This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
BETONDAKİ YÜKSEK ALKALİ ORTAM, DONATI ÜZERİNDEPASİVASYON* TABAKASI SAĞLAYARAK DONATIYIKOROZYONDAN KORUR.
*pasivasyon : İşlenen, kesilen, bükülen ve kaynatılan krom parçaların paslanmaya karşıpasive edilmesidir.
BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ
Betonarme ve Korozyon
YÜKSEK MİKTARDA SULU ORTAM,BETONARMEDE GÖZENEKLİ YAPIDANDOLAYI OLAN GEÇİRGENLİK GİBİ ETKENLER,BETONUN KORUYUCU ÖZELLİĞİNİKAYBETMESİNİ SAĞLAR. BU GİBİDURUMLARDA, PASİVASYON TABAKASIKOROZYON HIZINI AZALTIR AMAKOROZYONU DURDURMAZ.
BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ
Betonarme ve Korozyon
BETON GEÇİRİMLİ İSE VEYA YAPI ÇEVREYE UYGUNYAPILMAMIŞSA KOROZYON MEYDANA GELİR.
BETONUN BU KORUMA ÖZELLİĞİ MİKTARINI ETKİLEYENFAKTÖRLER ARASINDA;
Beton ilk döküldüğünde, donatıyı sararakpaslanmaya karşı korur. Beton içindeki yüksek alkaliortamı, donatı çeliğine sıkıca yapışır ve bir filmoluşturarak korozyonun önüne geçer. Ancak zamanlatitreşim, sarsıntı gibi etmenler, mekanik yorgunluk vedış ortam şartlarından dolayı betonda mikroskobikçatlaklar oluşur ve giderek büyüyerek rutubet, dışortamdaki korozif madde ve gazlar, CO2, havadaki bacave ekzos gazlarının sızmasına neden olur.
DIŞ ETKĐLER
Korozyon
Bu sızıntılar ve oksijenin korozif etkisi gibinedenlerden dolayı donatı paslanır, kesiti azalır vemukavemeti düşer. Betonu oluşturan bileşenler dezaman zaman tepkimeye yol açar. Bu gibi iç korozyonolayları da donatının paslanmasına neden olabilir.Oluşan paslanma, demirin hacmini artırarak, betondaçatlamalara neden olabilir.
DIŞ ETKĐLER
Korozyon
DIŞ ETKĐLER
Betonarme Donatısı Üzerinde Korozyon Oluşum Aşamaların
Korozyon özellikle rutubetin etkili olduğu dışcephelerde, çatı altlarında, bodrum katlarında, köprü,viyadük, baraj gibi su yapılarında, denize yakın yerlerde,baca ve ekzoz gazlarının yoğun olduğu yerlerde,endüstriyel kirlenmenin yaşandığı bölgelerde ve tuzludeniz kumunun kullanıldığı yapılarda görülür.
DIŞ ETKĐLER
Korozyon
DIŞ ETKĐLER
Korozyon
Doğal sular ve zeminler içinde daima bir miktarsülfat iyonu bulunur. Az miktarda bulunan sülfat iyonubeton için zararlı değildir. Normal sıcaklıkta 15 alçınınçözünürlüğü 1400 mg/litre civarındadır ve bu değerbeton için zararlıdır. Su içinde çözünmüş olarak betonbünyesine giren sülfat iyonlarının iki şekilde etkisigörülür. Birincisi, sülfat tuzları (özellikle magnezyumsülfat) ile beton boşluklarında doygun çözelti halindebulunan kalsiyum hidroksit ile birleşmesi sonucu oluşankalsiyum sülfattan ileri gelir.
DIŞ ETKĐLER
Sülfat Etkisi
21.10.2013
5
Betonda ortaya çıkan zararlı kimyasalreaksiyonlar kendini; betonun gözenekliliğinin vegeçirimsizliliğin artması, çatlamalar, dökülmeler, kapakatmalar ve betonun yumuşaması, dayanımı ve rijitliğinikaybetmesi olarak gösterir. Betonun kimyasalreaksiyonlar sonucu zamanla bozulmasına sebep olarakzararlı maddelerin (iyon-molekül) çoğunlukla çevredennem yoluyla beton yüzeyine taşınımı ile olduğubilinmektedir. Böylece bozulma süreci hızlanmaktadır.Bu kimyasal reaksiyonlar kuru ortamda oluşmazken,korozyonun oluşmasını sağlayan su veya su buharınınvarlığıdır. DIŞ ETKĐLER
Kimyasalların EtkisiNem içinde zararlı kimyasal maddelerin en çok
rastlanılanları ve betonda yol açtığı hasarlar aşağıdaki gibidir.
a-Karbondioksit : Karbonatlaşma olayına yol açar.
b-Oksijen : Donatı korozyonuna yol açar.
c- Asitler : Çimentoyu eritir
d-Klorürler : Donatı korozyonuna yol açar.
e-Sülfatlar : Çimento ile genleşen reaksiyona yol açar.
f-Alkaliler : Agrega ile genleşen reaksiyona girer.
Nemin içinde bulunan klorür iyonlarının bulunduğuortamda (nem tutuculuk) hidroskobik etki nedeniyle betonun suiçeriği artar.(Baradan,2002)
DIŞ ETKĐLER
Kimyasalların Etkisi
Sertleşmiş bir betonun don etkisine dayanıklılığıbaşta mukavemeti olmak üzere çeşitli faktörlerebağlıdır. Bunlardan en önemlisi beton içinde bulunanboşlukların boyutları ve dağılımlarıdır. Ayrıca betonunsuyla doygunluk derecesi, yani donabilen su miktarı daönemli rol oynar.
DIŞ ETKĐLER
Donma-Çözenme Etkisi
Beton yüzeyine çarpma ya da sürtünme şeklinde gelenetki karşısında yüzeyde oluşan tepkiye aşınma denir.
Beton yüzeylerinin (döşeme, zemin betonu, basamak, yolbetonu vb.) araç tekerlekleri, iş makinelerinin paletleri (tank,dozer, vinç vb.), yaya trafiği, ağır cisimler gibi faktörlerin yarattığıkuru sürtünme etkisi nedeni ile zamanla kütle kaybına nedenolur.
Betonun kimyasal süreçlerle bozulması sonucugözenekliliğinin artması, aşınma gibi fiziksel özellikleredayanıklılığını büyük ölçüde azaltır.
Yeni Yapılarda Korozyon Oluşumuna Karşı Alınabilecek Önlemler
BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ
� Doğrudan Donatı Korozyonunu Önleyen Teknikler Kullanılması
� Katodik Koruma
� Elektrolit ile temas eden anot yerleştirmek ve elektrolit üzerinden anottan donatıya düşük voltajlı doğrudan akım geçirerek elektrokimyasal döngünün seçilmiş malzeme üzerinden olmasını sağlamaya dayanan bir koruma yöntemidir.
� Bu kullanılan malzemeye anot yatağı adı verilir.
� Donatı yerine bu anot yatağı aşınır.
� Anot yatağı, aşınma ömrünü tamamladığında yöntem işe yaramaz hale gelir ve donatı paslanması başlar.
Yeni Yapılarda Korozyon Oluşumuna Karşı Alınabilecek Önlemler
Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri
Yapının Mevcut Durumunun Belirlenmesi İçin Kullanılacak
Yöntemler
Donatı Korozyonu Beton Korozyonu
Gözlem Gözlem
Delaminasyon İncelemesi Basınç Dayanım Testi
Beton Paspayı Ölçümü CL-Geçirgenliği Testi
Klorür İyon İçeriği Analizi Petrografi Analizi
Karbonatlaşma Kalınlığı Testi
Elektriksel Süreklilik Testi
Beton Nemi ve Direnci Testi
Korozyon Potansiyel Haritalarının Çıkarılması
Kesit Kaybı Belirlenmesi
Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri
� Gözlem: Çatlak, pas, betonda dökülmeler ve diğer fiziksel hasarın
tespit edilmesidir.
� Delaminasyon İncelemesi:Donatı korozyonunun yapıya verdiği en
önemli hasar, donatı hacmi artması sebebiyle meydana gelen
genleşme kuvvetlerinin genellikle donatıya paralel olarak betonda
meydana getirdiği ayrılmalardır. Onarım ve güçlendirme çalışmaları
sırasında ayrılan beton tamamen çıkartılmalı, korozyona uğramış
donatı onarılmalı, ayrılan beton yerine yama yapılmalıdır.
� Beton Paspayı Ölçümü: Covermetre, Pashometre gibi cihazlarla
tahribatsız bir şekilde paspayının ölçülmesidir.
Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri
Donatı Korozyonu
� Klorür İçeriği Analizi: Donatının bulunduğu seviyenin altındave üstünde olmak üzere farklı derinliklerden parçalar alınmasıve laboratuar ortamında içeriğin tespit edilmesidir.
� Korozyon Potansiyel Haritalarının Çıkartılması: Beton üzerineyerleştirilmiş yarı –hücre ile beton içindeki donatı arasında voltajölçümleri yapılır.Aktif korozyon oluşma olasılığının belirlenmesindekullanılır.
� Kesit Kaybının Belirlenmesi: Kesit kaybının belirlenmesi içindonatının dökülen kısımların çıkartılması, korozyon temizlemeürünleri ile temizlenmesi ve kumpas yardımıyla kesit kaybı ölçümüyapılmasıdır.
Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri
Donatı Korozyonu
� Elektriksel Süreklilik Testi:Korozyonun ne mertebede olduğununbelirlenmesini sağlayan çok önemli bir testtir. Donatıların birbirinetemas edip etmediğinin de anlaşılmasını sağlar.
� Beton Nemi ve Direnci Ölçümü: Betondaki nem içeriğinin ölçülmesiiçin prob isimli cihaz beton içinde açılmış boşluğa yerleştirilir. Boşlukiçersindeki rölatif nem ölçülür. Bu yöntem rölatif nemdeğişikliklerinin zamanla değişimini gözlemler ve yapıdaki nemdöngüsünün anlaşılmasını sağlar.Betondaki nem oranının korozyonile doğrudan ilişkisi vardır.
� Korozyon Potansiyel Haritalarının Çıkartılması: Beton üzerineyerleştirilmiş yarı – hücre ile beton içindeki donatı arasında voltajölçümleri yapılır. Aktif korozyon oluşma olasılığının belirlenmesindekullanılır.
Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri
Donatı Korozyonu
� Basınç Dayanım Testi:Numunenin donma – çözünmeişlemlerinden ve alkali – silis reaksiyonundan etkilenipetkilenmediği gözlemlenerek yapılan basınç dayanım testidir.
� Klorür İyonu Geçirgenliği Testi:Laboratuar ortamındagerçekleşen bu test yönteminde, 50 mm kalınlığında100 mmçapında numuneden 6 saat boyunca 60 volt potansiyel farkıaltında elektrik akımı geçirilir. Toplam geçen akıma bakılarakkolondaki iyon geçirgenliği oranı belirlenebilir. Kolondakikorozyon oluşum potansiyelini anlamak açısından önemlidir.
Korozif Ortamların ve Betondaki Aktif Korozyonun Tespiti ve Tamiri
Beton Korozyonu
21.10.2013
10
BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ
�Meydana gelen bozulma sebebi,
�Proje özellikleri ile uyumu,
�Su / çimento oranı,
�Hava boşluğu yapısı,
�Çatlama yapısı
hakkında fikir verir.
Beton Korozyonu
Onarım Önerileri
� Yama Yapmak
� Korozyona maruz kalmış beton kısımların temizlenip, kalitelibeton ile yama yapılması yöntemidir.
� Korozyona Uğramış Donatıya Kaynak Yapılması
� Korozyondan dolayı kesit kaybına uğramış donatıya, kaynak iledonatı eklenmesidir.
� Mantolama yapmak
� Korozyona maruz kalmış kolonun, temizlenip, gerekli önlemleralınıp,çepeçevre mantolanmasıdır.
Onarım Önerileri
BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ
Korozyona Uğramış Betonarme
BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ
1)Yüzey çekiçle tokmaklanarak sağlam betona kadar zayıf olan
kısım belirlendi ve tamamen alındı.
2)Donatı pürüzlülüğü mekanik olarak fırça giderildi.
3)Korozyon önleyici astar malzemesi sürüldü.
4)Dolgu malzemesi olarak tamir harcı uygulandı.
5)Dış sıvanın içine lifli aderans arttırıcı malzeme ilave edilerek
tamir harcı ve dış sıvanın aderansı sağlandı.
6)Komple astar ve silikonlu dış cephe boyası yapıldı.
7)Çatı esnek su yalıtım malzemesi ile kaplandı.
Örnek Bir Çalışmanın Adımları
İTÜ İnşaat Fakültesi Dış Cephe Korozyon Tamiri
BETONUN DAYANIKLILIK ÖZELLĐKLERĐ
�Sadece dayanıma göre değil, aynı zamandadürabiliteye göre de tasarlanması,
�Ağırlık esasına göre (%3 duyarlık) tartılıp hazırlanması,
�Uygun şekilde taşınması,
� İyi şekilde yerleştirilmesi,
�Doğru şekilde kür edilmesi
�Doğru şekilde denetlenmesi gerekir.
SONUÇSONUÇSONUÇSONUÇ
BETONARMENİN ANA MALZEMESİ OLAN BETONARMENİN ANA MALZEMESİ OLAN BETONARMENİN ANA MALZEMESİ OLAN BETONARMENİN ANA MALZEMESİ OLAN BETONUN;BETONUN;BETONUN;BETONUN;