Lenzen
Lenzen
LenzenBolle lenzen
Foto-objectieven bevatten zowel holle als bolle lenzen
Bolle en holle lenzen voor leerlingenproeven
Soorten bolle lenzen
schematische voorstelling
Bolle lens = convergerende lens
Het midden is steeds dikker dan de rand.
Breking bij lenzen –pag 17 Een schuin invallende
lichtstraal wordt twee maal gebroken naar het breedste deel van de lens.
In overeenstemming met de brekingswetten wordt de lichtstraal in het invalspunt lucht-glas naar de normaal toe gebroken en in het invalspunt glas-lucht van de normaal weg
Lucht -> glasijl->dichtÎ > r^->toe
glas -> luchtdicht ->ijl r^ > i^->weg
Breking bij lenzen –pag 17 Een lichtstraal die door het
optisch middelpunt ( symbool : O ) van de lens gaat wordt NIET gebroken
Brandpunten en brandvlak
Brandpunt van een bolle lens Evenwijdige lichtstralen convergeren
naar één punt : het brandpunt Symbool : F Een brandpunt op de hoofdas gelegen is
een hoofdbrandpunt. Een bolle lens heeft 2 reële
hoofdbrandpunten even ver van het optisch middelpunt van de lens gelegen.
De afstand tussen het hoofdbrandpunt en het optisch middelpunt noemt men de brandpuntsafstand. Symbool : f .
Omdat bolle lenzen in staat zijn een evenwijdige lichtbundel te convergeren in een van de brandpunten, noemt men ze convergerende lenzen.
De afstand tussen het voorwerp en het optisch middelpunt van de lens noemt men de voorwerpsafstand ( symbool : v) .
Het voorwerp wordt door V voorgesteld. De afstand tussen het optisch middelpunt van de lens
en het beeld noemt men de beeldafstand (symbool: b) Het beeld wordt door B voorgesteld
Beeldvorming bij bolle lenzen -18
Waarnemingen: niet invullenEigenschappen beeldOmgekeerdReëelverkleind
Beeldvorming bij bolle lenzen -18
bolle lens
Elementen van een bolle lens met voorwerp en beeld
Voorwerp
V
f f
1F 2F
O hoofdas
v
v = voorwerpafstand 1 2F enF hoofdbrandpunten
brandpuntsafstandf
O = optisch middelpunt
Klik met de linkermuisknop voor vervolg
Beeld
B
b
b = beeldafstand
Breking van bijzondere lichtstralen
F1 F2
O
Lichtstraal // hoofdas…
…loopt na breking door brandpunt
Breking van bijzondere lichtstralen
F1 F2
O
Lichtstraal door brandpunt…
…loopt na breking // hoofdas
Breking van bijzondere lichtstralen
F1 F2
O
…verandert niet van richting
Lichtstraal door optisch middelpunt…
Breking van bijzondere lichtstralen samenvatting
F1 F2
O
Lichtstraal // hoofdas…
…loopt na breking door brandpunt
Lichtstraal door brandpunt…
…loopt na breking // hoofdas
…verandert niet van richting
Lichtstraal door optisch middelpunt…
Bij de constructie van het beeld beperkt men zich tot de constructie van het beeldpunt van de top van het voorwerp.
Men maakt gebruik van 2 lichtstralen die uitgaan van de top van het voorwerp en waarvan men het verloop kent :◦ 1) de lichtstraal evenwijdig met de hoofdas die wordt
gebroken en door het brandpunt gaat.◦ 2) de lichtstraal door het optisch middelpunt en niet wordt
gebroken. Het snijpunt van beide lichtstralen geeft het beeldpunt van
de top van het voorwerp aan. Beeld: omgekeerd, verkleind, reëel
bolle lens
Constructiestralen bolle lens 1/6
Voorwerp
V1F 2F
O hoofdas
1 2F enF hoofdbrandpuntenO = optisch middelpunt
Klik op de linkermuisknop voor vervolg
bolle lens
Constructiestralen bolle lens 1/6
Voorwerp
V1F 2F
O hoofdas
1 2F enF hoofdbrandpuntenO = optisch middelpunt
Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Lichtstraal
evenwijdig met de hoofdas breekt door het hoofdbrandpunt.
Constructiestralen bolle lens 2/6
Voorwerp
V1F 2F
O hoofdas
1 2F enF hoofdbrandpunten
Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Lichtstraal
evenwijdig met de hoofdas breekt door het hoofdbrandpunt.
bolle lens
Constructiestralen bolle lens 3/6
Voorwerp
V
O hoofdas
1 2F enF hoofdbrandpuntenO = optisch middelpunt
Klik op de linkermuisknop voor vervolg
1F 2F
bolle lens
Constructiestralen bolle lens 3/6
Voorwerp
V
O hoofdas
1 2F enF hoofdbrandpuntenO = optisch middelpunt
Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Lichtstraal
door het hoofdbrandpunt breekt evenwijdig met de hoofdas.
1F 2F
Constructiestralen bolle lens 4/6
Voorwerp
V
O hoofdas
1 2F enF hoofdbrandpunten
Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Lichtstraal
door het hoofdbrandpunt breekt evenwijdig met de hoofdas.
1F 2F
bolle lens
Constructiestralen bolle lens 5/6
Voorwerp
V
O hoofdas
1 2F enF hoofdbrandpunten
O = optisch middelpunt
Klik op de linkermuisknop voor vervolg
1F 2F
bolle lens
Constructiestralen bolle lens 5/6
Voorwerp
V
O hoofdas
1 2F enF hoofdbrandpunten
O = optisch middelpunt
Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Lichtstraal
door het optisch middelpunt verandert niet van richting.
1F 2F
Constructiestralen bolle lens 6/6
Voorwerp
V
O hoofdas
O = optisch middelpunt
Klik op de linkermuisknop voor vervolg
Lichtstraal
door het optisch middelpunt verandert niet van richting.
1F 2F
oefening
voorwerpsafstand > 2 brandpuntsafstand (v > 2f )
voorwerpsafstand > 2 brandpuntsafstand (v > 2f )
1F 2FO
V
v
Voorwerp:v > 2f
Beeld: omgekeerd verkleind reëel f < b < 2f
voorwerpsafstand > 2 brandpuntsafstand (v > 2f )
1F 2FO
V
B
De microscoop gebruikt men omwille van het sterk vergroot beeld dat men bekomt van een voorwerp.
Hiertoe is de microscoop uitgerust met 2 lenzen, het objectief en het oculair
De totale vergroting is het product van de vergroting van elke lens afzonderlijk.
Bij zeer goede microscopen kan men een beeld verkrijgen dat 2000 maal groter is dan het voorwerp
Toepassing : de microscoop
Beeldvorming objectief Het voorwerp bevindt zich op een voorwerpsafstand gelegen tussen
de brandpuntsafstand en de dubbele brandpuntsafstand van het objectief
Het objectief vormt van een klein voorwerp V een vergroot , reëel en omgekeerd beeld B.
Dit beeld dient nu als voorwerp V ' voor het oculair.Beeldvorming oculair Het oculair wordt zo geplaatst dat het voorwerp V ' zich op een
voorwerpsafstand kleiner dan de brandpuntsafstand van het oculair Het oculair vormt van het voorwerp V ' een vergroot , virtueel en
omgekeerd beeld B '.
Toepassing : de microscoop