-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 37
BÀI 3: KỸ NĂNG THUYẾT TRÌNH (Phần I)
Mục tiêu
Trang bị cho học viên những kiến thức cơ bản về thuyết
trình;
Giúp học viên biết cách thuyết trình thành công 1 vấn đề cụ
thể;
Giúp học viên tự tin khi nói trước đám đông.
Nội dung Thời lượng
Thuyết trình là một loại hoạt động giao tiếp o Khái niệm thuyết
trình; o Vai trò của hoạt động thuyết trình; o Các giai đoạn của
buổi thuyết trình.
Chuẩn bị thuyết trình o Chọn chủ đề; o Tìm hiểu khán giả; o Thu
thập thông tin tư liệu; o Xây dựng nội dung bài thuyết trình;
Chuẩn bị tâm lý và hình thức cho buổi thuyết trình.
15 tiết
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
38 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
TÌNH HUÔNG DẪN NHẬP
Tình huống: Làm sao để tự tin khi thuyết trình?
Nga là một nhân viên có rất nhiều ý tưởng sáng tạo của phòng
Marketing và Phát triển sản phẩm. Để chuẩn bị cho việc phát hành
sản phẩm mới cô đang có một số kế hoạch cho chiến dịch tiếp thị sản
phẩm cho công ty. Cô được ban lãnh đạo mời lên trình bày về kế
hoạch của mình trước mọi người trong công ty. Trong lúc thuyết
trình cô luôn tỏ ra căng thẳng, mắt không nhìn thẳng vào người
nghe. Bài thuyết trình của cô như sau: Tôi làm về tiếp thị thông
qua công cụ tìm kiếm. Tôi phải đảm bảo là trang web của công ty có
vị trí cao trong một số công cụ tìm kiếm kiểu như google bởi vì
điều đó hết sức quan trọng, ờ, đối với công ty để được nhiều người
biết đến để sau đó họ sẽ mua sản phẩm. Điều đó hết sức quan trọng
chính vì thế, tôi làm một số việc để đảm bảo là có nhiều từ khóa
trên trang web và đảm bảo không có sự trùng lặp giữa các trang và
có rất nhiều điều bạn có thể làm và điều đó rất quan trọng, ừm, và
… Vâng, thế thôi. Tôi xin phép kết thúc bài thuyết trình.
Câu hỏi
1. Bạn đã bao giờ thuyết trình trước đám đông chưa? 2. Theo bạn,
ban lãnh đạo sẽ có suy nghĩ như thế nào sau khi nghe Nga thuyết
trình? 3. Nếu ở địa vị của Nga, trong tình huống trên thì bạn sẽ
thuyết trình thế nào? 4. Nga cần rút ra những kinh nghiệm gì từ bài
thuyết trình trên?
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 39
3.1. Thuyết trình là một loại hoạt động giao tiếp
Trong giáo trình Phát triển kỹ năng cá nhân 1, các bạn đã thấy
được tầm quan trọng của hoạt động giao tiếp và ảnh hưởng của kỹ
năng giao tiếp đến các mối quan hệ trong công việc và trong cuộc
sống. Khi tìm kiếm các ứng cử viên cho các vị trí quản lý doanh
nghiệp, kỹ năng giao tiếp tốt cũng là tiêu chí mà các nhà tuyển
dụng ưu tiên hàng đầu. Kỹ năng thuyết trình là một hình thức giao
tiếp nhưng ở mức độ cao hơn, phức tạp hơn, đòi hỏi có sự chuẩn bị
kỹ càng trước khi thuyết trình. Thuyết trình diễn ra khá thường
xuyên trong môi trường làm việc. Có được kỹ năng thuyết trình tốt,
bạn sẽ dễ dàng truyền tải được tư tưởng và mong muốn của mình đến
người nghe. Với kỹ năng thuyết trình chuyên nghiệp bạn cũng sẽ dễ
dàng thuyết phục được mọi đối tác dù đó là người khó tính nhất.
3.1.1. Khái niệm thuyết trình
Có rất nhiều cách hiểu khác nhau về thuyết trình. Sau đây là một
số khái niệm được nhiều nhà quản lý chia sẻ: Theo Wikipedia, thuyết
trình là quá trình trình bày
nội dung của một chủ đề cho người nghe. Những dụng cụ trực quan
được sử dụng để minh họa cho nội dung của bài nói.
Theo Byrne (1989), thuyết trình là hoạt động do giáo viên tổ
chức nhằm yêu cầu học sinh thể hiện khả năng giao tiếp tốt
nhất.
Thuyết trình là trình bày bằng lời trước nhiều người về một vấn
đề nào đó nhằm cung cấp thông tin hoặc thuyết phục, gây ảnh hưởng
đến người nghe. (Kỹ năng thuyết trình - Chủ biên PGS.TS Dương Thị
Liễu)
Thuyết trình là một hình thức giao tiếp trong đó thuyết trình
viên trực tiếp cung cấp thông tin trước một nhóm khán giả nhằm đạt
được những mục đích nhất định. Bài thuyết trình có thể truyền tải
đến người nghe những loại thông tin khác nhau vì vậy với mỗi loại
thông tin bạn cần chú ý: Thông tin mang tính chính xác: Khi truyền
đạt loại thông tin này, trong mọi trường
hợp bạn cần phải đưa thông tin và nguồn cung cấp thông tin thật
chính xác. Trong số khán giả nghe bài thuyết trình có thể sẽ có
những người biết rõ về thông tin mà bạn cung cấp. Vì vậy, nếu thông
tin không chính xác, rất có thể bạn sẽ vấp phải sự phản đối của
họ.
Thông tin mang tính hấp dẫn: Khi thuyết trình về loại thông tin
này, thuyết trình viên cần tạo ra được hiệu ứng tích cực với người
nghe. Làm thế nào để khán giả phải hào hứng lắng nghe, đồng thời có
sự cảm nhận, đánh giá về những thông tin đó. Tính hấp dẫn thể hiện
của bài thuyết trình không chỉ dừng lại ở nội dung thông tin đưa ra
mà nó còn phụ thuộc rất nhiều vào cách truyền tải thông tin.
Thông tin mang tính thực tế: Thông tin đưa ra phải được người
nghe chấp nhận, thông tin phải cần thiết và quan trọng với người
nghe. Qua đó người nghe có thể xử lý thông tin trong chừng mực hiểu
biết của mình.
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
40 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
Thông tin mang tính thuyết phục: Khi người nghe thấy những luận
điểm, luận cứ và cách luận giải của thuyết trình viên hợp lý, họ sẽ
chấp nhận và đồng tình với quan điểm của thuyết trình viên. Đó là
khi khán giả và người thuyết trình đều cảm thấy hài lòng với bài
thuyết trình.
Các loại thuyết trình Phân loại theo mục tiêu của bài thuyết
trình, có 2 hình thức chính là: Thuyết trình theo kiểu trình bày:
Chia sẻ, cung cấp, truyền tải một nhận định, quan
điểm, chiến lược phát triển, lĩnh vực chuyên môn cho người nghe.
Ví dụ: Trình bày bài giải toán cho các học viên cùng nhóm học tập,
trình bày luận văn tốt nghiệp, trình bày về bản thân trong các cuộc
phỏng vấn tuyển dụng hoặc phổ biến quy trình kế toán thanh toán cho
các nhân viên mới áp dụng và làm theo.
Thuyết trình theo kiểu thuyết phục: Đưa ra lý lẽ lập luận để
người nghe nghe theo mình, chấp nhận quan điểm, cùng suy nghĩ với
mình, hành động theo ý muốn của mình. Ví dụ: thuyết trình để thuyết
phục khách hàng mua sản phẩm mới của công ty hoặc thuyết phục nhân
viên chấp nhận và tuân thủ làm theo quy trình kế toán thanh toán
mới của công ty.
3.1.2. Vai trò của hoạt động thuyết trình
3.1.2.1. Thuyết trình là một công cụ giao tiếp hiệu quả
Thuyết trình là một công cụ giao tiếp hiệu quả giúp người nói
thể hiện được nội dung ý tưởng và mục đích giao tiếp của mình còn
người nghe thì có thể tiếp nhận các nội dung đó để cùng có một cách
hiểu thống nhất. Ví dụ: Hà và nhóm bạn của Hà được giới thiệu đến
thực tập tại công ty A, phòng kinh doanh. Trong lần thực tập này có
tất cả 8 bạn. Ban giám đốc công ty có chủ trương khi kỳ thực tập
kết thúc, sẽ tuyển dụng một số bạn vào làm việc tại công ty. Một
buổi thảo luận lớn cho toàn bộ nhân viên phòng kinh doanh và ban
giám đốc công ty sẽ được tổ chức để mỗi bạn sinh viên thực tập
trình bày về một kế hoạch kinh doanh dựa trên tình hình thực tế tại
công ty mà sinh viên nghiên cứu được. Tuy tất cả các bạn đều nỗ lực
chuẩn bị cho bài thuyết trình của mình nhưng vì bị quá căng thẳng
do sự có mặt của ban giám đốc và các anh chị có kinh nghiệm dày dạn
trong công ty nên nhiều bạn mất bình tĩnh. Riêng Hà, là một cán bộ
đoàn trước đây, do đã tham gia rất nhiều hoạt động cần phải thuyết
trình trước đám đông nên Hà rất tự tin khi trình bày kế hoạch kinh
doanh của mình. Với thông tin hữu ích và cách trình bày thuyết phục
Hà đã nhận được rất nhiều lời khen của ban lãnh đạo công ty và lãnh
đạo phòng kinh doanh. Hà đã được lựa chọn.
3.1.2.2. Thuyết trình góp phần to lớn trong sự thành công của
mỗi cá nhân. Sự thành công của mỗi cá nhân phụ thuộc vào rất nhiều
yếu tố như: năng lực, kiến thức, khả năng phán đoán, sự nhạy cảm
trong cuộc sống và khả năng thuyết trình cũng là một trong những
yếu tố giúp tạo nên thành công của mỗi cá nhân. Thuyết trình mang
lại hình ảnh, tác phong và quan trọng hơn là sự tự tin cho bạn khi
đứng trước đám đông.
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 41
Thực tế đã chứng minh những người thành công trong công việc và
cuộc sống thường là những chuyên gia trong việc thuyết trình. Đối
với một người lãnh đạo hay một nhà quản lý thì kỹ năng thuyết trình
trở thành một kỹ năng quan trọng không thể thiếu. Một bài thuyết
trình thành công có thể đem lại nhiều kết quả tuyệt vời hơn cả mong
đợi. Tạp chí Times đã từng viết bài báo “Tại sao Barack Obama nên
trở thành tổng thống Mỹ”? Trong đó cho thấy Barack Obama, tân Tổng
thống Mỹ, khi còn là thượng nghị sỹ của bang Illinois đã có một bài
thuyết trình hoàn hảo trong 16 phút 25 giây tại Hội nghị Quốc gia
Đảng Dân chủ năm 2004. Bài thuyết trình này đã tạo dấu ấn quan
trong giúp Barack Obama trở thành tổng thống Mỹ người có quyền hành
như hiện nay. Khi được trang bị tốt kỹ năng thuyết trình chúng ta
có thể tự tạo dựng hình ảnh, tác phong và tự tin khi đứng trước đám
đông. Câu chuyện của ngài Barack Obama cho thấy một bài thuyết
trình hoàn hảo có thể đem lại thành công vượt xa tất cả những gì
chúng ta tưởng tượng. Thuyết trình góp một phần to lớn trong sự
thành công của mỗi chúng ta. Do đó, việc rèn luyện kĩ năng thuyết
trình là hết sức cần thiết.
Yếu tố quan trọng để thuyết trình thành công
Tư duy logic Khả năng diễn đạt Khả năng thuyết phục người
nghe
3.1.3. Các giai đoạn của buổi thuyết trình Kỹ năng thuyết trình
đóng vai trò quan trọng dẫn đến sự thành công của mỗi cá nhân cũng
như tập thể. Để có buổi thuyết trình tốt nhất hiệu quả nhất cần
phải trải qua giai đoạn: giai đoạn chuẩn bị và tiến hành thuyết
trình.
Bạn được công ty và các đồng nghiệp trong nghề đánh giá là một
người có kinh nghiệm và hiểu biết sâu rộng về một chủ đề chuyên
môn. Tại một hội thảo chuyên đề của công ty, có các khách hàng
chiến lược tới dự, bạn được mời trình bày 30 phút về chủ đề chuyên
môn của mình. (Vì có nhiều tham luận nên mỗi người trình bày chỉ
được dành 30 phút). Bạn có rất nhiều thông tin, kinh nghiệm tâm đắc
muốn chia sẻ và bạn cũng muốn tận dụng cơ hội này để “chứng minh”
về kiến thức, kinh nghiệm của mình tại Hội thảo. Tuy nhiên nếu
truyền tải hết lượng thông tin mà bạn muốn giới thiệu sẽ cần hơn 1
giờ để trình bày.
Vậy bạn sẽ chuẩn bị tài liệu ra sao và sẽ tiến hành thuyết trình
như thế nào?
3.2. Chuẩn bị thuyết trình Để buổi thuyết trình thành công, bạn
phải đảm bảo thực hiện được công đoạn chuẩn bị và phải tập luyện
thật nghiêm túc. Nếu bạn dành thời gian chuẩn bị càng cẩn thận, thì
cơ hội thành công càng cao.
3.2.1. Chọn chủ đề
Chủ đề của một bài thuyết trình phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố:
Dựa vào mục tiêu cụ thể của buổi thuyết trình để lựa chọn chủ
đề.
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
42 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
o Nghĩ về những vấn đề lớn mà bạn quan tâm. o Nghĩ về những chủ
đề có thể gây sự thu hút đối với thính giả: đối tượng đến
tham dự buổi thuyết trình là ai, chủ đề mong muốn được nghe và
cách tiếp nhận của họ ra sao? Khi chúng ta nắm bắt được tâm tư
nguyện vọng khán giả muốn lắng nghe chủ đề nào muốn được chia sẻ
điều gì, vậy chủ đề được trình bày có sức hút như thế nào với khán
giá?
Tập thói quen nghĩ về những chủ đề của mình ngay sau các bài
học, ghi lại những ý tưởng vào sổ tay. Ghi nhận những chủ đề hay và
những điểm nhấn trong chủ đề mình được nghe để xây dựng và rút kinh
nghiệm trong bài thuyết trình của chính mình.
Tìm kiếm các thông tin trên mạng, qua sách báo, v.v.. để xác
định chủ đề rõ hơn. Tạo sự hấp dẫn bằng cách đưa thông tin mang
tính cập nhật thường xuyên trong chủ đề thuyết trình.
Một số chủ đề thuyết trình chúng ta thường gặp
Trong công việc: o Thuyết trình về chiến lược phát triển công
ty, phát triển sản phẩm mới, cấp trên
đồng tình và đầu tư triển khai kế hoạch, kết quả nghiên cứu thị
trường…, cấp dưới thông qua vai trò, nhiệm vụ, mục tiêu phát triển
và hành động hướng đến mục tiêu chung.
o Các buổi đào tạo chuyên môn, cơ cấu, quy trình làm việc; có sự
phản hồi, tranh luận để hạn chế tối đa những sai sót.
o Hội thảo quảng bá sản phẩm thu hút khách hàng. Thu hút sự chú
ý và thuyết phục khách hàng sử dụng sản phẩm dịch vụ của công ty,
tiếp thu ý kiến phản hồi.
Trong xã hội: o Tuyên truyền phòng chống dịch bệnh, kế hoạch
hóa… o Tuyên truyền và thuyết phục mọi người dân thực hiện nếp sống
văn minh... o Tổ chức thuyết trình về an toàn xã hội, an sinh giáo
dục, môi trường...
Ví dụ: Thuyết trình chủ đề: “Vì sao thế hệ 8X thành công”: Thế
hệ 8X là những ai? Thành công như thế nào? Các nhân tố ảnh hưởng
đến sự thành công?
Trong gia đình: Các buổi họp mặt gia đình, cha mẹ, ông bà truyền
dạy những điều hay lẽ phải, cách sống tốt đẹp và thuyết phục con
cháu noi gương.
Trong quá trình học tập o Tăng cường năng lực sáng tạo của sinh
viên trong việc học; o Giúp sinh viên trở nên chủ động, tự tin; o
Phát triển bốn kĩ năng: Nghe, Nói, Đọc, Viết; o Nâng cao khả năng
sử dụng tiếng Anh của sinh viên; o Hình thành kĩ năng làm việc theo
nhóm; o Tăng mức độ hứng thú đối với việc học...
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 43
3.2.2. Tìm hiểu khán giả
3.2.2.1. Thu thập thông tin về khán giả
Khi chúng ta đã xác định được chủ đề, tìm hiểu khán giả như thế
nào là bước rất quan trọng. Tìm hiểu khán giả sẽ giúp cho chúng ta
có cách tiếp cận như thế nào với khán giả cho tốt. Khi tìm hiểu,
khán giả chúng ta cần tìm hiểu và đánh giá về: Giới tính: số lượng
nam bao nhiêu, nữ bao nhiêu. Thông thường người phụ nữ sẽ
có những quan điểm và cách tiếp cận vấn đề khác với nam giới.
Trình độ: đối tượng có trình độ học vấn cao có
cách tiếp cận khác với người có trình độ học vấn thấp. Với đối
tượng khán giả là những người có địa vị xã hội, học hàm học vị cao
thì thông tin chúng ta đưa ra phải hết sức ngắn gọn, chính xác, cô
đọng và thuyết phục, tránh lan man, dài dòng, đưa ra quá nhiều
thông tin một lúc. Điều này sẽ khiến họ hết sức mệt mỏi khi
nghe.
Tuổi tác: trẻ em hoặc người già sẽ có cách tiếp cận khác với
người lớn Sở thích: có những người thích nghe về các vấn đề chính
trị nhưng có những người
lại thích nghe thuyết trình về vấn đề văn hóa thể thao. Khác
biệt văn hóa: Mỗi dân tộc hoặc quốc gia có những vùng miền văn hóa
khác
nhau và làm thế nào để bài thuyết trình không ảnh hưởng đến văn
hóa riêng của họ. Nghề nghiệp và tôn giáo khác nhau: Những người
công nhân trong một nhà máy
trực tiếp lao động tạo ra của cải vật chất sẽ phải có cách tiếp
cận khác với nhân viên văn phòng.
Mức độ phản ứng của người nghe: Phản ứng của người nghe trước
một vấn đề nhạy cảm sẽ ảnh hưởng tới không khí của buổi thuyết
trình. Nếu gặp khán giả có quan điểm cứng rắn thì khi nêu vấn đề
cần chuẩn bị tốt các chứng cứ minh họa và lập luận tốt.
Tâm tư nguyên vọng mỗi người: mỗi người sống và làm việc với
những mục đích khác nhau vì thế tâm tư nguyện vọng của mỗi người là
khác nhau.
Tóm lại, các khán giả có độ tuổi, giới tính, tôn giáo, nền tảng
văn hóa, nghề nghiệp, địa vị khác nhau sẽ có sự phản ứng khác nhau
đối với cùng một bài thuyết trình. Phương pháp thu thập thông tin
về khán giả Nguồn cung cấp thông tin về khán giả thường là những
người tổ chức buổi thuyết trình nếu bạn được mời đến thuyết trình,
cũng có thể là chính bạn khi bạn tự tổ chức thuyết trình. Bạn có
thể đề nghị ban tổ chức cung cấp bản danh sách các đại biểu tham
dự. Nếu khán giả là khách hàng tiềm năng, bạn có thể tìm hiểu họ
thông qua những người quen, những người trong ngành. Hãy vận dụng
tốt thông tin thu thập để bài thuyết trình của bạn không những đề
cập tới những vấn đề họ đang quan tâm, mà còn tạo được sự đồng
cảm.
3.2.2.2. Phân tích khán giả
Thuyết trình viên tốt là người phải biết đặt khán giả là trung
tâm, mục tiêu bài thuyết trình là để có được phản hồi tích cực từ
phía khán giả. Do vậy thuyết trình viên cần phải tìm hiểu khán
giả:
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
44 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
Họ biết gì về chủ đề? Họ muốn biết thêm điều gì? Giá trị và lợi
ích của thông tin này đối với họ?
Những câu hỏi bạn cần trả lời khi tìm hiểu khán giả
Số lượng người nghe dự kiến là bao nhiêu? Tuổi trung bình là bao
nhiêu? Tỷ lệ giữa nam và nữ? Người nghe đã được thông báo đầy đủ về
chủ đề bạn định trình bày chưa? Người nghe tự nguyện hay được yêu
cầu đến tham dự buổi thuyến trình? Những điểm chung của người nghe
là gì? Những người này có định kiến không? Trình độ văn hóa của
những người này? Người bạn quen biết chiếm bao nhiêu phần trăm?
3.2.2.3. Tìm hiểu về quy mô khán giả
Quy mô khán giả có ảnh hưởng lớn đến kết cấu của bài thuyết
trình. Nếu khán giả chia ra thành nhiều nhóm nhỏ, người thuyết
trình và người nghe sẽ có rất nhiều cơ hội để có thể giao lưu trao
đổi thân mật. Với cách phân chia khán giả theo nhóm như vậy, việc
lôi cuốn sự khán giả chia sẻ ý kiến trong buổi thuyết trình là rất
hiệu quả. Còn với số lượng khán giả lớn thì hầu hết các buổi thuyết
trình chỉ mang tính chất truyền thông điệp một chiều. Vì vậy, bạn
cần có một cách tiếp cận khán giả theo kiểu khác. Trong trường hợp
này sự rõ ràng, dễ hiểu và chính xác trong các thông điệp là những
yếu tố rất quan trọng để duy trì sự chú ý của người nghe trong suốt
buổi thuyết trình. Để có thể thực hiện tốt bài thuyết trình của
mình theo quy mô khán giả các bạn có thể tham khảo bảng tổng hợp
dưới đây:
Điều chỉnh bài thuyết trình theo quy mô khán giả
Quy mô khán giả Kiểu thuyết trình Phương pháp tiếp cận
Số lượng ít
Được xem là ít khi số lượng khán giả chưa đến 15 người. Phần lớn
mọi người đã có ít nhất một lần trình bày trước khán giả có quy mô
nhỏ như vậy trong quá trình làm việc, học tập.
Chính thức Áp dụng các quy trình chính thức cho những cuộc họp,
buổi giới thiệu sản phẩm với khách hàng tiềm năng và thuyết trình
tại các cơ quan, công sở.
Sớm thiết lập giao tiếp bằng mắt với từng khán giả.
Luôn đối diện với khán giả - điều này sẽ giúp duy trì sự chú ý
của họ.
Không chính thức Phá bỏ khoảng cách, tạo bầu không khí thân mật,
gần gũi trong những buổi giới thiệu sản phẩm mới cho các nhà cung
cấp quen thuộc hoặc khi thuyết trình cho các đồng nghiệp.
Trao đổi hai chiều với khán giả bằng cách khuyến khích họ đặt
câu hỏi.
Đề nghị từng khán giả có ý kiến, nhưng yêu cầu ngắn gọn.
Số lượng nhiều
Được xem là nhiều khi số lượng khán giả trên 15 người. Nếu bạn
đã có kinh nghiệm, thì việc thuyết trình trước
Chính thức Áp dụng các quy trình chính thức như khi phát biểu
tại hội nghị hoặc tại cuộc gặp mặt khách hàng hàng năm của công
ty.
Đảm bảo tất cả, đặc biệt những người ngồi ở cuối phòng họp có
thể nghe rõ bài thuyết trình của bạn.
Liên kết, tóm tắt, nhấn mạnh và nhắc lại những ý chính.
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 45
Điều chỉnh bài thuyết trình theo quy mô khán giả
Quy mô khán giả Kiểu thuyết trình Phương pháp tiếp cận
khán giả ở quy mô này sẽ dễ dàng hơn.
Không chính thức Vận dụng những quy trình không chính thức khi
tham gia trình bày một vấn đề nào đó tại hội nghị.
Trình bày chậm, mạch lạc và rõ ràng.
Nên trình bày vấn đề một cách bao quát và đơn giản. Chỉ đi vào
chi tiết nếu được yêu cầu.
Nguồn: Kỹ năng thuyết trình – Tim Hindle
3.2.3. Thu thập thông tin tư liệu
Sự thành công của bài thuyết trình phụ thuộc vào việc thu thập
tài liệu đưa ra những thông tin minh chứng thuyết phục với khán
giả. Hoạt động này đòi hỏi sự đầu tư khá nhiều thời gian và công
sức.
3.2.3.1. Các loại thông tin cần thu thập
Để biết được thu thập thông tin tư liệu như thế nào cho việc
thuyết trình chúng ta cần nắm được ba loại thông tin tư liệu cần
thu thập: Thông tin phải biết: Thuyết trình viên phải nắm vững và
hiểu chính xác các thông
tin này để cung cấp cho khán giả. Điều đó có nghĩa là người
thuyết trình cần phải trang bị cho mình những kiến thức sâu sắc về
lĩnh vực định trình bày và có lượng thông tin phong phú để thuyết
phục người nghe.
Thông tin cần biết: Cung cấp thêm căn cứ, dẫn chứng, minh họa,
thuyết phục người nghe. Ngoài những thông tin phải biết trong khuôn
khổ bài thuyết trình thì cần phải có thông tin tìm hiểu thêm bên
ngoài để minh họa dẫn chứng cho bài thuyết trình.
Thông tin nên biết: Những tư liệu thực tế, mô hình, số liệu cụ
thể, ý tưởng mới lạ làm tăng tính hấp dẫn của bài thuyết trình.
Để bắt đầu tiến hành nghiên cứu, thu thập tài liệu, bạn cần ghi
nhớ mục tiêu chủ yếu của buổi thuyết trình qua 3-4 điểm chính.
Khi đã vạch ra được hướng nghiên cứu nhất định, bạn hãy tiến
hành việc thu thập thông tin liên quan, ghi nhớ nguồn trích dẫn và
điểm chính của tài liệu là gì. Sau đó hãy suy nghĩ xem đây có phải
là tài liệu mới nhất không về chủ đề thuyết trình? cung cấp thông
tin cập nhật nhất? Thông tin có chính xác không? Có cung cấp nguồn
tài liệu tham khảo? Bạn chỉ nên giữ lại những tài liệu đáp ứng được
các tiêu chí trên.
3.2.3.2. Các nguồn thu thập thông tin
Muốn thuyết trình thành công bạn phải giành nhiều thời gian tìm
tòi tư liệu, nghiên cứu đầy đủ các nguồn tư liệu. Các nguồn để có
thể thu thập thông tin như: Đọc sách: Bạn có thể bắt đầu việc
nghiên cứu bằng
cách chọn và xem một quyển sách tiêu biểu về chủ đề bài thuyết
trình và xem phần phụ lục tham khảo trong sách để tìm kiếm nguồn
tài liệu khác nữa.
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
46 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
Đọc báo, tạp chí: Ngoài đọc các loại báo tạp chí được in thành
ấn phẩm, bạn có thể sử dụng dịch vụ đăng ký điểm tin (ví dụ: yahoo
hay có, đăng ký gửi tin đến hòm thư) để được cung cấp thường xuyên
những chủ đề mà bạn quan tâm.
Tra cứu internet: Mỗi trang web trên mạng đều lưu trữ một khối
lượng thông tin phong phú và mọi người đều có thể truy cập, lưu
lại, in ra và sử dụng như tài liệu tham khảo. Thông tin trên Web
còn có ưu điểm là được cập nhật thường xuyên so với thông tin trên
các ấn phẩm in ấn. Tuy nhiên phần lớn tài liệu trên Internet chỉ
tồn tại ở dạng điện tử, chỉ có một số ít đã biên tập để có thể đảm
bảo tính tin cậy như ở các tài liệu đã được in ấn. Vì vậy bạn cần
phải thật cẩn thận khi sử dụng thông tin tài liệu tra cứu từ
Internet. Bạn cần biết chọn lọc, đánh giá tài liệu từ Internet.
Thông tin trên internet là rất khổng lồ. Mỗi ngày Internet có hàng
loạt địa chỉ mới được thành lập. Vì vậy, bạn cần sử dụng các công
cụ tìm kiếm để có thể thu thập tài liệu tham khảo có giá trị. Một
số các công cụ tìm kiếm hay được sử dụng để thu thập tài liệu như:
+ Google (http://www.google.com) + Yahoo (http://www.yahoo.com) +
Alta Vista (http://www.altavista.digital.com) + Open Text
(http://www.opentext.com) + Lycos (http://www.lycos.com) Khi bạn sử
dụng các công cụ tìm kiếm, bạn cần tìm kiếm bằng từ khóa hoặc chủ
đề.
Gặp gỡ các chuyên gia để có thể có những tư liệu quý giá. Các
chuyên gia là những người có kiến thức uyên bác, nghiên cứu sâu về
chuyên môn. Họ sẽ cung cấp và chia sẻ cho bạn những kiến thức mà
bạn bỏ nhiều thời gian tìm kiếm trên sách báo hoặc internet không
thấy.
Ngoài ra bạn cũng nên tham khảo ý kiến của những người xung
quanh như bạn bè, gia đình và các quan hệ cá nhân. Có thể họ sẽ cho
bạn những lời khuyên bổ ích và cung cấp những tài liệu quý giá mà
bạn không thể ngờ tới.
3.2.4. Xây dựng đề cương bài thuyết trình
3.2.4.1. Các kiểu bài thuyết trình
Thuyết trình để thông báo, giải thích: từ ngữ sử dụng trong bài
thuyết trình phải dễ hiểu, gần gũi. Thông tin đưa ra rõ ràng để
người nghe hiểu một cách dễ dàng và có sự thay đổi về nhận thức, tư
duy.
Thuyết trình để thuyết phục: Có cách thức, bố cục riêng để đạt
hiệu quả thuyết phục. Lời lẽ giọng điệu sử dụng trong bài thuyết
trình dạng này chiếm vị trí quan trọng với sự thành công của bài
thuyết trình.
Thuyết trình để giải trí, khích lệ: thông tin đưa ra cần dễ tiếp
cận, có thể điều tiết và giải tỏa tâm lý người nghe.
Người thuyết trình cần phải xác định được bài thuyết trình của
mình ở dạng nào để xây dựng đề cương và nội dung cho hợp lý.
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 47
3.2.4.2. Phác thảo đề cương cho bài thuyết trình
Chuẩn bị đề cương phác thảo những nội dung chính từ các thông
tin định trình bày đóng vai trò rất quan trọng cho diễn biến bài
thuyết trình của bạn. Một đề cương tốt là cách đảm bảo sự mạch lạc,
chặt chẽ của bài thuyết trình. Nó cho phép bạn trình bày các vấn đề
theo đúng trật tự và làm người nghe dễ hiểu hơn. Ngoài ra, đó cũng
là cách giúp bạn đảm bảo không bỏ sót bất kỳ điều gì. Sắp xếp ý
tưởng ban đầu cho bản phác thảo:
Giới hạn từ 3 đến 4 vấn đề chính cho phần nội dung của bài
thuyết trình và trình bày các ý theo thứ tự hợp lý. Trình tự sắp
xếp các ý chính và trọng tâm của từng ý sẽ ảnh hưởng đến thông điệp
bạn muốn truyền tải tới người nghe. Có rất nhiều cách khác nhau để
trình bày các ý chính: o Trình bày từng ý; o Trình bày hết ý này
sang ý khác; o Trình bày theo thứ tự căn cứ vào mức độ quan trọng
của ý; o Trình bày theo diễn biến thời gian. Trong khi trình bày
nếu bạn muốn khán giả có ấn tượng nhất với một ý nào đó bạn nên
trình bày nó trước tiên và tiếp theo là các ý hỗ trợ, hoặc bất kỳ ý
nào mà bạn định trình bày trước. Bạn cũng có thể dùng cách trình
bày lồng ghép các ý với nhau, nhằm nêu bật tầm quan trọng của tất
cả các ý. Cấu trúc trình bày bài thuyết trình hiện đang được sử
dụng phổ biến nhất là sắp xếp ý này gối lên ý kia. Theo cách này,
bạn có thể để ý kiến trước mở và sau khi trình bày xong các ý kiến
thì quay trở lại ý kiến này để kết thúc bài. Dưới đây là bảng hướng
dẫn các bạn sắp xếp các cấu trúc thuyết trình sao cho phù hợp với
các ý:
Kiểu kết cấu Ứng dụng thực tế
Trình bày các ý riêng lẻ
Các ý được trình bày theo trình tự phù hợp với một chủ đề nhất
định
Kiểu kết cấu này thường hữu ích cho các bài thuyết trình có tính
chính thức, như buổi trò chuyện có tính giáo dục hoặc các bài giảng
về lý thuyết quản trị. Nếu các cử tọa ghi lại những điều trình bày,
diễn giả nên giúp họ bằng cách tóm tắt lại từng ý và giới thiệu
ngắn gọn trước khi trình bày ý tiếp theo.
Nhấn mạnh một ý
Ý chính được tiếp nối bằng một vài ý khác
Kiểu kết cấu này có thể áp dụng trong các buổi nói chuyện với
các nhân viên về sự cần thiết phải nâng cấp dịch vụ khách hàng. Kết
cấu này mang tính nhấn mạnh và phù hợp trong trường hợp cử tọa đã
có đầy đủ thông tin về chủ đề thuyết trình. Điều này giúp họ dễ
tiếp thu các chi tiết hơn. Khi muốn trình này nột khía cạnh khác
trong cùng chủ dề, bạn áp dụng cấu trúc này cũng đem lại hữu
ích.
Gợi ý
Các ý được xây dựng theo kết cấu gối ý và bổ sung cho nhau khá
chặt chẽ
Kiểu kết cấu này thích hợp nhất đối với những buổi nói chuyện
thân mật trước các cử tọa có quy mô nhỏ, như những buổi hội họp của
các đồng nghiệp, những người đã quen với các vấn đề trình bày và có
thể ngồi nghe một bài thuyết trình tương đối phức tạp. Các ý gối
nhau sẽ khuyến khích cử tọa tranh luận và tham gia vào buổi thuyết
trình.
Nguồn: Kỹ năng thuyết trình – Tim Hindle
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
48 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
Dưới đây là một ví dụ về một đề cương kết cấu bài thuyết trình
được phác thảo sơ lược. Bạn có thể lấy đề cương này làm cơ sở và
dựa trên cơ sở chủ đề trong quá trình nghiên cứu để mở rộng thêm,
đồng thời bạn cần tìm kiếm thông tin và chuẩn bị cho bài thuyết
trình.
A. Tại sao phải cần thiết đào tạo? 1. Nhân viên được lợi từ các
khóa nâng cao nghiệp vụ. 2. Nhân viên mới sẽ nắm được quy trình
đúng nhất.
B. Các hoạt động đào tạo gồm: 1. Nâng cao nghiệp vụ Kiểm tra
trình độ kỹ năng Thiếu sót trong kiến thức
2. Các vấn đề thực tế C. Kết quả mong muốn
1. Nâng cao hiệu quả hoạt động 2. Năng suất gia tăng
Qua ví dụ trên bạn có thể thấy, để bắt đầu phác thảo đề cương
cho bài thuyết trình bạn cần xác định 3 – 4 ý chính (A, B, C...),
sau mỗi ý xác định tiếp các chủ đề phụ (1, 2,...) và tiếp tục với
các ý nhỏ của các chủ đề phụ này (i, ii...). Một số lưu ý các bạn
cần chú ý khi phác thảo đề cương cho bài thuyết trình:
o Cấu trúc bài thuyết trình gồm 3 phần: Mở đầu – thân bài – kết
thúc. o Các ý của đề cương phải có trật tự hợp lý và có logic để dễ
nhớ. o Các ý phải liên kết với nhau. o Đề cương cần ngắn gọn, đơn
giản sao cho nhìn qua bạn cũng đọc được. o Có thể gạch chân hoặc sử
dụng bút màu làm nổi bật những ý chính mà bạn
muốn nhấn mạnh. o Có thể sử dụng những ký hiệu để đánh dấu đoạn
dừng, đoạn nhấn mạnh, nói
chậm, nói to.
3.2.4.3. Cấu trúc của một bài thuyết trình
Để thu hút người nghe và trình bày những vấn đề định nói một
cách đầy đủ, theo trình tự hợp lý và logic, một bài thuyết trình
cần được xây dựng với cấu trúc: Mở bài, thân bài và kết thúc một
cách rõ ràng, thời gian cho từng mục được xây dựng có kế hoạch, với
mỗi ý đều có những dẫn chứng và minh họa thuyết phục. Sau đây chúng
ta cùng tìm hiểu từng phần của một bài thuyết trình. Mở đầu Đây là
phần quan trọng nhất của bài thuyết trình, là bước tiếp xúc đầu
tiên với khán giả. Việc tạo ấn tượng tốt ở bước khởi đầu này rất có
ý nghĩa. Phần mở đầu cần tự nhiên, gây ấn tượng, ngắn gọn, lôi cuốn
sự chú ý của khán giả. Đồng thời cũng cần tạo ra sự khái quát rất
cao đặc biệt là phải lôi cuốn, kích thích hứng thú của khán giả và
làm rõ chủ đề của bài thuyết trình.
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 49
Trong một bài thuyết trình khoảng 45 phút, sự tập trung cao của
người nghe thường ở khoảng 10 phút đầu, sau đó giảm dần cho tới
phút 30 – 35 rồi tăng trở lại ở khoảng 10 phút cuối của bài thuyết
trình. Dưới đây là biểu đồ biểu thị thời gian tập trung chú ý điển
hình của khán giả trong một bài thuyết trình khoảng 45 phút:
Bạn cần lưu ý, mức độ tập trung chú ý của khán giả ngay tại thời
điểm khởi đầu là không cao nên, tốt nhất bạn nên để dành các ý quan
trọng nhất để trình bày sau khi bài thuyết trình được vài phút. Có
2 cách mở đầu là mở đầu trực tiếp và mở đầu gián tiếp Mở đầu trực
tiếp: Người thuyết trình giới thiệu trực tiếp chủ đề và nội dung
bài
thuyết trình. Hình thức này thường được thực hiện với những bài
nói có nội dung làm quen, thời gian thuyết trình ngắn hoặc những
bài giảng, bài thuyết trình có tính chất thông báo, giải thích.
Mở đầu gián tiếp: Người thuyết trình đưa ra một lập lập nào đó
rồi dẫn dắt người nghe đến với chủ đề của bài thuyết trình. Với
việc mở đầu theo phương pháp gián tiếp người thuyết trình có nhiều
cách để tạo ấn tượng và lôi cuốn khán giả tập trung vào bài thuyết
trình của mình ngay từ những phút ban đầu như: o Đưa ra câu hỏi; o
Sự thật hay thống kê gây ngạc nhiên; o Trích dẫn hài hước hoặc nổi
tiếng; o Đưa ra giai thoại, trích dẫn nổi tiếng; o Sự kiện thời sự;
o Con số gây ngạc nhiên; o Câu chuyện liên quan đến chủ đề; o Đặt
ra một tình huống “giả sử rằng”.
Tất cả những vấn đề đưa ra giúp cho khán giả có một định hướng
ban đầu, họ chăm chú tiếp tục lắng nghe những phần tiếp theo. Mỗi
loại bài thuyết trình có những đặc điểm nội dung khác nhau, phong
cách của người thuyết trình cũng khác nhau. Vì vậy
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
50 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
người thuyết trình cần phải dựa vào đặc điểm riêng đó để chọn
cho mình cách mở đầu phù hợp nhất. Không nên kết hợp tất cả các
cách mở đầu trên mà nên chọn một hoặc vài cách và cần tạo cho mình
phong cách riêng. Ví dụ về cách mở đầu: Đưa ra chủ đề nóng được
nhiều người quan tâm: “Lạm phát là chủ đề nóng bỏng hiện nay vì vậy
bài thuyết trình của tôi ngày hôm nay sẽ nói về vấn đề này”. Hoặc
bắt đầu bằng những con số gây ấn tượng: “Như các bạn đã biết công
ty này đang mất dần thị phần, thế mà chúng tôi lại bị buộc phải
tăng doanh số bán hàng thêm 20 – 25% cơ đấy. Làm sao chúng tôi có
thể làm được điều này trong khi thị trường đang xuống dốc? Bạn sẽ
biết điều đó ngay sau khi nghe bài thuyết trình của tôi”. Sau khi
xác định được cách mở đầu, bước kế tiếp là chuẩn bị nội dung phần
mở đầu. Với mỗi cách mở đầu khác nhau thì nội dung của phần mở đầu
cũng sẽ khác nhau nhưng bất kỳ nội dung một phần mở đầu của bài
thuyết trình nào cũng có ba yêu cầu: Chào hỏi và làm quen: mục đích
là để cung cấp thông tin và xác định rõ vai trò của
bạn với bài thuyết trình. Trong khi giới thiệu bạn cũng nên đưa
thêm chức vụ và kinh nghiệm của mình.
Nêu nội dung trình bày: Sau khi giới thiệu bạn nên đưa ra chủ đề
chính và mục đích của bài thuyết trình, giới thiệu ngắn gọn cấu
trúc của bài thuyết trình.
Thông báo thời gian thuyết trình: Để duy trì sự chú ý của khán
giả bạn nên thông báo thời gian thuyết trình và thời gian này càng
ngắn càng tốt.
Bên cạnh đó bạn có thể thông báo phương thức tiến hành thuyết
trình và phương thức trả lời câu hỏi với khán giả.
Ví dụ về một số câu thường dùng trong phần mở đầu của bài thuyết
trình: Phần chào hỏi làm quen Chào mừng các bạn! Xin chào mọi
người! Kính chào quý vị đại biểu! Phần nêu nội dung Bài thuyết
trình của tôi gồm ba phần. Đầu tiên là…….Phần thứ hai là…….Thứ
ba
là…….Cuối cùng là……… Tôi sẽ nói về……… Tôi sẽ nói qua về……. Tôi
sẽ nói cho các bạn vài điều căn bản về…… Tôi sẽ cho các bạn nghe
lịch sử của…… Tôi muốn tập trung nói về …… Phần thông báo thời gian
và phương thức trả lời thuyết trình: Trong khoảng thời gian 30
phút, tôi sẽ …… Trong khi tôi thuyết trình, các bạn có thể đặt câu
hỏi bất kỳ lúc nào. Tôi sẽ giành thời gian cuối buổi thuyết trình
để cho phần giải đáp thắc mắc. Sau khi tôi thuyết trình các bạn có
thể đưa ra câu hỏi của mình.
Với những gợi ý trên các bạn hãy chuẩn bị phần mở đầu cho bài
thuyết trình của nhóm trong buổi học tập trung.
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 51
Thân bài
Thông thường trong một buổi thuyết trình, sự tập trung cao nhất
của khán giả đạt được trong 20 phút đầu và 10 phút cuối của buổi
thuyết trình. Sau 20 phút có thể quên 40% những gì nghe được, sau
nửa ngày đã quên mất 60% và sau một tuần thì tới 90% nội dung có
thể bị quên. Chính vì vậy xác định nội dung chính là điều rất quan
trọng.
Bất kỳ nội dung bài phát biểu nào cũng cần phải có sự logic và
trình bày một cách rõ ràng với thông tin đầy đủ. Để không bỏ sót
bất kể điều gì, bạn có thể sử dụng trình tự soạn thảo nội dung bài
thuyết trình sau: 1. Giới hạn thân bài từ 3-4 ý chính, các ý này đã
được xác định trong phần phác thảo
đề cương thuyết trình. Người thuyết trình cần bám sát vào dàn ý
trong đề cương để soạn thảo nội dung.
2. Phác thảo nội dung chi tiết bài thuyết trình: Đầu tiên bạn
hãy hình dung ra những từ mà bạn muốn khán giả nghe, viết ra tất cả
những điều bạn muốn đưa vào trong bài thuyết trình.
3. Hoàn chỉnh nội dung bài thuyết trình: sau khi có được bản
phác thảo nội dung đầu tiên bạn nên đọc lại bản thảo một lượt để
chắc rằng các dữ kiện được sắp xếp theo trật tự hợp lý, logic và
mọi thông tin cần thiết đã được đưa vào. Bạn nên chỉnh đi chỉnh lại
cho đến khi hài lòng với nó.
Phân bổ thời gian thuyết trình cho hợp lý, đảm bảo thời lượng đủ
cho việc truyền tải thông tin ở cả ba phần mở đầu, thân bài, kết
thúc. Để có thể soạn thảo nội dung bài thuyết trình được tốt nhất
bạn cần lưu ý: Không đưa những thông tin rườm rà, không cần thiết
vào bài thuyết trình. Bạn nên
đưa vào những thông tin quan trọng để tăng tính hấp dẫn cho bài
thuyết trình. Các thông tin đã được thu thập và chọn lựa trong quá
trình nghiên cứu trước đây. Mức độ ưu tiên của thông tin gồm ba
loại: Thông tin phải biết, thông tin nên biết và thông tin cần
biết.
Triển khai các vấn đề theo dạng các câu hỏi tại sao, như thế
nào… Tự đặt câu hỏi và trả lời câu hỏi bạn sẽ tự lường trước được
các câu hỏi và tình huống cần có trong bài thuyết trình.
Bạn nên nghĩ ra nhiều cách, ý tưởng khác nhau để diễn đạt cùng
một ý. Sau đó chọn ra cách mà bạn thấy mình trình bày một cách tự
nhiên nhất. Bạn cũng cần sử dụng những cấu trúc câu đơn giản và dễ
hiểu để diễn đạt ý. Để có thể viết được các câu tự nhiên và đơn
giản, bạn có thể tham khảo bảng dưới đây:
Nên Không nên
Sử dụng những câu đơn giản, trực tiếp Sử dụng đại từ “tôi” và
“các bạn” Sử dụng các động từ tích cực (chạy, đi,
làm, sử dụng…)
Điểm xuyết bài thuyết trình bằng các tính từ. Chuẩn bị và tập
trình bày trước để tránh sai
sót.
Đưa vào các ví dụ và so sánh tương đồng để minh họa cho các
ý.
Không dùng những biệt ngữ hoặc ngôn ngữ không phù hợp.
Tránh đưa vào các ý không phù hợp. Không nên soạn bài thuyết
trình theo kiểu
“văn viết”.
Tránh tạo áp lực cho cử tọa bằng cách cung cấp quá nhiều thông
tin chi tiết.
Không tỏ vẻ kiểu cách với cử tọa. Không bắt chước người khác,
bởi nó có thể
hợp với họ, nhưng không hợp với bạn.
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
52 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
Khi viết bạn cần phải xác định được sự khác nhau giữa văn nói và
văn viết. Dưới đây là một số gợi ý để bạn có thể điều chỉnh văn
viết phù hợp với văn nói:
Cấu trúc câu Cách thể hiện
Ngữ pháp
Hãy cố tránh những câu đúng về mặt ngữ pháp nhưng khi đọc lên có
vẻ cứng nhắc. Để tạo ấn tượng trực tiếp hãy sử dụng ngôi thứ nhất,
thứ hai (Tôi và các bạn) và các động từ chủ động.
Nói: “Tôi đang làm việc với hệ thống kế toán…”
Thay vì: “Hệ thống kế toán mà tôi đang làm là…
Nói: “Các anh phải công nhận những vấn đề này…”
Thay vì: “Điều quan trọng là phải công nhận những vấn đề
này…”
Cú pháp
Luôn đặt những sự kiện quan trọng hay thú vị nhất lên đầu tiên.
Không nên mở đầu câu bằng một mệnh đề phụ hoặc những lời lẽ cần để
trong ngoặc đơn.
Nói: “Chi phí thấp và sản lượng tăng – đó là những điều chúng ta
cần phải làm”
Thay vì: “Chúng ta cần cắt giảm chi phí và nâng cao sản
lượng”
Nói: “Điều này có thể tạo sự khác biệt hoàn toàn”
Thay vì: “Mặc dù đây là những chi tiết nhỏ, song nó có thể tạo
sự khác biệt”.
Nguồn: Kỹ năng thuyết trình – Tim Hindle Nên bổ sung thêm các ví
dụ thích hợp để nhấn mạnh các ý chính. Sử dụng dẫn chứng minh họa
phù hợp:
Trong khi thuyết trình, nhiều khi bạn phải sử dụng đến hình ảnh,
dẫn chứng minh họa như đồ thị, hình ảnh, bảng số liệu thống kê...
Vậy thì khi dùng hình ảnh dẫn chứng minh họa bạn phải giới thiệu
chúng như thế nào đây? Trong khi sử dụng hình ảnh minh họa hãy nhớ
để khán giả có thời gian để hiểu thông tin của dẫn chứng minh họa,
bạn nên tạm ngừng nói trong giây lát để khán giả có thời gian nhìn
phần minh họa mình đưa ra và sau đó, hãy giải thích tại sao hình
ảnh hay dẫn chứng minh họa đó lại quan trọng. Ví dụ: Bạn có thể
dùng những cụm từ sau khi thuyết trình đến phần minh họa này: Biểu
đồ này cho thấy… Nhìn vào đồ thị này… Nhìn vào đây, các bạn sẽ
thấy… Tôi muốn các bạn hãy nhìn vào đây… Biểu đồ này minh họa số
liệu…
Biểu đồ này cho thấy sự sụt giảm của … Chuyển ý giữa các chủ đề:
Những thông
tin mà bạn đang nói có thể đều mới mẻ đối với khán giả. Chỉ có
bạn mới biết rõ cấu trúc bài nói nhưng bạn nên cho khán giả biết
khi bạn chuyển sang một ý mới, có như vậy khán giả mới tiện theo
dõi và sẵn sàng nghe những điều tiếp theo. Không nên chuyển ý một
cách đột ngột vì như vậy người nghe sẽ rất bất ngờ. Hơn nữa việc
dùng các từ nối còn giúp cho người nghe tập trung hơn.
Bạn có thể nối các ý bằng các từ như:
“Vâng” “Đúng thế” hay “đúng vậy” Tôi muốn chuyển sang nói về…
Tôi muốn chuyển sang… Đó là tất cả những gì tôi muốn nói về… Bây
giờ tôi muốn xem xét tới vấn đề… Điều này dẫn tới ý tiếp theo…
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 53
Ngắt nhịp trình bày hợp lý: Khi cần nhấn mạnh một ý nào đó hoặc
khi chuyển tiếp từ ý này sang ý khác bạn nên có sự ngắt nhịp hoặc
lặp lại ý đó một lần nữa.
Chuẩn bị những mẩu giấy ghi chú: Thay vì liệt kê trên một mặt
giấy toàn chữ bạn có thế liệt kê vài ý chính trên một mẩu giấy.
Viết những ý chính ngắn gọn cô đọng hoặc những từ những đoạn quan
trọng trong bản phác thảo nội dung thuyết trình và đánh số hoặc ký
hiệu sao cho mình dễ nhìn nhất khi trình bày.
Kết thúc Bạn có mở đầu bài thuyết trình lôi cuốn, nội dung nhiều
thông tin hấp dẫn nhưng kết thúc hụt hẫng, khán giả sẽ cảm thấy thế
nào? Bài thuyết trình của bạn liệu đã thành công chưa? Phần kết
thúc ấn tượng cũng quan trọng không kém với phần mở đầu. Để kết
thúc bài thuyết trình ấn tượng bạn cần: Lôi kéo sự chú ý của thính
giả: Bạn cần phải làm cho khán giả biết bài thuyết trình
của mình đang đi dần vào phần kết thúc. Bạn có thể sử dụng những
cụm từ như “Về ý cuối cùng” hoặc “để kết luận” nhằm thông báo cho
khán giả bạn sắp tóm lại những gì vừa trình bày. Khán giả sẽ chú ý
tập trung để nắm bắt lại những điều đã bỏ sót.
Thông báo trước khi kết thúc: bạn cũng đừng ngại việc thông báo
rõ khi kết thúc bài thuyết trình. Bạn có thể sử dụng những cụm từ
như “tóm lại”, “tổng kết lại” hay “cuối cùng” để cho khán giả biết
rằng đây là phần kết thúc bài thuyết trình.
Tóm tắt lại những điểm chính: hãy trình bày lại những điểm chính
của bài thuyết trình một cách thật ngắn gọn, nhấn mạnh vào điểm cốt
lõi hoặc đưa ra một thông điệp quan trọng liên quan tới bài thuyết
trình
Kết thúc bằng một nhận xét tích cực: Bạn có thể nhấn mạnh những
lợi ích hay biểu lộ sự tin tưởng với khán giả khi nghe xong bài
thuyết trình. Đưa ra một nhận định để có thể lưu lại trong lòng
khán giả một ấn tượng tốt đẹp. Không giảng giải lan man dài dòng
những nhận định cuối đó.
Bạn nên mỉm cười và cám ơn khán giả đã tham dự buổi thuyết
trình.
3.2.4.4. Chuẩn bị tâm lý và hình thức cho buổi thuyết trình
Chuẩn bị về tâm lý và hình thức cũng là yếu tố quan trọng như
việc chuẩn bị bài thuyết trình. Cùng với nội dung thuyết trình, tác
phong chuyên nghiệp và tự tin sẽ góp phần quyết định sự thành công
của một buổi thuyết trình. Chuẩn bị tâm lý
Tâm lý run sợ, hồi hộp, lo lắng là những yếu tố mà các thuyết
trình viên hay mắc phải, nhất là đối với những thuyết trình viên
mới. Khi đứng trước một lượng khán giả lớn, người thuyết trình hay
mất bình tĩnh, mất tự tin và cảm thấy khó truyền tải thông tin tới
khán giả. Đây là một rào cản không nhỏ với người thuyết trình. Hầu
hết mọi người đều căng thẳng khi mới thuyết trình. Khán giả sẽ nhìn
nhận và hiểu được sự căng thẳng của bạn. Nhưng thực tế, đa số khán
giả khi đến tham dự buổi thuyết trình là muốn biết thông tin, chứ
không phải chỉ đến để đánh giá thuyết
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
54 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
trình viên. Nếu thông tin người thuyết trình mang đến thực sự
hữu ích với khán giả thì sẽ làm yếu tố căng thẳng giảm bớt. Nếu
mình căng thẳng quá thì sẽ rất khó truyền đạt thông tin tới khản
giả. Vì vậy làm thế nào để vượt qua sự căng thẳng là điều rất quan
trọng. Để không bị căng thẳng bạn cần: o Nắm chắc nội dung bài
thuyết trình; o Chuẩn bị chu đáo và thực hành thuyết trình trước; o
Đọc/nhớ một số ý chính đầu tiên; o Trong quá trình thuyết trình nên
nhìn mọi người và cười tươi; o Di chuyển và hít thở sâu; o Suy nghĩ
theo hướng tích cực.
Bạn hãy suy nghĩ và viết ra lý do khiến bạn hay bị căng thẳng
mất tự tin thậm chí lo sợ khi phải đứng lên trình bày hay thuyết
trình một vấn đề trước đám đông (trong 5 phút):
..........................................................................................................................
…………
..........................................................................................................................
…………
Hình thức bên ngoài Ấn tượng ban đầu thường rất mạnh mẽ và khó
thay đổi. Chúng ta thường đánh giá về một người trong lần gặp đầu
tiên qua cách ăn mặc và phong thái của họ. Tương tự, khi bạn bước
lên bục phát biểu, cũng hình thành những đánh giá về bạn dựa trên
những ấn tượng mà họ nhìn thấy bạn. Do đó, việc chọn lựa và quyết
định chuyển tải hình ảnh như thế nào đến khán giả qua cái nhìn đầu
tiên có ý nghĩa rất quan trọng. Đôi khi việc tạo được ấn tượng đầu
tiên có ý nghĩa quan trọng đối với sự thành công của bài thuyết
trình. Để gây ấn tượng tốt, bạn cần chú ý những vấn đề sau: o Quan
tâm đến hình thức bên ngoài để gây ấn tượng tốt đẹp ngay từ ban
đầu. o Đảm bảo rằng hình thức bên ngoài của bạn không trái ngược
với thông điệp
trình bày. o Chọn bộ trang phục mà khi mặc bạn thấy thoải mái,
lịch sự. o Cử chỉ, dáng điệu, nét mặt, thái độ cần tự tin, nhẹ
nhàng.
Luyện tập để thành công Luyện tập thuyết trình là khâu thiết yếu
trong quá trình chuẩn bị. Thành công hay thất bại của buổi thuyết
trình phụ thuộc vào sự chuẩn bị và diễn tập của bạn. Vì vậy luyện
tập càng nhiều càng tốt. Trong quá trình luyện tập bạn cần: o Ghi
nhớ tư liệu và trình tự trình bày o Luyện tập giọng nói với những
âm điệu phù hợp. o Luyện tập theo nhóm để mọi người có thể góp ý
cho bạn. o Luyện tập để căn đúng tiến độ thời gian thuyết trình. o
Thể hiện giao tiếp phi ngôn từ như giao tiếp bằng mắt, động tác tay
hoặc hình thể. Luyện tập là cơ hội tốt nhất để bạn hoàn thiện bài
thuyết trình, đảm bảo sức thuyết phục cho nội dung bạn định trình
bày. Lúc đầu bạn nên đọc toàn bộ bản thuyết trình đã chuẩn bị, khi
cảm thấy hài lòng và thoải mái hãy đứng trước gương thử thuyết
trình và sử dụng các mẩu giấy ghi nhớ. Lần đầu có thể bạn sẽ cảm
thấy căng thẳng, không
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 55
thoải mái nhưng sau đó, bạn rút kinh nghiệm và dần trở nên bình
tĩnh, tự tin hơn. Bạn cứ luyện tập cho đến khi nào không còn thấy
bị phụ thuộc vào các mẩu giấy ghi nhớ. Khi đã sẵn sàng, bạn nên thử
thuyết trình cho một số người bạn nghe để họ góp ý thậm chí là
hướng dẫn bạn sửa các nhược điểm. Trong khi luyện tập, một điều bạn
cần chú ý đó là kiểm soát âm lượng giọng nói, nói một cách truyền
cảm để mọi người đều nghe rõ bạn.
3.2.5. Các công tác hậu cần cho buổi thuyết trình
Các công tác hỗ trợ và công tác hậu cần cho buổi thuyết trình
đóng vai trò quan trọng làm nên sự thành công của buổi thuyết
trình. Bạn cần lên kế hoạch cẩn thận và thiết thực để có nhiều thời
gian tập trung hoàn thiện bài thuyết trình đồng thời tránh được các
vấn đề phát sinh. Bạn có thể tham khảo các bước dưới đây để chuẩn
bị các công việc liên quan tới việc tổ chức buổi thuyết trình:
Nguồn: Kỹ năng thuyết trình – Tim Hindle Trong quá trình sắp xếp
lịch trình bạn cần chú ý đến những vấn đề sau: Lúc nào thì chuẩn bị
xong nội dung bài thuyết trình. Nếu địa điểm thuyết trình ở xa thì
bạn cần lên kế hoạch đi lại và ăn nghỉ. Chuẩn bị sẵn sàng về hình
thức và tâm lý cho bản thân trước khi thuyết trình 3 tiếng. Dành 1
tiếng trước thuyết trình để xem xét lại nội dung bài thuyết trình.
Thiết bị hỗ trợ thuyết trình như thế nào?
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
56 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
Một số vấn đề liên quan tới công tác tổ chức và hậu cần: Nắm rõ
địa điểm thuyết trình
Địa điểm thuyết trình là một trong những yếu tố quyết định sự
thành công của buổi thuyết trình. Bạn nên xem xét trước địa điểm
bạn sẽ thuyết trình để nắm rõ cách bố trí khán phòng từ đó chọn cho
mình chỗ đứng, cách di chuyển hợp lý. Bạn cũng nên xác định xem
liệu có vật cản nào che khuất tấm nhìn của khán giả không. Đồng
thời kiểm tra vị trí cửa ra vào, ổ điện, các thiết bị khác và cố
gắng cảm nhận bầu không khí trong phòng.
Lên kế hoạch đi lại Bạn cần tính toán kỹ lưỡng thời điểm khởi
hành để tránh tình trạng đến muộn và không đủ thời gian chuẩn bị.
Thời gian cần thiết để cho việc đi lại sẽ là thời điểm có mặt tại
địa điểm thuyết trình cộng thời gian đi lại và cộng thêm ít nhất
khoảng 1 tiếng để đảm bảo an toàn. Nếu phải di chuyển xa bằng máy
bay hoặc tàu thì bạn cần dự trù thêm trường hợp trễ bay đồng thời
cần bố trí thêm thời gian nghỉ ngơi phục hồi sức khỏe trước khi
tham dự thuyết trình. Dưới đây là một số các yêu cầu đặt ra cho
việc đi lại:
Nguồn: Kỹ năng thuyết trình – Tim Hindle
Chuẩn bị các tài liệu có liên quan. Để tăng thêm phần ấn tượng
và hấp dẫn của bài thuyết trình với khán giả, bạn nên chuẩn bị thêm
các tài liệu khác hỗ trợ nhằm minh chứng và cụ thể hóa vấn đề bạn
trình bày.
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 57
Các tài liệu hỗ trợ có thể là bản tóm tắt các ý chính của bài
thuyết trình, bản in nội dung slide bạn đang dùng để trình bày, các
bài báo hay tạp chí bổ sung thông tin cho bài thuyết trình. Bạn cần
chỉ dẫn để khán giả hiểu về nội dung và mục đích sử dụng từng loại
tài liệu nếu bài thuyết trình có nhiều loại tài liệu.
Hệ thống âm thanh ánh sáng Trong quá trình kiểm tra địa điểm
thuyết trình, bạn cần chú ý đến việc kiểm tra hệ thống ánh sáng để
đảm bảo: độ sáng đầy đủ khắp phòng, sân khấu được chiếu sáng đủ.
Nếu phòng có nhiều cửa sổ cần kéo màn cửa sổ để che bớt ánh sáng
khi sử dụng thiết bị màn chiếu. Trong những trường hợp thuyết trình
ở hội trường lớn đông người hoặc ngoài trời bạn nên sử dụng micro
và hệ thống loa. Khi kiểm tra âm thanh bạn nên nhờ người đứng ở một
vài vị trí khác nhau trong phòng để xem tại đó họ có thể nghe rõ
bạn nói không.
Phương tiện nghe nhìn Trong Bài 3, của giáo trình Phát triển kỹ
năng cá nhân 1, chúng ta đã đề cập tới nghiên cứu của giáo sư tâm
lý học Albert Mehrabian - trường Đại học UCLA- thống kê có ba loại
phương tiện giao tiếp như sau:
Cựu giáo sư tâm lý học của trường Đại học UCLA là Albert
Mehrabian là người tìm ra quy luật 7% - 38% - 55%. Chỉ có 7% liên
quan đến ngôn từ. 38% liên quan đến ngữ điệu, chẳng hạn
âm lượng, giọng nói, sự diễn cảm trong cách diễn đạt…
55% quá trình giao tiếp liên quan đến các yếu tố phi ngôn từ.
(Nguồn:Báo Doanh Nhân Sài Gòn Cuối Tuần)
Qua bài nghiên cứu này các bạn có thể thấy sức mạnh truyền đạt
qua ngôn từ chỉ có 7%, qua giọng nói là 38%, qua hình ảnh là 55% vì
thế các phương tiện nghe nhìn sẽ đóng một phần không nhỏ với sự
thành công của bài thuyết trình. Các phương tiện hỗ trợ nghe nhìn
sẽ giúp minh họa rõ ràng hơn những vấn đề phức tạp. Hiện nay có rất
nhiều loại thiết bị nghe nhìn, việc chọn lựa các loại thiết bị hỗ
trợ cũng khá quan trọng. Bạn cần chọn lựa thiết bị phù hợp với bài
thuyết trình và quy mô khán giả. Khi có ý định sử dụng các thiết bị
nghe nhìn, bạn nên đến kiểm tra khán phòng xem ở đó đã có sẵn những
thiết bị bạn dự định sử dụng chưa. Bạn cần dành thời gian để tập
làm quen với việc sử dụng và các thao tác điều khiển thiết bị này
để tránh các trục trặc, hư hỏng xảy ra khi đang thuyết trình. Ngoài
ra, bạn nên đề phòng những trục trặc kỹ thuật có thể xảy ra với các
thiết bị bằng cách in tài liệu phát trước cho khán giả. Dưới đây là
một số hướng dẫn sử dụng các thiết bị nghe nhìn thông dụng:
Giọng nói 38% Lời từ
7%
Hình ảnh cử chỉ 55%
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
58 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
Các loại thiết bị hỗ trợ Ví dụ
Độ phức tạp thấp
Ưu điểm của các thiết bị kiểu này là tính đơn giản, có thể sự
dụng không cần điện năng. Tuy nhiên, công tác chuẩn bị mất rất
nhiều thời gian. Vì thế, bạn nên hoàn tất chúng trước vài ngày của
buổi thuyết trình. Loại thiết bị hỗ trợ này có thể vẽ trên giấy rồi
in ra nhiều bản phân phát cho các cử tọa để làm tư liệu chứng minh
cho các vấn đề khi người thuyết trình nêu ra. Cách này chỉ có thể
áp dụng cho các cử tọa với quy mô nhỏ.
Bản in để phát
Tốt nhất nên phân phát các bản in trước hoặc vào giờ giải lao
của buổi thuyết trình, và trong khi thuyết trình bạn nhớ giải thích
để cử tọa hiểu mục đích của bản in này.
Bảng viết
Nên sử dụng bảng viết để minh họa những vấn đề được trình bày
trong buổi thuyết trình không chính thức và với số lượng cử tọa ít.
Hãy tạo điều kiện cho các cử tọa ngồi hàng ghế sau cùng nhìn rõ chữ
viết trên bảng.
Bảng giấy
Hãy vẽ các biểu đồ, đồ thị minh họa trên giấy cứng, khổ lớn để
minh họa cho các vấn đề khi bạn trình bày. Đánh dấu các điểm quan
trọng và đảm bảo những người ngồi sau cùng đều thấy rõ.
Độ phức tạp trung bình
Các thiết bị hỗ trợ thuộc nhóm này được sử dụng rất phổ biến do
hiệu quả mà nó đem lại cao và không quá phức tạp về các thao tác kỹ
thuật. Bạn có thể lắp đặt các thiết bị này vào ngày thuyết trình,
nhưng trước đó nên hoàn tất việc in ấn các tài liệu dự kiến sẽ sử
dụng kết hợp cùng các thiết bị này.
Máy chiếu
Hãy sắp xếp sẵn các đoạn/ hình minh họa có liên quan đến thứ tự
nội dung mà bạn trình bày. Đồng thời, bạn hãy tập thuyết trình cùng
máy chiếu trước khi thuyết trình chính thức.
Máy chiếu
Để minh họa các bảng biểu, cách tốt nhất là bạn nên dùng máy
chiếu. Chỉ sử dụng thước khi bạn muốn cử toạ tập trung vào một biểu
đồ hay một con số nhất định mà không làm ảnh hưởng đến tầm nhìn của
các cử tọa vào bảng biểu đang chiếu.
Hệ thống âm thanh
Nếu phải phiên dịch, bạn nên sử dụng hệ thống trang thiết bị âm
thanh cùng với tai nghe, Ngoài ra, khi diễn thuyết trước cử toạ có
quy mô lớn, mi-crô, tăng âm và loa là các thiết bị không thể
thiếu.
Độ phức tạp cao
Do tính năng kỹ thuật cao, nên có thể bạn phải cần một đội ngũ
chuyên nghiệp để lắp đặt và sử dụng các thiết bị hỗ trợ này. Hiệu
quả đem lại có thể rất cao, nhưng các thiết bị càng phức tạp thì
nguy cơ hư hỏng hay gặp trục trặc càng lớn.
Video
Sử dụng thiết bị video để chiếu các hình ảnh động hoặc thậm chí
là đoạn băng về một diễn giả nào đó giải thích lý do không thể có
mặt tại buổi thuyết trình.
Thiết bị đa phương tiện
Có thể sử dụng đĩa CD để chiếu các hình ảnh động và âm thanh
trên một màn hình lớn. Hoặc bạn cũng có thể thuê chuyên gia phần
mềm viết các phần mềm phục vụ cho buổi thuyết trình của bạn.
Đồ họa trên máy tính
Hiện nay, máy tính có nhiều phần mềm sở hữu các tính năng hiển
thị đồ họa, biểu đồ hoặc hình ảnh ba chiều trên màn ảnh. Bạn có thể
sử dụng các đồ họa chuyển động để minh họa sự chuyển động của các
biểu đồ.
Nguồn: Kỹ năng thuyết trình – Tim Hindle
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
PSD102_Bai 3_v2.0013112226 59
TÓM LƯỢC CUỐI BÀI
Thực tế đã cho thấy, thuyết trình là hoạt động diễn ra khá
thường xuyên trong môi trường làm việc. Nếu trình bày một vấn đề
một cách thuyết phục, người thuyết trình sẽ truyền tải thông điệp
cần thiết và tạo ra những tác động tích cực đến người nghe. Thông
qua đó có thể tăng cường uy tín cũng như khả năng ảnh hưởng đến
người khác. Bài giảng Kỹ năng thuyết trình (phần 1) gồm 2 nội dung:
Thuyết trình là một loại hoạt động giao tiếp và Chuẩn bị thuyết
trình. Thuyết trình là một loại hoạt động giao tiếp
Khái niệm thuyết trình;
Vai trò của hoạt động thuyết trình;
Các giai đoạn của buổi thuyết trình Chuẩn bị thuyết trình
Chọn chủ đề;
Tìm hiểu khán giả;
Thu thập thông tin tư liệu;
Xây dựng nội dung bài thuyết trình;
Chuẩn bị tâm lý và hình thức cho buổi thuyết trình;
Công tác hậu cần cho buổi thuyết trình
-
Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần I)
60 PSD102_Bai 3_v2.0013112226
BÀI TẬP THỰC HÀNH
Bài 1: Bạn được bầu là nhóm trưởng. Bạn đang phải trình bày cho
nhóm về kế hoạch học tập và hình thức học nhóm của các môn học
trong môi trường E-learning. Bạn muốn cung cấp những thông tin liên
quan và hữu ích nhất để các thành viên nhóm không bị bỡ ngỡ khi bắt
đầu tham gia học tập. Bạn cũng muốn từ đó nhóm sẽ đoàn kết và phát
triển hơn. Bạn có tổng cộng 15 phút cộng thêm một chút thời gian
cho các câu hỏi.
Câu hỏi:
1. Hãy phác thảo phần giới thiệu và phần kết luận. Mỗi phần ngắn
gọn 1-2 câu.
2. Bạn hãy sắp xếp các ý chính theo một trình tự hợp lý để bài
nói cô đọng, súc tích (không nên quá 5 ý).
3. Hãy lấy một tờ giấy note hoặc một quyển sổ ghi chép ghi chữ
mở đầu, sau đó ghi những điều bạn muốn nói trong phần mở đầu càng
ngắn càng tốt. Tương tự với phần thân bài và kết luận.
Bài 2: Bạn được đánh giá là một chuyên gia có nhiều kinh nghiệm
và hiểu biết sâu rộng trong lĩnh vực tài chính ngân hàng. Tại một
hội thảo chuyên đề của công ty, có các khách hàng chiến lược tới
dự, bạn được ban lãnh đạo phân công trình bày 30 phút về chủ đề
“Tầm ảnh hưởng của chính sách lãi suất tới các ngân hàng thương
mại”. Bạn có rất nhiều thông tin, kinh nghiệm tâm đắc muốn chia sẻ
và bạn cũng muốn tận dụng cơ hội này để “chứng minh” về kiến thức,
kinh nghiệm của mình tại Hội thảo. Tuy nhiên lượng thông tin mà bạn
muốn giới thiệu sẽ cần hơn một giờ để trình bày. Vậy bạn sẽ chuẩn
bị tài liệu ra sao và sẽ tiến hành thuyết trình như thế nào?
Bài 3: Vận dụng các kiến thức về việc chuẩn bị bài thuyết trình
để hoàn thiện bản checklist công tác chuẩn bị sau bằng cách đánh
dấu “x” vào phần bạn chọn:
Nội dung Nên Không nên Lý do
Các phương tiện hỗ trợ nghe - nhìn đã phù hợp và hoạt động
tốt
Khi thiết kế slide dạng ppt chuẩn bị để trình chiếu, bạn
nên:
+ Phông chữ đơn giản
+ Hình ảnh ít, hợp lý
+ Màu sắc có độ tương phản cao
+ Chữ viết to và dễ nhìn
Sử dụng bản tóm tắt để nhớ các ý chính
Cần nắm rõ địa điểm thuyết trình
Tổ chức thuyết trình thử
Không cần quan tâm tới vị trí, tư thế của mình khi thuyết
trình
Phát tài liệu hỗ trợ và chỉ rõ nội dung của từng loại tài liệu
trước khi thuyết trình
Mọi việc hoàn tất việc tổng kiểm tra trước 2h đồng hồ là không
cần thiết