BAKIR BİTKİLERİN BAKIR ALIMI Bakır bitkiler tarafından temelde Cu 2+ iyonu şeklinde alınır . Bitkiler doğal ve yapay organik bileşikler şeklindeki bakırı da aldıkları gibi yaprakları aracılığıyla bakır tuzlarını ve komplekslerini de alırlar . Biyolojik sistemlerde bakır genelde yükseltgenmiş Cu 2+ şeklinde bulunur. Bu nedenle organik kileytler tarafından tamamına yakını bağlanmış şekilde bulunan Cu 2+ iyonunun toprak çözeltisinden alınması büyük önem taşır . Toprak çözeltisinde Cu 2+ ‘ın % 98’ine yakınının düşük molekül ağırlığına sahip organik bileşikler tarafından kompleks oluşturmuş şekilde bulunduğu rapor edilmiştir ( Kochian 1991 ). Toprakta immobil olması nedeniyle kök üzerine bakırın büyük bölümü kontak değişim yoluyla alınır . Kök üzerine alınan bakır miktarında kontak değişimin payının araştırmalara dayanılarak % 87 olduğu rapor edilmiştir ( Tisdale ve ark. 1985 ).
19
Embed
BİTKİLERİN BAKIR ALIMI - sorhocam.com · fotosistem I (FS I) ‘in elektron aktarım zincirinde görev yapar. (Kacar 1996 ). Bakır noksanlığında plastosiyanin miktarı önemli
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
BAKIR
BİTKİLERİN BAKIR ALIMI
Bakır bitkiler tarafından temelde Cu 2+ iyonu şeklinde alınır.
Bitkiler doğal ve yapay organik bileşikler şeklindeki bakırı da aldıkları gibi
yaprakları aracılığıyla bakır tuzlarını ve komplekslerini de alırlar.
Biyolojik sistemlerde bakır genelde yükseltgenmiş Cu 2+ şeklinde
bulunur. Bu nedenle organik kileytler tarafından tamamına yakını
bağlanmış şekilde bulunan Cu 2+ iyonunun toprak çözeltisinden alınması
büyük önem taşır.
Toprak çözeltisinde Cu 2+ ‘ın % 98’ine yakınının düşük molekül
ağırlığına sahip organik bileşikler tarafından kompleks oluşturmuş şekilde
bulunduğu rapor edilmiştir ( Kochian 1991 ).
Toprakta immobil olması nedeniyle kök üzerine bakırın büyük
bölümü kontak değişim yoluyla alınır. Kök üzerine alınan bakır miktarında
kontak değişimin payının araştırmalara dayanılarak % 87 olduğu rapor
edilmiştir ( Tisdale ve ark. 1985 ).
Yaşlı organlardan genç organlara taşınmakla beraber bakırın
bitkilerde mobilitesi azdır. Araştırmalar taşınmanın bitkinin Cu içeriğiyle
yakından ilişkili olduğunu göstermiştir ( Loneragan 1975 ). Örneğin yeteri
kadar Cu içeren buğday bitkisinde yapraklardan taneye Cu kolaylıkla
taşındığı halde Cu noksanlığı gösteren bitkilerde taşınma çok yavaş
gerçekleşir.
Amino gruplarındaki N atomlarına bakırın çok kolay bağlanması
nedeniyle ksilem ve floem iletim dokuları içindeki amino asitler Cu
taşıyıcısı gibi görev yaparlar ( Loneragan 1981 ).
Toprak sıcaklığı, organik bağlı bakırın yarayışlılığını artırmak
suretiyle, bitkilerde Cu alımını olumlu şekilde etkiler. Organik bağlı Cu
toprakta çözünebilir ve çözünemez şekildedir.
Değişik iyonların Cu 2+ alımı üzerine etki yaptığı saptanmıştır.
Ortamda fazla miktarda bulunan Zn 2+ ve Cu 2+ karşılıklı olarak bitkiler
tarafından birbirlerinin alınmalarını olumsuz şekilde etkilemektedir ( Haldar
ve Mandal ).
Azot uygulamasının da Cu 2+ alımını azalttığı saptanmıştır.
Azotun bitki büyümesini artırması sonucu ortaya çıkan sulandırma
etkisinin ve yüksek miktardaki azota bağlı olarak yaşlı yapraklardan
meristematik dokulara bakırın daha az taşınmasının buna neden
olduğuna inanılmıştır (Hill ve ark. 1978, Gartrell 1981 ).
Benzer şekilde P, bitkilerde Cu alımını azaltıcı etki yapar. Bu olgu,
toprağa uygulanan fosforun bitki büyümesini artırması (sulandırma etkisi)
buna koşut şekilde Cu alımının artmaması şeklinde açıklanmıştır (Robson
ve Reuter 1981 ).
Değişik buğday ve çeltik çeşitleri üzerinde araştırmalar yapan
Alpaslan ve ark. (1998) tuz stresinde bitkilerin başta Cu olmak üzere Zn
ve Mn alımlarının arttığını saptamışlardır.
BİTKİLERİN BAKIR İÇERİKLERİ
Bitkilerin bakır içerikleri demir, mangan ve çinko içeriklerine göre
daha azdır. Bakır miktarı bitkilerin çeşidine, organlarına, yaşına, gelişme
ortamında bulunan bakır miktarına ve çeşitli çevre etmenlerine bağlı olarak
değişir.
Bitkilerin Cu gereksinimleri genelde azdır. Kuru madde ilkesine
göre bitkilerde Cu miktarı 5-15 mg kg -1 arasında değişir.
Bitkilerin vejetatif organlarında bulunan 1-3.5 mg Cu kg -1 kritik
noksanlık düzeyini oluşturur. Bakır miktarı 15-30 mg kg -1 ‘ın üzerinde
olduğu zaman zehir etkisi görülebilir ( Robson ve Reuter 1981 ).
BİTKİLERDE BAKIRIN METABOLİK İŞLEVLERİ
Durağan kompleks oluşturması ve çok kolay elektron alıp
vermesi nedeniyle bakır, demire benzer özellik taşır.
İki değerli bakır ( Cu 2+ ) kolayca elektron alarak durağan
olmayan bir değerli bakır ( Cu + ) şekline dönüşür.
Bakır bitki besin elementi olarak işlevlerinin büyük bir
bölümünü enzimlere bağlanmış şekilde redoks tepkimeleriyle
gerçekleştirir.
Demir içerenlerin aksine bakır içeren enzimler, doğrudan
moleküler O2 ile tepkimeye girerek yaşayan hücrelerde O2 ‘nin
indirgenmesini ve H2O2 ya da H2O oluşumunu sağlar.
Bitkilerde bakır çok çeşitli ve önemli metabolik işlevlere
sahiptir.Bunlar:
1. Düşük molekül ağırlığına sahip organik bileşiklerle ve proteinlerle
kompleks oluşturmak,
2.Yaşamsal öneme sahip metabolik işlevleri gerçekleştiren plastosiyanin,