Inhoud:
1. Inleiding 3
2. Profiel 52.1. Beroepscontext 5 2.2. Complexiteit 5 2.3. Verantwoordelijkheid 5 2.4. Zelfstandigheid 6 2.5. Kerntaken 62.5.1. Onthaal 6 2.5.2. Administratie 6 2.5.3. Logistiek 6 2.5.4. Voorlichting 6 2.5.5. Medischhandelen 7 2.5.6. Functiegebondentaken 7
2.6. Attitudes 72.6.1. Omgangsvorm 7 2.6.2. Prioriteitenstellen 7 2.6.3. Communicatie 7 2.6.4. Assertiviteit 7
3.SpecifiekBrusselsesituatie 9
4.Bevraging114.1. Objectief 11 4.2. Methodologie 11 4.3. Resultaten 12
5.Conclusiesenbedenkingen 17
2
ISerIndeBr
uSSeLSegez
OndheIdSzOrg
PLA
AtSVO
OrdOKt
erSA
SSISte
nte
n?
3
1. Inleiding
1. Inleiding
Inhetkadervandewerkgroep“modelleneerstelijnsgeneeskundevoordetoekomstvandegezondheidszorginBrussel”vanhetprojectCoördinatiegezondheidszorgBrusselvandeBWr,wenstenwijdenoodaanopleidingtot(huisartsen)praktijkassistent inkaarttebrengen.deBWrheeft ineensamenwerkingsverbandmettracé(initiatiefvooropleidingentewerkstellingvanwerkzoekendeninhetBrusselshoofdstedelijkgewest) in2006reedsdeopleiding“modulairkwalificatietrajectpersonenzorg/logistiekassistent”gerealiseerd.Wewensennugraagtebekijkenhoedehuisartsenpraktijkendenoodaaneenopleiding“assistenthuisartsenpraktijk”ervaren.eriseentoenemendezorgvraagtengevolgevandevergrijzing,dediversiteitindezorgvraag,veranderingeninlevensstijlenziektebelevingvandezorgvragers.hetaanbodaannederlandskundigehuisartseninBrusselisnureedsbeperkt.daarbijmerktmendatdeuitstroomuithetberoepgroterisdandeinstroom.Omeentoekomstigtekortaanzorgverlenersaantepakkeniséénvandepistesdeartsenmeerteondersteunenzodatzijzichophunkerntakenkunnenconcentreren.Inanderelandenzoalsbijvoorbeldnederlandwerktmenreedslangmethuisarts-assistenten.3InVlaanderenheeftdeVlaamseverenigingvantandartsen(VVt)endeVlaamsedienstvoorArbeidsbemiddelingenBeroepsopleiding(VdAB)eencursustandarts-assistentopgestartomaaneenidentiekevraagtegemoettekomen.5
deoverheidheeftop3septembereenKoninklijkbesluitinhetStaatsbladgepubliceerddatvoorzietinsubsidiesvoorsamenwerkendehuisartsendiezichlatenondersteunendooreenonthaal-ofadministratiefbediende.nudeze“ImpulseoII”inwerkinggetredenis,iseenopleidingtotpraktijkassistentmeerdanooitaandeorde.eenopleidingtervoorbereidingtoteendergelijkefunctiewordtnognietgeorganiseerdinBrusselofVlaanderen.hetprojecthuisartsensamenwerking(huSAM)vandomusMedicawerktereedseendraaiboekpraktijkassistentievoordehuisartsenpraktijkuit.1Sinds13novemberheeftdittotdeoprichtingvaneenmodulaireopleidinggeleidvoorpersonendienureedsdezefunctieuitvoeren.
een initiatiefgroep “Praktijkassistent in de eerstelijnsgezondheidszorg” verenigt de Vlaamse vakgroepenhuisartsgeneeskunde,hogescholenendomusMedica.dezeintiatiefgroepisop15juli2008samengekomenophetkabinetvandeVlaamseministervanOnderwijs.erwerdafgesprokeneennotanaardeSociaaleconomischeraadvanVlaanderen(SerV)testureninverbandmeteenberoepscompetentieprofiel.eentweedebijeenkomstophetkabinetvandeVlaamseministervanOnderwijsop18september2008resuleerdeindeopmaakvaneennotaaanMinisterOnkelinxmetdevraagomdeprocedure in gang te zettenvoordeerkenningvanhetparamedischberoepvan“praktijkassistentindeeerstelijnsgezondheidszorg”enterzakehetadviesvandenationaleraadvandeparamedischeberoepentevragen.
4
ISerIndeBr
uSSeLSegez
OndheIdSzOrg
PLA
AtSVO
OrdOKt
erSA
SSISte
nte
n?
55
2.Profiel
2. Profiel
eenberoepsprofielvaneenhuisartsenassistentzoukunnengebruiktwordenalskaderomdeopleidingoptimaaltelatenaansluitenbijdegangbareofgewenstepraktijkwerking.hetkaninzichtbiedenindebehoefteaanscho-ling.hetkanookalsbasisdienenvoordeontwikkelingvanrichtlijnenenprotocollenvoordeberoepsuitoefening.uvindthiereenweergavevaneenprofieldatwijhebbenuitgewerktbeginjuli2007opbasisvandeverzameldeinformatie 1,3,4.
2.1. Beroepscontext
de huisartsenassistent werkt in opdracht van de werkgever, meestal de huisarts. Afhankelijk van het typehuisartsenpraktijkendeafsprakendiebinnendepraktijkgemaaktzijn,kandehuisartsenassistentooktakenuitvoereninopdrachtvandeanderezorgverleners,verpleegkundigen,kinesitherapeutenenanderen.
de essentie van de functie is het scheppen van randvoorwaarden zodat de zorgverlener de zorgvrager zoefficiënteneffectiefmogelijkkanbehandelen.daarbijvervultdehuisartsenassistentzoweleenuitvoerende,ondersteunendealsadviserenderol.
2.2. Complexiteit
decomplexiteitisafhankelijkvanmeerderefactorenzoalsdediversiteitvandezorgvraagendeorganisatievandepraktijk.heteigenhandelenenadviserenmoettendienstestaanvanhetresultaatdatdezorgvragerwilbereiken.hetisdaarbijvanbelangdatdehuisartsenassistentdegevolgenvanzijnhandelenvoordezorgvrageroverziet. het exact kunnen inschatten van de urgentie van de vraag van de patiënt is noodzakelijk om hetgepasteprocesinwerkingtezetten. hethandelenvandehuisartsenassistentmoetookafgestemdwordenophethandelenvandezorgverlener(s).Omditterealiserenkangebruikgemaaktwordenvanprotocollen,richtlijnen,eigendeskundigheidenvinding-rijkheid.deassistentmoet snel kunnenoverschakelen tussenverschillendewerkzaamhedenenmoetdaarbijprioriteiten kunnen stellen.
2.3. Verantwoordelijkheid
dehuisartsenassistentheefteenverantwoordelijkheidvoorhetuitvoerenvandetakenenvoordeafstemmingvandezorg-endienstverlening.dehuisartsenassistentwerktonderdeeindverantwoordelijkheidvandewerkgever.Onderstriktevoorwaardenkunnendezorgverlenersdehuisartsenassistentopdragenombepaaldevoorbehoudenhandelingen te verrichten. hierbij moeten zowel de huisartsenassistent als de zorgverlener redelijkerwijsaannemendatdehuisartsenassistentbekwaamisomdehandelinguittevoeren.dezorgverlenermoetdaarbijdenodigeaanwijzingengeven,toezichthoudenendemogelijkheidvanzijntussenkomstvoldoendeverzekeren.
6
2.Profie
lISerIndeBr
uSSeLSegez
OndheIdSzOrg
PLA
AtSVO
OrdOKt
erSA
SSISte
nte
n?
2.4. Zelfstandigheid
de huisartsenassistent voert zelfstandig zijn werkzaamheden uit volgens richtlijnen en protocollen en steltprioriteiten.Bijtwijfeloverlegthijmetdezorgverleners.
2.5. Kerntaken
Ineencompetentieprofielgevendekerntakenaanwatdehuisartsenassistent inessentiedoet.dekerntakenvormeneensetinhoudelijksamenhangendeberoepsactiviteiten.Afhankelijkvanhettypepraktijkzullenbepaaldekerntaken of competenties minder of meer nadruk krijgen of kunnen taken ook door andere personeelsleden wordenuitgevoerd.
2.5.1. Onthaal
hetaannemenvandetelefoon,e-mail,deontvangsten/ofheteerstegesprekmetdezorgvrager.dehulpvraagvandezorgvragerdienthierbijverhelderdteworden.dehuisartsenassistentdientteachterhalenwatdeklachtenurgentieis.eenafspraakofvisitemetdebehandelaarwordtgepland,relevanteinformatieenadvieswordtaandezorgvragerverstrekt.
Bepalenwanneer een zorgvrager voorrang heeft afhankelijk van demate van urgentie is eenwerkwijze die“triage” genoemdwordt.Afhankelijk van de aard van de vraag kan ook doorverwezenworden naar anderepersonenofinstanties.hierbijdientookdenodigeinformatieverstrekttewordenaandezorgverlenerofdienstwaarnaardezorgvragerverwezenwordt.
dehuisartsenassistentmoetrekeninghoudenmetdeprivacywetgevingenwetenwanneerenaanwiehijwelofnietinformatiemoetgeven.
2.5.2. Administratie
zorgvuldigeverslaggevingiseenvereiste.derelevanteverkregenengegeveninformatieslaatdehuisartsenassistentopineendossierofinformatiesysteem.dehuisartsenassistentbeheert,archiveertdemedischedossiers.Ook de patiëntengebonden correspondentie (attesten, verslagen, brieven, …)wordt verwerkt, opgevolgd engearchiveerd.
dehuisartsenassistentbeheertenonderhoudtdeagenda,plantspreekurenenvisites.deassistentdenkthierbijvooruitenbereidtspreekurenenvisitesvoor.Vóórdeafspraakplaatsvindtwordendeinformatieendematerialenverzamelddiedezorgverlenernodigzalhebben.hethoudenvanhetoverzichtopdecontinuïteitvandewerkingendeafsprakenvergtalertheidenaanpassingsvermogen.
dehuisartsenassistentbeheertsomsookdefinanciëleadministratie,deadministratievoorderegelingderdebetaler,opvolgingvanderIzIVnomenclatuurenreglementeringen.
2.5.3. Logistiek
dehuisartsenassistentbeheertdevoorraden(bureelbenodigdheden,medischmateriaal,abonnementen,stalen,…),decomputer,dewerkruimtes,dereiniging,ontsmettingensterilisatievanhetbehandelingsmateriaal,deverzendingvanlaboratoriumstalen,hetsorterenvanhetafval,…
hetonderhoudvandebehandelingslokalenofdeopdrachtdaarvoorgeven.
2.5.4. Voorlichting
Voorlichting betreft het geven van informatie over specifieke onderwerpen gericht op het voorkomen vanproblemen en het bevorderen van gezondheid. Voorlichting is gericht op preventie van bepaalde klachtenofhetomgaanmeteenklacht.devoorlichtingkanzichrichtenopzelfzorg,behandelingen,ofopvolgenvanbehandelingen,medicatiegebruik,…
77
2.Profiel
hetup-to-datehoudenvanberichtenen foldermateriaal indewachtkamerbehoortooktotdetakenvandehuisartsenassistent.
2.5.5. Medisch handelen
hetinstallerenvandepatiëntindebehandelingseenheidendepatiëntvoorzienvanbeschermendekledij.hetergonomischopstellenvanhetmaterieelenhet instrumentarium.deevolutievandebehandelingvolgenenspontaan de nodige materialen of producten aanreiken.
tothetmedischhandelenkunnenooktakenbehorenwaarvoorprotocollenuitgewerktzijnzoals:eKgafname,spirometrie,huidtesten,eenvoudigewondzorg,bloeddrukmeten,orenuitspuiten,…
2.5.6. Functiegebonden taken
Opleidenenbegeleidenvanstagiaireseninwerkenvannieuwemedewerkers.
2.6. Attitudes
deattitudesbetreffendeproblemen,dilemma’sofkansendienietspecifiekinverbandstaanmetééntaakmaarmetmeerdereaspectenvandefunctievervulling.
2.6.1. Omgangsvorm
dehuisartsenassistentmoetprofessioneelhandelenenbeseffenwaardepersoonlijkeenethischegrenzenliggen.Aandezorgvragerwordtduidelijkgemaaktwaardegrenzenindeomgangzichsitueren.zowordtescalatievanongewenstgedragenfrustratiesvoorkomen.
2.6.2. Prioriteiten stellen
dehuisartsenassistentisinstaateenschattingtemakenvandeprioriteitopbasisvandebeschikbareinformatieensnelteschakelentussendeverschillendewerkzaamhedendietegelijkertijdaandachtvragen.
2.6.3. Communicatie
doorhelderecommunicatiemetdeanderedisciplineskanmenduidelijkmakenwatanderenkunnenverwachtenenwatvananderenverwachtwordt.hetisdebasisvangezamenlijkeverantwoordelijkheidtenbehoevevaneenzogoedmogelijkesamenwerking.
2.6.4. Assertiviteit
dehuisartsenassistentdientleemtesinhaardeskundigheidtesignalerenaandewerkgever,zodatdewerkgevervoorwaardenvoordeskundigheidsbevorderingkancreëren.ditvraagteenactieveopstellingtenopzichtevandeeigen ontwikkeling.
hetinventariserenensignalerenvanwenselijkeveranderingenindezorghelptbijtedragentotdekwaliteitszorg.hetreflecterenoverdeuitgevoerdehandelingenlaattoealertteblijvenopdekwaliteitvandedienstverleningenhetresultaatvandehandeling.
8
ISerIndeBr
uSSeLSegez
OndheIdSzOrg
PLA
AtSVO
OrdOKt
erSA
SSISte
nte
n?
9
3. Brusselse situatie
3.SpecifiekBrusselsesituatie
hetisonzebekommernisnategaanofdeopleidingtotpraktijkassistentoptimaalkanaansluitenbijdegangbareofgewenstepraktijkwerking.decomplexiteitvandeopleidingzalafhankelijkzijnvanmeerderefactorenzoalsdeorganisatievandepraktijkendetakendiedehuisartsenpraktijkenweggelegdzienvooreenpraktijkassistente,dediversiteitvandezorgvraag,...
daarenbovenmoetde gezondheidszorg in Brussel gezienworden in de specifiekeBrusselse contextmet zijncomplexe taalsituatie en multiculturele samenleving. de huisartsenpraktijken worden geconfronteerd metverschillendetalenenculturen.MenwordtvaakgeconfronteerdmetpatiëntenmeteenbeperktekennisvanhetBelgischegezondheidssysteemendievaakgeenvastehuisartshebben.dezepatiëntenhebbennoodaanvoorlichting over dewerkwijze van de huisartsenpraktijken geïntegreerd in het gezondheidszorgsysteem. dehuisartsenassistentenmoeteneenduidelijkbeeldverwervenvandezecontextommededevoorlichtingvandepatiëntenopzichtekunnennemen.
10
ISerIndeBr
uSSeLSegez
OndheIdSzOrg
PLA
AtSVO
OrdOKt
erSA
SSISte
nte
n?
11
4.Bevraging
4.Bevraging
4.1. Objectief
In Vlaanderen blijkt nogmaar weinig onderzoek gedaan te zijn naar de verwachtingen van huisartsen naarpraktijkassistenten.Wij achttenhetdus gewenst ombij bestaandehuisartsenpraktijkenna te gaanwathunideeënzijn inverbandmetdewerkingvanpraktijkassistentenenonseenbeeld tevormenvandebehoefteaandezevormvanpraktijkondersteuning.Wijwildennagaanofdehuisartsendenkendateenpraktijkassistentdeze behoefte kan invullen en welke bijkomende ondersteuning nodig geacht wordt voor het in dienstnemen van een praktijkassistent. Bovendien wensten wij na te gaan of er nood is aan een opleiding voorhuisartsenpraktijkassistenten.
4.2. Methodologie
Omdezebevragingzogebruiksvriendelijkmogelijktelatenverlopenenzoweinigmogelijkvandetijdvandezorgverlenersinbeslagtenemen,isvooreentelefonischebevraginggeopteerd.erwerdendaarbijenkelekortevragengesteldzodatinenkeleminutendenodenkenbaarkondengemaaktworden.de146huisartsenwerkzaamin114praktijkenwerdenvoorafgaandelijkperbriefverwittigdvandezebevraging.Inbijlagebevindtzicheenkopijvandezebrief.
Volgendevragenwerdenaanéénhuisartsperpraktijkgesteld:• heeftdepraktijkreedseenpraktijkassistentindienst?
o Zo jaWelketakenwordentoevertrouwdaandePA?
• Onthaal(triërentelefoonoproepen,agendabeheer)• Administratievetaken(boekhouding,personeelsadministratie,stockbeheer)• Itvaardigheden(gMd,e-mail,informatiefoldersopstellen,aanvraagformulieren,
verwijsbrieven,vacinet)• (Para)medischetaken(eKgspirometer,huidtesten,eenvoudigewondzorg,
bloeddrukmeten,orenuitspuiten,zorgprogrammauitwerken,gVOpreventie,laboenonderzoeksresultaten)
• Middelenmanagement(gebouwen,bureaumateriaal,medischmateriaal,voertuigen,financiëlemiddelen)
o Zo neeOverweegtuwpraktijkomeenPAindiensttenemen?WelketakenzouudantoevertrouwenaandePA?WelkehinderpalenzietubijdeaanwervingvaneenPA?
• tijd• Financieel• Logistiek
• VindtudaternoodisaaneenopleidingtotPAinBrussel?
• IsuwpraktijkbereidalsstageplaatstefunctionerenbereidteinhetkadervaneenIndividueleberoepsopleidingindeonderneming(IBO)stage?
o Jao Neeo Wenstmeerinformatieoverdestagewerking
12
4.Bevraging
4.3. Resultaten
68vande114huisartsenpraktijken(60%),hebben68praktijkendevragentelefonischbeantwoord.driepraktijkenhebben deelname aan de bevraging geweigerd. huisartsen uit de 43 andere praktijken werden minimaal 3maalopgebeld.hierbijbeantwoordeofwelniemanddeoproep,ofwerdeenberichtophetantwoordapparaatachtergelaten,ofkongeenafspraakverkregenworden(38solopraktijken,2duopraktijken,1groepspraktijken2wijkgezondheidscentra).Viersolo-artsenweigerdenaandezebevragingmeetewerken.
11vande51solowerkendehuisartsenhebbenspontaangemelddatzijweldragepensioneerdzullenzijn.datismeerdan20%vandebevraagdesoloartsen.ditbevestigtdevreesdatdoordevergrijzingvandezorgverlenershetreedsbeperkteaanbodaannederlandskundigehuisartseninBrusselnogverderzalafnemendaardeinstroomvannieuwenederlandskundigehuisartsenbeperktis.ditonderstreeptdenoodaanbijkomendeinitiatievenomde praktijkwerking nog meer te ondersteunen.
Vande68praktijkenuitBrussel(67)enderand(1)diedetelefonischevragenbeantwoordhebbenzijner7duopraktijken, 5 groepspraktijkenwaarmeer dan 2 huisartsenwerkzaan zijn en 4wijkgezondheidscentra ofMaisonsMédicaleswaarnederlandskundigehuisartsenwerkzaamzijn.
Vande68praktijkenbeschouwt50%hetopstartenvaneenopleidingvoorhuisartsassistentenalseeninitiatiefwaarnoodaanis.Vandezepraktijkenzijnertwaalf(ditis1op3)bereidalsstageplaatstefunctioneren.nog11anderepraktijkenwensenmeerduidelijkheidomtrentdepraktischeimplicatiesvandestagewerking.Voor8vandepraktijkenishetnietduidelijkofhetaanwervenvaneenpraktijkassistentfinancieelhaalbaaris.(zietabel1)
tabel1:
heeftreedseenPAindienst
takendiekunnenwordentoevertrouwdaandePA OverweegteenPAaantewerven
Nood aan opleiding
Stage-plaats
Meeruitleg
Financieelniet haalbaaronthaal admin It med stock
totaal68huisartsenpraktijken
Aantal 17 32 32 26 10 18 15 34 12 11 8
% 25,00% 47,06% 47,06% 38,24% 14,71% 26,47% 22,06% 50,00% 17,65% 16,18% 11,76%
7duo-praktijken
Aantal 1 4 4 3 1 2 3 3 2 1 3
% 14,29% 57,14% 57,14% 42,86% 14,29% 28,57% 42,86% 42,86% 28,57% 14,29% 42,86%
5groepspraktijken
Aantal 2 5 5 3 0 4 2 5 1 2 0
% 40,00% 100,00% 100,00% 60,00% 0,00% 80,00% 40,00% 100,00% 20,00% 40,00% 0,00%
4WgC
Aantal 4 4 3 3 0 2 2 4 1 2 0
% 100,00% 100,00% 75,00% 75,00% 0,00% 50,00% 50,00% 100,00% 25,00% 50,00% 0,00%
51solo-praktijken(*)
Aantal 10 19 20 17 9 10 8 22 8 6 5
% 19,61% 37,25% 39,22% 33,33% 17,65% 19,61% 15,69% 43,14% 15,69% 11,76% 9,80%
%zonderweldra gepensio-neerden
22,50% 45,00% 47,50% 42,50% 22,50% 25,00% 20,00% 52,50% 20,00% 15,00% 12,50%
(*)waarvan11aangevenweldragepensioneerdtezijn=21,57%van de bevraagde solowerkende huisartsen
Intabel1vindtueenweergavevanderesultatenvandebevraging.decelfrequentieszijntebeperktomChi-kwadraattoetsenuittevoerenensignificanteverbandentussenvariabelenaantetonen.Onthaal en administratie werden door 47% van de bevraagde praktijken als de voornaamste taken van depraktijkassistentbeschouwd.deuitvoeringvantakenmetbehulpvaninformaticawerddoor38%vandebevraagdepraktijkenalsnoodzakelijkgeacht.hetmiddelenbeheerkanvolgens26%vandebevraagdehuisartsenpraktijken
13
4.Bevraging
doordepraktijkassistentopgenomenworden.15%vandepraktijkenzijnbereidparamedischeofmedischetakentoetevertrouwenaandepraktijkassistentenmitsdenodigeopleiding.(zietabel1)
grafiek1:
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
45,00%
50,00%
Bevraging 68 Nederlandskundige BrusselseHuisartsenpraktijken
Percentage van de bevraagden die deze taken aan een PA toevertrouwen
Vande68praktijkendiedebevragingbeantwoorddengaven35praktijkenaanwelketakenvolgenshennaardepraktijkassistentenkunnenwordengedelegeerd.Onthaalenadministratiewerdendoor91%vandezepraktijkenalsdevoornaamstetakenvandepraktijkassistentbeschouwd.deuitvoeringvantakenmetbehulpvaninformaticawerdalsnoodzakelijkgeachtdoor74%vandezebevraagdepraktijken.hetmiddelenbeheerkanvolgens20%van deze huisartsenpraktijken door de praktijkassistent opgenomenworden. Van deze praktijken denkt 18%datparamedischeofmedischetakenaandepraktijkassistentenkunnenwordentoevertrouwdmitsdenodigeopleiding.(grafiek1)
grafiek2:
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
90,00%
100,00%
onthaal admin IT Med Stock
Bevraging van 17 huisartsenpraktijken die reeds een PA in dienst hebben
Percentage van de praktijken die reeds een PA in dienst hebben
erzijn17huisartspraktijkenwaarreedspraktijkassistentenaldannietbezoldigdwerkzaamzijnofberoepdoenop een telesecretariaat (de 4WgC, 2 groepspraktijken, 1 duo-praktijk en 10 solopraktijken). dit is 1 op 4bevraagdepraktijken.dezepraktijkenbeschouwenonthaalalsdevoornaamstetaakvandepraktijkassistentinhethuidigetakenpakket(100%).88%vandebevraagdepraktijkenmeteenpraktijkassistentindienstvertrouweninhethuidigetakenpakketadministratievetakenaandepraktijkassistenttoe.Voordeuitvoeringvantakenisvoor64%vandezepraktijkendetoepassingvaninformaticavereist.hetmiddelenbeheerwordtvolgens35%vande bevraagde huisartsenpraktijken door de praktijkassistent opgenomen. 18% van deze praktijken vertrouwtparamedischeofmedischetakentoeaandepraktijkassistentdiedaartoebeschiktoverdenodigeopleiding.Vierpraktijkengavenaandat-indienhethuidigetakenpakketkonuitgebreidworden-zezoudenopterenvoorhetinschakelenvandeassistentinIntercultureleBegeleiding.(zietabel1engrafiek2)
15praktijkengevenaaneenpraktijkassistenttewillenaanwerven.ditis22%vandebevraagdepraktijken(8solopraktijken,3duopraktijken,2groepspraktijkenen2wijkgezondheidscentra).tweewijkgezondheidscentra
14
ISerIndeBr
uSSeLSegez
OndheIdSzOrg
PLA
AtSVO
OrdOKt
erSA
SSISte
nte
n?
4.Bevraging
eneengroepspraktijkhebbenaleenpraktijkassistentindienstenwillenernogeenbijkomendeaanwerven.
grafiek3:
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
90,00%
100,00%
onthaal admin IT Med Stock
Bevraging van 12 huisartsenpraktijken die een praktijk assistent wensen aan te werven
Percentage van de praktijken die een praktijk assistent wensen aan te werven
doorde12bevraagdepraktijkendieoverwegenomeenpraktijkassistentaantenemenenernunoggeenindiensthebben,wordenadministratievetakenvandepraktijkassistentverwacht.Voor100%vandezepraktijkenwordtvoordeuitvoeringvantakentoepassingvaninformaticaalsnoodzakelijkgeacht.92%vandezepraktijkenwensendepraktijkassistentonthaalfuncties toe te vertrouwen.hetmiddelenbeheer kanvolgens75%vandebevraagde huisartsenpraktijken door de praktijkassistent opgenomen worden. 42% van deze praktijken zijnbereidparamedischeofmedischetakentoetevertrouwenaandepraktijkassistentenmitsdenodigeopleiding.(zietabel1engrafiek3)
Solopraktijken de bevraging is bij 51 solopraktijken uitgevoerd. Onthaal en administratie werden door respectievelijk 37%en39%vandezepraktijkenalsdevoornaamstetakenvandepraktijkassistentbeschouwd.deuitvoeringvantakenmetbehulpvaninformaticawerdalsnoodzakelijkgeachtdoor33%vandezebevraagdepraktijken.hetmiddelenbeheer kan volgens 20% van deze solopraktijken door de praktijkassistent opgenomenworden. Vandeze solopraktijken denkt 18% dat paramedische of medische taken aan de praktijkassistenten kan wordentoevertrouwdmitsdenodigeopleiding.(zietabel1)
grafiek4:
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
90,00%
100,00%
onthaal admin IT Med Stock
Bevraging van 21 solopraktijken die taken aan een PA wensen te delegeren
Percentage van de praktijken die taken naar de PA wensen te delegeren
Vande51solopraktijkendiedebevragingbeantwoordengaven21praktijkenaanwelketakenvolgenshennaardepraktijkassistentenkunnenwordengedelegeerd.1daarvanheeftreedseenPAindienst,8wenseneenPAin
15
4.Bevraging
diensttenemen.Vooralvandezepraktijkenkunnenonthaal(91%)enadministratie(95%)alsdevoornaamstetakenvandepraktijkassistentbeschouwdworden.deuitvoeringvantakenmetbehulpvan informaticawerddoor81%vandebevraagdeduo-praktijkenalsnoodzakelijkgeacht.hetmiddelenbeheerkanvolgens48%vandebevraagdehuisartsenpraktijkendoordepraktijkassistentopgenomenworden.43%vandezepraktijkenzijnbereidparamedischeofmedischetakentoetevertrouwenaandepraktijkassistentenmitsdenodigeopleiding.(ziegrafiek4)
Duopraktijkenerwerden7duo-praktijkenbevraagd.Voor57% vandezeduopraktijken kunnenonthaal enadministratie alsde voornaamste taken van de praktijkassistent beschouwdworden.de uitvoering van takenmet behulp vaninformaticawerddoor43%vandebevraagdeduo-praktijkenalsnoodzakelijkgeacht.hetmiddelenbeheerkanvolgens29%vandebevraagdehuisartsenpraktijkendoordepraktijkassistentopgenomenworden.14%vandepraktijkenzijnbereidparamedischeofmedischetakentoetevertrouwenaandepraktijkassistentenmitsdenodigeopleiding.(zietabel1)
grafiek5:
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
90,00%
100,00%
onthaal admin IT med stock
Bevraging 4 Nederlandskundige Brusselse duopraktijken die taken naar een PA wensen te delegeren
Percentage van de bevraagde duopraktijken die deze taken toevertrouwen aan praktijkassistenten
Vande7duopraktijkendiedebevragingbeantwoordengaven4praktijkenaanwelketakenvolgenshennaardepraktijkassistentenkunnenwordengedelegeerd.eéndaarvanheeftreedseenPAindienst,3wenseneenPAindiensttenemen.Vooralvandezeduopraktijkenkunnenonthaalenadministratiealsdevoornaamstetakenvandepraktijkassistentbeschouwdworden.deuitvoeringvantakenmetbehulpvaninformaticawerddoor75%vandebevraagdeduo-praktijkenalsnoodzakelijkgeacht.hetmiddelenbeheerkanvolgens50%vandebevraagdehuisartsenpraktijkendoordepraktijkassistentopgenomenworden.25%vandepraktijkenzijnbereidparame-discheofmedischetakentoetevertrouwenaandepraktijkassistentenmitsdenodigeopleiding.(ziegrafiek5)
16
ISerIndeBr
uSSeLSegez
OndheIdSzOrg
PLA
AtSVO
OrdOKt
erSA
SSISte
nte
n?
4.Bevraging
Groepspraktijken
grafiek6:
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
90,00%
100,00%
onthaal admin IT med stock
Bevraging van 5 Nederlandskundige Brusselse groepspraktijken (met meer dan 2 huisartsen)
Percentage van de groepspraktijken die deze taken toevertrouwen aan praktijkassistenten
Van de 5 bevraagde groepspraktijken (praktijken waar meer dan 2 huisartsen werkzaam zijn) hebben er 2reedseenPAindienstenwensener2anderegroepspraktijkeneenPAindiensttenemen.deze5praktijkenbeschouwenonthaalenadministratiealsdevoornaamstetakenvandepraktijkassistent.deuitvoeringvantakenmet behulp van informaticawerd door 60% van de bevraagde groepspraktijken als noodzakelijk geacht.hetmiddelenbeheerkanvolgens75%vandebevraagdehuisartsenpraktijkendoordepraktijkassistentopgenomenworden.geenenkelevandezepraktijkenisbereidparamedischeofmedischetakentoetevertrouwenaandepraktijkassistentenookalbeschikkenzijoverdenodigeopleiding.(zietabel1engrafiek6)
Wijkgezondheidscentra
grafiek7:
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
90,00%
100,00%
onthaal admin IT med stock
Bevraging van 4 Nederlandskundige Brusselse wijkgezondheidscentra
Percentage van de wijkgezondheidscentra die deze taken aan de praktijkassistenten toevertrouwen
Alle4bevraagdewijkgezondheidscentrahebbenreedseenPA indienst.2daarvanwensennogbijkomendeenPAindiensttenemen.dooraldezepraktijkenwordtonthaalalsdevoornaamstetaakvandepraktijkassistentbeschouwd. Voor 70% van de 4 bevraagde wijkgezondheidscentra kunnen administratieve taken aan depraktijkassistent toevertrouwd worden. de uitvoering van taken met behulp van informatica werd door 75%vandebevraagdewijkgezondheidscentraalsnoodzakelijkgeacht.hetmiddelenbeheerkanvolgens50%vandebevraagdewijkgezondheidscentradoordepraktijkassistentopgenomenworden.netzoalsbijdegroepspraktijkenisgeenenkelevandezewijkgezondheidscentrabereidparamedischeofmedischetakentoetevertrouwenaandepraktijkassistentenookalbeschiktdepraktijkassistentoverdenodigeopleiding.(zietabel1engrafiek7)
17
5.Conclusies
5.Conclusiesenbedenkingen
1. zoalsinhetberoepsprofieldatdoordeinitiatiefgroep“Praktijkassistentindeeerstelijnsgezondheidszorg”naar voor wordt geschoven, wordt ook hier duidelijk dat niet alleen de grootte van de praktijk eeninvloedheeftophet takkenpakket,maarookdevisievandehuisartsopde taakverdeling.geziendetaakinvullingperpraktijkverschiltengeziendediversiteitaanpraktijken,zaldetaakinvullingtussendepraktijkassistentenvaakdusergverscheidenzijn.
2. Slechtsineenkleinaantalgevallen(zowelbijreedswerkzamepraktijkassistentenalsbijartsendieeenPAindienstwensentenemen)worden(para)medischetakenvandePAverwacht.IndientochmedischehandelingenvaneenPAverwachtworden,zijnhetvooralduo(14%)eninmeerderematenogsolopraktijken(18%)waardithetgevalis.depraktijkendiereedseenpraktijkassistentindiensthebben,verwachtenminderdatdepraktijkassistentmedische taken uitvoert dan de praktijken die aangeven dat ze wensen een praktijkassistent aan tewerven.Indepraktijklijkthettoevertrouwenvanmedischehandelingenaaneenpraktijkassistentondertoezichtdusnietzovanzelfsprekend.
3. hetParitairComitéwaarpraktijkassistentenondervallenishetPC330.00voorgezondheidsinrichtingen
endienstenwaargeenspecifiekeCAOvoorwerdafgesloten.PAzoudenonderadministratiefpersoneelcategorie4vallen.ditbetekenteenstartbrutomaandloonvan1416,66€enna29jaardienst2.316,18€. (Aanpassing op 1 september 2008, Index 2 % volgens deWet van 2 augustus 1971, zowel voor deschaallonenalsvoordereëlelonen).2
De categorie 4 in het PC 300.00 is voorzien voor bedienden waarvan de functie wordt gekenmerkt door:2
1. een vorming gelijkwaardig aan dewelke wordt verkregen door volledig middelbaar onderwijs, aangevuld met speciaal vakonderwijs van eenzelfde niveau of de verwerving van een praktische opleiding door stages of door het bekleden van identieke of gelijkaardige betrekkingen;
2. een beperkte tijd van aanpassing;
3. een meer uiteenlopend zelfstandig werk dat vanwege hem die het uitvoert een meer dan middelmatige vakkennis, initiatief en verantwoordelijkheidszin vereisen;
4. de mogelijkheid : a) al de mindere werkzaamheden van hun specialiteit uit te voeren;
b) al de bestanddelen van de hun toevertrouwde werkzaamheden samen te voegen, eventueel met de hulp van de bedienden van de lagere categorieën.
Voorbeelden : o Stenotypist secretaris bekwaam om initiatieven te nemen; o Stenotypist die in de twee landstalen of in één landstaal en in één vreemde taal kan
werken; o Hoofdbediende van de dienst “lonen en sociale wetten”; o Boekhouder; o Hoofdbediende van het economaat.
enkelebijkomendeberekeningen:1.Vooreenwerknemerzonderanciënniteit:
1416,66€-13,07%werknemersbijdragerSz-30%belastingen=862,05€nettomaandloonvoordewerknemer=10.344,6€perjaar
1416,66€+33,03werkgeversbijdragerSz=1.884,58€ kostvoordewerkgever=22.916,99€perjaar2.Vooreenwerknemermet29jaaranciënniteit:
2316,18€-13,07%werknemersbijdragerSz-30%belastingen=1.409,42€nettomaandloonvandewerknemer=16.913,02€perjaar
2316,18€+33,03werkgeversbijdragerSz=3.081,21€ kostvoordewerkgever=36.974,57€perjaar
18
ISerIndeBr
uSSeLSegez
OndheIdSzOrg
PLA
AtSVO
OrdOKt
erSA
SSISte
nte
n?
5.Con
clusies
Indezeberekeningzijnbepaaldekostenzoalsverzekeringenverplaatsingsvergoedingnietinbegrepen.debijdragedieImpulseoIIvoorzietismaximaal1/2vandekostvandewerkgevermeteenplafondvan16.500€perjaar
Indiendemedischetakentothettakenpakketbehoren,kanmenverwachtendatdeloonvereistenzullentoenemen.nureedsgaven8vandedooronsbevraagdepraktijkenaandatzevrezendathunpraktijkdeaanwervingvaneenpraktijkassistentnietaankan.tweebijkomendebevraagdepraktijkenhaaldenookeengebrekaanwerkruimtevooreenpraktijkassistentaanalsobstakel.
4. geziendeevolutienaargroepspraktijken,geziendebeperktevraagnaarmedischetaakinvullingvandePAinhetalgemeeneningroepspraktijkeninhetbijzonder,stellenwijonsdevraagofhetopportuunisdittypetakeninhetbasistakenpakketvaneenPAtevoorzienenbijgevolgdusookindeopleidingtotPA.dezeafbakeninglijktonsmoeilijkterijmenmethetuitvoerenvangeprotocolleerdeuitvoerendehandelingenindeaanwezigheidvandehuisartsmedischehandelingenzoalsbloedafnameenhetverwijderenvanhechtingen.
hetlijktonsdathetopnemenvandemedischetakeninhetprofielgoedoverwogenmoetworden.depraktijkendiedezetakenwelwensentoetevertouwenaaneenmedewerkerkunnenberoepdoenoppersonenmeteenuitgesprokenparamedischprofiel.degroepspraktijkenenwijkgezondheidscentrabevraagdindezenavraagwenstenmogelijksomdezeredengeenmedischetakentoetevertrouwenaandepraktijkassistent.
doorhetvrijkomenvanmiddelenvoorhetaanwervenvanpraktijkassistentenindehuisartsenpraktijkviaImpulseoII,geziendeevolutienaargroepspraktijkenengeziendevraagnaarPAbijdezegroterblijkttezijn,willenwijpleitenvoorsnelinzetbarepraktijkassistenten. gezienhetgrosvandehuisartsennietonmiddellijkvragendepartijisvooreenpraktijkassistentdieook(para)medischehandelingenstellen,willenwijpleitenvooreenniettehooggegrepenprofiel,mederekeninghoudendmetdeloonaspiratiesvan(para)medischgeschooldpersoneelendegeplafonneerdebijdragevanImpulseoII.
Onsinzienszijner2mogelijkheden1. eénprofielvoor‘praktijkassistentindeeerstelijnsgezondheidszorg’,waarbijeensubprofielvoor(para)
medischegeschooldepraktijkassistentenPAvoorzienwordt2. tweeprofielen,waarbijhetniet(para)medischprofielbv‘praktijkassistentinde
eerstelijnsgezondheidszorg’kangenoemdworden,hetanderbv‘huisartsenpraktijkassistent’
uithetfeitdat11praktijkenmeerinformatiewensenalvorenszealsstageplaatswensentefunctioneren,leidenwijafdatdeorganisatievaneeninformatiemomentoverdepraktischeimplicatiesvandevormingenaanwervingvaneenpraktijkassistentaangewezenis.ditzullenwijdanookismdebevoegdepartnersvoorzien.
Bibliografiegeraadpleegdedocumenten
1. Cuypersr,grouwelsd,nicolaig(2006)draaiboekpraktijkassistentevoordehuisartsenpraktijk.Berchem:domusMedica,projecthuSAM,
2. FOdWerkgelegenheid,ArbeidenSociaalOverleg(2008)PC330.00gezondheidsinrichtingenen–diensten.Brussel3. nederlandsInstituutvoorzorgenWelzijn(2004)Beroepsprofieldoktersassistent,nIzWProfessionalisering.4. Sociaal-economischeraadvanVlaanderen(2008)Beroepscompetentieprofieltandartsenassistent,Brussel.5. Vlaamseonderwijsraad(2008)Omgevingsanalysehulpberoepenindetandheelkunde,Brussel.
geraadpleegdewebpagina’s• rIzIV(2008),ImpulseoII-Financieringbediendevoorhuisartsgroeperingen.,laatstbezocht10/12/2008.http://www.riziv.fgov.
be/care/nl/doctors/specific-information/impulseo/index_impulseoII.htm• VdAB(2006)BeroepenficheMedischeSecretaresse(M/V),laatstbezocht10/12/2008http://cobra.vdab.be/cobra/cobra?event=alge
meneFiche&clusterBeroep=131• VdAB(2006)Beroepenfichetandartsassistent,laatstbezocht10/12/2008
http://cobra.vdab.be/cobra/cobra?event=algemeneFiche&clusterBeroep=812• VdAB(2008),IndividueleBeroepsopleidingindeOnderneming(IBO)laatstbezocht10/12/2008
http://www.vdab.be/ibo/ibo.shtml
19
Bijlagen
Bijlage 1
Brussel,21oktober2008
BesteCollega,
zoalsureedsvernamheeftderegering,opaangevenvanMinistervanSocialezakenenVolksgezondheid,beslistomdehuisartsenfinancieelteondersteunenbijhetaanwervenvaneenpraktijkassistent.ditinitiatiefkreegdenaamImpulseoIIenwerdformeelgepubliceerdinhetKBvan12augustus2008.ImpulseoIIwilopdezemanierdesamenwerkingtussenhuisartsen,aldannietwerkendineenzelfdepraktijkgebouw,ondersteunen.ImpulseoIIstaatopenvoorelkevormvanpraktijkenisdusooktoegankelijkvoordesoloartsdiestreeftnaarsamenwerkingmetcollega-artsenvianetwerking.
Omeendreigendtekortaanzorgverlenersaantepakkeniséénvandepistesdehuisartsenmeerteondersteunenzodatdehuisartsenzichophunkerntakenkunnenconcentreren.Bovendienblijktuitbevragingvanartsenenanderezorgverlenersdierecentmetpersoneelzijnbeginnenwerken,datdearbeidstevredenheidduidelijktoegenomenisendateenpraktijkassistentzichzelfterugbetaalt.
VoorBrusselwensenwij,inhetkadervanhetproject‘CoördinatiegezondheidszorgBrussel’,inkaarttebrengenwatdemogelijkevraagvanwegedehuisartsenisaanpraktijkondersteuningviahetaanwervenvaneen praktijkassistent.hieronderkuntumeerinformatievindenbetreffendedevoorwaardenwaaraaneenpraktijkmoetvoldoenominaanmerkingtekomenvooreenfinanciëletussenkomtvanwegedeoverheidbijhetaanwervenvaneenpraktijkassistentendemogelijkepistesdieinBrusselkunnenondernomenwordenomdezestapvoordehuisartstevergemakkelijken(opleidings-enstagemogelijkheden).
definanciëletussenkomstvanwegedeoverheidbijhetaanwervenvaneenpraktijkassistentisgekoppeldaanvolgendevoorwaarden:
o MinimumtweeerkendehuisartsendieindezelfdehuisartsenzonewerkenenbeantwoordenaandecriteriavoorzieninhetMBvan21/02/2006(criteriavoorerkenningenbehoudvandebijzondereberoepstitelvanhuisarts).
o ermoeteen geschreven samenwerkingscontract bestaandatdemodaliteiten vandeaanwerving vanhetpersoneelslid,vanhetinternoverlegenvandebeveiligdetoegankelijkheidvandegMd’s(globaalMedischdossier)voordedeelnemendeartsenvastlegt.
o Methetpersoneelslidmoeteenarbeidsovereenkomstmettaakomschrijvingafgeslotenwordenenhetminimumbaremamoetgerespecteerdworden.
Maximum50%vandebewezenkostenwordenvergoedmeteenmaximumvan16.500€perjaarvoorminimum3huisartsendiesamen1000gMd’sbeherenen8250€perjaarvoorminimum2huisartsendiesamen500gMd’sbeheren.
Voor2007en2008wordendebovenvermeldeaantallengMd’smet20%verminderd.devermeldeminimumaantallenbeheerdegMd’swordenverminderdmet50%voorgroeperingendieuitsluitendbestaanuithuisartsendiehunerkenninghebbenbekomeninhetvoorgaandkalenderjaar.
MeerinformatieoverImpulseoIIvindtuterugopderIzIVwebsitemetonderstaandelink:http://www.riziv.fgov.be/care/nl/doctors/specific-information/impulseo/index_impulseoII.htm
20
nu“ImpulseoII”inwerkinggetredenis,iseenopleiding tot praktijkassistent meer dan ooit aan de orde. Een opleidingtervoorbereidingtoteendergelijkefunctiewordtnognietgeorganiseerdinBrusselofVlaanderen.InVlaanderenheeftdeVVt(Vlaamseverenigingvantandartsen)endeVdABin2006eencursustandartsassistentopgestartomaaneenidentiekevraagtegemoettekomen.Wijwensentebekijkenofeengelijkaardiginitiatiefookvoorhuisartsassistentenkanondernomenworden.eerstecontactenmetdeVdABenBrusselseopleidingsinstellingenwerdenreedsgelegd.MedeophunvraagschrijvenwijuaanominkaarttebrengenoferbijdeBrusselsehuisartseneenreële vraag is naar praktijkassistentie, naar het profiel dat u daarbij voor ogen hebt en naar de termijn waarop u denkt te willen starten met een praktijkassistent.
hetisonzebekommernisdeopleidingtotpraktijkassistentoptimaaltelatenaansluitenbijdegangbareofgewenstepraktijkwerking.decomplexiteitvandeopleidingzalafhankelijkzijnvanmeerderefactorenzoalsdeorganisatievandepraktijkendetakendieuweggelegdzietvooreenpraktijkassistente,dediversiteitvandezorgvraag...
naasteentheoretischeopleidingkanaandekandidaatpraktijkassistentendemogelijkheidgebodenwordenominhetkadervaneenIndividuele beroepsopleiding in de onderneming (IBO) stagetevolgenalspraktijkgerichteafwerkingvandeopleiding.deIBO-formuleiseenvoudigenergaantrekkelijk:deopgeleidewerkzoekendeloopteenstageinuwpraktijk,daarnawordthij/zijvoorminstensdeduurvandestageindienstgenomen.tijdensdestagebetaaltugeenloonofrSz,maarweleenproductiviteitspremie.diepremieisgelijkaanhetnormaleloonvoordejobmindegemiddeldewerkloosheidsuitkering.uvergoedtookdeverplaatsingskostenvanuwcursistenverzekerthemofhaartegenarbeidsongevallen.eenVdABconsulentvolgthetverloopvandeopleidingop.VerlooptdeIBOnietoptimaal,dankandeaangesteldeVdABconsulenthelpenbijdebijsturingvandestage.nadeopleidingbiedtudewerkzoekendeeencontractvanonbepaaldeduuraanwaarbijdepraktijkassistentminstensdeduurtijdvandestageindienstdientgenomenteworden.tijdensdezetewerkstellingsperiodekanuvandeondersteuninginhetkadervanImpulseoIIgenieten.MeerinformatieoverIBOvindtuterugopdeVdABwebsitemetonderstaandelink:http://www.vdab.be/ibo/ibo.shtml
Wijrichtenuditschrijvenomonseenbeeldtekunnenvormenvanuwbehoefteaanpraktijkondersteuning.Wewensenuhierbijtevragenofumeentdateenpraktijkassistentdezebehoeftekaninvullenenwelkebijkomendeondersteuningunodigachtbijhetindienstnemenvaneenpraktijkassistent.
Omdezebevragingzogebruiksvriendelijkmogelijktelatenverlopenenzoweinigmogelijkvanuwtijdinbeslagtenemen,stellenwevoordatéénvandeprojectmedewerkerstelefonischcontactmetuopneemt.erzullenudanenkelekortevragengesteldwordenzodatuinenkeleminutenuwnodenkankenbaarmaken.Ookindienumeerinformatiewenstofeenaantalzakenonduidelijkzijn,kanuditaandeprojectmedewerkervragen.Indienueentijdstipwenstaantegevenwaaropubijvoorkeurgecontacteerdwordt,[email protected].
hopendeutehebbenkunnenovertuigenvanhetbelangvanuwbijdrageviahetbeantwoordenvanenkelevragenensteedsbereiduverdereinformatieteverschaffen.
Dr Caroline Verlindegezondheidscoö[email protected]
Medenamens,dr.Milanroex, Mvr.OliviaVanMechelenVoorzitterBhAK directeurBWr