14 DOSYA EGE M‹MARLIK ARALIK 2012 Cam ve Aydınlatma Sistemlerinde Akıllı Malzemeler GELENEKSEL YAPI MALZEMELER‹NDEN TEPK‹ VERME, ÇEVRESEL KOfiULLARA ADAPTE OLAB‹LME VE KEND‹ KEND‹NE HAREKETE GEÇEB‹LME G‹B‹ ÖZELL‹KLERLE AYRILAN AKILLI MALZEMELER, M‹MAR‹ YAPI ELEMANI ANLAYIfiIMIZI VE TASARIMA BAKIfi AÇIMIZI DE⁄‹fiT‹RMEKTED‹R Ayçe Döşemeciler leri mühendislikle tasarlanm›fl, çevreye ak›ll› tepkiler veren malzemeler olarak tan›mlanan ak›ll› malzemeler, 1990’lar›n bafl›ndan beri ticari olarak günlük yaflam›m›zda yer almaktad›r. T›ptan mühendisli€e çeflitli alanlarda kullan›lan ak›ll› malzemelerin mimarl›kta kullan›m› hiç kuflkusuz tasar›m-malzeme iliflkisini de€ifltirmifltir. Yap› malzemeleri görsel ve ifllevsel olarak binan›n dura€an bir parças›yken, art›k s›cakl›k, ›fl›k, hareket gibi çeflitli d›fl uyaranlara tepki veren, aktif bir yap› eleman› olarak ele al›nmaya bafllam›flt›r. (Addington ve Schoedek, 2005b) Üzerine gelen ›fl›€a göre renk de€ifltiren fotokromik camlar ve ortam s›cakl›€›na ba€l› olarak renk de€ifltiren boyalar gibi örnekler, malzeme seçiminde mimarlara geleneksel malzemelerden daha farkl› seçenekler sunmaktad›r. Ancak, ak›ll› malzemeler geleneksel malzeme s›n›fland›rmas›ndan çizim tekniklerine kadar birçok de€iflimi beraberinde getirmifltir. Bu geliflmelere ayak uydurman›n d›fl›nda, makine, kimya, elektrik ve elektronik mühendisli€i gibi mühendisli€in çeflitli alanlar›nda gelifltirilen ak›ll› yap› malzemelerinin uygulay›c›s› olan mimarlara birçok sorumluluk düflmektedir. Malzemenin yap› eleman› olarak boyutlar›, detayland›r›lmas› ve en önemlisi yap›da kullan›m alanlar›n›n gelifltirilmesi için teknolojiyi üreten mühendislerle aradaki köprü ifllevini yine mimarlar üstlenmelidir. Nitekim 2000’li y›llar›n bafllar›ndan itibaren bu konuda çal›flan ve uygulama yapan mimarlar›n say›s› artm›flt›r. Ancak teknolojinin görece yeni olmas› ve yap› malzemesi olarak maliyetinin yüksek olmas› sebebi ile henüz daha yolun bafl›nda olundu€u söylenebilir. Bu yaz›, ak›ll› malzemeleri güncel örneklerle tan›tmay› ve yak›n gelecekte bizi neler bekledi€ine dair bir fikir vermeyi amaçlamaktad›r. Öncelikle bir malzemeyi ak›ll› malzeme yapan özellikler nedir? Addington ve Schodek’e (2005) göre ak›ll› malzemeler afla€›daki özellikleri tafl›r: 1. Tepkiyi gerçek zamanda verir. 2. Birden fazla çevresel koflula tepki verebilir. 3. Kendi kendine çal›flabilir, harekete geçebilir. 4. Tepkileri s›n›rl› ve öngörülebilirdir. 5. Tepkileri etkinlefltiren duruma ba€l› olarak s›n›rl›d›r, bölgeseldir. Ak›ll› malzemeleri iki ana grupta toplamak mümkündür: Nitelik De€ifltirebilen Ak›ll› Malzemeler ve Enerji De€ifltokuflu Yapabilen Ak›ll› Malzemeler Nitelik De€ifltirebilen Ak›ll› Malzemeler Bu gruptaki ak›ll› malzemeler, ›fl›k, s›cakl›k, bas›nç, elektrik ya da manyetik alan ve kimyasal uyaranlara göre fiziksel olarak de€iflen ve eski haline dönebilen malzemelerdir. Malzemeyi uyaranlar çevresel koflullar olabildi€i gibi enerji girdisi ile de nitelik de€ifltirebilirler. Renk De€ifltirebilen, fiekil De€ifltirebilen ve Faz De€ifltirebilen Ak›ll› Malzemeler olmak üzere üç grupta toplan›rlar (Addington ve Schoedek, 2005b; Rittel, 2007). İ ÜSTTE Termokromik Cam (Kaynak- www.gesimat.de) (Resim 1) SAĞ ÜSTTE Elektrokromik Cam (Kaynak- www.gesimat.de) (Resim 2) SAĞ ALTTA Chanel Ginza Cephe Görünüşü- Gündüz/ Gece (Resim 3-4)
4
Embed
Cam ve Aydınlatma Sistemlerinde Akıllı Malzemeler · 2013-01-04 · 14 dosya ege m‹marlikaralik 2012 cam ve aydınlatma sistemlerinde akıllı malzemeler geleneksel yapi malzemeler‹nden
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
14
DOSYA
EGE M‹MARLIK ARALIK 2012
Cam ve Aydınlatma Sistemlerinde
Akıllı Malzemeler
GELENEKSEL YAPI MALZEMELER‹NDEN TEPK‹ VERME, ÇEVRESELKOfiULLARA ADAPTE OLAB‹LME VE KEND‹ KEND‹NE HAREKETEGEÇEB‹LME G‹B‹ ÖZELL‹KLERLE AYRILAN AKILLI MALZEMELER, M‹MAR‹YAPI ELEMANI ANLAYIfiIMIZI VE TASARIMA BAKIfi AÇIMIZIDE⁄‹fiT‹RMEKTED‹RAyçe Döşemeciler