[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01 [SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI] 397 Chủ đề 7: Dạng toán vận dụng thực tế Trong cuộc sống, nhiều hiện tượng xảy ra có bản chất là quá trình hóa học. Để khai thác tư duy hiểu biết kiến thức vận dụng vào thực tế, các thầy cô đã đưa các hiện tượng vào đề thi. Và đây là xu hướng của các đề thi HSG và thi vào10 chuyên những năm gần đây. Qua quan sát, thầy thấy các bạn thường bị ngợp vì nó lạ. Nhưng dù có đa dạng trong cách đặt câu hỏi thì chúng ta vẫn có tư duy chung, cụ thể: Bước 1: Bài toán thực tế đa phần không khó, nó lạ nên các bạn trau dồi thêm các hiện tượng xung quanh cuộc sống và suy nghĩ thêm 1 chút, nhất định sẽ xử lí được. Bước 2: Phán đoán phương trình hóa học xảy ra trong hiện tượng. Dựa vào phương trình đó và cố gắng giải thích hiện tượng. Sau đây, các bạn cùng xem qua các ví dụ thực tế trong đề thi nhé! ĐỀ SỐ 01 Câu 1: Thi HSG 9 Cần Thơ 2015 Nước muối sinh lí là dung dịch NaCl 0,9%. Nước muối sinh lí được dùng để súc miệng (ngừa và chữa viêm họng, bệnh răng miệng), rửa vết thương, nhỏ mắt, nhỏ mũi, làm dịch truyền, …Tuy nhiên nước muối sinh lí tự pha ở gia đình chỉ nên dùng để súc miệng, rửa vết thương nhẹ chứ không nên nhỏ mắt, thay thế dịch truyền. Hãy trình bày cách pha chế 500 gam dung dịch nước muối sinh lí từ nước cất và dung dịch NaCl 3%. Câu 2: Thi HSG 9 Hà Nội 2015 1. Khi đun nóng một bình chứa nước máy, các bọt khí nhỏ được hình thành và nổi lên rất nhanh trước khi nước sôi. Tiếp tục để cho nước sôi hoàn toàn, sau đó để nguội. Khi nước được đun nóng trở lại, các bọt khí nhỏ không xuất hiện nữa. Giải thích hiện tượng. 2. Rau sống là món ăn ưa thích trong bữa ăn của nhiều gia đình. Trước khi ăn rau sống, người ta thường ngâm chúng trong dung dịch nước muối ăn (NaCl) trong thời gian từ 10 – 15 phút để sát trùng. Giải thích khả năng sát trùng của dung dịch muối ăn. Vì sao cần khoảng thời gian ngâm rau sống như vậy? Câu 3: Thi HSG 9 Nam Định 2015 1. Công thức đơn giản nhất (CTĐGN) cho biết tỉ lệ số nguyên tử của các nguyên tố có trong phân tử (biểu diễn bằng tỉ lệ các số nguyên tối giản). Ví dụ, axetilen C 2 H 2 sẽ có CTĐGN là CH. a) Viết công thức cấu tạo của 2 chất X, Y khác axetilen có cùng CTĐGN là CH.
33
Embed
Chủ đề 7: Dạng toán vận dụng thực tếninhbinh.edu.vn/upload/19216/20180711/Boi_duong... · 1. Khi đun nóng một bình chứa nước máy, các bọt khí nhỏ
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
[SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI] 397
Chủ đề 7: Dạng toán vận dụng thực tế
Trong cuộc sống, nhiều hiện tượng xảy ra có bản chất là quá trình hóa học. Để khai thác tư duy
hiểu biết kiến thức vận dụng vào thực tế, các thầy cô đã đưa các hiện tượng vào đề thi. Và đây
là xu hướng của các đề thi HSG và thi vào10 chuyên những năm gần đây. Qua quan sát, thầy
thấy các bạn thường bị ngợp vì nó lạ. Nhưng dù có đa dạng trong cách đặt câu hỏi thì chúng ta
vẫn có tư duy chung, cụ thể:
Bước 1: Bài toán thực tế đa phần không khó, nó lạ nên các bạn trau dồi thêm các hiện tượng
xung quanh cuộc sống và suy nghĩ thêm 1 chút, nhất định sẽ xử lí được.
Bước 2: Phán đoán phương trình hóa học xảy ra trong hiện tượng. Dựa vào phương trình đó và
cố gắng giải thích hiện tượng.
Sau đây, các bạn cùng xem qua các ví dụ thực tế trong đề thi nhé!
ĐỀ SỐ 01
Câu 1: Thi HSG 9 Cần Thơ 2015
Nước muối sinh lí là dung dịch NaCl 0,9%. Nước muối sinh lí được dùng để súc miệng (ngừa
và chữa viêm họng, bệnh răng miệng), rửa vết thương, nhỏ mắt, nhỏ mũi, làm dịch truyền,
…Tuy nhiên nước muối sinh lí tự pha ở gia đình chỉ nên dùng để súc miệng, rửa vết thương
nhẹ chứ không nên nhỏ mắt, thay thế dịch truyền.
Hãy trình bày cách pha chế 500 gam dung dịch nước muối sinh lí từ nước cất và dung dịch
NaCl 3%.
Câu 2: Thi HSG 9 Hà Nội 2015
1. Khi đun nóng một bình chứa nước máy, các bọt khí nhỏ được hình thành và nổi lên rất
nhanh trước khi nước sôi. Tiếp tục để cho nước sôi hoàn toàn, sau đó để nguội. Khi nước được
đun nóng trở lại, các bọt khí nhỏ không xuất hiện nữa. Giải thích hiện tượng.
2. Rau sống là món ăn ưa thích trong bữa ăn của nhiều gia đình. Trước khi ăn rau sống, người
ta thường ngâm chúng trong dung dịch nước muối ăn (NaCl) trong thời gian từ 10 – 15 phút để
sát trùng.
Giải thích khả năng sát trùng của dung dịch muối ăn. Vì sao cần khoảng thời gian ngâm rau
sống như vậy?
Câu 3: Thi HSG 9 Nam Định 2015
1. Công thức đơn giản nhất (CTĐGN) cho biết tỉ lệ số nguyên tử của các nguyên tố có trong
phân tử (biểu diễn bằng tỉ lệ các số nguyên tối giản). Ví dụ, axetilen C2H2 sẽ có CTĐGN là CH.
a) Viết công thức cấu tạo của 2 chất X, Y khác axetilen có cùng CTĐGN là CH.
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
398 [SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI]
b) Oxybenzon là hợp chất có nhiều trong kem chống nắng, có khả năng chống tia UV gây hại
cho cơ thể người. Phân tích cho thấy thành phần phần trăm về khối lượng của cacbon, hiđro,
oxi lần lượt là 57,49%; 4,19% và 38,32%. Xác định công thức đơn gian nhất của oxybenzon
2. Bếp biogaz được sử dụng rộng rãi trong các hộ chăn nuôi ở Nam Định. Loại bếp này tận
dụng quá trình phân hủy của các chất thải chăn nuôi sinh ra khí dùng để làm nhiên liệu đốt, qua
đó giúp giảm chi phí năng lượng và bảo vệ môi trường. Khi 1 gam metan phản ứng cháy tỏa ra
55,6 kJ. Cần đốt bao nhiêu lít khí metan (đktc) để lượng nhiệt sinh ra đủ đun 1 lít nước (D =
1g/cm3) từ 250C lên 1000C. Biết rằng muốn nâng 1 gam nước lên 10C cần tiêu tốn 4,18 J và giả
sử nhiệt sinh ra chỉ dùng để làm tăng nhiệt độ của nước.
3. Để dập tắt xăng dầu cháy, người ta làm như sau:
Cách 1: phun nước vào ngọn lửa.
Cách 2: phủ cát vào ngọn lửa.
Cách làm nào ở trên là đúng? Giải thích.
Câu 4: Thi HSG 9 Nghệ An 2015
Thành phần chính của lớp dầu lỏng là gì? Khi đốt cháy một lượng nhỏ dầu lỏng xảy ra phản
ứng chính nào? Viết phương trình hóa học dạng tổng quát của phản ứng đó. Trong thực tế
lượng xăng thu được khi hcưng cất dầu mỏ chỉ chiếm một tỉ lệ nhỏ. Để tăng hàm lượng xăng
người ta sử dụng phương pháp nào? Nêu ưu điểm nổi bật và nhược điểm của dầu mỏ nước ta.
Câu 5: Thi HSG 9 Thanh Hóa 2015
1. Có một mẫu vải chất liệu bằng sợi bông tự nhiên. Nhỏ vào mẫu vải vài giọt dung dịch
H2SO4 đặc, tại vị trí tiếp xúc với axit vải bị đen rồi thủng. Nếu thay bằng dung dịch HCl đặc thì
sau một thời gian, tại chỗ tiếp xúc với axit vải bị mủn dần rồi thủng. Viết phương trình hóa học
để giải thích các hiện tượng trên.
2. Giải thích tại sao khi bón phân urê cho cây trồng thì không nên bón cùng với vôi?
Câu 6: Thi HSG 9 TPHCM 2015
Theo khám phá về giới hạn sinh tồn của con người, con người có thể nhịn thở 3 phút, nhịn
uống 3 ngày và nhịn ăn 3 tuần. Vì vậy hô hấp là nhu cầu không thể thiếu của con người để duy
trì sự sống. Mọi tế bào trong cơ thể đều cần cung cấp đủ oxi. Nếu không có oxi thì tốc độ
chuyển hóa tế bào giảm xuống và một tế bào bắt đầu chết sau khoảng 30s nếu không được
cung cấp đủ oxi. Hiện nay, người ta có thể sử dụng bình khí thở oxi trong y học và đời sống để
cung cấp oxi cho người không có khả năng tự hô hấp hoặc làm việc trong môi trường thiếu oxi
không khí, có khói, khí độ, khí gaz…
a) Theo đoạn thông tin trên người ta sử dụng bình khí thở oxi trong trường hợp nào?
b) Trình bày phương pháp điều chế khí oxi trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp. Tại
sao không áp dụng phương pháp điều chế oxi trong phòng thí nghiệm để điều chế khí oxi trong
công nghiệp và ngược lại?
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
[SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI] 399
Câu 7: Thi HSG 9 Hà Nội 2016
Lưu huỳnh đioxit là chất khí chủ yếu gây ra hiện tượng mưa axit. Mưa axit gây tổn thất nghiêm
trọng cho các công trình bằng thép, đá vôi. Hãy giải thích quá trình tạo mưa axit và sự phá hủy
các công trình bằng thép, đá vôi do hiện tượng mưa axit, viết phương trình hóa học của các
phản ứng xảy ra.
Câu 8: Thi HSG 9 Kiên Giang 2016
Ô nhiễm không khí là gì? Cho các khí sau: O3, CH4, N2, CO2, SO2, NO2, NH3, HCl, H2S. Hãy
cho biết những khí nào gây ra hiệu ứng nhà kính? Những khí nào gây ra hiện tượng mưa axit.
Câu 9: Thi HSG 9 Ninh Bình 2016
Chọn một hóa chất thích hợp để loại bỏ khí độc sau đây ra khỏi không khí bị ô nhiễm và viết
các phương trình hóa học xảy ra: Cl2, SO2, H2S, NO2.
Câu 10: Thi HSG 9 Bình Phước 2017
CaO tiếp xúc lâu ngày với không khí sẽ bị giảm chất lượng. Hãy giải thích hiện tượng này và
minh hoạ bằng phương trình hoá học.
HƯỚNG DẪN GIẢI
Câu 1: Thi HSG 9 Cần Thơ 2015
NaCl + H2O Nước muối
m1 m2 500g
1 21
12
m m 500m 150á
3%.mm 350á0,9%
500
→ Cần pha 150 gam dung dịch NaCl 3% và 350 gam H2O.
Câu 2: Thi HSG 9 Hà Nội 2015
1. Khi đun nóng nước thì nước ở dưới đáy bình nhận nhiều nhiệt nhất rồi mới truyền nhiệt lên
trên. Vì vậy nước ở dưới đáy sẽ nhận đủ nhiệt để chuyển thành dạng hơi trước khi nước ở trên
mặt hóa hơi. Nước dạng hơi ở đáy bình sẽ bay lên do nó nhẹ hơn nước dạng lỏng. Xuất hiện
bọt khí (thực chất là nước dạng lỏng hóa hơi)
Nếu là nước cứng: Mg(HCO3)2 0tMgCO3 + CO2↑ + H2O
Ca(HCO3)2 0tCaCO3 + CO2↑ + H2O
(MgCO3, CaCO3) thành cặn dưới đáy ấm đun nước. Khi để nguội đun nước sôi trở lại thì
không có bọt khí vì ion HCO3 đã nhiệt phân thành kết tủa và khí CO2 trước đó hết rồi.
Chú ý: H2O không thể bị phân hủy thành H2 và O2 ở nhiệt độ cao.
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
400 [SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI]
2. Dung dịch nước muối có nồng độ muối lớn hơn nồng
độ muối trong tế bào của vi khuẩn. Cho nên do hiện
tượng thẩm thấu thì muối đi vào tế bào làm nồng độ muối
trong tế bào tăng lên đẩy nước từ trong tế bào ngược trở
lại trong vi khuẩn làm cho quá trình nước trở lại tế bào từ
vi khuẩn được đầy ra ngoài. Vi khuẩn vì vậy mất nước và
bị tiêu diệt.
Câu 3: Thi HSG Nam Định 2015
1. a) C4H4-CH2=CH-C≡CH (vinylaxetilen) và
C6H6 (benzen).
b) Giả sử công thức ĐGN của Oxybenzon là: CxHyOz
→ x : y : z = 57,49% 4,19% 38,32%
: :12 1 16
x : y : z 4,79 : 4,19 : 2,395 x : y : z 8 : 7 : 4 → CT ĐGN: C8H14O4
2. 1 lít H2O là 1000g H2O
→ Đưa 1000g H2O tăng 750C cần nhiệt lượng là:
1000.4,18.75 = 313.500J = 313,5kJ
→ Cần: 313,5
á55,6
CH4 → V(CH4) cần dùng là: 7,894 (l)
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
[SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI] 401
3. Cách làm 2 là đúng vì có thể cách li ngọn lửa với khí O2 là nguyên liệu sự cháy.
Cách làm 1 không được vì: xăng, dầu nhẹ hơn nước, do đó làm cho đám cháy càng lan rộng do
sự linh hoạt của H2O.
Câu 4: Thi HSG Nghệ An 2015
Dầu mỏ là hỗn hợp nhiều hiđrocacbon: CnH2n+2-2k + 3n 1 k
2
O2 → nCO2 + (n + 1 – k)H2O
Để tăng hàm lượng xăng người ta dùng phương pháp cracking dầu nặng
Dầu mỏ Việt Nam có đặc điểm:
Ưu điểm: hàm lượng các chất chứa S thấp
Nhược điểm: do chứa nhiều parafin nên dễ bị đông đặc
Câu 5: Thi HSG Thanh Hóa 2015
1. Sợi bông có thành phần chính là xenlulozơ: (C6H10O5)n hay C6n(H2O)5n
Khi cho H2SO4 đặc vào vải, xenlulozơ bị mất nước thành C (than)
C6n(H2O)5n 2 4H SO 6nC + 5nH2O
Sau đó cacbon bị oxi hóa theo phản ứng:
C + 2H2SO4 CO2 + 2SO2 + 2H2O
Khi cho dung dịch HCl đặc vào mảnh vải thì xảy ra phản ứng thủy phân xenlulozơ tại phần tiếp
xúc, do đó mảnh vải bị mủn dần.
(C6H10O5)n + nH2OHCl nC6H12O6
2. Thành phần chính của phân urê là (H2N)2CO.
Khi bón phân urê vào đất thì có phản ứng: (H2N)2CO + H2O (NH4)2CO3
Nếu bón vôi cùng, lượng nitơ trong phân sẽ bị mất do xảy ra phản ứng:
(NH4)2CO3 + Ca(OH)2 CaCO3 + 2NH3
Gây ra lãng phí phân đạm và làm cho đất bạc màu.
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
402 [SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI]
Câu 6: Thi HSG TPHCM 2015
a) Người ta sử dụng bình khí thở oxi cho người không có khả năng tự hô hấp hoặc làm việc
trong môi trường thiếu oxi không khí, có khói, khí độc, khí gaz…
b) Điều chế oxi
* Trong phòng thí nghiệm:
* Trong công nghiệp:
Chưng cất phân đoạn không khí lỏng
Điện phân nước
Câu 7: Thi HSG 9 Hà Nội 2016
Khoa học hiện đại: S + O2 → SO2;
Quá trình đốt cháy lưu huỳnh trong khí oxi sẽ sinh ra lưu huỳnh điôxít.
SO2 + OH- → HOSO2-
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
[SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI] 403
Phản ứng hoá hợp giữa lưu huỳnh điôxít và các hợp chất gốc hiđrôxyl.
HOSO2- + O2 → HO2
- + SO3
Phản ứng giữa hợp chất gốc HOSO2- và O2 sẽ cho ra hợp chất gốc HO2
- và SO3 (lưu huỳnh
triôxít).
SO3(k) + H2O(l) → H2SO4(l)
Hiểu đơn giản là: SO2 + H2O + 0,5O2 → H2SO4
Lưu huỳnh triôxít SO3 sẽ phản ứng với nước và tạo ra axít sulfuric H2SO4. Đây chính là thành
phần chủ yếu của mưa axít.
Phá hủy công trình bằng thép, đá vôi: Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2↑
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
404 [SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI]
Trong công nghiệp người ta quan tâm tới chi phí đầu vào (nguyên liệu rẻ) và hiệu suất đầu ra
cao (sản lượng lớn), ngược lại trong phòng thí nghiệm không có các điều kiện thực hiện điều
chế tốt như trong công nghiệp.
Câu 8: Thi HSG 9 Kiên Giang 2016
Hiệu ứng nhà kính: CO2, O3, CH4
Mưa axit: SO2, NO2, HCl, H2S
Câu 9: Thi HSG 9 Ninh Bình 2016
Hóa chất đó là: Ca(OH)2
Cl2 + Ca(OH)2 → CaOCl2 + H2O
SO2 + Ca(OH)2 → CaSO3↓ + H2O
H2S + Ca(OH)2 → CaS + 2H2O
4NO2 + 2Ca(OH)2 → Ca(NO3)2 + Ca(NO2)2 + 2H2O
Câu 10: Thi HSG 9 Bình Phước 2017
CaO để lâu ngoài không khí sẽ có hiện tượng bị vón cục, khó tan trong nước, vì trong không
khí có CO2 nên xảy ra phản ứng: CaO + CO2 → CaCO3
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
[SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI] 405
ĐỀ SỐ 02
Câu 1: Thi HSG 9 Đà Nẵng 2017
1. Nêu tác dụng của phân lân supephotphat kép đối với cây trồng và tính hàm lượng P2O5 trong
một loại phân supephotphat kép có chứa 80% Ca(H2PO4)2, biết tạp chất trong phân không có P.
2. Nêu hiện tượng xảy ra khi cho 2 ml dầu hoả hoặc xăng vào cốc nước nhỏ. Thí nghiệm này
minh hoạ tính chất gì của hidrocacbon? Tại sao trên thực tế người ta không dùng nước để dập
tắt các đám cháy do xăng dầu?
Câu 2: Thi HSG 9 Đồng Tháp 2017
1. Khi bếp than đang cháy, nếu đổ nhiều nước vào bếp thì bếp tắt, còn nếu rắc 1 chút nước vào
bếp thì bếp than bùng cháy lên. Hãy viết phương trình hoá học để giải thích hiện tượng trên.
2. Đốt cháy một cây nến nặng 35,2 gam và đặt vào một chiếc hộp kín hình lập phương có cạnh
là 7,5 dm chứa đầy không khí. Hỏi cây nến có cháy hết không? Giả thiết rằng nến là một lại
ankan có 25 nguyên tử C trong phân tử. Biết thể tích các khí đều đo ở đktc và trong không khí
chứa 20% thể tích oxi.
Câu 3: Thi HSG 9 Hà Giang 2017
Phèn chua có công thức phân tử là: K2Al2S4O40H48, trong đó có chứa những phân tử H2O ở
dạng kết tinh. Hãy cho biết: công thức phân tử của phèn chua ở dạng muối. Công thức viết
gọn? Phèn chua được dùng làm gì trong thực tế cuộc sống?
Câu 4: Thi HSG 9 Hà Nam 2017
Bằng kiến thức hoá học em hãy giải thích và viết phương trình xảy ra trong các trường hợp sau:
a) Nói về việc ăn cơm, các cụ xưa có câu: “Nhai kĩ no lâu”.
b) Đất đèn được dùng để dấm trái cây.
c) Khi lên men rượu thì cần ủ kín còn lên men giấm lại để thoáng.
d) Ấm đun nước lâu ngày thường có một lớp cặn vôi dưới đáy. Để loại bỏ cặn có thể dùng
giấm pha vào nước trong ấm ngâm vài tiếng rồi xúc sạch.
Câu 5: Thi HSG 9 Hà Nội 2017
Nêu biện pháp xử lí môi trường trong trường hợp tàu chở dầu gặp sự cố và tràn dầu ra biển.
Câu 6: Thi HSG 9 Hải Phòng 2017
Muối ăn khi khai thác từ nước biển, mỏ muối, hồ muối thường có lẫn nhiều tạp chất như:
MgCl2, CaCl2, CaSO4… làm cho muối có vị đắng chát và dễ bị chảy nước, gây ảnh hưởng xấu
tới chất lượng muối nên cần loại bỏ. Một mẫu muối thô thu được bằng phương pháp bay hơi
nước biển ở vùng Bà Nà – Ninh Thuận có thành phần khối lượng: 97,625% NaCl, 0,190%
MgCl2, 1,224% CaSO4, 0,010% CaCl2, 0,951% H2O. Để loại bỏ các tạp chất trên trong nước
muối, người ta dùng lần lượt từng lượng vừa đủ dung dịch chứa chất BaCl2 và Na2CO3.
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
406 [SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI]
a) Viết các phương trình phản ứng xảy ra trong quá trình loại bỏ các tạp chất có trong muối ăn
ở trên từ BaCl2 và Na2CO3.
b) Tính tổng khối lượng hai muối Na2CO3 và BaCl2 cần dùng để loại bỏ hết các tạp chất có
trong 3 tấn muối ăn có thành phần như trên. Giả thiết các tạp chất trên đều tan hết trong nước.
Câu 7: Thi HSG 9 TPHCM 2017
Một nhóm học sinh đi thăm quan du lịch động Phong Nha – Kẻ Bàng. Các bạn thực sự ngạc
nhiên khi được nhìn thấy những hang động nơi đây. Bức ảnh dưới đây là một trong những hang
động mà các bạn đã đến. Có một bản hỏi: Hang động này rất đẹp nhưng không biết những
thạch nhũ này được hình hành như thế nào nhỉ? Em hãy đưa ra lời giải đáp giúp bạn nhé.
Câu 8: Thi HSG 9 Khánh Hòa 2017
1. Nêu khái niệm về đám cháy. Các dấu hiệu để nhận biết đám cháy. Để dập tắt đám cháy
người ta dùng nước, điều này có đúng trong mọi trường hợp chữa cháy không? Tại sao?
2. Có vết bẩn trên quần áo là vết dầu nhờn. Hãy chọn trong số các chất sau dùng làm sạch vết
bẩn: nước, nước xà phòng, giấm ăn, ét xăng, cồn 900. Giải thích.
Câu 9: Thi HSG 9 KonTum 2017
Trên bao bì một loại phân bón NPK có kí hiệu 20, 10, 10. Kí hiệu này cho ta biết điều gì? Hãy
tính tỉ lệ hàm lượng % các nguyên tố N, P, K có trong loại phân trên.
Câu 10: Thi HSG 9 Long An 2017
Khí hidro và oxi có thể phản ứng với nhau trong điều kiện thích hợp tạo thành nước. Một học
sinh cho hidro và oxi phản ứng với những khối lượng khác nhau. Kết quả thí nghiệm được ghi
trong bảng như sau:
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
[SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI] 407
Thí
nghiệm
Khối lượng ban
đầu của H2 (gam)
Khối lượng ban
đầu của oxi (gam)
Khối lượng sau
phản ứng của H2
(gam)
Khối lượng sau
phản ứng của oxi
(gam)
1 10 90 0 10
2 20 80 10 0
3 40 60 32,5 0
a) Tính khối lượng nước được tạo thành trong thí nghiệm số 3.
b) Nếu cho 10 gam hiđro phản ứng với 64 gam oxi, thì khối lượng khí dư sau khi kết thúc phản
ứng là bao nhiêu?
HƯỚNG DẪN GIẢI
Câu 1: Thi HSG 9 Đà Nẵng 2017
1. Phân lân supephotphat kép tác dụng kích thích bộ rễ
và phát triển mầm cây ở giai đoạn cây non. Ngoài ra,
phân lân giúp cây phục hồi tốt, kích thích ra hoa và
chịu hạn tốt.
Không mất tính tổng quát, ta giả sử:
2 4 2Ca H PO
n 1 (mol)
2 4 2
2 4 22 5
BTNT.P
2 5Ca(H PO )
142(á)
Ca(H PO )P O
pâaân
pâaân
P O :1(mol)m 234á
m mm 292,5á Ño ä dinâ dö zõná = .100% 48,547%80% m
2. Hiện tượng:
Xăng hoặc dầu hoả không tan trong nước,
nhẹ hơn nước nên nổi trên mặt nước. Thí
nghiệm này minh hoạ cho tính chất liên kết
hoá học không phân cực của hidrocacbon
không tan trong dung môi phân cực (ví dụ
như H2O) mà tan trong các dung môi không
phân cực.
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
408 [SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI]
Đây là vụ tràn dầu tại vịnh Mexico do cháy
giàn khoan khai thác dầu của hãng BP. Vụ
việc gây ra thảm hoạ môi trường rất nghiêm
trọng do hàng triệu thùng dầu đã bị tràn ra
diện tích mặt biển rộng lớn. 20 tỉ USD khắc
phục môi trường và đền bù thiệt hại kinh tế
liên quan là con số lớn nhất từ trước đến nay
cho thấy ảnh hưởng nghiêm trọng của thảm
hoạ này.
Một biện pháp xử lí: thu gom và đốt dầu loang trên biển
Câu 2: Thi HSG 9 Đồng Tháp 2017
1. Vì khi đổ 1 chút nước thì than cháy ở nhiệt độ cao sẽ khử nước theo phương trình:
C + H2O → CO↑ + H2↑ CO + H2O → CO2↑ + H2↑
H2 thoát ra phản ứng mãnh liệt với O2 trong không khí làm ngọn lửa bùng cháy:
H2 + ½ O2 → H2O↑
2. C25H52 + 38O2 → 25CO2 + 26H2O
0,1→ 3,8
Vậy để đốt cháy hết nến cần: 3,8 mol O2
Mà thể tích hình hộp là 7,53 dm3 = 7,53 (lít) → 2
3
(O )
7,5 .20%V 3,767 3,8
22,4
Suy ra: cây nến cháy không hết.
Câu 3: Thi HSG 9 Hà Giang 2017
CTPT: K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O
→ CTCT thu gọn: KAl(SO4)2.12H2O
Công dụng phèn chua:
- Làm trong nước đục.
- Trị hôi nách, ho có đờm ở cổ, ngứa da trắng lưỡi ở
trẻ em.
- Ngâm với quần áo khi giặt sẽ giúp tránh phai màu.
Câu 4: Thi HSG 9 Hà Nam 2017
a) Nhai kĩ khiến cho dễ phân hủy các chất tinh bột thành glucozo, dễ hấp thụ tại ruột non, khi
thức ăn được vận chuyển xuống dạ dày th́ dạ dày lại tiết ra một chất enzim nữa, tạo cho ta một
cảm giác đói, muốn ăn. Ăn lâu thì dạ dày không tiết chất enzim này nữa, khiến cho ta có cảm
giác no lâu.
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
[SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI] 409
(C6H10O5)n + nH2O men
enzim nC6H12O6
b) Đất đèn trong môi trường ẩm sinh ra khí
axetilen, khí này bị hidro hoá chậm tạo thành khí
etilen CH2=CH2. Khí này kích thích quá trình chín
nhanh ở hoa quả.
CaC2 + H2O → Ca(OH)2 + CH≡CH (axetilen)
CH≡CH + H2 → CH2=CH2 (etilen)
c) Lên men rượu:
(C6H10O5)n + nH2O men
enzim nC6H12O6
C6H12O6 men rö zuu 2C2H5OH + 2CO2↑
Lên men rượu cần ủ kín, nếu ủ không kín, không khí vào sẽ oxi hoá chậm rượu thành anđêhit
C H OH : 50.36% 18(l) m D.V 14,4(ká) 14,4.162m 39,62(ká)
46.2.80%.80%H O : 50 18 32(l) m D.V 32(ká)
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
424 [SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI]
Câu 6: Thi vào 10 chuyên hóa Bắc Ninh 2017
Giả sử
2 5
2
C H OH2 5
2H O
Mol
m 46.0,6V 34,5(ml)
C H OH : x x y 2.0,375 x 0,6 d 0,830,3(á)
46x 18y 30,3 y 0,15H O : y m 18.0,15V 2,7(ml)
d 1
Độ rượu là %V của rượu nguyên chất trong dung dịch rượu.
→ Độ rượu = 034,5.100% 92,74
37,2
Câu 7: Thi vào 10 chuyên hóa Bình Phước 2017
a) CO2 + 2Mg ot 2MgO + C
Mg có tinh khử mạnh sẽ khử CO2 tạo thành than C
b) 2KOH + FeCl2 → 2KCl + Fe(OH)2↓
2Fe(OH)2 + 1/2 O2 + H2O → 2Fe(OH)3↓
Câu 8: Thi vào 10 chuyên hóa Đà Nẵng 2017
1. Trong không khí, Al tiếp xúc với khí O2, với H2O tạo ra lớp màng oxit nhôm Al2O3 mỏng nhưng rất bền vững. Lớp màng oxit nhôm bảo vệ nhôm tiếp xúc với môi trường bên ngoài, ngăn ngừa quá trình oxi hóa khử.
2. a) Bóng bay chụp ảnh kỉ yếu thường bơm khí H2 (thường gặp nhất), đôi khi là CH4 hoặc C2H2. Khi gặp nguồn nhiệt (lửa) khí H2 sẽ phát nổ rất mạnh, thậm chí trong không gian kín như otô thì không cần nguồn nhiệt, bóng bay vẫn phát nổ, do thể tích khoang xe hạn hẹp, nồng độ hiđro đậm đặc.
(Bóng bay nổ vỡ kính và tung nóc otô. Sợ nhỉ các em. Chú ý nhé)
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
[SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI] 425
b) Đề nghị trên hợp lí. Vì khí He là khí trơ nên không phát nổ khi gặp nguồn nhiệt hoặc ma sát,
do vậy sẽ an toàn khi sử dụng. Có điều khí He đắt hơn nhiều so với khí H2.
3. a) 2 4o
H SO
6 10 5 n 2 6 12 6ñaëc,t(1) (C H O ) nH O nC H O
2 4 ñaëco
men rö zuu
6 12 6 2 5 2
H SO
2 5 2 2 2170 C
truøná âzup
2 2 2 2 n
PE
(2) C H O 2C H OH 2CO
(3) C H OH CH CH H O
(4) nCH CH (CH CH )
b) Khối lượng gỗ cần dùng 14.162
168,7528.2.40%.60%
(tấn)
Câu 9: Thi vào 10 chuyên hóa Đồng Nai 2017
Khi pha loãng thì thể tích H2O tăng lên, thể tích C2H5OH không đổi
Cồn o 2 5
2
C H OH :1200.75% 900(ml)75
H O :1200 900 300(ml)
Cồn
2 5o
2
C H OH : 900(ml)
95 900H O : 900 47,368(ml)
95%
Vậy thể tích H2O cần thêm là: 300 – 47,368 = 252,63 (ml)
Câu 10: Thi vào 10 chuyên hóa Hà Nội 2017
Bởi vì: trong nước ngọt có khí CO2 được nén ở áp suất cao. Khi mở nắp chai thì áp suất không
khí bên ngoài thấp hơn nên khí CO2 thoát ra nhanh chóng. Hiện tượng ta quan sát thấy như chai
nước ngọt sôi lên.
[THÁM TỬ TÍ HON - BÍ QUYẾT GIẢI MÃ DỮ KIỆN] TẬP 01
426 [SÁCH BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI]
ĐỀ SỐ 05
Câu 1: Thi vào 10 chuyên hóa Hải Phòng 2017
Bia được sản xuất bằng cách lên men dung dịch mantozo (C12H22O11, sản phẩm tạo thành là
rượu etylic và khí CO2 với tỉ lệ mol 1:1. Cho lên men 50 lít dung dịch mantozo có khối lượng
riêng 1,052 g/ml, chứa 8,45% khối lượng mantozo, biết khối lượng riêng của rượu etylic là
0,8g/ml; hiệu suất quá trình lên men là 65%. Hãy:
a) Viết phương trình hóa học và tính khối lượng rượu etylic được tạo thành từ quá trình lên
men 50 lít dung dịch mantozo.
b) Từ lượng rượu etylic thu được ở trên có thể pha chế được bao nhiêu lít bia có độ rượu là 5,50?
Câu 2: Thi vào 10 chuyên hóa TPHCM 2017
1. Một học sinh cho vào một cốc nước một ít muối NaCl và cát rồi khuấy đều hỗn hợp. Muối
tan và cát chìm xuống đáy cốc. Hai quá trình nào được học sinh đó sử dụng để lấy riêng biệt
trở lại cát và muối từ dung dịch trong cốc?
2. Cho một luồng khí H2 (lấy dư) qua ống sứ đựng 10 gam quặng hemantit được đốt nóng ở
nhiệt độ cao, sau khi phản ứng kết thúc, lấy chất rắn còn lại trong ống sứ đem hòa tan trong
dung dịch HCl (lấy dư) thì thu được 2,24 lít khí H2 (đktc). Cho rằng quặng hemantit chứa
Fe2O3 và các tạp chất coi như trơ.
a) Tính phần trăm khối lượng Fe2O3 có trong quặng
b) Cần bao nhiêu tấn quặng hemantit nói trên để sản xuất được 1 tấn gang chứa 96% sắt? Biết
hiệu suất của quá trình là 80%.
Câu 3: Thi vào 10 chuyên hóa Lạng Sơn 2017
Chọn đúng (Đ) hoặc sai (S) cho các kết luận sau:
a) Axetilen và benzen đều làm mất màu dung dịch Br2 ở điều kiện thường.
b) CF2Cl2 là chất làm lạnh hiệu quả trong máy lạnh, tủ lạnh nhưng lại gây phá hủy tầng ozon.
c) Glucozo có công thức phân tử C12H22O11, là chất kết tinh không màu có vị ngọt.
d) Protein và chất béo đều bị thủy phân khi đun nóng trong dung dịch axit hoặc bazo.
Câu 4: Thi vào 10 chuyên hóa Lạng Sơn 2017
1. Nồng độ cồn trong máu được xác định bằng cách cho huyết thanh tác dụng với dung dịch
K2Cr2O7/H2SO4, khi đó xảy ra phản ứng hóa học sau: