flegtvpa.comflegtvpa.com/tailieu/vpa/anpham/Bao cao HT Binh dinh 26-6... · Web viewTại hội thảo, Trung tâm GD&PT, đơn vị thực hiện Dự án cũng giới thiệu phiên

BÁO CÁO

Hội thảo: “Kết nối và chia sẻ thông tin giữa các doanh nghiệp ngành gỗ về FLEGT-VPA”

Ngày 26 tháng 6 năm 2015

Thành phố Quy Nhơn, Tỉnh Bình Định

Dự án được tài trợ bởi EU-FAO-FLEGT

“Nâng cao năng lực cung cấp thông tin cho các hiệp hội doanh nghiệp và cơ quan truyền thông trong quá trình Thực thi lâm luật, quản trị rừng và thương mại lâm sản (FLEGT)”

1

Mục tiêu Hội thảo

Ngày 26 tháng 6 năm 2015, Trung tâm Giáo dục và Phát triển (CED) phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chi nhánh miền Trung, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản tỉnh Bình Định tổ chức hội thảo chia sẻ thông tin cho các doanh nghiệp tại tỉnh Bình Định và một số tỉnh lân cận về các vấn đề liên quan đến Thực thi Lâm luật quản trị rừng và Thương mại Lâm sản (FLEGT). Hội thảo nhằm giúp cho các doanh nghiệp ngành gỗ trong nước nắm bắt được các quy định của FLEGT-VPA và thúc đẩy hợp tác, chia sẻ thông tin giữa các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, các cơ quan truyền thông và cộng đồng về FLEGT-VPA.

Thời gian, địa điểm

Thời gian tổ chức Hội thảo: từ 08h00 đến 12h00, ngày 26 tháng 6 năm 2015

Địa điểm: Thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định

Thành phần Đại biểu

Tham dự Hội thảo có Đại diện Tổng cục Lâm nghiệp, Cục kiểm lâm; các hiệp hội Doanh nghiệp gỗ tại Bình Dương, thành phố Hồ Chí Minh, Bình Định và gần 40 doanh nghiệp gỗ đến từ Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Phú Yên, Bình Định, Quảng Nam và Thành phố Đà nẵng. (Danh sách đính kèm xin xem Phụ lục 2)

Chương trình Hội thảo

Hội thảo chia thành hai phần chính (Chi tiết chương trình xin xem tại Phụ lục 1, chi tiết các bài trình bày xin xem file đính kèm)

Phần 1: Khai mạc Hội thảo; Tham luận của các đại diện từ CED, đại diện, Tổng cục Lâm nghiệp (TCLN), đại diện Hiệp hội doanh nghiệp

Ông Nguyễn Diễn – Phó Giám đốc VCCI chi nhánh Đà Nẵng phát biểu khai mạc Hội thảo.

Ông Nguyễn Diễn- phó giám đốc VCCI Đà Nẵng

2

Ông Vũ Anh Minh – Phó Giám đốc CED giới thiệu về những hoạt động dự án đã tiến hành và vai trò của truyền thông trong thời gian qua, những mặt tích cực và một số tồn tại.

Bà Nguyễn Tường Vân – Chánh văn phòng Ban chỉ đạo Lacey–FLEGT – TCLN trình bày các nội dung chính của VPA, những lưu ý đối với doanh nghiệp khi Việt Nam tham gia ký kết hiệp định này, những ảnh hưởng đối với doanh nghiệp và quy trình cấp phép Flegt.

Ông Lê Vỹ - Phó chủ tịch Hiệp hội gỗ và lâm sản Bình Định trình bày quan điểm của doanh nghiệp về những khó khăn doanh nghiệp sẽ gặp phải khi thực hiện VPA và đưa ra một số kiến nghị.

Bà Tô Kim Liên – Giám đốc CED trình bày về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong hỗ trợ công đồng thực thi VPA.

3

Phần 2: Thảo luận chung về VPA và cấp phép FLEGT

Ý kiến từ phía Hiệp hội và doanh nghiệp

Các đại diện Hiệp hội ngành gỗ và các doanh nghiệp đã đưa ra nhiều ý kiến xoay quanh các vấn đề về đàm phán VPA và cấp phép FLEGT:

Có nên tiếp tục đàm phán VPA/FLEGT: nhiều doanh nghiệp băn khoăn có nên tiếp tục đàm phán VPA hay không vì hiện tại các doanh nghiệp vẫn đáp ứng được yêu cầu của Quy chế gỗ 995 mà không cần giấy phép FLEGT, một mặt, hiện nay đã có 6 nước ký kết VPA nhưng vẫn chưa có tờ giấy phép nào được phát hành, như vậy việc cấp phép FLEGT có khả thi không và có nên tiếp tục đàm phán không?

Doanh nghiệp tỏ ra lo lắng khi thực thi VPA, để có được giấy phép FLEGT, ngoài vấn đề xác minh nguồn gốc gỗ, doanh nghiệp còn phải chứng minh các thủ tục về thuế, người lao động, môi trường,...

Các vấn đề về cấp phép FLEGT: Cách phân loại doanh nghiệp? Cấp cho doanh nghiệp hay cho lô hàng? Cơ quan cấp phép là cơ quan nào, đặt ở đâu? Thời gian cấp phép? Chi phí cấp phép? Cấp phép online hay cấp trực tiếp? Cấp cho thành phần vật liệu trong sản phẩm như thế nào? Cấp trước thông quan hay sau thông quan? Cách xử lý nếu xảy ra trường hợp giấy phép không được các nước trong EU chấp nhận? Khi đã có chứng chỉ FSC/Laccey có nên thêm giấy phép Flegt?

Một số khuyến nghị của doanh nghiệp: đây là vấn đề hoàn toàn mới đối với các doanh nghiệp gỗ, nên doanh nghiệp đề nghị làm nháp trước, hoặc những doanh nghiệp mới thành lập nên phân ngay vào doanh nghiệp loại I,...

Giải đáp những thắc mắc của các Hiệp hội và doanh nghiệp trong hội thảo, dại diện Tổng cục Lâm nghiệp và Cục kiểm lâm đã có những ý kiến như sau:

Đối với vấn đề tiếp tục đàm phán VPA hay không? Đại diện TCLN cho biết: Việt Nam vẫn tiếp tục đàm phán VPA theo hướng đáp

ứng được những quy định của EU và phù hợp với luật pháp Việt Nam. Trong bối cảnh hiện nay, doanh nghiệp cần phải làm quen và tuân thủ những quy định của Việt Nam và những chuẩn mực của Quốc tế.

Bên cạnh đó, đại diện Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ Thành phố Hồ Chí Minh (HAWA) cũng nhấn mạnh rằng dù Việt Nam có tiếp tục đàm phán và ký kết VPA

4

hay không thì các doanh nghiệp xuất khẩu gỗ vẫn phải tuân thủ các quy định của pháp luật liên quan của Việt Nam và nếu không có VPA thì các doanh nghiệp vẫn xuất khẩu sản phẩm gỗ sang EU như lâu nay nên đề nghị Đoàn đàm phán của Việt Nam phải đàm phán trên tư thế bình đẳng, không hạ mình, không nhượng bộ những điều bất lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Đại diện một doanh nghiệp ở Đà Nẵng cũng cho rằng đây là vấn đề hội nhập chung, nếu nếu không hội nhập sẽ bị tụt hậu so với thế giới. Không những vậy, đây còn là vấn đề về đạo đức, trách nhiệm của doanh nghiệp đối với xã hội.

Đối với các vấn đề về cấp phép FLEGT Thứ nhất, cấp phép theo lô hàng hay theo doanh nghiệp: đại diện TCLN giải

thích rằng sẽ cấp phép theo lô hàng, chỉ cần xuất trình giấy phép một lần duy nhất tại cảng đầu tiên của EU, sau đó lô hàng có thể đi bất kỳ nước nào trong EU;

Thứ hai, cấp phép trước thông quan hay sau thông quan: hiện nay đoàn đàm phán vẫn chưa quyết định là cấp trước thông quan hay sau thông quan. Các doanh nghiệp nên chuẩn bị hồ sơ để nộp online trước 3 ngày cần cấp phép để chủ động trong việc xin giấy phép;

Thứ ba, cơ quan cấp phép FLEGT: cơ quan cấp phép dự kiến là Cơ quan quản lý Công ước về buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp(CITES) của Việt Nam;

Thứ tư, cơ quan xác minh: Cơ quan kiểm lâm các cấp, tuy nhiên, trong trường hợp nghi ngờ doanh nghiệp có dấu hiệu phạm pháp các lĩnh vực khác như thuế, đất, lao động thì các cơ quan chức năng phụ trách lĩnh vực đó sẽ xác minh và có kết quả chuyển sang cho cơ quan kiểm lâm;

Thứ năm, giấy phép FLEGT nếu bị EU từ chối sẽ xử lý như thế nào?: đối với vấn đề này, đại diện TCLN đã trả lời các nước EU không có quyền từ chối giấy phép FLEGT một khi đã được cấp. Nếu nước EU nào có nghi ngờ về lô hàng nào đó, có thể báo lại với cơ quan giám sát độc lập hoặc Ủy ban thực hiện hỗn hợp (JIC)

Thứ sáu, cấp phép trực tiếp hay cấp online: các doanh nghiệp sẽ khai báo giấy tờ online, còn hình thức cấp vẫn chưa có kết luận chính thức;

Thứ bảy, sản phẩm kết hợp nhiều loại nguyên liệu thì cấp phép như thế nào: đại diện Cục kiểm lâm trả lời giấy phép FLEGT chỉ cấp cho thành phần gỗ trong sản phẩm;

Thứ tám, về vấn đề xác minh: doanh nghiệp lo lắng muốn được cấp phép phải xác minh nhiều lĩnh vực như thuế, môi trường, lao động,... Đại diện Cục kiểm lâm cho biết, cơ quan xác minh chỉ quản lý vấn đề về lâm nghiệp, không can thiệp vào các lĩnh vực khác, chỉ khi nào doanh nghiệp đó vi phạm lĩnh vực nào đó mời yêu cầu cơ quan chức năng xác nhận lại;

Thứ chín, nếu doanh nghiệp đã có FSC thì có cần phải có FLEGT nữa hay không: hiện nay EU không chấp nhận FSC thay thế cho FLEGT hay CITES, FSC chỉ là một loại giấy chứng nhận giúp ích cho doanh nghiệp khi phân loại doanh nghiệp, những doanh nghiệp có các loại giấy chứng nhận như FSC, COC,... sẽ được ưu tiên hơn khi phân doanh nghiệp loại I;

Thứ mười, vấn đề phân loại doanh nghiệp: những doanh nghiệp mới thành lập sẽ được phân vào loại I, trong quá trình hoạt động, nếu có phát sinh sai phạm thì mới bị xem xét.

Ngoài ra, đại diện Cục kiểm lâm còn nêu thêm một số ý kiến:

5

Cấu tạo của VPA tương đối đơn giản, để đạt được yêu cầu 3 hộp đầu trong sơ đồ quản lý chuỗi cung của VPA, doanh nghiệp cần tuân thủ tốt pháp luật Việt Nam từ khâu khai thác, nhập khẩu hoặc mua gỗ bị xử lý tịch thu, vận chuyển, chế biến; 3 hộp còn lại là nhiệm vụ của các cơ quan chức năng.

Kiểm lâm sẽ xây dựng một bộ công cụ để hướng dẫn phân loại doanh nghiệp, để giảm thiểu nhân lực đi xác minh doanh nghiệp. Sau 2 năm doanh nghiệp thực hiện tốt, không có vi phạm, hồ sơ sẽ được tự động chuyển sang cơ quan CITES để phân vào doanh nghiệp loại I.

Kết luận

Về vấn đề việc có nên tiếp tục đàm phán VPA, chỉ có 10% (5/50) đại diện hiệp hội và doanh nghiệp giơ tay đồng ý. Qua phát biểu của đại diện doanh nghiệp và hiệp hội Gỗ Bình Định, Bình Dương, HAWA, có thể nhận thấy những đại biểu không giơ tay phần lớn không phải vì nghĩ rằng việc chứng nhận gỗ hợp pháp là không cần thiết mà là vì lo sợ thủ tục cấp phép sẽ phức tạp, sẽ mất nhiều thời gian, tốn kém chi phí của doanh nghiệp, thậm chí doanh nghiệp sẽ bị mất uy tín vì chậm giao hàng, bị phạt và có thể cả mất khách hàng. Việc doanh nghiệp lo lắng như vậy hoàn toàn có cơ sở khi mà thực tế việc cải cách thủ tục hành chính đang diễn ra chậm chạp, thậm chí các thủ tục ở một số lĩnh vực còn tăng thêm, gây phiền phức và tốn kém cho doanh nghiệp. Tuy vậy, với các ý kiến khẳng định tại hội thảo của đại diện TCLN về sự thuận tiện, đơn giản trong các thủ tục cấp phép FLEGT mà Tổng cục dự kiến sẽ đưa ra, hy vọng các doanh nghiệp sẽ không phải gặp nhiều khó khăn phức tạp khi thực thi VPA;

6

Hệ thống kiểm soát quốc gia được áp dụng cho tất cả các

thị trường và DN trong nước và

XK

Các biện pháp bổ sung được áp dụng cho các doanh

nghiệp xuất khẩu sang EU

1. Đinh nghĩa gỗ hợp pháp: Tổ chức và Hộ gia đình

2. Tạo lập, xác minh và phê duyệt bằng chứng ở từng giai đoạn của chuỗi cung 3. Thanh tra và kiểm tra nội bộ

4. Xác minh sự tuân thủ của các tổ chức và hộ gia đình, bao gồm phân loại doanh nghiệp trên cơ sở đánh giá rủi ro và xác minh

5. Cấp phép FLEGT

6. Đánh giá độc lập

Quả

n lý

chu

ỗi c

ung

SƠ ĐỒ QUẢN LÝ CHUỖI CUNG TRONG VPA

Không như Quy chế gỗ của EU, quyền cấp phép thuộc các cơ quan thẩm quyền của Việt Nam, vì vậy, các doanh nghiệp hi vọng phía Chính phủ Việt Nam sẽ tạo thuận lợi nhất cho doanh nghiệp như xem phần lớn doanh nghiệp là loại I thay vì loại II; quy định thời gian cấp phép ngắn nhất có thể được; khai báo và tiến tới cấp phép qua mạng: mạng lưới các cơ quan cấp phép phải đủ để thuận tiện cho việc đi lại của doanh nghiệp; ban hành văn bản công nhận các loại gỗ tràm, keo, cao su, cây ăn quả đương nhiên là gỗ rừng trổng và do đó là gỗ hợp pháp để áp dụng khi cấp giấy phép;

Có thể thời gian đầu, daoanh nghiệp chưa quen với những quy trình, thủ tục cấp phép nhưng chắc chắn sau một thời gian, khi mọi việc đã có quy trình cụ thể, rõ ràng, việc xin cấp giấy phép FLEGET sẽ thuận tiện và có lợi cho những doanh nghiệp xuất khẩu sang EU hơn là cách phải giải trình như hiện nay đang làm;

Sau Hội thảo này, có thể có nhiều thông tin mới được đưa ra, được sửa đổi bổ sung sau các vòng đàm phán tiếp theo, các doanh nghiệp và hiệp hội doanh nghiệp có thể tìm đọc trên trang web của TCLN hoặc trang http//flegtvpa.com của Trung tâm Giáo dục và Phát triển;

Để chủ động nguồn nguyên liệu gỗ trong những năm đến trong điều kiện các nước sẽ lần lượt đóng cửa rừng, yêu cầu khắt khe về nguồn gốc gỗ hợp pháp từ các nước nhập khẩu sản phẩm gỗ, các doanh nghiệp và hiệp hội doanh nghiệp gỗ nên đầu tư trồng rừng nguyên liệu và vận dụng các chính sách khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp và nông thôn như Nghị định 210/2013/NĐ-CP, ngày 19/12/2013, Nghị định số 55?2015/NĐ-CP, ngày 9/6/2015 về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp và nông thôn khi đầu tư trồng rừng trên các địa bàn nông thôn.

Đánh giá Hội thảo và lấy ý kiến về tài liệu Hỏi đáp về FLEGT-VPA dùng cho doanh nghiệp (Phiếu đánh giá và phiếu lấy ý kiến xin xem chi tiết tại Phụ lục 3 và Phụ lục 4)

Trong số 43 đại biểu tham gia có 38 đại biểu điền phiếu đánh giá đầy đủ (88%). Tất cả ý kiến thu được sau hội thảo đánh giá Hội thảo có chất lượng tốt, đặc biệt ở phần thảo luận, hỏi đáp và trình bày của các chuyên gia

7

Tốt

Khá

Trung bình

Kém 0

20

40

Đánh giá Hội thảo

Nội dungTài liệuThảo luậnThuyết trình

Đánh giá sau hội thảo

Tại hội thảo, Trung tâm GD&PT, đơn vị thực hiện Dự án cũng giới thiệu phiên bản lấy ý kiến cuốn tài liệu Hỏi đáp về FLEGT-VPA (FAQ về FLEGT-VPA) tới các đại biểu doanh nghiệp, hiệp hội và các chuyên gia lâm nghiệp và ra mắt website http://FlegtVpa.com , đây là website chính thức của dự án, phiên bản chạy thử nghiệm đến nay đã đang trên 100 tin/bài liên quan đến các hoạt động của dự án, phục vụ trên 6800 lượt đọc fans page của Dự án cũng đã đạt trên 900 lượt LIKED đăng ký nhận tin.

Ý kiến khác

Nên bổ sung câu hỏi

Nên bổ sung thuật ngữ

Ý kiến về hình thức

Đăng ký nhận tài liệu

0 5 10 15 20 25 30

5

10

13

15

24

Lấy ý kiến về cuốn FAQ về FLEGT-VPA

Lấy ý kiến về cuốn Hỏi đáp FLEGT-VPA

8

Rất cần Bình thường Không cần0

5

10

15

20

25

30

35

29

1 0

Nhu cầu cuốn FAQ về FLEGT-VPA

Nhu cầu đăng ký nhận tài liệu

Cuốn Hỏi đáp về FLEGT-VPA nhận được sự quan tâm của doanh nghiệp và nhiều ý kiến đóng góp về hình thức, nội dung, 63% đại biểu tham dự hội thảo đăng ký nhận bản cứng tài liệu, các đại biểu đề nghị xuất bản tài liệu trực tuyến lên website http://FlegtVpa.com để tiện theo dõi cập nhật nội dung.

9

Phụ lục 1: Chương trình Hội thảo

Phụ lục 2: Danh sách đại biểu tham gia Hội thảo

Phụ lục 3: Phiếu đánh giá hội thảo

Phụ lục 4: Phiếu lấy ý kiến đại biểu về tài liệu hỏi đáp về FLEGT-VPA dùng cho doanh nghiệp

Phụ lục 5: Truyền thông đưa tin về Hội thảo

The workshop was well covered by the media with around 5 media outlets publishing news and information about the workshop and FLEGT related issues between 26 th June and 15th July. More specifically, the following articles covered the workshop:

1. Doanh nghiệp cần chủ động tìm hiểu Hiệp định VPA/FLEGT với EU – VOV

http://vov.vn/kinh-te/doanh-nghiep-can-chu-dong-tim-hieu-hiep-dinh-vpaflegt-voi-eu-411843.vov

2. Doanh nghiệp cần chủ động tìm hiểu Hiệp định VPA/FLEGT với EU – Báo Quảng Ninh

http://baoquangninh.com.vn/kinh-te/201507/doanh-nghiep-can-chu-dong-tim-hieu-hiep-dinh-vpaflegt-voi-eu-2275945/

3. Doanh nghiệp gỗ lưỡng lự trước Hiệp định VPA/FLEGT – Báo Pháp luật

http://baophapluat.vn/phong-su-dieu-tra-ve-kinh-te/doanh-nghiep-go-luong-lu-truoc-hiep-dinh-vpaflegt-223532.html

4. Doanh nghiệp trong nước còn “lơ mơ” về VPA/FLEGT – Báo Diễn đàn doanh nghiệp

http://enternews.vn/doanh-nghiep-trong-nuoc-con-lo-mo-ve-vpaflegt.html

5. Dự án Nâng cao nghề mộc (PPP): Cầu nối liên kết các doanh nghiệp sau đào tạo – Trang tin điện tử của Hiệp hội HAWA

6. Mục Điểm tin ngày 7/7/2015 của – Bản tin lâm nghiệp, trang tin của tổng cục lâm nghiệp

http://tongcuclamnghiep.gov.vn/diem-bao/diem-tin-ngay-07-07-2015-a2586

10

Phụ lục 6: Một số hình ảnh Hội thảo

Ông Trần Văn Triển – Cục Kiểm lâm

Ông Nguyễn Liêm (Ủy viên ban chấp hành HH gỗ Bình Dương)

11

Ông Nguyễn Phúc (Phó chủ tịch Hiệp Hội gỗ Bình Dương)

Ông Đào Tiến Dũng Chánh văn phòng Hiệp hội gỗ HAWA

12

Ông Hải đại biểu Công ty gỗ Đại Thành

Ông Trương Văn Tài đại biểu công ty gỗ Trường Thành

13