Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki 04/2013 NR 4 (86) 31 grudnia 2013 ISSN 1506-090X w numerze m.in.: Nowe obowiązki przedsiębiorstw energetycznych w zakresie księgowości po zmianie Prawa energetycznego Praktyczny wymiar zastosowania terminu określonego w art. 27 ust. 2 ustawy o zapasach Strona postępowania w sprawie wstrzymania dostaw energii elektrycznej
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
3/ Zmiany w ustawie − Prawo energetyczne a nowe obowiązki przedsiębiorstw energetycznych w zakresie księgowości
8/ Uwagi co do charakteru terminu określonego w art. 27 ust. 2 ustawy z 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym
11/ Z orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach spornych rozpatrywanych w trybie art. 8 ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne (wyrok Sądu Najwyższego z 12 kwietnia 2013 r., sygn. akt III SK 26/12). Kto jest stroną postępowania w sprawie wstrzymania dostaw energii elektrycznej?
19/ Informacje i komunikaty Prezesa URE
31/ Tabele informacyjne – taryfy dla ciepła, koncesje, operatorzy systemów elektroenergetycznych, operatorzy systemów gazowych
Szanowni Państwo!
Od 1 stycznia 2014 r. wchodzą w życie zmiany wprowadzone w art. 44 ustawy − Prawo energe-tyczne, dokonane wrześniowym tzw. małym trój-pakiem energetycznym. Dotyczą one nałożonych na przedsiębiorstwa energetyczne obowiązków w zakresie prowadzonej przez te przedsiębiorstwa sprawozdawczości finansowej zawierającej rachu-nek zysków i strat w zakresie działalności związanej z dostarczaniem paliw gazowych lub energii, które zgodnie z nowym brzmieniem podlegają badaniu w przyszłym roku. Dorota Balińska w swoim arty-kule przedstawia bliżej ten ważny temat, wskazując przy tym, że sformułowane nowe obowiązki spra-wozdawcze wynikają nie tylko z Prawa energetycz-nego, ale także z ustawy o rachunkowości.
„Zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy o zapasach, przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa w art. 27 ust. 1, tj. przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przywozu gazu ziemnego w celu jego dalszej od-sprzedaży odbiorcom, przekazuje ministrowi wła-ściwemu do spraw gospodarki oraz Prezesowi URE informacje o działaniach podjętych w okresie od 1 kwietnia poprzedniego roku do 31 marca danego roku, w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwo-
wego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą oraz realizacji obowiązku utrzymywa-nia zapasów obowiązkowych gazu ziemnego, do 15 maja każdego roku.” Z uwagi na fakt, że powstały wątpliwości interpretacyjne dotyczące powyższego terminu, Piotr Jarmowicz podjął próbę odpowiedzi na pytanie co do praktycznego wymiaru jego zasto-sowania.
W bieżącym numerze Biuletynu Państwa uwadze polecamy także artykuł Renaty Trypens, zwracający uwagę na wątpliwości co do określenia stron postę-powania administracyjnego toczącego się w trybie art. 8 ust. 1 ustawy − Prawo energetyczne w sprawie wstrzymania dostaw energii elektrycznej. Autorka, wskazując na zakres rozstrzygnięcia Sądu Najwyż-szego z 12 kwietnia 2013 r., ogranicza się do rozwa-żań dotyczących przypadku, gdy między odbiorcą a przedsiębiorstwem obrotu zawarta jest umowa kompleksowa.
Korzystając z okazji, wszystkim Czytelnikom Biuletynu URE życzymy w zbliżającym się Nowym, 2014 Roku, jedynie pozytywnych dni, spełnienia wszystkich planów oraz sukcesów zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym
Redakcja
3nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNEZMIANYWUSTAWIE−PRAWOENERGETYCZNEANOWEOBOWIĄZKIPRZEDSIĘBIORSTWENERGETYCZNYCH
Dorota Balińska
11 września 2013 r. weszła w życie ustawa z 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne (dalej u-Pe) oraz niektórych innych ustaw1), której zasadniczym celem jest stymulowanie dalszego wzrostu konku-rencji na rynkach energii.
Ustawa ta, implementując dyrektywyUniiEuropejskiej, nałożyła szereg nowychobowiązkównaprzedsiębiorstwaenerge-tyczne,wtymobowiązkiwzakresiepro-
wadzonejprzezteprzedsiębiorstwasprawozdaw-czościfinansowej.Wszczególnościwskazaćnale-żynazmianywprowadzonewart.44u-Pe,którewbrzmieniunadanymniniejsząustawą,wchodząwżycieod1stycznia2014r.Mając na względzie wagę wprowadzonych
z29września1994r.orachunkowości2),wkon-tekściektórejrozpatrywaćnależyobowiązkinało-żonenaprzedsiębiorstwaenergetyczneznowelizo-wanymiprzepisamiart.44u-Pe.Ustawa o rachunkowości określa bowiemwy-
maganą szczegółowość prowadzenia ewidencjiksięgowej z uwzględnieniem specyfiki jednostkiprowadzącejdziałalność,awprzypadkuprzedsię-biorstwenergetycznychszczegółowośćtazwiązanajestzdostarczaniempaliwgazowychlubenergii.Dla zrozumienia istoty dokonanych zmian
wpierwszejkolejnościzauważyćnależy,żeu-Pe,jako podstawowy dokument regulujący działal-nośćprzedsiębiorstwenergetycznych,funkcjonujew obrocie prawnym od 1997 r.Wwyniku kolej-nychnowelizacjiwprowadzanowniejwielezmian,wtymwart.44dotyczącymobowiązkówzwiąza-nych z prowadzeniem ewidencji księgowej przezprzedsiębiorstwa energetyczne wykonujące dzia-łalność w zakresie dostarczania paliw gazowychlubenergii.Należywskazać,żezapisart.44u-Pewzakre-
W rozumieniu art. 3 pkt 12 u-Pe, przedsię-biorstwo energetyczne to podmiot prowadzącydziałalnośćgospodarcząwzakresiewytwarzania,przetwarzania,magazynowania,przesyłania,dys-trybucjipaliwalboenergiilubobrotunimi.W trakcie licznych nowelizacji tej ustawy, zapis
art. 44 u-Pe ulegał rozszerzeniu i zmianom. Pier-wotne brzmienie tego artykułu określało jedynie,że przedsiębiorstwa energetyczne zobowiązane sądo prowadzenia, w ramach zakładowych planówkont, ewidencji księgowejw sposóbumożliwiającyobliczenie ich kosztówstałych, kosztówzmiennychiprzychodów,odrębniedlawytwarzania,przesyłaniaidystrybucji,dlakażdegorodzajupaliwalubenergii,atakżewodniesieniudoposzczególnychtaryf3).Wnowelizacjiwprowadzonejustawąz26maja
2000 r.o zmianieustawy–Prawoenergetyczne4) zasady prowadzenia zakładowych planów kont,ewidencjiksięgowejzostałyodniesioneniedota-ryf,adoposzczególnychgruptaryfowych.
Z kolei w nowelizacji wprowadzonej ustawąz24lipca2002r.ozmianieustawy–Prawoener-
4 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIZMIANYWUSTAWIE−PRAWOENERGETYCZNEANOWEOBOWIĄZKIPRZEDSIĘBIORSTWENERGETYCZNYCH
PRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNE
getyczne5) zapis dotyczący zasad prowadzeniazakładowych planów kont, ewidencji księgowejuległprzebudowie,wwynikuktórejzobowiązanoprzedsiębiorstwa energetyczne nie zobligowanena podstawie odrębnych przepisów do publiko-waniasprawozdańfinansowych,doudostępnianiasprawozdań finansowych do publicznego wgląduwswojejsiedzibie.Doprecyzowano również zapis dotyczący grup
odbiorców, rozszerzając sformułowane tam obo-wiązkipoprzezkoniecznośćodrębnegoobliczaniakosztówiprzychodów,takżewodniesieniudopo-szczególnychgrupodbiorcówustalonychwokre-ślonegorodzajutaryfie.Jednocześnie wprowadzono zapis dotyczący
prowadzeniaewidencjiksięgowejwzakresiekosz-tów i przychodów niezwiązanych z działalnościąwynikającązdostarczaniapaliwlubenergii.
5) Dz.U.z2002r.Nr135,poz.1144,art.1pkt26.
Kolejną istotną zmianęwart. 44u-Pedoko-nanonowelizacjąwprowadzonąustawąz4marca2005r.ozmianieustawy–Prawoenergetyczneorazustawy–Prawoochronyśrodowiska6).Mocąart.1pkt36tejnowelizacjinałożonona
przedsiębiorstwa energetyczne nowe obowiązkiwzakresieprowadzeniaewidencjiksięgowej,zo-bowiązując jedouwzględnieniaprzyprowadze-niu księgowości przestrzegania zasady równo-prawnego traktowania odbiorców oraz koniecz-nościeliminowaniasubsydiowaniaskrośnego.Ponadto,opróczodrębnegoobliczaniakosztów
iprzychodówwprowadzonokoniecznośćustala-niazyskówistratdlawykonywanejdziałalności.Zupełnie nowym, z punktu widzenia obo-
wiązków nałożonych u-Pe, stał się obowiązeksporządzania i przechowywania sprawozdańfinansowychdotyczącychposzczególnychro-
dzajów wykonywanej działalnościgospodarczej w zakresie dostar-czaniapaliwgazowychlubenergii,zawierających bilans oraz ra-chunek zysków i strat za okre-sy sprawozdawcze, na zasadach iwtrybieokreślonychwprzepisachorachunkowości.Istotnej zmianie uległ przy tym
zapisdotyczącypojęcia„dostarcza-nia paliw lub energii (…) odrębniedla wytwarzania, przesyłania, dys-trybucji, obrotu, magazynowania,dla każdego rodzaju dostarczanych
6) Dz.U.z2005r.Nr62,poz.552.
paliwlubenergii”poprzezdoprecyzowaniepojęciadziałalności objętej obowiązkiem, jakim jest ko-niecznośćprowadzeniaewidencjiksięgowejzgod-niezzasadamiokreślonymiwart.44wzakresie
Art. 44. 1. Przedsiębiorstwa energetyczne są obowiązane do prowadzenia,w ramach zakładowych planów kont, ewidencji księgowej w sposób umożliwiają-cy obliczanie ich kosztów stałych, kosztów zmiennych i przychodów, odrębnie dlawytwarzania, przesyłania i dystrybucji oraz obrotu, dla każdego rodzaju paliw lubenergii,a takżew odniesieniudoposzczególnychgruptaryfowychodrębneobliczaniekosztówiprzychodówdlawykonywanejdziałalności:1) związanej z dostarczaniem paliw lub energii,w tym kosztów stałych, kosztów
zmiennych i przychodów, odrębnie dla wytwarzania, przesyłania, dystrybucji,obrotu,magazynowania, dla każdego rodzajudostarczanychpaliw lub energii,atakżewodniesieniudoposzczególnychgrupodbiorcówokreślonychwtaryfie,
Art. 44. (112)1.Przedsiębiorstwoenergetyczne,zapewniającrów-noprawne traktowanie odbiorców oraz eliminowanie subsydiowaniaskrośnego, jest obowiązane prowadzić ewidencję księgową w spo-sóbumożliwiającyodrębneobliczeniekosztówiprzychodów,zyskówistratdlawykonywanejdziałalnościgospodarczejwzakresie:1) związanejz dostarczaniempaliwlubenergii,w tymkosztówsta-
2. Przedsiębiorstwa energetyczne są obowiązane do sporządza-niaiprzechowywaniasprawozdańfinansowychdotyczącychposzcze-gólnych rodzajówwykonywanej działalności gospodarczejw zakresiedostarczaniapaliwgazowychlubenergii,zawierającychbilansorazra-chunekzyskówistratzaokresysprawozdawcze,nazasadachiwtrybieokreślonychwprzepisachorachunkowości.
3. Przedsiębiorstwa energetyczne, które nie są obowiązane napodstawieodrębnychprzepisówdopublikowaniasprawozdańfinanso-wych,udostępniajątesprawozdaniadopublicznegowgląduwswojejsiedzibie.
5nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNEZMIANYWUSTAWIE−PRAWOENERGETYCZNEANOWEOBOWIĄZKIPRZEDSIĘBIORSTWENERGETYCZNYCH
„dostarczaniapaliwgazowychienergii(…)od-rębniedlawytwarzania,przesyłania,dystrybucjii obrotu paliwami gazowymi lub energią, ma-gazynowaniapaliwgazowychiskraplaniagazuziemnego lub regazyfikacji skroplonego gazuziemnego”.
Przywołane wyżej przepisy w brzemieniunadanymustawąz4marca2005r.obowiązy-waćjednakbędątylkodo31grudnia2013r.Od 1 stycznia 2014 r. wchodzą w życie
przepisy ustawy z 26 lipca 2013 r. o zmia-nie ustawy− Prawo energetyczne oraz nie-których innych ustaw7), które nakładają naprzedsiębiorstwa energetyczne nowe, szer-sze obowiązki. Wskazać należy, że zupełnienową i niezwykle istotną zmianą jest wpro-wadzona tą ustawą konieczność poddaniabadaniusprawozdania finansowegoobejmu-jącego bilans, rachunek zysków i strat spo-rządzonychwzakresiedziałalnościzwiązanejzdostarczaniempaliwgazowychlubenergii.W tym miejscu koniecznym jest podkreśle-nie,żesprawozdania,októrychwyżejmowa,podlegająbadaniuzgodniezzasadamiokre-ślonymiw rozdziale7ustawyz29września1994 r. o rachunkowości, a także w zakre-siezapewnieniarównoprawnegotraktowaniaodbiorców oraz eliminowania subsydiowaniaskrośnegopomiędzydziałalnościamizwiązany-mizdostarczaniempaliwgazowychlubenergii.
7) Dz.U.z2013r.poz.984,art.1pkt30.
Mając na uwadze to, że zapis art. 44 w przytoczonym brzmieniu wchodziwżycieod1stycznia2014r.,jakifakt,żewprowadzone zasady ewidencji kosztówi przychodów zysków i strat obowiązująw niezmienionej formule już od 2005 r.,domniemywaćmożna,żeprzedsiębiorstwaenergetyczne,choćbyzracjinatłokuzmianlegislacyjnych, nie zwróciły dostatecznejuwaginawprowadzonezmianydotyczącesprawozdań finansowych zawierającychrachunek zysków i stratw zakresie dzia-łalności związanej z dostarczaniem paliwgazowychlubenergii,którezgodniezno-wym brzmieniem podlegają badaniu po 1stycznia2014r.
Zakres sprawozdania
Omawiając poruszoną tu problematy-kę warto także zwrócić uwagę, że kosztyi przychodyoraz zyski i stratydladziałal-nościzwiązanejzdostarczaniempaliwga-zowych lub energii należy wykazać z po-działemnaposzczególnegrupyodbiorcówokreślonewtaryfie.Należyzatemprzyjąć,żebilans, rachu-
nek zysków i strat sporządzone zgodniez art. 44 u-Pe, zawierać będą informacjeodnoszące się do sprzedaży zewnętrznejprzedsiębiorstwaenergetycznegowzakre-sie dotyczącym grup odbiorców określo-nychwtaryfie.
Art. 44. (183) 1. Przedsiębiorstwo energetyczne, zapewniając równoprawnetraktowanieodbiorcóworazeliminowaniesubsydiowaniaskrośnego, jestobowią-zane prowadzić ewidencję księgowąw sposóbumożliwiający odrębne obliczeniekosztówiprzychodów,zyskówistratdlawykonywanejdziałalnościgospodarczejwzakresie:1) dostarczania paliw gazowych lub energii, w tym kosztów stałych, kosztów
zmiennych i przychodów, odrębnie dla wytwarzania, przesyłania, dystrybucjiiobrotupaliwamigazowymilubenergią,magazynowaniapaliwgazowychiskra-plania gazu ziemnego lub regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego, a takżewodniesieniudogrupodbiorcówokreślonychwtaryfie,w tymsprzedażypaliwgazowychlubenergiiodbiorcom,którzymająprawowyborusprzedawcy,i od-biorcom,którzyniemająprawawyborusprzedawcy;
5. Przedsiębiorstwa energetyczne dokonujące zmiany przyjętych zasad (poli-tyki)rachunkowości,októrychmowawart.4ustawyzdnia29września1994r.o rachunkowości, są obowiązane do zamieszczeniaw sprawozdaniu finansowyminformacjiotychzmianachwrazzuzasadnieniem;zmianytemuszągwarantowaćporównywalność informacjizawartychwsprawozdaniachfinansowychsporządzo-nychprzedwprowadzeniemtychzmianorazpoichwprowadzeniu.
6 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIZMIANYWUSTAWIE−PRAWOENERGETYCZNEANOWEOBOWIĄZKIPRZEDSIĘBIORSTWENERGETYCZNYCH
PRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNE
Okres sprawozdawczy podlegający badaniu
Przepisyzawartewart.44u-Penakładająnaprzedsiębiorstwaenergetyczneobowiązekbadaniasprawozdaniafinansowego.Mając na uwadze, że zmiany wprowadzone
w art. 44 u-Pe wchodzą w życie po 1 stycznia2014r.,należyprzyjąć,żeokressprawozdawczy,któregodotyczyobowiązekbadaniasprawozdaniafinansowego (określonego jakobilans i rachunekzyskówistrat)rozpoczynasiępo1stycznia2014r.Trzebatakżepamiętać,żewświetleart.3ust.1
pkt 8 ustawy o rachunkowości8), okres sprawoz-dawczytookres,zaktórysporządzasięsprawoz-danie finansowew trybie przewidzianym ustawąlubinnesprawozdaniasporządzonenapodstawieksiągrachunkowych.Dla zdecydowanej większości przedsiębiorstw
energetycznych badanie sprawozdań, o którychmowawart.44u-Pedotyczyćwięcbędziesprawoz-dańzaokresod1styczniado31grudnia2014r.Dla przedsiębiorstw energetycznych istot-
ne jest także to, że określając zasady (politykę)rachunkowości, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawyo rachunkowości należy zapewnićwyodrębnieniewrachunkowościwszystkichzdarzeńistotnychdoocenysytuacjimajątkowejifinansowejorazwyni-ku finansowego jednostki. Podkreślenia wymagaponadto fakt, że uwzględniając specyfikę działa-nia przedsiębiorstw energetycznych oraz potrze-by prowadzenia ewidencji w zakresie obliczaniakosztówiprzychodóworazustalaniazyskówistrat
8) Dz.U.z2013r.poz.330−tekstjednolity.
dlawykonywanej działalności, informacje zawar-tewsprawozdaniufinansowymnależy−zgodniez art. 50 ust. 1 ustawy o rachunkowości − wy-kazywaćzwiększąszczegółowościąniżokreślonawzałącznikachdoww.ustawy.
składniki aktywów ipasywówwycenia się stosu-jąc rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wy-tworzenie)ceny (koszty), z zachowaniemzasadyostrożności. W tym celu w wyniku finansowym,bezwzględunajegowysokość,uwzględnićnależywszczególności:• zmniejszeniawartościużytkowejlubhandlowejskładników aktywów, w tym również dokony-wanewpostaci odpisówamortyzacyjnych lubumorzeniowych,
• wyłącznie niewątpliwe pozostałe przychodyoperacyjneizyskinadzwyczajne,
• wszystkie poniesione pozostałe koszty opera-cyjneistratynadzwyczajne,
• rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożącestratyorazskutkiinnychzdarzeń.Powyższe zdarzenia należy uwzględnić także
wtedy,gdyzostanąoneujawnionemiędzydniembilansowymadniem,w którym rzeczywiście na-
stępuje zamknięcie ksiąg rachunkowych.Podkre-ślenia wymaga i to, że wartość poszczególnychskładników aktywów i pasywów, przychodówizwiązanychznimikosztów,jakteżzyskówistratnadzwyczajnych ustala się oddzielnie. Nie możnakompensowaćzesobąwartościróżnychcodorodza-juaktywówipasywów,przychodówikosztówzwią-zanychznimiorazzyskówistratnadzwyczajnych.W kontekście poruszanych tu zagadnień pod-
kreślić wypada również, że u-Pe wprowadziładodatkowe zasady badania sprawozdań z dzia-łalności dotyczącej dostarczania paliw gazowychlubenergii,amianowiciebadaniepodwzględemzapewnieniarównoprawnegotraktowaniaodbior-cóworazeliminowaniasubsydiowaniaskrośnego,pomiędzy działalnościami związanymi z dostar-czaniem paliw gazowych lub energii, odrębniedlawytwarzania,przesyłania,dystrybucjiiobrotupaliwami gazowymi lub energią,magazynowaniapaliwgazowychiskraplaniagazuziemnegolubre-gazyfikacjiskroplonegogazuziemnego.
Wpływ zmiany w art. 44 na procestaryfowania
Odnoszącopisanewyżej regulacjedoprocesuzatwierdzania taryf trzebamiećnawzględzie, żePrezes UREw ramach postępowania taryfowegoma prawo wezwać przedsiębiorstwo energetycz-ne do przedstawienia sprawozdań finansowych,októrychmowawart.44u-Pe.Organ też w przypadku stwierdzenia, w toku
toczącego się postępowania w sprawie zatwier-
7nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNEZMIANYWUSTAWIE−PRAWOENERGETYCZNEANOWEOBOWIĄZKIPRZEDSIĘBIORSTWENERGETYCZNYCH
dzeniataryfy,żeprzedstawionadozatwierdzeniataryfa nie spełnia wymagań stawianych przez art. 44-46 u-Pe, może na mocy art. 23 ust. 2 pkt2tejustawyżądaćodprzedsiębiorstwaenerge-tycznegodostosowaniaprzedstawionejtaryfypodwzględemzgodnościz zasadami określo-nymi w art. 44-46 u-Pe. W wypadku,gdy przedsiębior-stwo odmówi zmia-ny przedstawionejtaryfy celem dosto-sowania jej do ww.wymagań, wówczasPrezesURE−zgod-niezdyspozycjąart.47ust.2−odmówijejza-twierdzeniazuwaginajejniezgodnośćzzasadamiiprzepisami,októrychmowawart.44-46.
Podsumowując, stwierdzić wypada, że brakzbadanego przez biegłych sprawozdania finan-sowego,zgodniezdyspozycjązawartąwart.44u-Pemożebyć podstawąodmowy zatwierdzeniataryfy. Nie można ponadto zapomnieć, że obo-wiązek prowadzenia szczegółowej księgowości,wzakresiedziałalnościzwiązanejzdostarczaniempaliw gazowych lub energii, zgodnie z art. 44,ma charakter powszechny, co oznacza, że doty-czy wszystkich przedsiębiorstw energetycznych,również tych nie posiadających koncesji. Dodaćponadtonależy,żewramachewidencjiksięgowejprowadzonej w formie zakładowego planu kont,konieczne jestwyodrębnieniekosztów iprzycho-
dówzuwaginaposzczególnerodzajedziałalnościenergetycznej w odniesieniu do grup odbiorcówustalonychwtaryfie.Zgodniezart.44ust.1u-Pewyróżniasięwra-
machposzczególnychrodzajówdziałalnościener-getycznych wytwa-rzanie, przesyłanie,dystrybucję i obrótpaliwami gazowymii energią, a takżedziałalność doty-czącą magazyno-wania paliw gazo-wych i skraplaniagazu ziemnego lubregazyfikacji skro-
nezpunktuwidzeniakalkulacjitaryfprzedsiębior-stwawoparciuoprzepisyart.45u-Pe.Należy zwrócić uwagęna zapis art. 45 ust. 4
Prawaenergetycznego,któryzobowiązujeprzed-siębiorstwa energetyczne do różnicowania ceni stawek opłat określonych w taryfach dla paliwgazowych,energiielektrycznejiciepładlaróżnychgrup odbiorcówwyłącznie zewzględu na kosztyuzasadnione spowodowane realizacją świadcze-nia,oileprzepisyniestanowiąinaczej.Z przytoczonej wyżej regulacji wynika, że
wprzypadkuprzedsiębiorstwenergetycznychko-rzystających z uproszczonego sposobu kalkula-cji cen i stawek opłat na podstawie § 13 ust. 1
rozporządzeniaMinistraGospodarkiz17września2010 r. w sprawie szczegółowych zasad kształ-towania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło9), a więc ustalania cenistawekopłatniewodniesieniudokosztów,alewoparciuocenyreferencyjne,ustawodawcaniezwalniatychprzedsiębiorstwzobowiązkuprowa-dzeniaksięgowościzgodniezart.44ww.ustawy.
9) Dz.U.z2010r.Nr194,poz.1291.
„Obowiązek prowadzenia szczegółowej księgowo-ści, w zakresie działalności związanej z dostarcza-niem paliw gazowych lub energii, zgodnie z art. 44, ma charakter powszechny, co oznacza, że dotyczy wszystkich przedsiębiorstw energetycznych, rów-
8 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIUWAGICODOTERMINUOKREŚLONEGOWART.27UST.2USTAWYOZAPASACH
PRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNE
Piotr Jarmowicz
Zgodnie1) z art. 27 ust. 2 ustawy o zapasach, przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa w art. 27 ust. 1, tj. przedsiębior-stwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przywozu gazu ziemnego w celu jego dalszej odsprzedaży odbiorcom, przekazuje ministrowi właści-wemu do spraw gospodarki oraz Prezeso-wi URE informacje o działaniach podjętych w okresie od 1 kwietnia poprzedniego roku do 31 marca danego roku, w celu zapewnie-nia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagra-nicą oraz realizacji obowiązku utrzymywa-nia zapasów obowiązkowych gazu ziemnego, do 15 maja każdego roku.
1) Dz. U. z 2012 r. poz. 1190, z późn. zm., dalej „ustawa ozapasach”.
wywania terminówokreślonewKodeksiepostępo-waniaadministracyjnego2),awszczególnościart.57§5pkt2Kpa,zgodniezktórymterminuważasięza zachowany, jeżeli przed jego upływem pismozostało nadane w polskiej placówce pocztowejoperatora wyznaczonego w rozumieniu ustawyz 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe3) (dalej„operatorpubliczny”).Dlategoteżcelemautorajestpodjęciepróbyodpowiedzinapytaniecodoprak-tycznegowymiaruzastosowaniategoterminu.W ocenie autora, przy używaniu omawianego
terminu przepisy Kpa o dochowywaniu terminównieznajdujązastosowania.Powyższe,zdaniemau-tora,wynikazcharakterutegoterminu,jesttobo-wiem−stosującnomenklaturęustalonąprzezdok-trynęprawaadministracyjnego−ustawowyterminmaterialny, niedyspozytywny oraz przedawniającywtymsensie,żejestterminemniepodlegającymprzedłużeniuorazterminemnieprzywracalnym4).
ustawaokreśladanytermin,jednakżenieokreślasposobujegoobliczania.Wsytuacjachtakich,zda-niemautora,znajdujązastosowanieprzepisyKo-deksucywilnego (dalej „Kc”), zgodnie zktórymi,jeżeliustawa,orzeczeniesądulubdecyzjainnegoorganupaństwowegoalboczynnośćprawnaozna-czaterminnieokreślającsposobujegoobliczania,stosuje się przepisy art. 111-116 tego kodeksu(art.110Kc).Zgodniezart.111Kcterminozna-czonywdniachkończysięzupływemostatniegodnia, a jeżeli początkiem terminu oznaczonegowdniachjestpewnezdarzenie,nieuwzględniasięprzyobliczaniuterminudnia,wktórymtozdarzenienastąpiło.Natomiast zgodnie zart.115Kc, jeżelikoniecterminudowykonaniaczynnościprzypadanadzieńuznanyustawowozawolnyodpracy,ter-minupływadnianastępnego.Coprzytymistotne,przepisyKcwodniesieniudoterminównieprze-widująformyichdochowywaniapoprzeznadaniepisma w polskiej placówce pocztowej operatora
Uwagi co do charakteru terminu określonego w art. 27 ust. 2 ustawy z 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym1)
9nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNEUWAGICODOTERMINUOKREŚLONEGOWART.27UST.2USTAWYOZAPASACH
publicznego. Zatem obowiązane podmioty niemają prawnej możności zachowania tego ter-minu przez samo nadanie w polskiej placówcepocztowej operatora publicznego pisemnej in-formacji,októrejmowawart.27ust.2ustawyozapasach.Na poparcie powyższej tezymożna, per ana-
logiam,odwołaćsiędoustaleńjudykatury,doko-nanychodnośniestosowaniaterminuwskazanegowart. 9eust. 4bustawy−Prawoenergetyczne(Wniosek,októrymmowawust.3,przedsiębior-stwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniemenergiielektrycznejwodnawialnymźródleenergiiprzedkłada operatorowi systemu elektroenerge-tycznego,wterminie45dnioddniazakończeniaokresuwytworzeniadanejilościenergiielektrycz-nejobjętejtymwnioskiem).Itak,SądApelacyjnywWarszawie,wpostano-
wieniuz13maja2010r.(sygn.aktVIAcz664/10)stwierdził: „nieuprawnione jest stanowisko, żewniosek,októrymmowawart.9eust.3wzwiązkuzust.4bprawaenergetycznegojestwyłącznieele-mentempostępowaniawszczynającymproceduręuzyskania świadectwa pochodzenia i w związkuztymtermindojegozłożeniajestterminempro-cesowym.Konsekwencjąmaterialnegocharakteruanalizowanegoterminu,jestbrakmożliwościsto-sowaniaRozdziału10Kodeksupostępowaniaad-ministracyjnego(Terminy),cooznacza,żenieobli-czasięterminówmaterialnychwsposóbwskazanywart.58–art.60.Tymsamymniemożnauznać,że ten termin jest zachowany z chwilą nadaniawnioskuwpolskiejplacówcepocztowejoperatorapublicznego (art. 57 § 5 k.p.a.)”. Analogicznie
orzekłSądOkręgowywWarszawie–SądOchro-nyKonkurencjiiKonsumentówwpostanowieniuz7stycznia2011r.(sygn.aktXVIIAmZ20/10).Przytoczyć tu takżemożna relewantne, zdaniem
autora,stanowiskodoktrynyi judykaturywtemaciestosowaniaart.182ustawyz29stycznia2004r. –Prawo zamówień publicznych6): „Odwołujący sięmoże wysłać odwołanie do Prezesa Izby za po-mocąpoczty,jednakwprzypadku,gdypocztaniedoręczyodwołaniadoPrezesaIzbywterminienajego wniesienie, odwołanie zostanie uznane zawniesione po terminie. Odwołanie musi być bo-wiem doręczone do Prezesa Izby w terminie najegowniesienie, liczysiębowiemnie'datastem-plapocztowego'leczdatadoręczeniaadresatowi” (za:SzczepańskiD.,Ofertyiodwołania,Zam.Pub.Dor. 2010.2.21, Lexnr 112284/1), oraz: „Wobecfaktu, iż ustawa P.z.p. nie zawiera odmiennychuregulowań dotyczących terminów i sposobu ichliczenia zastosowaniemają wprost przepisy Tytu-łuV(Terminy)ustawyzdnia23kwietnia1964r.Kodeks cywilny, zwanejw dalszej części 'ustawaKodeks cywilny' ” – postanowienie Krajowej IzbyOdwoławczejprzyPrezesieUrzęduZamówieńPu-blicznychz3lutego2011r.,KIO188/11.Zadekwatnymproblememspotkać sięmożna
o obniżeniu ilości zapasów paliw poniżej wielkościokreślonychwprzepisachstosownegorozporządzeniaorazosposobieiterminieichuzupełnieniawrazzuza-sadnieniem.Coważne,jakstanowiart.10ust.1ftejustawy, informację w powyższym zakresie wy-twórcaobowiązanyjestprzekazaćwformiepisem-nejnajpóźniejwtrzecimdniuoddnia,wktórymrozpoczętoobniżanieilościzapasówpaliwponiżejwielkościokreślonychwprzepisachwydanychnapodstawieart.10ust.6ww.ustawy.Odnotowaćtunależy,żewodniesieniudostosowaniapowyż-szychprzepisówwzakresie terminuokreślonegowart.10ust.1fustawy−Prawoenergetyczne,re-gulatorprzyjąłstanowisko7),żeskutecznedocho-wanie tegoterminupoleganaprzekazaniu infor-macjinajpóźniejwtrzecimdniuoddnia,wktórymrozpoczęto obniżanie ilości zapasów paliw, przyczymwytwórcaenergiimożenadaćtakąinforma-cjęwpolskiejplacówcepocztowejoperatorapu-blicznego, jednakżeniestanowić tobędziesamow sobie prawidłowej realizacji przedmiotowegoobowiązku,jeżeliinformacjatakadojdziedoPre-zesaUREpoterminieokreślonymwart.10ust.1f ustawy.Analizującwątekspecyfikiterminuokreślonego
wart.27ust.2ustawyozapasachzauważyćna-leży, że agregowanie informacji przekazywanych
7) Por.InformacjaPrezesaURENr35/2011wsprawietermi-nuprzekazywaniaprzezwytwórcówenergiielektrycznejlubcie-płainformacjiPrezesowiUREoobniżeniuzapasówpaliwponiżejwielkości określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki,Pracy i Polityki Społecznej z dnia12 lutego2003 r.w sprawiezapasówpaliwwprzedsiębiorstwach energetycznych−http://www.ure.gov.pl/pl/stanowiska/4381,Informacja-nr-352011.html.
10 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIUWAGICODOTERMINUOKREŚLONEGOWART.27UST.2USTAWYOZAPASACH
PRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNE
przezprzywożącychgazziemny przez adresatówtychinformacjiniestanowipostępowania administra-cyjnego w ścisłym tegosłowa znaczeniu8). Czyn-ności w ramach agrego-wania informacji prze-kazywanych na podsta-wieart.27ust.2ustawyozapasachniesąbowiemprowadzone przez Pre-zesa URE na podstawieKodeksu postępowaniaadministracyjnego, leczna podstawie relewant-nych przepisów prawamaterialnego − ustawyo zapasach, stanowią-cych lex specialis w tym zakresie, a czynnościtakie nie kończą się wydaniem decyzji admini-stracyjnejw rozumieniuKpa (por.art.1pkt1,art. 104 i 107 Kpa) bądź też inną formą zała-twienia sprawy przewidzianą w tym Kodeksie.Czynności dokonywanew ramach agregowaniaprzedmiotowych informacjioczywiściemieszczą
8) Innąkwestiąjestto,żenapodstawieart.63ust.1pkt6ustawyozapasach,karzepieniężnej(wymierzanejprzezPrezesaUREwdrodzedecyzji)podlegaten,ktobędącosobąkierującądziałalnością przedsiębiorstwa energetycznego wykonującegodziałalność gospodarczą w zakresie przywozu gazu ziemnegow celu jego dalszej odsprzedaży odbiorcom, nie przedstawi,wwyznaczonymterminie,informacji,októrychmowawart.27tejustawy,alboprzedstawiwtejinformacjidanenieprawdziwe.
się w zakresie spraw administracyjnych sensulargo(sprawzzakresuadministracjipublicznej),tj.w zakresie spraw,wodniesieniudo którychprzepisyprawamaterialnegostanowiąpodstawędla podjęcia określonychdziałańprzez PrezesaURE. Tak więc, z uwagi na zakres stosowaniaKpa,sprawytakieuznaćnależyzasprawyadmi-nistracyjneczyteżsprawyzzakresuadministra-cji publicznej i jednocześnie za sprawy, w od-niesieniu do których przepisy Kpa nie znajdująwprost zastosowania. Przywołać tumożna sta-nowiskodoktryny, zgodnie z którym „samcha-rakter sprawy, która jest sprawą z zakresu ad-ministracji publicznej, a postępowaniew takiejsprawiejestzeswej istotyadministracyjne,nie
zawartejwart.27ust.2ustawyozapasachpo-winni zapewnić, aby informacja, o której mowawtymprzepisiefaktyczniedotarładoPrezesaUREoraz Ministra Gospodarki w określonym ustawo-woterminie,tj.do15majadanegoroku,asamonadanie takiej informacji w polskiej placówcepocztowej operatora publicznego − z uwagi namaterialnyiniedyspozytywnycharakterprzedmio-towegoterminu−niestanowisamowsobiepra-widłowejrealizacjiprzedmiotowegoobowiązku.
11nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
11
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
11
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRAWO
Renata Trypens
Regulacja uprawniająca przedsiębiorstwo energetyczne do wstrzymania dostaw pa-liw gazowych, energii elektrycznej i ciepła z powodu zwłoki odbiorcy w zapłacie zosta-ła wprowadzona do Prawa energetycznego 1 stycznia 2003 r.1), stanowiąc tym samym lex specialis w stosunku do unormowań dotyczących powstrzymywania się ze speł-nieniem świadczenia lub odstąpienia od umowy w przypadku zwłoki jednej ze stron (art. 490 i 491 Kodeksu cywilnego).
Zgodnie z art. 6 ust. 3a ustawy – Prawoenergetyczne2) przedsiębiorstwa energe-tyczne, zajmujące się przesyłaniem lubdystrybucją paliw gazowych lub energii,
energiielektrycznejlubciepławprzypadku,gdyodbiorcazwlekazzapłatązapobranepaliwoga-zowe,energięelektrycznąlubciepłoalboświad-czone usługi co najmniej miesiąc po upływieterminu płatności, pomimo uprzedniego powia-domienia na piśmie o zamiarze wypowiedzeniaumowy i wyznaczenia dodatkowego, dwutygo-dniowego terminu do zapłaty zaległych i bieżą-cychnależności3). W dacie wejścia w życie omawianego prze-
pisu, jak równieżwnastępnych latach, realiza-cję dostaw energii elektrycznej do odbiorców(w tymdoodbiorówwgospodarstwachdomo-wych)− co do zasady− zapewniały przedsię-biorstwaenergetyczne,prowadzącedziałalnośćgospodarcząwzakresieprzesyłaniaidystrybucjioraz obrotu tą energią (tzw. Spółki Dystrybu-cyjne).DziałającwgranicachudzielonychprzezPrezesa Urzędu Regulacji Energetyki koncesjizawierałyiwykonywałyumowęsprzedażyido-
stawy energii elektrycznej.W tak ukształtowa-nejstrukturze rynkuelektroenergetycznegoniezachodziły żadnewątpliwości, że towłaśnie teprzedsiębiorstwa objęte są dyspozycją normyart.6ust.3austawy–Prawoenergetyczne,cobyło jednoznaczne z posiadaniem uprawnieniadopodjęciadecyzjiowstrzymaniudostawener-gii elektrycznej w przypadku zalegania odbior-cy z zapłatą za pobraną energię i świadczoneusługi.W konsekwencji,w przypadku zaistnie-nia sporuw sprawie nieuzasadnionegowstrzy-maniadostawenergiielektrycznej,któryzostałpoddanypodrozstrzygnięciePrezesaURE,nale-żałouznać je–obokodbiorcy−zastronępo-stępowaniaprowadzonegowtrybieart.8ust.1 ustawy–Prawoenergetyczne.Opisane zasadyfunkcjonowały, zgodnie zobowiązującymwów-czasstanemprawnym,doczerwca2007r.Wątpliwościinterpretacyjnedotyczącepojęcia
strony postępowania w sprawie nieuzasadnio-nego wstrzymania dostaw energii elektrycznej,toczącego się przed Prezesem URE w przypad-ku,gdyenergiadostarczanajestdoodbiorcynapodstawie umowy kompleksowej, pojawiły sięw związku ze zmianąmodelu realizacji dostaw,która zaistniałana rynkuelektroenergetycznym.Zauważyć przy tym należy, że brzmienie art. 6ust.3austawy–Prawoenergetycznenieuległozmianie. 1lipca2007r.narynkuenergiielektrycznejna-
Z orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach spornych rozpatrywanych w trybie art. 8 ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne(wyrokSąduNajwyższegoz12kwietnia2013r.,sygn.aktIIISK26/12)
Kto jest stroną postępowania w sprawie wstrzymania dostawenergii elektrycznej?
12 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
12
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIKTOJESTSTRONĄPOSTĘPOWANIAWSPRAWIEWSTRZYMANIADOSTAWENERGIIELEKTRYCZNEJ
12
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRAWO
ustawy–Prawoenergetyczne4)).Sytuacjatamiałaistotny wpływ na postępowania administracyjnew zakresie określonymwart. 8 ust. 1 ustawy–Prawoenergetyczne,wszczególności zaśnapo-stępowaniew sprawie nieuzasadnionegowstrzy-mania dostaw energii elektrycznej. W związkuz tym, istotnymzagadnieniemstałosięustaleniepodmiotów będących stronami takiego postępo-wania, które winno być czynione w odniesieniudokonkretnegostanufaktycznegozuwzględnie-niem charakteru i rodzaju stosunków prawnychłączących odbiorcę z przedsiębiorstwem obrotu (wszczególnościbędącymsprzedawcązurzędu)oraz przedsiębiorstwem dystrybucyjnym, do sie-ci którego przyłączona jest instalacja odbiorcy.Zmianynarynkuenergiizaistniałeporozdzieleniudziałalności ukształto-wałystosunkiumownezwiązane z dostarcza-niemenergiielektrycz-nejwdwojakisposób.Odbiorca energii mazawarte oddzielnie:umowę o świadczenieusługdystrybucji i umowęsprzedaży (przypadekten dotyczy głównie dużych odbiorców energii)albo też odbiorca ma zawartą umowę komplek-sową(umowazawierającapostanowieniaumowysprzedaży i umowy o świadczenie usług dystry-bucji energii elektrycznej) z przedsiębiorstwem
niezart.28Kodeksupostępowaniaadministracyj-nego(k.p.a.)jestkażdy,czyjegointeresuprawne-golubobowiązkudotyczypostępowaniealboktożądaczynnościorganuzewzględunaswójinteresprawny lub obowiązek. Interes prawny w danejsprawie (w omawianym przypadku−w sprawiedotyczącejnieuzasadnionegowstrzymaniadostawenergii elektrycznej) można wywodzić zarównozprzepisuustawy(obowiązkupublicznoprawnegowzakresiedostarczaniaenergii),jakipostanowieńumownych (obowiązekdostarczania−sprzedażyenergiinaokreślonychwarunkach).
Niniejszy artykuł,mającnauwadzeza-kres rozstrzygnięciaSądu Najwyższego,ogranicza się do roz-ważań dotyczącychprzypadku, gdymię-dzyodbiorcąaprzed-
czenie posiada ustalenie charakteru stosun-ku prawnego, jakim jest umowa kompleksowa.Zgodnie z art. 5 ust. 3ustawy–Prawoenerge-tyczne, dostarczanie paliw gazowych lub energiimoże odbywać się na podstawie umowy zawie-rającejpostanowieniaumowysprzedażyiumowyo świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji
tych paliw lub energii (tzw. „umowa komplekso-wa”).Bezwątpieniajednak,mimożejesttojedendokument(umowa),torealizacjaprawiobowiąz-ków z niego wynikających możliwa jest jedynieprzy udziale przedsiębiorstwa dystrybucyjnego.Jesttouzasadnionechociażbyztegowzględu,żeprzedsiębiorstwoobrotuniemożezawieraćumówoświadczenieusługdystrybucjizodbiorcą,gdyżani nie posiada niezbędnej infrastruktury, któraumożliwiałaby świadczenie tego typu usług, anitym bardziej nie posiada koncesji uprawniającejdoprowadzeniategorodzajudziałalności.Stosu-nekprawny,jakiistniejemiędzyodbiorcąaprzed-siębiorstwemdystrybucyjnymzawiązanyjestnie-jako„zapośrednictwem”przedsiębiorstwaobrotu.Świadczyotymwszczególnościtreśćart.5ust.4ustawy–Prawoenergetyczne, zgodnie zktórymumowakompleksowamożezawieraćm.in.posta-nowieniaumowyoświadczenieusługdystrybucjizawartychprzezsprzedawcęzprzedsiębiorstwemdystrybucyjnymnarzecziwimieniuodbiorcy.Dlarealizacjiumowykompleksowejwustawie–Prawoenergetyczne zagwarantowany został obowiązekzawarciaumowyoświadczenieusługprzesyłanialubdystrybucji(art.5aust.2).Przepisart.5azo-stałwprowadzonydoustawy–Prawoenergetycz-nenamocyprzepisówustawyz4marca2005r.ozmianieustawy–Prawoenergetyczneorazusta-wy–Prawoochronyśrodowiska5).Zuzasadnieniadotejustawywynika,żeprzepistenmiałnacelu
13nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
13
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
13
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRAWO
wdrożenie art. 3 ust. 3 dyrektywy 2003/54/WE6) poprzezzapewnienieświadczeniausługikomplek-sowej(tzw.universalservice)dlaodbiorcówbyto-wo-komunalnychorazdrobnychprzedsiębiorców.Wuzasadnieniutymjednoznaczniewskazano,że„Warunkiem umożliwiającym działanie sprzedaw-cówzurzędujestprawnezobowiązanieprzedsię-biorstwsieciowychdozawieraniaumówprzesyło-wychzdostawcamizurzędu(art.5aust.2PE),którzywtymzakresiedziałająwimieniuinarzeczswoichodbiorców.”.Należyzatemprzyjąć,żezo-bowiązanymiiuprawnionymizumowykomplekso-wejwzakresieświadczeniausługdystrybucjijestprzedsiębiorstwodystrybucyjneiodbiorca.Wkon-sekwencji przyjęcia tego poglądu należy zatemuznać,żewprzypadkachsporówonieuzasadnio-newstrzymaniedostawenergiielektrycznej,wsy-tuacjachgdyodbiorcęzprzedsiębiorstwemobro-tuwiązaćbędzieumowakompleksowa,stronamipostępowania administracyjnego będą odbiorcaiprzedsiębiorstwoobrotujakostronyumowyorazprzedsiębiorstwo dystrybucyjne, do sieci któregoprzyłączonyjesttenodbiorca,jakopodmiotzobo-wiązanydoświadczeniausługnarzeczodbiorcy.Niebudziprzytymwątpliwościfakt,żetechnicz-nejczynnościwstrzymaniadostawenergiiwładnejest dokonać wyłącznie przedsiębiorstwo dystry-bucyjne(lubteżprzesyłowe).Dopodjęciadecyzjiwkwestiiwstrzymaniadostawenergiizewzględuna zaległości odbiorcy w opłatach za sprzedaną
6) Dyrektywa 2003/54/WE dotycząca wspólnych zasad dlarynkuwewnętrznegoenergiielektrycznejiuchylającadyrektywę96/92/WEz19grudnia1996r.(Dz.Urz.WEL27z30.01.1997).
energię uprawnione jest natomiast przedsiębior-stwodokonująceobrotuenergią.Takie też stanowisko prezentował PrezesURE
wprowadzonychpo1lipca2007r.,tj.porozdzie-leniudziałalności, postępowaniachadministracyj-nychwsprawachnieuzasadnionegowstrzymaniadostaw energii elektrycznej. Konsekwencją przy-jęciatakiegopoglądubyłouznanie,żelegitymacjastronypostępowaniawsporzedotyczącymwstrzy-maniadostawprzysługujepozaodbiorcązarównoprzedsiębiorstwuobrotu(będącemustronąumowysprzedaży–umowykompleksowej,wobecktóre-goodbiorcamazaległości),jakiprzedsiębiorstwudystrybucyjnemu(uprawnionemudowstrzymaniadostaw, jakrównież ichwznowienia).Pozwalatozasadnie wnosić, że regulacja zawarta w art. 6 ust. 3a ustawy − Prawo energetyczne znajdujezastosowaniezarównowodniesieniudoprzedsiębiorstwa zajmującego się ob-rotemtąenergią,jakidoprzedsiębior-stwa świadczącego usługi przesyłu lubdystrybucji.Coprawda–jakwynikazli-teralnegobrzmieniawskazanegopowy-żejprzepisu−dowstrzymaniadostawuprawnione jest przedsiębiorstwo zaj-mującesięprzesyłaniemlubdystrybucjąenergiielektrycznej,jednakżeprzesłan-ką uprawniającą przedsiębiorstwo dys-trybucyjnedowstrzymaniadostawjestzwłoka odbiorcyw uiszczeniu należno-ścizapobranąenergięalboświadczoneusługi.Takiebrzmienieprzepisuprzesą-dza o obowiązku uwzględniania powo-łanegoprzepisuwstosunkachzobowią-
zaniowych łączącychzarównoodbiorcęzesprze-dawcąenergiielektrycznej,jakizdystrybutorem.Nie bez znaczenia dla uznania słuszności
poglądu Prezesa URE pozostaje również oko-liczność, że w rozpatrywanych sporach – jakustalono w toku postępowania – to przedsię-biorstwoobrotu (będącestronąumowysprzeda-ży – umowy kompleksowej) było wystawcą fak-tur za sprzedaną i dostarczoną odbiorcy energięelektryczną; również to przedsiębiorstwo obro-tu kierowało do odbiorcy wezwanie do zapłatyzaległych należności, o którym mowa w art. 6 ust.3austawy–Prawoenergetyczne.Oznaczato,że już na etapie poprzedzającym spór przedsię-biorstwotouznałosiebie–jakodostawcęenergiielektrycznej − za podmiot zobowiązany do sto-sowania procedury określonej w tym przepisie.
Foto:A.Głośniewska
14 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
14
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIKTOJESTSTRONĄPOSTĘPOWANIAWSPRAWIEWSTRZYMANIADOSTAWENERGIIELEKTRYCZNEJ
14
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRAWO
Co do zasady również w postępowaniu admini-stracyjnym przed PrezesemURE przedsiębiorstwoobrotuwystępowałojakostronapostępowaniabiorącwnimczynnyudział–niekwestionująctymsamymbrakulegitymacjistronywtoczącymsiępostępowa-niu. Dodatkowo należy wskazać, że wezwanie dozapłaty obejmowało należności z tytułu sprzedażyenergiielektrycznejiświadczonychusługdystrybucji(usługitenarzeczodbiorcyświadczyprzedsiębior-stwodystrybucyjne),bowiemfakturywystawianeprzezprzedsiębiorstwoobrotuodbiorcyobejmują(przy umowie kompleksowej) należnościwynika-jącezdziałalnościwzakresieobrotu,jakrównieżdystrybucjienergiielektrycznej.Namarginesiedodaćnależy,żewobecukształ-
towanychwcześniejnarynkuenergiielektrycznejstosunków zobowiązaniowych, determinowanychobowiązującym modelem dostaw, przedstawio-nestanowiskoznajdujerównieżzastosowaniedoumówzawartychpomiędzyodbiorcąizintegrowa-nym pionowo przedsiębiorstwem energetycznym(przed rozdzieleniem działalności) zajmującymsię zarówno sprzedażą energii elektrycznej, jakiświadczeniemusługijejdystrybucji.Wszczegól-ności, zważywszy na fakt, że po 1 lipca 2007 r.(doczasuzawarciaumówkompleksowychwrozu-mieniuustawy–Prawoenergetyczne)właśnieta-kieumowyzprzyczynoczywistychfunkcjonowaływobrocieprawnym.Rozważając słuszność sformułowanego po-
glądu, należy w pierwszej kolejności odwołaćsiędotreściart.5bust.3ustawy–Prawoener-getyczne.Zgodniezbrzmieniemtegoprzepisuzazobowiązaniawynikającezumowy,napod-
stawie której przedsiębiorstwo zintegrowanepionowo pełniące funkcję operatora systemudystrybucyjnegodostarczaenergięelektrycznądoodbiorcykońcowego,powstałeprzeddniemwyodrębnienia (tj. 1 lipca 2007 r.) odpowia-dają solidarnie przedsiębiorstwo zintegrowa-ne pionowo pełniące funkcję operatora syste-mu dystrybucyjnego, z którego wyodrębnionoczęśćniezwiązaną zdziałalnościądystrybucyj-ną iprzedsiębiorstwoenergetycznewykonują-ce działalność gospodarczą w zakresie obro-tu energią elektryczną, do którego wniesionowkładniepieniężnynapokryciekapitałuzakła-dowegoinnegoprzedsiębiorstwa.Nie można również pominąć okoliczności, iż
umowy,napodstawiektórychrealizowanodostawyenergiielektrycznejprzedrozdzieleniemdziałalno-ści(niezależnieodprzyjętejprzezprzedsiębiorstwoenergetycznenazwynp.umowasprzedaży,umowadostawylubumowasprzedażyidostawy)zawieraływ istocie elementywłaściwe zarównodla umowysprzedaży,jakrównieżumowyoświadczenieusłu-gidystrybucji.Takakonstrukcjaumowyuzasadniauznaniejejzaumowę,którawrozumieniuobecnieobowiązującychprzepisówmastatusumowykom-pleksowej.Realizacjaprawiobowiązkówwynikają-cychzprzedmiotowejumowymożliwa jestzatemjedynieprzywspółdziałaniuprzedsiębiorstwadoko-nującegoobrotuenergiąelektrycznąorazprzedsię-biorstwadystrybucyjnego.Niewątpliwie wstrzymanie dostaw energii
elektrycznej jest powstrzymaniem się przezprzedsiębiorstwo energetyczne (przedsiębior-stwa energetyczne) od wykonania zobowiązań
wynikających z umowy, na podstawie którejprzedsiębiorstwozintegrowanepionowodostar-czałoenergięelektryczną.Jeżeliwięcprzedmio-tempostępowaniawsprawienieuzasadnionegowstrzymania dostaw jest wstrzymanie, któremiałomiejsceprzedwyodrębnieniemsięprzed-siębiorstwaobrotuzprzedsiębiorstwazintegro-wanegopionowo,októrymmowawart.5bust.3 ustawy – Prawo energetyczne, oba przedsię-biorstwa będą stronami takiego postępowania,zewzględunaciążącąnanichodpowiedzialnośćsolidarną.
Wartorównieżzauważyć,żestanowiskoPreze-saUREzgodniezukształtowanąliniąorzeczniczą,niebyłokwestionowaneprzezSądy rozpatrującesprawy, których przedmiotem była ocena zasad-ności wstrzymania dostaw energii elektrycznejz powodu nieuiszczenia przez odbiorcę należno-ściz tegotytułu,mającemiejsceporozdzieleniudziałalności w zakresie sprzedaży i dystrybucji.Coprawda,wwydanychwyrokachSądynie od-nosiły się do kwestii legitymacji strony postępo-wania administracyjnego w sporze dotyczącymwstrzymaniadostaw,tymniemniejniedopatrzyłysię rażącego naruszenia prawa polegającego naskierowaniu decyzji do podmiotu (przedsiębior-stwazajmującegosięobrotemenergiąelektrycz-ną)nieposiadającegoprzymiotustrony,cowinnoskutkowaćuchyleniemskarżonejdecyzji(por.np.wyrokiSOKiK:z25kwietnia2008r.,sygn.aktXVIIAmE215/07,z2grudnia2008r.,sygn.aktXVIIAmE108/08;wyrokiSA:z22października2009r.,sygn.aktVIACa354/09,z30października2009r.,
15nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
15
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
15
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRAWO
sygn.aktVIACa358/09;wyrokiSN:z21września2010r.,sygn.aktIIISK12/10,z2grudnia2010r.,sygn.aktIIISK29/10).Nadmienić należy, że w orzecznictwie poja-
wił się odmiennypogląd.Wwyroku z 2grudnia2010r. (sygn.aktVIACa654/10)SądApelacyj-nystwierdziłm.in.:„Zliteralnegobrzmieniaart.6 ust. 3a prawa energetycznego wynika, że dowstrzymania dostaw energii elektrycznej upraw-nione jest przedsiębiorstwoenergetyczne zajmu-jącesięprzesyłaniem lubdystrybucjąenergii.Zanieuzasadnionyuznaćnależyzatemprezentowanywapelacjipogląd,żeregulacjaobjętatymprzepi-semznajduje zastosowanie zarównowodniesie-niudoprzedsiębiorstwazajmującegosięobrotemenergią, jak i do przedsiębiorstwa świadczącegousługiprzesyłulubdystrybucji.(…)Nagruncieart.6 ust.3aprawaenergetycznegotrafniewywiódłSądOkręgowy, iż przedsiębiorstwem wstrzymującymdostawyenergiibył(…)[przedsiębiorstwodystry-bucyjne–przyp.autora],anie(…)[przedsiębior-stwoobrotu–przyp.autora],którejrolasprowa-dzałasiędoustaleniaistnieniazaległościwzapła-cienależnościzadostarczonąenergięelektryczną,jakoprzesłankizezwalającejnaodłączenieenergiielektrycznejidoprzekazaniatejinformacji(…).”.Z kolei odmiennypogląd – zgodny ze stano-
wiskiemPrezesaURE−zaprezentowałSądApe-lacyjny w (późniejszym niż wskazane powyżejwyroki)wyrokuz15listopada2011r.(sygn.aktVIACa453/11):„OdnośniedozarzutunaruszeniaprzezSądOkręgowyprzepisuart.6ust.3austa-wyPrawoenergetyczne,SądApelacyjnyuznał,żerównieżitenzarzutjestnietrafny.Powódka[przed-
siębiorstwoobrotu–przyp.autora]twierdzi,żetonieonawinnabyćadresatemzaskarżonejdecyzjia (…) [przedsiębiorstwo dystrybucyjne – przyp.autora]bowiemtotenpodmiotspełniaprzesłankizart.6ust.3awzw.zart.6ust.1ustawyPrawoenergetyczne.Należypodkreślić,żezmiany,jakiezdniem01.07.2007r.nastąpiłynarynkuenergiielektrycznejigazu,wiążąsię,codozasady,zroz-dzieleniemdziałalnościwzakresieprzesyłanialubdystrybucjiodobrotuenergiąelektrycznąlubga-zem.Sytuacjatawywierabezpośredniwpływnapostępowanieadministracyjnedotyczącenieuza-sadnionego wstrzymania prowadzone w trybieart. 8 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne, gdyżistotnym zagadnieniem jest ustalenie podmio-tów będących stronami takiego postępowania.(…)Wsytuacjiświadczeniausługikompleksowejprzezsprzedawcęzurzędupodstawywstrzyma-nia muszą być oceniane na podstawie umowykompleksowej.Biorącpoduwagędefinicjęstronyokreślonąwart.28k.p.a.(…)podmiotemuczest-niczącymwpostępowaniudotyczącymwstrzyma-nia dostaw jest zarównoprzedsiębiorstwoprze-syłowelubdystrybucyjne,jakiprzedsiębiorstwoobrotu. Interes prawny w sprawie wstrzymaniadostaw można wywodzić zarówno z przepisówprawa energetycznego (np. art. 4 ust. 2), jaki postanowień danej umowy. Naruszenie przezodbiorcęwarunkówumowysprzedażylubumowykompleksowej(np.zwłokawzapłaciezapobranąenergię)upoważniaprzedsiębiorstwoobrotu lubsprzedawcęzurzędudodokonaniawstrzymania,skorosąonistronądanejumowy.Generalniezaśtechnicznego(faktycznego)wstrzymaniadostaw
dokonuje przedsiębiorstwo przesyłowe lub dys-trybucyjne,ponieważtodojegosieciprzyłączonyjestdanyodbiorca,adziałaniewstrzymaniado-stawyrealizujewzwiązkuzotrzymaniemokreślonejinformacjiodprzedsiębiorstwaobrotu.StądprzymiotstronywpostępowaniuprowadzonymprzezPreze-saURE,w trybie art. 8 ust. 1 pr. en. przy sporzeo wstrzymanie dostaw, przysługuje odbiorcy orazliteralniewskazanemuw art. 6 ust. 3 i 3a prawaenergetycznego 'przedsiębiorstwuzajmującemusięprzesyłemlubdystrybucją',lecztakżeprzed-siębiorstwuobrotu,zktórymodbiorcamapod-pisanąumowękompleksową lubumowęsprze-daży.Wsytuacji,gdyodbiorcazalegazpłatno-ściamijedyniezaenergięelektryczną,aregulujepłatnościzaprzesyłanielubdystrybucję,możnazasadniewywodzić,żeprzedsiębiorstwoprzesy-łającelubdystrybucyjnemajedynieinteresfak-tyczny,anieprawnywzakresie takiegosporu. W przedmiotowej sprawie (…) jest odbiorcąenergiielektrycznejnapodstawieumowyzawar-tejzpowódką.Topowódkawystawiałazaintere-sowanej faktury,w którychwskazywała numerswojegokontabankowego,naktóry (…)miaładokonywaćwpłat,wreszcie to powódkawwe-zwaniu do zapłaty z dnia 18 listopada 2008 r. poinformowałazainteresowaną,żewprzypadkubraku wskazanej w wezwaniu kwoty, powódkazmuszonabędziewstrzymaćdostarczanieener-giielektrycznejdojejnieruchomości.Mając zatem powyższe na uwadze, w ocenie SąduApelacyjnegonieulegawątpliwości,żepowódkaprawidłowo została wskazana jako adresat za-skarżonejdecyzji.”.
16 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
16
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIKTOJESTSTRONĄPOSTĘPOWANIAWSPRAWIEWSTRZYMANIADOSTAWENERGIIELEKTRYCZNEJ
16
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRAWO
Rozpoznając kolejne odwołanie od decyzjiPrezesaURErozstrzygającejspórwsprawienie-uzasadnionegowstrzymaniadostawenergii elek-trycznej,którazapadłaporozdzieleniudziałalnościi–zgodniezprzyjętymstanowiskiemadresatamidecyzji obok odbiorcy było przedsiębiorstwo ob-rotu oraz przedsiębiorstwo dystrybucyjne − SądOkręgowy w Warszawie − Sąd Ochrony Konku-rencjiiKonsumentów(dalej„SądOkręgowy”)wy-rokiemz12października2010r.(sygn.aktXVIIAmE172/09)uchyliłwcałościzaskarżonądecyzję.Wmotywach powyższego rozstrzygnięcia Sąd
Okręgowystanąłnastanowisku,żewprzedmio-towejsprawie,zważywszynatreśćart.6ust.3awzw.zart.6ust.1ustawy–Prawoenergetycz-ne, uprawnionym do wstrzymania dostaw ener-gii elektrycznej było wyłącznie przedsiębiorstwoenergetyczne zajmujące się dystrybucją energiielektrycznej,dlategoteżtoprzedsiębiorstwodys-trybucyjnewinnobyćadresatemzaskarżonejde-cyzji. Skierowanie niniejszej decyzji zarówno doprzedsiębiorstwadystrybucyjnego,jakidozajmu-jącegosięobrotemenergiąelektrycznąsprzedaw-cystanowiło,zdaniemSąduOkręgowego,rażącenaruszenieprawawynikającezart.156§1pkt2k.p.a.,gdyżprzedmiotowadecyzjawydanazostaławstosunkudo innegopodmiotu,niżwynikałotozprzepisówprawa.OdpowyższegowyrokuPrezesUREwniósłape-
lacjęzaskarżającgowcałości izarzucającSądo-wiOkręgowemunaruszenieprawamaterialnego,poprzez błędną wykładnię art. 6 ust. 3a w zw.zart.6ust.1ustawy–Prawoenergetyczneorazw związku z art. 28 k.p.a., polegającą na uzna-
śnia 2011 r. (sygn. akt VI ACa 287/11), oddaliłapelacjęPrezesaURE.SądApelacyjnywWarszawiestwierdził,żeape-
lacja Prezesa URE nie zasługuje na uwzględnie-nie,bowiemzarzut,jakobySądOkręgowyuznał,żeprzedsiębiorstwoobrotuniebyłostronąpostę-powania administracyjnego, które zakończyło sięwydaniemzaskarżonejdecyzjijestcałkowiciechy-biony.WocenieSąduApelacyjnego,wmotywachrozstrzygnięciaSądOkręgowywskazał,żezuwaginaistnienieścisłegozwiązkuwdziałaniachprzed-siębiorstwa obrotu i przedsiębiorstwa dystrybu-cyjnego, które skutkowały odcięciem dopływuenergiidonieruchomościodbiorcy,zasadnymbyłudziałobutychpodmiotówwtoczącymsięprzedPrezesemUREpostępowaniu (cow istociemiałomiejsce),jednakżewadliwośćdecyzjipolegałanawskazaniu,że jejadresatemuczynionoprzedsię-biorstwo energetyczne zajmujące się sprzedażąenergii elektrycznej, a nie podmiot, w któregogestiileżaładystrybucjaenergii.Ponadto,uzasad-niającswojestanowiskoSądApelacyjnyz jednejstronystwierdził,żesprzedawcaenergiielektrycz-nej powinien uzyskać status zainteresowanegozarówno w postępowaniu administracyjnym, jak iwewentualnympostępowaniusądowym,zdru-giej jednak wskazał, iż zasadnie Sąd Okręgowy
ustalił, że przedsiębiorstwo obrotu nie posiadalegitymacji dowystępowaniaw roli adresata za-skarżonejdecyzji.Wkonsekwencji,Sądyobydwuinstancji wprawdzie uznały, że stronami postę-powania administracyjnegowinny być: przedsię-biorstwo obrotu, przedsiębiorstwo dystrybucyjneoraz odbiorca, jednakże przedsiębiorstwo obrotu−jakosprzedawcaenergiielektrycznejnieposia-da legitymacji do występowania w roli adresatazaskarżonejdecyzji.Niezgadzającsięz takimstanowiskiemSądu
Apelacyjnego,gdyżnieznajdujeonouzasadnieniawświetleobowiązującychregulacjiwtymzakre-sie,PrezesUREwniósłskargękasacyjnądoSąduNajwyższego. Zaskarżonemu wyrokowi zarzuco-nonaruszenieart.6ust.3awzwiązkuzart.6 ust. 1ustawy–Prawoenergetycznew związkuzart.28k.p.a.,poprzezbłędnąichwykładniępo-legającąnaprzyjęciu,iżwzaistniałymstaniefak-tycznymsprzedawcaenergiielektrycznejniebyłstronąpostępowaniaadministracyjnego,wwyni-ku któregowydana została zaskarżona decyzja,atymsamymniepowinienbyćadresatemprzed-miotowejdecyzjiorazart.5ust.3iust.4ustawy–Prawoenergetyczne,poprzezichniezastosowa-niedoustalonegowsprawiestanufaktycznego,prowadzące do przyjęcia przez Sąd Apelacyjny,że stosunek zobowiązaniowy (umowa komplek-sowa) łączący odbiorcę właśnie z przedsiębior-stwem energetycznym zajmującym się obrotemenergią elektryczną, a nie z przedsiębiorstwemenergetycznym zajmującym się dystrybucją tejenergiijestcałkowicienieistotnydlarozstrzygnię-ciasprawy.
17nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
17
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
17
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRAWO
WoceniePrezesaUREbrakbyłouzasadnieniadopodzieleniapogląduSąduOkręgowegopopar-tegoprzezSądApelacyjnywzaskarżonymwyroku,żepostronieprzedsiębiorstwaobrotubrakjestle-gitymacjidobyciaadresatemzaskarżonejdecyzji,co –w ocenie Sądu Apelacyjnego – oznacza, iżdecyzjatazapadłazrażącymnaruszeniemprawa,awkonsekwencjitegorodzajuwadadyskwalifiku-jedecyzjęobligującSąddojejuchylenia.Zdaniem Prezesa URE Sąd Apelacyjny – po-
dzielając pogląd Sądu Okręgowego − błędniezinterpretował przepisy art. 6 ust. 3a w związ-kuzart.6ust.1ustawy–Prawoenergetyczneorazw związku z art. 28 k.p.a., przyjmując, żewprawdzie zarówno sprzedawca, jak i dystry-butor energii elektrycznej powinny być uznaneza strony postępowania przed Prezesem UREw sprawiewstrzymania dostaw tej energii, tymniemniejprzedsiębiorstwozajmującesięobrotemniepowinnobyćadresatemtakiejdecyzji.Takiestanowisko jest obarczone oczywistym błędem,bowiemwpostępowaniuadministracyjnymadre-satamidecyzjisąstronytegopostępowania.Wniosekoprzyjęcieskargikasacyjnejdorozpo-
znaniauzasadnionowszczególnościrozbieżnościąworzecznictwieSąduApelacyjnegocodowykład-niprzepisówustawy–Prawoenergetyczneregulu-jącychkwestięwstrzymaniadostawwzwiązkuzezdefiniowanymwprzepisachKodeksupostępowa-niaadministracyjnegopojęciemstronypostępowa-nia.Rozbieżnośćtapowstałanatleocenypodob-nego–codozasady−stanufaktycznego,tj.przy-padku wstrzymania dostaw energii elektrycznejzpowodunieuiszczeniaprzezodbiorcęnależności
ztegotytułu,któremiałomiejsceporozdzieleniudziałalnościwzakresiesprzedażyidystrybucji,jakrównież tożsamego stanu prawnego rozpatrywa-nych spraw (por. wyrok SA z 2 grudnia 2010 r.,sygn.aktVIACa654/10;wyrokSAz15listopada2011r.,sygn.aktVIACa453/11).Wkonsekwen-cjiwoceniePrezesaUREistniałapotrzebazajęciaprzezSądNajwyższy stanowiskaporządkującegosprzecznepoglądywyrażoneworzeczeniachSąduApelacyjnego, wynikające z odmiennej wykładnitychsamychprzepisów(tj.art.6ust.3awzwiąz-ku z art. 6 ust. 1 ustawy–Prawoenergetyczneorazwzwiązkuzart.28k.p.a.).
Wyrokiemz12kwietnia2013r.(sygn.aktIIISK 26/12) SądNajwyższy uznając skargę kasa-cyjnąPrezesaUREzazasadnąuchyliłzaskarżonywyrokSąduApelacyjnego(z8września2011r.,sygn. akt VI ACa 287/11) wraz z poprzedzają-cymgowyrokiemSąduOkręgowego(z12paź-dziernika 2010 r., sygn. akt XVII AmE 172/09)iprzekazał sprawęSądowiOkręgowemudopo-nownego rozpoznania. W uzasadnieniu wyrokuSąd Najwyższy stwierdził m.in. że: „Tymczasemgdy odbiorca energii ma zawartą umowę kom-pleksowązprzedsiębiorstwemobrotu,powodemwstrzymaniadostarczaniaenergiiniesązaległo-ści odbiorcy energii względem przedsiębiorstwadystrybucyjnego.Przedsiębiorstwodystrybucyjneświadczyusługiprzesyłowenarzeczodbiorcynapodstawie umowy łączącej to przedsiębiorstwoz przedsiębiorstwem obrotu. Przedsiębiorstwoobrotu jestbowiem,napodstawieumowykom-pleksowej, zobowiązane do sprzedaży energii
oraz zapewnienia jej dostarczania odbiorcy. Toprzedsiębiorstwoobrotuwystawiafakturyodbior-cy,wktórychzawartesąnależnościzadostarczo-nąenergięorazzaświadczoneusługiprzesyłowewzwiązkuzdostarczaniemtejenergii.W przypadku umowy kompleksowej prawna
więźwzakresieobowiązkuzapłatyzadostarczo-ną energię i wyświadczone w związku z dostar-czaniemtejenergiiusługidystrybucyjnełączyod-biorcęenergiijedyniezprzedsiębiorstwemobrotu.Jeżeli przedsiębiorstwo obrotu zobowiązało sięsprzedawać energię odbiorcy oraz dostarczać jąza pośrednictwem przedsiębiorstwa dystrybucyj-nego,doktóregonależysieć,towstrzymaniedo-starczaniaenergiizpowoduniewywiązywaniasięprzezodbiorcęzwarunkówpłatnościokreślonychwumowienastępujenażądanieprzedsiębiorstwaobrotu.Przywstrzymywaniudostarczaniaenergiielektrycznej na podstawie art. 6 ust. 3a Prawaenergetycznego przedsiębiorstwo dystrybucyjnejest jedynie 'egzekutorem' poleceń przedsiębior-stwaobrotu.Ocenę, czywstrzymanie dostarcza-nia energii przez przedsiębiorstwo dystrybucyjnenapodstawieart.6ust.3aPrawaenergetycznegobyło zasadne determinuje treść umowy łączącejprzedsiębiorstwo obrotu z odbiorcą oraz zacho-wanieodbiorcyenergii(powstaniezaległości)orazprzedsiębiorstwa obrotu (wezwanie do zapłatyodpowiadającewymogomzart.6ust.3aPrawaenergetycznego). Przesłanką do uznania za nie-uzasadnionewstrzymaniadostarczaniaenergiinapodstawie umowy kompleksowej przez przedsię-biorstwodystrybucyjne jestniedochowanieprzezprzedsiębiorstwo obrotu wymogów wynikających
18 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
ODBIORCA NA RYNKU ENERGII
18
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIKTOJESTSTRONĄPOSTĘPOWANIAWSPRAWIEWSTRZYMANIADOSTAWENERGIIELEKTRYCZNEJ
18
ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRAWO
zart.6ust.3aPrawaenergetycznego.Potwierdza-jątookolicznościniniejszejsprawy:podstawęfak-tycznąwynikłegowniejsporustanowizwłokapo-wodawzapłacienależnościwynikającychzfakturwystawionych powodowi przez przedsiębiorstwoobrotu.Toprzedsiębiorstwoobrotu kierowałodopowodawezwaniedozapłatyspełniającewymogiokreślonewart.6ust.3aPrawaenergetycznego.Wreszcie,toprzedsiębiorstwoobrotuzwróciłosiędo przedsiębiorstwa dystrybucyjnego o podjęcieczynności prowadzących do zaprzestania dostar-czaniaenergiidonieruchomościpowoda.W konsekwencji, w przypadku sporów,
o których mowa w art. 8 ust. 1 Prawa ener-getycznego wynikających z realizacji umówkompleksowych w rozumieniu art. 5 ust. 3i 4 Prawa energetycznego, należy odrzucićstanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskar-żonego wyroku, zgodnie z którym stroną po-stępowania przed Prezesem Urzędu z art. 8 ust. 1 Prawa energetycznego może być tylkoprzedsiębiorstwodystrybucyjne.DecyzjaPreze-saUrzędunie rozstrzygaoprawach iobowiąz-kach tylko przedsiębiorstwa dystrybucyjnego,leczoprawach iobowiązkachprzedsiębiorstwaobrotu oraz przedsiębiorstwa dystrybucyjnego.Decyzja wydawana przez Prezesa Urzędu poprzeprowadzeniupostępowaniawsprawieonie-uzasadnione wstrzymanie dostarczania energiidotyczyumowy,jakałączyodbiorcęenergiialboz przedsiębiorstwem obrotu (gdy jest to umo-wakompleksowa)albozprzedsiębiorstwemob-rotu i przedsiębiorstwem dystrybucyjnym (gdyodbiorcaniekorzystazumowykompleksowej).
Dlatego źródłem interesu prawnego dla przed-siębiorstwaobrotuwsprawachonieuzasadnionewstrzymanie dostarczania energii będzie art. 6 ust. 3a w związku z art. 5 ust. 3 i 4 Prawaenergetycznego. Z uwagi zaś na treść art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego w postępowa-niu w sprawie o nieuzasadnione wstrzymaniedostarczania energii status strony przysługujetakże przedsiębiorstwu dystrybucyjnemu. Spóro nieuzasadnione wstrzymanie dostarczaniaenergiitoczysiębowiemmiędzyodbiorcąener-giiaprzedsiębiorstwemobrotu(wobecktóregoodbiorcamazaległości)orazprzedsiębiorstwemdystrybucyjnym (które wstrzymuje i wznawiadostarczanieenergii).NatejpodstawieSądNajwyższyprzyjmuje,żena
podstawieart.28k.p.a.wzwiązkuzart.8ust.1,art.6ust.3aorazart.5ust.3i4Prawaenerge-tycznegoprzedsiębiorstwoobrotumożebyćstro-ną postępowania o nieuzasadnione wstrzymaniedostarczaniaenergiiprowadzonegoprzezPrezesaUrzędunapodstawieart.8ust.1Prawaenerge-tycznego, jeżeli podstawę faktyczną dla wstrzy-mania dostarczania energii stanowiły zaległościw płatności należności wynikających z realizacjiumowykompleksowejwrozumieniuart.5ust.3i4Prawaenergetycznego.”.
Nazakończeniewartozauważyć,żewątpliwo-ści związane z określeniem stron postępowaniaadministracyjnego toczącego się w trybie art. 8ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne w sprawiewstrzymania dostaw energii elektrycznej poja-wiające się po rozdzieleniu działalnościw zakre-
sie dystrybucji i obrotu energią elektrycznej nieuszły również uwadze ustawodawcy, co znalazłopotwierdzenie w ostatniej nowelizacji ustawy −Prawo energetyczne dokonanej ustawą o zmia-nieustawy–Prawoenergetyczneorazniektórychinnychustaw7),któraweszławżycie11września2013r.Wydajesię,żezmianabrzmieniadotych-czasowych przepisów, poprzezwprowadzenie doustawy–Prawoenergetycznenowych regulacjimiałanaceluuporządkowanieorazjednoznacz-neprzesądzenieouprawnieniachiobowiązkachprzedsiębiorstwenergetycznychuczestniczącychwprocesiewstrzymaniadostaw.Czytakieujęcie,polegające na doprecyzowaniu zakresu działańposzczególnychprzedsiębiorstwwyeliminujewąt-pliwościwomawianymzakresie–czaspokaże.
19nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
INFORMACJE I KOMUNIKATYINFORMACJEPREZESAURE
Warszawa,dnia1października2013r.
Informacja Prezesa UrzęduRegulacji Energetyki Nr 26/2013
w sprawie korekt rocznych kosztów osieroconych i korekt kosztów na pokrycie
kosztów zużycia odebranego i kosztów nieodebranego gazu ziemnego za 2012 rok− indywidualne rozliczenie beneficjentów
pomocy publicznej
Wramachrealizacjiustawyzdnia29czerwca2007r. ozasadachpokrywaniakosztówpowstałychuwytwór-cóww związku z przedterminowym rozwiązaniem
umów długoterminowych sprzedaży mocy i energiielektrycznej(Dz.U.Nr130,poz.905,zezm.),PrezesUREwterminiedodnia31lipca2013r.dokonałkorektrocznychkosztówosieroconychikorektkosztównapo-kryciekosztówzużyciaodebranegoikosztównieode-branego gazu ziemnego za 2012 rok dlawytwórcówobjętych tą ustawą. Zgodnie z określonym wzoremwart.30tejustawykwotakorektykosztówosieroco-nychzostałaobliczonajakoróżnicapomiędzynależnązadanyrokkwotąkosztówosieroconychaotrzymanązaliczkąnapoczettychkosztów.Analogicznieobliczo-nokorektękosztówgazu,októrychmowawart.44tejustawy. Poniżej przedstawione zostało indywidualnerozliczenieza2012r.każdegozwytwórcówobjętegoustawąKDT.
Warszawa,dnia9października2013r.
Informacja Prezesa UrzęduRegulacji Energetyki Nr 27/2013
w sprawie wykazu odbiorcówprzemysłowych na rok 2013
Wskazane podmioty zobligowane są realizo-wać w roku 2013 obowiązek, o którym mowa w art. 9a ust. 1 i 8 ustawy – Prawo energetyczne, w trybie i na zasadach przewidzianych przez prze-pisy tej ustawy.
Warszawa,dnia10października2013r.
Komunikat Prezesa UrzęduRegulacji Energetyki Nr 28/2013
w sprawie obowiązku ustalenia wielkościobowiązkowych zapasów gazu ziemnego
przez przedsiębiorstwa energetycznezwolnione z obowiązku ich utrzymywania
W związku z pojawiającymi się pytaniami przedsię-biorstwenergetycznychzwolnionychzobowiązkuutrzy-mywania zapasówobowiązkowychgazu ziemnego,od-nośniesposobu realizacji tegoobowiązkuwprzypadkuutratyzwolnienianaskutekprzekroczeniajednegoz li-mitówuprawniającychdokorzystaniazww.zwolnienia,uprzejmieinformujęconastępuje.
I. Zgodniezart.24ust.1iust.2pkt1ustawyzdnia16lutego2007r.ozapasachropynaftowej,produktównaftowych i gazu ziemnegooraz zasadachpostępowa-niawsytuacjachzagrożeniabezpieczeństwapaliwowegopaństwaizakłóceńnarynkunaftowym(Dz.U.z2012r.poz.1190 iz2013r.poz.984),zwanejdalej:„ustawąo zapasach”, przedsiębiorstwo energetycznewykonują-ce działalność gospodarczą w zakresie przywozu gazuziemnegow celu jego dalszej odsprzedaży odbiorcom,jestobowiązanedoutrzymywaniazapasówobowiązko-wychtegogazuwwielkościodpowiadającejconajmniej 30-dniowemuśredniemudziennemuprzywozowi, usta-lonemuwsposóbokreślonywart.25ust.2tejustawy.Celem tego obowiązku jest zapewnienie zaopatrzeniaRzeczypospolitej Polskiej w gaz ziemny oraz minimali-zacjaskutkówwprzypadkuzagrożeniabezpieczeństwapaliwowego państwa, wystąpienia sytuacji awaryjnejwsiecigazowejoraznieprzewidzianegowzrostuzużyciagazu ziemnego.Wyjątkiemodww.zasady,tj.obowiązkuutrzymywa-
niazapasówobowiązkowychgazuziemnegoprzezpod-miotywskazanewart.24ust.1ustawy, jestsytuacja,w którejMinister Gospodarki nawniosek przedsiębior-stwaenergetycznego,wdrodzedecyzji,zwolnitoprzed-siębiorstwo z obowiązku utrzymywania zapasów gazuziemnego.Zwolnienie takie ma charakter ograniczony w czasie
iprzyznawanejestwyłączniepostwierdzeniu,żeprzedsię-biorstwoenergetycznespełniawarunkiwskazanewart.24ust.5lub5aiust.6ustawyozapasach,tj.wszczególno-ścigdywciągurokukalendarzowegoprzywozigazziem-nyw ilościachnieprzekraczających100mlnm3,a liczbajegoodbiorcówniejestwiększaniż100tys.Istotnejest,iż zwolnienie to, co do zasady,ma na celu ułatwienie
21nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
INFORMACJE I KOMUNIKATYINFORMACJEPREZESAURE
podejmowaniaiwykonywaniadziałalnościgospodarczejw ograniczonym zakresie, którego obszar wyznaczająwskazanepowyżejlimityicezuraczasowa.W przypadku utraty przedmiotowego zwolnienia
z obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowychgazuziemnego,wzwiązkuznp.przekroczeniemprzezprzedsiębiorstwo,zwolnionezobowiązkuutrzymywaniazapasów, jednego zww. limitówuprawniających jedokorzystaniaztegozwolnieniaalbowzwiązkuzupływemterminu tego zwolnienia, materializuje się obowiązek,o którymmowa w art. 24 ust. 1 ustawy o zapasach.Oznacza to,żezdniemutratyzwolnieniaprzedsiębior-stwo energetyczne jest obowiązane posiadać zapasyobowiązkowe gazu ziemnego. W celu wywiązania sięz tego obowiązku przedsiębiorstwo musi znać poziomzapasówobowiązkowych,którewzaistniałejsytuacjibę-dzieobowiązaneutrzymywać.Przedsiębiorstwoenerge-tycznejesttakżeobowiązanepodjąćzodpowiednimwy-przedzeniemdziałaniamającenaceluutworzeniezapa-sów,októrychtodziałaniachstosowniedopostanowieńart.24ust.5cpkt2lit.b)ustawyozapasach,powinnopoinformowaćministrawłaściwegodosprawgospodarki.Wpraktyce przedsiębiorstwa energetyczne są zwal-
nianie z utrzymywania zapasów obowiązkowych gazuziemnegodecyzjąMinistraGospodarkinaokreślonyczas.Zatemwmomencieutratyzwolnienianp.ztytułuprze-kroczeniajednegozlimitówuprawniającychjedokorzy-staniaztegozwolnieniabądźteżwsytuacji,gdywyga-śniedecyzjawsprawiezwolnienia,aMinisterGospodarkinie wyda kolejnej decyzji zwalniającej z utrzymywaniazapasów obowiązkowych gazu ziemnego, Przedsiębior-stwo będzie obowiązane utrzymywać zapasy, na którąto okoliczność musi się przygotować, w szczególnościustalającichwielkość.Istotnejest,żeprzedsiębiorstwo
energetyczne w toku prowadzonej działalności gospo-darczejmożezwyprzedzeniemprzewidzieć(oszacować)momentprzekroczenialimitówuprawniającychdozwol-nienia z obowiązkuutrzymywania zapasówobowiązko-wychgazuziemnego.
II. Kwestiasposobuustaleniapoziomuzapasówobo-wiązkowychgazuziemnegouregulowanajestwart.25 ustawyozapasach.Wprzypadkuprzedsiębiorstwener-getycznych,którewokresieod1kwietniaubiegłegorokudo dnia 31marca danego roku dokonywały przywozugazuziemnego,stosujesięust.2powołanegoprzepisu.Natomiastwprzypadkuprzedsiębiorstwenergetycznychwykonującychdziałalnośćgospodarcząwzakresieprzy-wozu gazu ziemnegow celu jego dalszej odsprzedażyodbiorcom, które w momencie rozpoczęcia przywozugazuziemnego,posiadajązwolnieniezobowiązkuutrzy-mywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego, doustaleniapoziomuzapasówobowiązkowych,stosujesięust.5tegoprzepisu.Zauważyćjednocześnienależy,żewświetlepostano-
wieńart.24iart.25ustawyozapasachnależywyraźnierozróżnićzagadnieniezwolnieniazobowiązkuutrzymy-waniazapasówobowiązkowychgazuziemnegodokona-nenapodstawieart.24ust.5i5austawyozapasach,od kwestii obowiązku corocznego ustalania wielkościzapasówobowiązkowychnapodstawieart.25ust.1,2i 5 tej ustawy.Rozróżnienie to jest szczególnie istotnewkontekściezjednejstrony,powszechnegocharakteruobowiązku określonegow art. 24 ust. 1 ustawy o za-pasach, z drugiej zaś – zwolnienia od tego obowiązkumającego,jakwskazanopowyżej,charakterwyjątkuodogólnejzasady,któryjestograniczonyzarównowczasie,jakirozmiaremprowadzonejdziałalności.Wtymkontek-
II.1. Oznacza to, że przedsiębiorstwo, które od 1kwietniarokuubiegłegododnia31marcadanegorokuprzywoziłogazziemnywcelujegoodsprzedażyodbior-com,ustalawielkośćww.zapasów–stosowniedopo-stanowieńart.25ust.1ustawyozapasach–dodnia 30kwietniadanegoroku.Zkoleiwmyślust.2powoła-negoartykułu,wzwiązkuzart.24ust.2pkt1,wtymprzypadku wielkość zapasów, które przedsiębiorstwobędziezobowiązanegromadzićpowinnaodpowiadaćconajmniej 30-dniowemu średniemu dziennemu przywo-zowi tegogazuwokresiewskazanymwyżej,ustalone-munapodstawiedanychzawartychwsprawozdaniachstatystycznychsporządzonychprzeztoprzedsiębiorstwo.Następnie informację o ustalonej wielkości zapasówobowiązkowych gazu ziemnego przedkłada PrezesowiUREdodnia15majadanegoroku,wcelujejweryfikacji (art.25ust.3ustawyozapasach).
II.2. Z kolei w przypadku przedsiębiorstwa, któ-re w momencie rozpoczęcia przywozu gazu ziemnegow celu jego dalszej odsprzedaży, posiada zwolnieniez obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowychgazuziemnego,stosowniedopostanowieńart.25ust.5 ustawyo zapasach,wielkość tych zapasówustalaPre-zesUREwdrodzedecyzji.Naokresoddniaprzywozudodnia30września –napodstawie ilości gazu, któreprzedsiębiorstwowtymokresieplanujeprzywieźćwceludalszejodsprzedaży,natomiastnaokresoddnia1paź-dziernika następującego po dniu rozpoczęcia przywo-zugazuziemnegododnia30września rokukolejnego
22 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
jącedziałalnośćgospodarcząwzakresieprzywozugazuziemnego w celu jego dalszej odsprzedaży odbiorcomsą obowiązane poinformować PrezesaURE o zamiarzerozpoczęcia przywozu gazu ziemnego najpóźniej na 30 dni przed dniem rozpoczęcia tego przywozu. Przyczym za dzień rozpoczęcia przywozu gazu ziemnegoprzyjmujesiędzień,wktórymporazpierwszygazziem-nysprowadzononaterytoriumRzeczypospolitejPolskiej(art.25ust.6i7ustawyozapasach).
Warszawa,dnia14października2013r.
Informacja Prezesa UrzęduRegulacji Energetyki Nr 29/2013
w sprawie średniej kwartalnej cenyenergii elektrycznej sprzedanej na zasadach
innych niż wynikające z art. 49a ust. 1 i 2ustawy – Prawo energetyczne
Wobliczeniuww.cenyuwzględnionodanezrealizacjiumów sprzedaży energii elektrycznej do spółek obrotuzawartych przez przedsiębiorstwa energetyczne zajmu-jącesięwytwarzaniemenergiielektrycznej,zobowiąza-nychdosprzedażyczęściwytworzonejenergiielektrycz-nej w sposób określony w art. 49a ust. 1 i 2 ustawy–Prawoenergetyczne.Cenanieuwzględniapodatków(VAT,akcyza),opłatniezwiązanychz ilościąsprzedanejenergii elektrycznej oraz zobowiązań związanych zeświadectwamipochodzenia.Cenęobliczononapodsta-wiedanychprzekazanychprzezwytwórcówiobejmują-cychsprzedażenergiielektrycznejwtymokresieołącz-nymwolumenie11,93TWh.
Warszawa,dnia21października2013r.
Informacja Prezesa UrzęduRegulacji Energetyki Nr 31/2013
w sprawie stawek opłaty przejściowej na rok 2014
I. Działającnapodstawieart.12ust.2ustawyzdnia29czerwca2007r.ozasadachpokrywaniakosztówpowstałych u wytwórców w związku z przedter-minowym rozwiązaniem umów długoterminowychsprzedażymocyienergiielektrycznej(Dz.U.Nr130, poz. 905, ze zm.) informuję, iż od dnia 1 stycznia2014r.dodnia31grudnia2014r.stawkiopłatyprzej-ściowejuwzględniającepodatekodtowarówiusług(stawkibrutto)wynoszą:1) 0,22złnamiesiąc–wodniesieniudoodbiorcówkońcowych pobierających energię elektryczną
w gospodarstwie domowym, zużywających rocz-nieponiżej500kWhenergiielektrycznej(art.10ust.1pkt1lit.austawy);
4) 0,81złnamiesiącnakWmocyumownej–wod-niesieniudoodbiorcówkońcowych,niewymienio-nychwpkt1–3niniejszegoKomunikatu,którychinstalacje są przyłączonedo sieci elektroenerge-tycznejniskiegonapięcia(art.10ust.1pkt2lit.a ustawy);
5) 2,02złnamiesiącnakWmocyumownej–wod-niesieniudoodbiorcówkońcowych,niewymienio-nychwpkt1–3niniejszegoKomunikatu,którychinstalacje są przyłączonedo sieci elektroenerge-tycznejśredniegonapięcia(art.10ust.1pkt2lit.b ustawy);
6) 3,76złnamiesiącnakWmocyumownej–wod-niesieniudoodbiorcówkońcowych,niewymienio-nychwpkt1–3niniejszegoKomunikatu,którychinstalacje są przyłączonedo sieci elektroenerge-tycznej wysokich i najwyższych napięć (art. 10ust.1pkt2lit.custawy);
II. Z uwagi na fakt, iż stawki opłaty przejściowej za-mieszczane w taryfach przedsiębiorstw energe-tycznych wykonujących działalność gospodarcząwzakresieprzesyłania lubdystrybucjienergiielek-trycznejsąstawkaminetto(pomniejszoneonależnypodatekodtowarówiusług),dodatkowoinformuję,żestawkiopłatyprzejściowejnettow2014r.będąwynosić:1) 0,18złnamiesiąc–wodniesieniudoodbiorcówkońcowych pobierających energię elektrycznąw gospodarstwie domowym, zużywających rocz-nieponiżej500kWhenergiielektrycznej(art.10ust.1pkt1lit.austawy);
instalacje są przyłączonedo sieci elektroenerge-tycznejniskiegonapięcia(art.10ust.1pkt2lit.a ustawy);
5) 1,64złnamiesiącnakWmocyumownej–wod-niesieniudoodbiorcówkońcowych,niewymienio-nychwpkt1–3niniejszegoKomunikatu,którychinstalacje są przyłączonedo sieci elektroenerge-tycznejśredniegonapięcia(art.10ust.1pkt2lit.b ustawy);
6) 3,06złnamiesiącnakWmocyumownej–wod-niesieniudoodbiorcówkońcowych,niewymienio-nychwpkt1–3niniejszegoKomunikatu,którychinstalacje są przyłączonedo sieci elektroenerge-tycznej wysokich i najwyższych napięć (art. 10ust.1pkt2lit.custawy);
III.W sytuacji, gdy taryfa na dystrybucję energii elek-trycznej przedsiębiorstwa energetycznego będącegopłatnikiemopłatyprzejściowej,wktórejuwzględniasię skutki wprowadzenia opłaty przejściowej, zgod-niezart.45ust.1ciust.6ustawyzdnia10kwiet-nia1997 r.–Prawoenergetyczne (Dz.U. z2012 r. poz. 1059, ze zm.), nie zostanie wprowadzona dostosowaniaoddnia1stycznia2014r.,przedsiębior-
Informacja Prezesa UrzęduRegulacji Energetyki Nr 32/2013
w sprawie opracowywania przez operatorówsystemów dystrybucyjnych gazowych oraz
operatora systemu przesyłowego gazowegoplanów wprowadzania ograniczeń
w poborze gazu ziemnego
Celemniniejszej informacji jest zwrócenieuwaginapotrzebę terminowej realizacji przez operatorów syste-mówdystrybucyjnychgazowych(OSD)ioperatorasys-temuprzesyłowegogazowego(OSP)obowiązkuprzed-łożeniaPrezesowiUREplanówwprowadzaniaograniczeńw poborze gazu ziemnego oraz ujednolicenie praktykiopracowywaniatakichplanów.Stosowniedoart.58ust.1ustawyzdnia16 lutego
2007r.ozapasachropynaftowej,produktównaftowychi gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytu-acjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwaizakłóceńnarynkunaftowym(Dz.U.z2012r.poz.1190,z późn. zm.) – dalej: „ustawao zapasach”, operatorzysystemów przesyłowych gazowych, operatorzy syste-mówdystrybucyjnychgazowychorazoperatorzysyste-mówpołączonychgazowych sąobowiązanidoopraco-
24 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
Zgodnie z art. 58 ust. 17 ustawy o zapasach, operatorzy, o których mowa w ust. 1 tegoż prze-pisu, aktualizują corocznie plany wprowadzania ograniczeń i przedkładają je, do dnia 15 listopada danego roku, Prezesowi URE do zatwierdzenia w drodze decyzji.
I.Opracowującplanyograniczeńoperatorzysystemów
gazowych powinni kierować się zasadami określonymiwustawieozapasach(art.53−59ustawy)orazwroz-porządzeniuRadyMinistrówzdnia19września2007r. w sprawie sposobu i trybu wprowadzania ograniczeńw poborze gazu ziemnego (Dz. U. z 2007 r. Nr 178, poz.1252)−dalej:„rozporządzenie”,wydanymnapod-stawieart.55ustawyozapasach.
Mając nawzględzie konieczność przedłożenia przezoperatorów Prezesowi URE wniosków o zatwierdzenieplanówwprowadzaniaograniczeńwpoborzegazuziem-negonakolejnyokresorazdostrzegającpotrzebęujed-noliceniaformułykonstruowaniatakichplanów,poniżejprzedstawiamnastępującewskazówkiwww.zakresie.1. W treści wniosku o zatwierdzenie planu ograniczeńwpoborzegazuziemnegopowinnyznaleźćsiępodpi-saneprzezosobyuprawnionedoreprezentacjidane-gooperatora:1) oświadczenie o uwzględnieniu w przedłożonymplanieograniczeń:a) wszystkich odbiorców spełniających warunkiokreślonew§4ust.1pkt1 rozporządzenia,przyłączonychdosiecioperatorawdniuokre-
b) zasady określonej w § 2 ust. 2 rozporządze-nia, zgodnie z którą ograniczenia nie mogąpowodować zagrożenia bezpieczeństwa osóboraz uszkodzenia lub zniszczenia obiektówtechnologicznych oraz zakłóceń w funkcjono-waniu instytucji, przedsiębiorców i obiektówwzakresiewykonywaniazadańzwiązanychz:bezpieczeństwem lub obronnością państwa,opieką zdrowotną, edukacją, wytwarzaniemi dostarczaniem energii elektrycznej i ciepłado odbiorców w gospodarstwach domowych,ochronąśrodowiska,
2) wyjaśnieniacododokonaniaprzezoperatoraprzyopracowywaniu ww. planu weryfikacji informacjipodanych przez odbiorców dotyczących mini-malnych ilościgazuziemnego,którychpobórniepowoduje zagrożenia bezpieczeństwa osób orazuszkodzenia lub zniszczenia obiektów technolo-gicznych,
3) wprzypadkuniedokonaniaprzezoperatorawe-ryfikacjiinformacjiododbiorcówwtrybieokreślo-nymw art. 58 ust. 7− 15 ustawy o zapasach,należy wyjaśnić jakie działania operator podjąłwcelusprawdzeniarzetelności informacjiodod-biorcówwzakresieminimalnejilościgazuziemne-go,którejpobórniepowodujezagrożeniabezpie-czeństwa osób oraz uszkodzenia lub zniszczeniaobiektów technologicznych i odpowiada maksy-malnemudozwolonemupoborowigazuziemnegow10.stopniuzasilania.Podkreślićprzytymnależy,żenapodstawieart.58 ust.5zd.drugiewzwiązkuzart.58ust.6usta-
wy o zapasach operatorowi przysługuje (w celuzapewnienia rzetelności danych uwzględnianychw planie ograniczeń) prawo do dokonania we-ryfikacji informacji podanych przez odbiorcówdotyczących minimalnych ilości gazu ziemnego,których pobór nie powoduje zagrożenia bezpie-czeństwa osób oraz uszkodzenia lub zniszczeniaobiektówtechnologicznych,takżewtrybieinnym,niżokreślonywart.58ust.7−15ustawyoza-pasach,
4) wyjaśnienia co do przesłanek wskazujących naprawidłowość określenia przez operatora stopnizasilania dla odbiorcówujętychwplanie ograni-czeń, wobec których zasada proporcjonalnegozmniejszaniastopnizasilanianieznalazłazastoso-wania(por.§7ust.4rozporządzenia).
2. Odnośniepierwszejczęściplanuograniczeńwskazu-ję,conastępuje:1) w zakresie informacji dotyczących trybu wpro-wadzania ograniczeń przez operatora systemugazowegonależyuwzględnićcałośćregulacjiod-noszącychsiędotejkwestii,zawartychwustawieozapasachorazwrozporządzeniu,
2) wzakresieinformacjidotyczącychsumarycznych,maksymalnychgodzinowychidobowychilościpo-boru gazu ziemnego dla poszczególnych stopnizasilania,należyuwzględnić−zgodniez§6ust.2pkt3rozporządzenia−poszczególnerodzajegazuziemnego,
3) należy określić w jakiej formie operator, po za-twierdzeniuplanuograniczeńprzezPrezesaURE,poda do publicznej wiadomości pierwszą częśćplanu(zgodniez§6ust.3rozporządzenia).
25nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
INFORMACJE I KOMUNIKATYINFORMACJEPREZESAURE
3. Odnośniedrugiejczęściplanuograniczeńwskazuję,conastępuje:a) wykazodbiorcównależyułożyćwporządkualfa-betycznymorazkażdemuodbiorcyujętemuwpla-nie należy przypisać kolejną liczbę porządkową,przyczymwykaztenpowinienpozwalaćnajedno-znacznąidentyfikacjędanegoodbiorcy,tzn.:− w kolumnie dotyczącej nazwy odbiorcy nale-ży wskazać jedynie nazwę odbiorcy, zgodnązjegodanymirejestrowymi(por.wyszukiwar-ka w rejestrze KRS: https://ems.ms.gov.pl/krs/wyszukiwaniepodmiotuorazw rejestrze REGON:http://www.stat.gov.pl/regon/);
b) należywydzielićpole,wktórymzostaniewskaza-nynumerREGONdanegoodbiorcyujętegowpla-nieograniczeń,
c) należy wydzielić pole, w którym jednoznaczniewskazanezostanąpunktywyjścia z systemuga-zowego, poprzez podanie ich adresu (miejscapoborugazu ziemnego z systemugazowego lubpołączonezesobą,postronieinstalacjiodbiorcy,miejsca poboru tego gazu z systemu gazowego−por.§4ust.3rozporządzenia)dlakażdegood-biorcyuwzględnionegowplanie (por. §7ust. 1rozporządzenia),
wokresieobowiązywaniategoplanu,fakttenna-leży uwzględnić poprzez odpowiedniewykazanieokresów obowiązywania poszczególnych stopniograniczeńwobectakiegoodbiorcy,
e) należywydzielićpole,wktórymdlakażdegozod-biorców ujętych w planie ograniczeń, wskazanyzostanierodzajgazuziemnego,objętegoograni-czeniamiwpoborze.
3) jeżeli „nowy” OSD po wyznaczeniu figuruje w pla-nie ograniczeń innego OSD lub planie ograniczeńOSP,gdziedo tejporybyłujmowany jakoodbiorcabez statusu 1 na podstawie art. 9h ustawy− Pra-wo energetyczne, każda sieć dystrybucyjna, w tymgazowa, powinnamieć swojego operatora systemuOSD,tozłożenieprzeznowegoOSDplanuograniczeńdoPrezesaUREpowinnobyćskorelowanezkorektąplanuograniczeńtegoinnegoOSDlubOSP,polega-jącąnawykreśleniu„nowego”OSD.Dokonanietakiejkorektywciąguroku(tj.winnymterminieniżokre-ślonywart.58ust.17ustawy)odstronyformalnejpowinnoodbyć sięw trybie zmianydecyzji PrezesaUREzatwierdzającejplanograniczeńnadanyokres(zmianadokonywananapodstawieart.155Kodeksupostępowaniaadministracyjnego),
4) wprzypadku,gdydanypodmiot jednocześniepełnifunkcjęOSDijestodbiorcąkońcowymwrozumieniuart.3pkt13austawy–Prawoenergetyczne(np.jestprzedsiębiorcą,którydokonujezakupugazuziemne-godowłasnychurządzeńprodukcyjnych)ijakotakispełniakryteriumokreślonew§4ust.1pkt1rozpo-rządzenia, to sporządza plan ograniczeń, w którymujmuje odbiorców przyłączonych do sieci, dla któ-rej jestOSDbądź−w sytuacji określonejw pkt 2
26 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
INFORMACJE I KOMUNIKATYINFORMACJEPREZESAURE
powyżej−zamieszczastosowneoświadczeniecodotego, że w chwili składania przez operatora planuograniczeńdoPrezesaUREdosiecidanegoOSDniesąprzyłączeniodbiorcypodlegającyograniczeniom,
5) wzakresie,wjakimdanyOSDjestodbiorcąkońco-wym powinien być ujęty w planie innego OSD lubOSP,do sieci którego jest przyłączony.Zgodniebo-wiemzart.58ust.2ustawyozapasachplanywpro-wadzania ograniczeń opracowane przez operatorówokreślająmaksymalnegodzinoweidoboweilościpo-borugazuziemnegoprzezposzczególnychodbiorcówprzyłączonychdoichsieci,dlaposzczególnychstopnizasilania. Jednocześnie, w związku z art. 58 ust. 5−7ustawy,weryfikacjainformacji,októrychmowawtymprzepisie,codozasady,powinnabyćrealizo-wanaprzezpodmiotodrębnyododbiorcy.
Jednocześniewskazuję,żezuwaginaratiolegis re-gulacji dotyczących ograniczeń w poborze gazu ziem-negowprzypadku,gdydanyoperatorposiadazatwier-dzonyprzezPrezesaUREplanograniczeńnadanyokres(tzn.planograniczeńobowiązujedozatwierdzeniaprzezPrezesaUREaktualizacjitegoplanu,którątoaktualizacjęoperatorobowiązanyjestprzedstawićPrezesowiUREdodnia15listopadadanegoroku)iwtymokresiezaistniejekoniecznośćdokonaniawtymplanieograniczeńzmiany(korekty)oistotnymznaczeniu(np.przyłączenienowegoodbiorcyspełniającegokryteriaujęciagowplanie,wy-kreślenieodbiorcyzplanuzpowoduzakończeniaprzezniegodziałalności,zmiananazwydanegooperatora),towsytuacjitakiejoperatorpowinienzwrócićsiędoPreze-saUREwtrybieart.155Kodeksupostępowaniaadmini-stracyjnegoodokonanieodpowiednichzmianwdecyzjiPrezesa URE zatwierdzającej plan ograniczeń na dany
okres.Namocybowiemart. 155Kodeksupostępowa-niaadministracyjnegodecyzjaostateczna,namocyktó-rejstronanabyłaprawo,możebyćwkażdymczasiezazgodąstronyuchylonalubzmienionaprzezorganadmi-nistracjipublicznej,któryjąwydał,jeżeliprzepisyszcze-gólne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiejdecyzjiiprzemawiazatyminteresspołecznylubsłusznyinteresstrony.
Wniosekozatwierdzenieplanuograniczeńpowinienbyć podpisany przez osoby upoważnione do reprezen-tacji danego operatora, a każda strona planu ograni-czeńpowinnabyćparafowanaprzez takieosoby.Wrazzezłożeniemwnioskuozatwierdzenieplanuograniczeńnależy przedstawić dowód uiszczenia opłaty skarbowejwwysokości10zł.Dowódzapłatymożemiećformęwydrukupotwierdzającegodokonanieoperacjibankowej.Zuwaginafakt,iżsiedzibącentralnegoorganuadmini-stracji rządowej–PrezesaUrzęduRegulacjiEnergetykijestm.st.Warszawa,zapłataopłatyskarbowejpowinnabyćdokonywananarzeczwłaściwegomiejscowoorganupodatkowego–Prezydentam.st.Warszawy.Wprzypad-kuwpłatbezgotówkowychpowinnybyćonedokonywa-nenarachunekUrzęduDzielnicyOchota–MiastaSto-łecznegoWarszawy,ul.Grójecka17a,02-021Warszawa,numerrachunku:95103015080000000550024055.Plany ograniczeń przedstawiane Prezesowi URE do
zatwierdzeniapowinnybyćprzesyłanewdwóchjedno-brzmiących egzemplarzach, na adres: Urząd RegulacjiEnergetyki, 02-222Warszawa,Al. Jerozolimskie 181−DepartamentRynkówPaliwGazowychiCiekłych.
ustawyozapasachtermin−do15listopadadanegoroku−stanowiprzykładterminuustawowegoimaterialnego.Dlatego też o prawidłowości zachowania tego terminudecydujedatawpływudoUREwnioskuozatwierdzenieplanuograniczeń.
Warszawa,dnia23października2013r.
Komunikat Prezesa UrzęduRegulacji Energetyki Nr 33/2013
w sprawie zmiany niektórych przepisówustawy – Prawo energetyczne dotyczącychoperatora systemu dystrybucyjnego oraz
operatora systemu magazynowania
Ustawazdnia26 lipca2013 r.ozmianieustawy−Prawoenergetyczneorazniektórychinnychustaw(Dz.U. z2013r.poz.984,zwanadalej:„ustawązmieniającą”)wprowadziła nowe zasady funkcjonowania operatorówsystemów przesyłowych (OSP), operatorów systemówdystrybucyjnych (OSD), operatora systemumagazyno-wania(OSM),jakipodmiotówświadczącychusługiprze-syłania, dystrybucji, magazynowania paliw gazowych,skraplaniagazuziemnegolubregazyfikacjiskroplonegogazu ziemnego.Wart.9dustawy–Prawoenergetyczneustanowio-
nezostałynowezasadyunbundlinguOSP,OSD,atakże OSM. W szczególności, przepis nakłada na operatorasystemu dystrybucyjnego oraz operatora systemuma-gazynowania,będącegoczęściąprzedsiębiorstwazinte-growanegopionowoobowiązekzamieszczeniawstatu-cie lubw umowie spółki postanowień umożliwiających
27nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
INFORMACJE I KOMUNIKATYINFORMACJEPREZESAURE
członkom zarządu podejmowanie niezależnych działań.Ponadtoobowiązkiemww.OSDiOSMjestwyznaczenieinspektora do spraw zgodności, którego zadaniem jestmonitorowanie realizacji tzw. „programów zgodności”,tj.programów,wktórychoperatorzyciokreślająprzed-sięwzięcia,jakienależypodjąćwceluzapewnienianie-dyskryminacyjnegotraktowaniaużytkownikówsystemu,wtymszczegółoweobowiązkipracownikówwynikająceztychprogramów.Inspektorzgodnościdodnia31marcakażdegoroku
jest zobligowany do przedstawienia Prezesowi UrzęduRegulacji Energetyki sprawozdania zawierającego opisdziałań podjętychw roku poprzednimw celu realizacjiprogramówzgodności.Ustawa zmieniająca stanowi, iż zapewnienie przez
OSP,OSDorazOSMspełnieniakryteriówniezależności,októrychmowawzmienionymart.9dustawy–Prawoenergetycznejestwymaganewterminie6miesięcyoddniawejściawżycietejustawy,tj.do dnia 11 marca 2014 r.Jednocześnie ustawa zmieniająca rozszerzyła wy-
łączenia ustawowe spod obowiązku unbundlingu OSD. W świetle nowych uregulowań obowiązek wydzieleniaprawnegoiorganizacyjnegoOSDgazowegoniedotyczyprzedsiębiorstwazintegrowanegopionowoobsługujące-gomniejniżstotysięcyodbiorcówprzyłączonychdosys-temudystrybucyjnegogazowegowchodzącegowskładtego przedsiębiorstwa, jeżeli sprzedaż paliw gazowychprzez to przedsiębiorstwow ciągu rokunie przekracza150mlnm3, a także przedsiębiorstwa zintegrowanegopionowoobsługującegomniejniżstotysięcyodbiorcówprzyłączonych do systemu dystrybucyjnego gazowe-gowchodzącegow skład tego przedsiębiorstwa, jeżelisprzedażprzeztoprzedsiębiorstwodotyczypaliwgazo-
wych innych niż gaz ziemnywysokometanowy lub za-azotowany,wtymskroplonygazziemny,dostarczanychsieciągazową.WprzypadkuOSDelektroenergetycznegowskazanyobowiązeknieobejmujeprzedsiębiorstwazin-tegrowanego pionowo obsługującegomniej niż sto ty-sięcyodbiorcówprzyłączonychdosystemudystrybucyj-negoelektroenergetycznegowchodzącegowskładtegoprzedsiębiorstwa.Niedostosowanie się do wymogów unbundlingu
sankcjonowane jest karą pieniężną. W świetle art. 56ust.2pkt20i21ustawy–Prawoenergetyczne,karzepieniężnej podlega ten, kto nie przestrzegawarunkówi kryteriów niezależności operatora systemu, o którychmowawart.9dust.1−2,atakżeten,ktoniezapew-niawyznaczonemudlaswojejsiecioperatorowisystemuspełnieniawarunkówikryteriówniezależności,októrychmowawart.9dust.1−2.Kolejnymnovumprzewidzianymwustawiezmienia-
jącej są uregulowania ustanowione w art. 4e1 ustawy –Prawoenergetyczne.Zgodnieztymprzepisem,usługi przesyłania, dystrybucji, magazynowania paliw gazo-wych, skraplania gazu ziemnego lub regazyfikacjiskroplonegogazuziemnegomogąbyćświadczonewy-łącznie odpowiednio przez operatora systemu przesy-łowego,operatorasystemudystrybucyjnego,operatorasystemu magazynowania paliw gazowych, operatorasystemuskraplaniagazuziemnegoluboperatorasyste-mupołączonego.Ustawodawcazałożył12-miesięczne vacatiolegisnaumożliwieniezainteresowanympodmio-tomzapoznaniesięzprzepisemiprzygotowaniedozmian, jakienastąpiąwrazzjegowejściemwżycie,tj.z dniem 28 sierpnia 2014 r.Przytoczonypowyżejprzepiszakłada,iżuprawnienie
do świadczenia wymienionych usług będzie miałwy-
łącznie odpowiedni operator.Zatempodmiot,którydodnia28sierpnia2014r.nieuzyskastatusuoperatora,niebędziemógłświadczyćtychusług.Zaniedostosowaniesiędowymogównowegoart.4e1
ustawy–Prawoenergetyczneustawodawcaprzewidziałsankcję w postaci kary pieniężnej, wskazując iż karzepieniężnejpodlega ten,ktoniebędącoperatoremsys-temu przesyłowego, dystrybucyjnego, magazynowaniapaliwgazowychluboperatoremsystemuskraplaniagazuziemnegoluboperatoremsystemupołączonegowyzna-czonymnapodstawieart.9hświadczyusługiprzesyła-nia,dystrybucji,magazynowaniapaliwgazowych,skra-planiagazuziemnegolubregazyfikacjiskroplonegogazuziemnego.
Warszawa,dnia24października2013r.
Informacja Prezesa UrzęduRegulacji Energetyki Nr 34/2013
w sprawie obowiązku pobierania akcyzyoraz zwolnień z jego pobieraniaw obrocie paliwami gazowymi
Wzwiązkuzpostanowieniamiart.163ust.2i3usta-wyzdnia6grudnia2008r.opodatkuakcyzowym(Dz.U. z2011r.Nr108,poz.626,zpóźn.zm.)zdniem31paź-dziernika2013r.upływaterminobowiązywaniazwolnieńodakcyzyczynnościpodlegającychopodatkowaniu,któ-rych przedmiotem jest gaz ziemny, gaz propan-butanoraz pozostałe paliwa gazowe przeznaczone do celówopałowych.Stosowniezaśdoart.164ust.1ww.usta-
28 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
i 8 000 m3/rok,b) gazów ziemnych zaazotowanych – 25 m3/h
i 10 650 m3/rok,c) gazupropan-butanwprowadzonegodosiecidystry-bucyjnej:– rozprężonego–10m3/hi1000m3/rok,– powietrze–10m3/hi5000m3/rok.Warunkiem koniecznym zwolnienia jest ponadto
legająceopodatkowaniu,którychprzedmiotemsąwyro-bygazoweprzeznaczonedonapędustacjonarnychurzą-dzeń lub do celów opałowych związanych z napędemstacjonarnychurządzeńużytenapotrzebyprzesyłania,dystrybucjilubmagazynowaniatychwyrobów.Szczegółowy zakres zwolnień od akcyzy czynności
Komunikat Prezesa UrzęduRegulacji Energetyki Nr 35/2013
w sprawie obowiązku uzgadniania planówrozwoju z Prezesem Urzędu Regulacji
Energetyki i ich aktualizacji
Wdniu11września2013 r.weszławżycieustawazdnia26lipca2013r.ozmianieustawy–Prawoener-getyczneorazniektórychinnychustaw(Dz.U.z2013r.poz.984)zwanadalej„ustawązmieniającą”,któranada-łanowebrzmienieprzepisomustawyzdnia10kwietnia1997r.–Prawoenergetyczne(Dz.U.z2012r.poz.1059,zpóźn.zm.),zwanejdalej„ustawą–Prawoenergetycz-ne”. Ustawa zmieniająca nadała między innymi nowebrzmienieprzepisomart.16ustawy–Prawoenergetycz-ne,określającymtryborazkryteriasporządzania,przed-kładania oraz uzgadniania planów rozwoju w zakresiezaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania
ust.4ustawy–Prawoenergetyczneoperator systemuprzesyłowegogazowegoioperatorsystemuprzesyłowe-goelektroenergetycznegosporządzająplanrozwojunaokres10lat,natomiastoperatorsystemudystrybucyjne-gogazowegoioperatorsystemudystrybucyjnegoelek-troenergetycznego sporządzają plan rozwoju na okresniekrótszyniż5lat.Planytewzakresiezapotrzebowa-nia na paliwa gazowepodlegają aktualizacji co 2 lata,awzakresiezapotrzebowanianaenergięelektrycznąco3lata.Należyprzytympodkreślić,żezgodniezart.17 ustawyzmieniającejoperatorsystemuprzesyłowegoga-zowego oraz operator systemu elektroenergetycznegoopracowująplanrozwoju,októrymmowawart.16usta-wy–Prawoenergetycznewbrzmieniunadanymustawązmieniającą, po raz pierwszyw terminie 2 lat od dniawejściawżycietejustawy.Należypodkreślić,żeustawazmieniającawprowadzi-
łazdniem11września2013r.istotnązmianęwposta-cizapisuart.16ust.14ustawy–Prawoenergetyczne.Przepistennakładanaoperatorasystemuprzesyłowegogazowego,operatoraprzesyłowegoelektroenergetyczne-go,operatorasystemudystrybucyjnegogazowegoorazoperatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycz-nego,obowiązekprzedłożeniaPrezesowiUrzęduRegula-cjiEnergetyki,zwanegodalej„PrezesemURE”,douzgod-nieniaprojektuplanurozwojuijegoaktualizacjidodnia 31 marca. Mającnauwadzepowyższe,ustalasięnastępująceza-
sadyprzedkładaniaplanówrozwojuorazichaktualizacji:• operatorsystemuprzesyłowegogazowegoorazope-rator systemu przesyłowego elektroenergetycznego
29nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
INFORMACJE I KOMUNIKATYINFORMACJEPREZESAURE
przedkłada Prezesowi URE do uzgodnienia projektplanu rozwoju do dnia 31 marca danego roku (n) obejmującyokresodnastępnegoroku(n+1)doroku(n+10)(należyzaznaczyć,żeoperatorzysystemówprzesyłowychprzedkładająaktualizacjęplanurozwo-juwsystemiekroczącym,tj.każdaaktualizacjiobej-mujekolejnynowy10-letniokres),
• operator systemu dystrybucyjnego gazowego orazoperator systemu dystrybucyjnego elektroenerge-tycznegoprzedkładaPrezesowiUREdouzgodnieniaprojektplanurozwojudodnia31marcarokunobej-mującyokresodrokun+1doconajmniejrokun+5 (możliwejestprzedłożenieplanurozwojuobejmują-cegodłuższyokresniżwskazanypowyżej),
• każdy z operatorów przedkłada Prezesowi URE douzgodnieniaaktualizacjęplanurozwojudodnia31mar-carokunAobejmującąlatanA+1ikolejne,gdzienA oznaczarok,wktórymjestwymaganeprzedłożenieaktualizacjiplanu;wuzasadnionychprzypadkachzaceloweikoniecznenależyuznaćsporządzenieaktuali-zacjiplanurozwojuobejmującejrównieżrok,wktó-rymzostałaonaprzedłożonadouzgodnienia,wska-zane powyżej terminy stanowią bowiem minimalnyzakresobowiązkowejaktualizacji.Podmiotyubiegającesięoudzieleniekoncesjinadys-
trybucję energii elektrycznej lub dystrybucję paliw ga-zowychpowinny,zgodniezart.35ust.1pkt2ustawy–Prawoenergetyczne,przedłożyćprojektplanurozwojuwraz zwnioskiemoudzieleniekoncesji.Wodniesieniudo przedsiębiorstw energetycznych, które zostały wy-znaczonenaoperatorasystemudystrybucyjnegozasto-sowaniemają zasady przedkładania planu rozwoju douzgodnieniazPrezesemUREorazjegoaktualizacji,opi-sanepowyżej.
Jednocześnie chciałbym zwrócić uwagę, że zmianieuległyprzepisywzakresieobowiązkucorocznegoprzed-kładania Prezesowi URE sprawozdania z realizacji pla-nurozwoju.Zgodniezart.16ust.18ustawy–Prawoenergetyczneobowiązektenaktualniedotyczywyłącznieprzedsiębiorstw energetycznych zobowiązanych do uzgodnienia projektu planu rozwoju z Prezesem URE. Zmianie uległ również ostateczny termin przed-kładania sprawozdania z realizacji planu rozwoju na30 kwietniadanegoroku.
Warszawa,dnia14listopada2013r.
Informacja Prezesa UrzęduRegulacji Energetyki Nr 36/2013
w sprawie średnich kwartalnych cen zakupu gazu ziemnego z zagranicy, o których mowa
1) średnia cena zakupu gazu ziemnego sprowadza-nego z państw członkowskich Unii Europejskiejlub z państw członkowskich Europejskiego Poro-zumieniaoWolnymHandlu(EFTA)–stronumowyo Europejskim Obszarze Gospodarczym wyniosła 1,29 zł/m3,
2) publikacja średniej ceny zakupu gazu ziemnegoz innychpaństwniżwskazanewpkt1, zuwaginastrukturęotrzymanychdanych,wzwiązkuzzawartąwart.49cust.2ustawy–Prawoenergetyczneklau-zuląnakazującąuwzględnienieprzepisówoochronieinformacjiniejawnych lub innych informacjiprawniechronionych,niejestmożliwa.
Warszawa,dnia6grudnia2013r.
Informacja Wiceprezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr 39/2013
w sprawie zasad i sposobu ustalaniaoraz uwzględniania w taryfach dla ciepła
zatwierdzanych w roku 2014zwrotu z kapitału (kosztu kapitału)
30 nr 4 (86) 31 grudnia 2013Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
INFORMACJE I KOMUNIKATYINFORMACJEPREZESAURE
mocy i energii elektrycznej (Dz. U. Nr 130, poz. 905,zpóźn.zm.).ZgodniezKomunikatemPrezesaGłównegoUrzęduStatystycznegozdnia9lipca2013r.wsprawierentownościpięcioletnichobligacjiskarbowychemitowa-nychnadzieńpoprzedzającydzień30czerwca2013 r.(Dz.Urz.GUSz2013r.poz.26)rentownośćtawyniosła3,303%.
W kalkulacji WACC dla taryf zatwierdzanych w 2014 roku należy uwzględnić stopę wolną od ryzyka na poziomie 3,303%.
2. Premia za ryzyko udostępnienia kapitału własnegoUstalajączasadykalkulacjiWACCnalata2013−2015
przyjęto,żewartośćpremiizaryzykowyniesiew 2014 r. – 5,577%. Do kalkulacji taryf należy zatem uwzględnić premię za ryzyko udostępnienia kapi-tału własnego w ww. wysokości.
3. Struktura finansowaniaZałożono, iżdocelowyudział kapitałuobcegopowi-
nienwynosić50%.Ścieżkadojściadooptymalnejstruk-turyzakładaudziałkapitałuobcegow 2014 r. – 46%.
4. Koszt kapitału przed opodatkowaniemPoniższa tabela przedstawia parametry uwzględnio-
newkalkulacjiWACCw latach2012−2013, kalkulacjęWACCna2014r.przyprzyjęciupowyższychzasadorazkalkulacjęWACCna2015r.przyzałożeniubrakuzmia-nystopywolnejodryzykaiprzyjęciuzasadokreślonychwInformacjiPrezesaUREnr9/2013zdnia4kwietnia2013 r.
sięwsposóbzindywidualizowanydladanegoprzedsię-biorstwa energetycznego i odpowiednio, odrębnie dlakażdejdziałalności.
ParametrZasady na lata 2013−2015
Taryfana 2012
Taryfana 2013
Taryfana 2014
Taryfana 2015
Stopawolnaodryzyka(%)
4,784 4,784 3,303 3,303
Premiazaryzykodlakapitałuobcego(%)
1,65 1,65 1,65 1,65
Kosztkapitałuobcego(%)
6,434 6,434 4,953 4,953
Assetbeta 0,40 0,40 0,40 0,40
Equitybeta 0,645 0,690 0,741 0,800
Premiazaryzykodlakapitałuwłasnego(%)
5,908 5,742 5,577 5,413
Kosztkapitałuwłasnego(%)
8,595 8,746 7,434 7,633
Udziałkapitałuobcego
0,38 0,42 0,46 0,50
Post-taxWACC,nominalnie(%)
7,309 7,262 5,860 5,823
Pre-taxWACC,nominalnie(%)
9,024 8,965 7,234 7,188
Podatekdochodowy,nominalnie(%)
19 19 19 19
Po uwzględnieniu maksymalnej dodatkowej premiiza reinwestowaniew przesyłanie oraz dystrybucję cie-pła,Pre-taxWACCdlataryfwzakresieprzesyłaniaidys-trybucji ciepła zatwierdzanychw roku 2014wyniesie8,716%,adlawytwarzaniaciepła–8,222%.
Foto:J.Skrago
31nr 4 (86) 31 grudnia 2013 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki
PRAWOODBIORCA NA RYNKU ENERGIITARYFYPRAWOODBIORCA NA RYNKU ENERGII PRAWOODBIORCA NA RYNKU ENERGIITARYFY DLA CIEPŁATabele informacyjne – taryfy dla ciepła, koncesje, OSP, OSD
Zatwierdzone taryfy dla ciepła – wg siedziby oddziału terenowego URE(wokresiewrzesień–listopad2013r.)
Siedziba Oddziału Terenowego URE
Nazwa przedsiębiorstwa
Zmiana cen i stawek opłat
w stosunku do ostatnio
stosowanych [w %]
Warszawa OstrołęckiePrzedsiębiorstwoEnergetykiCieplnejSp.zo.o.–Ostrołęka 6,37
Uwaga: szczegółowe informacje dotyczące obszaru działania danegooperatora systemuelektroenergetycznegoznajdująsięnastronieinternetowejwww.ure.gov.plwzakładceRejestry i bazy−Operatorzy systemów elek-troenergetycznych.
Wykaz przedsiębiorstw wyznaczonych operatorami systemów gazowych(stanna2013.12.19)
Uwaga:szczegółoweinformacjedotycząceobszarudziałaniadanegooperatorasystemugazowegoznajdująsięnastronieinternetowejwww.ure.gov.plwzakładceRejestry i bazy−Operatorzy systemów gazowych.