Biyofilmin Önemi - etkinilac.com.tr · Salmonella Kontaminasyonunda Biyofilmin Önemi Prof. Dr. Hakan YARDIMCI Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Salmonella Kontaminasyonunda

Biyofilmin Önemi

Prof. Dr. Hakan YARDIMCI

Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi

Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Salmonella

Enterobacteriaceae familyası

Gram negatif,

Kısa ve küçük çomaklar , 0.7-1.5-×2.0-5.0µm

Sporsuz ve kapsülsüz

S. Pullorum ve S. Gallinarum hariç hareketli

Fakültatif anaerobik

37ºC’de 24-48 saatte, küçük, yuvarlak, S tipi koloniler

Hareketsiz Salmonella’lar S. Pullorum ve S.

Gallinarum

Yeryüzünde 2500 den fazla serotipi saptanmıştır.

Son sınıflandırmaya göre iki tür bulunmaktadır. Bunlar;

S.cholerae suis ve S. enterica’dır. Günümüzde bir çok

patojeni içeren S. enterica türü aşağıda belirtilen yedi

alt gruba ayrılmaktadır.

1- S. enterica subsp. enterica (I)

2- S. enterica subsp. salamae (II)

3- S. enterica subsp. arizonae (IIIa)

4- S. enterica subsp. diarizonae (III-b)

5- S. enterica subsp. houtenae (IV)

6- Salmonella bongori(V)

• S. enterica subsp. enterica serovar Dublin (S. Dublin)

• S.enterica subs. enterica serovar Typhimurium (S.

Typhimurium)

7- S. enterica subsp. indica (VI)

Kümeslerde bulunan su kaynakları genellikle doğal su

kaynaklarından elde edilmektedir.

Bu nedenle mutlaka kimyasallar ile muamele edilmesi,

filtrasyon ya da geriye osmoz ile Salmonella’lardan

tamamen arındırılmış olması gerekmektedir.

Ayrıca, suyun bu özelliklerinin yanı sıra nipel suluklar

vasıtasıyla da Salmonella kontaminasyonunun

engellenmesine yardımcı olması sağlanmalıdır.

İçme suyu sistemleri potansiyel birer biyofilm oluşum

kaynağıdır ve bu nedenle bu sistemlerin düzenli olarak

hijyen ve sanitasyon koşullarına uygunluğu için yapılan

çalışmalar oldukça önem taşımaktadır.

Biyofilm Nedir?

Biyofilm, canlı veya cansız bir yüzeye yapışarak kendi

ürettikleri polisakkarid bir matriks içine gömülü halde

yaşayan mikroorganizmaların oluşturduğu topluluktur.

Biyofilm Nedir?

Değişik mikrobial türlerin, kendilerini çevresel etkenlerden

korumak ve besin kaynağını daha verimli kullanmak için

oluşturdukları mikro-ekosistem olarak da tanımlanabilir

Biyofilmler

Images: ceae.colorado.edu/ ~silverst/cven5534/; www.micrylium.com/ files_tech/know2.htm

I can’t go with the flow anymore

I’m thinking of joining a biofilm

Şehir Şebekesi Su Borularında

Biyofilm Oluşumu

Biyofilm Nedir?

Günümüze kadar biyofilm bir çok kaynak tarafından farklı

şekillerde tanımlanmıştır

17. YY’da Leewenhoek’in dişinden almış olduğu örnekte

plaklar içinde yaşayan mikroorganizmalardan bahsetmesinden

sonra, uzun süre biyofilmin varlığından bahsedilmemiştir

Biyofilm Nedir?

İlk olarak 1976 yılında Marshal, biyofilmin çok ince bir

ekstrasellüler polimer fibril olduğunu ve bakterinin yüzeye

tutunmasında önemli olduğunu bildirmiştir.

Gıda endüstrisinde en yaygın olarak Pseudomonas ve

Staphylococcus türleri biyofilm oluşturmaktadır.

Et yüzeylerine bağlanabilen bakteriler arasında ise L.

monocytogenes, Micrococcus spp., Staphylococcus spp.,

Clostridium spp., Bacillus spp., Lactobacillus spp.,

Brochothrix thermosphacta, Salmonella spp., E. coli,

Serratia spp., Pseudomonas spp. ve Acinetobacter spp.

sayılabilir .

Salmonella infantis, Salmonella Paratyphi var B Java,

Salmonella Typhimurium, Salmonella Enteritidis,

Biyofilm Nerelerde Oluşur?

Biyofilm tabakasına su ile temas eden tüm yüzeylerde,

örneğin; endüstriyel veya evsel su sistemlerinde, su ileten

borularda, su arıtma, depolama, işleme ve dağıtım tesislerinde,

soğutma kulelerinde, kağıt makinelerinde ve diş ünitelerinde

rastlanabilir.

Hayvancılık işletmelerinde, özellikle yetiştirme üretim ve ürün işleme ünitelerinde, suyun geçtiği hemen her yerde biyofilm oluşma riski vardır.

Kümes ve kuluçkahanelerde havalandırma gereçleri, soğutucular, suluklar, su boruları, su depoları ve su- hava teması olan her yerde biyofilm oluşmaktadır.


Bu ortamlarda biyofilm tabakası, bakterileri başta klor olmak

üzere dezenfektanlardan, besinsizlikten, kuraklıktan, pH

dalgalanmalarından ve toksinlerden korur.

Bu cansız yüzeylerin yanı sıra biyofilm canlı organizmada da

çeşitli koşullarda, çeşitli dokularda oluşmaktadır.


Biyofilmler insan vücudunda kateterler, kontakt lens, protez, kalp kapakçıkları ve kalp pilleri, rahim içi araç, böbrek taşı, akciğer dokusu gibi canlı ve cansız birçok yüzeyde bulunabilir.


Biyofilmler özellikle immün sistemi baskılanmış hastalarda ve

kalıcı tıbbi araç veya kateteri olan hastalarda ciddi

infeksiyonlara yol açabilmektedir.

Nazokomiyal infeksiyonların yaklaşık %65’inden

mikroorganizmaların oluşturduğu biyofilmlerin sorumlu

olduğu bildirilmektedir.

Mikroorganizmalar Neden Biyofilm

Oluşturur?

1-Savunma: Strese cevap olarak gelişir.

Biyofilme sahip organizmalar, besin yoksunluğu, pH

değişiklikleri, oksijen radikalleri, dezenfektanlar, fagositoz ve

antibiyotiklere karşı planktonik (serbest haldeki) hücrelerden

daha dirençlidir.


Oluşturur?

Biyofilmin büyük bir bölümünü oluşturan exopolisakkaritler (EPS) savunmada önemli rol oynayan moleküllerdir

Ekzopolisakkaritler bulunduğu bakteriyi yangı hücrelerinin fagositozundan korurlar

Antibiyotik etkisinden bakteriyi korurlar

Çevreden almış olduğu sinyaller sonucunda tehlikede olduğunu algılayan bakteri mevcut genler ile biyofilm oluşturarak kendini koruma altına almaktadır


Oluşturur?

2- Adhezyon ve Kolonizasyon:

İnsan ve hayvanlar, mikroorganizmaları süreğen bir şekilde

vücutlarında bulundururlar (=flora)

İmmün sistem ile bakteri arasında vücudu istila etmesine karşı

amansız bir yarış vardır. Bazı durumlarda uzlaşma olarak belli

bögelerde büyük miktarlarda komensal bakterilerin

yaşamasına müsade edilmektedir ve bu bakterilerin çoğu

biyofilm oluşturmaktadırlar.


Oluşturur?

Vücut, bilindiği gibi bakterilerin yaşaması için çekici bir ortam

olup, bakterinin bu bölgede biyofilm oluşturarak yaşamasında

primer bir motivasyon oluşturmaktadır.


Oluşturur?

3- Yaşanabilir çevre geliştirme: Özellikle ortamdaki glukozun bakteri tarafından kullanılabilir

olmasının bakterilerin EPS ekspresyonu ve biyofilm

oluşturmalarını belirgin bir şekilde arttırdığı gösterilmiştir.

Karbon katabolitleri, konakçıya yapışmış bakterinin gen

regülasyonunu indükleyerek biyofilm oluşumunda kritik rol

oynar

Biyofilmin Yapısı ve Oluşumu:

Üç boyutlu perspektiften bakıldığında biofilm, bakterinin

yüzeyinde düzensiz bir şekilde dağılmış polisakkarit

tabiatındaki bir matrikstir.


Bir biyofilmin oluşması için gerekli olan ortak bileşenler mikroorganizma, glikokaliks ve yüzeydir.

Bu bileşenlerden biri olmadığı takdirde biyofilm oluşmaz

Bir biyofilmin yapısı %97 su olmak üzere %2-5 mikroorganizma, %1-2 polisakkarid, %1-2 protein, %1-2 DNA ve iyonlardan oluşmaktadır.


Biyofilmler bir mikroorganizma türü tarafından oluşturulabildiği gibi birden fazla türü de yapısında barındırabilir

Farklı türlerde oluşan biyofilmlerde her tür kendi mikrokolonisini oluşturur

Bu mikrokoloniler birbirlerinden su kanalları aracılığıyla ayrılmıştır.

Bu su kanalları içinde devam eden su akışı besin maddelerinin ve oksijenin difüzyonunu sağlar.

Biyofilmin Yapısı:


Sistemin yapısına, mikroorganizmanın türüne ve çevresel

faktörlere bağlı olarak olgun bir biyofilmin oluşması birkaç

saat ile birkaç hafta arasında zaman alır.

Biyofilmin Oluşum Basamakları:

1. Mikroorganizmanın yüzeye tutunması:

Yüzeye organik ve/veya inorganik maddelerin yapışmasını

takiben mikroorganizmalar bu yüzeye geri dönüşür özellikte

tutunur.

Bakterinin hareketi veya bakteri yüzeyi ile tutunulan yüzey

arasındaki elektrostatik veya fiziksel etkileşimler bu evrede rol

oynamaktadır.


2. Geri dönüşümsüz tutunma:

Yüzeye tutunan hücreler, bakteri hücre zarındaki proteinlerin

uyarımı sonucunda ekzopolisakkarid yapıda materyal

sentezlemeye başlar ve bu da hücrelerin birbirine ve yüzeye

tutunmasını sağlar.

P. aeruginosa biyofilmlerinde bu materyal aljinat yapıdadır.

Ekzopolisakkarid aynı zamanda bakterinin olumsuz çevre

koşullarından korunmasını da sağlamaktadır.


3. Kolonizasyon:

Yüzeye tutunan bakteriler bölünüp çoğalarak biyofilmin en

küçük organizasyon birimi olan mikrokolonileri oluşturur.

Bu mikrokolonilerin üzerine ortamdaki planktonik bakteriler

de yapışarak kolonizasyon sağlanır.


4. Kopma:

Biyofilmin üst kısımlarından kopan hücreler yeni odaklarda biyofilm oluşturabilir.

Biyofilm oluştuktan sonra bakteride genetik düzenlenme sonrasında hareketi sağlayacak olan flagella sentezlenir, üst tabakadan kopmalar gerçekleşir ve kopan planktonik hücreler yeni biyofilm odaklarını oluşturmak üzere ayrılır.

Bu süreç bir dengeye oturunca süreklileşir


Biyofilm Oluşumunda Bakteriler Arası

Haberleşme “Quorum Sensing”

Bakteri biyofilm oluşumunu hücreden hücreye yollanan iletişim sinyalleri aracılığıyla kontrol etmektedir.

Bu sinyal sistemi “quorum sensing” olarak adlandırılmaktadır

Bir bakteri patogenezi için çevreye uyum sağlar ve çevreden gelen uyarıları algılayarak yanıt geliştirir.

Çevredeki bir koşul değişikliğinde metabolizmasında değişiklikler yaparak adapte olmaya çalışır.

Quorum Sensing:

Doğal ortamda mikroorganizmalar çevresel uyarılara bağlı

olarak planktonik veya bir yüzeye tutunmuş durağan fazda

bulunur.

Durağan faza geçiş genellikle besin kaynaklarındaki bir

yetersizliğe bağlı olarak gelişir ve hücreler kendilerini

biyofilm içinde korumaya alır.

Quorum Sensing:

“Quorum sensing” sisteminin bakteriye getirdiği pek çok

avantaj vardır. Bu sistem sayesinde bakteri davranışlarını

koordine ederek, besin kaynaklarına adaptasyon geliştirir

Aynı besin için yarışan diğer bakterilere karşı savaşabilir.

En önemlisi, infeksiyon sırasında virülans faktörlerinin

regülasyonu sonucu konakta immün yanıttan kaçabilir.

Quorum Sensing:

“Quorum sensing” sistemi içinde en önemli rolü sinyal

molekülleri üstlenir

Bu moleküllere aynı zamanda “autoinducer”da denilmektedir

Aynı tür veya farklı türler arasında sinyal molekülleri ile

etkileşim olabildiği gibi farklı cinsler arasında da pozitif veya

negatif yönde etkileşim olduğu gözlenmiştir

Quorum Sensing:

Farklı gram-negatif bakterilerin aynı aileye ait sinyal

molekülleri sentezlediği bilinmektedir

Bunun bir göstergesi de kistik fibrozisli hastaların

akciğerlerinde infeksiyona yol açan ciddi mortalite

nedenlerinden olan P. Aeruginosa ve Burkholderia

cepacia’nın aynı sinyal moleküllerinin kullanıldığı “quorum

sensing” sistemine sahip olmaları nedeniyle birbirlerinin

virülans faktörlerinin sentezine yardımcı olmasıdır

Quorum Sensing:

Son yıllarda bazı ökaryot ve prokaryot hücreler tarafından

salınan ve hücreler arası sinyal iletimini sağlayarak bakterinin

gen ekspresyonunu düzenleyen moleküller (acylated

homoserine lactonase-AHL, vs.) aracılığı ile biyofilm

yapımının düzenlenebileceğinin gösterilmesi biyofilmin

patojenite ve çevreye adaptasyonda önemini çok arttırmıştır

Biyofilm formasyonu ve Salmonella

persistensi

Salmonella klonları birçok yerde yıllarca

varlıklarını sürdürebilirler

Aşağıdaki koşullara dirençleri kalıcılıklarını

etkiler

ısı

dezenfeksiyon

kuru koşullar

İnorganik yüzeyler

Sıvı-hava arayüzeyi

(pellikül)

Salmonella da biyofilm oluşumu

Organik yüzey

Yakından Görünüm

Büyüteç Altında Görünüm

Stereo Elektron Mikroskop

Salmonella biyofilm üretimi

LB broth

LB broth wo/salt

0.0

1.0

2.0

3.0

20°C 28°C 37°C

OD595 de

Saptanan

Biyofilm

Miktarı

Farklı Yüzeylerde Oda Sıcaklığında Biyofilm Oluşumu

Serovar Cam Çelik

Poly-

styrene

Poly-

ethylene Agar Sıvı-Hava

Agona Biyofilm - Biyofilm - Biyofilm Biyofilm

Typhimurium Biyofilm - Biyofilm - Biyofilm Biyofilm

Typhimurium Biyofilm Biyofilm Biyofilm - Biyofilm Biyofilm



Typhimurium Biyofilm Biyofilm Biyofilm - Biyofilm -

Typhimurium Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm -

Typhimurium Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm -

Typhimurium Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm

Senftenberg Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm



Agona Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm Biyofilm






Oda sıcaklığında biyofilm oluşturma yeteneği ve

persistens arasındaki korelasyon

Persiste suşlar

persiste olmayan suşlar

48 saatte biyofilm oluşturma miktarı

Oda sıcaklığında biyofilm

oluşturma yeteneği ve persistens

arasındaki korelasyon

0

20

40

60

80

100

1 2 3 4 5 6

% p

ell

ikü

llü

izo

latl

ar

Günler

Pesistent

Presumed non-persistent

Biyofilm Oluşumunda Uzun Dönem

Persistensliği

2

10

Lg cfu

4 ay sonra kuruma ve gıda

tüketimi

8

6

4

Biyofilm Direnci:

Biyofilm içinde mikroorganizmaları barındıran korunaklı bir

yapıdır

Biyofilmde yer alan mikroorganizmalar antimikrobiyal

ajanlara, planktonik şekillerine göre 200-500 kat daha

dirençlidir.

Biyofilm Direnci:

Biyofilmlerin antimikrobiyal ajanlara karşı dirençlerinde, bilinen direnç mekanizmaları primer sorumlu faktörler olarak gözükmemektedir

Herhangi bir şekilde antimikrobiyal ajanlara dirençli olmayan bir mikroorganizma biyofilm oluşturunca dirençli hale, biyofilmden ayrıldığında ise tekrar duyarlı hale dönüşebilmektedir

Biyofilm Direnci:

Biyofilm ortamı sadece antibiyotiklere karşı değil, dezenfektanlara karşı da direnç gelişmesinde rol oynamaktadır.

Biyofilm tabakası içindeki bakteriler sıvı ortamda serbest üreyen bakterilere göre dezenfektanlara 10-100 kat daha dirençlidir.

Bu yolla oluşan direncin mekanizması tam olarak açıklığa kavuşmamakla birlikte; glikokaliks bileşimi, hücre dışı enzimler, besin sınırlaması, dezenfektanın hücrelere ulaşmasında zorluk gibi çeşitli faktörlerin ilişkili olduğu varsayılmaktadır.

Su Borusu Valfinde Biyofilm Oluşumu

Dezenfektan Uygulaması Sonrası

Biyofilm Direnci:

Bakteriler biyofilm tabakasından uzaklaştırılıp sıvı kültür

ortamlarında serbestçe üretilirse, dirençli oldukları

dezenfektanlara tekrar duyarlı hale gelirler.

Biyofilm üreten bakteriler antiseptik solüsyonlar içinde uzun

süre canlı kalabilmektedir.

Dezenfektanlara dirençli biyofilm üreten suşların yol açtığı

salgınlar bildirilmiştir.

Biyofilm Direnci:

Biyofilm direnci gerçekte multifaktöriyel bir olaydır.

Direnç nedenleriyle ilgili sebepler arasında: antimikrobiyal

ajanların biyofilm içine düşük penetrasyonları, mikroçevre

değişikliği ve biyofilme özgü dirençli bir fenotip

oluşumudur

Biyofilm Direncinin Nedenleri:

Biyofilm içine düşük penetrasyon:

Biyofilm fiziksel bir bariyer olarak antibiyotik ve dezenfektanların mikroorganizma hücresine ulaşmasını engelleyebilir.

Biyofilm içindeki ozmotik çevre değişikleri ozmotik bir strese yol açıp bakterideki porin yapısında veya miktarında değişikliklere neden olabilir.

Bu durum da özellikle beta-laktam antibiyotiklerin hücre içine girişini kısıtlayabilir


Genel stres yanıtı bakteride “Q faktör” olarak bilinen RpoS

geninin ekspresyonuna yol açıp bir ozmotik koruyucu olarak

fonksiyon gören trehalozun aşırı sentezlenmesine ve

biyofilmin kalınlaşmasına neden olur.

Düşük penetrasyon olayı antibiyotiğin enzimatik

inaktivasyonu ile birlikte olduğunda ortaya çıkan direnç daha

belirgin hale gelmektedir.


Biyofilmi oluşturan mikroçevrede değişiklik:

Biyofilmi oluşturan bakterilerin biyofilm içindeki yoğunluğu

besin maddeleri ve oksijen konsantrasyonuna göre değişkenlik

göstermektedir.

Biyofilmin en dış kısımlarında lokalize olan bakteriler besin

maddelerine ve oksijene derinlerde olanlara göre daha rahat

ulaşabilmektedir. Bu durum da bakteri popülasyonu içinde bir

heterojenliğe yol açmaktadır.


Antimikrobiyal ajanlar metabolik olarak aktif hücreleri primer olarak hedeflediklerinden, biyofilm içindeki bu heterojenlik antibiyotik duyarlılığında farklılıklara yol açmaktadır

Düşük üreme hızı özellikle olgun biyofilmlerde izlenmektedir. Sınırlı besin miktarları nedeniyle biyofilmlerin yavaş üreme hızına sahip olmaları direncin bir diğer nedeni olarak ileri sürülmektedir.

Biyofilm Direnci:

Biyofilm içindeki oksijen yoğunluğu direnci etkileyen bir diğer faktördür.

Oksijenin biyofilmin yüzey katmanlarında tüketildiği ve dip kısımlarda anaerobik ortamın oluştuğu bilinmektedir.

Bu nedenle bazı antibiyotiklerin, örneğin; aminoglikozidlerin etkinliği azalmakta ve direnç gelişebilmektedir.

Direnci etkileyen diğer bir faktör asidik atık maddelerden dolayı pH’nın değişmesi ve bu değişimin bazı antibiyotikler üzerine antagonistik etki yapmasıdır.


Biyofilm fenotipi varyantlarının oluşumu:

Bakteriler bir yüzeye tutunmayı takiben çeşitli fizyolojik,

metabolik ve fenotipik değişikliklere uğrar.

Biyofilmi oluşturan hücrelerin önemli bir kısmının antibiyotik

etkisi ile ortadan kalktığı, küçük bir kısmının ise canlılığını

sürdürdüğü bilinmektedir.

Antibiyotik dirençli bu fenotip varyantlar biyofilm oluşturma

yetenekleri ile dirençli biyofilmlerin oluşumunu sağlamaktadır

Biyofilm Direnci:

Biyofilm direncini etkileyen tüm bu faktörler göz önüne

alındığında, biyofilmi oluşturan bakteri türü ve kullanılan

antimikrobiyal ajana bağlı olarak farklı direnç

mekanizmalarının etkili olabileceği ve bu direncin

multifaktöriyel olduğu görülmektedir

Biyofilm Direnci:

Biyofilm hücrelerinin kendi aralarındaki etkileşimleri sonucunda genetik yapılarında değişiklikler gözükmektedir ve biyofilmler ekstrakromozomal DNA değişimleri için ideal ortamlar oluşturur

Direnç plazmidlerinin aktarılması sayesinde genetik yapısı değişen hücreler antimikrobiyal ajanlara karşı daha fazla direnç geliştirmiş olur.

(1)Antimikrobiyel ajanlar biyofilmin dış yüzey tabakasına penetre olamayabilirler. Biyofilmin en

dış tabakası etkinin bakteriye ulaşmasını engeller. Antimikrobiyel ajan faaliyeti atık birikimi

veya değiştirilmiş çevre alanlarında bozulabilir. (2) Antimikrobiyel ajanlar biyofilm

matriksindeki enzimler tarafından tuzağa düşürülür ve imha edilirler. (3) Biyofilm içinde

değiştirilmiş gelişme oranı. Antimikrobiyel ajanlar gelişmeyen mikroorganizmalara (persiste

hücreler) karşı aktif olmayabilirler. (4) Biyofilm-spesifik direnç genlerinin ekspresyonu (Örn.

Efflux pompaları).

(5) Düşman çevre koşullarına stres tepkisi (Örn. Antimikrobiyel ajanları parçalayan enzimlerin

aşırı ekspresyonu)

Biyofilm İnfeksiyonları:

Biyofilm infeksiyonları ilk dönemde genellikle

asemptomatiktir.

Konakçı direnci düştüğünde biyofilmden periyodik olarak

kopup ayrılan planktonik (serbest formda)

mikroorganizmalar akut infeksiyona yol açabilir

Antibiyotiğin koruyucu dozları bu mikroorganizmaları kontrol

ettiği halde biyofilmi etkilemez

Biyofilmin önemi:

Mikroorganizmaların bir kısmı milyonlarca yıldır bu evrende fenotipik özelliği olarak biyofilm oluşturup kolonizasyonu sağlayarak birçok zararlı dış etmenlerden korunurken, bizler böyle bir yapının varlığını ve patojenite için öneminin ancak birkaç on yıldır farkındayız.

Günümüzde de giderek gelişen tıbbi teknoloji sayesinde yapılan proteom ve genom çalışmaları biyofilmin önemini giderek arttırmakta ve daha önce hipotez şeklinde olan bazı kavramlar artık bilimsel temellere oturtulmaktadır.

Biyofilmin önemi:

Biyofilmlere klinik açıdan bakıldığında özellikle kalıcı tıbbi araçların varlığında ve immün sistemi baskılanmış hastalarda gelişen infeksiyonlarda önemli rolleri olduğu, tedavi maliyetleri ve mortalitelerinin yüksek olduğu görülmektedir.

Diğer yandan biyofilm fenotipinin özellikle antibiyotik direnci açısından planktonik fenotipten çok farklı olması, hem mikrobiyologlar hem de tedaviyi uygulayan klinisyenler açısından ciddi bir problem oluşturmaktadır

Biyofilm oluşumunu engelleme

yöntemleri

Biyofilm oluşumunun kontrolü ve engellenmesinde ilk aşama

biyofilm oluşmadan gerekli tedbirlerin alınmasıdır.

İşletmelerde, belirli aralıklarda işletmeye uygun ve etkili bir

temizlik işlemiyle mikroorganizmaların tutunabileceği organik

maddeler uzaklaştırılmalı ve bunu etkili bir dezenfeksiyon

uygulaması izlemelidir.

İşletmelerinin büyük bir kısmında, temizlik sırasında biyofilmin

uzaklaştırılması için yüzeye mekanik kuvvet uygulanmaktadır.

Mekanik işlemler arasında yer alan otomatik fırça veya yüksek

basınçla temizlik yapılması, jel temizleyiciler veya düşük

basınçla yapılan temizlikten daha etkilidir.

Biyofilm oluşumunu engellemede

kullanılan diğer yöntemler

Elektriksel alanlar,

Katalize modifiye yüzeyler,

Ultrason,

Enzimler,

Amonyak ve formaldehit,

Deterjan maddeleri,

Yüksek basınçlı temizleme sistemleri

Sonuç

Biyofilmin yapısının ve oluş mekanizmalarının daha iyi

anlaşılması muhtemelen mikroorganizmaların potansiyel

tedavi hedeflerini de ortaya çıkartacaktır.

Biyofilm oluşumu mikroorganizmaların çok iyi organize

edilmiş bir gelişim prosesi sonucu oluşturdukları kompleks

organizma toplulukları olarak görülebilir.

Biyofilmlerin oluşumunda çoğu mikroorganizma için genel

mekanizma aynı olsa da, türlere spesifik davranışlar her bir

mikroorganizmanın kendine özel değerlendirilmesi gerektiğini

de vurgulamaktadır. Saf kültürlerin yan ısıra, biyofilm

oluşumu farklı birçok türün kombinasyonlarından da

kaynaklanabileceği için bunlar arasındaki ilişkilerin iyi

anlaşılması da şarttır.

Kaynaklar

EFSA, Scientific Opinion on a quantitative estimation of the public health impact of

setting a new target for the reduction of Salmonella in broilers. EFSA

Journal;9(7):2106, 2011

Esenkaya Taşbent, F (2013):Biyofilm İnfeksiyonları. Seminer.

http://xa.yimg.com/kq/groups/14911969/.../BİOFİLM+SEMİNER.ppt. Erişim tarihi

4.2.2013.

Giaouris, E, et al., Attachment and Biofilm Formation by Salmonella in Food

Processing Environments. Salmonella – A Dangerous Foodborne Pathogen, Edited

by Dr. Dr. Barakat S M Mahmoud, ISBN 978-953-307-782-6, 2012

Gün,İ., Ekinci, F.Y, Biyofilmler: Yüzeylerdeki Mikrobiyal Yaşam. GIDA 34 (3):

165-173, 2009.

Tammakritsada,M, Todhanakasem, T, Isolation of Salmonella from Natural

Sources Representing High Potential for Biofilm Formations. AU J.T. 15(4): 225-

232, 2012.

Wong, S.H., Comparative Evaluation of Planktonic and Biofilm Modes of Growth

in Salmonella Typhimurium. Doktora Tezi, School of Veterinary and Biomedical

Science Murdoch University Perth, Western Australia, 2011.

http://xa.yimg.com/kq/groups/14911969/.../BİOFİLM+SEMİNER.ppt

http://xa.yimg.com/kq/groups/14911969/.../BİOFİLM+SEMİNER.ppt

TEŞEKKÜR EDERİM

[email protected]

Biyofilmin Önemi - etkinilac.com.tr · Salmonella Kontaminasyonunda Biyofilmin Önemi Prof. Dr. Hakan YARDIMCI Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Documents