brendia v5 nr2 - medreseja-isabeu.commedreseja-isabeu.com/IKRENR30.pdf3 I K RE EDITORIAL Çdoditëdëgjojmëgjëratëreja,informacioni nabombardonngaçdoanëdheshpeshherë...

3

IKRE

EDITORIAL

Çdo ditë dëgjojmë gjëra të reja, informacionina bombardon nga çdo anë dhe shpeshherëështë e pamundur t’i ikim, globalizimi që

shndërron tërë botën në një fshat global i jepmundësinë secilit të ofrojë informacion. Këtoingerenca edhe pse të dobishme prapë dëmtojnëinformacionin sepse mosnjohja e burimit apo burimicilësor e bëjnë atë të diskutueshëm. Propagandimime dije është informacioni më i besueshëm që mundtë jepet. Muslimanët të vetëdijshëm për këtëparadoks të kohës moderne dhe falë njohurive tëbollshme dhe të gjithanshme dhanë mundin tënxjerrin në letër të gjitha ato gjëra të dobishme që doiu shërbenin moshatarëve të tyre. Në valët e krizavemorale dhe degjenerimit total të rinisë muslimanenë Maqedoni po edhe më gjerë, IKRE sjell temat mëaktuale të trajtuara në frymën fetare nga vet të rinjtë,në të krahas kësaj ka gërshetime të njohurive tëndryshme fetare duke filluar nga më të thjeshtatduke shkuar kah profesionalizimi dhe duket trajtu-ar tema të thella të natyrës islame duke mosanashkaluar edhe argumentet shkencore që gjithnjëkanë qëndruar si një armë e Islamit sa herë që ështëtentuar të përgënjeshtrohet si dogmë.

Pas një përvoje prej një dekade e gjysmë IKRE qëprej vitit të kaluar botohet nga dy herë në vit duke urikthyer si në fillet e saja. IKRE ju vjen me vleraorigjinale dhe qëllime të pastra, duke ngërthyer nëvete vizione, mendime dhe teza shkencore për fenëdhe jetën. Në duart tuaja vjen bota nga një kënd-vështrim i paparë më herët, nga këndvështrimi opti-mist i një të riu medresant !

FJALA EREDAKSISË

REVISTË E SHOQATËS SËNXËNËSVE TË SHKOLLËS SËMESME ISLAME “MEDRESEJA

ISA BEU” - SHKUP

ÜSKÜP “İSA BEY MEDRESESİ”LİSESİ OĞRENCİLERDERNEĞİN DERGİSİ

СПИСАНИЕ НА ЗДРУЖЕНИЕТОНА УЧЕНИЦИТЕ ОД

СРЕДНОТО ИСЛАМСКОУЧИЛИЛИШТЕ „ИСА БЕГ

МЕДРЕСE„ - СКОПЈЕ

Kryeredaktor:Harbin FEJZI

Këshilli redaktues:Alban ALIUMusli IZETI

Evzal SINANIAli ABDULLAHIHanka MUSTAFA

Hafsa HASANIAjshe ZILBEHARI

Sabiha AHMETHerolinda EMINI

Redaktor teknik:Halil BERISHA

Lektor:Mr. Elez ISMAILI

Dr. Mensur NUREDINIProf. Engin MUSLI

• • •

Boton:Bashkësia Fetare Islame e R.M.

SHMI “MEDRESEJA ISABEU” – SHKUP

Adresa:SHMI “MEDRESEJA ISA BEU

F.P:80 – 1060fsh. Kondovë – Shkup

tel/fax:02/ 2 058 540; 2 058 541

4

IKRE

AKTUALE

Qershor/Haziran/јуни • 2012

aktivitetet më të theksuara dhe që gjithnjë kanë bërë që kërkesat e qytetarëvetë mos kenë fund edhe për emisione të tjera, të cilat, dhashtë Allahu, do t’ikemi parasysh në vitin që vijon. Institucionet tona edukativo-arsimore kanëngritur nivelin e kuadrove dhe të stafit punues nëpër këto institucione si nëFakultetin e Shkencave Islame, ashtu dhe në Medresenë Isa Beu dhe nëParalelet e shtrira të vajzave në Shkup, Tetovë, Gostivar dhe të djemve nëShtip.

Në dallim nga vitet e kaluara, numri i nxënësve dhe studentëve ështërritur në Medresenë Isa Beu dhe në Fakultetin e Shkencave Islame, të cilatinstitucione, bashkë me revistën “Hëna e Re”, kanë shënuar përvjetorët etyre që pa dyshim kanë lënë gjurmë të thella në jetën fetare në vend dhe texhematet tona në diasporë. Medreseja Isa Beu shënoi 535 -vjetorin e saj,“Hëna e Re” 25-vjetorin, ndërsa Fakulteti i Shkencave Islame 15-vjetorin ethemelimit në këto hapësira. Sigurisht që këta tre përvjetorë janë të paharru-ar për ne si Institucion, por gjithashtu edhe për më gjerë, ngase janë shënuarpikërisht në vitin kur i tërë populli shqiptar gjithandej ku jeton festoi 100-vje-torin e Pavarësisë dhe të Shtetit shqiptar.

Në aspektin e organizimit dhe shënimit të 100-vjetorit të Pavarësisë BFIishte koorganizator i Konferencës shkencore të realizuar në Tiranë dhe sivazhdë e atyre organizimeve, në Çifte-Hamam të Shkupit u hap ekspozitame tablo personalitetesh, figurash të shquara fetare të shqiptarëve që kishinkontribuar për mëvetësinë e popullit shqiptar.

Po ashtu në vazhdë të këtyre organizimeve realizuam akademi solemneme rastin e Vitit të Ri Hixhrij dhe 100-vjetorit të Pavarsisë në SallënUniversale në Shkup, e cila akademi ishte spektakël dhe njëri nga orga-nizimet më të mëdha me rastin e 100-vjetorit. Në sajë të këtij përvjetori tëkombit shqiptar, Bashkësia Fetare Islame organizoi simpoziumin shkencornë lokalet e Fakultetit të Shkencave Islame në Shkup me temë “Kontributi iUlemave në ngritjen e çështjes kombëtare”, ku morën pjesë intelektualë tëshquar të sferës historike, fetare, juridike, ekonomike etj. Në këtë simpoziumme punime u paraqitën mbi 20 profesorë universitarë, historianë, sociologë,profesorë të shkencave islame, si dhe gazetarë. Për të rrumbullakuar këtëpërvjetor me pjesëmarrës nga klasa politike shqiptare që nga Shkupi,Prishtina, Vlora e deri në Tiranë, BFI ishte pjesë e pandashme e këtyre orga-nizimeve, ku morën pjesë figurat më të larta të kombit dhe të shtetit shqip-tar dhe ky kontribut do të theksohet në këtë drejtim.

Në aspekt të botimit, BFI ka shënuar një të dhënë të re në historinë e sajme publikimin e revistës “Hëna e Re”, me shtypjen e librave për institucionetedukativo-arsimore, të punimeve shkencore të intelektualëve të ndryshëm,katalogje dhe botime kushtuar enkas 100-vjetorit të Pavarasisë, etj.

Ky vit ishte mjaft i theksuar edhe në aspektin e humanitetit-OH ‘Hilal’ karealizuar një sërë aktivitetesh dhe ka qenë në shërbim të kërkesave dhe nevo-jave të shoqërisë, përkatësisht të klasës së varfër dhe skamnore në mesintonë. Ajo me disa aktivitete dhe organizime ka qenë prezente edhe në dias-porë. Prandaj, uroj që e tërë struktura e Rijasetit të BFI-së, e cila dha këtëkontribut dhe shënoi këto suksese, të ketë jetë të gjatë. Gjithashtu, uroj që tëgjitha institucionet që i shënuan këta përvjetorë të kenë suksese dhe perspek-tivë të begatshme! Amin.

QOFSHIJETGJATË!

H. Sulejman ef. REXHEPIReis-ul-Ulema i BFI-së

Vitin që lamë pasBashkësia Fetare Islamee pati të ngjeshur me

shumë aktivitete dhe, lirishtmund ta llogarisim si njërin ngavitet më të suksesshëm të fillim-it të këtij shekulli. Fillimishtduam të përkujtojmë seaktivitetet tona kanë qenë tësferave të ndryshme, që ngaRijaseti e deri tek organi më ifundit i këtij institucioni.

Në aspektin administrativ,kemi realizuar shumë projektetë rëndësishme si në atë institu-cional, po ashtu edhe edukativ,organizativ, botues dhe human-itar. Ecuria jonë ka qenë e pasurme takimet e niveleve të lartame personalitete të ndryshme tësferës politike, ekonomike,fetare dhe intelektuale.

Sektorët e brendshëm tëRijasetit të BFI-së kanë regjistru-ar të dhëna statistikore të cilatasnjëherë më parë nuk janëshënuar në aspektin pozitiv.

BFI këtë vit organizoiHaxhin në nivelet më të larta,duke shënuar edhe një paraqitjetë madhe në këtë drejtim, ndër-sa angazhimet tona institu-cionale si gjatë muajit tëRamazanit, Kurban-Bajramitdhe jashtë tyre kanë qenë tëstërngarkuara. Emisioni IKREnë TV ERA, punimet dhe artiku-jt fetarë në gazetën ditoreZHURNAL plus gjatë muajit tëRamazanit ishin një nga

5

IKRE

REPORTAZH

“Gjatë këtyre 535 viteve medreseja‘Isa Beu’ ka mbrojtur vlerat kulturoredhe fetare të muslimanëve dhe i kaushqyer ata me atë që nuk blihet dotas me flori, dituri!”, ka thënë për“Zhurnal” drejtori i saj Ibrahim Idrizi

Në rrethana të vështira, në vitin1984 pas shumë peripecive, përpjek-jeve, endjeve nga zyra më zyrë, dëshi-ra e flaktë e muslimanëve dhe e pri-jësve fetarë që u edukuan në qendratmë eminente islame deshën që tësjellin edhe në vendin tonë njëshkëndijë drite. Duke ditur mirë poz-itën e diturisë në Islam, që nuk dal-lon shumë nga obligimet tjera parë-sore të kësaj feje dini dhe nuk gabo-jmë nëse themi se është njëra prejshtyllave dhe shkaqeve që e solli fla-murin çlirimtar të fjalës së Zotit derinë trojet tona, ishte faktori kyç që vurithemelet e Medresesë. Funksioni imedresesë dallonte shumë nga funk-sioni i shkollave tjera të mesme, tëcilat funksionimin dhe planpro-gramin e tyre i kishin të censuruaranga pushteti. Tentativa të tilla shtetimundohej të bënte edhe memedresenë, por orientimi i saj profe-sional sadopak e kufizonte ndikimine politikës aktuale. Deri në vitin 1991i tërë funksioni bazë i medresesë nukmund të shprehej qartë dhe me fjalë

lirshëm nga profesorët dhe udhëhe-qësit, por prapëseprapë tërthorazishkonte në vend.

Funksioni i medresesë ishte vetëfjala e Allahut, ku Ai në fjalën e parëtë Tij të shpallur tha “Lexo, në Emërtë Zotit tënd i cili krijoi” (Alek 1).Gjithashtu edhe ajeti tjetër, ku thotë:“Nuk është e nevojshme të dalin nëluftë të gjithë besimtarët. E përse ngaçdo grumbull i tyre të mos shkojë njëgrup për t’u aftësuar në dituritëfetare, që t’ia tërheqin vëmendjenpopullit të vet kur të kthehen, ashtuqë populli i tyre të kuptojnë.” (Tevbe,122) Funksioni themelor i Medresesëishte ruajtja e fesë së Allahut nëpërm-jet edukimit dhe arsimimit të drejtëislam, duke mos anashkaluar këtuedhe mbrojtjen e vatanit dhe kombitsi detyra që Feja dhe Medreseja ua kamësuar gjatë gjithë ekzistimit të vetnxënësve të saj, nëpërmjet të cilëvedo bëhej vetëdijesimi i popullit përruajtjen dhe kultivimin e vleraveautoktone historike kombëtare dhefetare.

Medreseja “Isa Beu” u themeluame qëllim të edukimit të popullit, qëdo t’i shërbente popullit.

“Isa Beu, i biri i Is’hak beut, kur ethemeloi Medresenë la edhe vakëfe tësaja, që do shërbenin për mirëmbajt-

jen e Medresesë, Xhamisë dheBibliotekës, që u themeluan mbi Vshekuj më parë. Nga kjo shumë qartëshihet se qëllimet e Medresesë do tërrjedhin nga vetë qëllimi i themelue-sit të saj që atë e bëri institucion tëpopullit dhe për popullin, institucioni cili do funksiononte nga vetëkon-tributi i popullit, që me anë të shfry-tëzimit të vakëfit do paguanin përnevojat e kësaj qendre shkencore, qëmë vonë frytet e kësaj vatre t’i shër-benin vetë popullit”, Ibrahim Idrizi,drejtor i medresesë “Isa Beu” nëShkup.

Gjatë jetës së vet medreseja “IsaBeu” ka pushuar së punuari disa herëe shkatërruar nga sundimtarë e oku-patorë të ndryshëm zullumqarë, porvazhdimisht ka arritur ta ruajë iden-titetin e vet dhe autenticitetin të ciline merr nga fjala e fundit e Perëndisë.

“Gjatë historisë medreseja ‘IsaBeu’ ka pushuar së punuari disa herë,e shkatërruar nga sundimtarë e oku-patorë të ndryshëm zullumqarë, porvazhdimisht ka arritur ta ruajë iden-titetin e vet dhe autenticitetin të ciline merr nga fjala e fundit e Allahut (xh.sh.), që lë të nënkuptosh se kjomedrese ishte vetëm vazhdimësi einstitucionit të parë të dijes dhearsimimit që Muhamedi (a. s.) e

535 VJET MEDRESE

6

IKRE

REPORTAZH


themeloi vetë, Xhamisë së tij nëMedine. Edhe pse dallimi duket imadh në shikim të parë, realiteti qën-dron në atë se Xhamia e Pejgamberitme të vërtetë luante rolin jo vetëm tënjë xhamie dhe shkolle po edhe tëgjyqit, parlamentit, gjë që Medresejae bënte gjithashtu duke i mësuarnxënësit si të sillen në xhami, sethemelimi i shkollave është sadakajamë e madhe, si të bëheshin gjykatës,si të arrijnë në parlament, deri nëporet më të imëta të jetës njerëzore.Ky ishte qëllimi i parë i Medresesë, icili qëllim vazhdon të jetë aktiv edhesot në botën moderne- përcjellja efjalës së Allahut drejt dhe pa shtrem-bërime masës së gjerë”, shprehetdrejtori Idrizi.

Njësoj sikurse dje atëherë, edhesot qëllimi i Medresesë është po ky,edhe pse ndoshta nga forma mund tëduket ndryshe, prapë esenca është enjëjta, përgatitja e nxënësve për pro-fesionin e tyre të ardhshëm. Qëllimikryesor dhe me të cilin ështëthemeluar kjo shkollë është që tëprodhojë kuadro profesionale, tëcilat do ta mbajnë në duar zhvillimine jetës fetare në këto troje e më gjerë,gjë që është arritur deri në ditët esotme.

Gjatë 535 viteve kontributi iMedresesë ka qenë mjaft i madh,veçanërisht duke pasur parasysh fak-

tin se në kohën e Shtetit Osman ajo kaqenë shkollë kryesore, vatër arsimoredhe referencë e Rumelisë për çështjene arsimit, ndërsa më vonë nga BFI,thotë drejtori i Medresesë, bëhetshtyllë e ruajtjes së identitetit kombë-tar dhe e zhvillimit në të gjitha sferatjetësore.

“Në të kaluarën Medreseja kaprezantuar institucionin më të lartëarsimor në këtë vend dhe njihej sishkollë më me famë në Rumeli(Ballkan). Kontributi i Medresesëgjatë këtyre 535 viteve ka qenë mjaft imadh, veçanërisht duke pasurparasysh faktin se në kohën e ShtetitOsman ajo ka qenë shkollë kryesore,vatër arsimore dhe referencë eRumelisë për çështjet e arsimit. Mëvonë, pas largimit të osmanëve, kon-tributi i Medresesë është shtuar sa ipërket çështjes kombëtare. Për popu-jt e strehuar në kapërcyellin eBallkanit, Medreseja bashkë meBashkësinë Fetare Islame ka qenështylla dhe mbështetja kryesore eidentitetit fetar që asnjëherë nuk e kanëpërkëmbur atë kombëtar po bileedhe e ka ngritur, duke i ruajtur, kul-tivuar dhe zhvilluar të gjitha ato vlerakulturore dhe artistike të çdo kombiqë nuk bien ndesh me bindjenfetare”, shprehet ai, duke shtuar:“Gjatë këtyre 535 vjetëve Medresejaka mbrojtur vlerat kulturore dhe

fetare të muslimanëve dhe i kaushqyer ata me atë që nuk blihet dotas me flori, Dituri!”.

Ish-nxënësi dhe aktualisht myftiu iShkupit, Ibrahim ef. Shabani, lidhurme këtë institucion arsimor kështu ushpreh: “Medreseja Isa Beu ështënjëra nga akademitë më të mëdha qënjeh Shteti Osman në historinë e vetdhe si e tillë ajo paraqiste qendrën edijës në të kaluarën, ndërsa tani ështësimbol i shkencës, kuadrove dhe suk-sesit.

Prodhimi i kuadrove të kësajshkolle dhe përgatitja e tyre intelek-tualo-akademike ka bërë që sotshumë prej tyre t’i shërbejnë musli-manëve, vatanit dhe perspektivësqytetare. Tradita dhe historia eMedresesë Isa Beu nuk na flet vetëmpër një shkollë, por edhe për njështëpi të madhe, ku kontributi i sajpërveç që ka qenë në aspektin e dijes,ajo ndihmonte popullin musliman nëmënyra të ndryshme gjithandej kujetojnë në Ballkan përmes organiz-imeve të ndryshme, duke u mundë-suar që shumë të rinj të kryejnë këtëshkollë dhe pastaj të shërbejnë nëpërvendet si Shqipëri, Kosovë, Bullgari,Mal të Zi etj.”

“Medreseja Isa Beu në Republikëne Maqedonisë është një çerdhe kuedhe unë kam patur rastin që tëushqej veten si kulturalisht, eduka-

7

IKRE

REPORTAZHtivisht, ashtu edhe kombëtarisht efetarisht. Medreseja Isa Beu nëShkup, për popullin musliman nëpërgjithësi e atë shqiptar në veçanti,paraqet burimin e inspirimit përvlerësimin dhe ruajtjen e vleravepopullore fetare dhe kombëtare nëkëtë nënqiell. Ky institucion kulturorështë vendi në të cilin historia jonëgjenë freskinë, e tashmja kap kupti-min dhe thelbin e aksionit dheveprimit, kurse e ardhmja përgatitetpër suksese edhe më të mëdha për tëdalë faqebardhë në këtë dhe në botëne ardhshme-ahiret.

Nga ajo që unë kam arritur tëmësoj nga ky institucion fetar, si dhenga profesorët e mi shumë të nderu-ar, është vlerësimi i të shenjtës, ivetvetes, i tjetrit, i kohës etj.Medreseja është bartëse e shumëaktiviteteve kombëtare dhedemokratike në këtë vend, sikur qëështë organizimi i Simpoziumit“Shqiptarët e Maqedonisë”.Medreseja ka mbushur dhe vazhdontë plotësojë një zbrazëtirë shumë tëmadhe historike të këtyre trojeve, tëcilën zprazëtirë e kanë shkaktuarndryshimet e mëdha si politike, ashtuedhe ato ideologjike në GadishullinBallkanik. Mungesa e këtij institu-cioni fetar, kombëtar e kulturor do tëna linte sakat në shumë dimensionetë përgatitjes, si individuale ashtuedhe shoqërore”- shprehet ish-nxënësi i Medresesë Isa Beu, prof. dr.Qani Nesimi, aktualisht ligjërues nëUniversiteti Shtetëror të Tetovës,Fakulteti Filozofik.

Një nga kuadrot që ka dalë ngavatra e medresesë, ndërsa sot profe-sor i kësaj shkolle të madhe- LutfiNexhipi, thekson: Jeta ime ishte epakuptimtë derisa e përmbushashpirtin tim me nektarin e dijes sëMedresesë. Nektari i vetëm që eëmbëlson qenien njerëzore quhetIslam. Ky ishte nektari i vetëm që eëmbëlsonte qenien time.

Jeta ime ishte e pakuptimitë pa të,edhe pse shumë pak dija nga jeta.

Nuk ishin ato ditë si ditët e sotme,kishte ndryshime të mëdha ku kynektar konsumoheshte në mënyrë tëfshehur nga regjimi i atyre ditëve.Unë desha që të bëhem pjesë e asajkoshere të mbushur me nektar dhemu mundësua që të arrij atë. Ajo atëkohë quhej: Medreseja “Isa Beu”,duke shtuar “ ky insitucion ështëvatra e vetme në vendin tonë qërrezaton Islamin, pasqyron dhe vazh-don të pasqyrojë Islamin në mënyrënmë të qartë dhe më të kristaltë”.

Që nga fillimi në Medresenë “IsaBeu” Shkup, punojnë profesorë mepërgatitje profesionale adekuate, shu-mica e profesorëve arsimimin e kanëmarrë nga qendrat më eminente tëbotës islame si Kajro, Damask,Bagdad, Medine, Jemeni, Turqia poedhe nga qendrat cilësore të Ballkanitsi Sarajeva, Shkupi etj.

Evzal Sinani, kryetar i Shoqatës sënxënësve të Medresese dhe kry-eredaktor i revistës “IKRE” thotë sedetyrë parësore e Shoqatës sënxënësve është mbrojtja e të drejtaveshprehëse të nxënësve.

“Shoqata e nxënësve pranë SHMI‘Medreseja Isa Beu’, si detyrë parë-sore ka mbrojtjen e të drejtave shpre-hëse e kërkesave të nxënësve krahasDrejtorisë së Shkollës. Urë lidhëse kjoqë do të ishte gjithnjë aktive nëndihmesën e udhëheqësisë për mba-jtjen e rendit dhe mbarëvajtjen e jetësnë Medrese”, tha Evzal Sinani,kryetar i Shoqatës së nxënësve.

Shoqata e nxënësve pranë SHMI“Medreseja Isa Beu” në gjirin e vet kaedhe tre këshille apo reparte që funk-sionojnë në kuadër të saj dhe merrenme aktivitetet në fushën e caktuar:këshilli letrar, këshilli për sport,këshilli për aktivitete tjera, sekretarinsi dhe arkëtarin.

Ndërkaq, revista “Ikre” e cila qëprej vitit 1993 botohet nga Shoqata eNxënësve, organizon aktivitete tëndryshme si kuizet për matjen editurisë brenda Medresesë, por edhejashtë saj me shkollat tjera të mesme,

organizime sportive që kanë përfaqë-suar denjësisht Medresenë dheaftësitë e nxënësve të saj që kanëndihmuar sadopak në ngritjen e vler-ave të kësaj shkolle.

Revista “Ikre” është revistë fetareqë diskuton kryesisht problematikate të rinjve. Është revistë tre gjuhësoreqë përkon me statusin e Medresesë sishkollë tre gjuhësore. Të gjitha tematnë këtë revistë punohen nga vetnxënësit.

Plan-programi i Medresesëparasheh që nxënësit për katër vite tëmësojnë 30 lëndë, ndërsa për ngritjenideore dhe përgatitjen profesionale tënxënësve plan-programin mësimornë të gjitha paralelet, duke përfshirëato rajonale në Tetovë, Shkup , Shtipdhe Gostivar e realizojnë 75 profesorënë marrëdhënie të rregullt pune dhe25 me kontratë në vepër. Gjithsejnumri i mësimdhënëse është 100 pro-fesorë.

Medreseja “Isa Beu” deri më ditëte sotme, përpos Maqedonisë, kanxjerrë mjaft kuadro si nga Shqipëria,Kosova, Presheva, Bullgaria, Bosnja eSanxhaku, diaspora etj., dhe se këtëkuadër sot mund të takosh si udhëhe-qës të sektorëve të ndryshëm në BFI,Myfti, udhëheqës institucionesh, pro-fesor dhe ligjërues në Univerisitetedhe Fakultete të ndryshëm të shken-cave Islame dhe shkencave shoqërore(filozofinë, artin, sociologjinë,juridikun etj.), drejtorë dhe zv-drej-torë të institucioneve shtetërore,ambasador etj. Dhe, se i tërë ky rezul-tat dhe e arritur e bënë atë bajraktar iarsimit islam në Ballkan, aq sa numrii të diplomuarve prej saj arrin 2000prej të cilëve 600 vajza, bile pas hapjessë njëpasnjëshme të paraleleve të sajatë shtrira për vajza fillimisht nëTetovë, pastaj në Shkup dhe Gostivar,bashkë me atë të djemve në Shtip, sidhe Qendrën që numëron afër 750nxënës, të cilët që të rregullt ndjekinmësimin dhe rreth 300 të tjerë mekorrespodencë.

8

IKRE

AKTIVITETE


Duke u nisur nga madhësh-tia e ajetit kuranor “E mosthoni për ata që u vranë në

rrugë të Zotit se janë të vdekur; jo,ata janë të gjallë, por ju nuk e shi-hni” (El Bekare: 154) dhe nga thë-nia e Muhamedit (a. s.) “Dijetarëtjanë trashëgimtarë të pejgam-berëve”, me rastin e 100-vjetorit tëpavarësisë të shtetit shqiptarBashkësia Fetare Islame e RM,SHMI Medreseja Isa Beu dhenxënësit e saj përkujtuan veprën eshenjtë dhe martire të ulemaveislamë të këtyre trevave kushtuarfesë dhe atdheut, me leximin ehatmes së Kur’anit fisnik për jetëndhe kontributin që kanë dhënë përPavarësinë e shtetit shqiptar.

Më 28 Nëntor 2012 (ditën eenjte) nxënësit e Medresesë Isa Beubashkërisht lexuan një hatme tëKur’anit për hir të shpirtrave të

dëshmorëve dhe në shenjë përkujti-mi të ulemave për sakrificën dheidealin e tyre, për flijimet dhe jetëne tyre që kanë dhënë në mbrojtjen efesë dhe të kauzës kombëtare.Mbrojtja e trojeve autoktone sipasparimeve islame është vepër e shen-jtë, prandaj duke marrë parasyshkëtë parim, SHMI “Medreseja IsaBeu” – Shkup kishte paraparë qëkëtë datë jubilare për popullinshqiptar ta shënojë me leximin ehatmes së Kur’anit fisnik nga vetënxënësit e shkollës.

Pas leximit të hatmes në mesx-hidin e Medresesë, ku ishte prezenti tërë kolektivi arsimor dhe nxënësite Medresesë, drejtori i shkollës,prof. Ibrahim Idrizi, pas urimit tëkëtij 100-vjetori mbajti fjalim, meç’rast përmendi rëndësinë e kësajdate për muslimanët e këtij nënqiel-li. Ai mes tjerash tha: “E kemi oblig-

im dhe borxh që të përkujtojmëveprën martire dhe të shenjtë të pri-jësve fetarë, ulemave dhe besim-tarëve që gjatë këtyre njëqind vitevepërplot stërmundime dhe vuajtjegjithnjë kanë luajtur rol kyç dheshpeshherë edhe vendimtar në rua-jtjen dhe mbrojtjen e identitetit fetare kombëtar. Ulematë islamë ishinbartës dhe pjesë e projektit përmëvetësinë e shtetit shqiptar, të cilëtkanë mishëruar idetë e tyre falëdijes dhe mësimeve islame, të cilëtnga fjala hyjnore e shenjtë e Allahut,Kurani dhe tradita e Muhamedit (a.s.), kanë ndërtuar qëndrimet e tyrese kontributi ndaj vatanit, gjuhës,fesë dhe kulturës është obligimislam.”

Në fund pas leximit të një pjesetë Kur’anit u bë duaja e hatmes meshpresë se All-llahu do t’i shpërble-jë me Xhenetin Firdeus.

Hatme nga medresantëtpër ulematë e Pavarësisë

9

IKRE

AKTIVITETE

Më 28 Nëntor 2012 (eenjte), me rastin e 100Vjetorit të Pavarësisë së

shtetit shqiptar, SHMI “MedresejaIsa Beu” - Paralelja e Vajzave nëShkup, organizoi një programsolemn ku u përkujtua kjo datëmadhështore që dha të dihej sefeja dhe kombi janë dy elementeqë nuk ndahen lehtë. Për këtëmanifestim kombëtar nxënësetpërgatitën program të larmishëmtë përbërë nga lexim i Kur’anit,ilahi, poezi kushtuar figurave tëshquara të historisë sonë kom-bëtare dhe një hatme të lexuar përnder të shpirtit të hoxhallarëve,dijetarëve dhe trimave muslimanëqë kontribuuan në ruajtjen e iden-titetit fetar-kombëtar të shqip-tarëve në këtë shekull pavarësi. Igjithë ky program, lexim iKur’anit – hatmes, ilahitë, poezitë,

nuk patën qëllim tjetër pos përku-jtimit të meritave dhe vlerave të tëgjithë atyre kolosëve të cilët fli-juan jetët e tyre për ruajtjen e din-

jitetit fetar dhe atij kombëtar.Programin në fjalë e zbukuruan

nxënëset të cilat ishin përgatiturenkas për këtë ditë kremtimi , ecila në shkollën tonë synojmë tëbëhet tradicionale. Në këtë solem-nitet morën pjesë koordinatorjaNurtene Shehu -Sakipi dhe të gjithaprofesoreshat së bashku menxënëset të veshura solemnisht. Nëfund të këtij programi koordinator-ja Nurtene Shehu -Sakipi bëriduanë e hatmes si dhe ceku disanga ngjarjet më të rëndësishme tëhistorisë sonë. Me shpresë që kjofestë kombëtare të vazhdoj të mba-het edhe shumë vite të ardhshmenë shkollën tonë.

Busejra Idrizi III-BParalelja e Vajzave – Shkup

“Hatme përUlematë tonë”

10

IKRE


Më 19 Nëntor, 2012 në lokalet eMedresesë, Shoqata eNxënësve organizoi një pro-

gram për të manifestuar ardhjen e vitittë ri Hixhri 1434. Brenda programit tëorganizuar nga anëtarët e Shoqatës nënpërkujdesjen e profesorëve përgjegjës tësektorëve përkatës, atij letrar dhe sek-torit të korit, ishte organizuar edhe kuizitradicional i dijes “Hixhri 1434”.Programi u hap me një asher të Kur’anitndërsa më pas moderatoribëri hapjen zyrtare të tij, me ç’rast tregoivlerën e kësaj date madhështore dhe folipër shpërnguljet u muslimanëve që

KUIZI TRADICIONAL“HIXHRI 1434”

11

IKRE

AKTIVITETE

Nxënëset e SHMI“Medreseja Isa Beu” nëShkup edhe këtë vit, si çdo

vit tjetër, bënë hapjen e ekspozitës sëtretë tradicionale. Me datë29.10.2012 deri më 30.10.2012 nëÇifte Hamam të Shkupit u bë pro-

movimi i disa punimeve të nxënë-seve si punime dore, punime mefimo material dhe bizhuteri. Kymanifestim u organizua ngan x ë n ë s e te medresesë dhe u kënduan ashere,ilahi të ndryshme e mysafirët u

edhe sot e kësaj dite pavarësisht for-mave dhe trajtave duhet të vazhdo-jnë. Në vazhdim fjalën e pati drejtorii SHMI “Medreseja Isa Beu” prof.Ibrahim Idrizi i cili nga një kënd-vështrim tjetër trajtoi problematikëne Hixhretit dhe dha një mesazhshumë të rëndësishëm dhe aktual seshpërngulja jonë është largimi ngamëkatet dhe nga ato vepra që Zoti ika ndaluar dhe u uroi fat garuesvenë kuiz si dhe përshëndetiaktivitetin e Shoqatës dheangazhimin e saj. Në vazhdim dolipara publikut kori i Medresesë i për-bërë nga nxënësit Muhamed Miftari,Emin Sadiku, Zija Ismaili, MusliMusliu, Mevlan Kurtishi, FesalZendeli, Denis Ramadani, SeadJashari, Jakup Jakupi, BukurimXhaferi, Semir Fazliji, Amir Mamuti,Gadaf Memeti dhe Hixhret Bajrami.Kori u paraqit në dritën më të bukurdhe dha të dihej se ende ka cilësi zërinë medrese, bile shumë.

Kuizi i përgatitur ishte i karakter-it të përgjithshëm, kështu që përfsh-inte pyetje nga lëmi të ndryshme,edhe atë nga shkencat e fesë, ngashkencat natyrore, sporti, njohuri tëpërgjithshme etj. Vlerësues të këtijkuizi ishin profesorët: Mr. ElezIsmaili, Shafi Osmani dhe GajurBeluli. Numri i nxënësve të cilëtgaruan në kuiz ishte 16, nga dynxënës prej çdo klase. Garuesit undanë në 4 grupe dhe ndarja e tyreështë bërë me hedhjen e shortit,kështu që çdo grup ka nga njënxënës prej secilit vit. Dallimi nëmes vendit të parë dhe të dyte siv-jet ishte mjaft i ngushtë, vetëm dypikë që dëshmon për aftësitë dhenjohuritë e gjera të nxënësve. Fituesdoli Grupi B në përbërje tënxënësve: Omar Ajruli, RamadanRamadani, Neim Misimi dheLavdrim Shabani.

Në fund, duanë e bëri prof.Neim Ferati me çka i dha fund edhenjë organizimi të suksesshëm tëShoqatës.

Ekspozita e tretëe Medresanteve

të Shkupit

12

IKRE

AKTIVITETE


shërbyen me ëmbëlsira te llojeve tëndryshme të përgatitura nga vetënxënëset. Në këtë manifestim ishinprezentë drejtori i medresesë prof.Ibrahim Idrizi, dekani i Fakultetit tëShkencave Islame, Fahrudin Ebibi,myftiu i Manastirit, Pëllumb Veliu,profesorë dhe profesoresha tëmedresesë si dhe shumë mysafirëtjerë.

Ekspozitën e hapi drejtori iMedresesë prof. Ibrahim Idrizi i cilipërshëndeti të pranishmit dhe vlerë-soi punën e nxënëseve së bashku meprofesoreshat e paraleles së Shkupit.Në ekspozitë Drejtori theksoi se “kymbledhim na bën ta njohim punën enxënëseve të cilat me zell e kënaqësi

tregojnë dituritë e tyre me anë tëpunës së dorës dhe zanateve të tjeratradicionale”. Ekspozita u përshën-det edhe nga ana e dekanit të FSHI-së prof. dr. Fahrudin Ebibi i cilivlerësoi punën dhe aktivitetin evajzave tona, si traditë e punimeveme dorë. Vlen të theksohet, se ky llojmanifestimi këtë vit u mbajt dy ditëradhazi, shkaku se këtë vit morënpjesë dy klasat e viti të katërt.

Në ekspozitë iu dhurua nga njëdhuratë modeste përfaqësuesve mëtë lartë, Drejtorit, Dekanit, Myftiut tëManastirt, Koordinatores si dhe dykujdestareve të klasave.

Hafsa Hasani IV – BParalelja e Vajzave – Shkup

Shoqata e nxënësvetë SHMI“Medreseja Isa

Beu” – Shkup, me inicia-tivën e sektorit të sportit qëfunksionon brenda saj dheka lidhshmëri me sektorin esportit të shkollës, në tetor tëvitit 2012 organizoi turnirintradicional në futboll tëvogël “Vjeshta 2012”. Nëkëtë turnir mori pjesë çdoklasë me nga një ekip për-faqësues. Turniri u hapsolemnisht më 17 Tetor dheu luajtën lojërat e ¼ sëfinales dhe gjysmëfinalet.Gjyqtar në këtë turnir ishteprofesori i edukatës fizikenë SHMI “Medreseja IsaBeu” – Shkup dhepërgjegjësi i sektorit tësportit prof. SadrijaHasanoviç, ndërsa prezentishin drejtori i SHMI“Medreseja Isa Beu” prof.Ibrahim Idrizi, nëndrejtoriprof. Zuhejr Rexhepi, profe-sorë të tjerë dhe nxënësit.Më 18 Tetor u luajtën gjys-mëfinalet, loja për vendin etretë dhe finalja. Në finaleluajtën ekipi i klasës IV-Bkundër ekipit të I-A. Përbefasi fitues dolën ekipi iklasës I-A. Fituesit morënnjë trofe, shpërblim në paradhe mirënjohje. Shpërblimepati edhe për vendin e dytëdhe të tretë, trofe dhe shpër-blime në të holla. Lojtar më imirë u zgjodh nxënësi i vitittë katërt Metin Ismaili ndër-sa portier nxënësi i vitit tëparë Xhihan Rexhepi.Shpërblimet i ndanëudhëheqësit e shkollës, drej-tori dhe nëndrejtori. Me këtëShoqata shënoi edhe njëaktivitet të vetin të suk-sesshëm, si një nismë tëmbarë për këtë vit shkollor.

13

IKRE

AKTIVITETE

TURNIRI“VJESHTA 2012”

14

IKRE

AKTUALE


Fitoret e rrufeshme të shteteveballkanike i detyruan fuqitë emëdha të rishikonin vendimet etyre për të mos lejuar ndryshimin estatus quo-së në Ballkan. Qysh nëfund të tetorit, në rrethet diplo-matike dhe në shtypin evropian fil-loi të flitet për nevojat endryshimeve territoriale. Qëllimi iveprimeve të patriotëve shqiptarishte të shpëtohej Shqipëria ngacopëtimi, të ruhej tërësia e saj tokë-sore e të mblidhej një kuvend kom-bëtar që do të vendoste për fatin esaj. Nismën për këtë veprim të ri emori Ismail Qemali dhe LuigjGurakuqi. Ata u nisën ngaStambolli dhe arritën në Bukuresht,ku me 5 nëntor 1912 organizuanmbledhjen e kolonisë shqiptare tëatyshme. Aty u vendos të themelo-hej “një komitet drejtonjës” që tëmerrte në dorë qeverinë e vendit, tëkrijohej një komision që do tëshkonte në Evropë, për të mbrojturpërpara qeverive të Fuqive tëMëdha të drejtat kombëtare elokale të popullit shqiptar dhe njëkomitet në Bukuresht, që do tëbashkëvendoste veprimtarinë ekomiteteve të tjera brenda dhejashtë Shqipërisë për t’i ardhur atd-heut në ndihmë. Mbledhja nëBukuresht nuk e përcaktoi qartëvendimin nëse do të kërkohejautonomi a pavarësi. Për këtë qël-lim Ismail Qemali me shokët e tijshkoi në Vjenë ku bisedoi meambasadorin anglez dhe italian.

Gjatë rrugës Ismail Qemaliu njoftua për lëvizjen që kishte fil-luar në Shqipëri, për mbledhjen enjë kuvendi kombëtar. Ai i deklaroime 10 nëntor ambasadorit anglez sedo të nisej së shpejti për në Vlorëpër të marrë pjesë në një mbledhjetë krerëve shqiptarë, se shqiptarët

ishin të vendosur të ruanin vendine tyre se ata do të luftonin deri nëpikën e fundit të gjakut për të moslejuar një copëtim të tij.

Ushtria Osmane nëBallkan ishte shpartalluar në tëgjitha frontet. Trupat serbe,malazeze e greke kishin hyrë thellënë tokat shqiptare. Në këto kushte evetmja zgjidhje e drejtë e çështjesshqiptare ishte ajo e shpalljes sëpavarësisë. Në këtë përfundim arri-ti grupi i atdhetarëve i kryesuar ngaIsmail Qemali, i cili më 19 nëntordeklaroi në Triestë, pasi kishte arrit-ur bashkë me shokët se menjëherëpas mbërritjes së tij në Shqipëri dotë shpallej pavarësia e Shqipërisëdhe do të zgjidhej qeveria epërkohshme. Këto rrethe kishinvendosur lidhje ndërmjet tyre dhekishin caktuar Vlorën si qendër kudo të bëhej mbledhja e përfaqë-suesve të kombit shqiptar. Mirëpomë 25 nëntor Elbasani shpalli i paripavarësinë, për shkak se ushtriaserbe po përparonte me shpejtësi nëTokat shqiptare. Ajo po i afrohejDurrësit, Tiranës, Krujës dheElbasanit dhe gjendja në Shqipëripo bëhej gjithnjë më kritike. Kjoishte arsyeja që në mbledhjen e 27nëntorit delegatët që ndodheshinnë Vlorë, ndonëse nuk kishin arrit-ur ende përfaqësuesit e disa krahi-nave, vendosën të mblidhnin tënesërmen kuvendin kombëtar. Më28 nëntor 1912 në orën 14:00 u hapkuvendi kombëtar i Vlorës. Nëmbledhjen e parë të kuvenditmorën pjesë 37-të delegatë, të cilëtu shtuan gjatë ditëve që pasuanduke arritur në 63 veta të cilët për-faqësonin të gjitha viset shqiptare.Përveç Ismail Qemalit merrninpjesë edhe Luigj Gurakuqi, RexhepBej Mitrovica, Jani Miga, Abdi Bej

Toptani, Lef Nosi, Mit’hat Frashëri,Mehmet pashë Deralla, DhimitërBerati, Ilias Bej Vrioni, e shumë tëtjerë që e përfaqësojnë këtëpavarësi. Në seancën e parë të këtijKuvendi, fjalën hyrëse e paraqitiIsmail Qemali në të cilën e paraqitigjendjen e Shqipërisë dhe i përcak-toi masat e ngutshme që duhej tëndërmerren.

Shqiptarët tha ai, nuk harruan asgjuhën e as kombësinë e tyre, provamë e mirë janë përpjekjet dhekryengritjet që bënë pa ndërprerë, esidomos në katër vitet e fundit përtë ruajtur të drejtat dhe zakonet etyre. Në vazhdim ai tha: “Popullina zgjodhi dhe na dërgoi në këtëtubim historik që të ndërmerretshpëtimi i Atdheut, e shpëtimi ivetëm është liria. Prandaj, duke umbështetur mbi dëshirat e shenjtadhe me vullnetin e patundur të tëgjithë popullit dhe me përfaqësue-sit e tij e shpallim Shqipërinë tëmëvetësishme, të lirë dhe tëpavarur”. Në Kuvendin e shpalljessë Pavarësisë nuk morën pjesëHasan Prishtina, Idriz Seferi,Nexhip Draga, Sahit Hoxha, e tëtjerë për shkak se u internuan nëburgun e Beogardit dhe u mbajtënderi në prill të vitit 1913. Shpallja ePavarësisë së Shqipërisë është njënga ngjarjet më të rëndësishme nëhistorinë tone kombëtare. Ajoshënoi jo vetëm çlirimin nga zgjed-hja shumëshekullore turke-osmane,por i dha grusht vendimtar pre-tendimeve territoriale të shtetevefqinje, edhe pse fatkeqësisht nga kjoditë e deri më sot mëse gjysma etrojeve shqiptare mbetën jashtëkufirit të shtetit amë.

Nermine Mamudi III-BSevim Axhami III-B

Paralelja e Vajzave - Shkup

100 VJET PAVARËSI

15

IKRE

AKTUALE

Edhe këtë vit SHMI “MedresejaIsa Beu” – Shkup dërgoiprezantuesit e vet ne Garat

Evropiane të leximit të Kur’anit qëmbahen tradicionalisht në Zagreb.Nga data 27-29 Shtator 2012 nxënësitEvzal Sinani dhe Emin Sadiku ishinnë Zagreb ku përfaqësoninMedresenë në kategoritë 15 xhuz dheTilavet (lexim, në kategorinë eMedreseve). Garat edhe këtë vit sitradicionalisht mbaheshin në 5 kate-gori, Tilavet profesional, Tilavet për-mendësh dhe Hifz, 5, 10 dhe 15 xhuz.

Këtë vit krahas garave kremtohejedhe 25 vjetori i hapjes solemne tëXhamisë së Zagrebit. Në gara morënpjesë mbi 80 garues nga gati se tëgjitha shtetet e Evropës. Nxënësi ngaShkupi Emin Sadiku përfaqësues iMedresesë tonë zuri vendin e dytënë kategorinë Tilavet dhe dëshmoiedhe një herë për kualitetet që pose-

don kjo medrese në nxjerrjen enxënësve me aftësi në të gjithalëmenjtë. Sukseset e arritura deri mëtash në garat e mëparshme brendadhe jashtë Ballkanit jo vetëm në lex-imin e Kur’anit por edhe në fusha

tjera e dëshmojnë mjaft mirë këtë.Suksesi i këtij viti në Zagreb ishte

vetëm një hapje e asaj që pritet të vijëgjatë këtij viti shkollor. Duke diturpotencialet e nxënësve të kësajshkolle, pritet shumë !

SUKSESETVAZHDOJNË

16

IKRE

NJOHURI FETARE


Fjala “dhikër” është fjalë arabe qëpërmendet në Kuran 268 herë;154 herë si folje (prej tyre 31 herë

folje në mënyrën urdhërore) dhe 114herë si emër. Në gjuhën shqipe këtë fjalëmund ta përkthejmë si përkujtim, për-mendje etj. Ndërsa në terminologjinëIslame fjala "dhikër" ka edhedomethëniën e duasë, falënderimit,adhurimit, madhërimit, leximit tëKur’anit etj. Ndërsa fjala Kur’an ështëpoashtu fjalë arabe, që rrjedh nga foljaKare’e që në gjuhën shqipe mund tapërkthejmë si tubim, këndim, lexim etj.Në terminologjinë Islame Kur’ani është:

“Fjala e All-llahut që i është shpallurMuhammedit a.s. nëpërmjet melekutXhibril si mrekullia më e madhe për të,dhe si kod për mbarë njerëzimin, leximii të cilit është ibadet, është i tubuar nënjë libër të quajtur mus'haf, fillon mesuren el-Fatiha dhe përfundon mesuren en-Nas”. All-llahu xh.sh.,Kur’anin e ka quajtur me emra tëndryshëm, saqë Imam Sujutiu në librine tij el-Itkan fi Ulumi’l Kuran ka arriturtë rendit nga Kurani 55 emra tjerë, me tëcilat emra e emërton All-llahu xh.sh.Librin e Tij, prej tyre theksojmë: Kur’an,Kitab, Nur, Mubin, Kerim, Kelam,

Huda, Furkan, Shifa, Dhikër, Mubarak,Alijj, etj.

Dhikri është gjëja më ëmbël përgojën e besimtarit, i cili a ka tëmbushur zemrën me Iman, ështëpuna më ë bukur dhe më e vlefshmëqë mund ta kryej njeriu. Sahabiu inderuar Ebu Derda r.a. për dhikrinka thënë: “Çdo gjë ka shkëlqim, eshkëlqimi i zemrave është dhikri”.Muadh bin Xhebeli r.a. për vlerën edhikrit thotë: “Robi nuk ka punuarndonjë vepër që do e shpëton ngazjari i Xhehennemit më shum se sadhikri”. Kab bin Maliku r.a. ka

LEXIMI I KURANITDhikri më i dashur

tek Allahu

17

IKRE

NJOHURI FETAREthënë: “Ai i cili i bën shum dhikërAll-llahut, ai është i pastër ngahipokrizia (munafikllëku)”. ImamEl-Gazaliju rahimehull-llah thotë:“Thuhet se çdo shpirt largohet ngakjo dynja i etur, përveç atij që ka për-mendur All-llahun azze ve xhel-le.”Shejh Ibni Tejmijeh rahimehull-llahka thënë: “Dhikri për zemrën ështësikur uji për peshkun!”.

Dhikri më i çmuar tek All-llahuazze ve xhel-le është leximi i Kuranit,këtë nuk e them unë, këtë e thotë All-llahu xhel-le shanuhu në suran Fatirnë ajetin 29: “Pa dyshim, ata që lexo-jnë Librin e Allahut, falin namazindhe japin fshehtazi apo haptazi ngaajo që u kemi dhënë Ne, mund tëshpresojnë në një fitim që nuk do tëhumbasë.” Këtë e ka thënë edhe idashuri ynë, Muhammedi s.a.s. nënjë hadith që e transmeton ImamMuslimi në Sahih: “LexojeniKuranin, vërtet ai do të ndërmjetëso-jë në Ditën e Gjykimit për të zotët evet (lexuesit e tij).” Në një hadithtjetër që e transmeton ImamTirmidhiu në Sunen, ProfetiMuhammed s.a.s. thotë: “Kushlexon një shkronjë prej Librit të All-llahut, atij i shkruhet një e mirë(sevap) e çdo e mirë shpërblehet me

dhjetë. Nuk ju them se Elif Lam Mimështë një shkronjë, por (ju them se)‘elifi’ është një shkronjë, ‘lami’ ështënjë shkronjë dhe ‘mimi’ është njëshkronjë.” Të sjellim disa shembujtani dhe do të shohim se sa vlerë kaky lloj i dhikrit. Dijetari i Andaluzisë,Imam Ebu Amër el-Dani në librin etij "El-Bejan fi Addi Aji-l-Kuran"thotë se: Sureja Ja Sin përbëhet prej3020 shkonjave. D.m.th 3020 X 10 =30200 sevape, pastaj Sureja el-Kafirune përbëhet prej 94 shkonjve,që d.m.th se me një lexim të saj melejen e Allahut fitohen 940 sevape,pastaj Ebu Amër el-Daniu tregon sesimbas disa transmetimeve i tërëKurani përbëhet prej 321 250 shkro-njave afërsisht. D.m.th 321250 X 10 =3 212 500 sevabe InshaAll-llah. Tanitë kthehemi tek hadithet tjera qëflasin për vlerën e dhikrit më të vlef-shëm. Imam Buhariu transmetonnga Uthman bin Affani r.a. seMuhammed s.a.s. ka thënë: “Më imiri prej jush është ai i cili mësonKuranin dhe ua mëson të tjerëve.”Poashtu Imam Buhariu në Sahihtransmeton nga Ebu Musa el-Eshariu r.a. i cili thotë se ka thënëMuhammedi s.a.s.: “Shembulli i bes-imtarit që lexon Kuranin, është

sikurse shembulli i qitrës (një llojfryti), aroma e së cilës është e mirëdhe shijen e ka të mirë.” TransmetonImam Ebu Davudi në Sunen ngaAbdull-llah bin Amri r.a. i cili thotëse ka thënë Muhammedi s.a.s.:“Ruajtësit të Kuranit do t`i thuhet nëXhennet: Lexo dhe hyp lartë ashtu sike lexuar në dynja. Vendi yt do tëjetë te ajeti i fundit të cilin do ta lex-osh.”

Nga kjo që treguam më lartë kup-tojmë edhe vlerën e madhe që kadhikri më i dashur tek Allahu. Andajpersoni që dëshiron të lexojë dhe tëpraktikojë këtë lloj dhikri duhet tëpërgatitet shpirtërisht dhe fizikisht.Kjo përgatitje lypet përshkak se lex-uesi nuk është duke lexuar ndonjëfletë të thjeshtë por është duke lexu-ar fjalën e Krijuesit të tij, fjalën eKrijuesit të gjithçkahit, fjalën e All-llahut, Zotit të gjithësisë. Dijetarëtislamë këto përgatitje i kanë shtjellu-ar hollësisht në libra të posaçme, siImam Neveviu në librin e tij "El-Tibjan fi Adab Hameleti-l-Kuran",prej adabave që thekson ky imamtheksojmë; para leximit të Kur’anit tëpastrojë gojën e tij me ujë, burushëapo misvak. Të marrë abdes qoftëedhe nëse nuk e prek Mus`hafin,ndërsa nëse me prekjen e tij obligo-het marja e abdesit. Leximi të bëhetnë një vend të pastër. Nëse kemimundësi të drejtohemi kah kibleja.Para fillimit të leximit të lexohet isti-adheja (eudhu bil-lahi minesh-shej-tanir-raxhim). Në fillimin e çdo sure-je është mirë të lexojmë besmelen(bismil-lahirr-rrahmanirr-rrahim)përveç sures et-Teubeh. Pastaj kur tëfillojë leximin, mos lexojë shpejt, portë lexojë ngadalë dhe të meditojë.

Në fund lus Allahun që të më bëjmua dhe lexuesin e këtyre reshtaveprej atyre që jetojnë dhe vdesin meKur’an dhe që jetojnë dhe vdesin përKur’an! Allahumme Amin!

Elmedina Selmani II-BParalelja e Vajzave - Gostivar

NJOHURI FETARE

18

IKRE


Të mos jetojmë pa qëllime. Tëjetosh pa qëllime do të thotë tëjesh kandidat për të qenë

fundërrinë e njerëzimit. Ta lodhimkokën për qëllimin e krijimit, të mendo-jmë fort lidhur me detyrat dhepërgjegjësitë e njerëzimit në kuadër tëgjithësisë, të bashkësisë së cilës ipërkasim dhe personalitetit tonë brendakëtij ummeti. Rolin tonë si njerëz mundta luajmë siç duhet vetëm nëse e njohimqëllimin e krijimit siç duhet. Çdo njeriështë i shenjtë, zanafilla e ndryshimevegjithnjë fillon me veten siç na ka mësuarMuhammedi a.s. Ata që mundohen tanjohin njeriun do të vërejnë se aftësiapër të mësuar është privilegj kryesor qënjeriun e bën njeri. Do të mahniten kurdo të vërejnë se të gjitha kapacitetet etjera janë në varësi të dijes.

Dija është virtyt i vërtetë, prejinjorancës duhet ikur si prej morta-jës. Edhe besimi fillon me dije, menjohjen e Zotit. Burimi i vërtetë qëmund të na shpijë drejt kësaj dijeje tëdobishme është leximi. Urdhri“lexo!”, si për koincidencë por real-isht jo një rastësi është fjala që e fillonajetin e parë të zbritur të Kur’anitFamëlartë. Nuk lexon vetëm syri porveshi, hunda, gjuha, mendja, zemra,

shpirti, arsyeja, imagjinata, të gjithakëto janë vegla që lexojnë në librin egjithësisë e mënyrat e leximit janë tëndryshme. Dituria është e mira më emadhe në botë që mund të zotëro-het, dituria është mbretëria e vërtetë.

Prej hamallëkut të dijes duhetikur si prej injorancës, të mos harro-jmë se i Dërguari i Zotit kërkontestrehim te Zoti prej dijes së pado-bishme. Dituria e padobishme ështëgurë në mendje prej të cilit duhet tëruhemi. Guri në mendje është më irrezikshëm se guri në veshkë a nëndonjë organ tjetër; ai është rëndë tëkurohet. Gurin në organe tëndryshme në trup mund ta dërrmo-jmë me aparate të ndryshme që kazbuluar shkenca kurse guri i mend-jes rëndë copëtohet. Ta ngatërroshdijetarin e rrejshëm me atë të vërtetë,ta ngatërrosh dijen e rrejshme prejdijes së mirëfilltë do të thotë të mos edallosh dijetarin dhe të mos e dish seç’është dituria. Përkufizimin e dijesdhe të dijetarit më së miri e gjejmënga fjala e Allahut xh.sh.: “Në tëvërtetë, nga robërit e Tij, Allahut Ifrikësohen vetëm dijetarët”.

Melek Rushiti I-B.Paraleja e Vajzave - Shkup

DIJA

NJOHURI FETARE

19

IKRE

“Ehlu’l-fitre” quhet populli që kajetuar në periudhën mes dy pro-fetëve dhe nuk iu ka arritur thirrja epejgamberit pararendës e as që ekanë arritur thirrjen e pejgamberitpasardhës. Mund të veçojmë disaperiudha të “Ehlu’l-fitres”, atë nëmes të Nuhut a.s. dhe Idrizit a.s. sidhe “Ehlu’l-fitres” në mes Isaut a.s.dhe Muhamedit a.s.

Mendimi i shumicës së dijetarëveështë se “Ehlu’l-fitre” është periudhanë mes Isaut a.s. dhe Muhamedit a.s.dhe për këtë çështje bazohen nëajetin kur’anor:

“O Ithtarë të librit, ju ka ardhur idërguari i Jonë, ju sqaron (çështjet efesë) pas ndërprerjes së të dërguarve,në mënyrë që të mos thoni neve nukna erdhi as i dërguar që të na përgë-zoj e as që të na tërheqë vërejtjen, praja, ju erdhi përgëzuesi dhe kërcënue-si. Allahu është fuqiplotë për çdo

send.” Maide,19.Para se të flasim për çështjen e

“Ehlu’l-fitres” do t’i paraqesimpohimet, mendimet e dijetarëve dhesqarimet e argumenteve të tyre, meqëllim që ky shpjegim të arrijëkënaqësinë e All-llahut xh.sh.

Dijetarët islamë rreth çështjes së“Ehlu’l-fitres” japin tre mendime:

- Të gjithë njerëzit janë të obliguarta pranojnë besimin Islam,

- Besimi në All-llahun Një, ështënatyrë e lindur në çdo njeri dhe

- Njerëzit të cilët nuk kanë dëgjuarpër thirrjen islame hynë në grupin e“Ehlu’l-fitres”.

Më pas “Ehlu’l-fitren” e ndajnë nëdy grupe, atyre që iu ka arritur thirr-ja islame dhe atyre që nuk iu ka arrit-ur thirrja islame pra kanë mbetur tëpainformuar. Atyre që iu ka arriturthirrja, kanë besuar njësinë e All-llahut xh.sh dhe nuk i kanë bërë shok

Atij ndërsa ata që nuk iu ka arriturthirrja dhe kanë mbetur të painfor-muar, kanë bërë shirk.

Në grupin e parë kemi disa shem-buj ndër të cilët është Kajsi, Zejdb.Amër b. Nufejl, Vereka b.Nufejldhe të tjerë. Në këtë grup nuk kavend për kundërshtime sepse përkëtë ka argumente të besueshme qëargumentojnë se ata kanë vdekurduke besuar All-llahun xh.sh., Një.Ndërsa në grupin e dytë gjegjësishtsa u përket atyre që nuk iu ka arriturthirrja dhe kanë bërë shirk dhendryshime, në mesin e dijetarëveështë polemizuar dhe ka kundër-thënie se a janë të shpëtuar apo jo.

Dijetarët dhe argumentet e atyreqë thonë se “Ehlu’l-fitre” janë tëshpëtuar:

1. Esharitë dhe disa nga Shafitëthonë se kush ka vdekur dhe nuk i kaarritur thirrja islame ka vdekur i

KUSH JANË“EHLU’L-FITRE”

20

IKRE

NJOHURI FETARE


shpëtuar. Argument marrin fjalët eLavdiplotit:

“Ne nuk dënojmë asnjë popullderisa të dërgojmë profet” Isra, 15

“E ata që nuk besuan sillen nëgrupe në xhehenem, e kur arrijnë teai, dyert e tij hapen e roja u thotë: ‘Anuk u patën ardhur juve të dërguarnga mesi juaj t’ju lexojnë shpalljen eZoti tuaj, t’ju tërheqin vërejtjen përballafaqimin tuaj në këtë ditë’.Thonë: “Po si jo”, por fjala (vendimi)e dënimit domosdo është bërë reali-tet kundër jobesimtarëve”. Zumer, 71

“Ne të dërguam ty me atë që ështëe vërtetë, përgëzues e qortues, e nukpati asnjë nga popujt që nuk pati tëdërguar”. Fatir, 24

Hadithi i Pejgamberit a.s. “Është edashur tek unë që njerëzit të kenëarsye tek All-llahu xh.sh., por nukdo të kenë sepse All-llahu ka dërguarprofetë dhe libra”.

2. Mu’tezilët thonë se “Ehlu’l-fitre” është dashur të besojnë edhepse nuk kanë pasur të dërguar ngaqënjeriu mund me mendje të dallojë tëmirën nga e keqja dhe krahas kësajbesimi në njësinë e Zotit ështëparakusht natyror, dënohet në zjarrata që nuk kanë besuar dhe nuk kanëpasur profetë. Argument marrinajetin:

“S’ka dyshim se All-llahu nuk falë(mëkatin) t’i përshkruhet Atij shok(idhujtarinë), e përpos këtij (mëkati) ifalë të tjerat kujt të dojë. E kush i për-shkruan All-llahut shok ka trilluar

një mëkat të madh” En-Nisa, 483. Selefët dhe shumica e dijetarëve

janë të mendimit se “Ehlu’l-fitre” dotë merren në pyetje në fushën eArafatit dhe do të urdhërohen tëhyjnë në Xhehennem, kush do të hyjëdo të shpëtojë, e kush nuk hyn kathyer urdhrin e All-llahut, prandajdo të pësojnë dhe do të hyjnë përgjit-hmonë në Xhehennem. Mbështetennë hadithin e Pejgamberit a.s. kuthotë se katër grupe do të dëshmojnënë ditë e kiametit, një njeri që nuk kadëgjuar asgjë, njeriu i çmendur,njeriu i moshuar, njeriu që ka vdekurnë fitre. Shurdhi do të thotë o Zot kaardhur thirrja islame dhe nuk kamdëgjuar asgjë, i çmenduri dhe fëmijado të thonë, o Zot ka ardhur thirrjaislame dhe nuk kemi pasur aftësi takuptojmë, i moshuari do të thotë kaardhur thirrja islame dhe nuk kemikuptuar asgjë, e ato që kanë vdekurnë fitre do të thonë o Zot neve nuk naka ardhur as profet e as libër, urd-hërohen të hyjnë në Zjarr, pasha Atënë duart e të cilit gjendet shpirti im,si të hyjnë në Zjarr, zjarri do të jetë iftohtë dhe shpëtim për ta. E transme-tojnë Ahmedi dhe Taberaniu.

A janë prindërit e Muhammedita.s. pjesëtarë të “Ehlu’l-fitres”?

Rreth asaj se a janë pjesëtarë të‘Ehlu’l-fitres” prindërit e Pejgamberita.s. ka shumë mendime. Ata që thonëse prindërit e Muhammedit a.s. nukjanë pjesëtarë të “Ehlu’l-fitres”, qëthonë se nuk janë të shpëtuar e argu-

mentojnë qëndrimin e vet me këto dyhadithe: “Se një njeri e pyetiMuhamedin a.s ku është babai im? Itha në Zjarr. U ndal e ftoi dhe i thaatij: “Babai im dhe babai yt janë nëZjarr.”” Hadithi tjetër: “kërkova ngaZoti im që të më lejojë të kërkoj faljepër nënën time nuk mu lejua, kërko-va leje që të bëj vizitë varrin e saj mulejua vizita.” Hadithi nuk është iqartë dhe në vete mbartë mundësinëe arritjes por edhe të mosarritjes sëshpalljes.

Dijetarët rreth haditheve të lart-përmendur thonë se periudha mesIsaut dhe Muhamedit a.s. ose koha e“Ehlu’l-fitres”, ata që kanë jetuar nëkëtë periudhë janë të shpëtuar pamarrë parasysh a kanë adhuruar diç,por nëse kanë adhuruar idhuj do tëmerren në pyetje.

Hadithi që transmetohet rrethçështjes së Kajsit, Zejd b.Amrit,Vereka b. Neufelit dhe prindërit ePejgamberit janë hadithe ahad dhekëto hadithe nuk paraqesin argu-mente të prera.

Imam Es-Sujuti në “Risaletu Tis’a”thotë se të gjithë hadithet që flasinpër besimin apo përfundimin e prin-dërve të Pejgamberit a.s. janë të dob-ët më përjashtim të hadithit që e tran-smeton Muslimi. Muamer bin Thabite kundërshton dhe nuk e përmend“babai im dhe babai yt janë në Zjarr”por thotë: kur të kaloni pranë va-rrezave të jobesimtarëve përgëzonipër Zjarr, nga kjo kuptohet se nuk ka

21

IKRE

NJOHURI FETARE

Njeriu gjithmonë dëshiron tëketë dike që e mbron, që i jeppërkrahje dhe mbi të gjitha

synon të jetë i respektuar në mesin e tëtjerëve, ai mendon se një gjë të atillë earrin vetëm nëse është i afërt me njerëztë mëdhenj, e në qoftë kjo e vërtetë ciliprej nesh nuk dëshiron të mos ketë lid-hje miqësie me persona autoritativ e tëngritur? Cili prej nesh nuk dëshiron të

mos ketë lidhje apo kontakte me liderapo pushtetmbajtës? Nuk ekzistonnjeri që nuk i ka këto dëshira. Sepseçdokush që ka kontakte me njerëz tëmëdhenj ndihet i lumtur, i sigurt ngaqëkjo i jep fuqi mundësi në lirinë eveprimit.

Lidhjet me më të mëdhenjtë apopushtetmbajtësit mbahen nëpërmeskontakteve të ndryshme dhe viz-

të bëjë as për së afërmi me prindërite Pejgamberit a.s.V. Muameri vërte-ton gjithashtu se Hamadi, tra-nsmetues i këtij hadithi në zinxhirin eMuslimit, ka fundi i jetës së tij kishtedobësi në të mbajturit mend dhehadithet e tij rangohen në rangun ehadithit munker. Ibën Xheuziu thotëse hadithi është meudu, i falsifikuarsi dhe hadithet bunker nga Hamadijanë të shumta. Nga Buhariu nukkemi diç për këtë hadith. Hadithi praka dy dobësi, të isnadit, tran-smetuesve dhe në metn, teksin e tij.

Sa i përket hadithit rreth faljes sënënës së Pejgamberit a.s., Sujutiupërmend se nuk kanë nevojë përfalje, për këtë arsye nuk ka pasurnevojë të kërkohet falje meqë ështëprej të shpëtuarve dhe nuk i ka arrit-ur thirrja (obligueshmëria e Islamit) .Sujutiu në veprat e tija ku flet rrethçështjes së prindërve tëMuhammedit a.s., jep të qartë sesipas shumicës së dijetarëve ata janëtë shpëtuar meqë nuk kanë pasurcilësi të idhujtarëve tjerë.

Komentuesit e haditheve sqarojnëse arabët në të kaluarën fjalën “ebii”e kanë përdorur më tepër për xhax-hanë se sa për babanë.

Transmeton Ibn Abbasi, hadithmerfu për Pejgamberin a.s.: “Ështëpërcjellë nga gjeneza e pastër deri nëmitrën e pastër. Transmetohet nëSahihu’l Buhari nga Vail b.El-Eska’ir.a se ka thënë: e kam dëgjuar Pejga-mberin a.s se All-llahu i ka zgjedhurKurejshët nga Kenanët, ka zgjedhurnga Kurejshët Beni Hashimët dhemua më zgjodhi nga Beni Hashimët.

Nga e tërë kjo që thamë më lartëarrijmë në përfundimin se “Ehlu’l-fitre” janë të shpëtuar, megjithatëpër çdo çështje edhe për çështjen e“Ehlu’l-fitres” All-llahu më së miri edi. Lusim All-llahun xh.sh. të namundësojë ta shohim të vërtetëndrejt, të pajisemi me thirrjen e pastërdhe ta ndjekim atë.

Hasfa Hasani IV - BParalelja e Vajzave - Shkup

Lidhja meAll-llahun

22

IKRE

NJOHURI FETARE


itave dhe këtë nuk mund ta mohojëaskush. Por po të pyes: Vallë a ështëndonjë më të madh dhe më mad-hështor se All-llahu? Vallë a e pose-don dikush fuqinë që e ka All-llahu?Të gjithë njerëzit mund që një ditë tët’i mbyllin dyert e lidhjes me ta e All-llahu i madhërishëm këtë nuk e bën,sepse Ai nuk e lë robin e vet duar-bosh kur robi i lutet për ndonjë gjë,atëherë pse nuk ngutesh, nukmundohesh t’i mbash lidhjet meZotin e të gjitha krijesave, kur ky Zoti madhërishëm t’i ka hapur dyert ekontaktit me të dhe të ka thënë: “Ekur robërit e Mi të pyesin ty përMua, Unë jam afër, i përgjigjem lut-jes kur lutësi më lutet. (El-Bekare-186). Njeriu kontaktet me njerëzit emëdhenj i mban nëpërmesmesazheve apo lidhjeve telefonikeose edhe nëpërmes vizitave që mundt’i bëjë, ndërsa lidhjet me All-llahunmund t’i mbajë në mënyra krejtësishttë ndryshme, ndër to do veçonim:

1. Të përmendurit e All-llahut(dhikri) d.m.th. Nëse dëshiron tëmbash lidhje me Mua, All-llahuthotë: “Më kujtoni Mua (meadhurim), Unë do t’ju kujtoj juve(me shpërblim). (El-Bekare-152).Është pyetur Muhamedi s.a.v.s. se cilëtjanë robërit më të lartë (me vlerë) te All-llahu xh.sh? Ai ka thënë: Ata të cilët epërmendin dhe e përkujtojnë më sëshumti All-llahun, ata të cilët i kryejnëobligimet ndaj Tij, ata që Atë e adhurojnënë mënyrën më të mirë.

2. Istigfari - të kërkuarit falje All-llahut xh.sh. Unë u thashë: “Kërkonifalje te Zoti juaj se me të vërtet Aifal shumë”. (Nuh-10). Nëse me tëvërtetë do të jesh afër All-llahutxh.sh. kërko falje, por mos harro seistigfari është dy llojesh, gojor dhe ivërtetuar me vepra. Njeriu në jetëgjithmonë gabon por me të vërtetëAll-llahu fal shumë, andaj inkurajimii njerëzve për istigfar është sejidulistigfari (zotëria i kërkimit të faljes),ashtu siç na ka mësuar Muhammedia.s.:“O All-llah, Ti je Zoti im. Nuk ka

zot tjetër veç Teje. Më ke krijuar dhe unëjam robi Yt. Ty të kam premtuar dhe jamobliguar se, sipas mundësive të mia, do tipërmbush ato. Mbromë nga veprat ekëqija që i kam kryer. I pranoj begatitëTua ndaj meje, ashtu si i pranoj edhemëkatet e mia. Për këtë, të lutem Ty, mëfal mua, sepse mëkatet nuk i fal askushtjetër përveç Teje.” Po ashtu transme-tohet nga Tirmidhiu se Muhammedia.s. ka thënë: “Nëse mund të bëni sa mëtepër istigfar, bëjeni atë, sepse tek All-llahu xh.sh. nuk ka gjë më të vlefshmedhe më të dashur se istigfari”. Istigfari ivërtetuar me vepra është ajo vepër ekeqe që pasohet nga një e mirë,shembull, në qoftë se fqinjëve u bënndonjë të keqe kërko falje prej tyredhe më pas pendohu para Zotitkokulur. Ashtu si ka thënë edheMuhamedi a.s. në një hadith tjetër:“Ki frikë All-llahu kudo që të jesh dhepasoje të keqen me të mirë që ta fshijë atëdhe sillu me njerëzit me moral të mirë.”Gjithashtu edhe nëse gjendesh nëndonjë punë dhe ke mangësi me anëtë istigfarit ti e kompenson atë dobësiapo mangësi. Këtë e vërteton hadithitjetër: “Për çdo sëmundje ka ilaç, ndërsailaçi i gjynaheve është istigfari.”

3. Dija. All-llahu xh.sh. thotë:“All-llahu i lartëson ata që besuanprej jush dhe ata që kanë dituri nëshkallë të larta”. (El-Muxhadele-11).Kërkimi i dijes të çon drejt Zotit. Kujemi ne sot me dijen, sa e vlerësojmëatë, sa jemi të dhënë pas saj, sa ikushtojmë kujdes? Nëse me tëvërtetë duam të arrijmë diku duhettë kemi dituri. Dija nuk përfundonme kryerjen e ndonjë specializimisepse ato gjëra pas një kohe harro-hen, por te çdo dijetarë ngelinhulumtimet në lëmi të ndryshme.Ajo që muslimanët i bëri të mos ecinme një hap me kohën është fakti seata e ndërprenë atë që e kishin nisuri zbatim të një urdhri. Kur njeriu fil-lon të hulumtojë dhe të kërkojë mbikëtë çështje, kupton se dijetarët janëtrashëgimtar të pejgamberëve dhelind pyetja: Vallë a u ndalën profetët

në kërkimin e diturisë dhe nxitjendrejt saj? Natyrisht që jo, ata i ndaloivetëm vdekja. Citojmë disa hadithe:“Kërkoje diturin nga djepi deri në varr”,Sulejmanit a.s. i është lënë të zgjedhëprej tri gjërave: diturinë, pasurinë dhesundimin. Ai zgjodhi diturinë prej tëcilës i erdhi pushteti dhe pasuria.

4. Ndërtimi i tokës, mbjellja,industria. All-llahu xh.sh. thotë: “Aisë pari ju krijoi nga dheu dhe jubëri banues të saj”. (Hud-61). Kërkojprej jush ta mirëmbani e jo tashkatërroni dhe ta rrënoni. PoetiFatmir Muja thotë: “Toka nuk hid-hërohet nëse njerëzit nuk mbjellin,por nëse nuk mbjellin, njerëzit dovdesin nga uria, shiu nuk hidhërohetnëse njerëzit nuk freskohen me ujin ezbritur, por nëse nuk freskohen,njerëzit do të digjen nga etja. Në njëhadith thuhet: “Kur të shfaqet Dita eKiametit, po qe se dikush prej jush nëdorë ka një fidan, le ta mbjellë”. All-llahu xh.sh. njeriut ia ka dhënë tëgjitha mundësitë për të jetuar dheprej njeriut është kërkuar vetëm njëgjë, ta mbjellë tokën nëse dëshiron tëjetojë më mirë.

5. Kujdesi ndaj njerëzve mesjellje dhe edukatë të mirë. Njëhadith thotë: “A doni t’u tregoj se ciliështë ibadeti më i lehtë për trupin dhe mëi përshtatshëm. Heshtja dhe sjellja emirë”, hadithi tjetër: “Mbajtja e lid-hjeve familjare, edukata e mirë dhe sjelljae mirë ndaj fqinjëve, të gjitha këto i gjal-lërojnë lagjet dhe ua zgjasin njerëzvejetën”. All-llahu e urdhëron njeriun tandjekë rrugën e Pejgamberit s.a.v.s.,ai ishte njeriu me sjellje dhe moralmë të lartë. Këtë temë dua ta përfun-doj me një hadith tjetër kuMuhammedi a.s. thotë: “Kush i kakëto tri cilësi, ka arritur shpërblimin dhee ka përmbushur imanin e vet: Sjellja dhemarrëdhëniet e mira karshi botës, adhuri-mi i sinqertë që e ruan nga gjërat që i kandaluar All-llahu xh.sh. dhe butësi, që eshmang nga mosdija e të padijshmit.

Hafsa Rushiti II-AParalelja e Vajzave - Gostivar

23

IKRE

NJOHURI FETARE

“Me rastin e vdekjes njeriut ikëputen të gjitha punët, me përjash-tim në tre raste, kur len ndonjëbamirësi(vakëf), kur len pas vetesdituri me të cilën shërbehen të tjerëtose len ndonjë vepër të dobishmedhe kur len pas vetes fëmijë tëedukuar mirë, I cili e lutë All-llahunxh.sh. për të.”

Jeta është udhëtim, timonin e tëcilit vetë njeriu e ka në dorë,s’mundet kush ta drejtojë pos tij.Nga drejtimi i timonit varet fundi iudhëtimit. Njeriu edhe pas për-fundimit të udhëtimit, pas vdekjesmund të vazhdojë të jetojë në këtëbotë. Ajo që njeriun e bën të pavdek-shëm edhe pas vdekjes është dija.Ajo ngjason me pemën që mbilletnjë herë por fryte jep për vite të tëra,jo për një po për shumë vite. Njëjtëedhe dituria është e dobishme si nëkëtë ashtu edhe në botën tjetër.Raporti i njeriut me diturinë e tij

është sikur raporti me pemën embjellë. Pemambillet por ndodh që vet mbjellësitt’i pamundësohet shijimi i fryteve,por me të ushqehen njerëz të tjerë,edhe dituria ndoshta pamundësonqë të diturin ta bëjë me famë, por ajodituri do të ngelet në këtë botë dheprej saj do mësojnë me mijëra njerëzderisa të ekzistojë bota.

Nuk është e rëndë të arrihetdituria nëse e marrim parasyshvlerën e saj, përmes saj edukoheshvetë dhe më pas edukohen gjener-atat e ardhshme, të cilat do të jenëshkaku që të bëhesh i pavdekshëm.Çdo veprim i mirë dhe çdo largimnga devijimi i të tjerëve, si rezultat iditurisë sate të bën të pavdekshëmedhe pse vdekjen ke përjetuar,shpërblimet nuk ndërpriten derisanë botë të veprohet drejtë si rezultati yti. Është det i pashtershëm prej tëcilit nxirret kripa, pa të cilin nuk ka

shije ushqimi, shërben si rrugëpërmes së cilës arrihet në anë tëndryshme të botës, është shërim përnjerëzit.

Edhe dituria është lëndë pa të cilënnuk ka shije jeta, është rrugë që shpienë fund të lumtur, është zgjedhjeproblemesh. Ajo është një ndër rrugëte pavdekshmërisë qoftë e lehtë ose erëndë, e asfaltuar apo e shtruar merërë apo e rrethuar me thera, duhet tëudhëtosh në këmbë apo me çfarëdoqoftë, qëllimi është patjetër të arrihet.Është një lum që rrjedh, rrjedha e sëcilit edhe pse ndalet, gjurmët e sajangelen dhe toka afër lumit është tokamë pjellore.

Diç e lehtë por me vlerë tepër tëmadhe është t’ia mundësosh vetespavdekësinë.

Emsale Bilalli IV-AParalelja e Vajzave - Tetovë

Elma Bilalli II-BParalelja e Vajzave - Gostivar

Vepra e pashtershme qëtë bën të pavdekshëm

24

IKRE


Dituria është karakteristikëme të cilën dallohet vetëmnjeriu, grumbullimi i së

cilës bëhet pikërisht me esencën dal-luese ndërmjet tij dhe kafshëve,intelektit. Dituria në Islam karëndësinë e jetës për njeriun dhe kjofe do të gjejë strehim vetëm teknjerëzit e pjekur dhe të mençur.Dituria nuk fitohet brenda një kohetë shkurtër por ajo do durim dhepunë graduale. Të kërkuarit e ditur-isë është obligim për çdo musliman,është obligim për të gjithë pjesëtarëte Islamit, prandaj siç na mësonIslami, kush dëshiron paqe në këtëbotë dhe në botën tjetër dhe kush idëshiron të dy botët dhe paqen nëto, atëherë le të merret me dituri.

Askush nuk lind i dijshëm,dituria merret me të mësuar, sepseduke mësuar përfiton njohuri të rejadhe sheh brigjet e detit të pafund tëdijes. Janë pikërisht të rinjtë burimi iditurisë dhe këtë gjë na vërteton dhei nderuari sahabij i Pejgamberit s.a.sIbën Mesudi r.a i cili kur i vërente tërinjtë që kërkonin dituri u thoshte:"Mirë se vini o burime të urtësisë, ondriçues të errësirës, grisës tërrobave, ringjallës të zemrave,mbyllës të shtëpive, o pergamenë eçdo fisi". Prandaj gjithë kohën duhet

ta kalojmë duke mësuar sepse tëlargohesh nga dituria dhe nga gjërate dobishme e t’i kthehesh injorancësdhe epsheve i përngjan çmendurisë.Sepse, injoranca është vdekje endërgjegjes dhe zhdukja e jetës,kurse dituria është dritë për ta dësh-muar dhe njohur të vërtetën, e cilaështë gjallëria e shpirtit, lumturiadhe zgjerimi i kraharorit vjen melypjen e diturisë.

Dituria ekziston e nëse dëshironta gjesh përpiqu dhe kërkoje sepsedituria e zhvillon trurin dhe të bëntë kuptosh atë që ishte e panjohurpër ty. Dituria është zgjuarsi që bënta zbulosh të mbuluarën dhe të fshe-hurën, kurse injoranca është mërzi epikëllim që s’të ndryshon gjë në jetë,jeta jote qëndron në vend dhe ingjanë ujit që nuk rrjedhë, e djeshm-ja si e sotmja, e sotmja si e nesërmja.Dituria është det pa fund në të cilinsa më tepër thellohet studiuesi, ihapen dyer të reja, i bëhen të qartagjërat e fshehura që kërkojnë mëtepër hulumtim dhe kërkim.

Duke u bazuar në shumë argu-mente tona islame sikur kjo shpre-hje na bënë edhe më të qartë vlerëne diturisë, "lyp dituri, qoftë edhe nëKinë" që do të thotë se dija nuk kashtëpi të veten, ajo është trashëgim i

përbashkët njerëzor. Islami i kush-ton rëndësi të posaçme diturisë,meqë është bazë për përparimin eshoqërisë në këtë botë dhe nëtjetrën, në ajetin e parë të shpallur,po edhe në shumë ajete tjera lexojmëse Allahu xh.sh do t'i nderojë dhe dot'i ngrejë në një shkallë të lartënjerëzit e dijshëm dhe do t'i shpër-blejë me pozita më të larta se të tjerëtsi në këtë botë ashtu edhe në botëntjetër, ndërsa argument tjetër kemidëshminë se Muhammedi a.s e lak-monte shkencën më shumë sepasurinë, kërkonte gjithnjë t'i shto-hej dija dhe përpiqej gjithnjë të shto-hej rrethi i të diturve. Një njeri kon-siderohet i ditur përderisa kërkondituri, ndërsa në momentin kurmendon se veç më ke arritur kulmi-nacionin e diturisë, dije se tashmënjë mend është bërë injorant.

Prandaj, në fund kam një porosipër të gjithë ne të rinjtë që jemiardhmëria e kësaj toke, sa mëshumë të mësojmë dhe ta kërkojmëditurinë, sepse imani i një njeriu tëditur është i fortë dhe i fuqishëm musikur kodrat, shumë më i rëndë nëpeshojën e All-llahut se sa imani injë të padijshmi.

Letafet Bajrami IV-2 MjekësiSHMK "Gostivar" - Gostivar.

VLERAE DIJES

25

IKRE

SFIDA PËRDITSHMËRIE

Jetojmë në një botë e cila përm-ban të mira e të këqija, vështirësie lehtësime, e ajo që e dallon një

njeri se sa besim të fortë ka ështëqëndresa dhe durimi në sprovat qëvijnë nga ana e Allahut xh.sh.

Allahu atë që e donë, atë e spro-von më së tepërmi që t’ia forcojë be-simin e tij nëse duron. Edhe pejg-amberët janë sprovuar në mënyra tëndryshme e ku mbetën njerëzit tjerëqë kanë më pak vlerë se pejgambe-rët. Sprovat ndahen në materialedhe shpirtërore. Sprova shpirtëroreështë më e prekshme se sa ajo mat-eriale, prandaj lusim All-llahunxh.sh të kemi më pak sprova shpir-tërore dhe të mundemi t’u bëjmë ba-llë atyre.

Ne duhet të kërkojmë strehimtek mëshira e Zotit se vetëm Ai ështëqë jep dhe merr. Të mos kërkojmëbukurinë e kësaj bote e cila ështëkalimtare por ta kërkojmë atëtjetrën, përfundimtaren. Në një ajet

kur’anor Allahu xh.sh thotë: “Për-kufizoje veten tënde me ata qëlusin Zotin e tyre mëngjes e mbrë-mje e që e kanë për qëllim kënaqë-sinë e Tij dhe mos i hiq sytë prejtyre duke kërkuar bukurinë e kësajbote. E mos iu bind atij që ia kemishmangur zemrën nga përkujtimiynë dhe i është dhënë epshit të vet,se puna e tij ka mbaruar “ Kehf, 28.Kështu të mëson Zoti yt, vetëm Aiështë që ta tregon rrugën e vërtetë tëjetës, vetëm tek All-llahu me durimmund ta arrish shpërblimin e përjet-shëm dhe vlerën e Xhennetit, në tëcilin rrjedhin lumenjtë më të bukur.Mos u trego koprrac dhe mos u tregonjeri që nuk është falënderues ndaj tëmirës që i është dhuruar dhe njeri qëi humb shpresat në All-llahun xh.sh.Në një ajet tjetër kur’anor thuhet: “Ekur e begatojmë (me të mira )njeriun, prapësohet dhe largohet imashtruar, e kur e godet e keqja ai ihumb shpresat” Isra, 83.

Mos u merakos pse s’mundesh tëfitosh pasuri se Zoti yt është ai që efurnizon njeriun me bollëk dhe efurnizon vetëm kë do Ai. Humbja eshpresës, dëshpërimi, hidhërimi,ecja me mburrje në jetë, amorali, mo-sbesimi, përgojimi, vrasja e ndonjëritme qëllim, ngrënia e kamatës, mosa-gjërimi, moskryerja e namazit, mos-respektimi i prindërve, moszbatimi iurdhrave të All-llahut xh.sh, të gjithakëto Zoti yt i urren e nëse këto ti i ve-pron atëherë të urren edhe ty pasi tido të jesh i përbuzur tek Ai. Sprovatjanë shlyerje mëkatesh, nëse sprovo-hesh atë e ke nga Zoti yt me qëllimqë Ai të t’i fal mëkatet e kaluara.

Vepro mirë sa je gjallë, falënderodhe madhëro Zotin sa je i shëndoshëqë Ai të të kujtojë në sëmundje, sa jei lirë bëj teube, vepro mirë, falenamazin sa je i ri dhe pasurinë jepuatë varfërve në je i pasur.

Enisa Nuredini II-BParalelja e Vajzave - Gostivar

Besimtari sprovohet

26

IKRE

SFIDA PERDITSHMERIE


Këtë temë do ua dedikojmëzemrave të thyera, secilitprej jush që në familjet tuaja

keni një të sëmurë, secilit të varfërqë lufton për kafshatën e gojës,secilit që gjendet në brenga tëmëdha, secilit që ka ra në fatkeqësi,secilit shpirt të tendosur i cili nukndihet i qetë në këtë botë. Por,gjithashtu, këtë temë do ua për-shkruajmë edhe atyre që jetojnë nëpasuri, pa brenga dhe begati. Pra,atyre të cilët asnjëherë nuk mendo-jnë se ndoshta, mos e dhëntë Zoti,mund të bëhen nga kategoria e parë.

Durimi është dritë e besimtarit ecila e udhëheqë në errësirat esprovave, brengave dhe fatkeqësivetë ndryshme me të cilat ballafaqohetgjatë jetës. Durimi është garanci metë cilën garantohet suksesi njerëzorpa të cilin nuk mund të arrihet asgjë.All-llahu i Madhërishëm termindurim në Kur’an e ka përmendur 90herë. Desha që bashkërisht të përku-jtojmë një rob të madh të All-llahut,

një pejgamber të ndershëm e tërespektuar, Ejubin a.s.All-llahu xh.sh. Ejubit a.s. i kishtedhuruar disa begati të mëdha, ikishte dhënë pasuri dhe patundsh-mëri aq të madhe sa që vlera e asajpasurie nuk mund të matej, i kishtedhënë me qindra robër (shërbëtorë)që ishin në shërbimin e tij, i kishtedhënë një bashkëshorte besimtaredhe tejet të bukur, i kishte dhënëtrup të bukur e të fuqishëm, i kishtedhënë 14 fëmijë, i kishte dhënë njëpopull i cili e dëgjonte dhe prak-tikonte këshillat e tij, i kishte dhënëmiq që shoqërohej me atavazhdimisht, të gjitha të mira të cilatsecili prej nesh do t’i dëshironte,madje bashkëvendësit e doninshumë dhe kishin një respekt tëveçantë për të.

Ejubi a.s. ishte në një gjendjemateriale, shoqërore, psikike në njënivel të lartë, për t’ia pasur lakminëçdokush. Kështu jetoi plot 50 vite,pa asnjë brengë. Pas kësaj lumturie

dhe begatie, All-llahu xh.sh. deshi tasprovojë me një sprovë të madhe.Andaj në shembullin e Ejubit a.s.mund të gjejnë ngushëllim ata qëjanë në fatkeqësi, ndërsa mësimmund të marrin ata që janë nëbegati.

Sprova e parë ishte që All-llahuia mori tërë pasurinë dhe Ejubi a.s.mbeti i varfër. Të gjitha të hollat që ikishte futur në tregti dhe bujqësihumbën, i vdiqën të gjithë fëmijët, tëgjithë robërit u detyrua t’i shesë dhenë fund mbeti pa asnjë shërbëtorëdhe si sprovë të katërt All-llahu esprovoi me një sëmundje që e bëri tëpalëvizshëm. Miqtë e braktisënduke u frikësuar nga sëmundja që ekishte goditur. Të gjithë e braktisën,përveç bashkëshortes dhe dyshokëve të ngushtë. Tërë dynjaja ela! Ndërsa ne sot nga sprova më evogël fillojmë të pyesim. Çka kambërë? Pse unë, kur unë nuk ia dua tëkeqen askujt, e fraza e fraza të tjera.

All-llahu në Kur’anin fisnik

DURIMIËSHTËDRITË!

27

IKRE

SFIDA PERDITSHMERIEthotë: “E njeriu, kur e sprovon Zotii tij, e nderon dhe e begaton, aithotë: “Zoti im më ka nderuar!””dhe pastaj vijon citati: “Por, kur përta sprovuar ia pakëson furnizimin(e varfëron) ai thotë: “Zoti im mëka nënçmuar”. Jo, nuk është ashtu!(punoni edhe më zi) ju nuk e për-fillni bonjakun” (El-Fexhr, 15-17).Ejubi a.s, pejgamber i dashur i All-

llahut, i humbi të gjitha dhe mbetipa asgjë, pa fëmijët e dashur, pashokë e miq, të gjithë e braktisën. Kyështë mësim për gjithë ata që nuk enjohin mossuksesin. Lëshohuni nëtokë, mos lejoni që dynjaja t’ju ver-bojë dhe të harroni se jeni robër tëZotit që jeni të varur nga mëshira eTij. Ke shumë para, ke ndikim nëshoqëri, ke funksion dhe pozitë, tëgjitha i ke por, mos lejo që të gjithakëto të të largojnë nga All-llahuxh.sh., mos lejoni që të gjitha këtot’ju shmangin nga principet fetaredhe njerëzore.

Paramendoni kur Ejubi a.s.mbeti i varfër dhe i palëvizshëm,bashkëshortja e tij u bë shërbëtorepër ta ushqyer burrin e saj. Kjo situ-atë e vështirë zgjati plot 18 vite. Përkëtë, vëllezër të dashur, nëse bal-lafaqoheni me problemet jetësorebëni durim, sepse sprovat tona janëtë vogla në krahasim me udhëhe-qësin e durimtarëve, Ejubin a.s..

Kur neve dikush na ankohet përndonjë problem, ne i themi: “Bënsabër! shpesh herë dëgjomë “Derikur? Nuk mundem më ...!Pejgamberi s.a.v.s. ka thënë:

“Durimi është dritë”Secila vepër dhe për secilën lëvizjeduhet durim. Për t’u larguar ngaharami nevojitet durim, për bërjen eveprave të mira duhet pasur durim,për kryerjen e namazit, agjërimit, përdëgjimin e hutbes nevojitet durim,jeta jonë në realitet është durim!

Një dijetar ka thënë: A mendonse mund të arrish diç të vlefshme padurim? Secila reformë vjen medurim, secili sukses vjen me durim,

secila lumturi vjen me durim, në tëkundërtën asgjë e keqe nuk nandodh e të mos jetë shkas mosduri-mi. Dikush vjedh, sepse dëshiron tëpasurohet shpejt pa pasur durim,dikush bënë zina sepse nuk kadurim derisa të martohet, dikushblenë diplomën sepse nuk ka durimtë mësojë, dikush konsumon drogënsepse nuk mund të ballafaqohet meperipecitë e dynjasë.

Durimi është aq i rëndësishëm saqë All-llahu xh.sh. jetën e njëpejgamberi të dashur na e bërishembull, model të gjallë për të namësuar që të bëhemi të durueshëm!Sa herë që All-llahu xh.sh. në Kur’anpërmend durimin me të vjen fjalaose i tërë verseti i cili paralajmëronfitoren dhe tejkalimin e sprovës si:“Ne do t’ju sprovojmë me ndonjëfrikë, me uri, me ndonjë humbjenga pasuria e nga jeta edhe nga fry-tet, por ti jepu myzhde durim-tarëve” (El- Bekare, 155), ose“Vërtetë të durueshmëve do t’jujapim shpërblim pa llogari”. Kjoështë rruga e suksesit, kjo ështërruga e lumturisë. (Të mendojmëpër këtë verset dhe ta praktikojmënë jetën tonë).

Pejgamberi s.a.v.s. ka thënë:“Dije se fitorja vjen me durim!” Mostë harrojmë se njëri prej emrave tëbukur të Zoti është es-Sabur -Durimtari, dhe mjafton që ne tëpajisemi me bukurinë e këtij emri.Pejgamberi s.a.v.s. ka thënë:“Njeriut nuk i është dhënë dhuratëmë e madhe se durimi”.

Kthehemi te Ejubi a.s.Bashkëshortja e tij e ndershme ishteaq e lodhur nga puna, nënçmimi saqë një ditë Ejubit a.s i tha: “A nuk jei dërguar i All-llahut?” “Natyrishtqë jam” ia ktheu ai. “Atëherë përsenuk e lut All-llahun të na lehtësoj[vuajtjet tona?” Ejubi e pyeti: “Sa vitekemi jetuar në begati dhe rehati?”“50 vite” tha ajo. “Qe sa kohë jeminë vështirësi?” “18 vite” u përgjigjajo. Atëherë Ejubi a.s. thë: “All-llahu

50 vite më ka mbuluar me begati, amos të kemi durim 18 vite? PashaAll-llahun nuk do t’i lutem derisa tëbëhen 50 vite durim”.

Në një rast gruaja ia solli një gjel-lë të shijshme. Kur e pa Ejubi a.s. epyeti: “Nga kjo?” “E shita gërshetintim për bërë këtë gjellë për ty” thaajo. Ky gjest i bashkëshortes e prekuthellë Ejubin a.s., nuk mundi t’iabëjë hallall vetit për vuajtjet e gruassë tij. Vetëm atëherë vendosi t’i drej-tohet All-llahut xh.sh. për mëshirëdhe ndihmë. Dëgjoni lutjen e Ejubita.s. të cilën na sjell si shembull All-llahu i Madhërishëm në Kur’aninfisnik: “(Përkujto) Edhe Ejubin kuriu drejtua Zotit të vet me lutje, mëgjeti belaja, e Ti je më mëshiruesindër mëshiruesit.” (El-Enbija, 83).Pra, nuk u ankua, nuk përmendidetajet e vështirësisë së tij. Më tejvazhdon: “Përkujto edhe robintonë Ejubin kur me lutje iu drejtuaZotit të vet: “Djalli më ka goditurme mundime dhe vuajtje.” (Sad,41) Dhe All-llahu iu përgjigj lutjes sëtij: “Bjeri me këmbën tënde tokës!Ky është (ujë) i ftohtë, lahesh dhepi.” (Sad, 42) “E nga mëshira jonëdhe mësim për ata që kanë të men-duar Ne ia falëm familjen e tij dhepo aq sa ishin ata” (Sad, 43)

Pas kësaj All-llahu xh.sh. ia kom-pensoi të gjitha. Si një përfundimmadhështor në tregimin e Ejubit a.s.janë fjalët e All-llahut xh.sh.: “VërtetNe e gjetëm atë të durueshëm.Ishte rob i mirë dhe i kthyer teZoti” (Sad, 44)

A keni dëgjuar ndonjëherëlavdërim më të bukur, më përm-bledhës, më përmbajtës, më emo-cionues se ky lavdërim i All-llahutndaj robit të Tij të sinqertë e durim-tarë, Ejubit a.s.? O All-llahut nandero me durim i cili do të jetë dritëe lumturisë dhe suksesit në dy jetët,dhe të jemi prej robërve të sinqertëtë All-llahut të cilët pendohenshumë dhe janë durimtarë!

Arlind Alimi II-B

28

SFIDA PERDITSHMERIE

Çdo njeri sipas botëkuptimittë tij percepton jetën e kësajbote. Disa e çmojnë me fjalët

më të bukura, e disa të tjerë e për-lyejnë atë me fjalët më poshtërueseduke harruar se vet njeriu ështëpasqyra e jetës, e nëse pasqyra ështëe thyer atëherë është e qartë se jetanuk mund të paraqitet ndryshe veçse e shtrembër.

Njeriu endet nëpër rrugët e kësajbote për të kërkuar diçka që zemraia do, endet qosheve të botës dhendoshta në fund e gjen ose nuk egjen kurrë. Familja gjithmonë kaqenë fjala më e ëmbël që çdo veshka pasur nevojë ta dëgjojë, ashtu siçdo shpirt që ka pasur nevojë tandiej ëmbëlsinë e jetës nëpërmjetfamiljes.

Familja paraqet bazën e çdoshoqërie, nëse në botë ekzistojnëshoqëri të ndryshme do të thotë që

kemi familje të ndryshme të cilatmund të jenë të dobishme ose jo,andaj nëse nisim të kritikojmë njëshoqëri duhet të fillojmë nga famil-ja.

Sot, shumë qarqe qëllimkëqijarrijnë të mbjellin kaose në mbarëshoqërinë dhe askush nuk pyet përshkakun, shumë shoqëri arrijnë tashkatërrojnë jetën e shumë të pafa-jshmëve dhe askush nuk vret mend-jen, pse, si?

Ndoshta ngase kanë turp apongaqë e vërteta i godet?!

Profeti jonë s.a.v.s. i rrëzoi tëgjitha mëdyshjet kur me fjalët e tijatha: “Më i miri prej jush është ai icili është më i mirë për familjen etij”. Pra, nëse nuk ke forcë të jesh imirë me familjen tënde, si mund tëjesh i mirë me të tjerët?! Nëse nukke zemër për të qenë i dashur mefamiljen tënde, si mund t’i duash të

tjerët?Nuk do të ekzistojë asnjë shoqëri

e shëndoshë nëse baza e saj familja,nuk është e shëndoshë. Por, simund të arrihet një familje e shën-doshë?

Familja arrin të jetë e shëndoshëatëherë kur krijohet nga një çift iedukuar, kur krijuesit e kësaj famil-jeje janë portreti i duhur, i cili pasi tëjetë zbukuruar i ka hije të vendosetnë murin e shtëpisë për t’i dhënëbukurinë e nevojshme, e që sotfatkeqësisht bota vuan për këtëportret. Ndoshta mund të jetë ivetmi portret që ka fuqi ta lumturo-jë jetën e çdo njeriu, ose i vetmiportret i cili nëse mungon në murine shtëpisë e prish bukurinë dhe har-moninë e përjetshme të jetës që engjyros atë veç në bardhë e zi.

Ajla Xhemaili II-AParalelja e Vajzave - Tetovë

Familja - Baza e njëshoqërie të shëndoshë


29

IKRE

SFIDA PERDITSHMERIE

Mbështetja në All-llahunFamëlartë ka të bëje mezemrën e jo me organet

tjera të cilat punojnë maksimalishtpër ta arritur qëllimin që e kanë tëcaktuar. Zemra për dallim nga to, imbështetet All-llahut për rezultatine këtij mundi e të mbështeturit nëAll-llahun xh.sh do të thotë t’i dorë-zohesh urdhrit të Tij. Çdo krijesë,për çdo nevojë i mbështetet vetëm tëmadhit Zot. Edhe pse e dimë që All-llahu nuk ka nevojë për adhurimettona, por ne kemi nevojë për All-llahun, e që ta kënaqim e adhurojmëtë përulur siç do Ai. Shumë prejpopujve muslimanë në vende tëndryshme janë dhënë pas një jete tëshfrenuar, ku jetojnë në vrulle devi-jimesh në sfera të besimit dhe gjithç-

ka që përfshin ai duke filluar prejmoralit. Ky mjerim e ka përfshirëpopullin dhe shumë prej tyre janëzhytur në atë që ju sjell dëm e jodobi. Ndal ! O Rob i All-llahut,pyete njëherë veten pse e humb din-jitetin si një monedhë e fundosur nëdet?! Kush je ti?! Nga ke ardhur?! Ae harrove misionin dhe qëllimin përtë cilën u krijove?! Dije si asnjëherës’ju gjen dot përgjigje adekuatekëtyre pyetjeve enigmatike derisa t’ipërqendrohesh Islamit burimor mevizionin e tij të paluhatshëm, qëpërmban të dorëzuarit All-llahuttërësisht dhe me frikë-respekt tëplotë.

Sot, edhe pse njerëzimi ka arriturnë piedestale të larta materiale, në tëarritura shkencore teknologjike,

prapë se prapë para syve të çdokombi mbeten prezente padrejtësia,dhuna, sulmet e përgjakshme nëmes të vetë njerëzve, sulme që nukndodhin as në mes kafshëve të egra,uzurpimi i pronave dhe shumë eshumë cilësi të vlerësuara si të këqi-ja nga çdo ligj shoqëror. Kjo do tëthotë që zbulimet e njerëzve nuk nasjellin “lumturi”, por ajo e cila e bënnjeriun të buzëqeshë dhe që embush hapësirën që shkenca dhearsyeja e lënë të zbrazur ështëdorëzimi, afrimi, strehimi,mbështetja tek një fuqi superiore, nëkëtë rast, All-llahu xh.sh .

Vetëm prej Tij mund dheduhet të kërkojmë ndihmë. A thuavallë, mund të kërkojë ndihmë një igjallë nga një i vdekur, apo kërkon

Mbështetu në All-llahunqë kurrë nuk të lë

All-llahu xh.sh.në Kur’anin Famëlartë ka thënë: “E besimtarë të vërtetë janë vetëm ata,të cilëve kur u përmendet All-llahu u rrëqethen zemrat dhe kur u lexohen ajetet e Tij ushtohet besimi dhe që janë mbështetur vetëm te Zoti i tyre.” Enfal, 2.

30

IKRE

SFIDA PERDITSHMERIE


ndihmë një i varfër! Sipas kësaj neduhet t’i drejtohemi apo duhet stre-huar vetëm në Zotin e njerëzve qëka në dorë gjithçka ! Gjithçka qëekziston në Tokë është nënsundimin, urdhrin dhe shërbimin eAll-llahut, zemrat e të cilëve janë nëduart e Tij, qëllimet e njeriut i diqartë All-llahu, andaj duhetmbështetur, shpresuar dhe kërkuarndihmë vetëm prej Tij.

I Madhëruari All-llah e sprovonrobin e vetë me shumë vështirësi efatkeqësi me qëllim që të na përfor-cojë besimet tona dhe të na udhëzo-jë në rrugën e shpëtimit. Shohim tërinjtë që përfundojnë studimet dhenuk kanë mundësi të punësohen, tërinj dhe të reja që duan të martohenpor nuk gjejnë personin e duhur dhetë devotshëm, familje që vuajnë ngavarfëria dhe me halle të shumta. Tëgjithë këta kanë nevojë që të streho-hen në një fuqi e cila e nxjerr njeriunnga errësira në dritë, nga balta nëthatësirë, nga varfëria në rehati. NëKur’an thuhet: “...e kush u përmba-het dispozitave të All-llahut, atij Ai ihap rrugë dhe e furnizon atë prejnga nuk e kujton fare”(Et-Talak 2-3)

All-llahu i Madhëruar obligoinjeriun që ta bartë përgjegjësinë etriumfit të fesë së All-llahut, jo qënuk ka mundur çështjen e fesë së Tijta lartësonte dhe realizonte përmesfuqive të jashtëzakonshme dukemos angazhuar për të askënd nganjerëzit, por bindja se njeriu në uni-versin e gjerë kudo që gjendet kanevojë për t’u mbështetur diku dhese mbështetja më e qetë, e sigurtështë në All-llahun e Madhëruar,shpalli nevojën që njeriu tëangazhohet për të ngritur fjalën eZotit, e nëse individi i dorëzohetfrikës, i përgjigjet zërit të luhat-shmërisë dhe kjo botë e përkohshmei bëhet më e dashur se lidhja me All-llahun, atëherë atij i shuhet entuzi-azmi i imanit, i shmanget rrugës sëZotit të tij dhe i shtrohet hidhërimittë All-llahut xh.sh.

Në kulmin e vështirësisë dhe tëtorturave ka qenë Muhammedi (a.s)të cilit i vdiqën njerëzit më tëdashur dhe më të afërt që e kishinndihmuar dhe mbrojtur deri në atëkohë, gruaja e tij Hatixheja dhexhaxhai Ebu Talibi. Ai më nukkishte kënd ta mbronte pas vdekjessë tyre. Me këtë All-llahu deshi t’itregojë se nëse nuk ke ndonjë njeri tëtë mbrojë nga armiqtë, dije se ke All-llahun, t’i tregojë se nëse nuk kepërkrahjen e njerëzve, ke atë të Zotit

të njerëzve. All-llahu dëshiron që nëzemrën tënde o njeri të jetë vetëmAi. Njeriu edhe pse gjithmonë ështëorvatur të gjejë Zotin që do ta besojëmegjithatë asnjëherë nuk kamundur të gjejë prehje shpirtërore,përderisa nuk i kanë arriturudhëzimet nga vet All-llahu xh.sh.se si duhet të besojë. Lidhjen e mus-limanit me Zotin e tij e karakterizonshpresa në mëshirën e Tij dhe ndjen-ja e frikës nga dënimi i Tij. All-llahumë tepër i do bamirësit, të pastrit, tëqëndrueshmit gjatë luftës jetësore,të drejtit etj. A thua vallë përse ne tëmos i mbështetemi Atij kur na udhë-zoi në rrugën e drejtë?! Lidhja eindividit me All-llahun simbolizonlidhjen reciproke mes njeriut dheKrijuesit të tij me dashuri, nën-shtrim dhe bindje.

Abdullah bin Abasi thotë:”Isha fëmijë dhe një ditë Pejgamberia.s. më tha: “O djalosh, unë do të japty disa këshilla: “Ruaje Zotin nezemër të të mbrojë nga të këqijat,ruaje Zotin në zemër që të gjesh Atëpranë teje, nëse kërkon diçka, kërko-je prej Zotit, nëse kërkon ndihmë,kërkoje prej Zotit, dije që sikur tëgjithë njerëzit të mblidheshin për tëtë bërë dobi, nuk do ta arrinin veçsenëse e ka caktuar All-llahu dhe nësedo të mblidheshin të të dëmtoninnuk do ta arrinin veçse nëse e kacaktuar All-llahu.” Me këtë arrijmëta përforcojmë edhe njëherë idenëqë thamë në fillim, që mbështetjaështë vetëm me zemër dhe hynë nëpërpjekjet për të arritur qëllimin.

Mos I mbaj shpresat nëgjënë që zhduket, shembet, shkatër-rohet, por mbështetu tek Ai që nukvdes kurrë. Mos u mbështet në mur-rin se shembet e të zë, mos umbështet në njeriun se vdes e të lë,mbështetu në All-llahun që kurrënuk të lë”

Eda KurtishiBushra Halimi II-A


31

IKRE

SFIDA PERDITSHMERIE

Namazi është një veprim qëka prejardhje hyjnore,është një veprim që të

shpie në një sjellje fisnike në pastërtitë shpirtit dhe të largon nga gabimetdhe zakonet e këqija, në shpirtkrijon një ndjenjë e cila të lidh me tëvërtetën dhe të largon nga epavërteta. Me kryerjen e namazitnjeriu tregon se është i gatshëm qëme zemër të pastër t’u përuleturdhrave të Fuqiplotit.

Muslimani me namaz arrinforcën e imanit, qetësinë e zemrësdhe ballafaqimin e suksesshëm nësituata të ndryshme të jetës. Njënjeri, i cili fal namaz di tëballafaqohet sprovat e jetës, besimidhe dija se mëshira e Zotit është metë ia garantojnë këtë. Namazi përbesimtarët është një strehë dheshërim, është një mjet fisnik për tëarritur në lumturinë hyjnore.Besimtari, pesë herë në ditë duke

marrë abdes lahet e pastrohet,vendet e tij të turpshme i mbulon qëtë mos duken, fytyrën e drejton kahQabja dhe zemrën e tij nga Allahuxh.sh.. Shqetësimet e kësaj bote i lëme një anë, veset e këqija i braktis,me gjithë trupin e tij i dorëzohetAllahut xh.sh., merr tekbirin mezemër dhe vazhdon namazin.Mënjanohet nga bota e tij mevendosmëri e shpreh pendimin e tij.Duke kërkuar falje zhytet nëthellësinë e kuptimit të ajeteve. Merespekt qëndron në këmbë, përuletdhe shkon në ruku, bie në sexhde,drejtohet, përsëri bën sexhde, në këtëmënyrë ri e përsërit qëndrimin nëkëmbë, rukunë dhe sexhdet. Ulet bëndua dhe lutje, bën teube dhe kërkonfalje. Më në fund e përfundon këtëmiraxh fisnik me dhënien e selamit .Në këtë mënyrë zemrat e vuajtura qëkanë arritur në gjendje për të plasurnga stresi i kësaj bote, që janë

errësuar nga mërzitjet, me namazlehtësohen dhe gjejnë lumturi dheprehje. Një namaz i tillë bëhet burimkënaqësie dhe gëzim për besimtarët.Ndërsa, atyre që ngrihen me përtesë,që kanë përzier në besimin e tyrepadrejtësi dhe falin namaz vetëm përt’i parë të tjerët, iu vjen e vështirë e sinjë barë e rëndë namazi, ata janëhipokritë (munafikë) All-llahu xh.sh.në Kur’anin Fisnik, thotë: “Hipokr-itët shtiren se po mashtrojnë Alla-hun , ndërsa Ai i mashtron ata. Kurngrihen të falin namazin ngrihen mepërtesë dhe vetëm për t’u ekspozuarpara botës, e All-llahun gati se nuk epërmendin fare.” En-Nisa 142.

Pra, qëllimi i krijimit të njeriut dotë thotë adhurim me bindje nëkuptimin absolut të urdhrave dhendalesave që Allahu ka caktuar dhejo tentim për tradhti ndaj Tij.

Gjylzade Beqiri III-AParalelja e Vajzave - Tetovë

Namazi, burimlumturie dhe qetësie

32

SFIDA PERDITSHMERIE


“Thuaj (O i Dërguar): Në qoftë seetërit tuaj, djemtë tuaj, vëllezërit tuaj,bashkëshortet tuaja, farefisi juaj,pasuria që e fituat, tregtia që friko-heni se do të dështojë, vendbanimetme të cilat jeni të kënaqur (të gjithakëto) janë më të dashura për ju seAll-llahu, se i Dërguari i Tij dhe selufta ne rrugën e Tij, atëherë, pritni,dënimet e All-llahut, All-llahu nukvë në rrugën e drejtë njerëzit eprishur” (Et-Tevbe, 24)

Kështu na porosit All-llahu iMadhëruar në Kur’an, por a thuavallë ne jemi prej atyre që All-llahudëshiron që të jemi?! Pse njeriu ështëaq i dobët, aq sa dashurinë e kësajbote e ndjen më të rëndësishme sedashuria ndaj All-llahut, e ndajrrugës se Tij?!

Jemi dhënë pas kësaj bote dhekemi harruar se në këtë

botë jemi vetëm udhë-tarë, e udhëtari kur-

doherë kthehet nëvendin e tij, ashtusiç ne do të kthe-hemi tek All-llahu xh.sh..Jetojmë nëmënyrë luk-soze, e mendo-jmë se jemimodern izuar,

mendojmë se përparojmë nëse i thye-jmë ligjet e All-llahut, kjo është ajo qëpo na udhëzon në humbje. Por harro-jmë se kush jemi, duke dashur të imi-tojmë të tjerët. Duhet të turpërohemipara All-llahut, i cili krijoi gjithçkapër ne, e ndër të gjitha krijesat e Tij,Ai na dalloi neve duke na dhënëaftësinë e të menduarit, e ne, në vendqë ta falënderojmë Atë, ja se si po iakthejmë të mirat që na dhuroi neve. Easkush nuk mund të arsyetohet dukethënë se nuk di si të veproj. Pasi qëAll-llahu, përveç se shpalli Islamin,dërgoi shembullin më të mirë,Muhammedin (s.a.v.s). Ai ishte i gat-shëm të jepte gjithçka, vetëm për hirtë All-llahut e të fesë Islame. Mund tëmarrim shembull edhe nga as’habëte Pejgamberit a.s, të cilët po ashtuishin të gatshëm të bënin gjithçka përIslamin, e sakrifica më e madhe etyre ishte shpërngulja. Ata u shpërn-gulën dy herë në Abisini, e një herënë Medine, duke ditur po ashtu segjatë këtyre shpërnguljeve, ata kanëpësuar shumë dëme, si materialeashtu edhe morale. Por, këtë ata ebënë vetëm nga dashuria e sinqertëqë kishin për fenë Islame. Dukemarrë parasysh të gjitha këto, atapërsëri ishin të kënaqur e të lumtur,saqë periudha e kohës kur kanë jetu-ar ata, mund të quhet edhe si “peri-

udha e artë e lumturisë”Islami është e vetmja fe të cilën

duke i kryer urdhrat e Zotit, jo vetëmse e adhurojmë All-llahun, por njëko-hësisht ndihemi të lumtur e të har-monizuar.

Se në Islam jemi të lumtur na tre-gon edhe pejgamberi a.s i cili thotë:“I lumtur do të jetë ai që do të udhë-zohet në rrugën e shpëtimit (Islamit),në të cilën rrugë do të jetë i maturdhe i kënaqur me një jetë të tillë.”

Islami si rrugë e drejtë në mesin eshumë rrugëve tjera, njeriun gjith-monë do ta drejtojë kah e vërteta.Islami është kandili më ibukur që e ndriçon jetën eçdonjërit që i nënshtro-het, andaj ai i cili epërqafon Islamin,Islami atë asnjëherënuk do ta shpie nëhumnerë, por do tangritë në shkallë tëlarta në të dy jetët.

Shqipe SmailiII-A

Paralelja eVajzave - Tetovë

Sa e duam fenëIslame?

IKRE

33

IKRE

SFIDA RINORE

Kur je i zhgënjyer e gjithë kon-fuzion, fillon vetes ca pyetje ia bën.

Kohën tënde si e kalon? Me ç`kapo merresh vallë? Ç`farë lloj jete bën?

Mos je në gjumë e po ëndërron?Pas argëtimeve të kësaj bote povrapon?

Apo të mban shpresa se çdo gjë emirë ka për t’u servirur si një ëmbël-sirë,

E se e keqja s’ka për t’u afruar, dhee gjithë bota ka për të të mbajt nëduar.

Ëndërr e bukur të duket kjo? Pozgjohu ! se të kthehet në ankth e pamënd të lë !

Bëhu i zoti i vetes se gajlen kushs’ta ka, të tjerët të ndihmojnë në nevo-jë, por jo për badihava.

Si uragan jeta papritmas sfidat tisjell, që i trazon detet e shkatërronçdo gjë që gjen, e me shpejtësi tëmadhe ik sikur fare të mos kishteqenë.

Thua ç`u bë? Ç` ishte kjo eufori ekësaj bote, pse u egërsua kështu?

Bota kështu ka qenë që para kusurvitesh, po njerëzit ende të përgjumurjanë.

Njerëzit syçelë janë dëshmitarët ekatastrofave e prapësive, e për fat tëkeq të një numri të vogël të mirësive.

Kurse ata që vazhdimisht gabojnë,janë ata falë të cilëve të mençurit mar-rin mësime, janë ajo zhurma e siklet-shme që nuk i lë të bëhen paradoksal.

Të gjithë jemi dëshmitarë të njëmisteri i cili për çdo çast na befason,ndonjëherë na duket se jemi në para-jsë aty ku rrihet përgjithmonë, e pas-taj na vijnë thikat e na duket se tmer-rin në realitet e përjetojmë.

Pengesat gjatë rrugës do na dalinpara gjithmonë, herë të lehta që me

fryrjen e erës largohen, e herë tërënda që as me tanke nuk shtyhen.

Por njeriu është ai që posedon for-cën sfiduese dhe me intelektin e vigji-lencën e tij, arrin t’i kalojë edhepengesat grandioze, përveç këtyreduhet edhe të ketë besim në aftësitëpersonale, me të cilat duhet të ushtro-hemi për t’i koordinuar e në rastenevoje me to për të manipuluar.

Si një gladiator përpara një bishenë arenë, veten për ta konsideruar,sepse janë sprova të karaktereve tëndryshme, ku për disa je përgatitur edisa të trokasin në derë si mysafir ipaftuar.

Por kur të vijnë ato radhazi nukduhet pritur fundin e botës duke iparafytyruar si mostra, e të mbjellëshe risësh në vete pesimizëm, por kulti-vo vetëm guxim e shpresë se pas njëuragani gjithnjë vjen ylberi.

Priti e trajtoji me urtësi, durim egjakftohtësi, sikur je duke këputurtrëndafilin nga kopshti, së pari gjem-bat t’i shpojnë e lëndojnë duart, porpastaj kënaqesh me bukurinë e lulesplotë petale e aromën freskuese të saj.

Ndoshta të përplas skaj më skaj etë shkakton plagë, por nga ana tjetërtë shton bindjen e fuqinë, fiton përvo-jën gjithashtu, për ta sfiduar çdosprovë tjetër në të ardhmen, plagëtshërohen e i harron dhimbjet e përje-tuara, sepse shumë dobi nga to ke tëfituara.

"Çdo e mirë ka një të keqe dhe çdoe keqe ka një të mirë".

Një proverb arab thotë: "Përderisaaty ka jetë ka shpresë dhe përderisaka shpresë ka jetë".

Proteinë e të mençurve është punae pandërprerë dhe shpresa për arrit-jen e suksesit edhe nëse dështojnë

ndonjëherë, nuk demoralizohen enuk dorëzohen për t’i provuarpërsëri aftësitë, tanimë, më të përgat-itur ngase kanë pësuar më parë emësimin e kanë marrë.

E në periudhën ku jeta furtunat uasjellë ballafaqohen me to si njerëz meeksperiencë.

Te dikush rrallë në të parët sprovatshkojnë,e dikë vazhdimisht e vizito-jnë.

Këtyre të dytëve ndoshta rrethinua ngushtojnë, me qëllim që fuqitë etyre ti provojnë e të hutuar e shteruarduan t’i shikojnë, i ndjekin pa ndalëderi kur në shtratin e vdekjes dukepushuar janë.

Një retrospektivë të jetës së tyreata bëjnë, e pastaj të lumtur se memund e punë paskam jetuar, e përgjithë këtë kohë të harxhuar nuk jampenduar, ngase çdo pengesë memjeshtri e kam anashkaluar.

Një jetë me brenga e kam jetuar,por të tjerëve brenga mos të iu shkak-toj jam munduar, e shpresoj se për tëmirë kanë për të më kujtuar.

Kur dikë nga ne hutimi e kaplon,njerëzit që personalitet kishin suk-sesin, punën me zell, e të dashur e tëdalluar nga mjedisi ishin, e harmonigjatë jetës kishin, duhet marrë shem-bull gjithmonë.

Ata do të jenë ylli polar për ne, e nëfund do ta shohim se në të drejtëpaskemi qenë.

Për ta akorduar jetën tonë mos tëharrojmë se kur këputen telat pastajs’ke seç akordon.

Jetën duhet menaxhuar para sevonë të na jetë kujtuar!

Hafize Odai IV –AParalelja e Vajzave - Tetovë

Përpara se pengtë jemi zënë !

34

IKRE

SFIDA RINORE


Ndikimi i lojëravetë fatit në shoqëri

Lojërat e fatit janë shndërruarnë një plagë të shoqërisë, tëafta për të shkatërruar me

dhjetëra e dhjetëra familje e jetënjerëzore. Për t’u kuruar, vetëmvullneti nuk mjafton, hapi i parëështë të pranosh problemin, pasikemi shumë raste që mbërrijnë tekne të shtyrë nga familja, por nuk ekuptojnë që po bëjnë gabim. Këtojanë rastet e pamundura për t’undihmuar, pasi mungon elementikryesor, ai i një njeriu që me tëvërtetë dëshiron të ndryshojë.Lojërat e fatit janë kthyer ne njësëmundje shkatërruese, e kraha-suar me drogat e rënda që shkatër-rojnë personalitetin e pjesëmar-rësve te cilët janë kryesisht të rinj.Nëse në vendin tonë mentalitetiapo droja i pengon personat të

cilët janë të varur nga këto llojlojërash për t’u shprehur falëshoqërisë, nuk do të thotë se nukekzistojnë tek ne viktima të këtyrelojërave. Nuk ka ende një studimqë të tregojë saktësisht numrin enjerëzve të vrarë të plagosur aponumrin e familjeve të shkatërru-ara. Por ne e dimë me saktësi sepërmasat e kësaj plage janë vërtetdramatike. Përveç kësaj – sipaspsikologëve – njerëzit që frekuen-tojnë lojërat e fatit kalojnë depre-sione në shkallë të ndryshme,dëshpërime të thella, frikë për tëardhmen si dhe mbeten ndër per-sonat më të padëshiruar nëshoqëri.

Rinia dhe adoleshentët janë bërëviktimat më të shpeshta të këtij“sporti”. Edhe pse me ligj moshat e

reja ndalohet të frekuentojnë kazin-otë ata sërish janë klientë të rregullt.Pse nuk zbatohet ligji dhe pse lejo-hen këta të rinj të jenë pjesë e kësajlojë të rrezikshme që po i groposçdo ditë e më thellë? Përgjigjjambetet enigmë ! Mbase nuk është ivetmi ligj që nuk zbatohet pormund ta quajmë një më shumë ndërligjet e tjera të pazbatuara që po ishtohet shoqërisë sonë, në vend qëtë ndodh e kundërta.

Megjithatë një ditë shoqëria do tëkthejë kokën pas dhe do të kuptojëse në ç’gjendje është futur tani njëpjesë e konsiderueshme e saj. Drogaështë vërtet një plagë e rëndë, eshkaktuar nga trafiqet e paligjshme.Ndërsa bixhozi, një dramë që sot polejohet nga shteti.

Muhamet Salihi II-A

35

IKRE

SFIDA RINORE

Jetojmë në një botë të njëjtë për tëgjithë por ku njerëzit e ndryshojnëbotën siç e shohin veten. Njeriu ka

periudhat e veta të cilat duhet t’i kalojëato. Periudha këto, që kanë dallim nëmes vete, ndër të cilat më e rënda dhemë e vështira është periudha e adolesh-encës.

Është një periudhë që shumë tërinj i zhyt në një humnerë nga kus’dalin dot as pasi ta kalojnë këtëfazë. Pikërisht është ajo kohë qëshumë njerëz devijojnë e nuk mundt’i kthehen më jetës reale. Mund taquaj edhe se është një fazë e sprovavetë All-llahut xh.sh., sido që të jetë, tërrallë janë ata që u bëjnë ballë këtyresprovave. Po ecim në një rrugë që kaedhe kthesat e veta, në një rrugë qëkurrë s’mund të kthehemi më pas, ene vazhdojmë të ecim pa mos mend-uar se ku shkojmë e as çka marrimme vete. Pika më e dobët e çdo të riutështë se tenton t'i kënaqë epshet e tijapa mos e menduar se po fundoset nënjë humnerë pa rrugëdalje. Të paktëjanë ata që ecin me kohën ashtu siçka urdhëruar All-llahu xh.sh., e paki-ca nuk e mund kurrë shumicën pran-daj një numër i madh i të rinjve janëtë devijuar, shoku merr me vete edheshumë të tjerë pas.

Shohim se veçse kanë filluar të

shfaqen shenjat e Kiametit por tenjerëzit mungon kjo bindje e prandajende nga gojët e tyre del fjala "kakohë jam i ri". Jam i bindur se shumi-ca mendojnë se faza e adoleshencësështë faza që njeriu duhet të argëto-het më shumë, pajtohem edhe unëme këtë mendim, por, të argëtoheminë kufij të Islamit, të argëtohemi metë mirat e All-llahut xh.sh. e jo në atërrugë që të mos mundemi më t'ikthehemi jetës së drejtë. All-llahuxh.sh na dërgon sprova që me të neta forcojmë imanin tonë, por sa prejnesh u bëjnë ballë këtyre sprovave ?A mundohemi ne të jemi sa më afërAll-llahut xh.sh.?!

Shohim kafenetë mbushur menjerëz në kohën e shkollimit dhekthehemi i shikojmë edhe shkollat,fakultetet sa të zbrazura në krahasimme to. Është një devijim i madh apojo? A thua humbja e kohës për kot nasjell dobi? A thua dituria për dikës'është e nevojshme? Jo aspak,gjithkush nga ne ka nevojë të mësojëderi ditën e fundit të jetës por shumi-ca nuk kërkojnë dituri as në një ditëtë kësaj jete. Jam i bindur se gjithkushnga ne dëshiron të jetë fitimtarmirëpo a arrihet fitorja me gjërat endaluara? A mund të fitojë dikushmirësinë e All-llahut xh.sh në rrugë

të gabuar? A mund ta fitojë dikushXhennetin me harame ? Jo kurrë, metë vërtetë fitorja kërkon mund dhepunë të sinqertë dhe mendoj se kyështë shkaku që një numër të madhtë njerëzve i shohim të devijuar sepsemë lehtë e kanë t'i mbështeten tëndaluarës se sa të mundohen në atëqë me të vërtet do t'u duhet.

Dimë se All-llahu xh.sh naka urdhëruar edhe punë të mira,argëtime në hallall por sa ju shohinsytë sot njerëzimit ?! Më shumë itërheq ana negative, mashtrimi i she-jtanit se sa i tërheq fjala e All-llahut.

Gjithkush beson se ekziston All-llahu, edhe ata që janë të devijuarnga goja e tyre thuhet se ka All-llahmirëpo në të gjithë mungon bindjadhe për këtë shkak marrin një rrugëtë gabuar pa mos e hetuar se po shke-lin në asfalt të copëtuar.

All-llahu i do të penduarit, andajtë pendohemi pa mos u bërë vonëdhe së shpejti ta dallojmë të mirënnga e keqja, ta dallojmë haramin ngahallalli dhe pa mos humbur kohë t’ikthehemi asaj që është reale, të ecimbashkë me kohën, të jemi fitimtarë tëtë dy botëve dhe më e rëndësishmja,ta mundim periudhën më të vështirëtë jetës, kohën e adoleshencës.

Elfat Saliu IV-A

PERIUDHA EADOLESHENCËS, FAZA MË

E VËSHTIRË E NJERIUT

36

IKRE

SFIDA RINORE


“Pashakohën!Nukkadyshimsenjeriu është në një humbje tësigurt. Me përjashtim të atyre

qëbesuanebënëvepratëmiradheporositënnjëri-tjetrin t’i përmbahen të vërtetës dhekëshilluan njëri-tjetrin të jenë të durueshëm”Asr,1-3

Rëndësia e kohës në jetën e njeriutështë aq e madhe sa edhe rëndësia e tëgjithë veprimeve të tija në këtë botë.Koha është dhuratë, mirësi nga ana eAll-llahut xh.sh e cila duhet të shfrytë-zohet për punë të mira. Përderisa All-llahu xh.sh betohet në kohën, njeriunuk duhet ta zhvlerësoj atë, nëse ezhvlerëson rëndësinë e saj, ai kazhvlerësuar rëndësinë e jetës së vet,dhe i privohet suksesi në të. E dimë senjeriu është qenie e dobët dhe embushur me shumë gabime, ai kanevojë të kthejë vetën mbrapa, nëllogari për ta shfrytëzuar çdo momentnë këtë botë, sepse koha nuk kthehet,nuk zgjatet, nuk ndalet, përkundraziecën vetëm përpara.

Shpesh herë i dëgjojmë njerëzitduke u ankuar për kohën, duke thënëse kohërat kanë ndryshuar, në faktkanë ndryshuar njerëzit, veset, tradi-tat, lakmitë se koha ka mbetur e njëj-

ta, veçse përdorimi i saj nga njeriu kandryshuar. Puna ndoshta ka të njëjtinemër, studim, hulumtim, por qëlliminuk është i njëjtë, sot ndryshon qëlli-mi studimeve dhe hulumtimeve ngastudimet dhe hulumtimet e mëpa-rshme. Koha ecën, pa marrë parasyshse çfarë bën njeriu, nëse e shfrytëzonkohën në të mire, të mirën do ta gjejë,nëse e shfrytëzon në të keqe të keqëndo ta gjejë. Hasan el Basriu ka thënë:“Nëse nuk e shfrytëzon kohën tënde,ajo ka për të të ndëshkuar ty. O biri iAdemit, dita jote është mysafiri yt,andaj prite mirë atë”.

Ditët e kësaj jete të përkohshmejanë si pikat e ujit në një gotë, çdo ditëqë kalon pakësohet uji në gotë, largo-hemi një ditë më shumë nga kjo botëdhe i afrohemi një ditë më shumë jetëstjetër. Një thënie e Gazaliut në lidhjeme shpenzimin e tepët të kohës thotë:“Bir ! Mendo që sot ke vdekur. Sa dotë mërzitesh për kohët që i ke kaluarashtu i pavetëdijshëm. Ah sikur! Do tëthuash, por pa kuptim.”

Shumë njerëz e humbin këtë gjëme vlerë duke thënë “ka kohë” dhe ilënë punët në asgjë. Në hadithin qëtransmeton Buhariu tregon se

Pejgamberi a.s ka thënë: “Janë dymirësi në të cilat shumë prej njerëzvejanë të humbur, shëndeti dhe koha elirë”. Jeta është një mirësi tepër e vlef-shme të cilën All-llahu xh.sh ia jepnjeriut për të jetuar një herë dhe nëkohë të caktuar. Në çdo moment kashumë punë që mund të bëhen nëjetë, me një përkushtim të vërtetë përta përdorur kohën ashtu siç duhetmund të arrijmë sukses në punët qëdo t’i bëjmë. Në një hadith tjetërPejgamberi a.s na porosit që t’i shfry-tëzojmë gjërat para se të na humbin,ku thotë: “Shfrytëzo pesë gjëra parapesë të tjerave, rininë para pleqërisë,shëndetin para sëmundjes, jetën paravdekjes, pasurinë para varfërisë dhekohën e lirë para se të zihesh mepunë”. Prandaj shfrytëzoje kohën seajo është një thesar i rëndësishëm përnjeriun por shumë njerëz nuk e shfry-tëzojnë atë duke mos ia ditur vlerën.Një poet arab thotë: “Koha është gjëjamë e shtrenjtë për të cilën duhesh tëkujdesesh, ndërsa është gjëja më elehtë që mund ta humbasësh”.

Nermine Mamudi III-BParalelja e Vajzave -Shkup

Rrugëtimi ipakthyeshëm i kohës

37

IKRE

SFIDA RINORE

Një pikë e vogël uji nuk tambush një enë, por ështëpikërisht grumbullimi i

këtyre pikave që mbush gotën aq saajo derdhet, janë pikërisht hapat evegjël që të çojnë drejt atyre madhësh-torëve, çdo udhëtim sado i gjatë të jetëfillon me hapin e parë. Adhurimet evogla janë shkallë që të drejtojnë deritek dera, pra hapin rrugën drejt adhu-rimeve të mëdha. Duke bërë grum-bullimin e të voglave arrijmë tek qël-limi kryesor i yni që është njoftimi medashurinë ndaj All-llahut për të ndierrealisht atë gradë, atë që na bind se mëparë s’e paskemi dashur ashtu siç Aimeriton, por thjesht paskemimashtruar veten me një formalitet.Është fakt se interesimi për dikë të bënta duash dhe ta respektosh atë mëshumë pasi që arrin t’ia njohësh prejmë së afërmi vlerat dhe cilësitë, praedhe ne nëse interesohemi rrethgjërave që kënaqin All-llahun do tëarrijmë në një masë të madhe t’i duamdhe do t’i veprojmë ato e zemra jonëdo të ndryshojë si kurrë më parë.

Ndjenjën e besimit çdokush eposedon, e ka të lindur, megjithatëçdokush duhet të përpiqet ta nxjerrëatë nga vendi ku është strehuar .Gjë-rat e çmueshme askush nuk t’i nxjer-rë para syve, por duhet vetë t’ipërveshësh krahët e të kërkosh t’izbulosh. Besimi është gjëja më e çm-uar kënaqësinë e të cilit e arrin ve-tëm ai që e dëshiron në të vërtetëdhe për ta pasur më të qartë këtëmund t’i bëjmë një analogji me ha-

dithin e Muhammedit a.s. ku kathënë: “Çdokush do të hyjë në Xhe-nnet përveç atij që nuk dëshiron”. Ekur e pyetën shokët e tij se a ka ndo-një që nuk dëshiron të hyjë në Xhe-nnet, në atë vend ku ka mirësi që s’ika parë syri, s’i ka dëgjuar veshi, e asqë i ka shkuar ndonjë njeriu nëmend, gjerësia e tij është sa e qiejvedhe e tokës, kopshte në të cilët rrjed-hin lumenj mjalti e qumështi?! Po,-tha Muhammedi a.s.,- ka edhe të tillëqë nuk i duan këto kënaqësi, ata janëata që nuk punojnë për to. Pra, edheimanin nuk mund ta shijojë njeriunëse nuk e dëshiron në të vërtetë, enjë dëshirë e sinqertë doemos qëështë një motiv i mjaftueshëm që eshtyn njeriun të punojë për atë që do,t’i krijojë kushte dëshirës për ta parënë realitet, po edhe në dështoftë aivetvetiu, Zoti do t’i ndihmojë sepseAi vlerëson mundin dhe jo suksesin,tek Ai puna doemos shpërblehet.

Besimi të bën të kuptosh se nëseZoti ta merr një të mirë padyshimatë do ta zëvendësojë me një tjetërmë të mirë, bile besimi nganjëherë tëdetyron të heqësh dorë nga diçka qëti ndoshta e konsideron të mirë, pornë sytë e All-llahut është e keqe ebesimtari i devotshëm nuk dësh-përohet me humbjen e të mirave tëkësaj bote, por e mbulon atë plagëduke e hapur derën e zemrës drejtnjë rruge tjetër, sepse e di se shpeshherë njerëzit nga lotët e shumtë përgjënë e humbur më parë nuk arrijnëtë shohin dot atë mirësi që Zoti ua ka

nxjerrë si zëvendësim.Në mungesën e besimit të fortë

dikush mund ta humbë edhe vetennga rëndësia e sprovave të kësajbote. Të jesh ndryshe do të thotë tëmos jesh ajo që ishe dhe të mosmbetesh kjo që je, por vazhdimishttë ndryshosh në aspekt pozitiv që tëkesh dobi vet prej vetes dhe të ketëdobi rrethi prej teje. Të jesh vetëm imirë nuk mjafton sot, po as që kamjaftuar ndonjëherë, por të jeshvetja është e bollshme,të mos e mer-itosh asnjëherë fjalën që dikush të tëthotë “ti ishe ndryshe” kur e dimë seluhatja në të qenit vetvetja ështëhipokrizi, të jemi gjithmonë të sin-qertë e të mos i lodhim njerëzit tëmendohen se cilën maskë jemi dukee përdorur tani. Të jesh i sinqertëndaj njerëzve është fryt i sinqeritetitqë ke ndaj All-llahut të Madhëruar.

T’i thyejmë degëzimet e mëkatevee të fillojmë një gjelbërim pranverornë zemrat tona, aroma e mrekul-lueshme e luleve të kësaj pranvereshpirtërore le ta ndryshojë botëntonë, ngrohtësia e diellit le të depër-tojë në zemër që shkëlqimi i zemrëstë ketë ngjashmërinë e yllit ndriçuestë një nate të kthjelltë pranvere.

Të jemi ata që duhet të jemi, ajopër të cilën u krijuam, të paktën tëarrijmë atë që gjithmonë deshëm takemi, dashurinë e pakufi ndajKrijuesit të botëve.

Hajrije Emini IV-AParalelja e Vajzave - Tetovë

Të jemiNDRYSHE

38

IKRE


Në këtë botë kalimtare ne jemipër një kohë të shkurtër, përnjë kohë të kufizuar. Çdo orë,

çast për ne paraqet një vlerë që në mose shfrytëzofshim na shndërrohet nënjë antivlerë që sa do të na ngrit në eveprofshim aq do na rrëzojë në elëshim anash. Ka disa gjëra në jetë qës’e tolerojnë dot lojën dhe shakanë meta, e tillë është koha, s’do të luajmë metë dhe ta shkojmë kot sepse është si njëshpatë e mprehur mirë, në nuk e mba-jte siç duhet, të pret. Jeta është detyrëjashtëzakonisht serioze, kurse vdekjaështë dëshmitare e heshtur e këtij seri-oziteti fisnik.

Anglezët thonë: “Koha ështëflori”. Është, bile edhe më tepër, ajoështë çështja themelore e jetës sënjeriut. Se si sillemi ndaj kësaj dhu-rate të Zotit, do të përcaktohet edhe itërë qëndrimi ynë jetësor dhe suk-sesi në jetë. Në jetën tonë të kufizuarkemi detyra, të cilat duhet t’i realizo-jmë doemos, mjerë për ne nëses’mund të gjejmë kohë për vetë kri-juesin e kohës ! Njeriu i sinqertë nukduhet të jetë indiferent, ai e kamisionin e vet në Tokë që nuk ështëthjesht kryerja e këtyre detyrave nëkohë formalisht, por kryerja e tyreme qëllim të efektit që mbajnë nëvete këto rituale që është gabim t’uthemi rituale sepse rituali ështëthjesht një lidhje me një fuqi mbi-natyrore ndërkaq veprimet që urd-

hëron All-llahu sekretin e kanë nëefektin e jashtëm që do të përmirë-sonte jetën e individit dhe shoqërisë,All-llahu nuk është nevojtar përadhurim !

Edhe të rinjtë, të cilët e respekto-jnë jetën, duhet ta shfrytëzojnë nëmënyrë të vlefshme kohën që kanëpara vetes. Që nga njohuritë e veta tëpara duhet ta mësojnë vlerën eshfrytëzimit të drejtë të kohës dhedëmin e mosshfrytëzimit të saj sepseçdo fillim i hershëm jep fryt më tëmadh se ai i vonshmi.

Në një orë të vjetër në Oksfordshkruan: “Koha po kalon, por për tëjepet llogari”. Jo një gjë e re për ne,gjë që na e ka thënë Kur’ani shekuj eshekuj para se të ekzistonteOksfordi, një e vërtetë e pakon-testueshme, të gjithë ne jemipërgjegjës për kohën në te cilën jeto-jmë. Askush prej nesh nuk e di sekur do t’i vijë çasti i vdekjes. E dimëvetëm se duhet të mësojmë dhe tëpunojmë me nder e fisnikëri, nëemër të Zotit, në dobi të njerëzimit, edimë vetëm se për çdo moment jemimë afër vdekjes, e cila vjen drejt neshpashmangshmërisht.

Askush s’i ik dot vdekjes, e kohaec në drejtimin e vet si një fëmijëkryeneç që s’dëgjon askënd dhe po umundove ta zësh më shpejt vrapon.I riu shpesh duhet të mendojë përvdekjen, por jo në atë mënyrë që

këto mendime ta paralizojnë atë dheta hedhin në nihilizëm dhe ta shohëtërë këtë botë si një asgjë hiç por t’ishërbejë si përkujtim se ajo që kjobotë mban sado të jetë madhështorefundin e ka të tmerrshëm. Jetas’është veçse një sprovë, një lojë qëpo s’e more seriozisht e ke humbur.Sikur të gjithë ne të dinim vlerën ekohës dhe vlerën e shfrytëzimit tësaj, gjendja jonë padyshim se dongjiste rrokaqiejt e lavdisë.Muhammedi a.s ka thënë: “Allahu letë mos më bekojë asnjë ditë në tëcilën nuk mësoj diçka të re”. HasanEl-Basriu ka thënë: “Çdo ditë qëvjen, i thotë njeriut, o njeri, unë jamditë e re dhe do të dëshmoj për atëqë punon sot, kur të largohem prejteje, nuk do të kthehem më kurrë.Prandaj, përgatit ç’dëshiron por dijese do të gjesh vetëm atë që ke përgat-itur vet, e lë ç’të duash por dije se nëatë ditë kurrë më nuk do të kthe-hesh”.

“O njeri, dita jote është mysafir yt, i cili do të lë. Në fund ose do tëfalënderojë ose do të përgojojë.”Jahja b.Muaz Er-Razi ka thënë:“Nata është mjaft e gjatë mos eshkurto me gjumin tënd. Dita është eshenjtë, mos e turbullo me mëkatettua”.

Hikmete Murati IV-AParalelja e Vajzave - Tetovë

VLERAE KOHËS

39

IKRE

SFIDA RINORE

Jeta është durim, durim të kalojëkohë dhe të presësh ç’të sjell ajo,e padyshim se në këtë rrjedhë të

saj ka periudha me intensitet tëndryshëm. Pranvera e jetës, gjallëriae shpirtit padyshim është rinia çelësii jetës, çelës ku hapen dyert e sëdrejtës, paqes, përparimit dhe nësehapë rrugën në rini ia siguron vetesrehatinë në pleqëri. Po ç’ndodh merininë e sodit, a e luajnë ata rolin qëduhet në shoqëri, a ia japin ata gjal-lërinë që duhet jetës, kur shumica etyre janë bërë të varur prej rrjetevesociale dhe kjo apati e tyre ndaj pro-ceseve jetësore zhduk jetënshoqërore. Vallë a nuk iu bie ndër-

mend se kush i krijoi, Ai i cili ua dhamendjen të mendojnë dhe ta kupto-jnë të drejtën, atë se urdhrat e Tijduhet praktikuar, e të mos mjaftohe-mi me atë se po, ekziston një Zot, ajonuk mjafton !

Rini, ndaloni prej rrugës sëgabuar ! Ndaluni, ku mendoni tëshkoni me këto veshje, stoli me këtëanarki që dita ditës shtohet. Thonivetes ndal dhe për një çast kujtohu !Mbylli sytë dhe mendo me logjikentënde të shëndoshë, shqisat ,natyrën, tokën, qiellin, të gjitha këtoqë i shohim i krijoi fuqia e Allahuxh.sh.. Kur shohim të vërtetën eqartë, atëherë pse nuk kërkojmë

ndihmë nga Ai? Po vetëm eanashkalojmë. Zoti është Një dheprej Tij duhet të kërkojmë ndihmë ,falje të mëkateve.

Rinia e mirë ndërton familje,shoqëri, atdhe, pushtet, të gjithajanë të varura nga rinia. Mëso, stu-dio në emër të All-llahut, se Ai tëkrijoi ty, falënderoju në mënyre meprestigjioze planifiko jetën duke iulutur vetëm atij.

Lus Zotin që të na mundësojë tëjemi një rini e përparuar, e përmen-dur për të mirë, të jemi të ditur , tëmoralshëm, të devotshëm.

Hixhra Hasani II-AParalelja e Vajzave - Shkup

TY RINI!

40

IKRE

PROZË DHE POEZI


Feja imeFeja ime është madhështoreDhe e dua fort atë,Është më e lartë se fetë tjeraDhe mbi të nuk vë asgjë.

Feja ime është IslamiMë e bukura se çdo fe,Ne atë do ta mësojmëSe ajo ka ardhur për ne.

Profeti ynë MuhammediËshtë dielli i dy botëve,Është i fundit i profetëveDhe pas tij tjetër s’do ketë.

Prej All-llahut të MadhëruarKëtë fe ai na e solli,E shpërndau si rreze driteDhe atë mbi ne e hodhi.

Kjo fe na mëson se jemi të pastërKjo fe na mëson se jemi të drejtëPra, na thoni juA ka ndonjë fe më të vërtetë?

Libri ynë është Kur’aniDhe e lexojmë me dëshirëFalënderimi i takon All-llahutQë na bëri muslimanë të mirë.

Sevim AxhamiIII-B

Paralelja e Vajzave-Shkup

Pikat e shiut pikojnë... Qëndroj pranë dritares dukedëgjuar zhurmën e tyre, e mendohem… Sa mon-otone më është bërë jeta, sa të lodhshme këto

ditë. Çdo ditë e më shumë po më shtohen brengat dhemërzitë, desh po çmendem nga këto mendime të kota.

Pasi pashë se shiu ndalonte, mora pallton dhedola të sillem vërdallë, me shpresë se ndoshta do tëmund të gjej një zgjidhje se si të më largohen këtomendime që më shkatërrojnë çdo ditë e më shumë.

Duke kaluar rreth liqenit, shoh një ulëse në tëcilën ishte ulur një moshatare e imja. E përshëndeta,por ajo nuk më dëgjoi, rrinte ulur, shikonte liqenine zhytur në mendime. U ula pranë saj, qëndrovadisa çaste aty. Kur papritmas ajo u largua. Më ngelinë zemër ajo vajzë. Unë, zakonisht nuk jam shumëe shoqërueshme, por tek ajo pashë diçka mëndryshe, sikur pak a shumë ishim të ngjashme nëmos të njëjta. Mendova se na mundonin të njëjtatshqetësime, dëshiroja ta takoj përsëri, të bisedojame të, por s’dija ku ta gjeja.

Ditën e nesërme, përsëri shkova tek vendi injëjtë, kur qe aty e njëjta vajzë që kisha takuar dje.Këtë radhë më përshëndeti ajo e para. Përshëndetje- më tha, unë jam Hana, dhe më buzëqeshi. Shikovathellë në sytë e saj, kuptova që diçka nuk shkon. Ajopo buzëqeshte, por në sytë e saj shihja shumë dhim-bje, sy që ishin gati të shpërthenin në lot. U bëra

GUXIMIPËR TËNDRYSHUAR

shumë kureshtare të dija se çka ështëajo që e mundon aq shumë, e ajo nukmund ta shpreh. Dalëngadalë fillu-am të shoqërohemi. Tani më për çdoditë dilnim tek vendi ku ishimtakuar.

Unë ashtu siç isha e padu-rueshme, nuk ngurrova dhe men-jëherë e pyeta se ç’ishte ajo që po emundonte aq shumë. Asaj i pikuanlotët që mezi i kishte mbajtur me ditëtë tëra dhe me zë të ulur më tregoi separa një viti i kishte vdekur babaidhe tani ajo po qëndronte në shtëpivetëm me të ëmën dhe vëllanë e saj,pas kësaj u largua menjëherë mevrap. Më preku në zemër loti i saj qëishte aq i pastër dhe i pafajshëm. Upendova për pyetjen që ia bëra. Mosndoshta bëra gabim që e pyeta,ndoshta s’duhej të isha aqkureshtare, thash me vete.

Ditën e nesërme, kur shkova atje,ajo nuk ishte aty. U ula aty pranë bre-gut dhe prisja me shpresë se do të vi-nte. Kaloi një kohë e gjatë, prita deri-sa u errësua, por ajo nuk erdhi. U pi-këllova shumë. Edhe pse kishim shu-më pak kohë që ishim njoftuar unë

isha afruar me të më shumë se meçdokënd tjetër më parë. Dhe kur atëditë nuk e pashë, më mungoi shumë.

Ditën tjetër përsëri u nisa tekvendi i zakonshëm me shpresë se dota takoj, por ajo përsëri nuk erdhi.Atëherë e kuptova se ajo ishtelarguar dhe se ishte e kotë të mendo-ja se ajo mund të ishte shoqja ime mëe mirë. Derisa po kthehesha nështëpi, papritmas dëgjova një zëteksa po thërriste emrin tim. U kthe-va të shohë, kur aty pranë meje uafrua një djalë i vogël me një letër nëdorë, unë jam Aliu, më tha, këtë letëre ke nga Hana, më dërgoi që të ta japty. Në atë moment desh fluturovanga gëzimi, e falënderova dhe men-jëherë e hapa letrën e Hanës:

“Përshëndetje, e di që mendove se tëharrova, më fal që nuk kam mundur të tëlajmëro… Para dy ditësh, derisa po qën-droja në shtëpi, dëgjova britmën e vëllaittim i cili po thërriste nënë, nënë. Vrapovamenjëherë të shoh ç’po ndodh. Kur shko-va atje pashë nënën time e cila ishteshtrirë në mes të dhomës. Telefonovamenjëherë ambulancën, por derisa ataerdhën, nëna ime ndërroi jetë. Tani më

është detyra ime që të kujdesem për vël-lain tim, prandaj punoj që ta ushqej atë.Më fal që nuk mund të vij të të takoj.

Me dashuri, Hana.”Lotët më shpërthyen, dhe nuk

munda të duroj më, shkova dhe egjeta Hanën tek vendi ku punonte.Ç’të shoh, një 15 vjeçare, të cilës ikishin vdekur prindërit dhe e kishinlënë të vetme me vëllanë e saj tëvogël, kishte gjetur forcë për tëpunuar!

Kjo më habit shumë. Ku e gjentërë këtë forcë ti, e pyeta Hanën, jekaq e re dhe kaq e fortë, si mund t’upërballosh tërë këtyre problemeve, simund ta durosh tërë këtë dhimbje?!

All-llahu është më i madhi, Aiaskënd nuk e ngarkon me më shumëdhimbje se sa mund të mbajë shpirtii tij. - mu përgjigj Hana. Jammbështetur All-llahut dhe aty gjejstrehim, Ai më dha forcë të punoj e tëvazhdoj jetën, me shpresë se familjajonë do të bashkohet përsëri nëAhiret, inshallah.

Këto ishin fjalët më prekëse qëkisha dëgjuar ndonjëherë në jetëntime. Më dhimbsej jeta ime, më dhi-mbsej koha që e kisha harxhuar kot.Krahasova jetën time me atë të Ha-nës, por pashë se isha mundur ngamendimet e kota të djallit. Ato që mëparë unë i quaja dhimbje, kuptova senë krahasim me problemet e Hanësishin si milingona me elefantin. Prejatij momenti unë gjeta forcë mëshumë se kurdoherë. Jeta ime filloi tëndryshojë, familja ime, me të cilënhidhërohesha pa asnjë arsye, tani mëështë gjëja më e shtrenjtë për mua.

Tërë kjo më bëri të kuptoj senjeriu është aq i dobët, sa që nukmund të durojë as për dhimbjen mëtë vogël. Prandaj, All-llahu xh.shështë i vetmi tek i cili mund të gjejmëstrehim dhe mund të na japë forcëpër t’u bërë ballë sprovave të Tij,sepse Ai e sprovon atë që e do, e përtë durueshmit Ai shpërblen.

Shqipe Smaili, II-AParalelja e Vajzave - Tetovë 41

IKRE

PROZË DHE POEZI

42

IKRE

PROZË DHE POEZI


O tokë e zezëTokë, o tokë e zezë që sot po të shkelimbi ty, nesër ndoshta vdes.Sot gjendem mbi ty,nesër ndoshta me mbulon dheu yt i zi.Zoti me faltë çdo mëkat që kam bërë mbi ty,se do vijë dita, përgjithmonë e vdekur do pushoj nën ty.Sot mbi ty po eci e lirë,nesër nën dheun tënd do jetoj një çast të vështirë.Sot mbi ty mësoj e studioj, sundoj e këshillojnesër gjithçka do të mbarojë...O tokë që mundohem në ty gjithçka të ndërtoj,nesër do të vijë dita kur gjithçka do të braktis e do të shkoj.O tokë mbi ty përjetoj çaste lumturie brenge dhe mërzie,nesër do qetësohem nën dheun tënd pa mërzi e pa brenga.O tokë ku mbi ty po jeton ky trup i imi,nesër nga unë do mbetet vetëm kujtimi.O tokë një ditë ekzistenca ime do të marrë fund,do nisem për ahiret ku shpresoj të jem në Xhennet.

Ajla Jashari II-AParaleja e Vajzave - Shkup

43

IKRE

PROZË DHE POEZI

Për ty BabiMbi varrin tënd babaPo bërtas por nuk përgjigjet askushHeshtja mbretëronÇohu babi se jam vajza joteDua të të shoh, më ke lënë të vogël.

E tani jam rriturÇohu të lutem babi se jam e mërziturMë mungon përqafimi ytNë shtëpi shumë ndjej trishtim.

Më pikojnë lotët si rrufe“Babi” në shtëpi askush nuk thërretAs zëri yt ne nuk na thërretDita, ditës më shtohet trishtimi.

Nata, natës nuk i ngjanPo ndjej shumë mall për tyBabi ! A më dëgjon?!Përsëri heshtje...

E shoh o babi vëllanëAi veç qan donë me të paE s’kam çfarë të bëj, Zoti kështu dëshiroiTë më thirrin jetime

E nuk e di ti pse nuk je engjëllE të vije natë për nateKisha shpresë se ti do të ringjalleshKur isha e vogël, kështu më mashtruan.

Më thoshin, babi ka shkuar në udhëtimPor ti prej udhëtimi kurrë s’u ktheveTani, shumë duhesh por ti nuk vjen dotSikur të na rrëfeje atë që për ne ndjeve...

Se pa ty nuk na bën të lumtur asgjëBabi si të kalbi ky dhe?A s’i erdh aspak gjynah për ne?!

Zulejha Jusufi II-AParalelja e Vajzave – Shkup

TË RIPUNOHET

Ah StambollFlladi anijes më ngjall mallNuk mund të harroj dallgët që iknin zvarrëSi një melodi në zemër thellë m'u treteAh Stamboll, sa histori e bukur mbete.

Në librin e jetës vargje të reja më nguliteSi valë deti në shkëmbinj u ngjiteKoha iku e neve na la të ndarëAh Stamboll, ç’bukuri e rrallë.

Jo, jo, ky mall nuk shuhet me fjalëNuk ikin kujtimet që vulosen me plagëMë shtrëngo dorën e pranë meje qëndroAh Stamboll ah, mua mos më harro.

Një ditë nga jeta do të ikDhe atë ditë ti mos më pritPër më të bukurën ty do të kujtojAh Stamboll, sa shumë të dashuroj.

Nuk i dua sytë, më mirë të verbohemPa të parë edhe një herë nuk dua të largohemKy zjarr nga brenda u ngjall dikurAh Stamboll, më e bukura pikturë

Nga Kapali Çarshia për në Aja SofiEzani më thërret në xhami të hyMinaret tua sa ëmbël më thërrasinAh Stamboll, fjalë që shpirtin ma godasin.

Nga rrugët e Bosforit për në kullë të GallatësNë mendje më mbeti çaji i ngrohtë në të ftohtin e natësNuk mjaftojnë as dy e tri vargje për ta mbyllur këtë arkë me kujtimeAh Stamboll, sy hapur si një somnambul ngecem në ëndërrime.


44

IKRE

PROZË DHE POEZI


Pësimi duhet qenëmësimAtëherë kur të mbyllet çdo derë e jetësE ngado që shkon të ngatërrohen rrugëtShkaku është mos korrigjimi i vetesKu çdo gjë të duket perfekt edhe pse e mangët.

Edhe në mes të detit të egërsuar që revolton me dallgëPa liman, e retë provokuese ta kanë fshehur yllin polarKërkon breg për të shpëtuarE “Kepi i Shpresës së Mirë” gjendet shumë larg.

Atëherë kur kujton se ndihma s’ka nga kush të vjenDhe ja në çast një mendim të gëzonKa dikush, dikush që gjithnjë të vëzhgonEdhe pse ti se përfill, Ai asnjëherë s’të zhgënjen.

E pasi shpëtove, dole nga krizaHarrove se nga kush të erdhi ndihmaNjë argument të vogël se emrin insan e meriton tregovePër të Gjithëdijshmin të gjitha janë vogëlima.

Por ti veten tënde e poshtëroveDuke e ditur se prapë do kesh nevojëE mendja jote prapë Atë do ta kërkojëNdërgjegjja jote si do reagojë.

Apo është e prishur e nuk funksiononKthehu kah vetja dhe hidhi një sy kritikArmiqve të personalitetit të përsosur jepju likuidimI ndihmuar por fytyrë bardhë që të jeshNga pësimet çdo herë merr mësim.

Hafize Odai IV-AParalelja e Vajzave - Tetovë

Britmë e heshturSa plagë ka zemra që goja nuk i thotëE shpirti tretet kur s’e gjen dot,Dorën e shtrënguar pas çdo loti të lëshuar

E sikur fjalët të kishin një kufiZemra gjithmonë do të jetonte në lumturiSe fjala dhemb më shumë se shpataShpirti trazohet dhe e merr flaka.

Ndihet trishtimi dhe fillon pikëllimiBuzëqeshja zhduket, largohet gëzimi

Vetëm…

Ato çaste sa një përjetësiBota sikur duket krejt ziI hidhëruar me tërë botënI harruar në vetmi.

Edhe fjalët më nuk kanë fuqiShpirti tretet në pafundësi,Ah, sikur të mos ishin thënëSikur të mos ishte bërëSikur të kthehej koha e të ishin lënë,Vetëm…

Njeriu kaloi gjithçkaShikoi gjithçka, dëgjoi gjithçkaPor harroi AtëKur u hidhërua me tërë botën, harroi AtëKur harroi veten, harroi AtëVetëm…

Vetmia vetëm, nuk është vetmiVeç Krijuesit askush nuk sjell lumturiNjë britmë e heshtur u lëshuaÇdo gjë e gjallë u trazuaNjë zemër e vetmuar u ndihmuaSepse veten deshi ta ndihmojë.

A thua vetmia më ekziston?Një britmë e heshtur apo një lutjeVetëm…

Kanita Aliti IV- AParalelja e Vajzave - Tetovë

45

IKRE

PROZË DHE POEZI

E vërteta e treturSa e bukur është natyra kur të ngroh dielli,O Zot, sa bukur! Kur i kthjelltë është qielli!Sa e bukur është natyra në nëntor,Me gjethet e arta, të thurura kurorë.

Sa e bukur është natyra, e bukur si princeshë,Më këtë kurorë vjeshte, të artë – të verdhë!Bukuri magjepsëse, bukuri përrallore,Lavdiplotë, i përkryer është Krijuesi i kësaj toke.

Sa të bukura janë lulet kur iu vjen aromë lirie,Sa e bukur është sofra që mbledh një familje,Sa i bukur është livadhi kur lozin fëmijët,Sa e bukur është jeta, që e jetojnë të lirët!

O njerëz të mirë, pa ndalë që ecni, rrugëve të jetës,Ndal, thoni njëherë orës, prit, thoni vetes,Një shikim të vetëm, po deshët, hidhni anembanë,Të shihni, ta njihni, të bukur e kem’ dynjanë.

E kur syri t’i rrëfejë trurit, se e pa këtë bukuri,E kur zemra ta kuptojë se sa fatlum je ti,Pyete botën sa fytyra ka?A thua, ka pranverë në të gjithë dynjanë?

Atëherë do ta dëgjosh zërin e saj të mekur:Joo, jooo, një pjesë e trupit,qëmoti m’ka vdekur,Në atë çast era do të sjellë klithmat e dheut të fundosur,Nga gjaku i fëmijëve, sa të vrarë, sa gjallë të varrosur…

Dhe lulet një për një, nga një varg do të thurin,Të kësaj poezie që e përlot burrin,Do të rrëfejë natyra,ty, një të vërtetë,Të vërtetën e tretur të së hidhurës jetë:

Se diku dielli lind por zemrat nuk i ngrohSe diku dielli lind, por mëngjesi s’agon,Se diku hëna, nuk bën dritë,Se diku s’ka ngjyra, kuq shohin sytë.

Se atje tokën s’e ujit uji por gjaku,Se atje lulet s’i do as i riu as plaku,Se lulet janë të kuqe, plot gjak shehidi,Qe kjo jetë s’i dhuroi as një çast gëzimi.

Se atje fëmijët nuk lindin për të jetuar, por përtë vdekur,

Se atje ka jetimë të përlotur, jo fëmijë tëbuzëqeshur,

Se atje nuset nuk ëndërrojnë për një jetë përral-lore,

Ëndërrojnë të lindin fëmijë – dëshmorë të asajtoke.

Se atje nuk ka vjeshtë, s’ka gjethe, s’ka shenjajete,

Se atje ka vetëm rrënoja që iu vjen era vdekje.Se atje vdekja është bërë lule, që kundërmon

aromë lirie,Derë e hapur drejt lumturisë, pranë Zotit të

kësaj gjithësie.

Se atje të vdesësh, do të thotë: të lindësh përsëri,Të jetosh i lumtur, pranë Zotit, i lirë në për-

jetësi,Atje të gjithë i ka lodhur jeta në këtë botë pa

shpirt,Ku askush s’e dëgjoi zërin e tyre, që lutej për

drejtësi.

Ooo njerëz të mirë, që pa ndalë ecni rrugëve tëjetës,

Ndalni njëherë, pashi Zotin, boll thoni vetes,Hapni sytë dhe shihni, në gjak jemi zhytur!Dëgjoni, ju lutem, thirrjen e fëmijëve pa faj të

mbytur!

E si s’ju rrëqethet lëkura nga ky thirravajë, qëdhimbshëm jehon,

Më thoni, se po çmendem, vërtetë, askush s’edëgjon???!!!

O Zot i madhërishëm, mëshirë, të lutem, lëshosot,

Mbi këta robër të gjorë, që kush përpos teje, s’iupërgjigjet dot!

Ensar Sinani

46

IKRE

PROZË DHE POEZI

Larg Jush, me Ju!Kur shoh Abasijen1 plot jetë kundërmonS’mund e plagën time të mos ma trazon,Shikoj gjelbërimet, lulet, barin në limontiLarg në horizont të shoh të buzëqeshur ty.

Ne ishim të lumtur por s’e hetuamNa mbet veç nami pa shend në fushëPër një lumturi që kurrë s’e gëzuamE një gëzim që dot s’e lumturuam.

Një atdhe të vetëm kam që diQë më bëri me jaz kur s’kisha shtëpi,Kur luanim së bashku të gjithë tokMe akrabatë që s’i njoha dot.

E di se kurrë s’u çmallëm, e qamëNjë jetë të lumtur pa gëzim lamë,Disa vdiqën, shkuan, na gllabëruan zemratTë tjerë lindën, erdhën, të na këpusin ndjenjat.

Nuk ndjej më aromë manxuraneS’ka më rigon as erë jasemineNuk më shkërmoq kush ca belzuineTë më shkrifërojë me ju në mejdane.

Mejdanet e shtëpisë simeTë bukura plot kujtime,I kujtoj kur më merr malliÇdo ditë pa pushime.

Në ju pyetshin për mua, thoniDimë, është gjallë me zemër e shpirtMos më harroni kurrë, më doniThanë, në ju linda, me ju jam rritë.

Nëse një ditë tretemUnë feksi si dritë, shikomëni!E në s’më patë dot, prapë me ju mbetemShfletoni fletët e zemrës, gjallëromëni!Të paktën, kujtimin...

Evzal Sinani IV-A

1 Abas el-Akad, rrugë e njohur në Heliopolis,Kairo

Mall për ty ngaburgu i zi…Sa larg emrit Tënd qëndrojaE si një i humbur nga brendaGjithnjë një zë dëgjoja:Zoti im !Sikur të isha afër Teje deri në fund.Por si mund ta gjej fundin tek Ti kur Ti je i pafund?

Sa ndëshkim i vështirë është largësiaKur Neve na ndanë pafundësiaEh sa e vështirë është kur fjalët mbarojnëE zhyten thellë nën ndjenja,E të trazuara humben gjithandej...

Dua t'i mbyll sytëQë errësira të më bëhet dritëE di që një ditë do të takojPor nuk e di nëse me Ty do të jetojSe nuk mjaftoi vetëm të qaj kur në Ty kujtojPor edhe i gëzuar Ty mos tët’ harroj.

Nuk mjafton një jetë e tërëNë sexhde për Ty t'kem rënëSe madhështia Jote botën time ka ndriturAtëherë kur nga zemra ime të gjithë kanë ikur.

Sonte dua të qëndroj në heshtjePër të lexuar fjalën Tënde,E di që zemra ime përsëri do të qajëNëse kjo botë akoma do na ndajë.

Më mirë më lër ta mbaj në zemër emrin tëndNuk dua t’ma marrin të tjerëtmallin që më shtohet përmot.Ka zemra që pranë Teje qëndrojnë si gurëE përbrenda trupave ndërtojnë mur.Ka lot që për Ty dot s’qajnë,Rrjedhin të pavlerë në këtë botë anembanë.

Dua të bëhem dru që çdo lot si gjethe të më pikojTë mbush vjeshtën si një libërDhe mbi tokë shkronja të lëshoj.Do ti marr të gjitha ngjyrat e stinëveDhe do kthehem përulësishtQë drita Jote t’më ndriçojë përjetësisht.

Kjo botë le të mbetet bardh e ziPër zemrat ku mungoje Ti.Unë lotët e mi do t’i lë këtu,Por sytë do t’i marr atje,Dua vetëm të të shoh me këto sy,Nuk do qaj, nëse jam me Ty…


PROZË DHE POEZI

47

IKRE

Medreseja imeKam kërkuar lumturinëlumturinë e jetësdhe kam fituar shumë sevapetë mira i bëra vetes.

Këtu unë e gjeta vetenI mësova rrugët e jetësShumë në jetë përparovaKur medresante u emërova.

Këtu kurrë s’u nënçmovaDituri në mendje mbollaNga e mbara fillovaGjithmonë unë fitova.

Katër vite nuk më mjaftojnëZemra ndarjen s’e lejonNuk mund të të lë moj foleTë dua ty Medrese!

Sumejje Nuredini IV-BParalelja e Vajzave - Gostivar

Syçelë me kohë !Një jetë të tërë, sy mbyllur e kaloiE asgjë nuk pa, as ç’erdhi e as ç’shkoi,Për të shkëmbi me pluhurin njëjtë peshoi,E lumi nga deti fare nuk dalloi.

S’kishte gjë hapat që ia shpejtontePor s’kishte asgjë, që hapat ia ngadalësonte,Për asnjë arsye veten nga vendi se trazonte,E së pushuari dot nuk pushonte.

Dielli hënës për të vendin s’kishte pse ia lironte“Hë ditë hë natë”, koha doemos kalonte,Edhe stinët njëra tjetrën pse kot e pasonin?Për arsye koti lloj- lloj ndryshimesh bënin !

Gjysmën e jetës në mësim pse njerëzia e kalon?Kur e dinë se të dijshëm e të padijshëm një dhe i mbulon,Pse punojnë deri sa zemra të ketë ndaluar?Sa mund bosh kanë harxhuar pastaj kanë për ta kuptuar.

Ç’farë sheh syri në këtë botë në fund do shkatërrohen,Male, humnera e dete baras do të bëhenPastaj secili njeri për llogari të vete do të drejtohetE prapë i humburi s’do mund të orientohetSkenat e çuditshme në këto momente e habisin të diturin,E le më që fare e shokojnë të paditurin,Zemrat si kafshë e tërbuar, nga emocionet në kraharorbëjnëSepse, Sunduesin e sunduesve do ta takojnë.

Për herë të parë përtacin të shqetësuar e shohinSkaj më skaj endet i hutuar tek ata që e “njohin”,Më pas e vëren se vonë i është kujtuar,Se çdokush për vete për këtë ditë ka punuar.

E kupton se fajde s’bën ndihma e kërkuar,Dorëzohet i tëri i demoralizuar,Pesimizmi tërë qenien ia kishte kapluarSe nga mundimet e dinte se s’kishte të shpëtuar.

Mësoi se vonë ishte penduar,Se me gabim të tjerët i kishte ç’vlerësuarKurse antivlerat, atë e kishin rënduarPastër e mirë për të shikuar, sytë t’i hapë kishte përtuar.


48

PROZË DHE POEZI


Thesari me vlerën epa kuptuarBredh përreth botës, pasuri për të fituarPasuri e cila shkon e vjen ndër duarPor shpirti jo, s’u ndje i lumturuar,Ngase tjetër pasuri kish dashur për të kërkuar.

Pyes veten pastaj i menduarPo pasurinë e zemrës pse dot s’e kam çmuar? !Ajo ishte nga lindja tek unë e poseduar !E nga familja e trashëguar.

Ndoshta ka qenë mendja ,ajo që s’ka ditë të vlerësojëE pas një kohe e kuptoi

Ç’ka në zemër, e ç’ka në duarSe cili thesar është më i çmuar.

Ai thesar që blen zemrat me dredhi,Ajo pasuri që mban bashkë të afërm e shoqëriQë sjellë të mira radhaziTë cilave fundin njeriu nuk ia di

Apo thesari që njeriun e ka robëruar,E të mendojë për gjë tjetër nuk e ka lejuarVetëm atij i është përkushtuarE me pamjen e tij është hipnotizuar

Më afatgjati gjithmonë është më i kërkuarNgase kualiteti i tij është i garantuar,Ata që mendojnë më gjatë, imanin për ta pasur kanëpropozuarNgase është fitim i dyfishtë,e kanë përfunduar.

Të kujdesemi për të pa përtuar,Si një foshnje e vogël për ta ushqyer e pastruarSepse është i ndjeshëm e i përmalluarNëse dëmtohet është rëndë për ta rregulluar.

E kur ai të jetë bollshëm i furnizuarFytyra shndrit e shpirti ndjehet i gëzuar,Dobësohet shumë, pa e ushqyer po e leNgjason si një lule, që venitet e shtrihet për dhe.

Këtë thesar si dhuratë nga Zoti që e kemi marrëTa ruajmë në zemër, si e ka vlerën ta trajtojmë,Nga të këqijat ta distancojmëE me të mira vazhdimisht ta furnizojmë.


RiniaÇ'e gjeti vallë këtë riniNuk njohin familje e as shoqëriÇ'është me e keqja s’e njohin as vetenZoti e din a do shpëtojnë a të gjithë do treten!

Të lumtur thonë sa shpejt iku dita sotE kur të vijë e nesërmja, e qajnë me lot,Kot do të pyeten me vetePse vallë dita s’kalon sot?

Ka humbur besimi, ka humbur shoqëriaKa ngelur vetëm xheloziaMendojnë për vete të tjerët s’i shikojnëTë gradojnë veten, e çka se tjerët poshtërojnë!

Por nuk duhet habitur aspakSe ashtu e sollëm kohënKur iu duhesh në terr të njohinE kur s'iu duhesh as në dritë s’të shohin.

Do ju këshilloja me një porosiO ju rini, kapital i moshësKurrë mos e harxhoni kotSe ju ikën e s’ju kthehet dot.

Dhe le të shpresojmë në Zotin e vërtetëTë lëshoj mëshirë e të na udhëzojëNë rrugën e drejtë të hapërojmëSiç duhet në këtë jetë.

Haxher Bajrami I-AParalelja e Vajzave – Shkup

IKRE

49

PROZË DHE POEZI

E Ti, je si ujiDhimbje e përgjakurNga shpirti i plagosurI heshtur,I thyer,I hedhur copë-copëNë shkretëtirën e pa jetë.

E gjurmët sikur u mbuluanU tretën në rërën e nxehtëShpirt përvëluesShkrumb i djegurNga etja për ujin.

Pasi uji e shuan zjarrinE Ti, je si ujiQë i shuan plagët e zjarrta brenda mejeQë e freskon shpirtin tim bujarE trup e shpirt m’i ngjallU jep jetë të lumtur.

Më jep shpresë të pashtershmevetëm fuqia Jote e pakufishmeE Ti, je më i mirë se ujiQë e gjallëron pemënPara se të vyshketDhe të zhduket përjetësisht.

Që e gjallëron TokënPara se të shkretohetDhe të thahet tërësishtTi, je krijuesi i ujitQë nevoja për tëGjithherë është e pashtershmePër çdo gjallesë.

Por, edhe sikur i tërë oqeani të jetë i imiSërish, do të ndjej etjePër krijuesin e ujitPër ndihmën tënde, o Zot!

Busejra idrizi III–BParalelja e Vajzave - Shkup

You’re theCreatorof UniverseWhen You created heavens,earth and the Universe,why it seems so strange to themThe creation of men?

Created him in a beautiful formgave him perfect qualitiesunfound in any other creationThen why not to worship You!

Ya Allah forgive us,have mercy on us and the believers,and protect usfrom Satan the cursed one!

Melek Rushiti I-BParalelja e Vajzave - Shkup

Our travel, withone limitWe are all travellingWe are travelling in our short lifeOr just passing byIn one trip with long distanceTravelers with one limitBetween life and deathThat starts with open doors of lifeEnds with closed doors of death.

Busejra Idrizi III – BParalelja e Vajzave - Shkup

IKRE

50

PROZË DHE POEZI


IKRE

Çdo musliman në moshë dhe idrejtë dëshiron që FejaIslame të jetojë aktivisht dhe

në mbarëvajtje, prandaj prej tërëmuslimanëve kërkohet që ata të jenëtë vyeshëm si dhe të edukuar nëfrymën e Fesë Islame. Dihet se tekne feja është e ndarë prej shtetit,andaj bashkësitë fetare dhe organi-zatat e tyre i kanë kushtetutat e tyregjegjëse.

Çdo organizatë fetare ka të drejtëtë organizojë jetën fetare pavarë-sisht, feja është e dejtë individuale evetë njeriut.

Po ashtu dimë shumë mirë sepasuri të ndryshme të cilat ishinedhe institucioni bazë përbashkësitë islame shfrytëzo-heshin prej vakëfeve të ndryshmesiç janë xhamitë, mektebet,medresetë, administratat, tokat endryshme, dyqanet, përfitimet etë cilave ndihmonin në zhvillimine jetës fetare.

Shumica e këtyre institucionevekanë kaluar në duart të bashkësisëshoqërore,kështu që kujdesi rrethorganizimit të jetës fetare, mbetet nëvetëdijen dhe ndërgjegjen enëpunësve të saj. Sipas kësajnënkuptohet se muslimanëve nuk umbetet asgjë tjetër vetëm e vetëm qënë mënyrë vullnetare të formojnëbazë materiale për mirëmbajtjen einstitucioneve fetare e sidomos, nëradhë të parë të sigurojnë bazënmateriale të nëpunësve fetarë si dhepër mbajtjen e Bashkësisë Islame nëpërgjithësi. Këtë ndihmë e parashehedhe Kur’ani dhe hadithet eMuhammedit a.s nëpërmes institu-cioneve siç janë, zekati, sadekatu’l

fitri, lëkurat e kurbanëve dhe mishi ityre, lënia e pasurisë së tundshmeose të patundshme për vakëfin sidhe ndihma vullnetare.

Të drejtat tona ndaj BFI-së janë:• Shfaqja dhe praktikimi i Islamit

në jetën personale,familjare,shoqërore,

• Rregullimi i jetës familjare sidhe arsimimi dhe edukimi nëfrymën e mësimeve islame ,

• Pjesëmarrja aktive në organiz-imin e jetës fetare,

• Shfrytëzimi i shërbimeve të

organeve dhe institucioneve të BFI-së në kryerjen e detyrave dhearsimin e tyre,

• Të shërbehen me pronën e BFI-së në përputhshmëri me aktet nor-mative dhe rregullat e sheriatit,

• Për mbrojtjen e të drejtave tëtyre t’u drejtohen organeve të BFI-së,

• Festat fetare t’i festojnë sipasrregullave të sheriatit dhe traditaveIslame.

Ndërsa detyrat tona ndaj BFI-sëjanë:

• T’u përmbahemi rreg-ullave,zakoneve dhe traditaveislame,

• T’i përmbahemi Kushtetutës,akteve normative dhe vendimeve të

organeve të BFI-së,• Të japim kontributin tonë të

përgjithshëm material dhe kon-tribute të caktuara për mirëmbajtjendhe zhvillimin e BFI-së,

• Të paguajmë anëtarësi të rreg-ullt,

• Të mbrojmë dhe të ruajmëpasurinë dhe pronën e BFI-së,

• Të mbrojmë vlerën, interesin,unitetin dhe autoritetin e BFI-së.

Duke marrë parasysh sebashkësia shoqërore iu kushtonvëmendje të posaçme njerëzve të

paaftë si dhe të varfërve,muslimanët duhet të dinë njëherë e përgjithmonë se nërastet e dhëna paraqitetnevoja e duhur për të mbaj-tur Bashkësinë Islame.

Këtë e kuptojmë edhe prejajeteve të Kur’anit dhe tëhadithit të Muhammedit a.s..Sikur ta kuptojnë këtë drejt

myslimanët atëherë do të kishteqenë shumë më lehtë për ta mbajturBaskësinë Islame,si dhe përmes sajtë trashëgojmë fenë edhe në brezat eardhshëm.

Secili musliman i cili ka mundësimateriale apo morale duhet të japëpër të ndihmuar dhe për të zhvillu-ar vetë jetën fetare. Për të vërtetuarkëtë që thamë deri tani mjafton tëpërmendim ajetin kur’anor ku All-llahu xh.sh. thotë: “Ata të cilët i nën-shtrohen All-llahut dhe Pejgamberitedhe ata të cilët i frikësohen All-llahut dhe i kryejnë obligimet e vetandaj All-llahut janë të shpëtuar dhefatlumë.”

Hikmete Murati IV-AParalelja e Vajzave - Tetovë

Detyrat tona ndajBashkësisë Islame

51

IKRE

ETIKË ISLAME

“Kusht i stabilitetit të bashkësisënjerëzore”

Drejtësia është virtyt që gjithnjënë histori nga të gjitha shoqëritë kaqenë e vlerësuar lart dhe Islami iadha vendin e merituar dukeurdhëruar të mbahej drejtësia nëmes të gjithëve pa dallim përkatësierace, kombi a besimi. All-llahu nëKur’an drejtësinë e përshkruan nëmënyrë të qartë dhe udhëzonnjeriun të sillet me drejtësi, pa bërëdallime meqë dallimi ështëpadrejtësi. Sidoqoftë All-llahu nabën shumë të qartë se qëllimi nëkrijimin e fiseve e popujve tëndryshëm është që ata të njohinnjëri-tjetrin, të mësojnë për kulturate njëri tjetrit, për gjuhët, traditat eveçoritë, kështu thotë Ai: “O junjerëz! Ne ju krijuam prej njëmashkulli dhe një femre dhe ju bëmëpopuj e fise që të njiheni në mes vete,më fisniku ndër ju tek All-llahuështë më i devotshmi, vërtet All-llahu është i Gjithëdijshëm, mirë iinformuar.” Huxhurat, 13.

Njerëzit mund t’u shkaktojnëpadrejtësi njerëzve të tjerë, ndaj tëcilëve ushqejnë ndjenja armiqësie,ata mund t’i akuzojnë njerëzit përvepra që ata nuk i kanë kryer, pormund të sjellin edhe dëshmi tërrejshme e shumë e shumë gjëra tëtjera. Për këto arsye është shumëvështirë që njerëzit në shoqëri tëkorruptuara të kenë besim tek njëri-

tjetri. Njerëzit kohëve të fundit mësë shumti shqetësohen që të mosbien si viktimë e dredhive të dikujttjetër .Ata pasi kanë humburbesimin e ndërsjellë, humbingjithashtu edhe ndjenjat e tyrenjerëzore si toleranca, dhembshuria,vëllazërimi e bashkëpunimi dhefillojnë ta urrejnë njëri-tjetrin. Epoashtu All-llahu xh.sh. në Kur’anthotë: “O ju që besuat ! Tregohuni tëdrejtë në gjykim, dëshmitarë tësinqertë për hir të All-llahut ! Moslejoni që urrejtja ndaj një grupinjerëzish t’ju shtyjë të bënipadrejtësi ndaj tyre ! Tregohuni tëdrejtë ! Kjo është më pranëdevotshmërisë. Kini frikë All-llahun! Ai di atë që veproni” Maide, 8

Për të marrë mësim si tëvendosim drejtësinë kemi shumëshembuj në myslimanët e hershëm.Njëherë një njeri çifut deshi tasprovonte Muhammedin a.s., aibleu nga Pejgamberi a.s. hurma,duke ia paguar përpara shumën ekontraktuar dhe caktuan kohën edorëzimit të mallit. Dy ditë paraafatit të caktuar, ai kërkoi realizimine kontratës dhe filloi ta fyejëMuhammedin a.s. dhe i tha: “A nukdo të ma paguash borxhin, oMuhammed? Ju ithtarët eAbdulmutalibit, vërtetë nuk po inderuakeni afatet” - tha çifuti. Nëatë moment ishte edhe Omeri dhekur dëgjoi fjalët fyese ndaj

Muhammedit a.s deshi ta sulmojëçifutin,mirëpo Muhammedi a.s iudrejtua Omerit r.a dhe i tha: “Ne tëdy do ta zgjidhim këtë çështje në njëmënyrë tjetër. Omer përse nuk poma tërheq vërejtjen që ta kryejë mendërgjegje obligimin tim dhe përsenuk po kërkon kujtesë të sinqertëdhe të ndershme nga unë. Nisu metë dhe plotësoja këtë në mënyrë qënë sasinë e kontraktuar t’i japësh 20sa’a më tepër për frikën që iashkaktove. Kur dëgjoi çifuti fjalët eMuhammedit a.s dhe drejtësinë e tij,e pranoi Islamin.

Po ashtu në kohën e Omerit r.a.halifit të dytë, disa muslimanë ekishin pushtuar ose nënshtruar meforcë tokën e një çifuti dhe aty ekishin ndërtuar xhaminë. Kur dëgjoipër këtë gjest të muslimanëveOmeri r.a urdhëroi që të rrënohejxhamia dhe toka t’i kthehej pronarit,çifutit.

Nga e gjithë kjo kuptojmë semësimet Islame gjithkund sollën njërilindje të drejtë, e cila u manifestuanë të gjitha poret e jetës. Andaj kjodrejtësi duhet të mësohet ngaurdhrat e All-llahut. All-llahu nëKur’an porosit dhe thotë: “All-llahuurdhëron drejtësi, bamirësi, ndihmëtë afërmve, e ndalon nga amoralitetinga e neveritura dhe dhuna, jukëshillon që të merrni mësim”.

Halime Zurapi II-AParalelja e Vajzave - Tetovë

DREJTËSIA

52

IKRE

ETIKË ISLAME


Shpeshherë dëgjojmë fjalët: "Bëndua për mua", "më dëshiro të mirën","drejtohu All-llahut" e të ngjashme, ethemi këtë sa për sy e faqe duke mosu thelluar në qëllimin e duasë, që All-llahu xh.sh. të dëgjojë dëshirën tonë.Por All-llahu xh.sh. thotë në Kur'anse bashkë me njeriun ka krijuar dheligje të përcaktuara nga të cilat nukmund të largohemi, me përjashtim tëdisa rasteve specifike por edhe këtoraste specifike doemos të jenë të për-caktuara nga All-llahu xh.sh.. Këtomendime më kanë shtyrë të kërkojn-jë sqarim sa më të afërt në lidhje meduanë si dhe kushtet për pranimin esaj.

Kur bëhet fjalë për duanë (lutjen)duhen sqaruar dy koncepte tëmësimit Islam e të cilat janë: “tevek-kul” (kufiri i mundësive njerëzore),"Vetëm All-llahut mbështetuni(fetevek-kelu) nëse jeni besimtarë"dhe “tevek-kul” (lënien në fatin dhepasivitetin absolut).

Të painformuarit rreth mësimeveislame thonë se kinse mendimi Islamshkon në atë se nuk duhet tëndërmerret asgjë, sepse gjithçkaështë e përcaktuar më parë e ky kon-cept është i quajtur Tevek-kul.Kështu flasin ata që nuk e njohinIslamin, ose armiqtë e tij, të cilëtdëshirojnë të nxjerrin diçka tëpavërtetë nga Islami. Mësimi ivërtetë i Islamit është: "Njeriu duhetndërmarrë gjithçka që është nëmundësitë e tij për arritjen e një qëlli-mi". Sipas kësaj Tevek-kul nëmendimin Islam është: "Ngritje, pas-taj shpresë". Muslimani i vërtetëbeson në Zotin dhe ligjet e tij dhe përrealizimin e tyre ai ndërmerr gjithçkaqë është në mundësinë e tij. Vetë bes-imi në ato ligje nuk ka asgjë të për-bashkët me qëndrimet Islame.

E gjithë jeta e Pejgamberit të Zotit

na tregon se ai në të gjitha rastetbënte parapërgatitje të nevojshmedhe krijonte kushte për arritjen e qël-limit. "Mbështetu në të gjallin i cilinuk vdes".

Një dijetar thotë : kushtet e lutjes(duasë) janë: Ai që lutet të jetë ibindur se gjithçka është në mundës-inë e Zotit, se të gjitha mjetet janë nëduart e Tij, se gjithçka i është nën-shtruar Atij si dhe lutja (duaja) të dër-gohet me qëllim (nijet) dhe çiltërsi(sinqeritet)."

Është normale dhe e ligjshme nëIslam, gjë e lejuar, që ai i cili lutet(bën dua) të pret edhe përgjigje, përkëtë Muhammedi a.s ka thënë: "Secilimusliman që drejtohet me lutje(dua), në të cilën nuk ka mëkate e asgjë të keqe, All-llahu xh.sh. ia jepnjërën nga këto tre gjëra: realizim mëtë shpejt të dëshirës, deponimi imirësisë (sevabit) Ditën e Gjykimitdhe ndërmjetësimi i duasë ta mbrojëprej të keqes që mundej ta godasëpersonin.

Është e lejuar ajo lutje (dua) e cilanuk i sjellë dëm dikujt tjetër dhe nuki hidhëron të tjerët. Kjo do të thotë selutja (duaja) nuk pranohet në qoftë sebëhet shkelja e të drejtave të të tjerëve

dhe vënia e tyre në pozitë të palak-mueshme.

Në një rast, dijetari i famshëmIbrahim ibn Ed’hemi kalonte nëpërtreg në Basra, rreth tij u tubua njëgrup njerëzish dhe e pyetën pse All-llahu nuk ua pranonte lutjet (duatë),lutemi por lutjet tona nuk pranohen.Ai u përgjigj: "Ajo është e natyrshme,pasi që zemrat tuaja janë të vdekura,vdekshmëria e tyre mbështetet nënëntë pika: E keni njohur All-llahunpor nuk i jeni përgjigjur, thoni se edoni të Dërguarin e Zotit, porSunnetin e tij, e keni lënë pas dore,Lexoni Kur'anin por nuk punoni(jetoni) e gjykoni sipas tij, hani ngadhuntitë e All-llahut, por për to nukjeni falënderues, thoni se shejtanin(djallin) e keni armik, por nuk ekundërshtoni, pranoni që Xhennetiekziston, por nuk punoni që ta fitoni,pranoni që Xhehennemi ekziston pornuk mundoheni që të largoheni prejtij, që nga mëngjesi kur zgjoheni etërë ditën merreni me turpin dhemangësitë e të tjerëve, kurse tuajat iharroni, dhe i keni varrosur tëvdekurit tuaj, por nga rasti i tyreasgjë nuk keni mësuar.

Duke pasur parasysh atë që thamëmë lartë del në pah thirrja Kur'anoreku Allahu xh.sh. thotë: "Më thirrni(bëni dua) e Unë do t'ju përgjigjem".Kjo bazohet në punë dhe marrjen ehapave konkretë për realizim tëdëshirave. Gjegjësisht, Allahu kavënë ligjet e Tij, sipas të cilave duhettë sillen njerëzit, ka dhënë mundësi,por ndjekja e ngjarjeve me pasivitetnuk është islame e as kur'anore.Duhet bërë gjithçka që është nëmundësinë e njeriut, e pastaj t'ingremë duart dhe të kërkojmë ngaAll-llahu xh.sh. realizimin e dëshi-rave tona.

Hixhret Bajrami I-A

Pranimi i duasë

53

IKRE

ETIKË ISLAME

Për ty gjithmonë kam shkruardhe do të shkruaj se kur lindaishe ti ajo që më mbajte në

krah për herë të parë, unë nuk dijaasgjë, u rita nën kujdesin tënd, përherë të parë qava në krahët e tu dhepo në ato krahë u mësova të qeshja,ishe ti ajo që more buzëqeshjen eparë prej buzëve të mia. Dashuriapër ty që e shoqëron këtë copëmaterie prej mishit, është arsyejambi të cilën u ndërtua kjo ndërtesëprej shkronjave qe formulojnë fjalë,e fjala dashuri është synonim i emrittënd, se vetëm tek ti gjeta dashurin esinqertë. Nuk desha që me këta fjalëqë po përcjellin mesazhe emo-cionuese të arrij ta vë në peshoren edurimit, durimin tënd jo! se ti atëpeshove para se te ekzistojë peshor-ja. E di se kur në mes të natës, unëpo shëtitja nëpër ëndrrat e gjumit, tie zgjuar po shëtitje nëpër valët eproblemeve dhe brengave te jetës.

Edhe pse kishte kohë të gjatë qëproblemet nuk të linin të qetë edhegjatë natës, por ja që unë kurrë nukmunda ta kuptoj mërzinë tënde qëtë vinte prej problemeve të jetës, seti gjithmonë më pritje me buzëqesh-je, ti kurrë nuk më the se jam e lod-hur prej jetës se ti për mua jetoje, tikurrë nuk ndjeve uri se për ty unëisha ushqim, ti kurrë nuk e shijoveushqimin përderisa sofra ishe eshtruar në mungesën time. T’udeshën 9 muaj, disa minuta e sekon-da për të më sjellë në jetë, t’u deshënmijëra lodhje e mundime për të mërritur e për të më dhënë të gjithëdashurinë që mbaje në zemër, t’udeshën mijëra përpjekje për të mëmësuar alfabetin, t’u deshën ndosh-ta mijëra net pa gjumë për të mëqëndruar pranë kur isha i sëmurë,me bindje them se t’u deshën mijëraorë për të më marrë me të mira që tëlahesha e të ushqehesha,t’u deshën

mijëra histori për të më bërë të qesh-ja kur isha i trishtuar, t’u deshënmijëra vjet për të më mësuarmoralin, t’u deshën pak sekonda përtë më dhënë gjithë lumturinë ebotës. Po e përfundoj ashtu siç enisa, se frymoj me frymën tënde,jetoj dhe ndjej me ndjenjat e tua.Dashuria për ty nuk mbaron mefundin e këtyre fjalëve por, ja qëduhet të përfundoj. Jo prej dëshirëspër të përfunduar por edhe lapsi ehumbi më fuqinë e shkrimit. Mëduhet të të tregoj, se shkrimi për tashprehur dashurinë për ty, është injëjtë si hiri më zjarrin, se ai hiri,është gjurmë e zjarrit, e jo zjarr, efjalët e mia për ty janë sikur hiri qëmbetet prej zjarrit.

''…. O Zot mëshiroi ata të dy,ashtu siç më mëshiruan mua kurunë isha i vogël”

Galip Bakiu III-B

E dashurNënë!

54

IKRE

ETIKË ISLAME


Ç’po ndodh me këtë botë qëna rrethon, nga çdo anë naofron modele të ndryshme.

Jemi njerëz të krijuar prej një pike tëujit ose më mirë të themi prej njëasgjëje. Ne në këtë botë kemi ardhurqë të bëjmë përgatitje sa më shumëpër botën tjetër siç thuhet nga pop-ulli, "çka do të mbjellim këtu, do tëkorrim atje," kjo botë është si njëbahçe e gjelbër mahnitëse që mahnitshumicën e njerëzve. Epshet e kësajbote janë ëndrra nga të cilat shtohetgjumi i neglizhencës.

Nëse ndalemi dhe vështrojmërrugën e lumturisë së kësaj bote nëskaj të së cilës gjenden aventuratsentimentale, menjëherë shijojmëëmbëlsinë e saj të rrejshme, mirëpokur na tërheq syrin reflektimi idritës që ndriçon hapësirën e paku-fizuar e që është dashuria ndaj All-llahut xh.sh., ndjejmë mangësinë easaj shpirtërores.

O njeri ! Mos lejo që zemrajote të vdesë nga frika, gjërat e ngur-ta të të mallëngjejnë dhe t’i dorëzo-hesh plogështisë. Kjo dynja është njëurë në detin e shkatërrimit, prandajmësoje notin me kohe, sepse nuk kaasnjë garanci për zbulimin e gjur-mëve e as se s’do të na godasë ndon-jë furtunë shkatërruese. Sa mëshume të kesh kujdes prej saj, aq mëi sigurt je dhe sa më tepër ta shikoshi dëshpëruar më shumë lumturo-hesh. Meqë e dimë qartë se njeriuështë krijesë e vetme mes qindramijëra gjallesave tjera që posedonfuqinë e të menduarit, duhet të për-

piqemi duke kërkuar dituri , ashtusi bleta që thith nektar nga një lulenë tjetrën. Dituria është ajo që nabën dritë kur ne gjendemi në mes tëerrësirës. All-llahu xh.sh. në Kur'anthotë:"O Njeri ! All-llahu është qëkrijoi tërë gjithësinë dhe ty si njëpjesë të saj, Ai që çdo gjë që gjendetnë natyrë ta ka nënshtruar dhe ta kavënë në shërbimin tënd."

Njeriu si krijesë e vogël në mestrupave të mëdha , me jetë tëshkurtër dhe të kufizuar qëvazhdimisht e ndjekin epshi dhelakmia, pranoi barrën më të rendëmbi supet e tij, “amanetin”, pormegjithatë All-llahu na dërgoishembuj konkret për njerëzinë,pejgamberët a.s.. All-llahu xh.sh.,në Kuran thotë: "Ju kishit shem-bullin më të lartë në të dërguarin eAll-llahut, për atë që shpreson nëshpërblimin e All-llahut dhe nëbotën tjetër, dhe e përmend All-llahun shumë.” Ekzistenca e njeriutnuk është e kotë, duhet të zbatojmëdetyrën dhe misionin tonë, dukeshijuar jetëgjatësinë që është pasuriamë e çmuar për ne, mos të harrojmëedhe pjesën e caktuar të kësaj botepër ta fituar lumturinë e botës tjetër.

Njeriu është qenie dualiste qëposedon dy natyra, atë materialedhe shpirtërore. Ushqimi i asajshpirtërores është feja, faktor ipamohueshëm për burimin e mirë-sisë, paqes, dashurisë etj.

Shpirti është ai i cili e dërgontrupin të bëjë vepra, qofshin ato tëmira apo të këqija ! Të arrijmë që

Puno përtë dy jetët!

55

IKRE

ETIKA ISLAMEcilësitë tona të jenë butësia,drejtësia, sinqeriteti, guximi etj., qëna shpijnë në rrugë të drejtë dhe nashmangin nga rruga e devijuar.Muhammedi a.s ka thënë: "Atë qëdo te jetë i kujdesshëm, i ndjeshëmdhe i butë All-llahu do ta rruaj ngazjarri." Ata që do të na shoqërojnëgjatë jetës në varr dhe në ahiret janëveprat tona, andaj të mundohemi tëpunojmë vepra që do të na bëhenndihmesë e që në botën tjetër të jenëmbresëlënëse për të gjithë të pran-ishmit !

All-llahu të gjithëve na krijoi menjë qellim të caktuar e ai është tëjetojmë sikur nuk do të vdesimkurrë, kjo botë në krahasim meXhennetin është Xhehenem, kjo botënë krahasim me Xhehenemin ështëXhennet, po sikur të bëjmë kra-hasimin e Xhennetit dheXhehenemit! Vallë kush na del më ibukur?! Kuptohet është Xhenneti aiqë ngjall flakë e dashuri në shpirtinmëkatar të çdo robi ! Jemi robër tëAll-llahut, duhet ta jetojmë këtë jetëvetëm për hir të Tij. Allahu nëKur'an thotë: "Thuaj namazi im,kurbani im, jeta dhe vdekja ime, tëgjitha janë për All-llahun, Zotin ebotëve." Namazi është dritë qëplotëson hapësirën në mes tokësdhe qiellit.

Duhet të punojmë, të shohim, tëdallojmë të mirën nga e keqj, pse tëmos bëhemi nga ata që thonë sikurlotët të më shndërroheshin në gjakunë nuk do ta lë fenë e All-llahut,pse të mos bëhemi nga ata që e flijo-jnë jetën për hir të All-llahu, pse janësëmurë këto zemra?!

All-llahu xh.sh në Kur'an kathënë: "Nëse robi im më afrohet njëpëllëmbë Unë i afrohem një kut,nëse robi im më afrohet një kut Unëi afrohem një pash, nëse ai më afro-het duke ecur Unë i afrohem mevrap." Sikur të mendojmë se secilisekondë është i fundit për ne,atëherë do të vepronim vepra tëbukura, po All-llahu në brendësinë

e jetës së njeriut i vuri sprovat që tëshohë se a mundë njeriu te pranojëatë që vjen nga ana e Tij. Sprovimetnuk u shtojnë gjë tjetër besimtareve,vetëm se imanin dhe dorëzimin All-llahut. Kur dëgjoj të rrahurat e zem-rës time, tingujt e zemrës më pyesinpër kë jetoj, për të tjerët a për diç adikë tjetër ! Pastaj fillon truri të men-dojë për kë realisht i kryej të gjithakëto vepra dhe e jetoj këtë jetë, mosvallë për vete?! E më vjen sikurdikush më përgjigjet e më thotëpjesa më e madhe është për ty, këtupërfshihet Ahireti, kurse pjesa tjetërnë këtë botë është për prindërit, përfenë, për kombin.

Kush nuk do të dëshironte që nëditën e Kijametit të jemi të shpëtuar,të mos turpërohemi para Allahut,andaj duke filluar nga vetja, duke epraktikuar vetë unë dhe ti t’ua përc-jellim si këshillë të tjerëve, të mos ehedhin veten në zjarr me duart eveta. Ta bëjmë të kundërtën, të shpë-tojmë veten duke punuar në këtëbotë që në botën tjetër të jemi nërehati e në afërsi të të dashurit tonëMuhammedit a.s., që të kemimundësinë të shohim dritën e bukur

të Allahut, askush nuk do dëshi-ronte të mos shihte Allahun po Atëdo mund ta shohin vetëm të drejtit etë devotshmit, me një fjalë ata qëurdhrat e Tij i kanë çuar në vend. Tëthemi, namazi është pjesë e jetëstime, kënga e zemrës time.

Në fund shpresoj të gjithë ta dimëvlerën e kësaj feje, të këtij dini dhe t’imësojmë normat që na janë dhënë,të jemi sa më të sinqerte e sa më tëdrejtë në veprat tona, këtu të mbjel-lim që në të përhershmen të korrim.Njeriu ka katër jetë dhe secila ështëmë e gjatë se tjetra, e para në bark tënënës e cila është e shkurtër, e dytanë këtë botë, e treta në varr dhe ekatërta në botën e amshueshme.Pra, fillohet prej nga më e shkurtaderi te e përhershmja, e praparashtroi një pyetje vetes, pse tëmos punoj unë për të përhershmen, çka më pengon mua? Puno përkëtë botë sikurse gjithmonë do tëjetosh, ndërsa puno për botën tjetërsikurse nesër do të vdesësh”

Eda KurtishiBlenda Selimi II-a


56

HISTORI ISLAME


Në Islam ekzistojnë dy burimembi të cilat mbështetet mësi-mi islam, e ato janë Kur’ani –

libri i All-llahut dhe hadithi – thënietdhe sjelljet e të Dërguarit të All-llahuta.s.. Kur’ani ruhej tek All-llahu nepllakën e quajtur “Levhi Mahfudh” nëtë cilën është e shkruar e tërë ajo që dotë ndodhë në jetën e kësaj bote. PastajAll-llahu i Madhërishëm e zbriti atë nëqiellin e Tokës në “bejtu’l izzeh”,kurse prej këtu për rreth 23 viteve nëintervale të ndryshme kohore Xhibriliia zbriti Muhammedit a.s. atë në Tokë.Ajetet e para që iu shpallënMuhammedit a.s. ishin ajetet e suresel-Alek dhe kjo ka ndodhur gjatëRamazanit të vitit 610 e.r..

Fjala Kur’an nxirret nga fjala“kare’e/jekreu/kiraetun-kur’anun”dhe që do të thotë lexim dhe recitim.Muhammedit a.s. siç përmendëmshpallja i ka zbritur në intervale tëndryshme kohore, ka pasur rastekur i është shpallur çdo ditë, ndërsandonjëherë edhe disa herë në ditë,mirëpo ka pasur raste edhe kurshpallja i është ndërprerë për aq sanjerëzit kanë filluar të mendojnë sekjo ka përfunduar me kaq.Menjëherë posa i zbriste shpalljaMuhammedi a.s. e shkruanin atë nëlëvoret e drurit, lëkurës, gurit, nëeshtra të kafshëve etj. Ashtu siçzbriste shpallja në mënyrë perma-nente ashtu rritej edhe numri i bes-imtarëve ndërsa me këtë edhe njënumër kopjesh të teksteve të shpal-lura të Kur’anit. Çdo besimtar përhir të dashurisë së madhe ndajKur’anit personalisht bënte shkrim-in e citateve të caktuara kur’anore.

Një pjesë e madhe të ajetevekur’anore kanë shkaqet e tyre tëzbritjes, siç ishin ngjarjet aktuale tëcilat ndodhën në sytë e të Dërguarita.s. dhe të shokëve të tij me ç’rast

All-llahu xh.sh. shpallte ajete të cak-tuara që do të bënin shpjegimin ainterpretimin e ngjarjes. Kur’anishpeshherë shpallej për të përgën-jeshtruar atë që kishte ndodhur në tëkaluarën dhe për rrjedhojë ofrontezgjidhje të drejtë të problemitpërkatës. Shpallja ndonjëherë zbristesi një sure e plotë, ndonjëherë vetëmnjë ajet e ndonjëherë një gjysmë ajeti.Vetë karakter i shpalljes e bëntePejgamberin a.s. që vazhdimisht tapërsëriste dhe ta nxë përmendëshatë. Sipas një hadithi të vërtetë,mësojmë se Muhammedi a.s. epërsëriste Kur’anin në prezencë tëXhibrilit për secilin Ramazan kursegjatë Ramazanit të fundit e përsëritiatë dy herë që ishte një shenjë për tëse po përjeton Ramazanin e funditdhe se i është afruar vdekja.

Kur’ani u shkrua në tërësi përg-jatë kohës së Muhammedit a.s.mirëpo nuk qe i tubuar në një përm-bledhje. Pas vdekjes së tij mysli-manët në një luftë humbën 70 hafizëtë Kur’anit dhe kjo që shkas qëKur’Ani të shkruhet në një përm-bledhje të vetme të quajtur“Mus’haf”. Ky hap u realizua gjatëkohës së hilafetit të Ebu Bekrit r.a. i

cili e urdhëroi shkruesin e mirënjo-hur Zejd bin Thabit r.a. që të formo-jë një komision nën përkujdesjen e tëcilit do të përmblidhet i tërë Kur’aninë një Mus’haf.

Kur’ani përmban 114 sure dhe karreth 6236 ajete. Të gjitha suret janëtë ndara në 30 xhuze dhe secili xhuzka nga 20 fletë. Kur’ani është libër iAll-llahut në të cilin Zoti i botëve, Aiqë na krijuar dhe që e di natyrëntonë na paraqet sistemin e jetës dhetë ligjit në bazë të të cilit duhet tëqeverisim sepse cili do të ishte ai qëdo të dinte më mirë pos All-llahut,Krijuesit të gjithësisë se ç’i nevojitetnjerëzimit! Muhammedi a.s. nukështë shkrues i ligjit që gjendet nëKur’anin Fisnik, por ai konsiderohetvetëm si ndërmjetësues i shpalljes icili njerëzve ua kumtonte porosinë eAll-llahut. Ai asgjë nuk ka shtuarnga vetvetja, as që ka vepruar sipasmendjes së tij, All-llahu iMadhërishëm për të ka thënë: Thuaj,unë jam vetëm njeri sikur ju, mua mëshpallet se Zoti juaj është vetëm ZotiNjë, pra drejtohuni atij dhe kërkonifalje prej Tij”.

Emin IsmailiBejtullah Ajeti I-B

Historia e Kur’anit

57

IKRE

HISTORI ISLAME

Thonë se historia popërsëritet ! E ne jemi nëpritje me disa fije duri-

mi e me shumë pak shpresë nëpërsëritjen e asaj periudhe historike,ku çdo gjë dukej e kristalizuar ashtusiç ishte. Ku shpirti, familja, dija,shoqëria, pasuria kishin vendin eduhur në jetë, sipas vlerës së tyreashtu e kishin edhe rëndësinë.Periudha ku jetuan njerëzit më mefat që nga ne quhen “Gjenerata eArtë”. Ata kishin privilegjin ta kenënë mesin e tyre të lavdëruarin, i ciliishte krijesa më e dashur nga ana eAllahut xh.sh. prej të gjithë krije-save. Ai për të cilin nuk gjeti fjalëadekuate përshkruese, asnjëshkrimtar e asnjë poet, e shpirti imuslimanit të sinqertë e parafyty-ron, e paramendon dhe e ndjenë sesi mund të kishte qenë, por fjalë qëtë mund ndjenjat plotësisht t’ishpreh përsëri nuk gjen. Është kjoperiudha për të cilën ndjehemi tëdëshpëruar që nuk jetuam në të e ujemi lakmitar atyre njerëzve të asajkohe. Ata kishin nderin dhe ndjeninpërgjegjësinë gjithashtu të ujisinkopshtin e Islamit dhe ishin dëshmi-tarë të lulëzimit të tij, kontribuoninqë ne ta shijojmë atë bukuri. Atakishin fatin ta kenë pranë vulën epejgamberisë, por, përveç fatit, ishinedhe më meritorët ngase ata ia dininmë së shumti vlerën dhe tregonindashurinë e respektin më të madhse ndaj çdo krijese tjetër. Ai kishtepushtuar në zemrat e tyre një terri-tor më të gjerë se nënat, baballarët,fëmijët bile edhe se vetë vetja e tyre.Ata iu përfillën fjalëve e veprave tëtij një pas një e me detaje dhe ibesonin më shumë se çdo njeriu,

sepse tek ai gjenin njeriun ideal ngaçdo pikëpamje e jetës. Shumica etyre kishin përfituar nga ai ideal dhekishin marrë karakter të fortë, din-jitet, shpirtdëlirësi dhe zemërgjerësie ç’do virtyt tjetër që mund të merrejsadopak. Ishin ata që i ndihmuanResulull-llahut në ndërtimin errugës në të cilën sot ne po ecim mekrenari. Ata të cilët edhe Zoti nëLibrin e Shenjtë i ka lëvduar e dhjetëprej tyre që në këtë botë i përgëzoi

më xhennet. Mos do gënjejmë vetense nuk do kishim dashur të jetojmënë atë kohë? Por, prapë se prapë nesi muslimanë jemi të kënaqur mekadanë e kaderin e Allahut xh.sh.,ndaj nesh dhe nuk mallkojmë fatintonë, por po përpiqemi që sadopakme shembullin më të mirë të ngjaso-jmë, e ta bëjmë Islamin krenar mene. Të mundohemi që ta largojmëfrikën e humbjes së sendeve materi-ale dhe kalimtare të kësaj bote, tëmos pasionohemi pas tyre, por t’ipërdorim si sakrificë për hir të fesë,si mjet për arritjen e qëllimit. Nëpërrrugët e ndërtuara me hapa të matur

e të menduar mirë të kalojmë që pasnesh dritë të lëshojnë e pasardhësvetanë t’ua ndriçojmë këtë rrugë. Tëbëhemi edhe ne gjenerata që ndosh-ta dikur dikush do të ketë mundës-inë e dëshirën të merr pak shembullapo do dojë të jetë si ne. Ndoshtadikush si justifikim e gjen mungesëne Pejgamberit a.s., por ai aq sa ishtenevoja qëndroi në mesin e njerëzvee pastaj i kënaqur nga bashkëko-hësit e tij u largua, ata ishin krenar-

ia e tij e mirasi me vlerën më të lartëqë botës ia lente amanet, u përcollnga ata. Që ta kemi personalitetin esahabëve të mundohemi që në ç’doaspekt t’u vemi pas. “Gjuha shkonaty ku dhemb dhëmbi’’ e me histo-ria po përsëritet, shpresa jonë nëshuarje nxori ca shkëndija dhe jeminë pritje të kohës e cila pa mëshirëpo na pret si shpata. E plagët do nadhembin më vonë si gjithmonë, porpër fatin tonë të keq nuk do të gjen-det ilaç që do të ketë efektin e duhur.


Nga shembullimë i mirë

58

IKRE

HISTORI ISLAME


Në fillim Zoti krijoi qiejt dhetokën, pastaj krijoi edhe kri-jesat tjera melekët, xhinët,

njeriun, krijoi pemët, lulet, lumenjtëqë rridhnin drejt deteve të mëdha.Krijoi peshqit që notonin në ato ujëradhe zogjtë që fluturonin në ajrin sipërtyre, toka vlonte nga krijesat epanumërta, ajo u bë si një xhevahirme stolitë e mahnitshme që Zotivuri në të. Pastaj, Zoti formoi njeri-un nga lloje të ndryshme të tokave,vullneti i Tij ishte që njeriu i parëAdemi a.s të jetonte në Xhennet megruan e tij Hz. Havanë, kushtetbrenda në të ndryshonin nga atojashtë, burri dhe gruaja jetonin nënjë ambient krejtësisht ndryshe, me

pemë të ndryshme që jepnin fryte tëshijshme. Zoti e dalloi njeriun ngakrijesat tjera me mendjen si dhuratëpër të. Njeriu u krijua me cilësitë edashurisë, mençurisë, drejtësisë dhetë fuqisë dhe si qëllim i krijimit ishteadhurimi i All-llahut xh.sh.Gjuthçka që Zoti krijoi ishte e përso-sur, nuk kishte asnjë të metë, krijoiAdemin dhe Havanë me mendjedhe trup të shëndoshë dhe u tha:Hani nga çdo pemë por mos iuafroni kësaj peme se do të jenimizorë?!

Kur Ademi a.s dhe Hz. Hava nukiu bindën urdhrit të All-llahut xh.sh.dhe hëngrën nga fryti i pemësatëherë Zoti i zbriti në tokë. Por

çfarë i shtyu të refuzonin urdhrin eAll-llahut xh.sh.?! Ndërhyri një fry-mor, iu afrua Havasë dhe emashtroi, e bindi të hajë prej asajpeme. Ademi a.s dhe Hz. Hava ekeqpërdorën vullnetin e tyre të lirë,në vend që t’i bindeshin urdhrithyjnorë ata zgjodhën të bënin atë qëZoti i tyre ua kishte ndaluar dhekështu bënë mëkat.

Ademi a.s kërkoi falje para Zotitpër mëkatin e bërë, Zoti ia falimëkatin por si mësim e nxori ngaXhenneti.

Sadbere Iljazi l-AParalelja e Vajzave - Shkup

Sufjan ibën Ujejne thotë: "EbuHanife dhe Evzaiu janë takuar neMeke, në shtëpinë ku shiteshin par-fume (daru’l-hanatin). Evzaiu epyeti Ebu Hanifen: "Ç'është puname ju që nuk i çoni duart lart parashkuarjes nëruku dhe kthimit prejsaj?" Ebu Hanife iu përgjigj: "Sepsekjo nuk transmetohet me transme-tim të besueshëm nga i Dërguari iAllahut s.a.v.s." Evza'iu i tha: "Si nukështë transmetim i besueshëm kurmë ka treguar Ez-Zuhriu nga Salimi,kurse ky nga babai i vet Abdullahibën Omer ibën Hattabi, i cili trans-meton se i Dërguari i Allahut s.a.v.s.i ka ngritur duart në lartësinë e

shpatullave kur fillonte namazindhe me rastin e shkuarjes në rukudhe pas kthimit prej saj?!"

Atëherë Ebu Hanife i tha:"Na ka treguar Hammadi ngaIbrahim En-Nehai'ju, ky ngaAlkame dhe El’Esvedi, ky ngaAbdullah ibën Mes'udir.a. se iDërguari i Allahut (s.a.v.s.)asnjëherë nuk i ka ngritur duartpërveçse në tekbirin fillestar." El-Evza'iu i tha: "Unë të transmetojhadithin nga Zuhriu, nga Salimi,nga Abdullahu, kurse ti mua mëthua: "Na ka treguar Hammadi ngaIbrahimi?!" Atëherë Ebu Hanife itha: "Hammadi fik'hun e ka njohur

më mirë se sa Zuhriu, kurseIbrahimi është fekih më i mirë seSalimi, ndërsa Alkame në lëmin efik'hut është i barabartë meAbdullah ibën Omerin r.a., edhe pseAbdullahu është as'hab dhe kavlerën e suhbetit (shoqërimi meMuhammedins.a.v.s.), ndërsa ElEsved ka vetëm vlerë në fik'h.Abdullah ibën Mes'udir.a., e ti e dinse kush është Abdullah ibënMes'udi (i njohur për fik'hun e tij)."Pas kësaj El-Evza'iu heshti. NgaFuad Sediç “Musnedi i Imam EbuHanifes.”

Abdulkerim Vejseli III-B

Si u largua njeriu ngaudhëheqja e Zotit?

Takimi i Imam EbuHanifes me Evzai'un

HISTORI ISLAME

59

IKRE

Shumë njerëz muslimanë ejomuslimanë, i kapreokupuar çështja e

martesës së Pejgamberit a.s me shumëgra dhe ende janë shumë kureshtarëpër ta mësuar urtësinë e këtij akti poedhe te rinjtë muslimanë në ditët tonakanë nevojë ta dinë të vërtetën dheurtësinë e fshehur pas kësaj çështjeje.

Pejgamberi a.s. deri ne moshën25 vjeçare jetoi beqar i pastër moral-isht sa që u emërua më besniku e isinqerti dhe pastaj jetoi 25 vjet tëtjera vetëm me një grua që ishtehazreti Hatixheja r.a e cila ishte 15vjet më e moshuar se ai edhe psePejgamberi s.a.v.s. ishte i ri, punëtor,i fuqishëm, tërheqës e i bukur, ai nuku martua për së dyti në kohën kurçdo arab kishte deri në 10 gra.Pejgamberi a.s jetoi me hazretiHatixhen r.a. 25 vjet dhe pas vdekjessë saj (ne vitin e tretë të hixhretit) umartua me hazreti Seuda bint Zemadhe e pati grua të vetme tre vite, ajoishte ne moshën 50 vjeçare njëjtë siai. Sikur Pejgamberi a.s të ishte idhënë pas epsheve nuk do ta kalonterininë e tij me një grua më tëmoshuar dhe të mos merrte gruatjetër krahas tyre. Historia e pejgam-berëve na bënë të qartë se shumëpejgamberë janë martuar me shumëgra, Davudi dhe Sulejmani a.s përshembull kanë pasur 700 gra dhe 300robëresha. Pyetja është psePejgamberi a.s u martua me kaq gra?Përgjigjen do ta ndanim në disashkaqe:

1. Shfrytëzimi i lidhjes martesore(miqësisë) për të përgatitur grupe tëreja thirrësish për ta përhapur

Islamin në mesin e idhujtarëve tëMekës, kur dihet se martesa me granga fise te ndryshme është një prejmënyrave për të përhapur një fe të renë mesin e fiseve dhe të njerëzve nembarë botën.

2. Duke u martuar me disa gra, ika shpëtuar burrat e mëparshëm tëtyre nga hakmarrja dhe torturat fis-nore.

3. Disa nga gratë e tij Pejgamberia.s. i ka shpërblyer për përkushtimine tyre në Islam duke u martuar meto.

4. Pejgamberi a.s. çdo grua të tijëne ka bërë thirrëse në Islam dhe prak-tikuese të mësimeve të tij në jetën esaj të përditshme duke sqaruar kësh-tu dispozitat juridike dhe tëpërgjithshme që të jenë përgjigjepraktike te çështjeve të grave musli-

mane.5. Jeta bashkëshortore e

Pejgamberit a.s për dallim nganjerëzit tjerë nuk varet nga dëshira etij por është përcaktuar nga All-llahui madhërishëm përmes vahjit.

6. Historia islame është borxhlijendaj grave të Pejgamberit a.s., marrëparasysh se Aisheja r.a. është njërandër sahabijtë që ka transmetuar mëshumë hadithe.

Gratë e Pejgamberit a.s. kanë qenëvazhdimisht në shoqërimin e tij në tëgjitha betejat ngado që shkonte, përt’ia plotësuar atij nevojat njerëzoredhe për ta përkrahur përballëvështirësive duke i ndihmuar nëripërtëritjen e vullnetit të tij që tëmund të bartë barrën e rëndë qëkishte mbi supe.

Jakup Jakupi I-A

Urtësia e martesëssë Pejgamberit a.s

me shumë gra

60

IKRE

ISLAMI DHE SHKENCA


S’ka dyshim se fillimi i çdondryshimi fillon ngavetëdija jonë, andaj duhet

t’u sqarojmë besimtarëvemuslimanë rëndësinë që i jepislami pastërtisë, asajshpirtërore, si më kryesore,pastaj asaj fizike, asajindividuale, asaj kolektive dheasaj shoqërore. Islami i kakushtuar rëndësi të madhepastërtisë dhe argumentet qëflasin në këtë drejtim janë tëshumta dhe të qarta. Ndoshtaprej argumenteve më tëdukshme në këtë drejtim ështëfakti se pastërtinë All-llahuxh.sh., e ka bërë çelës dhe rrugëderi te shtylla më erëndësishme e Islamit, e ajoështë namazi. Namazi, kyadhurim dhe obligim shumë irëndësishëm nuk pranohet prejnjeriut pa u pastruar, pa epastruar trupin, rrobat dhevendin, të cilat konsiderohenburimi kryesor i baktereve dhepërhapjes së sëmundjeve dheepidemive të ndryshme. Abdesiështë kusht i namazit dhe me tënjeriu i pastron gjymtyrët e tijatë cilat zakonisht i ekspozohenpluhurit dhe ndyrësirave mëshumë se pjesët tjera të trupit.“O ju që besuat! Kur doni tëngriheni për të falur namazin, lanifytyrat tuaja dhe duart tuaja derinë bërryla; fërkoni kokat tuaja, ekëmbët lani deri në dy zogjtë. Nësejeni xhunubë, atëherë pastrohuni(lahuni)! …”. (El-Maide:6).Pastajajeti: “…aty ka burra që dëshirojnëtë pastrohen mirë, e All-llahu i dotë pastrit”. (Et-Teube: 108), “…All-llahu i do ata që pendohen dhe ataqë ruhen prej punëve të ndyta e tëneveritshme”. (El-Bekare: 222), “Oti i mbuluar! Ngrihu dhe tërhiquvërejtjen (duke i thirrur). Dhemadhëroje Zotin tënd! Dhe rrobattua pastroi!”. (El-Mudethir: 1-4).

Hadithet që flasin për

pastërtinë: Transmeton ImamMuslimi në Sahihun e tij sePejgamberi, a.s., ka thënë:“Pastërtia është gjysma e besimit”.Kurse Imam Taberaniu,transmeton nga Pejgamberi, a.s., seka thënë: “Pastroni trupin tuaj qët’ju pastroj All-llahu”. (Hasen).

Islami nuk është mjaftuarvetëm me pastrimin individual,por i ka dhënë rëndësi edhepastrimit kolektiv. Si shembull nëkëtë drejtim do të sjellim hadithinqë transmeton Imam Muslimi ngaXhabiri, r.a., se Pejgamberi, a.s.:“Ka ndaluar urinimin në ujin qënuk rrjedh”. Shkenca më vonë kasqaruar se përhapja e shumësëmundjeve ngjitëse siç ështëkolera, tifozi, paraliza e fëmijëve,ndezja e mëlçisë, etj., bartennëpërmjet ujit dhe në të jetojnë,andaj urdhri për kujdes ndaj ujit,mes tjerash, e bart edhe këtëdomethënie. Sa i përket pastrimitdhe edukimit tonë në pastërti ështëedhe hadithi që e transmetonTajalasiu me sened hasen nga Sadi,r.a., se Pejgamberi, a.s., ka thënë:“Pastroni oborret tuaja, sepseçifutët nuk i pastrojnë oboret”.(Hasen). Me këtë hadithstimulohemi që përpos pastrimitfizik dhe trupor, duhet kujdesuredhe për pastërtinë e rrugës,oborrit, lagjes, e kështu me radhë.

Islami na mëson që tëkujdesemi edhe për pastrimin egojës. Pejgamberi, a.s., ka thënë:

“Po mos ti vinte rëndë umetittim do t’i urdhëroja të përdorinmisvakun për çdo namaz”.(Buhariu dhe Muslimi).

Islami na mëson pastrimin edhetë vendeve ku zakonisht u vjen erae keqe, gjë për të cilën ka thënëPejgamberi, a.s.: “Pesë gjëra janënga natyrshmëria: synetimi,rruajtja e vendeve të turpshme,shkurtimi i mustaqeve, shkulja eqimeve të nënsjetullave dhe prerjae thonjve”. (Buhariu dhe Muslimi).

Me realizimin e këtyre mësimevepejgamberike plotësohen kushtet epastrimit trupor.

Islami na mëson që të ruhemiedhe nga stërpikat e urinës gjatëurinimit, pasi që Pejgamberi, a.s.,ka thënë për dy njerëz: “Këta nukdënohen për gjëra të mëdha sipasnjerëzve, mirëpo ato janë të mëdhate All-llahu: njëri nuk kujdesej përstërpikat e urinës, kurse tjetri ibarte fjalët mes njerëzve”. (Buhariudhe Muslimi).

Kur na urdhëron All-llahu nëpastërti dhe kur besimtarët këtëurdhër e pranojnë duke thënë“dëgjuam dhe u bindëm”, me këtëgjest ata e pastrojnë edhe shpirtin etyre. Pra e zbatojnë një urdhër metë cilin e kënaqin All-llahun, All-llahu për shkak të kësaj vepre uaplotëson begatitë dhe dhuntitë dheua fisnikëron edhe më shumëshpirtin e tyre dhe ngrihen lart nëhorizontin e pastërtisë dhe nurit.Kjo te ata shkakton qetësi, rehatidhe disponim, të cilin nuk mundt’ua sjellin tërë kokrrat kimike tëbotës.

Pastrimi pas kryerjes së nevojës.All-llahu, subhanehu ve teala, e kaprogramuar njeriun që të zbrazzorrët dhe fshikën e ujit nga bajgadhe urina dhe gjërave tjera tëpanevojshme për trupin e njeriutqë të mbetet trupi i njeriut i pastërdhe i aftë për t’i kryer detyrat enatyrshme që i ka. Pas kryerjes sëkësaj procedure muslimani është iobliguar që të pastron vendet eturpshme me ujë. Pejgamberi, a.s.,ka thënë: “Pastrohuni pas urinimitsepse mbarë dënimi i varrit ështënga ky gabim”. (Buhariu dheMuslimi). Mjekësia na tregon sekjo procedurë na sjell dobi tëmëdha mjekësore dhe preventive.Sipas mjekësisë pastrimi i këtyrevendeve pas kryerjes së nevojës embron organin gjenital nga ndezja,e cila vjen si rezultat igrumbullimit të mikrobeve,

PASTËRTIA NË ISLAM

61

IKRE

ISLAMI DHE SHKENCAsidomos te ata që janë të sëmurëme sëmundjen e sheqerit. Urina ekëtij njeriu ka sasi të mëdha tësheqerit dhe mbetja e pikave tëkësaj urine në organin gjenitalndihmon që të fiton ndezje dheqelbje, kurse nëpërmjetmarrëdhënieve intime kjosëmundje kalon edhe te partneridhe mund të shkakton sterilitet tëplotë te ajo. Ajo që duhet tëpërmendet në këtë rast është edheurtësia e përdorimit të dorës sëmajtë gjatë pastrimit pas kryerjessë nevojës. Zakonisht njerëzit epërdorin dorën e djathtë përngrënie dhe pirje dhe për punëttjera, andaj duke e përdorur dorëne majtë për pastrim, mbetet dora edjathtë e pastër.

Në vitin 1963 në Angli u përhapme të madhe sëmundja ethettifoide dhe shkaktoi një panik tëmadh në mesin e qytetarëve. Ata umunduan në të gjitha mënyrat qëta ndalin këtë sëmundje mirëponuk gjetën mënyrë tjetër për tandalur këtë sëmundje përpos dukei informuar të gjithë njerëzit qëmos të përdorin letër në banjë dheta zëvendësojnë këtë veprim mepërdorim të ujit për pastrim dhekjo do ta ndalon përhapjen e kësajsëmundje infektuese.

Njerëzit iu përgjigjën kësajkërkese dhe për habi u ndërprepërhapja e kësaj sëmundjeje.Njerëzit me këtë rast e mësuanedhe një shprehi të re dhe filluan tëpërdorin ujin për pastrim në vendtë letrave. Mjafton fakti se këtëvepër muslimanët e përdorin njëmijë e katërqind vite më herët, jopër shkak të ndonjë sëmundjejepor sepse All-llahu, Krijuesi isëmundjeve, i ka mësuar në çdo gjëqë u sjell dobi dhe shëndet, kursemuslimanët kanë thënë: “dëgjuamdhe u bindëm”.

All-llahu xh.sh., ka caktuarguslin, larjen e tërë trupit nëshumë raste, siç është në ditën exhuma, në ditën e bajramit, pasejakulimit, pas marrëdhënieveintime, me hyrjen e dikujt në Islam,etj. Ky rasti i fundit mjafton si

argument për të treguar se çfarërëndësie i jep Islami pastrimit.Njeriu gjatë historisë ka zbuluarrëndësinë e madhe që ka pastrimi itrupit të tij dhe me larje ka shëruarshumë sëmundje, mirëpo gjatëhistorisë nuk është njohur asnjëpopull që e ka organizuar aq mirëkëtë gjë sikurse forma me të cilënAll-llahu e ka nderuar këtë ummet.Urtësia e kësaj qëndron në faktin selarja e ripërtërinë aktivitetin enjeriut psiko-fizikisht, e pastrondhe e transferon në gjendjen më tëmirë të mundshme.

Abdesti është arma e besimtaritAll-llahu xh.sh., thotë: “O ju qëbesuat! Kur doni të ngriheni për tëfalur namazin, lani fytyrat tuajadhe duart tuaja deri në bërryla;fërkoni kokat tuaja, e këmbët lanideri në dy zogjtë. Nëse jenixhunubë, atëherë pastrohuni(lahuni)! Në qoftë se jeni të sëmurë,ose në ndonjë udhëtim, osendonjëri prej jush vjen prej vendittë nevojës, ose keni kontaktuar megratë dhe nuk gjeni ujë, atëherëmësyjeni (merrni tejemum) dheun epastër dhe me të fërkoni fytyratdhe duart tuaja. All-llahu nukdëshiron (me obligim për abdest elarje) t’ju sjellë ndonjë vështirësi,por dëshiron t’ju pastrojë (prejmëkatëve), t’ua plotësojë të mirëne Tij ndaj jush e që t’ifalënderoheni”. (El-Maide: 6).Abdesi nuk është vetëm pastrim igjymtyrëve, nuk është vetëmpastrim i trupit pesë herë në ditë,por ka edhe ndikim psikologjikdhe ngritje shpirtërore, gjë të cilëne ndien muslimani pas abdesit dhekëto ndjenja janë më të mëdha se samund të tregohen me fjalë. Abdesika një rol të madh në jetën emuslimanit, ai e mban besimtarinvazhdimisht të zgjuar, të gjallë dhetë shndritshëm. Pejgamberi, a.s., kathënë: “Ai që merr abdes mirë idalin mëkatet nga trupi derisa t’idalin edhe ato që i ka nën thonj“.(Muslimi).

Larja e fytyrës dhe duarve ilargon mikrobet, e largon djersën,e pastron lëkurën nga yndyrat që i

nxjerr lëkura, etj.Larja e këmbëve me fërkim të

mirë i jep njeriut ndjenja të qetësisëdhe rehatisë, sepse në këmbëkryqëzohen mbarë organizmat enjeriut, andaj njeriu gjatë larjes sëkëmbëve me fërkim është ibarabartë me njeriun që ka shkuart’i bëjë masazh secilit organ tëtrupit të tij.

Shkenca tregon se qarkullimi igjakut në esktremitetet, duart dhekëmbët, është më i dobët për shkaktë largësisë nga qendraorganizuese e qarkullimit të gjakutqë është zemra, andaj me larjen ekëtyre gjymtyrëve dhe fërkimit tëtyre e forcon qarkullimin e gjakutdhe kjo vepër pa dyshim se e shtonaktivitetin e trupit të njeriut dhe ijep gjallëri.

Ai që e njeh Kur’anin dheSunnetin e kupton se Islami nuk kalërë asnjë gjë nga medicinapreventive pa aluduar në te nëformë të drejtpërdrejtë osetërthorazi, kurse njeriut i ka lënëhapësirën e studimit të urtësive tëtyre.

Pejgamberi, a.s., nuk dinteshkrim lexim andaj edhe nuk kamundur t’i mësojë këto sekrete tëçuditshme dhe t’i caktojë mjetet epërshtatshme për pastrim për tëarritur pastërtinë dhe eliminimin emikrobeve dhe baktereve, mirëpoka caktuar shumë ligje dhe sunete,urtësitë e të cilave i ka zbuluarshkenca moderne shumë shekujmë vonë. Kjo tregon se përcaktimi ikëtyre ligjeve dhe suneteve ështëshpallje nga All-llahu xh.sh..

“Ti (Muhammed) nuk ishe qëlexon ndonjë libër para këtij, e asqë shkruaje atë me dorën tënde tëdjathtë, pse atëherë do të dyshoninata të prishurit. Por jo, ai ështëplot argumente të qarta në zemrate atyre që u është dhënë dituria, eargumentet Tona nuk i mohon kushpos të shfrenuarve”. (El-Ankebut:48- 49).

Ibadet Merseli I-AHajrie Xheladini I-A

Paralelja e Vajzave - Tetovë

62

IKRE

OPINION


Ezhytur në mendime si asnjëherëtjetër. I parashtroj disa pyetjevetes dhe dua të gjej përgjigje.

Vallë çka e bëri jetën time të ndryshojë ?Unë më parë s’kam qenë kaq e lumtur !Kush ishte shkaku që në mua kaqshumë u rrit dëshira për të mësuar ? Janëdisa pyetje të cilave shumë lehtë mundt'u përgjigjem duke nisur nga fakti se ciliishte hapi im i parë pas shkollës fillore, aihap i cili e ndryshoi jetën time nga tëgjitha aspektet dhe më bëri të mos pen-dohem kurrë për një zgjidhje kaq merëndësi, që më bëri të mburrem meveten time edhe pse në fillim mendoja segabova në zgjedhjen e shkollës sëmesme.

Ditët kalonin e për mua gjithçkadukej e njëjtë, sikur ditët të moskishin dallim në mes vete, gjithçkaishte e huaj për mua, mendoja sekurrë s’do të adaptohem me rrethin

që kisha. Mirëpo s’kaloi shumë kohëdhe brenda meje filloi të shfaqetdëshira për të vazhduar në këtërrugë, fillova të interesohem në këtëdrejtim dhe gjithçka u bë mëndryshe, gjithçka u bë më tërheqëse.Vallë si ndodhi kjo ? Për një kohë kaqtë shkurtër mua më ndryshuanmijëra mendime, mijëra qëndrime,mijëra dëshira, a i ka ndodhur dikujtnga moshatarët e mi e njëjta? Nukbesoj, sepse është e vetmja degë, evetmja fole që të tërheqë e të bën përvete për një kohë shumë të shkurtër.

Në këto katër vite unë mësovadituri të dobishme, si të sillem mirë,mësova si të ec në rrugën e quajtur“jetë”, u binda në atë se s'është vetëmkjo botë, kuptova atë që shumë pak ekisha dikur të kuptuar, mu rritdashuria ndaj krijuesit tim, All-llahutxh.sh., mu mundësua ta përmendi

Atë dyfish sa e përmendja më parë,mësova se pa namaz jeta ime s’do tëketë kuptim, pa Kur'an s’do të kemshërim, gjithçka që më bëri të mbur-rem me emrin medresante, gjëra qënuk t’i mëson dot asnjë shkollë tjetër.

Dua ta bëj dallimin në mesmedresesë dhe shkollave tjera nëpërgjithësi, dua vetëm t’i përmendiato dallime të dukshme që s’mund t’imohojë dot kush. Le të ma thotëdikush në cilën shkollë tjetër ngagojët e nxënësve theksohet qyshherët në mëngjes përshëndetja mëdomethënëse “Esselamu alejkum”?Në këtë fole qysh në fillim të ditësshoku apo shoqja të uron paqe dhemëshirë, të uron shërim në qofsh isëmurë, të dëshiron shpëtim.

Nuk ka lumturi më të madhe se satë jetosh gjithmonë me emrin e Zotit,çdo ditë të përmendet emri i Tij, të

Ejani në Medrese

63

IKRE

mësosh për kohën e kaluar, përpejgamberët tonë, s’ka kënaqësi mëtë madhe se sa ta mësosh jetën e tëdashurit tonë Muhammedit s.a.v.s..

Kjo temë u dedikohet të gjithëgjeneratave që do të vijnë pas meje,të gjithë atyre që janë në kohën për tabërë një zgjedhje për shkollim tëmëtutjeshëm e unë dua të jem ajo qëdo t’u ndihmoj një pjese të semimat-urantëve për një zgjedhje sa më tëmirë, për një hap që të shpie gjith-monë para. Flas me bindje të fortë.pasi e kuptova se kjo është një fole nëtë cilën gjithkush e gjen veten, njëfole që ta gjen atë që ti e ke humbur,një shkollë që ta bën të kuptueshmeatë që ti s’ke mundur ta kuptosh mëparë e ku mbi të gjitha dhe më erëndësishmja është se mësohesh si taruash nderin tënd, si ta mbroshmoralin tënd, të bënë që gjithmonëtë qëndrosh me kokën lart dhe gjith-monë t'i bësh ballë armikut tënd, kjoshkollë bën që gjithkush të ketërespekt ndaj teje dhe që gjithkush tëtë dallojë nga një nxënëse e shkollavetjera, e s’besoj që ka në mesin tonëndonjë që s’e donë një privilegj tëkëtillë.

Nuk besoj se dikush është pend-uar për zgjedhjen e këtij drejtimiashtu siç nuk jam penduar as unësepse s’ka kënaqësi më të madhe tëemërtohesh medresante , e tëthirresh me këtë emër, dua që edhetë tjerët ta shijojnë këtë nektar, pran-daj me plot dëshirë i ftoj të gjithë nëkëtë fole, në këtë fole të shndritshme.

Ejani në medrese, ejani se ështëdrejtim i shpëtimit për të gjithë. Moshumbni kohë duke u menduar ende,ejani e gjejeni veten, ejani e shpëto-jeni veten, ejani se pasha All-llahunkurrë nuk do të pendoheni!

SumejjeNuredini IV-B

Paralelja e Vajzave- Gostivar

Asgjë nuk mund të jetë më mashtruese se sa një fotografi, lumturia ështëçështje zemre jo dukjeje (Franc Kafka)

Ai që lakmon më shumë, është gjithmonë i varfër.

Ajo që mendon, u përket të gjithëve, vetëm ajo që ndjen është e jotja. (Shiler)

Budallallëku është të bësh gjërat e njëjta vazhdimisht dhe të presësh rezultate tëndryshme. (Albert Einstein)

Deti i qetë kurrë nuk bën një marinar të aftë. (Proverb angleze)

Është më mirë të heshtësh duke lënë që njerëzit të mendojnë se je budalla se satë flasësh e t’u heqësh të gjitha dyshimet. (Mark Tween)

Fëmija dhe budallai belbëzojnë të vërtetën.

Hipokritët kanë gojën e ëmbël, buzët gjithë mjaltë, shpirtin e hidhur dhe zemrënplot helm.

I urti kërkon të arrijë mungesën e dhembjes, jo kënaqësinë.

Jeta e gjatë injorantit s’mund t’i sjell asgjë pos injorancës. (Imam Gazali)

Koha është ena që peshon më shumë kur është bosh. (Freudi)

Ka veç dy forca që i bashkojnë njerëzit, frika dhe interesi.( N.Bonapart)

Kur jemi të rinj mësojmë,kur plakemi kuptojmë. (M.E. Eschenbach)

Kush s’ia di rendin heshtjes, s’ia di as fjalës. (Proverb latine)

Mos ndiq vetëm rrugët e shtruara. Shko në një rrugë të pa shkelur dhe lër njëgjurmë pas. (Muriel Strude)

Njerëz të këqij nuk ekzistojnë, vetëm se disa prej të mirëve vazhdimisht gabojnë.

Njerëzit dinak nuk e përfillin shkencën, të thjeshtit merren me të, ndërsa të urtite shfrytëzojnë atë. (F. Bekon )

Pesimizmi është një justifikim për të mos u përpjekur dhe një garanci për dësh-tim personal. (Bill Clinton)

Para se të mësoni të shkruani, mësohuni të mendoni. (N.Boiclean)

Sikur njeriu të dëshironte të ishte i ditur aq sa dëshiron të jetë i bukur, s’do tëkishte injorancë në botë.

Shpesh është më mirë në zinxhir, se sa të jesh I lirë. (Franc Kafka)

Të marrët i dinë të gjitha përveç asaj se janë të marrë. (Damadini)

EEmmssaallee BBiillaalllliiHHaaffiizzee OOddaaii IIVV--AA

PPaarraalleelljjaa ee VVaajjzzaavvee -- TTeettoovvëë

THËNIE TË URTAPERLA URTËSIE

64

TURKCE

Eline aldığı kuru bir hurma dalı-na dayanarak Resûlüllah’ınkapısına kadar gelmiş olan

yaşlı bir kadın, içeri girmek arzusunuizhar etmesi üzerine;

– Yâ Resûlâllah, kim olduğunubilmediğimiz bir ihtiyare kadın,zâtınızı görmek istiyor,” dediler.

Resûl-I Ekrem Hazretleri:– Müsaade edin, gelsin,” buyur-

dular.İhtiyarlıktan âdeta rükû eder

halde duran kadın, hurma dalındanedindiği asâsına dayana dayanaResûlüllah’ın kapısından içeri girdi,bir-iki adım ilerledikten sonra, ken-disini tanıyan Resûlüllah hemenayağa kalktılar; altlarındaki içihurma lifi dolu minderlerini göster-erek oturmasını istediler.

Resûlüllah’ın bu kadına göster-diği hürmet ve alâka, orada hazırbulunan Hazret-I Ömer’in dikkatiniçekti; hattâ kim olduğunu merakettiği bu ihtiyareye gösterilen buikramı, biraz da fazla gibi bulduğuiçindir ki, ihtiyare kalkıp gittiktensonra:

– Yâ Resûlâllah, bu kadın kimdiki, kendisine ayağa kalkacak kadarhürmet ettiniz, minderinizi verecekkadar alâka gösteriniz?” dedi.

Resûlüllah’ın cevabı tek cümle-den ibaretti:

– Bu kadın, bizim Hatîce’nin dost-larındandı!”

Burada aklımıza şöyle bir sualgeliyor:

– Resûlüllah Hazretleri, senelerceevvel vefat etmiş olan HaticeValidemize, neden bu kadar alâkâduyuyordu ki, O’nun dostlarına bileayağa kalkıyor, minderlerini vermekkadirşinâslığında bulunuyorlardı?Hatîce Validemizin kendisini buderece sevdiren hususiyeti ne idi?

Bu sualin cevabını da, Hazret-IÂişe Validemizin hazır bulunduğubir mecliste cereyan eden şu hatıra-da bulmak mümkündür. Fahr-IKâinat Efendimiz, bir aile soh-betinde, Hazret-I Hatîce Validemiziuzun uzun yâdetmiş; bazı hatıralarıyeniden anlatarak, geçmiş günlerinidile getirmişti.

Hazret-I Âişe Validemiz:– Yâ Resûlâllah, senelerce evvel

ölüp gitmiş olan bir yaşlı kadını, bukadar hatırlayıp yâdetmekte nefayda var? Allahü Zülcelâl, size,O’ndan daha genç ve güzelini ihsanetmiş; ağzında dişi bile kalmamış birihtiyare yerine daha gencini ver-miştir,” dedi. Âişe Validemizin busözlerine karşı ResûlüllahHazretleri’nin, Hz. HatîceValidemizi niçin unutmadığınıbildiren şu cevaplarını, dikkat veibretle okumaktayız:

– Yâ Âişe! Seneler geçtiği haldeHatîce’yi unutmayışım, O’nun dışgüzelliğinden değildir.

Herkes beni red ve inkâr ettiğizaman, Hatîce bana inandı ve tasdiketti.

Etrafımdakiler bana, yalancısın,dediği zaman; Hatîce bana, doğrusöylüyorsun, asla çekinme, dedi.

İnsanlar benden bir puluesirgediği zaman, Hatîce, bütünservetini önüme sürerek bunlarınhepsi emrindedir, istediğin kadarharcayabilirsin, dedi.

Dünyada yalnız kaldığım gün-lerde, Hatîce, benden asla gerikalmadı; bunların hepsi geçicidir,üzülme, ileride bu güçlüklerikolaylıklar takip edecektir, dedi.

İşte ben, Hatîce’yi, bu fedakârlık-ları için unutmuyorum!”

Hz. Hatîce’yi seneler geçtiği haldeunutturmayan meziyetleri,Resûlüllah nezdinde, kadınarkadaşına oturduğu minderiniverdirecek kadar kazanmış olduğuitibar ve kıymeti; hanımların dikkat-lerini çekmelidir.

Mü’mine hanımlar, İslâm dâvasıuğrunda fedakârca çalışan kocaları-na engel olmamalı. Hatîce annemizgibi, bütün kuvvet ve imkânlarıyladâva uğrunda çalışan beylerinitakviye ile yardımcı olmalıdırlar.

Kaynak: Yeni Aile İlmihali,Ahmed Şahin, Cihan Yayınları

Emrah Useinov IVİştip Şübesi


Hatice AnnemiziUnutulmaz

Kılan Hizmet

65

IKRE

TURKCE

Aktif iyi olmakİyilerin pasifliği, sorumluluk bil-

incinin yetersizliğinden veya yok-luğundan kaynaklanmaktadır. Buda bir tür sorumsuzluktur. Demekki pasif iyiyi “sorumsuz iyi” olarakda niteleyebiliriz. İyi birindenbahsedildiğinde “İyi, ama iyiliğikendine” demekle, “İyi, amasorumsuz” demek aynı kapıya çık-maktadır.

İnsan sorumlulukla doğar.Pavlusyen Hıristiyanlık'ta, sorum-luluğun yerini “orijinal günah”almıştır. Bu da “hasbi ahlak”ınyerini “hesaplı ahlak”ın almasınaneden olmuştur. Bu, sömürgecilik,soykırım, asimilasyon, ötekini şey-tanlaştırma gibi kötülüklerin nedenBatı'da ortaya çıktığını açıklaya-bilir.

İnsanlığın değişmez değer-lerinin öbür adı olan İslam, insan-lığın son çevriminde Kur'anvahyinde tezahür etmiştir. Kur'anvahyinin en temel kavramlarındanbiri de “takva”dır.

Takva'nın tam olarak ne demeyegeldiğini anlamak için, ilahi vahyinkullandığı dilin kavramlarına nemuamele yaptığını bilmek lazım.

Kur'an vahyi, kendini ifşa ettiğiArap dilinin kelime ve kavramlarıüzerinde üç tür tasarrufta bulun-muştur. Birincisi, kelimeyi mevcutanlamından tamamen soyutlayarakonun içini yeniden doldurmuştur.Bu türden tasarruf yaptığıkelimeleri genellikle kavramlaştır-mıştır. İkincisi, kelimeyi mütedavelanlamından tamamen koparmadanonun anlamını daraltmış veyagenişletmiştir. Üçüncüsü, kelimeyiaynen kullanmıştır. Bu üçüncü türegenellikle kavramlaşmamış olansıradan kelimeler girmektedirler.

Takva, vahyin birinci türdentasarrufta bulunduğu kelimelerarasına girmektedir.

Takva, Muhammedi davetöncesinde “maddi” bir nitelikarzetmektedir. Erdemlerle alakalıbir bağlamda kullanılmamaktadır.Hatta lafzi anlamda kullanıldığı birrivayete rastlamaktayız. Sözünsahibi sahabi, savaşlardaRasulullah'ın ardına sığınarakkorunduklarını ifade sadedinde“İttekayna bi-rasulillah” demekte-dir.

Kur'an vahyinin inşa ettiğidünyada takva kavramının işgalettiği merkezi yeri cahiliyye döne-minde “muruet” (mürüvvet)kavramı işgal ediyordu. Takva'ya“kişinin korktuğundan korun-ması” anlamı yüklemek kavramıtam karşılamıyor. Kavramı seman-tik bir tahlile tabi tutan Japon alimiToshihiko İzutsu, bu kavram için“Sorumluluk bilinci” karşılığınıöneriyordu. Benzer anlamı dahasonra Fazlur Rahman da önerecek-ti. Ne ki bu anlam Türkiye'de mer-hum Muhammed Esed'le yaygın-lık kazandığı için hep ona maledildi.

Merhum İzutsu, işin hakkınıvererek yaptığı semantik tahlillersonucu tam isabet kaydetmişti.Takva, gerçekten de “sorumlulukbilinci” anlamına kullanılıyordu.

Neye karşı sorumluluk bilinci? Tüm varlığa. Sorumluluğun en

büyüğü varlığın zirvesi Allah'akarşı duyulan sorumluluk bilin-ciydi. Kur'an kavramı asıl buanlamda kullanıyordu. Zira insansorumluluk ahlakıyla hareket ede-cekse, bu ahlakın aşkın bir referan-sı olmalıydı. Bu da Allah idi. Diğer

tüm varlıklara karşı duyulansorumluluk, temelde Allah'a karşıduyulan sorumluluğun uzantısıy-dı.

İnsan, bizzat var oluşu dâhil,sahip olduğu her şeyi Allah'aborçlu olarak doğar. Zaten “borç”anlamındaki “deyn”den türetilendin ve dindarlık da borçluluk bil-incinden başkası değildir. Allah'aborçlu olmanın bilincine varmanınsonucu, O'na bu borcu ödemekdeğildir. Zira bu mümkün değildir.Zaten O da kullarından bunu bek-lememektedir. Beklediği “emanetesadakat”tir. Emanete sadakat ise,sorumluluk bilinciyle hareketetmeyi gerekli kılar.

Bakara suresinin girişindeki“Kaynağı hakkında hiçbir şüpheyemahal bulunmayan bu kitap mut-takiler için bir hidayettir” ayeti,takvanın hidayetin temelinde yeraldığını gösterir. Yani, hidayet tak-vayı değil, takva hidayeti getirir.

Biliyorum soracaksınız; hidayet-ten önceki takva da ne ola ki?

O ahlaktır; “sorumluluk ahlakı”.Tıpkı “sen bundan önce kitapnedir iman nedir bilmezdin”denilen Hz. Peygamber'e “senmuhteşem bir ahlaka sahipsin”denilmesi gibi. İbadet, iman, tes-limiyet hep hidayetten sonrakikavramlar. Ama takva hidayettenöncesini de kapsıyor. Yani sorum-luluk kişiyi iman dairesine yak-laştırırken, sorumsuzluk kişiyi odaireden çıkarabiliyor.

İşte bunun için iyi olmak yetmiy-or. Eğer aktif iyi değilse, iyiolmanın sorumluluğunu kuşan-mamış demektir.

Tuncer Demirov IV Istip Şübesi

66

IKRE

TURKCE


MEVLANACelaleddin Rumi (1207-1273)Mevlana, 1207 yılında

Afganistanın Belh şehrinde doğdu.Seçkin ve başarılı bir hoca olan

Babası Bahaeddin Veled olağanüstübir bilim adamı olması nedeneiyle‘’BİLGİLERİN EFENDİSİ’’sıfatı ileonurlandırılmıştı. Babası–Bahaeddin Moğolistan ordularınınyüzünden ailesini Belh şehrindenuzağa götürmeye karar verdi, birsüre çeşitli yerlerde göç edip dur-dular. Bir süre sonra Anadolu’yailerledi ve 1221 yılında Karaman’ageldi. Burada 7 yıl kaldılar veMevlana 1225 yılında evlendi.

O dönemin Sultanı, SultanAlaattin Keykubat, kendisiMevlananın Babasını – BahaeddinVeled’ten Konya’ya gelmesi için ricaetti. Bahaeddin 1128’de Sultanın ric-asını kabul etti ve 1231’de ölünceyekadar Konya’da kaldı.

Bu tarihten sonra Mevlanababasının yerini aldı ve kısa süreiçerisinde bilinlik unvanını kanıt-ladı (itibarını kurdu).

Felsefenin her dalında geniş biranlayışa sahipti, klasik yazarlarınınçalışmalarını okumak konusundaçok hevesliydi. 1244’de bir gün giy-isleri yırtık pırtık olan bir adamlatanıştı.

Adam kendisine çeşitli sorularsordu –Bu adam Tebrizli Şems adıy-la bilinen adamdı.

Şems ve Mevlana kısa süredeyakın arkadaş oldular.

Günlerini Filozofik tartışmalarlageçirdiler.

Mevlana öğretmenliği bıraktı vehalk arasında çok az gözükmeyebaşladı, bu durum öğrencileri vearkadaşları arasında kıskançlığa vekızgılığa neden oldu.

1246’da Şems denilen adamortaya çıkıtığı gibi ani ve esraren-giz bir şekilde kayboldu.

Mevlana bir anda çılgına döndü

ve Şems ile ayrılığı konusunda şiir-ler yazmaya başladı.

Uzun araştırmalardan sonraŞems’in Şam’da olduğunu öğrendi.Ona geri dönmesi için yalvaranmektuplar yazdı. Şems geri döndüve her zaman olduğu gibiMevlanayı filozofik tartışmalarınadevam etti.

Mevlana onu çok sevdiği için,onu ailesine alma amacıyla evlatlıkkızıyla evlenmesini önerdi. Şemsbuna rağmen 1247’de sonsuza dekortadan kayboldu ve düşmanlarıtarafından öldürüldü sanılmak-tadır.

Mevlana teselli bulamadı ve ken-dini tekrar Şems hakkında siirleryazmaya adadı.

Mevlananın En büyük çalışmasıolan ‘’Mesnevi’’dir.

Mevlana 1273’de hastalandı,Çevresindeki insanlar öleceğinianlamışlardı ve keder içindeağlayıp yaz tutuyorlardı.

Mevlana arkadaşlarına ölümünTanrı ile bütünleşmek olduğunu vebu bütünleşme için istekliolduğunu söyledi. 17 Aralık1237’de Öldü.

Konya’da gömüldü ve mezarıbaşında bir Türbe yapıldı...

Mevlana diyor ki : ‘’Bizim mezarımızı toprakta ara-

mayın , Bizim mezarımız aydınlan-mış Kalplerdedir’’

Mevlana hakkında yüzyıllarboyunca değişik zümreler sahipçıktılar:

Hz. Peygamberin sülalesindengelmiş olduğu için Araplara görebir Araptır O (Mevlana)

Afganistanın Belh şehrinde doğ-duğu için Afganlar bizdendir diyor-lar

Asıl dili Farsça olduğu için ve

Farsça dilinde şiirler yazmış olduğuiçin İranlılarında talebi vardır.

Hayatının tam üçte-ikisiniKonya’da geçirdiği içindeTürkiyenin de elbette güçlü birhakkı var.

Mevlana varlığının şöye birtamamlasını yapıyordu:

‘’Doğudan da gelmedim, Batıdanda,

Yerim yurdum ne Topraktır neDeniz;

Ne insanlar akrabamdır, nemelekler, ne periler,

Ben ateş de değilim köpü de; netozum ne şebnem.’’

MEVLANA’DAN GÜZELSÖZLER

‘’Gülün dikenine katlanması,onu güzel kokulu yaptı’’

‘’Ne kadar bilirsen bil , söyledik-lerin karşındakini anlayabildiğikadardır’’

‘’Aynı dili konuşanlar değil,Aynı duyguları paylaşanlar anlaşa-bilir’’

‘’Kusursuz Dost arayan, Dostsuzkalır’’

‘’Dünya insanın can düş-manıdır’’

‘’Dünya mülkü ,insanın başınabaş ağrısından başka bir şeygetirmez,

Ahmak! Bu kadar bu kadar başağrısı çekme...

Güneş’le Ay’ı başına tac etsenbile,

Ömür sona erince bir kerpice başkoyacksın.’’

‘’ Bir mum diğer mumu tutuş-turmakla, ışığından bir şey kaybet-mez.’’

‘’Çalınan her kapı hemen açılsay-dı, Ümüdin, Sabrın ve İsteğin dere-cesi anlaşılmazdı..!

Şeyma Ameti IV-BKız Şübesi - Üsküp

67

IKRE

TURKCE

BASİRETLİMÜSLÜMANIN AHLAKIDeğerli kardeşlerim! Bu konu-

muzda inşaallah islama gönül ver-miş, onun çizdiği yolu tercih etmişve hassaten tevhitle şereflenmiş birmüslümanın ahlakı nasıl olmalıdır -veya başka bir ifadeyle - inanmışolduğu din, kendisinden bu konudanasıl bir yapıya sahip olmasınıistemiştir, bunları Kur’an ve Sünnetçizgisinde izah etmeye çalışacağız.

Bir ferdin - müsbet veya menfi -ahlaki yapısı hangi seviyede hangideğerde ise, o fertlerin yan yana gel-erek oluşturacakları cemaat ve toplu-luklarda o seviyede ve o değerde bircemaat olacaktır. Daha açık birifadeyle; Kur’anın ve Sünnetin tarifettiği bir şuur ve ahlak üzerindebulunan kimselerin yan yana gelerekoluşturacakları bir cemaat nasıl kişuurlu, basiretli ve ahlaklı bir cemaatolacak ise, aynı şekilde, gayri islamiahlaki değerlere sahip olan kim-selerin yan yana gelerek oluşturacak-ları cemaatte, Allah’ın sevmediğiçirkin ahlaki değerler üzerinde yanyana gelen bir cemaat olacaktır.Dolayısiyle, Kur’an’ın ve Sünnetintemiz sayfalarında buyrulduğu gibi,mademki:

Cemaatsiz İslam olmaz, cemaatiiltizam şart ve cemaatleşmekteMüslümanların üzerine farz iseoluşturulacak olan bu cemaatinkalitesinde, fertlerin ahlakiyapısının büyük bir rolü vardır. İştebu noktadan hareketle diyoruz ki,Allah’ın kendisini tevhitle şere-flendirdiği bir Müslüman, İslamınbelirlediği ahlaki değerlere sahipolan bir kimse olmalıdır.

Şunu asla unutmayalız ki, kendi-sine bahşedilen tevhid nimetininyanında, bu ahlaki değerlerin bir

kimsede yan yana gelmesi, inanın okimse için mükemmel bir lütuf ola-caktır.

Allah resulü s.a.v’e bir günsahabe sorar:

- Ey Allah’ın resulü! İnsana ihsanedilen şeylerin en hayırlısı hangi-sidir ? Resulullah s.a.v şöyle buyu-rur: “Güzel ahlaktır".

Öyleyse, Allah’ı razı etme yolun-da bir müslümanın tevhitten sonragayret edeceği ilk şey; İslamın ahla-ki değerlerini araştırıp, onlarauygun hareket etmesidir. Bu, onuniçin vazgeçilmez bir vazifeolmalıdır.

Öyleyse, Allah’ı razı etme yolun-da bir müslümanın tevhitten sonragayret edeceği ilk şey; islamın ahla-ki değerlerini araştırıp, onlarauygun hareket etmesidir. Bu, onuniçin vazgeçilmez bir vazife

olmalıdır.Tevhid ehli bir Müslüman, her

konuda olduğu gibi bu konuda da -örnek ve önderimiz olan –Resulullah s.a.v’i kendisine örnekedinmesi gerekir. Çünkü o, s.a.v-Rabbimizin kerim kitabında buyur-duğu gibi :

“Çok yüce ve değerli bir ahlakasahip olan şahsiyet idi“.

Demek ki Allah resulü s.a.v’ingönderiliş gayesi içerisinde, insan-ların güzel ahlaka sahib olmalarıiçin, onları eğitmeleri görevi devardı.

İşte, o güzel öğreticinin bukonudaki nasihatlerinden bazıları :

( … Abdullah İbn Amr r.a’dan, oşöyle dedi: Resulullah s.a.v buyur-dularki : “sizin en hayırlınız, ahlakıen güzel olanınızdır“.

Jusuf Pajazitoski III-A

MAКЕДОНСКИ


IKRE

68

АЛЛАХ џш.ни опишал каквоместо е џеннетот. Тоа е место вокое се ужива и секое добро штое направено таму се возвишува.Се што ке им посака душа исрце ке добијат.

Несигурноста,тагата,жалостасе од нив ке се отстрани, таквинагради ке има и ке бидешзадоволен, се што ке посакаш кеимаш .Ке има такви потоци иреки кои без престан ке течат

никогаш човекот со око не гивидел, на човекот ке му сенасладат тие ке бидат служенисо златна чаша и животот воџеннет е вечен никогаш нема дасе разболат ниту пакнечистотијата од него ке протечеке има и такви џеннетски бавчикои што човекот не може ни даги замисли.

Ејран Алиоски IIПроширена Паралелка - Штип

После итниот повик на хирур-гот, да изврши операција наболен, ја смени облеката и се под-готви за операција.Пред влезотна операционата сала го здогледататкото на болниот како шетанаваму-натаму низ ходникот.Виде дека е лут и штом таткото говиде него почна да му вика, да седере и прекорува зошто доцни.“Зарем не разбираш дека живо-тот на мојот син е во опасност?“Зарем немаш чувство на одго-ворност?“ Докторот се насмевнаи рече: „Се извинувам но не бевво болницата, штом добив повикведнаш дојдов, смири се и дозво-ли ми да си ја завршам својатаработа и потпри се на Аллах.“

-“Сакаш да се смирам? Колкуси бесчувствителен...да е живототна твојот син во прашање дали тиби се смирил? Што ќе правишако умре твојот син“

Докторот се насмевна и рече:“Ќе речам онака како што реколАллах субханеху ве теала: „Ниесме Аллахови и Нему ќе Му севратиме“. (Ел-Бекаре, 156)

... Понатаму докторот продол-

жи: “Брате мој докторот не можеда го продолжи животот ниту даго скрати, Аллах е тој кој даваживот и смрт, а наше е да сепотрудие, твојот син е во тешкасостојба, а ако нешто му се случи,кажи она што јас го проучив одајетот. Плаши се од Аллах, и одиво месџид клањај и упати дова до

Аллах да ти го спаси синот.Таткото одговори: “Лесно ти е

тебе, не си ти во прашање“Докторот влезе во салата и

почна да оперира. После неколкучаса докторот излегол и му реколна човекот: “Му благодарам наАллах, операцијата успешнопомина, се извинувам, но јасбрзам, сестрата нека ти ги кажедругите детали.“

Таткото се обидуваше да гопраша докторот неколку праша-ња, но тој брзаше и не одговара-ше. После неколку минути излезесестрата па ја праша каков е овојохол доктор што несака да одго-вара. Сестрата почна да плаче ирече: “Синот на докторот вчерапресели (умре), а тој за него гоподготвуваше закопот, но ние гоповикавме па тој веднаш дојде,затоа што немавме друг хирургосвен него и сега брзаше да стиг-не на закопот на својот син. Тој јазаборави неговата тага за да госпаси твојот син.

Асип Асанов IIIПроширена Паралелка -

Штип

Не суди им брзо на луѓето

ЏЕННЕТСКИ НАГРАДИ

69

IKRE

MAКЕДОНСКИ

Образование подразбира пре-давање и учење специфични веш-тини, и исто така нешто помалкуопишливо но позначајно: изград-ба на знаење, добро расудување имудрост. Образованието какоедна од своите фундаменталницели го има пренесувањето накултурата од една генерација надруга. Образование најчесто сестекнува во детските забавишта,основните училишта, среднитеучилишта, колеџите, факултети-те, уневерзитетите и сл.

Најмногу образование се стек-нува од наставник или професоркој подучува во училишта.Истотака децата кога се малистекнуваат образование од нивни-те мајки, татковци, баби и дедов-ци. Образование може да се стек-не и со читање на книги, весниции секакви пишани дела. Многуобразование се стекнува од теле-визијата преку разни емисии ифилмови.

Образованието е темел на секоеопштество,таа не само на човекоттуку глобално на целото опшест-ство и дава јасен, вистински кон-цепт за животот.

Образованието е општественфеномен што го разликува чове-кот од било кое друго сторештво,истотака претставува институцијакоја ги опфаќа сите категории налуѓе без разлика на полот, верата,нацијата, местото итн.

Карактеристиките на образова-нието

Една од многуте карактеристикна образованието е дека таа семаниферстира свесно од странана човекот, таа не е нешто инстик-тивно каде човекот е само публи-ка, туку е процес направен одсамиот човек за реализирање

на природните општи човековипотреби, таа се учи од страна налуѓето и се пренесува помеѓу нив.

Образованието е нешто неоп-ходно кај секој човек, човек безобразование е без душа, обрзова-нието е најценетото нешто наопштеството. На жалост, во некоипериоди човекот поради неговатаограничена природа, порадинеговите емоции, во некои случаипоради непотизам, интерес, пози-ција го злоупотребувал опште-ството како процес измислен зада му придонесе на општеството.Во овие периоди човекот тоа штобеше човечко го сметаше каконечовечко, бидејки или не муидеше на прилог или беше дикта-тор поради горенаведенитепојави па поради неговата страстдобиваше нечовечки изглед и не

можел да ги прифати во вистин-ското светло.

Во минатото ако се вратиме ќевидиме дека поради неусоврсше-ната човечка природа ,порадирелативната природа на човекот,интерес или властимало потеребаза свето образование.ТакаВозвишениот Аллах испрати него-ви пратеници со објави кои имааза должност на човекот да мупомагаат тој да ја најде вистинапред тоа што го прави нечовек, дасе најде себеси во овој голем свет.Затоа кога се зборува за образова-нието во овој контекст треба да сепотенцира и тоа дека постојатразилчни образованија кои со бројтешко можат да се заокружат.

Бусејра Идризи III - BЖенска Паралелка - Скопје

Oбразованието

70

IKRE

MAКЕДОНСКИ

Qershor/Haziran/јуни •2012

Замислете дека сте сами.

Седнете пред огледало гледајтесе и мислете.

- Стара свекрва:- Снаата исинми не требаа да се разведат, неможам да испаднам пред луѓето,не можам никого да до гопогледнам в лице.

- Жена на средни години:-Синми почина, оваа не требашеда се случи не можам да сестрпам.

- Возрасна жена:- Сопруготзошто вака се однесуваше,причината за нашето разведувањее неговото однесување но зоштосега сум сама.

- Маж на средни години: -Критикувањето не го сакам, дурии она што го правам не можам даго прифанам. Успехот за меме емногу важен.

- Младо момче:- Сам сум, никојне ме разбира никој не ме сака,немам никаква вредност.

- Млад возрасен мажпарализиран:- не сакам ништо даправам, јас сум со недостаток неможам да се помирам на оваа.

- Маж на средни години:- Меѓулуѓето во никој случај не сум воспокојство, како да сите гледаат вомене, тие нешта што ги знаммногу добро не можам да гикажам.

- Жена на средни години:-Бракот воопшто добро не ми одијас на ова ли бев достојна. Зарсекогаш вака ќе биде, го мразам.

- Маж на средни години:- Воработата никој не ме забележува,а дури можам да бидам многууспешен. Зашто не сум

забележуван.- Младо момче:- Секогаш јас ли

сум тој што е крив, дури ниљубовта не можам да си јаискажам, а горделивоста ке јаисфрлам ли.

- Уште многу вакви проблемизошто се е вака тешко? Како сегледате кога го кажувате ова предогледало?

Само ние ли сме оние кој готрпиме оваа? Проблемите само,кај нас ли ги има, зошто секогашмене ми се случува оваа?Прашања и прашања.....

Кој ке им даде одговор на овие,каде се одговорите?

Одговорто е секогаш внатре. Видете што вели Хз Али:Лекот е кај тебе ама ти не знаеш

неспокојството е од тебе ама ти него гледаш ова.

Со буквите скриениоткириената книга Мубин си ти,сепак кај тебе е ставеннајголемиот одговор.

освен во самиот ти не треба дабараш помош од никој.

само да би помислил надневсот но ти не мислиш.

Навистина ли е така?Во старограчката митологија се

кажува:Боговите сакале да ја скријат

радоста еден од нив предложилда ја скирјат во ѕвездите, еденрекол во шумата, друг рекол водлабочините на морето, еден поеден ги подредиле своитемислења еден од нив предложилрадоста да ја скирјатво самиотчовек внатре во срцето, бидејкирекол човекот секаде ке ја бара ике ја најде но во самиот себе нема

да му текне да ја бара.Во мене ли, каде, можно ли е

ова?се разбира дека треба да

прифатиме дека радоста е восамите нас, се е во нас и радоста итагата и стрпливоста и се друго.

Во своите поези Мевлана вели:Човековата смисла е како

цедило, како шума е, таму има илав и диво магаре ти немој даодиш по дивото магаре.

Варди се од неспокојствотоварди се ! мислата е лав и дивомагаре, а душата е шумата.

Мевлана и во двете реченицикажува дека е во самите нас вовнатрешноста радоста.

Предноста на кој пат и јадавате?

што вели оној во огледалото?Сега станете на нозе со радоста

која ви е внатре и почнете да седвижите.

Салмедин Елези IIIПроширена Паралелка - Штип

Радост

71

IKRE

MAКЕДОНСКИ

Алах џ.ш. е сопственик на сешто постои во овој свет, пред да госоздаде светот на луѓето Алах госоздал светот на мелеците и наџиновите, а после тоа го создалтој на луѓето каде човекот гонаградува со еден многу вреден иубав подарок, разумот. Првсоздаден маж од страна на Алахџ.ш. е Адем а.с. а прва жена Хава,на која како највредна вредностму го даде моралот и така јаподигна во висока негова скала, дабиде ценета и да биде надарена одбиолошки аспект (раѓањето надеца). Откако Адем и Хавасоздале потомство Алах гиподелил луѓето во народи, така дасо нивната поделба во народи сераѓа и јазичната поделба,нациската, се поделиле на раципа дури и во вера, па почнал секојнарод да има свој светоглед когастанувало збор за одреденаработа, а посебна разликапостоела во светогледот зажената.

Конкретно, кај Римјаните иПерсијците, жената имала истиправа со мажот, колку работелмажот толку часови работела ижената без разлика на тежинатана работата. Со оглед на овааравноправност тие јамалтретирале жената и и гиускратиле правата на слободенговор и мисла, и најтешкото штому се случило на една жена еизолацијата од неговото семејствово време на месечниот циклус.Овие народи, не земајќи ја впредбид нежноста на жената инејзините чуства, ја малтретиралегрозно и му го срушиле нејзиниот

идентитет и чистота подарена одБога. Подоцна, во времето наџахилијетот кај арапите,женските деца ги закопувалеживи и тоа без никаква жалост игрижа на совест. Меѓутоа содоаѓањето на Исламот односно сонеговото проширување низцелиот свет, жената сепретставува како скапоцен бисерскриен во својата школка. Алахџ.ш. ја ослободил жената одпретходните малтретирања и и годал правото на слободен говор имисла.

Во суре Ен-Ниса, воперифразирање на ајетот 34 севели: „...Добрите жени се ониекои се истрајни врз она што им гопропиша Алах, тие им сепослушни на Алах...„ и на своитесопрузи, тие го чуваат се она штоне го знаат нивните сопрузи а штое штетно за нив, она што им едоверено и она со што Алах ги

чува и упатува. Со овазабележуваме дека со доаѓањетона Исламот жената е ценета исакана, Исламот и го дава правотода биде, жена, сопруга, мајка,сестра, ќерка. Алах не ја саканеправдата бидејќи една особинаод неговото својство е дека тој еправеден, милостив, семилосен.

Затоа драги мајки и сестри, непотценувајте се себеси мислејќидека нема место во овој свет зажените бидејќи Алах ни гонаправил патот посветол коганаредил да ставиме хиџаб,запатметете, скапоцениот бисер епокриен во својата школка за дане биде изложен на опасност.Драги татковци, браќа, незаборавајте кои се правата нажената, ценете го, почитувајте говашиот бисер.

Ибадет Сулај IV-БЖенска Паралелка - Гостивар

Жената во светотпред и по Исламот

72

IKRE

MAКЕДОНСКИ


Ќе почнам во имато на АллахСевишниот и СемоќенГосподар, Створител и

Одржувач на световите, славата иблагодарноста му припаѓаат Нему.Понизно го молам Аллах да го возви-ши степенот на неговиот пратеникМухаммед и неговото Семејство инеговите Асхаби во овој и во сите све-тови , и да ја заштити неговата нацијаод она што претставува најголемаштета за нив . Го молам Аллах да ниподари искрени намери и да ниовозможи да правиме дела кои сенаградуваат и прифаќаат.

Во продолжение :

Аллах , Севишниот, му подарина човекот многу благодети, толкумногу што човекот не е во состојбада ги изброи. Аллах во суретоИбрахим , ајет -34 вели:

што значи :-„Ако се обидете да ги

изброите Аллаховите благоде-ти, нема да можете.“

Јазикот е еден од многуте благо-дети кои Аллах ги подарил наНеговите робови. Иако јазикот емал орган, лицето кое го користијазикот за да ги исполнуваАллаховите наредби, учењата одКур’анот, учењата на Пратеникот,(саллаллаху алејхи ве селлем),може да се здобие со благосостојбана овој и на другиот свет. Сепак,оној што го користи неговиот јазикво непокорност и не покажува бла-годарност кон Аллах , тргнал консопственото уништување.Несомнено, благодарност спрема

ГРЕВОВИТЕ НА ЈАЗИКОТ

73

IKRE

MAКЕДОНСКИАллах значи да не се користат бла-годетите Негови за правење на онашто е забрането.

Треба да се знае дека гревовитена јазикот можат да бидат малиили големи. Исто така треба да сезнае дека некои од тие гревовиможат да го изнесат човекот над-вор од Исламот , како штоПратеникот (саллаллаху алејхи веселлем) кажува во еден хадис штого пренесува Имам Ет –Тирмизи :

што значи:

-„ Навистина човекот (абд- роб)ќе прозбори некој збор мислејкидека не е нешто лошо , а ќе паднепоради него во длобочина одседумдесет (70) години воЏехеннемскиот Оган.“

Овој хадис јасно се однесува надното на Џехеннемот- место кое ерезервирано само за ќафирите.

Ибн Ебид-Дунја пренесува декаПратеникот (саллаллаху алејхи веселлем) рекол :

што значи :-„ Две навики што го красат

човекот (креацијата) со нив-ниот пример се добриоткареактер и долгото молчење .“

Во овој хадис „ долгото молче-ње“значи да не се зборува освенако се зборува добро , како спом-нување и величење на Аллах ипоучување на другите што е добро.

Бухари и Муслим пренесуваат,дека Пратеникот (саллаллахуалејхи ве селлем) рекол :

што значи:-„Оној кој верува во Аллах и

во Судниот ден нека зборувадобро или нека молчи “.

Погледнете ја само строгоста сокоја е е наредено да се зборувасамо добро. Ние сме одговорни занашите зборови. Аллах, (субхане-ху ве те'ала), во сурето Исра, ајет36, вели:

што значи :-„Навистина за слухот и видот

и разумот , за сето тоа ќе се одго-вара.“

Ет-Тирмизи пренесува еденговор на Пратеникот во кој му сеобраќа нa Муаз Ибн Џебел одгова-рајки на едно негово прашање созборовите :

што значи:-„ О Аллахов Пратениче

зарем ќе бидеме одговорни заона што го зборуваме ? –Пратеникот одговори - Те изгу-била твојата мајка , О Муаз –Има ли нешто друго што гифрлило луѓето да паднат насвоите лица или носеви воОгнот освен тоа што го ожнеалесо своите јазици. “

Во овој хадис Пратеникот, (сал-лаллаху алејхи ве селлем), одгово-рил на прашањето на Муаз ИбнЏебел , дека она што ќе ги натералуѓето да паднат на своите лица воЏехеннемскиот Оган е токму тоашто го ожнеале со нивните јазицит.е. , гревовите на јазикот.

Значи , мудроста бара човекотда го користи јазикот са спомнува-

ње на Аллах , извршување нанаредбите , наредување и спрове-дување на доброто и дозволеното,и забрана и оставање на злото изабранетото. Да се потсетиме натоа што ни кажува Аллах џ.џ восурето Каф, ајет 18:

што значи:-„ Ракиб и Атид го запишу-

ваат секој прозборен збор .“

Секако , познато е дека некои одовие грешни зборови ќе бидатизбришани ако личноста искреносе покае. Нема ли секој од нас наСудниот ден да посака да ги имасамо добрите зборови во неговатакнига, а не оние покудените игрешните зборови?

Затоа , потребно е да се дадеголема важност на работите кои сеоднесуваат на гревовите на јазикот.Пратеникот, (саллаллаху алејхи веселлем), не советува во еден хадиској го пренесува Имам Ет-Тирмизи (кој во превод би значелвака) :

-„Оној што се придржува кондолгото молчење ( освен за онашто е добро) ќе биде спасен наСудниот Ден “ .

Во друг хадис кој се пренесуваод Имам Бејхеки, Пратеникот,(саллаллаху алејхи ве селлем), вели(што во превод би било вака ) :

-„Ќе бидете спасени се додекамолчите, затоа што ако зборува-те , или ќе биде во ваша ползаили на ваша штета .“

Поради важноста на овој субјектУлемата на овој Уммет биле при-нудени да пишуваа опширни делаза него. Меѓу големите алими на

74

IKRE

MAКЕДОНСКИ


Исламот е Имамот Ел- Газали којза јазикот се изразил вака :

-„Јазикот е голем Аллахов бла-годет; иако мал во големина ,неговото злосторство е огромно ."

Човек може да изговори зборо-ви на величење и благодарност конАллах, (субханеху ве те'ала), сошто ќе се здобие со награда . Аисто така може да изговори зборо-ви кои ќе го изнесат надвор одИсламот – и со тоа ќе ги изгубисите добри дела што претходно гинаправил.

Во текстовите на Алимите сезабележани преданија на кои еобрнато посебно внимание натемата за гревовите на јазикот.Меѓу нив е и она што ИмамНевеви го пренесува :

- Се сретнале Кис Ибн Саидаи Аксам Ибн Сејфијј. Едниот однив го прашал другиот , „ Штомислиш, во целина, колку греш-ки имаат направено синовите

на Адем?“ Другиот одговори,"Јас изброив 8000 такви грешки ,но треба да се знае , не можат дасе избројат сите. Сепак, постоиедна добра особина која можеда ги покрие сите тие грешки игревови : Да се има контрола врзјазикот."

Имам Шафи’и обраќајќи се нанеговиот пријател Ер-Раби’ кажал:

-"Немој непланирано да збо-руваш, без потреба. Еднаш изго-ворените зборови, ти повеќе неги контролираш, туку тие тебете контролираат.“

Кога ќе прозбориш некој зборили ќе биде во твоја корист, ако енешто добро, или ако е нештолошо, ќе биде запишано противтебе, и секако за да ти биде просте-но потребно е искрено каење.

Абдуллах Ибн Ме’суд кажал :

-"Јазикот е она нешто коенајвеќе заслужува затвор. “

Други Алими кажале :-„Јазикот е како ѕвер. Ако не

го врзеш , ќе те нападне."

Многу Алими зборуваа со голе-ма посветеност за работите кои сеповрзани со јазикот за да ја истак-нат важноста на држењето на јази-кот под контрола. Кога бил пра-шан Зун Нун Ел Мисријј :

- „ Кој е оној што највеќе гоконтролира и го штити своетосрце?“ - тој одговорил : -„ Онојкој повеќе го контролира својотјазик."

Аллах, (субханеху ве те'ала), гонаправи јазикот да биде сведок наона што е во срцето , како што еспомнато од страна на големитеалими на Исламот. Зборовите надоброчинството го отсликуваатона што е во срцето , исто какошто зборовите на гревот и невер-ството го одсликуваат она што е восрцето.

Славен е Аллах и сета благодар-ност Нему му припаѓа , Аллахумој нема друг Бог освен Тебе, про-сти ми јас Тебе ти се каам , барамопрост за гревовите што ги имамсторено со мојот јазик , моето срце, моето тело , понизно молам заТвоето упатство, Господару мојУпати го Умметот Мухаммедов ине давај после упатството да севратиме пак на неверството, немаупатство освен Твоето , Господарунаш прости ни, дозволи ни при-стап до изворот на ТвојотМиленик Мухаммед нека е миротТвој и благословот врз него и него-вото мило Семејство и неговитеАсхаби и Таби’ините и врз вис-тинската и исправна Улема нанеговиот Уммет , прости ни навис-тина Ти си Милостив и Простувач.

Елвир Али IIПроширена Паралелка - Штип

Nëse e ndihmoni All-llahun, Ai ju ndihmon juve...

Mesazh falënderimi

Shembulli i pasurisë së atyre që e japin në rrugën e All-llahut është si një kokërr prej së cilësmbijnë shtatë kallinj, ndërsa në secilin kalli ka nga njëqind kokrra. All-llahu ia shumëfishon

(shpërblimin) atij që dëshiron, All-llahu është Bujar i Madh, i di qëllimet. 2:261

Drejtoria e SHMI “Medreseja Isa Beu” – Shkup, e shfrytëzon rastin që në emër të Bashkësisë FetareIslame të Republikës së Maqedonisë dhe në emrin e të gjithë nxënësve që ndjekin mësimet në të gjithaparalelet e saja t’i falënderojë të gjithë ata muslimanë që japin kontributet e tyre materiale në Medresemë qëllim të mundësimit të kushteve dhe përmirësimit të të njëjtëve me qëllim mbarëvajtjen sa më tëmirë të procesit edukativ-arsimor. Gjatë pushimit të gjysmë vjetorit me iniciativë të Drejtorisë, u bëndryshimi i dritareve të vjetra në lokalet e shkollës, me çka tani nxënësit gëzojnë një ambient tejetmodern me të gjitha kushtet, marrë parasysh edhe investimet që viteve të fundit janë kryer në objektete shkollës dhe të internatit.

Ndryshimin e dritareve e mori përsipër kompania LibertaKom - Tetovë me pronar z. IbrahimIsmaili. Ne shfrytëzojmë rastin që nëpërmjet kësaj kumtese zyrtare t’ia falënderojmë ata për këtëkontribut kaq të madh dhe të lutemi që All-llahu xh.sh. t’i japë pronarit të kësaj kompanie shpërblimete merituara në këtë dhe botën tjetër. Falënderojmë gjithashtu edhe kompaninë Reka Granit - Gostivar,për vullnetin e mirë dhe kontributin që do të japë për finalizimin e këtij projekti gjegjësisht rregullimittë parvazeve të dritareve me mermer.

Padyshim që nuk duhet harruar edhe gjiganti në prodhimin e mishit në Maqedoni kompania UKAKomerc, e cila tashmë më shumë se një dekadë furnizon medresenë me mish me çka i përmbush falastë gjitha nevojat në këtë rrafsh. Që këtë vit, nxënësit kanë mundësi të shijojnë edhe pashtetën e saj të re.Njëkohësisht falënderojmë edhe kompaninë Adrijus – Shkup e cila tri vitet e fundit gjithashtu jepkontribut në medrese gjegjësisht furnizon atë me mish pule.

Në fund, i përgëzojmë të gjithë ata që japin kontribut në rrugën e All-llahut xh.sh. me vet fjalët eTij: Dhe thuaj: “Punoni, Allahu do ta shohë punën tuaj, dhe i dërguari i Tij e besimtarët…” (Et-Тevbe,105)

TEKSTET E REJA SHKOLLORE

www.medreseja-isabeu.com

brendia v5 nr2 - medreseja-isabeu.commedreseja-isabeu.com/IKRENR30.pdf3 I K RE EDITORIAL Çdoditëdëgjojmëgjëratëreja,informacioni nabombardonngaçdoanëdheshpeshherë...

Documents