Bradford Engineering te Heerle, een middelgrote onderneming die vooral pro- ducten voor de ruimtevaart ontwikkelt, gebruikt Renishaw-apparatuur om de prestaties van bewerkingscentra verder op te voeren. Naast TS27R meettasters (contact) wordt tevens een contactloos NC1-lasersysteem ingezet voor het instellen van gereedschappen en breuk- detectie. Bij het reduceren van neventijden bij de vier verspanende CNC-machines van Bradford spelen de Renishaw-meettasters een belangrijke rol. Verder is het van belang om een zo hoog mogelijke nauwkeurigheid in de producten te verkrijgen, bedrijfszeker- heid te creëren (door tijdige breukdetectie) en het handmatig uitklokken te vermijden en daarmee fouten die terug te voeren zijn op de invloed van de operator. Zo is het Bridgeport verticale bewerkingscentrum VMC 1000 XP van Bradford uitgerust met een TS27R gereedschapmeet- annex breukdetectiesysteem, zodat er zekerheid is dat het juiste gereedschap met de goede lengte- en diameterafmeting voor de frees- technisch nieuws metaalmagazine februari 2006 40 bewerking wordt gebruikt. Op dezelfde machine zorgt een draadloze IR 3D-meet- taster MP10 voor automatische instelling en controle van het werkstuk tijdens de bewerking. Afwijkingen in X-,Y- en Z-richting worden in de besturing gecorrigeerd. De kleinere Bridgeport-variant VMC 600 XP is uitgerust met een OMP40-meettaster en een contactloos NC1-lasersysteem voor gereedschapinstelling en breukdetectie. De OMP40 is ontwikkeld voor het automatisch opzetten en inspecteren van werkstukken tijdens de bewerking op kleinere verspa- ningsmachines. De meettaster zelf is met een lengte van 50 mm en een diameter van 40 mm compact uitgevoerd. Via opti- sche signaaltransmissiesysteem worden metingen (in dit geval van het werkstuk) in verschillende asrichtingen doorgegeven aan de machinebesturing, waarmee eventueel een correctie plaatsvindt. Het NC1-systeem is te beschouwen als een laservariant op het TS27R-systeem voor gereedschapinstelling en breukdetectie. Het is in staat om bij normale spilsnelheden de lengte en diameter van het gereedschap op te meten; afwijkingen door radiaal ver- loop van gereedschap en houder worden bepaald en via de besturing gecompen- seerd. Ook beschadiging van het gereed- schap wordt gesignaleerd. Ook de twee Arrow Series 2-bewerkingscentra van Cincinnati van Bradford zijn uitgerust met Renishaw-systemen. De Arrow 1000 heeft voor controle van de werkstukafmetingen evenals de VMC 1000 XP van Bridgeport een MP10 3D-meettaster, terwijl de Arrow 750 evenals de kleinere VMC 600 XP van Bridgeport is voorzien van een OMP40- meettaster; op beide machines bewaakt een TS27R-systeem de maatvoering van de gereedschappen. In totaal gebruikt Bradford Engineering dus vier verschillende Renishaw-systemen; de 3D-meettasters zijn in principe niet aan de machines gebon- den, maar uitwisselbaar na kalibratie van de meettaster. Het resultaat is een manon- afhankelijke bewaking van gereedschap- conditie en -afmetingen alsmede van werk- stukafmetingen (met compensatie in de besturing, waardoor de strikte nauwkeurig- heid gegarandeerd wordt). Bradford Engineering stelt dat het manonaf- hankelijke installeren gemiddeld tien keer zo snel gaat dan wanneer dit handmatig zou moeten gebeuren. Ook tussentijdse controles zijn snel en eenvoudig uit te voe- ren. Er is wel gedacht aan voorinstelappa- ratuur, maar de nauwkeurigheid van 0,01 mm die daarmee in de praktijk gehaald wordt, is net wat te weinig, van- daar dat men toch de voorkeur geeft aan ‘vaste’ in de machine gemonteerde meet- systemen. Voor Renishaw is gekozen omdat dit merk volgens Bradford als inno- vatief in de markt bekend staat. In ons land heeft Renishaw een vestiging te Prinsenbeek (www.bradford-space.com en www.renishaw.com). Hans Koopmans Info? Zie www.TR-online.nl infonummer: 33002 technisch nieuws De twee Bridgeport bewerkingscentra van Bradford Engineering die zijn uitgerust met Renishaw meet- en inspectiesystemen (foto’s: Hans Koopmans) De bewerkingscentra zijn uitgerust met Renishaw gereedschapmeetsystemen waarmee ook gereed- schapbreuk wordt gedetecteerd Het NC1-lasersysteem voor contactloze gereed- schapinstelling en breukdetectie naast de opspanta- fel van het VMC 600-bewerkingscentrum Bradford kiest voor man-onafhankelijke bewaking van bewerkingscentra Ruimtevaart core business Bradford Van de ruim 70 veelal hoog opgeleide medewerkers van Bradford Engineering te Heerle bekleedt de helft een engineeringfunctie. De producten kenmerken zich door een sterk mechatronisch karakter en een hoge toegevoegde waarde. Ze worden in enkelvoud of in kleine series gepro- duceerd voor gespecialiseerde afnemers in zowel de bemande als de onbemande ruimtevaart. mek002_040_TechnischNieuws.qxd 15-02-2006 14:17 Pagina 40