BATAS NG KALIKASAN

BATAS NG KALIKASANBatas ng Ekolohiya

ANG LAHAT NG BAGAY AY ANG LAHAT NG BAGAY AY MAGKAKAUGNAYMAGKAKAUGNAY

Ang lahat ng may bagay sa planeta bahagi ng Ang lahat ng may bagay sa planeta bahagi ng sistema ng kabuuan at ang pagtutulungan ng sistema ng kabuuan at ang pagtutulungan ng bawat isa ay malaki ang epekto kesa sa sarili bawat isa ay malaki ang epekto kesa sa sarili nito.Kung kayat may mahigpit na pag-uugnayan nito.Kung kayat may mahigpit na pag-uugnayan ito sa kanilang pisikal na kapaligiran.ito sa kanilang pisikal na kapaligiran.

Ang mga buhay na species ay may mahigpit na Ang mga buhay na species ay may mahigpit na relasyon at interaksyon sa kanilang kapaligiran. relasyon at interaksyon sa kanilang kapaligiran. Di sila mapaghihiwalay.Di sila mapaghihiwalay.

ANG ISTRAKTURA NG EKOSISTEMANG ISTRAKTURA NG EKOSISTEM

• ANG EKOSISTEM AY BINUBUO NG MGA SUMUSUNODANG EKOSISTEM AY BINUBUO NG MGA SUMUSUNOD::

• Inorganikong materyal,Inorganikong materyal, tulad ng carbon, nitrogen, tulad ng carbon, nitrogen, tubig, carbon diocide, atbp. Ang mga ito ay kalahok tubig, carbon diocide, atbp. Ang mga ito ay kalahok sa mga materyal cycles.sa mga materyal cycles.

• Organikong materyalOrganikong materyal tulad ng protina, tulad ng protina, karbohaydreyt, lipid, atbp. Ang mga ito ang nag-karbohaydreyt, lipid, atbp. Ang mga ito ang nag-uugnay sa mga buhay at di buhay na bahagi ng uugnay sa mga buhay at di buhay na bahagi ng ekosistem.ekosistem.

• KlimaKlima tulad ng temperatura, at iba pang pisikal na tulad ng temperatura, at iba pang pisikal na salik.salik.

ProdyuserProdyuser kalakhan ay mga berdeng halalman na kalakhan ay mga berdeng halalman na may kakayahang gumawa ng sariling pagkain sa may kakayahang gumawa ng sariling pagkain sa pamamagitan ng potosintesis.pamamagitan ng potosintesis.

Makro-konsyumerMakro-konsyumer, mga hayop na kumakain ng , mga hayop na kumakain ng mga prodyuser (herbivore) o iba pang mga mga prodyuser (herbivore) o iba pang mga konsyumer (carnivores) Mayroon ding kumakain konsyumer (carnivores) Mayroon ding kumakain ng parehong mga prodyuser at kapwa consumer.ng parehong mga prodyuser at kapwa consumer.

Maykro-konsyumerMaykro-konsyumer, mga bacteria at fungi, na , mga bacteria at fungi, na naghihimay ng mga malalaking bahagi ng patay naghihimay ng mga malalaking bahagi ng patay na protoplasma upang pagkunan ng na protoplasma upang pagkunan ng kinakailangan nilang pagkain, habang ang kinakailangan nilang pagkain, habang ang natitirang produkto ng dekomposisyon ay siya natitirang produkto ng dekomposisyon ay siya namang ginagamit ng mga prodyuser. Sila ang namang ginagamit ng mga prodyuser. Sila ang tinatawag na dekomposertinatawag na dekomposer

Ang Food Chain ay naglalarawan kung Ang Food Chain ay naglalarawan kung paanong ang iba’t ibang halaman at hayop paanong ang iba’t ibang halaman at hayop ay may koneksyon sa isa’t isa. ay may koneksyon sa isa’t isa.

Ang Food Web ay binubuo ng iba’t ibang Ang Food Web ay binubuo ng iba’t ibang ugnayan ng food chain sa web.ugnayan ng food chain sa web.

FOOD CHAIN

Food Web

Food Web

The Food Web and Other Vital Cycles

•Ang bawat hanging ating Ang bawat hanging ating nilalanghap, na bahagi ng nilalanghap, na bahagi ng kapaligiran ay nagiging bahgi ng kapaligiran ay nagiging bahgi ng ating katawan. At lahat ng hanging ating katawan. At lahat ng hanging ating inilalabas ay nagiging bahagi ating inilalabas ay nagiging bahagi ng ating kapaligiran. Ang tao ay ng ating kapaligiran. Ang tao ay isang bahagi lamang ng sistema ng isang bahagi lamang ng sistema ng ekolohiya. Kung gayon, ang TAO ay ekolohiya. Kung gayon, ang TAO ay hindi dapat ipalagay na sya ay higit hindi dapat ipalagay na sya ay higit mas mataas o makapangyarihan mas mataas o makapangyarihan kaysa kalikasan.kaysa kalikasan.

Ang mga materyal sa ating mundo ay nananatili sa Ang mga materyal sa ating mundo ay nananatili sa ating kapaligiran at dumaraan sa patuloy na ating kapaligiran at dumaraan sa patuloy na pagbabago o transformation sa pamamagitan ng mga pagbabago o transformation sa pamamagitan ng mga enerhiya mula sa mundo at sa Araw. Walang ibang enerhiya mula sa mundo at sa Araw. Walang ibang bagay na malilikha sa wala. Walang teknolohiya na bagay na malilikha sa wala. Walang teknolohiya na makalilikha mula sa wala.makalilikha mula sa wala.

Gayundin, lahat ng bagay sa mundo ay hindi dapat Gayundin, lahat ng bagay sa mundo ay hindi dapat ipagwalang bahala.ipagwalang bahala.

Lahat ng aksyon ng tao ay may kaakibat na resulta o Lahat ng aksyon ng tao ay may kaakibat na resulta o consequences. Lahat ng ating ginagawa ay may consequences. Lahat ng ating ginagawa ay may impact sa atin at sa ating kapaligiranimpact sa atin at sa ating kapaligiran ..

ANG LAHAT NG BAGAY AY MAY ANG LAHAT NG BAGAY AY MAY PINATUTUNGUHANPINATUTUNGUHAN

• Ang mga bagay ay hindi nalilikha o Ang mga bagay ay hindi nalilikha o nasisira. Ito ay nai-tataransporma nasisira. Ito ay nai-tataransporma lamang. Ang hindi maayos na lamang. Ang hindi maayos na pamamahala sa mga basura ng: tao, pamamahala sa mga basura ng: tao, hayop, mga bahay, industriya at hayop, mga bahay, industriya at nuclear wastes ay sumisira sa sa siklo nuclear wastes ay sumisira sa sa siklo ng buhay (cycle of life). ng buhay (cycle of life).

• Mga kapakipakinabang na bagay sa Mga kapakipakinabang na bagay sa ngayon ay magiging basura (waste) at ngayon ay magiging basura (waste) at ang basura ngayon ay maaring ang basura ngayon ay maaring mapakinabangan sa hinaharap.mapakinabangan sa hinaharap.

ANG LAHAT NG BAGAY AY ANG LAHAT NG BAGAY AY PATULOY NA NAGBABAGOPATULOY NA NAGBABAGO

• Ang lahat ng mga uri ng halaman at mga hayop Ang lahat ng mga uri ng halaman at mga hayop ay hindi nabubuhay sa habang panahon. Sa ay hindi nabubuhay sa habang panahon. Sa kalaunan, sila ay nagbabago. Ang tawag dito ay kalaunan, sila ay nagbabago. Ang tawag dito ay ECOLOGICAL SUCCESSION.ECOLOGICAL SUCCESSION.

• Serye ng pag-unlad:Serye ng pag-unlad:– Pioneer Stage – nagsisimula sa lichens o Pioneer Stage – nagsisimula sa lichens o

lumot na nabubuhay sa bato. lumot na nabubuhay sa bato. – Panggitnang serye Panggitnang serye – Mature ClimaxMature Climax

ANG KALIKASAN ANG HIGIT NA ANG KALIKASAN ANG HIGIT NA NAKAKAALAMNAKAKAALAM

• Ang ekosistem ay may kakayahang pangalagaan Ang ekosistem ay may kakayahang pangalagaan at iayos ang kanyang kabuuan. Ang tindensyang at iayos ang kanyang kabuuan. Ang tindensyang ito na panatilihin ang isang antas ng equilibrium ito na panatilihin ang isang antas ng equilibrium o balanse ay tinatawag na homeostasis.o balanse ay tinatawag na homeostasis.

• Ang anu mang di kanais nais na pagbabago sa Ang anu mang di kanais nais na pagbabago sa pisikal, kimikal o biolohikal na katangian ng ating pisikal, kimikal o biolohikal na katangian ng ating hangin, lupa at tubig. Nagdudulot ito ng panganib hangin, lupa at tubig. Nagdudulot ito ng panganib para sa kalusugan at buhay ng mga tao at iba para sa kalusugan at buhay ng mga tao at iba pang organismo. Pwede itong makasira o pang organismo. Pwede itong makasira o magpababa ng ng kalidad ng ating mga likas-magpababa ng ng kalidad ng ating mga likas-yaman.yaman.

SA KALIKASAN, WALANG LIBRESA KALIKASAN, WALANG LIBRE TANGHALIANTANGHALIAN

•Ang kalikasan ay may limitasyon. Ang kalikasan ay may limitasyon. Ang buhay na resources ay may Ang buhay na resources ay may hangganan. Ang pinaka- mahalaga hangganan. Ang pinaka- mahalaga ay kung paano natin ginagamit ang ay kung paano natin ginagamit ang ating resources. Kaya sa mga ating resources. Kaya sa mga teknolohiyang nadedevelop, dapat teknolohiyang nadedevelop, dapat isaalang-alang ang mga bagay na isaalang-alang ang mga bagay na nauubos at nawawala.nauubos at nawawala.

ANG LAHAT NG BAGAY AY MAY ANG LAHAT NG BAGAY AY MAY HANGGANAN O KATAPUSANHANGGANAN O KATAPUSAN

• Sa mahabang panahon, inaakala ng marami sa atin Sa mahabang panahon, inaakala ng marami sa atin na ang mga natural na yaman ng mundo ay hindi na ang mga natural na yaman ng mundo ay hindi nauubos. Nakita natin sa kasaysayan na ito ay hindi nauubos. Nakita natin sa kasaysayan na ito ay hindi tutoo.tutoo.

• Ang mga non-renewable na mineral tulad ng ginto, Ang mga non-renewable na mineral tulad ng ginto, bakal at iba pa ay nauubos at hindi na muling bakal at iba pa ay nauubos at hindi na muling mapapalitanmapapalitan..

• Ang mga renewable o napapalitang mga likas na Ang mga renewable o napapalitang mga likas na yaman tulad ng mga puno, wildlife, agricultural crops yaman tulad ng mga puno, wildlife, agricultural crops at iba pa ay mananatiling lamang evailable kung ang at iba pa ay mananatiling lamang evailable kung ang mga ito ay mabilis na mapapalitan kaysa sa ating mga ito ay mabilis na mapapalitan kaysa sa ating paggamit nito.paggamit nito.

Ecological BacklashEcological Backlash –Ang ganti ng –Ang ganti ng kalikasan ay kadalasang mapanira kalikasan ay kadalasang mapanira (destructive) kapag ang balanse nito ay (destructive) kapag ang balanse nito ay nasira.nasira.

•Regeneration, reproduction, Regeneration, reproduction, diversity and vitality of the diversity and vitality of the species must be respectedspecies must be respected..

MARAMING SALAMAT ! MARAMING SALAMAT ! MABUHAY MGA MABUHAY MGA

NAGTATANGOL PARA SA NAGTATANGOL PARA SA KALIKASAN. . . .KALIKASAN. . . .