Cam kt ca VN vi WTO v lnh vc ngn hngTheo nh gi ca Chnh ph v cc
chuyn gia Ngn hng l lnh vc gay go, quyt lit trong m phn vo WTO. Sc
p nhiu nht khi thc hin cc cam kt cng l ngnh ngn hng. Nhng, v c bn c
th hi lng vi nhng cam kt . Cam kt v ngoi hi v thanh ton i vi giao
dch vng lai, Vit Nam cho bit cc bin php kim sot giao dch vng lai c
t do ha. Vit Nam quy nh ngha v tm thi phi kt hi ngoi t vi mc ch tp
trung ngoi t vo h thng ngn hng p ng cc nhu cu thit yu v ngoi t cho
nn kinh t v ni lng dn yu cu kt hi ny khi tnh hnh kinh t c ci thin.
Vit Nam cam kt cc bin php qun l ngoi hi ch c p dng trong nhng trng
hp ngoi l, do Chnh ph Vit Nam quyt nh, nhm duy tr an ninh ti chnh v
tin t quc gia ph hp vi iu l ca IMF v Ti liu ca IMF s 144 (52/51)
ngy 14-8-1952. Vit Nam khng nh rng cc hn ch i vi giao dch vng lai c
bi b v khng duy tr bt k bin php no tri vi cc cam kt ca mnh v cc dch
v ngn hng v cc dch v ti chnh khc cng nh v thanh ton giao dch vng
lai v chuyn tin quc t. i vi cc giao dch vn, Vit Nam ni lng cc giao
dch chuyn vn ca cc nh u t nc ngoi v vic vay nc ngoi ca cc t chc c
tr, ch duy tr mt s hn ch v (i) cc giao dch chuyn vn ra nc ngoi u t
ca cc t chc c tr, vic chuyn vn ny phi c cc c quan c thm quyn cho
php v phi trong phm vi s ngoi t thuc s hu ca cc t chc ny; v (ii)
thanh ton v hon tr cc khon vay nc ngoi ca cc t chc c tr, cc giao
dch ny phi ng k vi Ngn hng Nh nc Vit Nam. Tuy nhin, cc doanh nghip
c t do k cc hp ng vay nc ngoi theo Ngh nh s 134/2005/N-CP ngy
1-11-2005. Ngha v ng k cc hp ng trung v di hn vi Ngn hng Nh nc l vn
c tnh th tc phc v cho cc mc ch thng k v gim st hot ng vay n nc ngoi
trung v di hn ca cc doanh nghip v phi hp vi B Ti chnh bo m cc khon
n nc ngoi ca quc gia trong phm vi an ton. i din ca Vit Nam lu rng
theo iu XII ca GATS (Cc hn ch bo m an ton cn cn thanh ton), nhng hn
ch nh vy c th c xem xt p dng khi Vit Nam gp phi nhng kh khn v cn cn
thanh ton quc t. Cc quy nh v ngoi hi ca Vit Nam c IMF r sot mi nm
mt ln, l mt phn ni dung trong cc t lm vic ca Qu theo iu IV trong iu
l ca IMF.
i vi vic hon tr cc khon vay v cc khon u t vn ra nc ngoi ca cc
doanh nghip Vit Nam, phi theo Ngh nh s 22/1999/N-CP, p ng cc iu kin
v c giy php u t ra nc ngoi; m mt ti khon ngoi t ng k vic m ti khon
v cc giao dch chuyn vn u t. Cc giy t cn thit xin giy php u t ra nc
ngoi. Cc doanh nghip c php u t ra nc ngoi c th chuyn li nhun c c t
cc khon u t ca h ti Vit Nam ra bt c ni no nc ngoi m khng phi thc
hin theo cc th tc p dng i vi cc doanh nghip Vit Nam. Hoc c th m cc
ti khon ngoi t thc hin vay nc ngoi trung v di hn nh quy nh ti im 2,
Mc I, Chng V, Phn II ca Thng t s 01/1999/TT-NHNN ngy 164-1999 v thc
hin Ngh nh s 63/1998/N-CP c php m ti khon ngoi t cho cc hot ng khc
trong cc trng hp c bit. V cn i ngoi t, Chnh ph xem xt bo m cn i nhu
cu ngoi t cho cc nh u t nc ngoi u t vo cc d n c bit quan trng trong
cc chng trnh ca Chnh ph v h tr cn i ngoi t cho cc d n c s h tng v
mt s d n quan trng khc trong trng hp cc ngn hng c php giao dch ngoi
hi khng th p ng tt c cc yu cu v ngoi t. Tm li, Vit Nam cam kt s thc
hin cc ngha v ca mnh i vi cc vn v ngoi hi theo cc quy nh ca Hip nh
WTO, cc tuyn b v quyt nh lin quan ca WTO c lin quan ti IMF v Vit
Nam s khng p dng bt c lut, quy nh hoc cc bin php no khc, m c th hn
ch ngun cung cp ngoi t cho bt k c nhn hay doanh nghip no thc hin cc
giao dch vng lai quc t trong phm vi lnh th ca mnh mc lin quan ti
ngun ngoi t chuyn vo thuc c nhn hay doanh nghip . Cc cam kt v chnh
sch thng mi dch v lin quan n Ngn hng Theo quy nh hin hnh ca php lut
Vit Nam, cc t chc tn dng nc ngoi c th hot ng ti Vit Nam di hnh thc
vn phng i din, chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng lin doanh, hoc ngn
hng 100% vn nc ngoi; cng ty ti chnh lin doanh, hoc cng ty ti chnh
100% vn nc ngoi; cng ty cho thu ti chnh lin doanh, hoc cng ty cho
thu ti chnh 100% vn nc ngoi, thi hn hot ng khng c qu 99 nm v khng c
vt qu thi hn hot ng ca ngn hng m nc ngoi. Thi hn hot ng ca vn phng
i din ca mt t chc tn dng nc ngoi khng c vt qu thi hn hot ng ca t
chc tn dng nc ngoi . Thi hn hot ng ti a ca cng ty ti chnh lin
doanh, cng ty ti chnh 100% vn nc ngoi, cng ty cho thu ti chnh lin
doanh, v cng ty cho thu ti chnh 100% vn nc ngoi l 50 nm, v cc giy
php hot ng ny c th c gia hn. (Ngun TTXVN)
Dch v ngn hng, ta ng cho thnh lp ngn hng con 100% vn nc ngoi
khng mun hn ngy 1-4-2007. Ngoi ra ngn hng nc ngoi mun c thnh lp chi
nhnh ti VN nhng chi nhnh khng c php m chi nhnh ph v vn phi chu hn
ch v huy ng tin gi bng VND t th nhn VN trong vng 5 nm k t khi ta
gia nhp WTO. Ta vn gi c hn ch v mua c phn trong ngn hng VN, khng qu
30%. y l hn ch c bit c ngha i vi ngnh ngn hng. Qu nhiu ngn hng?
Nhiu nh u t nc ngoi cng cho rng Vit Nam qu chm khi xem xt cp php
ngn hng 100% vn nc ngoi. ng Jean-Pierre Achouche - Gim c iu hnh ca
France Telecom ti Vit Nam, dn chng rng cch y hn chn thng HSBC v
Standard Chartered xin m chi nhnh ngn hng 100% vn nc ngoi hot ng ti
Vit Nam nhng vn cha nhn c giy php chnh thc du rng cc cam kt WTO ca
Vit Nam c hiu lc t ngy 1-4-2007. Cn ng Cany th nhn mnh hai ngn hng
chu u ny cng nhn c thng bo ng v nguyn tc trong chuyn thm ca Th tng
Chnh ph n Vng Quc Anh. Nhng mt thng thng tri qua m Ngn hng Nh nc
(NHNN) cha c ng thi no trong vic cp php theo n xin ca h. Thng c
NHNN Nguyn Vn Giu c lm r nhng tiu ch v vic m ca lnh vc ny ti hi
ngh: Vit Nam - ngi sao ang ln chu do tp ch The Economist t chc ti H
Ni u nm 2008. Theo , ngn hng ch nhn c giy php khi p ng hng lot cc
iu kin: ngn hng m c kt qu tn nhim quc t t mc n nh tr ln, c tng ti
sn t nht 20 t la M vo nm ti chnh trc nm xin cp giy php v c tnh hnh
ti chnh lnh mnh (t l n xu di 3%, hot ng c li ba nm lin tip trc nm
xin cp php), c quan thanh tra, gim st c thm quyn ca nc nguyn x c kh
nng gim st ton b hot ng ca ngn hng m trn c s tng hp theo thng l quc
t v k cam kt vi NHNN Vit Nam v hp tc, qun l cng hng lot cc iu kin
khc. Nhng d p ng c hng lot hng ro k thut nh trn, mt lnh o NHNN a ra
mt l do (c th) v vic cc ngn hng nc ngoi cha nhn c giy php v th trng
ngn hng Vit Nam pht trin qu nhanh v qu nng. Hin c 43 ngn hng trong
nc v 28 ngn hng nc ngoi vi tng s 39 chi nhnh v 5 ngn hng lin doanh
(ngun: NHNN Vit Nam, thng 1-2008). ng ny ni: D s lng ngn hng nc
ngoi v lin doanh hin ch chim khong 9,4% th phn nhng xt trong tng
th, con s ngn hng vt qu mc cn thit ca nn kinh t. Trong khi th hng
ngc li, mt s chuyn gia li dn ra nhng mt tri trong vic thc hin cc
cam kt WTO (m ca th trng v ct gim dng thu) ch theo l trnh thi gian
m khng tnh ton y cc yu t tc ng khc. V d nh chuyn nhp siu l th hin s
tht th ca cc nh qun l trong vic thc hin cc cam kt
ch theo tin thi gian, dn n vic hng ngoi (trong c t nhp khu) trn
vo Vit Nam, lm gia tng mnh tnh trng nhp siu. Cn ng Cany ni rng
EuroCham v cc doanh nghip nc ngoi rt hiu s chm tr ca Vit Nam l do
phi thc hin hng lot cc cam kt WTO ng thi phi gii quyt nhiu vn hin
ti ca nn kinh t, nht l tnh trng lm pht tng cao. Nhng ng cng nhn mnh
rng cc doanh nghip c th thng cm nu Vit Nam chm thc hin cam kt ch
trong su thng nhng h s thc s lo lng nu chm c nm. Cam kt WTO: Ngn
hng nc ngoi c vo nh th no?T 1/4/2007, cc ngn hng 100% vn nc ngoi c
php thnh lp ti Vit Nam, song phi i km vi cc iu kin rng buc nht nh.
l nhng ni dung c bn v lnh vc ngn hng c cp n trong Bo co ca Ban Cng
tc v vic Vit Nam gia nhp T chc Thng mi Th gii (WTO), bo co c trnh
by nh mt bn nht k ghi li nhng yu cu, cht vn ca cc thnh vin v tr li
ca i din Vit Nam. Trong qu trnh m phn, i din Vit Nam khng nh rng,
khi Vit Nam vo WTO, cc t chc tn dng nc ngoi c th hot ng ti Vit Nam
di nhiu hnh thc: vn phng i din, chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng
lin doanh, hoc ngn hng 100% vn nc ngoi, cng ty ti chnh lin doanh,
hoc cng ty ti chnh 100% vn nc ngoi, cng ty cho thu ti chnh lin
doanh, hoc cng ty cho thu ti chnh 100% vn nc ngoi. V theo Ngh nh s
22/2006/N-CP ban hnh ngy 28/2/2006, thi hn hot ng ca chi nhnh ngn
hng nc ngoi, ngn hng lin doanh, hoc ngn hng 100% vn nc ngoi ti Vit
Nam khng c qu 99 nm; thi hn hot ng ca mt chi nhnh ngn hng nc ngoi
khng c vt qu thi hn hot ng ca ngn hng m nc ngoi; thi hn hot ng ca
vn phng i din ca mt t chc tn dng nc ngoi khng c vt qu thi hn hot ng
ca t chc tn dng nc ngoi . Thi hn hot ng ca cc t chc ni trn s c quy
nh c th trong giy php c cp v c th c gia hn theo yu cu. Thi hn hot
ng ti a ca cng ty ti chnh lin doanh, cng ty ti chnh 100% vn nc
ngoi, cng ty cho thu ti chnh lin doanh, v cng ty cho thu ti chnh
100% vn nc ngoi l 50 nm, v cc giy php hot ng ny c th c gia hn. i
din Vit Nam khi m phn cho bit ng gp ca bn nc ngoi vo mt ngn hng lin
doanh hot ng vi t cch ca mt ngn hng thng mi khng c vt qu 50% vn iu
l ca ngn hng, trong khi phn gp vn ca bn nc ngoi vo mt t chc tn dng
phi ngn hng lin doanh cnHSBC ang ch i c hi m rng hot ng ti Vit
Nam.
phi t t nht l 30% vn iu l. Tng mc c phn ca cc t chc v c nhn nc
ngoi c th c gii hn mc 30% vn iu l ca mt ngn hng thng mi c phn ca
Vit Nam, tr khi c php lut Vit Nam hoc c quan c thm quyn ca Vit Nam
cho php. Pha Vit Nam cng khng nh, k t ngy 1/4/2007, cc t chc tn dng
nc ngoi s c php thnh lp cc ngn hng 100% vn nc ngoi ti Vit Nam. Tuy
nhin, Vit Nam s c nhng iu kin rng buc nht nh trong c ch m ca ny. Mt
trong cc iu kin c Ban cng tc nh gi l then cht m mt chi nhnh ca mt
ngn hng thng mi nc ngoi ti Vit Nam l ngn hng m phi c tng ti sn c
trn 20 t USD vo cui nm trc thi im np n xin m chi nhnh. V iu kin
then cht thnh lp mt ngn hng lin doanh hoc mt ngn hng 100% vn nc
ngoi ti Vit Nam l ngn hng m phi c tng ti sn c trn 10 t USD vo cui
nm trc thi im np n xin m ngn hng. iu kin then cht thnh lp mt cng ty
ti chnh 100% vn nc ngoi, mt cng ty ti chnh lin doanh, mt cng ty cho
thu ti chnh 100% vn nc ngoi hoc mt cng ty cho thu ti chnh lin doanh
l t chc tn dng nc ngoi phi c tng ti sn c trn 10 t USD vo cui nm trc
thi im np n. Theo nh gi ca Ban Cng tc, Chnh ph Vit Nam xem cc iu
kin ny v bn cht l mang tnh thn trng Chnh ph Vit Nam d kin rng cc
quy nh cp php trong tng lai i vi cc ngn hng 100% vn nc ngoi cng s
mang tnh thn trng v s quy nh v cc vn nh t l an ton vn, kh nng thanh
ton v qun tr doanh nghip. Ngoi nhng iu kin trn, i din Vit Nam khng
nh cc ngn hng 100% vn nc ngoi s c hot ng ti Vit Nam trn c s khng
phn bit i x. V mt ngn hng thng mi nc ngoi c th ng thi c mt ngn hng
100% vn nc ngoi v cc chi nhnh. Trong qu trnh m phn, mt s thnh vin
yu cu Vit Nam cn gim yu cu v vn ti thiu i vi mt chi nhnh ngn hng nc
ngoi xung bng hoc thp hn mc quy nh i vi ngn hng thuc s hu trong nc
c thnh lp ti Vit Nam. Bi v thay i s ph hp hn vi cc chun mc quc t,
nhng chun mc da trn mc hot ng v ri ro ca chi nhnh. Tr li v yu cu
trn, i din ca Vit Nam cho bit Vit Nam cho php cc chi nhnh ngn hng
nc ngoi hot ng da trn vn ca ngn hng m cho mc ch cho vay. i din ca
Vit Nam khng nh thm rng Vit Nam s tch cc iu chnh c ch qun l ca Vit
Nam i vi cc chi nhnh ngn hng nc ngoi, bao gm cc yu cu v vn ti thiu,
ph hp vi thng l quc t c tha nhn chung.
Nh vy, mt c ch m kh rng s c t ra vi cc t chc tn dng nc ngoi.
Nhng iu kin rng buc ca Vit Nam nhn chung l nhm hng n s an ton trong
hot ng ti chnh, tin t. Mt im m i din Vit Nam nhn mnh l mt chi nhnh
ngn hng nc ngoi khng c php m cc im giao dch, cc im giao dch hot ng
ph thuc vo vn ca chi nhnh. Tuy nhin, cc im giao dch y khng bao gm
cc my rt tin t ng (ATM) ngoi tr s chi nhnh. Cc ngn hng nc ngoi hot
ng ti Vit nam c hng y i x ti hu quc v i x quc gia v lp t v vn hnh
cc my ATM. i cng vi c ch trn, trong thi gian gn y, cc ngn hng nc
ngoi ti Vit Nam cng bt u m rng h thng ATM ra ngoi phm vi hi s, tiu
biu l Ngn hng HSBC khi lin tc c nhng hot ng lin quan nh lp t ATM ti
cc im cng cng, bt tay vi h thng ATM ca ngn hng ni a (Agribank)
Trang ch Tin tc WTO o Gii thiu WTO o Vn kin c bn ca WTO o Tranh
chp Gii thiu c ch gii quyt tranh chp Thng k cc tranh chp Tm tt cc v
tranh chp Nghin cu v vic o Cc m phn ang din ra Vn kin m phn Tnh hnh
m phn o WTO v Vit Nam Vn kin Vn bn thc thi Tin tc thc thi Nghin cu
- Tranh lun o Nghin cu - Tranh lun Hip nh khc o Vn kin ASEAN Hip nh
song phng o Tnh hnh thc thi
Nghin cu - Tranh lun Vn c bit o Phng v Thng mi o Cng c Vien Vn
kin Gii thiu chung Cc nc v Cng c Vien Vit Nam v Cng c Vien Nghin cu
Tnh hung tranh chp y ban t vno
Gii thiu Lin h
Cam Kt M Ca Th Trng Dch V Ngn Hng V Cc Dch V Ti ChnhVit Nam c
cam kt m ca nhng dch v ngn hng no khi gia nhp WTO? V dch v ngn hng,
trong WTO, Vit Nam a ra cam kt m ca trong cc ngnh sau: 1. Dch v nhn
tin gi (nhn tin gi v cc khon phi tr khc t cng chng); 2. Dch v cho
vay (cho vay di tt c cc hnh thc, bao gm tn dng tiu dng, tn dng cm c
th chp, bao thanh ton v ti tr giao dch thng mi); 3. Dch v thu mua
ti chnh; 4. Dch v thanh ton (tt c cc dch v thanh ton v chuyn tin,
bao gm th tn dng, th thanh ton v th n, sc du lch v hi phiu ngn
hng); 5. Bo lnh v cam kt; 6. Kinh doanh trn ti khon ca mnh hoc ca
khch hng, ti s giao dch, trn th trng giao dch tho thun hoc bng cch
khc, cc loi: o Cng c th trng tin t (bao gm sc, hi phiu, chng ch tin
gi); o Ngoi hi; o Cc cng c t gi v li sut, bao gm cc sn phm nh hp ng
hon i, hp ng k hn; o Vng khi. 7. Mi gii tin t; 8. Qun l ti sn (qun
l tin mt hoc danh mc u t, mi hnh thc qun l u t tp th, qun l qu hu
tr, cc dch v lu k v tn thc); 9. Cc dch v thanh ton v b tr ti sn ti
chnh (bao gm chng khon, cc sn phm phi sinh v cc cng c chuyn nhng
khc); 10. Cung cp v chuyn thng tin ti chnh v x l d liu ti chnh cng
nh cc phn mm lin quan ca cc nh cung cp cc dch v ti chnh khc
Cc nhm dch v m Vit Nam c cam kt ny c xc nh theo phn loi ti Ph lc
v dch v ti chnh ca WTO. Cc ngn hng nc ngoi khng c hin din thng mi
ti Vit Nam c c cung cp dch v cho khch hng ti Vit Nam khng? Theo cam
kt, Vit Nam cho php cc ngn hng nc ngoi khng c hin din thng mi ti
Vit Nam (cng ty con, chi nhnh, vn phng i din, hp ng hp tc kinh
doanh) cung cp cho khch hng ti Vit Nam nhng ch gii hn cc dch v sau:
- Cung cp thng tin ti chnh; - X l d liu ti chnh; - Cung cp phn mm
ti chnh; - T vn, mi gii, phn tch tn dng; - Nghin cu v t vn v u t,
danh mc u t, mua li, ti c cu v chin lc doanh nghip. iu kin thnh lp
ngn hng lin doanh, ngn hng 100% vn nc ngoi ti Vit Nam? V vic thnh
lp lin doanh Vit Nam cam kt cho php thnh lp ngn hng lin doanh ti
Vit Nam ngay t thi im gia nhp WTO (11/1/2007) vi iu kin: - Pha nc
ngoi tham gia lin doanh phi l ngn hng thng mi c tng ti sn c trn 10
t la M vo cui nm lin trc thi im np n xin thnh lp lin doanh ti Vit
Nam; v - Phn vn gp ca pha nc ngoi trong lin doanh khng vt qu 50% vn
iu l. V vic thnh lp ngn hng 100% vn nc ngoi Vit Nam cam kt cho php
thnh lp ngn hng 100% vn nc ngoi k t ngy 1/4/2007 vi iu kin ngn hng
nc ngoi l ch u t phi l ngn hng thng mi c tng ti sn c trn 10 t la M
vo cui nm lin trc thi im np n xin thnh lp ngn hng ti Vit Nam. Ngoi
iu kin theo cam kt, vic thnh lp ngn hng ti Vit Nam phi tun th cc iu
kin k thut p dng chung theo quy nh ca php lut Vit Nam. Hp 1 - Php
lut Vit Nam quy nh g v vic thnh lp ngn hng FDI?
Ngh nh 22/2006/N-CP ca Chnh ph l vn bn chnh quy nh v t chc v hot
ng ca chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng lin doanh, ngn hng 100% vn
nc ngoi v vn phng i din ca cc t chc tn dng nc ngoi ti Vit Nam. Tt c
cc iu kin v vic thnh lp ngn hng FDI trong cam kt WTO ca Vit Nam c a
vo ni dung Ngh nh ny. iu kin thnh lp cc cng ty ti chnh, cng ty cho
thu ti chnh c vn u t nc ngoi ti Vit Nam? iu kin chung Vit Nam cam
kt cho php thnh lp cc cng ty ti chnh, cng ty cho thu ti chnh c vn u
t nc ngoi Vit Nam vi iu kin: - Cng ty m phi c tng ti sn trn 10 t la
M vo cui nm trc thi im np n xin thnh lp cng ty ti Vit Nam; - Tun th
cc iu kin k thut p dng chung theo quy nh ca php lut Vit Nam. Ngoi
cc iu kin chung, vic thnh lp cng ty ti chnh, cng ty cho thu ti chnh
cn phi p ng iu kin ring i vi tng loi nh sau: i vi cng ty ti chnh
Vit Nam cam kt cho php thnh lp cng ty ti chnh lin doanh, cng ty ti
chnh 100% vn nc ngoi vi iu kin pha nc ngoi phi l cc ngn hng thng mi
nc ngoi hoc cng ty ti chnh nc ngoi. i vi cng ty cho thu ti chnh Vit
Nam cam kt cho php thnh lp cng ty cho thu ti chnh lin doanh, cng ty
cho thu ti chnh 100% vn nc ngoi vi iu kin pha nc ngoi phi l cc ngn
hng thng mi nc ngoi, cng ty ti chnh nc ngoi hoc cng ty cho thu ti
chnh nc ngoi. iu kin thnh lp chi nhnh ca t chc ti chnh nc ngoi ti
Vit Nam? i vi Chi nhnh Ngn hng thng mi nc ngoi ti Vit Nam Vit Nam
cam kt cho php cc ngn hng thng mi nc ngoi c thnh lp chi nhnh ca h
ti Vit Nam vi iu kin: 1. Ngn hng m c tng ti sn trn 20 t la M vo cui
nm lin trc thi im np n xin lp chi nhnh Vit Nam; 2. Chi nhnh c thnh
lp phi chu cc hn ch trong hot ng ca mnh.
Ngoi cc iu kin nu trong cam kt ni trn, cc ngn hng nc ngoi mun
thnh lp chi nhnh ti Vit Nam phi tun th cc iu kin khc v mt k thut
theo quy nh ca php lut Vit Nam (p dng chung cho c ngn hng trong nc
v ngn hng nc ngoi). Hp 2 - Php lut Vit Nam hin hnh quy nh nh th no
v vic thnh lp chi nhnh ngn hng nc ngoi ti Vit Nam? Nhng ni dung v
iu kin i vi vic m chi nhnh ca ngn hng nc ngoi ti Vit Nam trong cam
kt gia nhp WTO ca Vit Nam c a vo Cng vn s 1210/NHNN-CNH ca Ngn hng
Nh nc Vit Nam. Nh vy, php lut Vit Nam hin hnh c mc m ca nh mc cam
kt. Trn thc t, trc khi gia nhp WTO, mt s chi nhnh ngn hng nc ngoi c
cp php thnh lp v hot ng ti Vit Nam (37 chi nhnh tnh n 4/2007) m
khng phi chu cc iu kin tng t. Tuy nhin, k t khi Vit Nam gia nhp
WTO, vic thnh lp chi nhnh ca ngn hng nc ngoi s phi cc iu kin tun th
quy nh ti Cng vn ni trn (tc l ph hp vi cam kt).
Hp 3 - Nhng hn ch trong hot ng ca chi nhnh ngn hng nc ngoi ti
Vit Nam 1. Khng c php m cc im giao dch khc ngoi tr s giao dch chnh
ca mnh V d Ngn hng A m chi nhnh X1 ti Vit Nam th chi nhnh X1 ny
khng c t mnh m cc im giao dch, chi nhnh khc. Nu mun m rng mng li
hot ng, Ngn hng A phi t mnh xin php m cc chi nhnh X2, X3, v.v hoc
thng qua cc hnh thc u t khc. Vit Nam cam kt khng hn ch s chi nhnh
trc tip ca cc ngn hng nc ngoi; 2. B hn ch trong vic nhn tin gi bng
ng Vit Nam t cc th nhn Vit Nam m ngn hng khng c quan h tn dng (cha
cung cp cc khon vay, cho vay, cha nhn tin gi, v.v) theo % mc vn m
ngn hng m cp cho chi nhnh nh sau:
T 1/1/2007: 650% vn php nh c cp; T 1/1/2008: 800% vn php nh c cp
T 1/1/2009: 900% vn php nh c cp; T 1/1/2010: 1000% vn php nh c
cp;
T 1/1/2011: c nhn tin gi bng ng Vit Nam mc tng t cc ngn hng Vit
Nam.
i vi Chi nhnh Cng ty ti chnh, Cng ty cho thu ti chnh ti Vit Nam
Vit Nam cha cam kt g v vic thnh lp chi nhnh cng ty ti chnh, cng ty
cho thu ti chnh nc ngoi ti Vit Nam. V vy, vic cho php thnh lp chi
nhnh cc cng ty ny ti Vit Nam hon ton ph thuc vo chnh sch v php lut
lin quan ca Vit Nam trong tng thi k. iu kin thnh lp vn phng i din
ca ngn hng thng mi, cng ty ti chnh, cng ty cho thu ti chnh nc ngoi
ti Vit Nam? Vit Nam cam kt cho php cc t chc ti chnh nc ngoi (ngn
hng thng mi nc ngoi, cng ty ti chnh, cng ty cho thu ti chnh) c m Vn
phng i din ti Vit Nam vi iu kin Vn phng i din khng c php tin hnh cc
hot ng thng mi sinh li trc tip. Thi hn hot ng ti a ca cc loi hnh t
chc tn dng FDI Vit Nam l bao lu? Trong WTO, Vit Nam khng cam kt v
thi hn hot ng ca cc loi hnh t chc tn dng ny. Nh vy, Vit Nam c quyn
t do quy nh v thi hn ny. Theo php lut Vit Nam hin hnh th thi hn hot
ng ti a ca cc t chc tn dng ny c quy nh nh sau: - i vi ngn hng lin
doanh, ngn hng 100% vn nc ngoi: khng qu 99 nm; - i vi chi nhnh ca
ngn hng nc ngoi: khng vt qu thi hn hot ng ca ngn hng m v khng qu 99
nm; - i vi vn phng i din ca ngn hng nc ngoi: khng vt qu thi hn hot
ng ca ngn hng m; - Cng ty ti chnh lin doanh, cng ty ti chnh 100% vn
nc ngoi, cng ty cho thu ti chnh lin doanh v cng ty cho thu ti chnh
100% vn nc ngoi: 50 nm Thi hn hot ng c th c quy nh trong giy php c
cp v c th c gia hn theo yu cu (thi hn gia hn khng vt qu thi hn hot
ng trc c quy nh trong giy php). Ngn hng nc ngoi c c thit lp cc my
rt tin t ng, pht hnh th tn dng khng?
Theo cam kt gia nhp WTO ca Vit Nam, cc ngn hng nc ngoi c hng i x
ti hu quc v i x quc gia y , tc l cc ngn hng ny c quyn thit lp v vn
hnh cc my rt tin t ng (ATM) nh cc ngn hng Vit Nam. Hin nay i vi cc
ngn hng Vit Nam, khng c hn ch s lng cc my rt tin t ng m cc ngn hng
ny c php lp t. Cc t chc tn dng nc ngoi cng c php pht hnh th tn dng
ti Vit Nam nh cc ngn hng Vit Nam. Vit Nam c th p dng cc bin php khc
ngoi cam kt i vi vic thnh lp, tham gia, hot ng ca cc nh u t nc ngoi
trong lnh vc ngn hng v dch v ti chnh khng? Do tnh c th v tm quan
trng ca dch v ti chnh (i vi ton b nn kinh t quc dn, i vi cc nh u t,
nhng ngi gi tin), WTO cho php cc nc thnh vin c p dng cc bin php khc
v l do thn trng, m bo s n nh ca h thng ti chnh. Do , ngoi cc hn ch
v hnh thc php nhn, yu cu v vn, cc hn ch v hot ng i vi chi nhnh i vi
nh u t nc ngoi c php p dng theo cam kt (xem Biu cam kt v dch v ngn
hng), Vit Nam c th xem xt p dng b sung cc bin php mang tnh hn ch,
kim sot cht ch nhm mc tiu thn trng. Hp 4 V d v cc yu cu b sung c th
c i vi t chc ti chnh nc ngoi (ngoi cam kt) 1. Yu cu v t l d tr bt
buc; 2. Yu cu v vn i vi vic thnh lp chi nhnh, ngn hng lin doanh; 3.
Yu cu v iu kin vt cht, k thut, nhn lc, v.v i vi cc t chc tn dng. Cc
yu cu ny, nu c, phi c p dng trn c s khng phn bit i x gia cc nh u t
nc ngoi (cc ngn hng thng mi nc ngoi, cng ty ti chnh, cng ty cho thu
ti chnh). Nhng hn ch i vi nh u t nc ngoi mua c phn ti cc ngn hng
Vit Nam? Vit Nam cam kt v vic gp vn di hnh thc mua c phn ca cc nh u
t nc ngoi ti cc ngn hng Vit Nam nh sau: - i vi cc ngn hng thng mi
quc doanh c c phn ha (v d VCB, BIDV): T l c phn ca cc t chc tn dng
nc ngoi trong cc ngn hng c phn ha ny c th b hn ch nh mc t l c phn
ca cc ngn hng dn doanh Vit Nam trong cc ngn hng c phn ha ny; - i vi
cc ngn hng thng mi c phn thuc khu vc dn doanh: tng s c phn do cc c
nhn, t chc nc ngoi nm gi ti mi ngn hng thng mi c phn ca
Vit Nam khng c vt qu 30% vn iu l ca ngn hng , tr khi lut php Vit
Nam c qui nh khc hoc c s cho php ca c quan c thm quyn ca Vit Nam.
Vit Nam c a ra cam kt no v ngoi hi hay khng? V ngoi hi, Vit Nam cam
kt nh sau: - V giao dch vng lai: d b tt c cc bin php kim sot giao
dch vng lai (v trn thc t Vit Nam thc hin cam kt ny); - V giao dch
vn: Vit Nam ni lng cc giao dch chuyn vn ca cc nh u t nc ngoi v vic
vay nc ngoi ca cc t chc c tr; - V cc bin php qun l ngoi hi: ch c p
dng trong nhng trng hp ngoi l, do Chnh ph quyt nh, duy tr an ninh
ti chnh v tin t quc gia ph hp vi iu l ca Qu Tin t quc t; V cn i
ngoi t: Chnh ph cam kt bo m cn i nhu cu ngoi t cho cc nh u t nc
ngoi u t vo cc d n c bit quan trng trong cc chng trnh ca Chnh ph v
h tr cn i ngoi t cho cc d n c s h tng v mt s d n quan trng khc
trong trng hp cc ngn hng c php giao dch ngoi hi khng th p ng c tt c
cc yu cu v ngoi t. Trong lnh vc ti chnh, cc ngn hng nc ngoi cng
khng d dng thm nhp th trng Trung Quc nh h hy vng ban u. Trung Quc
tha mn nhng iu khon gia nhp WTO ca mnh, tc l n ht nm 2006 s t t m
th trng ti chnh v ngn hng ca mnh, nhng ch l trn giy t. Khi mt ngn
hng nc ngoi mun m chi nhnh Trung Quc, th h phi t tin th chp hng
triu USD. Nu ngn hng no mun kinh doanh bng nhn dn t, th i hi th chp
ny s tng ln gp my ln. V vy chng c g kh hiu khi khng c mt ngn hng nc
ngoi no mun n thng c m kinh doanh trong lnh vc ny. Mc tiu ca Trung
Quc trong lnh vc ti chnh rt r rng: cc ngn hng nc ngoi to sc p vi cc
ngn hng trong nc, nhng cc ngn hng nc ngoi khng c chim th phn qu ln
trong lnh vc ny. t mc tiu ca mnh, Trung Quc cho cc ngn hng nc ngoi
u t vo cc ngn hng trong nc vi t cch l mt c ng nh: Vn u t nc ngoi
khng c qu 25%, trong mt nh u t khng c php qu 20%. Chin lc ny nhm vo
3 mc ch: 1. Vi t cch l c ng nh, cc ngn hng nc ngoi khng c s phiu
tham gia quyt nh. 2. Th nhng mun cho u t ca mnh c hiu qu, th cc ngn
hng nc ngoi phi cung cp kin thc, cng ngh... trong lnh vc ti chnh
cho cc ngn hng Trung Quc.
3. Khi c s u t ca cc ngn hng danh ting trn th gii, gi tr ca cc
ngn hng Trung Quc s tng ln ng k, v qua s c cc nh u t khc ch n.
In ng Cam kt m ca thi trng tai chinh VN va yu cu hoan thin, nng
cao nng lc giam sat tai chinh vi m 09:48-2/24/2009 Sau 20 nm i mi,
cu truc cua thi trng tai chinh (TTTC) ngay cang hoan thin, pham vi
hoat ng ngay cang m rng, linh hoat va a dang hn. Cac chu th tham
gia vao thi trng t ca nhn cho n cac inh ch tai chinh trong va ngoai
nc tng nhanh v s lng, a dang v hinh thc, loai hinh kinh doanh, nng
lc tai chinh. Cac qui tc vn hanh cua TTTC va cac thi trng cu thanh
c xac lp va v c ban ap ng yu cu vn hanh, phat trin cua thi trngTh
ch giam sat i vi cac thi trng b phn c xac lp; s quan ly cua Nha nc
i vi TTTC a c th ch hoa va co s phi hp cht che. Tuy nhin, khi Vit
Nam tr thanh thanh vin chinh thc cua WTO, Vit Nam vn bi coi la nn
kinh t phi thi trng, theo cam kt a phng la khng c mun qua
31/12/2018 nn kinh t Vit Nam phai hoan toan hoat ng theo c ch thi
trng. n nay, Vit Nam a va ang thc hin cam kt m ca thi trng cao nht
la trong khun kh ASEAN va Hip inh thng mai Vit My. Trong o, linh vc
dich vu ngn hang va cac dich vu tai chinh khac, cac t chc tin dung
nc ngoai ang hoat ng tai Vit Nam se c phep thc hin hu ht cac nghip
vu nh cac ngn hang trong nc. Theo l trinh, n nm 2011, cac TCTD nay
se c i x quc gia y u (xem hp 1). Trong qua trinh thc hin cam kt m
ca dich vu tai chinh, cac nha cung cp dich vu nc ngoai se vao thi
trng tai chinh Vit Nam d dang hn va c hng qui ch ai ng quc gia trn
nhiu linh vc. Thm vao o, vic t do hoa thng mai va u t cung thuc y
vic hinh thanh cac trung gian tai chinh nc ngoai nh mt oi hoi khach
quan. iu o mt mt co tac ng tich cc n s phat trin cua TTTC, mt khac
cung co tac ng tiu cc, gy nn nguy c rui ro cao cho TTTC . Nhng du
hiu tim n rui ro khi m ca thi trng tai chinh co th k n la:
Th nht, v vn canh tranh thi trng, o la vn tt yu cua s phat trin,
va khng th thiu i vi nn kinh t thi trng. Tuy nhin, qua trinh canh
tranh cung ny sinh rt nhiu rui ro, nht la trong thi trng tai chinh.
i vi Vit Nam khi thc hin cac cam kt m ca thi trng tai chinh, cac
NHTM trong nc khng con li th cua s bao h, ng thi cac NHTM trong nc
cung c m rng vi nhiu hinh thc s hu khac nhau, do vy, tn tai va phat
trin, cac NHTM phai chim gi, m rng thi phn hoat ng di moi hinh thc,
nh bng lai sut, ni long cac iu kin vay vn, nng cao cht lng dich vu,
cng ngh ngn hang. Cac NHTM trong nc do han ch v nng lc tai chinh nn
khng co li th canh tranh trong vic i mi cng ngh ngn hang nng cao
cht lng dich vu, vi vy canh tranh bng lai sut va ni long iu kin vay
vn a va ang c cac NHTM trong nc s dung chim linh va m rng thi trng.
y la vn rt nguy him i vi s an toan cua h thng, oi hoi cac c quan
quan ly phai co nhng bin phap giam sat thn trong. Th hai, t do hoa
thi trng tai chinh trong iu kin chun mc quan ly con yu kem, lam cho
vn bt i xng v thng tin (nht la la chon ngc, rui ro ao c) trn thi
trng tai chinh tr nn trm trong hn. Thc t nay a va ang din ra khng
it trn thi trng tai chinh Vit Nam, va khung hoang tai chinh toan cu
xut phat t khung khoang thi trng bt ng san My, mt trong nhng nguyn
nhn la do bt i xng thng tin dn n u t thiu thn trong, gy ra s v dy
truyn. Ba la, nguy c rui ro con n t vic cac nha u t nc ngoai rut vn
(hoc u t) t ngt vi qui m ln khi nn kinh t xut hin nhng bt n v kinh
t vi m, hng ti nhng muc tiu mu thun nhau, nht la chinh sach ty gia
va chinh sach tin t khng tao c long tin cho thi trng. Ngoai ra, t
do hoa dong vn con co th lam gia tng vic u t bt cn t dong vn nc
ngoai dn n vic phn b ngun lc khng hiu qua, co th kem theo tinh
trang bt n gia tai san va u t qua nong vao mt s linh vc cua nn kinh
t lam giam gia tri tai san cua h thng tai chinh, qua o ma tc tng
trng kinh t se giam thp. Thc t Vit Nam trong nhng thang u nm 2008,
nn kinh t xut hin nhng du hiu mt cn i vi m, nh lam phat gia tng,
thm hut can cn thng mai ln, cung vi s non tre cua thi trng tai
chinh trc nhng thng tin tht thit trn thi trng, nn thi trng a xut
hin du hiu rut vn cua mt s nha u t nc ngoai trn thi trng trai phiu,
hin tng u c ngoai t... a gy ra nhng cu sc ty gia trn thi trng ngoai
hi. Nhng tac ng cua vic thc hin cac cam kt WTO, cua qua trinh m ca,
hi nhp thi trng tai chinh t ra yu cu v vic cu hoan thin, nng cao
nng lc giam sat tai chinh vi m: -Trc ht, cn hoan thin m hinh giam
sat thi trng tai chinh cua cac c quan quan ly vi m, cn co s nghin
cu tim kim mt m hinh thich hp cho Vit Nam. Hin nay, giam sat thi
trng tai chinh cua cac c quan quan ly vi m con phn tan va chng
cheo, gy kho khn khng nho cho cac i tng bi giam sat trn thi trng
tai chinh. Hin nay Chinh phu a thanh lp Uy ban giam sat tai chinh
Quc gia, cung song song tn tai vi cac c quan giam sat chuyn nganh
thuc B TC, NHNN, BHTGDo vy, gia Uy ban giam sat tai chinh quc gia
va cac c quan giam sat chuyn nganh cn co s phi hp xy dng mt m hinh
giam sat tng th thi trng tai chinh vi nhng chc nng ring bit, khng
trung lp va h tr nhau am bao s giam
sat hiu qua thi trng tai chinh. - Th 2, nng cao nng lc, hoan
thin c ch giam sat cua cac c quan giam sat chuyn nganh: Hin nay c
ch giam giat cua cac c quan chuyn nganh con nhiu bt cp: (i) nng lc
can b, i ngu mong dn n vic giam sat t xa cha gn cht vi phn tich, x
ly thng tin; (ii) cng khai tai chinh con xa vi chun mc quc t; h
thng thng tin cha ap ng c yu cu quan ly; kim toan ni b cha phat huy
c vai tro, trong nhiu trng hp chi la hinh thc; vic giam sat cac
linh vc mi ( ra tin, thanh toan in t..) con han ch.;(iii) s phi hp
ng b gia 3 b phn giam sat ( t xa, tai ch, x phat) cha at c s ng b,
c bit la cha bao am c s c lp cua thanh tra, giam sat. Vi vy cn thc
hin cai cach c quan giam sat chuyn nganh, theo hng: - Muc tiu hoat
ng giam sat cac linh vc tai chinh cn phai c nu ro kha thi va cng
khai minh bach. Chng han, muc tiu cua giam sat ngn hang la nhm: am
bao thi trng tai chinh hiu qua, n inh va co kha nng canh tranh; tao
ra h thng quan tri rui ro hiu qua i vi cac rui ro nh: Rui ro hoat
ng, rui ro tin dung, rui ro thanh khoan, rui ro phap ly, rui ro thi
trng, rui ro uy tin va rui ro chin lc. - Quyn lc cua c quan giam
sat tai chinh cua tng linh vc cn phai c qui inh ro trong Lut, u cho
phep c quan giam sat hoat ng chuyn nganh thc hin cac chc nng cua ho
co hiu qua. ng thi c quan giam sat chuyn nganh cn phai co u ngun lc
va vi tri tng i c lp v mt chinh tri am bao hoat ng co hiu qua. Mt
khac c quan giam sat trong tng linh vc(ngn hang, chng khoan, bao
him..) phai co c ch cng khai minh bach va chiu trach nhim ro rang,
cac c quan giam sat co th ra c cac quyt inh cng bng hiu qua va cht
lng cao. - Cac thanh tra vin cn phai co kin thc y u v cac rui ro
trong hoat ng ngn hang va cac cng cu quan ly rui ro, hiu ro mi trng
hoat ng ngn hang va cac knh truyn tai cac rui ro. Do vy, cac c quan
giam sat chuyn nganh cn i mi phng phap ao tao thanh tra vin. Kin
thc v hoat ng NH, thi trng chng khoan, bao him, k toan cua thanh
tra vin phai toan din (i vi NHTW Thai lan, tr thanh thanh tra vin
cac can b thanh tra iu phai qua chng trinh ao tao thanh tra vin 6
nm). - Hoat ng giam sat cua cac c quan giam sat i vi cac inh ch tai
chinh phai chuyn t c ch giam sat vic chp hanh nh hin nay sang c ch
giam sat rui ro da vao c ch thi trng gian tip. C ch nay se giup nng
cao cac ky nng va cng cu quan ly rui ro. Phng phap quan ly theo rui
ro la yu cu khng th thiu i vi hoat ng kinh doanh hang ngay cua cac
TCTD, cac inh ch tai chinh khac no oi hoi vic phn tich tin dung mt
cach cht che hn, yu cu vic thu thp va x ly thng tin mt cach co h
thng hn. - Vic thc hin cac chun mc cua Basel I phai tr thanh mt s
bt buc i vi tt ca cac ngn hang trong nc cung nh nc ngoai. iu nay,
trc mt se tao ra nhng thach thc cho cac NHTM, nhng lai la bc quan
trong co th canh tranh hiu qua trong trung han va se tao ra s binh
ng trn sn chi y canh tranh. ng thi tao nhng nn tang c ban tin ti ap
dung Basel II trong tng lai. - Tng cng va nng cao hiu qua cua thanh
tra tai ch, kip thi ngn chn nhng hanh ng mao him chp nhn rui ro cua
cac thanh vin thi trng, nht la cac NHTM nhm canh tranh tng thi
phn.
Ngoai vic qui inh cac ty l an toan cho hoat ng cua cac inh ch
tai chinh, nh ty l u vn, ty l thanh khoan... c quan quan ly cn co
cac chinh sach giam sat i vi cac rui ro thi trng, rui ro lai sut,
rui ro tin dung, rui ro hoat ng, chinh sach v duy tri trang thai
ngoai hi, duy tri cac tai san co tinh thanh khoan, chinh sach quan
ly v dich vu ngn hang in t. Trong cac chinh sach nay phai qui inh
ro quyn han va tranh nhim cua ban iu hanh, qui inh qui trinh quan
ly rui ro, hng dn anh gia, kim soat va giam sat rui ro . Ba la, tng
cng h thng thng tin thi trng tai chinh han ch rui ro bt cn i thng
tin, tao c s tt cho cac c quan giam sat thc hin tt vai tro giam sat
cua minh. Theo o, mt vn t ra hin nay la cn i mi h thng thng tin thi
trng rt rt nhiu khia canh, t cac n vi bao cao n cac n vi s dung bao
cao. i vi cac n vi s dung bao cao, cu th la gia cac c quan thc hin
chc nng giam sat hoat ng cua thi trng tai chinh cn co s chia se
thng tin, chun hoa cac cng tin anh gia sc khoe cua thi trng, tranh
tinh trang cac n vi bao cao phai bao cao qua nhiu ni vi nhng tiu
chi khac nhau cho mt muc ich giam sat, dn n cht lng bao cao khng am
bao. Thng tin thi trng tai chinh c chun hoa va am bao tinh chinh
xac, kip thi co y nghia v cung quan trong trong vic nng cao cht lng
giam sat va han ch rui ro bt i xng v thng tin. Bn canh o, cac c
quan giam sat chuyn nganh phai co cac qui inh v cac cng cu tai
chinh phai sinh, nh giao dich phai sinh ngoai hi, lai sut, hang
hoa, hoan i c phiu va trai phiu..., tranh tinh trang xay ra nh trn
thi trng phai sinh cua My hin nay. Bn la, trong bi canh hi nhp h
thng cac inh ch tai chinh phat trin n inh bn vng, ngoai vic phai i
mi c ch giam sat t cac c quan quan ly, cung oi hoi phai co s i mi
trong c ch giam sat cua tng inh ch tai chinh, phai co yu cu cac inh
ch tai chinh cng khai hoa thng tin tai chinh cp cao va co h thng
kim toan c lp. Vic yu cu bao cao cng khai phai c h tr bng mt h thng
chun mc k toan phu hp vi thng l quc t, c quc t cng nhn. Nht la i vi
hoat ng cua cac cng ty chng khoan, qui u t.. trn thi trng chng
khoan. Noi tom lai, Cam kt m ca thi trng tai chinh se mang lai cho
nn kinh t Vit Nam noi chung va h thng tai chinh noi ring nhiu li
ich nhng cung khng it rui ro, nht la trong bi canh h thng cac inh
ch tai chinh Vit Nam ang mc thp v cng ngh, trinh t chc va chuyn mn
nghip vu, sc canh tranh con yu, c ch quan ly cha hoan thin, nht la
v thanh tra, giam sat va ty l n xu trong h thng ngn hang cha c x ly
trit . Bn canh o, cac iu kin v ha tng ky thut, mi trng vi m, c cu
inh ch lut phap va thi trng chng vi cac cu sc bn trong (nh s thay i
khng mong mun v cu tin, u t va tit kim trong dn chung, s v h thng
ngn hang), cung nh nhng cu sc bn ngoai (khung hoang kinh t, chin
tranh..) khi m ca thi trng tai chinh con han ch se la nguy c cho s
an toan bn vng cua thi trng tai chinh Vit Nam. iu nay oi hoi, bn
canh vic nng cao nng lc giam sat, kim soat ni b cua tng thanh vin
thi trng, hay noi ngn gon la giam sat vi m, th hoan thin nong cao
nng lc giam sat vi m la cc ky quan trong. Cuc khung hoang tai chinh
ang din ra trn pham vi toan cu cang cho thy tm quan trong cua nng
lc giam sat vi m i vi thi trng tai chinh./.
Hp 1: Cam kt gia nhp WTO trong linh vc ngn hang: Hin din thng
mai: Cac t chc tin dung nc ngoai chi c phep thanh lp hin din thng
mai tai Vit Nam di cac hinh thc sau: (i) i vi cac ngn hang thng mai
nc ngoai: vn phong ai din, chi nhanh ngn hang thng mai nc ngoai,
ngn hang thng mai lin doanhtrong o phn gop vn cua bn nc ngoai khng
vt qua 50% vn iu l cua ngn hang lin doanh, cng ty cho thu tai chinh
lin doanh, cng ty cho thu tai chinh 100% vn u t nc ngoai, cng ty
tai chinh lin doanh va cng ty tai chinh 100% vn u t nc ngoai va k t
ngay 1 thang 4 nm 2007 c phep thanh lp ngn hang 100% vn u t nc
ngoai. (ii) i vi cac cng ty tai chinh nc ngoai: vn phong ai din,
cng ty tai chinh lin doanh, cng ty tai chinh 100% vn u t nc ngoai,
cng ty cho thu tai chinh lin doanh va cng ty cho thu tai chinh 100%
vn u t nc ngoai. (iii) i vi cac cng ty cho thu tai chinh nc ngoai:
vn phong ai din, cng ty cho thu tai chinh lin doanh va cng ty cho
thu tai chinh 100% vn u t nc ngoai. Tham gia c phn: i vi vic tham
gia gop vn di hinh thc mua c phn, tng s c phn do cac th nhn va phap
nhn nc ngoai nm gi tai mi ngn hang thng mai c phn cua Vit Nam khng
c vt qua 30% vn iu l cua ngn hang, tr khi lut phap Vit Nam co qui
inh khac hoc c s cho phep cua c quan co thm quyn cua Vit nam. Chi
nhanh cua 1 NHTM nc ngoai tai Vit Nam: iu kin thanh lp: Ngn hang me
co tng tai san co trn 20 ty la My vao cui nm trc thi im np n. Chi
nhanh ngn hang nc ngoai khng c phep m cac im giao dich khac ngoai
tr tru s chi nhanh cua minh Han mc trn huy ng vn cua chi nhanh NH
nc ngoai tai VN Trong vong 5 nm k t ngay gia nhp WTO, Vit Nam co th
han ch quyn cua mt chi nhanh ngn hang nc ngoai c nhn tin gi bng ng
Vit Nam t cac th nhn Vit Nam ma ngn hang khng co quan h tin dung
theo mc vn ma ngn hang me cp cho chi nhanh phu hp vi l trinh sau: -
Ngay 1 thang 1 nm 2007: 650% vn phap inh c cp; - Ngay 1 thang 1 nm
2008: 800% vn phap inh c cp; - Ngay 1 thang 1 nm 2009: 900% vn phap
inh c cp; - Ngay 1 thang 1 nm 2010: 1000% vn phap inh c cp;
- Ngay 1 thang 1 nm 2011: i x quc gia y u. iu kin thanh lp mt
ngn hang lin doanh hoc mt ngn hang 100% vn u t nc ngoai la ngn hang
me co tng tai san co trn 10 ty la My vao cui nm trc thi im np n. iu
kin thanh lp mt cng ty tai chinh 100% vn u t nc ngoai hoc mt cng ty
tai chinh lin doanh, mt cng ty cho thu tai chinh 100% vn u t nc
ngoai hoc mt cng ty cho thu tai chinh lin doanh la t chc tin dung
nc ngoai co tng tai san co trn 10 ty la My vao cui nm trc thi im np
n.
Ts.
Nguyn
Thi
Kim
Thanh
Vin trng Vin chin lc- NHNN
duongvt In ng In ng Hoat ng ngn hang trn ia ban TP.HCM trong quy
III nm 2008 09:17-12/1/2008 Trong quy III nm 2008, tinh hinh kinh t
ca nc noi chung va kinh t TP.HCM noi ring u din ra theo xu hng tich
cc, th hin chinh sach tin t tht cht c thc hin co hiu qua. Tc tng
trng GDP 9 thang u nm cua ca nc at 6,52%, TP.HCM vn duy tri tc tng
trng kha, at 10,5%. Chi s gia tiu dung cac thang trong quy III/2008
cua ca nc va cua TP.HCM u tng vi mc thp hn cac thang trong 2 quy u
nm. Chi s gia tiu dung cua TP.HCM thang 7 tng thp vi mc 0,54% (ca
nc tng 1,13%), thang 8 tng cao vi mc 2,09% la do iu chinh gia xng,
du tng 31% (ca nc tng 1,56%), thang 9 chi tng 0,11%, la mc tng thp
nht t u nm n nay (ca nc tng 0,18%). Trong bi canh nh vy, hoat ng
cua cac ngn hang thng mai tai TP. H Chi Minh cung theo chiu hng
tich cc hn. Theo kt qua giam sat 39 NHTM (gm 01 NHTM nha nc, 16
NHTM c phn thi, 21 Chi nhanh ngn hang nc ngoai va 01 ngn hang lin
doanh) cho thy, n 31/8/2008, tng ngun vn hoat ng cua 39 NHTM trn ia
ban at 397.381 ty ng, tuy co giam nhe vi mc 1,21% so vi quy II/2008
va trai ngc vi xu hng tng trng ngun vn hoat ng trong nm 2007, nhng
vn tng 19% so vi u nm.Vn iu l cua 39 NHTM at 28.557 ty ng, tng
22,32% so vi u nm va tng 5,67% so vi quy II/2008. Trong quy
III/2008, co 04 NHTM c phn tng vn iu l so vi quy II/2008 gm cac ngn
hang: Phng Nam tng 2 t trong quy (tng cng tng 593,34 ty ng),
Eximbank tng vn t 2 (tng 515,6 ty ng), ng A (tng 240 ty ng) va Sai
Gon (tng 210,6 ty ng). Nh vy, trong 9 thang u nm 2008, a co 09 NHTM
c phn tng vn iu l so vi u nm, trong o co 02 ngn hang a tng vn iu l
2 t la Eximbank va Phng Nam. n
31/8/2008, mi co Eximbank at mc vn iu l 4.248,9 ty ng, trn mc vn
phap inh 3.000 ty ng trc thi han 2 nm va co 10 NHTM c phn at mc vn
iu l trn mc vn phap inh 1.000 ty ng trc thi han theo quy inh tai
Nghi inh s 141/2006/N-CP ngay 22/11/2006 cua Chinh phu v ban hanh
mc vn phap inh cua cac t chc tin dung, gm cac ngn hang: An Binh at
2.300 ty ng, Sai Gon at 2.180,6 ty ng, Phng Nam at 2.027,5 ty ng,
ng A at 1.840 ty ng, Nam A at 1.252,8 ty ng, Phng ng at 1.111 ty
ng, Sai Gon Cng thng at 1.020 ty ng va 03 ngn hang at 1.000 ty ng
la Vit A, Nam Vit, Phat trin Nha TP.HCM. n cui thang 7/2008, sau hn
2 thang ap dung c ch iu hanh lai sut c ban cho thy, mt bng lai sut
huy ng VND i vi ky han di 12 thang cua cac NHTM trn ia ban ti a la
19%/nm va n luc nay cuc ua lai sut gia cac NHTM mi tht s dng lai (
bt u t nhng thang u nm 2008). T u thang 8/2008 tr i, nhiu ngn hang
trn ia ban bt u thc hin iu chinh lai sut huy ng VND theo xu hng
giam dn, c bit i vi cac ky han ngn han hoc ky han cc ngn. n cui
thang 9/2008, mt bng lai sut huy ng VND a giam, ph bin mc
17-17,5%/nm, cao nht chi con 18,6%/nm, th hin kha nng thanh khoan
cua cac NHTM a ngay cang c cai thin theo hng tt hn. Do mt bng lai
sut huy ng trong quy III/2008 dn n inh va iu chinh theo xu hng
giam, lai tng i ng u gia cac NHTM trn ia ban, nn khng con hin tng
ngi gi tin rut tin gi t ngn hang nay sang gi ngn hang khac. Ngun vn
huy ng n 31/8/2008 cua 39 NHTM at 293.714 ty ng, tuy chi tng 1,32%
so vi quy II/2008 va thp hn nhiu so vi tc tng trng cung ky nm 2007,
nhng vn tng 12,92%% so vi u nm. S bin ng manh va kho lng cua gia
vang th gii trong quy III/2008 a tac ng lam gia vang trong nc cung
tng giam khng n inh. Nu trong quy II/2008, cac NHTM a iu chinh tng
lai sut huy ng vang vi mc cao ti a 6,5%/nm i vi ky han 12 thang,
thi n thang 8/2008 lai sut huy ng vang a c iu chinh giam dn, hin
chi con 4-5,8%/nm tuy ky han, ti a la 6,0%/nm i vi ky han 12 thang.
Trong quy III/2008, do chinh sach iu hanh ti gia linh hoat cua
NHNN, do nhu cu nhp siu trong nc giam, s lng ngoai t cac doanh
nghip xut khu ban cho ngn hang ngay cang nhiu nn trn thi trng co
biu hin d tha ngoai t. Do o ti gia giao dich USD/VND cua cac NHTM
va trn thi trng t do cac thang trong quy III/2008 u co xu hng giam
dn va xich lai gn nhau, co thi im ti gia USD trn thi trng thp hn ti
gia nim yt cua cac NHTM. T gia quy III/2008, cung vi vic iu chinh
lai sut huy ng VND, cac ngn hang cung thc hin iu chinh lai sut huy
ng USD theo xu hng giam dn, t inh cao 8%/nm giam xung con 6,8%/nm,
mc lai sut huy ng USD ph bin la di 6%/nm. V d n cho vay: Trong quy
III/2008, do lai sut huy ng vn cao nn lai sut cho vay cung cao,
khin cho cac doanh nghip gp kho khn trong vic tip cn ngun vn vay
ngn hang. D
n cho vay cua 39 ngn hang n 31/8/2008 chi at 227.570 ty ng, so
vi quy II/2008 thi giam nhe vi mc 1,84%, trong khi ngun vn huy ng
lai tng 1,23%, nhng so vi u nm vn tng 26,08%, trong khi ngun vn huy
ng chi tng 12,92%. iu o cho thy tc tng trng tin dung ang co xu hng
giam dn, trai ngc vi xu hng tng trng tin dung cua nm 2007. V cht
lng tin dung, ti l n xu/tng d n trong 8 thang u nm 2008 co xu hng
tng dn, ti l n xu cui nm 2007 la 0,68%; quy I/2008 la 0,71%; quy
II/2008 la 0,88%; 31/8/2008 tng ln 1,13%. Trong 3 thang con lai cua
nm 2008, tip tuc gop phn thc hin co hiu qua muc tiu kim ch lam
phat, n inh chinh sach tin t va gop phn tng trng kinh t, NHNN a co
quyt inh gi nguyn lai sut c ban 14%/nm, ng thi tng lai sut tin gi d
tr bt buc bng VND t 3,6%/nm ln 5%/nm va cho phep cac NHTM c cm c
vay vn, chit khu va s dung tin phiu bt buc lam cng cu cho nghip vu
thi trng m, y la ng thai nhm tao iu kin cho cac NHTM giam chi phi
va co c s giam lai sut cho vay. Trn c s o cac NHTM tip tuc t iu
chinh cn i gia mc lai sut huy ng va lai sut cho vay chia xe kho khn
vi cac doanh nghip; chu y c cu tin dung phu hp vi kha nng huy ng
vn, am bao tc tng trng hp ly ap ng co hiu qua nhu cu vn phat trin
kinh t; tng cng kim soat cht che va co bin phap phong nga rui ro
tng hiu qua va cht lng tin dung./. Kim Xun
duongvt In ng In ng Cn mt c ch giam sat hiu qua thi trng tai
chinh 09:13-11/28/2008 Thi trng tai chinh toan cu ang chao ao do
anh hng cua cuc khung hoang cho vay th chp My - quc gia tng c xem
la mu mc trong vic giam sat thi trng cho n trc khi nhng tp oan tai
chinh khng l ri vao tinh trang bi kim soat c bit. Tuy chi mi gi mt
tin hiu t xa ti Vit Nam, nhng cuc khung hoang mang tinh toan cu nay
ang t ra vn v nng lc giam sat tai chinh cua nhiu quc gia, trong o
co Vit Nam.Lich s kinh t Vit Nam cung ghi nhn h thng ngn hang lun
nm gi siu quyn lc. Ngay ca khi thi trng chng khoan a ra i va hoat
ng si ng, vi th nay vn khng thay i. Ngun tin dung t h thng ngn hang
la ng lc thuc y tng trng cua thi trng chng khoan. Sc khoe cua h
thng ngn hang, do vy, cang tr nn quan trong bi no tac ng trc tip ti
kha nng tai chinh cua cng ng doanh nghip. Chinh vi th, vic giam sat
cht che hoat ng va hiu qua vn hanh cua h thng tin dung - ngn hang
cn
c u tin hang u. Thng k cua c quan chc nng cho thy, sau gn hai nm
tr thanh thanh vin chinh thc cua WTO, khng chi s lng cac inh ch tai
chinh tng ln ma cac loai hinh dich vu tai chinh cung phat trin manh
ca v lng va cht. Chi tinh ring thi trng tin dung ngn hang, n nay a
co gn 100 cac NHTM trong nc, cac cng ty tai chinh va cac chi nhanh
ngn hang nc ngoai hoat ng trn lanh th Vit Nam; gn 1.000 quy tin
dung nhn dn. Cung vi s m rng v quy m va a dang hoa cac loai hinh
dich vu, mc canh tranh va rui ro trn thi trng tai chinh tin t cung
gia tng oi hoi phai co mt th ch giam sat thi trng hiu qua. Tuy
nhin, nng lc giam sat khu vc tai chinh Vit Nam hin cha theo kip tc
phat trin cua thi trng. TS. Vu inh Anh - Pho Vin trng Vin Nghin cu
Thi trng gia ca - Hoc vin Tai chinh cho rng, thi trng tai chinh Vit
Nam hin nay a hinh thanh y u ca 3 b phn la thi trng tin dung - ngn
hang, thi trng bao him va thi trng chng khoan. Vi vy, giam sat thi
trng tai chinh Vit Nam bao ham hoat ng giam sat ca 3 b phn nay.
Giam sat ngn hang c thc hin trong qua trinh hinh thanh va vn ng cac
ngun tin dung, trong qua trinh u t xy dng, kim tra vic tun thu cac
ky lut tai chinh cua cac inh ch ngn hang. im nhay cam nht cua h
thng ngn hang la rui ro h thng, mt ngn hang lm vao tinh trang nguy
him co th lam ri loan, keo theo s sup cua toan b h thng. Theo ba
Nguyn Thi Kim Thanh - Pho Vu trng Vu Chinh sach tin t - Ngn hang
Nha nc (NHNN), vic giam sat thi trng tai chinh cua Vit Nam hin c
thc hin theo m hinh phn tan: cac t chc tin dung do NHNN, B Tai
chinh, Thanh tra Chinh phu va Bao him tin gi Vit Nam co trach nhim
thanh tra, giam sat; linh vc bao him, chng khoan chiu s kim tra,
giam sat cua B Tai chinh va Thanh tra Chinh phu. Ngoai ra, cac DNNN
trong linh vc bao him, cac cng ty chng khoan trc thuc NHTM Nha nc
cung chiu s giam sat cua c quan Kim toan Nha nc. Tai B Tai chinh va
NHNN, cng tac giam sat cung c thc hin bi nhiu vu cuc. iu nay ng
nghia, m hinh t chc c ch giam sat cua Vit Nam la phn tan nhng rt
chng cheo, nn chng vn theo m hinh giam sat theo linh vc nhng co
tinh tp trung trong tng linh vc tranh s chng cheo, lam giam hiu qua
cng tac giam sat, gy kho khn cho cac inh ch tai chinh. Mt khac, c
ch giam sat vn con nhiu bt cp: phng phap giam sat hin ai v hinh
thc, song ni dung bi han ch do i ngu can b mong; giam sat t xa cha
gn cht vi phn tich, x ly thng tin; cng khai tai chinh con xa vi
chun mc quc t; h thng thng tin cha ap ng c yu cu giam sat; kim toan
ni b cha phat huy c vai tro, trong nhiu trng hp chi la hinh thc;
vic giam sat cac linh vc mi (ra tin, thanh toan in t...) con han
ch; s phi hp ng b gia 3 b phn giam sat (t xa, tai ch, x phat) cha
at c s ng b, c bit la cha bao am c s c lp cua c quan giam sat. Vi
vy, ba Thanh cho rng, cai cach quan trong nht trong bi canh hi nhp
la chuyn sang mt c ch giam sat hiu qua i vi cac inh ch tai chinh,
nht la i vi cac inh ch tai chinh Nha nc -
la cac inh ch tai chinh co vi tri chi phi trong h thng tai
chinh. Vic Chinh phu thanh lp Uy ban Giam sat tai chinh quc gia co
tac dung h tr, iu phi, inh hng hoat ng va chun hoa cac quy tc va
cng cu giam sat tai chinh cho cac c quan giam sat chuyn nganh, nhng
c quan nay va c thanh lp nn mi chi ang nhng khi ng ban u. Mt loat
cac d an lut lin quan n hoat ng ngn hang - tai chinh ang c cac c
quan chc nng xy dng trinh Quc hi xem xet thng qua hoc sa i nh: Lut
Giam sat an toan hoat ng ngn hang, Lut NHNN sa i, Lut Cac t chc tin
dung sa i, Lut Bao him tin gi. co th tng cng nng lc giam sat va
tinh hiu qua cua hoat ng giam sat, nhiu chuyn gia nhn manh, quyn lc
cua c quan giam sat tai chinh cua tng linh vc cn phai c quy inh ro
trong lut, u cho phep cac c quan nay thc hin cac chc nng cua minh
mt cach hiu qua. C quan giam sat cn phai co u ngun lc va vi tri tng
i c lp phat huy vai tro am bao s phat trin an toan va lanh manh cua
thi trng tai chinh. Mt khac, c quan giam sat trong tng linh vc (ngn
hang, chng khoan, bao him...) cn tao c ch cng khai, minh bach va
chiu trach nhim ro rang co th ra c cac quyt inh cng bng va cht lng
cao. C ch phi hp gia cac c quan giam sat, vn hp tac va chia se thng
tin nh th nao am bao tinh hiu qua trong vic phi hp, tranh chng cheo
hoc bo sot cung la ni dung cn c tinh ti trong cac ao lut k trn. Bao
Anh (Bai ng trn Thi bao Tai chinh Vit Nam, s 143, ngay
28/11/2008)
liennb In ng In ng Khung hoang tai chinh th gii: Bai hoc nao cho
Vit Nam? 11:18-11/3/2008 Trong bi canh thi trng tai chinh quc t ang
hng chiu cuc khung hoang su rng nht k t cuc ai suy thoai 1929-1930,
vic anh gia nhng bai hoc, kinh nghim trong quan ly Nha nc, c bit la
s dung cac cng cu quan ly tai chinh, trong o co bao him tin gi i vi
thi trng tai chinh Vit Nam la vn nong hi va quan trong. V vn nay,
chung ti a co cuc trao i vi TS.Vo Tri Thanh, Trng Ban nghin cu
chinh sach hi nhp kinh t quc t (Vin Nghin cu quan ly kinh t Trung
ng).Vi nhng din bin cua thi trng tai chinh quc t trong thi gian va
qua, ng anh gia nh th nao v s tac ng i vi thi trng tai chinh Vit
Nam? - Tt nhin, h thng va thi trng tai chinh Vit Nam khng th tranh
khoi nhng "chn ng" nht inh du h thng va thi trng tai chinh cha hi
nhp tht su rng vi thi trng quc t. Mt knh tac ng la kha nng co nhng
thay i trong hanh vi cua cac nha u t nc ngoai trn thi trng vn Vit
Nam, ni ho gi mt ty l khng nho gia tri c phiu va trai phiu. Ho
co
th inh hng lai chin lc u t va c cu lai danh muc u t. Hanh vi cua
ho cng vi tac ng tm ly bt li cua cuc khung hoang tai chinh toan cu
co th co tac ng ang k n bin ng thi trng vn Vit Nam.
Hy vong rng, cung vi vic tip tuc n inh kinh t vi m va Vit Nam
hin cha phai la im nhn qua quan trong trong tng th chin lc u t cua
cac nha u t nc ngoai, thi tac ng o se khng qua ln. Cng hng con co
tac ng qua knh can cn thanh toan quc t ln h thng tai chinh. Khung
hoang tai chinh va suy thoai kinh t My va cac i tac thng mai, u t
chu yu co th han ch xut khu cua Vit Nam. Nhp siu vn cao. Trong khi
o, huy ng vn t bn ngoai kho khn hn; cac lung vn vao (nh kiu hi,
FDI, u t gian tip. vay thng mai) co th giam. Ap lc ln ty gia va h
thng tai chinh la khng nho. Ngi xa co cu "cai kho lo cai khn", theo
ng Vit Nam co c hi gi co th tn dung trong cuc khung hoang nay? -
Cuc khung hoang tai chinh hin nay co th co nhng tac ng ang k n Vit
Nam. mt goc nhin khac, no lai co y nghia tich cc i vi Vit Nam khi
cn nhin lai minh rut ra nhng bai hoc b ich v n inh kinh t vi m va
phat trin lanh manh h thng tai chinh. ng co th noi ro hn v nhng bai
hoc ma ng cho la b ich i vi Vit Nam? - Th nht, la bai hoc v giam
sat tai chinh va s thn trong trong chay theo thi cuc va thi thng.
Vit Nam cn c bit quan tm hn n vic xy dng tt nhng nn tang c ban cho
phat trin h thng va thi trng tai chinh (nh khun kh phap ly v giam
sat va t chc giam sat tai chinh, vic phat trin cac inh ch u t dai
han, inh mc tin nhim, h thng ng lc, vic t chc lai hai san giao dich
chng khoan...). Hin tai, thng tin minh bach va s phn cng, phi hp
hiu qua gia cac c quan giam sat tai chinh la c bit quan trong. Th
hai la bai hoc v xy dng va cung c nim tin cua cng chung. Bi nhiu
khi s v cua ngn hang bt ngun t tm ly hoang loan thai qua cua dn
chung. Bai hoc nay lin quan n vic s dung tt mt cng cu kim soat la
bao him tin gi (BHTG). T chc BHTG cn phat huy tt vai tro cua minh
tao c nim tin cua cng chung i vi h thng tai chinh ngn hang va tham
gia ngn chn, x ly nhng rui ro nhm han ch s v mang tinh dy truyn.
Cng chung tin tng hn vao h thng tai chinh, ngn hang nu ho nhn thc c
rng co mt
t chc tai chinh thay mt Chinh phu giam sat thng xuyn t chc tin
dung ma ho gi tin ch khng chi thc hin vic chi tra tin gi cho ho khi
t chc o bi v. iu quan trong hn, nim tin o gop phn n inh v chinh
tri, xa hi thm chi k ca trong trng hp xay ra khung hoang. Thc t,
trong thi gian va qua khi khung hoang tai chinh din ra trn th gii,
bao v ngi dn, am bao s n inh chinh tri, xa hi, hang loat cac Chinh
phu a iu chinh chinh sach BHTG kip thi nh cam kt am bao va nng han
mc chi tra bao him tai My va mt s nc Chu u khac. Vi s phan ng nhanh
nhay o, mc du thi trng tai chinh cac nc nay bin ng manh song, cng
chung gi tin khng hoang loan vi tin gi cua ho a c am bao phn ln hoc
toan b bi t chc BHTG. ng co th cho bit v vai tro cua bao him tin gi
trong vic giam sat thi trng tai chinh? - Vic thit k m hinh giam sat
phu hp la yu cu cp thit. M hinh o cn am bao tinh khoa hoc trn c s
tranh chng cheo qua mc, hoc bo trng gia cac b phn giam sat. T chc
BHTG Vit Nam la mt b phn quan trong trong h thng giam sat tai chinh
quc gia. Y nghia ln nht cua t chc bao him tin gi khng phai la thc
hin cng vic chi tra cho dn khi co t chc tin dung bi v ma la vic
tham gia giam sat tai chinh, gop phn phat trin lanh manh h thng tai
chinh va ngn chn s v cua h thng tai chinh. Thng qua nghip vu kim
tra, giam sat, t chc BHTG co c nhng thng tin anh gia hu ich khuyn
cao cac t chc nhn tin gi, cung c hoat ng, chun bi nhng phng an
phong chng rui ro thich hp. o cung la nhn t quan trong T chc BHTG
Vit Nam gop phn n inh tm ly ngi dn, tranh nhng bi quan thai qua.
anh gia vai tro cua t chc BHTG khng chi da vao s tin ma t chc a chi
tra cho ngi gi tin tai cac t chc tin dung bi v, ma quan trong hn la
co t chc BHTG hiu lc va hiu qua, ngi dn tin vao h thng tai chinh
ngn hang, tranh nhng bt n khng ang co v tai chinh, xa hi. Vy theo
ng, chinh sach bao him tin gi tai Vit Nam tht s phat huy hiu qua
thi cn phai co nhng iu kin gi? - Chinh sach BHTG hiu qua c o lng
bng vai tro i vi vic bao v ngi gi tin va gop phn am bao an toan h
thng tai chinh ngn hang. Yu t ct loi quyt inh hiu qua cua chinh
sach bao him tin gi la xy dng hanh lang phap ly phu hp, trong o,
bao gm nhng
quy inh lin quan n i tng c bao him, han mc chi tra tin gi, phi
bao him tin gi, chc nng, nhim vu cua t chc bao him tin gi, s phi hp
gia cac c quan chc nng trong h thng giam sat. Tinh chuyn nghip va
nng lc cao trong phn tich anh gia rui ro h thng cung la nhng nhn t
khng th thiu i vi t chc BHTG Vit Nam. Xin cam n ng! Thuy Sen (Theo
Vietnamnet.vn)
liennb In ng In ng Ngn hang Nha nc chi ao: Kim soat cht cht lng
tin dung 10:13-10/10/2008 am bao an toan va hiu qua kinh doanh
trong cac thang cui nm 2008 va u nm 2009, Ngn hang Nha nc (NHNN)
ngay 9.10 a chi thi cac TCTD theo doi cht che din bin va d bao v
kha nng anh hng cua cuc khung hoang tai chinh, tin dung tai My i vi
nn kinh t Vit Nam.Trn c s o chu ng thc hin cac bin phap nhm ngn nga
rui ro co th xay ra. ng thi xy dng phng an hoat ng kinh doanh, tip
tuc m rng huy ng vn va tng trng tin dung i vi nn kinh t vi lai sut
hp ly. Trong o am bao kha nng thanh toan cho cac nhu cu chi tra,
nht la dip t Dng lich va tt Nguyn an 2009. Cac TCTD cung c yu cu
kim soat cht che cht lng tin dung thng qua vic tin hanh phn tich,
anh gia, phn loai cac khoan cho vay kinh doanh BS co giai phap phu
hp i vi tng i tng vay vn. Tip tuc tng tin dung i vi linh vc XK, nng
nghip, nng thn, cac d an trong im quc gia va cac nhu cu vn san xut
co hiu qua. NHNN nhn manh cac TCTD phai chp hanh ung cac quy inh v
cac ty l am bao an toan trong hoat ng. Cac TCTD phai anh gia c cac
rui ro co th say ra trong tng quy trinh nghip vu trin khai ngay cac
bin phap phong nga, x ly rui ro. Cac kho khn, vng mc trong hoat ng
kinh doanh cua cac TCTD hin nay cung phai c bao cao ngay ln NHNN.
Theo Vn Nguyn Bao Lao ng, Ngay 10/10/2008
liennb In ng In ng T cuc khung hoang cho vay di chun - An toan
la nguyn tc hang u 09:22-12/12/2008
Tt ca cac cuc khung hoang tai chinh trong lich s th gii dn n s
sup , pha san cac ngn hang chu yu la do cho vay khach hang di tiu
chun khng u kha nng tra n ngn hang. Vic cac ngn hang pha san tt yu
dn n hu qua la quyn li cua hang chuc triu ngi gi tin se bi anh hng,
thm chi la ca s n inh kinh t - xa hi. Chinh vi th, iu ang quan tm
nht la vn an toan tin gi va s an toan o phai xut phat t bao am s an
toan cua cac khoan cho vay.Quy lut cua khung hoang K t cuc khung
hoang tai chinh cua Nht Ban n cuc khung hoang tai chinh Chu A nm
1997 xut phat t Thai Lan vi anh hng lan rng n cac nc trong khu vc
ng Nam A va mt s thi trng, th gii gi y lai phai i mt vi mt cuc
khung hoang tai chinh pham vi rng, thm chi ln hn nhiu va co nguy c
lan rng toan cu xut phat t My, nn kinh t ln nht th gii. tt ca cac
cuc khung hoang nay ngi ta u thy mt im chung cn ban la xut phat t s
gia tng nhng khoan vay co kha nng thanh toan thp ma chu yu trn thi
trng bt ng san, hay la cho vay di tiu chun ma ngi vay khng co kha
nng tra n, va vic cho vay o c din ra tran lan trn quy m ln. u nhng
nm 2000, tai My lai sut c ct giam xung mc thp va gia ca trn thi
trng nha t lin tuc leo thang, ngi dn x i mua nha t do sc hut cua mi
li t vic ky vong nha t con tng gia hn na. Vi mong mun ngi dn c s hu
nha ring va kich thich tiu dung, Chinh phu lin bang a ni long cac
iu kin va khuyn khich ngi dn mua bt ng san. iu o a khin cac t chc
cho vay cm c ni long cac iu kin vay d dang hn trong vic cho vay mua
nha t. Khach hang du co im tin dung di tiu chun cung c cho vay mua
nha t, tt nhin vi mc lai sut cao hn thng thng (H thng tiu chun anh
gia cht lng tin dung cua khach hang c cac ngn hang My trc o thc hin
kha sat sao va thng thng cac ngn hang nay chi cho cac khach hang co
im tin dung trn 630 vay). Nhng cht lng tin dung thp hn khng gy lo
ngai ln cho cac ngn hang cung nh vic phai tra mc lai cao hn khng h
gy lo ngai cho ngi vay vi ho u tin rng ngi vay co th tra c khoan n
o trc tinh hinh nha t ngay cang nong ln. Chi n khi nn kinh t My lai
ng trc nguy c suy thoai va thi trng nha t bt u chuyn sang giai oan
xung dc, trong khi lai sut c Cuc D tr lin bang My (FED) tng tr lai
va gi mc cao i pho vi lam phat thi cho vay di tiu chun mi thc s c
quan tm ung mc va tr thanh vn co th gy rui ro h thng thi moi vic gn
nh a qua mun. Cac t chc tin dung My a phn tan rui ro bng cach chng
khoan hoa cac khoan cho vay nay trn pham vi toan cu ma chu yu tai
thi trng My va k n la chu u, ni co thi trng chng khoan phat trin
vao bc nht va h thng tai chinh rt phat trin. Tai My, ni c coi la
thi trng tai chinh nha rt phat trin, khi cac t chc tin dung cho vay
mua nha t va ban cac khoan cho vay o cho cac ngn hang u t va cac
cng ty th chp (chng khoan hoa cac khoan vay) ma chu yu la 2 tp oan
hang u Fannie Mae va Freddie Mac. Trn thc t, nhng
kho khn trn thi trng bt ng san va cho vay th chp My a rt ang
quan ngai t nm 2006, biu hin khung hoang a xut hin vi s gia tng n
xu va s t chc cho vay pha san: hang loat cng ty bt ng san ri vao
pha san va gia c phiu nhom nganh bt ng san sut giam manh; gia tri
cac khoan vay di tiu chun ln n trn 600 ty USD, bng 1/5 thi trng cho
vay mua nha cua My va con s nay cang tng ln trong bi canh lai sut
tng cao va bong bong bt ng san bt u xi hi; khoang 70 hang cho vay
cm c My a ngng hoat ng hoc ch rao ban. Tuy nhin, cuc khung hoang
nay thc s bung phat vao thang 8/2008, khi ma cac ngn hang thua l
tuyn b pha san ngay mt tng, ngay 9/8, NovaStar Financial cng b thua
l 52,9 triu USD trong quy II do cac khoan vay v n, t chc cho vay th
chp hang u My, Countrywide Financial, phai i mt vi nguy c pha san
do tinh thanh khoan tr nn xu hn. American Home Mortgage, mt trong
nhng hang cho vay cm c ln nht, cung n xin pha san, nhiu quy cho vay
bt ng san ln khac cung tuyn b pha san va hang loat ngn hang quc t
ln cng b kt qua kinh doanh xu trong linh vc u t vao bt ng san a tac
ng manh n thi trng tai chinh th gii. Nhng tac ng manh nht khi Ngn
hang Parisbas cua Phap (BNP) rut 2,2 ty USD vn va ngng hoat ng 3
quy cho vay tin mua nha th cp My vi lo s v tinh thanh khoan cua cac
khoan vay th chp My. Thng tin xu trn thi trng tin dung keo theo s
hoang loan cua cac nha u t trn thi trng chng khoan. Cac NHTW a s
dung n bin phap manh tay la ng loat bm tin vao h thng ngn hang cua
minh. Tng s tin cac NHTW bm ra trong vong mt tun la hn 400 ty USD,
trong o ring s tin tip sc khn cp trong hai ngay 9 va 10/8 ma FED va
NHTW chu u (ECB) tung ra la 323,3 ty USD. Bin phap nay a giup h
thng tai chinh tranh rui ro t tinh trang thiu tin mt va bc u a lam
diu bt cng thng v thanh khoan tin dung trong bi canh n xu i vi bt
ng san mc cao va thi trng nha t My ang trong thi ky khung hoang.
Tuy nhin, lng tin trn vn cha u va cha thc s tao ra c hiu qua binh n
ro rt trn cac thi trng. FED a quyt inh ct giam lai sut chit khu
xung con 5,75%/nm (giam 0,5 im phn trm). Nh vy, phai ti khi FED
chinh thc s dung cng cu lai sut vao ngay 17/8 thi phan ng tich cc u
tin t thi trng chng khoan My va th gii; sau o FED a lin tuc ct giam
lai sut cu nn kinh t My khoi suy thoai. Tinh hinh co ve nh tam lng
diu c trong thi gian hn mt thang trn thi trng tai chinh My cung nh
chu u sau mt loat bin phap cua FED va NHTW cac nc, nhng nhng bin
phap o rt nho nhoi va chi co tac dung vi nhng cn song nho. Song ln
khung hoang tai chinh lai ni ln khi ngay 6/9/2008, Chinh phu My a
cng b k hoach bo ra hang trm ty mua lai 80% c phiu cua 2 tp oan u t
ln nht la Fannie Mae va Freddie Mac (chim trn 50% d n tin dung BS
My); ngay 15/9 ngn hang Lehman Brothers ln th 4 nc My, a tn tai gn
160 nm tuyn b pha san sau khi tht bai trong am phan vi cac i tac
mua lai do thua l nng; Tp oan chng khoan ln nht th gii Merril Lynch
bi Bank of America thu
tom cung do thua l nng; Tp oan Bao him ln nht nc My ang ng bn b
vc pha san thi c FED ra tay cu giup bng s tin 85 ty USD...Tinh t u
nm 2008 n nay a co 13 ngn hang My pha san va danh sach nay dng nh
cha dng lai...Thng vin va Ha vin My cui cung a phai thng qua k
hoach Paulson 700 ty USD nhm cu nguy h thng tai chinh sau khi mt
loat iu khoan c a thm vao phng an o, trong o co bin phap tam thi
nng mc bao him tin gi tit kim lin bang ln ti 250.000 USD t mc
100.000 USD hin nay nhm khi phuc long tin cua cng chung i vi h thng
ngn hang (Trc o, phng an trn a bi Ha vin phu quyt trong cuc bo phiu
ngay 29/9/2008)...Cuc khung hoang tai chinh My a va ang tip tuc lan
sang Chu u khi ma mt s ngn hang a phai nh n s ng cu cua nha u t va
Chinh phu cac nc. Lun t nguyn tc an toan ln hang u Co th khng inh
rng, cuc khung hoang tai chinh My hin nay khng anh hng trc tip n
thi trng tai chinh Vit Nam, mc du nc ta a hi nhp kinh t ngay cang
su, rng vi kinh t th gii va vi My, nhng v tai chinh, ngn hang cha
su sc, cu th mt s ngn hang, tai chinh My a m chi nhanh tai Vit Nam
nhng thi phn cha ln, cac nha u t va ngn hang Vit Nam khng mua chng
khoan cua cac ngn hang My, nht la cac ngn hang u t vao bt ng san.
Tuy nhin, khung hoang tai chinh My va toan cu se gian tip anh hng n
Vit Nam do tac ng n tm ly cua nha u t trong va ngoai nc, cac doanh
nghip xut khu cua Vit Nam sang My va cac nc co khung hoang tai
chinh se bi thu hep do tiu dung tai cac nc nay giam xung, iu o se
tac ng n san xut cung nh vay va tra n cua cac doanh nghip nay vi
cac ngn hang trong nc bi giam. Trong nc, d n cho vay bt ng san va
chng khoan la hai thi trng co nhiu bin ng va rui ro ln cua cac ngn
hang trong nc vn nm trong tm kim soat va chim ty trong rt thp trong
tng d n, do Chinh phu va Ngn hang Nha nc a co nhng giai phap chi ao
kip thi. Tuy nhin, t nhng bin ng trn thi trng tai chinh toan cu gn
y, mt bai hoc su sc cho h thng tai chinh - ngn hang nc ta la phai
ht sc cn trong vi cac khoan cho vay, bt c luc nao cung phai t nguyn
tc an toan ln hang u. Tin dung noi chung va tin dung bt ng san noi
ring cua cac NHTM lun lun phai cn trong, khng c ni long iu kin vay,
nht la trong iu kin thi trng bt ng san bin ng nong lanh tht thng.
Thi trng bt ng san - thi trng chng khoan - thi trng tin dung lun co
mi lin thng. Vi vy, bai toan an toan lun phai c cac c quan nha nc
quan ly va cac ngn hang thng mai c bit quan tm trong hoat ng cho
vay. am bao s an toan tin dung la am bao quyn li cua Nha nc, doanh
nghip va cua ngi dn, ma trc ht la quyn li cua hang triu ngi gi tin
va ngn sach nha nc. Kinh nghim quc t cho thy, cac cuc khung hoang
tai chinh u co l trinh theo quy lut ma Vit Nam cung cn canh giac.
tng trng kinh t, Chinh phu cac nc va
NHTW thng ni long chinh sach tin t, thi h qua tng cung v tin
dung, gia bt ng san se tng ln va lam phat se gia tng. Sau o, chinh
sach tin t bi tht cht kim ch lam phat, tin dung tht cht thi gia bt
ng san tut giam thi rui ro tin dung se tng manh. Trong trng hp cua
Vit Nam, moi vic u ang nm trong tm kim soat cung nh a co nhng giai
phap kip thi cua Chinh phu. Theo NHNN, tng d n cho vay bt ng san n
thang 9/2008 at 115.500 ty ng, giam khoang 20.000 ty ng so vi hi
cui thang T nm nay. a co nhiu du hiu cho thy tin dung nha - t Vit
Nam a qua thi ky cng thng nht va gn nh chc chn khng gy hu qua nghim
trong cho thi trng tai chinh. i vi Vit Nam am bao an toan h thng
tai chinh- ngn hang, ngi vit bai nay cho rng cn: (1) Co mt c ch hu
hiu ap dung trong toan b h thng ngn hang nhm phat hin va ap t mt
gii han v s lng va han mc ma mt ca nhn hoc t chc co th vay t mt ngn
hang hoc nhiu ngn hang. (2) Co mt h thng c s d liu tp trung cung cp
cac thng tin v rui ro tin dung cua con n cho bt c ngn hang nao co
nhu cu tip cn. (3) Cac ngn hang co trach nhim va sn sang chia se d
liu lin quan v khach hang vi nhau va vi cac t chc anh gia tin dung.
Hin nay cac ngn hang co th vn an tm vi mc mt kha nng chi tra thp
trong s cac con n cua ho nhng cn lu y rng tng d n trong h thng ngn
hang vn ang tng ln (cho du a c Ngn hang Nha nc kim ch mc 30%/nm).
Tai liu tham khao: - Cng vn s 288/TB-VPCP ngay 3/10/2008 cua Vn
phong Chinh phu thng bao K lun cua Thu tng Nguyn Tn Dung v vic thc
hin cac bin phap nhm han ch nhng tac ng xu cua cuc khung hoang tai
chinh hin nay i vi nn kinh t nc ta. - www.chinhphu.vn -
www.sbv.gov.vn - Cu sc cho thi trng chng khoan Ph Wall va h thng
tai chinh toan cu (BBC News). - Nhng vn xung quanh quyt inh cu AIG
va bo ri Lehman cua FED (BBC News). - ADB: Chu A co th vt qua cn
bin ng tai chinh toan cu (Kyodo). - Din bin cuc khung hoang trn thi
trng cho vay th chp di tiu chun My (AFP). - Lich s huy hoang va kt
cuc bun cua Lehman Brothers (AFP)
duongvt In ng In ng
Cac ngn hang thng mai tip tuc c vay tai cp vn 09:56-7/29/2008
Tin t Ngn hang nha nc (NHNN), nhm tip tuc h tr thanh toan cho cac
NHTM va n inh thi trng, tun qua NHNN thc hin thm cac phin chao mua
giy t co gia tri trn thi trng m vi khi lng t 7 nghin n 10 nghin ty
ng/phin (ky han 7 ngay, lai sut 15%/nm).Bn canh o, NHNN tip tuc cho
vay tai cp vn i vi cac NHTM nhm h tr thanh toan va ngun vn ap ng
nhu cu cho cac doanh nghip. Cung theo NHNN, s d tin gi h thng t chc
tin dung tai NHNN trong tun qua giam hn so vi tun trc du mc cao so
vi d tr bt buc (DTBB) thang 7/2008, co mt s it NHTM c phn thiu hut
tam thi DTBB. V thi trng ngoai t, cung cu ngoai t trn thi trng a co
du hiu cn bng tr lai va cac NHTM nim yt ty gia di mc trn c phep
khoang 70 ng. Mc chnh lch ty gia mua ban USD/VND cua cac NHTM ph
bin t 70 n 100 VND/USD. im ang lu y la cac NHTM khng co nhu cu mua
ngoai t t NHNN. (Theo Nhn Dn 29/7/2008)
duongvt In ng
H thng ngn hng ca mt s nc chu , nhng bi hc kinh nghim02/06/2010
in Dich vu ngan hang, To chuc tin dungCng vi xu hng ton cu ha, hi
nhp quc t, ln sng ci cch h thng ngn hng dng ln mnh m vo nhng thp
nin 80, 90 hnh thnh nn nhng tp on t bn ngn hng vng mnh. Pht trin tn
dng ngn hng cc nc trn th gii thc cht l pht trin h thng cc ngn hng
thng mi, cc nh ch ti chnh nhm ng vin c hu ht cc ngun tin t nhn ri
trong nn kinh t vo ngn hng; ng thi tin hnh phn phi ngun vn tp trung
c di hnh thc cho vay hoc u t vo cc doanh nghip, cc t chc kinh t nhm
m rng sn xut, lu thng hng ha v pht trin h thng ngn hng, kinh doanh
trong lnh vc tin t, tn dng. Cng vi xu hng ton cu ha, hi nhp quc t,
ln sng ci cch h thng ngn hng dng ln mnh m vo nhng thp nin 80, 90
hnh thnh nn nhng tp on t bn ngn hng vng mnh, m rng mng li chi nhnh
khp ni trn th gii, ngn hng tr thnh b cho nn kinh t cng nghip ha-hin
i ha ton cu, c kh nng ti tr vn khng l cho cc tp on t bn, cc cng ty
a quc gia . Di y l kinh nghim t chc v h thng ngn hng, ti chnh mt s
nc chu in hnh : 1.H thng ngn hng Singapore
iu kin kinh t x hi: Vi li th a l chin lc ng bin quc t, Singapore
nm v tr giao im gia Thi Bnh Dng v i Ty Dng, ni hi t ca cc nh bun vi
tn gi th bin, nhng iu kin t nhin c nhiu bt li nh din tch nh ch
khong 640 km2, dn s khong 3,1 triu ngi, hu nh khng c ti nguyn phong
ph. L mt quc gia tr a sc tc c hnh thnh t nn tng ngi nhp c t Trung
Quc, Malaysia, n , v chu Au, Singapore tng l thuc a ca Anh vi vic
thi hnh chnh sch t do thng mi da trn c bn nguyn tc php lut hnh thnh
n np php lut trong kinh doanh. c trao tr nm 1971, n nay Singapore
tr thnh trung tm bun bn, dch v mu dch, to nn thu nhp chnh ca t nc
ny (chim 84% GDP) vo nhng nm 60, ng thi ngy nay tr thnh trung tm ti
chnh ngn hng v th trng ti chnh quc t pht trin rt mnh m. Qu trnh cng
nghip ha v hin i ha: Thnh tu pht trin kinh t ca Singapore gn lin vi
chnh sch cng nghip ha c thc hin vo thp nin 60, hng n xut khu, thay
th nhp khu kch thch u t nc ngoi to ra bc ngot pht trin cng nghip. S
ci thin nhanh kt cu h tng, u i thu thc y cc cng ty xuyn quc gia pht
trin t u t trc tip vo Singapore, tnh n cui nm 80, t bn nc ngoi ng
gp 65% gi tr cng nghip, 85% gi tr xut khu trc tip to vic lm cho 60%
lc lng lao ng. Cng nghip ho ca Singapore bt u t ngnh cng nghip ch
bin ch to, dch v nh thc phm, may mc, thuc l, sn, g y l nhng ngnh mi
nhn then cht, tn dng c nhng li th vn c ca mnh v Singapore khng c ti
nguyn qung m phong ph nn khng th pht trin nhng ngnh cng nghip khai
thc . Bn cnh , chin lc cng nghip ho ca Singapore bt u t xy dng nhng
cng ty s dng nhiu lao ng kt hp vi s dng t bn v k thut u t nc ngoi
to lp nn nn cng nghip hin i, y mnh xut khu ra nc ngoi c kh nng cnh
tranh cao, sau chuyn dn sang nhng ngnh cng nghip hin i s dng cht xm
cho nhng loi hnh k thut hin i H thng ngn hng Singapore trong qu
trnh cng nghip ha v hin i ha : Qu trnh pht trin kinh t vi tc tng
trng cao trong qu trnh cng nghip ho ca quc gia ny cn phi k n s thnh
cng ca lnh vc ti chnh, ngn hng, nhng to nh chc tri tp trung khu vc
trung tm kinh t ln tr thnh biu tng hng v ca ngnh dch v ti chnh
Singpore. n cui thp nin 80 Singapore c hn 200 ngn hng thng mi
(commercial bank), v ngn hng dch v thng mi (merchant bank ) vi vn t
c ln n 200 300 t USD . n gia thp nin 90, Singapore c trn 140 ngn
hng thng mi sau giai on ci cch sp xp li h thng ngn hng nhm xy dng h
thng ngn hng vng mnh c kh nng cung cp y dch v ti chnh p ng cho nn
kinh t cng vi s pht trin ca th trng ti chnh vng mnh. H thng ngn hng
Singapore bao gm y ban tin t Singapore, ngn hng thng mi, ngn hng
thng mi dch v, ngn hng tit kim bu in, cng ty ti chnhTrong y ban tin
t Singapore do B ti chnh Singapore thnh lp t nm 1971 gim st cc t
chc ti chnh v thc thi chnh sch tin t. y ban tin t Singapore chu
trch nhim i vi tt c cc chc nng ngn hng trung ng. Cc nh ch ti chnh
cn li hot ng y mnh vic li cun cc t chc ti chnh nc ngoi, pht trin
ngn hng thng mi theo hng ngn hng hin i, ch trng i mi cng ngh v a
dng ho sn phm p ng yu cu dch chuyn vn trn th trng.
So vi cc nc trong khi ASEAN th Singapore c th trng ti chnh pht
trin nht, nm 1975 Singapore li sut tin vay v tin gi trong nc c t do
ha. Nm 1978, vic kim sot hi oi cng c ni lng, em li vic t do ha ti
chnh y . nhm to iu kin cho cc ngn hng Singapore huy ng ti a ngun vn
nhn ri trong v ngoi nc phn phi v s dng hiu qu cc ngun vn tin t huy
ng c, p ng nhu cu vn cho qu trnh cng nghip ha v hin i ha. 2. H thng
ngn hng Thi Lan iu kin kinh t x hi : Vng quc Thi Lan l mt quc gia
nm trung tm ng Nam A vi din tch hn 517.000 km2, dn s trn 60 triu
ngi vi mi trng t nhin thun li cho pht trin nng nghip. Thi Lan l mt
quc gia a sc tc, trong ngi Thi chim 85%, im ni bt trong lch s chnh
tr Thi Lan l vua Thi vn l trung tm quyn lc trong qu trnh xy dng v
pht trin t nc. Mc d t nm 1932 n nay Thi Lan tri qua 33 cuc o chnh,
nhng ch chnh tr vn khng thay i vn l Nh nc theo ch dn ch ngh vin vi
s nh hng pht trin ch ngha t bn. Qu trnh cng nghip ho ca Thi Lan :
Qu trnh cng nghip ho ca Thi Lan din ra trong mi trng quc t kh thun
li, Thi Lan c hng cc ngun li gin tip t cuc chin tranh ng Dng thng
qua vic M s dng Thi Lan nh l cn c qun s, vi nhng khon vin tr khng
hon li. Vo thp nin 60, Thi Lan bt u chnh sch cng nghip ho thay th
nhp khu ch yu da vo ngun vn u t nc ngoi lm thay i c cu kinh t, sn
xut nng nghip nm 1960 chim t trng t 60% GDP n nay gim xung cn 30%
GDP trong khi mt s ngnh cng nghip mi xut hin c sc cnh tranh trn th
trng quc t nh dt, may, thuc da, lp rp my mc a nn kinh t Thi Lan
thot khi tr tr vo u thp nin 80. Chnh ph Thi Lan ly xut khu v dch v
lm u tu cho tng trng kinh t, trn c s khai thc tim nng pht trin nng
nghip a Thi Lan l nc xut khu nng sn hng u trn th gii mang li ngun
thu ngoi t, gp phn lm tng d tr ngoi t quc gia t 16,5 t USD nm 1985
ln n 46,5 t USD vo nm 1995. Nn kinh t Thi Lan tng trng kh cao theo
nhp kinh t cc nc cng nghip, giai on 1986 1990 tc tng trng bnh qun l
10,4% in m du n ca u t trc tip nc ngoi, nm 1990, vn u t nc ngoi
chim 8% GDP n nm 1996 vn u t nc ngoi chim 14% GDP, tng vn u t nc
ngoi vo Thi Lan ln n 49 t USD. Nhng nm tip theo ca thp nin 90 cho n
nay tc tng trng bnh qun ca Thi lan t 7%- 9%, vn u t nc ngoi n nm
1996 ln n 94,3 t USD chim 55% GDP, tng gp hai ln d tr ngoi t quc
gia v cng trong giai on ny Thi Lan bt u thc hin chnh sch u t ra nc
ngoi. Tuy nhin, s gia tng khon n nc ngoi qu cao cng vi c cu u t
thiu cn i v duy tr tc tng trng 8,4 %/nm t thp nin 90 nn kinh t Thi
Lan chuyn mnh sang cng nghip ch bin, in t, cht bn dn nhng giai on
1993-1996 din ra s cnh tranh gay gt cc loi hng ha ny, Thi Lan khng
kim sot c cn cn vng lai dn n mc mc thm ht l 7,4% / nm v do Thi Lan
p dng t gi c nh USD mc 25 bt trong sut 13 nm dn bng n khng hong ti
chnh nm 1997. H thng ngn hng Thi Lan trong qu trnh cng nghip ha hin
i ha : H thng ngn hng Thi Lan bao gm Ngn hng trung ng Thi Lan (Bank
of Thailand BOT), ngn hng thng mi, ngn hng chuyn doanh nh nc, cc
cng ty ti chnh Ngn
hng Thi Lan c thnh lp t nm 1942 c coi nh l ngn hng trung tm ca c
nc; gi vai tr ngn hng ca cc ngn hng v chu nh hng rt ln ca cc chi
nhnh ngn hng phng Ty. Lut ngn hng Thi Lan cng c thng qua nm 1962 v
c b sung sa i vo nm 1979,1985, v 1992. H thng ngn hng Thi Lan pht
trin mnh theo xu hng xy dng m hnh tp on ngn hng, nhiu ngn hng trong
nc m c cc chi nhnh nc ngoi hoc lin doanh vi cc ngn hng nc ngoi. n
nm 1997, Thi Lan c 63 ngn hng trong s c 10 ngn hng thuc s hu nh nc.
Hot ng ca cc ngn hng thng mi ng gp quan trng i vi nn kinh t Thi Lan
v m ng v vn cho nhu cu pht trin cng nghip ha hin i ha. Bng cch h li
sut m rng tn dng i vi lnh vc nng nghip m bo nhu cu vn cho nng dn c
bit l vng su vng xa, Ngn hng trung ng Thi Lan c quyn kim sot cht ch
cc ngn hng thng mi trong lnh vc cho vay nng nghip, bn cnh Nh nc
thnh lp U ban kim sot gi c, to iu kin kim sot gi nng sn v khi cn Nh
nc kp thi tham gia bnh n gi th trng. Nm 1985, Thi Lan bt u m ca cho
php u t trc tip nc ngoi t , cc ngn hng Thi Lan c php trc tip vay
ngoi t p ng nhu cu u t y mnh pht trin nng nghip v c bit Thi Lan xy
dng cc t hp cng nghip vi quy m ln. Bn cnh , ngn hng Thi lan cn tn
dng nhng ngun vn t bn ngn hn nc ngoi b sung khon trng gia tit kim c
gii hn trong nc v u t trc tip nc ngoi, d n vay nc ngoi khng ngng
tng ln n 1996 chim 55% GDP, ring Ngn hng quc t Thi Lan thu ht n 50
t USD . Nm trong xu th ton cu ha, th trng chng khon Thi Lan pht
trin mnh si ng, n nm 1995, trn 50% giao dch th trng chng khon do
ngi nc ngoi thc hin. Thi k ny cc ngn hng Thi Lan pht trin mnh m
nghip v u t vo th trng ti chnh do t l vay vn nc ngoi gia tng, t l
li nhun trn vn ca ngn hng t n 25%, n nm 1996, ti sn ca h thng ngn
hng v tng gi tr ca th trng chng khon t n 15% GDP, cho thy c hai h
thng trn ng vai tr ngang nhau trong vic cung cp vn cho nn kinh t.
Sau khng hong ti chnh nm 1997, Thi Lan phi cho ng ca 58 chi nhnh
ngn hng v cng ty ti chnh, t l n xu ln n 15% . Chnh ph Thi Lan ang c
gng phn tn ri ro bng vic quy nh v cho vay nh hn mc cho vay i vi mt
khch hng khng qu 25% vn t c, cc khon n ngoi bng tng kt ti sn hn ch
di 50% tng s vn, cc ngn hng khng c u t qu 20% tng s vn vo c phiu,
giy chng nhn n ca mt cng ty, t l d tr thanh khon theo quy nh l 7%
trong 2% tin gi ti Ngn hng trung ng, ti a khng qu 2,5% tin mt, cn
li di dng chng khon, bn cnh ngn hng phi thc hin lp 100% d phng i vi
nhng ti sn c xp loi ng nghi ng v buc cc ngn hng b ng ca phi tng vn
iu l ln 15% tng vn th mi c th tip tc hot ng. Vi nhng kin quyt trong
ci cch ngn hng va qua gip Thi Lan phc hi sau khng hong . 3.H thng
ngn hng Hn Quc : iu kin kinh t x hi : Hn Quc c din tch l 99. 300
km2,vi dn s 47,6 triu ngi, nm ng Bc thuc pha nam bn o Nam Triu Tin.
y l quc gia in hnh ca x hi truyn thng chu A, tin tng vo o Khng, o
Lo v o Pht, vi ch dn tc on kt thng nht, con ngi l cha kho thnh cng
khi xy dng kinh t t nc. K t nm 1950 n nay, kinh t Hn Quc tri qua
nhng giai on thng trm, t mt quc gia lc hu, 70% l ni i, ti nguyn
ngho nn, b tn ph nng n bi chin tranh, vn ln thnh mt nc c nn cng
nghip hin i. Bt u thp nin 60, Hn Quc mnh dn bc vo cuc ci cch kinh t
ly Nht bn l m hnh kiu mu. S tch sng Hn, con rng chu A l nhng danh t
nhm phn nh nhng thnh tu kinh t k diu m Hn Quc t c trong sut na th k
qua. n nm 1996, Hn Quc c xp hng th 24 trn th gii, ng th 11 v giao
dch thng mi th
gii, thu nhp bnh qun u ngi l 11.000 USD/nm v gia nhp T chc hp tc
v pht trin kinh t (OECD) . Qu trnh cng nghip ha hin i ha : T nm
1962 n nay, qu trnh cng nghip ha ca Hn Quc c thc hin theo kiu rt
ngn m nc Nht tng lm, i tt n u tn dng nhng thnh tu khoa hc k thut th
gii vi tng k hoch 5 nm cho nhng mc tiu c th. Hn Quc thc hin chnh
sch m ca kinh t, thu ht vn u t t nc ngoi n nm 1994 l 154 t USD. Nhn
chung qu trnh cng nghip ha ca Hn Quc tri qua cc thi k sau y: - Giai
on t nm 1962 n nm 1972: Hn Quc xy dng c cu cng nghip theo hng t ch,
pht trin c s h tng cng nghip bng chnh sch u t thu ht nc ngoi, hin i
ha c cu cng nghip hng n xut khu thay th nhp khu, s dng nhiu lao ng
cho nhng ngnh c li th cnh tranh so vi nc ngoi nh si nhn to, ha du,
thit b in v cc ngnh cng nghip nh (vi, g, cao su ) Sau mi nm
(1962-1971) ci cch kinh t, thc hin cng nghip ho t nc, Hn Quc t tc
tng trng 2,5% vo nm 1962 tng ln n 8,7% nm 1971, thu nhp u ngi tng
gp 3 ln t 87 USD vo nm 1962 ln n 289 USD nm 1971. Giai on t nm
1972-1979 : giai on ny, Hn Quc u tin pht trin cng nghip nng v ho
cht trn c s tn dng vn v cng ngh t nc ngoi, thit lp c cu kinh t tng
trng t tc theo hng y mnh xut khu. Chnh ph Hn Quc mnh dn h tr nhm t
ch tiu xut khu 50% cho cng nghip nng, tc tng trng bnh qun 8,7 % nm,
thu nhp bnh qun u ngi l 1.647 USD. n nm 1980, Hn Quc l mt nc cng
nghip mi dn u chu . Giai on t nm 1980 1989 : y l giai on Hn Quc iu
chnh c cu v t do ha nn kinh t trn c s n nh kinh t, t do ho v m ca
nn kinh t, tng bc t nhn ha ngnh cng nghip m rng th trng thc y cnh
tranh. Trong giai on ny tc tng trng kinh t ca Hn Quc tng bnh qun
7,9 % nm, giao dch thng mi nm 1989 ng hng th 13, thu nhp bnh qun u
ngi l 5.210 USD . + Giai on t nm 1990 n nay : y l giai on Hn Quc
thc hin chnh sch kinh t mi v ton cu ha. Hn Quc p dng chnh sch ci
cch h thng gio dc p ng yu cu cng nghip ha, chng tham nhng, y mnh t
do ti chnh, thc y th trng ti chnh pht trin, ch trng u t vn ra nc
ngoi. n nm 1997 kim ngch xut khu ca Hn Quc l 37,4% GDP, nm 2000 ln
n 44,8% . C cu kinh t Hn Quc nghing hn v pht trin cng nghip, cung
cp dch v v y l nc khng c li th pht trin nng nghip th hin qua bng
sau : Bng 1: C cu tng sn phm x hi theo ngnh kinh t v t trng xut nhp
khu ca Hn Quc nm 1997-2001
Tuy nhin khc vi cc nc nh Singapore, i Loan a chung m hnh doanh
nghip va v nh, vn t, thi gian hon vn nhanh th xu hng ca Hn Quc pht
trin thnh nhng tp on Chaebol c thnh lp t nhng nm 60, vi s h tr ca
Chnh ph Hn Quc vo nhng ngnh cng nghip then cht hng vo xut khu. n u
thp nin 90, Hn Quc c 30 Chaebol ln to gi tr sn phm chim 90% GDP,
trong 4 Chaebol ln nht nh Samsung, Huyndai, LG, Daewo chim 84% GDP
v 60% gi tr xut khu, mi Chaebol sn xut trn 3.000 mt hng, 4 Chaebol
ny lun c mt trong danh sch 50 cng ty ln nht trn th gii. Nhng anh
chng khng l ny nhanh chng vn ra th trng th gii c mt ti 45 quc gia,
y mnh u t trc tip ra nc ngoi. V d nh tp on Huyndai nm 1995 c tng ti
sn trn 51 t USD, doanh s 75 t USD vi 1.000 chi nhnh nc ngoi. C th
ni cc Chaebol l b xng chnh ca nn kinh t, to nn b mt ca Hn Quc trc
th gii. Qu trnh pht trin h thng ngn hng Hn Quc: c th y mnh pht trin
nn kinh t cng nghip ha, h thng ti chnh ngn hng Hn Quc cho n nay bao
gm Ngn hng trung ng, cc ngn hng thng mi, cc ngn hng chuyn doanh v
nm 1950, Lut ngn hng Hn Quc c hiu lc. Nm 1967, khuyn khch xut khu v
khuyn khch ngn hng nc ngoi u t vo Hn Quc, chnh ph cho php thnh lp
ngn hng ngoi hi v ngn hng xut nhp khu. Bc qua thp nin 70, hng lot
cc ngn hng thng mi ra i gp phn a dng ha nghip v kinh doanh, huy ng,
cho vay, u t chng khon, dch v ngn hng n nm 1995, Hn Quc c 25 ngn
hng thng mi vi 209 chi nhnh ngn hng nc ngoi, 7 ngn hng ln ca Hn Quc
c xp vo trong danh sch 200 ngn hng ng u th gii. Ngay t khi mi ra i
cho n nay, h thng ngn hng Hn Quc vn t di s kim sot cht ch ca Chnh
ph, nhm t c cc mc tiu ra ca qu trnh cng nghip ha v hin i ha, ngn
hng tr thnh knh cung ng vn quan trng cho nn kinh t, nm 1960, tn dng
ngn hng cung ng vn cho nn kinh t l 30% n thp nin 90 con s ny tng ln
n 60%.
khuyn khch xut khu Chnh ph Hn Quc tp trung cp tn dng vi li sut
thp cho cc ngnh cng nghip u tin, thc hin chuyn dch c cu, n nm 1970,
d n cho vay ngnh cng nghip ch to chim 46,1% d n ngn hng (trong ngnh
cng nghip ha cht v ch to chim 22,6%) . Tuy nhin, s ti tr qu mc ca
ngn hng dnh cho cc tp on, y h thng ngn hng Hn Quc phi i u vi kh khn
n nc ngoi, ng bn b vc thm. Nm 1997, t l bnh qun n trn vn ca cc
Chaebol l 519%. Mc d Hn Quc t do ha h thng ti chnh ca mnh nhng li
pht trin theo mt cu trc ti chnh d v, cc trung gian ti chnh, cc ngn
hng mi c thnh lp v chi nhnh tn thc ca ngn hng c iu tit mt cch qu
lng lo, cc khon n ngn hn bng ngoi t gia tng nhanh. Trong khi , cc
chaebol li tng cng vay n ngn hn th trng ti chnh trong v ngoi nc
thng qua s h tr gin tip ca ngn hng u t m rng qu mc nng lc sn xut.
Cui cng, chnh cc khon n ngn hn khng c o n khi cc ch n nc ngoi cm
nhn su sc s bt an do cc cng ty con n Hn Quc, n nn chng cht chm ngi
cho cuc khng hong. Chnh tnh trng thua l n mc ph sn ca cc cng ty Hn
Quc l con n ca ngn hng trc tip cht y thm gnh nng n kh i ca ngn hng
Hn Quc. Cc tp on Chaebol khng l ca quc gia ny m thc cht l tp on gia
nh kinh doanh a lnh vc t kim kh in my, vi mch in t, t, tu thy vi
nhng d n khng l y mo him ng trc nguy c ph sn. Ch ring tp on thp
Hanbo vi khon n ca 61 ngn hng v cc nh ch ti chnh khc tng ng 5,9 t
USD ln gp 10 ln vn t c ca tp on. Ngy 23.1.1997, tp on Hanbo tuyn b
ph sn, m mn cho s sp hng lot ca cc Chaebol, n thng 2.1998 c 8
Chaebol ph sn li cc khon n khng l ln n hng chc t USD, n kh i Hn Quc
ln n 20%, Qu tin t quc t (IMF) phi ti tr cho Hn Quc n 59 t USD ci
cch li nn kinh t, ng thi buc Chnh ph Hn Quc phi ng ca cc ngn hng yu
km v cng b danh sch nhng ngn hng c t l n xu cao. Tuy nhin sau khng
hong ti chnh ng Nam A, Hn Quc tch cc ci t li h thng ngn hng, c cu
li cc cng ty cc tp on ln. Nu nh nm 1998 Hn Quc c xp v tr cui bng v
pht trin kinh t ca cc nc thnh vin trong t chc hp tc v pht trin kinh
t (OECD), th nm 2000 vi tc tng trng l 9,5 % Hn Quc vn ln t tc tng
trng v tr cao nht. 4. Bi hc kinh nghim Qua kinh nghim mt s nc trong
khu vc, nh hng pht trin cng nghip ha Vit Nam gn ging vi cc nc
ASEAN, din ra trong mi trng quc t thun li, nn kinh t th gii ang
trong xu hng ton cu ha v hi nhp quc t . Vi s ch o ton din ca ng v
Nh nc , Vit Nam c gng tn dng trit li th kinh t vn c, ly nng nghip l
xut pht im, pht trin cc ngnh cng nghip ch bin, may mc hng n xut
khu, pht trin cc ngnh cng nghip s dng nhiu lao ng n cc ngnh cng
nghip s dng cht xm, trnh cng ngh k thut cao, chin lc xut khu thay
th dn nhp khu, vic s dng vn v cng ngh nc ngoi l yu t then cht cht
thc hin cng nghip ha, nhng nu s dng vn u t nc ngoi khng hiu qu, c
cu u t bt n v khng hp l s l nguyn nhn tim tng dn n khng hong ti
chnh . T chnh sch kinh t v s pht trin ca h thng ngn hng ca cc nc
chu trong tin trnh cng nghip ha cn rt ra nhng bi hc kinh nghim sau
: - Th nht : H thng ngn hng ng vai tr quan trng trong vic phn phi
vn, trc ht thc hin thnh cng cng nghip ho- hin i ha, Chnh ph nn sm c
mt khung php l
lnh mnh cho h thng ti chnh, mt khun kh php l v c ch gim st hu
hiu h tr cho h thng ngn hng ni a nh Singapore. ng thi, vic s dng
chnh sch kinh t v m cng nh nhng hn ch mc tiu thi k u l cn thit km
ch s bng n cho vay, cho vay qu nhiu m ngn hng kh kim sot c cht lng
tn dng, hoc y mnh tn dng pht trin kinh t theo kiu bong bng l nguy c
tn thng ca h thng ngn hng. -Th hai : Xy dng h thng ngn hng c tim lc
vng mnh, nhanh chng a dng cc hnh thc huy ng vn, cng vi y mnh pht
trin th trng ti chnh nhm khai thng vn trong nc, ng thi thu ht t bn
nc ngoi p ng vn v k thut cho qu trnh cng nghip ha. Bn cnh , Chnh ph
cn c bin php m ca ng b ct gim thu quan, chnh sch u i tn dng nng cao
cht lng tn dng. -Th ba: Khi nh ch ti chnh trong nc cn yu km, nht l
khi h thng ngn hng cha kh nng phn phi tn dng mt cch hu hiu, vic t
do ha th trng vn ngn hn l rt nguy him. Dng vn t bn ngn hn t gy hin
tng tha vn, dn n tnh trng lng ph, hm nng th trng bt ng sn, v s o
ngc dng vn ny gy ra bt n trong th trng ti chnh. -Th t: Cn c s can
thip kp thi ca Chnh ph i vi h thng ngn hng, m rng tn dng v thc hin
chnh sch u i li sut i vi nhng mt hng, ngnh cng nghip u tin hng n
xut khu, nhm to ng lc chuyn dch c cu kinh t. Vn h tr li sut cho tn
dng cn phi c chng trnh hnh ng bc i thch hp vi nhng ch tiu c th, vi
kinh nghim ca cc nc cn phi c ch kim sot cht ch cc khon tn dng trnh
nguy c tht thot vn. Tuy nhin nu s can thip qu mc mang tnh p t ca
Chnh ph vo hot ng ngn hng s tr nn b g b, thiu tnh linh ng, gy kh
khn cho ngn hng trong tin trnh hi nhp quc t. - Th nm: Theo kinh
nghim ca mt s nc nh Thi Lan, Hn Quc nn thnh lp ngn hng xut nhp khu
ti tr nhng ngnh ngh then cht trng im hng n xut khu v i mi cng ngh.
Nghin cu v thc tin chnh sch pht trin kinh t v ngn hng ti cc nc chu
chng minh cng nghip ha l con ng tt yu khch quan cc nc thot khi i
ngho lc hu. Tn dng ngn hng ng vai tr quan trng hng u gii quyt nhu
cu vn cho s nghip cng nghip ha. T c im kinh t x hi Vit Nam cng vi
vic pht huy nhng kinh nghim qu bu l nhng bi hc cn thit pht trin h
thng ngn hng, khai thc, huy ng v s dng vn c hiu qu trong qu trnh
thc hin cng nghip ha hin i ha Vit Nam. NGUN: Theo Tp ch Kinh t pht
trin, ly t tapchiketoan.com