Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen toelichting ontwerpbesluit Vlaamse Regering VIPA, ir. Ann Beusen Zorg & Gezondheid, Eddy Mettepenningen
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen
toelichting
ontwerpbesluit Vlaamse Regering
VIPA, ir. Ann Beusen
Zorg & Gezondheid, Eddy Mettepenningen
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen
Programma:
1. overzicht Vlaamse regelgeving : nu en straks
2. ontwerp besluit Vlaamse regering : procedure en attest
3. technische bijlage besluit Vlaamse regering : specifieke brandveiligheidsnormen
Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van de specifieke brandveiligheidsnormen waaraan ouderenvoorzieningen en centra voor herstelverblijf moeten voldoen en tot bepaling van de procedure voor de uitreiking van het attest van naleving van die normen.
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:overzicht huidige regelgeving
FEDERALE OVERHEID > algemene niet bestemmingsgebonden voorschriften
Wet 30/07/1979 betreffende de preventie van brand en ontploffingen
KB 07/07/1994 basisnormen nieuwe gebouwen(en ARAB, CODEX en AREI)
VLAAMSE GEMEENSCHAP> bestemmingsgebonden normen
BVR 15/03/1989 houdende de specifieke veiligheidsaspecten waaraan de serviceflatgebouwen, de woningcomplexen met dienstverlening en de rusthuizen moeten voldoen om te worden erkend.
1
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:overzicht huidige regelgeving 1
VLAANDEREN
=> BVR van 15/03/1989
Rusthuizen
Koninklijk besluit van 12 maart 1974 tot vaststelling van de veiligheidsnormen waaraan de rustoorden voor bejaarden moeten voldoen.bijlage A (2+) en bijlage B (max 1)
Serviceflats en woningcomplexen met dienstverlening
NBN S 21-202 algemene eisen voor middelhoge en hoge gebouwentype A voor alle gebouwen SFl
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:huidige regelgeving
knelpunten:• bevoegdheidsverdeling federaal – Vlaanderen• eenduidige aanpak attesten => ontwerp BVR • afstemming met basisnormen => technische bijlage ontwerp BVR• actualisatie normen => technische bijlage ontwerp BVR
1
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen
Programma:
1. overzicht Vlaamse regelgeving : nu en straks
2. ontwerp besluit Vlaamse regering : procedure en attest2.1 stand van zaken2.2 toepassingsgebied2.3 procedure attestering2.4 overgangsmaatregelen2.5 afwijkingsaanvraag
3. technische bijlage besluit Vlaamse regering : specifieke brandveiligheidsnormen
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:ontwerp BVR
Inhoud:1. tekst BVR: algemene bepalingen en procedure
2. Bijlage I en Ibis: technische normen + tekeningen
3. Bijlage II en III en IV: model attesten A, B en C
Stand van zaken:16/06/2010 principieel goedgekeurd door VR
20/10/2010 einde status quo periode kennisgeving EC
14/12/2010 advies van Raad van State => aanpassing WZD
Planning goedkeuring VR: voorjaar 2011
Vooropgezette datum inwerkingtreding: 1 juni 2011
2.1
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:ontwerp BVR
Toepassingsgebied:
OUDERENVOORZIENINGEN - Woonzorgcentrum (rusthuis)
- dagverzorgingscentrum- centrum voor kortverblijf
CENTRUM VOOR HERSTELVERBLIJF
= thuiszorgvoorziening
NIET voor Serviceflats!
=> blijft voorlopig NBN S21-202
2.2
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:ontwerp BVR
Procedure attestering
art 6 tot 10
2.3
BI vraagt attest aan
bij BM
brandweer maakt
verslag op
OK de voorziening voldoetATTEST
A
(max 3 maanden na aanvraag naar BI -binnen 10 dagen naar Z&G)
ATTEST B
ATTEST C
OK maar met opmerkingen:uitwerken stappenplan
Niet OK + veiligheid in ernstige mate in gedrang:Intrekking/weigering erkenning
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:ontwerp BVR
Geldigheidsduur attesten artikel 4 en 5
2.3
- 8 jaar geldig vanaf ondertekening door burgemeester- vervalt na 8 jaar of bij afleveren nieuw attest -van rechtswege zes maanden na realisatie van ingrijpende wijzigingen
ATTEST A
=> Aanvraag nieuw attest na attest A of B: uiterlijk 3 maanden voor verstrijken geldigheidsduur
ATTEST B
ATTEST C
- duur te bepalen door burgemeester- eerste attest 1 jaar geldig en verlengbaar tot maximum 8 jaar- vervalt op einde geldigheidsduur of bij afleveren nieuw attest- van rechtswege zes maanden na realisatie van ingrijpende wijzigingen
vervalt enkel bij afleveren van nieuw attest
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:ontwerp BVR
Overgangsregelingen vervat in artikel 16
1. Overgangsregeling vervat in artikel 88 Woonzorgdecreet:
RH en CVK met erkenning (van bepaalde duur) op 01/01/2010 of erkenning aangevraagd voor 01/01/2010=> overgangsperiode van 5 jaar, tenzij erkenning eerder afloopt In die periode blijven verder erkend volgens oude wetgeving (inclusief brandveiligheidsnormen) is gefaseerde overgang naar erkenning van onbepaalde duur
2.4
Overgangsregeling BVR brandveiligheid:
indien in de periode 01/01/2010 tot 31/05/2011 nog geen erkenning van onbepaalde duur als WZC of CVK bekomen werd, blijft overgangsregeling WZD van toepassing
Indien wel: zie volgende dia
Bij aanvraag erkenning van onbepaalde duur tot en met 31/05/2012 blijft huidig bewijs inzake brandveiligheid gelden (geen nieuw attest volgens BVR brandveiligheid vereist)
Nieuw attest volgens BVR brandveiligheid uiterlijk op 31/05/2012 bij Z&G
Bij aanvraag erkenning van onbepaalde duur na 31/05/2012: attest volgens BVR brandveiligheid
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:ontwerp BVR 2.4
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:ontwerp BVR
2. Andere voorzieningen (1):
met erkenning van onbepaalde duur als WZC en CVK op 31/05/2011 met erkenning van onbepaalde duur als DVC op 31/05/2011 met aanvraag erkenning van onbepaalde duur als WZC, CVK en DVC ingediend vóór 1 juni 2011
overgangsregeling BVR brandveiligheid: - oude normen blijven nog 1 jaar gelden (tot 31/05/2012) - bij aanvraag erkenning van onbepaalde duur als WZC, CVK en DVC tot 31/05/2011 blijft huidig bewijs inzake brandveiligheid gelden (geen nieuw attest vereist) - uiterlijk op 31/05/2012 nieuw attest volgens BVR bij Z&G
2.4
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:ontwerp BVR
3. Andere voorzieningen (2)
=> aanvraag erkenning van onbepaalde duur als WZC, CVK en DVC ingediend vanaf 1 juni 2011 nieuw attest volgens BVLR
2.4
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:ontwerp BVR
andere (1)
tijdsas erkenning
invoeringBVR
1jaarNa
invoering
01/01/2010WZD
art 88
attest B: max 8 jaar
maximum 5 jaar
attest B: max 8 jaar
Overgangstermijn voor bekomen van attest A
Andere (2) - attest B: max 8 jaar
2.4
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:ontwerp BVR
Afwijkingsaanvraag BVR
art 11: de administrateur–generaal kan afwijking toestaan
2.5
IN stuurt gemotiveerde vraag naar AG
Z&G
Z&G vraagt advies aan TCB WVG
Z&G bezorgt gemotiveerde
beslissing + advies aan IN binnen maand na ontvangst advies
(max 15 dagen) (max 30 dagen)
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen
Programma:
1. overzicht Vlaamse regelgeving : nu en straks
2. ontwerp besluit Vlaamse regering : procedure en attest
3. technische bijlage besluit Vlaamse regering : specifieke brandveiligheidsnormen
3.1 structuur en principes 3.2 overzicht belangrijkste aanpassingen tov KB74:
3.2.1 infrastructuur3.2.2 onderhoud, controle en uitbating
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage
Bijlage I:normen voor de specifieke brandveiligheidsaspecten waaraan de ouderenvoorzieningen en de centra voor herstelverblijf moeten voldoen
1999-2001: studie in opdracht van GMW (voorloper van Z&G)
2001-2007: werkgroep
2009-2010: terugkoppeling sector & ontwerpers en actualisatie ifv
Europese normering
2010: voor advies naar TCB WVG
achtergrond: brand in WZC Kanunnik Triest Melle 2009
3.1
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:TCB
knelpunten:
• bevoegdheidsverdeling: Federaal-Vlaams
• eenduidige aanpak attesten: ontwerp BVR
• afstemming met basisnormen: technische bijlage BVR
• actualisatie normen: technische bijlage BVR
Vlaams besluit stelt federale besluiten van toepassing> quid afwijkingen ?
Vlaams minister verleent afwijking na advies van:
- inspectie brandveiligheid (coöperatie akkoord)
- vanaf 17/12/2009 advies door TCB WVG
3.11
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:TCB
BVR 05/06/2009
oprichting technische commissie brandveiligheid WVG
Opdracht:1. advies afwijkingsaanvragen voor Vlaamse regelgeving
- kinderopvang (BVR 19/09/2008)
- rusthuizen en serviceflats vanaf 17 december 2009 (BVR 15/03/1989)
- oude afwijkingsaanvragen rusthuizen en SFl tot en met 2004
2. beleidsondersteunend en sectoroverschrijdend advies brandveiligheid
samenstelling TCB: vertegenwoordiging BVV, Prebes, sector (Zorgnet Vlaanderen), VIPA, Z&G, academische wereld
3.1
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage 3.1
Uitgangspunt :– basisveiligheid = algemene garantie– éénduidige formulering voor alle voorzieningen ongeacht
ouderdom van het gebouw(≠ KB 74 met onderscheid volgens ouderdom)
Structuur :– impliciet onderscheid tussen ‘bestaande gebouwen’ en ‘nieuwe
gebouwen’ via basisnormen– formulering: geïntegreerd i.p.v. gescheiden
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage
impliciet onderscheid ‘bestaande /nieuwe gebouwen’
3.1
BVR brandveiligheid Ouderen
BASISNORM
tijdsas bouwaanvraag
bouwaanvraag voorLG : 1 januari 1998
HG,MG : 26 mei 1995
BESTAANDE GEBOUWEN NIEUWE GEBOUWEN
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage
voorbeeld 1 : volle houten deuren
– nieuw begrip: definitie opgenomen in tekst– formulering toepassing:
• de deuren van de lokalen die uitgeven op de evacuatiewegen hebben minstens EI1 30 (NBN EN 13501-2) of Rf 1/2h (NBN 713-020) of zijn volle houten deuren
– begrip bestaat niet in de basisnorm > eis van KB van 1994 is strenger en primeert > voor nieuwe gebouwen enkel EI1 30 of Rf ½ h mogelijk
– kan wél voor ‘bestaande gebouwen’
3.1
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage 3.1
voorbeeld 2 : bouw van luchtkanalen– bepaling volgens KB van 1994 wordt van toepassing gesteld
voor alle voorzieningen– formulering integraal opgenomen in de tekst van BVR
voorbeeld 3 : oppervlakte compartiment– max oppervlakte volgens BVR = 1250 m²– max oppervlakte volgens KB van 1994 = 2500 m² – strengere eis BVR geldt voor alle voorzieningen : bestaande én
nieuwe gebouwen
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage 3.2
Structuur : weerstand tegen brand van bouwelementenNBN EN 13501-2 + vermelding evenwaardige klassering volgens NBN 713.020
NBN EN 13501 NBN 713.020
Voor R 30, RE 30, REI 30 en EI 30 voldoet Rf ½ h
Voor R 60, RE 60, REI 60 en EI 60 voldoet Rf 1 h
Voor R 120, RE 120, REI 120 en EI 120 voldoet Rf 2 h
Voor EI1 30 deuren voldoet Rf ½ h
Voor EI1 60 deuren voldoet Rf 1 h
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage 3.2
Structuur : reactie bij brand van bouwmaterialenNBN EN 13501-1 + vermelding evenwaardige klassering volgens NBN S21-003
NBN EN 13501 NBN S 21-203
Voor A1 en A2-s1, d0 of lager voldoet A0
Voor B-s1, d0 of lager voldoet A1
Voor C-s1, d0 of lager voldoet A2
Voor D-s1,d0 of lager voldoet A3
voor alle materialen
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage 3.1
Structuur : reactie bij brand van bouwmaterialen
NBN EN 13501 NBN S 21-203
Voor A1fl en A2fl-s1 of lager voldoet A0
Voor Bfl-s1 of lager voldoet A1
Voor Cfl-s1 of lager voldoet A2
Voor Dfl-s1 of lager voldoet A3
Voor Efl voldoet A3
voor vloerbekledingen
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: infrastructuur 3.2.1
NIEUWart 2.1.2 deelcompartimenten
> horizontale evacuatie + brandvoortplanting en rookverspreiding binnen het compartiment beperken
wanden EI30, deuren bij brand zelfsluitend EI130
elke bouwlaag met bewoners : minimum 2 deelcompartimenten
per deelcompartiment max 20 bewoners ‘s nachts
uitz. : - evacuatieniveau - LG max 6 per bouwlaag in nachtbezetting
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: infrastructuur 3.2.1
NIEUWart 6.6.1 algemene automatische detectie
> bevestiging van gangbare praktijk
VERPLICHT> bestaande voorzieningen: “ van het type algemene bewaking”
> voor nog te ontwerpen inrichtingen: conform NBN S21-100
nog te ontwerpen inrichtingen = nog geen aanvraag voor bouwvergunning ingediend bij invoering BVR
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: infrastructuur 3.2.1
NIEUWart 4.4.1 deurdrangers met vrijloop
> tijdig sluiten deuren cruciaal> beperken rookverspreiding en brandvoortplanting
> combinatie gewoon gebruik en automatische sluiting
> belangrijkste maatregel in nasleep van brand Melle
> link naar 8.7.2
verplicht in ‘nog te ontwerpen inrichtingen’ : deuren van kamers, appartementen of andere lokalen voor residenten
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: infrastructuur 3.2.1
ANDERSart 4.4.1
minimale breedte evacuatiewegen
residenten
KB 74: 1,80 m
BVR : 1,20 m
1,80 m = functionele eis (erkenningsnormen)
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: infrastructuur 3.2.1
ANDERSart 2.1.1 duplex-compartiment
comp mag 2 boven elkaar gelegen bouwlagen met binnenverbindingstrap
MITS ∑ opp < 1250m² EN elke bouwlaag 2 uitgangen
art 4.4.3 gemeenschappelijke zithoeken open naar evacuatiewegen- geen activiteiten die brandgevaar opleveren- tv-toestel uit te schakelen-opgestelde zitmeubels ‘verbeterd’ brandgedrag
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: infrastructuur 3.2.1
ANDERSart 3.2 structurele elementen
BVR : R60 voor alle voorzieningen (minimum)of uitgewerkt in metselwerk of beton met minimale dikte 140mm
> KB74 bijlage A: Rf 2 uur.
art 3.7 vergrendelde deuren evacuatiewegen en buitendeuren
> 3 voorwaarden te voldoen- vergrendeling volgens principe positieve veiligheid el.mech. of -magn.
- automatische ontgrendeling bij detectie, alarm of stroomonderbreking
- lokaal + op afstand te ontgrendelen door personeel
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: infrastructuur 3.2.1
ANDERS
art 6.6.5 waarschuwing en alarm
waarschuwings- en alarmsysteem te koppelen aan eventueel aanwezige personenoproepsysteem met aanduiding van de getroffen zone
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: onderhoud en controle 3.2.2
ANDERS
art 7.1.2 keuringen, bezoeken en controles in veiligheidsregister
art 7.1.3 controles: frequentie en uitvoerder in tabel
> geen beschrijving testen
> vermelding verplichte controles
• Alle bestaande regelgeving voor onderhoud vermeld in andere besluiten = van toepassing ( bvb. basisnormen )
• Alle bepalingen van ARAB, AREI en CODEX moeten nageleefd worden
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: onderhoud en controle 3.2.2
te controleren frequentie uitvoerder van de controle
1. liftinstallatie jaarlijks externe dienst voor technische controle
2. laagspanningsinstallatie na elke wijzigingen minstens om de 5 jaar
externe dienst voor technische controle
3. hoogspanningsinstallatie jaarlijks externe dienst voor technische controle
4. branddetectie en alarminstallatie jaarlijks bevoegd installateur
5. brandbestrijdingsmiddelen jaarlijks bevoegd persoon of installateur
6. verwarmingsinstallatie (inclusief warmwaterbereiding), aëraulische installaties, schouwen en stookplaatsen
jaarlijks bevoegd installateur
7. gasinstallatie na elke wijziging en minstens om de 5 jaar
externe dienst voor technische controle
8. veiligheidsverlichting 3 maandelijks beheerder
9. toestand evacuatiewegen en brandwerende deuren
3 maandelijks beheerder
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: uitbating 3.2.2
NIEUWart 8.1 noodplan & evacuatie- en interventieplan
> noodplan : nuttige maatregelen om bewoners te beschermentegen gevolgen van brand en paniekreacties
> op te maken door directie
> evacuatie- en interventieplan: directie in samenspraak met brandweer= onderdeel van noodplan
> directie bezorgt kopie aan brandweer
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: uitbating 3.2.2
NIEUW
art 8.3.2 beperking elektrische toestellen
> vermijden risico met verouderde en onveilige apparaten
in kamers van bewoners en de verpleegposten enkel toestellen met CE-keurmerk +tv-toestellen met beeldbuis zijn niet toegelaten
valt in principe onder overgangsregeling
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: uitbating 3.2.2
ANDERSart 8.6.1 voorlichting en vorming
“de werkgever zorgt dat het personeel een vorming i.v.m. brandpreventie krijgt”
> concrete inhoudelijke beschrijving opleiding1. instructies bij brand2. eerste bluspoging enkel in geval van een beginnende brand3. evacuatie
4. veiligheidssignalisatie
> jaarlijkse opfrissing + rapportering door preventieadviseur
art 8.6.2 jaarlijks rapport evacuatieoefeningen van preventieadviseur
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen:technische bijlage: uitbating 3.2.2
ANDERSart 8.7.2
In de voorziening worden organisatorische of technische maatregelen genomen om de verspreiding van brand of rook via openstaande deuren van de kamers, appartementen of andere lokalen bestemd voor de residenten te voorkomen.
> link naar deurdrangers met vrijloop: technische variant verplicht bij ‘nog te ontwerpen’ voorzieningen
> in bestaande voorzieningen: keuze mogelijk
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen
tekst BVR en opvolging stand van zaken:
www.vipa.be/brandveiligheid
contact: