Page 1
วทยานพนธโดย ศรนนต สวรรณโมล 50401820โดย ศรนนต สวรรณโมล 50401820
โปรแกรมทกษะการจดการทรพยากรฐานชมชน คณะทรพยากรชวภาพและเทคโนโลย
การศกษาแนวทางพฒนาการจดการการศกษาแนวทางพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตโดยชมชนเปนฐานจากภาคประชาสงคม : กรณศกษาชมชนบานนาเคม ต.บางมวง อ.ตะกวปา จ.พงงา
Page 2
วตถประสงคของการวจย
1 เพอศกษาปญหาพรอมทงแนวทางในการแกไขในการจดการความเสยงจาก1. เพอศกษาปญหาพรอมทงแนวทางในการแกไขในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานของชมชนบานนาเคม จากภาครฐ องคกรพฒนาเอกชนและชมชน เอกชนและชมชน
2. เพอศกษาแนวทางการพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนป ป โ เปนฐานจากภาคประชาสงคม โดยการรวมมอกนระหวางภาครฐ องคกรพฒนาเอกชนและชมชน จากการขยายผลบทเรยนของชมชนบานนาเคม
Page 3
ขอบเขตการศกษา1. ขอบเขตดานเนอหา :
ขอบเขตการศกษา
2. ขอบเขตดานพนท :
การวจยในครงนศกษาในประเดนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน
3. กลมตวอยางทใชในการวจย : ใ โ ป ป
ชมชนบานนาเคม ต.บางมวง อ.ตะกวปา จ.พงงา
ผเชยวชาญทใหการสนบสนนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานรวมกบภาคประชาสงคมโดยแตละกลมนนมคณสมบตดงน• ภาครฐ: อบต. บางมวง, กลมงานสนบสนนการมสวนรวม สานกสงเสรมการปองกนสาธารณภย กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย• องคกรพฒนาเอกชน: มลนธชมชนไทย มลนธรกษไทย, เครอขาย Save Andaman, ADPC• ชมชน: ผประสานงานศนยประสานงานชมชนบานนาเคม อปพร.บานนาเคม
4. วธวจย :การวจยโดยใชเทคนคเดลฟาย เพอแนวทางรวมกนจากผเชยวชาญ โดยรวบรวมขอมลขนท 1 ดวยการ
สมภาษณ และเกบขอมลขนท 2 และ 3 ดวยแบบสอบถามทไดจากการวเคราะหขอมลจากขนท 1
Page 4
ป โ ช ไ ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1 ทราบถงปญหาในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน1. ทราบถงปญหาในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานทพบในชมชนบานนาเคม จากภาครฐ องคกรพฒนาเอกชน และชมชน
2. แนวทางการพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน (disaster based community Management) จากการรวมมอกนของภาครฐ องคกรพฒนาเอกชนและชมชน
Page 5
วธดาเนนการวจย
• ใชเทคนคเดลฟาย (Delphi) ในการรวบรวมขอคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนาและสนบสนนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน ฐ• เลอกผเชยวชาญแบบเจาะจง (Purposive Sampling) และใชวธบอกตอ (Snowball Sampling) จากผปฏบตงาน ผเชยวชาญจากบอกตอ (Snowball Sampling) จากผปฏบตงาน ผเชยวชาญจากชมชน องคกรพฒนาเอกชนและภาครฐ จานวน10 คน
Page 6
กรอบแนวคดในการศกษา
แนวทางการขยายผลจากบทเรยนทไดรบปญหา/อปสรรคทพบในการดาเนนงาน
แนวคดกรอบการทางานการดารงชวตอยางยงยน
แนวคดการจดการตนเองการดาเนนงานจากภาคประชาสงคม
แนวคดการจดการภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน
แนวคดกรอบการทางานการดารงชวตอยางยงยนการดาเนนงานจากภาคประชาสงคม
ใความคดเหนของผดาเนนงานในภาคประชาสงคมชมชน/ ภาครฐ/ องคกรพฒนาเอกชน
Page 7
ทบทวนวรรณกรรม
แนวคดประชาสงคม
แนวคดเกยวกบการจดการตนเองของชมชน
แนวคดการดารงชวตทยงยน
เทคนคเดลฟาย
บรบทของชมชนบานนาเคม
เทคนคเดลฟาย
Page 8
ป แนวคดประชาสงคม
อาสสมครอาสสมคร ภาครฐภาครฐ ประชาสงคม (Civil Society) เปนเรองของกระบวนการแกไขปญหาผานความสมพนธในแนวราบ
ชมชนชมชน
NGOsNGOs หรอจดการปญหารวมกนของสงคมหรอชมชน โดยผมสวนเกยวของ (stakeholder) ทงภาคสงคม ภาคเอกชน ไ ไ ไ
(ทไมมงหวงกาไร) และภาครฐ (ทสนบสนนกลไกเรองการบรการทางสงคม) รวมมอกนและใหความสาคญกบ
ป ป ประชาสงคม
การแกปญหามวลรวมของสงคมเปนหลก
Page 9
นโยบาย งบประมาณ ความร
ภาครฐ
สรางการรวมกลม
ฐ
องคกร
สรางการรวมกลม ประสานเครอขาย ความร
พฒนาเอกชน
องคกรชมชน
การจดการตนเอง
Page 10
ปจจยในจดเปลยน
ปจจยในการเรมตน
การจดการตนเอง
กระบ
วนกา
รเปลย
นแปล
ง
โอกาสมาถงการจดการตนเองระบบเศรษฐกจ-สงคม
ปจจยกระตนทางเศรษฐกจ ผนาทเขมแขง
การแลกเปลยนมมมอง ทกษะ และ ความรจนเกดขอตกลงรวมกนของสมาชกในชมชน
แนวคดเกยวกบการจดการตนเองของชมชนSelf Organization
ปจจยในส
ทนและทรพยากร การสรางขดความสามารถ
การสนบสนนของเครอขายง ร รบตว
Self-Organization
การสานตอการจดการตนเอง สภาวะทางการเมอง โครงสรางการปกครอง
ารตน
เอง
ตอบส
นอง
และเร
ยนร
การป
ร
การจดก
า
ปจจยในการรเรมและสานตอการจดการตนเองของชมชน
ดาเนนงาน
Page 11
หมายถง การแสดงออกถงศกยภาพในการตอสหรอรบมอกบ
ความต ง เครยดหรอผลกระทบท เกดขน โดยด ารงประสทธภาพทางเศรษฐกจ หรอ ความมนคงของระบบนเวศน ปร สทธภาพทางเศรษฐกจ หรอ ความมนคงของร บบนเวศน ทรพยากร ธรรมชาต และความเสมอภาคในสงคม โดยการดารงชวตนนไมรกรานคนอกกลมหนง หรอความสามารถดารงชวตนนไมรกรานคนอกกลมหนง หรอความสามารถของมนษยทจะมชวตอยและปรบปรงคณภาพชวตโดยไมสรางความเดอดรอนแกผอน ทงในปจจบนและอนาคต สรางความเดอดรอนแกผอน ทงในปจจบนและอนาคต
ทมา : (DFID, 2000)
Page 12
ใ องคกรและกระบวนการ ผลทชมชนไดรบ
นนชว
ต
ตนทนในการดารงชวต
H
ทกอใหเกดการเปลยนแปลง
โครงสราง-ภาครฐ
ผลทชมชนไดรบ
- รายไดทเพมขน- ความเปนอยทดขน
ความเสยงและ ความเปราะบาง
วธการดาเS N
ฐ-ภาคเอกชน
กระบวนการ
- ความเปราะบางลดลง- มความยงยนในการใชทรพยากรธรรมชาตมากขน
ความเปราะบาง
• ทางกายภาพ• ทางสงคม
H = ทนมนษย (human capital)N = ทนธรรมชาต (natural capital)
P Fกระบวนการ
-กฎหมาย -นโยบาย-วฒนธรรม - สถาบน
N = ทนธรรมชาต (natural capital)F = ทนทางการเงน (financial capital)P = ทนกายภาพ (physical capital)S = ทนทางสงคม (social capital)
ทมา : (DFID, 2000)
Page 13
ชมชนบานนาเคมเปนชมชนขนาดใหญ
ความเปราะบางทางกายภาพ
หลงสนามมผเสยชวตและสญหายกอนเกดเหตบานนาเคม
มประชากรคนไทย 4 197 คน
ชมชนบานนาเคมเปนชมชนขนาดใหญ • มพนทประมาณ 4,060 ไร • ปจจบนประชากร(ไทย) ประมาณ 3,500 คน• สภาพพนทเปนพนทราบรมชายฝงทะเล มประชากรคนไทย 4,197 คน
หลงสนามมผเสยชวต 824 คน
ประชากรทไมมสญชาตไทย 1,452 คน
สภาพพนทเปนพนทราบรมชายฝงทะเล • มความเสยงตอการเกดภยทางทะเลในชวง มรสมตามฤดกาลและมความเสยงตอสนาม• มถนนหลกเขาออกชมชนเสนเดยว ซงมในยคขดแรนน นาเคมเตมไปดวย
หลงสนามมผเสยชวต 641 คน
แนวโนมทจะเปนอปสรรคตอการอพยพผคนหลากหลายอาชพจากกวา 50 จงหวดในประเทศไทยตางหอบชวตเขามาแสวงโชคกบการทาอาชพ
ในยคขดแรนน นาเคมเตมไปดวยคนสารพดแบบ ทงผด ผราย โจร ขโมย นกฆา โสเภณ ขอทาน ทกชวตปะปนเปนสวนหนงของชมชน บรบทของชมชนบานนาเคมว เ ม แสว โ ร
ขดแร มาต งถนฐานกนต งแตป 2519 เพออยรวมกนเปนกลม และตอมาไดพากนตงชอซอยตางๆ
ชวตปะปนเปนสวนหนงของชมชน การปลนแรกลางทะเลเกดขนไมเวนแตละวน กลนเงนทองหอมเยายวนป ศ
บรบทของชมชนบานนาเคม
และตอมาไดพากนตงชอซอยตางๆ ในหมบานตามชอจงหวดทเปนบานเกดของตนเอง เชน ซอยนครศร‐
ใ
เปนพเศษ รมหาดยามเชาตรตองมศพลอยมาเกยหาดทกวนอยางนอยไมตากวาวนละศพ
กอนหนาเหตการณสนาม นาเคมธรรมราช ซอยเชยงใหม ซอยอยธยา ซอยสพรรณ
กอนหนาเหตการณสนาม นาเคมเปนชมชนททตางคนตางอย ตงองคกรอะไรกลมเรอยมา เรยกไดวาแทบไมมศกยภาพความเขมแขงวาแทบไมมศกยภาพความเขมแขงเชงองคกรแตอยางใดความเปราะบางทางสงคม
Page 14
ฟเทคนคเดลฟาย
เดลฟาย มจดมงหมายเพอรวบรวมความคดเหนของกลมผเชยวชาญใหลงมต ใ ไ เปนเอกฉนท เทคนคนจะใหผตอบ ตอบแบบสอบถามหลายรอบ แตละรอบไดมการ
พจารณาคาตอบเพอเปนขอมลยอนกลบ
เทคนคเดลฟายเปนการเสาะแสวงหาความคดเหนของผเชยวชาญในเรองหนง เทคนคเดลฟายเปนการเสาะแสวงหาความคดเหนของผเชยวชาญในเรองหนงเรองใด โดยไมตองการใหความคดเหนของผอนมอทธพล หรอมผลกระทบตอการพจารณาตดสนใจของตนเอง การทผเชยวชาญไมตองพบหนากน และไมทราบวาใครบางทเปนผเชยวชาญ ชวยใหแสดงความคดเหนของตนเองไดอยางเปนอสระ
Page 15
กระบวนการวจยของเทคนคเดลฟาย
• เลอกผเชยวชาญแบบเฉพาะเจาะจงมา 1 คน ใ
สรางแบบสอบถามรอบท 2 โดยนากอน แลวขอรองใหผเชยวชาญ ทานนน ระบรายชอผเชยวชาญทานอนอกอยางนอย 3 ทาน จากนนขอรองใหผเชยวชาญ 3 ทานนน ระบรายชอผเชยวชาญตอไปอกทานละ 3 ชอ ทาเชนน
เลอกกลมตวอยาง
ครงท 1 เปนการสมภาษณแบบมโครงสรางเกยวกบปญหา แนวทางแกไข และแนวทางการ
สรางแบบสอบถามรอบท 2 โดยนาคาตอบทไดจากแบบสอบถามฉบบท 1 มาคานวณหาคามธยฐานและ ญ
เรอยไปจนไดผเชยวชาญมากพอ จงนารายชอผเชยวชาญเหลานนมานบความถทซา ๆ กน เรยงตามลาดบทซากนมากไปนอย จะไดรายชอ
เกบรวมรวมขอมล ครงท 1สมภาษณแบบมโครงสราง
ทางแกไข และแนวทางการพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน ตามนาความคดเหนทไดจากการ
ป
คาพสยระหวางควอไทลของคาถามแตละขอเพมลงไปใน
ซ ผเชยวชาญตามตองการ ฐแนวคดการจดการตนเองสมภาษณมาสรางเปนแบบสอบถามเกบรวบรวมขอมล ครงท 2
แบบสอบถามฉบบท 1 คาถามปลายปด
แบบสอบถาม ซงมขอความและรปแบบเหมอนกบฉบบแรกพรอมกบระบตาแหนงของคาตอบท
เกบรวบรวมขอมล ครงท 3 แบบสอบถามฉบบท 1 คาถามปลายปด
กบร บตาแหนงของคาตอบทผเชยวชาญแตละทานไดตอบไปแลวในรอบแรก เพอใหแตละทาน
การวเคราะหขอมล นาผลการถามครงสดทายเปนผลของขอมลทรวบรวมได นาไป
การวเคราะหขอมล
ไดทบทวนคาถามและคาตอบของตนเองลงในรอบท 2 แลวตอบกลบมาอกครง
ขอมลทรวบรวมได นาไปวเคราะห หาคาทางสถตตอไป ซงมกจะวเคราะหดวยมธยฐาน กลบมาอกครงและพสยควอไทล
Page 16
ผลการศกษาผลการศกษา
1. การฟนฟชมชนหลงประสบภยพบตของชมชน
2. การเตรยมพรอมรบมอภยพบตของชมชน
ใ 3. บทเรยนทพบในการเตรยมพรอมรบมอภยพบตของชมชน
4 ป ไ ใ โ ช ช ป4. ปญหาและแนวทางแกไขในการจดการภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน
5 แนวทางการพฒนาและขยายผลการดาเนนงาน 5. แนวทางการพฒนาและขยายผลการดาเนนงาน
6. ผลการศกษาความคดเหนจากแบบสอบถาม6. ผลการศกษาความคดเหนจากแบบสอบถาม
Page 17
การฟนฟชมชนหลงประสบภยพบตของชมชน
Page 18
การฟนฟชมชนหลงประสบภยพบตของชมชนบานนาเคม แบงไดเปน 3 ชวง คอ
ชวงท 1 ศนยพกชวงคราวบางมวง องคกรพฒนาเอกชนและหลายองคกรชวยสนบสนน มการบรหารโดยวางระบบใหชาวบานจดการตนเอง จนเมอทพกอาศยในชมชนบานนาเคมไดรบการฟนฟจนชาวบานกลบมาอยไดในเวลาตอมา อาศยในชมชนบานนาเคมไดรบการฟนฟจนชาวบานกลบมาอยไดในเวลาตอมา ศนยแหงนกไดยายตามมาและเปลยนชอเปน "ศนยประสานงานชมชนบานนาเคม" บรหารจดการโดยกรรมการจากชาวบานทอาสาทางานเพอชมชน
ชวงท 2 หลงจากจดระบบศนยชวคราวเรยบรอยในระดบหนง กมการฟนฟอาชพ เรมจากจดตงกลมออมทรพยและจดตงกองทนอาชพ โดยประสานแหลงทน สนบสนนสมาชกในกลมตางๆ
ชวงท 3 กอตงเปนธนาคารชมชน การออมทรพยกบกองทนนเปนอกประการ ททาใหชาวบานมรากฐานททาใหสานตอการพฒนาชมชนไดในเวลาตอมา
Page 19
ปญหาและแนวทางแกไขในการจดการภยพบตโดยมชมชนเปนฐานการจดการภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน
Page 20
พอช. มลนธชมชนและเครอขายแผนชวตชมชนภาคใตชวยกน
ADPC อบรม CBDRM ใหกบ สนามแผนชวตชมชนภาคใตชวยกนจดตงการรวมกลมใหชาวบาน
ชาวบานตงสภากาแฟ ซงเปนท
แกนนาชมชน ต.ค.2547 แตกยงไมเกดทมทางาน
ช ศนยพกชวคราวบางมวง เรมรวมกลม
เกดศนยประสานงานชมชนบานนาเคม
พดคยกนถงปญหา เรองอาชพและ นาไปสการรวมกลมกน
และเกดเงนออมเปนตนทนทางาน
อบต.และองคกรพฒนาเอกชนรวมกนสนบสนนงบประมาณ
อบรมอปพร.บานนาเคมบทบาทของแตละภาคสวนชวงเรมตนการจดการ
ยายกลบมาชมชนบานนาเคม
ปภ.จงหวดและอบต. รวมกนแตงตงอปพร.บานนาเคม จากสภากาแฟมาเปนศนย
ประสานงานชมชนบานนาเคมทาหนาทประสาน ภาครฐ รจ
ดการในการฟนฟชมชนหลง
ชาวบานไมมนใจในระบบเตอนภยทภาครฐมาตงให
จงสรางความมนใจใน
น นนชมชนพฒนาศกยภาพของตนเอง ดวยการอบรมและศกษาเรยนรการจดการจากชมชนอนๆ
ทาหนาทประสาน ภาครฐ องคกรพฒนาเอกชน อาสาสมครและคนทวไปทเขามาชวยชมชน
วงเรม
ตนกา
ร
ประสบภยพบตของการดารงชวต โดย
เตรยมพรอมรบมอภยพบตของชมชนเอง
ๆ
ชวกา
ร
อบต.สมทบงบประมาณในการอบรมพฒนาขดความสามารถใหกบทม
เตรยมพรอมปองกนภย
ชมชน
พฒนาชมชน *หมายเหต านตอ
การจ
ดกปภ.ทาโครงการชมชนเขมแขงเตรยม พรอมปองกนภย ใหเปนชมชนตนแบบ
พฒนาชมชนองคกรพฒนาเอกชนสนบสนนดานคาปรกษาและการหาความรเพมเตม
หมายเหต เสนสเขยว คอ ชมชนเสนสฟา คอ องคกรพฒนาเอกชนเสนสสม คอ ภาครฐ
ชวงส
า
Page 21
สรางอาสาสมครทป
“ความไมมนใจในระบบเตอนภยของภาครฐ ทาใหชาวบานนาเคม ลกขนมาเตรยมพรอมรบมอกบภยดวยตนเอง”
เปนทางการนาเคม ลกขนมาเตรยมพรอมรบมอกบภยดวยตนเอง”
ชาวบานแกปญหาโดยชาวบานแกปญหาโดยสรางทมอาสาสมครเพอฝายตางๆรบมอกบเหตการณฉกเฉน ไดแกเหตการณฉกเฉน ไดแก
ฝายบรหาร คอ คณะกรรมการจดการภยพบตบานนาเคมและศนย ประสานงานชมชน ทาหนาทเชอมกลมคนตางๆในชมชนเขาดวยกน
ฝายปฏบต คอ ทมอาสาสมครปองกนภยฝายพลเรอนบานนาเคม ซงแบงฝายเปน ฝายเฝาระวงภย ฝายรกษาความสงบ ฝายอานวยความสะดวกในการจราจร ฝายกภย ฝายพยาบาล
ประสานงานชมชน ทาหนาทเชอมกลมคนตางๆในชมชนเขาดวยกน
ดานการพฒนาขดความสามารถหลงจากตงทมแลว - โครงการหนงตาบลหนงทมกภย (OTOS) ไดพฒนาขดความสามารถดานการกชพกภยเปนทมใหกบอปพร. ( ) - โครงการชมชนเขมแขงเตรยมพรอมปองกนภย พฒนาตอยอด การจดการความร การจดการความเสยง การพฒนา ทกษะดานการจดบรหารทมและการจดการภยตางๆ ทครอบคลมดานสงคมและสงแวดลอมใหกบทงอาสาสมคร แกนนาชมชน และชาวบานทวไป
Page 22
ส สรางแผนเตรยมพรอมรบมอกบภยพบต
หลกการของ คอ กอนเกดภยพบต ทกภาคสวนจะตองรวมมอกนเตรยมความพรอม สรางความตระหนก รวมมอกนเตรยมความพรอม สรางความตระหนก ปรบปรงสงกอสรางตางๆ รวมไปถงสงแวดลอมรอบชมชน ใหสามารถลดผลกระทบจากคลนสนามมากทสดแผนนมกจกรรมหลก 4 สวน คอ
1. การจดทาแผนและอบรมเตรยมความพรอม ประกอบดวย การประชมแผนอพยพ 2. การศกษาดงาน เรยนร รณรงค การศกษาดงานสรางความพรอม จดทาสอ
ประชาสมพนธสงพมพ3. การซกซอมเพอความพรอม การซอมแผนอพยพ จดตงคณะทางานภายในซอย4 การพฒนาปรบปรงอปกรณ อาคารและบรเวณพนท จดทาปายบอกทางหนภย 4. การพฒนาปรบปรงอปกรณ อาคารและบรเวณพนท จดทาปายบอกทางหนภย
พฒนาระบบหอกระจายขาว จดชดวทยสอสารสาหรบอาสาสมคร ทาแนวปองกนภยธรรมชาต (ปลกปาชายหาดและปาชายเลน และขยายเสนทางจราจร
Page 23
สนามปจจยทมผลตอการจดการตนเองของการเตรยมพรอมรบมอภยพบต
ของชมชนบานนาเคม
ศนยประสานงานชมชนบานาเคม
มศนยประสานงานชมชนทเชอมโยงสมาชกผานกจกรรมกลมอาชพและกลมออมทรพยทชกนาดานเศรษฐกจ การ
คนในชมชน ภาครฐและองคกรตางๆ ตระหนกถงความสาคญของการดาเนนงานจงขบเคลอน
การดาเนนงานดวยกนไดเรยนรและสะทอน ออมทรพยทชกนาดานเศรษฐกจ การ
รวมกลมของชาวบานไปควบคกน
มผนาและทม
การดาเนนงานดวยกนได
มทนและทรพยากรทมาจากภายนอก
มการสนบสนนการพฒนาศกยภาพมสรางศกยภาพ
การตงทมเตรยมพรอมรบมอภยพบต
เรยนรและสะทอนบทเรยน
ปรบตว
ทมศกยภาพ ชมชนมาสนบสนนตอยอดจากภายนอกดวยการเรยนร ของชมชน
พฒนาการเตรยมความพรอมรบมอความพรอมรบมอภยพบตตอไป
Page 24
บทเรยนทพบในการเตรยมพรอมรบมอภยพบตของชมชน
Page 25
การจดการความ สยงจากภยพบตโดยมชมชน ปนฐาน
กระบวนการมสวนรวมเปนสงทสาคญทสดในการดาเนนงาน ชมชนจะตองเปนเจาภาพในการ
การจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน
กระบวนการมสวนรวมเปนสงทสาคญทสดในการดาเนนงาน ชมชนจะตองเปนเจาภาพในการดาเนนงานทกขนตอน นบตงแตการเลอกวธหรอกระบวนการทจะนามาใชในการสรางความปลอดภยใหกบชมชนไปจนถงการสะทอนบทเรยนทชมชนไดทาลงไป
แนวคดการดารงชวตทยงยน
ทนทางสงคมและทนมนษยเปนปจจยหลกในการพฒนาการดาเนนงาน จากกระบวนการทจะกอใหเกดการเปลยนแปลงทจะพฒนาชมชนตามแนวคดน พบวา ชมชนบานนาเคมมการดาเนนงานกอใหเกดการเปลยนแปลงทจะพฒนาชมชนตามแนวคดน พบวา ชมชนบานนาเคมมการดาเนนงานทคขนานไปดวยกน คอ การสรางการจดการองคกรชมชน (Building Organization) จากการวาง รากฐานไวตงแตอยทศนยพกชวคราวบางมวง ซงมการสานตอเขากบการจดการความเสยงจากฐ ภยพบต ทงเทคนคในการจดการภยพบตและความรทางวชาการดานอนๆ เปนการสรางขดความสามารถ (Building Capacity) ทตอยอดจากการจดการทเขมแขง ทาใหการดาเนนงานตางๆ
ไ ไขบเคลอนตอไปไดอยางเปนระบบ
Page 26
บรบทของความเสยงและ ความเปราะบางของชมชน
วธการดาเนนชวต
ตนทนในการดารงชวต
ผลทชมชนไดรบโครงสรางและกระบวนการทกอใหเกดการเปลยนแปลง
ความเปราะบางทางกายภาพ • การรวมกลมทางกายภาพ
• ความเสยหาย• แนวโนม• ฤดกาล
การรวมกลม• การจดการความ เสยงจากภยพบต โดยมชมชนเปนฐาน รม
สวนร
วม ความเปราะบางในการดาเนน
ความร ทกษะ ทนทางสงคม
ความเปราะบางทางสงคม
ปญหาทพบในการดาเนนงาน
โดยมชมชนเปนฐาน• การพฒนาขด ความสามารถ กร
ะบวน
การ
ชวตลดลงงบประมาณ แนวกนภยตาม ธรรมชาต
เสนทางอพยพ
Page 27
ตนทนในการดารงชวตสาหรบเตรยมพรอมรบมอกบภยพบตของชมชนบานเคม
ทนมนษย ทน
ทนทาง
ทน ทนทางสงคม ธรรมชาต การเงน กายภาพ
ความร ความ งบประมาณ ถนนและเขาใจ ทกษะ ในการจดการภยของอาสาสมคร
ทะเล จาก องคการบรหารสวนตาบล
ถนนและเสนทางอพยพ
ทนทางสงคมภายในชมชน
ของอาสาสมคร ตาบล
ความเปนผนา ปาชายเลน ทนทางสงคมจากชมชนของแกนนาชมชน
ปาชายเลนและ
ปาชายหาด งบสนบสนนจากองคกร
อปกรณกชพ กภย
รอบขางและองคกรพฒนาเอกชนในพนท
(แนวกนภยตาม
จากองคกรพฒนาเอกชน
ของ อปพร.
การพฒนาขดความสามารถ ทนทางสงคมระหวาง
ช ช ธรรมชาต)ของชาวบาน ชมชนกบภาครฐ
Page 28
ความสมพนธระหวางชมชนกบหนวยงานภายนอก
ความสมพนธ
ความสมพนธระหวางองคกรและชมชนอนๆ
ความสมพนธระหวางชมชนกบหนวยงานภายนอกทงภาครฐ ภาคธรกจ องคกรพฒนาเอกชน
ระหวางคนภายในชมชน
ปภ.
NGOsภาคธรกจ
อปท.NGOsภาค
อาสาสมคร
ทนทางสงคมยดเหนยว
อบต
ธรกจ
ทนทางสงคมยดเหนยว ทนทางสงคมเชอมโยง
อบต.
ทนทางสงคมยดโยง
แสดงความสมพนธของทนทางสงคมในการจดการภยพบตของชมชนบานนาเคม
Page 29
การดาเนนงาน
การสรางการจดการชมชน
โดยองคกรพฒนาเอกชนฟนฟอาชพจดการ ยกระดบความคด
การจดการความเสยงจากภยพบต
(Organization Building ) ออมทรพยศนยอพยพ ฯ ดานเศรษฐกจสงคม การเมอง
การจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน (CBDRM)
โดยองคกรชมชน, ภาครฐ, องคกรพฒนาเอกชนการสรางความสามารถ
(Capacity building)ดานการจดการภยพบต
, ฐ, ความรดาน ภยพบตและการรบมอ
เทคนคการกภย
การตงทม อปพร.
ชวงเวลา
Page 30
ปญหาและแนวทางแกไขในการจดการภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน
Page 31
ปญหาในชวงแรกปญหาในชวงแรก• ชมชนยงขาดประสบการณในการรบมอและฟนฟตนเองหลงภย• ชาวบานยงขาดความตระหนกในการจดการภย เนองจากใหความสาคญกบการเลยงชพมากกวา • ชาวบานขาดความเชอถอในการดาเนนงานกนเอง • ปญหาความไมมนใจในการดาเนนงาน ป ใ
วธแกไขสรางความรความเขาใจในการดาเนนงานและสราง
ใ ป • ปญหาอคตและความขดแยงภายในชมชน ความรวมมอกนในการแกปญหาและลดความขดแยงทเกดขน
ปญหาในชวงสานตอการจดการ •พบปญหาดานการสรางการมสวนรวมในระยะยาวป ป ใ
วธแกไขการผสานกลมตางๆในชมชน ใหเกดการสอสารกนอยางตอเนอง ซงนาไปสการพงพาตนเองในการสราง•ปญหาการขาดงบประมาณในระยะยาว อยางตอเนอง ซงนาไปสการพงพาตนเองในการสรางรายไดมาสารองหรอหมนเวยนการดาเนนงานตอไป
Page 32
1. ภาครฐมการดาเนนงานไมตอเนอง เพราะ ความแปรผนทางการเมอง ใ 2. การดาเนนงานในภาคปฏบตถกมองวาเปนแบบ Top-Down อย
ประสบการณในกระบวนการมสวนรวมของภาครฐยงมนอย การแปลแผนการดาเนนงานสกระบวนการมสวนรวมจงเปนไปไดจากด
3. มระเบยบในการดาเนนงานทซบซอน ภาคสวนซงตองอาศยความยดหยนสง จงยงเปนไปไดไมเตมท
ป ป ไ ใ ป
ภาครฐ ภาครฐ
4. งบประมาณ ประเทศไทยสนใจงบเรองเตรยมพรอมปองกนภยพบตนอยมาก 5. กาลงคนไมเพยงพอ ทาใหการอบรมทาไดลาชา กรมปองกนและบรรเทา
สาธารณภยเพงกอตง จงยงมกาลงคนทจะกระจายการอบรมไดนอย
Page 33
ปญหาในชวงแรก ไ
ญ•ปญหาดานความใสใจในการปฏบตงานของเจาหนาทจากภาครฐ•ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนบางแหงกยงไมสามารถดาเนนงานเชงรก•ปญหาการมสวนรวมในการวางแผนระหวางภาครฐกบชมชน
วธแกไขผปฏบตงานจากทกภาคสวนปรบเปลยนทศนคตใหเปนการทางาน ทกองคกรตอง ป ใ ปญหาการมสวนรวมในการวางแผนระหวางภาครฐกบชมชน
• ปญหาการประสานงานระหวางองคกรทางานเปนทมเดยวกน ตองใหความสาคญกบการดาเนนงานโดยชมชนเปนฐาน กลาวคอ ตองทางานโดยใหชมชนเปนศนยกลาง ทกสวนตองเหนประโยชนของศนยกลาง ทกสวนตองเหนประโยชนของชมชนเปนหลก ใหอานาจการตดสนใจอยทชมชนปญหาในชวงสานตอ
• ระเบยบราชการทาใหการนางบประมาณมาสชมชนไมคลองตว • ระเบยบราชการทาใหการนางบประมาณมาสชมชนไมคลองตว • การพฒนา CBDRM ใหเกดขนในระยะยาว• ขาดเจาภาพหลกในการจดการ วธแกไข
การทา CBDRM ในระยะยาวของชมชนตองมาจากการเชอมโยงการดาเนนดานC ง ง งอนๆของชมชนและองคกรเครอขายมารวมดวย โดยมการสอสารเรองความรบผดชอบ หนาท และเจาภาพทชดเจน
Page 34
แนวทางการพฒนาและขยายผลการดาเนนงาน
Page 35
แนวทางแกปญหาทพบในกระบวนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน
รวมกลม
ป ตองมพเลยงทใหคาปรกษาใน
ทนทางสงคม
ทนทางการเงน
ทนสงแวดลอม
แลกเปลยนความคดเหน
สรางความตระหนก
การดาเนนงาน
สอสารเรองความรบผดชอบและ
ทนมนษย ทนทางกายภาพทรพยากร
การจ
ดการ
สรางทมปฏบตงาน
วางรากฐานการจดการตนเอง
หาแกนนาตวจรงทจะรบผดชอบการดาเนนงาน
สรางความตระหนก
หาแกนนาและสรางทม
เจาภาพทชดเจน
สรางแผนเตรยมพรอมรบมอภยพบตชวงเร
มตนก
ฏ นพฒนาทกษะการจดการภยพบต(สรางทนมนษย)
ภาครฐเอออานาจดวยการรบรองการดาเนนงานระดมความคด ประเมนความเสยงรวมกบชาวบานแบงหนาทรบผดชอบช
ดการ พฒนาขดความสามารถเพมเตม
ดาเนนงานลดความเสยงทางกายภาพแกชมชน
ตอยอดทกษะในการจดการภยทจาเปนเพมเตมจดหาเครองมอและอปกรณทจาเปนในการจดการ
นตอก
ารจด
ผสานเขากบกลมตางๆในชมชน โยงการดาเนนงานและการรวมกลมสรางการดาเนนงานในระยะยาว
จดหาเครองมอและอปกรณทจาเปนในการจดการ
สรางเครอขายกบชมชนขางเคยงและองคกรทเกยวของชว
งสาน
เตรยมพรอมชวยเหลอกนและกนในอนาคตแลกเปลยนเรยนร สะทอนบทเรยนระหวางชมชน
Page 36
ชวงเรมตนการจดการขนตอนท ใ ใ
• การทามวลชนสมพนธ และการสรางความเขาใจกบชมชน
1 • การเลอกชมชนและพนทดาเนนงาน เลอกชมชนทมความพรอมและความตงใจในการจดการตนเองกอน
ประสานองคกรชมชนหรอองคพฒนาเอกชนทมทนทางสงคมมารวมมอกนสอสาร เรองสทธและ ใ ไป ใ ใ
3 • การจดองคกรชมชนในการจดการภยพบต
2 • การทามวลชนสมพนธ และการสรางความเขาใจกบชมชนหนาทใหชดเจน ควบคไปกบใหความรพนฐานดานภยพบต เพอสรางความตระหนกในการจดการ
ขนแรกตองคนหาแกนนาทเปนตวจรงมาเปนอาสาสมครรวมกนทางาน จากนนกระตนใหภายในชมชนไดเชอมโยงการเรยนรเขาดวยกน
4 • การประเมนความเสยงจากภยพบตโดยการมสวนรวมของชมชน
3 จากนนกระตนใหภายในชมชนไดเชอมโยงการเรยนรเขาดวยกน
องคกรปกครองสวนทองถนตองมสวนรวมในการประเมนความเสยง ทาแผนลดความเสยงของชมชน และเผยแพรแผนทเกดขนสชาวบานทวไปดวย
5 • การจดทาแผนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยการมสวนรวมของชมชน ทาแผนโดยใหอานาจในการตดสนใจ (Empower) โดยการมสวนรวมจากภายในชมชนเปนหลก ตามความรความเขาใจและการยอมรบรวมกนหลงจากจดตงคณะกรรมการชมชนแลว ควรสนบสนนทางานภาคชมชนใหเขมแขง ควบคกบสอนวธใช
ชวงสานตอการจดการ• การตดตามการทางาน การรายงานผลและการปรบปรงแกไข
6 • การเสรมสรางขดความสามารถใหแกชมชนหลงจากจดตงคณะกรรมการชมชนแลว ควรสนบสนนทางานภาคชมชนใหเขมแขง ควบคกบสอนวธใชอานาจหนาทและแนวทางดาเนนงานภาคปฏบตในเชงรก แกผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนดวย
ควรตรวจสอบการรวมกลมของคณะทางานเปนประจาทกป วาฝอหรอสลายตวไปหรอ ไ ใ ไปชวงสานตอการจดการ
ชวงสานตอการจดการ7 การตดตามการทางาน การรายงานผลและการปรบปรงแกไขยง เพอทจะไดสนบสนนใหมการสรรหาผทมาดาเนนงานแทนผทหายไป
Page 37
ผลการศกษาความคดเหนจากแบบสอบถาม
Page 38
ใเพอเกบขอมลเชงสถต สาหรบใชยนยนความคดเหนตามจดประสงคของการวจย
เหตผลในการทาเดลฟายเพอเกบขอมลเชงสถต สาหรบใชยนยนความคดเหนตามจดประสงคของการวจย คอ ศกษาปญหา แนวทางในการแกไขและแนวทางพฒนาการจดการความเสยง
จากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานของชมชนบานนาเคม จากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานของชมชนบานนาเคม
ผลการวเคราะหขอมลผลการวเคราะหในรอบทสองนสามารถแสดงผลเปนตารางได 3 สวน คอ 1 1 7 ใ
สวนท 1 ขอท 1-7 คาถามเกยวกบ บทบาทของผทมสวนรวมดาเนนงานในกระบวนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานจากภาคประชาสงคมตามขนตอนตางๆ สวนท 2 ขอท 8-20 คาถามเกยวกบ ปญหาและแนวทางในการแกไขทพบในการจดการ สวนท 2 ขอท 8 20 คาถามเกยวกบ ปญหาและแนวทางในการแกไขทพบในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานของชมชนบานนาเคม สวนท 3 ขอท 21-25 แนวทางการพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตของชมชนบานนาเคม
Page 39
ความคดเหนเกยวกบบทบาทของผทมสวนรวมในกระบวนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานจากภาคประชาสงคมตามขนตอนตางๆ
ขอ คามธยฐาน คาเฉลย ระดบความ
คดเหน
คาพสยระหวางควอ
ไทล
ความสอดคลองของความคดเหนไทล
1 5 5 เหนดวยอยางยง 0 สอดคลอง2 5 เหนดวยอยางยง 1 ส 2 5 4.56 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง3 5 4.44 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง
4 5 4.89 เหนดวยอยางยง 0 สอดคลอง5 5 4.67 เหนดวยอยางยง 0.5 สอดคลอง6 5 4.78 เหนดวยอยางยง 0.5 สอดคลอง7 5 4 56 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง7 5 4.56 1 สอดคลอง
กลมผเชยวชาญมความคดเหนทสอดคลองกนดานบทบาทของผทสวนรวมในการดาเนนงาน
Page 40
ความคดเหนเกยวกบบทบาทของผทมสวนรวมดาเนนงานในกระบวนการจดการความเสยงความคดเหนเกยวกบบทบาทของผทมสวนรวมดาเนนงานในกระบวนการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานจากภาคประชาสงคมตามขนตอนตางๆ
ชมชนจะตองเปนหลกทจะจดการความเสยงจากภยพบตทตนเองเผชญอย องคกรพฒนาเอกชนสามารถรวมกบภาครฐทามวลชนสมพนธสรางความไววางใจในการสอสารกบชมชนสอสารกบชมชน องคกรปกครองสวนทองถน ตองมสวนรวมกบองคกรชมชน ในการทาแผนจดการความเสยงจากภยพบต ดาเนนงานสอดคลองไปในทางเดยวกนภาครฐหรอองคกรควรใหความสาคญกบการใหความร สรางความตระหนก และเผยแพรแผนจดการภยของชมชนแกชาวบานทวไปเพมขน
ควรมการพฒนาขดความสามารถของทงกลมอปพร. คณะกรรมการชมชน และชาวบานทวไปควบคกน ภาครฐหรอองคกรทสนบสนนควรอบรมการบรหารจดการแกคณะกรรมการชมชนจนภาครฐหรอองคกรทสนบสนนควรอบรมการบรหารจดการแกคณะกรรมการชมชนจนดาเนนงานไดอยางมประสทธภาพ ในระยะยาว หนวยงานเจาภาพผใหการอบรมควรตรวจสอบการรวมกลมของคณะทางาน เปนประจาทกป วาฝอหรอสลายตวไปหรอยง เพอทจะไดสรรหาผทมาดาเนนงานแทน
Page 41
ความคดเหนเกยวกบปญหาและแนวทางการในแกไขญทพบในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานของชมชนบานนาเคม
คาพสย ความสอดคลองของขอ คามธยฐาน คาเฉลย ระดบความคดเหน คาพสยระหวางควอไทล
ความสอดคลองของความคดเหน
8 4 4 เหนดวย 1.5 สอดคลอง 9 4 4.22 เหนดวย 1 สอดคลอง
10 4 4.22 เหนดวย 1.5 สอดคลอง11 5 4.56 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง12 4 3.89 เหนดวย 1.5 สอดคลอง13 4 4.22 เหนดวย 1 สอดคลอง14 4 4 เหนดวย 1 สอดคลอง15 3 3.44 ไมแนใจ 1.5 สอดคลอง16 5 4.78 เหนดวยอยางยง 0.5 สอดคลอง17 4 4 เหนดวย 1 5 สอดคลอง17 4 4 เหนดวย 1.5 สอดคลอง18 5 4.67 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง19 5 4.78 เหนดวยอยางยง 0.5 สอดคลอง20 4 4 11 เหนดวย 1 สอดคลอง20 4 4.11 เหนดวย 1 สอดคลอง
กลมผเชยวชาญมความคดเหนทสอดคลองกนเกยวกบปญหาและแนวทางการในแกไขดงน
Page 42
ปญหาจากภายในชมชนปญหาความตระหนกในการจดการตนเอง ปญหา
ไ ใ ปปญหาความเชอถอในการดาเนนงานกนเองของ
ชาวบานไมใหความสาคญกบการจดการภยพบตเปนล าด บต นๆของว ถ ช ว ต สามารถแก ไขได โดย ผปฏบตงานตองสอสารใหชาวบานรหนาทของตนเอง
ญคนในชมชน สามารถแกไขไดโดย จดตงอาสาสมครปองกนภยฝายพลเรอน (อปพร.) ใหเปนผปฏบตงานหลกในการเตรยมพรอมรบมอกบภยพบต สรางความในเตรยมพรอมรบมอภยพบต จากนนจงกระตนให
ชาวบานรวมกลมเพอดาเนนงานตอดวยตนเอง
หลกในการเตรยมพรอมรบมอกบภยพบต สรางความมนใจในการดารงชวตแกคนในชมชน
ป ไ ใ ใ ใ ช ช ป
ชวงเรมตนการจดการปญหาความไมมนใจในการดาเนนงาน การสอสารเกยวกบสทธ หนาท รวมถงโครงสรางการดาเนนงานของทงภาครฐและภาคชมชนในการ
ใ
อคตและความขดแยงภายในชมชน ปญหาอคตและความคดเหนทตางกนระหวางภาครฐ องคกรพฒนาเอกชนและองคกรชมชน เปนอปสรรคใน
จดการภยพบตตงแตขนมวลชนสมพนธ จะชวยใหชาวบานทรบผดชอบจดการ มความกงวลเรองการทางานขามขนหรอทบซอนกบระเบยบของทาง
กระบวนการมสวนรวม ตองแกดวยการหาคนกลางมาชวยปรบความเขาใจและหาวธการดาเนนงานรวมกน
ราชการนอยลง
Page 43
ปญหาจากภายในชมชน
ปญหาดานการมสวนรวม การแกปญหาทชมชน
ญ ญ มกจะไมสามารถสานตอการจดการภยพบตในระยะยาวนน สามารถแกไขไดโดย คณะทางานของชมชน ป ตองผสานกจกรรมอน ซงเปนกจกรรมตอเนองทมอย
ในชมชน เชน กลมออมทรพย กลมอนรกษสงแวดลอม ดงใหชาวบานไดรวมตวเพมโอกาสใหผปฏบตงานได ชวงสานตอการจดการ ฏพบ ไดพดคย ควบคกนไป
ปญหาการขาดงบประมาณ ในระยะยาว องคกร
ชวงสานตอการจดการญ
ปกครองสวนทองถนควรมแผนการใชงบประมาณ เพอเตรยมพรอมรบมอภยพบตแกชมชน ในขณะเดยวกนชมชนเองกควรมกองทนหรอกลมอาชพทจะสารองเงนไว
ชมชนเองกควรมกองทนหรอกลมอาชพทจะสารองเงนไวใชในภาวะฉกเฉนและสานตอการจดการตนเองดวยความคลองตวตอไป
Page 44
ปญหาจากภายนอกชมชนปญหาดานความใสใจในการปฏบ ตงานของ ใ ปญหาความเขาใจเรองความรบผดชอบ หนาท
เจาหนาทจากภาครฐ การพฒนาความรความเขาใจและอดมคตของเจาหนาทใหตนตวกบการปฏบตงานดวยกระบวนการมสวนรวมกบชมชน จะชวยลด
ญของภาครฐ ควรสอนวธใชอานาจหนาทและแนวทางการดาเนนงานในภาคปฏบตแกผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน เพอสรางการดาเนนงานเชงรก ปญหาดานการขาดกระบวนการมสวนรวมระหวาง
เจาหนาทของภาครฐกบชมชน
ปกครองสวนทองถน เพอสรางการดาเนนงานเชงรก ในการแปลงนโยบายและความรตางๆมาเปนวธปฏบต
ป ส ใ ป ป ส
ชวงเรมตนการจดการปญหาการมสวนรวมในการวางแผนระหวางภาครฐกบชมชน องคกรพฒนาเอกชนควรรวมมอกบภาครฐชวยกนทามวลชนสมพนธสรางความ
ใ
ปญหาการประสานงานระหวางองคกร ควร สรางชองทางในการประสานการดาเนนงานทชดเจน องคกรตางๆ ทลงมาในชมชน ตองไมแสดงความ
โ ใเขาใจดานจดการภยพบต คนหาแกนนาชมชนจดกระบวนการรวมกล ม และช วยวาง ร ากฐานกระบวนการมสวนรวม
เปนเจาของพนท ตองทางานโดยใหชมชนเปนศนยกลาง เชญทกสวนมาวางแผนทหมบานรวมกน ใหอานาจการตดสนใจอยทชมชน และทกองคกรตองทางานเปนทมเดยวกนโดยเทาเทยมกน
Page 45
ปญหาจากภายนอกชมชน
ชวงสานตอการจดการ
ปญหาดานงบประมาณ ในชวงตนของการดาเนนงาน องคกรพฒนาเอกชนทมความดาเนนงาน องคกรพฒนาเอกชนทมความคลองตวดานการเงนสามารถใหการสนบสนนดานงบประมาณรวมกบภาครฐ ในการแกไขสถานการณภยพบตของชมชนได
Page 46
แนวทางพฒนาแนวทางพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตของชมชนบานนาเคม
ขอ คามธยฐาน คาเฉลย ร ดบความคดเหน คาพสย ความสอดคลองขอ คามธยฐาน คาเฉลย ระดบความคดเหน ระหวางควอไทล ของความคดเหน
21 5 4 56 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง21 5 4.56 1 สอดคลอง22 5 4.67 เหนดวยอยางยง 1 สอดคลอง23 4 4 33 เหนดวย 1 สอดคลอง23 4 4.33 เหนดวย 1 สอดคลอง24 5 4.78 เหนดวยอยางยง 0.5 สอดคลอง25 4 เหนดวย 0 สอดคลอง25 4 4.89 เหนดวย 0 สอดคลอง
กลมผเชยวชาญมความคดเหนทสอดคลองกนเกยวกบแนวทางในการพฒนาดงน
Page 47
แนวทางพฒนาแนวทางพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตของชมชนบานนาเคม
ควรพฒนาคณภาพชวตของชาวบาน โดยผสานการฟนฟอาชพและการออมทรพย ควบคกบการใหความรดานการจดการภยพบต การสรางการมสวนรวมจากภายนอกชมชน ควรเรมตนโดย ผลกดนใหคนในชมชนสอสาร แลกเปลยนความคดเหน จนเกดการปรบเปลยนกระบวนทศน ใหคนในชมชนเปนประโยชน รวมกนการพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบต ตองใหความสาคญตนทนในการดารงชวต คอ
ทนมนษย ดานการรวมกลม ความเปนผนา ความร ทกษะในการจดการภยพบต ทนมนษย ดานการรวมกลม ความเปนผนา ความร ทกษะในการจดการภยพบต ทนทางสงคม ดานความสมพนธทเชอมโยงความชวยเหลอเขามาสชมชน
ผปฏบตงานควรวางรากฐานใหคนในชมชนรวมกลมและพงพาตนเองเปนหลกกอน จากนนจงอบรมสรางทกษะการจดการภยพบต ควบคไปกบการพฒนาขดความสามารถของชมชน ทาใหชมชนเกดทมทสานตอการจดการไดดวยชมชนเอง
ไ ใช การจดการตนเองดานภยพบตจะสาเรจไดตองใชกระบวนการมสวนรวมและความรวมมอจากภาคประชาสงคม คอ ทงชมชน ภาครฐ และองคกรพฒนาเอกชน
Page 48
การพฒนาการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน ตองใหความสาคญกบการวางรากฐานใหคนในชมชนพงพาตนเองเปนหลกตงแตตนโดยสนบสนนใหชาวบานรวมกลมกนระดมความคดวางแผนจดการปญหาและใหการตอยอดทางความรตอมา โดยใชทนมนษยและทนทางสงคมเปนปจจยหลกในการขบเคลอนชมชน
ความสาเรจในการจดการชมชนของบานนาเคม เกดขนไดเพราะการแกปญหาและการพฒนาในทกๆดานไปควบคกน เพราะการแกปญหาชมชนทแทจรง นนจะทาเพยงประเดนใดประเดนหนงทกๆดานไปควบคกน เพราะการแกปญหาชมชนทแทจรง นนจะทาเพยงประเดนใดประเดนหนงอยางเดยวไมได แตละปญหาทเกยวเนองตองไดรบการแกไขไปควบคกน ดงตวอยางของชมชนบานนาเคมทไดรบการฟนฟทอยอาศย ฟนฟสาธารณปโภค ฟนฟอาชพ ฟนฟสขภาพและมการ วางแผนเตรยมพรอมรบมอภยพบต จากความเสยหายทคลนสนามไดสรางไวไปควบคกน จะเหนไดวาคลนนแหงความหายนะนไดนามาซงความเปลยนแปลง จากความชวยเหลอทกอใหเกดการ พฒนาชมชน จนมวนนดวยเชนกน
Page 49
ใ ไปป ขอเสนอแนะสชมชนอนในการนาไปปฏบตการนาบทเรยนของชมชนบานนาเคมไปใชในการจดการความเสยงจากภยพบตโดยมชมชนเปนฐานสชมชนอนๆ ผทนาไปใชจาเปนตองคานงถงบรบทและสภาพของชมชนนนกอนเปนอนดบแรก ฐานสชมชนอนๆ ผทนาไปใชจาเปนตองคานงถงบรบทและสภาพของชมชนนนกอนเปนอนดบแรก เพราะแตละชมชนมบรบททตางกนออกไป การสรางแผนจดการความเสยงในพนททตางกนออกไปจงตองใหความสาคญกบการมสวนรวมภายในชมชนจากนนจงสรางขดความสามารถในการจดการภยพบตและสรางสวนทขาดไมไดคอ ภาคเครอขายของความรวมมอกนจากทกภาคสวนทจะนามาซงทรพยากรและการพฒนาขดความสามารถในการดาเนนงาน
ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไปในการศกษาครงตอไป ผวจยเสนอวาควรมการวจยเชงปรมาณ เพอสารวจระดบการมสวนรวมของในการศกษาครงตอไป ผวจยเสนอวาควรมการวจยเชงปรมาณ เพอสารวจระดบการมสวนรวมของชาวบานและความคดเหนตอการจดการความเสยงจากภยพบตทเกดขนในชมชนวาสงผลตอการดารงชวตในชมชนอยางไรบาง