Page 1
Wat brengt jou verder? ...en verder
Diagnoses en verder
Kwaliteit van leven en verder
Persoonlijkheidstype D en verder
Psychologisch welbevinden en verder
Fysieke gezondheid en verder Medische Psychologie•MedischePsychologievoorvolwassenen•KlinischeNeuropsychologie•PediatrischePsychologie
Masters 2011/2012
Page 2
02
Universiteit van Tilburg brengt jou verder
03
Pediatrische Psychologie
08KlinischeNeuropsychologie
09
Medische Psychologie voorvolwassenen
08
Toelating en aanmelding 11
Case Bevolkingsonderzoek naar borstkanker
06
Toekomstperspectief10
Meer informatie11
Programma07
In het kort05
Richtingen tweede studiejaar
08
Medische Psychologie
Vergrijzing, marktwerking in de gezondheidszorg, individualisering,
godsdienstige verschillen, economische crisis, digitalisering. Actuele
thema’s uit de maatschappij. De UvT wil met haar onderzoek en onderwijs
meer inzicht krijgen in de problematiek van deze maatschappelijke vraag-
stukken en een structurele bijdrage leveren aan een betere samenleving.
Studeren en onderzoeken aan de UvT brengt je nieuwe ideeën en inzichten.
Iedere dag weer zoek je naar meer begrip van het menselijk functioneren in
deze wereld. Onderzoek, leer en begrijp de maatschappij.
Understanding society ... en verder
Page 3
0504
Master Medische Psychologie
StuderenophetgrensvlakvanpsychologieengeneeskundeIn de master Medische Psychologie staat de relatie tussen psychologisch
welbevinden en fysieke gezondheid van mensen (kinderen en volwassenen)
centraal. Er wordt dieper ingegaan op de verschillende subdisciplines
binnen de psychologie: klinischepsychologie, ontwikkelings- psychologie,functieleerensocialepsychologie. De opleiding
kenmerkt zich door een integrale benadering van de patiënt vanuit de
gedachte dat somatische, psychologische en contextuele aspecten bij
elke aandoening een rol spelen. De combinatie van psychologische en
medische curriculum-onderdelen maakt deze tweejarige masteroplei-
ding uniek in Nederland.
Tijdens de opleiding leer je om je vaardigheden en kennis op het gebied
van diagnostiek en therapie in dienst te stellen van de optimalisering
van de behandeling van somatisch zieke patiënten. Je expertise komt
zowel tot uiting in direct contact met de patiënten en andere persoonlijk
betrokkenen, als in bijdragen aan multidisciplinair overleg met andere
professionals. Metjewetenschappelijkevaardighedenkunje bijdragenaanbeterinzichtindepsychologischeaspectenvanlichamelijkeziekten.
In het tweede jaar kun je je middels een uitgebreide klinische stage
en de master thesis specialiseren in een van de richtingen Medische
Psychologie voor volwassenen, Pediatrische Psychologie of Klinische
Neuropsychologie.
De faculteit werkt daartoe samen met ziekenhuizen binnen de Brabant
Medical School, met name met het Elisabethziekenhuis in het eerste
jaar en het Catharina Ziekenhuis en andere ziekenhuizen in de regio in
het tweede jaar.
InhetkortNaam Medische Psychologie
Richtingentweede 1. Medische Psychologie voor volwassenen
opleidingsjaar 2. Pediatrische Psychologie
3. Klinische Neuropsychologie
Croho* 66581
Duur Tweejarige masteropleiding
Programma Voltijd
Titel Master of Science
Toelating Er vindt een selectieprocedure plaats
Taal Nederlands
Onderwijsvormen College’s, videoconferencing, groepswerk
Tentamens Schriftelijke tentamens, verslagen,
presentaties
Start September
Informatiedagen 25 november 2010 en 19 mei 2011
Meerinformatie www.tilburguniversity.nl/mp
...en verder www.tilburguniversity.nl/masters
* Registratiecode voor Nederlandse studenten om zich in te schrijven bij de IB-Groep
Prof.dr.JohanDenolletHoogleraar Medische Psychologie
“De Master Medische Psychologie vulteenbelangrijkelacuneop”
“De tweejarige masteropleiding Medische Psychologie bevindt zich op
het snijvlak van de psychologie en de geneeskunde. De opleiding omvat
een cursorisch deel in het eerste studiejaar en in het tweede studiejaar
is een klinische stage en wetenschappelijk onderzoek opgenomen.
Daarmee is deze master uniek in Nederland. Met het zorgvuldig opge-
bouwde curriculum vult de master een belangrijke lacune op in het
bestaande onderwijsaanbod en zorgt ervoor dat studenten psychologie
beter voorbereid worden op het werken in de somatische gezondheids-
zorg. De afgestudeerde masters in de Medische Psychologie definiëren de
opleiding als “het neusje van de zalm”. Wanneer je in een ziekenhuis of
vergelijkbare medische setting wilt werken, of je wilt je verder bekwamen in
wetenschappelijk onderzoek, dan biedt de master Medische Psychologie
je de basiskennis en vaardigheden om dit doel te bereiken.”
...en verder08
...en verder10
VijfredenenomMedischePsychologietekiezen1. Unieke opleiding in Nederland
2. Een tweejarige klinische masteropleiding
3. In het eerste opleidingsjaar naast psychologische ook medische
curriculumonderdelen
4. Het tweede opleidingsjaar: een klinische stage die gekoppeld is aan
het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek
5. Een kleinschalige opleiding met interactieve colleges
Page 4
Het bevolkingsonderzoek naar borstkanker door middel van een
screeningsmammografie is vanaf 1990 een feit in Nederland. Sinds
dat jaar worden vrouwen tussen de 50 en 70 jaar, vanaf 1997 tot
75 jaar, om de twee jaar uitgenodigd voor een onderzoek.
Een mammografie is een onderzoek van de borsten door middel van
röntgenstralen. Hiervoor wordt speciale apparatuur gebruikt die een
zo precies mogelijk beeld moet opleveren met een minimum aan
bestraling. Een mammografie kan onregelmatigheden aan het licht
brengen nog voor ze met de hand voelbaar zijn. Er zijn twee soorten
mammografieën: de diagnostische en de screeningsmammografie
Diagnostische mammografieWanneer men een verdacht knobbeltje in de borst voelt, moet men de
huisarts raadplegen. Vindt hij of zij eveneens een voelbare woekering,
dan wordt men doorverwezen voor een diagnostische mammografie.
De radioloog die de röntgenfoto’s interpreteert, kan op de foto min of
meer zien of het verdachte knobbeltje wijst in de richting van een
goedaardig gezwel (dat is meestal het geval!) of van een borsttumor.
Bij de minste twijfel, zal men worden doorverwezen naar een
chirurgisch centrum waar tijdens een kleine ingreep een stukje van
het knobbeltje wordt afgenomen voor nader onderzoek.
ScreeningsmammografieEen screeningsmammografie past in het kader van de vroegtijdige
opsporing van kanker, dus zonder dat er van enige klacht sprake is.
Bedoeling is om een eventuele borsttumor op te sporen voor een
ervaren arts de woekering van weefsel kan voelen.
Vragen:Een patiënte heeft na oproep voor het bevolkingsonderzoek naar
borstkanker een screeningsmammografie laten maken. Zij krijgt
nadien van de huisarts te horen dat er iets op de mammografie is
gezien en wordt doorverwezen naar het ziekenhuis.
• Wat betekent de screeningsuitslag voor deze vrouw vanuit medisch
perspectief?
• Wat betekent de screeningsuitslag voor deze vrouw vanuit
psychologisch perspectief?
• Wat levert deelname aan screening een patiënte op?
• Welke risico’s loopt deze vrouw vanuit medisch perspectief?
• Welke risico’s loopt deze vrouw vanuit psychologisch perspectief?
CaseBevolkingsonderzoeknaarborstkanker
06 07
ProgrammaDe Master Medische Psychologie heeft een voltijds dagprogramma
van 120 ECTS, dat in september start en twee jaar duurt. De studie kan
alleen in voltijd worden gedaan. De medische curriculumonderdelen
worden samen met het St. Elisabeth ziekenhuis verzorgd en tevens in
dit ziekenhuis uitgevoerd. Het tweede jaar bestaat uit een uitgebreide
klinische stage en een onderzoek die beide zoveel mogelijk in dezelfde
instelling worden gedaan. In het tweede studiejaar kun je je middels
de klinische stage en de masterthesis speciaal richten op een van de
drie richtingen binnen de master, te weten Medische Psychologie voorVolwassenen,PediatrischePsychologieenKlinische Neuropsychologie.
Vak ECTSJaar1
Klinische neuropsychologie 6
Medical Psychology-1: Theory and Research 3
Medische psychologie-2: ziekteleer 3
Pediatrie en Pediatrische psychologie 6
Ziekteleer 12
Behandelingsmethoden en klinische vaardigheden 6
Diagnostiek medische psychologie 6
Liaisonpsychiatrie 6
Psychofarmacologie Medische Psychologie 6
Psychosomatic Models of Explanation 6
Jaar2Klinische stage Medische psychologie 36
Master thesis Medische psychologie 24
06
De genoemde vakken gelden voor collegejaar 2010-2011. Het is
mogelijk dat de vakken voor collegejaar 2011-2012 nog wijzigen. Kijk
voor een recent overzicht en uitgebreide vakbeschrijvingen in de elek-
tronische studiegids www.tilburguniversity.nl/studiegids
ElineSpieker-Student Medische Psychologie
“Wat ik erg leuk vond aan het eerste jaar van deze opleiding is dat je meteen een kijkje krijgt in de praktijk van een
ziekenhuis. Niet alleen de colleges vinden vaak plaats in het ziekenhuis, ook hebben we een uitgebreide rondleiding
gehad en kregen we zelfs de mogelijkheid om een operatie bij te wonen. De vakken die gegeven worden zijn
erg afwisselend. Met name de colleges die door de medisch specialisten worden gegeven zijn erg interessant
en leerzaam.”
...en verder08
Page 5
08 09
In het tweede studiejaar van de master kunnen studenten aangeven
welke richting zij willen geven aan de klinische stage en de master-thesis.
Zij kunnen kiezen tussen: Medische Psychologie voor volwassenen,
Pediatrische Psychologie of Klinische Neuropsychologie. Deze drie
richtingen worden achtereenvolgens toegelicht.
MedischePsychologievoorVolwassenenBinnen de richting Medische Psychologie voor Volwassenen kun je
je speciaal richten op psychische problemen van volwassen patiënten
met chronische en ernstige aandoeningen zoals hart- en vaatziekten,
longaandoeningen, kanker en diabetes in de eerste en tweede lijn.
Je krijgt als medisch psycholoog onder andere te maken met patiënten
die het moeilijk vinden om te gaan met een ernstige lichamelijke
aandoening, stress, angst en somberheid ervaren, waardoor lichamelijk
herstel en kwaliteit van leven negatief worden beïnvloed. Er zijn patiënten
die angstig zijn voor een medische ingreep of moeite hebben om nood-
zakelijke veranderingen aan te brengen in hun gezondheidsgedrag.
Medisch specialisten doen dan een beroep op de medisch psycholoog
om deze patiënten te begeleiden en te behandelen om het ziektebeloop
te optimaliseren. Je ziet patiënten met lichamelijke klachten waarvoor
geen medische oorzaak is gevonden of waarbij de klachten niet in
overeenstemming zijn met het medische ziektebeeld. Als medisch
psycholoog kun je dan middels psychodiagnostisch onderzoek
inventariseren of er psychologische problemen ten grondslag liggen
aan (de ernst van) de lichamelijke klachten.
Pediatrische PsychologieDe Pediatrische Psychologie (ofwel Medische Kinder- en Jeugd-
psychologie) is een jong vakgebied waarin de relatie centraal staat
tussen psychologisch welbevinden en het fysieke verloop van een kind
dat in ontwikkeling is. Binnen de Pediatrische Psychologie komen
zowel wetenschappelijk onderzoek als de rol van de pediatrisch
psycholoog in de praktijk aan bod.
Psychologen en gedragswetenschappers voeren steeds vaker in
samenwerking met kinderartsen wetenschappelijk onderzoek uit op
het raakvlak van de Psychologie en de Kindergeneeskunde. Dit
gezamenlijk wetenschappelijk onderzoek leidt, naast kennisverbreding
en -verdieping, tot een verbetering van de kwaliteit van de multi-
disciplinaire behandeling van kinderen en adolescenten met een
chronische, acute en/of levensbedreigende aandoening. Hierbij staan
zowel het minimaliseren van symptomen als het verbeteren van het
psychosociale functioneren centraal. Dit onderzoek levert een belang-
rijke bijdrage aan de zorg voor deze groep kinderen.
KlinischeNeuropsychologieDe Klinische Neuropsychologie houdt zich bezig met de relatie tussen
aandoeningen van de hersenen, zoals tumoren, bloedingen, dementie en
schizofrenie, en veranderingen in het gedrag van mensen. Als voorbeel-
den uit de praktijk kun je denken aan mensen die door een auto-ongeluk
een hersenbeschadiging hebben opgelopen en daardoor nu problemen
met hun geheugen of met het hanteren van hun impulsen hebben.
Of mensen die zich door de gevolgen van een hersentumor en een
noodzakelijk neurochirugische ingreep nog maar moeilijk kunnen
concentreren en veranderingen in hun waarneming ervaren.
Neuro-psychologen zijn traditioneel werkzaam binnen ziekenhuizen
(op bijvoorbeeld neuropsychologische, neurologische en geriatrische
afdelingen), forensische klinieken, schoolbegeleidingsdiensten en
revalidatiecentra. Maar gezien het groeiende maatschappelijke inzicht
dat kennis over de relatie tussen hersenen en gedrag voor vele disciplines
van belang is, kun je ze ook op vele anderen terreinen tegenkomen.
08
Richtingentweedestudiejaar
Prof.dr.MargrietSitskoorn-HoogleraarKlinischeNeuropsychologie
“In ons onderzoek kijken we niet alleen naar veranderingen in emotie, cognitie en gedrag door incidenten zoals
tumoren en bloedingen, maar ook naar hoe we door gedrag en omgeving te veranderen het brein kunnen beïnvloeden.
We onderzoeken bijvoorbeeld of we met behulp van een speciaal computerspelletje of met neurofeedback bij zowel
zieke als gezonde mensen invloed uit kunnen oefenen op cognitieve vaardigheden, ontspanning, kwaliteit van
slaap of kwaliteit van leven.”
Page 6
AnneliekeRoestAlumnus Master Medische Psychologie
“De Master Medische Psychologie is een erggoedebasisvoormijnhuidigewerk”
“Nadat ik ben afgestudeerd in de master Medische Psychologie ben ik
als promovenda gestart bij het het onderzoeksinstituut CoRPS van de
Universiteit van Tilburg. Ik doe onderzoek naar angst en depressie bij
mensen die een hartinfarct gehad hebben. Zo onderzoek ik wat het
effect is van angst op de medische prognose. Dit jaar zal ik in St. Louis
in de VS samen met andere onderzoekers onderzoek doen naar de
invloed van depressie na een hartinfarct en de behandeling van
depressie. De Master Medische Psychologie is een erg goede basis
voor mijn huidige werk. Tijdens het eerste jaar van de master heb ik
veel colleges over medische aandoeningen gehad, waar ik nu nog steeds
profijt van heb. Mijn afstudeerscriptie was destijds ook al gericht
op hartpatiënten en tijdens mijn stage in een algemeen ziekenhuis
heb ik veel ervaring opgedaan met het begeleiden van hartpatiënten.
Dat komt me nu goed pas.”
11
De masteropleiding Medische Psychologie leidt studenten op tot
medisch psychologen die “scientist-practitioners” zijn. Afgestudeerden
beschikken niet alleen over medische kennis op het gebied van frequent
voorkomende chronische aandoeningen; zij kunnen daarnaast
psychologische zorg verlenen aan patiënten en gedegen wetenschappe-
lijk onderzoek verrichten. Studenten die de opleiding afronden
verwerven de Basisaantekening Psychodiagnostiek (BAPD) en
voldoen aan de vooropleidingseisen van de vervolgopleiding tot
gezondheidszorgpsycholoog. Afgestudeerde medisch psychologen
vinden relatief snel een baan. Van de afgestudeerden heeft een
derde een baan gevonden in een medische setting, een derde een
baan in een GGZ instelling en is een derde als AiO/wetenschappelijk
onderzoeker werkzaam.
De bachelors die het beste aansluiten op de master Medische
Psychologie zijn de Bachelors Psychologie met als specialisatie
Psychologie en Gezondheid, Klinische Psychologie, Kinder- en
Jeugdpsychologie of Cognitieve Neurowetenschappen. Daarnaast
gelden er aanvullende eisen. Toelating tot de master geschiedt op
basis van selectie.
Kandidaten die in aanmerking willen komen voor een opleidingsplaats
in het komend studiejaar dienen hiervoor een sollicitatiebrief te
schrijven. Op de website www.tilburguniversity.nl/mp/eisen
worden de toelatingsvoorwaarden verder toegelicht, alsmede welke
criteria de toelatingscommissie hanteert en hoe het tijdpad voor de
toelatings-procedure eruit ziet.
MeerinformatieKijk voor meer informatie over de Master Medische Psychologie op
de website www.tilburguniversity.nl/mp. Voor specifieke vragen
kun je terecht bij Dr. Frans Pouwer, opleidingsdirecteur Medische
Psychologie, tel (013) 466 3144, e-mail [email protected] ,
Postbus 90153, 5000 LE Tilburg.
10
Toekomstperspectief Toelating en aanmelding
Colofon
Uitgave Faculteit Sociale Wetenschappen, Universiteit van Tilburg
Vormgeving Scheepens reclame adviseurs, Tilburg
Fotografie Ton Toemen, Beelenkamp Ontwerpers, Nationale Beeldbank,
Ben Bergmans
Druk Prisma Print, Universiteit van Tilburg
Augustus 2010
Page 7
UvTMasteropleidingen
tilburguniversity.nl/masteropleidingen
EconomieenBedrijfswetenschappen Accounting Economics Economics and Finance of Aging Econometrics and Mathematical Economics Finance Fiscale Economie Information Management International Management Marketing Management Marketing Research Operations Research and Management Science Quantative Finance and Actuarial Science Research Master in Business Research Master in Economics Strategic Management Supply Chain Management
SocialeWetenschappen Human Resource Studies Leisure Studies Medische Psychologie • Medische Psychologie voor volwassenen • Pediatrische Psychologie • Klinische Neuropsychologie
Organization Studies
Psychologie en Geestelijke Gezondheid • Kinder- en jeugdpsychologie • Klinische Psychologie • Forensische Psychologie Research Master Social and Behavioral Sciences Social Psychology • Social Psychology • Economic Psychology • Work and Organizational Psychology
Sociology
GeesteswetenschappenCommunicatie
Communicatie- en Informatiewetenschappen • Bedrijfscommunicatie en Digitale Media • Communicatie-design • Human Aspects of Information Technology • Interculturele Communicatie Research Master in Language and Communication
Cultuur Algemene Cultuurwetenschappen • European Culture Studies* • Jeugdliteratuur* • Kunsten, Publiek en Samenleving • Management of Cultural Diversity*
Filosofie Filosofie Research Master in Philosophy
Religie Religie in Samenleving en Cultuur Zorg, Ethiek en Beleid Research Master in Theology
KatholiekeTheologie Theologie • Parochiepastoraat • Categoriaal Pastoraat • Religieuze Educatie
Research Master Theology Theologie en Samenleving; Christianity and Society
RechtswetenschappenRechten
European and International Taxation Fiscaal Recht International and European Labour Law International and European Public Law International Business Law International Business Tax Law Law and Technology Recht en Management Rechtsgeleerdheid Research Master in Law Sociaal Recht en Sociale Politiek
Bestuurskunde Bestuurskunde Research Master in Public Administration and Organizational Science
Nederlandstalige Master
Engelstalige Master* In voorbereiding
Universiteit van TilburgAdres Warandelaan 2, Postbus 90153, 5000 LE Tilburg
Telefoon (013) 466 22 11
Fax (013) 466 28 11
E-mail [email protected]