-
Bilgisayara Teknolojisine Giriş
Bilgisayar belirli komutlara göre veri işleyen ve depolayan bir
makinedir.Bilgisayarlar
çok farklı biçimlerde karşımıza çıkabilirler. 20. yüzyılın
ortalarındaki ilk bilgisayarlar büyük
bir oda büyüklüğünde olup, günümüz bilgisayarlarından yüzlerce
kat daha fazla güç
tüketiyorlardı. 21. yüzyılın başına varıldığında ise
bilgisayarlar bir kol saatine sığacak ve
küçük bir pil ile çalışacak duruma geldiler. Toplumumuz kişisel
bilgisayarı ve onun taşınabilir
eşdeğeri, dizüstü bilgisayarını, bilgi çağının simgeleri olarak
tanıdılar ve bilgisayar
kavramıyla özdeşleştirdiler. Günümüzde çok yaygın
kullanılmaktadırlar.
http://tr.wikipedia.org/wiki/Makinehttp://tr.wikipedia.org/wiki/Ki%C5%9Fisel_bilgisayarhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Bilgi_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 11
Günümüz teknolojileri hayatımıza o denli girmiştir ki,
yaşamımızın bir parçası haline
gelmiştir. Bilişim teknolojileri ile yaptıklarımıza bir göz
atarsak:
1. Her hangi bir konuda belge oluşturup, rapor yazabilirsiniz
dilekçe, özgeçmiş, sipariş formu, (WORD)
2. Yazdığınız bilgileri kağıda dökebilirsiniz 3. İşyerinde
grafik uygulamalarında kullanabilirsiniz 4. İş ile ilgili teknik
resim çizimlerinde (AUTOCAD) 5. Belgeleri tarayarak bilgisayar
ortamına atabilirsiniz (SCANER) 6. Fotoğrafınızı bilgisayar
ortamına aktarabilirsiniz 7. Çeşitli konularda sunu hazırlaya
bilirsiniz (POWERPOİNT) 8. Elektronik tablolarda hesaplama
işlemleri yapabilirsiniz (EXCEL) 9. Birçok verinizi düzenli olarak
listeleyebilirsini (ACCESS) 10. Fax-alıp gönderebilirsiniz 11.
Internete bağlanabilirsiniz 12. Elektronik ileti
alıp-gönderebilirsiniz 13. Görüntülü haberleşebilirsiniz 14.
Yazarak haberleşebilirsiniz 14. Film izleyebilirsiniz 15. Oyun
oynaya bilirsiniz 16. Televizyon izleyebilirsiniz 17. Müzik
dinleyebilirsiniz 18. Mobil telefonlar, hesap makineleri ile
dolaşıyor, 19. Sayısal çalışan cihazlardan birkaç santim farkla
yerimizi buluyor, CPRS 20. Evimizde otururken dünyanın öbür
ucundaki bir arşive girebiliyor, kopya
edebiliyoruz.
21. Evimizden veya işyerimizden bir çok resmi işi görebiliyoruz.
E-devlet , E-üniversite 22. ….
Yukarıdaki liste sonu olmayan bir sıralama haline gelecektir ki
yukarıda sıralananlar
gündelik işlemlerimizde kullanılan alışkanlıklarımızdır.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 12
Bilgisayar Nedir ve Nasıl Çalışır:
Bilgisayar, kullanıcıdan veya çevre birimlerinden gelen verileri
alıp,
Aritmetiksel(+,-,*,/) ve Mantıksal (,=,or,and,xor…) işlem
yapabilen,
İstenilen verileri kaydedip, gerektiğinde yeniden ulaşan,
Hızlı ve hatasız İşlem Yapan,
Donanım ve yazılım ilişkisiyle çalışan, elektronik
cihazlardır.
Bilgisayar bir çok arabirimden oluşur (veri giriş birimleri
–klave, fare, optik
okuyucu,..-, veri çıkış birimleri –yazıcı, ekran-). Bilgisayarda
işlem akışında ilk aşamada
verilerin girişi ile işlem başlar. Bu veriler:
Sayısal değerler,
Sözel ifadeler,
Resim veya görüntü verileri olabilir.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 13
Kullanılan veri ne olursa olsun, girilen verilerin bir
uygulamada çalışabilmesi için
bilgisayarın anlayabileceği bir dile çevrilmesi gerekmektedir.
Bu işi yapacak olan bilgisayarın
ana mekanizması olan işlemcidir. İşlemci verileri 2 tabanlı
sayısal verilere dönüştürür ve
verilerin işleneceği esas mekanizmaya gönderir.
Gündelik hayatta kullandığımız sayı tabanı 10’luk sayı
tabanıdır. 10’luk sayı
tabanında sayılar 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 rakamları ile
ifade edilir. 2 tabanlı sayı lar 0 ve 1
rakamları ile ifade edilir. Bilgisayardaki tüm işlemler temelde
1 ve 0 kullanılarak
gerçekleştirilir.Elektronik devrenin açık olması 1,kapalı olması
da 0 değerine karşılık
gelir.Devreleri açıp kapama işlemini transistörler yapar.
İşlemci her bir işlemi bu akım giriş çıkışları işlemler sokup
bir nevi çevirmen gibi
veriler arasında bir dönüşüm işlemi yapar. Girilecek olan
veriler önceden sistem tarafından
tanımlanmıştır. Örneğin klavyeden girilecek karakterler
(alfabetik değerler veya sayısal
değerler) önceden sayısal değerler ile tanımlanmıştır. Bu
tanımların olduğu tabloya ASCII
(American Standard Codefor Information Interchange) tablosu adı
verilmiş.
Basit bir elektrik devresi düşünelim
(bir akü, bir anahtar, bir lambadan oluşsun)
Eğer anahtar açık olursa akım geçişi
olur, devre tamamlanır ve lamba yanar ve
üretilen sonuç 1 dir.
Eğer anahtar kapalı olursa, akım geçişi
olmaz, devre tamamlanamayacağı için lamba
yanmaz ve üretilen sonuç 0 dır.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 14
Şekil 1 ASCII tablosu
Örneğin kalvyeden girilen “A” karakterinin karşılığı 10 luk
tabanda ASCII tablosunda
65 sayısına karşılık gelir. Bunun işlemci de ki dönüşümü
sonrasında karşımıza çıkacak olan
değeri:1000001dir.
Sayı sistemleri; sembollerden ve bu sembolleri kullanma
yöntemlerinden meydana
gelir.En çok kullanılanlar, 16, 10’lu ve 2’li sayı
sistemidir.
10 tabanındaki her bir sayının rakamları, 10’un kuvvetleri
biçiminde sağdan sola doğru
okunmaya başlanır ve her bir rakam çarpan olarak işleme girer.On
tabanındaki bir sayı ikili
tabana çevrilirken sürekli 2 ye bölünerek elde edilir.
Veriler 2’lik tabanda elde edilerek hafıza birimlerin de
tutulur. Hafıza birimlerinde
tutulan veriler, hafıza da yer kaplarlar bu kapladıkları alan
miktarları, bilişim terimlerince
ifade edilirler. Bu terimler:
Hafıza Büyüklükleri
Kapasite ölçüm birimlerinde temel olan iki alan terimi vardır.
Bu miktar ifade eden
büyüklükler küçükten büyüğe sıralanırsa:
1. Bit:En küçük birim bit’tir. Bilgisayar içinde karakterler
ikilik sayı siteminde 8 haneli bir sayıyla ifade edilir. İşte bu
sayının her bir basamağına 1 Bit denir. Önceki örnekte :
A karakteri 1000001 sayısıyla ifade edilir. İşte bu sayının her
basamağına 1 Bit denir.
O zaman Bilgisayar içindeki her bir karakter 8 bit’ten oluşur. A
karakteri=8 Bit, +
kararkteri=8 bit.
2. Byte (Bayt) : Bilgisayar içinde her karakter aynı zamanda 1
Byte’tır. Örneğin A karakteri=1 Byte = 8 Bit. Yukardaki eşitliklere
göre 1 Byte=8 Bit sonucu çıkarılabilir.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 15
Diğer büyüklükler bu iki ifade esas alınarak listelenirse:
Birim Tanım Örnek
Bit()
1 ve 0 dan
meydana
gelen 2 li
rakamdır.
Bir devrenin açık 0 konumu 0
Volt, kapalı 1 durumu 5volt
olarak gösterilir.
Byte(B) 8 bit 1 byte
oluşturur.
Buda ASCII formatında bir
karakteri ifade eder. A,C, 2,%
gibi.
KiloByte(KB) 1 KB = 1024
Byte 640 KB bellek gibi
MegaByte(MB) 1 MB = 1024
KB
Disket kapasitesi : 1.44MB
Cd Rom : 700MB
RAM : 256 MB gibi
GigaByte (GB) 1 GB = 1024
MB Sabit Disk : 120 GB
TeraByte (TB) 1 TB = 1024
GB
1000 adet
Britannicaansiklopesidi
PetaByte (PB) 1 PB = 1024
TB 1000*1000 adet Britanicaans.
Yukarıdaki tabloda verilen terimlerden, KiloByte, MegaByte ve
GigaByte
büyüklükleri günlük hayatımızda kullandığımız terimlerdir.
Soru:25 yazısı kaç Bytedır?
Cevap: 2 karakter yani 2 byte yani 16 bit dir.
Soru: ANADOLU kelimesi kaç Byte ve kaç Bit’tir.
Çözüm: ANADOLU kelimesi 7 karakterden oluşmaktadır. 1 Karakter=1
Byte olduğu
için bu kelime 7 Byte’tır. 1Byte=8 bit olduğundan dolayı bu
kelime 8x7=56 Bit’tir.
Soru:54 sayısı kaç byte ile ifade edilebilinir.
Çözüm:110110 dur 2 li sistemde. Yani 6 bit dir. Yani 8 bit e
sığıyor o zaman 1 byteın
içine sığıyor. 54 sayısı 1 byte ile ifade edilir.
Soru:285 sayısını kaç byte ile ifade ederiz.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 16
Çözüm:100000000’dur 2 li sistemde. Yani 9 bit. 1 byte = 8 bit e
sığmadı. Demekki
285 sayısı 2 byte ile ifade edilir.
Soru: 2048 KB kaç MB’dır?
Çözüm: 1024 tane KB=1 MB olduğundan 2048 KB=2 MB’tır. Çünkü
2048’in içinde 2
tane 1024 vardır
Bilgisayarların tarihsel gelişimi
ENIAC,
• 30 ton ağırlığında; • 9x15 metrelik bir odayı doldurmakta; •
hesaplama vurumları 1500 elektromekaniik röleden (yolvericiden)
geçip 18.000 den
çok radyo lambasından akmaktaydı.
• ENIAC'ı çalıştırmak için 150.000 vat enerji gerekliydi. •
ENIAC, yalnızca 80 karaktere eş veri saklayabiliyordu. •
Lambalaların hepsi çalıştığında, mühendis ekibi bir problemi çözmek
için 6000
kabloyu elle fişe takarak ENIAC'ı kuruyorlardı.
• 600 mühendis tarafından işletiliyordu ve dakikada 5000 işlem
yapma yeteneğine sahipti.
İlk popüler grafiksel işletim sistemi 1984 yılında, Apple
Macintosh'u sürdüğünde
piyasaya girdi. Microsoft firması Macintosh için sözlük işlemci
ve elektronik tablo programı
yazdı.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 17
İlk IBM Kişisel Bilgisayarı, 1981 yılının Ağustos ayında pazara
çıkardı
Günümüzde bilgisayar tipleri
1. Kişisel Bilgisayarlar (PersonalComputer) : Masa üstü
bilgisayarlar da denir. Günümüzde en çok kullanılan
bilgisayarlar.
2. Dizüstü Bilgisayarlar (Laptop) : Notebook, taşınabilir
bilgisayarda denir. Bir pille çalıştığı ve hafif oldukları için
taşınabilir özelliğe sahiptirler.
3. Sunucu Bilgisayarlar (Server Computer) : Bir hizmet amacı
olarak gece gündüz sürekli kullanılan bilgisayarlardır.Bu
bilgisayarlar web sunucusu365 gün 24 saat
açıktır, ftp sunucusu, mail sunucusu, mail sunucusu, yazdırma
sunucusu,
veritabanı sunucusu, uygulama sunucusu olarak kullanılırlar. Bu
bilgisayarlarda
birden fazla işlemci, çok sayıda sabit disk, büyük miktarda
bellek bulunur.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 18
4. İş istasyonları (Workstation) : Özel konfigürasyonlarla ve
bir grup olarak çalışmaları için tasarlanan bilgisayarlardır.Sunucu
bilgisayarlara bağlanarak
çalışırlar.
5. PDA (El Bilgisayarı) :Özel kalem kullanılır el yazısını
tanıyabilir, ekranları dukunmatiktir.internte bağlanır, notlar
tutulur.
6. Tablet PC : Özel kalem kullanılır el yazısını tanıyabilir.
Sesi tanıyıp verilen komutu yapabilir. Dziüstü bil kullanıcılarıda
daha fazla kolaylık sağlamak için
tasarlanmıltır.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 19
Bilgisayar Donanımları
Donanım bilgisayarı oluşturan, bilgisayarın işleyişini sağlayan
parçalardır.
Aşağıda temel bileşenlerin bir listesi bulunmaktadır.
CPU
HARDDISK
DISK DRIVE
MAINBOARD
RAM
ROM
KEYBOARD
MONITOR
SOUND CARD
MOUSE
CD-ROM
DVD-ROM
SCANNER
PRINTER
MODEM
CPU
Central ProcessingUnit ( Merkezi İşlem Birimi). Ana İşlem
Ünitesi, Merkezi İşlemci
ya da kısaca işlemci. Bilgisayarın program komutlarını bellekten
aldıktan sonra kodlarını
çözen ve karşılığı olan işlemleri yerine getiren merkez birimi.
CPU genellikle bilgisayarın
beyni olarak tanımlanır. Çünkü tüm işlemler CPU tarafından
yapılır. Bu nedenle bir
bilgisayarın işlem yeteneği ve hızı işlemcisinin yeteneği ve
hızıyla doğrudan ilgilidir.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 20
HARDDISK
Sabit disk. Bilgisayarlarda bilgi depolama ünitesi. Sabit
diskler büyük miktarda bilgiyi
uzun süreli olarak saklamak için kullanılan manyetik disklerdir.
Genellikle taşınabilir olma
özelliği yoktur. Zaten bu yüzden de sabit disk adını
almışlardır. Bilgisayar kasasının içinde
kendileri için ayrılmış yuvalara yerleştirilirler.
DISK DRIVE
Disk sürücü. Diske veri yazan ya da okuyan birim. Disk sürücüler
okuyup yazdıkları
disk tipine göre çeşitli isimler alır: Disketlere okuyup yazan
disket sürücüler, optik disklere
okuyup yazan optik sürücüler gibi...genelde, disk sürücü
dendiğinde sabit disk sürücü
kastedilir. Disk sürücüler bilgisayarın içine
yerleştirilebileceği gibi, bir dış ünite olarak da
bağlanabilir.
MAINBOARD
Ana kart. Bilgisayarlardaki temel devre ve bileşenleri üzerinde
bulunduran kart. Ana
kart, CPU, BIOS, bellek, depolama aygıtı arabirimleri, seri ve
paralel portlar, genişleme
yuvaları ve ekran, klavye gibi çevre ünitelerinin
denetleyicilerini bulundurur.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 21
ROM
Read Only Memory. Salt Okunur Bellek.İçerdiği verilerin üzerine
sadece bir kere
yazıldığı ve bir daha değiştirilemediği bellek tipi. ROM’ lar
bilgisayarlarda hiç değişmeyecek
ancak sürekli kullanılan bazı programları saklamak için
kullanılır. Bilgisayarın yüklenmesini
sağlayan ana program örnek verilebilir.
RAM
Random Access Memory. Rasgele Erişimli Bellek. Herhangi bir
noktasına doğrudan
erişilebilen bellek tipi. Bir bilgisayarın ne kadar RAM’a sahip
olması gerektiği, kullandığı
işletim sistemi ve çalıştıracağı programların ihtiyaçlarına
bağlıdır. Özellikle grafik kullanıcı
yüzüne sahip işletim sistemleri daha çok RAM kullanır.
KEYBOARD
Klavye. Bilgisayarın bilgi girişinde kullanılan ve daktiloya
benzeyen parçası.
Klavyeler harflerin dizilişine göre farklı tiplerde olabilirler.
Sol üstte bulunan harf Q ise Q
klavye F ise F klavye olarak adlandırılır. F klavyede harfler
Türkçe daktilolarda
düzenledikleri şekildedirler.
MONITOR
Ekran. Bilgisayarlarla kullanıcılar arasındaki görsel bağlantıyı
sağlayan birim.
Ekranlar büyüklüklerine, gösterdikleri renk sayısına ve
destekledikleri çözünürlük oranlarına
göre sınıflanır.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 22
SOUND CARD
Ses kartı. Bilgisayarın sesi işlemesini sağlayan genişleme
kartı. Bir ses kartı olmadan
bilgisayar sadece bip sesleri ve oldukça mekanik melodiler
çıkarabilir. Oysa pek çok yazılım
ve CD-ROM’ lar çok daha yüksek kalitede bir ses çıkışına ihtiyaç
duyar. Ses kartları, karta
bağlanan hoparlörler aracılığıyla dijital ses elde edilmesini
sağlar.
MOUSE
Fare.İmlecin ekran üzerindeki hareketlerini kontrol eden araç.
Bir kablo ile bilgisayara
bağlanan küçük bir araç olan fare, düz bir yüzeye sürterek
kullanılır. Bu yüzeyde yapılan
hareketler, benzer şekilde imlecin (cursor) de ekranda serbestçe
hareket etmesini sağlar.
Böylece imleç istenen nesne üzerine getirilebilir
CD-ROM
Compact Disk-Read Only Memory. Yüksek kapasitede bilgi depolamak
için kullanılan
optik disklerdir. CD-ROM’ ların üzerine bilgiyi kaydedebilmek
için özel araç kullanılır.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 23
DVD-ROM
Dijital Versatile Disk. CD-Rom’ların yerini alması beklenen yeni
bir optik disk
teknolojisi. 133 dakikalık bir filmin tek bir diskte tutulması
sağlanabilecek DVD-Romlarla.
DVD-Rom oynatıcı denilen aletlerin normal CD-Romları da
oynatması söz konusu.
SCANNER
Tarayıcı.Kağıda basılı yazı ve resimleri okuyup bilgisayarların
anlayacağı biçime
çeviren araç.
PRINTER
Yazıcı. Bilgisayar ile üretilen metin ve resimleri kağıda basmak
için kullanılan araç.
MODEM
Kısaltma, Modulator-Demodulator.Telefon hatlarından veri
aktarmakta kullanılan
araçtır. Bilgisayarlar verileri dijital olarak saklarlar, ancak
telefon hatları üzerinden gönderilen
veriler analog yapıda olmalıdır. Bu yüzden modemler
bilgisayarların dijital yapıda
sakladıkları verileri analog yapıya çevirerek gönderme işini
üstlenir.
-
BİLGİSAYAR KULLANIMI
Öğr. Gör. Emre İNCE Bilgisayar Uygulamaları 24