BASIC PRACTICES 1

BASICPRACTICES1:အေျခခေလကငမႈမား ၁ GETTINGREADYTOFILM

မတတမးရကအသငအေနအထားျဖစမႈ IMPLEMENTTHESEBASICPRACTICESTOENHANCETHEEVIDENTIARYVALUEOFTHEVIDEOYOUCAPTURE.

ထအေျခခေလကငမႈမားလပေဆာငျခငးျဖင သင၏ စမေသာအေထာကအထားအေျချပမတတမးဗဒယ ရကကးမႈအဆငျမငတငႏငမညျဖစသည။

VIDEOASEVIDENCE:MINIGUIDEVAE.WITNESS.ORG

ဗဒယ ႏင အေထာကအထား- အေသးစားလမးညႊန VAE.EITNESS.ORG

DETERMINEWHATTOFILMဘာကမတတမးတငမညက ေသခာေအာငလပပါ။ Toholdsomeoneaccountableforacrime,lawyersmustprove:

ျပစမႈတစခအတြက တာဝနခမညသတစဥးဥးအားခတဆကထားရန၊ ေရ႕ေနမားမ သကေသျပရမည

Whatcrimewascommitted?

ဘာျပစမႈကးလြနခသလ?

Whocommittedthecrime?

ဘယသကကးလြနခတာလ?Howtheperpetratorcommittedthecrime?

ကးလြနသက ဘယလမးျပစမႈမးကကးလြနခတာလ?

အဆင၂-အေျခခအခကအလကအေသးစတပါဝငသည။ အၾကမးဖကမႈအေျခအေနႏငပတသတျပး ကယလအပသညအခကအလကမား ဥပမာ ျဖစရပအတခပ၊အမည၊ ရကစြ၊ ေနရာစသညအေျခခသတငးအခကအလကမား ခေရးထားပါ။ bit.ly/WITNESSLibrary VaE တြင အခကအလကစေဆာငးသည ပစအလြတအား download ဆြႏငသည။

STEP3:FINDTHEELEMENTSOFTHECRIME.Listtheelementsofacrimeyouneedtoprovebyworkingwithalawyer,researchingtheelementsonline,atalibraryormakinganeducatedguess.

အဆင၃-ရာဇဝတမႈ၏အရပလကၡဏာမားအားရာေဖြပါ။ ေရ႕ေန၊ အြနလငးသေတသမားႏင အလပလပသညအခါ သကေသျပရနလအပသည အရပလကၡဏာစာရငးအားစာရငးျပစထားပါ။

STEP4:DETERMINEWHATYOUHAVEANDWHATYOUNEED.Writedowntwolists,“Completed”and“ToDo”,foralltheevidenceyou:

အဆင၄-သငဘာရျပးဘာလအပသညကမတထားပါ။ အေထာကအထားအားလးအတြက စာရငး ၂ ခ “လပျပး” ႏင “လပရနကန” ခေရးထားပါ။

• Havealreadycollectedtoproveeachindividualelementofthecrime;• ရာဇဝတမႈ၏အစတအပငးတခခငးစအား သကေသျပရန အေထာကအထားမားစစညးျပးျဖစရန• Stillneedtocollecttoproveeachindividualelementofthecrime.• ရာဇဝတမႈ၏အစတအပငးတခခငးစးအား သကေသျပရနအေထာကအထားမား ဆကလကစစညးရနလသည

Highlightthevideoimagesyouneed.

ဗဒယပမားအား ေထာကျပရနလအပသည။

STEP5:REVIEWTHEPLAN.Ifpossible,goovertheplanwiththepeopleyouarefilmingwithandthosewhoyouintendtogivethefootagetoandthen,gofilm!

အဆင၅-အစအစဥအားျပနလညသးသပပါ။ ျဖစႏငပါကစစဥထားသညအတငး သငမတတမး ဗဒယဖငရကရနရညရြယထားသညသႏင အတသြားျပး ရကသငသည။

LearnMoreaboutthe“ElementsofaCrime”andCollectionPlanningatbit.ly/WITNESSLibrary VaE.

SAMPLECOLLECTIONPLAN:အခကအလကစေဆာငးျခငးနမနာပစ

VIDEO“TODO”LISTဗဒယ “ လပေဆာငရန” စာရငး

CRIME:ExcessivePoliceForcebyanOfficeronScene

ျပစမႈ-ရတပဖြ႕မ အရာရတစဥး၏ ျပစမႈကးလြနျခငးျဖစရပ

*TheelementsarebasedonBrazilianLaw twooftheeightelementsofthiscrimearelistedhere.

အစတအပငးမားသည ဘရာဇးဥပေဒအားအေျခခသည။ ျပစမႈအစတအပငး ၈ ခထမ ႏစခအား ေအာကတြငျပထားသည။TheElementoftheCrimeweneedtoprove TODO:Listofimagesthatcouldhelpprovethiselementifpossibletocapturesafely.

ျပစမႈအစတအပငး(အရပလကၡဏာ)မားႏငသကေသျပရနလသည

လပေဆာငရန-ဓါတပစာရငးအတြက လျခစတခစြာရကကးႏငလ င သကေသျပရရနအခကအလကေကာငးတချဖစမည

Thesuspectwasactingwithinthescopeofhis/heremploymentasanemployeeofacivilormilitaryservice.

သသယရသသည အရပဖကစစဖကဝနထမးတစဥးျဖစျပး သ/သမ၏နယပယတြငးရ ဝနထမးျဖစသည

Mediumshotofthesuspectinfulluniform.

သသယရသအားဝတစျပညအေနအထားအား အလယအလတထားရကကးပါ

Close upshotofthesuspect’sbadgenumber,nameplateandfaceandanythingthatshowsrank.

သသယရသ၏တဆပနပါတ၊ အမညတဆပ၊ မကႏာႏင အျခားအဆငသတမတခကမားအား အနးကပရကပါ

Wideshotofthevehiclethesuspectwasdriving.

သသယရသေမာငးခသညကားအား ျမငကြငးကယႏငရကပါ

Close upofthelicenseplateandanyidentifyingmarksonthevehiclethesuspectwasdriving/ridingin.

လငစငနပါတႏင အျခားသသယရသေမာငးသည ယာဥမားအားအနးကပရကပါ။

Close upvideoorphotosofanydocumentationshowingthesuspectwasondutythatday timecards,signedanddatedreports,etc.

သသယရသတာဝနခနတြငလပေဆာငခေသာ မတတမးမား၊ အခနကဒ၊ လကမတႏင အစရငခစားမားက အနးကပရကကးပါ။

Avarietyofshotsplacingthesuspectatthesceneofthecrime.

သသယရသက းလြနခသည ျမငကြငးအား ပစမးစနငရကပါ။

Avarietyofshotsofthesuspectgivingordersonscene.

သသယရသအမန႕ေပးေနေသာျမငကြငးမား ပစအမးမး

Thesuspectintendedtounderminethephysicalsafetyofthevictim.

ကးလြနသမ ထခကခစားရသ၏ရပပငးဆငရာလျခမႈအား ထပါးရနၾကရြယမႈ

Continuousfootageofforcebeingusedbythesuspectagainstthevictim.

ကးလြနသမ ထခကခစားရသအားအၾကမးဖကေနမႈရကခကအမးမး

Imagesthatallowforidentificationoftheweaponbeingused.

အသးျပခြငေပးထားေသာ လကနကမးစ၏ပမား

Imagesshowingtheseverityoftheinjuriestoillustratedisproportionality.

ပပကေနသညအျပငးအထနဒဏရာပမား

Anyimagesshowingtheviolationofprescribedprotocols.Forexample:

အျခားေသာ အၾကမးဖကထားေၾကာငးအတညျပထားသညေဆးမတတမးပမား။ ဥပမာ

အဆင၃-သတငးၾကတငရယထားျခငးSTEP4Filmanoverviewshotandthehorizon

အဆင၄-အေပၚစးႏင ေဘးတကရကကးျခငးSTEP5Filmina360ocircleina15-secondinterval

အဆင၅-၁၅စကန႕အၾကာမ ၃၆၀ စကဝငးပစရကကးျခငးSTEP6Film10-secondwideshotsfromthefourpoints

အဆင၆- ၁၀စကန႕အၾကာအေဝးျမငကြငး ၄ ေနရာေလာကမရကကးျခငး

STEP7Film10-secondmediumshotsfromthefourpoints

အဆင၇-၁၀ စကန႕အၾကာ အလယအလတျမငကြငး ၄ ေနရာေလာကရကကးျခငး

STEP8Film10-secondcloseupshotsofkeyevidence

အဆင၈-၁၀စကန႕အၾကာ အနးကပသကေသျပႏငသည အခကအခာကေသာ ျမငကြငးအားရကကးျခငး

STEP9CompleteaCameraReport

အဆင၉ - ကငမရာမတတမးတစခ ျပးျပညစျခငး

STEP10Supplementvideowithmaps,stillphotos,drawings,etc.

အဆင၁၀-ဗဒယထတြင ေျမပမား၊ ဓါတပမားႏင ပမား အစရသညဆက ထပျဖညထားျခငး

Adaptstepsasnecessary

လအပပါက ထပဆငလအပသညအဆငမားထပတးပါဝငျခငး

MIINIIGUIIDE::FIILMIINGSECURESCENESV1..0

SHOTLIST

ADDINGINFORMATIONထပတးသတငးအခကအလက

Ifyouhavedetermineditissafetoincludeessentialinformationthen,usethecameramicrophoneorapieceofpapertoaddthefollowinginformation:

Icompletedfilmingthisincidentat10:30am.

ရကကးမႈက ၁၀း၃၀တြင ျပးဆးခပါသည။

MINIGUIDE:ADDINGESSENTIALINFOTOVIDEOV1.0

PROVINGRESPONSIBILITYတာဝနယမႈအားသကေသျပျခငး Crime-basedevidenceisrelevantandreliableinformationabout“What”happened?Inotherwords,“What”crimewascommitted?

အၾကမးဖကမႈအေျခခသညသကေသအေထာကအထားသည ဘာျဖစခသည ဆသညႏင ဆကစပဆေလာျပး စတခရသည သတငးျဖစသည။ တနညးေျပာရလ င ဘာအၾကမးဖကမႈမး လ႕တတကကေခၚလ႕ရလ

Linkageevidenceisrelevantandreliableinformationthathelpsproveresponsibilityforthecrime.Inotherwords,ithelpsprove“Who”committedthecrimeand“How”theydidit(i.e.individualperpetration,conspiracy,aiding&abetting,commandresponsibility).

အေထာကအထားမားခတဆကမႈသည ဆကစပမႈရျပး အသးတညသညအခကအလကျဖစသည။ ျပစမႈအားတာဝနယႏငေအာင သကေသျပရနအေထာကအကျဖစသည။ တနညးအားျဖငဆေသာ ဘယသျပစမႈကးလြနသည ဘယလက းလြနခသညတ႕က သကေသျပရန အေထာကအကျပသည။ (ဥပမာ။ ။ တစဥးခငးျပစမႈကးလြနျခငး၊ လ ႕ဝကပးေပါငးၾကစညမႈ၊ အားေပးကညျခငး၊ တာဝနယရနအမန႕ေပးျခငး)

Noticeevidenceisrelevantandreliableinformationthatshowsthatamilitarycommanderorcivilianleaderreceivedinformationthatensuredtheyknew—orshouldhaveknown—thatthepeopletheyhadauthorityoverwerecommittingcrimes.

အေထာကအထားမားအားသတျပမျခငး အဓပၸါယရျပး အသးတညသညအခကအလကျဖစသည ၎သည စစတပအရာရ(သ႕) အရပသားေခါငးေဆာငမား သတငးအခကအလကရရျပး သတ႕သေနသသညက ပမေသခာေစသည။ (သ႕) အာဏာပငမား ျပစမႈကးလြနချခငးျဖစသညဆျခငးအား သထားျပးျဖစသငသည။

Remotecommandertendstobeahigh-levelmilitary,paramilitaryorciviliancommanderwhodoesnotgointothefieldandinsteadcontrolspeoplefromalocationthatisasafedistanceawayfromthefrontlines.

Citizenwitnessesandhumanrightsactivistsareuniquelyplacedtogathercrime-based,linkageandnoticeevidence.

အေဝးမ အမန႕ေပးသသည စစတပထပသးေခါငးေဆာင၊ စစတပႏငအျပငအျခားလကနကကင တပဖြ႕ဝင၊ အရပသားအပခပသ တ႕ျဖစျပးထသတ႕သည ကြငးထမဆငးပ လျခသညအေဝးတေနရာမ ေရ႕တမးေနသမားအား ထနးခပေနသမား ျဖစသည။

အရပသားသကေသမားႏင လ႕အခြငအေရးတကၾကြလႈပရားသမားမာ ျပငဘကကငးေသာ ျပစမႈအေျချပစေဆာငးရန၊ ခတဆကရနႏင အေထာကအထားသတျပမရန ေနရာယၾကသမားျဖစသည။

KEYDEFINITIONS

MINIGUIDE:PROVINGRESPONSIBILITYV1.0

PROVINGRESPONSIBILITY

HOWCANVIDEOLINKAPERPETRATORTOACRIME? ျပစမႈကးလြနသအား ျပစမႈကးလြနေၾကာငးက ဗဒယမာ ဘယလခတဆကမလ?

LINKAGEEVIDENCE

သကေသအေထာကအထားမားခတဆကမႈ

• Policeformationsataprotest• ဆႏၵျပပြမ ရမတတမးမား• Badgenumbers• တဆပနပါတမား• Passportsorotherofficialdocumentsofidentification• ႏငငကးလကမတ (သ႕) အျခားဘယသဘယဝါျဖစသညက တရားဝငကယစားျပသညအေထာကအထားမား• Licenseplatesofofficialvehicles• တရားဝငေမာေတာယဥလငစငနပါတမား• Militaryequipment–smallarms,largearms,protectivegears,missileheads,tanks,planes,etc.• စစဘကဆငရာအသးအေဆာင- လကနကအၾကးအငယ၊ အကာအကြယပစၥညးမား၊ ဒးလကနကမား၊ တငကားမား၊ေလယာဥမား၊ စသျဖင

• Serialnumbersonmilitaryequipment• စစတပသးပစၥညးမား၏အမတစဥနပါတမား• Uniforms• ဝတစမား• Speechesbyleadersandthosethattheyhaveauthorityover• အမန႕အာဏာရေသာ ေခါငးေဆာငမား၏ အမန႕မား• Checkpoints• စစေဆးေရးဂတမား• Troopmovements• စစတပလႈပရားမႈမား• Buildingswhereperpetratorsbasedoperationsoutof• အျပစက းလြနသအသးျပသညအေဆာကအဥး• Communicationsequipment–satellitesdishes,radios,etc.• ဆကသြယေရးပစၥညးမား - ျဂလထစေလာငးမား၊ေရဒယမား၊စသျဖင• Videoofdocumentsthatcan’tbetakenbecauseofsecurityriskssothecontentsarefilmedorphotographed

instead• စာရြကစာတမးဗဒယမတတမး (အေၾကာငးမာ လျခေရးအႏရာယေၾကာင အေၾကာငးအရာအားမရကခရေသာေၾကာင ရထားျပးသား ဓါတပနင မတတမးမားအားယျခငး)

• Video-tapedinterviewswithperpetrators,prisonersordefectors• ျပစမႈကးလြနသ၊အကဥးသားမား (သ႕) ျပညေျပးမားႏင အငတာဗးထားေသာ ဗဒယတတေခြမား• Etc.စသျဖင

FILMINGPRELIMINARYINTERVIEWSအၾကအငတာဗးရကကးျခငး

V.COMPREHENSIVEINTERVIEWSျပညစကယျပန႕ေသာအငတာဗး

• collectedbyafrontlinedocumenter;• ေရ႕တမးမတတမးတငသ၏ စေဆာငးခမႈ• conductedinthefield,eitherduringorshortlyafteranincident;• အၾကမးဖကမႈတစခ ျဖစေနစဥႏင ျဖစျပးျပးခငး ကြငးထအေျခအေန• capturedinaspontaneousmanner;• ဆကတကျဖစေနသညအေနအထားအား ဖမးယရကကးျခငး• shorterinlength;• အတရကကးမႈ• intendedtocollectbasicinformation;and• အေျခခသတငးအခကအလကမားစေဆာငးရန ရညရြယျခငး• tohelpidentifyifthereareadditionalwitnessesorphysicalevidencethewitnessisawareof.• ထပမျဖညစြကေဖာျပႏငေသာ သကေသမား ရပပငးဆငရာမကျမငသကေသမားရပါက ေဖာျပပါက အေထာကအကျဖစသည

• collectedbyatrainedhumanrightsadvocateorinvestigator;• ေလကငထားေသာလ႕အခြငအေရးေစာငၾကညေလလာသ အားေပးေထာကခသမ စေဆာငးခမႈ• conductedinasafe,comfortableenvironment;• လျခစတခရသညပတဝနးကငတြင ထတေဖာရန• separatedintimeandspacefromtheincident;• အၾကမးဖကမႈျဖစရပမ အခနေနရာသးျခားထားရန• capturedinaplannedmanner;• အဆငသငအေနအထားယျပး ဖမးယရကကးပါ• longerinlength;• အရညရကကးမႈ• intendedtocollectthoroughinformationabouteverythingthepersoncanremember;and• မတသားမသေလာကအခကအာားလး စပါ• tolearnifthereareadditionalwitnessesorphysicalevidencethewitnessisawareof.• ထပမျဖညစြကေဖာျပႏငေသာ သကေသမား ရပပငးဆငရာမကျမငသကေသမားရပါက ေလလာရန

VIDEOASEVIDENCE:MINIGUIDEv1.0VAE.WITNESS.ORG

FILMINGPRELIMINARYINTERVIEWS V.COMPREHENSIVEINTERVIEWS PRELIMINARYFIELDINTERVIEW

COMPREHENSIVEINTERVIEW


FILMINGPRELIMINARYINTERVIEWS CHECKLIST:TOPUSHRECORDORNOT? Thedecisiontorecordaninterviewoncameraisgenerallynotaneasyone.Thisisadecisionyouwillneedtomakebasedontheinformationyouhaveatthetime.Ideally,youwanttobeabletoanswer“yes”toeachoftheabovequestionsbeforechoosingtopressrecord.

ကငမရာေပၚတြငအငတာဗ းတစခမတတမးယရနဆးျဖတခကချခငးသည ပမနအားျဖငမလြယကပါ။ အခနတငးရယထားေသာ အခကအလကမားေပၚအေျခခ၍ ဆးျဖတရနလအပသည။ သတငးမတတမးထတျပနရန မေရြးခယမ အေပၚမ ေမးခြနးမားအား yes ဟေျဖႏငမသာ အေကာငးဆးျဖစသည။

YES NO Arethereanyadvocacyreasonstorecordthistestimonyinadditiontoevidentiaryreasons?

သကေသအေထာကအထားထပျဖညရန သကေသခထြကဆခကမတတမးတငရန စညးရးသညအေၾကာငးျပခကရသလား

Isitlogisticallyeasiertofilmthetestimonyratherthanwriteitdown?

သကေသခထြကဆခကက မတတမးတငျခငးသည လကေရးႏငခေရးျခငးထက ပမလြယကပါသလား Isitsafetorecordaperson’sidentity(name,face,andvoice)?

လတစဥးတစေယာက၏ အမည၊မကႏာႏငအသအား မတတမးယဖ႕လျခမႈရပါသလား

Isitprobablethatthepersoncanproviderelevantinformation?

ထသမဆေလာသည သတငးအခကအလကထတေပးႏငပါမလား

Isthislikelytobetheonlyopportunityforsomeonetospeakwiththisperson?

တစစတစဥးအတြက ထသႏင စကားေျပာရန တစခတညးေသာအခြငအေရးျဖစပါသလား

Doesthispersonstrikeyouasacredibleandreliablewitness?

ဒလသည သငအားယၾကညစတခစရာေကာငးေသာ သကေသအျဖစ ခယလကခပါသလား?

Isanon camerainterviewlikelytoempower(ratherthanre victimize)thepersongivingthetestimon

ကငမရာႏင အငတာဗးရာတြင ထသ၏သကေသထြကဆခကသည အားအငျပညေနပါသလား (ထပမနျပး သားေကာငးအျဖစခရျခငးမးမဟတပ)

Isthelikelihoodthatcontradictorytestimonywilllaterbegivenlow?

အသကေမြးဝမးေၾကာငးလပငနးသည သကေသခလကမႈနငေသြဖျပး ကဆငးသြားပါသလား

Isitpossibletosecureinformedconsent?(Seedetailsbelow.)

သတငးအခကအလကမားေသခာစြာေျပာျပရန လျခမႈရမရ (ေအာကတြငအေသးစတျပထားသည) DoIhavethemeanstosecurelypreservethisvideofootage?

ကပဒဗဒယဖငအား လျခစြာကာကြယေစာငေရာကထားလ႕ရႏငမလား


CHECKLIST:KEYQUESTIONSFORPRELIMINARYFIELDINTERVIEWSစစေဆးရနစာရငး-ပဏာမကြငးဆငးအငတာဗးအတြက အဓကကေသာေမးခြနးမား

Here’sachecklistofkeyquestionstoaskduringapreliminaryfieldinterview:

ပဏာမကြငးဆငးအငတာဗးသညကာလတြင ေအာကပါအဓကကေသာ စာရငးအားစစေဆးပါ။

What,ifany,securityconcernsdoyouhave?Arethereanyactionsyouwouldlikeustotakewhilefilmingyouorafterwardtominimizeyourrisksand/ortheriskstoyourcommunity?လျခေရးအတြက စးရမေသာဘာေမးခြနးမးရသလ? မတတမးဗဒယရကေနစဥ သ႕ ရကျပးေနာကပငးကာလမားတြင သငႏင သင၏လမႈဝနးကငအတြက အတားအဆး ျဖစႏငေျခရေသာ အႏရာယမားအားေလာခႏငရန ဘယလလပေဆာငခကမး လပေဆာငမလ?

Whatisyourname?Pleasespellit.

သငနာမညဘယလေခၚပါသလ။ ေကးဇးျပျပး စာလးေပါငးျပပါ။ Couldyoutellmethedate,time,andlocationoftheinterview?

ေကးဇးျပျပး အငတာဗးတအခနေနရာန႕႔ရကစြေျပာေပးႏငမလား။

Pleasestatethedate,time,andlocationoftheeventwewillbespeakingabout.

အျဖစအပကအေၾကာငးေျပာခါနးရင ေကးဇးျပျပး ရကစြ၊အခနန႕ေနရာက သတမတေပးထားပါ။ Canyoudescribewhathappened?Howdoyouknow?

ဘာျဖစပကခသညက ရငးျပေပးႏငမလား။ ဘယလလပသပါသလ။

Howdoyouthinkithappened?Whydoyouthinkthis?

ျဖစပကခတာေတြအေပၚဘယလျမငပါသလ။ ဘာေၾကာငဒလလ႕ ထငပါသလ။

Canyoutellmetowhomithappened?Howdoyouknow?

ဘယသ႕အတြကျဖစခတာလ ေျပာျပႏငပါသလား။ ဘယလလပသတာပါလ။

Ifyouhaveanopinionaboutwhythishappened,couldyoushareyourthoughtswithus?Whatisyouropinionbasedon?

ဒအျဖစအပကအေပၚသငရ႕ထငျမငယဆခကရပါက ကပတ႕အားသငယဆခကအား မ ေဝေပးႏငပါသလား။

သင၏ထငျမငယဆခကဟာ ဘယအေပၚအေျခခပါသလ။

Ifit’ssafetodoso,couldyousharethenamesandcontactinformationofanyoneelseatthesceneorwithinformationabouttheevent?

ဒလလပဖ႕အတြကလျခတယထငရင သင၏အမညနင အျဖစအပကအေၾကာငးေျပာႏငမည ဒ ျမငကြငးအားမညခသည တစ စတစဥး၏ ဆကသြယရန သတငး အခကအလကမားက ေပးႏငပါသလား

Arethereanywitnessesyoubelieveweshouldtalkwithoranyphysicalevidenceweshouldfilm(suchaspropertydamage,injuries,impactareas,bulletholes,orenvironmentaldegradation)?

အျခား ကပတ႕နင စကားေျပာသငသည ယၾကညစတခရေသာ သကေသမားရပါသလား (သ႕) မတတမးရကသငသည ရပပငးဆငရာအေထာကအထားတခခ (ပကစးမႈမား၊ဒဏရာမား၊ ျဖစပကခသညေနရာ၊ ကညဆအေပါကမား၊သဘာဝပတဝနးကင ပကစးယယြငးေနျခငး စသျဖင)

Canweorsomeoneelsegetbackintouchwithyoutofollowuporcompleteamorethoroughinterview?Ifyes,howcanwecontactyou?Whatisyouraddress,phonenumber,email,andanyotherkeycontactinformation?

ကပတ႕ ဒါမမဟတ တစဥးဥးမာ သငႏငဆကလကထေတြ႕ဆကဆနငမလား (သ႕) ပျပးျပးျပညစတ အငတာဗးတစခလပႏငမလား။ လပႏငမယဆပါက ဘယလသငအားဆကသြယလ႕ရမလ။ သင၏လပစာ၊ ဖနးနပါတ၊အးေမးလ ႏင အျခားဆကသြယရန ကဘာေတြလ။


CONDUCTINGPRELIMINARYINTERVIEWS

BEFOREFILMING

STEP1Prepareyourequipment

အဆင ၁- သင၏ပစၥညးမားအားျပငဆငပါSTEP2Identifyandminimizethesecurityrisks

အဆင၂- လျခေရးအႏရာယအားသတမတထားပါ နညးႏငသမ နညးပါေစ။

STEP3Knowwhatyouneedtocollectandwhy

အဆင၃- သငဘာကစေဆာငးခငသည ႏင ဘာေၾကာငဆတာသပါ။ STEP4Preparesupportingmaterialsinadvance

အဆင၄- အေထာကအကျပပစၥညးမား ၾကတငစစဥထားပါ။

STEP5Selectwitnesses

အဆင၅- သကေသရာေဖြထားပါ။STEP6Choseasafe,private,andinformativeinterviewlocation

အဆင၆- လျခစတခရသည၊ သးသန႕ျဖစသည၊ အခကအလကျပညစသည အငတာဗးေနရာျဖစရနေရြးပါ။

STEP7Selectaninterviewer

အဆင၇- အငတာဗးမညသတစဥးေရြးပါ။STEP8Maketheintervieweecomfortable

အဆင၈-အငတာဗးအေမးခမညသ သကေတာငသကသာရရနလပပါ။


CHECKLIST:SECURINGINFORMEDCONSENTစစေဆးရနစာရငး- အသေပးထားေသာသေဘာတခြငျပခကအား အာမချခငး

BEFOREFILMINGမရကကးခင

Beginwithanoff-cameraconversationtoestablishthatyourintervieweeunderstands:

ကငမရာပတထားရငးစကားေျပာမႈႏငစတငကာ သငအငတာဗးခမညသအားလညေအာငလပျခငးျဖငစတငပါ။

CONDUCTINGPRELIMINARYINTERVIEWS DURINGFILMING STEP1Secureinformedconsentoncamera

အဆင ၁-အသေပးထားေသာသေဘာတခြငျပခကအားကငမရာထတြင အာမခပါ

STEP2Considerframing,lighting,andsound

အဆင၂- အသ၊အလငးႏင ရကကြငးေဘာငတ႕အား ထညသြငးစဥးစားထားပါ။

STEP3Addobjectiveon-cameranarration

အဆင၃- ကငမရာႏငယဆခကေပၚတြင ရညရြယခကထညပါ

STEP4Asktheinterviewquestions

အဆင၄-အငတာဗးေမးခြနးမားေမးပါ။

STEP5KeepRecording

အဆင၅-ဆကလကမတတမးယပါSTEP6Interviewonepersonatatime

အဆင၆- တၾကမတြင တစဥးအား အငတာဗးပါSTEP7ListencloselyandadaptyourplanasneededFilmadditionalinformation

အဆင၇- နးကပစြာနားေထာငျပး ရကကးေရးတြင ထပမလအပေသာအခကအလကရပါက ၾကတငသရျပငဆငထားပါ။STEP8Closetheinterview

VIDEOASEVIDENCE:MINIGUIDEv1.0VAE.WITNESS.ORG ONCAMERA–Nowturntothecamera,andbeforebeginningthequestionsabouttheincident,askthefollowing:ကငမရာဖြငျခငး- ယခ ကငမရာအားဖြငျပး ျဖစရပအေၾကာငးေမးခြနးမစခင ေအာကပါ ေမးခြနးမားအရငေမးပါ။ Ifthesecuritysituationallows,pleasestateyournameandthedateandlocationofthisinterview.

လျခမႈအေျခအေနခြင ျပပါကယခအငတာဗးသ သင၏နာမည၊ ရကစြႏင ေနရာအား မတသားပါ။

Pleaseexplainwhatwearedoinginyourownwords.

အခဘာလပေနၾကသညက သငကယပငစကားလးႏင ရငးျပပါ။

Canyoutellmewhomayseethevideoandhowitwillbeshared?

သငအေနႏင ဘယသေတြ ဒဗဒယကၾကညမည ဘယလျဖန႕ေဝမညဆသညက ေျပာျပႏငမလား။

Canweshowyourfaceanduseyourrealnameandvoiceinthisvideo?

သငမကႏာ၊အမညအစစအမနႏင အသအား ဗဒယထတြင ျပႏငမလား

Arethereanyotherrestrictionstousingandsharingthisinterviewthatweneedtobeawareof?ဒအငတာဗးႏငပတသတျပး ျဖန႕ေဝရာတြင သတထားရမည အျခားတားျမစကန႕သတခကမား ရပါသလား။

Areyouawarethatyourparticipationisvoluntaryandthatyoucanrefusetoansweranyquestionand

endthefilmingprocessatanytimeinordertoaskquestions,takeabreak,orstopcompletely?

သင၏ပးေပါငးပါဝငမႈသည မမ၏သေဘာဆႏၵအေလာကသာျဖစသညက သရျပး မညသညေမးခြနးမဆ ေျဖဆရန ျငငးခြငရသလ ရကကးေရးအစအစဥကလညးေမးခြနးးေမးျခငး၊ ခဏနားခနေတာငးျခငး သ႕ လးဝရပဆငးျခငး စသညနညးမားလမးမားႏင အခနမေရြးရပဆငးႏငသည။

Wereyouinformedthatnoincentiveswillbeprovidedforyourtestimonyandthatwecannotassist

withanyfollow-upservices?

သင၏ သကေသချခငးအတြက မညသညမကလးမ ေပးမညမဟတေၾကာငးက သရျပးပါျပလား အေၾကာငးမာ ကပတကအျခားဝနေဆာငမႈထပလကမေပးႏငေသာေၾကာငျဖစသည။

Wereyouinformedthatyoumightneedtomakeyourselfavailableforafurther,moredetailed

interview?

ဆကလကျပး အေသးစတအငတာဗးမားရႏငသညအတြက ေရ႕ဆကျပး အခနေပးႏငရနလအပေၾကာငးသရျပးပါျပလား။

Ifapplicable,wereyouinformedthatthereisapossibilitythatyoumaybecalledtotestifybeforea

court?(Asafrontlinedocumenter,it’simpossibleforyoutosaywithcertaintywhetherapersonwillbecalledtotestifyincourt.However,ifyouthinkthatmightbethecase,behonestaboutit.)

သကဆငပါက တရားရးမသြားခင သငအားသကေသထြကဆရန ေခၚႏငေျခရသည ဆတာက သရျပးပါျပလား။ (ေရ႕တနးအခကအလကေကာကသတစေယာကကသ႕ သငအတြက တရားရးတြင သကေသထြကဆရနအေခၚခရမည လတစေယာကဟတမဟတက အတအကေျပာဖ႕မျဖစႏငပါ။ အကယ၍ ျဖစလာခလ င သငအေနနင ျဖစစဥထတြင ပါရမညဟ ထငပါက ျဖစစဥအေပၚတြင ရးသားမႈရပါ။

Doyouconsenttoyourinterviewbeingusedinthemannerdiscussed?

သင၏အငတာဗးအား ယဥေကးေသာအျပမႏငေဆြးေႏြးချပး သေဘာတညခကမား လပပါသလား။

CHECKLIST:SECURINGINFORMEDCONSENT DURINGFILMING VIDEOASEVIDENCE:MINIGUIDEv1.0VAE.WITNESS.ORG

CONDUCTINGPRELIMINARYINTERVIEWS AFTERFILMINGမတတမးရကကးျပးသညအခနSTEP1Revisitsafetyandsecurity

အဆင၁- လျခစတခရမႈက တပတျပနသြားပါ။STEP2Developnextsteps

အဆင၂- ေနာကတဆငတကပါ။STEP3Providefollow-upsupportifpossibleSummarizeit

အဆင၃-ျဖစႏငလ င အတခပျပးလ င ေနာကဆကဆြေထာကပမႈမားလပပါ။STEP4Archiveandprotectit

အဆင၄- Archive လပျပး ကာကြယပါ။ STEP5Learnfromyouexperience

အဆင၅- သင၏အေတြ႕အၾကေပၚတြင ဆကလကသငယပါ။

STEP6Learnmoreaboutpreservingvideoatarchive.witness.org

အဆင၆- ဗဒယကာကြယထနးထမးျခငးအေၾကာငး ပမေလလာရန archive.witness.orgတြင ၾကညပါ။


CHECKLIST:SECURINGINFORMEDCONSENT

AFTERFILMING TOWARDSTHEENDOFTHEINTERVIEW withthecamerastillrecording,asktheintervieweethefollowing:

အငတာဗးျပးဆးခနသ႕သြားျခငး- ကငမရာႏင မတတမးဆကယစဥ ေအာကပါေမးခြနးမားေမးပါ။

Wouldyouliketomakeanycorrectionsoraddanyadditionalinformation?ျပငခငတအခကေတြ ထပျဖညခငတအခကေတြရပါသလား။

Havetherebeenanythreats,promises,orinducementswhichinfluencedyouranswers?

သငအေျဖ၏လႊမးမးမႈေၾကာင ခနးေျခာကမႈ၊ကတမား၊ဆြေဆာငမႈမား စသညတခခရရခပါသလား။

Isthestatementyougavetruetothebestofyourknowledgeandrecollection?

ယခထတျပနခကတြင သငေပးခသည အမနတရားက သင၏အသႏင မတမမႈအတြက အေကာငးဆးျဖစမလား။

Doyouhaveanyadditionalsafetyconcernsconsideringwhatyoushared?

သငမ ေဝခမႈအေပၚအျခားထပျဖညဖ႕လေသာ လျခေရးအတြက ပပနေနမႈရပါသလား။

Whatisthebestwaytofollowupwithyouifneeded?

လအပပါက သငႏငဆကသြယရန ဘယနညးလမးကအေကာငးဆးျဖစသလ။

AFTERTHEINTERVIEW Withthecameraturnedoffconsiderthefollowing:

အငတာဗးျပးဆးျခငး- ကငမရာပတျပး ေအာကပါအခကမားအား အေလးထားပါ။

Properlydocumentandpreservethefootageinasafeandsecurelocation. အခကအလကမားအားေသခာစြာသမးျပး မတတမးမားက လျခစတခရသညေနရာတြင ထနးသမးထားပါ။

Determinewhetheryouwillsharethefootage,andifso,withwhom,when,andhow?

သတငးမတတမးအားျဖန႕ေဝမေဝက ဆးျဖတပါ။ ျဖန႕ေဝမညဆပါက ဘယသ႕က၊ ဘယအခန၊ဘယလ႕ လပမလ။

Ifneededandifyouareableto,providecontactinformationforacounselororvictim supportservices.

လအပပါက သငအေနႏင သတငးအခကအလကမားက သားေကာင(ခရသမား)ကညေထာကပေရးအဖြ႕ (သ႕) ႏစသမအၾကေပးသထသ႕ထတေပးႏငပါသည။


CHECKLIST:ETHICALGUIDELINESစစေဆးရနစာရငး-ကငဝတဆငရာလမးညႊန

KEYQUESTIONSTOASKBEFORESHARINGEYEWITNESSFOOTAGEမကျမငသကေသ မတတမးမမ ေဝခငေမးရန အဓက ေမးခြနးမား

� Whoisidentifiableinthevideoandhowaretheyportrayed? � မညသသည ဗဒယထတြင ကယစားျပေနျပး ဘယလေဖာျပမလ

Arethoseindividualsawaretheyarebeingfilmed?Howmighttheirappearanceinthefootage,ifseenbyawideaudience,impactthemortheircommunity?

တစဥးခငးစသည ဇာတလမးထပါဝငေနသညက သတထားမပါသလား။ မတတမးထတြင ပရသတအမားၾကးၾကညသညအခါ သတ႕ပစ ဘယလရမညနညး။ သတ႕ (သ႕) သတ႕၏အသငးအဝငးအား သကေရာကမႈရပါသလား။

� Whatwastheintentofthefilmer? � ဘယဟာက ရကကးသ၏ ရညရြယခကျဖစမလ။

Wasthisfilmedtodocumentabuse?Wasitfilmedtopromotehateorfear,ortoglamorizeviolence?

ယခမတတမးဟာ မတတမးအလြသးရာေရာကပါသလား၊ ဒမတတမးသည ေၾကာကစတ(သ႕)အမနးတရားတးေအာင အားေပးေနပါသလား (သ႕) အၾကမးဖကမႈက စြေဆာငေနပါသလား။

� Whoistheintendedaudience? � ဘယပရသတက ဥးတညရညရြယပါသလ?

Wasitintendedtobeseenwidely,orwasitfilmedforaspecific,limitedaudience?

ကယကယျပန႕ျပန႕ၾကညၾကဖ႕ရညရြယသလား (သ႕) ပရသတကန႕သတျပး သတသတမတမတကပ ရညရြယပါသလား။

� Doesthevideocontainshockingorgraphicimagery?� ဗဒယထတြင ထပလန႕တနလႈပဖြယရာမား (သ႕) အေသးစတပရပမားပါဝငပါသလား။

Isthegraphicfootagegratuitous,orisitcriticalfordocumentatingaparticularevent?Howcanyouwarnyouraudiencebeforetheyviewit?

အြနလငးဗဒယႏင မရငးခတမလား။ သငရ႕အြနလငးမာတကာမာပျပသမလား။ ကယပက channel တခမာ version အသစန႕ လပထားမလား

Howwillyouindicatetoyouraudiencethesourceandcontextofthefootage?

မတတမးဗဒယ၏ အေၾကာငးအရာ၊အေျခအျမစတ႕က ပရသတသေအာင ဘယလလပမလ

Ifyouhavenotverifiedwhatthevideodepictswithcertainty,howdoyoudecidewhethertouseitandhowtoacknowledgeuncertaintiesaboutittoviewers?

မတတမးဗဒယဘာက သရပေဖာသညက ကနးေသ အတညအျပႏငေသးလ င ၾကညသတ႕၏ မေသခာမႈမားအား ဘယလအသအမတျပသလ ဘယလသးဖ႕ ဆးျဖတခကခမလ။

� Whenthefootagecontainsgraphiccontent,doyoushare,embed,orlinktoit?မတတမးဗဒယထတြင အေသးစတဆြထားသည အေျခအေနျပပပါလ င မ ေဝမလား၊ ျမပထားမလား၊ ခတဆကမလား။

� Howdoyouwarnviewers?ဘယလမး ၾကညရ ႕သေတြက သတေပးလ။� Whenfootageiscreatedbyhategroups,doyousharethevideo?

မတတမးဗဒယအား အမနးစကားပြားသညအဖြ႕မာ မတတမးတငပါက ဒဗဒယက မ ေဝပါမလား။� Linktotheoriginal?Provideascreengrab?Refusetodistributeanyelementofthe

imagery?မရငးတခန႕ခနဆကမာလား။ Screengrab ထတမလား။ ရပသြငျပငလကၡဏာမားျဖန႕ေဝျခငးအား တားျမငမလား

VIDEOASEVIDENCE:MINIGUIDEVAE.WITNESS.ORG

BASIC PRACTICES 1

Documents