Page 1
ยทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลง
สภาพภมอากาศของเมองเชยงราย(Chiang Rai City Climate Resilience Strategy)
จดทำ�โดย : โครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Asian Cities Climate Change Resilience Network - ACCCRN)
Front-Back Cover [Chiang Rai].indd 1 9/12/2556 5:46:49
Page 2
ยทธศ�สตรก�รรบมอกบก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศของเมองเชยงร�ย
(Chiang Rai City Climate Resilience Strategy)
ภ�ยãตâครงก�รเครอข�ยเมองãนเอเชยเพอรบมอกบก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ
(Asian Cities Climate Change Resilience Network – ACCCRN)
พÄศ¨ก�ยน 2556
AW [Chiang Rai].indd 1 9/12/2556 5:42:52
Page 3
คำ�ปร�รภ โครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Asian CitiesClimate Change Resilience Network – ACCCRN) เปนโครงการทสงเสรมใหเมองมศกยภาพและความพรอมในการรบมอกบผลกระทบทอาจเกดขนจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยเทศบาลนครเชยงรายเปนผประสานงานหลกในการปฏบตงานรวมกนกบภาคเครอขาย ทมาจากหนวยงานทกภาคสวนของเมองเชยงราย เพอพฒนายทธศาสตรและมาตรการตางๆ ในการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ปจจบนโครงการ ACCCRN อยระหวางดำาเนนงานในระยะท 3สำาหรบเมองเชยงรายเทศบาลนครเชยงรายรวมกบคณะทำางานทเปนภาคเครอขายไดจดทำายทธศาสตรการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงราย และพฒนาไปสการดำาเนนโครงการนำารอง ไดแก “โครงการพฒนาพนทเขตเมองเพอรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเมองเชยงรายป2554”และ“โครงการฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชนพนทแมกกนอยป2555”เกดผลสำาเรจทำาใหเมองเชยงรายมความตระหนกถงการฟนฟระบบนเวศ พฒนาเพมพนทสเขยวใหอดมสมบรณ และพฒนาแหลงนำาใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมพรอมสรางการมสวนรวมในการทำางานของประชาชนและภาคเครอขายคณะทำางานทำาใหเทศบาลนครเชยงรายในฐานะหนวยงานประสานงานหลกไดรบรางวลพระปกเกลาประจำาป2555และ2556จากสถาบนพระปกเกลาดานการเสรมสรางเครอขายภาครฐเอกชนและประชาสงคมอนถอเปนความภาคภมใจยงของเมองเชยงราย ความรวมมอรวมใจของคณะทำางานทไดรวมกนปฏบตงานมาตงแตเรมตนโครงการจนถงปจจบนนนสงผลใหการดำาเนนงานมความชดเจนและเปนรปธรรมมากขนตามลำาดบและหวงเปนอยางยงวาจะสามารถสรางเครอขายในการปฏบตงานใหเพมมากขนและเปนตวอยางทดใหกบเมองอนสามารถนำาไปปรบใชตามความเหมาะสมของแตละบรบทพนทเพอสรางความตระหนกกบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและสามารถรบมอไดอยางยงยนและมประสทธภาพตอไป
นางสรนตอองฬะปลดเทศบาลนครเชยงราย
ประธานคณะทำางานโครงการACCCRN-เชยงราย
AW [Chiang Rai].indd 2 9/12/2556 5:42:52
Page 4
ส�รบ�ญหนา
4
7
9
15
19
21
31
33
เรอง
บทสรปสำาหรบผบรหาร
บทท1บทนำา
บทท2ขอมลพนฐานเมองเชยงราย1.สถานการณระดบภมภาค:ภาคเหนอตอนบน22.สถานการณระดบจงหวดเชยงราย3.สถานการณเมองเชยงราย
บทท3การเปลยนแปลงสความเปนเมองของเมองเชยงราย
บทท4การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
บทท5ความเปราะบางของเมองเชยงรายตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
บทท6กรอบการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
บทท7ยทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงราย
AW [Chiang Rai].indd 3 9/12/2556 5:42:52
Page 5
4 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
บทสรปสำ�หรบผบรห�ร โครงการ“เครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ”หรอAsianCitiesClimateChangeResilienceNetwork-ACCCRNไดรบการสนบสนนจากมลนธรอคกเฟลเลอร (The Rockefeller Foundation)ดำาเนนการใน4ประเทศคอ ไทย เวยดนามอนโดนเซยและอนเดย โดยมเมองนำารองทรวมโครงการจำานวน10เมองสวนของประเทศไทยม2เมองหลกทเขารวมโครงการคอเมองเชยงรายและเมองหาดใหญและมมลนธสถาบนสงแวดลอมไทยเปนผรบผดชอบในการดำาเนนโครงการฯซงมวตถประสงคเพอเสรมสรางศกยภาพและความพรอมของเมองในการเตรยมรบมอกบผลกระทบหรอความเสยงทอาจเกดขนจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโดยประสานงานกนเปนเครอขายและรวมมอกนระหวางภาคตางๆระดบทองถนในการพฒนายทธศาสตรและมาตรการตางๆเพอเตรยมรบมอกบผลกระทบทจะเกดขนกบเมองและประชากรทมความเสยงและตองการความชวยเหลอเปนลำาดบตนๆ เมองเชยงรายเปนเมองทตงอยบรเวณตอนกลางของจงหวด ลกษณะภมประเทศเปนทราบลมแมนำากกสงกวาระดบนำาทะเลประมาณ410-580เมตรครอบคลมพนท 1,216.1 ตารางกโลเมตร มประชากรรวม 226,555 คน และมจำานวนครวเรอน97,996หลงคาเรอนความหนาแนนเฉลย186.30คนตอตารางกโลเมตรอณหภมเฉลยตลอดปประมาณ24องศาเซลเซยสในชวงปลายฤดรอนยางเขาสฤดฝน(ประมาณเดอนเมษายน)เมองเชยงรายมกจะประสบกบปญหาพายฤดรอนและลกเหบตกเปนประจำาปรมาณนำาฝนโดยเฉลยตลอดปประมาณ1,663.72มลลเมตรฝนตกชกทสดระหวางเดอนกรกฎาคมถงกนยายนโครงสรางทางเศรษฐกจทสำาคญของจงหวดเชยงรายประกอบดวยภาคการเกษตรภาคการคาสง คาปลกและบรการฯ และภาคอสงหารมทรพย สวนเมองเชยงราย จะเปนศนยกลางดานเศรษฐกจการคาการคมนาคมรานอาหารโรงแรมตลาดสดพนทสวนในใจกลางเมองจะเปนบรเวณทมประชากรหนาแนนซงเปนทงพนทอยอาศยและยานพาณชย
การทจงหวดเชยงรายมอาณาเขตตดตอกบประเทศเพอนบานใกลเคยงในอนภมภาคลมแมนำาโขงตอนบนหลายประเทศ ทำาใหเกดการรวมตวกนในกรอบความรวมมอของโครงการ “สเหลยมเศรษฐกจ” ประกอบดวย ไทย จนพมา และลาวทำาใหสภาพเศรษฐกจและสงคมมแนวโนมเตบโตทดในอนาคต ความเสยงและผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงรายไดแกอณหภมทสงขนจำานวนวนทมอากาศรอนเพมมากขนและชวงฤดหนาวสนลง สงผลกระทบตอสขภาพกายและสขภาพจต การทำางานของแรงงาน/เกษตรกร การออกดอก การตดผล คณภาพผลผลตของไมผล ฤดกาลทองเทยวและจำานวนนกทองเทยวกลมเสยงไดแก เดกเลกผสงอาย และผพการแรงงาน/เกษตรกรและผประกอบการทองเทยวผลกระทบทเกดจากภยแลงและฝนทงชวงนานขนสงผลตอความตองการใชนำาตนทนและผลผลตทางการเกษตรกจกรรมการทองเทยว(ลองแพ)และสขภาพ(ระบบทางเดนหายใจ)กลมเสยงไดแกเกษตรกรผประกอบการทองเทยว ชมชนแออด คนชราและผปวยโรคระบบทางเดนหายใจผลกระทบจากฝนทตกชกมากขนในชวงฤดฝนสงผลตอการเกดนำาทวมและดนถลมเกดความเสยหายตอชวตทรพยสนผลผลตทางการเกษตรและแหลงทองเทยวและเกดการระบาดของโรคทมากบนำาและสตวสงผลตอสขภาพการสขาภบาลและความสะอาดของชมชนกลมเสยงไดแกเกษตรกรและพนทการเกษตรแหลงทองเทยวทางธรรมชาตและผประกอบการทองเทยวกลมเดกคนชราและผพการชมชนทราบลมตำาและทตงอยรมแมนำากรณ/แมนำากกพนทเชงเขาซงเปนยานชมชนแออดผลกระทบทเกดจากวาตภยและพายสงผลใหเกดความเสยหายตอชวตทรพยสนพนทและผลผลตทางการเกษตรแหลงและกจกรรมการทองเทยวกลมเสยงไดแกชมชนบรเวณพนทชานเมองเกษตรกรและพนทการเกษตรแหลงทองเทยวทางธรรมชาตและผประกอบการทองเทยว การคาดการณสภาพอากาศของเมองเชยงรายพบวา แนวโนมอณหภมในอนาคตของเมองเชยงรายจะเพมสงขน ทงอณหภมสงสด อณหภมสงสดเฉลย
AW [Chiang Rai].indd 4 9/12/2556 5:42:52
Page 6
5Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
อณหภมตำาสด และอณหภมตำาสดเฉลย รวมทงจำานวนวนทมอณหภมสงกวา 35องศาเซลเซยสซงอาจกอใหเกดปญหากบพชผลเกษตรเมองหนาวและอาจสงผลกระทบตอการทองเทยวของเมองเชยงราย เนองจากฤดการทองเทยวอาจจะสนลงปรมาณฝนรวมรายเดอนเฉลยมแนวโนมสงขนโดยเฉพาะในเดอนกนยายนจะมแนวโนมเพมสงขนมากทสดเดอนทมแนวโนมของปรมาณฝนนอยลงคอมกราคมและตลาคมชวงทฝนตกชกจากเดมคอชวงเดอนกรกฎาคม–สงหาคมจะลาชาออกไปเปนชวงเดอนกนยายน–ตลาคมในชวงหนาแลงจะมปรมาณฝนรายวนสงสดโดยรวมของพนทลดลงในขณะทชวงเดอนอนๆมแนวโนมเพมขนดงนนเมองเชยงรายอาจจะประสบภยแลงหนกมากขนเพราะปรมาณฝนลดลงในชวงดงกลาวและจากปญหาฝนทงชวง ในขณะทชวงหนาฝน ปรมาณฝนทมแนวโนมเพมมากขน ทำาใหประสบปญหาฝนตกชกและตกหนกอาจกอใหเกดปญหาอทกภยได สำาหรบรายงานฉบบนม ง เนนเสนอยทธศาสตรการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทไดจากการประมวลผลจากการรวมแลกเปลยนเรยนร(SharedLearningDialogue-SLD)ซงไดรบความรวมมอและการเขารวมจากภาคหลกทมสวนเกยวของอาทภาครฐภาคการศกษาภาคเอกชนภาควชาการภาคประชาชนไดแกเทศบาลนครเชยงรายเทศบาลทอยขางเคยงกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดเชยงราย เกษตรอำาเภอ เกษตรจงหวด ประมงจงหวดเชยงราย สำานกงานชลประทานเชยงราย สำานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดเชยงรายหอการคามหาวทยาลยแมฟาหลวงมหาวทยาลยเชยงใหมมหาวทยาลยราชภฏเชยงราย มหาวทยาลยขอนแกน สมชชาสขภาพเชยงรายสำานกงานคณะกรรมการลมนำากกและโขงภาคเหนอ สำานกงานเจาทา สำานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวด จากการรวมแลกเปลยนเรยนรและประกอบกบผลทไดจากการดำาเนนงานในพนท ประกอบกบการวเคราะหและคาดการณลกษณะสภาพอากาศขางตนทงนคณะทำางานของเมองเชยงรายไดรวมกนพฒนายทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงรายขนโดยมงหวงเพอ
เพมความรความเขาใจเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และผลกระทบทจะเกดขน เพอใหสามารถปรบตวและรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศได ยทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงรายประกอบดวย5ยทธศาสตรไดแก ยทธศาสตรท1การเสรมสรางศกยภาพแกหนวยงานภาคและประชาชนใหมความรความเขาใจ และความตระหนกในเรองการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและผลกระทบทจะเกดขนกบเมอง มวตถประสงคเพอใหหนวยงานภาคและประชาชนเกดความตระหนกเกยวกบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในรปแบบตางๆเพอใหสามารถรบมอและปรบตวไดอยางเหมาะสมเพอเสรมสรางการมสวนรวมของภาคเครอขายในการเตรยมความพรอมและรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและผลกดนใหเปนวาระจงหวดเชยงรายในโอกาสครบรอบ750ปและเพอสงเสรมการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมทงความหลากหลายทางชวภาพ รวมทงสงเสรมการพฒนาสการเปนเมองปลดปลอยคารบอนตำา(LowCarbonCity) ยทธศาสตรท2สงเสรมเกษตรเมองและเกษตรอนทรยมวตถประสงคเพอสงเสรมใหเกษตรกรรอบเมอง และกลมคนจนหรอผมรายไดนอยสามารถประกอบอาชพและมรายไดเพยงพอ รวมทงเพมความมนคงทางดานอาหารใหกบเมองเชยงรายและเพอสงเสรมใหมการบรหารจดการนำาทเหมาะสมและสามารถนำามาใชในการทำาเกษตรเมองและเกษตรรอบนอกไดอยางเพยงพอ ยทธศาสตรท 3 สงเสรมการทองเทยวเชงอนรกษ มวตถประสงคเพอปรบปรงแหลงทองเทยวและพฒนารปแบบการทองเทยวใหเหมาะสมกบสภาพอากาศและพนท และเพอสรางความรวมมอระหวาง องคกรปกครองสวนทองถนและผประกอบการในการพฒนาการทองเทยวทเปนมตรกบสงแวดลอม
AW [Chiang Rai].indd 5 9/12/2556 5:42:52
Page 7
6 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ยทธศาสตรท 4 ยกระดบคณภาพชวตประชาชนใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโดยเฉพาะดานสขภาพมวตถประสงคเพอสรางความรความเขาใจดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและผลกระทบใหกบชมชน ยทธศาสตรท5การพฒนาการบรหารจดการทรพยากรนำาใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ มวตถประสงคเพอเพมศกยภาพเครอขายความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของดานการบรหารทรพยากรนำาอาทกรมชลประทานกรมเจาทาเทศบาลในการจดทำาระบบฐานขอมลดานทรพยากรนำาความตองการใชนำาและแหลงนำาตนทนใหมความทนสมยและถกตองเชอถอไดรวมถงเพมศกยภาพของผทเกยวของในการรวมกนจดทำาแผนการรบมอดานทรพยากรนำาในพนท
AW [Chiang Rai].indd 6 9/12/2556 5:42:52
Page 8
7Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
บทท 1 บทนำ� โครงการ“เครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ”หรอAsianCitiesClimateChangeResilienceNetwork(ACCCRN)ไดรบการสนบสนนจากมลนธรอคกเฟลเลอร (The Rockefeller Foundation)ดำาเนนการใน4ประเทศคอไทยเวยดนามอนโดนเซยและอนเดยโดยมเมองทรวมโครงการทงสน10เมองในสวนของประเทศไทยดำาเนนงานโดยมลนธสถาบนสงแวดลอมไทยม 2 เมองนำารองทเขารวมโครงการคอ เมองเชยงรายและเมองหาดใหญ ซงโครงการดงกลาวมวตถประสงคเพอเสรมสรางศกยภาพและความพรอมของเมอง ในการเตรยมรบมอกบผลกระทบหรอความเสยงทอาจเกดขนจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโดยประสานงานกนเปนเครอขายและรวมมอกนระหวางภาคตางๆระดบทองถนในการพฒนายทธศาสตรและมาตรการตางๆเพอเตรยมรบมอกบผลกระทบทจะเกดขนกบเมองและประชากรทมความเสยงทจะไดรบผลกระทบ ซงจากการดำาเนนโครงการไดรบความรวมมอและการเขารวมจากภาคหลกทมสวนเกยวของอาทภาครฐภาคการศกษาภาคเอกชนภาควชาการภาคประชาชนไดแกเทศบาลนครเชยงรายเทศบาลทอยขางเคยงกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดเชยงราย เกษตรอำาเภอ เกษตรจงหวด ประมงจงหวดเชยงราย สำานกงานชลประทานเชยงราย สำานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดเชยงรายหอการคามหาวทยาลยแมฟาหลวงมหาวทยาลยเชยงใหมมหาวทยาลยราชภฏเชยงราย มหาวทยาลยขอนแกน สมชชาสขภาพเชยงรายสำานกงานคณะกรรมการลมนำากกและโขงภาคเหนอ สำานกงานเจาทา สำานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวด สำาหรบกระบวนการดำาเนนงานในเมองเชยงรายนนเรมตนจากการประชมแลกเปลยนความคดเหน(SharedLearningDialogue-SLD)และวเคราะหความเปราะบางของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ(VulnerabilityAssess-
ment)และการศกษาผลกระทบทเกดกบภาคสวนตางๆ(SectorStudies)ไดแกภาคการเกษตรภาคการทองเทยวและภาคสขภาพจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองและหลงจากนนไดมการจดSLDครงท2ขนและจดทำาการคาดการณแนวโนมสภาพภมอากาศของเมองเชยงรายในอนาคตและคณะทำางานไดรวมกนพฒนายทธศาสตรการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองพรอมกบการดำาเนนโครงการตางๆดงน 1.โครงการนำารอง“โครงการพฒนาเขตเมองเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ”เพออนรกษและพฒนาพนทแหลงนำาหนองปงเพอใหประชาชนไดใชประโยชนในการดำารงชวตและเปนแหลงชะลอการไหลของนำาในฤดนำาหลาก 2. โครงการ Intervention “โครงการฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชนพนทแมกกนอย” โดยฟนฟแมกกนอยทถกทงรางเสอมโทรม ใหกลบมาเปนพนทสเขยวและเปนพนทสาธารณประโยชน ดวยการเสรมสรางการมสวนรวมของประชาชนโดยเปดโอกาสใหชมชนโดยรอบ ไดเขารวมแสดงความคดเหนในการปรบปรงพนทและเกดการเรยนรดานการทำางานรวมกบภาครฐ 3. โครงการ Intervention “โครงการการพฒนาแผนการรบมอและแผนพฒนาเศรษฐกจของเมองเชยงรายภายใตบรบทการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ” โดยมงเสรมสรางศกยภาพใหเมองเชยงรายเปนเมองทมการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศครอบคลมทกภาคสวนทสำาคญในเมองเชยงราย
AW [Chiang Rai].indd 7 9/12/2556 5:42:52
Page 9
8 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
การดำาเนนโครงการ ACCCRN เมองเชยงราย
การดำเนนโครงการ ACCCRN - เมองเชยงรายกา
รแลก
เปลย
นเรย
นร (S
hare
d Le
arni
ng D
ialo
gue)
การวเคราะหแนวโนมสภาพภมอากาศในอนาคต
การวเคราะหความเปราะบางและการศกษาผลกระทบแตละภาคสวน
การจดทำยทธศาสตรการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
การดำเนนโครงการ Intervention
ภาคการเกษตรภาคการทองเทยวภาคสขภาพ
1. การเสรมสรางศกยภาพแกหนวยงานภาค และประชาชน2. สงเสรมเกษตรเมองและเกษตรอนทรย3. สงเสรมการทองเทยวเชงอนรกษ4. ยกระดบคณภาพชวตประชาชนใหสอดคลองกบการ เปลยนแปลงสภาพภมอากาศ5. การพฒนาการบรหารจดการทรพยากรนำใหสอดคลอง กบการเปลยนแปลงสภาพภมอากศ
โครงการพฒนาเขตเมองเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
โครงการฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชน พนทแมกกนอย
โครงการการพฒนาแผนการรบมอและแผนพฒนาเศรษฐกจของเมองเชยงรายภายใตบรบทการ
เปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
AW [Chiang Rai].indd 8 9/12/2556 5:42:53
Page 10
9Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ภาคการคาและการคาชายแดน ในป 2552 ขยายตวรอยละ 13.2 และนาจะปรบตวเพมขนเนองมาจากการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงจะเรมในป 2558สวนเศรษฐกจดานการทองเทยวขยายตวไมแนนอนพงพานกทองเทยวชาวไทยมากกวาชาวตางประเทศ (สดสวนชาวไทย : ตางประเทศ เทากบ 17:3)อกทงยงมแนวโนมของการเคลอนยายแรงงานจากภาคเกษตรไปสภาคบรการและอตสาหกรรมมากขน สงผลใหภาคเหนอกำาลงประสบปญหาขอจำากดดานแรงงานและ มอตราการวางงานอยในระดบ 1.2% มแรงงานตางดาวจดทะเบยนเพมขนอยางตอเนอง(เพมขน20.9%จากป2550)(พจนาเอองไพบลย,2555) ดานสงคมป2552ภาคเหนอมอตราการเพมประชากรอยในระดบตำาโดยเพมขนในอตรารอยละ0.06 (พจนาเอองไพบลย,2555)และทนาเปนกงวลคอภาคเหนอกำาลงเขาสสงคมผสงอายสงผลใหภาระพงพงสงขนอกทงประชากรภาคเหนอมภาวการณเจบปวยสงเปนอนดบหนงของประเทศ
เมองเชยงรายหรออำาเภอเมองเชยงรายตงอยในจงหวดเชยงรายและจดอยในเขตภาคเหนอตอนบน 21 สถานการณระดบภมภาค จงหวดและพนทของเมองเชยงรายมรายละเอยดดงตอไปน
1. สถานการณระดบภมภาค : ภาคเหนอตอนบน 2
สถานการณดานเศรษฐกจของเขตภาคเหนอตอนบน2เมอเทยบกบในเขตภาคเหนออนๆแลวมขนาดของเศรษฐกจทเลกกวาเขตอน(1.5%)รายไดตอหวตำากวาคาเฉลยระดบประเทศ(รอยละ52ของรายไดเฉลยของประเทศ) ดานการเกษตร มการขยายตวภายใตขอจำากดดานการผลต เชน ทำาการเกษตรแบบพงพานำาฝนและเกดการไหลทะลกของสนคาพชผกผลไมทำาใหสนคาเกษตรหลายรายการไดรบผลกระทบ ดานอตสาหกรรมเรมชะลอตวลง(ลดลงจากป2552ถง5.66%)สวนใหญเปนอตสาหกรรมผลตภณฑอาหารและพงพาฐานทรพยากรธรรมชาตและแรงงานเปนหลก
บทท 2 ขอมลพนฐ�นเมองเชยงร�ย
1 ภาคเหนอตอนบน 2 มพนทครอบคลมจงหวด เชยงราย พะเยา แพร และนาน สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคม
แหงชาต (2555)
AW [Chiang Rai].indd 9 9/12/2556 5:42:53
Page 11
10 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม จากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศการเกดอทกภยภยแลงรวมถงหมอกควนสงผลตอระบบนเวศวทยาและความหลากหลายทางชวภาพ เหนไดจาก ดอกไมออกดอกกอนฤดกาล เกดพายลกเหบ แมนำาโขงแลง สาหรายไกถกทำาลาย ปลาในแมนำาโขงสญพนธ 40 ชนดสถานการณดานภยธรรมชาตไดแกไฟปาเกดขนประจำาทกปแตมแนวโนมลดลงอทกภย และดนโคลนถลม เกดบอยครงและรนแรงมากขนทกป ภยแลง เกดเปนประจำาและมแนวโนมเพมขน(พจนาเอองไพบลย,2555) ดานคมนาคม จงหวดเชยงราย จะไดรบอทธพลจากโครงการในระดบประเทศและระดบภมภาคซงในปจจบนกำาลงดำาเนนการอยหลายโครงการซงจะเอออำานวยใหเกดการขยายตวทางดานเศรษฐกจ โดยเฉพาะการทองเทยว สงคมการคาอตสาหกรรมอาทเชน 1.โครงการพฒนาขยายถนนสชองจราจรจ.เชยงราย-เชยงใหม(มตครม.2555) 2.โครงการรถไฟรางค(เดนชย-เชยงราย-เชยงของป2554-2561เพอใหบรการการขนสงผโดยสารและสนคาภายในเขตประเทศไทยและลดตนทนการขนสงในประเทศ 3.โครงการพฒนาเสนทางเชอมโยงถนนR3A(เรมตงแตป2554ขณะนดำาเนนการสำารวจอสงหารมทรพย) 4. โครงการศนยเปลยนถายรปแบบการขนสงสนคาเชยงของ จ.เชยงรายระยะท1(ป2556-2560)เพอชวยอำานวยความสะดวกสงเสรมและสนบสนนการขนสงสนคาผานแดน 5.โครงการสนบสนนทาเทยบเรอเชยงแสนจ.เชยงราย-ถนนสายเชอมจ.3–วงแหวนตะวนตก(ตอนท2)เรมป2558-2560)ถนนสายชร.4049แยกทล.1129–บ.ดอนงามเรมป2558-2560ถนนสายแยกทล.1098–แยกทล.1เรมป2557-2560เพอรองรบการขนสงสนคาทจะขยายตวตอไปในอนาคต 6.รถไฟความเรวสงสายกรงเทพ–เชยงใหมเรมตนป2557-2562
2. สถานการณระดบจงหวดเชยงราย
จงหวดเชยงรายเปนจงหวดทอยเหนอสดของประเทศไทยตงอยบนพนทราบลมแมนำากกอดมสมบรณไปดวยปาไมบนดอยสงทสลบซบซอนแบงการปกครองออกเปน18อำาเภอไดแกเมองเชยงรายเชยงของเวยงปาเปาเทงปาแดดพานเวยงชยแมจนเชยงแสนแมสายแมสรวยพญาเมงรายเวยงแกนขนตาลแมฟาหลวงแมลาวเวยงเชยงรงและดอยหลวง
จงหวดเชยงรายมพนท 7.3 ลานไร (กรมการปกครอง, 2553) และมประชากรประมาณ1.2ลานคน(สำานกทะเบยนกลาง,2555)รายไดสวนใหญขนอยกบการเกษตรมากทสดถงรอยละ31.84ดานการทองเทยวมการหดตวลงจากป2552เทยบกบป2553รอยละ20เนองจากภาวะถดถอยของเศรษฐกจโลกปญหาความไมสงบทางการเมอง การแพรระบาดของเชอโรคสายพนธใหม การกอสรางโรงแรมมแนวโนมเพมมากขน(ป2552ม118แหงป2555เพมเปน416แหง)และมโรงงานอตสาหกรรมเพมขนจากป2552ถงป2553รอยละ0.6โดยมปรมาณการใชไฟฟาเพมขนรอยละ14.2(พจนาเอองไพบลย,2555)
จากแผนการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนจงหวดเชยงราย(สำานกงานพาณชยจงหวดเชยงราย, 2556) ไดกลาวถงศกยภาพของจงหวดเชยงรายวา เปนเมองทอยเหนอสดของประเทศไทย มทตงทเหมาะสมในการเปนศนยกลาง เชอมโยงกบ GMS อกทงมความไดเปรยบจากระบบการคมนาคมขนสงทเชอมโยงไปยงประเทศเพอนบาน(พมา,ลาว)และจนตอนใต(มณฑลยนนาน)ทงทางบกทางนำาและทางอากาศการคาชายแดนมการขยายตวอยางตอเนอง(6เทาในรอบ10ปทผานมา)
AW [Chiang Rai].indd 10 9/12/2556 5:42:54
Page 12
11Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ดำาเนนโครงการมพนทโดยรวมประมาณ1,216.1ตารางกโลเมตรซงในอำาเภอเมองเชยงรายมองคกรปกครองสวนทองถน2จำานวน16แหงคอเทศบาลนคร1แหง(เทศบาลนครเชยงราย) เทศบาลตำาบล3แหงและองคการบรการสวนตำาบล12แหงซงการดำาเนนโครงการนจะมเทศบาลนครเชยงรายเปนหนวยงานประสานและผดำาเนนการหลกรวมกบคณะทำางาน3ในการดำาเนนโครงการและกจกรรมตางๆ
3.1ลกษณะภมประเทศของเมองเชยงรายตงอยในทราบสงระหวางภเขาพนทมลกษณะรปกะทะมแมนำาสายสำาคญคอแมนำากกและแมนำากรณไหลผานซงเออตอการประกอบอาชพทสำาคญตางๆในเมองเชยงรายเชนธรกจการบรการดานการทองเทยวการคาการอตสาหกรรมและการเกษตรกรรมของจงหวดเชยงราย
2 การบรหารราชการแผนดนของประเทศไทย แบงออกเปน
1. หนวยงานราชการสวนกลาง (Central Administration) แบงเปน 19 กระทรวง
2. หนวยงานราชการสวนภมภาค (Regional Administration) แบงเปน 75 จงหวด โดยหนวยยอยรองลงมา คอ อำาเภอ
หรอกงอำาเภอ ตำาบล และหมบาน ตามลำาดบ
3. องคกรปกครองสวนทองถน (Local Administration) แบงออกเปน 4 รปแบบ คอ
3.1 องคการบรหารสวนจงหวด (Provincial Administrative Organizations - PAOs) มทงสน 75 แหง
3.2 เทศบาล (Municipalities) ซงสามารถแบงออกเปน เทศบาลนคร เทศบาลเมอง และเทศบาลตำาบล
3.3 องคการบรหารสวนตำาบล Sub-district or Tambon Administrative Organizations
3.4 รปแบบพเศษ (Special Types) ไดแก กทม. Bangkok Metropolitan Administration (BMA) และ
เมองพทยา (City of Pattaya)3 ในการดำาเนนโครงการฯ ไดมการแตงตงคณะกรรมการออกเปน 2 ชด คอ 1) คณะทำางาน ซงประกอบดวย หนวยงานภาครฐระดบจงหวด
องคกรปกครองสวนทองถนรอบๆ สถาบนการศกษา ตวแทนภาคเอกชน และภาคประชาสงคม จำานวน 15 คน โดยมปลดเทศบาลนคร
เชยงราย เปนประธานคณะทำางาน และ 2) คณะกรรมการอำานวยการ มผวาราชการจงหวดเปนประธาน หวหนาสวนราชการระดบจงหวดเปน
คณะกรรมการและปลดเทศบาลนครเชยงราย เปนเลขานการคณะกรรมการ
สถานการณดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม แหลงนำาธรรมชาตหลกของชาวจงหวดเชยงรายคอแมนำากกและแมนำาโขงซงปจจบนมระดบนำาลดลงเนองจากการตดไมทำาลายปาตนนำาและมตะกอนพดพามาทบถมในแมนำากกในอตราคอนขางสงพนทเกษตรในเขตชลประทานทรบนำาไดมเพยง15%พนทการเกษตรสวนใหญจงขาดแคลนนำาโดยเฉพาะในฤดแลง แหลงกกเกบนำาไมพอเพยงและขาดการบรหารจดการทรพยากรนำาอยางเปนระบบ
แผนทจงหวดเชยงราย
3. สถานการณเมองเชยงราย
การดำาเนนโครงการเครอขายเมองในเอเชยเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในประเทศไทยหรอAsianCitiesClimateChangeResilientNetwork(ACCCRN)ไดคดเลอกพนทอำาเภอเมองเชยงรายเปนพนทนำารองในการ
AW [Chiang Rai].indd 11 9/12/2556 5:42:54
Page 13
12 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
เมองเชยงราย
สำาหรบเทศบาลนครเชยงรายมพนท 60.85 ตร.กม. มประชากรทงสน70,136คน(กองวชาการและแผนงาน,2556)เพมขน4.77%เมอเทยบกบป2552ในเขตเทศบาลมอตราสวนพนทสเขยวตอประชากรเทากบ5.96ตร.ม.ตอคนซงอยในเกณฑตำากวามาตรฐานสากล(15ตร.ม.ตอคน)แหลงนำาทสำาคญทนำามาใชประโยชนคอแมนำากกแมนำากรณแตถาหากระดบนำามมากกวาปกตกจะเปนสาเหตทำาใหเกดนำาทวมในพนทเมองไดและปญหาทสำาคญของเทศบาลนครเชยงรายคอเรองของนำาทวมซำาซากปญหาหมอกควนและปญหาขยะลนเมอง 3.2ลกษณะภมอากาศเนองจากเมองเชยงรายมภมประเทศเปนปาไมและเทอกเขาสงทำาใหไดรบอทธพลจากลมมรสมจากทะเลคอนขางนอย เปนเหตใหในอดตฤดรอนและฤดหนาวมความแตกตางกนคอนขางมาก อณหภมเฉลยตลอดป
ประมาณ24องศาเซลเซยสลกษณะอากาศของเมองเชยงรายซงรวมถงเทศบาลนครเชยงรายแบงออกเปน3ฤด(เทศบาลนครเชยงราย,2556)คอ -ฤดรอนประมาณกลางเดอนกมภาพนธ–กลางเดอนพฤษภาคมมอณหภมสงสด37.5องศาเซลเซยส(วนท23เม.ย.2552)อณหภมเฉลยประมาณ27.3องศาเซลเซยส สงสดในเดอนเมษายน และเดอนพฤษภาคมประมาณ 40.7 และ 40.8องศาเซลเซยส โดยในชวงปลายฤดรอน ยางเขาสฤดฝน (ประมาณเดอนเมษายน)เมองเชยงรายมกจะประสบกบปญหาพายฤดรอนและลกเหบตกเปนประจำา -ฤดฝนประมาณกลางเดอนพฤษภาคม–กลางเดอนตลาคมอณหภมเฉลยประมาณ26.7องศาเซลเซยสปรมาณนำาฝนโดยเฉลยตลอดปประมาณ1,625.00มลลเมตรฝนตกชกทสดระหวางเดอนกรกฎาคม–เดอนกนยายน -ฤดหนาวอยในชวงกลางเดอนตลาคม–กลางเดอนกมภาพนธอณหภมเฉลยประมาณ21.3องศาเซลเซยสอณหภมตำาสด8.7องศาเซลเซยส (16ม.ค.2552) 3.3 สภาพเศรษฐกจ อาชพหลก คอ เกษตรกรรม คาขาย รบจาง ชางบรการ รบราชการ อาชพรอง คอ อตสาหกรรมในครวเรอน การแปรรปผลผลตทางการเกษตร โครงสรางทางเศรษฐกจทสำาคญของเมองเชยงรายประกอบดวยภาคการเกษตรภาคการคาสงคาปลกและบรการฯและภาคอสงหารมทรพยตามลำาดบ เมอคดเปนรายไดรายไดจากสาขาการเกษตรจะมากทสดถงรอยละ 31.84(16,925 ลานบาท) รองลงมาไดแก สาขาการขายสง ขายปลก การซอมแซมยานยนตจกรยานยนตของใชสวนบคคลและของใชในครวเรอนรอยละ17.50(9,305ลานบาท)และสาขาการศกษารอยละ10.80(5,741ลานบาท)ตามลำาดบ ภาคการเกษตรมพชเศรษฐกจทสำาคญคอขาวขาวโพดถวเหลองขงไมผลไดแกลำาไยลนจสมโอและพชผกสำาหรบทงการบรโภคในครวเรอนและการขาย
AW [Chiang Rai].indd 12 9/12/2556 5:42:54
Page 14
13Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ในเขตเมองเชยงราย เปนศนยกลางดานเศรษฐกจ การคา การคมนาคมรานอาหารโรงแรมตลาดสดพนทสวนในใจกลางเมองจะเปนบรเวณทมประชากรหนาแนนซงเปนทงพนทอยอาศยและยานพาณชย การทจงหวดเชยงรายมอาณาเขตตดตอกบประเทศเพอนบานใกลเคยงในอนภมภาคลมแมนำาโขงตอนบนหลายประเทศ ทำาใหเกดการรวมตวกนในกรอบความรวมมอของโครงการ“สเหลยมเศรษฐกจ”ประกอบดวยไทยจนพมาและลาวทำาใหสภาพเศรษฐกจและสงคมมแนวโนมเตบโตทดในอนาคต
AW [Chiang Rai].indd 13 9/12/2556 5:42:54
Page 15
15Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ทมาภาพ : www.panoramio.com/photo/73352938 ทมาภาพ : www.panoramio.com/photo/73352970
•พ.ศ.2514สถานขนสงผโดยสารจงหวดเชยงรายแหงท1เปดทำาการ •พ.ศ.2536เกดโครงการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภาคลมแมนำาโขง6ประเทศ(GMS)สงผลใหเศรษฐกจเมองเชยงรายมการขยายตวเพมขน • พ.ศ. 2538 เทศบาลเมองเชยงรายไดขยายเขตตามพระราชกฤษฎกาประกาศในราชกจจานเบกษาทำาใหเขตเทศบาลขยายเพมจากเดมอก6เทาเปนมพนททงสน60.85ตารางกโลเมตร •เรมจดทำาแผนยทธศาสตรการพฒนาจงหวดเชยงรายปพ.ศ.2536-2545ขนเปนฉบบแรกโดยกำาหนดทศทางพฒนา3ดาน •พ.ศ.2541มหาวทยาลยแมฟาหลวงไดรบการสถาปนาเปนมหาวทยาลยของรฐตามพระราชบญญตจดตงและไดชอวาเปนสถาบนการศกษาระดบสงขนในจงหวด
สำาหรบประเทศไทยในชวง 20 ปทผานมามการปรบตวเขาสยคของการเปลยนแปลงจากชนบทสเมองอยางรวดเรว ผานกระบวนการกลายเปนเมอง การพฒนาเศรษฐกจและอตสาหกรรม ซงไดรบอทธพลจากนานาชาตและในระดบภมภาค เมองในประเทศไทยหลายเมองกำาลงมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรวโดยการสรางรายไดจากภาคอตสาหกรรมและการทองเทยวจากการพฒนาดงกลาวจะสงผลกระทบทำาใหระบบเครอขายของลำานำาพนทปาไมสมบรณและพนทราบลมขนาดใหญถกแทนทดวยโครงสรางพนฐานทถกสรางขนเพอรองรบการเพมขนของประชากรและการขยายตวของเมองการเปลยนแปลงสความเปนเมองดงกลาวนำาไปสการสรางปญหาดานการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนอยางไมเหมาะสมมการละเมดกฎหมายอกทงยงเพมโอกาสในการการเปดรบภยพบตและความเสยงภยดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศใหกบประชาชนมากขน
เมองเชยงรายโดยเฉพาะในเขตเทศบาลนครเชยงรายและบรเวณรอบขางมการพฒนาอยางตอเนองดงเหตการณสำาคญในอดตตอไปน •พ.ศ.2478ไดรบแตงตงเปนเทศบาลเมองมพนท10.2ตารางกโลเมตร • พ.ศ.2485 “ทาอากาศยานเชยงราย” (Chiang Rai InternationalAirport) ถกสรางเพอการบนเพอพาณชย (หรอเรยกวา “สนามบนเกา” ปจจบนใชเฉพาะภารกจของกองทพอากาศเทานน)ตอมา“ทาอากาศยานเชยงราย”(Chi-ang Rai International Airport) ไดเปลยนชอเปน “ทาอากาศยานแมฟาหลวงเชยงราย”ตงแตวนท13มนาคม2553เพอเทดพระเกยรตและนอมรำาลกถงพระมหากรณาธคณในสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน
บทท 3 ก�รเปลยนแปลงสคว�มเปšนเมองของเมองเชยงร�ย
AW [Chiang Rai].indd 15 9/12/2556 5:42:55
Page 16
16 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ทมาภาพ : www.panoramio.com/photo/59142608 ทมาภาพ : www.panoramio.com/photo/50670830
• พ.ศ. 2556 เปดสะพานขามแมนำาโขงแหงท 4 เชยงของ-เชยงรายประเทศไทยหวยทราย-บอแกวลาว
ทมาภาพ : www.matichon.co.th/online/2012/11/13540080561354008127l.jpg
•พ.ศ.2558เมองเชยงรายจะเขาสประชาคมอาเซยนอยางเตมรปแบบโดยมวตถประสงคในการสงเสรมและรวมตลาดฐานผลตใหเปนหนงเดยวทงยงสามารถเคลอนยายและไหลเวยนสนคาบรการการลงทนเงนทนแรงงานฝมอไดอยางเสรทำาใหมอำานาจตอรองกบตลาดโลกสงขน เนองดวยทตงและอาณาเขตของจงหวดเชยงรายตดตอกบประเทศเพอนบานเปนจดเดนททำาใหอตราการเตบโตทางการคาขายเพมขนอยางรวดเรวปจจบนจงหวดเชยงรายมเขตการคาชายแดนทงสนสามจดคอดานแมสายดานเชยงแสนและดานเชยงของซงเปนเสนทางเชอมตอการคาทางบกนนคอเสนทางสาย R3A และสำาหรบบทบาททประเทศไทยตองรบผดชอบ
ทมาภาพ : www.elearneasy.com/img_news_edu/7697_20101116p1.jpg
ทมาภาพ : topicstock.pantip.com/chalermthai/topicstock/2010/08/A9589619/A9589619-24.jpg
•พ.ศ.2547กระทรวงมหาดไทยเปลยนแปลงฐานะเทศบาลเมองเชยงรายเปนเทศบาลนครเชยงราย •พ.ศ.2552เปดใหบรการสถานขนสงผโดยสารจงหวดเชยงรายแหงท2และหลงจากนนกกลายเปนศนยกลางของทกเสนทางรถวไอพรถปรบอากาศชน1และ2
ทมาภาพ : www.chiangraifocus.com ทมาภาพ : www.chiangraifocus.com
•พ.ศ.2554หางเซนทรลพลาซาเชยงรายเปดดำาเนนการในเมองเชยงราย
ทมาภาพ : www.chiangraifocus.com ทมาภาพ : www.chiangraifocus.comทมาภาพ : www.chiangraifocus.com ทมาภาพ : www.chiangraifocus.comทมาภาพ : www.chiangraifocus.com ทมาภาพ : www.chiangraifocus.com
ทมาภาพ : www.matichon.co.th/online/2012/11/13540080561354008127l.jpg
AW [Chiang Rai].indd 16 9/12/2556 5:42:56
Page 17
17Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
เปนผประสานงานหลกดานสาขาการทองเทยวและสาขาการบน
จากการพฒนาเมองทเพมมากยงขนทำาใหเมองเชยงรายมแนวโนมการเกดปญหาในหลายดานอาทดานการเกษตรการทองเทยวทรพยากรนำาคณภาพชวตและปญหาจะเกดตามมาจากการพฒนาตางๆในเมองเชยงรายโดยสามารถพจารณาแนวโนมไดดงน
1. ปญหาของการขาดหนวยงานกลางในการการเกบขอมลพนฐานและพฒนาระบบการจดเกบขอมลใหทนสมย ทำาใหไมสามารถนำาขอมลสถตทมอยเดมมาใชเพอพจารณาความเปลยนแปลงได เชน ขอมลการใชนำา ขอมลสภาพภมอากาศยอนหลง(ควรจะมสถานเพมมากขน)อกทงยงไมมหนวยงานกลางททำาหนาทรวบรวมขอมลทสำาคญจากหนวยงานตางๆ ภายในเมอง เพอลดความทบซอนของขอมลและนำาขอมลทมอยมาแลกเปลยนเพอเปนประโยชนซงกนและกน 2.จากการพฒนาเมองทเกดขนทำาใหความตองการนำาใชมแนวโนมสงขนตามลำาดบดงจะเหนไดจากการเพมขนของประชากรการเพมขนของโรงแรมการลดนอยลงของพนทสเขยวอกทงยงไมมความแนนอนวานำาในแมนำากกจะมความเพยงพอตอการนำามาทำานำาประปาทตอบโจทยการเพมขนของความตองการใชนำาหรอไมดงนนการศกษาแนวโนมของการใชนำาในอนาคตเมอนำาขอมลการเปลยนแปลง
สภาพภมอากาศมารวมดวย จะทำาใหการวางแผนมประสทธภาพครอบคลมความเสยงจากภยธรรมชาตตางๆทจะเกดขนในอนาคตอกทงปญหาการแยงชงทรพยากรนำาระหวางภาคการเกษตรกบภาคครวเรอนของเมองกเปนปญหาอยในปจจบน 3.ปญหาของผงเมองรวมเมองเชยงรายหมดอายซงผงเมองเดมเปนผงเมองป2550-2554แตปจจบนไดหมดอายและขยายเวลามาแลวจำานวน2ครงและจะมกำาหนดสนสดวนท7ส.ค.2557โดยปจจบนอยระหวางการดำาเนนการจดทำาผงเมองใหม
ผงเมองรวมเมองเชยงราย หมดอายตงแตป 2550 และไดรบการขยายเวลาในการใชจำานวน 2 ครง รวม 8 ป
AW [Chiang Rai].indd 17 9/12/2556 5:42:57
Page 18
18 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
4. การเกษตรกรรม ปจจบนเมองเชยงราย ประชาชนสวนใหญยงทำาการเกษตรกรรมเปนอาชพหลกอย ซงมผมาลงทะเบยนเปนผยากไรและไรทดนทำากนจำานวนมากซงทางเกษตรอำาเภอเองไดจดทำาบญชเกษตรกรผยากไรและไรทดนทำากน 5.หากเมองรอบขางของเมองเชยงราย(เชยงแสน,เชยงของ)หรอประเทศขางเคยงมการเตบโตเพมมากขนจะมปญหาการแยงชงทรพยากรนำาหรอไมและมแผนในการบรหารจดการไวลวงหนาอยางไร 6. ดานการทองเทยว ซงฤดทองเทยวจะเปนชวงฤดหนาวและเปนชวงทขาดแคลนนำาในอนาคตนกทองเทยวเพมมากขนมการสรางโรงแรมเพมเพอรองรบนกทองเทยวหรอผทเดนทางผาน ทางภาคสวนการทองเทยวมแผนบรหารจดการอยางไรซงลวนแลวแตเปนปญหาทนาขบคดและตองตระหนกใหมากยงขน
͹ØÊÒÇÃÕÂ�¾‹Í¢Ø¹àÁç§ÃÒÂÁËÒÃÒª »‚ 2511
(ÀÒ¾«ŒÒÂ) áÅÐã¹»˜¨¨ØºÑ¹ 2556 (ÀÒ¾¢ÇÒ)
ทมาภาพ : http://www.chiangraifocus.com/forums/index.php?action=dlattach;topic=133871.0;a
ttach=784773;image
ทมาภาพ : www.ilovechiangrai.com/webboard/attachments/month_1201/1201271311ed25e
e757526c788.jpg
AW [Chiang Rai].indd 18 9/12/2556 5:42:58
Page 19
19Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
จากแบบจำาลองสภาพภมอากาศในอนาคต(PRECIS)4เมองเชยงรายมแนวโนมทจะเผชญกบปญหาเหลาน •อณหภมเพมสงขน(ทงอณหภมสงสดอณหภมสงสดเฉลยอณหภมตำาสดและอณหภมตำาสดเฉลย) •ในชวงฤดรอน(เดอนกมภาพนธ–พฤษภาคม)จำานวนวนทมอากาศรอน(วนทมอณหภมสงกวา35องศาเซลเซยส)มแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง
จำานวนวนทมอณหภมสงกวา 35°C มแนวโนมเพมมากขนทกชวงป
•ชวงฤดหนาวจะมอณหภมสงขนเรอยๆชวงฤดหนาวจะมระยะเวลาสนลงและฤดรอนจะยาวนานมากขน
อณหภมสงสดเฉลยของอำาเภอเมองเชยงรายในเดอนมกราคม – กมภาพนธ ในชวงปตางๆ ซงเปนฤดทองเทยว
• ในชวงฤดฝน (เดอนพฤษภาคม–ตลาคม)ปรมาณฝนรายเดอนเฉลยมแนวโนมเพมสงขนแตจำานวนวนทตกมจำานวนนอยลงอกทงปรมาณนำาฝนมแนวโนมลดลงในชวงฤดหนาวซงเปนฤดทองเทยว
บทท 4ก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ
จำานวนวนทมอณหภมสงกวา 35°C มแนวโนมเพมมากขนทกชวงป
4 แบบจำาลองการปลอยก�าซเรอนกระจกแบบ A2 (A2 Scenario) กรณทมนษยยงคงดำาเนนกจกรรมในการพฒนาเพมขนอยางตอเนอง และ
ยงดำารงชวตโดยไมไดปรบเปลยนพฤตกรรมเพอรวมกนลดหรอควบคมการปลอยก�าซเรอนกระจก ซงไดรบการสนบสนนขอมลปรมาณนำาฝนและ
อณหภมรายวนจากหนวยงาน SEA START
AW [Chiang Rai].indd 19 9/12/2556 5:42:59
Page 20
20 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ปรมาณฝนรวมรายเดอนเฉลยของเมองเชยงรายในชวงปตางๆ
ผลดงกลาวแสดงใหเหนวาในชวงเดอนมกราคมถงกมภาพนธจะมปรมาณฝนรายวนสงสดโดยรวมของพนทลดนอยลงซงชวงดงกลาวเปนชวงหนาแลงในขณะทชวงเดอนอนๆมแนวโนมเพมขนดงนนเมองเชยงรายอาจจะประสบภยแลงหนกมากขนในขณะทชวงหนาฝนปรมาณฝนทมแนวโนมเพมมากขนประสบปญหาฝนตกชกและหนกอาจกอใหเกดปญหาอทกภยได การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทเกดขนในปจจบน ทำาใหรปแบบของสภาพอากาศมความไมแนนอน ฤดกาลเปลยนแปลงไป และไมสามารถคาดการณไดลวงหนาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศนจะมผลกระทบตอทกภาคสวนโดยเฉพาะในพนทเมอง ซงในป พ.ศ. 2548 ประเทศไทยประสบภยแลงอยางรนแรงสงผลกระทบตอพนทเกษตรกรรมไดรบความเสยหายกวา 5 ลานไร มลคาความเสยหายมากถง 193.2 ลานเหรยญสหรฐ และในป พ.ศ. 2556พบวาปรมาณนำาในเขอนมปรมาณนอยทสดในรอบหลาย 10 ป เนองจากความแหงแลงทกนระยะเวลานาน ทำาใหเกดปญหาการขาดแคลนนำาในหลายพนท และจากปรมาณฝน
ทลดลงและขาดชวง สงผลกระทบตอแหลงนำาทใชในภาคอตสาหกรรมอกดวยประเดนดงกลาวถอเปนความทาทายในการวางแผนการพฒนาเมองและการนำาแผนการพฒนาไปสการปฏบตเปนอยางยง
AW [Chiang Rai].indd 20 9/12/2556 5:42:59
Page 21
21Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
บทท 5 คว�มเปร�ะบ�งของเมองเชยงร�ยตอก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ จากการวเคราะหและคาดการณลกษณะสภาพอากาศขางตนประกอบกบการประชมแลกเปลยนความคดเหน(SharedLearningDialogue–SLD)ซงไดรบความรวมมอและการเขารวมจากภาคหลกทมสวนเกยวของอาทภาครฐภาคการศกษาภาคเอกชนภาควชาการภาคประชาชนไดแกเทศบาลนครเชยงรายเทศบาลทอยขางเคยง กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดเชยงราย เกษตรอำาเภอเกษตรจงหวด ประมงจงหวดเชยงราย สำานกงานชลประทานเชยงราย สำานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดเชยงราย หอการคา มหาวทยาลยแมฟาหลวง มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย มหาวทยาลยขอนแกน สมชชาสขภาพเชยงราย สำานกงานคณะกรรมการลมนำากกและโขงภาคเหนอ สำานกงานเจาทา สำานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวด ฯลฯ ไดสรปรวมกนวา ภาคสวนสำาคญทจะไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและเปนประเดนยทธศาสตรของเมองเชยงราย คอ ภาคการเกษตร ภาคการทองเทยวและดานสขภาพทงนภาคการเกษตรและการทองเทยวเปนภาคเศรษฐกจหลกและแหลงรายไดสำาคญของจงหวดเชยงรายและทงสองภาคสวนนขนอยกบรปแบบของสภาพภมอากาศทเปนปจจยหลกหากภาคการเกษตรและการทองเทยวไดรบผลกระทบกจะสงผลตอเศรษฐกจโดยรวมของเมองเชยงราย นอกจากนภายหลงจากการดำาเนนโครงการนำารอง “โครงการพฒนาเขตเมองเพอรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ” และโครงการยอย (Inter-ventionProject)ไดแก“โครงการฟนฟระบบนเวศและสงเสรมวฒนธรรมชมชนพนทแมนำากกนอย(EcologicalRestorationoftheInnerKokRiver:Chiang
RaiCity)และปจจบนอยระหวางการดำาเนนโครงการ“การพฒนาแผนการรบมอและแผนพฒนาเศรษฐกจของเมองเชยงรายภายใตบรบทการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ”(DevelopingclimateresilienturbanandeconomicdevelopmentplansofChiangRaiCity)ทำาใหเหนชดวาความความเปราะบางและความเสยงของเมองเชยงรายจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงรายทมแนวโนมเกดขนแนนอนคอดานการเกษตรทองเทยวและสขภาพ
การเกษตร
พนทเกษตรของเมองเชยงรายครอบคลมพนทประมาณ282,898ไรหรอประมาณ 453 ตารางกโลเมตร ขาวเปนพชหลกทปลกในพนทน มพนทประมาณ145,807 ไร (233 ตารางกโลเมตร) สวนขาวโพดเลยงสตว ลนจ ลำาไย ชากาแฟและสปปะรดเปนพชทสรางรายไดใหกบคนในพนทขณะทอณหภมเฉลยมการเพมขนจะสงผลเลกนอยตอการเจรญเตบโตของขาวขาวโพดและสปปะรดซงเปนพชทตองอาศยอณหภมทพอเหมาะสำาหรบการเจรญเตบโตหากเกดการเปลยนแปลงปรมาณฝนอาจทำาใหผลผลตตกตำาและไมออกผลอยางทตองการ อกทงตองคำานงถงการกระจายตวของฝนควบคกนไปในป2552การผลตสบปะรดไดรบความเสยหายอยางรนแรงถง 90%และนาขาวสวนใหญถกทงเนองจากความแหงแลง สวนลนจกมความเปราะบางตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเชนกน เนองจากเปนพชทตองการอณหภมตำากวา15องศาเซลเซยสเปนเวลาอยางนอย100ชวโมงเพอออกดอกในชวงฤดหนาวตงแตเดอนพฤศจกายนถงธนวาคม และในป 2552 นนอณหภมเฉลยตำาสดมากกวา20องศาเซลเซยสสงผลใหผลผลตของลนจประมาณ50%เกดความเสยหายนอกจากนพชกาแฟกไดรบผลกระทบจากอณหภมทสงกวา25องศาเซลเซยส จากการสำารวจเกษตรกรจากเมองเชยงรายประมาณ 450 คนพบวาประมาณ50%มอายมากกวา50ปซงเกษตรกรทมอายมากจะมความไวตอความ
AW [Chiang Rai].indd 21 9/12/2556 5:42:59
Page 22
22 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
เสยหายทงทางกายภาพและสงแวดลอมของแหลงทองเทยวเชนเดยวกน
สขภาพ
ไขเลอดออกและมาลาเรยเปนโรคในเขตรอนทมความสำาคญทเกดจากเชอไวรสทมาจากยง เมองเชยงรายไดรบการปองกนการแพรกระจายของการตดเชอไขเลอดออกเพราะคณลกษณะของพนททเปนทสงและสภาพภมอากาศทคอนขางเยนแตอยางไรกตามในปทผานมาจำานวนของการตดเชอไดเพมขนจากมผปวย35คนเปน75คนตอประชากรแสนคน(จากป2006และ2008)ปจจยทนำาไปสการตดเชอคอการเกดการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศอณหภมทเพมขนชวยเพมการแพรกระจายของยงทมไวรส และชวยใหการสบพนธและวงจรชวตมความสมบรณมากขน แมจะอยในชวงฤดหนาว อกทงการพฒนาเศรษฐกจและสงคมนำาไปสการเพมขนของการยายถนของประชากรในประเทศและขามพรมแดน ซงสามารถเปนตวนำาไขสายพนธใหมๆของโรคเขามาดวย
รอนขณะททำางานนอกบานมากขนดงนนอากาศรอนมแนวโนมทจะมผลกระทบตอสขภาพโดยตรงตอเกษตรกรในขณะทระยะเวลาในการทำางานลดลงผลการศกษานสนบสนนผลทไดจากการประเมนความเปราะบาง ความสามารถในการปรบตวของเกษตรกรนนมคอนขางตำาผนวกกบการสนบสนนทคอนขางนอยจากทางรฐบาลความเขาใจและความตระหนกของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเปนสงสำาคญสำาหรบเกษตรกรทจะปรบตว แหลงนำา การบรหารจดการนำาและการขยายระบบชลประทานเปนขอเสนอแนะบางสวนทไดจากประชมกลมยอย
การทองเทยว
เมองเชยงรายเปนเมองทไดรบความนยมเปนทพกผอนในชวงวนหยดของนกทองเทยวทงชาวไทยและตางประเทศ โดยเฉพาะอยางยงในชวงฤดหนาวตงแตเดอนตลาคมถงเดอนกมภาพนธ จากการศกษาชใหเหนวาพนทหรอสถานททองเทยวสวนใหญอยนอกเมอง39.2%เปนพนทธรรมชาต24.5%เปนพนททองเทยวทางวฒนธรรม18%เปนพนทสนทนาการและ15%เปนพนทการทองเทยวเชงเกษตรระดบการดงดดของแตละทขนอยกบการใหบรการของระบบนเวศและความสมบรณของพนท การเสอมโทรมของระบบนเวศทางธรรมชาตโดยทวไปเกดจากกจกรรมและการพฒนาของมนษยอกทงยงมการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเปนตวเรงอกทางหนง สวนใหญนกทองเทยวจะใหความสนใจกบการทองเทยวในพนทสามเหลยมทองคำาดอยตงนำาตกขนกรณและภชฟากจกรรมการพายเรอไปตามแมนำาโขงนทรรศการแสดงดอกไมกจกรรมทเกยวของกบนำาและสมผสหมอกและความหนาวตามลำาดบและจากความแปรปรวนของอณหภมตำาเฉลยและฝนเมอไมกปทผานมาสงผลกระทบตอรปแบบการทองเทยวโดยตรงรวมถงการออกดอกของดอกไมเมองหนาวประจำาปตำาลงสำาหรบปรากฏการณธรรมชาตหมอกอกทงปรมาณนำามากเกนไปในแมนำาโขงสงผลกระทบตอกจกรรมพายเรอรวมถงเหตการณสภาพอากาศรนแรงรวมทงพายลกเหบและลมและนำาทวมฉบพลนสงผลใหเกดความ
AW [Chiang Rai].indd 22 9/12/2556 5:43:00
Page 23
23Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ลกษณะของสภาพอากาศทเปนปญหา
1. อณหภมสงขน/ความรอน
• อณหภมสงสดเฉลยตำาสด
เฉลย และอณหภมเฉลยมแนวโนมเพมขน
• จำานวนวนทมอากาศรอนเพม
มากขน
• ชวงฤดหนาวสนลง
กลมเสยง/เปราะบาง
• ภาคการเกษตรแรงงาน/เกษตรกรท
ตองทำางานกลางแจง
• ภาคการทองเทยวแหลงทองเทยว
ธรรมชาต เชน นำาตก/แมนำา สวนไมดอก
• ผประกอบการทองเทยว หรอผคาขาย
บรเวณดงกลาว
• สขภาพ : เดกเลก ผสงอาย และผพการ
ความเสยง/ผลกระทบทเกดขน
• แรงงาน/เกษตรกรไมสามารถทำางานกลางแจงไดเนองจากอากาศรอนมาก
• สงผลตอการออกดอกและตดผลของไมผล เชน ลนจ ลำาไยรวมทงคณภาพผลผลตลดลง
ทำาใหเกษตรกรมรายไดลดลง
• เกษตรกรเกดภาระหนสน จากการกยมเงนเพอทำาการเกษตร แตมรายไดไมเพยงพอ
• เนองจากเชยงรายเปนแหลงทองเทยวทนกทองเทยวนยมมาในชวงอากาศเยน ถาอณหภม
มแนวโนมสงขน อาจสงผลตอจำานวนนกทองเทยว และฤดการทองเทยวทสนลง
• สขภาพจต (หงดหงด อารมณเสยงาย) และสขภาพกาย (เปนผดผนคน ผวหนงอกเสบ)
โดยเฉพาะผพการ หากไมไดรบการดแลอยางด อาจทำาใหมการตดเชอราซำาได เนองจาก
สวนใหญไมสามารถชวยเหลอตนเองได ตองการคนดแล
• อาหารบดและเนาเสยไดงาย เสยงตอการเกดอาการทองเสย/ทองรวง
• สภาพอากาศแปรปรวน เชน รอนจด และมฝนทำาใหปวยเปนโรคหวดไดงาย
• สภาพอากาศทอนขนจะเหมาะแกการแพรพนธของยง ซงเปนพาหะนำาโรคมาลาเรย และ
ไขเลอดออก จงอาจทำาใหโรคทงสองเกดการระบาดไดบอยครงขน
ตารางสรปความเปราะบางของเมองเชยงรายจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
AW [Chiang Rai].indd 23 9/12/2556 5:43:00
Page 24
24 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ลกษณะของสภาพอากาศทเปนปญหา
2. ภยแลงและฝนทงชวงนานขน
กลมเสยง/เปราะบาง
• ภาคการเกษตร
• แหลงทองเทยวทางธรรมชาต เชน
นำาตก/แมนำา และผประกอบ- การทอง
เทยว หรอผคาขายบรเวณดงกลาว
• ชมชนแออด
• คนชรา ผปวยทเปนโรคภมแพ กอ
ใหเกดอาการแสบตา แสบจมก และคน
ตามผวหนง
ความเสยง/ผลกระทบทเกดขน
• พนททเหมาะสมกบการเกษตรลดลง และในบางพนทไมสามารถทำานาปรงได
• ปญหาการแยงชงนำา ทงเพอการอปโภคกบภาคการเกษตรหรอระหวางเกษตรกรดวยกนเอง
• ตนทนการผลตเพมสงขนจากการจดหานำา และใชสารเคมหรอฮอรโมนเพอเรงการเจรญ
เตบโตใหทนกอนเกดปญหาภยแลง
• ผลผลตตกตำา/เสยหาย เสยงตอการขาดทนของเกษตรกร เนองจากการกระจายตว
• ของฝนอาจสงผลกระทบตอปรมาณและคณภาพของผลผลต
• ผลผลตทางการเกษตรทเสยหาย มกจะถกเผา เพอเปนการลดตนทนในการกำาจด กอน
การปลกพชรอบใหม ทำาใหเกดมลภาวะทางอากาศ (ควนไฟ) สงผลตอสขภาพของประชาชน
ในเมอง
• ผประกอบการไมสามารถใหบรการการทองเทยวบางชนดได เชน การลองแมนำาโขง/กก
สงผลตอรายได
• จำานวนนกทองเทยวลดลง ในชวงหนาแลง
• เนองจากนำาประปายงบรการไมครอบคลมทวทกพนท โดยเฉพาะในชมชนแออด และ
พนทรอบนอก ยงตองอาศยนำาบาดาล ซงในชวงหนาแลงระดบนำาบาดาลกลดลงดวย จน
อาจขาดแคลนนำาสะอาดเพอการบรโภค อปโภคโดยทวไป สงผลตอสขภาพได
• อากาศทแหงแลง ปรมาณนำาฝนทนอย และความชมชนของพนทนอยลง จะทำาใหการ
เผาไหมเกดขนไดอยางรวดเรว หากไมมการควบคมอยางใกลชดอาจทำาใหการเผาไหมและ
การเกดหมอกควนรนแรงมากขน ทำาใหสงผลตอการเปนโรคทางเดนหายใจ เชน หอบหด
ภมแพ ระคายเคอง
AW [Chiang Rai].indd 24 9/12/2556 5:43:00
Page 25
25Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ลกษณะของสภาพอากาศทเปนปญหา
3. ฝนตกชกมากขนในชวงฤดฝน
• จำานวนวนทฝนตกเฉลยตอ
เดอนชวงหนาฝนเพมขน
• นำาทวม/นำาหลาก โดยเฉพาะ
ชวงทฝนตกชก
• ดนโคลนถลม
กลมเสยง/เปราะบาง
• เกษตรกร และพนทการเกษตร
• แหลงทองเทยวทางธรรมชาต และ
ผประกอบการทองเทยว หรอผคาขาย
บรเวณดงกลาว
• กลมเดก คนชรา และผพการ
• ชมชนทราบลมตำา และทตงอยรมแม
นำากรณ/แมนำากก
• ชมชนนำาลด ชมชนทวสก ชมชนบาน
ดอย
• พนทเชงเขาซงเปนยานชมชนแออด
เชน ชมชนวดพระแกว ชมชนราชเดช
ดำารง ชมชนเจดยอด
ความเสยง/ผลกระทบทเกดขน
• ผลผลตเปนเชอราไดงาย
• นำาหลาก/ดนโคลนถลมในพนทการเกษตร ทำาใหผลผลตทางการเกษตรตกตำา หรอเสย
หาย สงผลตอรายไดของเกษตรกร
• การงดกจกรรมและการบรการดานการทองเทยวบางอยาง ความยากลำาบากในการเดน
ทางไปยงแหลงทองเทยวทำาใหนกทองเทยวลดลง สงผลตอรายไดของผประกอบการในพนท
ทอาจลดลง
• แหลงทองเทยวไดรบความเสยหาย หรอ เกดความสกปรก
• นำาหลากและทวมขง ดน/โคลนถลมพนททเปนทอยอาศย สงผลกระทบตอชวตและทรพยสน
• ความชนและฝนทเกดขน จะเปนแหลงเพาะพนธยงทเหมาะสม อาจทำาใหเกดการระบาด
ของโรคไขเลอดออกและมาลาเรยไดบอยขน
• เสยงตอการเกดโรคทมากบนำาและสตว เชน โรคฉหน นำากดเทา หรอโรคผวหนง
• สภาพอากาศแปรปรวน และมฝน อาจทำาใหปวยเปนโรคหวดไดงาย
• การสขาภบาล และความสะอาด
AW [Chiang Rai].indd 25 9/12/2556 5:43:00
Page 26
26 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ลกษณะของสภาพอากาศทเปนปญหา
4. วาตภยและพาย
• ชวงระยะความแลงททอด
ยาวออกไปกบอณหภมความรอนทเพม
ขน อาจนำาไปสการเกดพายรนแรง รวม
ทงการเกดลกเหบทมขนาดใหญ
กลมเสยง/เปราะบาง
• เกษตรกรและพนทการเกษตร
• แหลงทองเทยวทางธรรมชาต และ
ผประกอบการทองเทยว หรอผคาขาย
บรเวณดงกลาว
• พนทชานเมอง เชน ตำาบลนางแล
ความเสยง/ผลกระทบทเกดขน
• พนทและผลผลตทางการเกษตรไดรบความเสยหายจากพาย และลกเหบ สงผลตอรายได
ของเกษตรกร
• การงดกจกรรมและการบรการดานการทองเทยวบางอยาง
• ความยากลำาบากในการเดนทางไปยงแหลงทองเทยว
• แหลงทองเทยวไดรบความเสยหาย จนอาจไมสามารถทองเทยวได
• สงผลตอรายไดของผประกอบการในพนท
• เกดความเสยหายตอชวต และทรพยสน บานเรอน เชน หลงคาบานพงจากลกเหบ หรอ
ถกลมพายพด
AW [Chiang Rai].indd 26 9/12/2556 5:43:00
Page 27
27Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
จากขอมลขางตนพจารณารวมกบขอมลดานสารสนเทศแลวสามารถแสดงแผนภาพความเสยงทางกายภาพจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเมองเชยงรายไดดงน
พéนทเสยงตอภยแลŒงจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศãนบรเวณเมองเชยงราย
พนทเมองเชยงรายสวนใหญมความเสยงตอภยแลงในระดบนอย โดยครอบคลมพนทหมบานจำานวน182หมบานรวมพนท727.56ตร.กม.รองลงมาคอระดบสงครอบคลมพนทหมบานจำานวน15หมบานรวมพนท493.56ตร.กม.และและระดบปานกลางซงครอบคลมพนทหมบานจำานวน 24 หมบาน รวมพนท294.69ตร.กม.ตามลำาดบ พนทเกษตรกรรมทเสยงตอภยแลง สวนใหญมความเสยงอยในระดบปานกลาง(295.6ตร.กม.)สง(92.0ตร.กม.)และนอย(32.7ตร.กม.)โดยพนทเสยงตอภยแลงในระดบสงไดแกพนทเกษตรกรรมทเปนไรนาสวนผลไมเกษตรบนทสงและไรสปปะรดโดยมพนท76.7,14.6,0.5และ0.2ตารางกโลเมตรตามลำาดบ เมอจำาแนกการกระจายตวของประชากรตามความออนไหวในพนทเสยงตอภยแลงบรเวณเมองเชยงรายพบวาสวนใหญเปนพนททมความออนไหวนอยมความหนาแนนประชากรปานกลางและมความเสยงตำา
á¼¹·ÕèáÊ´§¾×é¹·ÕèàÊÕ觵‹ÍÀÑÂáÅŒ§¢Í§àÁ×ͧàªÕ§ÃÒÂ
แผนทแสดงพนทเสยงตอภยแลงของเมองเชยงราย
á¼¹·ÕèáÊ´§¾×é¹·ÕèàÊÕ觵‹ÍÀÑÂáÅŒ§¢Í§àÁ×ͧàªÕ§ÃÒÂ
แผนทแสดงพนทเสยงตอภยแลงของเมองเชยงราย
AW [Chiang Rai].indd 27 9/12/2556 5:43:00
Page 28
28 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
การกระจายตวของกลมประชากรตามความออนไหวในพนทเสยงตอภยแลงบรเวณเมองเชยงราย
การกระจายตวของกลมประชากรพนทการเกษตรเสยงตอภยแลงในบรเวณเมองเชยงรายพนทการเกษตรเสยงตอภยแลงในบรเวณเมองเชยงราย
AW [Chiang Rai].indd 28 9/12/2556 5:43:02
Page 29
29Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
พéนทเสยงตออทกภยจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศãนบรเวณเมองเชยงราย
พนทเมองเชยงรายสวนใหญมความเสยงตออทกภยระดบปานกลาง โดยครอบคลมพนทหมบานจำานวน151หมบานรวมพนท1,072.84ตร.กม.รองลงมาคอระดบนอยครอบคลมพนทหมบานจำานวน52หมบานรวมพนท322.24ตร.กม.และและระดบสงซงครอบคลมพนทหมบานจำานวน15หมบานรวมพนท134.91ตร.กม.ตามลำาดบ พนทเกษตรกรรมทเสยงตออทกภย สวนใหญเปนพนทมความเสยงตออทกภยในระดบนอย (242.26ตร.กม.)ปานกลาง (167.07ตร.กม.)นอยมาก(10.67ตร.กม.)และสง(0.25ตร.กม.)โดยพนทเสยงตออทกภยสวนใหญจะเปนพนทสวนผลไมไรนาไรสปปะรดเกษตรบนทสงบอเลยงสตวนำาและแปลงปลกปาตามลำาดบ เมอจำาแนกการกระจายตวของประชากรตามพนทออนไหวตออทกภยบรเวณเมองเชยงราย พบวา พนทในเขตเทศบาลสวนใหญเปนพนททมความออนไหวนอย มความหนาแนนประชากรตำาและมความเสยงปานกลาง สวนภายนอกเขตเทศบาล สวนใหญเปนพนททมความออนไหวสง ความหนาแนนประชากรตำาและความเสยงตำา
แผนทแสดงพนทเสยงตออทกภยของเมองเชยงราย
AW [Chiang Rai].indd 29 9/12/2556 5:43:02
Page 30
30 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
พนทการเกษตรทมความเสยงตออทกภยในบรเวณเมองเชยงรายพนทการเกษตรทมความเสยงตออทกภยในบรเวณเมองเชยงราย
การกระจายตวของกลมประชากรตามความออนไหวในพนทเสยงตออทกภยบรเวณเมองเชยงราย
AW [Chiang Rai].indd 30 9/12/2556 5:43:04
Page 31
31Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
บทท 6 กรอบก�รรบมอตอก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ การกำาหนดยทธศาสตรการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศนนจำาเปนตองทำาความเขาใจเรองของการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศซงสามารถทำาใหเขาใจไดงายๆโดยใชกรอบการเสรมสรางการรบมอของเมองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ(TheClimateResilienceFramework)ซงเรมตนจากตองเรมจากการทำาความเขาใจเรองความเปราะบางของเมอง โดยจะตองเขาใจกอนวา เมองประกอบไปดวย3สวนคอ1)บคคลองคกรหรอหนวยงาน2)ระบบโครงสรางพนฐานและระบบนเวศวทยาและ3)วถปฏบตกฎหมายนโยบายซงทง3สวนนเชอมโยงกนอยางเปนระบบอกทงตองเขาใจและรบรวาผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทเมองตองเผชญนนมอะไรบาง ซงจะทำาใหเราเขาใจวา องคประกอบใดของเมองทมความเปราะบาง กระบวนการเหลานจำาเปนตองอาศยผทเกยวของมารวมแลกเปลยนเรยนรซงกนและกนโดยมการนำาองคความรทองถนหรอภมปญญาทองถนมาใชรวมกบองคความรทางวทยาศาสตรซงกระบวนการนมความสำาคญอยางยง
เมอทราบถงประเดนของความเปราะบางทเมองกำาลงเผชญอย เราจำาเปนตองทราบวาการเสรมสรางของเมองเพอรบมอตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเพอใหเมองมการพฒนาทมประสทธภาพนน ทง 3 องคประกอบของเมองตองประกอบไปดวยคณลกษณะทดดงน
บคคล องคกร หรอหนวยงาน
1)การทบคคลองคกรหรอหนวยงานสามารถกลบมาทำาหนาทของตนไดภายในระยะเวลาอนรวดเรวหลงจากเผชญภยพบต(Responsiveness) 2)การทบคคลองคกรหรอหนวยงานสามารถเรยนรจากความผดพลาดในอดตแลวนำามาปรบปรงใหเกดการรบมอทดขนทำาใหสามารถแยกแยะปญหาคาดการณและวางแผนการรบมอลวงหนาได(CapacitytoLearn) 3) การทบคคล องคกร หรอหนวยงานสามารถแยกแยะ/จดลำาดบความสำาคญของการดำาเนนงานตางๆ ได รวมถงความสามารถในการระดมทรพยากรทจำาเปนในยามเกดภยทงจากภายในหนวยงานของตน หรอจากหนวยงานภายนอกอนๆ(Resourcefulness)
ระบบâครงสรŒางพéน°านและระบบนเวศ
1)การทระบบโครงสรางพนฐานและระบบนเวศวทยายงสามารถทำาหนาทตอไปไดถงแมวาไมสามารถทำางานไดตามปกต(SafeFailure) 2)ระบบโครงสรางพนฐานและระบบนเวศตองมระบบหรอแนวทางสำารองอนๆไวเมอเผชญภย(ModularityandRedundancy) 3) ระบบโครงสรางพนฐานและระบบนเวศ ตองมความหลากหลาย และสามารถตอบสนองความตองการของประชากรในเมองได(Flexibility&Diversity)
AW [Chiang Rai].indd 31 9/12/2556 5:43:04
Page 32
32 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
วถปฏบต
1)มขอมลทชดเจนและทกคนสามารถเขาถงขอมลเหลานนได(Informa-tion) 2)ทกคนมสทธในการใชหรอจดสรรทรพยากร(Access(Rights/Entitle-ments)) 3) ตองมาจากการตดสนใจทมความโปรงใสและยตธรรม (Decision-Making)
จากกรอบแนวคดดงกลาวสามารถนำามาใชเพอเปนแนวทางในการกำาหนดยทธศาสตรในการดำาเนนการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองไดโดยเมอทราบประเดนความเปราะบางแลวนำามาจดลำาดบความสำาคญของปญหาวาปญหาใดควรจะไดรบการแกไขกอนและหลงแลวจงเรมดำาเนนโครงการรวมกบการตดตามตรวจสอบและประเมนผลและตองกลบมารวมแลกเปลยนเรยนรอกครงเพอเพมความรและวเคราะหสงทดำาเนนการไปวาสามารถสรางการรบมอใหกบเมองไดมากนอยเพยงใด
AW [Chiang Rai].indd 32 9/12/2556 5:43:04
Page 33
33Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
บทท 7 ยทธศ�สตรก�รรบมอกบก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศของเมองเชยงร�ย ผลจากการศกษาตางๆทงจากการศกษาการเปลยนแปลงสความเปนเมองและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทแนวโนมแปรปรวนเพมขนในอนาคต รวมถงการประเมนความเปราะบางของเมองเชยงรายจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและจากการประชมแลกเปลยนความคดเหน(SharedLearningDialogue)คณะทำางานเลงเหนวาภาคสวนสำาคญทจะไดรบผลกระทบจากปญหาดงกลาวคอการเกษตรและการทองเทยวซงเปนเศรษฐกจหลกของเมองเชยงรายรวมทงปญหาดานสขภาพจากการขาดแคลนนำาและสภาพอากาศทแหงแลงและจากอทกภยทจะเกดขน คณะทำางานจงไดรวมกนพฒนายทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงรายขนมา โดยมงหวงใหคนในเมองเชยงรายมความรความเขาใจเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และผลกระทบทจะเกดขนเพอใหสามารถปรบตวและรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดทงนทางคณะทำางานไดพฒนายทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงรายโดยสอดรบกบประเดนยทธศาสตรของเมองเชยงราย3ประเดนคอ 1.ภาคการเกษตรมงเนนในเรองการสงเสรมเกษตรเมอง(เกษตรอนทรย)เพอสงเสรมใหเกษตรกรรอบเมอง และคนจนเมองมอาชพและรายได รวมทงเพอเพมความมนคงทางดานอาหารใหกบชมชนเมอง 2.ภาคการทองเทยวมงเนนการเสรมสรางศกยภาพของผประกอบการโดยเฉพาะผประกอบการทองถนใหตระหนกถงผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และสงเสรมการใหบรการการทองเทยวสเขยวและเปนมตรกบสงแวดลอม
รวมทงการสรางแหลงทองเทยวใหมๆทสามารถเปนแหลงทองเทยวไดตลอดปโดยเนนการทองเทยวเชงอนรกษ 3. ดานสขภาพ มงเนนการสงเสรมการมสวนรวมระหวางองคกรปกครองสวนทองถนในการพฒนาพนทเพอลดปจจยเสยงทอาจกอใหเกดโรคตดตอและโรคระบาดจากสภาพอากาศ รวมทงการเสรมสรางพฤตกรรมสขภาพระดบชมชน ใหสามารถปรบตวและรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ 4.ดานการบรหารจดการนำามงเนนเสรมสรางศกยภาพเครอขายความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของดานการบรหารทรพยากรนำา ในการจดทำาระบบฐานขอมลดานทรพยากรนำา ใหมความทนสมย และถกตองเชอถอได และพฒนาเครอขายเพอรวมกนจดทำาแผนการรบมอดานทรพยากรนำาในระดบพนท
โดยกรอบแนวคดการพฒนายทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงรายจากการรวมแลกเปลยนเรยนรและประกอบกบผลทไดจากการดำาเนนงานในพนทประกอบกบการวเคราะหและคาดการณลกษณะสภาพอากาศขางตนทงนคณะทำางานของเมองเชยงรายไดรวมกนพฒนายทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงรายขนโดยมงหวงเพอเพมความรความเขาใจเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และผลกระทบทจะเกดขนเพอใหสามารถปรบตวและรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดยทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงรายมรายละเอยดดงตอไปน
AW [Chiang Rai].indd 33 9/12/2556 5:43:04
Page 34
34 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
กรอบแนวคด การพฒนายทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเมองเชยงราย
การรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมอง (Resilience)
การปรบตว (Adaptation)
ลดผลกระทบ(เตรยมการปองกน)
ลดความเดอดรอน(เพมขดความสามารถ)
การลดการปลอยกาซเรอนกระจก(Mitigation)
ภมปญญาทองถน กลไกทางเศรษฐกจและสงคม นโยบาลรฐบาล
ชมชน นกวชาการ ภาครฐ
การศกษาและประเมนความเสยงของชมชนและภาคสวนตาง ๆ - เกษตร ทองเทยว สขภาพ -
(Vulnerability Assessment and Sector Study)
ประเมนความเสยงของชมชนตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
ประเมนขดความสามารถในการรบมอและปรบตวของแตละภาคสวนและชมชน
AW [Chiang Rai].indd 34 9/12/2556 5:43:04
Page 35
35Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
คณะทำางานไดกำาหนดวสยทศนพนธกจเปาประสงคและยทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงรายมรายละเอยดดงตอไปน
วสยทศน
ทกภาคสวนในอำาเภอเมองเชยงรายมความรความเขาใจสามารถปรบตวเขากบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
พนธกจ
1.ผลกดนใหมศนยประสานงานดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเพอเปนองคกรหลกในการประสานงานและความรวมมอใหครอบคลมหนวยงานภาคทเกยวของรวมทงเปนศนยในการเสรมสรางกระบวนการเรยนรดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศแกภาคสวนตางๆ และประชาชนทวไปทสนใจ เพอใหเกดความรความเขาใจในเรองการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและผลกระทบทเกดขน 2.สรางความรวมมอและการประสานงานขององคกรภาคทเกยวของดานการบรหารจดการทรพยากรนำาในระดบลมนำาทงตนนำากลางนำาและปลายนำาโดยสรางเครอขายและการมสวนรวมของผใชนำาครอบคลมทงลมนำา เพอสามารถแลกเปลยนขอมลและสามารถแกปญหาไดอยางเปนระบบรวมถงการอนรกษและฟนฟทรพยากรธรรมชาตทเปนแหลงตนนำาแหลงนำาตางๆรวมทงการอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ 3.ผลกดนและสงเสรมใหภาคการเกษตรโดยสงเสรมการทำาเกษตรอนทรยและเกษตรเมอง เพอสรางความมนคงทางดานอาหาร และวางแผนการตลาดเพอเพมแรงจงใจในการดำาเนนการ 4. ผลกดนใหมการจดทำาแผนแมบทดานการทองเทยวเชงอนรกษ เพอสง
เสรมการทองเทยวทเปนมตรกบสงแวดลอม รวมทงการเสรมสรางความตระหนกแกผประกอบการทองเทยวในพนท 5.สรางพฤตกรรมสขภาพระดบชมชนใหสามารถปรบตวและรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและมกลไกการสนบสนนระดบทองถน
เปาประสงค
1.หนวยงานภาคไดรบการพฒนาศกยภาพและมแผนงานทชดเจนเพอเสรมสรางการเรยนรเรองการเปลยน แปลงสภาพภมอากาศ เพอใหประชาชนตระหนกและสามารถปรบตวไดอยางตอเนองและเหมาะสม 2.หนวยงานภาคไดรวมลงนามในขอตกลง(MoU)เพอใหความรวมมอในการประสานงานทางดานการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ 3.เมองมระบบการบรหารจดการนำาทสอดคลองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทมความเชอมโยงตอการประกอบอาชพทางการเกษตรและการทองเทยว 4.เมองมการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลมการจดระเบยบชมชนและโครงสรางพนฐานทสอดคลองกบการพฒนาและสงเสรมสขภาพของประชาชนและคณภาพชวตในดานอนๆ 5.เมองมการอนรกษและฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรวมถงการอนรกษความหลากหลายทางธรรมชาตทมอยในเมอง
AW [Chiang Rai].indd 35 9/12/2556 5:43:05
Page 36
36 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
-สรางอาสาสมครเพอเปนแกนนำาในชมชมในการสอสารและประสานงานในพนท -ถายทอดความรดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศสชมชนเชงรก 3.เพอสงเสรมการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรวมทงความหลากหลายทางชวภาพรวมทงสงเสรมการพฒนาสการเปนเมองปลดปลอยคารบอนตำา(Lowcarboncity)มแนวทางการดำาเนนงานดงน -การอนรกษแหลงตนนำาและแหลงทรพยากรธรรมชาตคมครองและฟนฟพนทอนรกษระบบนเวศและความหลากหลายทางชวภาพอยางยงยน -ปรบปรงพนทเสอมโทรมและเพมพนทสเขยว -ควบคมและลดปรมาณมลพษจากขยะนำาเสยกลนและเสยง -สงเสรมการผลตและธรกจทเปนมตรกบสงแวดลอม -ปองกนและแกไขปญหาหมอกควนและภาวะมลพษทางอากาศ
ยทธศาสตรท2สงเสรมเกษตรในเมองและเกษตรอนทรยวตถประสงค 1. เพอสงเสรมใหเกษตรกรรอบเมอง และกลมคนจนหรอผมรายไดนอยสามารถประกอบอาชพและมรายไดเพยงพอรวมทงเพมความมนคงทางดานอาหารใหกบเมองเชยงรายมแนวทางการดำาเนนงานดงน - จดทำาฐานขอมลเกษตรกรและการทำาการเกษตรในพนทอำาเภอเมองเชยงราย -สงเสรมการผลตและการใชปยอนทรยเพอลดการใชสารเคม -การอบรมเพอเสรมสรางขดความสามารถของเกษตรกรในกลมเปาหมาย - พฒนาแปลงสาธตการเกษตรในพนทรวมทงพฒนาความรและงานวจยทางการเกษตร -การเพมผลตภาพและคณภาพการผลตสนคาเกษตร
ยทธศาสตรการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของเมองเชยงราย
ยทธศาสตรท1การเสรมสรางศกยภาพแกหนวยงานภาคและประชาชนใหมความรความเขาใจและความตระหนกในเรองการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและผลกระทบทจะเกดขนกบเมองวตถประสงค 1. เพอใหหนวยงานภาค และประชาชนเกดความตระหนกเกยวกบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ทอาจเกดขนในรปแบบตางๆ เพอใหสามารถรบมอและปรบตวไดอยางเหมาะสมมแนวทางการดำาเนนงานดงน - จดตงศนยประสานงานดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เพอเปนศนยในการรวบรวมบรหารจดการ และเชอมโยงขอมลดานสภาพอากาศ และขอมลอนๆทเกยวของจากหนวยงานภาคตางๆรวมทงเปนศนยในการใหความรและฝกอบรมเรองการเปลยน แปลงสภาพภมอากาศใหกบหนวยงานระดบตางๆ และภาคสวนตางๆ - เสรมสรางศกยภาพบคลากรของเจาหนาทรฐ องคกรปกครองสวนทองถนและภาคเอกชนในเรองของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ - เปนหนวยงานหลกในการตดตามประเมนผลการขบเคลอนตามแผนยทธศาสตรผลสำาเรจโครงการปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะตางๆ 2.เพอเสรมสรางการมสวนรวมของภาคเครอขายในการเตรยมความพรอมและรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และผลกดนใหเปนวาระจงหวดเชยงรายมแนวทางการดำาเนนงานดงน - สรางเครอขาย/กลไกความรวมมอในระดบชมชน และหนวยงานโดยการลงนามในขอตกลง (MoU) ทงในเรองของการเตอนภย การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและอนๆ
AW [Chiang Rai].indd 36 9/12/2556 5:43:05
Page 37
37Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
2.เพอสงเสรมใหมการบรหารจดการนำาทเหมาะสมและสามารถนำามาใชในการทำาเกษตรเมองและเกษตรรอบนอกไดอยางเหมาะสมและเพยงพอมแนวทางการดำาเนนงานดงน -พฒนาและจดหาแหลงนำาสำารองใหสามารถเกบกกนำาเพอทำาการเกษตร -สงเสรมใหทองถนมการวางแผนการจดการนำาอยางมสวนรวมกบเกษตรกร 3.เพอสงเสรมใหเกดการทำาการเกษตรในพนทเมองซงมบรเวณจำากดและสงเสรมพนทสเขยวในเมองดงน - การอบรมเพอสรางความรความเขาใจถงความสำาคญและการทำาการเกษตรในพนทจำากด
ยทธศาสตรท3สงเสรมการทองเทยวเชงอนรกษวตถประสงค 1. ปรบปรงแหลงทองเทยวและพฒนารปแบบการทองเทยวใหเหมาะสมกบสภาพอากาศและพนทมแนวทางการดำาเนนงานดงน -จดทำาแผนแมบทการพฒนาและการสงเสรมการทองเทยวเชงอนรกษของจงหวดและทองถนทสอดคลองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโดยการมสวนรวมของภาค -สรางกลไกการบรหารจดการแหลงทองเทยวและพฒนารปแบบการทองเทยวโดยชมชนในพนทมสวนรวมในการบรหารจดการ 2.สรางความรวมมอระหวางองคกรปกครองสวนทองถนและผประกอบการในการพฒนาการทองเทยวทเปนมตรกบสงแวดลอมมแนวทางการดำาเนนงานดงน -พฒนาความรความเขาใจของผประกอบการและชมชนในเรองของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการจดการการทองเทยวอยางยงยน
-สรางความรวมมอกบผประกอบการในการสงเสรมการขายสนคาและใหบรการดานการทองเทยวทเปนมตรตอสงแวดลอม -สงเสรมและจดระเบยบผประกอบการและชมชนทใหบรการดานการทองเทยวในพนท
ยทธศาสตรท 4 ยกระดบคณภาพชวตประชาชนใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโดยเฉพาะดานสขภาพวตถประสงค 1.สรางความรความเขาใจดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและผลกระทบใหกบชมชนมแนวทางการดำาเนนงานดงน - จดระเบยบชมชนหนาแนน พนทกลมเสยงทมฐานะยากจน ใหมความปลอดภยในชวตและทรพยสน -สงเสรมใหชมชนการพฒนาระบบเตอนภยโดยใชเทคโนโลยทเหมาะสม - สงเสรมการจดทำาแผนชมชน และแผนสขภาพทสอดคลองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ -สรางขดความสามารถในการเฝาระวงปองกนควบคมโรควนจฉยและดแลรกษาพยาบาลอยางเปนระบบเพอปองกนปญหาการปวยและตายดวยโรคอบตใหมทรวมถงโรคทมการกลายพนธเปนสายพนธใหมและโรคระบาดซำาในคน
AW [Chiang Rai].indd 37 9/12/2556 5:43:05
Page 38
38 Climate Change Resilience Strategies of Chiang Rai City
ยทธศาสตรท5การพฒนาการบรหารจดการทรพยากรนำาใหสอดคลองกบกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศวตถประสงค 1.เสรมสรางศกยภาพเครอขายความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของดานการบรหารทรพยากรนำาอาทกรมชลประทานกรมเจาทาเทศบาลเพอรวมกจกรรมดงน -จดทำาระบบฐานขอมลดานทรพยากรนำาความตองการใชนำาและแหลงนำาตนทนใหมความทนสมยและถกตองเชอถอได -พฒนาศกยภาพอปท.เครอขายและกลมเสยงเพอรวมกนจดทำาแผนการรบมอดานทรพยากรนำาในพนท
AW [Chiang Rai].indd 38 9/12/2556 5:43:05
Page 39
ส¶าบนสงแÇ´ลŒอมä·ย16/151 เมองทองธาน ถ.บอนดสตรท ต.บางพด อ.ปากเกรด จ.นนทบร 11120
โทร. (66 2) 503 3333 ตอ 304 แฟกซ (66 2) 504 4826-8
http://www.tei.or.th http://www.thaicity-climate.org
http://www.acccrn.orghttp://www.facebook.com/UrbanClimateResilienceThailand
http://www.facebook.com/ACCCRNTHAILANDhttp://www.facebook.com/M-BRACE
Front-Back Cover [Chiang Rai].indd 2 9/12/2556 5:46:50