trang 139

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

Vy qu in p l mt hin tng khng bnh thng trong h thng in, n c th gy ra nhng hiu ng nguy him cho h thng. Bin ca sng qu in p uy hip cch in ca thit b, c bit l cc my in quay. dc ca sng qu p uy hip cch in gia cc vng dy vi nhau ca cc thit b in. Tu theo thi gian tc dng, bin ca sng, hiu ng c nhit ca qua p s lm h hng cc trang thit b in cc mc khc nhau thm ch c th gy ra chy, n cc thit b in. Chnh v nhng hu qu nghim trng m phi c cc bin php bo v thch ng bo v qu in p. Nguyn l chung ca bo v qua p l: Cc thit b dng bo v qu in p bt k loi no u phi tho mn iu kin: c tnh phng in (vn - giy) ca thit b bo v phi nm di c tnh phng in ca cch in ca thit b in cn bo v t nht l 20% (hnh 8- 1). Phm vi gio trnh ny ny ch trnh by phn bo v qu p thin nhin. bo v qu p thin nhin ngi ta p dng ng thi c hai bin php l: - Ngn nga khng cho phng in st trc tip vo mng in. - S dng cc thit b tho st nhm h thp bin hoc trit tiu hon ton sng st xm nhp vo mng in trc khi n kp phng in trn cch in ca cc thit b in. 2. Qu in p thin nhin v tham s ca st a. S hnh thnh st.

1

1 2

1 2 3

1 3

is

is

is

is

ta) b)

tc)

td)

t

Qu trnh hnh thnh ca sta) Hnh thnh my ging vi nhng vng mang in tch tri du. b) Dng tin o pht trin (0,005 0,01)s. c) Phng in ch yu (50 100)s. d) Lo sng cui st (0,03 0,05)s.Trang 140 V Tin Trung - Khoa in

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

St l s phng in trong kh quyn gia cc m my mang in v t m tp trung mt qung in tch tri du vi m my hay gia cc m my mang in tch tri du khong cch gn. Cc m my mang in l do kt qu ca s phn li cc in tch tri du v s tp trung chng trong cc phn khc nhau ca m my. i vi khng kh khi cng in trng t (25 30) kV/cm th khng kh b ion ho rt mnh v khng kh bt u tr thnh dn in to iu kin cho hnh thnh phng in st. Ta nghin cu s phng in t m my vo t nh sau. Qu trnh phng in ca st chia thnh ba giai on: - Giai on th nht: S phng in gia m my v t c bt u bng s xut hin mt dng sng pht trin xung t chuyn ng tng t vi tc (100 1000)km/s gi l tia tin o to ra in p rt ln ti u cc ca n (khong triu vn), tia tin o l mt dng plasma. Giai on ny gi l giai on tin o tng bc. - Giai on th hai: Khi dng tin o pht trin gn n t hay cc vt dn in ni vi t th s to ra mt in trng cc ln vi t lm ion ho mnh lit khng kh gia tia tin o v mt t khi giai on th hai bt u, giai on phng in ch yu ca st. Trong giai on ny cc in tch dng ca t (sng in tch) di chuyn hng t t theo dng tin o vi tc ln (6.104 5.106) km/s chy ln v trung ho cc in tch m ca dng tin o. Khng kh trong dng phng in c nung nng n nhit khong 10.0000C v gin n rt nhanh to thnh sng m thanh. S phng in ca st c m t (hnh 8-3).

Xung th nht

Xung th hai Tin o mi tn

Xung th ba

a)

Tin o tng bc

b b)Dng tin o 0,005 0,01s

Dng phng in ch yu 50 100 s

Lo sng cui st 0,03 0,05 s

S phng in ca st.a.Hnh nh v s lo sng ca phng in st nhn c trong bung nh. b.S bin thin theo thi gian ca dng in st.

- Giai on th ba ca phng in st: l giai on kt thc s di chuyn cc in tch ca my m t bt u c s phng in v s lo sng dn dn bin mt. Thng phng in st gm mt lot phng in k tip nhau do s dch chuyn in tch t nhng phn khc ca m my. Tin o ca nhng ln phng in sau i theo dng ion ho ban u. V vy chng pht trin lin tc v c gi l tin o dng mi tn.

V Tin Trung - Khoa in

Trang 141

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

b. Cc tham s c bn ca st. Hnh dng ca phng in st ghi c trn cc my hin sng cc nhy c dng nh hnh v. Khi nghin cu hay tnh ton chng st ngi ta quan tm n mt s cc thng s c bn sau y: Is (kA) Us (kV) 2a a

Imax m

Umax

1 Umax/2

t (s)

ds

s

Sng dng in st v sng in p st tng ng- ng 1 l dng in st ghi c trn my hin sng - ng 2 dng in st tnh ton

*). Thi gian tn ti sng ca sng st. Hnh nh ca mt phng in st c dng xung kch nh hnh v trn, ta c th phn bit thnh hai na l sn trc v sn sau ca dng in st. Cc thi gian tng ng quy nh nh sau: - Thi gian ton sng: s c tnh t khi xut hin st n khi bin in p st vt qua nh ri suy gim n cn li tr s bng 0, 5 tr s bin nh Umax Thi gian tn ti ca mt ln st khng ln thng ch t 20 n 80s v th nng lng ca mt phng in st cng khng ln (tng ng nng lng lm nng 1 tn nc thm 20oc) - Thi gian u sng: s c gn ng l k t khi xut hin st n khi t bin nh Umax . hay l khong thi gian ca sn trc sng st thng khong 2 n 4s. V th c Is (kA) tnh xung ca sng st l rt dc. Do 100 c tnh xung kch ca in p sng st vi bin nh rt ln v thi gian tn ti rt ngn nh vy nn khi xm nhp cun dy my in s gy qu p mnh m cho nhng vng 90 dy phn u rt nguy him. *). Bin ca phng in st Imax v Umax 80 Bin cc i ca dng st l gi tr bin nh ca dng in st I max, n c th t khong 150 kA hoc hn na, nhng rt t trng hp dng in st c bin ln hn 150 kA 70 (khong 2% tng s ln phng in st). V vy trong tnh ton thng ly dng in st bng 60 (50 150) kA. S ph thuc bin dng in st v xc sut xut hin n c biu din trn Is (hnh 8-6). (kA) s 50ng thi sut hin vi dng in st l sng in pIst v n cng c hnh dng tng t nh sng dng in st. Bin nh ca sng in p st Umax rt ln, hng chc, hng trm 40 220 amax kV. ln sng st ph thuc ch yu vo s tch ly in tch ca m my v s t tp in tch tri du di mt t khi phng in st nh hng vo . 30 180a 20Trang 142

140 0 10 20 30 40 50 60 70 80 % 100V Tin Trung - Khoa in

10

0

0,4

0,8

1,2

1,6

%

H Hnh 8-6. Cc ng cong xc sut bin v dc dng in st

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

*) dc u sng ca sng st a dc u sng ca sng dng in st l tc thay i bin dng in st trong thi gian u sng, di a= s dt dc u sng ln nht ca dng in st thng t khi vt qu 50 kA/s. Bin dng in st ln th dc u sng cng ln. V vy vi dng in st tnh ton 150 kA v ln hn thng ly dc u sng trung bnh 50 kA /s v khi dng in st tnh ton nh hn 150 kA th ly dc u sng khong 30 n 10 kA /s. dc u sng ln nh vy s rt nguy him cho cc cun dy my in khi sng st xm nhp n, n c th gy phng in xuyn kch gia cc vng dy. Xc sut xut hin ca st c bin cng ln th cng t, qui lut ca n c biu din bng s (hnh 8-6). *). Ch tiu ngy st nng.s Cng hot ng ca st c biu th bng ch s ngy st trong nm (n ngs) mi a phng. Nc ta vo vng kh hu nhit i, nng v m rt thun li cho vic hnh thnh my ging v st do cng hot ng ca st khong nngs = (40 100) ngy /nm. Trn th gii c nhng vng khng c st nh Nauy, Ailen c nhng vng ngy no cng c st nh o Java ca Innsia c nngs = 365 ngy /nm. nngs l mt ch tiu rt quan trng, cn phi c cp n khi tnh ton thit k cung cp in m bo cho h thng hot ng an ton. 3. Hiu ng ca st a. Hiu ng nhit v cV Tin Trung - Khoa in Trang 143

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

St c hiu ng nhit v c, ti tm ng truyn ca dng st c nhit rt ln khong 100000C, n thiu chy tt c cc vt th ni dng st i qua. Khi st nh vo cc vt liu cha m lm bc hi cc k mnh lit gy n v ph v vt th. Tuy nhin n ng lng st sinh ra khng ln, v tuy dng in st Is ln nhng thi gian tn ti ngn. b. Hiu ng in t Hiu ng in t c c th ho bng sng qu p trn ng dy trn khng. Qu in p cm ng sinh ra trn dy dn ca cc ng dy ti in trn khng khi st nh trc tip vo ng dy cng nh khi nh gn ng dy. Do s bin thin rt nhanh ca trng in t ca dng in st trong giai on phng in ch o gy ra in p cm ng. Qu in p cm ng gm c hai thnh phn: - Qu p cm ng in (hay tnh in), sinh ra do s bin thin rt nhanh ca in trng. - Qu p cm ng t, sinh ra do s bin thin nhanh chng ca t trng. Ti thi im phng in ch o ca st. Nu st nh gn ng dy th trn ng dy s cm ng mt sc in ng rt ln v to ra sng qu p trn ng dy. Nu st nh trc tip vo ng dy s c sng dng in v sng in p truyn theo c hai hng ca ng dy. Cc sng ny lan truyn vo trm, uy hip cch in ca cc thit b in trong trm. Tm li: St c th gy ra nhng hu qu nguy him v nghim trng. hn ch s nguy him ca st, ta phi dng cc phng php phng chng st. 10.2. BO V QU IN P CHO NG DY TI IN. Trong vn hnh, s c ct in do sng st xm nhp vo cc ng dy ti in trn khng chim t l ln (80%) trong ton b s c ca h thng in. Bi vy, bo v chng st cho ng dy c tm quan trng rt ln trong vic m bo vn hnh an ton v cung cp in. 1. Bo v chng st nh trc tip vo ng dy trn khng. bo v chng st cho ng dy trn khng tt nht l treo dy chng st trn ton b tuyn ng dy. Song bin php ny rt tn km, v vy n ch c dng cho cc tuyn ng dy (110 220) kV. ng dy ti in trn khng in p t 35kV tr xung ct st hay ct b tng ct st t c bo v bng dy chng st ton tuyn. tng cng kh nng chng st cho nhng ng dy ny c th t chng st ng hoc tng thm bt s nhng ni cch in yu, nhng ct vt cao, ch giao cho vi ng dy khc, nhng on ti trm. Nhng mng in i hi tnh lin tc cung cp in rt cao th tt nht l dng ng dy cp. Dy chng st: Tu theo cch b tr dy dn trn ct, c th treo mt hoc hai dy chng st. Cc dy chng st c treo trn ng dy ti in sao cho dy dn ca c ba pha u nm trong phm vi bo v ca cc dy chng st. Biu din phm vi bo v ca mt v hai dy chng st (hnh 8-7a,b). Phm vi bo v ca mt dy chng st l mt khng gian hnh mi nh che kn ton b cc kt cu ca ng dy trn khng bn trong. Mt ct ngang ca n c dng hnh tam gic nhng hai cnh bn l ng cong lm, trong tnh ton cho php tuyn tnh ha thnh ng

Trang 144

V Tin Trung - Khoa in

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

gy khc to bi 2 an thng v qua cc im c bit c ta nh sau: (0,6h-h) v (1,2h0,8h) nh hnh v. Phm vi bo v ca mt dy chng st c tnh ton qua hai thng s l hx v bx 2 h h x > h b x = 0,6h 1 x P cao 3 h cao h 2 h x < h b x = 1,2h 1 x P 3 0,8h

Trong : - h l chiu cao ca dy chng st. - hx l chiu cao ca i tng c bo v. - P l h s. Nu h 30m th P = 1. Nu h > 30m th P = 30 5,5 h hh = a/4R

h = a/40,2 h

0,2 h

oh

oh a

h2h/3hx0,6 h 0,6 h a 0,6 h0

2h/3

h

hx0,6 h 0,6 h 0,6 h

0,6 h

0,6 h

2bx

bx

a

bx

Gc bo v v phm vi bo v ca mt dy chng st

Gc bo v v phm vi bo v ca hai dy chng st

Phm vi bo v ca hai dy chng st song song cng xc nh nh trng hp mt dy chng st. Ring phm vi bo v pha trong gia hai dy c gii hn bi mt cung trn i a . 4 Bng cch khc ngi ta biu th phm vi bo v ca dy chng st qua gc bo v . i vi cc ct in thng thng, dy dn s c bo v chc chn nu gc bo v khng qu 300. Gim gc bo v s lm gim xc sut st nh vo dy dn nhng li lm tng gi thnh qua cc dy chng st v im gia c cao h = v phi tng chiu cao ca ct. i vi ng dy thng ly t s 300. 2. Bo v chng tc hi ca sng st khi xm nhp vo ng dy trn khng. Khi sng st xm nhp vo ng dy trn khng, n s e da cc cch in ca ng dy, gy nn cc phng in gia pha vi t hay gia cc khong vt s c th dn nV Tin Trung - Khoa in Trang 145

a < 4 vi iu kin 200 h

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

BVRL tc ng lm ngng cung cp in. Mc d trong tnh ton chn cch in dy c k ti kh nng cho php phng in b mt ca cch in ca n, nhng y khng phi l gii php tt nht. V vy cn thit phi trang b cc thit b tho st ct bt bin nh hc tho hon ton sng st xung t mt cch an ton. Nh vy s gim nh cho iu kin cng tc ca cc cch in ng dy v m bo tnh lin tc cung cp in cao hn. Cc thit b tho st l cc khe h phng in hay chng st ng v hon ho nht hin nay l chng st van, iu ny c bn ngnh qun l mng in quy nh bt buc.

10.3. BO V CHNG ST CHO TRM BIN P. 1. Bo v chng st nh trc tip. a. Ct thu st (ct thu li). bo v st nh trc tip cho cc thit b in v cc cng trnh khc t trong trm bin p ngi ta dng ct thu st (cn gi l ct thu li). Ct thu st c tc dng thu ht phng in st vo mnh v dn xung t bo v cc cng trnh trong khu vc khi b st nh trc tip. Ban u tia tin o pht trin theo hng ca in trng, khi tia tin o phng in n cao H so vi mt t, v u kim thu st c hiu ng mi nhn, in trng ln hn so vi xung quanh do iu kin phng in rt thun li, v vy tia tin o pht trin v pha kim thu st v phng in vo n. H gi l cao nh v, nu h l cao ca ct thu st th H = (10 20) h. Nh vy ct thu st cng cao (h cng ln) th vic thu st cng tt, song khng th cao bao nhiu cng c, phi m bo iu kin kinh t, an ton v kh nng thi cng. Ct thu st gm c kim thu st, dy dn st xung t cng vi trang b ni t. Trong thc t gi l b phn thu st, b phn dn st v b phn ni t. B phn thu st l mt thanh thp trn c 12mm u nhn c trng km. B phn dn st l dy thp c 8mm ni t b phn thu st ti b phn ni t. B phn ni t l in cc ni t c th phn bit thnh hai loi: - in cc n hay gi l in cc tp chung: L mt cc thp trn hay thp gc hoc mt tm thp bn chn su di t, loi ny rt thch hp cho vic tn nhanh sng st vo trong t. - in cc h thng; L nhng cc bng thp v cc thanh thp hn vi nhau theo s li cc - tia hn hp, chn di t phn tn dng in st vo t ng thi gim c tr s in p bc trong khu vc gn. Kch thc, cc s liu k thut ca cc b phn trn tra cu phn ph lc. b. Phm vi bo v ca ct thu st. Khng gian xung quanh gn ct thu st m i tng c bo v t trong rt t kh nng b st nh gi l phm vi bo v ca ct thu st. Cho n nay ch c mt cch duy nht l xc nh phm vi bo v bng thc nghim trn m hnh. Tuy cn nhiu nhc im nhng qua mt thi gian kh di c kim nghim trong thc t, kt qu ca m hnh c th chp nhn c vi tin cy ln. Theo quy phm thit k chng st cho cc cng trnh kin trc, phm vi bo v ca cc ct thu st c xc nh nh sau: *) Phm vi bo v ca mt ct thu st ng ring r.Trang 146 V Tin Trung - Khoa in

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

Phm vi bo v ca mt ct thu st ng ring r l mt hnh nn cong trn xoay nh trng vi nh kim, y l mt hnh trn c bn knh bng 1, 50 ln chiu cao ca ct (r 0 = 1,50 h). Mt ct ca phm vi bo v qua ct thu st l mt tam gic nh chng vi nh kim, y nm trn mt t, hai cnh bn l ng cong lm nhng c tuyn ha thnh ng gy khc to bi hai an thng v qua cc im c bit c ta nh sau: (0,75h-h) v (1,5h-0,8h) nh (hnh 8-8).

0,2 h h 2h/3 hx 0,75 h 0,75 h 0,75 h

0,75 h

Rx

Phm vi bo v ca mt ct thu st cao hx bt k tng ng c bn knh bo v ca ct thu st l Rx c xc nh bng cc biu thc sau y: 2 h h x > h R x = 0,75h 1 x P cao 3 h cao hx < 2 h 3 h R x = 1,5h 1 x P 0,8h h > 30m th P =

30 h Trng hp bit Rx v hx th chiu cao ca ct thu st c xc nh bng cc cng thc sau: hx R + 1,9h x 2,67 th h = x Nu Rx 1,5 Vi h 30m th P = 1; Nu hx R + 0,75h x > 2,67 th h = x Rx 0,75

*) Phm vi bo v ca ct thu st kp, to bi hai ct thu st cao bng nhau. Phm vi bo v hai bn xc nh nh trng hp 2 ct thu st ng ring r; Phm vi gia hai ct c gii hn trn l mt cung trn i qua hai nh kim v tm cung nm trn ng trung trc ca on thng ni lin gia hai nh kim v c cao H bng 4 ln chiu cao ca ct thu st (H = 4h). Bn knh ca cung trn xc nh bng cng thc:V Tin Trung - Khoa in Trang 147

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

R = H - h0 = 4h - h0. Trong : - h0 l chiu cao ti im thp nht ca cung v c xc nh bng cng thc: h0 = 4h -

9h 2 + 0,25a 2

Khi bit a v h0 th chiu cao ca ct thu st c xc nh bng cng thc:

h = 0,571h 0 + 0,183h 2 0 + 0,0357 a 2Mt ct ngang ca phm vi bo v ti im thp nht gia hai ct thu st hon ton ging nh phm vi bo v ca mt ct thu st ng ring r c chiu cao l h 0. Mt ct ny cho php xc nh c b rng ca phm vi bo v trn mt bng ti im gia hai ct thu st theo cc cng thc sau y: 2 h hx > h Ro x = 0,75h 1 x P cao 3 ho h Ro x = 1,5h 1 x P 0,8ho Ch : hnh thnh vng bo v ca hai ct thu st th chiu cao ct l h v khong cch cao 2 hx < h 3 gia hai ct l a phi tho mn i kin:

a 28 cho bx > 0. h

R

h0,2 h

h2h/3 hx 0,75h

h0

h

hh0 0,75h0,75ho 1,5ho

0,75h

a

0,75h

Rx 2bx Rx

Phm vi bo v ca hai ct chng st cao bng nhau

*) Phm vi bo v ca nhiu ct thu st kt hp. Hnh v sau ch r phm vi bo v ca ba v bn ct thu st kt hp.Trang 148 V Tin Trung - Khoa in

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

2 bx12 a12 1 rx1 bx31 D a31 a23

rx2

bx23

3 rx3

Phm vi bo v ca 3 ct chng st

bx12 1 rx1 bx41 a41 a12 D

2

rx2

bx23 a23 3 a34 bx34 4 rx3

rx4

Phm vi bo v ca 4 ct chng st Phm vi bo v pha ngoi tam gic hoc a gic (do v tr cc ct to thnh) xc nh nh trng hp hai ct thu st phi hp tng i mt. Phm vi pha trong tam gic hoc a gic hon ton c bo v vi iu kin: D 8 (h - hx ) vi h 30m. D (h - hx )P vi h > 30m. Trong : - D l ng knh vng trn ngoi tip tam gic hoc ng cho di nht ca a gic. - h cao ct thu st. - hx cao cn c bo v. c. Mt s im cn ch khi bo v chng st nh trc tip. K thut bo v chng st cho cc loi thit b in khc nhau c nu r trong cc quy trnh quy phm ca Nh nc y ch nhc ti my im c bn nht.V Tin Trung - Khoa in Trang 149

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

Ct thu st c th t c lp hoc t ngay trn cc thit b cn bo v. Nhng ct c lp lm bng thp ng, nu cao ln hn 20 mt th lm bng ct hn khung mt co. Nu dng ct b tng ct thp th r hn, thm ch c th dng ct bng tre hoc g. Nu l ct thp th cho php kt hp dng ngay n lm b phn dn sng st xung t; Nu dng ct tre, g th phi dng dy dn sng st xung t. bo m bn lu di th tit din ca dy khng c nh hn 50 mm2. trnh hin tng mang in th cao ra nhng vng t xu th khng c dng cc dy no gi cc ct thu li. bo m tip xc tt, ni chung cc im tip xc phi hn, nu dng bulng bt gi th phi to mt tip xc tt, m chng g v phi c tit din ln hn hai ln tit din dy. Cc dy dn c sn hoc trng km trnh han g. Phi nh k kim tra mng li chng st nht l vo nhng k trc ma ma. Ngoi ra cng cn ch khong cch cn thit gia ct thu st v vt c bo v. Ni chung tt c nhng vt c bo v phi nm trn vn trong phm vi bo v ca ct thu st, nhng ng thi chng phi cch ct thu st mt khong nht nh. (hnh 2-13).

Ct thu st

H Skk S

TB

Khong cch gia ct thu st v vt c bo v iu kin cn thit chn khong cch trong khng kh v trong t gia ct thu st v vt c bo v l: Skk 0,3.Rxk + 0,1. S 0,5.Rxk Trong : - Skk l khong cch ti thiu trong khng kh. - Rxk l in tr ni t xung kch ca thu st. - l cao ca vt c bo v. - S l khong cch ti thiu trong t (gia cc cc ni t ca ct thu st v vt c bo v). 2. Bo v chng st lan truyn t ng dy vo trm. Cc ng dy trn khng d c c bo v chng st hay khng th kh nng cc thit b in ni vi chng vn c th phi chu tc dng ca sng st chy t ng dy n. Bin Trang 150 V Tin Trung - Khoa in

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

ca qu p thin nhin c th ln hn mc cch in ca thit b in dn n chc thng cch in gy ngn mch, ph hoi thit b v mng in c th b ngng cung cp in. V vy bo v trm bin p cn phi t cc thit b chng st. Cc thit b chng st ny s h thp bin sng qu p n tr s an ton cho cch in ca cc thit b c bo v. Thit b chng st ch yu cho trm bin p l chng st van kt hp vi chng st ng v khe h phng in. a. Khe h phng in. Khe h phng in l thit b tho st n gin nht gm hai in cc bng thp ng knh 10mm dng sng d, mt in cc c ni vi dy dn, in cc cn li c ni xung t qua khe h ph S2 (hnh 8-14). Khong cch S1 gia 2 in cc gi l khong cch bo v, khong cch ny ph thuc vo in p nh mc ca mng in, tham kho (bng 8-1). Ba sng v pha gn vo ct (hoc x) c tip a chung. phng chim u hay con vt khc gy kn mch, ngi ta lm thm khe h ph S2 trn ng dy tip a. Khe h bo v t trn cao gn vi ng dy trn khng.1

S1

S2

2

S mc khe h chng st kiu sng1- Dy pha; S1 - Khe h bo v; S2- Khe h ph; 2- Dy tip a

Khi mng in lm vic bnh thng cc khe h cch ly nhng phn t mang in (dy dn) vi t. Khi c sng qu p xm nhp trn ng dy, khe h phng in s b chc thng ni tt ng dy vi t tho sng st xung t. Khi khe h tho st to ra mt sng ct rt dc gy nguy him cho cc cun dy my in. Mt khc do khe h khng c bung dp h quang nn h quang chy trong khe h ri b tt ngu nhin c th l khi cha tho ht sng st hoc l ko di sau khi ht sng st v vn tip tc gy chm t ko di rt nguy him: Gy qu p cho cch in ng dy, c th lm cho bo v Rle tc ng ct mng in. u im ca khe h phng in l n gin, r lp t, bn v tc ng kh tin cy, nhng cng nhiu nhc im nn khe h phng in thng ch c ng dng cho nhng mng in n gin hoc dng lm bo v ph cho mt s cc bo v chng st.

Khong cch khe h bo v hnh sng. in p nh mc ca trm (kV) Khe h bo v (mm)V Tin Trung - Khoa in

3 8 20

6 15 40

10 25 50Trang 151

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

Khe h ph (mm) b. Chng st ng. (CSO hay PT).

5

10

15

Chng st ng l mt thit b tho st c cu to n gin nh hiu qu tho st rt tt, c dng tho sng st lan truyn trn ng dy xung t, bo v cho cc thit b trong trm. *) Cu to:lp l x cao th np kn

DDK 2 1 2S2

4

2S1

3

h quang

Cu to ca chng st ng1- ng sinh kh; 2 - in cc thanh; 3- in cc hnh xuyn; 4- Dy tip a.

Cu to ca chng st ng gm: - ng (1) ch to bng vt liu cch in nh thu tinh hu c, php, baklit... Trong ng ph mt lp cht sinh kh khi b chy nhit cao. - Trong ng t mt in cc kiu thanh (2) v hai in cc ph 2, 2. - Chng st ng c 2 lp 3 v 4, np 4 gn vi thit b ni t, np 3 c c l thot kh ra ngoi (khi pht sinh h quang). - Khe h trong S1, c to nn bi np 3 v in cc 2 c nhim v dp h quang, khe h ngoi S2 to nn bi np 3 (2) v in cc 2 c nhim v cch ly thn ca chng st ng ra khi in p cao, nu khng vt liu lm ng s b in p lm gi ho v gy nn dng in r. Thc cht y l mt loi khe h phng in c t trong bung dp h quang. *) Nguyn l lm vic. Khi c sng qu in p tc dng, cc khe h trong v ngoi u b chc thng sng st c tho xung t. Nhng khi ht sng qu in p, di tc dng ca in p lm vic vn c h quang cc khe h. Di tc dng ca h quang in, vt liu sinh kh trong ng b t chy lm sinh kh rt mnh, p sut trong ng tng ln n hng chc t mt phe, thi mnh h quang ra ngoi ming ng v dp tt h quang theo ng thi im mong mun (chm dt dng k tc). *) c im ca chng st ng. Kh nng dp h quang ca chng st ng ph thuc vo khe h trong v kch thc ca ng. ng vi mt khong cch khe h nht nh, mt ng knh ng nht nh, ch c th dp c h quang ca mt dng in st nht nh. Nu dng in st qu nh lng kh sinh ra t khng dp h quang, ngc li nu dng in qu ln s c th ph hu chng st ng. V vy trong s liu k thut ca chng st ng c cho gii hn dng in. 35 PT V d: Chng st ng do Lin X ch to c k hiu: 0,5 3Trang 152 V Tin Trung - Khoa in

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

K hiu trn c ngha l chng st ng c in p nh mc 35kV, dng in dp c nh nht Imin = 0,5 kA, dng in dp c ln nht Imax = 3 kA. u im ca chng st ng l n gin, tng i r tin. Nhc im c bn ca chng st ng l khi n lm vic (tho st) th thit b c bo v phi chu mt sng ct vi dc ln, sng ny rt nguy him i vi cc thit b c cun dy nh cc my bin p, my pht, ng c vv. V vy bo v my bin p ngi ta dng chng st van c nhiu u vit hn. Khi chn v s dng chng st ng cn ch : +) Chn chng st ng theo in p nh mc ca mng: Um cs = Um mng +) Tnh ton tm hai tr s ca dng in ngn mch ln nht I N max v IN min ti ni t chng st ng. +) c tnh Vn - giy ca chng st ng phi thp hn c tnh Vn - giy ca thit b c bo v. +) Phi theo di hnh dng ngoi v s ln tc ng ca chng st ng. +) Khi lp t chng st ng phi m bo nghing thch hp chng ng nc mu v ch ti khu vc thot kh, khng c chng ngi vt trn ng thot kh. c. Chng st van. (CSV hay PB) Chng st van l mt thit b chng st hon ho nht dng bo v cho trm bin p, trm phn phi v cc my in khc. *) Cu to. Cu to ca chng st van gm: - Bn ngoi l mt ng s hay cht do cch in c hnh dng v kch thc ty thuc cp in p nh mc s dng (hnh 8-16a). - Bn trong ng cha hai phn t chnh l khe h phng in v in tr phi tuyn. +Khe h phng in bao gm nhiu cp khe h ghp ni tip phn chia nh h quang gip cho vic dp tt h quang c r hn. Mi cp khe h c ch to bi 2 a ng mng dp nh hnh gia l mt tm m Mca hoc ba cch in dy khong 1mm to c khe h phng in ng thi ghp song song vi khe h l 1 in tr r hoc coi nh 1 in dung c no lm cho h quang s phn u trn cc cp khe h. Mi chng st van c s cp khe h phng in ty theo nh ch to thit k.1 2

r2 1

r r

3

R a) b) c)

Cu to v s nguyn l ca chng st van.

V Tin Trung - Khoa in

Trang 153

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

+ in tr phi tuyn gm cc tm in hnh tr trn ghp ni tip, mi tm c ng knh t 3 n 6cm cao t 3cm n 4cm. in tr phi tuyn c th l Vilit hoc Tirit hac ZnO...vv V d tm in tr Vilt c ch to bng cc ht Ccborun k thut in (SiC). Bn thn ht Ccborun c in tr sut nh khong 1 /cm, trn b mt ca cc ht c mt lp mng mng khong 10-6cm l nhng phn t xit Silic. Khi in p nh, in tr sut ca lp mng mng rt ln (106 108).cm. Khi in p t ln ln in tr ca lp s gim xung v s chuyn ng v s lng cc in t t do tng ln. Tnh cht ca in tr vilit c th hin c tuyn V -A, l quan h gia dng in xung kch i vi in p trn in tr U; v c tuyn (-V) nh hnh v. * c tuyn (V-A) th hin qua biu thc: U = C.i Trong : - l h s van ca vilit (0,2 0,22). - C l hng s. * c tuyn (-V) biu din s ph thuc ca gi tr in tr Vilit vo in p t ln n: Khi in p t ln Vilt tng cao th gi tr in tr ca n gim v ngc li khi in p gim xung th in tr s tng ln nhanh chng.

U= 0

= 1 0 < < 1

R0 < < 1

i Hnh 8-17. c tnh V -A ca in tr Vilit = 1 - in tr thng thng = 1 - in tr l tng 0 < < 1 - in tr Vilit

U Hnh 8-18. c tnh R = f(U) ca in tr Vilit

*) Nguyn l lm vic. Do in tr vilit c tnh cht c bit nn khi c qu in p t ln chng st van, in tr ca CSV nhanh chng h thp xung to iu kin cho tho ht sng st qua n xung t, n khi t ln CSV ch cn li l in p mng th in tr ca CSV li tng ln rt ln chm

Trang 154

V Tin Trung - Khoa in

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

dt dng k tc vo thi im thch hp nht. ng thi trong khi tho st in p d trn CSV cng c gi tr nh, iu ny s m bo an ton cho thit b c bo v. Chng st van c c tnh tc ng tng i bng phng cho nn chng st van khng nhng h thp c bin ca sng st m cn lm gim dc ca sng st. Chnh v th, n c th bo v chng c hin tng xuyn kch gia cc vng dy trong cng pha ca cc my in. in tr vilit d b nhim m s thay i c tnh in v lm mt tc dng ca chng st van do cn c bin php chng nhim m cho in tr Vilit. Cc loi chng st van thng gp trong thc t. - Loi PBC dng cho nh my in. - Loi PB dng cho trm bin p. - Loi PBBM dng cho cc my pht c cc cp in p 3, 6, 10 kV. Ngoi cc loi chng st van thng thng trn thc t cn c loi chng st van t, cc khe h phng in ca chng st van c t trong t trng ca mt nam chm vnh cu. Khi tho st th h quang trong khe h c dp tt nhanh hn do hiu ng t thi. Chng st van c ch to vi cc cp in p di 35kV thnh tng modul. Khi s dung cho mng in c cp in p ln hn ngi ta ghp nhiu modul li vi nhau. Khi thit k, s dng chng st van cn quan tm v tr t so vi thit b c bo v. Cc thng s k thut ca cc loi chng st van tra cu phn ph lc. *) Cc s bo v s dng chng st van bo v cho my bin p. - Trng hp chng st van t gn my bin p (hnh 8-19), in p t ln chng st van cng chnh l in p t ln my bin p. T s thay th tng ng ta c: 2Ut = Zs.Icsv + Ucsv. in p t trn chng st van: Ucsv = Icsv.Rcsv.

U(t) 2BA

ZS

2

UPB U2

Trng hp chng st van t gn my bin p

-

l Trng hp chng st van t xa my bin p (hnh 8-20). 2 PB (CSV) MBA

U(t)

V Tin Trung - Khoa in

Trang 155

Trng hp chng st van t xa my bin p

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

My bin p t cch chng st van mt khong l no th in cm ca thanh dn gia chng st van v my bin p cng vi in dung ca thanh dn v my bin p to thnh mt mch dao ng L - C. Trong in p d trn chng st van s kch thch dao ng lm tng tr s qu in p mt lng U. (hnh 8-21)

Uu sng ti U 1 Updxk Utd 2

i

Cc sng qu in p trn my bin p1 - Khi chng st van t trn u my bin p 2 - Khi chng st van t xa my bin p

Bin ln nht ca sng xung kch tc ng nhiu ln ln cc thit b, my bin p v s cch in khng lm cho cch in b chc thng hay phng in mt ngoi, gi l mc bo m bn v in ca cch in. Mc bo m cn phi cao hn tr s in p d ca chng st van. Ub = (1,1 1,15)Utd in p th nghim xung kch xc nh mc cch in phi ln hn mc bo m trn v trong qu trnh th nghim bn v in ca cch in c b gim xung v sai s do th nghim. i vi cch in ca my bin p ly Utn = 1,15Ub. i vi s cch in, khe h khng kh ly Utn = (1,15 1,2)Ub. S phi hp c tnh ca cch in c bo v vi cc c tnh ca chng st van (U t) thng qua vic qui nh mt khong cch cn thit gia chng gi l s phi hp cch in. Khi chng st van t xa my bin p th s c sng phn x nhiu ln gia chng st van v my bin p, lm cho dc ca sng tng ln v in p t ln my bin p ln hn in p t ln chng st van. Nu khong cch cng di th s chnh lch ny cng ln.

Trang 156

V Tin Trung - Khoa in

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

3. Bo v chng st lan truyn t ng dy vo trm bin p (35 110)kV Bo v chng st lan truyn t ng dy vo trm thng dng nht l chng st van kt hp vi dy chng st. Do yu cu cch in ca ng dy v vic tng mc cch in ca ng dy n gin hn so vi tng mc cch in ca trm. V th trm c mc cch in yu nht trong mng in. Nhng sng truyn t ng dy c th gy nguy him cho trm v bin ca chng c th ln hn cng cch in ca trm. V vy khng th cho st nh vo gn trm. thc hin c iu c th dng dy chng st cho ton tuyn nhng khi n gn trm ng dy phi c bo v tt hn. Chng hn, gc bo v ca vng chng st nh hn, in tr tip a ct nh hn ... Nu khng c dy chng st ton tuyn th on ng dy ti trm di khong (1 2) km cng phi c dy chng st. C nh vy mi trnh c st nh gn trm ng thi gim c dc ca sng st ti trm.TBA

DK

l = (1 2) km

MC

CSV1

CSV2 CSV3 C

S bo v qu in p thin nhin cho trm my bin p (35 110) kV Trn hnh v trnh by s bo v cho trm bin p (35 110)kV. ngn nga st nh trc tip vo ng dy khng c dy chng st, on gn ti trm c bo v bng dy chng st khong 2 km. Chng st ng (CSV1) t u on ng dy gn trm nhm hn ch bt bin nh ca sng st. Nu ng dy c bo v bng dy chng st ton tuyn th khng cn t CSO1. Chng st ng 2 (CSV2) dng bo v my ct khi n h mch, v lc sng my ct phn x cng du v c th chc thng cch in ca my ct. c tnh vn - giy ca chng st ng 2 cn phi thp hn c tnh vn - giy ca my ct t nht (20 25)% ng thi yu cu CSV 2 khng c tc ng khi my ct ng v sng ct khi CSV 2 tc ng c dc rt ln uy hip cch in gia cc vng dy ca my bin p. Mt khc CSV 2 tc ng s gim thp bin in p ca sng st mt ln na lm cho chng st van trong trm bin p c th khng tc ng hoc tc ng khng tin cy. Mun vy c tnh vn - giy ca CSV 2 phi cao hn c tnh vn - giy ca chng st van. Cc trm bin p (3 10) kV c bo v n gin hn, khng cn t dy chng st on ng dy gn trm m ch cn t CSV1 cch trm mt khong 200 mt. Trn thanh gp ca trm hay st my bin p t chng st van CSV2 (hnh 8-23a).

V Tin Trung - Khoa in

Trang 157

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

i vi mng in nh (nh mng in nng thn) dng ngn mch nh, cng sut trm nh c th dng khe h hnh sng (hnh 2-23b, c). U(t) 200 m MBA CSV2

CSV1

a)Trm tng p Trm gim p

b)

c)

Hnh 8- 23. S bo v qua in th thin nhin cho trm my bin p cng sut nht, in p (6 10)kV S bo v chng sng st lan truyn vo trm bin p Vi nhng trm bin p trung gian 35 kV c cc my bin p cng sut ln t 1000 n 40.000 kVA, c bit l cung cp cho nhng h ph ti quan trng nh nh my xi mng, cn phi c bo v chng st c bit hn, bi l gi tr MBA l kh ln v nu s c MBA s dn n thit hi ln v kinh t do mt in phi ngng sn sut. Khi phi cao vic bo v qu p thin nhin cho trm bin p quan trng, ngi ta khng ni trc tip ng dy trn khng n trm bin p, nh vy rt nguy him khi c sng st truyn ti m c th p dng dng s c bn theo quy phm TCVN-IV.2.157 nh sau: ng dy trn khng c th c treo dy chng st trn an ngn (300m 600m) c v hai pha a v b ca im u ni r vo trm bin p, Pha hai u a v b ca on ng dy ny lp 2 b chng st ng dy CSVa1 v CSVb1 kt hp vi ni t phi m bo tr s in tr ni t cng nh cng tt (Rn 4) loi tr nhanh phn bin nh ca nhng sng st lan truyn t ngoi ng dy n khu vc trm bin p. Ti u ni cp vi ng dy trn khng lp chng st van CSV1, Trn thanh ci trm bin p lp CSV2 v t in C . an cp ngm c chiu di (50 100)m, cp phi dng loi 3 pha c cng v bc ngoi bng ai thp, chn ngm su 80 cm vi nn t c in tr sut nh, tng t nh cc tia ni t, khng c lun cp trong cp ng nha gy nn cch in ln gia v cp vi t. S ni nh hnh v v nguyn l bo v nh sau:Trang 158 V Tin Trung - Khoa in

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

DK 35 kV CSV a1

Dy chng st(300 600)m CSV b1

CSV1

(50-100)m Cp ngm v ai thp TBA C CSV2

- Dy chng st c tc dng khng cho st nh trc tip vo an ng dy gn trm, - CSVa1 v CSVb1 c tc dng tho sng st lan truyn t ng dy trn khng votrm.

- Trng hp st nh gn hoc st c bin ln, CSVa1 hoc CSVb1 s ct bt bin nh, phn cn li tc dng ln CSV1 lm chng st van CSV1 tc ng tho sng st xung t ng thi trong thi gian ny nh c dy ni t hai u v cp v ni t v MBA nn in p t ln cch in ngang ca my bin p c gi tr rt nh v CSV1 tc ng s ni tt rut cp vi v cp lm sng st truyn n MBA bng hai ng song song: + ng th nht sng st truyn qua v cp n ni t v MBA do hiu ng mt ngoi nn phn ln sng st truyn theo v cp, ng thi trn ng truyn qua v cp sng st s c tn nhiu vo trong t. + ng th hai sng st truyn theo rut cp vo dy cun MBA. Nh vy nu nh tng tr sng ca hai ng truyn bng nhau th chnh in p t ln cch in ngang ca MBA s nh di mc cch in ca MBA rt nhiu. iu ny m bo cho cch in ca MBA khng b sng st phng in. tng cng an ton cho MBA p ngi ta mc thm b chng st van CSV2 trn thanh ci u vo trm bin p. v nguyn tc CSV1 c nng lc tho st cao hn v c in p tc ng ln hn CSV2 m bo CSV2 c nhy tho ht sng qu p cn li; Mt khc CSV2 c tc dng d phng cho nhng trng hp hat ng ca CSV1 c th khng c hon ho. hp thu ht phn nh nhn ca sng st truyn n trm (nu c) ngi ta mc thm t in C c gi tr khong (0,25 0,5)F. 10.4. TNH TON TRANG B NI T. 1. Cch thc hin ni t. C hai loi: Ni t t nhin v ni t nhn to.

V Tin Trung - Khoa in

Trang 159

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

Ni t t nhin l s dng cc ng dn nc v cc ng bng kim loi khc t trong t (tr cc ng dn kim loi lng v kh d chy), cc kt cu kim loi ca cng trnh nh ca c ni t, cc v kim loi ca cp t trong t... lm trang b ni t. Khi xy dng trang b ni t cn phi tn dng cc nguyn vt liu t nhin c sn. in tr ni t ny c xc nh bng cch do thc t ti ch hay da theo cc ti liu tnh gn ng. Ni t nhn to thng c thc hin bng cc thp, thanh thp dt hnh ch nht hay hnh thp gc di t 2 3m ng su xung t sao cho u trn ca chng cch mt t khong 0,5 0,7 (ti liu 13). chng n mn kim loi, cc ng thp v cc thanh thp dt hay thp gc c chiu dy khng nn b hn 4mm. Dy ni t cn c tit din tho mn bn c kh v n dnh nhit, chu c dng in cho php lu di. Dy ni t khng c b hn 1/3 tit din dy dn pha, thng dng thp c tit din 120mm2, nhm 35 mm2 hoc ng 25 mm2. in tr tip t ca trang b in ni t khng c ln hn cc tr s quy nh trong cc quy phm. i vi li in trn 1000V c dng in chm t ln, ngha l trong cc mng c im trung tnh trc tip ni t hay ni t qua mt in tr nh (mng in 110KV tr ln) th khi xy ra ngn mch, bo v r le tng ng s ct b phn b hng, thit b in b s c ra khi mng in. S xut hin in th trn cc trang b ni t khi ngn mch chm t ch c tnh cht tm thi.Xc xut xy ra ngn mch chm t ng thi ti thi dim ngi tip xc vi v thit b in c mng in p rt nh nn quy phm khng quy nh in p ln nht cho php m ch i hi bt k thi gian no trong nm ca trang b ni t cng tho mn R 0,5. Trong mng in c dng chm t ln, buc phi ni t nhn to trong mi trng hp khng ph thuc vo ni t t nhin, in tr ni t nhn to khng c ln hn 1. li in c in p ln hn 1000V, trung tnh khng ni t trc tip hoc ni t qua cun dp h quang, thng bo v rle khng tc ng ct b phn hay thit b c dng chm t mt pha. Do vy chm t mt pha c th ko di, in p UN trn thit b chm t cng s tn ti lu di lm tng xc xut ngi tip xc vi thit b c in p. Do quy phm quy nh din tr ca trang b ni t ti thi im bt k trong nm nh sau: Khi dng trang b ni t trung cho c in p di v trn 1000V: 125 Rd Id Khi dng ring trang b ni t cho cc thit b c in p trn 1000V: 250 Rd Id y 125 v 250 l in p ln nht cho php ca trang b ni t. I d dng in tnh ton chm t mt pha. Trong c hai trng hp, in tr ni t khng vt qu 10Trang 160 V Tin Trung - Khoa in

CNG BI GING CUNG CP IN

TRNG HSPKT VINH

i vi mng in c in p di 1000V, in tr ni t ti mi thi im trong nm khng c vt qu 4 (ring i vi thit b nh, cng sut tng ca my pht in v my bin p khng qu 100KVA cho php n 10 ). Ni t lp li ca dy trung tnh trong mng 380/220V phi c in tr khng c qu 10. i vi thit b in p cao hn 1000V c dng in chm t b v cc thit b c in p 100V nn s dng ni t t nhin c sn. i vi ng dy ti in trn khng, cn ni t cc ct btng ct thp v ct st ca tt c cc ng dy ti in 35 KV, cn cc ng dy3-20 KV ch cn ni t khu vc c dn c. Cn ni t tt c cc ct btng ct thp, ct st, ct g ca tt c cc loi ng dy mi cp in p khi c t thit b bo v chng st hay dy chng st. in tr ni t cho php ca ct ph thuc vo in tr sut ca t v bng 10-30 . Trn cc ng dy ba pha, in p 380/220V c im trung tnh trc tip ni t, cc ct st, x st cc ct btng ct thp cn phi c ni vi dy trung tnh. Trong cc mng in c in p di 1000V, c im trung tnh cch in, cc ct st v btng ct thp cn c in tr ni t khng qu 5. in tr ni t ch yu c xc nh bng in tr sut ca t, hnh dng kh thc ca in cc v chn su trong t. in tr sut ca t ph thuc vo thnh phn, mt , m v nhit ca t v ch c th xc nh chnh xc bng o lng. Cc tr s gn ng ca ca in tr sut ca t t tnh bng [cm] nh sau: t st , t st ln si ( dy ca lp dt st 1 3m) t vn, t rung t bn Ct t ln ct 1.104 0,4. 104 0,2. 104 (7 10). 104 (3 5). 104

in tr sut ca t khng c nh trong nm m thay i do nh hng ca m v nhit t. Do vy in tr ca trang b ni t cng thay i. V vy trong tnh ton ni t phi dng in tr sut tnh ton l tr s ln nht trong nm. tt= K. do ca t (10-10) y K l h s tng cao, ph thuc vo iu kin kh hu ni xy ra trang b ni t: Bng 10-1 cho ta h s K hiu chnh tang cao in tr sut ca t: Loi cc ni t t rt t Cc thanh dt nm ngang(in cc ngang) t su cch mt t 0,3 0,5m Thanh dt chn nm ngang t su cch mt t 0,5 0,8m Cc ng thng ng ng su cch mt t 0.8mV Tin Trung - Khoa in

6,5 3,0 2,0

Loi dt t t trung bnh 5,0 2,0 1,5

t kh 4,5 1,6 1,4

Trang 161

TRNG HSPKT VINH

CNG BI GING CUNG CP IN

2 Tnh ton ni t nhn to. in tr ni t nhn to c thc hin khi ni t t nhin o c khng tho mn in tr cho php ln nht [R]max ca trang b ni t khi in tr ni t nhn to c tnh theo cng thc sau: [ R ] max .R tunhien R nhantao = R tunhien [ R ] max Kiu ni t Chn thng ng, lm bng thp trn, u trn tip xc vi mt t Chn thng ng, lm bng thp trn, u trn nm su cch mt t mt khong Chn nm ngang, lm bng thp dt, nm su cch mt t mt khong Cch t cc Cng thc tnh () in Rd = 0,366 4l tt . lg l d Ch thch

l>d

Rd =

0,366 2l 1 4t + l tt lg + lg l d 2 4t l

l>d

R ng =

0,366 2l 2 tt lg l b.t

Tm chn thng ng, su cch mt t mt khong Vnh xuyn lm t thp dt, t nm ngang, su cch mt t mt khong

R d = 0,25

tt ab

R ng

tt 8D 2 = 2 ln bt 2 .D

l 0,25 2t b-chiu rng ca thanh dt, nu in cc trn c ng knh d th b=2d a v b l kch thc di rng ca tm b- chiu rng ca cc t