Ch¬ng II: Thùc tr¹ng vµ nguyªn nh©n
Huongdanvn.com –Có hơn 1000 sáng kiến kinh nghiệm hay
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - n¨m 2008 - 2009
Lêi nãi ®Çu
Nh chóng ta ®· biÕt B¸c Hå ®· nãi :
“TrÎ em nh bóp trªn cµnh.
BiÕt ¨n, biÕt ngñ häc hµnh lµ ngoan”.
Qu¶ ®óng lµ nh vËy trÎ em nh bóp non trªn cµnh nÕu ®îc ch¨m sãc
cÈn thËn th× chåi non ®ã sÏ ph¸t triÓn. Còng nh con ngêi nÕu ®îc
ch¨m sãc ngay tõ khi míi sinh cña ngêi mÑ vµ gia ®×nh cho ®Õn khi
®øa trÎ ®ã ®îc tíi trêng, tíi líp ®îc sù ch¨m sãc chu ®¸o cña c«
gi¸o mÇm non th× ®øa trÎ ®ã sÏ ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ “ §øc, trÝ,
lao, thÓ, mü”. Muèn ®øa trÎ ph¸t triÓn toµn diÖn th× ®iÒu ®Çu tiªn
chóng ta nh¾c ®Õn ®ã lµ “ søc khoΔ do ®ã dinh dìng lµ nhu cÇu sèng
hµng ngµy cña mçi con ngêi. TrÎ em cÇn dinh dìng ®Ó ph¸t triÓn vÒ
thÓ lùc vµ trÝ tuÖ vµ gãp phÇn ph¸t triÓn toµn diÖn nh©n c¸ch cho
trÎ, ngêi lín cÇn dinh dìng ®Ó duy tr× sù sèng vµ lµm viÖc.
Dinh dìng häc nghiªn cøu mèi quan hÖ thiÕt yÕu gi÷a thøc ¨n vµ
c¬ thÓ con ngêi, tÊt c¶ chóng ta ®Òu thÊy râ tÇm quan träng cña
viÖc ¨n uèng lµ mét nhu cÇu h»ng ngµy, mét nhu cÇu cÊp b¸ch bøc
thiÕt kh«ng thÓ kh«ng cã. Tuy vËy hiÖn nay trong nÒn kinh tÕ thÞ
trêng c¸c vÊn ®Ò n¶y sinh do chÕ ®é dinh dìng kh«ng ®Çy ®ñ vµ kh«ng
hîp lý vÉn lµ ®iÒu mäi ngêi ph¶i quan t©m xem xÐt. Chóng ta biÕt
r»ng t×nh tr¹ng dinh dìng tèt cña mäi ngêi nãi chung, trÎ em nãi
riªng phô thuéc vµo khÈu phÇn dinh dìng thÝch hîp, viÖc ®îc ch¨m
sãc søc khoÎ ®Çy ®ñ cã m«i trêng sèng hîp vÖ sinh.
Trªn c¬ së nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña gi¸ trÞ dinh dìng vµ
®iÒu kiÖn kinh tÕ hiÖn nay, lµ mét gi¸o viªn mÇm non t«i cÇn gi¸o
dôc dinh dìng cho mäi ngêi, nhÊt lµ ®èi víi trÎ ngay ë ®é tuæi mÇm
non.
Gi¸o dôc dinh dìng lµ mét qu¸ tr×nh t¸c ®éng cã t¸c ®éng cã môc
®Ých, cã kÕ ho¹ch ®Õn t×nh c¶m, lý trÝ con ngêi nh»m lµm thay ®æi
nhËn thøc, th¸i ®é vµ hµnh ®éng ®Ó ®i ®Õn tù gi¸c. Ch¨m lo vÊn ®Ò
¨n uèng vµ søc khoÎ c¸ nh©n, tËp thÓ céng ®ång.
ChÝnh v× vËy, khi nghiªn cøu ®Ò tµi “ Gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ
mÇm non trong qu¸ tr×nh híng dÉn trÎ lµm quen víi m«i trêng xung
quanh” ®é tuæi
tõ 4 -5 tuæi.
Khi tiÕn hµnh lµm ®Ò tµi nµy t«i ®îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña
:
- Ban gi¸m hiÖu Nhµ trêng
- Cña c¸c gi¸o viªn trong trêng mÇm non Quang Trung.
- §· gióp ®ì vµ cung cÊp tµi liÖu vµ kiÕn thøc c¬ b¶n ®Ó t«i
hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n!.
PhÇn I :
Nh÷ng vÊn ®Ò chung.
I. Lý do chän ®Ò tµi.
1. C¬ së lý luËn:
Con ngêi cã søc khoÎ cã mu«n vµn íc m¬, ngêi kh«ng cã søc khoÎ
chØ cã mét íc m¬ duy nhÊt lµ “ Søc khoΔ. ThËt vËy “ Søc khoΔ lµ
vèn quý nhÊt cña con ngêi, cã søc khoÎ lµ cã tÊt c¶, lµ ®iÒu kiÖn
quyÕt ®Þnh ®Õn sù nghiÖp tiÒn ®Ò t¬ng lai.
Hå Chñ TÞch ®· nãi “ Muèn cã x· héi chñ nghÜa ph¶i cã con ngêi
x· héi chñ nghÜa”. Chñ tÞch héi ®ång Bé trëng Ph¹m V¨n §ång t¹i héi
nghÞ tæng kÕt ngµnh thÓ dôc thÓ thao 23/03/1973 cã nãi “ Con ngêi
x· héi chñ nghÜa lµ con ngêi khoÎ m¹nh lóc nµo còng sung søc, c¬
thÓ tèt, thÇn kinh, tinh thÇn tèt”.
§Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã.
“ V× lîi Ých mêi n¨m trång c©y,
V× lîi Ých tr¨m n¨m trång ngêi”.
Trong v¨n kiÖn §¹i héi lÇn thø IV Ban chÊp hµnh TW §¶ng céng s¶n
ViÖt Nam kho¸ 7 th¸ng 12/1993 kh¼ng ®Þnh : “ Gi¸o dôc ®µo t¹o lµ
quèc s¸ch hµng ®Çu, lµ ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi” Gi¸o dôc
lµ sù nghiÖp cña §¶ng, Nhµ níc vµ toµn d©n.
Môc ®Ých cña nÒn gi¸o dôc XHCN ViÖt Nam lµ ®µo t¹o ra nh÷ng con
ngêi cã kiÕn thøc v¨n ho¸, cã søc khoÎ, cã kü n¨ng nghÒ nghiÖp, lao
®éng tù chñ s¸ng t¹o vµ cã kû luËt, giµu lßng nh©n ¸i, yªu níc, yªu
chñ nghÜa x· héi, cã cuéc sèng lµnh m¹nh ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn
cña ®Êt níc.
C¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non cã nhiÖm vô t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt ®Ó
trÎ ph¸t triÓn hµi hoµ thÓ chÊt vµ tinh thÇn, phèi kÕt hîp gi÷a gia
®×nh vµ nhµ trêng, gia ®×nh - x· héi ®Ó ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ tõ
0-6 tuæi ph¸t triÓn mét c¸ch toµn diÖn, ®Æt nÒn t¶ng ®Çu tiªn cho
sù h×nh thµnh nh÷ng phÈm chÊt con ngêi míi XHCN :
· KhoÎ m¹nh, nhanh nhÑn c¬ thÓ ph¸t triÓn hoµn h¶o c©n ®èi.
· Giµu lßng yªu th¬ng, biÕt quan t©m, nhêng nhÞn gióp ®ì nh÷ng
ngêi gÇn gòi, thËt thµ, lÔ phÐp, m¹nh d¹n, hån nhiªn.
· Yªu thÝch c¸i ®Ñp, biÕt gi÷ g×n c¸i ®Ñp vµ mong muèn t¹o ra
nh÷ng c¸i ®Ñp xung quanh.
· Th«ng minh, ham hiÓu biÕt, thÝch kh¸m ph¸ t×m tßi, cã mét sè
kü n¨ng s¬ ®¼ng ( quan s¸t, so s¸nh, ph¸t triÓn tæng hîp, suy luËn
) cÇn thiÕt ®Ó lªn líp lín vµ tiÕp tôc vµ trêng phæ th«ng, thÝch ®i
häc.
Nh chóng ta ®· thÊy vÊn ®Ò dinh dìng chiÕm mét vÞ trÝ rÊt quan
träng. Cã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn sù sinh trëng vµ ph¸t triÓn c¬
thÓ trÎ. V× vËy ch¬ng tr×nh lång ghÐp gi¸o dôc néi dung dinh dìng
vµo gi¶ng d¹y cho trÎ mÉu gi¸o nh»m gióp trÎ hiÓu vµ nhËn biÕt vÒ
lîi Ých cña vÊn ®Ò dinh dìng ®èi víi c¬ thÓ con ngêi vµ t¹o ra sù
liªn th«ng vÒ gi¸o dôc dinh dìng liªn tôc tõ løa tuæi mÉu gi¸o ®Õn
løa tuæi häc ®êng, tiÕn hµnh gi¸o dôc cho trÎ mÉu gi¸o sÏ gãp phÇn
quan
träng trong chiÕn lîc con ngêi, t¹o ra mét líp ngêi míi cã sù
hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ vÊn ®Ò dinh dìng, søc khoÎ. BiÕt lùa chän mét
c¸ch th«ng minh tù gi¸c c¸c c¸ch ¨n uèng, ®Ó ®¶m b¶o søc khoÎ cña
m×nh, ®Èy lïi bÖnh tËt, h¹ thÊp tû lÖ suy dinh dìng ë trÎ em.
2. C¬ së thùc tiÔn.
N¨m häc 2008-2009 Trêng mÇm non Quang Trung vÉn tiÕp tôc thùc
hiÖn chuyªn ®Ò gi¸o dôc dinh dìng- vÖ sinh an toµn thùc phÈm trong
trêng víi môc tiªu tiÕp tôc gi¶m tû lÖ suy dinh dìng trong c¸c líp
ë møc ®é tuæi thÊp nhÊt.
Tõ t×nh tr¹ng suy dinh dìng cña trÎ mÉu gi¸o 4- 5 tuæi cña trêng
mÇm non Quang trung. N¨m häc 2008 – 2009 t×nh tr¹ng suy dinh dìng
vÉn cßn. §Çu n¨m häc tû lÖ suy dinh dìng ë díi líp lµ 7% ( Líp bÐ
chuyÓn lªn) ®Õn kh¸m søc khoÎ ®Þnh kú ®ît II th× tû lÖ suy dinh
dìng cßn 5%.
Thùc tr¹ng c«ng t¸c gi¸o dôc dinh dìng vµ søc khoÎ t¹i trêng mÇm
non Quang Trung. C«ng t¸c nµy ®· ®îc thùc hiÖn thêng xuyªn liªn
tôc, ®øng tríc nhiÖm vô tríc m¾t lµ thùc hiÖn c«ng t¸c gi¸o dôc
dinh dìng vµ søc khoÎ trong Nhµ trêng mÇm non Quang Trung ngµy cµng
cã chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cao. Tuy vËy tû lÖ suy dinh dìng vÉn cßn,
tríc t×nh h×nh nµy lµ mét gi¸o viªn mÇm non ®ang c«ng t¸c t¹i trêng
t«i lu«n tr¨n trë suy nghÜ m×nh ph¶i lµm g× ? vµ lµm thÕ nµo? cïng
®éi ngò gi¸o viªn trong Nhµ trêng t×m ra biÖn ph¸p gi¸o dôc dinh
dìng, søc khoÎ mét c¸ch phï hîp sÏ h¹ thÊp dÇn tû lÖ suy dinh dìng
hay tû lÖ suy dinh dìng kh«ng cßn t¹i trêng m×nh vµ n©ng dÇn thÓ
lùc cho trÎ. V× vËy t«i m¹nh d¹n nghiªn cøu ®Ò tµi : “ Gi¸o dôc
dinh dìng cho trÎ mÉu gi¸o 4-5 tuæi trong qu¸ tr×nh híng dÉn trÎ
lµm quen m«i trêng xung quanh”.
II. Môc ®Ých nghiªn cøu:
T×m ra biÖn ph¸p h÷u hiÖu nhÊt, phï hîp nhÊt ®Ó gi¸o dôc dinh
dìng cho trÎ mÇm non.
III. Kh¸ch thÓ nghiªn cøu- ®èi tîng - ph¹m vi nghiªn cøu:
1- Kh¸ch thÓ nghiªn cøu : BiÖn ph¸p gi¸o dôc dinh dìng cho
trÎ.
2- §èi tîng nghiªn cøu : BiÖn ph¸p gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ 4
– 5 tuæi trêng mÇm non Quang Trung.
3- Ph¹m vi nghiªn cøu : Líp mÉu gi¸o nhì trêng mÇm non Quang
Trung.
IV. C¸c gi¶ thiÕt nghiªn cøu:
NÕu chóng ta t×m ra ®îc mét sè biÖn ph¸p gi¸o dôc dinh dìng cho
trÎ mÉu gi¸o 4-5 tuæi trêng mÇm non Quang Trung trong qu¸ tr×nh
híng dÉn trÎ lµm quen víi m«i trêng xung quanh mét c¸ch phï hîp sÏ
h¹ thÊp dÇn tû lÖ suy dinh dìng tíi møc thÊp nhÊt hoÆc kh«ng
cßn.
V. NhiÖm vô nghiªn cøu :
1- Nghiªn cøu c¬ së lý luËn vÒ vÊn ®Ò dinh dìng vµ gi¸o dôc dinh
dìng cho trÎ mÉu gi¸o.
2- §Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ mÉu gi¸o
4-5 tuæi trêng mÇm non Quang Trung n¨m häc 2008 – 2009.
VI.Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu:
1- Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu lý thuyÕt:
T«i ®· t×m ra ®îc c¸c tµi liÖu sau cã liªn quan tíi ®Ó hoµn
thµnh ®Ò tµi:
· Gi¸o dôc häc trÎ em.
· T©m lý häc trÎ em.
· Mét sè kiÕn thøc vÒ m«i trêng xung quanh.
· C¬ së khoa häc cña viÖc nu«i dìng vµ ch¨m sãc trÎ.
· Mét sè vÊn ®Ò ch¨m sãc gi¸o dôc søc khoÎ dinh dìng m«i trêng
cho trÎ tõ
0- 6 tuæi.
2- Ph¬ng ph¸p quan s¸t:
Lµ ph¬ng ph¸p thu thËp nh÷ng th«ng tin vÒ ®èi tîng nghiªn cøu
b»ng tri gi¸c trùc tiÕp ®èi tîng vµ c¸c nh©n tè kh¸c liªn quan ®Õn
®èi tîng.
· Quan s¸t giê d¹y ®ång nghiÖp.
· Quan s¸t c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña trÎ nh:
+ Khi vui ch¬i trÎ thÝch ch¬i g× ?
+ Khi ¨n tra trÎ thÝch ¨n mãn g× ?
3- Ph¬ng ph¸p ®µm tho¹i trß chuyÖn.
Lµ ph¬ng ph¸p trß chuyÖn gi÷a gi¸o viªn víi c¸c ®ång nghiÖp, phô
huynh cña trÎ vµ víi trÎ ®Ó t×m hiÓu sù hiÓu biÕt cña trÎ vÒ thøc
¨n gióp trÎ n¾m ®îc nh÷ng tri thøc míi vÒ dinh dìng, t×m hiÓu sù
hiÓu biÕt cña ®ång nghiÖp vµ cña phô huynh vÒ dinh dìng thÕ nµo
?
4- Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra:
T«i ®· tiÕn hµnh ®iÒu tra nh÷ng vÊn ®Ò sau:
4.1 §iÒu tra søc khoÎ cña trÎ
stt
Hä tªn
Ngµy sinh
mÑ
Kªnh
bÐo ph×
Tªn
NghÒ nghiÖp
A
B
C
4.2 §iÒu tra ®èi víi gi¸o viªn:
T«i ®· ®iÒu tra b»ng c©u hái sau:
Xin ®ång chÝ vui lßng cho biÕt ®ång chÝ ®· gi¸o dôc dinh dìng
b»ng c¸ch nµo
trong qu¸ tr×nh híng dÉn trÎ lµm quen víi m«i trêng xung
quanh.
Møc ®é
H×nh thøc
Thêng xuyªn
Ýt sö dông
Kh«ng
TiÕt häc
D¹o ch¬i
Sinh ho¹t hµng ngµy
VII. LÞch sö nghiªn cøu ®Ò tµi :
Nghiªn cøu vÊn ®Ò vÒ dinh dìng vµ gi¸o dôc dinh dìng lµ mét viÖc
lµm kh«ng ph¶i lµ míi nhng còng kh«ng hoµn toµn cò.
Tõ nh÷ng n¨m tríc ®©y, vÊn ®Ò nµy ®· ®îc rÊt nhiÒu nhµ khoa häc
nghiªn cøu, c¸c chuyªn gia vÒ dinh dìng ®· ®îc rÊt nhiÒu thµnh
c«ng, hä ®· t×m ra rÊt nhiÒu ph¬ng ph¸p h÷u hiÖu ®Ó phßng chèng suy
dinh dìng. Nh÷ng ph¬ng ph¸p ®ã kh«ng ph¶i n¬i nµo còng ¸p dông cã
hiÖu qu¶ v× cßn phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè, phong tôc tËp qu¸n,
hoµn c¶nh sèng, ®iÒu kiÖn cña ®Þa ph¬ng, cña tõng gia ®×nh kh¸c
nhau.
NhËn thÊy ®©y lµ vÊn ®Ò rÊt quan träng vµ cÊp thiÕt nªn t«i ®·
m¹nh d¹n nghiªn cøu vÊn ®Ò “ Gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ mÉu gi¸o
nhì 4-5 tuæi trong qu¸ tr×nh híng dÉn trÎ m«i trêng xung quanh”
trêng mÇm non Quang Trung.
VIII. KÕ ho¹ch thêi gian thùc hiÖn:
· Thêi gian ®¨ng ký ®Ò tµi : 15/10/2008.
· Thêi gian lµm ®Ò c¬ng s¬ lîc : 20/10 – 30/10/2008.
· Thêi gian lµm ®Ò c¬ng chi tiÕt : 01/11 – 15/11/2008.
· DuyÖt ®Ò c¬ng : 20/11/2007.
· Thêi gian viÕt nh¸p b¶n th¶o : 20/11 – 30/12/2008.
· Thêi gian söa b¶n th¶o : 30/12/2008 – 05/01/2009.
· Thêi gian hoµn thµnh : 20/03/2009.
· Thêi gian nép ®Ò tµi : 20/04/2009.
PhÇn II.
Néi dung nghiªn cøu:
Ch¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ dinh dìng vµ vÊn ®Ò gi¸o dôc dinh dìng
- søc khoÎ.
1.Kh¸i niÖm dinh dìng :
Dinh dìng lµ nhu cÇu sèng hµng ngµy cña mçi con ngêi.Dinh dìng
lµ thøc ¨n mµ chóng ta ¨n vµ c¸ch thøc sö dông chóng. TrÎ em cÇn
dinh dìng ®Ó ph¸t triÓn thÓ lùc vµ trÝ tuÖ. Ngêi lín cÇn dinh dìng
®Ó duy tr× sù sèng vµ lµm viÖc, ¨n uèng lµ nhu cÇu sèng hµng ngµy,
nhu cÇu bøc thiÕt kh«ng thÓ kh«ng cã.
Thøc ¨n cung cÊp n¨ng lîng axit amin, lipit, vitamin, chÊt
kho¸ng .cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña c¬ thÓ duy tr× tÕ bµo tæ
chøc. ThiÕu hay thõa c¸c chÊt dinh dìng trªn ®Òu cã thÓ g©y bÖnh
hay ¶nh hëng bÊt lîi ®Õn søc khoÎ con ngêi.
2.ý nghÜa, tÇm quan träng cña dinh dìng ®èi víi søc khoÎ:
Dinh dìng lµ nh÷ng thøc ¨n cung cÊp n¨ng lîng axit amin, lipit,
vitamin, chÊt kho¸ng, rÊt cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña c¬ thÓ,
duy tr× tÕ bµo tæ chøc.
Dinh dìng ®Çy ®ñ sÏ gióp cho c¬ thÓ ph¸t triÓn khoÎ m¹nh, c©n
®èi, ph¸t triÓn toµn diÖn c¶ vÒ thÓ chÊt lÉn trÝ tuÖ.
Con ngêi cÇn cã dinh dìng ®Ó duy tr× sù sèng vµ lµm viÖc, dinh
dìng lµ nhu cÇu bøc thiÕt kh«ng thÓ kh«ng cã cña sinh vËt.
Gi¸o dôc trÎ mÇm non nh÷ng kiÕn thøc s¬ ®¼ng vÒ l¬ng thùc, thùc
phÈm vµ gi¸ trÞ dinh dìng cña nh÷ng lo¹i thøc ¨n ®ã. Tõ ®ã trÎ sÏ
¨n hÕt c¸c lo¹i thøc ¨n mµ mÑ vµ c« gi¸o nÊu, kh«ng kÐn chän thøc
¨n lµ biÖn ph¸p tèt nhÊt n©ng cao søc khoÎ gãp phÇn tõng bíc h¹
thÊp tû lÖ suy dinh dìng trÎ em.
§a vÊn ®Ò gi¸o dôc dinh dìng søc khoÎ vµo bµi gi¶ng sÏ t¹o ra
cho trÎ sù høng thó, tho¶i m¸i trong häc tËp còng nh trong vui
ch¬i.
Gi¸o dôc dinh dìng, søc khoÎ gãp phÇn quan träng trong chiÕn lîc
con ngêi t¹o ra mét líp ngêi míi cã sù hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ vÊn ®Ò
dinh dìng - søc khoÎ, biÕt chän thøc ¨n mét c¸ch th«ng minh vµ tù
gi¸c ¨n uèng ®Ó ®¶m b¶o søc khoÎ cho m×nh.
T¹o ra mét sù liªn th«ng vÒ gi¸o dôc dinh dìng liªn tôc tõ tuæi
mÉu gi¸o ®Õn tuæi häc ®êng.
Dinh dìng vµ gi¸o dôc dinh dìng lu«n chiÕm mét vÞ trÝ quan träng
trong gi¸o dôc mÇm non, lµ nÒn t¶ng cho t¬ng lai cña trÎ sau
nµy.
2. Néi dung gi¸o dôc dinh dìng.
a. C¬ së lý luËn.
- Gióp trÎ hiÓu gi¸ trÞ dinh dìng cña thùc phÈm, lîi Ých cña
l¬ng thùc thùc phÈm.
Gi¸ trÞ dinh dìng kh«ng chØ phô thuéc vµo thµnh phÇn ho¸ häc cña
c¸c lo¹i l¬ng thùc thùc phÈm mµ cßn phô thuéc vµo mét sè yÕu tè
kh¸c nh: c¸ch b¶o qu¶n, chÕ biÕn, Thùc tÕ trong mçi lo¹i l¬ng thùc
thùc phÈm ®Òu cã chÊt dinh dìng kh¸c nhau. V× vËy chóng ta nªn phèi
hîp c¸c lo¹i l¬ng thùc thùc phÈm kh¸c nhau ®Ó cã ®Çy ®ñ vµ c©n ®èi
c¸c chÊt dinh dìng lµ mét nhu cÇu cÊp b¸ch nhÊt cña x· héi ®èi víi
trÎ em, nã chiÕm mét vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng, cã ¶nh hëng ®Õn sù
sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña c¬ thÓ trÎ. §Ó nu«i dìng tèt vÒ dinh
dìng cÇn ph¶i cã khÈu phÇn ¨n ®¶m b¶o vÒ sè lîng, chÊt lîng c¸c
lo¹i l¬ng thùc thùc phÈm ®Ó ®¶m b¶o cho gi¸o dôc dinh dìng tèt ta
cÇn gi¸o dôc cho trÎ hiÓu biÕt vÒ gi¸ trÞ dinh dìng cña c¸c lo¹i
l¬ng thùc thùc phÈm th«ng qua trß ch¬i, b÷a ¨n hµng ngµy, qua c¸c
buæi d¹o ch¬i tham quan.
L¬ng thùc, thùc phÈm lµ nguån n¨ng lîng chñ yÕu trong c¬ thÓ. C¬
thÓ cÇn ®Çy ®ñ c¸c chÊt dinh dìng nh : Pr«tªin, LipÝt, §êng, Muèi
kho¸ng, Vitamin... c¸c chÊt nµy duy tr× ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan
bªn trong c¬ thÓ, thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng sinh lý kh¸c cña c¬ thÓ:
tæng hîp c¸c chÊt s«ng míi, ®iÒu hoµ th©n nhiÖt cïng víi sù ph¸t
triÓn cña c¬ thÓ vÒ thÓ lùc lÉn trÝ tuÖ
b. C¬ së thùc tiÔn
¡n lµ mét nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña con ngêi nhÊt lµ ®èi
víi trÎ cµng ph¶i ¨n uèng ®Çy ®ñ c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng h¬n
ngêi lín, ¨n uèng cung cÊp n¨ng lîng cho nhu cÇu sèng ho¹t ®éng vµ
ph¸t triÓn cña c¬ thÓ, nhu cÇu nµy ®îc thay ®æi theo løa tuæi cña
trÎ.
Nguån n¨ng lîng cho c¬ thÓ ho¹t ®éng sinh trëng vµ ph¸t triÓn
®Òu lÊy tõ c¸c chÊt dinh dìng kh¸c nhau do thøc ¨n cung cÊp qua
khÈu phÇn ¨n hµng ngµy.
Trong cuéc sèng con ngêi, dinh dìng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè
quan träng ¶nh hëng trùc tiÕp tíi sù tån t¹i vµ duy tr× cuéc sèng
con ngêi. VÊn ®Ò quan träng cña dinh dìng trÎ em lµ ®¶m b¶o nhu cÇu
cña c¬ thÓ trÎ ®ang lín. Trong giai ®o¹n ph¸t triÓn cã nh÷ng ®Æc
®iÓm riªng vÒ t©m lý vµ nhu cÇu dinh dìng.
NÕu ®îc cung cÊp ®Çy ®ñ n¨ng lîng, c¬ thÓ cña trÎ sÏ dïng mét
nöa sè n¨ng lîng nµy cho c¸c ho¹t ®éng h« hÊp, tiªu ho¸, bµi tiÕt,
thÇn kinh ®Ó duy tr× ph¸t triÓn sù sèng.
NÕu trÎ ¨n uèng kh«ng ®ñ lîng, ®ñ chÊt, ¨n kh«ng ngon miÖng, th×
søc khoÎ cña trÎ sÏ bÞ gi¶m sót. V× vËy ph¶i cã chÕ ®é ¨n khoa häc,
hîp lý vµ ®Çy ®ñ c¸c chÊt dinh dìng.
§Ó ®¶m b¶o cho trÎ chÊt dinh dìng cÇn ph¶i cho trÎ biÕt ®îc gi¸
trÞ cña c¸c lo¹i thøc ¨n vµ qua ®ã ph¶i gi¸o dôc cho trÎ ¨n ®Çy ®ñ
c¸c chÊt ®¹m, ®êng, bÐo, vitamin, níc, muèi kho¸ng th× sÏ t¨ng thªm
calo cho c¬ thÓ, gi¸o dôc c¸c chÊt trªn cã nhiÒu ë trong c¸c thùc
phÈm nh : g¹o, khoai, thÞt, trøng, s÷a, rau.NÕu trÎ kh«ng ®îc ¨n no
®ñ c¸c chÊt sÏ bÞ suy dinh dìng, èm, häc kÐm, chËm ph¸t triÓn c¶ vÒ
thÓ chÊt lÉn trÝ tuÖ.
V× vËy chóng ta muèn cho trÎ khoÎ m¹nh th«ng minh, chãng lín cÇn
gi¸o dôc cho trÎ ¨n hÕt xuÊt cña m×nh, ¨n ®ñ chÊt, ®ñ lîng th× míi
khoÎ m¹nh, th«ng minh, häc giái, sau nµy t¬ng lai sÏ tèt ®Ñp. VÝ
dô: trong giê ¨n tra, tríc khi ¨n c« gi¸o giíi thiÖu cïng trÎ c¸c
mãn ¨n trÎ sÏ ®îc ¨n h«m nay, sau ®ã giíi thiÖu lu«n gi¸ trÞ dinh
dìng cña c¸c mãn ¨n ®ã nh : H«m nay c« cho c¸c con ¨n mãn thÞt sèt
cµ chua, trong thÞt cã rÊt nhiÒu chÊt ®¹m vµ pr«tªin, lipit, gióp
c¬ thÓ c¸c con ph¸t triÓn, th«ng minh, nhanh lín, trong cµ chua cã
nhiÒu vitamin A rÊt tèt cho m¾t, ¨n vµo c¸c con cã lµn da hång hµo,
m¾t s¸ng long lanh rÊt ®Ñp ®Êy. Vµ h«m nay c¸c con cßn ®îc ¨n mãn
canh rau c¶i nÊu víi thÞt cã nhiÒu vitamin A,C vµ nhiÒu ®¹m gióp
c¸c con chãng lín, th«ng minh vµ bµi tiÕt tèt. VËy c¸c con ph¶i ¨n
hÕt suÊt cña m×nh, ¨n tÊt c¶ thøc ¨n trong b¸t cña m×nh th× c¬ thÓ
míi khoÎ m¹nh vµ th«ng minh ®Êy.
- Ngoµi viÖc gi¸o dôc cho trÎ ¨n uèng ®ñ chÊt vÉn cha ®ñ mµ
chóng ta cßn ph¶i gi¸o dôc vÖ sinh cho trÎ, ph¶i röa tay, röa mÆt
tríc khi ¨n vµ tríc khi ®i ngñ, vµo bµn ¨n ph¶i ngåi ngay ng¾n,
ngåi ®óng n¬i quy ®Þnh, ®óng chç cña m×nh ngåi. ChuÈn bÞ kh¨n ¨n
lau tay, ph¶i cã ®Üa ®ùng c¬m r¬i v·i, ph¶i biÕt mêi c« mêi b¹n
trø¬c khi ¨n, trong khi ¨n kh«ng ®ù¬c nãi chuyÖn, xóc c¬m cÈn thËn
kh«ng ®îc r¬i v·i ra ngoµi, ph¶i nhai kü, khi ho ph¶i che miÖng
hoÆc quay ra ngoµi, khi ¨n xong ph¶i lau miÖng, lau tay, kh«ng uèng
níc l·.
Gi¸o dôc trÎ kh«ng ¨n qu¶ xanh, kh«ng uèng nø¬c l· dÔ bÞ vi
khuÈn x©m nhËp lµm ®au bông, gi¸o dôc trÎ ¨n uèng tõ tèn cã nÒ
nÕp.
VÝ dô : Tríc giê ¨n tra, c« gi¸o d¹y trÎ nÒ nÕp vÖ sinh: Hái trÎ
tríc khi ¨n c¸c con ph¶i lµm g× ? ( röa tay, röa mÆt ¹ )
C« nh¾c l¹i : §óng råi c¸c con ¹ ! ph¶i röa tay röa mÆt tríc khi
¨n v× sau mçi buæi häc vµ buæi ch¬i tay cÇm vµo ®å ch¬i, ®å dïng
nªn bÞ nhiÒu vi trïng b¸m vµo xong l¹i b«i lªn mÆt lªn tay rÊt bÈn.
ChÝnh v× thÕ ph¶i röa tay, röa mÆt trø¬c khi ¨n nÕu kh«ng rÊt dÔ bÞ
nhiÔm bÖnh ®Êy c¸c con ¹!
+ Cho trÎ thùc hiÖn thao t¸c röa tay, röa mÆt ®óng khoa häc.
+ Cho trÎ ngåi vµo bµn ¨n ngay ng¾n ®óng quy ®Þnh.
Vµo giê ¨n tra c« gi¸o giíi thiÖu mãn ¨n, gi¸ trÞ dinh dìng cña
tõng mãn ¨n. Gi¸o dôc trÎ ¨n hÕt xuÊt, ¨n ngon, cã ý thøc, kh«ng
®îc nãi chuyÖn cêi ®ïa, trong khi ¨n ph¶i nhai kü vµ nuèt nhanh,
khi ho hoÆc h¾t h¬i ph¶i che miÖng.
Gi¸o dôc trÎ tríc khi ¨n ph¶i mêi tõ ngêi cao tuæi tríc.
Lµ mét gi¸o viªn mÇm non t«i thÊy viÖc gi¸o dôc dinh dìng cho
trÎ em lµ mét vÊn ®Ò quan träng vµ cÇn ®îc chó ý, søc khoÎ cña trÎ
ph¶i ®îc x· héi quan t©m mét c¸ch khoa häc cho trÎ: viÖc ch¨m sãc
gi¸o dôc trÎ kh«ng nh÷ng lµ tr¸ch nhiÖm cña gi¸o viªn mÇm non mµ
cßn lµ tr¸ch nhiÖm cña cha mÑ vµ gia ®×nh trÎ. Do vËy ph¶i cã sù
kÕt hîp gi÷a viÖc gi¸o dôc ë nhµ trêng vµ gia ®×nh, gióp trÎ hiÓu
®îc ý nghÜa dinh dìng vµ sù cÇn thiÕt cña dinh dìng ®èi víi c¬ thÓ
vµ ph¶i cã gi¸o dôc ¨n uèng hîp vÖ sinh, ®Çy ®ñ c¸c chÊt cho
trÎ.
Ch¬ng II:
Thùc tr¹ng vµ nguyªn nh©n.
1. Thùc tr¹ng cña vÊn ®Ò gi¸o dôc dinh dìng.
1.1 T×m hiÓu vÊn ®Ò gi¸o dôc dinh dìng ë trêng MÇm non Quang
Trung líp mÉu gi¸o nhì 4 - 5 tuæi.
a. §Æc ®iÓm cña trêng MÇm non Quang Trung.
- Trêng MÇm non Quang trung n»m ë trung t©m ThÞ x· U«ng BÝ t¹i
®Þa bµn gi÷a Phêng Quang Trung, mét ng«i trêng ®· ®îc x©y dùng l¹i
rÊt khang trang, Trêng ®îc x©y dùng 2 tÇng cã 5 phßng häc, mçi líp
®Òu cã phßng häc, phßng ¨n, phßng vÖ sinh riªng, ®å dïng vµ tiÖn
nghi ®Çy ®ñ vµ hiÖn ®¹i, trêng ®ang ®îc x©y dùng thªm phßng chøc
n¨ng, cã bÕp mét chiÒu, cã ®éi ngò gi¸o viªn yªu nghÒ mÕn trÎ, nh©n
d©n vµ phô huynh lu«n lu«n quan t©m ñng hé nhµ trêng trong c«ng t¸c
ch¨m sãc nu«i dìng gi¸o dôc trÎ .
b. VÊn ®Ò gi¸o dôc dinh dìng ë Trêng MÇm non Quang trung
- NhiÖm vô ch¨m sãc vµ gi¸o dôc trÎ cña nhµ trêng vÉn lu«n ®îc
®Æt nªn hµng ®Çu do ®ã ®Ó trÎ lÜnh héi tri thøc mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ
toµn diÖn th× trÎ ph¶i cã mét søc khoÎ tèt, viÖc gi¸o dôc dinh dìng
cho trÎ lµ mét vÊn ®Ò ®îc nhµ trêng rÊt quan t©m.
ViÖc gi¸o dôc dinh dìng ®îc gi¸o viªn thùc hiÖn ë mäi lóc mäi
n¬i trong tiÕt häc, trong ho¹t ®éng d¹o ch¬i vµ ®Æc biÖt trong c¸c
b÷a ¨n hµng ngµy.
ViÖc gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ qua c¸c ho¹t ®éng ®îc thùc hiÖn
thêng xuyªn trªn líp nªn trÎ ®· cã nh÷ng hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ
dinh dìng.
2.KÕt qu¶ ®iÒu tra thu ®îc trong ®Çu n¨m häc th¸ng 9/2008:
* §iÒu tra ®èi víi gi¸o viªn:
Møc ®é
H×nh thøc
Thêng xuyªn
Ýt sö dông
kh«ng sö dông
TiÕt häc
x
D¹o ch¬i
x
sinh ho¹t hµng ngµy
x
3. T×nh tr¹ng søc khoÎ cña trÎ.
Nhµ trêng cã bÕp mét chiÒu ®· ®îc bè trÝ hîp lý khoa häc s¹ch sÏ
tho¸ng m¸t.
Nhê sù kÕt hîp gi÷a gi¸o dôc trªn líp vµ sù chÕ biÕn khÐo lÐo tõ
c¸ch nÊu c¸c mãn ¨n ngon, hîp vÖ sinh cã sù thay ®æi c¸c mãn ¨n
theo thùc ®¬n cña nhµ bÕp mµ t×nh tr¹ng søc khoÎ cña trÎ ®· ®îc c¶i
thiÖn h¬n
KÕt qu¶ kh¶o s¸t sau khi kiÓm tra søc khoÎ ®Çu n¨m häc th¸ng 9/
2008:
STT
Hä vµ tªn
N¨m sinh
Tªn bè (mÑ)
NghÒ nghiÖp
KªnhA
Kªnh
B
Kªnh C
BÐo ph×
1
Ph¹m Kh¸nh Linh
2004
§oµn HuyÒn
CN
x
2
§ç H¬ng Trang
2004
NguyÔn T©m
CÊp d¬ng
x
3
Vò ngäc HuyÒn
2004
NguyÔn T.Nga
CN
x
4
NguyÔn M¹nh C¬ng
2004
Vò ThÞ M¸i
CN
x
5
NguyÔn Mü H¹nh
2004
TrÇn ThÞ Hêng
Cn
x
6
§oµn Hång Linh
2004
Ph¹m ThÞ H¹nh
Néi Trî
x
7
Ph¹m Ph¬ng Linh
2004
Ph¹m Minh TiÕn
b¸n Hµng
x
9
T« ViÖt Hµ
2004
T« ThÕ Nguyªn
Phãn viªn
x
10
NguyÔn TuyÕt Nhi
2004
Hµ ThÞ Quúnh
Néi Trî
x
11
TrÇn Minh §øc
2004
T« ThÞ Ph¬ng
B¸n hµng
x
12
Vò TÊn §øc
2004
Vò §øc Phó
L§TD
x
13
Ph¹m Ngäc Mai
2004
Ph¹m Ngäc Ninh
NV-BHXH
x
14
T« Ph¬ng Anh
2004
T« V¨n Nguyªn
bu«n b¸n
x
15
Tr¬ng Thuý H»ng
2004
NguyÔn ThÞ Nga
L§TD
x
16
NguyÔn Hoµng Minh
2004
NguyÔn V¨n ChÝnh
Kinh doanh
x
17
NguyÔn H¶i Lam
2004
NguyÔn H¶i
YtÕ
x
18
§Æng ViÖt Hµ
2004
§Æng v¨n L¬ng
KÕ to¸n
x
19
Vò Hång Anh
2004
Vò Hång §¶m
Néi trî
x
20
TrÇn Ngäc Anh
2004
NguyÔn ThÞ Hêng
néi TRî
x
21
NguyÔn Quang Minh
2004
NguyÔn thÞ H»mg
néi Trî
x
22
NguyÔn Mai anh
2004
Hµ ThÞ Mai
thñ Quü
x
23
Lª Quúnh Anh
2004
Ng« Mai Anh
Gi¸o viªn
x
24
NguyÔn Kh¾c §¹t
2004
NguyÔn B¸ L¬ng
Néi trî
x
25
Bïi Thuý HiÒn
2004
NguyÔn ThÞ HuyÒn
Néi Trî
x
26
Vò §øc Th¾ng
2004
TrÇn ThÞ Oanh
kÕ to¸n
x
27
Ph¹m Ngäc Kh¸nh
2004
NguyÔn T Truyªn
c«ng Nh©n
x
28
Ph¹m Hoµng Phóc
2004
Hµ thÞ Vinh
Thu Ng©n
x
29
Ph¹m Quèc Trung
2004
Ph¹m ThÞ Nga
Néi trî
x
30
Lª Minh Trang
2004
TrÇn Linh T©m
Gi¸o viªn
x
31
Lª Ngäc Linh
2004
TrÇn ThÞ Thuý
CN
x
32
NguyÔn B¸ Hoµng
2004
Lª B¸ Hµ
Gi¸o Viªn
x
33
NguyÔn Träng Vò
2004
NguyÔn TPhîng
Néi Trî
x
34
TrÇn NhËt Phóc
2004
TrÇn TMai
CN
x
35
Ph¹m HuyÒn Linh
2004
Ph¹m ThÞ H¬ng
Néi trî
x
36
NguyÔn Kh¸nh Linh
2004
NguyÔnThu H¹nh
cN
x
37
Vò Tó D¬ng
2004
NguyÔnThu HuyÒn
CN
x
38
Lª Thuû D¬ng
2004
Hµ ThÞ HuÖ
CN
x
39
§Æng §øc Huy
2004
NguyÔn ThÞ Lan
CN
x
40
Ph¹m Hµ Ph¬ng
2004
Ph¹m ThÞ Hoa
CN
x
41
NguyÔn Thuý Nga
2004
NguyÔn ThÞ Hoa
CN
x
42
NguyÔn Thanh V©n
2004
NguyÔn ThÞ Dung
CN
x
43
Bïi Linh Anh
2004
NguyÔnThanh TiÕn
Gi¸o viªn
x
44
Hoµng Trung ChiÕn
2004
NguyÔn ThÞ §µo
CN
x
45
NguyÔn Nguyªn Anh
2004
Bïi ThÞ Mai
Gi¸o viªn
x
46
Vò Ngäc Anh
2004
TrÇn ThÞ TiÕn
Kinh doanh
x
47
NguyÔn Thanh Dung
2004
NguyÔn ThÞ Minh
Néi trî
x
48
Bïi ViÖt Cêng
2004
Vò ThÞ Thanh
Néi Trî
x
49
Cao Kh¸nh Linh
2004
Bïi ThÞ Nga
CN
x
50
Bïi Ph¬ng Th¶o
2004
Ph¹m ThÞ Duyªn
Thî may
x
51
Vò ý Nh©n
2004
Vò ThÞ Vinh
GV
x
52
NguyÔn Ngäc Mai
2004
NguyÔn ThÞ HuyÒn
Néi Trî
x
53
TrÇn VÜnh Phong
2004
NguyÔn ThÞ H¹nh
CN
x
54
Lª Thµnh §¹t
2004
TrÇn ThÞ Nhung
CN
x
55
Lª ViÖt §øc
2004
NguyÔn ThÞ Lan
CN
x
56
TrÇn Hång ¸nh
2004
TrÇn ThÞ Hång
b¸n Hµng
x
57
Hµ Quang §¹t
2004
Lª ThÞ Hµ
Kinh doanh
x
58
Ph¹m minh TrÝ
2004
Ph¹m ThÞ T©m
lµm ruéng
x
59
§Ëu Thuú Trang
2004
§Ëu Thi Nga
Kinh doanh
x
60
Ph¹m Minh HuyÒn
2004
Ph¹m thÞ VÜnh
Kinh doanh
x
* NhËn xÐt:
- §¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn cña trÎ :
Kªnh A: 56/60 = 93%
Kªnh B : 3/60 = 5%
BÐo Ph× : 1/60 = 2%
- Tû lÖ suy dinh dìng cã sù gi¶m ®i: ®µu n¨m lµ 7% trÎ suy dinh
dìng , ®Õn ®ît kiÓm tra søc khoÎ ®Þnh kú ®ît II ChØ cßn 5% so víi
®Çu n¨m häc.
2. Nguyªn Nh©n:
- Nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng trªn lµ do gi¸o viªn cho r»ng ®©y
lµ phÇn mÇm trong mét bµi d¹y nªn còng chØ giíi thiÖu ®¹i kh¸i qua
loa.
- Mét sè gi¸o viªn míi vµo nghÒ kiÕn thøc vÒ dinh dìng søc khoÎ
cßn h¹n chÕ cha cã kinh nghiÖm, hay mét sè gi¸o viªn tuæi ®· cao do
kiÕn thøc dinh dìng søc khoÎ häc ®· l©u nªn ®«i khi bÞ l·ng quªn
kiÕn thøc nhí kh«ng chÝnh x¸c nªn lóng tóng trong khi gi¸o dôc
trÎ.§ång thêi lêi gi¸o dôc trÎ cña c« cha ®îc s©u s¾c, hÊp dÉn víi
trÎ th¬, cßn mê nh¹t Ýt Ên tîng mau quªn.
- Do gi¸ c¶ thÞ trêng biÕn ®éng phÇn nµo cã ¶nh hëng ®Õn b÷a ¨n
cña trÎ, MÆc dï nhµ trêng thêng xuyªn thay ®æi thùc ®¬n ¨n cho trÎ
hµng ngµy, hµng tuÇn, theo mïa, theo ®Þa ph¬ng cho nªn nhËn thøc
cña trÎ vÒ c¸c thùc phÈm míi (h¶i s¶n) cßn h¹n chÕ.
- Do nhËn thøc cña mét sè phô huynh cßn h¹n chÕ, cha thùc sù
quan t©m ®Õn b÷a ¨n khoa häc cho trÎ, mµ chØ cho trÎ ¨n theo ý
thÝch cña trÎ.
- Do c¬ thÓ cña trÎ kh«ng hÊp thô ®îc c¸c chÊt dinh dìng.
=> Do vËy xuÊt ph¸t tõ néi dung gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ
mÉu gi¸o nhì 4 - 5 tuæi C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm søc khoÎ cña trÎ 4 -5
tuæi Trêng MÇm Non Quang Trung cÇn tæ chøc gi¸o dôc dinh dìng qua
tÊt c¶ c¸c h×nh thøc tæ chøc híng dÉn trÎ lµm quen víi M«i Trêng
Xung Quanh.
Ch¬ng III:
BiÖn ph¸p gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ.
“ Gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ mÇm non (mÉu gi¸o 4 - 5 tuæi) trong
qu¸ tr×nh híng dÉn trÎ lµm quen víi m«i trêng xung quanh” muèn thùc
hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ toµn diÖn th× chóng ta ph¶i gi¸o dôc trÎ
mäi lóc mäi n¬i. Trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc, gi¸o viªn sö dông chñ
yÕu hai h×nh thøc sau, h×nh thøc tiÕt häc vµ h×nh thøc ngoµi tiÕt
häc.
I. N©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ th«ng qua bé
m«n MTXQ víi c¸c h×nh thøc trong tiÕt häc :
- Th«ng qua h×nh thøc tiÕt häc cñng cè, hÖ thèng ho¸, chÝnh x¸c
ho¸ nh÷ng kiÕn thøc vÒ dinh dìng mµ trÎ ®· lµm quen ë mäi lóc mäi
l¬i, ph¸t triÓn trÝ tuÖ cho trÎ.
- D¹y trÎ biÕt tªn gäi ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña ®èi tîng trÎ biÕt
®îc thµnh phÇn c¸c chÊt vµ gi¸ trÞ dinh dìng cña ®èi tîng ®ã ®èi
víi c¬ thÓ con ngêi.
- TrÎ biÕt ®îc t¸c dông cña c¸c chÊt Pr«tÝt, LipÝt, GluxÝt, C¸c
lo¹i Vitamin vµ muèi kho¸ng víi c¬ thÓ con ngêi.
- Khi sö dông c¸c h×nh thøc nµy cÇn ®¹t c¸c yªu cÇu sau:
+ Ph¸t huy tÝnh tù gi¸c, chñ ®éng cña trÎ, ®¶m b¶o kh«ng khÝ vui
t¬i tho¶i m¸i nhÑ nhµng, kh«ng gß bã ¸p ®Æt.
+ Giê häc ph¶i cã träng t©m, tr¸nh dµn tr¶i, lan man, cÇn biÕt
phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p mét c¸ch linh ho¹t, hîp lý.
* VD: “Bµi mét sè con vËt nu«i trong gia ®×nh cã 4 ch©n ®Î
con”
(Líp mÉu gi¸o 4 - 5 tuæi )
a. Môc ®Ých - yªu cÇu:
- KiÕn thøc: TrÎ biÕt gäi tªn vµ nhËn xÐt ®îc nh÷ng ®iÓm râ nÐt
cña mét sè con vËt nu«i trong gia ®×nh cã 4 ch©n, ®Î con ( MÌo, bß,
lîn, thá....)
TrÎ biÕt so s¸nh nhËn xÐt ®îc ®iÓm gièng nhau lµ ®éng vËt nu«i
trong gia ®×nh cã 4 ch©n, ®Î con)Vµ kh¸c nhau ( TiÕng kªu, cÊu t¹o,
thøc ¨n, vËn ®éng Ých lîi...)
- KÜ n¨ng: luyÖn nãi lu lo¸t , râ rµng
Ph¸t triÓn kh¶ n¨ng nh¹y c¶m cña gi¸c quan, kh¶ n¨ng chó ý vµ
ghi nhí cã chñ ®Þnh cho trÎ
Ph¸t triÓn ng«n ng÷ m¹ch l¹c cho trÎ.
- Gi¸o dôc : TrÎ cã ý thøc biÕt ch¨m sãc gi¸o dôc vËt nu«i, biÕt
gi¸ trÞ dinh dìng cña mét sè con vËt nu«i ®èi víi søc khoÎ con
ngêi.
b.. ChuÈn bÞ:
- M¸y tÝnh, h×nh ¶nh c¸c con vËt nu«i trong gia ®×nh.
- Mét sè con vËt nu«i trong gia d×nh(Bß, mÌo, thá, lîn) qua vËt
thËt vµ m« h×nh
- 04 hép quµ cã g¾n sè tõ 1-4
- B¶ng dÝnh 02 c¸i
- « cöa cã ký hiÖu tõ 1-4 (g¾n phÝa sau c¸c con vËt mÌo, Bß,
lîn, thá...)
- Hai c¸i cÇu
- Ræ nhùa to : 02 c¸i ®ùng h×nh c¸c con vËt c¾t rêi c¸c bé
phËn
- TrÎ thuéc mét sè c©u ®è , bµi h¸t, ®ång dao...vÒ c¸c con
vËt
- §µn oãc, ®Üa ghi nh¸c bµi h¸t cã néi dung c¸c con con vËt.
c. Tæ chøc ho¹t ®éng.
Ho¹t ®éng cña c«
Ho¹t ®«ng cña trÎ
1. æn ®Þnh líp;
- Chµo mõng c¸c con ®· ®Õn víi “vên c©y tri thøc” nµo c¸c con
h·y cïng cÊt cao tiÕng h¸t.
( TrÎ h¸t nhón nh¶y theo nh¹c bµi h¸t Gµ trèng, mÌo con vµ cón
con)
- Trß chuyÖn vÒ chñ ®Ò mét sè con vËt nu«i trong gia ®×nh
2. Giíi thiÖu bµi:
- §Õn víi khu vên tri thøc h«m nay víi héi thi “BÐ vµ c¸c con
vËt th©n yªu” víi chñ ®Ò ‘ T×m hiÓu mét sè con vËt nu«i trong gia
®×nh cã 4 ch©n, ®Î con.
3. Gi¶ng bµi:
- §Õn tham gia héi thi h«m nay víi sù cã mÆt cña 2 ®éi
§éi “ Thá con vµ §éi MÌo con”
- Xin mêi 2 ®éi giíi thiÖu vÒ m×nh
+ §éi mÌo con: “ Meo meo meo, chóng t«i lµ ®éi mÌo con xin chµo
c¸c b¹n, ®éi mÌo con cña chóng t«i, cã ®«i tai rÊt thÝnh, ®«i m¾t
tinh vµ cã tµi b¾t chuét ®éi chóng t«i ®Õn víi héi thi h«m nay víi
th«ng ®iÖp “Häc tËp vµ vui ch¬i”
+ §éi Thá con ; §éi Thá con chóng t«i xin chµo c¸c b¹n, ®Õn víi
héi thi h«m nay ®éi chóng t«i mang tíi th«ng ®iÖp lµ “chiÕn
th¾ng”2
- Võa råi c« thÊy 2 ®éi ®· cã phÇn chµo hái rÊt hay vµ hÊp
dÉn.
* Ho¹t ®éng 1: Cung cÊp kiÕn thøc ( quan s¸t vµ nhËn xÐt c¸c con
vËt nu«i)
H«i thi “ BÐ vµ con vËt th©n yªu”
- Trong phÇn thi thø nhÊt ®ã lµ phÇn thi HiÓu BiÕt trong phÇn
thi HiÓu BiÕt c¸c con cïng ®Õn víi trß ch¬i “ ¤ cöa bÝ mËt”
- PhÝa trªn ®©y lµ 4 « cöa, sau mçi « cöa lµ c¸c h×nh ¶nh mµ
chóng m×nh t×m hiÓu, mçi « cöa lµ mét hép quµ bªn trong ®ùng ®iÒu
bÝ Èn mµ chóng m×nh cïng kh¸m ph¸.
- Xin mêi ®«i thá con chän « cöa sè mÊy?.
- VD:§éi Thá con chän « cöa sè 2. xin mêi « cöa sè 2
- 1,2,3 më : sau « cöa sè 2 lµ h×nh con g×?.
- Vµ kh«ng biÕt “Con bß” ë trong hép quµ mµu g×?. Xin mêi ®éi
mÌo con c¸c con chän hép mµu g×?.
- Më hép quµ cho trÎ quan s¸t VD: con bß cho trÎ quan s¸t thËt
kü xem con Bß cã ®iÓm g× næi bËt vµ cã nhËn xÐt g× vÒ chóng
nhÐ.
( C« ®a con bß cho trÎ quan s¸t vµ nhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm cña con
bß.) c« dÆt c¸c c©u hái gîi më cho trÎ ®Ó trÎ ®îc nãi;
- VD: con bß cã mµu gØ? nã cã phÇn g× ®©y? c« chØ vµo phÇn ®Çu
m×nh ch©n ®u«i?.
- Trªn ®Çu bß cã g×? Bß lµ ®éng vËt nu«i ë ®©u? nã cã mÊy ch©n.
Bß ®Î con hay ®Î trøng? Bß kªu nh thÕ nµo? ( Cho trÎ b¾t chiÕc
tiÕng kªu cña con bß. nu«i bß ®Ó lµm g×?.
=> C« kh¸i qu¸t l¹i:
Bß lµ ®éng vËt nu«i trong gia ®×nh cã 4 ch©n ®Î con, bß cã mµu
vµng, trªn ®Çu cã ®«i sõng, cã ®«i m¾t cã mâm, ®u«i bß dµi , bß
thêng hay ¨n cá, nu«i bß ®Ó kÐo xe lÊy thÞt lÊy s÷a, thÞt bß cã
nhiÒu chÊt ®¹m ¨n vµo rÊt tèt cho c¬ thÓ con ngêi . s· bß cã nhiÒu
can xi vµ c¸c Vtamin c¸c lo¹i s÷a t¬i s÷a hép mµ ë nhµ còng nh ®Õn
líp c¸c con ®îc bè mÑ c« gi¸o cho uèng hµng ngµy ®Òu ®îc pha chÕ tõ
s÷a bß. c¸c con nhí chÞu khã uèng s÷a sÏ gióp cho c¬ thÓ khoÎ m¹nh
th«ng minh chãng lín
- Xin mêi ®éi MÌo con chän « cöa sè mÊy
VD: ¤ cöa sè 1 c« më « cöa sè 1 hái trÎ « cöa chøa con g×?.
- Kh«ng biÕt trong 3 hép quµ cßn l¹i chó lîn con n»m trong hép
quµ nµo xin mêi ®éi MÌo con c¸c con h·y chän hép quµ mµu nµo ?.
- VD; TrÎ chän hép quµ mµu xanh ( C« më hép quµ vµ ®äc c©u ®è
.
“Con g× ¨n no
bông to m¾t hÝp
ôt µ ôt Þt n»m thë ph× phß”
®è biÕt ®ã lµ con g×?.
- Cho trÎ nhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm cña con lîn? (c« ®Æt c©u hái gîi
më t¬ng tù nh con bß)
- Con L¬n; Cã mµu hång nh¹t , ®èm ®en
Cã 2 tai to, 2 m¾t hÝp, mâm dµi
Lîn cã bông to, thÝch ¨n c¸m
Lîn lµ ®éng vËt nu«i trong gia ®×nh ,4 ch©n, ®Î con xÕp trong
nhãm gia xóc
Lîn kªu,ñn Øn. eng Ðec
- C« kh¸i qu¸t l¹i: võa nãi võa chØ vµo c¸c phÇn vµ kÕt hîp c¶
líp nãi l¹i ®Æc ®iÓm râ nÐt cña con lîn. cho trÎ ®Õm sè ch©n cña
lîn.
- Gi¸o dôc dinh dìng: trong thÞt lîn cã chÊt ®¹m, chÊt bÐo gióp
cho ph¸t triÓn c©n ®èi khoÎ m¹nh v× vËy trong c¸c b÷a ¨n c¸c con
nhí ph¶i ¨n hÕt xuÊt cña m×nh.
- C« më réng cho trÎ con lîn khoang v× cã ®èm ®en mµu hång nh¹t
,ngoµi ra cßn cã con lîn ®en.
- Xin mêi ®éi thá con chän tiÕp « cöa sè mÊy
- Xin mêi « cöa sè 4 më ra ®ã lµ h×nh ¶nh con g×? Cho trÎ chän
hép quµ.
- C« vµ trÎ cïng kh¸m ph¸ më hép quµ t×m con vËt .
- C« ®a hép qua cho trÎ nghe vµ ®o¸n xem bªn trong lµ con
g×?.
(C« gîi ý con cã nghe thÊy tiÕng con g× kªu kh«ng)
- C« ®a con mÌo ra cho trÎ quan s¸t vµ ®a ra nhËn xÐt vÒ nã.
+ Con MÌo: Cã bé l«ng mµu tr¾ng, cã ®Çu m×nh vµ ®u«i.
MÌo cã ®«i tai nhá, thÝnh, m¾t mµu xanh vµ rÊt tinh, MÌo kªu meo
meo.
MÌo cã r©u , ch©n cã ®Öm, cã mãng, ®u«i dµi
MÌo biÕt b¾t chuét, biÕt leo trÌo vµ ch¹y nhanh
MÌo lµ ®éng vËt sèng trong gia ®×nh cã 4 ch©n ®Î con ®îc xÕp vµo
nhãm gia xóc
MÌo rÊt thÝch ¨n c¸..
- C« Kh¸i qu¸t l¹i ®Æc ®iÓm cña mÌo, më réng mÌo cã nhiÒu mµu
s¾c kh¸c nhau
- §éi MÌo con chän « cöa cña m×nh.
T¬ng tù con Thá ;
- C« ®a con thá ra cho trÎ quan s¸t vµ nhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm næi
bËt cña con thá.
- Thá cã bé l«ng mµu tr¾ng tinh, ®«i tai dµi vµ ®u«i ng¾n
§«i m¾t mµu hång, nh¶y rÊt nhanh
Thá thÝch ¨n cµ rèt, ¨n rau...
Thá lµ ®éng vËt nu«i trong gia ®×nh cã 4 ch©n ®Î con
- C« Kh¸i qu¸t l¹i ®Æc ®iÓm cña thá.
- Gi¸o dôc dinh dìng: trong thÞt thá cã chÊt ®¹m, chÊt bÐo gióp
cho ph¸t triÓn c©n ®èi khoÎ m¹nh v× vËy trong c¸c b÷a ¨n c¸c con
nhí ph¶i ¨n hÕt xuÊt cña m×nh.
* Ho¹t ®éng 2: So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau cña con MÌo vµ con
Thá.
- Võa råi c¶ 2 ®éi c¸c con ®· ®a ra hiÓu biÕt cña m×nh rÊt chÝnh
x¸c vµ s«i ®éng, c« thÊy sù hiÓu biÕt cña 2 ®éi ngang tµi , ngang
søc. B©y giê c« cã mét c©u hái phô, khi c« ®äc c©u hái xong ®éi nµo
rung chu«ng tríc sÏ ®ëc tr¶ lêi.
- C« ®a ra “con mÌo” vµ “con thá” cho trÎ cïng quan s¸t.
- C©u 1: C¸c con h·y so s¸nh con mÌo vµ con thá cã ®iÓm g× gièng
nhau.
Gäi ®éi rung chu«ng tríc tr¶ lêi.
Gièng nhau: MÌo vµ Thá chóng ®Òu lµ ®éng vËt sèng trong gia
®×nh, ®Òu cã 4 ch©n ®Î con, ®Òu ®îc xÕp vµo nhãm gia sóc. MÌo vµ
thá ®Òu cã bé l«ng tr¾ng tinh vµ cã r©u.
- C©u 2: So s¸nh con MÌo vµ con Thá cã ®iÓm g× kh¸c nhau.(Gäi
®éi rung chu«ng nhanh nhÊt)
- Kh¸c nhau: Con mÌo tai ng¾n, ®u«i dµi, m¾t xanh
Con thá tai dµi, ®u«i ng¾n, m¾t mµu hång
Con mÌo thÝch ¨n c¸, ¨n thÞt mì
Con thá thÝch ¨n cµ rèt, rau xanh
Con mÌo biÕt b¾t chuét.
Con thá kh«ng biÕt b¾t chuét
Con mÌo kªu meo meo...
=> C« kh¸i qu¸t l¹i ®Æc ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau râ nÐt cña 2
con vËt trªn.
- PhÇn thi hiÓu biÕt ®· khÐp l¹i, c¶ 2 ®éi ®Òu xøng ®¸ng ®îc
tÆng quµ
- §éi MÌo con ®îc thëng 01 con c¸
- §éi Thá con ®îc thëng 1 cñ cµc rèt
* Më réng KiÕn thøc cho trÎ xem mµn h×nh vÒ c¸c con vËt nu«i
trong gia ®×nh.gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ.
* Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp
- Võa råi trong phÇn thi thø nhÊt c¸c con ®· ®îc kh¸m ph¸ « cöa
bÝ mËt vµ t×m hiÓu mét sè con vËt sèng trong gia ®×nh cã 4 ch©n ®Î
con ( Con chã, con mÌo, con thá, con lîn.)
- Giê c¸c con cïng xem « cöa nµo biÕn mÊt nhÐ.
- Cho trÎ ch¬i trß ch¬i chèn c«, c« cÊt dÇn c¸c « cöa.
- Lóc nµy c¸c « cöa ®· biÕn mÊt
- B©y giê c¸c con sÏ ®îc ®Õn phÇn thi thø 2 ®ã lµ phÇn thi
“Chung søc”
- §Õn víi phÇn thi chung søc c¸c con sÏ ch¬i trß ch¬i “ghÐp h×nh
c¸c con vËt”
- Trªn ®©y c« ®· chuÈn bÞ 2 b¶ng, 2 ræ ®ùng c¸c h×nh c¾t rêi c¸c
bé phËn cña 2 con vËt.
- NhiÖm vô cña 2 ®éi nh sau; Mçi ®éi cö 5 b¹n lªn xÕp thµnh hµng
vµ khi nghe thÊy c« ®a ra hiÖu lÖnh th× b¾t ®Çu tõ b¹n ®Çu hµng sÏ
ch¹y nhanh nhÆt c¸c bé phËn rêi cña con vËt vµ ghÐp sao cho ®óng
t¹o thµnh 1 con vËt hoµn chØnh. thêi gian trong 1 phót ®éi nµo ghÐp
song ®éi ®ã sÏ th¾ng cuéc.
- Cho trÎ ch¬i Trß ch¬i., c« ®éng viªn cæ vò c¶ 2 ®éi.
- KÕt thóc trß ch¬i c« nhËn xÐt tuyªn d¬ng.
* Ho¹t ®éng 4: Trß ch¬i
- PhÇn thi “Træ tµi”
- Cho trÎ ch¬i trß ch¬i “§è vui”
- C« híng dÉn luËt ch¬i ,
- C¸ch ch¬i, C¸c ®éi ®a ra c¸c c©u hái ®è vui vÒ c¸c con vËt vµ
c¸c ®éi b¹n th¶o luËn tr¶ lêi b»ng bµi h¸t hoÆc c¸c bµi ®ång dao
hoÆc m« pháng c¸c ®éng t¸c vÒ c¸c con vËt theo c©u ®è.
- Cho trÎ ch¬i.C« ®éng viªn khuyÕn khÝch trÎ ch¬i
- KÕt thóc c« thëng quµ cho ®éi th¾ng cuéc.
* Ho¹t ®«ng 5: KÕt thóc
Võa råi c¸c bÐ ®· ®Õn víi “vên c©y tri thøc” ®Ó tham gia vµo héi
thi víi chñ ®Ò “ Mét sè con vËt nu«i trong gia ®×nh cã 4 ch©n, ®Î
con, c« thÊy c¸c con ®· tham gia rÊt s«i næi vµ tÝch cùc c« khen c¶
líp.
- §Ó chia tay víi vên c©y tri thøc c¸c con h·y cïng ch¬i trß
ch¬i “B¾t chiÕc t¹o d¸ng c¸c con vËt” TrÎ h¸t theo nh¹c 2 lÇn vµ ®i
ra ngoµi
( TrÎ h¸t nhón nh¶y theo nh¹c bµi h¸t Gµ trèng, mÌo con vµ cón
con)
- TrÎ kÓ tªn c¸c convËt
- TrÎ vÉy tay chµo khi c« nh¾c tªn.
- TrÎ thùc hiÖn
- C¶ ®éi nãi häc tËp vµ vui ch¬i
- C¶ ®éi nãi chiÕn th¾ng.
- TrÎ chän « cöa mµ trÎ thÝch.
- VD: con bß
- TrÎ tr¶ lêi
- TrÎ chän mµu quµ.
- TrÎ cïng tham gia nhËn xÐt.
- TrÎ tr¶ lêi theo ý hiÓu cña trÎ,
- TrÎ chän « cöa mµ trÎ thÝch.
- Con lîn
TrÎ chän hép quµ cã mµu trÎ thÝch.
Con lîn ¹.
- TrÎ tr¶ lêi.
- TrÎ chän theo ý cña trÎ.
- 1 trÎ nghe ®o¸n con vËt qua tiÕng kªu.
- TrÎ tr¶ lêi
- TrÎ ®o¸n.
- TrÎ tr¶ lêi c©u hái cña c«.
- Gäi ®¹i diÖn c¸c tæ lªn tr¶ lêi.
-TrÎ tr¶ lêi.
- TrÎ thùc hiÖn theo yªu cÇu cña c«.
- TrÎ ch¬i trß ch¬i.
II. N©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ th«ng qua bé
m«n MTXQ víi c¸c h×nh thøc ngoµi tiÕt häc :
- H×nh thøc nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho trÎ ®îc vËn ®éng.
- Gióp trÎ hiÓu thªm vÒ m«i trêng xung quanh, ph¸t triÓn ë trÎ
kh¶ n¨ng quan s¸t vµ khiÕu thÈm mü
+ Th«ng qua h×nh thøc nµy ®Ó gi¸o dôc trÎ ®èi víi thiªn nhiªn
con ngêi
- §èi tîng quan s¸t ph¶i ®¶m b¶o phï hîp víi néi dung bµi häc ,
®¶m b¶o thÈm mü.
- Qua h×nh thøc nµy trÎ sÏ ®îc tiÕp xóc trùc tiÕp víi c¸c lo¹i
thøc ¨n thùc phÈm. do vËy gi¸o dôc cho trÎ tøc lµ gi¸o dôc trÎ hiÓu
®îc c¸c thµnh phÇn vai trß ë tõng lo¹i l¬ng thùc thùc phÈm cô thÓ
nhanh h¬n chÝnh x¸c h¬n.
+ H×nh thøc ngoµi tiÕt häc gåm nhiÒu h×nh thøc : D¹o ch¬i, ho¹t
®éng vui ch¬i, c¸c ho¹t ®éng kh¸c: ¨n tra vµ ¨n chiÒu...
- C¸c tæ chøc kh¸c nhau sÏ hç trî cho nhau gióp cho viÖc gi¸o
dôc trÎ hiÖu qu¶ cao h¬n.
1. Th«ng qua d¹o ch¬i
- Th«ng qua mét buæi d¹o ch¬i võa gióp trÎ nhËn biÕt c¸c ®Æc
®iÓm c¬ b¶n cña ®èi tîng, võa gióp trÎ hiÓu thªm vÒ thµnh phÇn dinh
dìng cña ®èi tîng ®ã .
- VD: Cho trÎ quan s¸t vên rau cña nhµ trêng (líp MÉu gi¸o nhì 4
- 5 tuæi )
a. Môc tiªu
* KiÕn thøc:
TrÎ nhËn biÕt gäi ®îc tªn, ®Æc ®iÓm, thµnh phÇn dinh dìng, cña
c¸c lo¹i rau trong vên rau.
* Kü n¨ng:
Më réng hiÓu biÕt, ph¸t triÓn thÓ lùc, ng«n ng÷ cho trÎ
* Gi¸o dôc:
TrÎ biÕt t¸c dông cña rau ®èi víi c¬ thÓ tõ ®ã trÎ cã ý thøc
ch¨m sãc c©y trång cã Ých vµ t¨ng cêng ¨n rau trong c¸c b÷a ¨n
b. ChuÈn bÞ:
- T trang cho trÎ.
- §Þa ®iÓm quan s¸t, s¹ch sÏ, an toµn
c. TiÕn hµnh:
- C« kiÓm tra søc khoÎ cña trÎ, c« giíi thiÖu néi dung buæi quan
s¸t (c« cïng trÎ h¸t bµi “®uæi chim” ®Õn “vên rau” Cho trÎ ®øng ë
vÞ trÝ phï hîp trß chuyÖn cïng trÎ)
+ C« con m×nh ®ang ®øng ë ®©u (Vên Rau a.)
+ Ai cã nhËn xÐt vÒ vên rau (Vên rau réng, cã nhiÒu luèng rau,
cã nhiÒu lo¹i rau)
+ Trong vên rau cã lo¹i rau g×?. rau c¶i tr«ng thÕ nµo?(bÑ l¸ to
xanh, l¸ mäc tõ gèc mäc lªn)
+ Rau riÕp tr«ng nh thÕ nµo? (l¸ trªn cuén vµo nhau cã mµu
xanh)
+ Rau ngãt tr«ng nh thÕ nµo? ( Cã cµnh c©y, cã th©n c©y l¸
nhá...)
+ Nh÷ng lo¹i rau nµy dïng ®Ó lµm g×?( ¨n uèng chÕ biÕn c¸c mãn
¨n)
=> C« kh¸i qu¸t l¹i vµ gi¸o dôc trÎ trong rau cã chøa nhiÒu
Vitamin vµ chÊt s¬, muèi kho¸ng cho nªn c¸c con cÇn ¨n nhiÒu rau
rÊt tèt cho c¬ thÓ m×nh, vËy ®Ó cã rau ¨n c¸c con ph¶i ch¨m bãn,
b¶o vÖ luèng rau xanh tèt nhÐ.
* kÕt thóc: NhËn xÐt - tuyªn d¬ng
- H¸t em yªu c©y xanh
2. Ho¹t ®éng gãc:
- Tæ chøc gi¸o dôc dinh dìng ë c¸c trß ch¬i trong gãc ph©n
vai
+VD: Trß ch¬i cöa “hµng b¸ch ho¸”
Trß ch¬i “Cöa hµng ¨n uèng”
a. Môc ®Ých - yªu cÇu:
* KiÕn thøc:
TrÎ thÓ hiÖn ®îc vai cña m×nh vµ ch¬i s¸ng t¹o.
* Kü n¨ng:
TrÎ nãi ®îc tªn thµnh phÇn dinh dìng cña c¸c lo¹i l¬ng thùc thùc
phÈm
RÌn kh¶ n¨ng t¸i t¹o l¹i c«ng viÖc cña ngêi lín
* Gi¸o dôc: TrÎ ch¬i ®oµn kÕt
b. ChuÈn bÞ:
§å ch¬i cho cöa hµng b¸ch kho¸; Bé ®å ch¬i rau, qu¶, hép b¸nh,
kÑo s÷a.....
- §å ch¬i cho cöa hµng ¨n uèng:Bé nÊu ¨n, Trang phôc nhµ
bÕp.
c. TiÕn hµnh:
* Tho¶ thuËn ch¬i: h¸t trß chuyÖn theo chñ ®Ò.
- C« giíi thiÖu gãc ch¬i , néi dung cña tõng gãc ch¬i
+ Gãc ph©n vai: Trß chuyÖn vÒ cöa hµng b¸ch kho¸ gåm cã nh÷ng
ai?. cÇn nh÷ng g×? ph¶i cã th¸i ®é c xö nh thÕ nµo?( C« gîi ý c©u
hái cho trÎ tr¶ lêi)
+ C« nh¾c l¹i: Ngêi b¸n hµng ph¶i chµo kh¸ch mua hµng, ph¶i nãi
®îc tªn hµng vµ gi¸ trÞ dinh dìng cña mÆt hµng ®ã, qu¶ng c¸o c¸c
hµng. Ngêi mua hµng ®i mua ph¶i noÝ ®îc tªn mÆt hµng, hái ngêi b¸n
hµng vÒ c¸c chÊt dinh dìng cã trong mÆt hµng m×nh cÇn mua.
+ Trß ch¬i cöa hµng ¨n uèng, ph¶i biÕt chÕ biÕn ra c¸c mãn ¨n tõ
c¸c thùc phÈm ®îc mua vÒ vµ nãi ®îc c¸c chÊt dinh dìng cña nhãm ®ã
khi kh¸ch hái.
- C« gi¸o dôc th¸i ®é c xö cña c¸c trÎ víi nhau trong khi
ch¬i.
* Qu¸ tr×nh ch¬i:
- Cho trÎ ch¬i: C« cã thÓ nhËp vai ch¬i cïng trÎ, c« quan s¸t
gîi ý trÎ ch¬i.
VD: B¸c ¬i cho t«i mua hép b¸nh bµ bÇu: Ngêi b¸nh hµng nãi vÒ
gi¸ trÞ dinh dìng cña lo¹i b¸nh ®ã cho kh¸ch hµng hiÓu.
- C« t¹o t×nh huèng ®Ó trÎ giao lu gi÷a c¸c nhãm ch¬i.
* KÕt thóc:
- C« ®Õn tõng nhãm nhËn xÐt.
- Cho trÎ tù giíi thiÖu vÒ c¸c s¶n phÈm cña nhãm ch¬i cña
m×nh.
- C« nhËn xÐt tuyªn d¬ng chung
3. Ho¹t ®éng chiÒu:
- Tæ chøc gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ vµo c¸c häat ®éng chiÒu díi
h×nh thøc «n luyÖn c¸c h×nh thøc ®· häc, nh»m gióp trÎ kh¾c s©u ®îc
kiÕn thøc h¬n.
- VD:Khi thùc hiÖn chñ ®Ò “C¸” th× vµo buæi chiÒu c« cho trÎ «n
luyÖn qua trß ch¬i “§è vui” vÒ c¸c lo¹i c¸ sau ®ã c« nãi cho trÎ
biÕt cã rÊt nhiÒu lo¹i c¸c chóng sèng ë kh¾p n¬i nh ao, hå, s«ng,
suèi, Trong thÞt c¸c chøa rÊt nhiÒu ®¹m, canxi lµ nguån thùc phÈm
rÊt tèt cho c¬ thÓ con ngêi, c¸ chÕ biÕn rÊt nhiÒu mãn ¨n, cho trÎ
kÓ c¸c mãn ¨n ®îc chÕ biÕn tõ c¸., vµ gi¸o dôc trÎ n¨ng ¨n thøc ¨n
chÕ biÕn tõ c¸.
4. Tæ chøc c¸c trß ch¬i vÒ gi¸o dôc dinh dìng:
Trong qu¸ tr×nh tæ chøc gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ th«ng qua bé
m«n lµm quen víi m«i trêng xung quanh, ngoµi c¸c h×nh thøc trªn t«i
cßn ¸p dông mét sè trß ch¬i nh»m góp trÎ hiÓu biÕt thªm vÒ dinh
dìng:
VD: Trong tiÕt häc cã chñ ®Ò “Lµm quen víi mét sè lo¹i rau” sau
khi ®· cung cÊp kiÕn thøc t«i ®· sö dông trß ch¬i ®i siªu thÞ ®Ó
trÎ biÕt c¸ch chän rau t¬i, rau s¹ch vµ c¸c chÊt dinh dìng cã trong
c¸c lo¹i rau ®ã.
HoÆc trß ch¬i víi l« t«: Ph©n nhãm c¸c lo¹i thùc phÈm theo c¸c
chÊt dinh dìng vµo c¸c tiÕt häc cã chñ ®Ò c¸c con vËt sèng trong
gia ®×nh.
Ngoµi ra cßn cho trÎ ®îc tr¶i nghiÖm th«ng qua trß ch¬i bÐ tËp
lµm néi trî nh:
cho trÎ xÕp l« t« theo quy tr×nh pha níc cam... lµm b¸nh, pha
s÷a, lµm sinh tè hoa qu¶.....
Khi ¸p dông c¸c trß ch¬i trªn vµo trong c¸c ho¹t ®éng t«i thÊy
trÎ rÊt høng thó vµ ph¸t huy ®îc tÝnh tÝch cùc cña trÎ trong c¸c
ho¹t ®éng ®¹t kÕt qu¶ cao.
Ch¬ng IV
KÕt qu¶ ®¹t ®îc - bµi häc kinh nghiÖm
I. KÕt qu¶ d¹t ®îc
- Qua viÖc ®a néi dung gi¸o dôc dinh dìng trong qu¸ tr×nh híng
dÉn trÎ lµm quen víi m«i trêng xung quanh cña Trêng MÇm non Quang
Trung- ThÞ x· U«ng BÝ nãi chung, ®Æc biÖt trÎ mÉu gi¸o nhì nãi
riªng, c¸c ch¸u ®· hiÓu ®îc gi¸ trÞ dinh dìng cña thùc phÈm, Ých
lîi cña l¬ng thùc qua ®ã trÎ biÕt ¨n uèng ®Çy ®ñ, ¨n hÕt xuÊt vµ
biÕt ¨n uèng v¨n minh hîp vÖ sinh
- Gi¸o dôc dinh dìng qua m«i trêng xung quanh gióp trÎ tiÕp thu
kiÕn thøc vÒ dinh dìng mét c¸ch nhÑ nhµng s©u s¾c, tõ ®ã c¸c ch¸u
®· cã nh÷ng hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ dinh dìng, do ®ã trÎ ®· cã søc
khoÎ tèt h¬n
* KÕt qu¶ kh¶o s¸t cuèi n¨m häc th¸ng 4/2009:
STT
Hä vµ tªn
N¨m sinh
Tªn bè (mÑ)
NghÒ nghiÖp
KªnhA
Kªnh
B
Kªnh C
BÐo ph×
1
Ph¹m Kh¸nh Linh
2004
§oµn HuyÒn
CN
x
2
§ç H¬ng Trang
2004
NguyÔn T©m
CÊp d¬ng
x
3
Vò ngäc HuyÒn
2004
NguyÔn T.Nga
CN
x
4
NguyÔn M¹nh C¬ng
2004
Vò ThÞ M¸i
CN
x
5
NguyÔn Mü H¹nh
2004
TrÇn ThÞ Hêng
Cn
x
6
§oµn Hång Linh
2004
Ph¹m ThÞ H¹nh
Néi Trî
x
7
Ph¹m Ph¬ng Linh
2004
Ph¹m Minh TiÕn
b¸n Hµng
x
9
T« ViÖt Hµ
2004
T« ThÕ Nguyªn
Phãn viªn
x
10
NguyÔn TuyÕt Nhi
2004
Hµ ThÞ Quúnh
Néi Trî
x
11
TrÇn Minh §øc
2004
T« ThÞ Ph¬ng
B¸n hµng
x
12
Vò TÊn §øc
2004
Vò §øc Phó
L§TD
x
13
Ph¹m Ngäc Mai
2004
Ph¹m Ngäc Ninh
NV-BHXH
x
14
T« Ph¬ng Anh
2004
T« V¨n Nguyªn
bu«n b¸n
x
15
Tr¬ng Thuý H»ng
2004
NguyÔn ThÞ Nga
L§TD
x
16
NguyÔn Hoµng Minh
2004
NguyÔn V¨n ChÝnh
Kinh doanh
x
17
NguyÔn H¶i Lam
2004
NguyÔn H¶i
YtÕ
x
18
§Æng ViÖt Hµ
2004
§Æng v¨n L¬ng
KÕ to¸n
x
19
Vò Hång Anh
2004
Vò Hång §¶m
Néi trî
x
20
TrÇn Ngäc Anh
2004
NguyÔn ThÞ Hêng
néi TRî
x
21
NguyÔn Quang Minh
2004
NguyÔn thÞ H»mg
néi Trî
x
22
NguyÔn Mai anh
2004
Hµ ThÞ Mai
thñ Quü
x
23
Lª Quúnh Anh
2004
Ng« Mai Anh
Gi¸o viªn
x
24
NguyÔn Kh¾c §¹t
2004
NguyÔn B¸ L¬ng
Néi trî
x
25
Bïi Thuý HiÒn
2004
NguyÔn ThÞ HuyÒn
Néi Trî
x
26
Vò §øc Th¾ng
2004
TrÇn ThÞ Oanh
kÕ to¸n
x
27
Ph¹m Ngäc Kh¸nh
2004
NguyÔn T Truyªn
c«ng Nh©n
x
28
Ph¹m Hoµng Phóc
2004
Hµ thÞ Vinh
Thu Ng©n
x
29
Ph¹m Quèc Trung
2004
Ph¹m ThÞ Nga
Néi trî
x
30
Lª Minh Trang
2004
TrÇn Linh T©m
Gi¸o viªn
x
31
Lª Ngäc Linh
2004
TrÇn ThÞ Thuý
CN
x
32
NguyÔn B¸ Hoµng
2004
Lª B¸ Hµ
Gi¸o Viªn
x
33
NguyÔn Träng Vò
2004
NguyÔn TPhîng
Néi Trî
x
34
TrÇn NhËt Phóc
2004
TrÇn TMai
CN
x
35
Ph¹m HuyÒn Linh
2004
Ph¹m ThÞ H¬ng
Néi trî
x
36
NguyÔn Kh¸nh Linh
2004
NguyÔnThu H¹nh
cN
x
37
Vò Tó D¬ng
2004
NguyÔnThu HuyÒn
CN
x
38
Lª Thuû D¬ng
2004
Hµ ThÞ HuÖ
CN
x
39
§Æng §øc Huy
2004
NguyÔn ThÞ Lan
CN
x
40
Ph¹m Hµ Ph¬ng
2004
Ph¹m ThÞ Hoa
CN
x
41
NguyÔn Thuý Nga
2004
NguyÔn ThÞ Hoa
CN
x
42
NguyÔn Thanh V©n
2004
NguyÔn ThÞ Dung
CN
x
43
Bïi Linh Anh
2004
NguyÔnThanh TiÕn
Gi¸o viªn
x
44
Hoµng Trung ChiÕn
2004
NguyÔn ThÞ §µo
CN
x
45
NguyÔn Nguyªn Anh
2004
Bïi ThÞ Mai
Gi¸o viªn
x
46
Vò Ngäc Anh
2004
TrÇn ThÞ TiÕn
Kinh doanh
x
47
NguyÔn Thanh Dung
2004
NguyÔn ThÞ Minh
Néi trî
x
48
Bïi ViÖt Cêng
2004
Vò ThÞ Thanh
Néi Trî
x
49
Cao Kh¸nh Linh
2004
Bïi ThÞ Nga
CN
x
50
Bïi Ph¬ng Th¶o
2004
Ph¹m ThÞ Duyªn
Thî may
x
51
Vò ý Nh©n
2004
Vò ThÞ Vinh
GV
x
52
NguyÔn Ngäc Mai
2004
NguyÔn ThÞ HuyÒn
Néi Trî
x
53
TrÇn VÜnh Phong
2004
NguyÔn ThÞ H¹nh
CN
x
54
Lª Thµnh §¹t
2004
TrÇn ThÞ Nhung
CN
x
55
Lª ViÖt §øc
2004
NguyÔn ThÞ Lan
CN
x
56
TrÇn Hång ¸nh
2004
TrÇn ThÞ Hång
b¸n Hµng
x
57
Hµ Quang §¹t
2004
Lª ThÞ Hµ
Kinh doanh
x
58
Ph¹m minh TrÝ
2004
Ph¹m ThÞ T©m
lµm ruéng
x
59
§Ëu Thuú Trang
2004
§Ëu Thi Nga
Kinh doanh
x
60
Ph¹m Minh HuyÒn
2004
Ph¹m thÞ VÜnh
Kinh doanh
x
KÕt qu¶ ®¹t ®îc
Kªnh
Khi cha ®a néi dung gi¸o dôc dinh dìng trong qu¸ tr×nh híng dÉn
trÎ LQMTXQ
Khi ®· ®a néi dung gi¸o dôc dinh dìng trong qu¸ tr×nh híng dÉn
trÎ LQMTXQ
So s¸nh
Sè trÎ
Tû lÖ
Sè trÎ
Tû lÖ
Kªnh A
56/60
93%
60/60
100%
T¨ng 7%
Kªnh B
3/60
5%
0/60
0%
Gi¶m 5%
Kªnh C
0/60
0%
0/60
0%
BÐo ph×
1/60
2%
0/60
0%
Gi¶m 2%
II. Bµi häc kinh nghiÖm:
- Qua thùc tÕ ch¨m sãc vµ gi¶ng d¹y nãi chung vµ ch¨m sãc gi¶ng
d¹y trÎ mÉu gi¸o nhì nãi riªng. th«ng qua viÖc m¹nh d¹n ®a néi dung
gi¸o dôc dinh dìng, trÎ mÉu gi¸o nhì trong qu¸ tr×nh híng dÉn trÎ
lµm quen víi m«i trêng xung quanh t«i ®· rót ra cho m×nh bµi häc
kinh nghiÖm sau:
- Muèn gi¶m ®îc tû lÖ suy dinh dìng th× gi¸o viªn ph¶i lµm ®îc
nh÷ng vÊn ®Ò sau
1. C« gi¸o ph¶i thùc sù say sa yªu nghÒ mÕn trÎ coi m×nh nh ngêi
mÑ hiÒn thø hai cña c¸c con
2.C« gi¸o hiÓu râ ý nghÜa vµ tÇm quan träng cña dinh dìng, liªn
quan ®Õn søc khoÎ bÖnh tËt cña trÎ, tõ ®ã c« x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm
trong c«ng t¸c ch¨m sãc vÒ dinh dìng cho trÎ.
3. C« gi¸o ph¶i gÇn gòi víi trÎ n¾m b¾t ®îc ®Æc ®iÓm t©m sinh lý
cña trÎ, biÕt c¸ch ch¨m sãc cho trÎ biÕng ¨n quan t©m ®Õn nh÷ng trÎ
¨n yÕu, ®éng viªn trÎ ¨n hÕt xuÊt
4. C« gi¸o biÕt nhu cÇu dinh dìng cña trÎ theo tõng ®é tuæi biÕt
khÈu phÇn ¨n nh thÕ nµo lµ ®Çy ®ñ c¸c chÊt dinh dìng vµ hîp lý ®èi
víi mét trÎ, biÕt gi¸ trÞ dinh dìng cña c¸c thùc phÈm th«ng thêng
cña c¸c ®Þa ph¬ng.
5. C« gi¸o biÕt phèi kÕt cïng c« cÊp dìng x©y dùng thùc ®¬n khÈu
phÇn ¨n ®ñ chÊt dinh dìng vµ c©n ®èi gi÷a c¸c chÊt.
6. C« gi¸o biÕt nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm,
biÕt c¸ch chän mua thùc phÈm, b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn thùc phÈm.
7. Thêng xuyªn theo dâi søc khoÎ cña trÎ b»ng biÓu ®å t¨ng
trëng, hiÓu ®îc ý nghÜa môc ®Ých cña viÖc theo dâi søc khoÎ cho trÎ
b»ng biÓu ®å t¨ng trëng.
8. Gi¸o viªn biÕt vËn dông linh ho¹t s¸ng t¹o khi ®a néi dung
gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ mét c¸ch nhÑ nhµng s©u s¾c, lu«n l¾ng
nghe, tù häc tËp båi dìng chuyªn m«n nghiÖp vô, lu«n m¹nh d¹n tham
gia gi¶ng d¹y c¸c chuyªn ®Ò c¸c cÊp ®Ó rót ra kinh nghiÖm cho b¶n
th©n.
9. BiÕt phèi hîp gi÷a gia ®×nh vµ nhµ trêng, theo dâi søc khoÎ
vµ kh¶ n¨ng häc tËp cña trÎ ®Ó cïng nhau gi¸o dôc vµ ch¨m sãc trÎ
theo khoa häc, ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao nhÊt.
10. Kh«ng b»ng lßng víi kÕt ®¹t ®îc ph¶i lu«n phÊn ®Êu v¬n
lªn.
Trªn ®©y lµ nh÷ng kinh nghiÖm cña t«i trong viÖc gi¸o dôc dinh
dìng cho trÎ mÉu gi¸o nhì qua viÖc ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ, rÊt mong
®îc sù quan t©m gãp ý cña Héi ®ång xÐt duyÖt.
PhÇn III
KÕt luËn chung
- Gi¸o dôc dinh dìng lµ vÊn ®Ò quan träng vµ cÊp thiÕt trong qu¸
tr×nh ph¸t triÓn cña trÎ. Khi trÎ hiÓu ®îc tÇm quan träng vµ cÇn
thiÕt cña c¸c chÊt dinh dìng ®èi víi søc khoÎ vµ sù ph¸t triÓn cña
c¬ thÓ th× lóc ®ã trÎ ý thøc ®îc viÖc cung cÊp chÊt dinh dìng cho
c¬ thÓ. trÎ hiÓu ®îc thùc phÈm nµo cã nhiÒu chÊt dinh dìng cÇn
thiÕt cho c¬ thÓ.Tõ ®ã lo¹i trõ ®îc thãi quen lêi ¨n kÐm ¨n. §Ó
gi¸o dôc dinh dìng ®¹t kÕt qu¶ tèt c« cÇn cã sù kiªn tr× liªn tôc,
mäi lóc mäi n¬i vµ lång ghÐp cã s¸ng t¹o vµo c¸c m«n häc nhÊt lµ
m«n m«i trêng xung quanh
- Qua m«n m«i trêng xung quanh sÏ gãp phÇn h×nh thµnh vµ ph¸t
triÓn toµn diÖn vÒ thÓ chÊt còng nh nh©n c¸ch cña trÎ sau nµy, bé
m«n nµy ®· cung cÊp cho trÎ mét sè kiÕn thøc ®¬n gi¶n, nhng v« cïng
quan träng ®èi víi c¶ trÎ em vµ ngêi lín.
- T«i thÊy vÊn ®Ò gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ mÉu gi¸o 4 - 5 tuæi
nãi riªng vµ c¸c løa tuæi kh¸c nãi chung trong nhµ. Nhµ trêng ®· ¸p
dung kiÕn thøc khoa häc trong ch¬ng tr×nh ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ
theo tõng ®é tuæi vµ ®· ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao
- §Ò tµi nµy ®· gióp t«i hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô cña m×nh,
lµ mét gi¸o viªn mÇm non lu«n ph¶i ®Æt nhiÖm vô ch¨m sãc gi¸o dôc
trÎ lªn hµng ®Çu, lu«n coi trÎ nh con vµ trë thµnh ngêi mÑ thø hai
cña trÎ.Gi¸o dôc trÎ thµnh nh÷ng chñ nh©n t¬ng lai cña ®Êt n¬c, cã
nÒn t¶ng v÷ng vµng vÒ tri thøc còng nh søc khoÎ ®Ó bíc vµo t¬ng lai
mét c¸ch tù tin h¬n.
- ViÖc gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ kh«ng chØ lµ nhiÖm vô cña gi¸o
viªn gia ®×nh cña trÎ mµ cßn lµ nhiÖm vô cña toµn x· héi, ®Ó chuÈn
bÞ cho thÕ hÖ míi ph¸t triÓn ®Çy ®ñ søc khoÎ,nh©n c¸ch còng nh tri
thøc. T«i ®· ¸p dông nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc häc ®Ó ch¨m sãc trÎ cã
nh÷ng c¸ch tæ chøc gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ thËt sù bæ Ých ®Ó trÎ
tiÕp thu tèt tõ ®ã ph¸t triÓn tèt gãp phÇn x©y dùng quª h¬ng ®Êt
níc giµu ®Ñp.
Quang Trung, ngµy 18 th¸ng 4 n¨m 2009
Héi ®ång xÐt duyÖt s¸ng kiÕn kinh nghiÖm Ngêi viÕt s¸ng kiÕn
TrÇn ThÞ Kim Cóc
Môc lôc
PhÇn I:
Nh÷ng vÊn ®Ò chung
I. Lý do chän ®Ò tµi
II. Môc ®Ých nghiªn cøu
III:Kh¸ch thÓ nghiªn cøu- ®èi tîng ph¹m vi nghiªn cøu
IV.C¸c gi¶ thiÕt nghiªn cøu
V. NhiÖm vô nghiªn cøu
VI.Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
VII. LÞch sö nghiªn cøu
VIII. kÕ ho¹ch thêi gian thùc hiÖn
PhÇn II
Néi dung nghiªn cøu
Ch¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ dinh dìng vµ vÊn ®Ò gi¸o dôc dinh dìng
- søc khoÎ.
Ch¬ng II.Thùc tr¹ng vµ nguyªn nh©n
Ch¬ngIII. BiÖn ph¸p gi¸o dôc dinh dìng cho trÎ.
Ch¬ngIV. kÕt qu¶ ®¹t ®îc- bµi häc kinh nghiÖm
PhÇn III:
KÕt luËn chung.
PAGE
1
TrÇn ThÞ Kim Cóc Trêng MÇu gi¸o Quang Trung