BÝR ÝÞ FÝKRÝ BULMAK - kosgeb.gov.tr · Bu kitapçýk, kendinize uygun olabilecek bir iþ fikri bulmanýza yardýmcý olmak üzere tasarlanmýþtýr. Elbette, kitabý kullanarak

BÝR ÝÞ FÝKRÝBULMAK

Bu kitapçýk, kendinize uygun olabilecek bir iþ fikri bulmanýza yardýmcýolmak üzere tasarlanmýþtýr. Elbette, kitabý kullanarak bir iþ fikrineulaþacaðýnýza dair hiç bir garanti yoktur. Ancak iþ fikri arama metotlarýnýelbette öðrenmelisiniz.

Ýþ fikri bulabilmenizin birkaç yolu mevcuttur:

� Kendiniz yeni bir fikir geliþtirebilirsiniz� Baþkasýnýn fikrini kopya edebilirsiniz veya deðiþtirerek

kullanabilirsiniz� Baþka birisinden bir iþ fikri satýn alabilirsiniz

Bu kitap esas olarak kendinizin bir iþ fikri geliþtirmeniz yollarý üzerindeduracaktýr: 1

2

Dünyaya kuþ bakýþý ile bakmak

3

Araþtýrmanýzý baþlatmadan önce,bazý temel noktalar olduðunubilmelisiniz.Herkes iþ fikri araþtýrabilir vebulabilir de. Ýþ ve eðitim geçmiþinizgel iþ t i rebi leceðiniz f ikir ler isýnýrlamaz. Örnekler:* Bisiklet tekerleði bir veteriner

tarafýndan icat edildi* Frisbee bir fýrýncý tarafýndan icat

edildi* Mýsýr gevreði bir çiftçi tarafýndan

geliþtirildi.

Aynen insanlar gibi, her fikrin bir"ömür dönemi (life cycle)" vardýrbuna ürünün ömür dönemi denir veaþaðýda gösterilmiþtir.

Ürün Ömür Dönemi

Yukarýdaki þekle bir bakýnýz.Gördüðünüz gibi bir ürün; geliþtirmeile baþlayan satýþlarýn arttýðý büyümeaþamasý, sonra satýþlarý arttýrmanýnartýk pek mümkün olmadýðýolgunluk / doyum aþamasý ve nihayetsatýþlarýn düþmeye baþladýðý gerilemeaþamasýndan ibaret bir seri aþamadangeçer. Bir 10-lobut bowlingsalonunu, bu þekildeki hangiaþamaya yerleþtirirsiniz? Büyüme?Doygunluk? Gerileme?

Faks makinelerini hangi aþamayayerleþtirirsiniz? Buradaki ince nokta,geliþtirme veya büyüme aþamasýndaolan bir ürün bulmaktýr. Örneðin,video telefonlarýný hangi aþamayayerleþtirirsiniz?F i k i r l e r i ö l d ü r m e k , f i k i rgeliþtirmekten çok daha kolaydýr.Fikir bulmada baþarýlý olabilmek için,her þeye bakmaya hazýr olmalýsýnýz.Unutmayýnýz, eðer birisi size yirmiyýl önce duvardaki bir delikten paraçekebileceðinizi söylese idi, veyabeþ yýl önce size telefonakonuþtuðunuz dilin otomatik olarakaradýðýnýz ülkenin diline tercümeedileceðini söylese idi, siz ne derdinizbunlara karþýlýk? O halde, hayalgücünüzü tamamen serbest býrakýnýz-býrakýnýz yüzlerce fikir yüze çýksýn;sonradan muhtemel þampiyonlarý vemuhtemel umutsuzlarý ayýrmak içinbol bol vaktiniz olacaktýr.

Bu kitapçýk size bir iþ fikri bulmadayardýmcý olmak bakýmýndan belki debir ilk adýmdýr. Kitabýn arkasýndayararlanabileceðiniz bir çok baþkayardým ve destekle ilgili detaylarýbulabilirsiniz.

Gel

iþtirm

e

Büyü

me

Olg

unlu

k

Doyu

m

Ger

ilem

e

4

Yeni fikir üretmede yaygýn olarakkullanýlan bir metotdur, Beyin Fýrtýnasýdenen metotdur.

Baþarýlý bir Beyin Fýrtýnasý uygulamasýiçin, öncelikle bir grup insaný bir arayagetirmeniz gerekiyor - bu insanlar ailefertleri, meslektaþ, veya dostlar olabilir.Bir grupla en iyi sonuç, dört ila sekiz kiþiile alýnmaktadýr.

Kurallar basittir:� Yeni fikirler bulmak istediðiniz bir konu

seçiniz; örneðin, "genç insanlar içineðlence faaliyetleri" diye bir konuseçebilirsiniz

� Beyin Fýrtýnasý seansý için bir zamansýnýrý tayin ediniz -yaklaþýk 15 dakikagenellikle yeterli olmaktadýr

� Seans sýrasýnda üretilecek tüm fikirlerinot edecek birisini belirleyiniz

� Baþlamak için, herkese, basitçe,düþünebildikleri her ve herhangi fikriönermelerini rica ediniz

� Beyin Fýrtýnasý sýrasýnda, ne kadar çýlgýnya da acayip görünürse görünsün, herfikir geçerlidir

� Hiçbir fikre karþý olumsuz tepkivermemeye çalýþýnýz; unutmayýnýz kibir insaný bu seansa katkýdabulunmaktan vazgeçirmek çok kolaydýr- sadece bir bakýþ, bir gülümseme veyatek bir kelime insanýn hevesinikaçýrabilir

� Son bahsedilen fikirden yeni fikirlerkývýlcýmlandýrmaya çalýþýnýz - örneðin,birisi bilmece-buldurmaca önerdi ise,siz de "ve bunu maskeli balo gibiyaparýz" diye ilave edebilirsiniz.

� Fikirleri birbirleri ile iliþkilendirmeyeçalý�ýnýz; geri dönüp seans sýrasýndadaha önce geliþtirilen fikirlere bakýnýzve bunla r ýn baþka f ik i r l e r lebirleþtirilerek daha baþka fikirler üretilipüretilemeyeceðini sýnayýnýz.

BeyinFýrtýnasý

� Nihayet, unutmayýnýz ki bu aþamadaönemli olan miktardýr - sadece elinizdengeldiðince çok sayýda yeni fikrin ortayaçýkmasýna çalýþýnýz. Her hangi birnoktada saplanýp kalýrsanýz, "niçin þöyleyapmýyoruz ....... ", veya "þöyle yaparsakdaha iyi olmaz mý ........ " þeklindebaþlayan sorular sormayý deneyiniz.

Beyin Fýrtýnasý yapmayý öðrenmenin tekyolu vardýr ve bu yol ise sadece BeyinFýrtýnasý yapývermektir. Ýþte, baþlamakiçin kullanabileceðiniz iki örnek:

(A)

Aþaðýdaki nesnelerden birini seçiniz:� Ataç (tel)� Tayt (pantolon)� Kompakt disk� Fýçý

Seçtiðiniz nesne için üç dakika içerisindeolabildiðince çok sayýda deðiþik kullanýmþekli bulmaya çalýþýnýz. En azýndan 20fikir üretebilmelisiniz.

(B)

Bir konut sitesinde orta büyüklükte birsüper market sahibi olduðunuzuvarsayýnýz. Beþ dakika içerisinde, bumaðazaya yeni müþteriler çekme yollarýhakkýnda olabildiðince deðiþik fikirüretmeye çalýþýnýz.

5

Bu yöntem aslýnda Beyin Fýrtýnasý seansýnýn bir deðiþik türüdür. Aþaðýda üretilenörnekte, bir bastonun kullanýlabileceði yerlerden bazýlarýný gösteren bir liste vardýr.

Listenin üst tarafýndaki sýraya, ürüne entegre edilebilecek deðiþik kullaným �ekilleriyazýlmýþtýr. Bu matrisi kullanarak, bir dizi deðiþik baston türü hakkýnda fikirgeliþtirebilirsiniz.

Örneðin:� At satýn alýcýlarý için tasarlanmýþ, üzerinde atýn yüksekliðini ölçmede

kullanýlabilecek bir metre olan bir baston.� Kros yürüyüþçüleri için, tepesine bir pusula yerleþtirilmiþ bir baston.� Yaþlý insanlar için yapýlmýþ, sahibinin aniden düþmesi ya da saldýrýya uðramasý

halinde yardým çaðýrmak üzere devreye girecek bir alarm sistemi ile donatýlmýþbaston.

Matrisveya

TabloKullanýmý

Matris

Ürün

ÝÞ YERÝ

ALKOLDÜZEYÝ

METRE ALARM TELES-KOP

MATARA PUSULA

DAÐLAR

ORMAN

ALI-VERÝÞ

SPORÝZLERKEN

TATÝL

FUAR

ATPANAYIRI

6

Matris

Ürün

Bu yaklaþým bir çok baþka ürün için kullanýlabilir.Bu boþ formu herhangi bir ürün için kullanabilirsiniz. Pratik yapmak isterseniz, þuürünlerden birini seçebilirsiniz:� Tornavida� Þemsiye� Fener� Uyku tulumu

Bu matrisi kullanarak, aþaðýya baþka örnekler yazýnýz:

7

Beyin Fýrtýnasýnýn daha da deðiþik bir türü Fikirler Haritasýdýr. Tamamlanmýþ birFikirler Haritasý aþaðýda verilmiþtir. Bir Fikirler Haritasý üretmek için önce büyük birkutu ( veya daire) içine bir konu yazýlýr. Bu konu ile ilgili bir fikir aklýnýza gelince,bunu o büyük kutuya baðlantýlý baþka bir kutu içine yazarsýnýz. Baðlantýlý kutularýnher serisi olabildiðince araþtýrýlarak uzatýlýr. �stediðiniz kadar baðlantýlý kutu ile sürecibaþlatabilirsiniz.

Takip eden sayfada ayrýca boþ bir Fikirler Haritasý çalýþma formu verilmiþtir; bu formukullanarak tekniði kendiniz deneyebilirsiniz. Baþlamak için sizin aklýnýza bir konugelmiyorsa, iþte kullanmak isteyebileceðiniz örnekler:� Hayvanlar� Bisiklet sporu� Karavan� Dikiþ dikmek� Yemek

FikirlerHaritasý

DAÐBÝSÝKLETÝ

ÜÇTEKERLEKLÝ

BÝSÝKLET

BÝSÝKLET

ESKÝOYUNLARI

CANLANDIR

TVTABANLI

YENÝOYUNLAR

SALON

OYUNLARI

OYUNCAK

BEBEKLERÝÇÝN

ÖÐLEYEMEÐÝ

DÝPLER

MEZELER

KRÝSPLER

HAZIR

YEMEK

SNACK

GIDA

KARAK-

TERLER

INDIANA

JONES SIMPSONS

ÇOCUK

CEKETLER

ETEKLER

BLUZLAR

OKULÜNÝFORMASI

ELB‹SE

UYKU ÝÇÝN

OYUN ÝÇÝN

SPOR ÝÇÝN(EÞOFMAN

V.S.)

8

Fikirler Haritasý

9

Bir çok ürün ve hizmet, belli sorunlara yanýt olarak geliþtirilmiþlerdir.�u örnekleri düþününüz:� Leke çözücü� Tüp cila (ayakkabý için)� Süper market el arabalarý� Hýrsýzlýk alarmý

Bunlarýn her biri belli bir sorunla baþ edebilmek için tasarlanmýþlardýr.Kendiniz veya aileniz veya dostlarýnýz hakkýnda düþünmeye biraz zamanayýrýnýz. Ne tür sorunlardan bahsettiklerini duyarsýnýz? Çok rastlanansorunlarý, bir sonraki sayfadaki çalýþma formunun sol tarafýndaki sütundaliste halinde yazýnýz. Ayný formda sað taraftaki sütunda da çözümleriniziyazýnýz. Sizi iþe baþlatmak için ilk sorunu biz zaten oraya yazmýþbulunuyoruz.

Bazý çözümler çok açýk olmakla birlikte, bazý durumlarda bu böyleolmayabilir. Bir sorunla karþý karþýya olduðumuz zaman, sorunu çözmekiçin takip ettiðimiz bir aþamalar dizisi vardýr:

SorunÇözümü

Yaklaþýmý

Mümkün olan en iyi þekilde sorununtam olarak ne olduðunu öðreniniz.

Birkaç nedenden herhangi biri veyabunlarýn herhangi bir kombinasyonuolabilir.

Buna baþkalarý ile tartýþma vedeneyler / denemeler dahildir.

Mümkün olan çözümlerinolabilirliðini sýnayýnýz.

Bir tercih yapýnýz, karar veriniz.

Deneyiniz, çalýþýp çalýþmadýðýnýgörünüz.

Sorun çözülmü� müdür?

Olgularý / gerçekleri belirleyiniz:

Sorunun nedenini öðreniniz:

Çözümler hakkýnda düþününüz:

Mümkün olan çözümleri birelemeden geçiriniz:

En iyi çözümü seçiniz:

Seçtiðiniz çözümü uygulayýnýz:

Baþarý veya baþarýsýzlýðýdeðerlendiriniz:

10

SORUN

A. Araba hýrsýzlýðý

B.

C.

D.

E.

F.

G.

ÇÖZÜM

SorunÇözümüÇalýþma

Formu

15 saniye sonra motorun otomatikolarak durmasý. Sökülebilirdireksiyon. Takip cihazý .

EÐLENCE

SPOR MÜZ�K OKUMA S�NEMA DIÞARIDAYEMEK

11

Ýnsanlarýn ihtiyaçlarýný veya isteklerini karþýlamak, sorun çözümüne çokbenzer. Binlerce ihtiyacýmýz ve isteðimiz vardýr.

Öncelikle insanlarýn temel ihtiyaçlarýný düþününüz:

Yiyecek ve içecekGiyimBarýnmaUlaþtýrmaEðlenceBilgiArkadaþlýk

Bunlarýn her biri çok büyük ve geniþ alanlardýr. Aþaðýdaki örnekte görüldüðügibi, bu alanlardan biri ele alýnarak daha net tanýmlanmýþ ihtiyaçlarbelirlenebilir.

ÝhtiyaçlarýKarþýlamak

10 lobut bowlingBilardoAerobikYüzmeBasketbolGolfTenisGo-kartMini golfMini futbolTurizm paketleriVoleybolJudo

Fast foodRestoranKafeBarOtelKumpirPizzaKöfteciSandviçPastaHint restoranýÇin restoraný

12

Bu çalýþma formunu ihtiyaç ve istekleri karþýlayan fikirler bulmak için yardýmcý olarakkullanýnýz. En üstteki kutuya istediðiniz herhangi bir geniþçe tanýmlanmýþ ihtiyaçalaný yazýnýz. Bir alttaki kutularda bu ihtiyacý biraz daha derinlemesine analiz ediniz.Nihayet bu konulardan bir veya bir kaçýný seçip bununla ilgili fikirler hakkýndadüþününüz.

13

Bu teknik, sizi meselelere deðiþik bir açýdan bakmak konusunda teþvik eder.Aþaðýdaki örnekler bununla ne demek istendiðini açýklayacaktýr.

� Otuz yýl önce benzin istasyonlarýnda yakýt ve yaðdan baþka pek bir þeysatýlmazdý. Bugün benzin istasyonlarýnda kömürden sandviçe her þeysatýlmakta. Deðiþikliði getiren ne oldu? Eski günlerde istasyon sahipleriotomobilin ihtiyaçlarýna hizmet etmekte idi. Bugün ise benzin istasyonuotomobil sürücüsünün ihtiyaçlarýna hizmet etmekte.

� Ýlan tahtalarý her türlü mal ve hizmet reklamý için yaygýn þekildekullanýlmýþtýr. Yatay - ya da, yanlamasýna - düþünmek yolu ile ilan tahtalarýüzerine kurulu yeni ürünler geliþtirildi. Ýlan tahtalarýnýn bir özelliði, bunlarýnsabit nesneler olmasýdýr. Þimdi ise mobil ilan tahtalarý görmekteyiz - bunlarþehir içinde dolaþtýrýlan küçük kamyonlar üzerine monte edilmektedir. Ýlantahtalarýnýn baþka bir özelliði ise, bunlarýn herhangi bir anda sadece tek birmesaj taþýyabilmeleri idi. �imdi ise döner hareketli ilan tahtalarý kullanýlarakayný mekanda iki ya da üç deðiþik mesaj taþýnabilmektedir.

Ýþte size bu þekilde düþünmek konusundaki yeteneklerinizi ölçmenizeyardýmcý olacak bir vaka etüdü. Benli Teyze Pirinçleri üreticisi pirinçsatýþlarýný yükseltmeye karar verdi. Yatay düþünceyi kullanarak bunu nasýlbaþardýlar?

Yanýtýnýzý aþaðýda yazýnýz:

Doðru yanýtý bu kitapçýðýn sonunda bulabilirsiniz.

Yatay düþünce yardýmý ile bulunan diðer bazý ürün örnekleri þunlardýr:

Ceketli cips (kabuklu patates cips):� Yýllar boyu cips üreticileri patatesin kabuðunu soymakta idiler, ta ki birgün birisi "neden kabuðu yerinde býrakmýyoruz?" diye sorana kadar. Böylecebugün ceketli cipsimiz var.Louvre blinds (dikey jaluzi):� Venedik usulü yatay jaluzi yýllar boyu gelenek gibi kaldý; Louvre usulüjaluzi ayný metodun dikey uygulamasý olarak ortaya çýktý.Köþeli Plastik Þiþeler:� Yine bir gün birisi, "niçin kare þeklinde þiþelerimiz yok?" diyene kadar,þiþeler neredeyse deðiþmez olarak yuvarlak olageldi. Bugün kare þeklindekiþiþeler sayesinde ayný raf hacminde daha fazla sayýda þiþe depolanabilmektedir.

YatayDüþünmek

14

Siz de yatay düþünce sonucu ortaya çýkan baþka ürün örnekleri düþünebiliyor musunuz? Bunlarýaþaðýya yazabilirsiniz:

ESKÝ ÜRÜN YENÝ ÜRÜN

YatayDüþünmek

Sadece genel olarak insanlarýn ihtiyaç ve istekleri hakkýnda düþünmek yerine, belliinsan gruplarý hakkýnda düþünmek çok yararlý olabilir. Örneðin, insanlar yaþ itibarýile gruplanabilirler:Yeni doðanlarKörpelerEmekleyen çocuklarÝlkokul çocuklarýYeni yetmelerGençlerYetiþkinlerErken emeklilerEmekli veya yaþlýlar

Bu gruplardan her biri de kendi içinde ayrýca gruplanabilir, örneðin, erkek ve kadýnolarak.

Yukarýdaki listede herhangi bir grubu seçiniz ve onlarýn muhtemel ihtiyaç, istek vesorunlarýnýn bazýlarýný belirlemeye çalýþýnýz. Sonra, belkide bu kitapçýkta görmüþolduðunuz bazý teknikleri kullanarak, bu gereksinimlere yanýt verecek fikirlerönermeye çalýþýnýz.

Aþaðýda size böyle bir yönde baþlangýç yapmanýza yardýmcý olabilecek bir örnekverilmiþtir.

GRUP

Erkek yeni yetmeler

ÝHTÝYAÇ / ÝSTEK /SORUNLAR

Müzik dinlemek

Hýz

Modayý takip

FÝKÝRLER

CD ve kasetleri depolamakiçin bir sistem

Go-kart

Ordu fazlasý eþya dükkaný

Bir sonraki sayfada kendi fikirlerinizi geliþtirmenize yardýmcý olabilecek bir çalýþmaformu verilmiþtir.

15Elbette, daha keskin bir þekilde bir konuya odaklanmanýz için baþka yollar da vardýr.Ýnsanlar, örneðin, eðlence tercihleri bakýmýndan da guruplandýrýlabilirler:� Spor� Televizyon� Okuma� Dinlenme� Hobiler

Yukarýdaki her gurup kendi içinde daha da derinlemesine alt-guruplara ayrýþtýrýlabilirler.Örneðin, hobiler gurubu içerisinde þu alt-gruplar olabilir:� Fotoðrafçýlýk� Pul koleksiyonculuðu� Resim yapmak� Satranç� Antika koleksiyonculuðu� Seyahat

Alt-gruplara ayrýþtýrmak için kendiniz baþka ne yollar düþünebilirsiniz? Unutmayýnýzki, ne kadar net bir �ekilde odaklanýrsanýz, iyi tanýmlanmýþ bir iþ fikri bulmanýz da okadar kolay olur. Örneðin, hali vakti yerinde ve antika meraklýsý emekliler üzerineodaklanýrsanýz, bu insanlarýn ihtiyaç / istek / arzularýný tatmin için ne gibi iþ fikirlerigeliþtirirdiniz? Þu fikirlere ne dersiniz:� Sadece abonelere daðýtýlan, okuyuculara satýþ ve açýk arttýrmalarý önceden haber

veren ve kimin ne satýn aldýðý hakkýnda "içerden" bilgi veren bir bülten yayýnlamak;� Mobilya restorasyonu kurslarý;� Güvenlik nedeni ile sigorta için antika eþyalarý fotoðraflamak

ÇalýþmaFormu

GRUP

A

B

C

D

ÝHTÝYAÇ / ÝSTEK /SORUNLAR

FÝKÝRLER

16

H e p i m i z , i þ d ý þ ý n d a k ifaaliyetlerimizle de bazý yararlýbeceriler kazandýðýmýzý unutmayam e y i l l i y i z d i r - ö r n e ð i nhobilerimizden bazý becerilerkazanýrýz, fotoðrafçýlýk ve aðaçileri gibi, ve bunun yanýnda, baðýtoplamak, toplantý, balo vb.düzenlemek ve idari iler gibi,gönüllü ve sosyal amaçlýfaaliyetlerimizden kazandýðýmýzbeceri ler imiz de olabil i r.

Nihayet, organizasyon, planlama,iletiþim becerileri gibi kiþiselbecerilerimizle, güvenilirlik,heveslilik ve yaratýcýlýk gibi kiþiselniteliklerimiz vardýr.

Bir sonraki sayfadaki çalýþmaformunu kullanarak sahipolduðunuz beceriler hakkýndadüþününüz ve bu becerilerinizdenistifade edebileceðiniz bazý iþfikirleri belirlemeye çalýþýnýz.

BecerileriniziKullanmak

Bir çok insan içgüdüsel bir þekildesahip olduklarý iþ becerilerinedayalý bir iþ kurmayý düþünürler.Bunlar kaynakçýlýk, aþçýlýk,mühendislik veya kelime iþlemhizmetleri olabilir.

Çoðu zaman, iþinizde edindiðinizbecerilere dayalý bir iþ kurmakmümkündür; ancak dikkatli olunuz- baka bir çok insanda da aynýbecerilerin olmasý ve dolayýsý ilekarþýnýzda çok güçlü bir rekabetolmasý muhtemeldir. Buna karþýönlem almanýn bir yolu, kendiiþinize kendine has bir özellikvermektir. Örneðin becerinizaþçýlýksa, ihtisas gerektiren ve sizinyapabileceðiniz özel bir ürünarayýnýz; örneðin, daha gelenekselolan tepsi börekleri ve elmalýturtadan ziyade, çiftlik peyniri veyaözel bir elma turþusu gibi ürünlerarayýnýz. Eðer, öte yandan,becerileriniz mühendislik alanýndaise, o zaman özürlülerin bazýihtiyaçlarýna yanýt verebilecek birürün geliþtirmeyi / üretmeyidüþününüz; örneðin onlarýn hareketedebilmesine katkýsý olacak birürün olabilir bu - Türkiye'deinsanlarýn onda birinden fazlasýndao veya bu türlü bir fiziksel özürbulunmaktadýr.

17

Aþaðýda sol tarafa ilk-orta öðretim, ön lisans ya da lisans eðitimi sýrasýndagördüðünüz bazý eðitim konularýný yazýnýz, sað tarafa da, bu etüt konularýile ilgili olabilecek düþünebildiðiniz iþ fikirlerini yazýnýz.

EÐÝTÝM KONUSU ÝLGÝLÝ ÝÞ FÝKRÝ

Aþaðýda sol tarafa çalýþtýðýnýz bütün iþler ve katýldýðýnýz iþ / istihdamla ilgilitüm eðitim programlarýný yazýnýz, örneðin, bunlar, iþletme-içi eðitim,KOSGEB veya ÝÝBK kurslarý, veya özel kurslar olabilir. Sað tarafta ise heriþ tecrübesi veya eðitim programý ile ilgili olarak düþünebildiðiniz iþ fikirleriniyazýnýz.

ÝÞ / EÐÝTÝM ÝLGÝLÝ ÝÞ FÝKRÝ

Aþaðýda sol tarafa iþ dýþýndaki zamanlarýnýzý deðerlendirme faaliyetlerinizi(hobiler / zevkler) yazýnýz. Sað tarafa ise her hobi / zevk ile ilgilidüþünebildiðiniz iþ fikirlerini yazýnýz.

HOBÝ / ZEVK ÝLGÝLÝ ÞÝ FÝKRÝ

BecerilerÇalýþma

Formu

18

Gazeteler, dergiler, rehberler vekitaplardaki yazýlý bilgi, iþ fikirleri içerenbir deðerli bir hazinedir.

Okuduðunuz her gazete ve dergireklamla doludur - bunlara satýnalacaðýnýz deðil de sizin kendinizinsunabileceðiniz mal ve hizmetler olarakbakýnýz. Benzer þekilde, posta ile satýþkataloglarý sizin için satýn alma listesideðil de, iþ fikirleri ile dolu bir listeolmalýdýr. Özellikle yabancý kataloglardagördüðünüz ürünlerin bir çoðununTürkiye'de üretilmiyor olmasý þansýoldukça yüksektir.

Ýþ fikirleri ile dolu, baþka birçok yayýnvardýr ve bunlardan bazýlarý aþaðýdaverilmiþtir.

Bu Yayýnlarýn Nerede Bulunacaðý

Bütün bu yayýnlarý bulabileceðiniz bazýtemel kaynaklar vardýr:

� Ýþ Fikirleri Dergisi� Beyaz Nokta Vakfý

Kütüphanesi(Tel:0.312.441 48 70)

� KOSGEB-GiriþimciliðiGeliþtirme Enstitüsü(Tel:0.312.368 95 00)

� Franchising Derneði(Tel:0.212.296 66 28)

� Giriþimcilik Aðý internet sayfasý(www.girisimciliknetwork.gen.tr)

Bu sayýlan bazý yerler için randevugerekebilir, ama genellikle serbestçetelefon edebil ir veya habersizgidebilirsiniz.

Mesleki Dergiler

Düþündüðünüz her iþ alaný ile ilgiliolarak -bu mobilya veya arýcýlýk olabilir-büyük bir olasýlýkla bir mesleki dergivardýr.

KonunuzÝle Ýlgili

Her ÞeyiOkuyunuz

Her dergi sayýsý paha biçilmez deðerdebilgi kaynaðýdýr - yeni ürünler,malzemeler, metotlarla ilgili detaylar,yeni iþyerleri açýlmasý ile ilgili haberler,bayilik, distribütörlükle ilgili bilgilerve diðer piyasa bilgileri... Kýsacasý, budergiler size iþin içinde olaný anlatýr.Bu dergiler hakkýnda genel bilgiyi deyandaki sütunda anýlan kütüphane vebenzeri kaynaklardan edinebilirsiniz.

Ýyi seçilmiþ bir mesleki dergi içinolunan abonelik, bedelini misli misliödeyecektir.

Ýþ Fikirleri ile Ýlgili Ýhtisas Dergileri

Bu dergiler, insanlarý her türlü teþebbüsfýrsatý hakkýnda bilgilendirmek üzerineyoðunlaþýrlar. "The BusinessOpportunity Digest" ve "BusinessIdeas", bu tür dergilerin yurtdýþýndarastlanan örnekleridir.

Gazeteler

Ulusal gazetelerin çoðu muntazamekonomi bölümü ya da ekleri yayýnlar.Bunlar, yeni giriþimler, yeni ürünler veyeni fýrsatlarla ilgili yararlý bilgileriçerir.

Ýþyeri Aboneliðine Yönelik Yayýnlar

Bunlar oldukça ihtisaslaþmýþ, yatýrýmarayan yeni teþebbüslerle ve satýþaçýkarýlan iþletmelerle ilgili detaylariçeren yayýnlardýr. "Venture CapitalMagazine", yine yurt dýþýndan böyleyayýnlara bir örnektir.

19

‹• Kurma Kitaplarý

‹• kurma hakkýnda düzinelerle kitapvardýr ve bunlarýn bir çoðu nasýl yenifikir bulunacaðý konusunda notlar veipuçlarý içermektedir - bazýlarýdoðrudan doðruya giri•im fýrsatlarýaçýklamaktadýr.

Yabancý Ülkelerden gelen Yayýnlar

Bir çok ülke dý• ticaret bültenleriyayýnlar ve bunlar o ülkede üretilenürünler hakkýnda lisanslý üretim, bayilikveya distribütörlük baðlantýlarý içingerekli detaylý bilgileri içerir.

Franchise Rehberleri ve Dergileri

Franchising bir i• kurma yöntemi olarakgittikçe popülerlik kazanmaktadýr. Birfranchise anla•masý, en azýndanba•arýlý i• kurmu• birisinin, size, benzerbir i•i kurmak için gerekli tüm know-how ve uzmanlýðý (ve bazen demalzeme ve ekipman) sunmasýný içerir.Bunun kar•ýlýðýnda genellikle bir ücretödenir. Franchise endüstrisi, piyasayasunulan franchiselarýn çoðu hakkýndadetaylý bilgi veren birkaç adet dergi verehber üretmektedir.Resmi Yayýnlar

Resmi Yayýnlar

Bazý kamu kurulu•u yayýnlarý, sizidoðru yola yönlendirecek bir bilgihazinesi içerirler. Örnekler:

• Hane Halký Harcamalarý Anketi -ailelerin gelirlerini sarf ederken tümürünler ve hizmetler arasýnda nasýltercih yaptýklarý hakkýnda bilgi verir.

• Sosyal Trendler - nüfus, eðitim,istihdam, gelir ve harcamalar, konut vedaha bir çok sosyal konuda detaylýbilgi içerir.

• Nüfus Sayýmý ve SeçmenKayýtlarý - detaylý nüfus istatistikleriverir ve trendleri tanýmlar, örneðin,çe•itli ya• gruplarýndaki geli•melergibi.

Lisans Anla•malarý Dergileri

Eðer belli becerilere sahipseniz, ancakne üretmek istediðiniz konusunda emindeðilseniz, lisans anla•malarý sizin içincazip bir i• kurma alternatifi olabilir.Lisans anla•masý size belli bir ürünüimal veya montaj hakkýný verir. Sizesadece know-how ve planlar verilebilirve siz kendiniz üretimigerçekle•tirebilirsiniz veya size parçalar verilir ve siz sadece montaj yaparsýnýz.

"International Licensing" dergisi birçok lisans anla•masý imkanlarýhakkýnda bilgi vermektedir.

20

‹ki elin sesi var, bir elin nesi var?

21

‹ki, Hatta Daha Fazla Beyin, BirBeyinden Daha ‹yidirFikirlerinizi ba•kalarý iletartý•mak konusundaisteksizliðiniz varsa, bu elbetteanlayý•la kar•ýlanýr. Ancak,daima, heyecanýnýzýn sizi birazfazlaca co•turmasý ve i• fikrinizveya potansiyel pazarýnýzdakibazý zaaflarý görmeniziengellemesi mümkündür.

‹• fikriniz hakkýnda güvendiðinizbirisi ile erken bir a•amada,henüz o fikir üzerine fazla zamanve para harcamamý•kenkonu•unuz. KOSGEBGiri•imciliði Geli•tirme Enstitüsüba•langýç için iyi bir yerdir.Enstitü telefon numarasýnýkitapçýðýn arkasýndabulabilirsiniz.

‹ki, Hatta DahaFazla Beyin, BirBeyinden Daha

‹yidir

22

Bazý durumlarda, i• fikrinizinteknolojisini bir yoklamanýz gerekebilir- fare kapanýnýz gerçekten çalý•acakmý? Bazý durumlarda gerekli mekanýnmüsait olup olmadýðýný yoklamanýzgerekebilir - gençlere özel seçilmi• plakve CD satmak için uygun yerde birdükkan bulabilecek misiniz?

‹•inizi kurmadan önce incelemenizgereken bir çok alan vardýr. ‹• fikrinizne olursa olsun, bir a•amada pazarara•týrmasý yapmanýz gerekecektir.

Pazar ara•týrmasý yapmak demek,piyasaya sunmayý planladýðýnýz malveya hizmet için yeterli fiyatý ödeyecekyeterli sayýda mü•teri olupolmayacaðýný anlamak demektir.

Bu bölümde kendi pazar ara•týrmanýzýnasýl yapabileceðiniz konusunda bazýtemel tavsiyeler bulacaksýnýz.

Pazar ara•týrmasý iki yolla yapýlýr:• Masa ba•ý ara•týrmasý veya ikincil

ara•týrma.• Saha ara•týrmasý veya birincil

ara•týrma.

Masa ba•ý ara•týrmasý demek,pazarýnýz ile ilgili zaten yayýnlanmý•bulunan materyali incelemek demektir.Bu bilgiye deði•ik yollarla ula•ýlýr:

• Pazar ara•týrmasý raporlarý• Rehberler.

‹•Fikrinizi

Sýnayýnýz

• ‹statistik yayýnlarý örneðin sosyaltrendler, hane halký harcamaanketleri.

• Basýn haberleri.• Bilgisayar veri tabanlarý

Bu kaynaklarýn çoðuna •u kurulu•larkanalý ile ula•abilirsiniz:

• KOSGEB Giri•imciliði Geli•tirmeEnstitüsü

• ‹GEME ‹hracatý Geli•tirme Merkezi• D‹E Devlet ‹statistik Enstitüsü• Yerel kütüphaneler, Milli Kütüphane• TOBB• MPM

Genellikle, birincil ara•týrmayagiri•meden önce, inceleyebildiðinizkadar yayýnlanmý• materyaliincelemeniz saðduyulu bir davraný•olacaktýr.

Birincil ara•týrma demek, ara•týrmayýkendiniz yapmanýz demektir.

Bu deði•ik •ekillerde olabilir:

• Yüz yüze görü•meler (mülakat)• Telefon mülakatý• Posta anketleri• "Odak" guruplarla tartý•malar• Örnek ürünlerle sýnama

Bu kýsa yayýnla tüm bu metotlarýndetayýna inmek elbette mümkün deðildir.

23

Her hangi bir araþtýrma gayretinegiriþmeden önce, ne öðrenmekistediðinizi net bir þekilde belirlemenizgerekir. Pazar araþtýrmasý ile yanýtlarýnýbulmak isteyebileceðiniz bazý sorularþunlar olabilir:� Pazarýn toplam büyüklüðü nedir?� Fark edilir eðilimler mevcut mudur?

Örneðin, satýþlar düþmekte mi,artmakta mýdýr?

� Bu mal veya hizmeti kim satýnalmaktadýr?

� Bu mal veya h izmet i k imkullanmaktadýr?

� Satýn alma konusunda nihai kararýkim vermektedir?

� Bu ürünü insanlar ne zaman ve nasýlsatýn almaktalar?

� Mal veya hizmetin esas nitelikleri neolmalýdýr?

� Niçin insanlar bu ürünü satýnalmaktalar?

� Bu ürünü almakla insanlarýn satýnaldýðý fayda nedir?

� Bu mal veya hizmetin uymasýgereken standart veya yönetmeliklervar mýdýr?

� Rakiplerim kimlerdir?� Rakiplerimin güçlü ve zayýf yanlarý

nelerdir?� Ne fiyat talep etmeliyim?� Müþteriler ne tür satýþ koþullarý

beklerler?

� Sunduðum mal veya hizmetinreklamýný nasýl yapmalýyým?

Eðer bu ve belki diðer baþka sorularatatmin edici yanýtlar verebiliyorsanýz, ozaman baþarabileceðiniz satýþ düzeyinitahmin edebilecek durumdasýnýzdemektir.

Kilit soru, bu satýþlarýn bir iþletmeyibeslemeye yetip yetmeyeceðidir.

Bu yayýn dizisinde yer alan "Bir ÝþKurmak ve Yürütmek" konulu kitapçýkve KOSGEB-Giriþimciliði GeliþtirmeEnstitüsü tarafýndan yayýnlanan "ÝÞPLANI REHBERÝ�", iþ fikrinizibelirledikten sonra yapmanýz gerekenplanlar ve eylemler konusunda sizin içinyararlý kaynaklar olacaktýr.

24

25

BENLÝ TEYZE PÝRÝNÇLERÝ ÜRETÝCÝSÝ ÝLE ÝLGÝLÝ YANIT (Bkz 13. Sayfa)

Benli Teyze Pirinçleri üreticisi, öncelikle insanlarýn neden pirinç almakistemeyebileceklerini araþtýrdý. Bulunan yanýtlardan birisi, bir pirinç yemeði için gerekliolan sosu yapmanýn zor ve zaman alýcý olduðunu gösterdi. O zaman üretici bir seri sosüretimine de giriþti ve elbette bu soslar þimdi maðazalarda pirinç ürünlerinin hemenyanýnda satýlmaktadýr. Neticede, üretici kendi ürününe deðil, ürününü kullanan insanlarabaktý.

26

Not

27

Not

28

Not