CHÖÔNG I QUYEÀN SÔÛ HÖÕU TRONG TÖ PHAÙP ......Svlaw.7forum.biz Page 2 Khaùc vôùi tö phaùp quoác teá, luaät daân söï Vieät nam nghieân cöùu 3 noäi dung sau

Svlaw.7forum.biz Page 1

CHÖÔNG I QUYEÀN SÔÛ HÖÕU TRONG TÖ PHAÙP QUOÁC TEÁ

I Khaùi nieäm quyeàn sôû höõu trong tö phaùp quoác teá

Cô sôû phaùp lyù

Phaàn VII boä luaät daân söï 2005

Nghò ñònh 138/ Chính phuû

Nghò quyeát 19/ Quoác hoäi

Quan heä sôû höõu ñöôïc nghieân cöùu trong tö phaùp quoác teá laø quan heä coù yeáu

toá nöôùc ngoaøi. Taïi Vieät nam, yeáu toá nöôùc ngoaøi ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo

ñieàu 758 boä luaät daân söï 2005, bao goàm 3 yeáu toá

Chuû theå coù yeáu toá nöôùc ngoaøi ( ngöôøi nöôùc ngoaøi hay ngöôøi Vieät

nam ñònh cö ôû nöôùc ngoaøi, phaùp nhaân nöôùc ngoaøi, quoác gia khaùc )

Khaùch theå coù yeáu toá nöôùc ngoaøi ( Taøi saûn hay haønh vi lieân quan

naèm ôû nöôùc ngoaøi )

Söï kieän phaùp lyù phaùt sinh hay thay ñoåi coù yeáu toá nöôùc ngoaøi ( söï

kieän laøm phaùt sinh thay ñoåi chaám döùt quan heä xaûy ra ôû nöôùc ngoaøi )

Nguyeân nhaân

Khi vuï vieäc veà sôû höõu coù yeáu toá nöôùc ngoaøi laøm phaùt sinh tình

traïng cô quan tö phaùp cuûa caùc quoác gia lieân quan ñeàu coù thaåm

quyeàn xem xeùt vuï vieäc ñoù. Trong tröôøng hôïp naøy caàn phaûi xaùc ñònh

toøa aùn naøo trong caùc toøa aùn coù lieân quan seõ coù thaåm quyeàn giaûi

quyeát

Khi quan heä sôû höõu coù yeáu toá nöôùc ngoaøi laøm phaùt sinh tình traïng

phaùp luaät cuûa hai hay caùc quoác gia lieân quan ñeàu coù theå ñöôïc aùp

duïng ñeå ñieàu chænh quan heä ñoù xung ñoät phaùp luaät : trong tröôøng

hôïp naøy caàn phaûi xaùc ñònh heä thoáng phaùp luaät naøo trong caùc heä

thoáng phaùp luaät lieân quan seõ ñöôïc aùp duïng

Vaán ñeà coâng nhaän vaø cho thi haønh baûn aùn daân söï cuûa toøa aùn nöôùc

ngoaøi cuûa troïng taøi nöôùc ngoaøi caùc vaán ñeà treân 1 maët ñöôïc ñieàu

chænh bôûi phaùp luaät quoác teá, 1 maët ñöôïc ñieàu chænh bôûi phaùp luaät

quoác gia.

Do ñoù ñoøi hoûi phaûi coù 1 ngaønh luaät ñaëc thuø ñeå ñieàu chænh caùc quan heä

coù yeáu toá nöôùc ngoaøi, bao goàm caû quan heä sôû höõu


Khaùc vôùi tö phaùp quoác teá, luaät daân söï Vieät nam nghieân cöùu 3 noäi dung

sau cuûa quyeàn sôû höõu

noäi dung cuûa quyeàn sôû höõu : chieám höõu, söû duïng, ñònh ñoaït

ñieàu kieän phaùt sinh thay ñoåi chaám döùt quyeàn sôû höõu

caùc hình thöùc sôû höõu

Thaåm quyeàn giaûi quyeát

Thaåm quyeàn chung : ñieàu 410 boä luaät toá tuïng daân söï qui ñònh

Chuù yù Vaán ñeà thaåm quyeàn giaûi quyeát khoâng lieân quan ñeán luaät

noäi dung maø thuoäc phaïm vi qui ñònh cuûa luaät toá tuïng

Thaåm quyeàn rieâng bieät : ñieàu 411 luaät toá tuïng daân söï qui ñònh 2

tröôøng hôïp

Tranh chaáp lieân quan ñeán baát ñoäng saûn treân laõnh thoå Vieät

nam : toøa aùn cuõng nhö phaùp luaät ñöôïc aùp duïng seõ laø Vieät nam

Tranh chaáp phaùt sinh töø hôïp ñoàng vaän chuyeån khoâng hôïp

lyù

Vuï aùn ly hoân vôùi coâng daân Vieät nam vaø coâng daân nöôùc ngoaøi

II Giaæ quyeát xung ñoät phaùp luaät cuûa quyeàn sôû höõu

1 Nguyeân taéc chung trong vieäc giaûi quyeát xung ñoät phaùp luaät cuûa

quyeàn sôû höõu

Nguyeân taéc “ luaät nôi coù taøi saûn “

Maëc duø coøn coù quan ñieåm khaùc nhau nhöng phaùp luaät caùc nöôùc ñeàu

thöøa nhaän aùp duïng nguyeân taéc “ luaät nôi coù taøi saûn “ ñeå giaûi quyeát

xung ñoät phaùp luaät veà quyeàn sôû höõu. Do vaäy nguyeân taéc naøy giöõ vai

troø quan troïng trong vieäc giaûi quyeát xung ñoät phaùp luaät veà quyeàøn sôû

höõu

Vai troø naøy theå hieän ôû caùc khía caïnh sau

Phaùp luaät caùc nöôùc ñeàu qui ñònh luaät nôi coù taøi saûn ñöôïc aùp duïng

nhaèm ñieàu chænh ñieàu kieän phaùt sinh thay ñoåi chaám döùt quyeàn sôû

höõu, noäi dung quyeàn sôû höõu Vieät nam qui ñònh taïi ñieàu 766

khoaûn 1 luaät daân söï 2005

Tröôøng hôïp taøi saûn ñöôïc xaùc laäp hôïp phaùp treân cô sôû phaùp

luaät cuûa 1 nöôùc, sau ñoù ñöôïc dòch chuyeån sang laõnh thoå cuûa

nöôùc khaùc thì quyeàn sôû höõu cuûa chuû sôû höõu ñoái vôùi taøi saûn ñoù


ñöôïc phaùp luaät cuûa nöôùc sôû taïi thöøa nhaän vaø noäi dung cuûa

quyeàn sôû höõu phaûi do phaùp luaät cuûa nöôùc sôû taïi qui ñònh

Luaät nôi coù taøi saûn ñöôïc ña soá caùc nöôùc aùp duïng nhaèm giaûi quyeát

xung ñoät phaùp luaät veà ñònh danh taøi saûn

Trong 1 soá heä thoáng phaùp luaät, luaät aùp duïng vôùi ñoäng saûn seõ

khaùc vôùi luaät aùp duïng cho baát ñoäng saûn. Do vaäy caàn phaûi xaùc

ñònh heä thoáng phaùp luaät ñöôïc söû duïng ñeå ñònh danh

Haàu heát phaùp luaät caùc nöôùc ñeàu döïa vaøo tính chaát coù theå di

dôøi cuûa taøi saûn ñeå ñònh danh laø ñoäng saûn hay baát ñoäng saûn.

Tuy vaäy vaãn coù nhöõng khaùc bieät nhaát ñònh

Ví duï Maùy bay, taøu thuûy coù theå ñöôïc xem laø baát ñoäng

saûn

YÙ cho raèng thuù röøng laø baát ñoäng saûn

Maùy moùc noâng nghieäp coù theå xem laø baát

ñoäng saûn

Vieät nam qui ñònh vieäc ñònh danh taøi saûn taïi ñieàu 766 khoaûn 3

luaät daân söï

Chuù yù Rieâng coäng hoøa Phaùp, luaät toøa aùn seõ ñöôïc aùp

duïng ñeå ñònh danh taøi saûn

2 Caùc tröôøng hôïp ngoaïi leä khoâng aùp duïng nguyeân taéc “ nôi coù taøi saûn

“

Taøi saûn trong lónh vöïc sôû höõu trí tueä : luaät ñöôïc aùp duïng laø luaät ôû

quoác gia nôi caùc ñoái töôïng ñöôïc baûo hoä vì quyeàn sôû höõu trí tueä

mang tính laõnh thoå

Ví duï : Quyeàn taùc giaû, saùng cheá, kieåu daùng, nhaõn hieäu, chæ

daãn ñòa lyù,

Do taøi saûn trí tueä laø taøi saûn voâ hình neân quyeàn sôû höõu trí tueä mang

tính laõnh thoå

Chuù yù

Veà nguyeân taéc, quyeàn taùc giaû seõ töï ñoäng phaùt sinh coøn vieäc

ñaêng kyù baûn quyeàn chæ taïo ñieàu kieän thuaän tieän cho vieäc baûo

veä quyeàn sôû höõu trí tueä khi coù tranh chaáp.

Quyeàn taùc giaû bao goàm quyeàn dòch thuaät, quyeàn sao cheùp,

quyeàn phaân phoái


Quan heä sôû höõu trí tueä raát phöùc taïp, lieân quan ñeán nhieàu lónh

vöïc nhö thöông maïi, daân söï, haønh chính, hình söï,

Quyeàn sôû höõu trong lónh vöïc haøng khoâng daân duïng vaø trong lónh

vöïc haøng haûi, ñaëc bieät taøu bieån vaø maùy bay. Phaùp luaät ñöôïc aùp

duïng laø phaùp luaät cuûa nöôùc maø taøu bieån treo côø, maùy bay mang

quoác tòch ( quoác gia nôi ñaêng kyù taøu bay )

Ví duï : ñieàu 4 luaät haøng khoâng qui ñònh nôi taøu bay mang

quoác tòch

Taøi saûn thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa quoác gia ôû nöôùc ngoaøi vì taøi saûn

cuûa quoác gia ñöôïc höôûng quyeàn mieãn tröø cho neân veà nguyeân taéc,

tranh chaáp lieân quan ñeán quyeàn sôû höõu cuûa quoác gia ñöôïc giaûi

quyeát baèng con ñöôøng ngoaïi giao

Taøi saûn cuûa phaùp nhaân trong tröôøng hôïp phaùp nhaân toå chöùc laïi hoaït

ñoäng hay bò ñình chæ hoaït ñoäng taïi nöôùc ngoaøi ñoái vôùi nhöõng taøi

saûn naøy, luaät ñöôïc aùp duïng laø luaät cuûa quoác gia maø phaùp nhaân

mang quoác tòch

3 Taøi saûn treân ñöôøng vaän chuyeån

Neáu taøi saûn ñang treân ñöôøng vaän chuyeån, töø nôi naøy sang nôi khaùc

treân laõnh thoå cuûa 1 quoác gia luaät nôi coù taøi saûn vaãn ñöôïc aùp duïng

Neáu taøi saûn ñang treân ñöôøng vaän chuyeån, töø nôi naøy sang nôi khaùc

treân laõnh thoå cuûa 2 quoác gia N, M coù chung ñöôøng bieân giôùi luaät

nôi coù taøi saûn vaãn ñöôïc aùp duïng ( do taïi ñieåm naøo phaùp luaät quoác

gia N chaám döùt ñieàu chænh thì phaùp luaät quoác gia M seõ baét ñaàu ñieàu

chænh )

Neáu taøi saûn ñang ñöôïc vaän chuyeån treân vuøng trôøi vuøng bieån quoác

teá, hay quaù caûnh qua quoác gia thöù 3 phöùc taïp do tuøy theo quan

ñieåm moãi nöôùc maø coù theå aùp duïng 1 trong caùc heä thoáng phaùp luaät

sau ( do trong tröôøng hôïp naøy, taøi saûn khoâng coù quan heä gaén boù vôùi

nôi coù taøi saûn )

Phaùp luaät cuûa nöôùc do caùc beân löïa choïn.

Phaùp luaät cuûa nöôùc nôi gôûi taøi saûn ñi

Ví duï Luaät Nga


Phaùp luaät cuûa nôi cuûa nôi taøi saûn ñöôïc chuyeån ñeán

Ví duï khoaûn 2 ñieàu 766 luaät daân söï Vieät nam

Phaùp luaät cuûa nöôùc maø phöông tieän vaän taûi mang quoác tòch

neáu haøng hoùa ñöôïc vaän chuyeån baèng ñöôøng bieån quoác teá hay

ñöôøng haøng khoâng quoác teá

Ví duï Ñieàu 4 luaät haøng khoâng daân duïïng Vieät nam 2006

Phaùp luaät nôi coù taøi saûn

Phaùp luaät cuûa nöôùc nôi coù truï sôû toøa aùn coù thaåm quyeàn giaûi

quyeát tranh chaáp

4 Qui ñònh cuûa phaùp luaät Vieät nam veà quyeàn sôû höõu cuûa ngöôøi nöôùc

ngoaøi, ngöôøi Vieät nam ñònh cö taïi nöôùc ngoaøi


Ñieàu 81 hieán phaùp

Ñieàu 761 khoaûn 2

Ñieàu 766 qui ñònh

Quan heä sôû höõu cuûa ngöôøi nöôùc ngoaøi taïi Vieät nam ñoái vôùi taøi saûn taïi

Vieät nam seõ chòu söï ñieàu chænh cuûa phaùp luaät Vieät nam theo nguyeân taéc

luaät nôi coù taøi saûn

Vieät nam tuy cam keát ñoái xöû nhö coâng daân nhöng trong thöïc teá vaãn coù söï

haïn cheá raát lôùn trong lónh vöïc baát ñoäng saûn ( tuy trong lónh vöïc ñoäng saûn

coù söï khaùc bieät raát nhoû )

4 Quyeàn sôû höõu cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät nam :

Ñöôïc phaùp luaät Vieät nam baûo veä, bao goàm

Bieân phaùp baûo ñaûm voán vaø taøi saûn cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi

Bieân phaùp baûo ñaûm quyeàn sôû höõu trí tueä cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc

ngoaøi

Bieän phaùp baûo ñaûm thöïc hieän quyeàn naêng chuû sôû höõu

Luaät nôi coù taøi saûn seõ ñöôïc aùp duïng

CHÖÔNG 2 HÔÏP ÑOÀNG TRONG TÖ PHAÙP QUOÁC TEÁ

Phaàn 7 boä luaät daân söï


Coâng öôùc Vieân 1980 cuûa LHQ veà buoân baùn haøng hoùa quoác teá ( chöông 4 )

I Hôïp ñoàng trong tö phaùp quoác teá

1 Khaùi nieäm hôïp ñoàng trong tö phaùp quoác teá

Ví duï :

Thöông nhaân A quoác tòch UÙc, coù vaên phoøng ñaïi dieän taïi Vieät nam,

kyù hôïp ñoàng mua 1000 taán söõa nguyeân lieäu cuûa thöông nhaân B

quoác tòch Vieät nam

Neáu A khoâng thöïc hieän nghóa vuï hôïp ñoàng, B quyeát ñònh khôûi kieän

ra toøa aùn Vieät nam Toøa aùn Vieät nam coù thaåm quyeàn ñoái vôùi

tranh chaáp. Cô sôû phaùp lyù laø ñieàu 410 khoaûn 2 ñieåm e luaät toá tuïng

daân söï Vieät nam

Neáu ñieåm e khoâng phuø hôïp, thaåm quyeàn giaûi quyeát tranh chaáp cuûa

toøa aùn Vieät nam coù theå vieän daãn vaøo vieäc aùp duïng ñieåm a, b, d, ñ

khoaûn 2 ñieàu 410 luaät toá tuïng daân söï

Naêng löïc haønh vi daân söï cuûa thöông nhaân A ñöôïc xaùc ñònh theo

khoaûn 1 ñieàu 762 ( do khoâng coù döõ kieän khaúng ñònh vieäc xaùc laäp

hay thöïc hieän toaøn boä giao dòch taïi Vieät nam )

Neáu toøa aùn Vieät nam coù thaåm quyeàn thì heä thoáng phaùp luaät ñöôïc aùp

duïng ñeå xaùc ñònh thôøi ñieåm vaø nôi giao keát hôïp ñoàng laø : Neáu

thöông nhaân UÙc ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng thì phaùp luaät UÙc ñöôïc aùp

duïng. Nhöng neáu thöông nhaân Vieät nam ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng

thì phaùp luaät Vieät nam ñöôïc aùp duïng

Chuù yù Phaùp luaät Vieät nam khoâng qui ñònh nhö theá naøo laø truï sôû

chính

Caùc beân thoûa thuaän choïn luaät cuûa UÙc trong khi toøa aùn Vieät nam

ñöôïc xaùc ñònh coù thaåm quyeàn giaûi quyeát

Luaät thöông maïi 2005 khoâng qui ñònh yeáu toá nöôùc ngoaøi do boä luaät daân söï

2005 ñaõ ñöa ra ñònh nghóa. Taïi Vieät nam, yeáu toá nöôùc ngoaøi ñöôïc xaùc laäp

theo ñieàu 758 boä luaät daân söï 2005, caên cöù vaøo

Quoác tòch cuûa chuû theå

Söï kieän phaùp lyù laøm phaùt sinh, thay ñoåi, chaám döùt quan heä xaûy ra ôû

nöôùc ngoaøi

Taøi saûn lieân quan ñeán quan heä naèm ôû nöôùc ngoaøi


Hôïp ñoàng trong tö phaùp quoác teá laø hôïp ñoàng daân söï coù yeáu toá nöôùc ngoaøi,

coù theå chia ra 3 loaïi

Hôïp ñoàng thöông maïi quoác teá

Ví duï Hôïp ñoàng baûo hieåm, hôïp ñoàng chuyeån giao coâng ngheä,

hôïp ñoàng li xaêng

Hôïp ñoàng daân söï coù yeáu toá nöôùc ngoaøi

Ví duï Hôïp ñoàng mua baùn nhaèm muïc ñích tieâu duøng caù nhaân

Hôïp ñoàng lao ñoäng coù yeáu toá nöôùc ngoaøi

Phaûi phaân loaïi nhaèm xaùc ñònh

Thaåm quyeàn cuûa toøa aùn giaûi quyeát tranh chaáp lieân quan hôïp

ñoàng ( nhöng khoâng xaùc ñònh thaåm quyeàn cuûa troïng taøi do ñoù laø

caùc beân löïa choïn )

Heä thoáng phaùp luaät ñöôïc aùp duïng ñeå giaûi quyeát tranh chaáp phaùt

sinh töø hôïp ñoàng coù yeáu toá nöôùc ngoaøi

Khi nghieân cöùu veà hôïp ñoàng coù yeáu toá nöôùc ngoaøi, tö phaùp quoác teá chæ

taäp trung vaøo 3 vaán ñeà

Thaåm quyeàn cuûa toøa aùn quoác gia ñoái vôùi caùc tranh chaáp phaùt

sinh töø hôïp ñoàng coù yeáu toá nöôùc ngoaøi neáu nguyeân ñôn khôûi

kieän traïi toøa aùn quoác gia xaùc ñònh theo ñieàu 410, 411 boä luaät

toá tuïng daân söï 2004

Heä thoáng phaùp luaät ñöôïc aùp duïng ñeå giaûi quyeát tranh chaáp phaùt

sinh töø hôïp ñoàng coù yeáu toá nöôùc ngoaøi giaûi quyeát xung ñoät

phaùp luaät veà hôïp ñoàng

Coâng nhaän thi haønh baûn aùn, quyeát ñònh cuûa troïng taøi toøa aùn nöôùc

ngoaøi taïi Vieät nam

1.2 Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà hôïp ñoàng

1.2.1 Tö caùch chuû theå cuûa caùc beân kyù keát hôïp ñoàng

Moät trong caùc ñieàu kieän ñeå hôïp ñoàng coù hieäu löïc laø chuû theå giao

keát hôïp ñoàng phaûi hôïp phaùp : chuû theå giao keát hôïp ñoàng phaûi hôïp

phaùp phaûi coù naêng löïc haønh vi daân söï ñaày ñuû. Trong tröôøng hôïp beân

giao keát hôïp ñoàng laø cô quan toå chöùc thì ngöôøi kyù keát hôïp ñoàng


phaûi coù thaåm quyeàn kyù keát theo qui ñònh cuûa phaùp luaät ñöôïc aùp

duïng hay theo

Naêng löïc haønh vi daân söï cuûa caù nhaân giao keát hôïp ñoàng ñöôïc xaùc

ñònh theo phaùp luaät cuûa nöôùc nôi ngöôøi ñoù cö truù hay phaùp luaät

nöôùc nôi ngöôøi ñoù coù quoác tòch tuøy theo quan ñieåm cuûa moãi heä

thoáng phaùp luaät

Ví duï

Anh Myõ aùp duïng luaät nôi cö truù, EU aùp duïng luaät quoác tòch

Luaät Singapore qui ñònh coâng daân coù naêng löïc haønh vi daân söï

phaûi ñuû 21 tuoåi trong khi luaät Vieät nam chæ qui ñònh ñuû 18

tuoåi

Ñieàu 762 luaät daân söï Vieät nam xaùc ñònh naêng löïc haønh vi daân söï

cuûa ngöôøi nöôùc ngoaøi baèng caùch keát hôïp caû 2 yeáu toá luaät quoác tòch

vaø luaät nôi thöïc hieän giao dòch

Chuù yù

Ñoái vôùi ngöôøi khoâng coù quoác tòch hay coù 2 quoác tòch trôû leân,

vieäc xaùc ñònh luaät aùp duïng phaûi caên cöù vaøo qui ñònh taïi ñieàu

760 luaät daân söï 2005 : phaùp luaät nôi cö truù hay nôi coù quan heä

gaên boù veà quyeàn vaø nghóa vuï coâng daân

1.2.2 Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà hình thöùc cuûa hôïp ñoàng

Moät soá quoác gia cho pheùp giao keát hôïp ñoàng mua baùn haøng hoùa

quoác teá döôùi hình thöùc lôøi noùi hay haønh vi

Ví duï Coâng öôùc Vieân 1980 qui ñònh chaáp nhaän hôïp ñoàng mua

baùn haøng hoùa quoác teá döôùi hình thöùc khoâng phaûi baèng vaên

baûn nhöng cuõng cho pheùp caùc quoác gia thaønh vieân baûo löu

ñieàu khoaûn naøy

Tuy vaäy xung ñoät veà hình thöùc trong thöïc teá ñöôïc giaûi quyeát khaù deã

daøng : ña soá quoác gia aùp duïng luaät nôi giao keát hôïp ñoàng ñeå xaùc

ñònh hình thöùc hôïp ñoàng ( do cho raèng khi kyù keát hôïp ñoàng caùc beân

ñeàu phaûi nghieân cöùu phaùp luaät cuûa quoác gia sôû taïi )

Vieät nam qui ñònh taïi ñieàu 770 luaät daân söï 2005 seõ caên cöù

vaøo nôi giao keát hôïp ñoàng : nhöng neáu hình thöùc phuø hôïp vôùi

qui ñònh cuûa phaùp luaät Vieät nam thì vaãn coâng nhaän taïi Vieät


nam + hôïp ñoàng lieân quan ñeán vieäc xaây döïng nhaø cöûa, baát

ñoäng saûn thì seõ aùp duïng luaät Vieät nam

Ñieàu 4 khoaûn 2 luaät haøng khoâng daân duïng 2006 qui ñònh hình

thöùc hôïp ñoàng lieân quan ñeán caùc quyeàn cuûa taøu bay phaûi tuaân

theo qui ñònh cuûa nöôùc nôi giao keát hôïp ñoàng

1.2.3 Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà thôøi ñieåm vaø nôi giao keát hôïp

ñoàng trong tröôøng hôïp giao keát vaéng maët

Caùc hình thöùc giao keát

Tröïc tieáp : thôøi ñieåm beân sau cuøng kyù vaøo hôïp ñoàng.

Gían tieáp :

Ví duï Coâng ty Myõ chaøo haøng “ 300 khaên quaøng baèng tô phuø hôïp

cho caùc baø vôùi giaù USD100, FCA Paris “. Coâng ty Phaùp xaùc nhaän “

300 khaên cho caùc baø. 50 xanh, ñoû vaø luïc ngoïc. 50 caùi vaøng, cam ñoû

huyeát duï, göûi qua haøng khoâng Phaùp vôùi giaù USD100, FCA Paris”

Hôïp ñoàng ñaõ ñöôïc kyù keát chöa ? Do khoâng laøm thay ñoåi

cô baûn noäi dung chaøo haøng neân xaùc nhaän cuûa coâng ty Phaùp coù

theå ñöôïc xem laø xaùc nhaän giao keát hôïp ñoàng ( theo qui ñònh

cuûa coâng öôùc Vieân ), neáu coâng ty Myõ khoâng phaûn ñoái.

Coù 2 quan ñieåm cô baûn trong vieäc xaùc ñònh thôøi ñieåm vaø nôi giao

keát hôïp ñoàng

Thuyeát tieáp thu : thôøi ñieåm giao keát hôïp ñoàng laø thôøi ñieåm

beân chaøo haøng nhaän ñöôïc traû lôøi xaùc nhaän cuûa beân ñöôïc chaøo

haøng. Nôi giao keát hôïp ñoàng laø nôi cö truù cuûa beân chaøo haøng

Chaâu AÂu vaø Vieät nam aùp duïng

Thuyeát toáng phaùt : thôøi ñieåm giao keát hôïp ñoàng laø thôøi ñieåm

beân ñöôïc chaøo haøng gôûi traû lôøi chaáp nhaän kyù hôïp ñoàng cho

beân chaøo haøng. Nôi giao keát hôïp ñoàng laø nôi cö truù cuûa beân

ñöôïc chaøo haøng Heä thoáng Anh Myõ aùp duïng

Caùc quan ñieåm khaùc nhau cuûa caùc nöôùc ñaõ daãn ñeán vaán ñeà xung

ñoät phaùp luaät veà thôøi ñieåm vaø nôi giao keát hôïp ñoàng trong tröôøng

hôïp hôïp ñoàng ñöôïc giao keát vaéng maët. Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà treân,

caùc nöôùc kyù caùc ñieàu öôùc quoác teá, trong ñoù xaùc ñònh nguyeân taéc xaùc

ñònh thôøi ñieåm vaø nôi giao keát hôïp ñoàng trong tröôøng hôïp hôïp ñoàng


ñöôïc giao keát vaéng maët ( ví duï coâng öôùc Vieân aùp duïng quan ñieåm

cuûa thuyeát tieáp thu )

Beân caïnh caùc ñieàu öôùc quoác teá, caùc nöôùc coøn qui ñònh theo phaùp

luaät caùc nöôùc.

Caùc nöôùc theo thuyeát tieáp thu, thôøi ñieåm vaø nôi giao keát hôïp

ñoàng ñöôïc xaùc ñònh theo phaùp luaät cuûa nöôùc nôi cö truù cuûa caù

nhaân hay nôi coù truï sôû chính cuûa phaùp nhaân laø beân ñeà nghò

giao keát hôïp ñoàng

Caùc nöôùc theo thuyeát toáng phaùt, thôøi ñieåm vaø nôi giao keát

hôïp ñoàng ñöôïc xaùc ñònh theo phaùp luaät cuûa nöôùc nôi cö truù

cuûa caù nhaân hay nôi coù truï sôû chính cuûa phaùp nhaân laø beân

ñöôïc ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng

Vieät nam qui ñònh taïi ñieàu 771 boä luaät daân söï :

Khoaûn 1 Yeáu toá nôi cö truù hay nôi coù truï sôû chính

Khoaûn 2 Yeáu toá quoác tòch

1.2.4 Gæai quyeát xung ñoät veà quyeàn vaø nghóa vuï cuûa caùc beân trong hôïp

ñoàng

Nguyeân taéc ñöôïc phaùp luaät Vieät nam vaø haàu heát phaùp luaät treân theá

giôùi thöøa nhaän trong vieäc xaùc ñònh phaùp luaät aùp duïng ñeå ñieàu chænh

quyeàn vaø nghóa vuï caùc beân trong hôïp ñoàng laø aùp duïng phaùp luaät

cuûa nöôùc do caùc beân thoûa thuaän löïa choïn.

Taïi Vieät nam, quyeàn choïn luaät cuûa caùc beân trong quan heä

hôïp ñoàng ñöôïc ghi nhaän taïi ñieàu 759 vaø ñieàu 769 boä luaät daân

söï 2005, ñieàu 5 luaät thöông maïi, ñieàu 3 luaät haøng haûi vaø ñieàu

5 luaät ñaàu tö.

Ñieàu 3 coâng öôùc Roâme 1980 cuõng qui ñònh töông töï, coâng

öôùc Vieân 1980 phaùp luaät quoác teá cuõng nhö phaùp luaät quoác

gia ñeàu qui ñònh töông töï, theå hieän söï toân troïng quyeàn töï do

thoûa thuaän

Ví duï : Coâng ty xuaát nhaäp khaåu Ñaéc laéc baùn 9,000 taán boät myø

ñaõ giaønh quyeàn choïn taøu chuyeân chôû

Ñieàu kieän ñeå luaät do caùc beân löïa choïn coù hieäu löïc

Vieäc choïn luaät khoâng traùi vôùi ñieàu öôùc quoác teá maø quoác gia

cuûa caùc beân laø thaønh vieân


Ví duï Beân caïnh quyeàn töï do choïn luaät, ñieàu 3 coâng öôùc

Roâme 1980 qui ñònh luaät cuûa nôi coù baát ñoäng saûn seõ

ñöôïc aùp duïng ñeå ñieàu chænh quan heä hôïp ñoàng

Vieäc choïn luaät vaø vieäc aùp duïng heä thoáng phaùp luaät ñöôïc choïn

khoâng traùi vôùi heä thoáng phaùp luaät quoác gia cuûa caùc beân. Taïi

Vieät nam noäi dung naøy ñöôïc theå hieän ôû 2 noäi dung cô baûn

Caùc beân chæ coù quyeàn choïn luaät ñeå ñieàu chænh caùc quan

heä maø phaùp luaät Vieät nam cho pheùp choïn luaät

Chuù yù : Hieän nay phaùp luaät Vieät nam khoâng

cho pheùp choïn luaät ñeå ñieàu chænh thôøi ñieåm giao

keát, tö caùch chuû theå, hình thöùc hôïp ñoàng. Nhöng

ñieàu 759 cho pheùp choïn luaät nöôùc ngoaøi, ñieàu 766

cho pheùp xaùc ñònh quan heä quyeàn sôû höõu, ñieàu 5

luaät thöông maïi, ñieàu 3 luaät haøng haûi, ñieàu 5 luaät

ñaàu tö cho lónh vöïc ñaàu tö.

Vieäc aùp duïng hay haäu quaû cuûa vieäc aùp duïng heä thoáng

phaùp luaät ñöôïc choïn khoâng ñöôïc traùi vôùi caùc nguyeân

taéc cô baûn cuûa phaùp luaät Vieät nam seõ bò töø choái aùp

duïng nhaèm baûo löu traät töï coâng coäng

Chuù yù Ñieàu 5 luaät thöông maïi qui ñònh noäi dung

phaùp luaät ñöôïc choïn khoâng ñöôïc traùi vôùi phaùp

luaät Vieät nam. Ñieàu 759 luaät daân söï qui ñònh vieäc

choïn phaùp luaät khoâng ñöôïc traùi vôùi phaùp luaät Vieät

nam

Luaät ñöôïc choïn phaûi laø luaät thöïc chaát coù nghóa laø heä thoáng

phaùp luaät do caùc beân löïa choïn phaûi coù caùc qui phaïm phaùp

luaät thöïc chaát coù theå ñöôïc aùp duïng ñeå giaûi quyeát xung ñoät

giöõa caùc beân

Ví duï Coâng ty chaâu AÂu kyù hôïp ñoàng vôùi coâng ty Vieät

nam , thoûa thuaän duøng luaät chaâu AÂu ñeå giaûi quyeát tranh

chaáp. Thoûa thuaän naøy veà luaät thöïc chaát hay bao goàm caû

luaät thöïc chaát vaø luaät xung ñoät ? Döïa treân baûn chaát

luaät xung ñoät + YÙ chí cuûa caùc beân trong hôïp ñoàng coù

theå ñöa ra keát luaän thoûa thuaän naøy chæ laø thoûa thuaän söû

duïng luaät thöïc chaát


Chuù yù Toøa aùn laø cô quan xeùt xöû nhaân danh nhaø nöôùc

caùc beân khoâng coù quyeàn choïn luaät toá tuïng. Nhöng

tröôøng hôïp giaûi quyeát tranh chaáp baèng troïng taøi, thì caùc

beân coù quyeàn choïn qui taéc toá tuïng ñeå aùp duïng

Vieäc choïn luaät khoâng nhaèm muïc ñích laån traùnh phaùp luaät

Phaûi coù thoûa thuaän cuûa caùc beân veà vieäc choïn luaät vaø thoûa

thuaän ñoù phaûi döïa treân yù chí töï nguyeän cuûa caùc beân

Caùc nguoàn luaät coù theå löïa choïn

Ñieàu öôùc quoác teá ( trong tröôøng hôïp quoác gia cuûa caùc beân chöa

phaûi laø thaønh vieân ) chæ coù giaù trò phaùp lyù töông ñöông taäp

quaùn quoác teá ( vaø noäi dung phaûi chöùa caùc qui phaïm phaùp luaät

thöïc chaát )

Ví duï Coâng öôùc Vieân coù chöùa caùc qui phaïm phaùp luaät

thöïc chaát neân coù theå ñöôïc choïn. Nhöng coâng öôùc Rome

chæ qui ñònh vieäc choïn luaät ( qui phaïm xung ñoät ) neân

khoâng theå ñöôïc choïn

Phaùp luaät quoác gia cuûa beân baùn, beân mua hay beân thöù ba veà

lyù thuyeát seõ döïa treân tính hieäu quaû vaø tính khaùch quan cuûa heä

thoáng phaùp luaät ñoù nhöng trong thöïc teá thì khoâng phaûi vaäy

Taäp quaùn quoác teá

Thôøi ñieåm choïn luaät aùp duïng coù theå laø tröôùc hay sau khi kyù keát hôïp

ñoàng

Chuù yù

Vieäc caùc beân choïn luaät aùp duïng khoâng ñoàng nghóa vôùi vieäc caùc

beân choïn cô quan coù thaåm quyeàn giaûi quyeát tranh chaáp. Vieäc caùc

beân choïn cô quan coù thaåm quyeàn giaûi quyeát tranh chaáp khoâng

ñoàng nghóa vôùi vieäc caùc beân choïn luaät aùp duïng

Nhöng caùc vieäc caùc beân choïn cô quan coù thaåm quyeàn giaûi quyeát tranh

chaáp laïi coù yù nghóa quan troïng ñeán vieäc choïn luaät aùp duïng do toøa aùn seõ

caên cöù vaøo qui phaïm xung ñoät phaùp luaät trong ñieàu öôùc quoác teá maø

quoác gia mình laø thaønh vieân hay qui phaïm xung ñoät phaùp luaät trong

phaùp luaät quoác gia ñeå choïn luaät aùp duïng

Ví duï Neáu caùc beân khoâng thoûa thuaän luaät aùp duïng, chæ choïn

toøa aùn Phaùp seõ choïn luaät aùp duïng döïa treân caùc qui ñònh trong


ñieàu öôùc quoác teá ( caùc hieäp ñònh töông trôï tö phaùp )

hay phaùp luaät quoác gia

Phaùp qui ñònh choïn phaùp luaät cuûa nôi coù moái quan heä gaén

boù nhaát vôùi hôïp ñoàng

Vieät nam qui ñònh choïn phaùp luaät cuûa nôi thöïc hieän hôïp

ñoàng

Trong tröôøng hôïp caùc beân trong hôïp ñoàng khoâng thoûa thuaän choïn

luaät aùp duïng thì phuï thuoäc vaøo quan ñieåm cuûa töøng heä thoáng phaùp

luaät maø luaät ñöôïc aùp duïng coù theå laø

Luaät cuûa nöôùc coù moái quan heä gaén boù nhaát trong hôïp ñoàng

: Lieân minh chaâu AÂu (EU) vaø Anh Myõ aùp duïng nguyeân taéc

naøy ( baát ñoäng saûn )

Luaät nôi thöïc hieän hôïp ñoàng : Vieät nam aùp duïng

Luaät nôi giao keát hôïp ñoàng : Italia,

caàn döïa vaøo toøa aùn coù thaåm quyeàn giaûi quyeát tranh chaáp

Ñieàu öôùc quoác teá ( tröø Nga vaø Haøn quoác khoâng coù qui ñònh choïn

luaät )

Chuù yù

Ñieàu 769 luaät daân söï qui ñònh ngoaïi leä

Hôïp ñoàng coù ñoái töôïng laø baát ñoäng saûn

Hôïp ñoàng ñöôïc giao keát vaø thöïc hieän hoaøn toaøn taïi Vieät

nam

Trong phaùp luaät Vieät nam khoâng coù qui ñònh

Tröôøng hôïp vieäc xaùc ñònh nôi thöïc hieän hôïp ñoàng, chæ coù qui ñònh xaùc

ñònh nôi thöc hieän nghóa vuï chính cuûa hôïp ñoàng

1.2.5 Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà chuyeån dòch quyeàn sôû höõu vaø

chuyeån dòch ruûi ro

A Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà chuyeån dòch quyeàn sôû höõu

Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà chuyeån dòch quyeàn sôû höõu hieän

nay chæ ñöôïc qui ñònh trong phaùp luaät quoác gia khoâng coù ñieàu

öôùc quoác teá hay taäp quaùn quoác teá naøo ñieàu chænh vaán ñeà naøy

B Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà chuyeån dòch ruûi ro


Ñöôïc ñieàu chænh bôûi

Ñieàu öôùc quoác teá : Ví duï ñieàu 67 ( hôïp ñoàng coù vaän chuyeån

ngöôøi vaän chuyeån ñaàu tieân ), 68 ( baùn treân ñöôøng vaän chuyeån

chuyeån ruûi ro khi kyù keát ) , 69 coâng öôùc Vieân 1980 cuûa UN

veà hôïp ñoàng mua baùn haøng hoùa quoác teá

Taäp quaùn quoác teá : Ví duï Incoterm qui ñònh caùc thôøi ñieåm

chuyeån dòch ruûi ro trong caùc ñieàu kieän giao haøng khaùc nhau

laø khaùc nhau

Phaùp luaät quoác gia :

II Quan heä boài thöôøng thieät haïi trong hôïp ñoàng coù yeáu toá nöôùc ngoaøi

1 Khaùi nieäm

Laø quan heä boài thöôøng trong tö phaùp quoác teá laø quan heä boài thöôøng

thieät haïi ngoaøi hôïp ñoàng coù yeáu toá nöôùc ngoaøi ( xaùc ñònh theo ñieàu

758 boä luaät daân söï 2005 )

2 Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà boài thöôøng thieät haïi ngoaøi hôïp

ñoàng

Tuøy theo quan ñieåm caùc nöôùc, coù theå aùp duïng phaùp luaät cuûa nöôùc

Nôi xaûy ra haønh vi gaây thieât haïi : caùc nöôùc EU aùp duïng nguyeân taéc

naøy tröôùc ngaøy 11/1/2009

Nôi phaùt sinh haäu quaû cuûa haønh vi gaây thieät haïi : aùp duïng bôûi

Phaùp, Myõ vaø caùc nöôùc trong EU sau ngaøy 11/1/2009 ( ngaøy luaät

Rome 2 coù hieäu löïc treân toaøn EU )

Keát hôïp ñoàng thôøi caû 2 nguyeân taéc treân ñieàu 773 boä luaät daân söï

vaø ñieàu 4 luaät haøng khoâng daân duïng : toøa aùn coù quyeàn choïn luaät (

caùc beân coù quyeàn choïn hay khoâng thì luaät chöa qui ñònh )

Ngoaïi leä

Tröôøng hôïp thieät haïi xaûy ra ôû vuøng bieån hay vuøng trôøi quoác teá thì

luaät aùp duïng seõ laø luaät cuûa phöông tieän mang quoác tòch

Tröôøng hôïp thieät haïi xaûy ra ngoaøi Vieät nam maø ngöôøi gaây thieät haïi

vaø ngöôøi bò thieät haïi laø ngöôøi Vieät nam thì phaùp luaät aùp duïng seõ laø

phaùp luaät Vieät nam


CHÖÔNG III THÖØA KEÁ TRONG TÖ PHAÙP QUOÁC TEÁ

Phaàn 7 boä luaät daân söï

Caùc hieäp ñònh töông trôï tö phaùp quoác teá

I Khaùi nieäm thöøa keá trong tö phaùp quoác teá

Luaät daân söï nghieân cöùu caùc lyù luaän chung : thöøa keá theo di chuùc, thöøa keá

theo phaùp luaät, haøng thöøa keá, … khaùc vôùi tö phaùp quoác teá

Thöøa keá ñöôïc nghieân cöùu trong tö phaùp quoác teá laø thöøa keá coù yeáu toá nöôùc

ngoaøi. Taïi Vieät nam, yeáu toá nöôùc ngoaøi trong caùc quan heä thöøa keá ñöôïc

xaùc ñònh theo ñieàu 758 boä luaät daân söï, bao goàm 3 yeáu toá

Chuû theå

Caên cöù xaùc laäp phaùt sinh, thay ñoåi, chaám döùt quan heä xaûy ra ôû nöôùc

ngoaøi

Ví duï Ngöôøi Vieät nam ra nöôùc ngoaøi laøm vieäc, laäp di chuùc ñeå

laïi taøi saûn ôû nöôùc ngoaøi cho ngöôøi thaân ôû Vieät nam. Phaùp luaät

nöôùc ngoaøi qui ñònh raát khaùc nhau veà hình thöùc cuûa di chuùc

neân phaùt sinh xung ñoät phaùp luaät

Taøi saûn lieân quan ñeán quan heä naèm ôû nöôùc ngoaøi

Ví duï Ngöôøi Vieät nam hôïp taùc lao ñoäng vaø coù taøi saûn ôû Nga,

neáu khoâng ñeå laïi di chuùc thì ngöôøi thöøa höôûng ôû Vieät nam seõ

döïa vaøo luaät naøo ?

Phaùp luaät Vieät nam seõ ñöôïc aùp duïng ñeå xaùc ñònh naêng löïc

laäp di chuùc. Neáu coâng daân ñoù coù 2 quoác tòch, thì do Vieät nam

chæ xem ñoù laø ngöôøi Vieät nam ñònh cö ôû nöôùc ngoaøi neân phaùp

luaät Vieät nam vaãn ñöôïc aùp duïng

Hình thöùc di chuùc ñöôïc xaùc ñònh theo phaùp luaät Vieät nam

hoaëc phaùp luaät Nga

Khi nghieân cöùu quan heä thöøa keá coù yeáu toá nöôùc ngoaøi, tö phaùp quoác teá

taäp trung vaøo 3 vaán ñeà cô baûn

Xaùc ñònh thaåm quyeàn cuûa toøa aùn quoác gia ñoái vôùi caùc vuï vieäc coù

yeáu toá nöôùc ngoaøi

Taïi Vieät nam thaåm quyeàn cuûa toøa aùn quoác gia ñoái vôùi caùc vuï

vieäc coù yeáu toá nöôùc ngoaøi ñöôïc xaùc ñònh theo ñieàu 410 (


thaåm quyeàn chung ) vaø ñieàu 411 ( thaåm quyeàn rieâng ) cuûa

luaät toá tuïng daân söï

Xaùc ñònh heä thoáng phaùp luaät caàn ñöôïc aùp duïng nhaèm giaûi quyeát caùc

vuï vieäc thöøa keá coù yeáu toá nöôùc ngoaøi

Coâng nhaän vaø thi haønh baûn aùn quyeát ñònh cuûa toøa aùn nöôùc ngoaøi veà

caùc vuï vieäc thöøa keá coù yeáu toá nöôùc ngoaøi ( khoâng bao goàm quyeát

ñònh cuûa troïng taøi do troïng taøi thöôøng khoâng coù thaåm quyeàn giaûi

quyeát caùc vuï vieäc thöøa keá, daân söï. Ngoaïi leä laø troïng taøi Myõ coù thaåm

quyeàn giaûi quyeát caùc vuï vieäc hoân nhaân gia ñình )

II Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà thöøa keá theo caùc ñieàu öôùc quoác teá

maø Vieät nam laø thaønh vieân vaø phaùp luaät Vieät nam

1 Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà thöøa keá theo caùc hieäp ñònh töông

trôï tö phaùp

Vieäc gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà thöøa keá theo caùc hieäp ñònh

töông trôï tö phaùp ñeàu thöøa nhaän nguyeân taéc chung : coâng daân cuûa

nöôùc kyù keát naøy ñöôïc höôûng taøi saûn vaø caùc quyeàn khaùc treân laõnh

thoå cuûa nöôùc kyù keát kia theo cheá ñoä thöøa keá theo di chuùc vaø theo

cheá ñoä thöøa keá theo phaùp luaät . Coâng daân cuûa beân kyù keát naøy coù

quyeàn laäp di chuùc ñeå ñònh ñoaït taøi saûn cuûa mình coù treân laõnh thoå

cuûa beân kyù keát kia.

Quan ñieåm naøy döïa treân 2 nguyeân taéc cô baûn

Töï do di chuùc

Baûo veä quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa caùc thaønh vieân trong gia

ñình, ñaëc bieät laø phuï nöõ vaø treû em

1.1 Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà thöøa keá theo di chuùc

Naêng löïc laäp thay ñoåi huûy boû di chuùc

Vieäc xaùc ñònh naêng löïc laäp thay ñoåi huûy boû di chuùc ñöôïc xaùc ñònh

theo phaùp luaät cuûa beân kyù keát maø ngöôøi ñeå laïi di chuùc laø coâng daân

vaøo thôøi ñieåm laäp hay huûy boû di chuùc

Hình thöùc cuûa di chuùc

Do phaùp luaät cuûa beân kyù keát maø ngöôøi laäp di chuùc laø coâng daân vaøo

thôøi ñieåm laäp di chuùc hay vaøo thôøi ñieåm ngöôøi ñoù cheát qui ñònh.

Tuy nhieân di chuùc cuõng xem laø hôïp leä neáu ñaùp öùng yeâu caàu cuûa


phaùp luaät cuûa beân kyù keát nôi laäp di chuùc. Vaø nguyeân taéc xaùc ñònh

luaät treân cuõng ñöôïc aùp duïng trong tröôøng hôïp huûy boû di chuùc

linh hoaït

1.2 Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà thöøa keá theo phaùp luaät

Ñoái vôùi ñoäng saûn, phaùp luaät cuûa beân kyù keát maø ngöôøi ñeå laïi di saûn

thöøa keá laø coâng daân vaøo thôøi ñieåm cheát seõ ñöôïc aùp duïng ñeå giaûi

quyeát. Ñoái vôùi baát ñoäng saûn, phaùp luaät cuûa beân kyù keát nôi coù baát

ñoäng saûn seõ ñöôïc aùp duïng ñeå giaûi quyeát

Ví duï Ngöôøi hôïp taùc lao ñoäng taïi Nga, cheát khoâng ñeå laïi di

chuùc heä thoáng phaùp luaät di saûn seõ ñöôïc giaûi quyeát theo sau

Baát ñoäng saûn ôû Vieät nam Phaùp luaät Vieät nam

Baát ñoäng saûn ôû Nga Phaùp luaät Nga

Ñoäng saûn Phaùp luaät Vieät nam

Vieäc phaân chia ( ñònh danh ) ñoäng saûn, baát ñoäng saûn phaûi caên cöù

vaøo phaùp luaät cuûa beân kyù keát nôi coù taøi saûn ñieàu chænh

Theo qui ñònh cuûa caùc hieäp ñònh töông trôï tö phaùp, di saûn thöøa keá laø

ñoäng saûn seõ thuoäc thaåm quyeàn giaûi quyeát cuûa cô quan tö phaùp cuûa

beân kyù keát maø ngöôøi ñeå laïi di saûn laø coâng daân. Ñoái vôùi baát ñoäng

saûn seõ thuoäc thaåm quyeàn giaûi quyeát cuûa cô quan tö phaùp cuûa beân kyù

keát cuûa nôi coù baát ñoäng saûn cho pheùp toøa aùn coù thaåm quyeàn söû

duïng phaùp luaät cuûa chính nöôùc mình

2 Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà thöøa keá theo phaùp luaät Vieät nam

2.1 Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà di chuùc

Thöøa keá theo di chuùc ñöôïc qui ñònh taïi ñieàu 768 boä luaät daân söï

2005 : naêng löïc laäp, thay ñoåi huûy boû di chuùc phaûi theo phaùp luaät

cuûa nöôùc maø ngöôøi laäp di chuùc laø coâng daân

Hình thöùc cuûa di chuùc phaûi tuaân theo phaùp luaät cuûa nöôùc nôi laäp di

chuùc. Tuy nhieân nghò ñònh 138 CP qui ñònh neáu di chuùc cuûa coâng

daân Vieät nam ñöôïc laäp ôû nöôùc ngoaøi maø ñaùp öùng caùc yeâu caàu cuûa

phaùp luaät Vieät nam thì hình thöùc cuûa di chuùc ñoù cuõng ñöôïc coâng

nhaän ôû Vieät nam


2.2 Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà thöøa keá theo phaùp luaät

Hieän nay, phaùp luaät caùc nöôùc coù 2 quan ñieåm

Quan heä thöøa keá thuoäc veà quan heä nhaân thaân ( quan ñieåm 1 cheá

ñònh thöøa keá thuaät ngöõ khoâng chính xaùc, chæ söû duïng theo thoùi

quen ) : khoâng phaân chia ñoäng saûn hay baát ñoäng saûn, chæ aùp

duïng luaät nhaân thaân cuûa ngöôøi ñeå laïi di saûn ñeå ñieàu chænh

Quan heä thöøa keá thuoäc veà quan heä taøi saûn ( quan ñieåm 2 cheá

ñònh thöøa keá ): phaân chia di saûn ra ñoäng saûn vaø baát ñoäng saûn

aùp duïng phaùp luaät nôi coù taøi saûn cho baát ñoäng saûn, aùp duïng phaùp

luaät nhaân thaân cho ñoäng saûn : Vieät nam aùp duïng

Vieäc gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät veà thöøa keá theo phaùp luaät ôû Vieät

nam ñöôïc qui ñònh taïi ñieàu 767 boä luaät daân söï 2005 : aùp duïng quan

ñieåm 2 cheá ñònh thöøa keá

Ñoäng saûn : aùp duïng phaùp luaät cuûa nöôùc maø ngöôøi laäp di chuùc

laø coâng daân

Baát ñoäng saûn : aùp duïng phaùp luaät cuûa nöôùc nôi coù taøi saûn

3 Gæai quyeát vaán ñeà di saûn khoâng ngöôøi thöøa keá

3.1 Gæai quyeát vaán ñeà di saûn khoâng ngöôøi thöøa keá theo phaùp luaät caùc

nöôùc

Tö caùch höôûng thöøa keá

Khi ngöôøi cheát khoâng ñeå laïi di chuùc hay di chuùc voâ hieäu : khoâng coù

ngöôøi thöøa keá hay ngöôøi thöøa keá töø choái nhaän di chuùc taøi saûn seõ

thuoäc veà nhaø nöôùc

Phaùp luaät caùc nöôùc ñeàu qui ñònh di saûn khoâng ngöôøi thöøa keá thuoäc

veà nhaø nöôùc, tuy nhieân phaùp luaät caùc nöôùc qui ñònh khaùc nhau veà tö

caùch höôûng di saûn khoâng ngöôøi thöøa keá cuûa nhaø nöôùc.

Phaùp luaät cuûa haàu heát caùc nöôùc EU qui ñònh nhaø nöôùc höôûng

di saûn khoâng ngöôøi thöøa keá vôùi tö caùch daân söï phaûi thöïc

hieän nghóa vuï cuûa ngöôøi cheát tröôùc khi ñöôïc höôûng taøi saûn

Phaùp luaät Hoa kyø, Phaùp qui ñònh nhaø nöôùc höôûng di saûn

khoâng ngöôøi thöøa keá vôùi tö caùch chieám höõu taøi saûn voâ chuû


khoâng phaûi thöïc hieän nghóa vuï cuûa ngöôøi cheát maø chæ ñôn

thuaàn chieám höõu taøi saûn

Quan ñieåm khaùc nhau giöõa caùc nöôùc ñaõ daãn ñeán vieäc giaûi quyeát di

saûn khoâng ngöôøi thöøa keá coù yeáu toá nöôùc ngoaøi taïi caùc nöôùc laø khaùc

nhau.

Caùc nöôùc theo quan ñieåm nhaø nöôùc höôûng di saûn khoâng

ngöôøi thöøa keá vôùi tö caùch thöøa keá daân söï thì di saûn ñöôïc chia

thaønh ñoäng saûn vaø baát ñoäng saûn :

Ñoäng saûn thuoäc veà nhaø nöôùc maø ngöôøi ñeå laïi di saûn coù

quoác tòch hay cö truù tuøy theo quan ñieåm cuûa moãi heä

thoáng phaùp luaät.

Baát ñoäng saûn thuoäc veà nhaø nöôùc nôi coù baát ñoäng saûn

ñoù.

Vôùi quan ñieåm nhaø nöôùc höôûng di saûn khoâng ngöôøi thöøa keá

vôùi tö caùch chieám höõu taøi saûn voâ chuû thì taøi saûn naèm taïi quoác

gia naøo seõ thuoäc veà nhaø nöôùc nôi coù di saûn ñoù maø khoâng

phaân chia di saûn ra ñoäng saûn vaø baát ñoäng saûn.

khoâng söû duïng qui phaïm phaùp luaät xung ñoät ñeå giaûi quyeát maø

chæ söû duïng qui phaïm thöïc chaát nhaèm chæ ñònh tröïc tieáp chuû sôû höõu

cuûa di saûn khoâng ngöôøi thöøa keá

3.2 Gæai quyeát di saûn khoâng ngöôøi thöøa keá theo ñieàu öôùc quoác teá maø

Vieät nam kyù keát

Nguyeân taéc ñöôïc thoáng nhaát ghi nhaän laø

Ñoái vôùi ñoäng saûn ; thuoâc veà nhaø nöôùc cuûa beân kyù keát maø

ngöôøi ñeå laïi di saûn laø coâng daân

Ñoái vôùi baát ñoäng saûn : thuoäc veà nhaø nöôùc cuûa beân kyù keát nôi

coù baát ñoäng saûn ñoù

Vieäc phaân chia taøi saûn ra ñoäng saûn vaø baát ñoäng saûn trong tröôøng

hôïp naøy phaûi tuaân theo phaùp luaät cuûa nöôùc nôi coù taøi saûn

3.3 Gæai quyeát di saûn khoâng ngöôøi thöøa keá theo phaùp luaät Vieät nam

Ñieàu 767 boä luaät daân söï, theo ñoù

Baát ñoäng saûn thuoäc veà nhaø nöôùc nôi coù baát ñoäng saûn


Ñoäng saûn thuoäc veà nhaø nöôùc maø ngöôøi ñeå laïi di saûn coù quoác tòch

tröôùc khi cheát

Vieäc phaân chia taøi saûn ra ñoäng saûn vaø baát ñoäng saûn trong tröôøng hôïp

naøy phaûi tuaân theo phaùp luaät cuûa nöôùc nôi coù taøi saûn

Ñieàu 644 qui ñònh vieäc höôûng di saûn khoâng ngöôøi thöøa keá cuûa nhaø

nöôùc theo tö caùch daân söï

CHÖÔNG IV HOÂN NHAÂN GIA ÑÌNH

Vaên baûn tham khaûo

Nghò ñònh 68/ CP ngaøy 10/7/2002

Nghò ñònh 69/ CP ngaøy 21/7/2006

Nghò ñònh 138 / CP

Luaät daân söï, toá tuïng daân söï

Töï nghieân cöùu

Quyeàn nhaân thaân

Nhaän nuoâi con nuoâi

I Khaùi nieäm hoân nhaân gia ñình coù yeáu toá nöôùc ngoaøi


Khoaûn 14 ñieàu 8 luaät hoân nhaân gia ñình

Khoaûn 4 ñieàu 10 luaät hoân nhaân gia ñình

Ñieàu 758 boä luaät daân söï

Ñieàu 5 nghò ñònh 138 CP

Hoân nhaân gia ñình

Khoâng cho pheùp ly hoân, quyeàn vaø nghóa vuï

Qui phaïm phaùp luaät xaùc ñònh

Qui phaïm phaïm vi

Qui phaïm heä thuoäc

II Gæai quyeát xung ñoät veà keát hoân

A Ñieàu kieän keát hoân



Ñieàu 9 luaät hoân nhaân gia ñình qui ñònh veà ñieàu kieän keát hoân, ñieàu

10 luaät hoân nhaân gia ñình qui ñònh veà caùc ñieàu kieän caám keát hoân

Ñoä tuoåi keát hoân taïi Vieät nam

Nam 20 tuoåi ( 19 tuoåi + 1 ngaøy )

Nöõ 18 tuoåi ( 18 tuoåi + 1 ngaøy )

Caùc nöôùc treân theá giôùi qui ñònh raát khaùc nhau veà ñoä tuoåi keát hoân :

Trung quoác ( Nam 22 tuoåi, nöõ 20 tuoåi ) Myõ ( nam 14 tuoåi, nöõ 12 tuoåi

) Anh ( nam 14 tuoåi, nöõ 14 tuoåi ) Phaùp ( nam 18 tuoåi, nöõ 16 tuoåi )

Xung ñoät phaùp luaät veà ñieàu kieän keát hoân

Ñieàu 103 luaät hoân nhaân gia ñình giaûi quyeát xung ñoät veà ñieàu kieän

keát hoân

Vieäc keát hoân giöõa coâng daân Vieät nam vôùi ngöôøi nöôùc ngoaøi

phaûi tuaân theo phaùp luaät cuûa nöôùc mình mang quoác tòch veà

ñieàu kieän keát hoân

Neáu ñaêng kyù keát hoân taïi Vieät nam thì phaûi tuaân theo ñieàu

kieän keát hoân cuûa phaùp luaät Vieät nam

Neáu vieäc keát hoân coù yeáu toá nöôùc ngoaøi thì phaûi tuaân thuû phaùp

luaät cuûa nöôùc maø mình mang quoác tòch cuõng nhö phaùp luaät nôi tieán

haønh ñaêng kyù keát hoân

Ví duï

Nam Vieät nam 22 tuoåi thì ñuû ñieàu kieän keát hoân taïi Vieät nam

laãn Trung quoác

Nöõ Vieät nam 18 tuoåi neáu keát hoân taïi Trung quoác thì khoâng ñuû

ñieàu kieän do phaûi tuaân thuû qui ñònh cuûa phaùp luaät Trung quoác

veà ñoä tuoåi

Sôû tö phaùp seõ chöùng nhaän vieäc ñaêng kyù keát hoân coù yeáu toá nöôùc ngoaøi


Phaùp luaät Vieät nam

Ñieàu 103 luaät hoân nhaân gia ñình

Ñieàu 10 nghò ñònh 68 10/72002

Ñieàu öôùc quoác teá

Ñieàu 24 cuûa hieäp ñònh töông trôï tö phaùp Vieät nam – Nga


Vieät nam + Vieät

nam

Vieät nam +

Nöôùc ngoaøi

Nöôùc ngoaøi +

Nöôùc ngoaøi

Cô quan coù thaåm

quyeàn ôû Vieät

nam

UBND caáp tænh

Phaùp luaät Vieät

nam

UBND caáp tænh

Ngöôøi Vieät nam

tuaân theo luaät

Vieät nam

Ngöôøi nöôùc

ngoaøi phaûi tuaân

thuû luaät Vieät

nam + luaät nöôùc

ngoaøi

UBND caáp tænh

Ngöôøi nöôùc


thuû luaät Vieät


ngoaøi

Cô quan ngoaïi

giao Vieät nam ôû

nöôùc ngoaøi

Chæ tuaân theo

phaùp luaät cuûa

Vieät nam


tuaân theo luaät

Vieät nam

Ngöôøi nöôùc


thuû luaät Vieät


ngoaøi

Khoâng ñieàu

chænh


quyeàn ôû nöôùc

ngoaøi

Phaùp luaät Vieät

nam

Phaùp luaät nöôùc

ngoaøi ( Neáu

coâng daân Anh

Myõ thì khoâng

phaûi tuaân thuû

luaät Anh Myõ do

caên cöù vaøo nôi

cö truù )


tuaân theo luaät

Vieät nam + luaät

nöôùc ngoaøi

Ngöôøi nöôùc


thuû luaät nöôùc

ngoaøi

Ngöôøi nöôùc



ngoaøi

Cô quan ngoaïi

giao nöôùc ngoaøi

ô Vieät nam

Khoâng ñieàu

chænh


tuaân theo luaät

Vieät nam + luaät

nöôùc ngoaøi

Ngöôøi nöôùc


Ngöôøi nöôùc



ngoaøi



ngoaøi

Ngöôøi ña quoác tòch döïa vaøo khoaûn 2 ñieàu 760 boä luaät daân söï ñeå

xaùc ñònh luaät phaûi tuaân thuû

ÔÛ vuøng saâu vuøng xa khu vöïc bieân giôùi, UBND caáp xaõ seõ coù thaåm

quyeàn cho pheùp keát hoân do ñieàu kieän ñöôøng saù xa xoâi, giao thoâng

B Hình thöùc keát hoân

Phaûi tuaân theo phaùp luaät cuûa nôi tieán haønh ñaêng kyù keát hoân


Ñieàu öôùc quoác teá :

Ñieàu 24 khoaûn 2 hieäp ñònh töông trôï tö phaùp Vieät nam – Nga

Phaùp luaät Vieät nam :

Ñieàu 11 nghò ñònh 68 /CP ñieàu 17, 19 qui ñònh veà thôøi gian

Chuù yù

Ñieàu 20 nghò ñònh 68 /CP cho pheùp thöøa nhaän hoân nhaân ñöôïc tieán

haønh hôïp phaùp ôû nöôùc ngoaøi nhöng chöa tuaân thuû hình thöùc keát hoân

cuûa phaùp luaät Vieät nam

Tröôøng hôïp khoâng tuaân thuû ñieàu kieän keát hoân cuûa phaùp luaät Vieät

nam ( ña theâ ) thì neân caân nhaéc vieäc chaáp nhaän tuøy theo muïc ñích cuï

theå ( baûo löu traät töï coâng coäng haïn cheá )

Neáu nhaèm muïc ñích ly dò thì neân chaáp nhaän nhaèm baûo veä

quyeàn vaø lôïi ích cho phuï nöõ, treû em ( caáp döôõng ) theå hieän

giaùn tieáp ôû ñieàu 20 nghò ñònh 68 / CP

Neáu chæ nhaèm ñöôïc xaõ hoäi thöøa nhaän vieäc keát hoân ña theâ thì

khoâng neân chaáp nhaän

Neáu vi phaïm ñieàu kieän keát hoân ( ñieàu 9 ) nhöng vaøo thôøi ñieåm yeâu

caàu ñaõ khaéc phuïc ñöôïc thì coù theå ñöôïc xem xeùt chaáp nhaän ñieàu 20

nghò ñònh 68 / CP

Nhöng neáu vi phaïm ñieàu kieän caám keát hoân ( ñieàu 10 ) thì khoâng bao

giôø ñöôïc xem xeùt

Neáu bò töø choái cho pheùp keát hoân thì coù theå tieán haønh khieáu naïi theo thuû

tuïc toá tuïng haønh chính


C Ly hoân

Cô quan coù thaåm quyeàn

Chæ coù toøa aùn coù thaåm quyeàn giaûi quyeát ly hoân


Ñieàu 8 khoaûn 8 luaät hoân nhaân gia ñình

Vieät nam + Vieät

nam

Vieät nam +

Nöôùc ngoaøi

Nöôùc ngoaøi +

Nöôùc ngoaøi


quyeàn ôû Vieät

nam

Toøa aùn nhaân daân

tænh

Cô quan ngoaïi

giao Vieät nam ôû

nöôùc ngoaøi


quyeàn ôû nöôùc

ngoaøi

Cô quan ngoaïi

giao nöôùc ngoaøi

ô Vieät nam

Chuù yù

Ñieàu 33 toá tuïng daân söï cho pheùp toøa aùn huyeän coù thaåm quyeàn, trong

khi ñoù khoaûn 3 ñieàu 102 luaät hoân nhaân gia ñình chæ cho pheùp toøa aùn

tænh söï khaùc bieät

Phaùp luaät Vieät nam khoâng cho pheùp uûy quyeàn ñeå ñaêng kyù keát hoân hay

ly hoân nhöng trong thöïc tieãn vaãn cho pheùp uûy quyeàn ñeå tieán haønh ly

hoân nhaèm baûo veä toát hôn quyeàn lôïi cuûa coâng daân Vieät nam

Coâng nhaän ly hoân ôû nöôùc ngoaøi : khoaûn 2 ñieàu 20 qui ñònh

Gæai quyeát xung ñoät phaùp luaät trong ly hoân : tham khaûo ñeà cöông

CHÖÔNG I QUYEÀN SÔÛ HÖÕU TRONG TÖ PHAÙP ......Svlaw.7forum.biz Page 2 Khaùc vôùi tö phaùp quoác teá, luaät daân söï Vieät nam nghieân cöùu 3 noäi dung sau

Documents