Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom BBIE-presentatie Kamer van Koophandel januari 2012 Jan Hart [email protected]
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
BBIE-presentatie
Kamer van Koophandel
januari 2012
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Inhoudsopgave
Introductie BBIE
Een ondernemer & IE
i-DEPOT
Tekeningen & Modellen
Merken
IE-mix
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Officiële organisatie voor de registratie van
merken en modellen en het vastleggen van ideeën.
(taak: uitvoering van het Benelux-verdrag inzake de intellectuele eigendom)
BBIE beste bureau voor merkregistraties
Onderzoek 2010: Managing Intellectual Property,
een wereldwijd magazine voor Intellectueel Eigendom
Self-supporting
Gevestigd in Den Haag
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Sinds 10 oktober 2010 voert het BBIE in opdracht van de Rijksdienst Caribisch Nederland de nieuwe Wet Merken BES uit.
Website www.caribie.nl
CARIBISCH NEDERLAND
Curaçao en Sint-Maarten via het Bureau voor de Intellectuele Eigendom van de Nederlandse Antillen: BIP Antil
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Een ondernemer en haar IE
Marike Andeweg
ontwerpster van sanitair
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Merk
STUDIO MARIKE ANDEWEG
Octrooi Handelsnaam( + merk)
ondernemer & IE
Auteursrecht
Model
WWW.NOTONLYWHITE.COM
Domeinnaam
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Een idee, maar dan ??
Praten met investeerders.
Onderhandelen met producenten
Het idee is nog in ontwikkeling
(eerste stap registratieproces).
Veel ideeën zijn niet te
beschermen
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Een idee kan vastgelegd wordenelektronisch bewijsmiddel
voorziet idee van datumstempel
vergelijkbaar met dagstempel belastingdienst of akte notaris,maar dan in elektronische vorm.
kosten: 35 euro voor 5 jaar
Let op: het i-DEPOT komt niet in de
plaats van een intellectueel eigendomsrecht.
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
IE rechten zonder formele eisen:
auteursrecht of niet geregistreerd Gemeenschapsmodel.
Als een idee nog in ontwikkeling is. (eerste stap registratieproces).
Wanneer men vrijuit wilt onder-handelen met mogelijke partners.
Wanneer i-DEPOT indienen?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Tekeningen of modellen
Wat is een model ?
Verschil octrooi en model
Welke registratiemogelijkheden bestaan er?
Wie is rechthebbende?
Hoe registreren
Voorbeeld inbreuk
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Wat is een model ?
Een model is het uiterlijk van een voortbrengsel (product) of een deel daarvan. Het gaat dus om de uiterlijke vormgeving van twee- of driedimensionale voorwerpen, zoals dessins, meubels of auto’s.
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Een model is een driedimensionaal voortbrengsel.
Bijv.: de vormgeving van (mobiele) telefoons,
huishoudelijke apparaten, meubels, speelgoed, ………..
Een tekening is een tweedimensionaal voortbrengsel.
Bijv.: het patroon of dessin op behang, textiel, ……….
Belangrijke voorwaarde om voor bescherming in aanmerking te komen, is dat het model nieuw is (wel “terme de grâce” = 12 maanden) en een eigen karakter heeft.
Wat is een model ?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Een octrooi of patent beschermt een uitvinding op een technisch
product of proces.
Voor octrooiverlening moet een technische uitvinding aan drie
voorwaarden voldoen:
nieuwheid, inventiviteit en industriële toepasbaarheid
Een model geldt enkel voor het uiterlijk van een product. Een model
kan niet de functie van het product beschermen.
Voor octrooibescherming: NL Octrooicentrum
www.agentschapnl.nl
Verschil tussen een octrooi en een model
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Welke registratiemogelijkheden bestaan er met geldigheid in de Benelux?
Beneluxmodel
Geregistreerd Gemeenschapsmodel
Niet-geregistreerd Gemeenschapsmodel
Internationaal model
(3 landen)
(27 landen)
(59 landen)
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Beneluxmodel: BBIE (Den Haag)
Basisrecht voor 5 jaar vanaf 108 euro
Geregistreerd Gemeenschapsmodel:
Office for Harmonization in the Internal Market (OHIM)
Alicante, Spanje. Website: www.oami.europa.eu
Tarieven vanaf 350 euro
Niet-Geregistreerd Gemeenschapsmodel : geen registratie
Internationaal model:
World Intellectual Property Organization (WIPO)
Genève, Zwitserland. Website: www.wipo.org
Internationale tarieven, afhankelijk van o.a. landenkeuze
Waar registreren ?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
BBIE: registratieperiode is vijf jaar voor een Beneluxmodel. Deze periode
kan voor vier achtereenvolgende periodes worden verlengd tot een
maximum van 25 jaar.
OHIM (Alicante): voor een Geregistreerd Gemeenschapsmodel
gelden identieke periodes.
Niet-Geregistreerd Gemeenschapsmodel: beschermingsduur
van 3 jaar vanaf eerste dag van publieke beschikbaarheid in de EU.
WIPO (Genève): registratieperiode is vijf jaar, nadien verlengbaar
per vijf jaar, tot maximum van het land in kwestie.
Duur van de registratie ?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Rechthebbende is hij die het model deponeert
Maar:
de rechten liggen bij de werkgever als je als werknemer een model
ontwerpt.
als je een model laat ontwerpen door derden zorg dan
voor de overdracht van de auteursrechten op het model om een
mogelijke claim te voorkomen.
Wie is rechthebbende ?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Administratieve procedure bij het BBIE (formulieren)
minimale vereisten:• Is het model duidelijk weergegeven?• Is aangegeven wat het voortbrengsel is?• Is de naam van de deposant (persoon of onderneming)
vermeld?• Afbeeldingen toevoegen.
(unieke stijlkenmerken moeten zichtbaar zijn).• Is de betaling van de verschuldigde taksen ontvangen
(binnen een maand na ontvangst van depot)?
Geen inhoudelijke toetsing (uitz. openbare orde/goede zeden)
Na registratie geen noodzaak van gebruik (≠ merkenrecht)
Hoe een registratie aanvragen ?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Philips Senseo
Voorbeeld inbreuk (?):
Aldi Zeepdispenser
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Voorbeeld inbreuk (?):
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Merken
Wat is een merk?
Procedure bij het BBIE
Classificatie
Wat is geen merk?
Oppositie
Merken internationaal
Diversen
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Een merk is een teken waarmee u uw waren (producten) of
diensten onderscheidt van die van uw concurrenten.
Een merk bestaat uit de associaties en
emoties die mensen hebben bij een merkteken.
Wat is een merk?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Wat is een merk?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Wat is een merk?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Wat is een merk?
Woordmerk Vormmerk
Beeldmerk Kleurmerk
Combinatie woord-/beeldmerk Klankmerk
Shell
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Ontvangst depot (ca. 90% elektronisch)
Controle ontvankelijkheid + classificatie
Publicatie voor oppositiedoeleinden
(op website – register online)
Overige formaliteiten
Toetsing op absolute gronden (ca. 9%)
Eventueel oppositie (ca. 5%)
Inschrijving (spoedinschrijving mogelijk)
Publicatie inschrijving
(op website – register online)
Doorlooptijd tot inschrijving:
ca. 3 à 4 maanden
(spoedinschrijving kan binnen 24 uur)
Basiskosten: 240 euro voor 10 jaar
Procedure bij het BBIE
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
34 warenklassen (1 t/m 34) en
11 dienstenklassen (35 t/m 45)
Geaccepteerd door zo’n 80 landen
Jaarlijks overleg/onderhoud bij WIPO
Het BBIE werkt met de Classificatie van Nice:
Internationale classificatie van producten en diensten ten behoeve van de inschrijving van merken.
Classificatie
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
9
9
29
30
21
24
29
21
16
21
3321
318
21
32
21
21
21
Classificatie - producten
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
37 42
41
43
35
40
39 45
3635 36
Classificatie - diensten
38
44
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Voorbeeld bedrijfsomschrijving KvK:
Detachering, werving en selectie van personeel. Het doen verrichten van diverse diensten ten behoeve van bedrijven en instellingen, de advisering en de bemiddeling.
Voorbeeld omschrijving merkdepot:
Klasse 35 Detachering, werving en selectie van personeel, alsmede bemiddeling hierbij.
Te vaag: Het doen verrichten van diverse diensten ten behoeve van bedrijven en instellingen, de advisering
Classificatie KvK vs BBIE
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Voorbeeld bedrijfsomschrijving KvK:
Het ontwikkelen, ontwerpen, aannemen, saneren, uitvoeren en doen uitvoeren van- en het plegen van onderhoud van werken op het gebied van betonbouw, waterbouw, industriebouw, staalbouw en spoorwerken.
Voorbeeld omschrijving merkdepot:
Klasse 37 Diensten van een aannemer op het gebied van betonbouw, waterbouw, industriebouw, staalbouw en spoorwerken, alsmede het uitvoeren van werkzaamheden waaronder onderhoud op voornoemde gebieden.
Klasse 42 Het ontwerpen en ontwikkelen van werken in de betonbouw, waterbouw, industriebouw, staalbouw en de spoorwegen.
Te vaag: saneren.
Classificatie KvK vs BBIE
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Gebrek aan onderscheidend vermogen.
Mag niet beschrijvend zijn.
Gebruikelijke aanduidingen.
Mag niet misleidend zijn.
Mag niet in strijd zijn met de openbare orde en de goede zeden.
Geen inbreuk op Verdrag van Parijs.
Altijd in combinatie met producten en diensten waarvoor merk
wordt geregistreerd.
Wat is geen merk (wet) ? Toetsing op absolute gronden
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Algemene (beschrijvende) aanduidingen:
Het Nationaal Juristen Congres, Badwereld, Startersdag.
Samenstellingen: Bouwbeurs, Watertaxi, Sportzorg, Geboortewinkel.
Hoedanigheid: Natural plus (supplementen voor voedingsmiddelen op
basis van kruiden), Active C (vitamines), Soft Grip (scharen).
Bestemming: De Zorgaccountants (accountants voor de zorgsector)
Banale zinsnede: Softwarepakket waarop u kunt rekenen.
Voorbeelden van geweigerde merken:
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
- niet oké
- oké
Oplossing: voeg grafisch element toe maar …..
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
vanwege toevoeging
Voorbeelden:
Mergelland ei - niet oké
- oké
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
- niet oké in strijd zijn met de openbare orde en de goede zeden
- niet oké inbreuk op Verdrag van Parijs
Voorbeelden:
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
- niet oké
Licht uit, spot aan - oké
En nu jullie …………oké of niet oké?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
HOTEL TOREN
TOREN HOTEL
HOTEL THE TOREN
THE TOREN HOTEL
Oké of niet oké ?
oké
niet oké
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Oké of niet oké ?
- niet oké
- oké‘N STUC BETER
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Durf
- oké
- niet oké
Oké of niet oké ?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Ongelukkige associaties in een andere taal (export)
Voorbeelden:
Chevrolet Nova (Nova in Spaans = gaat niet) Misair (vliegmaatschappij)
Super Piss (Fins anti-vries merk) Shag bier
Bob (alcoholhoudend bier) (Australië: vluggertje)
Toyota MR2 – in het Frans “merde”
What’s in a name?
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Op basis van eerder gedeponeerd/geregistreerd merk bezwaar
maken tegen later gedeponeerd merk.
Termijn: binnen 2 maanden na publicatie van het gedeponeerd
merk.
BBIE neemt beslissing na uitwisseling van standpunten,
argumenten en een eventuele hoorzitting.
Oppositie wordt gegrond bevonden: BBIE weigert inschrijving.
Of oppositie wordt afgewezen: inschrijving gaat door.
Beroep mogelijk bij één van de Gerechtshoven van de 3
Beneluxlanden (Brussel, Den Haag, Luxemburg).
Oppositie: bezwaar tegen een nieuw depot
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
In 27 landen EU OHIM (Spanje).
www.oami.europa.eu
Uitbreiding registratie vanuit Benelux
naar 80 landen
WIPO (Zwitserland) www.wipo.org
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
WIPO
• bundel nationale rechten
• nationale basisregistratie nodig
• aanvraag via nationale dienst indienen
• aparte toets op abs. gronden door
nationale diensten
• kosten afhankelijk van aangeduide landen
OHIM
• 1 aanvraag voor alle 27 Lidstaten
• unitair karakter
• rechtstreeks bij OAMI
• centrale toets op abs. gronden
• Kostprijs bij e-filing : € 900,- (€ 1050,-)
OHIM & WIPO
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Online of formulieren, binnen 3/4 maanden een officieel registratiebewijs.
Status aanvraag volgen in het merkenregister.
Depot kan op naam van een persoon of van een rechtspersoon.
Geldigheidsduur registratie: 10 jaar vanaf depotdatum, maar moet wel
binnen 5 jaar gebruikt worden. Onbeperkt verlengbaar per 10 jaar.
Diversen (1) Hoe registreren?
Diversen (2) Een merk gebruiken
Het merk gebruiken zoals het gedeponeerd is.
Wijziging/modernisering/restyling merk nieuw depot.
Het merk gebruiken voor de gedeponeerde producten/diensten.
Wanneer een merk gedurende vijf opeenvolgende jaren niet wordt gebruikt,
kan dit leiden tot verlies van het merkrecht.
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Diversen (3) Een merknaam in stand houden
BBIE registreert, maar controleert niet!
Toezicht door deposant door abonnement op latere merken (50 euro)
of check (gratis):
merkenregister op www.boip.int
TMView (www.tmview.europa.eu)
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Inbreuk: - identiek merk of sterk gelijkend
- dezelfde producten/diensten of andere.
Belangrijk criterium: consument kan in verwarring raken.
Merkhouder dient zelf initiatief te nemen bij inbreuk!
Mogelijkheden bij inbreuk: Oppositie indienen (interne procedure bij BBIE)
Een schikking treffen
Naar de rechter stappen
Advies en controle door merkengemachtigden (via de Benelux vereniging
voor Merken- en Modellenrecht www.bmm.eu).
registratie geeft het recht om juridische stappen te ondernemen.
Diversen (4) Een merk verdedigen
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
™ wordt vooral in USA gebruikt om aan te duiden dat een naam
een merknaam is (maar nog geen registratie).
® wordt gebruikt zodra het merk definitief is geregistreerd.
© wordt gebruikt om een auteursrecht op een werk te claimen.
Diversen (5) Betekenis symbolen ™ ® ©
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Voorbeeld inbreuk (?):
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Kusjes van Naomi Campbell ??
Voorbeeld inbreuk (?):
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
De productiemiddelen zijn 7 miljard dollar waard
De merkwaarde van Coca-Cola is ruim 70 miljard dollar
Merk & Waarde
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
01 Apple 153,3 ($m) Opmerkelijk
02 Google 111,5 ($m) Stijging Apple 84% t.o.v. 2010
03 IBM 100,8 ($m) Stijging Facebook 246% (35/19$m)
04 McDonald’s 81,0 ($m) Totale marktwaarde:
05 Microsoft 78,2 ($m) Apple – 347 $m
06 Coca Cola 73,8 ($m) Google - 172 $m
07 at&t 69,9 ($m)
08 Marlboro 67,5 ($m) Nr. 1 in marktwaarde:
09 China Mobile 57,3 ($m) Exxon Mobil – 348 $m
10 GE 50,4 ($m) merkwaarde 17 $m (41)
Merk & Waarde (BrandZ top 100)
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Overzicht
Voorbeelden
Handelsnaam versus merknaam
IE-mix
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Wat ? Bescherming ? Duur ? Depot ? Voorwaarde(n) ?
Teken
® ™
Merk 10 jaar
(ongelimiteerd
verlengbaar)
Ja Onderscheidend
Ontwerp Tekening/model 5 jaar (verlengbaar
tot max. 25jaar)
3 jaar (UCD)
Ja
Nee
Nieuw
Eigen karakter
Bedrijfsnaam Handelsnaam Tijdens gebruik en
vervalt nadat bij
geen gebruik de
herinnering bij
publiek verdwijnt.
Niet verplicht
voor
bescherming
Licht onderscheidend
Tekst/kunst/ ©software/films/enz.
Auteursrecht 70 jaar na de dood
van de auteur
Nee Originaliteit
Stempel van de maker
Technische
uitvinding
Octrooi 20 jaar
(niet verlengbaar)
Ja Nieuwheid
Inventiviteit
Industrieel toepasbaar
De IE-mix - overzicht
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Auteursrecht op
01-01-2010 vervallen
(70 jaar na dood auteur)
MAAR nog wel merkenrecht op naam POPEYE en figuur
Meer dan 20 octrooien
Uiterlijk kan onder model vallen
Naam/logo is merk
De IE-mixVoorbeelden
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Handelsnaam
Licht onderscheidend
Registratie geen voorwaarde voor recht op
handelsnaam – gebruik levert recht op
Handelsnaam - “lokaal” recht
Logo niet als handelsnaam beschermbaar
Handelsnaamwet – alleen optreden tegen
onrechtmatige daad (vnml. alleen bij
verwarringsgevaar tussen handelsnamen) of
“depot te kwader trouw merkhouder”
merk
Onderscheidend
Registratie voorwaarde voor recht op merk
Merkregistratie – recht in gehele Benelux
Logo is ook een merk
Merkenrecht beschermt tegen elk gebruik in
het commerciële verkeer van een merk,
waaronder dus handelsnamen. M.a.w.
merkregistratie geeft meer mogelijkheden
om op te treden tegen inbreuk
Handelsnaam versus merknaam (1)
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Handelsnaam
Onderzoek in handelsregister beperkt, niet
alle handelsnamen zijn ingeschreven in het
handelsregister (o.a. tweede handelsnamen)
Handelsnaam grond voor oppositie bij het
OHIM
Buitenlandse handelsnaam kan beschermd
zijn onder de Nederlandse Handelsnaamwet
merk
Er zijn 4 X zoveel merken geregistreerd dan
handelsnamen:
Onderzoek in merkenregister altijd adviseren
Website: www.boip.int
Of via TMview, snelste manier om gelijktijdig
bij de officiële Europese merkenbureaus
(12), WIPO en OHIM informatie te zoeken:
www.tmview.europa.eu
Handelsnaam geen grond voor oppositie bij
het BBIE
Buitenlands merk heeft geen recht zonder
registratie in de Benelux
Handelsnaam versus merknaam (2)
Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom
Meer informatie ?
Websites Informatiecentrum
BBIE
www.boip.int 070 3491242
www.oami.europa.eu [email protected]
www.wipo.intBedankt voor jullie aandacht
Jan Hart